KIO 3490/21 WYROK dnia 14 grudnia 2021 r.

Stan prawny na dzień: 08.06.2022

Sygn. akt: KIO 3490/21 

WYROK 

z dnia 14 grudnia 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza  

−   w składzie: 

Przewodniczący:      Bartosz Stankiewicz 

Protokolant:    

Adam Skowroński 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 grudnia 2021 r. w Warszawie 

odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Kra

jowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  29  listopada  2021  r.  przez  wykonawców 

wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:

ZBM S.A. z siedzibą w Warszawie przy 

ul. Cybernetyki 19B (02-677 Warszawa) oraz 

ZDI Sp. z o.o. z siedzibą w Zamościu przy ul. 

Jana  Kiepury  6  (22-

400  Zamość)  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego 

Miejskie  Przedsiębiorstwo  Wodociągów  i  Kanalizacji  w  m.  st.  Warszawie  S.A.  z  siedzibą  

w Warszawie przy Placu Starynkiewicza 5 (02-015 Warszawa) 

przy udziale wykonawcy SAFEGE S.A.S. 

z siedzibą w Nanterre przy 15-27 rue du Port (Parc 

de  l’Ile  92022  Nanterre  CEDEX,  Republika  Francuska),  zgłaszającego  przystąpienie  do 

udziału w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

najkorzystniejszej 

oferty  w  postępowaniu,  unieważnienie  czynności  odrzucenia  oferty 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:

ZBM  S.A.  z  siedzibą  

w  Warszawie  oraz 

ZDI  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Zamościu  oraz  dokonanie  ponownego 

badania  i  oceny  ofert 

w  postępowaniu,  a  w  jej  ramach  wezwanie  ww.  wykonawców  do 

złożenia dalszych wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny wskazanej w ofercie lub kosztu, lub 

ich istotnych części składowych. 

Kosztami 

postępowania  obciąża  zamawiającego  Miejskie  Przedsiębiorstwo 

Wodociągów i Kanalizacji w m. st. Warszawie S.A. z siedzibą w Warszawie i: 

.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie ubiegających 

się  o  udzielenie  zamówienia:

ZBM  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie  oraz  ZDI  Sp.  z  o.o.  

z siedzibą w Zamościu tytułem wpisu od odwołania; 

zasądza od zamawiającego Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m. 

st.  Warszawie  S.A.  z  s

iedzibą  w  Warszawie  na  rzecz  wykonawców  wspólnie  ubiegających 


się  o  udzielenie  zamówienia:

ZBM  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie  oraz  ZDI  Sp.  z  o.o.  

z  siedzibą  w  Zamościu,  kwotę  w wysokości  18  600  zł  00  gr  (słownie:  osiemnaście  tysięcy 

sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty strony poniesione z tytułu uiszczenia wpisu 

od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo 

zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2021  r.,  poz.  1129  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok  –  

w terminie 14 dni od dnia jego do

ręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ……………………………. 


Sygn. akt: KIO 3490/21 

U z a s a d n i e n i e 

Miejskie  Przedsiębiorstwo  Wodociągów  i  Kanalizacji  w  m.  st.  Warszawie  S.A.  

z s

iedzibą w Warszawie, zwany dalej: „zamawiającym”, prowadzi postępowanie o udzielenie 

zamówienia publicznego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo 

zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) zwanej dalej: „Pzp” w trybie 

przetargu  nieograniczonego  pn.: 

Inżynier  Kontraktu  dla  zadania  -  Modernizacja  instalacji 

technologicznej  Stacji  Uzdatniania  Wody  Praga  (nr  referencyjny:  01499/WS/PW/PZP-DRZ-

WRI/U/2021), zwane dalej 

„postępowaniem”.  

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej w dniu 1 

września 2021 r., pod numerem 2021/S 169-443095.  

Szacunkowa  w

artość  zamówienia,  którego  przedmiotem  są  usługi,  jest  wyższa  od 

kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 Pzp.  

W  dniu  29  listopada  2021  r.  wykonawcy 

wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie 

z

amówienia:

ZBM S.A. z siedzibą w Warszawie oraz ZDI Sp. z o.o. z siedzibą w Zamościu 

(zwani 

dalej:  „odwołującym”)  wnieśli  odwołanie

na  następujące  czynności  zamawiającego, 

podjęte oraz zaniechane w toku postępowania, a polegające na:  

wyborze oferty złożonej przez wykonawcę SAFEGE S.A.S. z siedzibą w Nanterre (zwanego 

dalej: 

„SAFEGE”) jako najkorzystniejszej; 

- odrzuceniu oferty o

dwołującego; 

z ostrożności – na zaniechaniu wezwania odwołującego do dalszych wyjaśnień w zakresie 

wyliczenia ceny wskazanej w ofercie lub kosztu, lub ich 

istotnych części składowych. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

1) art. 16 pkt 1 i 2 u 

Pzp w związku z naruszeniem art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp przez odrzucenie 

oferty  o

dwołującego,  pomimo,  że  nie  zawiera  ona  rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku  do 

prze

dmiotu  zamówienia,  a  odwołujący  na  wezwania  zamawiającego  udzielił  wyjaśnień  w 

wyznaczonym  terminie  a  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  uzasadniały  podaną  w 

ofercie cenę;  

z ostrożności – naruszenie art. 16 pkt 1 i 2 Pzp w związku z naruszeniem art. 224 ust. 1 i 

2  Pzp  przez  zaniechanie  wezwania  o

dwołującego  do  dalszych  wyjaśnień  w  zakresie 

wyliczenia ceny  wskazanej  w  ofercie  lub  kosztu,  lub  ich  istotnych  części  składowych, jeżeli 

udzielone  dotychczas  wyjaśnienia  odwołującego  oraz  przedstawione  dowody  budzą 

wątpliwości zamawiającego;  

3) art. 16 pkt 1 i 2 

Pzp w związku z naruszeniem art. 239 ust. 1 Pzp poprzez bezpodstawne 

dokonanie wyboru oferty SAFEGE, która to oferta nie jest ofertą najkorzystniejszą, a przez to 


nierówne traktowanie wykonawców, brak zachowania zasady uczciwej konkurencji, przez co 

p

ostępowanie straciło walor przejrzystości. 

związku  z  powyższym  odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie 

zamawia

jącemu, aby:  

unieważnił czynność wyboru oferty złożonej przez SAFEGE, jako oferty najkorzystniejszej;  

unieważnił czynność odrzucenia oferty odwołującego; 

dokonał  ponownego  badania  i  oceny  ofert  z  uwzględnieniem  oferty  odwołującego,  z 

ostrożności  –  wezwał  odwołującego  do  dalszych  wyjaśnień  w  zakresie  wyliczenia  ceny 

wskazanej 

w ofercie lub kosztu, lub ich istotnych części składowych; 

dokonał ponownego wyboru najkorzystniejszej oferty. 

Odwołujący wyjaśnił, że niewątpliwie jest wykonawcą, który ma interes w uzyskaniu 

przedmiotowego  zamówienia  i  jest  zainteresowany  udzieleniem  mu  przedmiotowego 

zamówienia.  W  tym  celu  odwołujący  złożył  ofertę,  której  treść  odpowiada  treści  SWZ, 

wstępnie wykazał spełnianie warunków udziału w postępowaniu i ubiega się o udzielenie mu 

zamówienia.  Ponadto  odwołujący  wskazał,  że  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego 

przepisów  Pzp  poniósł  szkodę.  Gdyby  zamawiający  postąpił  zgodnie  z  przepisami  Pzp,  to 

nie  dokonałby  odrzucenia  oferty  odwołującego,  względnie  –  wezwałby  odwołującego  do 

udzielenia  dalszych  wyjaśnień  w  zakresie  wyliczenia  ceny  wskazanej  w  ofercie  lub  jej 

istotnych  części  składowych,  a  w  konsekwencji  dokonałby  wyboru  oferty  jego  jako 

najkorzystniejszej.  Odwołujący  wyjaśnił,  że  złożył  ofertę  z  najniższą  ceną  spośród  ofert 

złożonych  w  postępowaniu,  a  cena  jest  jedynym  kryterium  oceny  ofert  w  prowadzonym 

przetargu.  Poprzez  dokonanie  i  zaniechanie  powyższych  czynności  zamawiający 

dopro

wadził zatem do sytuacji, w której odwołujący utracił szansę na uzyskanie zamówienia 

oraz  na 

osiągnięcie  zysku,  który  planował  osiągnąć  w  wyniku  jego  realizacji  (lucrum 

cessans

).  Powyższe  –  w  ocenie  odwołującego  –  stanowiło  wystarczającą  przesłankę  do 

skorzystania 

ze środków ochrony prawnej przewidzianych w art. 505 ust. 1 Pzp. Odwołujący 

wskaz

ał  ponadto,  że  naruszenie  wskazanych  powyżej  przepisów  Pzp  niewątpliwie  miało 

istotny wpływ na wynik postępowania, a zatem biorąc pod uwagę art. 554 ust. 1 pkt 1 Pzp 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  winna  uwzględnić  niniejsze  odwołanie.  Efektem  wskazanych 

powyżej  czynności  i  zaniechań  zamawiającego było  bowiem  uniemożliwienie wyboru oferty 

o

dwołującego  jako  najkorzystniejszej  oferty,  co  w  istotny  sposób  wpłynęło  na  wynik 

postępowania.  

