KIO 3508/21 WYROK dnia 16 grudnia 2021 r.

Sygn. akt KIO 3508/21 

WYROK

z dnia 16 grudnia 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza  -  w składzie:

Przewodnicząca:    Monika Kawa-Ogorzałek 

Protokolant:       

Mikołaj Kraska

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  14  grudnia  2021r.,  w  Warszawie,  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  1  grudnia  2021  r.  przez 

wykonawcę  PrintCSU  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Lublinie  w  postępowaniu  prowadzonym 

przez 

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu

przy  udziale  wykonawcy  Print  Flow  Soluti

ons  M.  S.  Sp.  j.  z  siedzibą  w  Warszawie 

zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania po stronie zamawiającego

orzeka: 

Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu: 

unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, 

unieważnienie  czynności  odrzucenia  oferty  wykonawcy  PrintCSU  Sp.  z  o.o.  

z siedzibą w Lublinie, 

nakazuje  ponowną  ocenę  i  badanie  ofert  z  uwzględnieniem  oferty  wykonawcy 

PrintCSU Sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie, 

kosztami postępowania odciąża Zamawiającego i:  

zalicza 

w poczet kosztów postępowania kwotę 7 500 zł 00 gr (siedem tysięcy pięćset 

złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Odwołującego  tytułem  wpisu  od  odwołania;  

zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 11 100 zł 00 gr (słownie: 

jedenaście  tysięcy  sto  złotych,  zero  groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów  poniesionych  z  tytułu 

wynagrodzenia pełnomocnika oraz wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  579  i  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 

14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący :  ……………………………… 

Sygn. akt KIO 3508/21 

UZASADNIENIE 

Zamawiający -  Sąd  Rejonowy  dla  Wrocławia-Fabrycznej  we Wrocławiu prowadzi  na 

podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  11  września  2019r.  –  Prawo  zamówień  publicznych 

(Dz.U.  z  2021r.,  poz.  1129  ze  zm.;  dalej:  „Pzp”)  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  pn.  „Usługa  kompleksowej  obsługi  serwisowej  urządzeń  drukujących 

realizowana dla potrzeb Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu”.

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych 

pod numerem 2021/BZP 00131342. 

W  dniu  1  grudnia  2021r. 

–  wykonawca  PrintCSU  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Lublinie 

(dalej:  „Odwołujący”)  wniósł  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  odwołanie,  w  którym 

zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów:  

a)  art.  226  ust  1  pkt  2  b)  Pzp  poprzez  niezasadne  odrzucenie  oferty  Odwołującego 

wobec  uznania,    że  nie  spełnia  on  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności 

technicznej  i  zawodowej  w  wyniku  wadliwej  oceny  podmiotowego  środka  dowodowego  w 

postaci  referencji  wystawionych  przez  kontrahenta  Odwołującego  się  tj.  Printnonstop  sp.  z 

o.o.  sp.  kom.  i  dowolnym  uznaniu,  iż  wobec  faktu,  że  abonentem  printnonstop.pl  oraz 

printcsu.pl  jest  ten  sam  podmiot  tj.  UAB  Printlog,  którego  prezesem  jest  również  Prezes 

Odwołującej się Spółki, wystawione przez Printnonstop Sp. z o.o. Sp. kom. referencje wraz z 

dowodem  w  postaci  umowy  referencyjnej  oraz  dowodów  w  postaci  faktur  VAT 

dokumentujących  zdarzenia  gospodarcze  związane  z  wykonywaniem  tej  umowy  –  nie  są 

jednoznacznym dowodem na należyte wykonanie usługi – wobec zaniechania zbadania, czy 

isto

tnie do wykonania usługi udokumentowanej wskazanymi dowodami doszło i zastąpienie 

poczynienia  ustaleń  w  tym  zakresie  niedopuszczalnym  dowolnym  domniemaniem  istnienia 

powiązań  kapitałowo  osobowych  w  nieprawidłowej  ocenie  Zamawiającego  skutkujących 

apriorycz

nym uznaniem nierzetelności przedstawionych referencji;  

b) art. 239 ust. 1 Pzp poprzez dokonanie wyboru oferty wykonawcy, która w związku 

z niezasadnym odrzuceniem oferty Odwołującego nie była ofertą najkorzystniejszą. 

