Sygn. akt: KIO 3648/21
WYROK
z 30 grudnia 2021 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński
Protokolant:
Marta Słoma
po rozpoznaniu na rozprawie 30
grudnia 2021 roku w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Kraj
owej Izby Odwoławczej 16 grudnia 2021 roku przez odwołującego: Elmo
S.A.
z siedzibą w Żelkowie Kolonii, w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego:
Enea Operator Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, przy udziale wykonawcy Atrem S.A. z
siedzibą w Bydgoszczy
orzeka:
Odrzuca odwołanie w zakresie zarzutu oznaczonego literą B, tj. zarzutu naruszenia przez
zamawiającego art. 128 ust. 1 Pzp przez jego niewłaściwe zastosowanie polegające
na wezwaniu o
dwołującego do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych.
W pozostałym zakresie oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża odwołującego: Elmo S.A. z siedzibą w Żelkowie Kolonii
i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych 00/100), uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od odwołującego na rzecz zamawiającego kwotę 4 184 zł 90 gr (cztery
tysiące sto złotych 90/100) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione przez zamawiającego z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz
kosztów dojazdu pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych
(tekst jednolity Dz.U.2021 r., poz. 1129 ze zmianami) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..……………………………
Sygn. akt: KIO 3648/21
U z a s a d n i e n i e
Enea Operator Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu (dalej: Zamawiający) prowadzi na podstawie
przepisów ustawy z 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r.,
poz. 2019, dalej: Pzp) postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu
nieograniczonego pn.
: „Budowa linii kablowych 110 kV Garbary — Cytadela, Garbary — EC
Karolin wraz z budową stacji 110/15/6 kV Garbary celem poprawy zasilania miasta Poznań”,
numer referencyjny: RPUZ/P/0260/2021/OD/ZIR/RI
. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane 4 czerwca 2021 r. w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem
2021/S 107-282794.
16 grudnia 2021 r. wykonawca Elmo S.A.
z siedzibą w Żelkowie Kolonii (dalej: Odwołujący),
wni
ósł odwołanie, w którym zaskarżył niezgodne z przepisami czynności i zaniechania
Zamawiającego, zarzucając mu naruszenie następujących przepisów Pzp:
A. art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b oraz art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c Pzp przez niezasadne
odrzucenie oferty Odwołującego z postępowania z uwagi na niespełnienie warunków
udziału w postępowaniu, jak również wobec niezłożenia w przewidzianym terminie
oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Pzp lub podmiotowych środków
dowodowyc
h potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, mimo
że Odwołujący wykazał spełnianie warunków udziału w postępowaniu określonych
w SWZ, a wskazane przez Zamawiającego powody odrzucenia stanowiły wyłącznie
nieuprawnioną interpretację przez Zamawiającego tych warunków;
B. art. 128 ust. 1 Pzp przez
jego niewłaściwe zastosowanie polegające na wezwaniu
Odwołującego do uzupełnienia oświadczeń i dokumentów, które były prawidłowe, nie
zawier
ały błędów i nie wymagały uzupełnień i potwierdzały brak podstaw do
odrzucenia oferty
Odwołującego;
C. art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp przez zatrzymanie
wadium Odwołującego, mimo że nie
zaistniały przesłanki umożliwiające dokonanie takiej czynności, jak również
zatrzymanie wadium w sytuacji, w której Odwołujący w odpowiedzi na skierowane
do niego wezwanie złożył dodatkowe dokumenty potwierdzające spełnianie
warunków udziału w postępowaniu;
D. art. 239 ust. 1 Pzp prze
z zaniechanie wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej, mimo że jego oferta spełniała wszystkie wymogi formalne
określone przepisami Pzp i postanowieniami SWZ oraz merytorycznie była zgodna z
treścią SWZ, a w świetle kryteriów oceny ofert była ofertą najkorzystniejszą w
postępowaniu;
E. art. 253 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 16 Pzp przez
sporządzenie przez Zamawiającego
uzasadnienia odrzucenia
oferty Odwołującego z postępowania w sposób lakoniczny
i ogólny, nie odnoszący się do poszczególnych przesłanek, o których mowa w art.
226 ust. 1 pkt 2 lit. b oraz art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c Pzp;
F. art. 16 Pzp przez n
aruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców,
zasady
przejrzystości
i
proporcjonalności,
przejawiające
się w nierzetelnej ocenie oferty Odwołującego, a tym samym naruszenie zasad
konkurencji.
Ewentualnie:
G. art. 128 ust. 1 Pzp przez
zaniechanie wezwania Odwołującego do uzupełnienia
zobowiązania podmiotu udostępniającego zasoby, podczas gdy Zamawiający miał
obowiązek dokonać wezwania.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego z postępowania,
ponowne przeprowadzenie badania ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego,
uznanie oferty złożonej przez Odwołującego za najkorzystniejszą w postępowaniu,
cofnięcia oświadczenia woli w przedmiocie zatrzymania wadium, uznanie czynności
zatrzymania wadium za niezgodną z ustawą i zwrot wadium.
Odwołujący wniósł ponadto o obciążenie Zamawiającego kosztami postępowania.
