Sygn. akt: KIO 3367/21
WYROK
z dnia 6 grudnia 2021 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Katarzyna Poprawa
Protokolant: Aldona
Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 grudnia
2021 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 listopada 2021 roku
przez
wykonawcę T. W. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Usługi
Projektowo Budowlane
„ADAC” T. W.ul. Polska 39 81-334 Gdynia w postępowaniu
prowadzonym przez
zamawiającego Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku ul.
Ołowianka 9-13 80-751 Gdańsk
przy udziale wykonawcy
Przedsiębiorstwo Budowlane „S.” spółka jawna E. i J. S. ul.
Gietkowska
9c/1,
Olsztyn
z
głaszającego
przystąpienie
do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 3367/21 po stronie zamawiającego
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę T. W. prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Usługi Projektowo Budowlane ADAC T. W. ul. Polska 39 81-
334 Gdynia i :
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę T.
W.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Usługi Projektowo
Budowlane ADAC T. W. ul. Polska 39 81-334 Gdynia
tytułem wpisu od
odwołania,
zasądza od wykonawcy T.W. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Usługi Projektowo Budowlane ADAC T. W. ul. Polska 39 81-334 Gdynia na
rzecz wykonawcy wnoszącego sprzeciw w części dotyczącej zarzutu nr 1
podniesionego
w petitum odwołania Przedsiębiorstwa Budowlanego „S.” spółka
jawna E. i J. S.
kwotę 4 502 zł 82 gr (słownie: cztery tysiące pięćset dwa złote
82 grosze) stanowiące koszty z tytułu reprezentacji przez Izbą oraz koszty
związane z dojazdem na rozprawę.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 1
1 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 z późń. zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..
Sygn. akt: KIO 3367/21
Uzasadnienie
Zamawiający - Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego na zadanie pn.:„Konserwacja, remont i modernizacja
Żurawia Gdańskiego oddziału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku” Znak sprawy:
ZP/27-7/PN/2021-
zwane dalej Postępowaniem. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
zamieszczone
w Biuletynie Zamówień Publicznych Nr 2021/BZP 00167010 z dnia 2021-09-
. Postępowanie prowadzone jest w trybie podstawowym bez negocjacji, zgodnie
z ustawą z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz.
1129 z późń. zm.) zwanej dalej „ustawa” lub „Pzp”.
W dniu 15 listopada 2021 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej zostało wniesione
odwołanie przez wykonawcę T. W. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Usługi
Projektowo Budowlane ADAC T. W.
w Gdyni zwanego dalej „Odwołującym”.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
1) naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp poprzez nieodrzucenie oferty wykonawcy
Przedsiębiorstwo
Budowlane
„S.”
sp.
j.
J.
i
E.
S.
i
przez
to naruszenie dyspozycji, wyrażonej w zasadzie, iż zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
wykonawca nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób nieprawidłowy lub nie utrzymywał
wadium nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą lub złoży wniosek o zwrot
wadium w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3 - mimo iż oferta tego
wykonawcy winna zostać uznana za odrzuconą, albowiem została złożona przez
wykonawcę, który powinien zostać wykluczony z udziału w postępowaniu,
2) naruszenie art. 274 ust. 1 PZP w drodze uprzedniego dokonania wyboru oferty
Przedsiębiorstwo Budowlane „S.” sp. j. J. i E. S. i kolejno żądanie od wybranego
wykonawcy dokumentów podmiotowych których Zamawiający zobowiązany był żądać
przed w
w. czynnością,
3) naruszenie art. 248 ust.2 Pzp
w drodze nieprawidłowego i bezpodstawnego jego
zastosowania w procesie wyboru wykonawcy opierając się na dyspozycji wyboru oferty
z najniższą ceną lub najniższym koszcie w przypadku gdy oferty otrzymały taką samą
ocenę w kryterium o najwyższej wadze, stosując go wbrew zapisom SWZ oraz
niewłaściwie przytaczając zasady jego użycia w Informacji o wyborze oferty
najkorzystniejszej,
4) naruszenie art. 16 Pzp
w ten sposób, iż Zamawiający przeprowadzając postępowanie
o udzielenie zamówienia nie zapewnił zachowania uczciwej konkurencji oraz równego
traktowanie wykonawców i przejrzystości albowiem nie przekazał do publicznej
wiadomości wszystkim wykonawcom informacji o dokonanym wyborze oferty
Przedsiębiorstwo Budowlane „S.” sp. j. J. i E. S. udzielając jej jedynie Odwołującemu
pismem z dnia 23
września 2021 r. adresowanym do wybranego wykonawcy. Zasada
równego
traktowania
wykonawców
doznała
także
uszczerbku
w drodze swobodnego wyboru oferty przez Zamawiającego mimo równej oceny dwóch
konkurencyjnych ofert,
5) naruszenie art. 17 Pzp
w ten sposób, iż naruszył zasadę udzielania zamówienia
wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy, albowiem dokonując wyboru oparł
się na swobodnym wyborze przy równej ocenie oferty Odwołującego i wykonawcy
którego ofertę finalnie wybrał, mimo że zapisy SWZ nie pozwalały na takie
rozstrzygnięcie,
6) naruszenie art. 18 Pzp
w ten sposób, iż nie zapełnił jawności nie informując wszystkich
wykonawców o czynności wyboru oferty Przedsiębiorstwo Budowlane „S.”
sp. j. J. i E. S.
udzielając jej jedynie Odwołującemu pismem z dnia 23 września 2021r .
adresowanym do wybranego wykonawcy,
W związku z powyższym Odwołujący wniósł o:
1) nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty Przedsiębiorstwa
Budowlanego „S.” sp. j. J. i E. S. z siedzibą przy ul. Gietkowska 9c/1 w Olsztynie jako
oferty najkorzystniejszej,
nakazanie Zamawiającemu wykluczenia wykonawcy Przedsiębiorstwo Budowlane „S.” sp.
j. J. i E. S.
z siedzibą przy ul. Gietkowska 9c/1 w Olsztynie z postępowania i uznania
oferty tego
wykonawcy za odrzuconą,
3) nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert celem wyboru
oferty najkorzystniejszej,
4) obciążenie Zamawiającego kosztami niniejszego postępowania,
5) zasądzenia od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów zastępstwa procesowego
przez Krajową Izbą Odwoławczą oraz dojazdu na rozprawę wg rachunków, które
przedłożę na rozprawie.
Odwołujący wskazał, że posiada interes we wniesieniu odwołania i uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, ponieważ posiada wiedzę, doświadczenie i zdolności
techniczne pozwalające mu na realizację przedmiotowego zamówienia. Oferta
Odwołującego została oceniona na 100 pkt zatem winna być uznana za najkorzystniejszą, co
więcej oferta wybrana przez Zamawiającego podlegała w ocenie Odwołującego odrzuceniu.
Na skutek naruszenia przez Zamawiającego przepisów Pzp Odwołujący poniesie zatem
szkodę, wynikającą z utraty możności uzyskania przedmiotowego zamówienia publicznego,
a w efekcie -
utraty możliwości uzyskania przychodów z udzielonego zamówienia oraz utraty
możliwości uzyskania referencji.
