Sygn. akt: KIO 2741/21
WYROK
z dnia 8
października 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Agata Mikołajczyk
Protokolant: Konrad Wyrzykowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8
października 2021 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 września 2021 r. przez
odwołującego: Ekom M. Sp. Jawna z siedzibą w Nowinach (ul. Zakładowa 29, 26-052
Nowiny) w post
ępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Gmina Skalbmierz (ul.
Kościuszki 1, 28-530 Skalmbierz),
orzeka:
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu unieważnienia postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy – Prawo zamówień publicznych
i nakazuje
zamawiającemu unieważnienie tej czynności oraz badanie i ocenę złożonych w
tym postępowaniu ofert; W pozostałym zakresie zarzuty nie podlegają uwzględnieniu;
2. Kosztami postępowania odwoławczego obciąża zamawiającego: Gmina Skalbmierz i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od
odwołania;
2.2. zasądza od zamawiającego na rzecz odwołującego: Ekom M. Sp. Jawna z siedzibą w
Nowinach
kwotę 18.600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione tytułem wpisu od
odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11
września 2019 r. - Prawo
zam
ówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
………………..…………………..
Sygn. akt: KIO 2741/21
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione w dniu 16 września 2021 r. przez wykonawcę Ekom M. Sp. J.
z siedzibą w Nowinach w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Gmina
Skalbamierz w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy
11 września 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) {Pzp lub ustawa Pzp] o
wartości powyżej progów unijnych na „Odbieranie i zagospodarowanie stałych odpadów
komunalnych od
właścicieli nieruchomości zamieszkałych, położonych na terenie miasta i
gminy Skalbm
ierz”. Nr referencyjny IZP.271.4.2021. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dz. Urz. UE w dniu 14 lipca 2021
r. Nr ogłoszenia 2021/S 134-356675.
Odwołujący, wobec czynności unieważnienia postępowania oraz zaniechania
czynności dokonania oceny i
wyboru
najkorzystniejszej oferty
podniósł zarzuty naruszenia:
1. art. 255 pkt. 6 Pzp poprz
ez jego niewłaściwe zastosowanie w sprawie i dokonanie
unieważnienia postępowania podczas gdy postępowanie wbrew stanowisku zamawiającego
nie jest obarczone niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego
2. art. 16 pkt. 1 Pzp pol
egające na naruszeniu zasady równego traktowania wykonawców i
zasady uczciwej konkurencji polegający na bezpodstawnym unieważnieniu postępowania i
pozbawieniu możliwości wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej i w efekcie
pozbawienia realizacji
zamówienia, podczas gdy postępowanie to nie jest obarczone wadą
która mogłaby skutkować unieważnieniem zawartej umowy w przyszłości z Odwołującym
3. art. 253 ust. 1 pkt. 1 Pzp poprzez jego niezastosowani
e a polegające na zaniechaniu
dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej
4. art. 260 ust. 1 P
zp poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sprawie a polegające na
braku prawidłowego uzasadnienia podstawy faktycznej oraz prawnej albowiem zamawiający
w informacji
o unieważnieniu postępowania nie wykazał związku przyczynowo —
skutkowego
pomiędzy wskazaną w uzasadnieniu wadą postępowania a jej skutkiem w
postaci niemożliwości zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy które to przesłanki
znajdują się w treści art. 457 ust. 1 Pzp
Wskazując na powyższe zarzuty Odwołujący wniósł o nakazanie:
1) uniewa
żnienia czynności unieważnienia postępowania;
dokonanie czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty najkorzystniejszej.
Ponadto wn
iósł o przeprowadzenie dowodów załączonych do odwołania oraz dowodów z
dokumen
tów znajdujących się w aktach Postępowania, a w szczególności: 1/ Specyfikacji
Warunków Zamówienia wraz z załącznikami (w tym Opisem przedmiotu zamówienia); 2/
czynności unieważnienia postępowania w trybie art. 255 pkt. 6 pzp dokonanego w dniu
10.09.2021 r. Ponadto wn
iósł o dopuszczenie dowodów przedkładanych bezpośrednio na
rozprawie na poparcie okoliczno
ści tam przytoczonych.
Odwołujący wskazał, że (…) posiada interes w złożeniu odwołania w rozumieniu art.