W  uzasadnieniu  dla  zarzutu  podniesionego  w  pkt  1 

odwołujący  wyjaśnił,  że 

z

amawiający pismem z dnia 18 listopada 2021 r. poinformował go o odrzuceniu jego oferty. 

W  uzasadnieniu  swojej  decyzji  z

amawiający  przedstawił  stan  faktyczny  związany  z 


wezwaniem  o

dwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  w  trybie  art.  224  ust.  1  i  2  Pzp  oraz  z 

wyjaśnieniami udzielonymi przez odwołującego. Zamawiający wskazał też szereg informacji, 

które  stanowią  powielenie  przepisów  Pzp  bądź  okoliczności  wynikających  z  orzecznictwa 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  Z  wywodami  zamawiającego  zaprezentowanymi  w  ww.  piśmie 

odwołujący  się  nie  zgodził  z  szeregu  względów.  Po  pierwsze,  w  ocenie  odwołującego, 

złożone przez niego wyjaśnienia wraz z dowodami pozwalają na uznanie, iż jego oferta nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  Po  drugie,  zamawiający  w  uzasadnieniu  odrzucenia  oferty 

wskazuje  na  pewne  rozbieżności  –  jego  zdaniem  –  w  złożonych  wyjaśnieniach  i 

dokument

ach, które to z pewnością nie kwalifikują się jako przesłanka odrzucenia oferty, lecz 

co  najwyżej  podlegają  dalszemu  wyjaśnieniu  przy  wykorzystaniu  narzędzi  określonych  w 

Pzp.  Dalej, 

odwołujący  zauważył,  że  zarówno  pierwsze  wezwanie  zamawiającego 

skierowane  do  wykonawcy  (pismo  z  dnia 

8  października  2021  r.),  jak  i  kolejne  wezwanie 

(pismo  z  dnia 

21  października  2021  r.),  były  bardzo  ogólne,  sprowadzały  się  w  pierwszym 

przypadku do powielenia ustawowych zapisów oraz załączenia wzoru kalkulacji ceny, zaś w 

dru

gim  do  powielenia  ustawowych  zapisów  oraz  prośby  o  wskazanie  metody  obliczenia 

kosztów osobowych wskazanych w kalkulacji, przy czym zamawiający nie wskazał sposobu 

podania  metodyki  obliczeń  czy  założeń.  Zamawiający  nie  skonkretyzował  zatem  swoich 

wezwań i żądań, po czym bezpodstawnie wyciąga negatywne konsekwencje w stosunku do 

o

dwołującego i jego oferty.  

Przed odniesieniem się do poszczególnych twierdzeń zamawiającego zawartych w piśmie z 

dnia  18  listopada  2021  r.  o

dwołujący  w  sposób  szczególny  podkreślił,  że  zamawiający  w 

uzasadnieniu odrzuceniu oferty nie 

kwestionuje merytorycznie żadnej z pozycji kosztowych, 

tj.  nie  twierdzi,  że  przedstawione  przez  odwołującego  w  Kalkulacji  (załącznik  do  wyjaśnień 

rażąco  niskiej  ceny,  objęty  tajemnicą  przedsiębiorstwa)  stawki,  wynagrodzenie  czy  ilości 

godzin  pracy  któregokolwiek  ze  specjalistów  są  błędne  czy  rażąco  niskie.  Innymi  słowy, 

z

amawiający nie kwestionuje, że odwołujący nie jest w stanie za podane w kalkulacji kwoty 

wykonać  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  SWZ.  Zastrzeżenia 

z

amawiającego  są  przejawem  nadmiernego  formalizmu  bądź  co  najwyżej  są  nieistotnymi 

wątpliwościami,  które  mogłyby  zostać  rozwiane,  gdyby  tylko  zamawiający  zastosował 

precyzyjne  wezwanie  do  wykonawcy.  Już  tylko  zatem  z  tych  względów,  w  ocenie 

o

dwołującego,  odrzucenie  jego  oferty  przez  zamawiającego  jest  wadliwe  i  niezgodne  z 

powołanymi w odwołaniu przepisami Pzp.  

Odnosząc 

się 

do 

poszczególnych 

zastrzeżeń 

wątpliwości 

z

amawiającego 

wyartykułowanych  w  uzasadnieniu  odrzucenia  oferty  odwołujący  podniósł,  co  następuje. 

Zamawiający na stronie 5 pisma z 18 listopada 2021 r. wskazał, iż wezwał Wykonawcę do 

udzielenia  dodatkowych  wyjaśnień  w  zakresie  metody  obliczenia  kosztów  osobowych 


wskazanych w kalkulacji, tj. kosztów wskazanych w pkt 1 „Zespół Kluczowych Specjalistów” 

oraz  w  pkt  2  „Wsparcie  techniczne”  kalkulacji.  Wykonawca  nie  zaprezentował  jednakże 

konkretnej  metodologii,  ani  nie  wyjaśnił  w  jaki  sposób  osiągnął  wartości  wskazane  w 

kalkulacji  w  kolumnie  „Stawka  netto/m-c”,  pomimo,  iż  Zamawiający  wezwał  do  udzielenia 

wyjaśnień  w  zakresie  metody  obliczenia  kosztów  osobowych.  W  przedmiocie  powyższego 

wartym  zauważenia  jest  fakt,  iż  umowy  świadczenia  usług  przedłożone  przez  Wykonawcę 

mają charakter umów cywilnoprawnych, w związku z czym prezentowane przez Wykonawcę 

wyliczenia dla umów o pracę nie mają do nich zastosowania. Wykonawca zaprezentował co 

prawda  wyliczenia  kosztów  osobowych  w  przypadku  stosowania  stawki  godzinowej  dla 

umów  cywilnoprawnych,  jednakże  w  treści  wyjaśnień  nie  wskazał  w  jaki  sposób  osiągnął 

założony nakład pracy (kol. „Średnia ilość godzin w miesiącu [h/msc]” w kalkulacji złożonej z 

dodatkowymi  wyjaśnieniami).  Odwołujący  wskazał  i  podkreślił,  iż  w  odpowiedzi  na  drugie 

wezwanie  z

amawiającego  złożył  rozszerzoną  kalkulację  (załącznik  nr  1  do  wyjaśnień), 

zawierającą nowe elementy (kolumny) uszczegóławiające pierwotną kalkulację. Odwołujący 

wskazał  też  wyraźnie,  że  założenia  do  kalkulacji  ceny  ofertowej  oparł  na  wieloletnich 

doświadczeniach  wykonawców  w  świadczeniu  usług  nadzorów  inwestorskich,  w 

szczególności  w  postępowaniach  obejmujących  ryczałtowy  charakter  wynagrodzenia. 