Odwołujący wyraźnie wskazuje, iż czynność Zamawiającego wyrażona w drodze
przekazania dnia 10 listopada 2021r., Informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej (znak
pisma: NMM/A-
ZP/Ż/57/2021) w której wskazano, iż ofertę najkorzystniejszą złożył
wykonawca Przedsiębiorstwo Budowlane „S.” sp. j. J. i E. S. – posiada nieusuwalną wadę
znajdującą wyraz w nieuprawnionym wyborze ww. oferty jako najkorzystniejszej podczas gdy
mocą ww. informacji Zamawiający przyznał ofercie Odwołującego 100 punktów – czyli
maksimum
– na równi ofercie wybranego wykonawcy. Co ważne, nie ma tu mowy o
oczywistej pomyłce pisarskiej ani obliczeniowej albowiem Zamawiający zarówno w kryterium
cena
jak też okres gwarancji i rękojmi każdemu z ww. podmiotów przyznał odpowiednio 60 i
40 punktów. Dokonując zatem wyboru oferty o takiej samej ilości punktów jak oferta
Odwołującego naruszył zasadę Pzp oraz regulację jaką ustanowił w Specyfikacji Warunków
Zamówienia (dalej: SWZ), Rozdział XXI, pkt 5 (cyt.):
5. Ocena końcowa oferty.
Będzie to suma punktów uzyskana za kryteria określone w niniejszej SWZ.
Maksymalnie
Wykonawca może uzyskać 100 punktów.
P = C + G
gdzie:
P
– łączna punktów jakie otrzyma oferta we wszystkich kryteriach. Punkty we
wszystkich kryteriach będą obliczane z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku, zgodnie
z zasadami matematycznymi. Zamówienie zostanie udzielone Wykonawcy, którego oferta
uzyska najwyższą łączną ilość punktów przyznanych w poszczególnych kryteriach.
Wyliczenie ilorazu ceny najniższej przez cenę ocenianą w rzeczonym przypadku
wskazuje na wynik 0,99993515756. Zatem
– zgodnie z narzuconym przez Zamawiającego
warunkiem wyliczenia do dwóch miejsc po przecinku (vide zapis „Punkty we wszystkich
kryteriach będą obliczane z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku, zgodnie z
zasadami matematycznymi”) – oferta Odwołującego uzyskała 100 punktów – czyli
maksimum.
Uwypuklając fakt, iż Zamawiający ani w treści ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie
Zamówień Publicznych nr ogłoszenia 2021/BZP 00167010/01 z dnia 01.09.2021r. ani w
SWZ ani też w żaden inny sposób nie poinformował w jaki sposób dokona wyboru
wykonawcy
w przypadku dwóch identycznie ocenionych ofert – zatem dokonując ich porównania
i uzyskując wynik remisowy – nie mógł wybrać oferty wykonawcy Przedsiębiorstwo
Budowlane „S.” sp. j. J. i E. S. - albowiem zgodnie z art. 239 Pzp (ust. 1) Zamawiający
wybiera najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w
dokumentach zamówienia. Nie można zatem jak to uczynił Zamawiający, w dodatku kolejny
raz wskazując na nieprawdziwy stan rzeczy (o czym poniżej) – przywoływać w uzasadnieniu
wyboru oferty najkorzystniejszej na art. 248 ust. 2 Pzp
(Jeżeli oferty otrzymały taką samą
ocenę w kryterium o najwyższej wadze, zamawiający wybiera ofertę z najniższą ceną lub
najniższym kosztem).
W uzasadnieniu wyboru ofert najkorz
ystniejszej sporządzonym przez Zamawiającego
(s.2 Informacji o wyborze jako najkorzystniejszej z dnia 10 listopada 2021r.) czytamy:
Uzasadnienie wyboru
– art. 239 ust. 1 w związku z art. 248 ust 2 ustawy PZP – oferta
wykonawcy Przedsiębiorstwo Budowlane S. sp. j. J. i E. S., spełnia wszystkie warunki
wymagane przez Zamawiającego określone w SWZ i uzyskała największą
liczbę punktów na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w SWZ, zawierając
jednocześnie najniższą cenę.
W uzasadnieniu tym Zamawiający zawarł nieprawdziwą treść, wskazując iż rzekomo oferta
wybranego wykonawcy uzyskała największą ilość punktów – podczas gdy sam w tejże samej
informacji wskazuje, iż oferta Odwołującego ma ten walor – 100 pkt. Działanie takie stanowi
podstawę do uznania czynności za niezgodną z zasadami Pzp co wykazano powyżej.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp
Zamawiający zmuszony jest odrzucić ofertę, jeżeli
wykonawca nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób nieprawidłowy lub nie utrzymywał
wadium nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą lub złożył wniosek o zwrot
wadium
w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3.
W tym miejscu podnieść należy, iż dokument gwarancyjny nie powinien zawierać
klauzul ograniczających w sposób nieuzasadniony odpowiedzialności gwaranta. Celem
wadium jest realne zabezpieczenie zapłaty na rzecz Zamawiającego swego rodzaju kary za
nienależyte zachowanie Wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia. W
przypadku gdyby zgłoszenie żądania zapłaty gwarancji wpłynęło do gwaranta po konkretnej
dacie
, Zamawiający pozbawiony byłby możliwości zaspokojenia swoich roszczeń nawet,
gdyby przesłanka zatrzymania wadium ziściła się w okresie ważności gwarancji. Wadium
wniesione w postaci gwarancji ubezpieczeniowej, która nakłada na Zamawiającego
obowiązek zgłoszenia żądania wypłaty z gwarancji w terminie jej obowiązywania w sposób
niewy
starczający zabezpiecza interesy zamawiającego, bowiem w istocie zawiera
postanowienia skracające okres ważności gwarancji poniżej terminu związania ofertą W
przedmiotowej sytuacji, gdyby okoliczności skutkujące zatrzymaniem wadium ujawniły się w
dniu
0.2021r.r.
tuż
przed
godz.