505 ust. 1 Pzp. B
ezpodstawne unieważnienie postępowania w sposób bezpośredni
pozb
awiło Odwołującego uzyskania zamówienia, którego oferta w świetle kryteriów oceny
ofer
t znajduje się na pierwszym miejscu w rankingu złożonych ofert. W konsekwencji
Odwołujący został pozbawiony możliwości zawarcia umowy, wykonania zamówienia i
osiągniecia spodziewanego zysku”.
W uzasadnieniu zarzutów wskazał w szczególności:
I. Stan faktyczny
W dniu 16.08.2021 roku Zamawiający podał informację o kwocie jaką zamierza przeznaczyć
na sfinansowani
e zamówienia a następnie dokonał otwarcia ofert gdzie w świetle kryteriów
oceny ofert najkorzystniejszą była oferta Odwołującej. Dowód: - informacja Zamawiającego
o kwocie na sfinansowanie zam
ówienia; informacja Zamawiającego z otwarcia ofert.
W dniu 10.0
9.2021 roku Zamawiający poinformował Odwołującą o unieważnieniu
postępowania na podstawie art. 255 pkt. 6 Pzp. Z treści uzasadnienie o unieważnieniu
postępowania Zamawiający poinformował, że postępowanie obarczone jest wadą albowiem
nie u
względnia w opisie przedmiotu zamówienia odbioru odpadów wielkogabarytowych.
Czynność unieważnienia postępowania a w szczególności jego podstawy faktyczne
pozostają w rażącej sprzeczności z treścią SWZ przygotowaną przez Zamawiającego.
Zapisy SWZ w szczeg
ólności OPZ w tym zakresie nie były przedmiotem zapytania
wykona
wców czy też skarżenia zapisów SWZ. Są one zrozumiałe i prawidłowo zapisane.
Wskazał, że zgodnie z załącznikiem nr 8 do SWZ — Szczegółowym Opisem Przedmiotu
Zamówienia i Jego Realizacji, Zamawiający w Roz. I pkt. 9:
„odpady komunalne zbierane co najmniej dwa razy w roku w ramach tzw. wystawki:
odpady wielkogabarytowe, zużyte opony
zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny
- chemikalia tj. farby, przepracowane oleje, tusze, kleje, rozpuszczalniki itp.
oraz w uzgodnieniu na indywidual
ne zgłoszenie odpady budowlane i rozbiórkowe
pochodzące z remontów i innych robót budowlanych wykonywanych we własnym zakresie,
na wykonanie których nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę lub rozbiórkę, a
także na wykonanie których nie jest wymagane zgłoszenie do administracji budowlano
architektonicznej,
Zamawiający zastrzega sobie prawo do powierzenia odbierania i
zagospodarowania sprzętu elektrycznego i elektronicznego innemu przedsiębiorcy”.
Ponadto zgodnie z Roz. I pkt. 13:
„Wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia wyposażenia i obsługi Stacjonarnego Punktu
Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) dla mieszkańców Gminy Skalbmierz
zw
anego dalej selektywnym punktem spełniającego następujące warunki:
a) selekt
ywny punkt należy wyposażyć w niezbędną ilość kontenerów celem zapewnienia
zbiórki odpadów wymienionych ppkt. c) i ustawić w miejscu wskazanym przez
Zamawiającego,
b) selektywny pu
nkt obsługiwany będzie przez trzy godziny raz w tygodniu zgodnie z
opracowanym regulaminem,
c) selektywny punkt ma zapewnia
ć nieodpłatny odbiór odpadów komunalnych zebranych
wyłącznie selektywnie od właścicieli nieruchomości zamieszkałych na terenie Gminy
Skalbmierz, w tym
głównie:
- odpady wielkoga
barytowe oraz zużyty sprzęt elektryczny. i elektroniczny,
zużyte opony, (nie dotyczy opon służących do prowadzenia działalności gospodarczej),
- chemikalia tj. farby, przepracowane oleje, tusze, kleje, rozpuszczalniki itp. odpady
budowlane i rozbiórkowe pochodzące z remontów i innych robót budowlanych
wykony
wanych we własnym zakresie, na wykonanie których nie jest wymagane uzyskanie
pozwolenia na budowę lub rozbiórkę, a także na wykonanie których nie jest wymagane
zgłoszenie do administracji budowlano - architektonicznej,
- odpady niebezpieczne (kody z grupy 20),
- przeterminowane leki kod (20 01 32)
odpady niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym
w wyniku przyjmowania produktów leczniczych formie iniekcji i prowadzenia monitoringu
poziomu substancji we krwi, w sz
czególności igły i strzykawki,
zużyte baterie i akumulatory,
odpady tekstyliów i odzieży”.
