Sygn. akt: KIO 3414/21
WYROK
z dnia 7 grudnia 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Anna Wojciechowska
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 3 grudnia 2021
r. odwołania wniesionego
do Prez
esa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 listopada 2021 r. przez wykonawcę M. K.
prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą Lireco eco M. K. z siedzibą w Gdyni w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Akademię Marynarki Wojennej im.
Bohaterów Westerplatte z siedzibą w Gdyni
przy udziale wykonawcy M. K.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
VEGATECH M. K.
z siedzibą w Gdyni zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę M. K. prowadzącą działalność
gospodarczą pod firmą Lireco eco M. K. z siedzibą w Gdyni i zalicza w poczet
kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy
pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę M. K. prowadzącą działalność
gospodarczą pod firmą Lireco eco M. K. z siedzibą w Gdyni tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z
dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………….
Sygn. akt KIO 3414/21
Uzasadnienie
Zamawiający – Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte z siedzibą
w Gdyni - prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
podstawowym bez negocjacji na podstawie art. 275 pkt 1 ustawy z dnia 11
września 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. 2021 r., poz. 1129 z późn. zm. – dalej
„ustawa pzp”), pn. „Nadzór i obsługa serwisowo-eksploatacyjna kotłowni gazowo-olejowych,
węzłów cieplnych, systemów solarnych i instalacji c.w.u. i c.o. w obiektach AMW w Gdyni
oraz kotłowni olejowej w AOS w Czernicy”, nr postępowania: 47/ZP/21. Ogłoszenie
o
zamówieniu opublikowane zostało w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 8 września
2021 r., za numerem 2021/BZP 00174619/01.
W dniu 22 listopada 2021
r. odwołanie wniósł wykonawca M. K. prowadząca
działalność gospodarczą pod firmą Lireco eco M. K. z siedzibą w Gdyni – dalej Odwołujący.
Odwołujący wniósł odwołanie wobec zaniechania wezwania Wykonawcy M. K.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą VEGATECH M. K. z siedzibą w Gdyni –
dalej Przystępujący lub Vegatech M. K., do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej
ceny oraz dokonania wyboru
jego oferty pomimo, że oferta może zawierać rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia publicznego.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy
pzp:
1. art. 16 pkt 1 ustawy p
zp poprzez prowadzenie postępowania z naruszeniem zasad
uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców w szczególności wybór oferty
bez wyjaśnienia ceny w sytuacji gdy Odwołujący sygnalizował Zamawiającemu, że cena
zaproponowana przez Vegatech M. K.
wydaje się być rażąco niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia;
2. art. 224 ust. 1 ustawy p
zp poprzez dokonanie wadliwej oceny oferty złożonej przez
wybranego Wyko
nawcę Vegatech M. K. polegającej na zaniechaniu wezwania wybranego
Wykonawcy do złożenia wyjaśnień oraz dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu lub
ich istotnych części składowych ceny celem wykluczenia podstaw do odrzucenia oferty ww.
Wyko
nawcy pomimo iż Odwołujący sygnalizował w piśmie z dn. 9 listopada 2021r. wadliwą
cenę oferty;
3. art. 226 ust 1 pkt 8 ustawy p
zp poprzez uznanie, że oferta wybranego Wykonawcy nie
zawiera rażąco niskiej ceny.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu:
dokonania czynności unieważnienia wyboru oferty Vegatech M. K.;
) dokonania powtórnej oceny i badania ofert z uwzględnieniem wezwania Wykonawcy
Vegatech M. K.
do złożenia wyjaśnień w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny
lub kosztu.
Odwołujący uzasadniając zarzuty odwołania wskazał na wymagania jakie stawia
Zamawiający w celu prawidłowej realizacji umowy. Zamawiający oczekuje aby przedmiot
zamówienia był realizowany przez osoby odpowiedzialne za świadczenie usług, kontrolę
jakości lub kierowanie robotami budowlanymi posiadającymi następujące kwalifikacje
i uprawnienia: 1 osoba
uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji
i urządzeń cieplnych i gazowych; 2 osoby posiadającymi aktualne uprawnienia
grupy „D” do wykonywania prac na stanowisku dozoru w zakresie: obsługi, konserwacji,
remontów, montażu, kontrolnopomiarowym dla Grupy 1,2,3; 4 osoby posiadającymi aktualne
uprawnienia grupy „E” do wykonywania prac na stanowisku eksploatacji w zakresie: obsługi,
konserwacji, remontów, montażu, kontrolno-pomiarowym dla Grupy 1,2,3, 1 osoba
posiadającą dokument ukończenia kursu serwisowego w zakresie konserwacjo i eksploatacji
palników dwupaliwowych w zakresie mocy 2350 kW firmy OILON; 1 osobą do kierowania
usługą, która posiada doświadczenie bezpieczeństwa osobowego w zakresie dostępu do
informacji niejawny
ch oznaczonych klauzulą „ZASTRZEŻONE”, jedną osobą posiadającą
dokument ukończenia szkolenia z zakresu konserwacji urządzeń firmy GAZEX typu Dex –
ASBiG;
2 osoby posiadającymi dokument ukończenia szkolenia technicznego w zakresie
serwisu
kolektorów słonecznych: Vitosol firmy Viessmann. Odwołujący wskazał, że
Zamawiający zgodnie z dyspozycją art. 95 ustawy pzp wymaga zatrudnienia na podstawie
umowy o pracę osób wykonujących pracę w sposób określony w art. 22 § 1 ustawy z dnia 26
czerwca 1974 r.
– Kodeks pracy (t. j. Dz.U.2020.1320 z późn. zm.), co bezwzględnie
wymaga zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę i musi
obejmować wszystkie publicznoprawne zobowiązania pracodawcy. Zamawiający nie
dopuszcza do realizacji prac osób z orzeczeniem o niepełnosprawności (odpowiedzi na
pytania z 14
września 2021r.); Zamawiający wymaga całodobowej obsługi urządzeń oraz
nadzoru m
ienia, tj. stałej 24 h na dobę, 7 dni w tygodniu obecności na obiekcie osób
wyznaczonych do realizacji umowy;
Zgodnie z Rozdziałem 16 „Sposób obliczenia ceny”
Zamawiający wymaga aby cena oferty uwzględniała wszystkie zobowiązania wynikające z
umowy, tj. wszystkie koszty i
składniki związane z wykonaniem zamówienia oraz warunkami
SWZ i uwzględniać cały zakres przedmiotu zamówienia (w tym podatki i narzuty). W pkt 1.11
OPZ Zamawiający wskazuje „W kalkulacji cenowej należy uwzględnić czynności, materiały i
sprzęt niezbędny do wykonania usług określonych w pkt. 1.6.;1.7; 1.8; 1.9; 1.10. brutto w
rozbiciu na:
a) Stały nadzór i obsługę serwisowo – eksploatacyjną: tj.: koszt usługi za jeden
miesiąc x 36 miesięcy = łączny koszt za 36 miesięcy. b) Koszt czynności określonych w
pkt.1.10 Opisu przedmio
tu zamówienia (Opz). Zamawiający w dokumentach zamówienia
oraz we wzorze umowy szczegółowo opisał rodzaj i zakres czynności jakie powinien podjąć
Wykonawca w celu prawidłowej realizacji umowy. Opis przedmiotu zamówienia stanowi
załącznik nr 2 do SWZ. Wskazuje on min. na konieczność: ujęcia kosztów wyposażenia w
sprzęt komputerowy i zakupu programu do wizualizacji, umożliwiających kontrolę poboru
gazu kompatybilny z
istniejącym korektorem objętości firmy COMMON CMK-02; ujęcia
kosztów przeglądów serwisowych wykonywanych przez autoryzowane serwisy lub partnerów
serwisowych producentów urządzeń FAKO oraz DANFOSS również po zakończeniu okresu
gwarancji;
uwzględnienia kosztów zakupów materiałów eksploatacyjnych (dysze, filtry,
elektrody) i
konserwacyjnych niezbędnych do realizacji umowy: drobne materiały
eksploatacyjne,
środki chemiczne niezbędne do poprawnego działania stacji uzdatniania
wody (sól), żarówki do oświetlenia wewnętrznego i zewnętrznego w budynkach, utylizacja
skroplin
z kominów kotłowni w ilości ok. 100 litrów, uwzględnienia dodatkowych osób bądź
dojazdu obsługi do Akademickiego Ośrodka Szkoleniowego w Czernicy w celu
przeprowadzenia planowanych
czynność obsługowych (1x w miesiącu rozruch agregatu) lub
usunięcia awarii; posiadania pogotowia technicznego, które w ciągu 1 godziny podejmie
prace związane z usuwaniem awarii- zgodnie z informacją Zamawiającego.