to Zamawiający nie miałby możliwości zwrócić się skutecznie do Gwaranta z żądaniem
wypłaty sumy gwarancyjnej. A zatem należy uznać, iż Wykonawca nie zabezpieczył oferty
wadium złożonym w postaci gwarancji ubezpieczeniowej w taki sposób aby Zamawiający
mógł z niego skorzystać w przypadku wystąpienia, w terminie związania ofertą przesłanek, o
których mowa w art. 98 ust. 6 ustawy Pzp, w przypadku gdy o zaistnieniu przesłanki
dowiedziałby się po dniu upływu związania ofertą / ważności gwarancji. Stanowisko takie
znajduje oparcie w Wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 2021-02-05, V Ga
328/20: "
W realiach niniejszej sprawy poza sporem jest, że przedłożona przez skarżących w
procedurze przetargowej gwarancja ubezpieczeniow
a obowiązywała od: 8.09.2020r. do
7.10.2020r.,
czyli
dokładnie
w okresie związania ofertą, który upływał właśnie z dniem 7.10.2020r. Z końcem tego dnia
kończył się jednocześnie upływ terminu do zawarcia umowy przez oferenta, który wygrał
przetarg. Zatem l
ogicznym jest, że przed początkiem dnia 8.10.2020r. nie mogła ziścić się
przesłanka uzasadniająca przepadek wadium na rzecz zamawiającego wskazana w art. 46
ust. 5 pkt 1 PZP -
o ile przed tą datą oferent nie złożyłby wyraźnego oświadczenia woli
o odmowie
zawarcia umowy. Gdyby natomiast w tej kwestii wyłoniony w przetargu
wykonawca
milczał, uznanie, że odmówił on zawarcia umowy objętej zamówieniem
publicznym mogłoby nastąpić nie wcześniej niż z upływem ostatniego dnia związania ofertą,
czyli w tym wypadku -
z dniem 7.10.2020r., będącym zarazem ostatnim dniem ważności
przedłożonej przez niego gwarancji bankowej. Prowadziłoby to do paradoksalnej sytuacji, w
której najwcześniejszą możliwą datą, w której ziściłyby się warunek do zatrzymania przez
zamawiającego wadium byłby dzień 8.10.2020r. (do końca dnia 7.10.2020r. zamawiający
powinien czekać na złożenie oświadczenia wykonawcy o zawarciu umowy), a jednocześnie
udzielona przez tego wykonawcę gwarancja wadialna w tej dacie byłaby już nieważna. W tej
sytuacji dywagacje skarżących Polska Agencja Żeglugi Powietrznej Strona 4 z 5 co do
możliwości złożenia skierowanego do ubezpieczyciela (gwaranta) oświadczenia woli o
skorzystaniu z gwarancji ubezpieczeniowej przez beneficjenta gwarancji w formie
elektro
nicznej w ostatnim dniu (czy nawet minutach) obowiązywania gwarancji nie mają
żadnego znaczenia. Takie oświadczenie złożone przed końcem dnia 7.10.2020r. byłby
bowiem we wskazanej powyżej sytuacji przedwczesne (z mocy art. 111 k.c. termin
oznaczony w dniac
h kończy się z upływem ostatniego dnia, tj. o północy takiego dnia,
zważywszy na fakt, że doba liczona jest od północy do północy). To samo zresztą dotyczy
wypadku, gdyby przed upływem ostatniego dnia związania wykonawcy ofertą doszło do
sytuacji, w której zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z
przyczyn leżących po stronie wykonawcy. […] Ponieważ jak już wyżej wskazano,
wygaśnięcie gwarancji wadialnej przed zakończeniem procedury przetargowej jest tożsame
z sytuacją niewniesienia wadium, co w niniejszej sprawie miało miejsce, podniesiony przez
skarżących zarzut naruszenia art. 192 ust. 2 i art. 89 ust. 1 pkt 7b PZP jest niezasadny. KIO
zatem prawidłowo z tej przyczyny uwzględniła odwołanie uczestnika (...) Spółki Akcyjnej w C.
i nakazała zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym odrzucenie oferty wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia na podstawie wskazanego wyżej przepisu." W
związku z powyższym oferta podlega odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy
PZP, gdyż w przypadku zaistnienia przesłanki zatrzymania wadium w ostatnim dniu terminu
ważności gwarancji, nie gwarantuje ona Zamawiającemu możliwości skutecznego
za
trzymania
wadium.
Późniejsze
wystąpienie
o przedłużenie okresu ważności wadium (przed datą jej wygaśnięcia) nie wnosi
do opisywanego stanu rzeczy przesłanki pozwalającej uzdrowić zawity stan rzeczy
polegający na niezabezpieczeniu w sposób prawidłowy oferty wykonawcy Przedsiębiorstwo
Budowlane „S.” sp. j. J. i E. S.. W tym miejscu wskazuję, iż wykonawca ten przedłożył
wadium w formie gwarancji ubezpieczeniowej Nr 280000183434 z dnia 21.09.2021r.
wystawionej przez STU Ergo Hestia z terminem ważności 20.10.2021r. W treści wskazano,
iż wszelkie roszczenia odnośnie niniejszej Gwarancji Gwarant powinien otrzymać w okresie
ważności gwarancji. Wadium musi być prawidłowo wniesione do upływu terminu składania
ofert, a późniejsze zmiany gwarancji wadialnej czy dodatkowe oświadczenia gwaranta,
niemające podstaw w treści pierwotnie sporządzonego dokumentu, nie mogą sanować
błędów, które mogą mieć wpływ na skuteczność roszczeń Zamawiającego, przesądzając tym
samym o skutecznym wniesieniu wadium. Wynika to z teg
o, że:
1) oferta od początku i nieprzerwanie musi być zabezpieczona wadium,
2) to na podstawie dokumentu załączonego do oferty zamawiający dokonuje oceny
prawidłowości wadium i podejmuje decyzję w przedmiocie ewentualnego odrzucenia oferty,
3) dopuszczenie naprawiania wad gwarancji wadialnej po terminie składania ofert stałoby
w sprzeczności z jedną z naczelnych zasad udzielania zamówień publicznych, tj. z zasadą
równego traktowania wykonawców oraz art. 97 ust. 5 PZP który wprost stanowi, że wadium
wnosi się przed upływem terminu składania ofert.
Co ważne – do gwarancji nie załączono pełnomocnictwa do jej wystawienia przez
podpisującą – K. C. – przedstawiciela Gwaranta. Wskazuję, iż osoba ta nie figuruje w KRS
jako osoba upoważniona do reprezentacji Gwaranta. W konsekwencji tego, iż Zamawiający
nie wezwał do uzupełnienia braku formalnego sam już ten fakt świadczy o wadzie gwarancji
– pozbawionej podstawowej cechy – podpisu osoby upoważnionej oraz wskazuje na istotne
zaniechanie Zamawiającego.
Abstrahując od powyższego, przedmiotowa gwarancja posiada nieusuwalną wadę
przejawiającą się w braku wskazania w sposób wyraźny jakie są przesłanki jej
wykorzystania. Niezmiernie ważne jest, aby gwarancja bankowa (ubezpieczeniowa)
wnoszona jako forma wadiu
m w swej treści określała warunki, których zaistnienie spowoduje
powstanie po stronie banku (ubezpieczyciela) obowiązku zapłaty wadium. W postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego warunki te zostały określone w art. 98 ust. 6 PZP. W
praktyce możliwe jest zatem odesłanie w gwarancji do tego przepisu lub literalne
przytoczenia jego brzmienia. Przedstawiona gwarancja nie ma tej cechy
– Gwarant odsyła w
niej jedynie do „co najmniej jednego z warunków zatrzymania wadium, określonego w
ustawie z dnia 11 wr
ześnia 2019r. Prawo zamówień publicznych”. Tak nieprecyzyjny i
nieostry zapis niweczy zasadę zabezpieczenia oferty co czyni gwarancję niezgodną z
przepisami ustawy PZP o wadiach
– art. 97 – 98.
Wprawdzie w dniu 14.10.2021r. zamawiający próbował naprawić utrzymujący się
niewłaściwy stan rzeczy w drodze wezwania wykonawcy do złożenia aneksu do gwarancji –
co wykonawca wykonał przekazując aneks nr 1 do wadium (gwarancji ubezpieczeniowej)
wydłużając okres jej obowiązywania do dnia 17.11.2021r. lecz czynność ta nie waliduje
popełnionego błędu Zamawiającego i wykonawcy, stąd oferta podlegać winna odrzuceniu.
C.
Odwołujący zmuszony jest w świetle otrzymanej przez omyłkę (co przyznał Zamawiający)
korespondencji wskazać, iż Zamawiający już w dniu 23.09.2021r. o godz. 16:32:57 wskazał
jako wykonawcę, którego oferta uznana została za najkorzystniejszą (w konsekwencji
opublikował informację o wyborze oferty bez dokonania jej kompleksowej oceny) podmiot -
Przedsiębiorstwo Budowlane „S.” sp. j. J. i E. S.. Stało się to z chwilą upublicznienia pisma z
dnia 23.09.2021r. (znak: NMM/A-
ZP/Ż/29/2021) adresowanego do Przedsiębiorstwo
Budowlane „S.” sp. j. J. i E. S. – skierowanego także do Odwołującego co równe jest z
publikacją oficjalnych wyników postępowania o tytule „Wezwanie do złożenia dokumentów
wykonawcy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą” Co więcej, wskazanie na
ofertę najkorzystniejszą pojawia się także w dalszej części wezwania – w treści pkt I „w
związku z uznaniem Państwa oferty jako najkorzystniejszej”. Antycypując zarzut
zamawiającego, iż w takim stanie rzeczy termin na odwołanie upłynął wskazuję, iż
naruszenie powszechnie obowiązujących przepisów PZP regulujących istotę stosowania art.