Zgodnie również z Roz. XVIII SWZ Zamawiający podał, że jednym z kryteriów oceny ofert
j
est częstotliwość odbioru m.in. odpadów wielkogabarytowych. Taki zapis pozostaje w
har
monii z treścią formularza ofertowego stanowiącego Załącznik nr 1 do SWZ.
Zdaniem wykonawcy,
„Nie sposób również zgodzić się ze stanowiskiem Zamawiającego
jakoby Wykonawcy (w tym Odwołujący) nie mieli podać ceny za odbiór odpadów
wielkogabarytowych. W tym zakresie w pierwsz
ej kolejności należy zwrócić szczególną
uwagę na konstrukcję formularza ofertowego gdzie Zamawiający wyraźnie wymagał podania
ceny sumarycznej wg. określonego wzoru za całość usługi oraz rozbicia ceny sumarycznej w
nas
tępujący sposób:
Cen
a jednostkowa netto za odbiór i zagospodarowanie I Mg odpadów zmieszanych
(mokrych) wyprodukowanych przez mieszkańców wynosi:
. . . . . . . . . . ..zł.
słownie: . . ...........zł. plus wartość podatku VAT . . ...%, tj. . . zł.
słownie: .......,...... . ............zł.
Cena jednostkowa brutto za odbiór i zagospodarowanie I Mg odpadów zmieszanych
(mokrych) wyprodukowanych przez m
ieszkańców wynosi:
słownie: ...... . .. . ...zł.
Cena jednostkowa netto za odb
iór i zagospodarowanie I Mg odpadów suchych zbieranych
selektywnie wyprodukowanych przez mieszkańców wynosi:
. . ..zł.
słownie: .. ...zł. plus wartość podatku VAT słownie: .zł.
Cena jednostkowa brutto za odbiór i zagospodarowanie I Mg odpadów suchych zbieranych
selektywnie wyproduko
wanych przez mieszkańców wynosi: zł.
słownie• zł.”
Zamawiający wyraźnie wyodrębnił rodzaj odpadów i cenę poprzez wskazanie ceny za odbiór
Mg odpadów zmieszanych oraz 1 Mg odpadów segregowanych. Zamawiający nie "łączył
spod
odpadów segregowanym odpadów wielkogabarytowych.
Od
pad zmieszany to odpad do którego zaliczamy wszystkie te nieczystości, które z różnych
względów nie można zakwalifikować do frakcji odpadów, które są zbierane w sposób
selektywny. Zatem wszystkie pozosta
łe odpady których nie można zakwalifikować do
odpadów zmieszanych będą odpadami segregowanymi tj. takimi które możemy wyodrębnić
na poszczególne frakcje w tym właśnie m.in. odpady wielogabarytowe.
Nie ulega zatem najmniejszej wątpliwości, że w formularzu ofertowym a następnie ofertach
wykon
awców znajduje się cena za odbiór 1 Mg odpadów wielkogabarytowych.
Na poparcie powyższego stanowiska powołał się na treść Uchwały Nr XXIX/128/2020 Rady
Miejskiej
Skalbmierzu z dnia 22 września 2020 ręku w sprawie uchwalenia przywołanej w
opisie prze
dmiotu zamówienia — stanowiącej akt prawa miejscowego), gdzie:
• 2 ust. 2 Regulaminu:
„Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku na terenie
nieruchomości poprzez zbieranie następujących rodzajów odpadów komunalnych:
1) niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne,
2) papier i tektura,
szkło,
4) tworzywa sztuczne,
opakowanie wielomateriałowe,
6) metale,
bioodpady, w tym odpady opakowaniowe ulegające biodegradacji, Dziennik Urzędowy
Województwa Świętokrzyskiego — 2 — Poz. 3377
8) przeterminowane leki,
zużyte baterie i akumulatory,
zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny,
11) meble i inne odpady wielkogabarytowe
odpady budowlane i rozbiórkowe,
zużyte opony,
odzież i tekstylia,
15) chemikalia,
odpady niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie
domowym w wynik
u przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i
prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności igieł i
strzykawek,
inne odpady niebezpieczne wskazane w katalogu odpadów określonym w
rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz. U. z 2020 r. poz. 10) pod kodem 20 -
Odpady komunalne łącznie z frakcjami
gromadzonymi selektywnie.