W zakresie post
ępowania dowodowego Odwołujący wniósł o przeprowadzenie dowodu
z
następujących dokumentów:
zawiadomienia o odrzuceniu oferty Odwołującego z 6 grudnia 2021 r.,
na okoliczności wskazane w uzasadnieniu odwołania, w szczególności niezgodne
z prawem odrzucenie oferty Odwołującego, uzasadnienie tego działania w sposób
ogólnikowy,
w
zasadzie
powtarzający
interpretację
Zamawiającego
przedstawioną w piśmie z 19 listopada 2021 r.;
pisma Odwołującego z 25 listopada 2021 r. wraz z załącznikami, na okoliczności
wskazane w uzasadnien
iu odwołania, w szczególności niezgodne z prawem
odrzucenie oferty Odwołującego, spełnianie warunków udziału w postępowaniu;
Wykazu robót budowlanych, na okoliczności wskazane w uzasadnieniu
odwołania, w szczególności niezgodne z prawem odrzucenie oferty
Odwołującego, spełnianie warunków udziału w postępowaniu;
4. umowy z 21 sierpnia 2020 r. wraz z aneksem z 29 czerwca 2021 r. i kopii
dziennika budowy -
na okoliczności wskazane w uzasadnieniu odwołania, w
szczególności niezgodne z prawem odrzucenie oferty Odwołującego, spełnianie
war
unków udziału w postępowaniu — dysponowanie przez Odwołującego
wymaganym doświadczeniem do realizacji inwestycji;
oświadczenia o zatrzymaniu wadium — na okoliczność nieuzasadnionego
zatrzymania wadium.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
Pismem z
22 lipca 2021 r. Zamawiający wezwał Odwołującego do uzupełnienia na
podstawie art. 128 ust. 1 Pzp
wykazu materiałów złożonego wraz z ofertą, wskazując, że
„Wykonawca wraz z ofertą, złożył zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby — Victor
Energy S
p. z o.o., z siedzibą w Warszawie (03-741), przy ul. Białostockiej 22 lok. 21H.
Zgodnie
z adnotacją, zawartą w części C JEDZ Wykonawcy, Wykonawca złożył również
JEDZ podmiotu udostępniającego zasoby. Zarówno zobowiązanie Victor Energy sp. z o.o.,
jak i JEDZ tego podmiotu, zostały złożone w postaci elektronicznej, opatrzonej podpisem
elektronicznym kwalifikowanym, przez Pana B. M.
, który nie figuruje w aktualnym odpisie z
rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) spółki Victor Energy”,
Zamawiający wezwał zgodnie z art. 128 ust. 1 Pzp do uzupełnienia pełnomocnictwa dla
Pana B. M.
do występowania w imieniu Victor Energy Sp. z o.o. Pełnomocnictwo miało
potwierdzać istnienie umocowania do dokonania danej czynności na dzień jej dokonania i
złożone zostało zgodnie z dyspozycją Zamawiającego w terminie, 27 lipca 2021 r.
Zamawiający nie kwestionował zobowiązania podmiotu trzeciego do udostępnienia zasobów
Odwołującego.
28 lipca 2021 r. Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1
pkt 14 Pzp
, wraz z większością ofert złożonych w postępowaniu, pozostawiając dwie oferty
firm, które zaproszone zostały następnie do aukcji elektronicznej. Wyrokiem z 15 września
2021 r. wydanym w sprawie
sygn. akt: KIO 2363/21, Krajowa Izba Odwoławcza uwzględniła
odwołanie Odwołującego, na skutek czego odrzucone przez Zamawiającego oferty zostały
przywrócone do postępowania. Odwołujący zaproszony został do aukcji elektronicznej,
w której uzyskał pierwszą pozycję, proponując najniższą cenę spośród oferentów.
Pismem z
25 października 2021 r., Zamawiający wezwał Odwołującego w celu potwierdzenia
spełniania warunków udziału w postępowaniu, do złożenia dokumentów potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu, jak również brak podstaw do wykluczenia,
w szczególności:
wykazu robót budowlanych na potwierdzenie spełniania warunku udziału
w postępowaniu.
oświadczenia wykonawcy o aktualności informacji zawartych w oświadczeniu JEDZ.
5 listopada 2021 r., Odwołujący złożył wskazane wyżej żądane przez Zamawiającego
dokumenty, w tym między innymi Wykaz robót budowlanych.
Następnie pismem z 19 listopada 2021 r., Zamawiający w trybie art. 128 ust. 1 Pzp wezwał
do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych, wskazując, że w jego ocenie istnieje
po stronie
Odwołującego konieczność samodzielnego wykazania spełniania warunków
udziału w postępowaniu – Zamawiający uznał, że podmiot trzeci, na którego potencjale oparł
się Odwołujący nie udostępnił tego potencjału w sposób zgodny z przepisami Pzp.
Odwołujący udzielił Zamawiającemu odpowiedzi w piśmie z 25 listopada 2021 r., a 6 grudnia
2021 r. Zamawiający poinformował Odwołującego o odrzuceniu jego oferty na podstawie
art. 226 ust. 1 pkt 2 lit b i art. 226 ust. 1 pkt 2 lit c Pzp.
Zdaniem Odwołującego postępowanie Zamawiającego i odrzucenie oferty Odwołującego
było nieprawidłowe.
Odwołujący wykazał spełnianie warunków udziału w postępowaniu określonych w SWZ,
a wskazane przez Zamawiającego powody odrzucenia stanowiły wyłącznie nieuprawnioną
interpretację przez Zamawiającego tych warunków. Odwołujący złożył w przewidzianym
terminie
oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Pzp, jak również podmiotowe środki
dowodowe
potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Nie zostały zatem
spełnione przesłanki do odrzucenia oferty wskazane w art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b Pzp, ani też
w art. 226 ust. i pkt 2 lit. c Pzp.