274 ust. 1 PZP (adekwatną do tzw. Procedury odwróconej) stanowi uchybienie istotne co
uniemożliwia podpisanie ważnej umowy o zamówienie publiczne w konsekwencji stanowi o
nieważności postępowania, stąd koniecznym było zastosowanie przez Zamawiającego art.
255 ust. 6 PZP. Tak ciężkie naruszenie proceduralne nie może się ostać w wyniku kontroli ex
post Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, który to decydować może o sankcji finansowej
w stosunku do Zamawiającego powstałej w konsekwencji zawarcia umowy w postepowaniu
obarczonym wadą istotną. Przypomnieć należy, iż Zamawiający w ww. piśmie przywołuje
regulację art. 274 ust. 1 PZP - Zamawiający wzywa wykonawcę, którego oferta została
najwyżej oceniona, do złożenia w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 5 dni od dnia
wezwania, podmiotowych środków dowodowych, jeżeli wymagał ich złożenia w ogłoszeniu o
zamówieniu lub dokumentach zamówienia, aktualnych na dzień złożenia podmiotowych
środków dowodowych. Zatem, dokonanie wyboru w drodze uznania ofert za
najkorzystniejszą było przedwczesne i nie dające się poprzeć materiałem dowodowym
znajdującym się w posiadaniu Zamawiającego. Zarzut Zamawiającego o pomyłce
semantycznej lub pisarskiej nie może znaleźć uznania w świetle celowego, wielokrotnego i
konsekwentnego podkreślenia iż chodzi o „Wezwanie do złożenia dokumentów wykonawcy,
którego oferta została uznana za najkorzystniejszą” oraz „w związku z uznaniem Państwa
oferty jako najkorzystniejszej”.
Jako dowód przywołać należy treść zamieszczoną na platformie komunikacyjnej
zamawiającego: [email protected]
Data wysłania wiadomości: 2021-09-23 16:32:57
Dzień dobry, w załączeniu korespondencja dotycząca przedmiotowego postępowania.
Z poważaniem podpis
„Data wysłania wiadomości:2021-09-23 16:37:21
Dzień dobry, przepraszam za pomyłkę. Wiadomość wraz z załącznikiem z dnia 2021-09-
23, z godz.16:32:57 wysłana przez Zamawiającego przy użyciu niniejszej platformy
została skierowana do Pana omyłkowo. Uprzejmie proszę o zignorowanie w/w treści.
W dniu 19 listopada 2021 r.
do postępowania odwoławczego zgłosił przystąpienie po
stronie Z
amawiającego wykonawca Przedsiębiorstwo Budowlane „S.” spółka jawna E. i J. S.
ul. Gietkowska 9c/1, 10-170 Olsztyn
zwany dalej „Przystępującym” wnosząc o oddalenie
odwołania.
W dniu 29 listopada 2021 r.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
uwzgl
ędnił zarzut nr 1 zawarty w petitum odwołania dotyczący naruszenia przez
Zamawiającego art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp.
Na posiedzeniu z
udziałem Stron i Uczestnika Postępowania w dniu 1 grudnia 2021 r,
Przystępujący wniósł sprzeciw wobec uwzględnionego przez Zamawiającego zarzutu.
Na posiedzeniu, Przyst
ępujący złożył również pismo procesowe – Pisemne Stanowisko
Przystępującego, w którym wniósł o oddalenia odwołania w całości.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron postępowania odwoławczego,
na
podstawie dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia w przedmiotowej
sprawie złożonej do akt sprawy, odpowiedzi na odwołanie złożonej przez
Zamawiającego, oświadczeń i stanowisk złożonych pisemnie i ustnie do protokołu,
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła co następuje:
Izba stwierdziła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 ustawy Pzp. Izba uznała, iż Odwołujący
wykazał, iż posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, czym wypełnił materialnoprawne
przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp.
I
zba ustaliła, że Odwołujący przekazał w ustawowym terminie kopię odwołania
Zamawi
ającemu, co zostało potwierdzone na posiedzeniu z udziałem stron i uczestnika
postępowania.
Izba uznała za skuteczne zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego
po stronie Zamawiającego i dopuściła wykonawcę do udziału w postępowaniu odwoławczym
w charakterze Uczestnika Postępowania.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Zamawiający w dniu 1 września 2021 r. ogłosił postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego w przedmiocie
„Konserwacja, remont i modernizacja Żurawia Gdańskiego –
oddziału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku”.
W treści Specyfikacji Warunków Zamówienia dalej „SWZ” w Rozdziale XXII Zamawiający
ustanowił następujące wymagania dotyczące wniesienia wadium:
1. Za
mawiający wymaga od wykonawców wniesienia wadium w wysokości 160 000,00 zł.
2. Wadium wnosi się przed upływem terminu składania ofert, tj. 22.09.2021 r., godz. 13:00
i
utrzymuje nieprzerwanie do dnia upływu terminu związania ofertą, z wyjątkiem
przypadków, o których mowa w art. 98 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2 pzp.
3. Wadium może być wnoszone według wyboru wykonawcy w jednej lub kilku następujących
formach:
1) pieniądzu;
2) gwarancjach bankowych;
3) gwarancjach ubezpieczeniowych;
4) poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy
z 9.11.2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (t.j. Dz.U. z 2019
r. poz. 310 ze zm.).
4. Wadium wnoszone w pieniądzu należy wpłacić przelewem na rachunek bankowy
zamawiającego: 31 1130 1121 0006 5623 9920 0006
z adnotacją: „Wadium - ZP/27-7/PN/2021”
W przypadku wnoszenia wadium w pieniądzu, Zamawiający uzna je za wniesione
skutecznie
jedynie w przypadku wpływu pieniędzy na rachunek bankowy Zamawiającego
przed upływem terminu składania ofert.
5. Jeżeli wadium jest wnoszone w formie gwarancji lub poręczenia, o których mowa w ust. 3
pkt 2
–4, wykonawca przekazuje zamawiającemu oryginał gwarancji lub poręczenia,
w postaci elektronicznej.
6. Z treści gwarancji (poręczenia) musi jednoznacznie wynikać nieodwoływalne
i bezwarunkowe, na każde żądanie zgłoszone przez zamawiającego, zobowiązanie
gwaranta (poręczyciela) do zapłaty Zamawiającemu pełnej kwoty wadium w okolicznościach
określonych w art. 98 ust. 6 pzp. Ponadto powinien być wskazany termin obowiązywania
gwarancji (poręczenia), który nie może być krótszy niż termin związania ofertą.
