Sygn. akt: KIO 3380/21
WYROK
z dnia 30 listopada 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca: Renata Tubisz
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 listopada 2021r. w Warszawie w sprawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 listopada 2021 r. przez
odwołującego wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum: REMONDIS Medison Sp. z o.o.
z s. w Dąbrowie Górniczej, Szpital
Specjalistyczny Ducha Świętego w Sandomierzu; ul. Puszkina 41, 42-530 Dąbrowa Górnicza
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Zespół Opieki Zdrowotnej w
Pińczowie, ul. Armii Krajowej 22, 28-400 Pińczów
orzeka:
oddala odwołanie
kosztami postępowania obciąża odwołującego Konsorcjum: REMONDIS Medison Sp. z
o.o.
z s. w Dąbrowie Górniczej; Szpital Specjalistyczny Ducha Świętego w Sandomierzu,
ul. Puszkina 41, 42-
530 Dąbrowa Górnicza i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7.500,00 zł
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez
odwołującego Konsorcjum: REMONDIS Medison Sp. z o.o. z s. w Dąbrowie
Górniczej, Szpital Specjalistyczny Ducha Świętego w Sandomierzu; ul. Puszkina
530 Dąbrowa Górnicza tytułem wpisu od odwołania,
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (j.t. Dz. U. z 2021 r. poz.1129) na niniejszy wyrok – w terminie 14 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie
Przewodniczący: …….…………………………………………
Uzasadnienie
Odwołanie
Odwołanie złożone w dniu 15 listopada 2021r. przez REMONDIS Medison Sp. z o.o.
Dąbrowa Górnicza 42-430 ulica: Puszkina 41, zwany dalej „odwołującym”.
Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzi Zespół Opieki Zdrowotnej w Pińczowie
Pińczów 28-400 ul. Armii Krajowej 22 Polska, zwany dalej „zamawiającym”.
Przedmiotem
zamówienia jest: „Usługa odbioru, transport i utylizacji odpadów medycznych”
ZOZ/ZP/4/10/2021.
Ogłoszenie o zamówieniu zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych:
Numer
ogłoszenia, jeżeli zostało rok: 2021 Nr pozycji: zozłzpwł 0/2021.
Wskazanie czynności lub zaniechania czynności zamawiającego, której zarzuca się
niezgodność z przepisami ustawy:
Naruszenie
art. 226 ust. 1 pkt 4 oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 Prawa zamówień publicznych
poprzez przyjęcie przez Zamawiającego, że oferta złożona przez firmę ECO-ABC Sp. z o.o.
n
ie podlega odrzuceniu jako nieważna na podstawie odrębnych przepisów, jak również jest
niezgodna z warunkami zamówienia, które zostały przez Zamawiającego przedstawione.
Zwięzłe przedstawienie zarzutów: Zamawiający w dniu 10 listopada 2021 roku
poinformowa
ł Odwołującego, że po przeprowadzeniu procedury najkorzystniejszej oferty na
świadczenie usługa odbioru, transport i utylizacji odpadów medycznych, dokonał wyboru
oferty złożonej przez firmę ECO — ABC Sp. z o.o. z siedzibą w Bełchatowie (97 — 400), ul.
Pr
zemysłowa 7. Odwołujący nie zgadza się z dokonanym wyborem najkorzystniejszej oferty,
wskazując że dokonując wyboru oferty Zamawiający podjął czynności niezgodne z
przepisami ustawy oraz zaniechał podjęcia czynności, do których był zobowiązany na jej
podst
awie. W pierwszej kolejności Odwołujący wskazuje, iż
Zamawiający w treści opisu przedmiotu zamówienia, tj. Rozdziale III SIWZ określił, że
przedmiot zamówienia stanowi usługa odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów
medycznych. Zamawiający wskazał, iż odpadami podlegającymi usłudze są odpady
oznaczone kodami: 18 01 02* , 18 01 03* , 18 01 04, 18 01 06* , 18 01 09 oraz 18 01 01 oraz
18 01 04. Przedmiotem niniejszego zamówienia są zatem odpady, które zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 roku w sprawie
szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi, należą do grupy odpadów
medycznych, w tym również odpadów zakaźnych oraz niebezpiecznych. Do grupy odpadów
zakaźnych należą m.in. odpady o kodzie 18 01 03* , co do których Zamawiający określił, iż
w okresie realizacji zamówienia, tj. w okresie 12 miesięcy, przekaże do unieszkodliwienia
szacunkowo 27 697 kg (27,697 Mg 27,697 Ton) odpadów tego rodzaju. Formułując warunki
udziału w postępowaniu, Zamawiający w Rozdziale VI S WZ wskazał, że o udzielenie
zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą lub
zawodową i są wpisani do jednego z rejestrów zawodowych lub handlowych prowadzonych
w kraju, w którym mają siedzibę lub miejsce zamieszkania oraz posiadają w zakresie
transportu odpadów kopii dokumentu potwierdzającego dokonanie wpisu do odpowiedniego
rejestru i nadania numeru rejestrowego zgodnie z obowiązującymi przepisami (ustawa z dnia
14 grudnia 2012 r. o odpadach).
Zamawiający wymagał również od wykonawców kopii decyzji administracyjnych na
unieszkodliwianie odpadów o kodach: 180102*, 180103*, 180106*, 180109, 180101, 180104
zgodnie z obowiązującymi przepisami (ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach), ale
ponadto oświadczenie Wykonawcy o dysponowaniu spalarnią odpadów medycznych lub
pisemnej deklaracji innego podmiotu gwarantującego, że przekazane przez Zamawiającego
odpady będą unieszkodliwiane zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami — na
wykazania zachowania zasady bliskości przewidzianej w art. 20 ustawy o odpadach.
Zamawiający był zobowiązany do dokonania wyboru oferty przy uwzględnieniu
obowiązujących przepisów prawa. Zgodnie z treścią Specyfikacji Warunków Zamówienia,
prowadzenie działalności związanej z odbiorem odpadów medycznych powinno być zgodne
z aktualnymi przepisami prawnymi i rozporządzeniami wykonawczymi z zakresu ochrony
środowiska. Wykonawca w zakresie wykonanej usługi powinien przestrzegać przepisów
prawa powszechnie obowiązującego, w szczególności dotyczących ochrony środowiska w
zakresie czynności realizowanych w ramach umowy. Zamawiający wskazał również, iż w
czasie obowiązywania umowy Wykonawca przejmuje obowiązki wynikające z
obowiązujących przepisów, w tym ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach oraz ustawy
z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska wraz z przepisami wykonawczymi, od
momentu odbioru przedmiotowego odpadu do zakończenia procesu jego unieszkodliwiania
W toku postępowania ofertę złożyła firma ECO — ABC Sp. z o.o., która została następnie
wybrana przez Zamawiającego. Zgodnie z treścią złożonej oferty podmiot ten wskazał, że
spełnia warunki udziału w postępowaniu określone przez Zamawiającego w ogłoszeniu o
zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Odwołujący, działając na
p
odstawie art. 226 ust. 1 pkt 4 oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych
podnosi zarzut "wyboru przez Zamawiającego oferty złożonej przez firmę ECO — ABC sp. z
o.o., która jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów oraz niezgodna z warunkami
udziału w postępowaniu, ze względu na fakt, że złożona przez ten podmiot oferta narusza
art. 20 ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. formułujący obowiązek przestrzegania
zasady bliskości. Odwołujący wskazuje, że w przedmiotowym postępowaniu zaoferował
możliwość unieszkodliwiania odebranych od Zamawiającego odpadów w instalacji położonej
w Sandomierzu, w odległości 106 km od siedziby Zamawiającego. Zamawiający natomiast
dokonał wyboru oferty firmy ECO — ABC Sp. z o.o., której instalacja zlokalizowana jest w
Bełchatowie przy ul. Przemysłowej 7, w odległości 153 km od siedziby Zamawiającego. W
tym zakresie Odwołujący wskazuje, że Zamawiający dokonał błędnej oceny stanu
faktycznego, w konsekwencji przyjął ofertę złożoną przez firmę ECO — ABC Sp. z o.o. jako
najkorzystniejszą. Dokonany wybór oferty jako najkorzystniejszej jest sprzeczny z art. 20 ust.