W  związku  z  tak  postawionymi  zarzutami  Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie 

odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

a) unieważnienie czynności odrzucenia oferty;  

b) unieważnienie czynności wyboru oferty;  

c) przeprowadzenie ponownego badania ofert. 

Sygn. akt KIO 3508/21 

Uzasadniając  zarzuty  odwołania,  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  w  dniu  26 

listopada  2021  r.  odrzucił  jego  ofertę  wskazując,  że  z  uwagi  na  fakt,  iż  strona  internetowa 

(domena),  z  której  korzysta  wspólnik  podmiotu  wystawiającego  referencje  tj.  Printnonstop 

Sp.  z  o.o.  jest  również  domeną,  z  jakiej  korzysta  Odwołujący  się  oraz  jej  abonentem  jest 

UAB  Printlog,  której  prezesem  jest  również  Prezes  Odwołującej  się  Spółki,  co  w  ocenie 

Zamawiającego  przesądza  o  tym,  że  przedłożony  dowód  w  postaci  referencji  nie  może 

stanowić  dowodu  należytego  wykonania  referencyjnej  usługi.  Zamawiający  stwierdził,  że 

wobec  powyższego  nie  może  uznać  złożonych  referencji  za  dokument  obiektywnie 

potwierdzający należyte wykonanie umowy.  

Zdaniem  Odwołującego,  powyższe  czynności  są  nieprawidłowe,  gdyż  w  jego  opinii 

brak  jest  związku  pomiędzy  powołaną  podstawą  wykluczenia  a  faktami  jakie  Zamawiający 

ustalił  na  podstawie  powołanej  tożsamości  adresów  domeny  internetowej  i  istnienie 

rzekomych  powiązań  kapitałowych  i  osobowych  jakie  miałyby  skutkować  nierzetelnością 

referencji. Za nieup

rawnione, według Odwołującego, należy uznać twierdzenia, iż z samego 

faktu  korzystania  z  tej  samej  domeny  internetowej  przez  wspólnika  wystawcy  referencji  i 

Odwołującego  ma  wynikać  nierzetelność  wystawionych  referencji.  W  toku  postępowania 

została  dołączona  specyfikacja  techniczna  dotycząca  oferowanego  oprogramowania,  a  to 

pochodzi faktycznie od UAB Printlog, które jest jego producentem. Z korzystania z tej samej 

domeny  przez  wspólnika  wystawcy  referencji  oraz  Odwołującego  i  UAB  Printlog 

Zamawiający  wywodzi  okoliczność,  że  nie  mogą  być  wystawione  referencje  uznane  za 

wiarygodne.  Zamawiający  w  żaden  sposób  jednak  nie  wskazał,  w  jaki  sposób  fakt 

korzystania z tej samej domeny internetowej miałby wpływać na rzetelność wykonania usługi 

referencyjnej  zwłaszcza,  że  w  żaden  sposób  Zamawiający  nie  wskazuje  z  jakiego 

konkretnego  powodu  (poza  rzekomym  powiązaniem)  miałaby  ta  usługa  być  uznawana  za 

niewykonaną  w  sposób  należyty.  Odwołujący  podkreślił,  że  złożył  on  Zamawiającemu 

wszelkie  żądane  przez  niego  dokumenty  wykazujące  wykonanie  usług  i  jej  przedmiot 

określony przez Zamawiającego jako „minimum jedna usługa kompleksowej usługi drukarek 

(m.in.  obejmującej  konserwacje  naprawy  i  wymiany  części  i  podzespołów)  lub  obsługi 

serwisowej  drukarek  (m.  in.  obejmującej  konserwacje,  naprawy  i  wymiany  części  i 

podzespołów). Nawet zatem gdyby wywodzić ze stwierdzonego przez Zamawiającego faktu 

tożsamości  domeny  internetowej  istnienie  domniemanych  powiązań  kapitałowo-osobowych 

nie  jest  to  wystarczające  dla  uznania,  że  podmiotowe  środki  dowodowe  są  nierzetelne 

zwłaszcza, że w sposób należyty dokumentują wykonanie usługi referencyjnej. Warto także 

przypomnieć, że w ocenie Izby, Wykonawca może nawet sam sobie wystawić referencje lub 

złożyć oświadczenie.  