Wreszcie, o

dwołujący wskazał zamawiającemu stawki godzinowe, po jakich pracować będą 

poszczególności  specjaliści,  średnią  ilość  godzin  pracy  danego  specjalisty  w  miesiącu, 

całkowite  wynagrodzenie  każdego  specjalisty  za  kontrakt,  czy  ilość  miesięcy 

przewidywanego  zaangażowania  specjalisty  w  okresie  realizacji  zamówienia.  Zdaniem 

o

dwołującego,  podane  informacje  są  w  pełni  wystarczające  do  oceny,  czy  zaangażowanie 

któregoś  ze  specjalistów  nie  jest  zbyt  małe  bądź  specjalista  ten  będzie  pracował  za 

stawkę/wynagrodzenie  niższe  niż  przewidziane  przepisami  prawa.  Co  więcej,  gdyby 

z

amawiający  stwierdził  taki  fakt,  wskazałby  go  jako  podstawę  odrzucenia  oferty,  co  jednak 

nie  m

iało  miejsca  w  niniejszej  sprawie.  Jak  już  podkreślił  odwołujący  na  wstępnie, 

z

amawiający mając do dyspozycji pełne dane dotyczące zaangażowania każdego specjalisty 

w realizację zamówienia i jego wynagrodzenia, nie poczynił żadnego zarzutu w tym zakresie. 

Oznacza to, że wyjaśnienia odwołującego, wraz z dowodami,  nie dają podstaw do uznania 

ceny  ofertowej  o

dwołującego  za  rażąco  niską.  Dalej,  zamawiający  wskazywał,  że  umowy 

świadczenia usług przedłożone przez Wykonawcę mają charakter umów cywilnoprawnych, w 

związku z czym prezentowane przez Wykonawcę wyliczenia dla umów o pracę nie mają do 

nich zastosowania

. Odwołujący podniósł jednak, że w złożonych wyjaśnieniach wykonawca 

przedstawił nie tylko wyliczenia dla umów o pracę, ale także wskazywał na wysokość stawki 

godzinowej.  Informacje  te 

miały  zostać  szczegółowo  omówione  na  stronach  8-10  pisma 

o

dwołującego  z  dnia  29  października  2021  r.,  gdzie  wskazano  zarówno  na  kwoty 


wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę (koszty pracownika/pracodawcy), jak i na wysokość 

mi

nimalnej  stawki  godzinowej  określonej  Rozporządzeniem  Rady  Ministrów  z  dnia  15 

września 2020 r. oraz nowym Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 września 2021 r. 

Odwołujący stwierdził, że żaden ze specjalistów wymienionych w kalkulacji odwołującego nie 

będzie  pracował  za  wynagrodzenie  oraz  stawki  niezgodne  z  powołanymi  w  wyjaśnieniach 

przepisami.  Dalej

,  zastrzeżenia  zamawiającego  wzbudziły  również  rozbieżności  pomiędzy 

kwotami wskazanymi w kalkulacji w kol. „Stawka [zł netto/m-c]” a przedstawionymi umowami 

świadczenia  usług.  W  przywołanych  umowach  wskazano  konkretne  stawki,  za  które 

specjaliści  gotowi  są  świadczyć  usługi  nadzoru  w  poszczególnych  branżach  lub  zakresach 

zadań.  Wartym  zauważenia  jest,  iż  w  każdej  z  przedstawionych  umów  stawka 

wynagrodzenia (

ryczałtu) wynosi mniej niż stawka podana przez wykonawcę w kol. „Stawka 

[zł  netto/m-c]”  (w  przypadku  np.  Kierownika  Projektu  jest  to  różnica  znacząca).  W  ocenie 

Zamawiającego świadczy to o nierzetelności kalkulacji i rodzi uzasadnione wątpliwości co do 

możliwości  należytego  wykonania  zamówienia  po  prezentowanych  kosztach.  Odwołujący 

podn

iósł,  iż  przedstawione  umowy  świadczenia  usług  wskazują  –  jak  słusznie  zauważył 

z

amawiający  –  stawki,  za  które  specjaliści  gotowi  są  świadczyć  usługi  nadzoru  w 

poszczególnych  branżach  lub  zakresach  zadań.  Innymi  słowy,  przedłożone  wraz  z 

wyjaśnieniami  ceny  dowody  pokazują  minimalne  wynagrodzenie,  za  jakie  skłonny  jest 

pracować  dany  specjalista.  Odwołujący  wyjaśnił,  że  przygotowując  ofertę  przetargową  w 

postępowaniu,  założył  jednak,  że  wynagrodzenia  te  będą  wyższe.  Okoliczność  ta  wynika  z 

uwzględnienia  przez  odwołującego  pewnych  ryzyk  związanych  z  wejściem  w  życie  od  1 

stycznia  2022  r.  Polskiego  Ładu  podatkowego  oraz  z  chęci  zapłaty  nieco  większego 

wynagrodzenia,  niż  oczekiwał  pierwotnie  dany  specjalista.  Trudno  zatem  czynić 

o

dwołującemu zarzut z tego tytułu, iż dochował należytej staranności i ostrożności w związku 

z planowanym wejściem w życie przepisów Polskiego Ładu oraz że wysokości wynagrodzeń 

założonych przez wykonawcę są wyższe niż oczekiwania specjalistów.  

Następnie,  Analogiczne  zastrzeżenia  wzbudziła  również  rozbieżność  pomiędzy  stawką 

godzinową  wskazaną  w  kalkulacji  w  kol.  „Stawka  godzinowa  [zł/h]”  a  wyliczeniami 

prezentującymi  jej  wysokość.  Podobnie  jak  w  przypadku  stawek  miesięcznych,  stawka 

godzinowa  osiągnięta  w  wyliczeniach  wykonawcy  jest  mniejsza  niż  stawka  godzinowa 

podana  w  kalkulacji.  Tak  jak  wyżej,  Zamawiający  ocenia  tę  rozbieżność  jako  nierzetelność 

kalkulacji

Wskazane  zastrzeżenie,  zdaniem  odwołującego,  świadczy  o  niezrozumieniu 

wyjaśnień  udzielonych  przez  odwołującego  bądź  ich  pobieżnej  lekturze  przez 

za

mawiającego. Odwołujący wyjaśnił, że w pierwszej kolejności w złożonych wyjaśnieniach 

ceny wskazał, ile – zgodnie z przepisami prawa – wynoszą koszty pracodawcy niezbędne do 

poniesienia przez firmę z tytułu wynagrodzenia na podstawie umowy o pracę, a następnie z 


tytułu  umowy  o  współpracy,  przekładając  te  koszty  na  odpowiednie  stawki  godzinowe.  W 

wyjaśnieniach  odwołującego  (strony  8-10  pisma  z  dnia  29  października  2021  r.)  wskazano 

zatem  kwoty  (poziomy),  poniżej  których  świadczenie  usług  będzie  niezgodne  z 

obowiązującymi przepisami. Następnie, w kalkulacji stanowiącej załącznik nr 1 do wyjaśnień 

z 29 

października 2021 r. wyliczono stawki godzinowe dla poszczególnych specjalistów, po 

których  to  stawkach  świadczone  będą  usługi.  Kolumna  ta  miała  właśnie  za  zadanie 

wykazanie,  iż  w  każdym  wariancie,  czy  to  z  tytułu  umowy  o  pracę,  czy  z  umowy  B2B 

(cywilnoprawnej),  wynagrodzenie  wszystkich  specjalistów  jest  powyżej  minimalnych, 

ustawowych poziomów.  

Podsumowując, odwołujący, wbrew twierdzeniom zamawiającego, nie dostrzegł rozbieżności 

pomiędzy  wyceną  oferty  a  wyjaśnieniami  ceny.  W  szczególności,  w  niniejszej  sprawie  nie 

może  być  mowy  o  takich  rozbieżnościach,  które  dawałyby  podstawy  do  stwierdzenia,  iż 

zaoferowana  cena  oferty  o

dwołującego  jest  rażąco  niska.  Wskazana  zatem  przez 

z

amawiającego nierzetelność kalkulacji nie ma miejsca.  