”
• 11 ust. 4 Regulaminu:
„Odbieranie segregowanych odpadów komunalnych, o których mowa w § 2 ust. 2 pkt 10, 11,
i 13 odbywać się będzie w ramach zbiórek organizowanych minimum dwa razy do roku.
Zapewnia się możliwość dostarczenia ww. odpadów we własnym zakresie do Punktu
Se
lektywnej Zbiórki.”
Również Regulamin w sposób jednoznaczny podnosi, że odpady wielkogabarytowe należy
z
aliczyć do odpadów segregowanych co do których wykonawca podał cenę w ofercie za
odbiór i zagospodarowanie 1 Mg. Dowód: Uchwała Nr XXIX/128/2020 (…)
Zdaniem wykonawcy, g
dyby przyjąć sposób rozumowania Zamawiającego to w zasadzie do
unieważnienia postępowania na odbiór i zagospodarowanie odpadów mogłoby dochodzić
bez ograniczeń. Zamawiający podnosi bowiem tutaj kwestię akurat wielkogabarytów, ale
można zadać sobie pytanie co np. z oponami czy chemikaliami. Klasyfikacja odpadów oraz
ich rodzajów jest bardzo dużo. W tego typu zamówieniach zasadny jest właśnie podział
odpadów na odpady komunalne zmieszane i odpady segregowane które stanowią wszelkie
pozostałe odpady niezakwalifikowane jako zmieszane a powstające w gospodarstwach
domowych.
Warto również zwrócić uwagę, że pozostałe zapisy opisu przedmiotu
zamówienia również nie dają wątpliwości co do tego, że odpady wielkogabarytowe należy
zaliczyć pod cenę za odbiór odpadów segregowanych (zgodnie z treścią oferty). Istotnym
elementem zamówienia jest opracowanie harmonogramu odbioru odpadów oraz
poinformowanie mieszkańców o tym harmonogramie.
Zgodnie z Roz. I pkt. 11 OPZ:
„Do obowiązków Wykonawcy należeć będzie przygotowanie
harmonogramu wywozu
odpadów komunalnych zmieszanych i odpadów zebranych w
spos
ób selektywny, w formie ulotek/informacji celem dostarczenia wszystkim właścicielom
nieruchomości zamieszkałych z terenu gminy do dnia rozpoczęcia realizacji usług oraz
podania do p
ublicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty oraz na stronach
intern
etowych Zamawiającego i Wykonawcy.”
Zamawi
ający wymaga sporządzenie harmonogramu gdzie odpady wielkogabarytowe nie
stanowią jakiejś odrębnej frakcji odpadów tj. odpadów których nie zaliczamy do odpadów
zmieszanych lub selektywnych.
Doda
ł, że obowiązkiem Wykonawcy jest również zorganizowanie i obsługa stacjonarnego
Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych w całym okresie zamówienia. Również
tam mieszkańcy będą mogli dostarczać odpady wielkogabarytowe (pkt. 13 OPZ).
Wskazał na tabelę nr 4 w załączniku OPZ:
5. Tabela 4 Rodzaj odpadów stanowiących przedmiot zamówienia
Lp.
rodzaje odpadów
komunalne odpady zmieszane i pozos
tałości z sortowania odpadów komunalnych
papier i tektura w tym opakowania, gazety i czasopisma
Metal
tworzywa sztuczne
sz
kło i odpady opakowaniowe ze szkła
ulegające biodegradacji, odpady zielone
zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny
odpady wielkogabarytowe
odpady budowlane i rozbiórkowe pochodzące z remontów i innych robót
budowlanych wykon
ywanych we własnym zakresie, na wykonanie których nie jest
wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę lub rozbiórkę, a także na wykonanie
których nie jest wymagane zgłoszenie do administracji
Niebezpieczne
Opony
Popiół
Odpady opakowaniowe wi
elomateriałowe
Przeterminowane leki
Zużyte baterie i akumulatory
Tekstylia i odzież
Zużyte strzykawki i igły
Z
auważył, że w lp. I Zamawiający podaje odpady zmieszane komunalne zaś w pozostałych
pozycjach lp. 2 do lp. 17 inne odpady które zaliczamy do odpadów segregowanych (w tym
odpady wielkogabarytowe
— lp. 8. ). Gdyby Zamawiający faktycznie uznał, że za odpady
wielkogabarytowe
wykonawca nie mógł podać ceny w ofercie to podobnie należałoby przyjąć
co do pozostałych pozycji odpadów wymienionych w tabeli. Takie jednak założenie byłoby
nieprawidłowe i wręcz prowadziłoby do absurdu. Choć w/w argumentacja wydaje się
wystarczająca na poparcie stawianym w odwołaniu zarzutów to jednak warto również
zauważyć, że identyczny sposób zorganizowania przetargu na odbiór i zagospodarowanie
odpadów był zorganizowany przez gminę Skalbmierz w 2020 roku gdzie również następował
odbiór odpadów wielkogabarytowych zaś w formularzu ofertowym należało podać ceny za
odbiór odpadów zmieszanych i odpadów selektywnych (analogicznie jak w przedmiotowym
przetargu). Przetarg ten nie został jednak unieważniony. Umowa została zrealizowana.