Odnosząc  się  do  drugiego  z  zarzutów  Odwołujący  wskazał,  że  nieprawidłowym  – 

wskutek  niezasadnego  odrzucenia  oferty  Odwołującego  –  było  dokonanie  wyboru  oferty 

Sygn. akt KIO 3508/21 

drugiego z wykonawców biorących udział w postępowaniu, bowiem z zestawienia punktacji 

uprzednio,  w  ten  sam  sposób  dokonanego  badania  ofert  wynika,  iż  oferta  Odwołującego 

winna uzyskać najwyższą ocenę punktową, a co za tym idzie wybór oferty Print Flow M. S. 

Sp. jawna (dalej: „Przystępujący”) nie może zostać uznany za prawidłowy.  

W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania w całości. 

W uzasadnieniu powyższego wniosku wskazał, że na etapie procedury przetargowej 

pismem  z  dnia  30  sierpnia  2021r.  zwrócił  się  do  Odwołującego  o  złożenie  oświadczeń  o 

braku powiązań kapitałowych i osobowych pomiędzy nim a firmą wystawiającą referencje tj. 

PrintNon  Stop  Sp.  z  o.o.  Sp.  kom.  oraz  złożenia  oświadczenia  o  niezależności  decyzyjnej  

pomiędzy  nim,  a  firmą  wystawiającą  referencje.  Odwołujący  pismem  z  dnia  30  sierpnia 

2021r.  złożył  żądane  oświadczenie.  Zamawiający  podkreślił,  że  ustalone  przez  niego 

okoliczności  odnośnie  powiązań  osobowych  i  finansowych  w  zakresie  wykorzystywania 

domeny  internetowej  w  oczywisty  sposób  wykazują,  iż  Odwołujący  wprowadził 

Zamawiającego  świadomie  w  błąd.  Wątpliwości  Zamawiającego,  co  do  wiarygodności  i 

rzetelności referencji pogłębiły się po analizie pism Przystępującego, który po zapoznaniu się 

z zestawieniem ujawnionych faktur VAT  wystawionych przez firmę PrintNon Stop w ramach 

realizacji przedmiotu umowy na outsourcing druku nr 033/2019, jak 

też po analizie zapisów 

dostarczonych  faktur  przedstawił  w  pismach  z  dnia  26  sierpnia  2021r.,  2  września  2021r.  i  

27  września  2021r.  szereg  zastrzeżeń  i  wątpliwości  co  do  realności  wykonania  umowy, 

będącej  podstawą  przedłożonych  do  postępowania  referencji  oraz  w  zakresie  powiązań 

decyzyjnych,  kapitałowych  i  osobowych  pomiędzy  Odwołującym  ,  a  wystawcą  referencji, 

które rzutują na wiarygodność przedstawionych referencji. 

Zamawiający  wyjaśnił,  że  Przystępujący  w  piśmie  z  dnia  2  września  2021r. 

szczegółowo  przedstawił  zarzuty  wskazujące  na  współpracę Odwołującego  z  PrintNonStop 

Fleet  (który  decyzyjnie  jest  powiązany  z  PrintNonStop)  przy  zamówieniach  publicznych, 

korzystanie  z  tej  samej  domeny  w  adresach  mailowych  obu  tych  podmiotów  (nawet  w 

przypadku,  gdy  w  da

nym  postępowaniu podmioty te nie ubiegały  się wspólnie o udzielenie 

tego  zamówienia)  oraz  pozorne  występowanie  jako  podmioty  konkurencyjne  w 

postępowaniach  o  udzielenie  zamówienia.  Przystępujący  wskazał,  że  trzy  wskazane  wyżej 

podmioty  (PRINTCSU,  PrintNonS

top,  PrintNonStop  Fleet)  są  podmiotami  zależnymi  od 

siebie  decyzyjnie,  w  związku  z  czym  wystawiona  przez  PrintNonStop  referencja  dla 