Ponadto  odwołujący  wyjaśnił,  że  przepisy  Pzp  nie  zawierają  definicji  pojęcia  rażąco  niskiej 

ceny,  jednakże  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  pod  tym  pojęciem  rozumie  się 

cenę  nierealistyczną,  nieadekwatną  do  zakresu  i  kosztów  prac  składających  się  na  dany 

przedmiot  zamówienia,  zakładającą  wykonanie  zamówienia  poniżej  jego  rzeczywistych 

kosztów  i  w  takim  sensie  nie  będącą  ceną  rynkową,  tzn.  generalnie  nie  występującą  na 

rynku, na którym ceny wyznaczane są m.in. poprzez ogólną sytuację gospodarczą panującą 

w  danej  branży  i  jej  otoczeniu  biznesowym,  postęp  technologiczno-organizacyjny  oraz 

obecność i funkcjonowanie uczciwej konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających, 

etc.  Odwołujący  podkreślił,  że  złożone  przez  niego  dwukrotne  wyjaśnienia,  nie  były  ani 

zdawkowe,  ani  ogólne  i  ani  o  uniwersalnej  naturze,  ale  konkretne,  wyczerpujące  i 

dedykowane wyłącznie do  tego postępowania. Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  przedmiotem 

zamówienia  są  usługi  niematerialne,  zatem  kalkulacja  takiej  oferty  opiera  się  w  głównej 

mierze  na  doświadczeniu  wykonawcy  (które  zostało  wykazane  dowodami  i  nie  jest 

kwestionowane  przez  z

amawiającego),  więc  dowodami  w  zasadzie  są  wyłącznie 

oświadczenia  własne  wykonawcy.  Wyjaśnienia  złożone  przez  odwołującego  były  w  jego 

przekonaniu  rzetelne,  nakreślały  rzeczywistą  sytuację  rynkową  i  możliwości  wykonania 

zamówienia za zaoferowaną cenę. Odwołujący wskazał, że zamawiający w swoim wezwaniu 

8  października  2021  r.  wprowadził  obowiązek  złożenia  przez  wykonawcę  kalkulacji, 

narzucając jednocześnie jej treść. Innymi słowy, zamawiający określił wprost jakiego dowodu 

oczekuje  od  wy

konawcy  i  podania  jakich  elementów  (informacji)  w  tym  dowodzie  żąda. 

Odwołujący uczynił zadość temu wezwaniu, a na kolejne wezwanie zamawiającego, tj. z dnia 

października  2021  r.,  rozszerzył  kalkulację  o  nowe,  dodatkowe  informacje.  Nadto, 


z

amawiający w treści SWZ nie zamieścił szczegółowego harmonogramu prac dla Inżyniera 

Kontraktu,  pozostawiając  wykonawcy  dobór  czasu  zaangażowania  poszczególnych  osób 

wyko

nawcy.  Jak  wynika  właśnie  z  uzasadnienia  odrzucenia  oferty,  zamawiający  nie 

kwestionuje  ani  ilości  miesięcy  zaangażowania  specjalistów,  ani  kwoty  ich  wynagrodzenia 

(nie  jest  poniżej  poziomu  określonego  w  przepisach),  co czyni  decyzję  o  odrzuceniu  oferty 

od

wołującego bezpodstawną i niezrozumiałą. 

W  zakresie  zarzutu  podni

esionego  z  ostrożności  odwołujący  wyjaśnił,  że  analizując 

uzasadnienie  decyzji  o  odrzuceniu  jego  oferty 

należy  dojść  do  wniosku,  że  działania 

z

amawiającego  były  automatyczne  i  skrajnie  formalne.  Tymczasem  istotą  procedury 

wyjaśnienia ceny jest przeprowadzenie pełnego procesu weryfikacji oświadczeń wykonawcy, 

w celu uzyskania p

onad wszelką wątpliwość wiedzy, czy cena jest nierealna, niewiarygodna i 

nie  zapewni  prawidłowego  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  czy  też  przeciwnie  –  tj.  że 

cena  jest  nie  jest  ce

ną  nierealną,  niewiarygodną  lub  niezapewniającą  prawidłowego 

wykonania  przed

miotu  zamówienia.  Odrzucenie  oferty  wymaga  więc  wcześniejszego 

gruntownego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, o którym mowa w art. 224 ust. 

Pzp,  zaś  ustawa  nie  limituje  tu  aktywności  instytucji  zamawiającej.  W  przeciwnym  razie 

z

amawiający mógłby odrzucić ofertę prawidłową i poważną, naruszając zasady wyrażone w 

art. 16 

Pzp, co też nastąpiło w postępowaniu. Zdaniem odwołującego w wyjaśnieniach ceny 

istotne  jest  nie  tyle  wskazywanie  na  określone  okoliczności  stanowiące  korzystne  warunki 

realizacji  zamówienia,  umożliwiające  obniżenie  ceny  oferty,  lecz  wykazanie,  że  cena  jego 

oferty  pokryje  wszystkie  koszty  realizacji  zamówienia  i  zapewni  mu  osiągnięcie  chociażby 

minimalnego  zysku.  Ponieważ  odwołujący  wykazał  powyższe,  to  jego  zdaniem  wykazał  on 

również,  że  zaoferowana  cena  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  Zdaniem  odwołującego,  nie 

sposób  nie  zauważyć,  iż  wezwanie  go  do  złożenia  wyjaśnień  nie  wynikało  z  wątpliwości 

z

amawiającego, ale miało charakter czysto formalny, czego najlepszym dowodem jest treść 

wezwania  oraz  powołanie  się  na  art.  224  ust.  2  pkt  1  Pzp.  Zgodnie  z  ugruntowanym  w 

orzecznictwie  oraz  doktrynie  poglądem  same  różnice  pomiędzy  wartością  szacunkową 

przedmiotu  zamówienia  a  zaoferowanymi  cenami  i  między  zaoferowanymi  cenami  między 

sobą  nie  uzasadniają  wątpliwości  co  do  wysokości  ceny  zaoferowanej  przez  wykonawcę, 

(por. wyrok KIO z 14 listopada 2014 r., sygn. KIO 2234/14; wyrok KIO z 24 czerwca 2015 r., 

sygn.  KIO  1104/15).  Należy  także  w  sposób  szczególny  dostrzec,  iż  z  przepisów  Pzp  nie 

wynika  ograniczenie  liczby  wezwań,  które  zamawiający  może  kierować  do  wykonawcy. 

Zarówno na gruncie przepisów Pzp, ale co wyraźniejsze, także na gruncie przepisu art. 69 

ust.  3  dyrektywy  2014/24/UE  ws.  zamówień  publicznych,  wyjaśnienia  sposobu  kalkulacji 

ceny  oferty  mają  charakter  konsultacji  prowadzonych  pomiędzy  wykonawcą  a 

zamawiającym.  Zamawiający  jest  zobowiązany  do  kierowania  do  wykonawcy  dodatkowych 


wezwań  (konsultowania  sposobu  kalkulacji  ceny).  W  konsekwencji,  wyjaśnienia  dotyczące 

sposobu kalkulacji ceny mają charakter konsultacji, a tym samym zamawiający jest nie tylko 

uprawniony, lecz wręcz zobowiązany, do kierowania do wykonawcy wielokrotnych wezwań, 

aż  jego  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  zamówienia  za  określoną  cenę  zostaną 

usunięte  lub  potwierdzone.  Innymi  słowy,  jeżeli  w  wyniku  przedstawionych  wyjaśnień  u 

z

amawiającego  nadal  istniały  jakiekolwiek  wątpliwości  co  do  zaoferowanej  przez 

o

dwołującego  ceny,  to  zamawiający  powinien  był  wezwać  wykonawcę  do  dalszych 

wyjaśnień.  Postępowanie  z  art.  224  ust.  1  Pzp  ma  charakter  wyjaśniający  i  ma  na  celu 

utwierdzić zamawiającego, że dokonana przez niego wstępna ocena oferty jest prawidłowa 

lub nie. Jednakże, aby te wątpliwości rozwiać, wykonawca musi wiedzieć, które to elementy 

wzbudziły zastrzeżenia i w jakim kierunku mają zmierzać jego wyjaśnienia.  

Zdaniem  odwołującego,  zamawiający  pominął  także  obowiązujący  w  postępowaniu 

ryczałtowy  charakter  wynagrodzenia  wykonawcy,  który  powoduje,  że  zakres  składanych 

wyjaśnień  zawsze  jest  indywidualnie  identyfikowany.  Następnie,  zamawiający  winien 

spojrzeć  również  na  przedstawiane  przez  odwołującego  kalkulacje  przez  pryzmat 

zryczałtowanego  wynagrodzenia  specjalisty  za  cały  kontrakt.  Istotne  w  tym  zakresie  jest 

właśnie  oczekiwane  przez  danego  specjalistę  wynagrodzenie  za  całość  prac,  gdyż 

zaangażowanie osoby w danym miesiącu trwania kontraktu (36 miesięcy) może być różne. 