Do
wód: Ogłoszenie wraz z SWZ i Załącznikami na odbiór i zagospodarowanie odpadów
stałych komunalnych z terenu gminy Skalbmierz od dnia od dnia 1 lutego 2021 roku do dnia
31 grudnia 2021 roku.
Wskazał ponadto, że Zamawiający w identyczny sposób zorganizował przetarg w
poprzednich latach.
Co więcej umowa została prawidłowo zrealizowana, odbył się również
odbiór odpadów wielkogabarytowych co wynika wprost z informacji podanych w Załączniku
nr 8 do SWZ:
ilość odpadów wielkogabarytowych zebranych łącznie w 2018r. wynosiła 3,5
Mg; w
2019 r. wynosiła 0,0 Mg; w 2020r. wynosiła 49,22 Mg; i w I półroczu 2021 r. 29,36
Mg.
Istniała zatem możliwość odbioru odpadów wielkogabarytowych mimo, że w poprzednim
przetargu w formularzu ofertowym nie było osobnej rubryki na podanie ceny za odbiór i
zagospodarowanie od
padów wielkogabarytowych. Gdyby faktycznie na etapie realizacji
umowy zaistniał jakikolwiek problem w tym zakresie to z pewnością w tym przetargu
Zamaw
iający już by tego nie przeoczył i dokonał odpowiednich modyfikacji. Zatem
powoływanie się na zaistniały stan i traktowanie tego jako wadę na etapie po otwarciu ofert
jest czynnością czysto pozorną.
Rea
sumując stwierdził, że unieważnienie postępowania przez Zamawiającego jest zatem
czynnością pozorną, zaś podane powody pozostają w oderwaniu od prawdziwych,
nieznanych motywów jakimi tak naprawdę kierował się Zamawiający. Zamawiający zapewnił
odbiór odpadów wielkogabarytowych od mieszkańców oraz otrzymał cenę za odbiór 1 Mg
tych odpadów w całym okresie realizacji zamówienia zgodnie z formularzem ofertowym.
W części uzasadnienia oznaczonej jako Stan prawny podał, że (…) Zgodnie z treścią art.
255 pkt. 6 pzp
Zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli
postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Na przesłankę tę
składają się dwie okoliczności, których łączne wystąpienie warunkuje unieważnienie
postępowania. Po pierwsze, konieczne jest istnienie tak istotnej wady postępowania, że jest
ona niemożliwa do usunięcia — a przez to uniemożliwia zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy. Wada postępowania, która ma być podstawą jego unieważnienia,
musi mieć więc charakter nieusuwalny i powodujący równocześnie, że umowa zawarta w
wyniku takiego postępowania będzie, wskutek istnienia tej wady, względnie nieważna
(będzie podlegać unieważnieniu). Za wyr. KIO 741/13: "Przesłanka unieważnienia
postępowania określona w tym przepisie składa się z koniunkcji trzech okoliczności, których
łączne wystąpienie skutkuje koniecznością zastosowania przepisu. Po pierwsze, musi
wystąpić naruszenie przepisów ustawy regulujących udzielanie zamówienia (wada
postępowania). Po drugie, wada ta ma skutkować niemożliwością zawarcia niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Ą zatem nie może to być
jakakolwie
k wada, którą obarczone jest postępowanie, ale wada powodująca niemożliwość
zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy. Konieczne jest więc wystąpienie związku
przyczynowego pomiędzy zaistniałą wadą, a niemożnością zawarcia umowy. Po trzecie,
wada ta mus
i być niemożliwa do usunięcia. Przesłanki skutkujące unieważnieniem umowy
ok
reśla art. 457 ust. 1 PrZamPubl". Tak więc przepisu art. 255 pkt 6 PrZamPubl nie można
również stosować w przypadku, gdy nieważność mogłaby dotyczyć tylko części umowy, i to
części stanowiącej marginalny zakres świadczenia. Nieważnością w powyższym wypadku