3 oraz art. 20 ust. 6 ustawy o odpadach, jak również z warunkami zamówienia, które zostały
przedstawione przez Zamawiającego. Odwołujący wskazuje, że wyrażona w treści art. 20
ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. „zasada bliskości” stanowi jeden z
podstawowych elementów koncepcji zagospodarowania odpadami przyjętej przez państwa
europejskie, której celem jest zminimalizowanie ich potencjalnego negatywnego wpływu na
środowisko naturalne. Zgodnie z poglądem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości,
zasada bliskości stanowi podstawę wprowadzania ograniczeń w swobodnym
przemieszczaniu odpadów. Zgodnie z regulacją zawartą w treści art. 20 ust. 3 ustawy o
odpadach zakazuje się unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych
odpadów weterynaryjnych - poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone. na
terenie tego samego województwa — świętokrzyskiego. Natomiast instalacja ECO ABC Sp.
z
o.o. zlokalizowana jest na terenie województwa łódzkiego, jak również w odległości
znaczącą dalszej od siedziby Zamawiającego. Stanowi to jednocześnie naruszenie art. 20
ust. 6 ustawy o odpadach, który dopuszcza wyjątek i pozwala na unieszkodliwienie
zaka
źnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych na obszarze
województwa innego niż to, na którym zostały wytworzone, w najbliżej położonej instalacji,
ale w przypadku braku instalacji do unieszkodliwiania tych odpadów na obszarze danego
województwa lub gdy istniejące instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych.
Odwołujący wskazuje, że przepisy ustawy o odpadach, w szczególności art. 20 — w
zakresie wyrażonej w tym przepisie „zasady bliskości” mają charakter lex specialis w
stosunku do przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych z dnia 11 września 2019 r. — i
w ty
m zakresie muszą być bezwzględnie przestrzegane przez Zamawiających przed
przepisami Prawa zamówień publicznych. Dokonanie wyboru Wykonawcy, które zostało
oparte przez Zamawiającego jedynie na podstawie kryterium korzystniejszej ceny, co jest
niezgodne z o
bowiązującymi przepisami prawnymi w zakresie ochrony środowiska. Zgodnie
ze stanowiskiem Ministerstwa Środowiska z dnia 8 lipca 2013 r • ( . . . ) podczas wyboru
oferty na zagospodarowanie odpadów o właściwościach zakaźnych, należy mieć na uwadze,
że zgodnie z przepisami o odpadach (zarówno dotychczasowej ustawy z dnia 27 kwietnia
2001r., jak i nowej ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach), podmioty gospodarujące
zakaźnymi odpadami medycznymi i weterynaryjnymi o właściwościach zakaźnych (wytwórcy
jak i
inni posiadacze odpadów) zobowiązani są do przestrzegania zasady bliskości.” W
uchwale Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 14 kwietnia 2014 r. (KIO/KD29/14) wskazano, że
ustawodawca mocą przepisów obowiązujących, niezależnie od przyjętych kryteriów oceny
ofert, nakazuje poprzedzić po pierwsze weryfikacją wykonawcy, po drugie zaś, oceną oferty
w warstwie merytorycznej. „Oznacza to, że Zamawiający był zobowiązany, powołując się na
zasadę bliskości w treści SIWZ, jak również mocą bezwzględnie obowiązujących przepisów
prawa, do oceny, czy rzeczona zasada została uwzględniona przy formułowaniu treści oferty
i wynik tej oceny powinien przesądzić o tym, czy oferta zostaje odrzucona czy też podlega
dalszej ocenie. Tożsame stanowisko co do wyżej przywołanych przepisów ustawy o
odpadach zostało wskazane w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2 kwietnia 2013
roku, sygn. akt 669/13, stanowiącym, iż: Wyrażona w tym przepisie zasada bliskości ma przy
wywozie i unieszkodliwianiu odpadów priorytetowe znaczenie, stąd też również w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiot stanowią
wskazanego rodzaju odpady, zasada ta winna być uwzględniana. (. . . ) Jednocześnie
zwrócić należy uwagę, że powołane przepisy ustanawiają prymat przetwarzania odpadów w
miejscu ich powstania, a jeśli jest to niemożliwe, przekazuje się je do najbliżej położonych
miejsc.” W tym zakresie Odwołujący wskazuje na uchwałę Krajowej Izby Odwoławczej, z
dnia 24 kwietnia 2018 r. (sygn. akt KIO/KD 13/1 8), zgodnie z którą, Zamawiający jest
zobowiązany stosować tak przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych jak również m.in.
przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 0 2012 r. o odpa
dach. W podjętej uchwale Krajowa Izba
Odwoławcza wskazała, że „Z ustawy tej wynika, wyrażona w art. 20 ust. 1, zasada bliskości,
zgodnie z którą odpady, uwzględniając hierarchię sposobów postępowania z odpadami, w
pierwszej kolejności poddaje się przetwarzaniu w miejscu ich powstania. Jeśli nie mogą być
przetworzone w miejscu ich powstania, to należy przekazać je do najbliżej położonych miejsc
przetwarzania, uwzględniając przy tym hierarchię sposobów postępowania z odpadami (.. .).
Ponadto ustawodawca przew
idział, w odniesieniu do szczególnego rodzaju odpadów jakimi
są zakaźne odpady medyczne i zakaźne odpady weterynaryjne, iż mogą być one
unieszkodliwiane
poprzez
termiczne
przekształcanie
w
spalarniach
odpadów
niebezpiecznych, co do zasady, na obszarze tego
województwa, na którym zostały
wytworzone. Zakazano unieszkodliwiania ich poza obszarem województwa, na którym
zostały wytworzone oraz ich przywóz na teren innego województwa, pod karą aresztu albo
grzywny (art. 172 ustawy o odpadach). Jedynie w drodze wy
jątku odpady te mogą być
unieszkodliwione na obszarze innego województwa, jeśli odległość od miejsca ich
wytworzenia do miejsca ich unieszkodliwienia jest mniejsza niż odległość do miejsca
unieszkodliwiania w tym samym województwie. Dopuszcza się też ich unieszkodliwienie w
najbliżej położonej instalacji w innym województwie, w przypadku braku instalacji do
unieszkodliwiania tych odpadów na obszarze danego województwa lub gdy istniejące
instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych.” Natomiast zgodnie z orzeczeniem
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia z dnia 22 lutego 2018 r. (sygn. akt KIO
226/18),,interpretacja warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego powinna być dokonywana z uwzględnieniem celu, jakiemu te warunki służą, a
jest nim
zapewnienie wyboru wykonawcy, który daje rękojmię należytego wykonania
przedmiotu udzielanego zamówienia.” W tym zakresie Zamawiający dokonał wyboru jako
najkorzystniejszej oferty firmy ECO
— ABC SP. z o.o., który kwalifikuje się do wykluczenia z
postępowania o udzielenie zamówienia z uwagi naruszenie art. 20 ust. 3 oraz art. 20 ust. 6
ustawy o odpadach. W związku z tym wybór przez Zamawiającego firmy ECO ABC Sp. z
o.o. jest niezgodny z powszechnie obowiązującymi przepisami. Wobec powyższego w
ocenie Odwołującego, odwołanie jest konieczne i uzasadnione. Interes prawny
Odwołującego polega na tym, że złożona przez niego oferta jest najkorzystniejsza i gdyby
Zamawiający nie podjął decyzji o wyborze oferty firmy ECO — ABC Sp. z o.o. Odwołujący
byłby wykonawcą przedmiotowego zamówienia. Kopia odwołania została przekazana
Zamawiającemu z zachowaniem terminu, o którym mowa w art. 514 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych. Termin do wniesienia odwołania zachowany.
Wniosek (żądanie) co do rozstrzygnięcia odwołania: Wnoszę o:
1. Unieważnienie czynności Zamawiającego o wyborze oferty firmy ECO - ABC Sp. z o.o.;
2. Dokonania powtórnej oceny ofert oraz podjęcie czynności wykluczenia firmy ECO — ABC
oraz odrzucenia oferty firmy ECO - ABC Sp. z o.o. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 4 oraz art.