Odwołującego  wydaje  się  wątpliwa.  Zamawiający  podkreślił,  iż  Odwołujący  nie  zaprzeczył 

takim  powiązaniom  w  treści  odwołania,  a jedynie wykazał,  że  nie jest  to  „wystarczające  do 

uznania, że podmiotowe środki dowodowe są nierzetelne”. 

Zamawiający dodał, że Przystępujący pismem z dnia 25 października 2021r. wskazał, 

iż treść spornej referencji budzi również wątpliwości co do jej prawdziwości z uwagi na fakt, 

Sygn. akt KIO 3508/21 

iż nie jest możliwym, aby w czasie 166 dni roboczych Odwołujący wykonał usługę o wartości 

przekraczającej 794.807,00zł brutto. Przystępujący – jak wskazał Zamawiający - przedstawił 

wiarygodne  wyliczenia,  z  których  wynika,  iż  w  ramach  usługi  musiałoby  zostać 

zrealizowanych  80.133,89  wydruków  przez  każdy  dzień  usługi.  Zakładając,  że  przez  czas 

wykonywania  usługi  firma  PrintNonStop  sp  z  o.o.  sp.  k  zatrudniała  50  pracowników  oraz 

zakładając,  że  na  każdego  pracownika  przypada  jedno  urządzenie  drukujące,  to  każdy  z 

pracowników  musiałby  drukować  ok.  1602  stron  dziennie.  Nadto  wykonawca  wskazał,  iż 

przesłane  przez  Odwołującego  kopie  faktur  VAT  w  postaci  plików  PDF,  zostały  utworzone 

27.10.2021r., a nie przed datą ich wystawienia (lub najpóźniej w dacie ich wystawienia). W 

takim wypadku wątpliwości budzi, w jakiej postaci sporządzone zostały oryginały tych faktur i 

czy  przesłane  kopie  odpowiadają  wystawionym  oryginałom.  Z  uwagi  na  powyższe 

wątpliwości  Przystępujący  poinformował  Zamawiającego  o  skierowaniu  w  dniu  4  listopada 

2021r.  wniosku  do  Naczelnika  Urzędu  Skarbowego  w  Lublinie  o  przeprowadzenie  kontroli 

mającej  na  celu  ustalenie,  czy  faktury  wystawione  i  przedstawione  przez  Odwołującego  są 

prawdziwe.  

Zamawiający  nie  zgodził  z  zarzutami  Odwołującego,  iż  wskazane  wyżej  wątpliwości 

pozwalają  Zamawiającemu  na  bezkrytyczne  przyjęcie,  iż  usługa  referencyjna  została 

wykonana  rzetelnie,  zaś  same  referencje  korzystają  z  przymiotu  wiarygodności. 

Zamawiający wyjaśnił, że badał kwestie prawidłowości referencji, jednak w piśmie z dnia 28 

października  2021r.  Odwołujący  podniósł  zarzut,  iż  dalsze  badanie  referencji  traktuje  jako 

wydłużanie  procesu  udzielenia  zamówienia  publicznego  i  niepotrzebne  utrudnianie 

procedury przetargowej. Powyższe, zdaniem Zamawiającego potwierdza, że Odwołujący nie 

widział  dalszej  możliwości  współpracy  w  zakresie  wyjaśniania  sytuacji  prawidłowości 

referencji.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza  uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  jak  również  oświadczenia, 

stanowiska stron złożone w trakcie rozprawy oraz w pismach procesowych, ustaliła i 

zważyła, co następuje: 

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Izba  stwierdziła,  iż  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących 

odrz

uceniem  odwołania  na  podstawie  art.  528  Pzp  i  skierowała  sprawę  na  rozprawę. 

