KIO 520/21 WYROK dnia 17 marca 2021 r.

Sygn. akt: KIO 520/21 

WYROK 

z dnia 17 marca 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza  

   w składzie: 

Przewodniczący:      Bartosz Stankiewicz 

Protokolant:    

Adam Skowroński 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 marca 2021 r. w Warszawie 

odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  16  lutego  2021  r.  przez  wykonawcę 

Przedsiębiorstwo  Robót  Inżynieryjnych  TOMBET  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Korytnicy  pod 

numerem  10A  (28-

305  Sobków)  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego 

Przedsiębiorstwo  Gospodarki  Odpadami  w  Suwałkach  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Suwałkach 

przy ul. 

Sejneńskiej 82 (16-400 Suwałki) 

przy udziale: 

A.  wykonawcy  B.  M. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  Bogmar  Roboty 

Ziemne Transport i Handel B. M. z s

iedzibą w Suwałkach przy ul. Bolesława Chrobrego 

400 Suwałki); 

B.  wykonawcy  K.  W. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  Transport 

Ciężarowy K. W. z siedzibą w Olecku przy ul. Wieniawskiego 6 (19-400 Olecko); 

zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego  

orzeka: 

Umarza  postępowanie  odwoławcze  w  zakresie  zarzutów  dotyczących  oferty  złożonej 

przez wykonawcę B. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Bogmar Roboty 

Ziemne 

Transport 

i 

Handel 

B. 

M. 

z 

siedzibą 

w 

Suwałkach  

z  uwagi  na  uwzględnienie  zarzutów  odwołania  w  całości  przez  zamawiającego  przy  braku 

wniesienia sprzeciwu wobec tej czynności przez ww. wykonawcę.  

Uwzględnia  odwołanie  w  zakresie  zarzutu  dotyczącego  rażąco  niskiej  ceny  odnośnie 

oferty  wykonawcy  K.  W. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  Transport 

Ciężarowy  K. W.  z  siedzibą  w  Olecku  i  nakazuje zamawiającemu  unieważnienie czynności 

wybor

u  najkorzystniejszej  oferty  w  postępowaniu  oraz  powtórzenie  czynności  badania  i 

oceny ofert 

w postępowaniu, a w jej ramach odrzucenie oferty ww. wykonawcy na podstawie 

art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. 

Prawo zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.). 

W pozostałym zakresie oddala odwołane. 

Kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  Przedsiębiorstwo  Robót  Inżynieryjnych 

TOMBET  Sp.  z  o.o. 

z  siedzibą  w  Korytnicy  w  części  3/5  oraz  wykonawcę  K.  W. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Transport Ciężarowy K. W. z siedzibą w 

Olecku 

w części 2/5 i: 

4.1. zalicza na 

poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: 

dziesięć  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  Przedsiębiorstwo  Robót 

Inżynieryjnych TOMBET Sp. z o.o. z siedzibą w Korytnicy tytułem wpisu od odwołania oraz 

koszty  związane  z  wynagrodzeniem  pełnomocników  wykonawców  Przedsiębiorstwa  Robót 

Inżynieryjnych  TOMBET  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Korytnicy  oraz  K.  W.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą pod  nazwą Transport  Ciężarowy  K. W.  z  siedzibą  w  Olecku  tj.  po 

600,00 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych, zero groszy); 

zasądza  od  wykonawcy  K.  W.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  nazwą 

Transport  Ciężarowy  K.  W.  z  siedzibą  w  Olecku  na  rzecz  wykonawcy  Przedsiębiorstwa 

Robót Inżynieryjnych TOMBET Sp. z o.o. z siedzibą w Korytnicy, kwotę w wysokości 3 280 zł 

00 gr (słownie: trzy tysiące dwieście osiemdziesiąt złotych zero groszy) stanowiącą różnicę 

pomiędzy  kosztami  postępowania  odwoławczego  poniesionymi  dotychczas  przez  ww. 

wykonawcę, a kosztami postępowania za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku. 

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  580  ust.  1  i  2  ust

awy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 

14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: 

………………………… 

Sygn. akt: KIO 520/21 

U z a s a d n i e n i e 

Przedsiębiorstwo  Gospodarki  Odpadami  w  Suwałkach  Sp.  z  o.o.,  zwana  dalej: 

„zamawiającym”,  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. 

U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) 

zwanej dalej: „Pzp” w trybie przetargu nieograniczonego pn.: 

Rekultywacja  kwatery  K1  składowiska  odpadów  w  msc.  Zielone  Kamedulskie  (znak 

postępowania: K-20/2020), zwane dalej „postępowaniem”.  

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych 

w dniu 31 grudnia 2020 r., pod numerem 776783-N-2020.  