W
następstwie wezwania Zamawiającego z 25 października 2021 r., Odwołujący złożył
wszystkie żądane dokumenty, w tym wykaz robót budowlanych, w którym Odwołujący
wskazał m.in. w pozycji nr 1 zamówienie pod nazwą Rozbudowa stacji 400/220/110 kV
Mikułowa dla wprowadzenia linii 400 kV— część Etapu 7, Etap 5, Etap 6 roboty budowlane
polegające na budowie elektroenergetycznej stacji transformatorowej 440/220/110 kV,
zrealizowane na rzecz PSE SA, ul. Warszawska 165, 05-520 Konstancin-
Jeziorna, na kwotę
705,00 zł brutto. W celu potwierdzenia, że zamówienie wskazane w pozycji nr 1
Wykazu, zostało zrealizowane w sposób należyty, Wykonawca złożył, m.in. protokoły
odbiorów częściowych nr: CJl/C/MlK/Nr03/20 z 8 września 2020 r., CJl/C/MlK/Nr04/20 z 24
września 2020 r., CJl/C/MK/Nr05/20 z 29 września 2020 r., CJl/C/MlK/Nr06/20 z 7
października 2020 r., CJl/C/MlK/Nr07/20 z 9 października 2020 r., CJl/C/MlK/Nr08/20 z 27
października 2020 r., CJl/C/MWNr09/20 z 28-29 października 2020 r.
W ramach tej pozycji z w
ykazu, Odwołujący posiłkował się doświadczeniem podmiotu
trzeciego, tj.
Victor Energy Sp. z o.o. jako podmiotu udostępniającego zasoby.
Z
dolność zawodowa w postaci wiedzy i doświadczenia powinna być realnie udostępniona
przez bezpośredni udział podmiotu udostępniającego w takiej części zamówienia lub w takim
zakresie, w jakim deklarował on udostępnienie zasobów niezbędnych do realizacji tej części
lub zakresu zamówienia. Jak wskazano w zobowiązaniu Victor Energy, co pominął
Zamawiający, podmiot ten zobowiązał się do udostępnienia zasobów niezbędnych
do potwierdzenia spełniania warunku udziału w postępowaniu w postaci wiedzy
i doświadczenia. Udostępnienie zasobów polegać miało na stałym, przez cały okres
obowiązywania umowy doradztwie przez Victor Energy Sp. z o.o. Zamawiający dysponował
zobowiązaniem podmiotu trzeciego już od momentu złożenia przez Odwołującego oferty
w postępowaniu i nie kwestionował jego poprawności, akceptował zatem treść zobowiązania.
Oświadczenie podmiotu trzeciego zostało podtrzymane na etapie wyjaśnień złożonych
Zamawiającemu w piśmie z 25 listopada 2021 r. Złożono również zobowiązanie podmiotu
udostępniającego zasoby, które nie powinno budzić zastrzeżeń Zamawiającego. Złożono
również listy intencyjne, z których wynikał fakt, że miało miejsce realne udostępnienie
zasobu na
cały czas realizacji zamówienia. Wykonawca złożył listy intencyjne zarówno z
2020 r. (poprzednio Valard obecnie Victor Energy), jak
również z 2021 r. podpisane z Victor
Energy Sp. z o.o.
Odnosząc się do argumentacji Zamawiającego w przedmiocie wadliwości zobowiązania
podmiotu Victor Energy Sp. z o.o., z uwagi na brak wyka
zania, że podmiot udostępniający
swoje zasoby wykona roboty budo
wlane, do realizacji których udostępniane zasoby były
wymagane,
Odwołujący podkreślił, że zobowiązanie było prawidłowe. Zdania zawartego
w zobowiązaniu tego podmiotu, co do którego Zamawiający powziął wątpliwości, nie
należało interpretować w sposób wskazany przez Zamawiającego, a przy uwzględnieniu
charakteru udostępnianego zasobu. Mianowicie Victor Energy Sp. z o.o. miał wykonywać w
ramach
realizacji przedmiotu zamówienia przez cały czas realizacji zamówienia doradztwo w
rama
ch wykonywanych robót budowlanych, udostępniając do dyspozycji Wykonawcy kadrę
inżynierską, która miała uczestniczyć w wykonywaniu robót budowlanych. Tym samym
można było uznać, że podmiot ten będzie uczestniczył w procesie budowlanym.
Odwołujący wykazał również, że samodzielnie spełnia warunki udziału w postępowaniu.
Niesłuszne były więc zarzuty Zamawiającego odnośnie złożonego w odpowiedzi na
wezwanie z
25 października 2021 r. przez Odwołującego wykazu robót budowlanych, jak
również dowodów potwierdzających należyte wykonanie robót. Zamawiający wskazał, że
Odwołujący w pozycji nr 4 wykazu powołał się na wykonanie zamówienia pod nazwą
„Wykonanie prac budowlano-montażowych związanych z budową podstacji trakcyjnej PT
Sadowne Węgrowskie”, zrealizowanego 16 sierpnia 2021 r. na rzecz PKP Energetyka SA.
Dodatkowo, w pozycji nr 5 Wykazu,
Odwołujący wskazał zamówienie Budowa linii kablowej
110 kV
o dł. 4,7 km w ramach zadania „Wykonanie prac budowlano-montażowych
związanych z budową podstacji trakcyjnej PT Sadowne Węgrowskie”, zrealizowanego 16
sierpnia
2021 r. na rzecz PKP Energetyka SA, na kwotę 8 373 363,03 zł brutto. Zdaniem
Zamawiającego, zamówienia wskazane w pozycji 4 i 5 Wykazu, zrealizowane zostały po
dniu składania ofert, w związku z czym nie potwierdzały spełnienia warunków udziału w
postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej, określonych w pkt 5.1.4
SWZ na dzień składania ofert.