226 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych;
3. Zasądzenie na rzecz odwołującego kosztów postępowania odwoławczego poniesionych z
tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Wskazanie okoliczności faktycznych i prawnych odwołania oraz wskazanie dowodów na ich
poparcie:
ODWOŁANIE Działając, na podstawie udzielonych pełnomocnictw, których odpis
przedkładam w załączeniu, w imieniu konsorcjum firm: REMONDIS Medison Sp. z o.o. —
Lider Konsorcjum oraz Szpital Spe
cjalistyczny Ducha Świętego w Sandomierzu —
Konsorcjant
— (zwanego dalej również wspólnie „Konsorcjum” lub „Odwołującym) — na
podstawie art. 513 ust. 1 w związku z art. 515 ust. 1 pkt 2 ppkt a) ustawy z dnia 11 września
2019 r. Prawo zamówień publicznych (zwanej dalej „Prawem zamówień publicznych”)
wnoszę odwołanie od decyzji Zamawiającego w przedmiocie dokonania wyboru oferty
najkorzystniejszej złożonej przez ECO — ABC Sp. z o.o.
Termin wniesienia odwołania: Odwołujący otrzymał informację o czynności Zamawiającego
stanowiącej podstawę wniesienia odwołania w dniu 10 listopada 2021 roku. Zamawiający
przesłał w tym dniu, informację, że w wyniku przeprowadzenia procedury przetargowej
dokonał wyboru oferty firmy ECO — ABC Sp. z o.o. Zgodnie z regulacją zawartą w treści art.
515 ust. 1 pkt 2 ppkt
a) Prawa zamówień publicznych odwołanie wnosi się w terminie 5 dni
od dnia przesłania informacji o czynności zamawiającego stanowiącego podstawę jego
wniesienia, jeżeli informacja została przekazana przy użyciu środków komunikacji
elektronicznej, w przypadku zamówień, których wartość jest równa albo przekracza progi
unijne. Odwołujący wskazuje, że na podstawie art. 513 ust. 1 w związku z art. 515 ust. 1 pkt
2 ppkt a) ustawy Prawo zamówień publicznych, termin na wniesienie odwołania, przesłania
kopii odwołania Zamawiającemu oraz dokonania wpisu opłaty od odwołania upływa dnia 15
listopada 2021 roku.
Zarzucam Zamawiającemu: Naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 4 oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 Prawa
zamówień publicznych poprzez przyjęcie przez Zamawiającego, że oferta złożona przez
firmę ECO-ABC Sp. z o.o. nie podlega odrzuceniu jako nieważna na podstawie odrębnych
przepisów, jak również jest niezgodna z warunkami zamówienia, które zostały przez
Zamawiającego przedstawione. Wnoszę o: 1. Unieważnienie czynności Zamawiającego o
wyborze oferty firmy ECO - ABC Sp. z o.o.;
2. Dokonania powtórnej oceny ofert oraz podjęcie czynności wykluczenia firmy ECO — ABC
oraz odrzucenia oferty firmy ECO - ABC Sp. z o.o. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 4 oraz art.
226 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych;
3. Zasądzenie na rzecz odwołującego kosztów postępowania odwoławczego poniesionych z
tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Uzasadnienie
odwołania
Zamawiający w dniu 10 listopada 2021 roku poinformował Odwołującego, że po
przeprowadzeniu procedury wyboru najkorzystniejszej oferty na świadczenie usługa odbioru,
transport i utylizacji odpadów medycznych, dokonał wyboru oferty złożonej przez firmę ECO
— ABC Sp. z o.o. z siedzibą w Bełchatowie (97 — 400), ul. Przemysłowa 7. Odwołujący nie
zgadza się z dokonanym wyborem najkorzystniejszej oferty, wskazując że dokonując wyboru
oferty Zamawiający podjął czynności niezgodne z przepisami ustawy oraz zaniechał podjęcia
czynności, do których był zobowiązany na jej podstawie. W pierwszej kolejności Odwołujący
wskazuje, iż Zamawiający w treści opisu przedmiotu zamówienia, tj. Rozdziale III SIWZ
określił, że przedmiot zamówienia stanowi usługa odbioru, transportu i unieszkodliwiania
odpa
dów medycznych. Zamawiający wskazał, iż odpadami podlegającymi usłudze są
odpady oznaczone kodami: 18 Ol 02* 18 01 03* 18 01 04, 18 Ol 06* , 18 01 09 oraz 18 01 01
oraz 18 01 04. Przedmiotem niniejszego zamówienia są zatem odpady, które zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 roku w sprawie
szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi, należą do grupy odpadów
medycznych, w tym również odpadów zakaźnych oraz niebezpiecznych. Do grupy odpadów
zakaźnych należą m.in. odpady o kodzie 18 01 03* , co do których Zamawiający określił, iż w
okresie realizacji zamówienia, tj. w okresie 12 miesięcy, przekaże do unieszkodliwienia
szacunkowo 27 697 kg (27,697 Mg = 27,697 Ton) odpadów tego rodzaju. Formułując
warunki udziału w postępowaniu, Zamawiający w Rozdziale VI SWZ wskazał, że o udzielenie
zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą lub
zawodową i są wpisani do jednego z rejestrów zawodowych lub handlowych prowadzonych
w kraju, w którym mają siedzibę lub miejsce zamieszkania oraz posiadają w zakresie
transportu odpadów kopii dokumentu potwierdzającego dokonanie wpisu do odpowiedniego
rejestru i nadania numeru rejestrowego zgodnie z obowiązującymi przepisami (ustawa z dnia
14 grudnia 2012 r. o
odpadach). Zamawiający wymagał również od Wykonawców kopii
decyzji administracyjnych na unieszkodliwianie odpadów o kodach: 180102* 180103*
180106* 180109, 180101, 180104 zgodnie z obowiązującymi przepisami (ustawa z dnia 14
grudnia 2012 r. o odpadach), a
le ponadto oświadczenie Wykonawcy o dysponowaniu
spalarnią odpadów medycznych lub pisemnej deklaracji innego podmiotu gwarantującego,
że przekazane przez Zamawiającego odpady będą unieszkodliwiane zgodnie z aktualnie
obowiązującymi przepisami — na wykazania zachowania zasady bliskości przewidzianej w
art. 20 ustawy o odpadach. Zamawiający był zobowiązany do dokonania wyboru oferty przy
uwzględnieniu obowiązujących przepisów prawa. Zgodnie z treścią Specyfikacji Warunków
Zamówienia, prowadzenie działalności związanej z odbiorem odpadów medycznych powinno
być zgodne z aktualnymi przepisami prawnymi i rozporządzeniami wykonawczymi z zakresu
ochrony środowiska. Wykonawca w zakresie wykonanej usługi powinien przestrzegać
przepisów prawa powszechnie obowiązującego, w szczególności dotyczących ochrony
środowiska w zakresie czynności realizowanych w ramach umowy. Zamawiający wskazał
również, iż w czasie obowiązywania umowy Wykonawca przejmuje obowiązki wynikające z
obowiązujących przepisów, w tym ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach oraz ustawy
z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska wraz z przepisami wykonawczymi, od
momentu odbioru przedmiotowego odpadu do zakończenia procesu jego unieszkodliwiania
W toku postępowania ofertę złożyła firma ECO — ABC Sp. z o.o., która została następnie
wybrana przez Zamawiającego. Zgodnie z treścią złożonej oferty podmiot ten wskazał, że
spełnia warunki udziału w postępowaniu określone przez Zamawiającego w ogłoszeniu o
zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Odwołujący, działając na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 4 oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych
podnosi zarzut wyboru przez Zamawiającego oferty złożonej przez firmę ECO ABC sp. z
o.o., która jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów oraz niezgodna z warunkami
udziału w postępowaniu, ze względu na fakt, że złożona przez ten podmiot oferta
narusza art. 20 ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. formułujący obowiązek
przestrzegania zasady bliskości. Odwołujący wskazuje, że w przedmiotowym postępowaniu
zaoferował możliwość unieszkodliwiania odebranych od Zamawiającego odpadów w
instalacji położonej w Sandomierzu, w odległości 106 km od siedziby Zamawiającego.