Odwołujący  podniósł  zatem,  z  daleko  idącej  ostrożności,  że  jeżeli  dotychczasowe 

wyjaśnienia ceny, wraz z dowodami, były dla zamawiającego niewystarczające bądź budzą 

dalsze wątpliwości zamawiającego, to powinien on kontynuować procedurę określoną w art. 

224  ust.  1 

Pzp,  zwłaszcza,  że  oba  dotychczasowe  wezwania  zamawiającego  były  bardzo 

ogólne  i  formalne.  Ewentualna  konieczność  uszczegółowienia  już  złożonych  przez 

wykonawcę wyjaśnień nie może być odczytywana jak naruszenie obowiązujących przepisów 

Pzp.  Zamawiający  nie  może  działać  autorytarnie  i  automatycznie,  gdy  powinien 

przeprowadzić  proces  konsultacji  z  wykonawcą,  co  oznacza  iż  wykonawca  może 

uszczegółowiać swoje wyjaśnienia i może czynić to kilkukrotnie, o ile zajdzie taka potrzeba. 

Tylko  w  pełni  przeprowadzony  proces  wyjaśnień  daje  zamawiającemu  podstawę  do 

p

rawidłowej  i  wszechstronnej  oceny  oferty.  Odwołujący  podniósł  również,  że  żaden  z 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  nie  jest  podmiotem 

działającym  non-profit,  a  ich  działania  są  nastawione  na  uzyskanie  zysku  z  prowadzonej 

działalności, 

osiągnięcie 

określonego 

wyniku  finansowego 

przy  jednoczesnym 

przedstawieniu  możliwie  konkurencyjnych  ofert.  Wartość  złożonej  w  postępowaniu  oferty 

została obliczona z dołożeniem należytej staranności w oparciu o możliwości odwołującego, 

w  tym  m.in. 

posiadane  zaplecze  techniczne  i  wykwalifikowaną  kadrę,  a  także  w  oparciu  o 

doświadczenie w realizacji usług o podobnym charakterze. 


W odniesieniu do ostatniego zarzutu odwołujący argumentował, że zarzut naruszenia 

art.  239  ust.  1 

Pzp,  w  okolicznościach  niniejszej  sprawy,  nie  ma  charakteru  samoistnego, 

lecz  wyni

ka  z  faktu  konieczności  przeprowadzenia  powtórnego  badania  i  oceny  ofert.  Tym 

samym,  uchy

bienia  przedstawione  powyżej  oraz  zasadność  wskazanego  uzasadnienia  do 

podniesionych  zarzutów  determinują  konieczność  unieważnienia  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej  oraz 

–  po  przeprowadzeniu  ponownego  badania  ofert,  uwzględniającego 

ww.  czynności  –  dokonania  ponownego  wyboru  oferty  najkorzystniejszej.  Tym  samym, 

zarzut  naruszenia  art.  239  ust.  1 

Pzp  również  nie  wymaga  odrębnego  uzasadnienia,  lecz 

jego  zasadność  wynika  z  potwierdzenia  przez  Izbę  bezpodstawności  odrzucenia  oferty 

o

dwołującego.  

Od

nosząc  się  do  wyrażonych  w  art.  16  pkt  1  i  2  Pzp  zasad  prowadzenia  przez 

zamawiającego postępowania o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie 

uczciwej konkurencji, 

równe traktowanie wykonawców oraz przejrzysty, odwołujący wskazał, 

że  w  postępowaniu  zasady  te  zostały  naruszone.  Jak  wyjaśnił  w  uzasadnieniu  odwołania, 

działania  zamawiającego  były  automatyczne  i  skrajnie  formalne,  bez  merytorycznego 

kwestionowania  prawid

łowości  kalkulacji  odwołującego  (zaniżona  ilość  godzin  pracy 

specjalistów  bądź  zbyt  niskie  ich  wynagrodzenie).  Ich  konsekwencją  było  bezpodstawne 

odrzucenie oferty o

dwołującego i dokonanie wyboru oferty SAFEGE, pomimo, że nie jest ona 

najkorzystniejszą.  

Zdaniem 

odwołującego celem prowadzenia procedury o udzielenie zamówienia publicznego 

jest  wybór  oferty  najkorzystniejszej  w  rozumieniu  art.  239  Pzp.  Nie  sposób  przy  tym 

przeoczyć faktu, iż zamawiający dokonał wyboru oferty SAFEGE, której cena jest o połowę 

wyższa od ceny oferty odwołującego, co powinno mieć dla zamawiającego istotne znaczenie 

z  punktu  widzenia  zasady  racjonalnego  gospodarowania  środkami  publicznymi.  Co  więcej, 

jak  dowodzi 

odwołanie,  wybrana  oferta  nie  jest  ofertą  najkorzystniejszą  w  rozumieniu 

postanowień SWZ oraz przepisów Pzp. 

Przyst

ąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  zgłosił 

wykonawca SAFEGE S.A.S. 

z siedzibą w Nanterre. 

Odwołujący  na  posiedzeniu  niejawnym  z  udziałem  stron  i  uczestnika  postępowania 

odwoławczego w dniu 13 grudnia 2021 r. złożył do akt sprawy pismo procesowe stanowiące 

uzupełnienie argumentacji podniesionej w odwołaniu. 


Na podstawie dokument

acji przedmiotowego postępowania, złożonych dowodów oraz 

biorąc  pod  uwagę  stanowiska  stron  i  uczestnika  postępowania  odwoławczego,  Izba 

usta

liła i zważyła, co następuje: 

Izba uznała, że odwołujący wykazał, że posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz 

może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy,  czym 

wypełnił materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505 

ust. 1 Pzp.  

Ponadto  Izba 

stwierdziła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących 

odrzuceniem odwo

łania na podstawie art. 528 Pzp i skierowała odwołanie na rozprawę. 

Wobec  sp

ełnienia  przesłanek  określonych  w  art.  525  ust.  1-3  Pzp,  Izba  stwierdziła 

sku

teczność  zgłoszonego  przystąpienia  przez  wykonawcę  SAFEGE  S.A.S.  z  siedzibą  w 

Nanterre 

(zwanego  dalej:  „przystępującym”),  do  udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  po 

stronie  zamawia

jącego.  W  związku  z  tym  ww.  wykonawca  stał  się  uczestnikiem 

postępowania odwoławczego 

Izba 

zaliczyła na poczet materiału dowodowego: 

1)  dokumentacj

ę  przekazaną  w  postaci  elektronicznej,  zapisaną  na  płycie CD,  złożoną  do 

akt sprawy 

przez zamawiającego w dniu 3 grudnia 2021 r., w tym w szczególności: 

- specyfi

kację warunków zamówienia (zwaną dalej: „SWZ”) wraz z załącznikami; 

ofertę złożoną przez odwołującego; 

wezwanie  z  dnia  8  października  2021  r.  skierowane  do  odwołującego  w  celu  udzielenia 

wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny lub jej istotnych części składowych; 

wyjaśnienia  z  dnia  14  października  2021  r.  wraz  z  załącznikami  udzielone  przez 

odwołującego w odpowiedzi na powyższe wezwanie; 

-  wezwanie  z  dnia  21 

października  2021  r.  skierowane  do  odwołującego  w  celu  udzielenia 

dodatkowych 

wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny lub jej istotnych części składowych; 

wyjaśnienia  z  dnia  29  października  2021  r.  wraz  z  załącznikami  udzielone  przez 

odwołującego w odpowiedzi na powyższe wezwanie; 

informację z dnia 18 listopada 2021 r. o odrzuceniu ofert w postępowaniu; 

informację z dnia 18 listopada 2021 r. o wyborze najkorzystniejszej oferty w postępowaniu; 

złożone  na  rozprawie  przez  odwołującego  opracowanie  własne  zawierające  poglądową 

tabelę wskazującą 11 zamówień zrealizowanych dla zamawiającego wraz z określeniem 

budżetu, wartości umowy na nadzór oraz wartości robót netto.  