Odwołujący zaznaczył, że sygnalizował Zamawiającemu, że cena zaproponowana
przez Vegatech M. K.
wydaje się być rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia. W
ocenie Odwołującego zaproponowane przez wybranego Wykonawcę warunki cenowe
związane z wykonaniem zamówienia w znaczący sposób odbiegają od przyjętych reguł
rynkowych
oraz poddają pod wątpliwość opłacalność złożonej oferty. To na Zamawiającym
spoczywa obowiązek zweryfikowania oferty zarówno pod względem formalnym jak również
merytorycznym. Brak właściwej kontroli i bierność Zamawiającego a w szczególności brak
reakcji
na wniosek Odwołującego z dn. 9 listopada 2021r. o zbadanie czy oferta Wykonawcy
Vegatech M. K.
nie zawiera rażąc niskiej ceny doprowadziły do sytuacji, w której naruszone
zostały podstawowe zasady zamówień publicznych, tj. zasada uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców. Zaniechanie wezwania Wykonawcy Vegatech M. K. do
złożenia wyjaśnień dot. kalkulacji ceny oferty prowadzi do nieprawidłowości w całym
procesie udzielenia zamówienia publicznego, a w efekcie do wyboru oferty przygotowanej z
pominięciem reguł uczciwej konkurencji. Wybór oferty co do której istnieją uzasadnione
przesłanki, że zawiera rażąco niską uniemożliwia pozostałym uczestnikom postępowania
konkurowanie na równych i sprawiedliwych zasadach. Powołał się na opinię UZP.
Odwołujący wskazał dalej, że kalkulując koszt realizacji zamówienia należy przyjąć
założenia wynikające po pierwsze z wymagań Zamawiającego, po drugie z obowiązujących
przepisów prawa oraz po trzecie z indywidualnej specyfiki prowadzenia działalności
gospodarczej.
Zamawiający wymaga zatrudnienia w oparciu umowy o pracę osób
realizujących prace w sposób określony w art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. –
Kodeks pracy (t. j.
Dz.U.2020.1320 z późn. zm.). Zgodnie z tym zaleceniem osoby
realizuj
ące codzienny nadzór nad urządzeniami oraz obsługę serwisowo- konserwacyjną
winni być zatrudnieni na umowę o pracę. Ponadto Zamawiający wymaga stałej całodobowej
obecności na obiekcie przez 7 dni w tygodniu, również w Święta. Zakładając, że do stałej
obsługi wystarczy jedna osoba na 8- godzinnej zmianie to przy założeniu, ze pracowników
obowiązuje 40 h tydzień pracy- do codziennej obsługi jest wymagane minimum 4,2 etatu.
Wynika to z
obliczeń: 7 dni x 24h/ 40 godz.= 4,2 etatu. Zamawiający wymaga nadzoru i
koordynacji realizowanych prac. B
iorąc pod uwagę zakres umowy, rozległość obiektu,
konieczność koordynowania prac na wielu płaszczyznach Odwołujący przewiduje, że
minimalny wymiar etatu osoby wykonującej powyższe czynności to 0,5 etatu. Zamawiający
wymaga również dysponowania ekipą serwisantów, którzy w ciągu godziny od momentu
zgłoszenia awarii przystąpią do jej naprawy. Z tym że, nie mogą być to te same osoby, które
wykonują bieżącą, codzienną obsługę i nadzór nad urządzeniami. W wyjaśnieniach
składanych na rozprawie przed Krajową Izbą Odwoławczą (KIO 2716/20) Zamawiający
określił stan instalacji jako „wiekowy” i wymagający interwencji w sytuacjach awaryjnych
jednocześnie zakwalifikował naprawy awaryjne jako usługi bieżące wykonywane nie rzadziej
niż raz w miesiącu. W oparciu o te informacje Odwołujący przyjął, że do realizacji prac
związanych z usuwaniem awarii we wszystkich lokalizacjach należy zabezpieczyć
pracowników w łącznym minimalnym wymiarze 0,5 etatu. Dodatkowo Zamawiający wymaga
dysponowania osobą posiadającą uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej w
zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych i gazowych wraz z aktualnym wpisem do Izby
Inżynierów Budownictwa. Wykonawca deklaruje samodzielne dysponowanie taką osobą,
zatem można domniemywać, że jest to osoba zatrudniona w oparciu o umowę o pracę bądź
zlecenie. Do wyliczeń przyjęto minimalny wymiar czasu pracy Inspektora tj. 0,125 etatu. Na
dzień składania ofert były już znane stawki minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz
minimalnej staw
ki godzinowej w 2022r., nie budzi zatem żadnych wątpliwości fakt, że oferty
składane w przedmiotowym postępowaniu winny uwzględniać obowiązujące wymogi prawne,
w tym wzrost płacy minimalnej od dnia 1 stycznia 2022 roku. Biorąc pod uwagę termin
realizacji p
rzedmiotu zamówienia koszty będą wyglądały następująco: Kwota wynagrodzenia
za pracę w 2021r. (1 miesiąc świadczenia usługi) wynosi 2800,00 zł brutto. Kwota
wynagrodzenia za pracę w 2022r. (35 miesięcy świadczenia usługi) wynosi 3010,00 zł brutto.
Koszty l
eżące po stronie pracodawcy: składka emerytalna 9,76%, składka rentowa 6,5%,
składka wypadkowa referencyjna 1,67, składki na FP i FS- 2,45%, składka na FGŚP- 0,1%.
Z uwzględnieniem tych wartości koszt pracodawcy na jeden pełny etat wyniesie odpowiednio
,44 zł w 2021r. oraz 616,46 zł w 2022r. (dowód: kalkulacja obciążeń składkowych
pracodawcy w 2021r. oraz w 2022 r.
Zakładając, że do kalkulacji ceny oferty przyjęto stawkę
minimalnego wynagrodzenia za pracę koszt wynagrodzeń wraz z kosztami pracodawcy
może wynieść: 5,325 etatu x (2800zł +573,44zł )x 1 m-c = 17 963,57 zł 5,325 etatu x ( 3010
zł+ 616,46 zł) x 35 m-cy = 675 881,48 zł
Do tych kosztów należy doliczyć koszty związane z zastępstwem na czas urlopów.
Można przyjąć współczynnik rezerwy urlopowej wg wzoru: dni urlopu średniorocznie /(dni
robocze - dni urlopu).
Pracownicy wskazani w wykazie osób przez wybranego Wykonawcę
są długoletnimi pracownikami zatem do kalkulacji przyjęto wymiar urlopu w liczbie 26 dni.