Zamawiający natomiast dokonał wyboru oferty firmy ECO — ABC Sp. z o.o., której instalacja
zlokalizowana jest w Bełchatowie przy ul. Przemysłowej 7, w odległości 153 km od siedziby
Zamawiającego. W tym zakresie Odwołujący wskazuje, że Zamawiający dokonał błędnej
oceny stanu faktycznego, w konsekwencji przyjął ofertę złożoną przez firmę
ECO
— ABC Sp. z o.o. jako najkorzystniejszą. Dokonany wybór oferty jako
najkorzystniejszej jest sprzeczny z art. 20 ust. 3 oraz art. 20 ust. 6 ustawy o odpadach, jak
również z warunkami zamówienia, które zostały przedstawione przez Zamawiającego.
Odwołujący wskazuje, że wyrażona w treści art. 20 ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia
2012 r. „zasada bliskości” stanowi jeden z podstawowych elementów koncepcji
zagospodarowania odpadami przyjętej przez państwa europejskie, której celem jest
zminima
lizowanie ich potencjalnego negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Zgodnie
z poglądem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, zasada bliskości stanowi podstawę
wprowadzania ograniczeń w swobodnym przemieszczaniu odpadów. Zgodnie z regulacją
zawartą w treści art. 20 ust. 3 ustawy o odpadach zakazuje się unieszkodliwiania zakaźnych
odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych - poza obszarem
województwa, na którym zostały wytworzone. Wskazać należy, iż spalarnia Odwołującego
oraz miejsce wytwa
rzania odpadów położone są na terenie tego samego województwa —
świętokrzyskiego. Natomiast instalacja ECO ABC Sp. z o.o. zlokalizowana jest na terenie
województwa łódzkiego, jak również w odległości znaczącą dalszej od siedziby
Zamawiającego. Stanowi to jednocześnie naruszenie art. 20 ust. 6 ustawy o odpadach, który
dopuszcza wyjątek i pozwala na unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych i
zakaźnych odpadów weterynaryjnych na obszarze województwa innego niż to, na którym
zostały wytworzone, w najbliżej położonej instalacji, ale w przypadku braku instalacji do
unieszkodliwiania tych odpadów na obszarze danego województwa lub gdy istniejące
instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych. Odwołujący wskazuje, że przepisy ustawy
o odpadach, w szczególności art. 20 — w zakresie wyrażonej w tym przepisie „zasady
bliskości” mają charakter lex specialis w stosunku do przepisów ustawy Prawo zamówień
publicznych z dnia 11 września 2019 r. — i w tym zakresie muszą być bezwzględnie
przestrzegane przez Zamawiających przed przepisami Prawa zamówień publicznych.
Dokonanie wyboru Wykonawcy, które zostało oparte przez Zamawiającego jedynie na
podstawie kryterium korzystniejszej ceny, co jest niezgodne z obowiązującymi przepisami
prawnymi w zakresie ochrony środowiska. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa
Środowiska z dnia 8 lipca 2013 r • (... ) podczas wyboru oferty na zagospodarowanie
odpadów o właściwościach zakaźnych, należy mieć na uwadze, że zgodnie z przepisami o
odpadach (zarówno dotychczasowej ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r., jak i nowej ustawy z
dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach), podmioty gospodarujące zakaźnymi odpadami
medycznymi i weterynaryjnymi o właściwościach zakaźnych (wytwórcy jak i inni posiadacze
odpadów) zobowiązani są do przestrzegania zasady bliskości.” W uchwale Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 14 kwietnia 2014 r. (KIO/KD29/14) wskazano, że ustawodawca mocą
przepisów obowiązujących, niezależnie od przyjętych kryteriów oceny ofert, nakazuje
poprzedzić po pierwsze weryfikacją wykonawcy, po drugie zaś, oceną oferty w warstwie
merytorycznej. „Oznacza to, że Zamawiający był zobowiązany, powołując się na zasadę
bliskości w treści SIWZ, jak również mocą bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa,
do oceny, czy rzeczona zasada została uwzględniona przy formułowaniu treści oferty i wynik
tej oceny powinien przesądzić o tym, czy oferta zostaje odrzucona czy też podlega dalszej
ocenie. Tożsame stanowisko co do wyżej przywołanych przepisów ustawy o odpadach
zostało wskazane w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2 kwietnia 2013 roku, sygn.
akt 669/13, stanowiącym, iż: „Wyrażona w tym przepisie zasada bliskości ma przy wywozie i
unieszkodliwianiu odpadów priorytetowe znaczenie, stąd też również w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiot stanowią wskazanego rodzaju
odpady, zasada ta winna być uwzględniana. (... ) Jednocześnie zwrócić należy uwagę, że
powołane przepisy ustanawiają prymat przetwarzania odpadów w miejscu ich powstania, a
jeśli jest to niemożliwe, przekazuje się je do najbliżej położonych miejsc.” W tym zakresie
Odwołujący wskazuje na uchwałę Krajowej Izby Odwoławczej, z dnia 24 kwietnia 2018 r.
(sygn. akt KIO/KD 13/18), zgodnie z którą, Zamawiający jest zobowiązany stosować tak
przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych jak również m.in. przepisy ustawy z dnia 14
grudnia 0 2012 r. o odpadach. W podjętej uchwale Krajowa Izba Odwoławcza wskazała, że
„Z ustawy tej wynika, wyrażona w art. 20 ust. 1, zasada bliskości, zgodnie z którą odpady,
uwzględniając hierarchię sposobów postępowania z odpadami, w pierwszej kolejności
poddaje się przetwarzaniu w miejscu ich powstania. Jeśli nie mogą być przetworzone w
miejscu ich powstania, to należy przekazać je do najbliżej położonych miejsc przetwarzania,
uwzględniając przy tym hierarchię sposobów postępowania z odpadami (.. .). Ponadto
ustawodawca przewidział, w odniesieniu do szczególnego rodzaju odpadów jakimi są
zakaźne odpady medyczne i zakaźne odpady weterynaryjne, iż mogą być one
unieszkodliwiane
poprzez
termiczne
przekształcanie
w
spalarniach
odpadów
niebezpiecznych, co do zasady, na obszarze tego województwa, na którym zostały
wytworzone. Zakazano unieszkodliwiania ich poza obszarem województwa, na którym
zostały wytworzone oraz ich przywóz na teren innego województwa, pod karą aresztu albo
grzywny (art. 172 ustawy o odpadach). Jedynie w drodze wyjątku odpady te mogą być
unieszkodliwione na obszarze innego województwa, jeśli odległość od miejsca ich
wytworzenia do miejsca ich unieszkodliwienia jest mniejsza niż odległość do miejsca
unieszkodliwiania w tym samym województwie. Dopuszcza się też ich unieszkodliwienie w
najbliżej położonej instalacji w innym województwie, w przypadku braku instalacji do
unieszkodliwiania tych odpadów na obszarze danego województwa lub gdy istniejące
i
nstalacje nie mają wolnych mocy przerobowych.” Natomiast zgodnie z orzeczeniem
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia z dnia 22 lutego 2018 r. (sygn. akt KIO 226/18),
„Interpretacja warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
powinna być dokonywana z uwzględnieniem celu, jakiemu te warunki służą, a jest nim
zapewnienie wyboru wykonawcy, który daje rękojmię należytego wykonania przedmiotu
udzielanego zamówienia.” W tym zakresie Zamawiający dokonał wyboru jako
najkorzystniejszej oferty firmy ECO
— ABC SP. z o.o., który kwalifikuje się do wykluczenia z
postępowania o udzielenie zamówienia z uwagi naruszenie art. 20 ust. 3 oraz art. 20 ust. 6
ustawy o odpadach. W związku z tym wybór przez Zamawiającego firmy ECO ABC Sp. z
o.o. jest niezgodny z
powszechnie obowiązującymi przepisami. Wobec powyższego w
ocenie Odwołującego, odwołanie jest konieczne i uzasadnione. Interes prawny
Odwołującego polega na tym, że złożona przez niego oferta jest najkorzystniejsza i gdyby
Zamawiający nie podjął decyzji o wyborze oferty firmy ECO — ABC Sp. z o.o. Odwołujący
byłby wykonawcą przedmiotowego zamówienia. Kopia odwołania została przekazana
Zamawiającemu z zachowaniem terminu, o którym mowa w art. 514 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych. Termin do wniesienia odwołania zachowany. Otrzymują: 1. Adresat.