Przystępujący wniósł wadium w formie gwarancji ubezpieczeniowej udzielonej przez
Sopockie Towarzystwo Ubezpieczeń ERGO Hestia S.A. z siedziba w Sopocie, w postaci
elektronicznej, w kwocie 160
000,00 zł., którą to kwotę Gwarant zobowiązał się wypłacić
Zamawiaj
ącemu. W treści gwarancji Gwarant oświadczył, iż podejmuje się bezwarunkowo
i wypłacenia Zamawiającemu kwoty do wysokości określonej powyżej po otrzymaniu
każdego pisemnego żądania, podpisanego przez osoby uprawnione do reprezentowania
Zamawiającego, bez konieczności jego uzasadnienia, o ile Zamawiający stwierdzi w swoim
żądaniu, że kwota roszczenia jest mu należna w związku z zaistnieniem co najmniej jednego
z warunków zatrzymania wadium, określonego w ustawie z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych. (…)
Niniejsza Gwarancja jest ważna od dnia 22.09.2021 r. do dnia 20.10.2021 r. włącznie (okres
ważności gwarancji). Wszelkie roszczenia odnośnie Gwarancji Gwarant powinien otrzymać
w okresie ważności gwarancji.
Zgodnie z Rozdziałem X części I SWZ określającej termin związania ofertą:
Wykonawca jest związany ofertą od dnia upływu terminu składania ofert do dnia 20.10.2021
r.
Zgodnie z Rozdziałem XXI. Opis kryteriów oceny ofert, wraz z podaniem wag tych kryteriów
i sposobu oceny ofert
, Zamawiający ustanowił następujące kryteria oceny ofert:
1. W celu oceny ofert Zamawiający przyjmuje następujące kryteria:
- Cena
– waga 60 %
Okres gwarancji i rękojmi – waga 40 %
2. Ocenie będą podlegać wyłącznie oferty nie podlegające odrzuceniu.
Sposób obliczania wartości punktowej kryterium cena:
Według wzoru: C = Cmin /Co x 60 pkt
gdzie:
C
– liczba punktów jakie otrzyma oferta oceniana w kryterium „cena”
Cmin
– najniższa cena podana przez wykonawcę spośród wszystkich ważnych ofert
Co
– cena ofertowa podana przez ocenianego wykonawcę.
4. Sposób obliczania wartości punktowej kryterium okres gwarancji i rękojmi:
Zamawiający za zaoferowany przez Wykonawców okres gwarancji i rękojmi na wykonany
przedmiot
zamówienia przyzna następującą ilość punktów:
od 60 do 63 miesięcy: G = 10 punktów,
od 64 do 67 miesięcy: G = 20 punktów,
od 68 do 71 miesięcy: G = 30 punktów,
72 miesiące lub więcej: G = 40 punktów,
gdzie:
G
– liczba punktów jakie otrzyma oferta oceniana w kryterium „okres gwarancji i rękojmi”
UWAGA! Minimalny okres gwarancji i rękojmi wynosi 60 pełnych miesięcy.
5. Ocena końcowa oferty.
Będzie to suma punktów uzyskana za kryteria określone w niniejszej SWZ. Maksymalnie
Wykonawca może uzyskać 100 punktów.
P = C + G
gdzie:
P
– łączna punktów jakie otrzyma oferta we wszystkich kryteriach. Punkty we wszystkich
kryteriach będą obliczane z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku, zgodnie z
zasadami
matematycznymi. Zamówienie zostanie udzielone Wykonawcy, którego oferta uzyska
najwyższą łączną ilość punktów przyznanych w poszczególnych kryteriach.
W postępowaniu złożono cztery oferty, w tym oferty złożone przez Przystępującego
i Odwołującego zawierały odpowiednio niższe od pozostałych wykonawców, tj.
Odwołujący – 16 455 733,69 zł
Przystępujący - 16 454 666,66 zł
Obaj wykonawcy zaoferowali okres gwarancji wynoszący 72 miesiące.
Obaj wykonawcy w ramach kryteriów oceny ofert otrzymali po 100 pkt., tj. najwyższą
możliwą do otrzymania ilość punktów.
Zamawiający pismem z dnia 14 października 2021 r. wystąpił do wykonawców, którzy
złożyli oferty w postępowaniu z wnioskiem o wyrażenie zgody na przedłużenie terminu
związania ofertą do dnia 17 listopada 2021 r. informując, iż przedłużenie terminu związania
ofertą jest dopuszczalne tylko z jednoczesnym przedłużeniem okresu ważności wadium, albo
jeżeli nie jest to możliwe, z wniesieniem nowego wadium na przedłużony okres związania
ofertą.
Przystępujący, pismem z dnia 18 października 2021 r. wyraził zgodę na przedłużenie
terminu związania ofertą do dnia 17 listopada 2021 r. oraz złożył Aneks nr 1 do Gwarancji
Ubezpieczeniowej wniesionej jako wadium w przedmiotowym postępowaniu, którym
przedłużył ważność wadium od dnia 22 września 2021 r. do dnia 17 listopada 2021 r.
włącznie (okres ważności gwarancji).
W dniu 23 września 2021 r. Zamawiający przesłał na adres mailowy Odwołującego
wezwanie,
które winno być skierowane do Przystępującego, zatytułowane „Wezwanie do
złożenia dokumentów wykonawcy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą”.
W treści pisma, Zamawiający, w związku z uznaniem oferty Przystępującego
za najkorzystniejszą, zwrócił się do Przystępującego o złożenie aktualnych na dzień złożenia
podmiotowych środków dowodowych, wskazanych w SWZ.
W dniu 23 września 2021 r. Zamawiający przesłał ww. wezwanie na adres mailowy
Przystępującego. Zamawiający niezwłocznie poinformował Odwołującego o zaistniałej
pomyłce, w wyniku której wezwanie adresowane do Przystępującego, przez pomyłkę zostało
wysłane na adres Odwołującego.
W dniu 10 listopada 2021 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej,
za którą została uznana ofert złożona przez Przystępującego. W uzasadnieniu „Informacji
o wyborz
e oferty najkorzystniejszej” Zamawiający wskazał, że Oferta Wykonawcy
Przedsiębiorstwo Budowlane „S.” sp. j. J. i E. S., spełnia wszystkie warunki wymagane przez
Zamawiającego określone w SWZ i uzyskała największą liczbę punktów na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w SWZ, zawierając jednocześnie najniższą cenę.
Izba
zważyła:
Biorąc pod uwagę zgromadzoną w sprawie dokumentację, poczynione ustalenia
faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła,
iż odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Odnosząc się do zarzutu naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp poprzez nieodrzucenie
oferty
Przystępującego i przez to naruszenie dyspozycji, wyrażonej w zasadzie,
iż zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli wykonawca nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób
nieprawidłowy lub nie utrzymywał wadium nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą
lub złoży wniosek o zwrot wadium w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3 - mimo
iż oferta tego wykonawcy winna zostać uznana za odrzuconą, albowiem została złożona
przez wykonawcę, który powinien zostać wykluczony z udziału w postępowaniu, Izba uznała
zarzut za niezasadny.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli wykonawca
nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób nieprawidłowy lub nie utrzymywał wadium
nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą lub złożył wniosek o zwrot wadium
w przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3. Aby zaistniała konieczność odrzucenia
przez Zamawiającego oferty Przystępującego, musiałaby zostać spełniona jedna
z powyższych przesłanek, tj. Przystępujący nie wniósł wadium, wniósł je w sposób
nieprawidłowy, nie utrzymał wadium nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą
lub złożył wniosek o zwrot wadium zgodnie z art. 98 ust. 2 pkt 3 Pzp.
Tymczasem, wadium złożone przez Przystępującego, nie pozwala na stwierdzenie,
że zaistniała którakolwiek z okoliczności wskazanych w art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp.