musi być dotknięta cała umowa w rozumieniu starego art. 457 ust.1 PrZamPubl. Należy
dodać, że wada, o której mowa w art. 255 pkt 6 PrZamPubl, musi istnieć w momencie
podejmowani
a decyzji o unieważnieniu postępowania. Ze względu na charakter normy
prawne
j wyrażonej w art. 255 pkt 6 PrZamPubl decyzji o unieważnieniu postępowania
zamawiający nie może podjąć na podstawie domniemań i przypuszczeń, tym bardziej, jeżeli
istnieje realne
prawdopodobieństwo, że zamówienie będzie wykonane zgodnie z
wy
maganiami zamawiającego (por. wyr. KIO 210/10). Dalej wskazał na art. 457 ust. 1 Pzp i
wymienił przesłanki stwierdzając, że w świetle w/w przepisu żadna z przesłanek się nie
ziściła. Sam Zamawiający nie podjął nawet próby wyjaśnienia dlaczego jego zdaniem mamy
do czynienia z sytuacją w której zawarcie umowy w obecnym stanie miałoby skutkować jej
unieważnieniem. Uzasadnienie w zasadzie ogranicza się do lakonicznego podania wady
postępowania — która w rzeczywistości również nie występuje. Dodał, że ustawodawca
nakazuje aby przepisy i zawarte w nich przesłanki unieważnienia postępowania stosować z
dużą ostrożnością oraz w oparciu o wykładnię zawężającą. Pochopne i nieprawidłowe
stosowanie tych prze
pisów rodzi również dotkliwe sankcje finansowo — karne dla
Zamawiającego. Wskazał na art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 roku o
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
Izba ustaliła i zważyła co następuje:
Odwołanie podlega uwzględnieniu w zakresie zarzutu unieważnienia postępowania z
naruszeniem art. 255 pkt. 6 Pzp oraz zaniechania dokonania badania i oceny
złożonych w
przedmiotowym postępowaniu.
Zamawiający w zawiadomieniu z dnia 10/09/21 o unieważnieniu postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest: „Odbieranie i
zagospodarowanie stałych odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
zamieszkałych, położonych na terenie miasta i gminy Skalbmierz” poinformował: „Gmina
Skalbmierz unieważnia przedmiotowe postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy Prawo Zamówień Publicznych, w oparciu o obligatoryjną
przesłankę — postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą
zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego”.
W uzasadnienie faktycznym i prawn
ym decyzji podał: „W toku badania i oceny ofert
Zamawiający dokonał analizy wymagań zawartych w opisie przedmiotu zamówienia, W
oparciu o przeprowadzoną analizę Zamawiający stwierdził, że w opisie nie uwzględnione
zostało zadanie odbioru i zagospodarowania odpadów wielkogabarytowych. Zamawiający
nie wykazał potrzeby odbioru i zagospodarowania odpadów wielkogabarytowych, a w
konsekwencji Wykonawcy w swoich ofertach nie zaproponowali ceny za odb
iór i
zagospodarowanie odpadów wielkogabarytowych. Tym samym brak adekwatnego opisu
przedmiotu zamówienia, w stosunku do rzeczywistych warunków zadania objętego
niniejszym postępowaniem stanowi o merytorycznej wadzie postępowania. Opis przedmiotu
zamówienia jest najważniejszym elementem Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia,
warunkuj
ącym złożenie prawidłowej i niepodlegającej odrzuceniu oferty przez
zainteresowanych Wykonawców. Niewłaściwy, niepełny, niejednoznaczny opis przedmiotu
zamówienia może spowodować, że rozwiązania przedstawione w ofertach nie będą
odpowiadały rzeczywistym wymaganiom zadania będącego przedmiotem postępowania oraz
będą w przyszłości generowały spory między stronami na etapie realizacji zawartej umowy.