Odwołujący  na  posiedzeniu  niejawnym  wniósł  o  wyłączenie  jawności  rozprawy  w 

związku  z  tym,  że  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny,  jakie  złożył  w  postępowaniu  zostały 

zastrzeżone, jako zawierające tajemnicę przedsiębiorstwa i nie były znane przystępującemu. 

Izba  oddal

iła  powyższy  wniosek  odwołującego  o  wyłączenie  jawności  rozprawy. 

Zgodnie  z  art.  545  ust.  2  Pzp 

Izba,  na  wniosek lub  z  urzędu,  wyłącza  jawność rozprawy  w 

całości  lub  w  części,  jeżeli  przy  rozpoznawaniu  odwołania  może  być  ujawniona  informacja 

stanowiąca  tajemnicę  chronioną  na  podstawie  odrębnych  przepisów,  inna  niż  informacja 

niejawna. 

Rozprawa  odbywa  się  wówczas  wyłącznie  z  udziałem  stron  i  uczestników 

postępowania  odwoławczego  lub  ich  pełnomocników.  Powyżej  wskazany  przepis  stanowi 

wyjątek  od  zasady  sformułowanej  w  art.  545  ust.  1  Pzp,  statuującej  zasadę  jawności 

postępowania  odwoławczego,  zgodnie  z  którą  odwołanie  rozpoznaje  się  na  jawnej 

rozprawie. 

Skład orzekający doszedł do przekonania, że okoliczności przedmiotowej sprawy 

nie  uzasadniały  wyłączenia  jawności  rozprawy.  W  tym  kontekście  Izba  zwróciła  uwagę,  że 

odwołujący  zarówno  w  odwołaniu,  jak  i  w  argumentacji  zawartej  w  piśmie  procesowym 

z

łożonym na posiedzeniu niejawnym, był w stanie tak przedstawić swoje stanowisko, że nie 

zawierało  ono  fragmentów  zastrzeżonych  jako  zawierające  tajemnicę  przedsiębiorstwa. 

Skoro  odwołujący  mógł  dość  obszernie  w  taki  sposób  przedstawić  swoją  dotychczasową 

argumentację  to  skład  orzekający  nie  doszukał  się  powodów  uzasadniających  wyłączenie 

jawności rozprawy.  

Izba us

taliła co następuje 

treści SWZ wynikało, że wynagrodzenie za realizację przedmiotowego zamówienia 

miało charakter ryczałtowy. Okoliczność ta została jednoznacznie potwierdzona w treści  §3 

ust. 1 

wzoru umowy, w którym zamawiający określił – Strony ustalają, że wynagrodzenie za 

wykonanie  przez  Wykonawcę  wszelkich  zobowiązań  na  nim  ciążących,  a  wynikających  z 

umowy, w tym za wykonanie przedmiotu umowy jest 

wynagrodzeniem ryczałtowym.  

Pismem z dnia 8 października 2021 r. zamawiający zwrócił się do odwołującego, na 

podstawie  art.  224  ust.  1,  w  zw.  z  art.  224  ust.  2  pkt  1  Pzp 

o  udzielenie  wyjaśnień 

dotyczących  wyliczenia  ceny  lub  jej  istotnych  części  składowych.  W  treści  wezwania 

odwołujący wskazał ponadto, że: 

Wartość niniejszego zamówienia została oszacowana przez Zamawiającego na kwotę:  

zł (z podatkiem VAT). 

Średnia arytmetyczna cen wszystkich złożonych ofert wynosi :  

zł (z podatkiem VAT) 

Zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Przedstawione wyjaśnienia i dowody 


będą  przez Zamawiającego  oceniane,  w  szczególności  w  kontekście  tego,  że 

zapr

oponowana  przez  Państwa  cena  musi  dotyczyć  pełnego  zakresu  obejmującego 

wszystkie  wymagania  wskazane  w  SIWZ, 

wyjaśnieniach  treści  SIWZ  jeśli  miały  miejsce,  w 

szczególności w Opisie Przedmiotu Zamówienia i Projekcie umowy. 

Zamawiający wymaga, aby złożone wyjaśnienia obejmowały co najmniej: 

Sporządzenie kalkulacji, która będzie zawierać co najmniej elementy, wymienione zgodnie 

załącznikiem nr 1 do niniejszego pisma; 

Wyjaśnienia Wykonawcy (wraz z dowodami) powinny w szczególności dotyczyć wysokości 

kos

ztów  robocizny,  w  tym  kosztów  pracy,  wynagrodzeń,  liczby  roboczogodzin  i  konkretnej 

ilości pracowników oraz współpracowników delegowanych do realizacji zamówienia, kosztów 

osób  odpowiedzialnych  za  nadzór  wraz  z  przedstawieniem  dowodów  na  potwierdzenie 

powy

ższego  (w szczególności  wszystkich  umów  o  pracę  oraz  współpracę  osób 

delegowanych do realizacji za

mówienia oraz pełnienia nadzoru); 

Wyjaśnienia powinny zawierać wykaz załączanych dowodów. 

W  wyjaśnieniu  Wykonawca  powinien  przedstawić  wraz  z  dowodami  wszelkie  obiektywne, 

merytoryczne 

czynniki wpływające na wartość oferty. 

Odwołujący  w  odpowiedzi  na  powyższe  wezwanie,  pismem  z  dnia  14  października 

2021 r., 

złożył wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny. Do wyjaśnień załączył dowody, w 

tym 

wypełnioną kalkulację, na wzorze zaproponowanym przez zamawiającego. Wyjaśnienia 

oraz  dowody  zostały  zastrzeżone  przez  odwołującego  jako  zawierające  tajemnicę 

przeds

iębiorstwa. Zamawiający nie odtajnił przedmiotowych dokumentów. 

Pismem z dnia 21 

października 2021 r. zamawiający zwrócił się do odwołującego, na 

podstawie  art.  224  ust.  1,  w  zw.  z  art.  224  ust.  2  pkt  1  Pzp  o  udzielenie  dodatkowych 

wyjaśnień  dotyczących  wyliczenia  ceny  lub  jej  istotnych  części  składowych,  w zakresie 

metody  obliczenia 

kosztów  osobowych  wskazanych w  kalkulacji, tj.  kosztów  wskazanych w 

pkt 1 „Zespół Kluczowych Specjalistów” oraz w pkt 2 „Wsparcie techniczne” kalkulacji, przy 

uwzględnieniu zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy, zabezpieczenia społecznego 

oraz  doty

czących  minimalnych  kosztów  pracy  (minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  oraz 

minimalnej  stawki  godzinowej)

,  obowiązującymi  w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest 

zamówienie. W treści wezwania odwołujący wskazał ponadto, że: 

Zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

el

ementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  w  zakresie  wskazanym  powyżej. 

Przedstawione wyjaśnienia i dowody będą przez Zamawiającego oceniane, w szczególności 

w kontekście tego, że zaproponowana przez Państwa cena musi dotyczyć pełnego zakresu 

obejmującego  wszystkie  wymagania  wskazane  w  SIWZ,  wyjaśnieniach  treści  SIWZ  jeśli 

miały miejsce, w szczególności w Opisie Przedmiotu Zamówienia i Projekcie umowy. 


Zamawiający wymaga, aby złożone wyjaśnienia obejmowały co najmniej: 

1.  w

yjaśnienia  Wykonawcy  (wraz  z  dowodami)  dotyczące  metody  obliczenia  kosztów 

osobowych  wskazanych  w  kalkulacji, 

opisujące  przyjęte  założenia  oraz  prezentujące 

przeprowadzone  wyliczeni,  przy  czym 

wyjaśnienia  muszą  uwzględniać  zgodność  z 

przepisami  z  zakresu  prawa 

pracy,  zabezpieczenia  społecznego  oraz  dotyczących 

minimalnych  kosztów  pracy  (minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  oraz  minimalnej  stawki 

godzinowej), obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

2. w

ykaz załączanych dowodów. 

W  wyjaśnieniu  Wykonawca  powinien  przedstawić  wraz  z  dowodami  wszelkie  obiektywne, 

merytoryczne 

czynniki wpływające na wartość oferty. 

Odwołujący  w  odpowiedzi  na  powyższe  wezwanie,  pismem  z  dnia  29  października 

2021 r., 

złożył dodatkowe wyjaśnienia. Do wyjaśnień załączył dowody, w tym zmodyfikowaną 

przez  niego 

kalkulację,  przesłaną  przy  okazji  wezwania  z  dnia  8  października  2021  r. 