Ponadto Izba ustaliła, że Odwołujący posiada interes we wniesienia odwołania wynikający z 

art. 505 Pzp.  

Sygn. akt KIO 3508/21 

Izba dopuściła do udziału w postępowaniu wykonawcę Print Flow Solutions M. S. Sp. 

j. z siedzibą w Warszawie zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po 

stronie Zamawiającego, stwierdzając, iż spełnione zostały przesłanki, o których mowa w art. 

525 ust. 1 i 2 Pzp. 

Izba ustaliła: 

Izba  ustaliła,  że  w  przedłożonym  wykazie  usług  Odwołujący  na  potwierdzenie 

spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej 

określonego  w  Rozdziale  VI  pkt  1  lit.  d)  SWZ  podał  usługę  realizowaną  na  podstawie 

„umowa  polegająca  na  świadczeniu  usługi  outsourcingu  drukarek,  urządzeń  drukujących 

oraz  kompleksowa  obsługa  druku  (w  tym  obsługa  serwisowa),  zapewnienie 

oprogramowania.” Wskazał, że umowa została zawarta 4 stycznia 2019 r., a jej wartość na 

dzień wystawienia referencji przekroczyła 500 000,00 zł brutto. Odwołujący na potwierdzenie 

należyte zrealizowania ww. usługi przedłożył referencje z dnia 4 sierpnia 2021r. wystawione 

przez 

PrintNonStop  Sp.  z  o.  o.  Sp.  kom.  Z  siedzibą  w  Lublinie  o  następującej  treści: 

„Niniejszym  potwierdzam,  że  PrintCSU  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  w  Lublinie  (20-148)  przy  ul. 

Związkowej  26  wykonuje  umowę  polegającą  na  świadczeniu  usługi  outsourcingu  drukarek, 

urządzeń drukujących oraz kompleksową obsługę druku (w tym obsługę serwisową). Umowa 

została zawarta 04/01/2019 r., a jej wartość na dzień wystawienia referencji przekroczyła 500 

000,00  zł  brutto.  Mając  na  względzie  dotychczasową  współpracę,  potwierdzam  iż  firma 

PrintCSU Sp. z o. o. świadczy ww. usługi należycie, terminowo, zgodnie z warunkami umowy 

oraz oczekiwaniami.”.

Zama

wiający  w  piśmie  z  dnia  26  listopada  2021r.  odrzucając  ofertę  Odwołującego 

wskazał,  że:  „Złożony  przez  Państwa  środek  podmiotowy  tj.  referencje  wystawione  przez 

firmę PrintNonStop Sp. z o.o. Sp. kom. z/s w Lublinie przy ul. Zawieprzyckiej 8L, nie stanowi 

j

ednoznacznego dowodu na należyte wykonanie usługi, ponieważ z informacji jakie powziął 

Zamawiający  (za  pośrednictwem  strony  internetowej  —  NASK  Krajowy  Rejestr  Domen, 

https://www.dns.pl) podmiot wystawiający referencje na rzecz Wykonawcy oraz Wykonawca 

są ze sobą powiązani kapitałowo oraz osobowo. Właścicielem domeny printnonstop.pl oraz 

printcsu.pl jest ta sama firma tj. UAB Printlog, której prezesem jest Pani G. S., występująca w 

niniejszym  postępowaniu  jako  prezes  firmy  PrintCSU  Sp.  z  o.o.  Domena  internetowa 

printnonstop.pl  służy  natomiast  jako  adres  strony  internetowej  i  poczty  elektronicznej  firmy 

PrintNonStop  Sp.  z  o.o.  będącego  wspólnikiem  firmy,  która  wystawiła  przedmiotowe 

referencje tj. PrintNonStop Sp. z o.o. Sp. kom.

Wobec  powyższych  ustaleń  Zamawiający  nie  może  uznać  złożonych  referencji  za 

dokument  obiektywnie  potwierdzający  należyte  wykonanie  umowy,  czego  wykazanie  jest 

niezbędnym warunkiem udziału Wykonawcy w postępowaniu.”. 