Z uwagi na upływ terminu składania ofert w postępowaniu, niemożliwym jest konwalidowanie
przedmiotowej sytuacji
, co w konsekwencji nakazuje Zamawiającemu unieważnienie
postępowania. Wobec powyższego Zamawiający zdecydował o unieważnieniu
przedmiotowego postępowania, na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy, ze względu na błędnie
wyartykułowane wymagania Zamawiającego, podczas formułowania postanowień opisu
przedmiotu zamówienia, Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2 marca 2017 r. sygn. akt:
KIO 281/7 stanowi, że Zamawiający zobowiązany jest podjąć wszelkie dopuszczone przez
przepisy ustawy czynności, zmierzające do realizacji celu (zawarcia umowy), w ramach
rozpoczętego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Postępowanie winno
podlegać unieważnieniu, jeśli obarczone jest wadą niemożliwą do usunięcia, która
uniemożliwia zawarcie ważnej umowy. Za wadę niemożliwą do usunięci wadę, której
Zamawiający nie jest w stanie usunąć z własnej inicjatywy poprzez określonych w ustawie.
Musi to być wada powodująca zdarzenie nieodwracalne. Zamawiający nie jest w stanie
naprawić poprzez własne działania”. Wskazał na wyrok KIO 751/17 cyt.: „iż wada
uzasadniająca unieważnienie postępowania winna tkwić w samym postępowaniu i
jednocześnie winna być istotna i nieusuwalna”. W związku z powyższym stanem faktycznym,
Zamawiający uznał, że niniejsze postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia
wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie
zamówienia publicznego”.
Izba uwzględniając argumentację przedstawioną w decyzji z dnia 10 września 2021 r.
i dokumentację przedmiotowego postępowania zgodziła się z Odwołującym, że Zamawiający
nie wykazał, że postępowanie obarczone jest wadą polegającą na nieuwzględnieniu w opisie
przedmiotu zamówienia odbioru odpadów wielkogabarytowych. To twierdzenie
Zamawia
jącego pozostaje w sprzeczności z treścią Specyfikacji Warunków Zamówienia
(SWZ), w tym
Opisem Przedmiotu Zamówienia (OPZ) zamieszczonym w załączniku Nr 8.
Tak jak podnosił Odwołujący w OPZ w rozdziale I pkt 9 wskazano na odpady komunalne
„zbierane co najmniej dwa razy w roku w ramach tzw. Wystawki, która obejmuje: odpady
wielkogabarytowe, zużyte opony; zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny; chemikalia tj.
farby, przepracowane oleje, tusze, kleje, rozpuszczalniki itp. oraz w uzgodnieniu na
indywidualne
zgłoszenie odpady budowlane i rozbiórkowe pochodzące z remontów i innych
robót budowlanych wykonywanych we własnym zakresie, na wykonanie których nie jest
wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę lub rozbiórkę, a także na wykonanie których
nie jest wymagane
zgłoszenie do administracji budowlano architektonicznej (…). Także w
rozdziale I.13 lit. c) OPZ
wskazano, że: „selektywny punkt ma zapewniać nieodpłatny odbiór
odpadów komunalnych zebranych wyłącznie selektywnie od właścicieli nieruchomości
zamieszkałych na terenie Gminy Skalbmierz, w tym głównie: odpady wielkogabarytowe oraz
zużyty sprzęt elektryczny. i elektroniczny; zużyte opony, (nie dotyczy opon służących do
prowadzenia działalności gospodarczej); chemikalia tj. farby, przepracowane oleje, tusze,
klej
e, rozpuszczalniki itp. odpady budowlane i rozbiórkowe pochodzące z remontów i innych
ro
bót budowlanych wykonywanych we własnym zakresie, na wykonanie których nie jest
wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę lub rozbiórkę, a także na wykonanie których
nie
jest wymagane zgłoszenie do administracji budowlano - architektonicznej, odpady
niebezpieczne (kody z grupy 20), przeterminowane leki kod (20 01 32); odpady
niekwalifikujące się do odpadów medycznych powstałe w gospodarstwie domowym w wyniku
przyjmowania
produktów leczniczych formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu
substancji we
krwi, w szczególności igły i strzykawki, zużyte baterie i akumulatory, odpady
tekstyliów i odzieży”. Z kolei w Uchwale Nr XXIX/128/2020 Rady Miejskiej Skalbmierzu z
dnia 22 września 2020 r. wskazanej w odwołaniu (stanowiącej akt prawa miejscowego)
zdefiniowan
o, że odpady wielkogabarytowe należy zaliczyć do odpadów segregowanych, co
do których wykonawca podał cenę w ofercie za odbiór i zagospodarowanie 1 Mg. Izba także
zwraca uwagę, że także w SWZ w rozdziale XVIII SWZ Zamawiający podał, że jednym z
kryteriów oceny ofert jest częstotliwość odbioru m.in. odpadów wielkogabarytowych i te
postanowienia są skorelowane z treścią formularza ofertowego stanowiącego Załącznik nr 1
do SWZ. Zgodnie bowiem z rozdzia
łem XVIII.9 w Formularzu ofertowym należało podać:
„Częstotliwość odbioru bezpośrednio z posesji, w postaci mebli i innych odpadów
wielkogabarytowych, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytych opon
(…) stanowiące jedno z trzech kryteriów oceny ofert. Ponadto OPZ (rozdział I.13) wymaga –
jak
wskazywał Odwołujący - sporządzenia harmonogramu gdzie odpady wielkogabarytowe
nie stanowią jakiejś odrębnej frakcji odpadów tj. odpadów których nie zaliczamy do odpadów
zmieszanych lub selek
tywnych oraz zorganizowania i obsługa stacjonarnego Punktu
Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych w całym okresie zamówienia.