Wyjaśnienia  oraz  dowody  zostały  zastrzeżone  przez  odwołującego  jako  zawierające 

tajemnicę przedsiębiorstwa. Zamawiający nie odtajnił przedmiotowych dokumentów. 

Informacj

ą  z  dnia  18  listopada  2021  r.  zamawiający  powiadomił  odwołującego  o 

odrzuceniu  jego  oferty.  W  i

nformacji  zamawiający  przedstawił  uzasadnienie  dla  tej 

czynności. 

Kolejną informacją z dnia 18 listopada 2021 r. zamawiający powiadomił wykonawców 

o  wyborze  najkorzystniejszej  oferty  w  postępowaniu.  Za  najkorzystniejszą  została  wybrana 

oferta przystępującego. 

T

reść przepisów dotyczących zarzutów:  

-  art.  16  pkt  1  i  2  Pzp 

–  Zamawiający  przygotowuje  i  przeprowadza  postępowanie  o 

udzielenie za

mówienia w sposób:  

1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 

2) przejrzysty;  

-  art.  226  ust.  1  pkt  8  Pzp 

– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę 

lub koszt w stosunku do przedmiotu zam

ówienia; 

-  art.  224  ust.  1  i  2  Pzp 

–  1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części 

składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą 

wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 

wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych 

przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w 

zakresie wyliczenia ceny 

lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.  

2. W przypadku gdy 

cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% 

od:  


wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed 

wszczęciem  postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert 

niepod

legających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się 

o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z 

okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;  

2)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, 

w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 

wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.; 

- art. 239 ust. 1 Pzp 

– Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów 

oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia.  

I

zba zważyła co następuje 

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska stron 

i  ucze

stnika  postępowania  odwoławczego,  Izba  uznała,  że  odwołanie  zasługiwało  na 

uwzględnienie.  

W  pierwszej  kolejności  skład  orzekający  odniósł  się  do  argumentacji  odwołującego 

kwestionującej samą zasadność wezwania go przez zamawiającego do składania wyjaśnień 

w  zakresi

e  rażąco  niskiej  ceny.  W  tym  kontekście  odwołujący  stwierdził,  że  wartość 

zamówienia została przeszacowana oraz do średniej arytmetycznej ofert nie można wliczać 

ostatniej,  sklasyfikowanej  w  rankingu  oferty  z  uwagi  na  jej  znaczne  odbieganie  in  plus  w 

zakresie  ceny 

od  pozostałych  ofert.  Powyższe  stanowisko  odwołującego  nie  mogło  zostać 

wzięte  pod  uwagę  przez  skład  orzekający,  ponieważ  nie  zostało  podniesione  w  odwołaniu. 

Odwołujący  dopiero  w  piśmie  procesowym  złożonym  na  posiedzeniu  niejawnym  oraz  w 

stanowisku 

wyrażonym  ustnie  na  rozprawie  zwrócił  uwagę  na  przedmiotowe  okoliczności, 

tym  samym 

należało  uznać  je  za  spóźnione.  Ponadto  Izba  nie  znalazła  powodów  do 

uznania,  że  zamawiający  nie  był  zobowiązany  do  wzywania  odwołującego  do  złożenia 

wyjaśnień w zakresie ceny. Relacja ceny odwołującego w stosunku do szacunkowej wartości 

zamówienia  jak  i  średniej  arytmetycznej  ofert  wpisywała  się  w  dyspozycję  określoną  w  art. 

224  ust.  2  pkt  1  Pzp.  Przepis  ten 

został  wskazany  jako  podstawa  obu  wezwań  tj.  z  8  i  21 

października 2021 r.  

Zamawiający  w  wezwaniu  z  dnia  8  października  2021  r.  wyraźnie  odniósł  się  zarówno  do 

szacunkowej  wartości  zamówienia  jak  i  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych 

ofert. 

Dodatkowo Izba zauważyła, ze podstawą prawną obu wezwań był także art. 224 ust. 1 

Pzp

,  który  odwołuje  się  do  tego,  że  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części 

składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą 


wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia. W ocenie 

Izby w 

okolicznościach przedmiotowej sprawy cena oferty odwołującego lub jej istotne części 

składowe,  mogły  wydawać  się  zamawiającemu  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  lub  budzić  jego  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia, przez co zamawiający słusznie wezwał odwołującego do wyjaśnień w zakresie 

ceny.  

W  dalszej  kolejności  skład  orzekający  stwierdził,  że  sama  zasadność  wszczęcia 

procedury 

wyjaśniania  ceny  oferty  odwołującego  i  konieczność  jej  przeprowadzenia  nie 

mogła  stanowić  potwierdzenia  prawidłowości  działań  zamawiającego  w  zakresie  badania 

oferty  odwołującego  w  kontekście  rażąco  niskiej  ceny.  Dla  oceny  zasadności  odrzucenia 

oferty  odwo

łującego  z  postępowania  kluczowe  znaczenia  miało  uzasadnienie  dla  tej 

czynności,  przedstawione  w  informacji  z  dnia  18  listopada  2021  r.  W  ocenie  Izby 

uzasadnienie  odrzucenia  oferty 

w  związku  z  rażąco  niską  ceną  powinno  zawierać 

prezentację  ustaleń  zebranych  podczas  procesu wyjaśnień, które w  ocenie  zamawiającego 

p

rzesądziły o tym, że wykonawca nie obalił domniemania rażąco niskiej ceny swojej oferty. 

Zamawiający  w  przedmiotowej  sprawie  próbował  takie  uzasadnienie  sporządzić  jednak, 

zdaniem składu orzekającego, okazało się ono niewystarczające. Odwołujący dość szeroko 

zwracał  uwagę  –  w  odwołaniu,  piśmie  procesowym  złożonym  na  posiedzeniu  oraz  na 

rozprawie 

–  na  wadliwość  uzasadnienia  odrzucenia  jego  oferty.  Izba  uznała,  że  część 

argumentacji 

odwołującego w tym zakresie okazała się zasadna. 

Po  analizie  uzasadnienia  odrzucenia  oferty 

odwołującego  skład  orzekający  doszedł 

do  wniosku,  że  całą  argumentację  zamawiającego  w  tym  zakresie  można  sprowadzić  do 

dwóch  kwestii.  Po  pierwsze  zamawiający  wskazał,  że  odwołujący  nie  złożył  jako  dowodów 

do  wyjaśnień,  wszystkich  umów  o  pracę  oraz  współpracę  osób  delegowanych  do  realizacji 

za

mówienia  oraz  pełnienia  nadzoru.  Po  drugie  zastrzeżenia  zamawiającego  wzbudziły 

rozbieżności pomiędzy kwotami wskazanymi w kalkulacji w kolumnie „Stawka [zł netto/m-c]” 

a  przedstawionymi 

umowami  świadczenia  usług  oraz  rozbieżność  pomiędzy  stawką 

godzinową  wskazaną  w  kalkulacji  w  kolumnie  „Stawka  godzinowa  [zł/h]”  a  wyliczeniami 

prezentującymi jej wysokość. 