Ww. ro
boty zostały faktycznie ukończone 5 lipca 2021 r., przed dniem składania ofert. Na
mocy umowy z
20 sierpnia 2020 r., której przedmiotem było „Wykonanie prac budowlano-
montażowych związanych z budową/modernizacją podstacji trakcyjnej PT Sadowne
Węgrowskie i RS Małkinia", termin realizacji umowy strony określiły na dzień 5 lipca 2021 r.,
zatem przed terminem składania ofert w postępowaniu. Na mocy aneksu z 29 czerwca
2021 r., strony wydłużyły co prawda termin na wykonanie prac do 16 sierpnia 2021 r., przy
cz
ym spowodowane to było koniecznością wykonania wyłącznie robót dodatkowych, a nie
robót budowlanych objętych zakresem pierwotnie zawartej umowy. Zwiększone zostało
również wynagrodzenie Odwołującego w stosunku do pierwotnej umowy — właśnie za
roboty dodatk
owe. Główny zakres robót budowlanych składających się na zawartą umowę
wykonany został przed terminem składania ofert w postępowaniu, a zatem uznać należało,
że z tym też dniem Odwołujący nabył doświadczenie wskazane w wykazie robót. Celem
s
kładania wykazów robót jest wykazanie przez wykonawców biorących udział w
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego stosownego doświadczenia i
kwalifikacji do wykonania danego zadania. Zgodnie z
§ 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra
Rozwoju, Pracy i Technologii z
23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków
dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy, wykaz robót budowlanych żądany jest w ramach postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego w celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków
udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji dotyczących zdolności technicznej lub
zawodowej. Zdolności te Odwołujący bez wątpienia posiadał.
Zamawiający naruszył także art. 128 ust. 1 Pzp przez jego niewłaściwe zastosowanie
polegające na wezwaniu Odwołującego do uzupełnienia oświadczeń i dokumentów, które
były prawidłowe, nie zawierały błędów i nie wymagały uzupełnień i jednocześnie
potwierdz
ały brak podstaw do odrzucenia oferty Odwołującego z postępowania.
Zgodnie z art. 128 ust. 2 Pzp j
eżeli wykonawca nie złożył oświadczenia, o którym mowa
w art. 125 ust. 1, podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń
składanych w postępowaniu lub są one niekompletne lub zawierają błędy, zamawiający
wzywa wyk
onawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia w
wyznaczonym terminie, chyba że:
wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo oferta wykonawcy podlegają
odrzuceniu bez względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub
2) za
chodzą przesłanki unieważnienia postępowania.
Odwołujący złożył dokumenty potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu
i
wykazał posiadanie samodzielnie stosownego doświadczenia. Skoro Odwołujący złożył
stosowne dokumenty, niezasadnym było wzywanie go do ponownego składania
dokumentów.
Co więcej, zgodnie z art. 128 ust. 2 Pzp, wykonawca składa podmiotowe środki dowodowe
na wezwanie, o którym mowa w ust. 1, aktualne na dzień ich złożenia. W ramach
przedmiotow
ego postępowania o udzielenie zamówienia Odwołujący złożył w odpowiedzi
na wezwanie z
25 października 2021 r. podmiotowe środki dowodowe na potwierdzenie
braku podstaw wykluczenia i sp
ełnienia warunków udziału - aktualne na dzień ich złożenia.
Zgodnie z
Rozporządzeniem Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 23 grudnia 2020 r.
w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń,
jakich może żądać zamawiający od wykonawcy Odwołujący złożył podmiotowe środki
dowodowe na wezwanie, aktualne na dzień ich złożenia. Sformułowanie „aktualne na dzień
ich złożenia" należało interpretować łącznie ze sformułowaniem „w wyznaczonym (przez
zamawiającego) terminie” . Nie należało odnosić go do aktualności podmiotowych środków
dowodowych, do uzupełnienia których wykonawca był wzywany, ale do aktualności w
terminie ich złożenia.
Zamawiający w ocenie Odwołującego naruszył ponadto art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp przez
dokonanie czynności zatrzymania wadium Odwołującego, mimo że nie zaistniały ku temu
przesłanki. W szczególności nie zaistniała podstawa do uznania, że niezłożenie dokumentów
na żądanie Zamawiającego było skutkiem celowego działania Odwołującego będącego
np. w porozumieniu z innym wykonawcą.
Zamawiający ponadto odrzucił ofertę Odwołującego z postępowania stosując uzasadnienie,
które w istocie nie wyjaśniało przyczyn tej czynności, a co najwyżej stanowiło powtórzenie
treści pisma z 19 listopada 2021 r. Zamawiający nie wykazał zaistnienia przesłanek
uzasadniających odrzucenia oferty Odwołującego z postępowania.
W konsekwencji pow
yższych uchybień, Zamawiający dopuścił się również naruszenia art. 16
Pzp przez
naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców,
zasady przejrzystości oraz proporcjonalności, przez naruszenie zasady uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców, zasady przejrzystości i proporcjonalności, przejawiające
się w nierzetelnej ocenie oferty Odwołującego, a tym samym naruszenie zasad konkurencji.