Przykładowo liczba dni roboczych w 2022 r. wyniesie 251 dni pracujących 26/(251-26)=
Narzut rezerwy urlopowej wyniesie w 2021 r. 17 541,89 x 0,116= 2 083,77 zł. Narzut
rezerwy urlopowej wyniesie w pozostałym okresie. 660 015,72 x 0,116= 78 402,25 zł. Nie
wolno także zapominać o kosztach jakie zobowiązany jest ponieść pracodawca w związku z
zatrudnieniem pracowników w oparciu o umowę o pracę t. j. koszty badań lekarskich
(minimum jeden raz w trakcie trwania umowy),
koszty szkoleń BHP, koszty zastępstwa na
czas choroby-
zwłaszcza w czasie pandemii, kiedy ryzyko wystąpienia zachorowania jest
znacznie wyższe niż zwyczajowo, koszty programu pracowniczych planów kapitałowych,
koszty zakupu środków ochrony indywidualnej, obuwia, odzieży oraz prania odzieży. Są to
indywidualne koszty przedsiębiorcy wobec tego Odwołujący nie będzie narzucał swojego
przyjętego sposobu kalkulacji. Niemniej jednak jest to istotny czynnik wpływający na cenę
oferty i przy założeniu, że wybrany Wykonawca zdeklarował 6 osób do realizacji umowy to
łączne koszty w skali umowy wyniosą nawet kilkanaście tysięcy. Poza kosztami
pracowniczymi Wykonawca zobowiązany jest ująć koszty bezpośrednio wynikające z
wymagań zamawiającego: koszty wyposażenia w sprzęt komputerowy i zakupu programu do
wizualizacji,
umożliwiających kontrolę poboru gazu kompatybilny z istniejącym korektorem
objętości firmy COMMON CMK-02- koszt sprzętu komputerowego z akcesoriami oraz
podstawowym oprogramowaniem oscyluje w granicach 3000 zł do tego należy doliczyć koszt
zakupu szafki telemetrycznej i oprogramowania firmy Common- ok 2500
zł, uwzględnienia
kosztów zakupów materiałów eksploatacyjnych (dysze, filtry, elektrody) i konserwacyjnych
niezbędnych do realizacji umowy: drobne materiały eksploatacyjne, środki chemiczne
niezbędne do poprawnego działania stacji uzdatniania wody (sól), żarówki do oświetlenia
wewnętrznego i zewnętrznego w budynkach, środki czystości do utrzymania porządku w
pomieszczeniach-
należy założyć minimalny koszt zakupu materiałów w kwocie 500 zł
miesięcznie co w skali umowy daje kwotę 18 000 zł, ujęcia kosztów przeglądów serwisowych
wykonywanych przez autoryzowane serwisy
lub partnerów serwisowych producentów
urządzeń FAKO oraz DANFOSS również po zakończeniu okresu gwarancji- Firma Vegatech
M. K. nie figuruje jako Autoryzowany Serwis lub Partner S
erwisowy powyższych
producentów zatem jest zobligowana do ujęcia powyższych kosztów w kalkulacji ceny oferty-
koszt ten może oscylować w kwocie kilku tysięcy zł w skali całej umowy, ujęcia kosztów
zakupu niezbędnego sprzętu i narzędzi niezbędnych do realizacji umowy z uwzględnieniem
amortyzacji, koniecznością zakupu nowego sprzętu, legalizacją urządzeń. Ponadto w cenie
oferty uwzględnia się również koszty związane z wykonywaną działalnością: koszt
utrzymania pojazdów, paliwa, amortyzacji- obiekt w Czernicy jest oddalony o 120 km od
siedziby Wykonawcy-
wykonawca powinien zatrudnić dodatkową osobę do wykonywania
bieżących zadań na miejscu (np. 1x w miesiącu rozruch agregatów) bądź zapewnić dojazd
pracownika na miejsce świadczenia usługi, koszt utrzymania biura (koszty zatrudnienia
pracowników „nieprodukcyjnych”- kadry, księgowość, obsługa i utrzymanie biura, koszty
administracyjne),
zysk przedsiębiorcy- w uproszczeniu jest to nadwyżka przychodów z danej
umowy nad
kosztami przedsiębiorcy. Powinien on uwzględniać wydatki związane
z rozwojem
przedsiębiorstwa, zobowiązanie podatkowe, ryzyko związane z realizacją
umowy-
Zamawiający przewiduje szereg kar umownych w przypadku nienależytej realizacji
umowy oraz jak wynika z OPZ w przypadku ponadnormatywnego zu
życia gazu. Wykonawca
deklaruje w ofercie wydłużony okres gwarancji na wymieniane elementy i urządzenia do 72
miesięcy. Standardowo okres gwarancji producenta wynosi 24 miesiące zatem wybrany
Wykonawca ponosi ryzyko związane koniecznością wymiany/ naprawy elementów, których
sprawne działanie zapewnia w wydłużonym okresie gwarancji. W obecnej chwili występuje
również czynnik inflacji, który również należy wziąć pod uwagę zwłaszcza w pierwszych 12
miesiącach świadczenia usługi. Zamawiający w OPZ pkt 1.10 wymagał odrębnego
skalkulowania wykonania wymiany
i napraw niektórych elementów instalacji wraz z kosztem
zakupu materiałów. Na podstawie załączonego wykazu Odwołujący zwrócił się do
producentów lub dystrybutorów urządzeń o przedstawienie oferty cenowej na zakup tych
urządzeń. Z otrzymanych propozycji wynika, że koszt zakupu urządzeń wskazanych przez
Zamawiającego przewyższa kwotę jaką zaproponował Wykonawca Vegatech M. K. w ofercie
tj. 26 500,00 zł brutto. Analizy wymaga czy Wykonawca ujął w tych czynnościach wszystkie
koszty zakupu materiałów i urządzeń. Zakres prac jest znaczny zatem zbadania wymaga
również czy składowa ceny oferty dotycząca czynności ujętych w § 1 ust 3 pkt VI projektu
Umowy zawiera koszty robocizny i nie jest r
ażąco niska w stosunku do przedmiotu
zam
ówienia. Wykonawca jako czynny podatnik VAT jest zobowiązany do odprowadzenia na
rzecz
Skarbu Państwa podatku w wysokości 23 %. Aby należycie wycenić usługę do
wszystkich
kosztów jakie ponosi Wykonawca należy dodać należny podatek VAT. To
wszystko i wiele więcej czynników składa się na cenę oferty. Z przywołanej niepełnej
kalkulacji wynika, że w okresie 36 miesięcy wybrany Wykonawca może ponieść koszty
związane tylko z zatrudnieniem pracowników rzędu 774 331,07 zł co już przekracza kwotę
netto jaką zaproponował Vegatech M. K. . Założenie obejmowało wynagrodzenia w stawce
najniższej płacy minimalnej. Trudno uwierzyć, że wynagrodzenia specjalistów posiadających
wymagane uprawnienia plasują się na takim poziomie. Ponadto jak wykazano Wykonawca
musi ponieść szereg kosztów dodatkowych związanych z realizacją umowy, których
wysokość może sięgać kilkudziesięciu tysięcy zł. Zamawiający w toku badania i oceny ofert
jest zobligowany do zbadania czy cena oferty daje pewno
ść, że usługa zostanie
zrealizowana nale
życie i zgodnie z wymogami. Takie uprawnienia daje Zamawiającemu
dyrektywa art. 224 ust. 1 ustawy pzp.
Zamawiający dostał sygnał w piśmie z dn. 9 listopada,
w którym Odwołujący wskazywał szereg czynników, na które należy zwrócić uwagę
kalkuluj
ąc cenę oferty i wnioskował o wezwanie Wykonawcy Vegatech M. K. do złożenia
stosownych wyjaśnień. Wezwanie miało doprowadzić do wglądu Zamawiającego w źródła
i
wysokość kosztów realizacji zamówienia, o których Zamawiający być może nie ma takiej
wiedzy
jak wykonawcy, którzy na co dzień realizują tego typu usługi. Trudno mu więc ocenić
realność ceny. Odwołujący zwrócił uwagę, że przepisy ustawy pzp nie definiują pojęcia
rażąco niskiej ceny. Okoliczność, czy w danym wypadku oferta wykonawcy zawiera cenę
rażąco niską należy bowiem rozpatrywać z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy. Próg
30% poniżej średniej arytmetycznej wszystkich ofert lub poniżej wartości zamówienia
powinien być traktowany jako sygnał ostrzegawczy dla Zamawiającego a nie być czynnikiem
determinującym wezwanie do złożenia wyjaśnień. Powołał się na wyrok KIO 945/17.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający podał kwotę jaką zamierza przeznaczyć na realizację
zamówienia podpisaną przez przedstawiciela Zamawiającego w dn. 8 września br. tj. przed
terminem ogłoszenia Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie wysokości
minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2022
r.