Sygn. akt KIO 3508/21 

Izba zważyła:  

Na wstępie odnosząc się do wskazanych przez Zamawiającego nowych okoliczności 

dotyczących  wprowadzenia  Zamawiającego  w  błąd  oraz  okoliczności  wskazujących  –  w 

opinii  Zamawiającego  - na  niewiarygodność realizacji  usługi  referencyjnej,  wskazać  należy, 

że na obecnym etapie postępowania niedopuszczalne jest rozszerzanie podstawy faktycznej 

odrzucenia oferty Odwołującego. Izba podzieliła w całej rozciągłości stanowisko wyrażone w 

wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15 lipca 2011 r., XXIII Wydział Gospodarczy 

Odwoławczy,  sygn.  akt  sygn.  akt  XXIII  Ga  416/11,  iż  „(…)  Z  punktu  widzenia 

Zamawiającego,  oznacza  to  że  nie  może  on  zmienić  ani  rozszerzać  podstawy  faktycznej 

decyzji  o  wykluczeniu  wykonawcy  z  postępowania  po  wniesieniu  przez  tego  drugiego 

odwołania.  W  świetle  związania  KIO,  Sądu  Okręgowego  i  Odwołującego  zarzutami 

podniesionymi w odwołaniu, sprzeczne z naczelną zasadą postępowania cywilnego, jaką jest 

zasada równouprawnienia stron, byłoby dopuszczenie do rozszerzenia podstawy faktycznej 

decyzji  o  wykluczeniu  Odwołującego.  Wobec  związania  swoimi  zarzutami,  Odwołujący  nie 

mógłby bowiem odnieść się do nowych okoliczności przedstawionych przez Zamawiającego, 

po wniesieniu odwołania. Z tych względów postępowanie Zamawiającego, polegającego na 

przedstawieniu  nowych  dowodów  w  odpowiedzi  na  odwołanie  i  skardze,  nie  można 

traktować  jedynie  jako  rozszerzenia  argumentacji  zawartej  w  decyzji  o  wykluczeniu. 

Powyższej wykładni nie podważa zasada ekonomiki procesowej ani zasada dyspozycyjności 

formalnej  czyli  rozporządzania  przez  stronę  czynnościami  procesowymi.  Zasady  te 

aczkolwiek ważne, nie mogą mieć charakteru dominującego. Z punktu widzenia naczelnych 

zasad  postępowania  cywilnego  z  pewnością  ważniejszą  rolę  odgrywa  zasada 

równouprawnienia  stron  a  dokładniej  zasada  równości  środków  procesowych. 

Podsumowując, skoro Odwołujący – wykonawca był związany swoimi zarzutami zawartymi w 

odwołaniu  to  również  Zamawiający  był  związany  podstawą  faktyczną  decyzji  od  której  to 

odwołanie  wniesiono.  Dopuszczenie  do  rozszerzenia  podstawy  faktycznej  decyzji  przez 

Zamawiającego  uniemożliwiłoby  jednocześnie  Odwołującemu  –  wykonawcy  przedstawienie 

zarzutów,  co  do  tych  nowych  okoliczności.  Wobec  tego  dowody  zgłoszone  przez 

Zamawiającego jako dotyczące okoliczności związanych z rozszerzoną podstawą faktyczną 

decyzji  o  wykluczeniu,  nie  mogły  zostać  uwzględnione  (…)”.  Na  doniosłość  instytucji 

uzasadnienia  czynności  odrzucenia  oferty  i  wykluczenia  wykonawcy  z  postępowania  o 

udzielenie zamówienia zwrócił uwagę Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 28 stycznia 

2010 r. w sprawie C-406/08 Uniplex (UK) Ltd  przeciwko NHS Business Services Authority. 