Z
ostrożności Odwołujący wskazał, że skoro Zamawiający miał wątpliwości, co do treści
złożonego przez Odwołującego wraz z ofertą zobowiązania podmiotu trzeciego (a
wątpliwości te pojawiły się na końcowym etapie postępowania, mimo że Zamawiający
dysponował zobowiązaniem od lipca 2021 r. i co najwyżej wzywał do uzupełnienia
pełnomocnictwa, uznając zobowiązanie za prawidłowe), powinien wezwać Odwołującego do
wyjaśnień jego treści albo do zastąpienia podmiotu Victor Energy innym podmiotem, czego
nie uczynił. Nie wzywając Odwołującego, Zamawiający doprowadził do naruszenia także art.
128 ust. 1 Pzp
przez zaniechanie wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień
dotyczących treści złożonego wraz z ofertą zobowiązania podmiotu trzeciego czy do
zastąpienia podmiotu, na zasobach którego polegał — innym podmiotem.
W konsekwencji swego niezgodnego z praw
em działania Zamawiający naruszył również
art. 239 ust. 1 Pzp przez
zaniechanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej,
mimo że oferta Odwołującego spełniała wszystkie wymogi formalne określone przepisami
Pzp i postanowieniami SWZ oraz merytorycznie
była zgodna z treścią SWZ, a w świetle
kryteriów oceny ofert była ofertą najkorzystniejszą w postępowaniu.
22 grudnia 2021
r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł o jego
oddalenie.
Uzasadniając swoje stanowisko Zamawiający wskazał m. in.:
O
dwołujący miał wykazać w ramach warunku doświadczenia, wykonanie określonych robót
budowlanych. W celu wykazania swojego doświadczenia przedstawił m.in. robotę budowlaną
wykonaną przez Victor Energy Sp. z o. o. Do oferty załączył zobowiązanie tego podmiotu, z
którego wprost wynikało, że: Udostępnienie zasobów polegać będzie na stałym, przez cały okres
obowiązywania umowy doradztwie przez udostępnienie posiadanej wiedzy i doświadczenia Victor
Energy Sp. z o.o.
Victor Energy Sp. z o.o. nie będzie realizował robót budowlanych ani usług,
których udostępniane zdolności dotyczą. Odwołujący wprost potwierdził to w treści oferty
wskazując, że nie będzie korzystał z podwykonawców w trakcie realizacji zamówienia.
W ramach zarzutu dotyczącego odrzucenia oferty z powodu nieukończenia roboty budowlanej
w terminie składania ofert Zamawiający wskazał, że spór dotyczył jedynie pozycji 4 wykazu
zrealizowanych zamówień. Odwołujący przedstawił w ofercie m.in. 3 roboty w zakresie linii
kablowej, z których jedna została oceniona przez zamawiającego jako prawidłowa - w związku
z tym zamawiający nie analizował pozostałych robót wykonanych przez Odwołującego.
Tym samym argumentacja w zakresie pozycji 5 wykazu jakkolwiek odnosi
ła się do treści
odrzucenia oferty to b
yła bezprzedmiotowa, gdyż nie zmieniłaby w żadnym zakresie pozycji
odwołującego.
Co roboty określonej w pkt 4 wykazu robót tj.: wykonania prac budowlano-montażowych
związanych z budową podstacji trakcyjnej PT Sadownie Węgrowskie, zrealizowanej 18 sierpnia
2021 r.
na rzecz PKP ENERGETYKA SA, zamawiający wskazał, że została ona wykonana
po terminie składania ofert. Odwołujący tym samym nie posiadał wskazanego doświadczenia
składając wraz z ofertą oświadczenie o którym mowa w art. 125 ust. 1 i wskazując w jego treści,
że spełnia warunek dotyczący doświadczenia. Termin składania ofert upłynął 19 lipca 2021 r.,
natomiast w wyniku dalszych
czynności w postępowaniu, w tym na podstawie art 126 ust 1 Pzp
zamawiający pozyskał od Odwołującego wykaz wykonanych robót, z którego wynikało,
że określoną robotę budowlaną ukończył 16 sierpnia.
W ramach zarzutu dotyczącego nieprawidłowego zatrzymania wadium Zamawiający nie zgodził
się ze stanowiskiem Odwołującego. Zamawiający miał obowiązek zatrzymania wadium gdyż
zaistniał ciąg następujących czynności w postępowaniu:
Zamawiający ocenił ofertę Odwołującego jako najkorzystniejszą;
2. Na podstawie art. 126 ust 1 Pzp
wezwał o uzupełnienie określonych dokumentów;
Analiza dokumentów złożonych przez Odwołującego wskazywała, że zawierały one błędy
określone w poszczególnych pismach stanowiących dokumentację w postępowaniu;
Zamawiający wezwał Odwołującego do uzupełnienia dokumentów zawierających błędy
(wykaz zamówień z dowodami);
Wykonawca nie uzupełnił wskazanych dokumentów;
Przystępujący nie złożył odrębnej odpowiedzi na zarzuty odwołania, ale w zgłoszeniu
przystąpienia do postępowania odwoławczego z 20 grudnia 2021 r. zawarł argumentację zgodną
z przedstawionym wyżej stanowiskiem Zamawiającego.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, u
względniając dokumentację przedmiotowego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym w szczególności
treść SWZ, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron
i Przystępującego zawarte w odwołaniu i odpowiedzi na odwołanie a także wyrażone
ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych skutkujących
odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 Pzp.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust.