Nie wiadomo zatem czy Zamawiający kalkulując wartość zamówienia uwzględnił wzrost
płac od stycznia 2022r. i czy kwota ta nie byłaby wyższa gdyby Zamawiający zaktualizował
wartość zamówienia o pozyskane informacje.
Zamawiający odpowiedzi na odwołanie nie złożył, a na rozprawie wniósł o oddalenie
wn
iesionego odwołania w całości, przedstawiając uzasadnienie faktyczne i prawne swojego
stanowiska.
W dniu 3 grudnia 2021 r. Przystępujący złożył pismo procesowe, w którym wniósł
o
oddalenie odwołania w całości, przedstawiając uzasadnienie faktyczne i prawne swojego
stanowiska.
Izba u
staliła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołanie czyni zadość wymogom proceduralnym zdefiniowanym w Dziale
IX ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, tj. odwołanie nie
zawiera braków formalnych oraz został uiszczony od niego wpis. Izba ustaliła, że nie
zaistniały przesłanki określone w art. 528 ustawy pzp, które skutkowałyby odrzuceniem
odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał przesłanki dla wniesienia odwołania określone w art.
505 ust. 1 i 2 ustawy pzp, tj. posiadanie i
nteresu w uzyskaniu danego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów
ustawy pzp.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, zachowując termin ustawowy
oraz
wskazując interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść Zamawiającego zgłosił
skuteczne
przystąpienie wykonawca M. K. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
VEGATECH M. K.
z siedzibą w Gdyni.
Izba
postanowiła dopuścić dowody z dokumentacji przedmiotowego postępowania,
odwołanie wraz z załącznikami (Kalkulator obciążeń składkowych pracodawcy
zleceniodawcy 2021 oraz 2022),
zgłoszenie przystąpienia wraz z załącznikami, pismo
procesowe
Przystępującego oraz dowody złożone przez Odwołującego (informacja z
otwarcia ofer
t z dnia 3 września 2018 r. w analogicznym postępowaniu dla Zamawiającego,
informacja z otwarcia ofert z dnia 18
września 2018 r. w analogicznym postępowaniu dla
Zamawiającego, wyrok KIO 1277/20, informacja z otwarcia ofert z dnia 11 maja 2021 r. oraz
5 sierpnia 2021 r.
w postępowaniu dla AMW KWATERA, umowa nr 162/2018 wraz z
Aneksem nr 2 oraz ogłoszeniem o zmianie umowy, wykaz osób złożony w postępowaniu z
2018 r.
przez Przystępującego oraz w obecnym postępowaniu, ogłoszenie o udzieleniu
zamówienia w analogicznym postępowaniu dla Zamawiającego z 2018 r., wyrok KIO
informacja o kwocie przeznaczonej na realizację zamówienia z dnia 18 sierpnia
2021 r. w postępowaniu na Budowę budynku ACTP, informacja z otwarcia ofert z dnia 18
sierpnia 2021 r. w ww. p
ostępowaniu oraz informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty z
dnia 23 września 2021 r., protokół prowadzonego postępowania oraz zrzut ekranu),
Zamawiającego (umowa nr 162/2018 wraz z 4 Aneksami oraz fakturami z tytułu realizacji
umowy
– 12 szt.) i Przystępującego (wyliczenie kosztów wraz z dowodami oraz umowa nr
284/F/2020 r.).
Na
podstawie tych dokumentów, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia,
stanowiska i dowody złożone przez strony i uczestnika postępowania w trakcie
posiedzenia i rozprawy, Kra
jowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła:
Odwołanie podlegało oddaleniu.
W zakresie podniesionych zarzut
ów Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Zgodnie z Rozdziałem 16 SWZ: „Sposób obliczenia ceny”: „1. Cena oferty musi uwzględniać
wszystkie zobowiązania wynikające z umowy, tj. wszystkie koszty i składniki związane
z
wykonaniem zamówienia oraz warunkami SWZ i uwzględniać cały zakres przedmiotu
zamówienia (w tym podatki i narzuty). Cena oferty uwzględnia wszystkie zobowiązania, musi
być podana w PLN cyfrowo i słownie, z wyodrębnieniem należnego podatku VAT - jeżeli
wyst
ępuje.”
Zgodnie z Rozdziałem 21 SWZ „Informacje o warunkach udziału w postępowaniu, jeżeli
Zamawiający je przewiduje”: „1. O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy,
którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu dotyczące: (…) 4) zdolności technicznej lub
zawodowej (…) 2. Wykonawca musi dysponować osobami, (załącznik nr 12) skierowanymi
do realizacji zamówienia publicznego, w szczególności odpowiedzialnymi za świadczenie
usług, kontrolę jakości lub kierowanie robotami budowlanymi, wraz z informacjami na temat
ich kwalifikacji zawodowych, uprawnień, doświadczenia i wykształcenia niezbędnych do
wykonania zamówienia publicznego, a także zakresu wykonywanych przez nie czynności
oraz i
nformacją o podstawie do dysponowania tymi osobami;.Za spełnienie tego warunku
zamawiający uzna dysponowanie przez wykonawcę osobami: 1) Kierownikiem posiadającym
uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń
ci
eplnych i gazowych. Wskazana osoba musi posiadać aktualne zaświadczenie z Izby
Inżynierów Budownictwa ważne w okresie trwania przedmiotu zamówienia. 2) Dwiema
osobami: a) posiadającymi aktualne uprawnienia grupy „D” do wykonywania prac na
stanowisku dozoru
i eksploatacji w zakresie obsługi, konserwacji, remontu, montażu,
kontrolno
– pomiarowych urządzeń, instalacji i sieci zgodnie z Rozporządzeniem Ministra
Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28.04.2003r. w sprawie szczegółowych zasad
stwierdzani
a kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji sieci
(Dz.U. nr 89, poz.828 z późn. zm.), b) spełniającymi wymagania kwalifikacyjne do
wykonywania pracy na stanowisku dozoru w zakresie: obsługi, konserwacji, remontów,
montażu, kontrolno-pomiarowym dla następujących urządzeń, instalacji i sieci poniższych
grup: Grupa 1 -
Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzając,
przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną, a w szczególności muszą
obsługiwać: urządzenia i instalacje elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1kV,
zespoły prądotwórcze o mocy powyżej 50kW, elektryczne urządzenia w wykonaniu
przeciwwybuchowym, aparaturę kontrolno-pomiarową oraz urządzenia i instalacje
automatycznej regulacji; sterowania i
zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych jw.