W  orzeczeniu  tym  wskazano,  że  fakt,  że  kandydat  lub  oferent  dowiaduje  się,  że  jego 

kandydatura  lub  oferta  zostały  odrzucone,  nie  pozwala  mu  na  skuteczne  wniesienie 

odwołania. Takie informacje nie są wystarczające, aby umożliwić kandydatowi lub oferentowi 

wykrycie wystąpienia naruszenia prawa, które może być przedmiotem odwołania. Wyłącznie 

Sygn. akt KIO 3508/21 

po poinformowaniu zainteresowanego kandydata lub oferenta o motywach wykluczenia go z 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia,  może  on  nabrać  wyraźnego  przekonania  co  do 

wystąpienia ewentualnego  naruszenia  obowiązujących  przepisów, jak  też  co  do możliwości 

wniesienia  odwołania.  Również  wielokrotnie  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  swoich 

orzeczeniach  wskazywała    na  niedopuszczalność  rozszerzania  przez  Zamawiających 

podstaw faktycznych odrzucenia oferty  wykonawcy.  Jako  przykład  wskazać nalezy  wyrok z 

dnia  16  listopada  2018  r.,  o  sygn.  akt  KIO  2224/18,  gdzie  Izba  wskazała:  „Uzasadnienie 

faktyczne  zawiadomienia  o  odrzuceniu  oferty  powinno 

wyczerpująco  obrazować,  jakie 

przyczyny  legły  u  podstaw  decyzji  zamawiającego,  tak  aby  wykonawca,  gdy  oceny 

zamawiającego  nie  podziela,  mógł  się  do  wskazanych  przez  zamawiającego  uchybień 

ustosunkować.  W  związku  z  powyższym  zasadność  zarzutów  odwołania  kwestionujących 

czynność odrzucenia oferty może być oceniana wyłącznie w zakresie tych okoliczności, które 

zostały  przez  zamawiającego  przedstawione  jako  uzasadniające  odrzucenie  oferty.  Ocena 

dokonywana  przez  Izbę  w  tym  zakresie  nie  może  więc  wykraczać  poza  uzasadnienie 

przedstawione przez zamawiającego i polegać na badaniu istnienia podstaw do odrzucenia 

oferty  w  szerszym  aspekcie,  w  tym  z  uwzględnieniem  okoliczności  podniesionych  przez 

Zamawiającego dopiero w postępowaniu odwoławczym”. 

W  konsekwencji  ocen

iając  wskazane  przez  Zamawiającego  podstawy  odrzucenia 

oferty Odwołującego, poprzez uznanie że nie spełnił on warunku udziału w postępowaniu, na 

skutek  uznania  przez  Zamawiającego,  że referencje  nie  stanowią jednoznacznego  dowodu 

na  należyte  wykonanie  usługi,  ponieważ  z  informacji  jakie  powziął  Zamawiający  podmiot 

wystawiający  referencje  na  rzecz  Odwołującego  oraz  Odwołujący  są  ze  sobą  powiązani 

kapitałowo  oraz  osobowo,  wskazać  należy,  że  zgodnie  z  §  9  ust.  1  pkt  2  rozporządzenia 

Ministra  Rozwoju,  Pracy  i  Technologii  z  dnia  23  grudnia  2020  r.  w  sprawie  podmiotowych 

środków  dowodowych  oraz  innych  dokumentów  lub  oświadczeń,  jakich  może  żądać 

zamawiający od wykonawcy (Dz.U. z 2020 r. poz. 2415), Zamawiający w celu potwierdzenia 

spełniania  przez  wykonawcę  warunków  udziału  w  postępowaniu  lub  kryteriów  selekcji 

dotyczących  zdolności  technicznej  lub  zawodowej,  może,  w  zależności  od  charakteru, 

znaczenia, przeznaczenia lub zakresu robót budowlanych, dostaw lub usług, żądać wykazu 

dostaw  lub  usług  wykonanych,  a  w  przypadku  świadczeń  powtarzających  się  lub  ciągłych 

również  wykonywanych,  w  okresie  ostatnich  3  lat,  a  jeżeli  okres  prowadzenia  działalności 

jest  krótszy  -  w  tym  okresie,  wraz  z  podaniem  ich  wartości,  przedmiotu,  dat  wykonania  i 

podmiotów, na rzecz których dostawy lub usługi zostały wykonane lub są wykonywane, oraz 

załączeniem  dowodów  określających,  czy  te  dostawy  lub  usługi  zostały  wykonane  lub  są 

wykonywane  należycie,  przy  czym  dowodami,  o  których  mowa,  są  referencje  bądź  inne 

dokumenty  sporządzone  przez  podmiot,  na  rzecz  którego  dostawy  lub  usługi  zostały 