Szacunkowa  wartość  zamówienia,  którego  przedmiotem  są  roboty  budowlane,  jest 

niższa  od  kwot  wskazanych  w  przepisach  wykonawczych  wydanych  na  podstawie  art.  11 

ust. 8 Pzp.  

W  dniu  16  lutego  2021  r.  wykonawca 

Przedsiębiorstwo  Robót  Inżynieryjnych 

TOMBET Sp. z o.o. 

z siedzibą w Korytnicy (zwany dalej: „odwołującym”) wniósł odwołanie od 

czynności i zaniechań zamawiającego polegających na: 

wyborze  jako  najkorzystniejszej  oferty  złożonej  przez  B.  M.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  BOGMAR  Roboty  Ziemne,  Transport  i  Handel  B.  M.  z  siedzibą  w 

Suwałkach; 

- zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy 

złożonej przez B. M. prowadzącego działalność 

gospodarczą  pod  firmą  BOGMAR  Roboty  Ziemne,  Transport  i  Handel  B.  M.  z  siedzibą  w 

S

uwałkach; 

-  zaniechaniu  odrzucenia  oferty  wykonawcy  K.  W. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą 

pod firmą Transport Ciężarowy K. W. z siedzibą w Olecku.  

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:  

1)  art. 

7  ust.  1  i  ust.  3  Pzp  w  związku  z  naruszeniem  art.  91  ust.  1  Pzp  przez  nierówne 

traktowanie  wykonawców  i  dokonanie  wyboru  oferty  wykonawcy  B.  M.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  BOGMAR  Roboty  Ziemne,  Transport  i  Handel  B.  M.  z 

siedzibą  w  Suwałkach  jako  najkorzystniejszej  oraz  zaniechanie  udzielenia  zamówienia 

wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami Pzp; 

2) art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp w związku z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp 

przez nierówne traktowanie wykonawców i zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy B. M. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  BOGMAR  Roboty  Ziemne,  Transport  i 

Handel  B.  M. 

z  siedzibą  w  Suwałkach  oraz  oferty  wykonawcy  K.  W.  prowadzącego 

działalność gospodarczą pod firmą Transport Ciężarowy K. W. z siedzibą w Olecku pomimo, 

że  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  co  znalazło 

potwierdzenie w złożonej ofercie przez przyjęcie przez ten podmiot do ustalenia ceny swojej 

oferty,  kosztów  pracy  na  poziomie  niższym  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę 

ustalonego  na  podstawie  właściwych  przepisów,  a  ponadto  dokonana  ocena  wyjaśnień 

potwierdza,  że  wykonawca  nie  udowodnił,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  za 

roboczogodzinę  świadczenia  usług  jest  realna  i  rynkowa  oraz  zgodna  z  powszechnie 

obowiązującymi przepisami prawa, w tym w zakresie minimalnego wynagrodzenia za pracę, 

podczas  gdy  zamawiający  w  przedmiotowym  stanie  faktycznym  był  zobowiązany  do 

odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  i  udzielenia  zamówienia  wykonawcy 

wybranemu zgodnie z przepisami Pzp; 

3) art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 1 Pzp przez nierówne traktowanie 

wykonawców  i  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy  B.  M.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  BOGMAR  Roboty  Ziemne,  Transport  i  Handel  B.  M.  z  siedzibą  w 

Suwałkach  oferty  wykonawcy  K.  W.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą 

Transport 

Ciężarowy  K.  W.  z  siedzibą  w  Olecku  pomimo,  że  jego  oferta  jest  niezgodna  z 

Pzp, tj. art. 90 ust. 1 pkt 1 Pzp, z uwagi na zaoferowanie przez niego stawki roboczogodziny, 

której wartość jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie 

właściwych przepisów; 

4) art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp w związku z art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp przez nierówne traktowanie 

wykonawców  i  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy  B.  M.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  BOGMAR  Roboty  Ziemne,  Transport  i  Handel  B.  M.  z  siedzibą  w 

Suwałkach oraz oferty wykonawcy K. W. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą 

Transport Ciężarowy K. W. z siedzibą w Olecku mimo że jego oferta jest niezgodna z treścią 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia (zwanej dalej: „SIWZ”) SIWZ, tj. z rozdziałem 10 

pkt  2  SIWZ,  z  uwag

i  na  zaoferowanie  stawki  roboczogodziny  na  poziomie  niższym  od 

minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie właściwych przepisów; 

5)  art.  7  ust.  1  i  ust.  3  Pzp  w  związku  z  art.  89  ust.  1  pkt  3  Pzp  w  związku  z  art.  3  ust.  1 

ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2020 r. 