Grupa 2 -
Urządzenia wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło oraz
inne urządzenia energetyczne a w szczególności muszą obsługiwać: kotły wodne na paliwa
stałe, płynne i gazowe o mocy powyżej 50kW wraz z urządzeniami pomocniczymi, sieci i
instalacje cieplne wraz z
urządzeniami pomocniczymi, o przesyle ciepła powyżej 50kW,
aparaturę kontrolno-pomiarową oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji;
sterowania i zabe
zpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych jw. Grupa 3 – Urządzenia,
instalacje i sieci gazowe wytwarzające, przetwarzające, przesyłające, magazynujące i
zużywające paliwa gazowe a w szczególności muszą obsługiwać: sieci gazowe rozdzielacze
o ciśnieniu nie wyższym niż 0,5MPa(gazociągi i punkty redukcyjne, stacje gazowe),
urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu nie wyższym niż 5 kPa, aparaturę kontrolno-
pomiarową urządzeń i instalacji wymienionych jw. 3) Czterema osobami: a) posiadającymi
aktualne uprawnienia w zakresie (E) -
zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki,
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28.04.2003r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania
kwalifikacji przez osob
y zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji sieci (Dz.U. nr 89,
poz.828 z późn. zm.); b) Spełniającymi wymagania kwalifikacyjne do wykonywania pracy na
stanowisku eksploatacji w zakresie: obsługi, konserwacji, remontów, montażu, kontrolno-
pomiarowym
dla następujących urządzeń, instalacji i sieci poniższych grup: Grupa 1 –
Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzając, przetwarzające, przesyłające
i zużywające energię elektryczną a w szczególności muszą obsługiwać: urządzenia i
instala
cje elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1kV, zespoły prądotwórcze o
mocy powyżej 50kW, elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym, aparaturę
kontrolno-
pomiarową oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji; sterowania i
zabezpi
eczeń urządzeń i instalacji wymienionych jw. Grupa 2 – Urządzenia wytwarzające,
przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło oraz inne urządzenia energetyczne a w
szczególności muszą obsługiwać: kotły wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe o mocy
powyżej 50kW wraz z urządzeniami pomocniczymi, sieci i instalacje cieplne wraz z
urządzeniami pomocniczymi, o przesyle ciepła powyżej 50kW, aparaturę kontrolno-
pomiarową oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji; sterowania i zabezpieczeń
urządzeń i instalacji wymienionych jw. Grupa 3 – Urządzenia, instalacje i sieci gazowe
wytwarzające, przetwarzające, przesyłające, magazynujące i zużywające paliwa gazowe a w
szczególności muszą obsługiwać: sieci gazowe rozdzielacze o ciśnieniu nie wyższym niż
0,5MPa
(gazociągi i punkty redukcyjne, stacje gazowe), urządzenia i instalacje gazowe o
ciśnieniu nie wyższym niż 5 kPa, aparaturę kontrolno-pomiarową urządzeń i instalacji
wymienionych jw. 4) Minimum jedną osobą posiadającą dokument ukończenia kursu
serwisowego
w zakresie konserwacji i eksploatacji palników dwupaliwowych w zakresie
mocy 2350 kW firmy OI-
LON 5) Minimum jedną osobą do kierowania usługą, która posiada
doświadczenie bezpieczeństwa osobowego w zakresie dostępu do informacji niejawnych
oznaczonych kla
uzulą „ZASTRZEŻONE”, a w przypadku jego braku poświadczenie
bezpieczeństwa, które posiada pisemne upoważnienie kierownika jednostki organizacyjnej o
dopuszczeniu do prac związanych z dostępem danej osoby do informacji niejawnych o
klauzuli „Zastrzeżone” oraz posiada zaświadczenie o odbyciu szkolenia w zakresie ochrony
informacji niejawnych. 6) Minimum jedną osobą posiadającą dokument ukończenia szkolenia
z zakresu konserwacji urządzeń firmy GAZEX typu Dex – ASBiG. 7) Minimum dwiema
osobami posiadającymi dokument ukończenia szkolenia technicznego w zakresie serwisu
kolektorów słonecznych: Vitosol firmy Viessmann. W przypadku, gdy przedstawiony
dokument potwierdzający wymagane kwalifikacje traci ważność w trakcie realizacji
zamówienia, należy niezwłocznie przedstawić aktualne zaświadczenie w celu zapewnienia
ciągłości wykonania prac.”
W załączniku nr 2 do OPZ wskazano m.in.: „Przedmiotem zamówienia jest: Stały nadzór
i
obsługa serwisowo-eksploatacyjna kotłowni gazowo-olejowych w budynkach nr 256, 265,
węzłów cieplnych, systemów solarnych i instalacji ciepłej wody użytkowej i centralnego
ogrzewania zlokalizowanych w obiektach Akademii Marynarki Wojennej (AMW) w Gdyni.
Nadzór i obsługa serwisowo-eksploatacyjna kotłowni olejowej zlokalizowanej w budynku nr
19 w Aka
demickim Ośrodku Szkoleniowym (AOS) w Czernicy k/Chojnic.; (…) 1.3. Kotłownia
olejowa zlokalizowana w budynku nr 19 w Akademickim O
środku Szkoleniowym w Czernicy
oddalonym od Gdyni ok. 120 km
– K3.; (…) 1.6. Wytyczne w zakresie obsługi i eksploatacji:
(…) 1.6.2. Wykonawca zobowiązany jest do wyposażenia we własnym zakresie w sprzęt
komputerowy i program wizualizacji, umożliwiający kontrolę poboru gazu kompatybilny
z
istniejącym korektorem objętości firmy COMMON CMK-02. W przypadku braku
kompatybilności sprzętu Wykonawcy z istniejącą instalacją/urządzeniem – Wykonawca
dostosuje instalację konieczną do komunikacji pomiędzy urządzeniami we własnym zakresie
i
na własny koszt.
1.6.3. Obsługa jest całodobowa w zakresie pracy urządzeń kotłowni
w budynku 256 i 265 o
raz dozoru zewnętrznego w granicach ogrodzenia obiektu 256. (…)
1.10. Niezbędne czynności do wykonania wraz z zakupem materiałów. Wykonawca w
ramach przedmiotu zamówienia musi dokonać wymiany następujących urządzeń: (…) 1.11.
Kalkulacja cenowa. 1) W kalkul
acji cenowej należy uwzględnić czynności, materiały i sprzęt
niezbędny do wykonania usług określonych w pkt. 1.6.;1.7; 1.8; 1.9; 1.10. brutto w rozbiciu
na: a) Stały nadzór i obsługę serwisowo – eksploatacyjną: tj.: koszt usługi za jeden miesiąc x
36 miesi
ęcy = łączny koszt za 36 miesięcy. b) Koszt czynności określonych w pkt.1.10 Opisu
przedmiotu zamówienia (Opz).”
Zgodnie z par 1 ust. 3 VI projektu Umowy
po zmianach z dnia 27 września 2021 r.:
„Niezbędne czynności do wykonania: Wykonawca na własny koszt musi zakupić niezbędne
materiały oraz dokonać wymiany następujących urządzeń: (…) - w terminie 30 dni od dnia
podpisania Umowy
.” brak jest w zakresie naprawy kotłów.
Zgodnie z par 4 załącznika nr 3 do SWZ projektu Umowy po zmianach z dnia 27 września
2021 r.:
„1. Termin wykonania przedmiotu zamówienia w zakresie określonym w § 1 ust. 3
pkt I-V
– 36 miesięcy licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w
którym następuje podpisanie Umowy. 2. Termin wykonania przedmiotu zamówienia w
zakresie o
kreślonym w § 1 ust. 3 pkt VI –30 dni od dnia podpisania Umowy.”
W myśl par 8 ust. 1 załącznika nr 3 do SWZ projekt Umowy: „1. Wykonawca zobowiązuje się
do zatrudnienia na podstawie umowy o pracę wszystkich osób wykonujących czynności
w zakresie realizacji
zamówienia, jeżeli wykonanie tych czynności polega na wykonywaniu
pracy w sposób określony w art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
(t.j.Dz.U.2020.1320 z późn. zm.).”
Pismem z dnia 14 września 2021 r. Zamawiający na pytanie nr 1: „Czy Zamawiający
dopuszcza do realizacji prac osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności?” Odpowiedział:
„Zamawiający nie dopuszcza do realizacji prac osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności.”
Pismem z dnia 2 listopada 2021 r. Zamawiający na pytanie nr 2: „Czy wystąpiły w okresie
ostatnich 3 lat jakieś awarie?” Odpowiedział: „W ostatnich trzech latach na terenie AMW
wystąpiło kilkanaście awarii na instalacjach: sanitarnej, ciepłej i zimnej wody użytkowej, c.o.
oraz
elektroenergetycznej, które były usuwane na bieżąco z zachowaniem zapisów umowy
przez serwis techniczny firmy świadczącej usługę. Jednocześnie należy zaznaczyć, że ze
względu na nieprzewidywalność występowania awarii, ich ilość oraz zakres są trudne do
okr
eślenia.”