1 Pzp, tj. istnienie po stronie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz
możliwości poniesienia przez niego szkody w wyniku kwestionowanych czynności
zamawiającego.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że nie zasługuje ono na uwzględnienie.
Rozpoznając odwołanie Izba przeprowadziła dowody z:
dokumentacji postępowania, ze szczególnym uwzględnieniem SWZ wraz
z załącznikami,
2. wezw
ań kierowanych przez Zamawiającego do Odwołującego wraz z odpowiedziami
Odwołującego na te wezwania i załącznikami,
3. zawiadomienia z 6 grudnia 2021 r. o odrzuceniu
z postępowania oferty
Odwołującego,
4. umowy z 21 sierpnia 2020 r. wraz z aneksem z 29 czerwca 2021 r. i kopii dziennika
budowy.
Zarzut A
W punkcie 5.1.4 SWZ Zamawiający ustanowił następujący warunek udziału w postępowaniu:
„O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają następujące
warunki dotyczące zdolności technicznej lub zawodowej. Warunek ten zostanie spełniony,
jeżeli Wykonawca wykaże, iż w ciągu ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert,
a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, zrealizował łącznie w
tym okresie:
a) co najmniej 3 za
mówienia równoważne o wartości co najmniej 10.000.000 zł brutto
(słownie: dziesięć milionów złotych) każde, gdzie jako zamówienie równoważne
Zamawiający rozumie zrealizowanie roboty budowlanej, polegającej na budowie lub
przebudowie, lub modernizacji elektroenergetycznej stacji transformatorowej 110/SN
lub o napięciu wyższym, lub rozdzielni sieciowej o napięciu 110 kV lub wyższym oraz
b)
co najmniej 1 zamówienie równoważne o wartości co najmniej 2.000.000,00 zł brutto
(słownie: dwa miliony złotych), gdzie jako zamówienie równoważne Zamawiający
rozumie zrealizowanie roboty budowlanej, polegającej na budowie lub przebudowie,
lub modernizacji elektroenergetycznej linii kablowej 110 kV lub o napi
ęciu wyższym”.
W zakresie możliwości korzystania w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału
w postępowaniu z potencjału podmiotu trzeciego Zamawiający wskazał w SWZ:
„5.2. Wykonawca może w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu,
w stosownych sytuacjach oraz w odniesieniu do konkretnego zamówienia, lub jego
części, polegać na zdolnościach technicznych lub zawodowych lub sytuacji finansowej
lub eko
nomicznej podmiotów udostępniających zasoby, niezależnie od charakteru
prawnego łączących go z nimi stosunków prawnych.
W odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych
lub doświadczenia wykonawcy mogą polegać na zdolnościach podmiotów udostępniających
zasoby, jeśli podmioty te wykonają roboty budowlane lub usługi, do realizacji których
te zdolności są wymagane.
Wykonawca,
który polega na zdolnościach lub sytuacji podmiotów udostępniających zasoby,
składa, wraz z ofertą, zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby do oddania mu
do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji danego zamówienia lub inny
podmiotowy
środek dowodowy potwierdzający, że wykonawca realizując zamówienie, będzie
dysponował niezbędnymi zasobami tych podmiotów.
Zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasoby, o którym mowa powyżej, potwierdza,
że stosunek łączący wykonawcę z podmiotami udostępniającymi zasoby gwarantuje
rzeczywisty dostęp do tych zasobów oraz określa w szczególności:
zakres dostępnych wykonawcy zasobów podmiotu udostępniającego zasoby;
sposób i okres udostępnienia wykonawcy i wykorzystania przez niego zasobów
podmiotu udostępniającego te zasoby przy wykonywaniu zamówienia;
czy i w jakim zakresie podmiot udostępniający zasoby, na zdolnościach którego
wykonawca polega w odniesieniu
do warunków udziału w postępowaniu dotyczących
wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, zrealizuje roboty
budowlane lub usługi, których wskazane zdolności dotyczą”.
25 października 2021 r. Zamawiający na podstawie art. 126 ust. 1 Pzp wezwał
Odwołującego do złożenia, aktualnych na dzień złożenia, podmiotowych środków
dowodowych, w tym mi
ędzy innymi dokumentów mających na celu potwierdzenie spełnienia
przez Wykonawcę warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w pkt 5.1.4 SWZ, to
jest wykazu robót budowlanych. W odpowiedzi Odwołujący 5 listopada 2021 r. złożył
podmiotowe środki dowodowe, w tym miedzy innymi uzupełniony i podpisany Załącznik nr 4
do SWZ, zawierający wykaz zrealizowanych zamówień oraz dokumenty na potwierdzenie, że
wskazane przez w wykazie
zamówienia, zostały zrealizowane w sposób należyty.
W pozycji nr 1
wykazu Odwołujący wskazał zamówienie „Rozbudowa stacji 400/220/110 kV
Mikułowa dla wprowadzenia linii 400 kV— część Etapu 7, Etap 5, Etap 6 — roboty
budowlane polegające na budowie elektroenergetycznej stacji transformatorowej
440/220/110 kV
”, zrealizowane na rzecz PSE S.A. na kwotę przekraczającą 10 milionów zł
brutto.
W celu potwierdzenia, że ww. zamówienie zostało zrealizowane w sposób należyty,
Odwołujący złożył między innymi protokoły odbiorów częściowych, z których wynikało,
że zadanie zostało zrealizowane wspólnie przez wykonawców Victor Energy sp. z o.o. oraz
Olmex S.A.