2. Ala. Załączniki: 1. Informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu poszczególnych
Konsorcjantów; 2. Dowód uiszczenia wpisu od odwołania; 3. Dowód uiszczenia opłat
skarbowych; 4. Pełnomocnictwa; 5. Dowód przekazania kopii odwołania Zamawiającemu.
Odpowiedź zamawiającego na odwołanie z dnia 25 listopada 2021r.
I. Działając w imieniu Zamawiającego, na podstawie art. 521 ust. 1 ustawy z 11.09.2019 r. —
Prawo zamówień publicznych (Dz.U. poz. 2019) — dalej PZP, w odpowiedzi na odwołanie,
wniesione przez Konsorcjum firm: (1) REMONDIS Sp. z o.o. - Lidera Konsorcjum oraz (2)
Szpital Specjalistyczny Św. Ducha w Sandomierzu — Konsorcjanta (dalej łącznie jako
„Odwołujący”),
nie uwzględnia zarzutów w nim zawartych i wnosi o:
) oddalenie odwołania w całości;
2) za
sądzenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego poniesionych przez niego kosztów
postępowania.
Il.
W za
kresie postępowania dowodowego wnoszę o:
przeprowadzenie dowodu z całości dokumentacji przetargowej (tj, protokołu
postępowania wraz z wymienionymi szczegółowo weń załącznikami) przesłanej do KIO dnia
23 listopada 2021 r. na nośniku w postaci płyty CD - na wykazanie faktu prawidłowości
oceny przeprowadzenia postępowania, prawidłowości oceny ofert, treści ofert;
przeprowadzenie dowodu z wysłuchania Zamawiającego w osobie Dyrektora K. S. -
na wykazanie faktu prawidłowości oceny przeprowadzenia postępowania;
przeprowadzenie dowodu z wysłuchania świadka w osobie T. S. na wykazanie faktu
prawidłowości
oceny
przeprowadzenia
postępowania,
przebiegu
postępowania,
prawidłowości oceny ofert, zastosowania kryteriów wyboru oferty.
Uzasadnienie odpowiedzi na odwołanie
W dniu 15 listopada 2021 r. Zamawiający otrzymał kopię odwołania zgodnie z art. 514 Ust. 2
PZP.
Zar
zuty zawarte w treści odwołania pozostają nieuzasadnione oraz oderwane od stanu
faktyczn
ego skarżonego postępowania, stąd odwołanie powinno zostać oddalone.
Po pierwsze, Odwołujący błędnie ustalił stan faktyczny - w sposób niezgodny z prawdą
przedstawiając treść wybranej w postępowaniu oferty firmy ECO-Abc Sp. z o.o. z siedzibą w
Bełchatowie.
W tym miejscu należy odwołać się do oferty, która na stronie 2 formularza ofertowego jako
miejsce utylizacji odpadów wskazuje Kraków, ul. Dymarek 7, 31-983 Kraków, zaś odległość
miejsca unieszkodliwiania od siedziby Zamawiającego określa jako 70,4 km,
Dowód: oferta ECO-Abc Sp. z o.o. (część przesłanej do KIO 23.112021 r. dokumentacji
przetargowej).
Odwołujący zaś w odwołaniu z dnia 15 listopada 2021 r. imputuje, że odpady mają być
unieszkodliwiane w Bełchatowie — w odległości 153 km od siedziby Zamawiającego.
Jednocześnie, należy w tym miejscu wskazać, że instalacja wskazana przez Odwołującego
w jego ofercie oddalona jest o 106 km od siedziby Zamawiającego. W konsekwencji, jest to o
blisko połowę więcej aniżeli odległość instalacji zaoferowanej w ofercie wybranej, tj. ofercie
ECO-Abc Sp. z o.o.
W tym miejscu wskazać należy, że sam Odwołujący cytuje uchwałę KIO z 24 kwietnia 2018
r., w sprawie o sygnaturze K
IO/KD 13/18, gdzie wskazano „Jedynie w drodze wyjątku
odpady te
mogą być unieszkodliwione na obszarze innego województwa, jeśli odległość od
miejsca ich wytworzenia do miejsca ich unieszkodliwienia jest mniejsza
niż odległość do
miejsca unieszkodliwiania w tym
województwie.” Z takim przypadkiem zaś mamy do
czynienia w przedmiotowej sytuacji.
Dodatkowo, w tej samej, uchwale jasno wskazano, że: „zaaferowanie instalacji spoza terenu
województwa nie może być uznane za czynność złożenia oferty, która jest czynnością
sprzeczną z „prawem lub mającą na celu obejście ustawy a zatem skutkiem której istnieje
sankcja
nieważności na podstawie art. 58 ust. 1 kodeksu cywilnego w zw. z art. 14 ustawy
Pzp. To w rezultacie prowadzi do wniosku,
że nie można zastosować sankcji w postaci
odrzucenia
złożonej oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp” (Uchwała KIO z
24.04.2018 r., KIO/KD 13/18, LEX nr 2507600.).
Podobna argumentacja znajduje się w uchwale Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10
września 2013 r. w sprawie o sygn. akt KIO/ KD 82/13.
Dodatkowo, w wyroku KIO z 13.07.201 1 r., KIO 1419/11, LEX nr 896082- wydanym jeszcze
na starym stanie prawnym, gdzie zasada bliskości określona była w art. 9 wskazano. że:
„Zakaz wywożenia zakaźnych odpadów medycznych poza teren województwa nie jest
zakazem bezwzględnie obowiązującym. Nie można powiedzieć, że zaoferowanie instalacji
spoza terenu
województwa stanowi, że czynność złożenia oferty jest czynnością sprzeczną z
prawem lub mającą na celu obejście ustawy, a zatem nieważną na podstawie arf. 58 ust.1
k.c. w zw. z art. 14 p.z.p.
(...) Dla oceny możliwości transportowania odpadów poza teren
województwa, nie można pominąć art. 9 ust. 2 ustawy z 2001 r. o odpadach, tj.
dopuszczalne jest wywiezienie
odpadów poza teren województwa ich wytworzenia nie tylko
w sytuacji, gdy instalacja poza terenem województwa jest w odległości bliższej od instalacji
na terenie
województwa, ale także w sytuacji, gdy wprawdzie instalacja na terenie
województwa jest w odległości mniejszej od instalacji spoza terenu województwa, ale nie
spełnia wymogu najlepszej dostępnej techniki. ".
Tym samym, również wniosek o odrzucenie oferty ECO-Abc Sp. z o.o. sformułowany przez
Odwołującego pozostaje sprzeczności z powoływanym przez samego Odwołującego
orzecznictwem. W istocie bowiem, brak jest przewidzianej ustawowo sankcji w postaci
nieważności oferty w ujęcie cywilnoprawnym, co dalej prowadziłoby do następczego wniosku
skutkującego żądanym przez Zamawiającego odrzucenie oferty ECOAbc Sp. z o.o. W
ocenie Zamawiającego, to odrzucenia takowej oferty stałoby w sprzeczności z przepisami
obowiązującego prawa — w sytuacji, gdy oferta ta nie podlegała kryteriom wykluczenia
przewidzianym w warunkach udzielenie zamówienia.
Zatem, Zamawiający nie miał podstaw do odrzucenia oferty ECO-Abc Sp. z o.o., która —
zgodnie z określonymi przez Zamawiającego kryteriami oceny — była jednocześnie ofertą
najkorzystniejszą.