Wartość szacunkowa zamówienia zgodnie z wnioskiem o wszczęcie postępowania wynosiła:
959,51 zł.
Zgodnie z informacją o kwocie na sfinansowanie zamówienia Zamawiający założył: 1 111
870,20 zł.
Zgodnie z informacją z otwarcia ofert z dnia 5 listopada 2021 r. w postępowaniu wpłynęły
dwie ofe
rty: oferta Odwołującego na kwotę: 1.680.057,00 zł oraz Przystępującego na kwotę:
zł.
Zgodnie z formularzem ofertowym Przystępujący zaoferował: cena netto 766.754,47 PLN,
cena brutto 943.108,00 PLN.
Koszt usługi za 1 miesiąc 25.461,33 zł brutto, Koszt czynności
z
§ 1 ust 3 pkt VI projektu Umowy 26.500,00 zł brutto.
Pismem z dnia 8 listopada 2021 r. Zamawiający poprawił oczywistą omyłkę rachunkową
w
ofercie Przystępującego na: „cena brutto 943 107,88 PLN; tj.: Koszt usługi za 1 miesiąc
25.461,33 z
ł brutto x 36 miesięcy + Koszt czynności z § 1 ust 3 pkt VI projektu Umowy
26.500,00 zł brutto = 943 107,88 PLN.”
Dowody Zamawiający:
umowa nr 162/2018 zawarta dnia 4 października 2018 r. pomiędzy Zamawiającym
a
Przystępującym wraz z Aneksem nr 1 z dnia 27 listopada 2018 r., Aneksem nr 2 z dnia
2 stycznia 2020 r., Aneksem nr 3 z dnia 30 kwietnia 2021 r. oraz Aneksem nr 4 z dnia 30
września 2021 r. – z umowy wynika, że objęta zakresem zamówienia była naprawa kotłów
grzewczych (par. 1 ust. 3 VI), zgodnie z par. 6 ust. 1 umowy:
„1. Zamawiający zobowiązuje
się zapłacić Wykonawcy za wykonanie przez niego przedmiotu umowy kwotę 928.632,00 zł
brutto (słownie: dziewięćset dwadzieścia osiem tysięcy sześćset trzydzieści dwa złote
00/100), przy czym w pierwszym roku
będzie to kwota wynikająca z par. 1 ust. 3 pkt I-VI
umowy w wysokości 31.500,00 zł brutto miesięcznie, zaś w latach następnych kwoty
wynikające z par. 1 ust. 3 pkt I-V umowy w wysokości 22.943,00 zł brutto miesięcznie.
Płatności dokonywane będą co miesiąc w terminie 14 dni od dnia dostarczenia
Zamawiającemu prawidłowo wystawionej faktury.”
z Aneksów wynika, że w trakcie realizacji umowy nie miała miejsca waloryzacja
wynagrodzenia Wykonawcy w związku ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę.
- z Anek
su nr 4 wynika następujące miesięczne wynagrodzenie brutto Przystępującego:
048,77 zł.
Faktury z tytułu realizacji ww. umowy (12 szt.). Z faktur wynika, że Przystępujący w roku
2020 r. oraz 2021 r.
wykonuje umowę za ceny wskazane w umowie wraz z aneksami.
Dowody Odwołujący:
z informacji z otwarcia ofert z dnia 3 września 2018 r. w analogicznym postępowaniu dla
Zamawiającego wynika, że Przystępujący złożył jako jedyny ofertę na kwotę 608 400,00 zł,
a
kwota przeznaczona na sfinansowanie zamówienia wynosiła: 934 250,00 zł.
z informacji z otwarcia ofert z dnia 18 września 2018 r. w analogicznym postępowaniu dla
Zamawiającego wynika, że Przystępujący złożył jako jedyny ofertę na kwotę 928 632,00 zł,
a
kwota przeznaczona na sfinansowanie zamówienia wynosiła: 934 250,00 zł.
z wyroku KIO 1277/20 w postępowaniu dla Komendy Portu Wojennego w Gdyni wynika, że
Przystępujący w tym postępowaniu ustalił koszt roboczogodziny za dokonywanie napraw
i
usuwanie awarii w wysokości 17 zł.
- z informacji z otwarcia ofer
t z dnia 11 maja 2021 r w postępowaniu dla AMW KWATERA
wynika, że w postępowaniu wpłynęły dwie oferty: Odwołującego na kwotę: 125 112,93 zł
oraz Przystępującego na kwotę: 422 631,32 zł.
- z
informacji z otwarcia ofert z dnia 5 sierpnia 2021 r w postępowaniu dla AMW KWATERA
wynika, że w postępowaniu wpłynęły cztery oferty: Przystępującego na kwotę: 82 041,26 zł,
oferta 1: 141
699,88 zł, oferta 2: 148 460,59 zł, oferta 4: 150 300,19 zł.
- z og
łoszenia o udzieleniu zamówienia w analogicznym postępowaniu dla Zamawiającego
z
2018 r. wynika, że zamówienie zostało udzielone Przystępującemu za cenę: 928 632,00 zł
brutto.
z wykazu osób złożonego w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego w 2018 r.
przez Przystępującego wynika, że jeden pracownik ma 6 lat doświadczenia, trzech 1 rok,
a
jeden 15 lat doświadczenia. W wykazie osób w niniejszym postępowaniu Przystępujący
również wskazał osoby z poprzedniego wykazu.
- z wyroku KIO 2716/21
wynika, że w trakcie rozprawy Zamawiający wyjaśnił, że
przedmiotowa instalacja j
est wiekowa i może dojść do różnych sytuacji awaryjnych.
z informacji o kwocie przeznaczonej na realizację zamówienia z dnia 18 sierpnia 2021 r.
wynika, że w postępowaniu na Budowę budynku ACTP Zamawiający przewidział:
743,44 zł.
- z informacji z
otwarcia ofert z dnia 18 sierpnia 2021 r. wynika, że w ww. postępowaniu
wpłynęły dwie oferty: pierwsza na kwotę: 49 781 991,60 zł, a druga na kwotę: 44 202 122,99
zł.
- z inf
ormacji o wyborze najkorzystniejszej oferty z dnia 23 września 2021 r. wynika, że
Zamawiający dokonał wyboru oferty Wykonawcy z ceną ofertową 49 781 991,60 zł.
z protokołu prowadzonego postępowania wynika, że wartość szacunkową ustalono w dniu
24 sierpnia 2021 r. na podstawie wyliczenia ceny na podstawie faktur z 2020 r.
- ze zrzutu
ekranu ze strony wynagrodzenia.pl wynika, że średnie zarobki palaczy kotłowych
wynoszą 3600,00 zł brutto.
Dowody Przystępujący: wyliczenie kosztów, w tym:
- koszt komputera w
raz z oprogramowaniem i podłączeniem do istniejącej instalacji LAN,
(korektor
– komputer), oprogramowaniem COMMON darmowe; DOWODY: zrzut ze strony
internetowej: cena komputera 999 zł, wiadomość e-mail z firmy COMMON, że każdy
komputer z systemem Windows od
XP w górę spełnia wymagania sprzętowe dla
oprogramowania, warunki użytkowania darmowego oprogramowania autorstwa firmy
COMMON S.A.
Przystępujący wskazał na koszt 1500,00 zł – komputer plus robocizna;
- koszt zakupu
materiałów eksploatacyjnych: dysze palnikowe 8 szt., sól pastylkowa do
regeneracji stacji uzdatniania wody
– 500 kg, żarówki, środki czystości 10 szt., legalizacja
gaśnic, skropliny; DOWODY: oferta na dysze firmy DANFOSS: 45/35 zł za szt., oferta na sól
pastylkową: 40,28 zł za 25 kg, oferta: legalizacja gaśnic między 14-35 zł, utylizacja skroplin –
oferta
– 8,5 zł za kg.