Odwołujący wraz z ofertą złożył zobowiązanie z 15 lipca 2021 r. podmiotu udostępniającego
zasoby (Victor Energy S
p. z o.o., z siedzibą w Warszawie), do oddania mu do dyspozycji
niezbędnych zasobów do potwierdzenia spełnienia warunku udziału w postępowaniu. W
treści zobowiązania wykonawca Victor Energy Sp. z o.o. oświadczył, że nie będzie
realizował robót budowlanych ani usług, których dotyczyły udostępnione zdolności.
Ponadto Odwołujący w ust. 5 lit. c) Formularza oferty oraz w Części Il, sekcja D JEDZ
zobowiązał się do samodzielnego wykonania zamówienia, bez udziału podwykonawców.
Zamawiający uznał, że udostępnienie potencjału przez wykonawcę Victor Energy Sp. z o.o.
nastąpiło w sposób sprzeczny z art. 118 ust. 2 Pzp.
W pozycji nr 4 wykaz
u Odwołujący wpisał zadanie „Wykonanie prac budowlano-
montażowych związanych z budową podstacji trakcyjnej PT Sadowne Węgrowskie”
wskazując, że zadanie to zostało zrealizowane 16 sierpnia 2021 r. na rzecz PKP Energetyka
S.A. Ponadto, w pozycji nr 5 wykazu
Odwołujący wskazał zamówienie Budowa linii kablowej
0 kV o dł. 4,7 km w ramach zadania „Wykonanie prac budowlano-montażowych
związanych z budową podstacji trakcyjnej PT Sadowne Węgrowskie”, również zrealizowane
16 sierpnia 2021 r. na rzecz PKP Energetyka S.A.
Na potwierdzenie, że wskazane wyżej
roboty budo
wlane zostały zrealizowane w sposób należyty Odwołujący złożył protokół
odbioru końcowego z 16 sierpnia 2021 r. (data zgłoszenia gotowości do odbioru końcowego
11 sierpnia 2021 r.).
Z treści protokołu wynika, że roboty zostały wykonane w okresie od 17
września 2020 r. do 16 sierpnia 2021 r.
W tym miejscu podkreślić należy, że termin składania ofert w postępowaniu upłynął 19 lipca
2021 r.
19 listopada 2021 r. Z
amawiający na podstawie art. 128 ust. 1 Pzp wezwał Odwołującego
do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych w postaci wykazu robót budowlanych,
uzupełnionego o co najmniej jedno zamówienie równoważne o wartości co najmniej dziesięć
milionów złotych, przy czym jako zamówienie równoważne Zamawiający rozumiał
zrealizowanie roboty budowlanej, polegającej na budowie lub przebudowie, lub modernizacji
elektroenergetycznej stacji transformatorowej 110/SN lub o napięciu wyższym, lub rozdzielni
sieciowej o napięciu 110 kV lub wyższym, wykonane nie wcześniej niż w okresie ostatnich
5 lat przed upływem terminu składania ofert, z załączeniem dowodów określających czy
te roboty budowlane zostały wykonane należycie. Biorąc pod uwagę ustalenie
Zamawiającego, co do wadliwości udostępnienia potencjału na rzecz Odwołującego przez
podmiot trzeci, tj. Victor Energy Sp. z o.o.
Zamawiający na podstawie art. 128 ust. 1 Pzp
wezwał ponadto Odwołującego do uzupełnienia oświadczenia JEDZ w zakresie części Il,
sekcja C, uwzględniającego brak możliwości polegania na zdolności innych podmiotów w
celu spełnienia warunków udziału w postępowaniu.
W odpowiedzi z 25 listopada 2021 r. Odwołujący nie uzupełnił podmiotowych środków
dowodowych
, lecz podjął próbę polemiki z ustaleniami Zamawiającego oraz zasadnością
wezwania do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych. Odwołujący wskazał,
że udostępnienie na jego rzecz potencjału wykonawcy Victor Energy Sp. z o.o. było
prawidłowe i w pełni odpowiadało przepisom Pzp. Odwołujący wskazał, ze wykonywanie
przez podmiot trzeci czynności doradczych w ramach realizacji robót budowlanych jest
prawidłowe. Odwołujący złożył dodatkowo kolejne - aktualne na dzień złożenia zobowiązanie
Victor Energy Sp. z
o.o. do udostępnienia zasobów Odwołującemu. W tym dokumencie
wykonawca Victor Energy Sp. z o.o.
oświadczył, że udostępnienie zasobów polegać będzie
na stałym, przez cały okres obowiązywania umowy, doradztwie poprzez udostępnienie
posiadanej wiedzy
i doświadczenia. Odwołujący nie uzupełnił również wykazu robót w
sposób zgodny z treścią wezwania Zamawiającego wskazując przy tym:
„Podkreślenia jednak wymaga, że art. 128 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
stanowi, ze wykonawca składa podmiotowe środki dowodowe na wezwanie, o którym mowa
w ust. 1, aktu
alne na dzień ich złożenia.
W ramach niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia, Wykonawca, którego oferta
została najwyżej oceniona przedłożył w odpowiedzi na wezwanie do złożenia podmiotowe
środki dowodowe na potwierdzenie braku podstaw wykluczenia i spełnienia warunków
udziału w postępowaniu aktualne na dzień ich złożenia (…). Wykonawca bowiem na
wezwanie Zamawiającego z dnia 25 października 2021 r., przedłożył Wykaz potwierdzający
stan
na dzień złożenia odpowiedzi, tj. 5 listopada 2021 r.”.