Nie zachodziły żadne kryteria wykluczenia oferty ECO-Abc Sp. z o.o. szczegółowo określone
w specyfikacji warunków zamówienia.
Dowód: protokół postępowania wraz z załącznikami
Tym samym, Zamawiający w sposób prawidłowy — w oparciu o określone przez siebie w
specyfikacji warunków zamówienia kryteria — tj. cena oferty oraz termin płatności — zgodnie
z pkt XIII specyfikacji warunków zamówienia, dokonał przedmiotowej oceny ofert.
W porównaniu z ofertą Odwołującego, oferta ECO-Abc Sp. z o.o. była ofertą korzystniejszą
oraz spełniającą kryteria przyjęte przez Zamawiającego.
Zamawiający zaś, jako podmiot publiczny, jest zobligowany do racjonalnego wydatkowania
środków publicznych. Odrzucając ofertę ze zdecydowanie niższą ceną i wybierając ofertę
droższą, Zamawiający naruszyłby trzecią podstawową zasadę finansów publicznych,
określoną w art. 44 ust. 3 ustawy o finansach publicznych, nakazującą dokonywanie
wydatków publicznych w sposób oszczędny.
Dowód: karty indywidualnej oceny ofert zeznania świadka T. S.
Tym samym, Zamawiający nie dostrzega zasadności odwołania Odwołującego, opierając się
na przepisach prawa, jak i dotychczasowym orzecznictwie Krajowej
Izby Odwoławczej, a
przede wszystkim
opierając się na prawidłowych okolicznościach faktycznych oraz całości
materiału dowodowego prezentowanego w sprawie.
Na marginesie wskazać należy, że idąc tokiem rozumowania Odwołującego należałoby
podważyć sensowność organizacji postępowania w trybie zamówień publicznych z uwagi na
fakt, że spalarnia w Sandomierzu jest jedyną spalarnią w województwie świętokrzyskim i de
facto
— jest monopolistą w województwie świętokrzyskim. Zamawiający jako podmiot
publiczny nie mo
że ponosić odpowiedzialności za skutki zachodzącej sprzeczności
pomiędzy zasadami bliskości i dbałości o finanse publiczne. Jeśli ustawodawca chciał
zwolnić publiczny podmiot z obowiązku oszczędnego wydatkowania środków publicznych, to
powinien wprowadzić stosowne rozwiązania prawne, np. ustalić ceny regulowane, w celu
zapobieżenia stosowaniu praktyk monopolistycznych. Ponieważ takie właśnie praktyki byłyby
w istocie stosowane w przedmiotowym wypadku.
Przedstawiane przez Odwołującego interpretacje zasady bliskości są wykorzystywane przez
wykonawców do windowania cen w sposób, jak już wskazano, monopolistyczny i
n
aruszający zasady konkurencji.
Dylemat respektowania zasady bliskości i oszczędności w dokonywaniu wydatków
publicznych stanowi
poważny problem dla jednostek sektora finansów publicznych.
Stosowanie zasady bliskości w argumentowanej przez Odwołującego formie miałoby
szczególnie negatywne konsekwencje dla finansów publicznych, zwłaszcza wobec
problemów z finansowaniem działalności publicznych szpitali, będących wytwórcami
odpadów medycznych.
Ponadto, Zamawiający na etapie organizacji postępowania nie jest w stanie wykluczyć, że na
skutek zmian
dokonywanych w zakresie podmiotów z jakimi współpracować może wybrany
wykonawca
— odpady faktycznie nie będą spalane na terenie województwa
świętokrzyskiego.
Obowiązek zachowania zasady bliskości kierowany jest bowiem nie tylko do wytwórcy
odpadów, ale i do przedsiębiorstwa dokonującego przewozu tychże odpadów. Zamawiający
zaś w momencie organizacji postępowania nie posiada wiedzy co do wolnych mocy danych
spalarni, którą to wiedzę posiadają podmioty do postępowania przystępujące, które to — w
oparciu o nie, deklarują w formie oświadczeń swoją zdolność do realizacji zamówienia, która
znajduje także oparcie w przepisach obowiązującego prawa.
W świetle powyższych okoliczności należy uznać, że czynność w postaci wyboru oferty
ECO-
Abc Sp. z o.o. z siedzibą w Bełchatowie jako najkorzystniejszej została przez
Zamawiającego podjęta zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z 11.09.2019 r.
Prawo zamówień publicznych.
W tym stanie rzeczy należy uznać, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Wobec
powyższego wnosi jak w petitum. Załączniki:1) wydruk z Centralnej Informacji Krajowego
Rejestru Sądowego odpowiadający odpisowi aktualnemu KRS dotyczący Zamawiającego; 2)
odpis udzielonego w sprawie pełnomocnictwa wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła
Odwołanie zostało złożone dnia 15 listopada 2021r. przez spółkę REMONDIS Medison Sp. z
o.o. z s. w
Dąbrowie Górniczej zwana dalej „odwołującą”.
Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzi Zespół Opieki Zdrowotnej w Pińczowie
zwany dalej „zamawiającym”.
Do postępowania odwoławczego nie zgłosił się żaden przystępujący w sprawie.
Przedmiotem post
ępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest: „Usługa odbioru,
transport i utylizacji odpadów medycznych” o numerze referencyjnym ZOZ/ZP/4/10/2021.
Ogłoszenie o zamówieniu zamawiający zamieścił w Biuletynie Zamówień Publicznych: rok:
2021/BZP 00238744 dnia 20.10.2021.
C
zynności lub zaniechania czynności zamawiającego, której zarzuca się niezgodność z
przepisami ustawy to:
naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 4 oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp,
przez przyjęcie przez
z
amawiającego, że oferta złożona przez spółkę ECO-ABC Sp. z o.o. z s. w Bełchatowie
zwana dalej wykonawcą wybranym nie podlega odrzuceniu jako oferta nieważna na
podstawie odrębnych przepisów, jak również jest niezgodna z warunkami zamówienia, które
zostały przez zamawiającego przyjęte.
Zwięzłe przedstawienie zarzutów:
Zamawiający w dniu 10 listopada 2021 roku poinformował odwołującą, że po
przeprowadzeniu procedury wyboru
najkorzystniejszej oferty na świadczenie usługi odbioru,
transportu
i utylizacji odpadów medycznych, dokonał wyboru oferty złożonej przez spółkę
ECO - ABC Sp. z o.o. z
siedzibą w Bełchatowie.
Odwołujący nie zgadza się z dokonanym wyborem najkorzystniejszej oferty i w pierwszej
kolejności wskazuje, że zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia Rozdział III SWZ
określił przedmiot zamówienia jako usługę odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów
medycznych. Przedmiotem niniejszego zamówienia są odpady, które zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 roku w sprawie
szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi, należą do grupy odpadów
medycznych, w tym również odpadów zakaźnych oraz niebezpiecznych.
Zamawiający wymagał od wykonawców oświadczenia o dysponowaniu spalarnią odpadów
medycznych lub pisemnej deklaracji innego podmiotu gwarantującego, że przekazane przez
z
amawiającego odpady będą unieszkodliwiane zgodnie z aktualnie obowiązującymi
przepisami
— na wykazanie zachowania zasady bliskości przewidzianej w art. 20 ustawy o
odpadach. Zamawiający był zobowiązany do dokonania wyboru oferty przy uwzględnieniu
obowiązujących przepisów prawa.
Zamawiający przede wszystkim wymagał, że w czasie obowiązywania umowy wykonawca
przejmuje obowiązki wynikające z obowiązujących przepisów, w tym ustawy z dnia 14
grudnia 2012 r. o odpadach oraz ustawy z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska
wraz z przepisami wykonawczymi, od momentu odbioru przedmiotowego odpadu do
zakończenia procesu jego unieszkodliwiania
Odwołujący, na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 4 oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp podniósł
zarzut:
"wyboru przez z
amawiającego oferty, która jest nieważna na podstawie odrębnych
przepisów oraz niezgodna z warunkami udziału w postępowaniu, ze względu na fakt, że
złożona przez ten podmiot oferta narusza art. 20 ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012
r. formułujący obowiązek przestrzegania zasady bliskości”.