P
rzystępujący wskazał na koszt łączny: 6680,00 zł
koszt przeglądów serwisowych wykonywanych przez serwis lub partnerów serwisowych
urządzeń FAKO i DANFOSS – uprawnienia Przystępującego do dokonywania przeglądów;
DOWODY: świadectwo autoryzacji firmy FAKO, oświadczenie firmy DANFOSS.
Przystępujący wskazał na brak kosztów w tym zakresie.
koszt sprzętu (analizator spalin), narzędzie (klucze, śrubokręty), eksploatacja samochodu
(koszt % utrzymania).
Przystępujący wskazał koszt % w skali umowy: 6340,00 zł.
koszt dojazdu pracownika do obiektu w Czernicy, raz w miesiącu (rozruch agregatu
prądotwórczego), przegląd kotłowni – raz w roku.
Przystępujący wskazał 240 km x 1,10 zł x 36 mies. – 9504,00 zł.
koszty: wynajem pomieszczeń biurowych, biuro rachunkowe i kadry; DOWODY: faktura za
wynajem pomieszczeń za mies. listopad 2021 r. – 1566,61 zł, faktura listopad za usługi
księgowe – 1300 zł.
Przystępujący wskazał na koszt % w skali umowy: 18345,00 zł.
- koszt kar umownych
– nie przewiduje, wypracowane standardy i rozwiązania, które
zapobiegają takim sytuacjom, ubezpieczenie firmy i gwarancja należytego wykonania
umowy: DOWODY: draft gwarancji należytego wykonania umowy, polisa OC – składka
2373,64 zł.
Przystępujący wskazał na koszt procentowy: 2254,37 zł
- kosztorys
wymiany urządzeń: DOWÓD: kosztorys, oferty na urządzenia z czego część na
stanie magazynowym.
Przystępujący wskazał na koszt: 26500,00 zł
serwis awaryjny. Przystępujący wskazał na koszt: 60,00 zł x 300 godz. = 18000,00 zł
- koszt szkolenia BHP/SEP; DOWO
DY: oferta szkoleniowa 2 szt.: 1260,00 zł, umowa na
usługi szkoleniowe – 50,00 zł za osobę.
Przystępujący wskazał na koszt: 5300,00 zł
koszty odzieży roboczej: DOWODY: Oferta na odzież roboczą:157,55 zł za szt., buty: 39,99
zł za parę, rękawiczki: 19,67 zł za parę.
Przystępujący wskazał na koszt: 2560,00 zł.
koszty prania odzieży roboczej: Ekwiwalent za pranie odzieży.
Przystępujący wskazał na koszt: 1100,00 zł.
- koszty
badań lekarskich: DOWODY: Aneks do umowy na świadczenia zdrowotne oraz
cennik usług zdrowotnych.
Przystępujący wskazał na koszt 6 osób x 300,00 zł = 1800,00 zł.
koszty pracy pracowników obsługi: DOWODY: Harmonogram pracy dla czterech
pracowników na cały etat i dwóch pracowników na łącznie 0,5 etatu. Kosztorys wynagrodzeń
uwzględniający minimalne wynagrodzenie za pracę w roku 2021 oraz 2022/2023.
Przystępujący wskazał na łączny koszt: 746849,32 zł.
Łącznie 846732,69 zł, Zysk: 96375,19 zł.
Z dowodu: umowy nr 284/F/2020 r. z dnia 30 grudnia 2020 r.
pomiędzy Przystępującym
a
18WOG wynika, że za wykonanie przedmiotu umowy polegającego na eksploatacji
i konserwacji Stacji uzdatniania wody w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 marca 2023 r.
Przystępujący otrzyma wynagrodzenie w wysokości: 546 210,00 zł, mies. 20 230,00 zł.
Artykuł 16 pkt 1 – 3 ustawy pzp stanowi: „Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny.”
W myśl art. 224 ust. 1 ustawy pzp: „1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w
zakresie wyliczenia ceny lub koszt
u, lub ich istotnych części składowych.”
Zgodnie z art. 226 ust 1 pkt 8 ustawy pzp:
„1. Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: 8) zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.”
Istota sporu pomiędzy Stronami sprowadzała się do odpowiedzi na pytanie, czy
Zamawiający był zobowiązany do skierowania wezwania do Przystępującego w oparciu o
art. 224 ust. 1 ustawy pzp celem wyjaśnienia czy oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. W
oceni
e Izby, mając na względzie poczynione ustalenia faktyczne na tak zadane pytanie
należy udzielić odpowiedzi przeczącej.
W pierwszej kolejności Izba zauważa, że Odwołujący postawił zarzut zaniechania odrzucenia
oferty za rażąco niską cenę, jednak przed odrzuceniem oferty Zamawiający jest
zobowiązany skierować do wykonawcy wezwanie do wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny.
Powyższe znajduje odzwierciedlenie w żądaniach odwołania, w których Odwołujący domaga
się skierowania do Przystępującego wezwania w trybie art. 224 ust. 1 ustawy pzp.
Izba zwraca również uwagę, że nie było sporne pomiędzy Stronami, że w rozpoznawanej
sprawie cena oferty Przystępującego nie była niższa o co najmniej 30% od średniej
arytmetycznej ofert oraz od wartości zamówienia powiększonej o podatek VAT. Zaznaczyć
należy, że ustawa pzp nie przewiduje obowiązku wezwania do wyjaśnień w takiej sytuacji,
a
jedynie gdy pomimo niewystąpienia ustawowej różnicy „cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów.”
Dyspozycja powyższego przepisu determinuje rozkład ciężaru dowodu w przypadku
postawienia zarzutu naruszenia art. 22
4 ust. 1 ustawy pzp. Podkreślenia wymaga, że
w
postępowaniu odwoławczym ciężar dowodu, że zaistniały określone w art. 224 ust. 1
ustawy pzp przesłanki wezwania do wyjaśnień, obciąża – na zasadach ogólnych –
Odwołującego. Odwołujący był więc zobowiązany wykazać, że cena całkowita oferty
Przystępującego lub takie jej elementy składowe, które mają charakter istotny, są tak niskie,
że obiektywnie powinny wzbudzić wątpliwości co do ich realności. W ocenie Izby Odwołujący
nie podołał temu obowiązkowi.
Odnosząc się do twierdzeń Odwołującego podniesionych w odwołaniu w zakresie
poszczególnych kosztów koniecznych do kalkulacji ceny gwarantujących należytą realizację
zamówienia, wskazania wymaga, że przedstawione wartości wynikają z założeń przyjętych
wyłącznie przez Odwołującego, a nie z obiektywnych okoliczności determinujących
wysokość składników cenowych. Odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów na
potwierdzenie, że przyjęty przez niego poziom elementów ceny jest prawidłowy w świetle
cen rynkowych i
możliwości Przystępującego. Odwołujący podnosił w pierwszej kolejności,
że cena oferty Przystępującego jest niewystarczająca na pokrycie najistotniejszego kosztu
realizacji
przedmiotowego zamówienia, a mianowicie kosztów wynagrodzeń pracowników
zgodnie z
przepisami o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Izba zauważa, że zarówno
Przystępujący jak i Odwołujący założyli, że na realizację zamówienia konieczne jest 4,2
etatu. Niemni
ej jednak, Odwołujący przewidział również dodatkowo 0,5 etatu na
dokonywanie napraw awaryjnych
, co podwyższyło przyjętą przez niego kalkulację kosztów.
Przystępujący natomiast bazując na zdobytym doświadczeniu założył 300 godzin wskazując,
że nie jest w tym przypadku wymagane zatrudnienie na umowę o pracę. W świetle
odpowiedzi Zamawiającego na pytanie nr 2 z dnia 2 listopada 2021 r. oraz postanowienie
umowne, zgodnie z którym zatrudnienie na umowę o pracę było wymagane, „jeżeli
wykonanie tych czynności polega na wykonywaniu pracy w sposób określony w art. 22 § 1
ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.