Odwołujący tym samym nie kwestionował na etapie oceny jego oferty, że zadania wskazane
w poz. 4 i 5 wykazu robót zostały ukończone po terminie składania ofert. Argumentacja
zmierzająca do wykazania, że w rzeczywistości zadanie z poz. nr 4 zostało zrealizowane
w zakresie podstawowym przed upływem terminu składania ofert pojawiła się dopiero
w odwołaniu i na rozprawie przed Krajową Izbą Odwoławczą.
Biorąc pod uwagę ustalony i opisany wyżej stan faktyczny Izba uznała, że Zamawiający
w prawidłowy sposób ocenił, że Odwołujący nie wykazał spełniania warunków udziału
w
postępowaniu.
Zgodnie z art. 118 ust. 2 Pzp w
odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia,
kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia wykonawcy mogą polegać na zdolnościach
podmiotów udostępniających zasoby, jeśli podmioty te wykonają roboty budowlane lub
usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane. Przepis ten został również ujęty w
treści SWZ, jako jedno z jej postanowień, co zostało przytoczone wyżej.
Wątpliwości przy tym nie budzi, że ze złożonych przez Odwołującego dokumentów wynika,
że podmiot trzeci, tj. Victor Energy Sp. z o.o. nie zamierzał wykonać robót budowlanych
w zakresie udostępnionego Odwołującemu potencjału. Co za tym idzie udostępnienie
potencjału było w sposób oczywisty sprzeczne zarówno z art. 118 ust. 2 Pzp, jak też
odpowiednim postanowieniem SWZ.
Odwołujący nie polemizował również z ustaleniem Zamawiającego dotyczącym zadania
z pozycji nr 4 wykazu robót, co do daty ukończenia tego zadania. Odwołujący nie zrealizował
przy tym wezwania do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych zamiast tego
podjął próbę polemiki z Zamawiającym, co do celowości tego uzupełnienia. Odwołujący oparł
się przy tym na argumencie, że złożony przez niego wykaz robót był aktualny na dzień
złożenia. Odwołujący nie wziął jednak pod uwagę, że mimo, iż dokumenty składane na
wezwanie
do złożenia podmiotowych środków dowodowych mają być aktualne na dzień ich
złożenia, to mają one potwierdzać spełniania warunków udziału w postępowaniu na dzień
składania ofert. Tym samym nie budzi wątpliwości, że zadanie na którego realizację powołał
się Odwołujący nie odpowiadało treści warunku udziału w postępowaniu, ponieważ nie
zostało zrealizowane do dnia terminu składania ofert w postępowaniu.
W konsekwen
cji Izba uznała, że zarzut nr 1 nie potwierdził się.
Zarzut B
Przedmiotowy zarzut dotyczył możliwości naruszenia przez Zamawiającego art. 128 ust. 1
Pzp przez
jego niewłaściwe zastosowanie polegające na wezwaniu Odwołującego do
uzupełnienia oświadczeń i dokumentów, które w ocenie Odwołującego były prawidłowe, nie
zawier
ały błędów i nie wymagały uzupełnień i potwierdzały brak podstaw do odrzucenia jego
oferty.
Zarzut ten dotyczył wezwania z 19 listopada 2021 r., zatem termin do wniesienia
odwołania przeciwko temu wezwaniu należało liczyć od tej daty. Podniesienie
przedmiotowego zarzutu 16 grudnia 2021 r.
w ocenie Izby było spóźnione i nie spełniało
wymogów określonych w art. 515 Pzp. W konsekwencji, na podstawie art. 528 pkt 3 Pzp Izba
odrzuciła Zarzut B odwołania jako wniesiony po upływie ustawowego terminu.
Zarzut C
Izba oddaliła zarzut uznając, że nawet jeżeli zarzut ten by się potwierdził to nie miałby
on wpływu na wynik postępowania. Zgodnie z art. 554 ust. 1 pkt 1 Pzp Izba uwzględnia
odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało
wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia,
konkursu lub systemu kwalifikowania wykonawców.
Z powyższych względów, uznając, że wobec oddalenia Zarzutu A odwołania, Zarzut C nie
będzie mógł wpłynąć na wynik postępowania Izba odstąpiła od merytorycznego rozpoznania
Zarzutu C.
Zarzuty D i F podlegały oddaleniu jako zarzuty wynikowe wobec trzech powyższych,
tj. zarzutów A, B i C.
Zarzut E
Izba od
daliła zarzut uznając go za całkowicie bezpodstawny. Niecelowym byłoby
przytoczenie w tym miejscu całego uzasadnienia odrzucenia oferty Odwołującego z
postępowania. Zamawiający w szesnastostronicowym piśmie z 6 grudnia 2021 r.
szczegółowo uzasadnił zarówno przesłanki natury prawnej jak i faktycznej, które
dopr
owadziły do podjęcia decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego. Izba podkreśla przy
tym, że Zamawiający z rzadko występującą na gruncie podobnych postępowań
szczegółowością opisał stan faktyczny, kolejno dokonywane czynności oraz sposób oceny
składanych przez Odwołującego dokumentów. Zamawiający przy tym w bardzo jasny sposób
wskazał przesłanki, którymi kierował się uznając, że Odwołujący nie wykazał spełnienia
warunków udziału w postępowaniu. Zamawiający określił również przyczyny, dla których
uznał za nieprawidłowe udostępnienie potencjału przez wykonawcę Victor Energy Sp. z o.o.,
jak również zadanie wskazane w pozycji nr 4 wykazu robót Odwołującego.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………............…………………..……………