Nie jest sporne między stronami, że Przystępujący wniósł wadium w formie gwarancji
ubezpieczeniowej,
wskazanej jako prawidłowej i dopuszczonej w art. 97 ust. 7 pkt 3 Pzp
i przywołanej w Rozdziale XXII ust. 3 pkt 3 SWZ. Gwarancja ubezpieczeniowa została
złożona
w oryginale w postaci elektronicznej, zgodnie z wymogiem wskazanym w art. 97 ust.10 Pzp
i przywołanym w Rozdziale XXII ust. 5 SWZ. Gwarancja została złożona przed terminem
składania ofert i była ważna od dnia 22 września 2021 r. do dnia 20 października 2021 r.
włącznie, zgodnie z wymaganiami SWZ. Termin końcowy ważności gwarancji został
przedłużony Aneksem nr 1 do dnia 17 listopada 2021 r. Okres ważności gwarancji
odpowiadał terminowi związania ofertą i przez cały okres związania ofertą był utrzymany w
sposób nieprzerwany, zatem spełniony został kolejny wymóg dla wadium wniesionego w
gwarancji ubezpieczeniowej.
Wadium zostało wniesione w kwocie 160 000,00 zł. zgodnie z
wymogiem wskazanym w Rozdziale XXII ust. 1 SWZ.
W treści złożonej gwarancji została
zawarta klauzula, iż Gwarant podejmuje się bezwarunkowo i nieodwołalnie wypłacenia
Zamawiaj
ącemu kwoty do wysokości określonej w gwarancji, po otrzymaniu każdego
pisemne
go żądania podpisanego przez osoby uprawnione do reprezentowania
Zamawiającego, bez konieczności jego uzasadnienia, o ile Zamawiający stwierdzi w swoim
żądaniu, że kwota roszczenia jest mu należna w związku z zaistnieniem, co najmniej
jednego z warunków zatrzymania wadium, określonego w ustawie z dnia 11 września 2019 r.
Prawo Zamówień Publicznych, co w pełni realizuje wymóg zawarty w Rozdziale XXII ust. 6
SWZ.
Ponadto, Przystępujący nie złożył wniosku o zwrot wadium, o którym mowa w art. 98
ust.
pkt 3.
Powyższe, w żaden sposób nie potwierdza spełnienia którejkolwiek z przesłanek
wskazanych w art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp, co z kolei skutkuje brakiem możliwości odrzucenia
oferty.
Podkreślenia wymaga, że Odwołujący wskazuje na naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 14
Pzp, jednak w żaden sposób nie wskazuje, która z wymienionych tam okoliczności
skutkujących koniecznością odrzucenia oferty zaistniała wobec oferty Przystępującego.
Odwołujący odnosi się do całości przepisu, zawierającego cztery przesłanki odrzucenia
oferty nie konkretyzując, nie potrafiąc jednoznacznie wskazać na czym polega zarzucane
Zamawiającemu naruszenie, i która z przesłanek stanowiących postawę odrzucenia oferty
zaistni
ała wobec wadium Przystępującego. Z treści odwołania nie wynika że Przystępujący
nie wni
ósł wadium, nie wynika również że wniósł wadium w sposób nieprawidłowy, czy też
nie utrzymał wadium w sposób nieprzerwany do upływu terminu związania ofertą
(Przystępujący nie złożył wniosku o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3 Pzp), co
skutkowałoby koniecznością odrzucenia oferty Przystępującego. Żadna z powyższych
okoliczności nie tylko że nie została wykazana, to nawet nie została podniesiona.
Jednakże, z treści odwołania wynika w sposób niebudzący wątpliwości, że Odwołujący
stawia zarzut naruszenia art. 226 u
st. 1 pkt 14 Pzp w oparciu o zastrzeżenia
co do prawidłowości zabezpieczenia interesów Zamawiającego, które uniemożliwiłyby
Zamawiającemu skorzystanie z wadium, w przypadku wystąpienia przesłanek, o których
mowa w art. 98 ust. 6 Pzp, gdy o zaistnieniu przesłanki Zamawiający dowiedziałby się po
dniu upływu terminu związania ofertą/ważności wadium. Odwołujący podkreśla, iż wadium
wniesione w gwarancji ube
zpieczeniowej, która nakłada na Zamawiającego obowiązek
zgłoszenia żądania wypłaty z gwarancji w terminie jej obowiązywania w sposób
niewystarczający zabezpiecza interesy Zamawiającego, bowiem w istocie zawiera
postanowienia skracające okres ważności gwarancji poniżej terminu związania ofertą,
wskazując jako przykład okoliczność skutkującą zatrzymaniem wadium, która ujawniłaby się
w o
statnim dniu obowiązywania wadium, tuż przed godz. 24:00. Wówczas Zamawiający nie
miał by możliwości zwrócenia się do gwaranta z żądaniem wypłaty wadium.
Izba nie podziela stanowiska
Odwołującego. Wskazać należy, że powyższa
argumentacja
Odwołującego nie potwierdza spełnienia żadnej z przesłanek odrzucenia
oferty
określonych w art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp, bowiem przepis nie daje możliwości
odrzucenia oferty w okolicznościach, w których termin wniesienia roszczeń wynikających z
wadium
upływa
w osta
tnim dniu ważności gwarancji. Odwołujący nie wskazuje, iż okoliczność do której się
odnosi stanowi brak wniesienia
wadium lub wniesienia go w niewłaściwej formie, co mogłoby
uzasadniać stawiany zarzut.
Ponadto, w ocenie Izby, argument, iż zapisy powyższej gwarancji w sposób
niewystarczający zabezpieczają interesy Zamawiającego jest również chybiony.
Zgodnie z art. 98 ust. 6 Pzp
Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami,
a w przypadku wadium wniesionego w formie gwarancji lub poręczenia, o których mowa w
art. 97 ust. 7 pkt 2-
4, występuje odpowiednio do gwaranta lub poręczyciela z żądaniem
zapłaty wadium, jeżeli:
1) wykonawca
w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 107 ust. 2 lub art. 128 ust.
1, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowych środków dowodowych lub
przedmiotowych środków dowodowych potwierdzających okoliczności, o których mowa
w art. 57 l
ub art. 106 ust. 1, oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, innych
dokumentów lub oświadczeń lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa
w art. 223 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez
wykonawcę jako najkorzystniejszej;
2) wykonawca, którego oferta została wybrana:
a) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach
określonych w ofercie,
b) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy;
3) zawar
cie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn
leżących po stronie wykonawcy, którego oferta została wybrana.
Każda z przesłanek zatrzymania wadium jest wynikiem zawinionego zaniechania
Wykonawcy
w zakresie złożenia wymaganych dokumentów lub zaniechania wykonania
czynności, które wykonawca winien wykonać w związku z uznaniem jego oferty za
najkorzystniejszą. Wskazać należy, że każde z powyższych zdarzeń następuje po czynności
Zamawiającego w postaci wezwania do złożenia odpowiednich dokumentów, oświadczeń,
wezwania do wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy czy zawarcia umowy.
W każdym z nich Zamawiający zakreśla wykonawcy termin, po upływie którego można
stwierdzić czy wykonawca postąpił zgodnie z wymaganiami Zamawiającego czy też nie.
Natomiast brak złożenia w terminie określonym przez Zamawiającego wymaganych
dokumentów, oświadczeń, wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy, czy
odmowa podpisania umowy stanowi podstawę do zatrzymania wadium. Jeśli natomiast
przed upływem ważności wadium ujawniłyby się okoliczności uniemożliwiające zawarcie
umowy,
bądź wykonawca nie mógł złożyć wymaganych dokumentów lub oświadczeń z
przyczyn niezależnych od wykonawcy, to takie okoliczności nie stanowią podstawy do
zatrzymania wadium.