Jeśli  chodzi  o  pierwszą  z  powyżej  wskazanych  okoliczności  Izba  ustaliła,  że 

zamawiaj

ący  rzeczywiście  w  wezwaniu  z  dnia  8  października  2021  r.  wskazał  m.  in.  na 

konieczno

ść  złożenia  wyjaśnień  i  dowodów  w  zakresie  konkretnej  ilości  pracowników  oraz 

współpracowników delegowanych do realizacji zamówienia, kosztów osób odpowiedzialnych 

za 

nadz

ór  wraz  z  przedstawieniem  dowodów  na  potwierdzenie  powyższego 

(w 

szczególności  wszystkich  umów  o  pracę  oraz  współpracę  osób  delegowanych  do 

realizacji  za

mówienia  oraz  pełnienia  nadzoru).  W  ocenie  składu  orzekającego  tak 


sformułowane  wezwanie  nie  było  skorelowane  z  postanowieniami  opisu  przedmiotu 

zamówienia.  Zgodnie  z  pkt  4.4  opisu  przedmiotu  zamówienia  Inżynier  Kontraktu  ma 

obowiązek  zapewnić  do  wykonania  przedmiotu  zamówienia  niezbędny  personel,  w  tym: 

Kierownika  Projektu  (koordynatora),  Inspektora  nadzor

u  robót  instalacyjno-sanitarnych, 

Inspektora 

nadzoru  robót  konstrukcyjno-budowlanych,  Inspektora  nadzoru  robót 

elektrycznych,  Inspektora 

nadzoru  robót  teletechnicznych,  Inspektora  nadzoru  robót 

drogowych, Specjalist

ę spawalnika, Specjalistę do spraw ochrony antykorozyjnej, Specjalistę 

ds.  rozliczeń  robót  budowlanych  i  kosztorysowania  oraz  pozostałych  specjalistów  w  miarę 

potrzeb w trakcie budowy. Ponadto 

zamawiający w rozdziale 5 opisu przedmiotu zamówienia 

zamawiający wskazał, że Inżynier Kontraktu powinien wyposażyć osoby wchodzące w skład 

Zespołu  Kluczowych  Specjalistów  w  niezbędne  wsparcie  i techniczną  pomoc  innych 

specjalistów,  którzy  mogą  być  niezbędni  do  właściwej  realizacji  tej  Umowy  i Umowy  na 

Roboty  (np.  dyplomowany  geodeta,  doradca  prawny,  hydrogeolog,  ekspert  od 

zabezpieczenia przeciwpożarowego, inżynier materiałowy, ekspert od spraw bezpieczeństwa 

itp.).  

Jak wynika z powyższego krąg specjalistów niezbędnych do zapewnienia przez wykonawcę 

nie  mógł  być  zamknięty  na  etapie  przygotowania  oferty,  skoro  zamawiający  przewidział 

możliwość  wymagania  pozostałych specjalistów,  mających  stanowić  niezbędny  personel,  w 

miarę  potrzeb  w  trakcie  budowy.  W  związku  z  tym  wymóg  wynikający  z  treści  wezwania, 

wskazujący  na  konieczność  złożenia  wszystkich  umów  o  pracę  oraz  współpracę  osób 

delegowanych do realizacji za

mówienia oraz pełnienia nadzoru, był właściwie niemożliwy do 

spełnienia.  

Odnośnie rozbieżności w treści wyjaśnień Izba stwierdziła, że nie powinny one mieć 

miejsca, a ich zaistnienie w ramach wyja

śnień co do zasady powinno być interpretowane na 

niekorzyść wykonawcy, który je złożył. Jednakże w przedmiotowej sprawie zamawiający po 

pierwsze mylnie z

interpretował intencję odwołującego w ramach składanych wyjaśnień, a po 

drugie sam przyczynił się do powstania pewnych nieścisłości w wyjaśnieniach odwołującego. 

W  ocenie  składu  orzekającego  zamawiający  zbyt  duże  znaczenie,  na  etapie  drugich 

wyjaśnień  zainicjowanych  wezwaniem  z  dnia  21  października  2021  r.,  przypisał  metodzie 

obliczenia kosztów osobowych wskazanych w kalkulacji, przy jednoczesnym wskazaniu, że 

wyjaśnienia  musiały  uwzględniać  zgodność  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy, 

zabezpieczenia  społecznego  oraz  dotyczących  minimalnych  kosztów  pracy  (minimalnego 

wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej), obowiązujących w miejscu, w 

którym realizowane jest zamówienie. Odwołujący w wyjaśnieniach z 29 października 2021 r. 

skoncentrował się na tej drugiej części dotyczącej zgodności z przepisami z zakresu prawa 

pracy itd. Ponadto co prawda o

dwołujący w wyjaśnieniach nie przedstawił konkretnej metody 


obliczenia 

kosztów  osobowych,  jednakże  nie  sposób  pominąć,  że  w  swoich  obu 

wyjaśnieniach  zostały  zawarte  pewne  elementy  ukazujące  założenia  dotyczące  ustalenia 

kosz

ów osobowych.  

Zdaniem  Izby 

odwołujący  miał  rację  wskazując,  że  zamawiający  w  uzasadnieniu 

odrzucenia  jego  oferty 

nie  przedstawił  jakichkolwiek  wyliczeń  czy  ustaleń,  tym  bardziej 

opartych na jakiej

ś zdefiniowanej lub uznanej metodzie, które stanowiły o tym że: 

-  oferta  o

dwołującego  nie  uwzględniała  zgodności  kalkulacji  z  przepisami  z  zakresu  prawa 

pracy, zabezpieczenia społecznego; 

-  oferta  o

dwołującego nie spełniała wymagań w zakresie dotyczącym minimalnych kosztów 

pracy  (minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  oraz  minimalnej  stawki  godzinowej), 

obo

wiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

wyjaśnienia  i  dowody  nie  potwierdzały  zaoferowania  ceny,  która  zapewnia  należytą 

realizację zamówienia; 

brak jest możliwości wykonania zamówienia za wskazaną cenę. 

Ponadto 

odwołujący  słusznie  argumentował,  że  zamawiający  przy  okazji  drugich 

wyjaśnień  powinien  skoncentrować  się  przede  wszystkim  na  wskazaniu,  które  dokładnie 

istotne 

części  składowe  ceny  z  oferty  odwołującego  budziły  jego  wątpliwości,  a  nie 

uzależniać  swojego  stanowiska  od  ustalenia  metody  wyliczania  kosztów  osobowych, 

szczególnie  mając  na  uwadze  ryczałtowy  charakter  wynagrodzenia  przewidzianego  za 

realizację przedmiotowego zamówienia.  

Mając  powyższe  na  uwadze  Izba  uznała,  że  proces  wyjaśniania  ceny  oferty 

odwołującego  został  przeprowadzony  przez  zamawiającego  wadliwie,  a  czynność 

odrzucenia  ofert

y  tego  wykonawcy  była  co  najmniej  przedwczesna,  przez  co  odwołujący 

powinien otrzymać jeszcze jedną szansę na wyjaśnienie zaoferowanej ceny lub kosztu, lub 

ich  istotnych 

części  składowych,  na  podstawie  art.  224  ust.  1  Pzp.  W  treści  wezwania 

zamawiający powinien przede wszystkim wyraźnie wskazać, które pozycje wycenione przez 

odwołującego  w  kalkulacji  złożonej  w  ramach  prowadzonych  wyjaśnień  (sporządzonej  na 

wzorze  przesłanym  wraz  z  wezwaniem  z  dnia  8  października  2021  r.),  budzą  w  dalszym 

ciągu jego wątpliwości i powinny zostać wyjaśnione.  

W  związku  z  powyższym  Izba  uznała,  że  odwołanie  podlegało  uwzględnieniu  i  na 

podstawie  art.  553  zdanie  pier

wsze Pzp orzekła  jak  w  sentencji.  Zgodnie bowiem  z treścią 

art.  554  ust.  1  pkt  1  Pzp,  Izba 

uwzględnia  odwołanie  w  całości,  jeżeli  stwierdzi  naruszenie 

przepis

ów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o 

udzi

elenie  zamówienia.  Potwierdzenie  zarzutów  wskazanych  w odwołaniu  spowodowało,  iż 

w przedmiotowym stanie faktycznym zosta

ła wypełniona hipoteza normy prawnej wyrażonej 


w  ww.  przepisie

,  ponieważ  zamawiający  w  sposób  nieprawidłowy  dokonał  badania  oferty 

odwołującego, która może zostać uznana za najkorzystniejszą w postępowaniu.  

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku,  na 

podstawie art. 557 i 575 Pzp oraz 

§ 5 pkt 1 i 2 lit. b) w zw. z § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia 

Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów 

k

osztów  postępowania odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu pobierania 

wpi

su  od  odwołania  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  (Dz.  U.  z  2020  r.  poz.  2437),  zaliczając  na 

poczet 

postępowania  odwoławczego  koszt  wpisu  od  odwołania  uiszczony  przez 

odwołującego oraz zasądzając od zamawiającego na rzecz odwołującego koszty poniesione 

z  tytułu  wpisu  od  odwołania  (15 000  zł)  oraz  wynagrodzenia  pełnomocnika  (3 600  zł),  na 

podstawie 

złożonego na rozprawie rachunku. 

Przewodniczący:      …………………………….