Jak podaje odwołujący zasada bliskości w przedmiotowym postepowaniu zostałaby
zachowana, gdyby
dostawa odpadów odbywała się do w instalacji położonej w Sandomierzu,
w odległości 106 km od siedziby zamawiającego.
Z
amawiający natomiast dokonał wyboru oferty, której instalacja zlokalizowana jest w
Bełchatowie przy ul. Przemysłowej 7, w odległości 153 km od siedziby zamawiającego. W
tym zakresie o
dwołujący wskazuje, że zamawiający dokonał błędnej oceny stanu
faktyczneg
o, w konsekwencji przyjął ofertę jako najkorzystniejszą przez wybór sprzeczny z
art. 20 ust. 3 oraz art. 20 ust. 6 ustawy o odpadach, jak również z warunkami zamówienia,
które zostały przyjete przez zamawiającego. Odwołujący wskazuje, że wyrażona w treści art.
20 ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. „zasada bliskości” stanowi jeden z
podstawowych elementów koncepcji zagospodarowania odpadami przyjętej przez państwa
europejskie, której celem jest zminimalizowanie ich potencjalnego negatywnego wpływu na
środowisko naturalne. Zgodnie z poglądem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości,
zasada bliskości stanowi podstawę wprowadzania ograniczeń w swobodnym
przemieszczaniu odpadów. Zgodnie z regulacją zawartą w treści art. 20 ust. 3 ustawy o
odpadach zakazu
je się unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych
odpadów weterynaryjnych - poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone. na
terenie tego samego województwa — świętokrzyskiego. Natomiast instalacja ECO ABC Sp.
z o.o. zlokalizowan
a jest na terenie województwa łódzkiego, jak również w odległości
znaczącą dalszej od siedziby Zamawiającego. Stanowi to jednocześnie naruszenie art. 20
ust. 6 ustawy o odpadach, który dopuszcza wyjątek i pozwala na unieszkodliwienie
zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych na obszarze
województwa innego niż to, na którym zostały wytworzone, w najbliżej położonej instalacji,
ale w przypadku braku instalacji do unieszkodliwiania tych odpadów na obszarze danego
województwa lub gdy istniejące instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych.
Odwołujący wskazuje, że przepisy ustawy o odpadach, w szczególności art. 20 — w
zakresie wyrażonej w tym przepisie „zasady bliskości” mają charakter lex specialis w
stosunku do przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych z dnia 11 września 2019 r. — i
w tym zakresie muszą być bezwzględnie przestrzegane przez zamawiających przed
przepisami Prawa zamówień publicznych. Dokonanie wyboru wykonawcy, które zostało
oparte przez z
amawiającego jedynie na podstawie kryterium korzystniejszej ceny, co jest
niezgodne z obowiązującymi przepisami prawnymi w zakresie ochrony środowiska. Zgodnie
ze stanowiskiem Ministerstwa Środowiska z dnia 8 lipca 2013 r(…) podczas wyboru oferty na
zagospodarowanie odpadów o właściwościach zakaźnych, należy mieć na uwadze, że
zgodnie z przepisami o odpadach (zarówno dotychczasowej ustawy z dnia 27 kwietnia
2001r., jak i nowej ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach), podmioty gospodarujące
zakaźnymi odpadami medycznymi i weterynaryjnymi o właściwościach zakaźnych (wytwórcy
jak i inni posiadacze odpadów) zobowiązani są do przestrzegania zasady bliskości.”
Dla przykładu odwołujący przywołuje orzecznictwo, które uznaje jako nadrzędną zasadę
przed wszystkim
innymi zasadami, które można wywieść czy to z ustawy Pzp, czy to
przepisów ustaw o odpadach i ochronie środowiska, zasadę bliskości.
I tak kolejno przywołuje: uchwałę Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) z dnia 14 kwietnia 2014
r. (KIO/KD29/14)
w której przyjęto, że ustawodawca, nakazuje ocenić oferty w warstwie
merytorycznej. „Oznacza to, że Zamawiający był zobowiązany, powołując się na zasadę
bliskości w treści SIWZ, jak również mocą bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa,
do oceny, czy rzeczona zasada została uwzględniona przy formułowaniu treści oferty i wynik
tej oceny powinien przesądzić o tym, czy oferta zostaje odrzucona czy też podlega dalszej
ocenie.
”
Podobnie wyrok KIO z dnia 2 kwietnia 2013 roku, Sygn. akt 669/13,
„Wyrażona w tym
przepisie zasada bliskości ma przy wywozie i unieszkodliwianiu odpadów priorytetowe
znaczenie, stąd też również w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiot stanowią wskazanego rodzaju odpady, zasada ta winna być uwzględniana. (. . . )
Przywołane przepisy ustanawiają prymat przetwarzania odpadów w miejscu ich powstania, a
jeśli jest to niemożliwe, przekazuje się je do najbliżej położonych miejsc.” Kolejno uchwała
Krajowej Izby Odwoławczej, z dnia 24 kwietnia 2018 r. (Sygn. akt KIO/KD 13/18), zgodnie z
którą, Zamawiający jest zobowiązany stosować tak przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych jak również m.in. przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. W
uchwale Krajowa Izba Odwoławcza wskazała, że „z ustawy tej wynika, wyrażona w art. 20
ust. 1, zasada blis
kości, zgodnie z którą odpady, uwzględniając hierarchię sposobów
postępowania z odpadami, w pierwszej kolejności poddaje się przetwarzaniu w miejscu ich
powstania. Jeśli nie mogą być przetworzone w miejscu ich powstania, to należy przekazać je
do najbliżej położonych miejsc przetwarzania, uwzględniając przy tym hierarchię sposobów
postępowania z odpadami (…). Ponadto ustawodawca przewidział, w odniesieniu do
szczególnego rodzaju odpadów jakimi są zakaźne odpady medyczne i zakaźne odpady
weterynaryjne, iż mogą być one unieszkodliwiane przez termiczne przekształcanie w
spalarniach odpadów niebezpiecznych, co do zasady, na obszarze tego województwa, na
którym zostały wytworzone. Zakazano unieszkodliwiania ich poza obszarem województwa,
na którym zostały wytworzone oraz ich przywóz na teren innego województwa, pod karą
aresztu albo grzywny (art. 172 ustawy o odpadach). Jedynie w drodze wyjątku odpady te
mogą być unieszkodliwione na obszarze innego województwa, jeśli odległość od miejsca ich
wytworzenia do miejsca
ich unieszkodliwienia jest mniejsza niż odległość do miejsca
unieszkodliwiania w tym samym województwie. Dopuszcza się też ich unieszkodliwienie w
najbliżej położonej instalacji w innym województwie, w przypadku braku instalacji do
unieszkodliwiania tych
odpadów na obszarze danego województwa lub gdy istniejące
instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych.” Natomiast zgodnie z orzeczeniem
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia z dnia 22 lutego 2018 r. (sygn. akt KIO
226/18),,interpretacja warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego powinna być dokonywana z uwzględnieniem celu, jakiemu te warunki służą, a
jest nim zapewnienie wyboru wykonawcy, który daje rękojmię należytego wykonania
przedmiotu udzielanego zamówienia.”
Izba,
we wstępnej części uzasadnienia wyroku, przedstawiła treść odwołania.
W niniejszej
części uzasadnienia wyroku, Izba cytuje zasadnicze fragmenty
przywoływanego orzecznictwa Izby przywołanego przez odwołującą w odwołaniu, zapadłego
na tle obowiązujących przepisów ustaw o odpadach, jak i o ochronie środowiska. Z
cytowanych przez
samą odwołującą przepisów prawa wynika, przede wszystkim obowiązek
unieszkodliwiania
odpadów w miejscu ich powstania albo co do zasady na terenie
tożsamego z miejscem ich powstania województwa, przy specjalnej zasadzie do tego
samego województwa, zasadzie bliskości. Reasumując z wywodów zawartych w odwołaniu
wynika jako pierwszorzędna zasada utylizacji odpadów w miejscu ich powstania, a jeżeli nie
jest to możliwe odpady powinny być utylizowane na terenie województwa, na którym
powstały (zasada nie wywożenia poza województwo, w którym powstały).