Stanowisko Odwołującego sprowadza się do wniosku, że pomimo złożenia wadium
w sposób zgodny z wymaganiami ustawy Pzp i postanowieniami SWZ, oferta wykonawcy ma
zostać odrzucona (pomimo braku przesłanek odrzucenia oferty), ponieważ w ostatniej chwili
ważności wadium może wystąpić okoliczność, która uzasadni zatrzymanie wadium,
a Zamawiający zostanie pozbawiony możliwości dochodzenia roszczeń z tytułu wadium.
Stanowisko takie, w ocenie Izby nie jest zasadne
, ponieważ oferta wykonawcy składającego
wadium, które spełnia wszystkie wymagania ustawowe oraz określone przez Zamawiającego
w
treści SWZ miałaby zostać odrzucona, z powodu zaistnienia okoliczności, które nie
stanowią przesłanki odrzucenia oferty, określonej w treści art. 266 ust. 1 pkt 14 Pzp.
Ponadto, argumentacja Odwołującego w sposób niezasadny obciąża wykonawcę
odpowiedzialn
ością za sposób prowadzenia przez Zamawiającego procedury przetargowej.
To Zamawiający wyznacza wykonawcom terminy, od których uzależnione są dalsze
czynności w postępowaniu i obowiązkiem Zamawiającego jest prowadzenie postępowanie w
taki sposób, aby wszelkie czynności w postępowaniu wykonywane zostały w terminie
związania ofertą zabezpieczonym wadium, lub też aby w odpowiednim czasie wystąpić do
wykonawców
z
wnioskiem
o przedłużenie tego terminu wraz z ważnością wadium. Wysoce nieprawdopodobną jest
okoliczność, że Zamawiający wyznaczy wykonawcy termin na wykonanie czynności, której
niewykonanie zabezpieczone jest zatrzymaniem wadium, na ostat
ni dzień ważności wadium,
w okolicach godz. 23:00. Jednakże, jeśli taka okoliczność miałaby miejsce a Zamawiający
nie zdążyłby zatrzymać wadium z uwagi na zapisy w gwarancji, to nie jest to podstawą do
odrzucenia oferty wykonawcy, który prawidłowo zabezpieczył interesy Zamawiającego na
cały okres związania ofertą. Odpowiedzialnością za taką okoliczność należałoby obciążyć
Zamawiającego a nie Wykonawcę. Zamawiający winien w taki sposób prowadzić
postępowanie, aby w terminie związania ofertą i w terminie ważności wadium mógł
dochodzić wszystkich należnych mu praw wynikających z wadium. Ponadto, nie można
wykonawcy, który złożył wadium w sposób określony przez właściwe przepisy zarzucać
zabezpieczenia interesów Zamawiającego w sposób nieprawidłowy, ponieważ to
ustawodawca zakreśla granice prawidłowego zabezpieczenia interesów Zamawiającego,
ustanawiając wymagania dotyczące wadium, a te zostały spełnione przez złożoną przez
Przystępującego gwarancję ubezpieczeniową.
Niezasadne jest również twierdzenie Odwołującego dotyczące próby naprawienia
przez Zamawiającego niewłaściwego stanu rzeczy w drodze wezwania do złożenia aneksu
do gwarancji. Wezwanie do przedłużenia ważności wadium zostało skierowane przez
Zamawiającego do wszystkich wykonawców w postępowaniu, jako konsekwencja wezwania
do przedłużenia terminu związania ofertą. Ponadto Odwołujący nie wskazuje, jaki błąd w
treści wadium miałby zostać naprawiony powyższą czynnością Zamawiającego.
Odnosząc się do przywołanego w odwołaniu wyroku Sądu Okręgowego w
Częstochowie z dnia 5 lutego 2021 r. V Ga 328/20, to Izba podziela stanowisko
Przystępującego,
zgodnie
z którym wyrok zapadł w poprzednim stanie prawnym, w którym prawo zamówień
publicznych n
ie regulowało w sposób wyraźny końcowego terminu ważności wadium.
Obecnie obowiązująca ustawa Pzp w art. 97 ust. 5 jednoznacznie wskazuje, że wadium
wnosi się przed upływem terminu składania ofert i utrzymuje nieprzerwanie do dnia upływu
terminu związania ofertą, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 98 ust. 1 pkt 2 i 3
oraz ust. 2.
Izba za niezasadny uznała również zarzut dotyczący braku załączonego do gwarancji
ubezpieczeniowej pełnomocnictwa, dla osoby która gwarancję wystawiła. Wskazać należy,
iż brak jest postawy prawnej do żądania pełnomocnictwa dla osoby wystawiającej gwarancję
ubezpieczeniową, a ponadto Odwołujący nie wykazał, w jaki sposób Zamawiający naruszył
przepisy Pzp. Izba podziela argumentację Przystępującego zawartą w piśmie procesowym,
i przywołanym tam orzecznictwie, które pomimo iż zapadło w poprzednim stanie prawnym
nadal zachowuje swą aktualność, zgodnie z którym: wbrew stanowisku Odwołującego
wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia nie ma obowiązku załączać do
dokumentu gwarancji wadialnej ani pełnomocnictw dla osób, które ją podpisały w imieniu
gwaranta, a
ni dokumentów rejestrowych wykazujących, że takie pełnomocnictwo zostało
udzielone przez osoby uprawnione do reprezentacji tego podmiotu. Odwołujący nie wskazał
postanowień s.i.w.z., z których wynikałby taki obowiązek. Przede wszystkim w orzecznictwie
słusznie wskazuje się, że na gruncie ustawy pzp brak jest podstaw do formułowania pod
adresem wykonawców, którzy decydują się na złożenie wadium w formie gwarancji
ubezpieczeniowej czy bankowej, żądania załączenia do gwarancji pełnomocnictwa dla osoby
pod
pisującej gwarancję {tak w szczególności w uzasadnieniu wyroku z 7 czerwca 2011 r.,
sygn. akt 1101/
11}. Ponieważ ubezpieczyciele i banki prowadzą działalność na dużą skalę
zasadą jest, że czynności prawne z klientami są dokonywane za pośrednictwem
pracowników tych instytucji czy nawet pośredników. Zarówno klient, jak i osoby postronne
powinny brać pod uwagę wynikające z art. 97 Kodeksu cywilnego domniemanie, że osobę
czynną w lokalu przedsiębiorstwo przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje
się za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają
dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwo. Dlatego wykonawca
ma prawo domniem
ywać, że osoby wystawiające gwarancję wadialną w lokalu banku czy
ubezpieczyciela i na odpowiednich formularzach tej instytucji działają w ramach umocowania
do dokonywania tego typu czynności prawnych. Odwołujący nie wskazał w odwołaniu
zaistnienia żadnych przesłanek wzruszających domniemanie, że gwarancja (...) bankowa
została wystawiono prawidłowo.” (wyrok KIO z 14.07.2015 r., KIO 1406/15, LEX nr
Za niezasadny Izba również uznała zarzut, iż złożona przez Przystępującego
gwarancja ubezpieczeniow
a zawiera nieusuwalną wadę przejawiającą się w braku
wskazania w sposób wyraźny jakie są przesłanki jej wykorzystania. Izba za wystarczające w
tym zakresie
uznała odwołanie się w treści gwarancji ubezpieczeniowej do warunków
zatrzymania wadium, określonych w ustawie z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień
publicznych.