Sygn. akt KIO 3508/21 

wykonane,  a  w  przypadku  świadczeń  powtarzających  się  lub  ciągłych  są  wykonywane,  a 

jeżeli  wykonawca  z  przyczyn  niezależnych  od  niego  nie  jest  w  stanie  uzyskać  tych 

dokumentów  -  oświadczenie  wykonawcy;  w  przypadku  świadczeń  powtarzających  się  lub 

ciągłych nadal wykonywanych referencje bądź inne dokumenty potwierdzające ich należyte 

wykonywanie powinny być wystawione w okresie ostatnich 3 miesięcy. 

Podkreślić  należy,  że  jak  wynika  z  powyższego  przepisu  potwierdzeniem  spełnienia 

warunku udziału w postępowaniu jest oświadczenie wykonawcy złożone w formie wykazu, a 

referencje  mają  za  zadanie  potwierdzać  jedynie  prawidłowość  wykonywanej  usługi 

referencyjnej.  Nie  może  zatem  ulegać  najmniejszej  wątpliwości,  że  dokumentem 

potwierdzającym zakres wykonanych usług jest wykaz usług wraz z podaniem ich wartości, 

przedmiotu,  dat  wykonania  i  podmiotów,  na  rzecz  których  dostawy  lub  usługi  zostały 

wykonane.  Izba  analizując  treść  uzasadnienia  Zamawiającego  stwierdziła,  że  Zamawiający 

nie wskazał żadnych okoliczności, z których wynikać by mogło, że usługi zostały wykonane 

nienależycie  lub  że  w  ogóle  nie  zostały  wykonane.  O  powyższym  nie  może  świadczyć 

okoliczność,  ewentualnego  powiązania  kapitałowego,  czy  też  osobowego  pomiędzy 

wys

tawcą referencji a Odwołującym. Izba w pełni podziela pogląd wyrażony w wyroku Izby, 

że  „Sam  fakt  występowania  powiązań  kapitałowych  i  osobowych  między  przystępującym  i 

podmiotem  wystawiającym  referencje  nie  jest  wystarczającą  podstawą,  aby  zarzucić 

zamawi

ającemu  zaniechanie  weryfikacji  złożonych  dokumentów.  Nie  jest  bowiem  niczym 

niezwykłym,  że  powiązane  ze  sobą  spółki  w  praktyce  rynkowej  utrzymują  między  sobą 

relacje handlowe. Dopiero w sytuacji wykazania, że w konkretnym przypadku referencje nie 

mogą  być  uznane  za  dowodzące  należytego  wykonania  umowy,  istniałyby  podstawy  do 

stwierdzenia, że wykonawca nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu czy 

nawet że wprowadził zamawiającego w błąd”. Natomiast jak wyżej wskazano, Zamawiający 

w uzasadnieni

u czynności w ogóle do powyższej kwestii się nie odniósł. Nie zakwestionował 

on,  że  usługa  została  przez  Odwołującego  wykonana,  a  także  nie  przedstawił  żadnych 

obiektywnych okoliczności podważających należyte wykonanie usługi referencyjnej. 

W  konsekwencji 

w  ocenie  Izby  w  tak  ustalonych  okolicznościach  stanu  faktycznego 

sprawy, Zamawiający naruszył przepis art. 226 ust 1 pkt 2 b) Pzp.

Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji.  

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  Izba  orzekła  na  podstawie  art.  557  i  575 

Pzp  w  zw.  z  §  7  ust.  1  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  w  sprawie 

szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz 

wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  (Dz.  U.  z 

2020r. poz. 2437). 

Sygn. akt KIO 3508/21 

Przewodniczący :  ………………………………