Natomiast wyjątkiem i zwolnieniem od zasady utylizacji odpadów na terenie województwa,
na którym odpady powstały, jest utylizacja w najbliżej położonym miejscu od ich powstania,
co wynika z obowiązujących przepisów ustaw o odpadach i ochronie środowiska oraz
zostało potwierdzone orzecznictwem Izby zapadłym w przedmiotowych sprawach.
Izba przywołuje powyżej cytowane przepisy prawa i orzecznictwo zapadle na tle
obowiązującego prawa, ponieważ stanowią one podstawę rozstrzygnięcia niniejszej sprawy
co do
obwiązującego prawa.
Na kanwie przywołanego orzecznictwa odwołujący uznał, że zamawiający dokonał wyboru
jako najkorzystniejszej oferty
której wykonawca kwalifikuje się do wykluczenia z
postępowania o udzielenie zamówienia z uwagi naruszenie art. 20 ust. 3 oraz art. 20 ust. 6
ustawy o odpadach.
Odwołujący przywołuje interes w uzyskaniu zamówienia, jako podstawę do wniesienia
odwołania. Oferta odwołującego jest najkorzystniejsza, gdyby zamawiający nie podjął decyzji
o wyborze oferty wykonawcy wybranego.
Kopia odwołania została przekazana zamawiającemu z zachowaniem terminu, o którym
mowa w art. 514 ust. 2 ustawy Pzp.
Termin ustawowy
do wniesienia odwołania został zachowany.
Na kanwie powyższego zarzutu, co do nie dotrzymania warunku SWZ w zakresie miejsca
utylizacji odpadów medycznych, odwołujący żąda:
1. u
nieważnienia czynności zamawiającego o wyborze oferty spółki wybranej,
2. d
okonania powtórnej oceny ofert oraz podjęcie czynności wykluczenia spółki wybranej
oraz odrzucenia oferty
spółki wybranej na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 4 oraz art. 226 ust. 1
pkt 5 ustawy Pzp,
3. z
asądzenie na rzecz odwołującego kosztów postępowania odwoławczego poniesionych z
tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Jak już wyżej Izba stwierdziła podstawą wniesienia odwołania było według odwołującego
określenie miejsca utylizacji odpadów jako siedziby odwołującego, oddalonej ok 150 km od
miejsca powstania
odpadów, czyli od siedziby zamawiającego. Według odwołującego
powyższe ma miejsce, w sytuacji gdy na terenie województwa gdzie ma siedzibę
zamawiający, znajduje się spalarnia odpadów oddalona od siedziby zamawiającego o ok.100
km w Sandomierzu
, czyli bliżej od siedziby odwołującego.
Na posiedzenie i rozprawę nie stawił się odwołujący prawidłowo zawiadomiony o terminie.
Izba przesłuchała pełnomocników w osobach Dyrektora zamawiającego i Kierownika działu
technicznego
, którzy powołali się na ofertę spółki wybranej to jest formularz ofertowy, w
którym podano miejsce utylizacji spalarnię w Krakowie (województwo Małopolskie)
oddalonej od miejsca zamawiającego około 70 km, czyli nie ok.150 km to jest siedziby spółki
wybranej (województwo Łódzkie), czy 100 km w Sandomierzu, czyli na terenie województwa,
na którym ma siedzibę zamawiający (Świętokrzyskie).
Izba po wysłuchaniu jako pełnomocników zamawiającego w osobach Dyrektora i Kierownika
działu technicznego na okoliczność miejsca spalarni zadeklarowanej w ofercie oraz
dokumentacji przekazanej do akt sprawy na płycie CD zawierającej formularz ofertowy, w
którym spółka wybrana określiła miejsce spalarni ul. Dymarek 7; 31-983 Kraków, uznała za
bezprzedmiotowe przesłuchanie dodatkowe Dyrektora i Kierownika działu Technicznego w
charakterze świadków na okoliczność miejsca utylizacji odpadów. (wyciąg z protokołu – akta
sprawy
„Kierownik działu Technicznego P-n T. S. oświadcza, że odwołujący pozostaje w
błędzie co do miejsca transportu odpadów medycznych i niebezpiecznych do spalarni w jego
siedzibie Bełchatów, bowiem jest on naszym aktualnym wykonawcą i wywozi odpady do
spalarni w Krakowie oddalonej od miejsca zamawiającego około 70 km. Ponadto w
formularzu ofertowym w pkt 1
– w tym miejscu odczytano treść tego punktu z formularza
ofertowego wykonawcy wybranego, miejscem utylizac
ji odpadów od zamawiającego będzie
jak dotychczas Kraków. Z tego co nam jest wiadomo ta spalarnia należy do EKO ABC” oraz
„Dyrektor P-n K. S. wyjaśnia, że aktualnie wykonawca wybrany, jako dotychczasowy
wykonawca realizuje umowę i też tak jak w złożonej ofercie przewiduje, odpady są
wywożone do spalarni w Krakowie, która jest najbliżej położona, tj. bliżej niż w Sandomierzu
na terenie województwa świętokrzyskiego, około 70 km od siedziby zamawiającego”(…)”Izba
uznaje dowód z przesłuchania świadka za zbędny, wobec posiadanej dokumentacji
prowadzonego przez zamawiającego postępowania i przyjmuje wyjaśnienia P-a T. S. jako
pełnomocnika do protokołu. T. S. jako przewodniczący komisji przetargowej i kierownik
działu technicznego, który bezpośrednio zajmuje się sprawą odprowadzania odpadów
medycznych, niebezpiecznych wyjaśnia: chcę powiedzieć, że spalarnia w Sandomierzu
mimo, że leży na terenie województwa świętokrzyskiego to patrząc na plan gospodarki
odpadami w województwie podaż na pewno przekroczy możliwości przerobowe tej spalarni.
Z tego co jest mi wiadome, bo aktualnie spółka EKO ABC obsługuje nas, to spalarnia w
Krakowie jest jej własnością, więc uważam, że w sposób należyty jest zapewnione w
przypadku tej oferty prawidłowe lokowanie i spalanie odpadów i jest to w efekcie spalarnia,
pomimo że poza województwem świętokrzyskim zlokalizowana najbliżej siedziby
zamawiającego(…).
Zamawiający tak jak na rozprawie w dniu 29 listopada 2021r. również w złożonej odpowiedzi
na odwołanie z dnia 25 listopada 2021r. wnosił o:oddalenie odwołania w całości, zasądzenie
od o
dwołującego na rzecz zamawiającego poniesionych przez niego kosztów postępowania.
Izba we wstępnej części uzasadnienia wyroku przedstawiła odpowiedź na odwołanie w
całości, przedstawiając argumentację formalną, jak i prawną, za oddaleniem odwołania w
całości, którą Izba podziela i przyjmuje jak za własną.
W związku z powyższym odwołujący nie udowodnił naruszenia wskazanych w odwołaniu
przepisów, błędnie wywodząc co do stanu faktycznego sprawy to jest co do rzeczywistego
miejsca odbioru
odpadów medycznych, czyli miejsca spalarni celem ich utylizacji, zgodnie z
obowiązującym prawem ustawy o odpadach i o ochronie środowiska.
Skoro zarzuty odwołania nie potwierdziły się, nie zasługuje ono na uwzględnienie, zgodnie z
art. 554 ust.1 pkt 1 nowej ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art.557 i art.574 ustawy z
dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.)
stosownie do jego wyniku, zgodnie z
§ 8 ust. 1 w zw. z § 5 pkt 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia
2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437),
zaliczając w poczet postępowania odwoławczego koszt
wpisu od odwołania, uiszczony przez odwołującego w kwocie 7.500,00 złotych. Nie
zasądzono na rzecz zamawiającego kosztów tytułem zwrotu kosztów wynagrodzenia
pe
łnomocnika zamawiającego, określonego w art.510 ustawy Pzp, a w konsekwencji nie
przedstawienia rachunku.
Przewodniczący:………………………………….