Reasumując, wadium wniesione przez Przystępującego zgodnie z warunkami
i zasadami określonymi w ustawie Prawo zamówień publicznych oraz wymaganiami
określonymi przez Zamawiającego w treści SWZ, nie może skutkować odrzuceniem oferty
odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 Pzp, bowiem nie zaistniała żadna
z przesłanek uzasadniających odrzucenie oferty.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 274 ust. 1 PZP w drodze uprzedniego
dokonania wyboru oferty Przedsiębiorstwo Budowlane „S.” sp. j. J. i E.S. i kolejno żądania od
wybranego wykonawcy dokumentów podmiotowych których Zamawiający zobowiązany był
żądać przed ww. czynnością, Izba uznała zarzut za niezasadny.
Zamawiający wykazał (Dowód nr 2 z rozprawy), że pismo z dnia 23 września 2021 r. zostało
skierowane do Odwołującego przez pomyłkę, ponadto pomimo błędnego tytułu i odniesienia
w treści pisma do uznania oferty Przystępującego za najkorzystniejszą, nie można zgodzić
się z Odwołującym, że pismo to stanowiło informację o wyborze oferty najkorzystniejszej,
a Zamawiający wybrał ofertę najkorzystniejszą bez dokonania jej kompleksowej oceny. Z
treści pisma wynika, iż Przystępujący został wezwany do złożenia podmiotowych środków
dowodowych, co nie jest równoznaczne z wyborem oferty najkorzystniejszej. Nie jest zatem
prawdziwe stanowisko Odwołującego, zgodnie z którym konsekwencją powyższego jest
opublikowanie informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej bez dokonania jej kompletnej
oceny.
Po pierwsze pismo zostało skierowane do Przystępującego, jedynie omyłkowo do
Odwołującego – co zostało niezwłocznie wyjaśnione przez Zamawiającego, po drugie, nie
stanowiło informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej – pomimo zawarcia takiej informacji
w
treści, lecz wezwanie do złożenia podmiotowych środków dowodowych, po trzecie,
nie spełniało wymagań jakie Prawo zamówień publicznych w art. 253 wiąże z informacją
o wyborze oferty najkorzystniejszej.
Ponadto, Izba podkreśla, że zarzut odnosi się do czynności Zamawiającego z dnia 23
września 2021 r. a zatem w dacie 15 listopada 2021 r. został podniesiony z uchybieniem
terminu na jego wniesienie.
Zgodnie z art.515 ust. 1 pkt 2 Pzp Odwołanie wnosi się
w przypadku zamówień, których wartość jest mniejsza niż progi unijne, w terminie:
a) 5 dni
od dnia przekazania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę
jego wniesienia, jeżeli informacja została przekazana przy użyciu środków komunikacji
elektronicznej,
b) 10 dni od dnia przekazania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę
jego wniesienia, jeżeli informacja została przekazana w sposób inny niż określony w lit. a.
Izba oddaliła również zarzut naruszenie art. 248 ust. 2 Pzp w drodze nieprawidłowego
i bezpodstawnego jego zastosowania w procesie wyboru wykona
wcy opierając się na
dyspozycji wyboru oferty z najniższą ceną lub najniższym koszcie w przypadku gdy oferty
otrzymały taką samą ocenę w kryterium o najwyższej wadze, stosując go wbrew zapisom
SWZ oraz niewłaściwie przytaczając zasady jego użycia w Informacji o wyborze oferty
najkorzystniejszej.
Zgodnie z treścią art. 248 ust. 2 Pzp jeżeli oferty otrzymały taką samą ocenę w kryterium
o najwyższej wadze, zamawiający wybiera ofertę z najniższą ceną lub najniższym kosztem.
W przedmiotowym postępowaniu oferta złożona przez Przystępującego jak
i Odwołującego, w wyniku oceny w ramach kryterium oceny ofert otrzymały maksymalną
ilość punktów tj. 100. Obaj Wykonawcy udzielili gwarancji na okres 72 miesięcy, natomiast
różnica w cenach między zaoferowaną przez Przystępującego a Odwołującego była tak
niewielka,
że po zaokrągleniu punktów do dwóch miejsc po przecinku, w ramach kryterium ceny obaj
wykonawcy otrzymali taką samą, maksymalna ilość punktów, tj. 60.
Odwołujący wskazuje, że zgodnie z zapisami SWZ Zamówienie zostanie udzielone
Wykonawcy, którego oferta uzyska najwyższą łączną ilość punktów przyznanych
w poszczególnych kryteriach. Ponadto, Zamawiający nie wskazał w jaki sposób dokona
wyboru oferty
najkorzystniejszej, w przypadku dwóch identycznie ocenionych ofert, zatem
nie mógł wybrać oferty Przystępującego jako najkorzystniejszej. Dodatkowo Zamawiający
wskazał w uzasadnieniu wyboru oferty najkorzystniejszej nieprawdziwy stan rzeczy,
przywołując jako podstawę wyboru art. 248 ust. 2 Pzp.
Powyższe stanowisko Odwołującego nie zasługuje na uwzględnienie.
W
okolicznościach przedmiotowej sprawy Zamawiający pomimo braku odpowiednich
zapisów w treści SWZ zobowiązany był do zastosowania art. 248 ust. 2 Pzp, stanowiącego
ustawową regulację dla okoliczności takich jak powyższa. Nie ma również znaczenia, że
konkretny zapis ustawy, przewidujący regulacje danej sytuacji nie został wprost przeniesiony
do zapisów SWZ, ponieważ podstawą jego obowiązywania jest to, że przepis ten jest
powszechnie obowiązującym prawem i jego brak w SWZ nie powoduje utraty tego statusu.
Ponadto,
postępowanie prowadzone jest zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych i
mają do niego zastosowanie przepisy tej ustawy. Dodatkowo, Izba wskazuje, że informacje
zawarte
w treści art. 248 ust. 2 Pzp, nie należą do katalogu obligatoryjnych elementów SWZ,
wskazanych w art. 134 ust. 1 Pzp.
Niezasadne jest również stanowisko Odwołującego, zgodnie z którym Zamawiający
w uzasadnieniu wyboru oferty najkorzystniejszej podał, że oferta Przystępującego uzyskała
najw
iększą ilość punktów. Zauważyć należy, że Oferta Przystępującego była jedną z dwóch
ofert
, które uzyskały najwyższą ilość punktów, a to nie stanowi zaprzeczenia, że oferta
Przystępującego uzyskała największą ilość punktów. Tym bardziej nie stanowi to naruszenia
Prawa zamówień publicznych.
Wobec powyższego, zarzut należy uznać za niezasadny.
Izba oddaliła również zarzuty dotyczące naruszenia art. 16 Pzp, 17 Pzp, wskazując,
iż nie znalazła podstaw do stwierdzenia naruszeń zarzucanych przez Odwołującego.
Za niezasadny Izba uznała również zarzut naruszenia art. 18 Pzp, dotyczący naruszenia
zasady
jawności. Zamawiający równocześnie powiadomił wszystkich wykonawców
o wyborze oferty najkorzystniejszej
(co Zamawiający wykazał Dowodem nr 1 z rozprawy),
a pismo z dnia 23 września 2021 r. omyłkowo zostało wysłane do Odwołującego.
Wobec powyższego należało orzec jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557 i 575 ustawy
Pzp w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. a) i b) oraz § 8 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020
r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: ……………………………..