Odwołujący zatem wykazał, że w Opisie przedmiotu zamówienia uwzględniono odbiór
odpadów wielkogabarytowych.
Odnośnie drugiej okoliczności, skutkującej zdaniem Zamawiającego koniecznością
unieważnienia postępowania (Wykonawcy w swoich ofertach nie zaproponowali ceny za
odbiór i zagospodarowanie odpadów wielkogabarytowych), Izba miała na uwadze
postanowienie rozdzia
łu XVII.1 SWZ zgodnie z którym:
„
1. Oferta musi zawierać ostateczną,
sumaryczną cenę za cały przedmiot zamówienia z rozbiciem na rodzaje odpadów wskazane
w formularzu ofertowym. Cena za każdy z rodzajów odpadów ma być określona za 1/ Mg. W
każdej cenie jednostkowej rodzaju odpadu należy uwzględnić wszystkie koszty określone w
SWZ w celu osiągnięcia zakładanych rezultatów. W cenie należy również uwzględnić
wszystkie opłaty i podatki (także podatku od towarów i usług) oraz ewentualne upusty i
rabaty. W cenie oferty należy uwzględnić koszty związane z dodatkowymi usługami, które są
punktowane w kryteriach oceny ofert
”. Z kolei w Formularzu ofertowym wymagano podania
cen
„za odbiór i zagospodarowanie 1 Mg odpadów zmieszanych (mokrych)
wyprodukowanych przez mieszkańców” oraz „za odbiór i zagospodarowanie 1 Mg odpadów
suchych zbieranych selektywnie wyprodukowanych przez mieszkańców”. Tym samym Izba –
wskazując na ustalenia, co do zdefiniowanego pojęcia odpadów wielogabarytowych -
zgodziła się z Odwołującym, że wykonawcy byli zobowiązani podać ceny także za odbiór
odpadów wielkogabarytowych, albowiem ich odbiór został opisany w SWZ i w OPZ, a cena
miała dotyczyć całości przedmiotu zamówienia, albowiem Zamawiający nie wyłączył z
odpadów segregowanym odpadów wielkogabarytowych.
Tym samym Izb
a uznała, że w niniejszej sprawie wskazany zarzut unieważnienia
postępowania z naruszeniem art. 255 pkt 6 ustawy Pzp należało uznać za zasadny.
Odnośnie pozostałych zarzutów Izba stwierdziła, że nie zasługują na uwzględnienie.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 16 pkt 1 i zarzutu naruszania art. 253 ust.1 pkt 1 Pzp,
Izba stwierdza, że w tej sprawie nie doszło do badania i oceny ofert, a do unieważnienia
postępowania, która to czynność w równym stopniu dotyczyła oferty konkurencyjnego
wykonawcy. Z kolei zarzut art. 260 ust. 1 Pzp
nie został uwzględniony, albowiem
Zamawiający wskazał podstawę prawną i faktyczną decyzji o unieważnieniu postępowania.
Natomiast przepisy
Pzp nie określają w jakim stopniu konieczne jest szczegółowe
uzasadnienie faktyczne decyzj
i i nie wymagają wykazania – jak żąda Odwołujący - związku
przyczynowo -
skutkowego pomiędzy wskazaną w uzasadnieniu wadą postępowania a jej
skutkiem w postaci niem
ożliwości zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy, które to
przesłanki znajdują się w treści art. 457 ust. 1 Pzp
Mając powyższe ustalenia na uwadze orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 557 i 575 ustawy Pzp oraz r
ozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z
2020r. poz. 2437)
………………………………………