– Kodeks pracy.” takie założenie należało uznać za
prawidłowe. Skoro naprawy awaryjne dotyczą kilkunastu przypadków w trakcie realizacji
umowy i są one nieprzewidywalne to trudno w takim przypadku uznać, że są to czynności
polegające na wykonywaniu pracy w sposób wynikający z art. 22 par 1 KP. Podobnie
Odwołujący przywołał własne założenia odnośnie 0,5 etatu dla osoby nadzorującej, czy też
dodatkowego etatu dla osoby w
ykonującej czynności w obiekcie w Czernicy. Izba zauważa,
że każdy z wykonawców mógł dokonać innych założeń co do sposobu realizacji zamówienia
pod kątem kosztów pracy tak aby wykonać zamówienie zgodnie z opisem przedmiotu
zamówienia, bazując na własnym doświadczeniu. Wyliczenia Odwołującego w tym zakresie
nie mogą zatem stanowić jedynej prawidłowej wytycznej w procesie badania czy cena oferty
Przystępującego powinna budzić wątpliwości. Jak wskazał Przystępujący, założył łącznie 4,5
etatu z nadwyżką na zastępstwa i urlopy, natomiast w zakresie obsługi obiektu w Czernicy
ujął w cenie koszt dojazdu pracownika do Obiektu. Odnosząc się natomiast do złożonych
przez Odwołującego dowodów: wykazów osób oraz zrzutu ekranu dotyczącego
wynagrodzenia palaczy kotłów wskazania wymaga, że wysokość wynagrodzenia, które
Przystępujący ustala z poszczególnymi pracownikami leży po jego stronie i nie musi osiągać
wskazanego przez Odwołującego średniego poziomu. W procesie badania rażąco niskiej
ceny istotnym jest aby koszty wynagrodzenia nie zostały ustalone poniżej minimalnego
wynagrodzenia za pracę, a taka okoliczność nie została przez Odwołującego
uprawdopodobniona względem ceny oferty Przystępującego. Odwołujący podniósł również
szereg kosztów, które w jego ocenie powinny zostać uwzględnione w cenie jednak w żaden
sposób nie wykazał że ceny przez niego założone są cenami rynkowymi, a w odniesieniu do
większości przywołanych kosztów w ogóle nie wskazał na jakim poziomie powinny być
ustalone stwierdzając, iż wynikają z indywidualnych właściwości wykonawcy. Ponadto,
Odwołujący przedstawił w odwołaniu założenia własne, a co istotne cena oferty
Odwołującego znacznie odbiega od ceny zarówno Przystępującego, szacunkowej wartości
zamówienia oraz ceny zaoferowanej w poprzednim postępowaniu w 2018 r. Zauważyć
należy, jak wynika ze złożonych przez Zamawiającego faktur, że Przystępujący realizował
poprzednią umowę za zbliżonym, ale niższym od obecnie wyliczonego wynagrodzenia. W
świetle powyższych danych, przyjęte przez Odwołującego założenia nie są adekwatne dla
wykazania prawidłowej kalkulacji ceny, gdyż są mocno zawyżone.
Przechodząc do złożonych przez Odwołującego dowodów na okoliczność oferowania
różnych cen przez Przystępującego, w różnych postępowaniach Izba wskazuje, że z
powyższego nie można wywieść, iż cena zaoferowana w przedmiotowym postępowaniu nie
uwzględnia wszystkich kosztów realizacji zamówienia i jest tak niska, że jej realność powinna
budzi
ć wątpliwości. Izba nie zna okoliczności, w których zostały złożone oferty, przebiegu
postępowań oraz zakresu poszczególnych zamówień. Podkreślić należy, że Zamawiający
powinien badać cenę oferty w konkretnym postępowaniu w odniesieniu do przyjętych w nim
warunków zamówienia. Dowodzenie po stronie Odwołującego powinno koncentrować się na
obiektywnym wykazaniu, że cena ofertowa Przystępującego w niniejszym postępowaniu
powinna budzić wątpliwości, czego Odwołujący zaniechał.
Podobnie jeśli chodzi o dowody złożone w kontekście nieprawidłowości w szacowaniu
wartości zamówienia przez Zamawiającego w innym postępowaniu dotyczącym robót
budowlanych. Okoliczności tego postępowania nie są znane Izbie ani samemu
Odwołującemu, dlatego też dowód ten należy uznać za nieprzydatny dla rozstrzygnięcia.
Szacowanie wartości zamówienia w obecnym postępowaniu bazowało na zamówieniu
poprzednim i jak wskazał Zamawiający zostało powiększone o 30%. W ocenie Izby, tak
przeprowadzone szacowanie wartości zamówienia pozwala na dokonanie porównania
uzyskanej wartości z wartościami poszczególnych ofert złożonych w postępowaniu.
Podkreślić także należy, że wykonawca opiera kalkulację ceny na własnych możliwościach
organizacyjnych, finansowych i kadrowych, a także zdobytej wiedzy i doświadczeniu. Jak
wynika z przedstawionych przez Przystępującego dowodów, wszystkie podnoszone
w
odwołaniu koszty zostały uwzględnione w cenie oferty Przystępującego. Zauważyć należy,
że część kosztów, jak koszty biurowe, księgowe, kadrowe, wynajmu lokalu, szkoleń, badań
lekarskich, sprzętu, rozkładają się na wszystkie realizowane przez danego wykonawcę
kontrakty, tym samym ich wysokość jest zależna od właściwości danego wykonawcy.
Niezasadne jest zatem przyjmowanie w kalkulacji powyższych kosztów w pełnej wysokości,
a
jedynie ich procentowego udziału w skali wszystkich przedsięwzięć wykonawcy. Nie bez
znaczenia dla kalkulacji ceny jest również wiedza i doświadczenie zdobyte przy realizacji
analogicznych zamówień. Bezspornym było, że Przystępujący jest wykonawcą, który
wykonywał dwie poprzednie umowy dla Zamawiającego, co przekłada się na możliwość
precyzyjnego określenia faktycznych kosztów realizacji zamówienia. Odwołujący podnosił
przy tym, że aktualna cena ofertowa Przystępującego jest jedynie o 6% wyższa od
zaoferowanej w
poprzednim postępowaniu. Niemniej jednak, jak wynika z dokumentacji
postępowania i złożonej przez Odwołującego i Zamawiającego umowy z 2018 r. zakres tego
zamówienia nie jest tożsamy, a zatem koszty wykonania mogą się różnić. Jak podnosił
Przys
tępujący obecne zamówienie nie obejmuje naprawy kotłów, w jego ocenie istotnego
składnika cenowego, czemu Odwołujący nie zaprzeczył. Nie można zatem czynić
bezpośredniego tzn. „jeden do jeden” porównania ceny w obecnym i poprzednim
postępowaniu bez założenia wahań cen z uwagi na różne czynniki.
Przystępujący złożył w postępowaniu odwoławczym szczegółowe wyliczenie składników
ceny wraz z dowodami
na okoliczność realności przyjętej kalkulacji. Izba podziela
stanowisko
Odwołującego, że takie wyjaśnienia wraz z dowodami powinny zostać złożone w
odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego. Niemniej jednak, wobec braku wykazania przez
Odwołującego, iż cena oferty Przystępującego powinna budzić wątpliwości Zamawiającego
determinujące wezwanie w trybie art. 224 ust. 1 ustawy pzp, uznać należało, że złożone
przez Przystępującego wyliczenia i dowody jedynie dodatkowo uprawdopodobniają
wiarygodność i rzetelność zaoferowanej ceny.
W ocenie
Izby, w świetle ustalonych okoliczności faktycznych, Zamawiający nie miał
podstaw do ski
erowania wezwania do Przystępującego w celu wykazania realności ceny,
bynajmniej takie podstawy nie zostały przez Odwołującego wykazane. W konsekwencji, Izba
nie stwie
rdziła naruszenia przepisów ustawy pzp podniesionych w odwołaniu.
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 575 oraz art. 574 ustawy pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 oraz § 8 ust. 2 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze zm.) zaliczając na poczet
niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania uiszczony przez
Odwołującego.
Przewodniczący: ………………………………