poz. 1913 z późn. zm., zwanej dalej: „uznk") oraz art. 15 ust. 1 pkt. 1) uznk, przez nierówne 

traktowanie  wykonawców  i  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy  B.  M.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  BOGMAR  Roboty  Ziemne,  Transport  i  Handel  B.  M.  z 

siedzibą w Suwałkach oraz oferty wykonawcy K. W. prowadzącego działalność gospodarczą 

pod firmą Transport Ciężarowy K. W. z siedzibą w Olecku, pomimo, że cena zaoferowana za 

realizację  niniejszego  zadania  w  zakresie  stawki  roboczogodziny  za  wykonanie  usług  jest 

niezgodna  z  powszechnie  obowiązującymi  przepisami  prawa  w  zakresie  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę,  a  tym  samym  jest  to  cena  nierealna  i  nierynkowa  co  narusza 

zasady  uczciwej  konkurencji,  podczas  gdy  zamawiający  jest  zobowiązany  do  należytego 

badania  i  oceny  ofert  oraz  do  równego  traktowania  wykonawców  i  przestrzegania  zasady 

uczciwej konkurencji, a co za tym idzie jest zobowiązany do odrzucenia oferty złożonej przez 

wykonawcę  z  uwagi  na  fakt,  że  zaoferował  on  cenę,  za  wykonanie  przedmiotowego 

zamówienia  w  ww.  zakresie  bez  uwzględnienia  minimalnej  stawki  za  pracę  w  ramach 

zaoferowanej stawki za roboczogodzinę, tj. poniżej kosztów jego realizacji, co dowodzi, że jej 

złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji; 

6) innych przepisów wskazanych lub wynikających z uzasadnienia odwołania. 

W 

związku  z  powyższym  odwołujący  wniósł  o uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie 

zamawiającemu:  

unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty wykonawcy B. M. prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  BOGMAR  Roboty  Ziemne,  Transport  i  Handel  B.  M.  z 

siedzibą w Suwałkach; 

-  odrzucenia  oferty  wykonawcy  B.  M. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą 

BOGMAR Roboty Ziemne, Transport i Handel B. M. 

z siedzibą w Suwałkach; 

-  odrzucenia  oferty  wykonawcy  K.  W. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą 

Transport Ciężarowy K. W. z siedzibą w Olecku; 

powtórzenia czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego. 

Ponadto  odwołujący  wniósł  o  zasądzenie  kosztów  postępowania  odwoławczego  w  tym 

zwrotu kosztów wpisu od odwołania. 

Odwołujący wyjaśnił, że ma interes we wniesieniu odwołania, albowiem ma interes w 

uzyskaniu  zamówienia  oraz  może  ponieść  szkodę  na  skutek  zarzucanych  działań  i 

zaniechań  zamawiającego.  Odwołujący  wskazał,  że  zaskarżone  czynności  zamawiającego 

naruszają  jego  interes  w  uzyskaniu  zamówienia,  albowiem  jest  uczestnikiem 

przedmiotowego  postępowania  i  w  wyniku  czynności  zamawiającego  traci  możliwość 

uznania  jego  oferty  za  ofertę  najkorzystniejszą.  Gdyby  zamawiający  działał  zgodnie  z 

przepisami  Pzp  i  należycie  zbadałby  oraz  ocenił  wszystkie  oferty  w  postępowaniu,  to 

dokonałby odrzucenia oferty wykonawcy B. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod 

firmą BOGMAR Roboty Ziemne, Transport i Handel B. M. z siedzibą w Suwałkach (zwanego 

dalej  jako:  „BOGMAR”)  oraz  oferty  wykonawcy  K.  W.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą pod firmą Transport Ciężarowy K. W. z siedzibą w Olecku (zwanego dalej jako: 

„K.  W.”)  w  postępowaniu.  Zdaniem  odwołującego  przez  zaniechanie  odrzucenia  ofert  tych 

wykonawców  zamawiający  doprowadził  do  sytuacji,  w  której  odwołujący,  jako  kolejny  w 

rankingu 

ofert,  utracił  szansę  na  uzyskanie  zamówienia  oraz  na  osiągnięcie  zysku,  który 

planował  osiągnąć  w  wyniku  jego  realizacji  (lucrum  cessans).  Z  chwilą  wyboru  oferty 

wykonawcy,  ujawnił  się  interes  odwołującego  w  podniesieniu  tego  zarzutu  w  drodze 

przysługującego mu środka w postaci odwołania od decyzji zamawiającego do KIO. 

W  uzasadnieniu  dla  postawionych  zarzut

ów  odwołujący  wskazał,  że  zamawiający  w 

toku  oceny  ofert  wezwał  BOGMAR  oraz  K.  W.,  do  złożenia  w  trybie  art.  90  ust.  1  Pzp, 

wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny oferty. W ramach wyjaśnień rażąco niskiej ceny firma 

BOGMAR  oraz  K.  W. 

przedłożyli  kosztorysy  szczegółowe.  Wykonawca  BOGMAR 

zastosował  stawkę  roboczogodziny  równą  18.30  zł  (tylko  dla  robót  związanych  z 

wytyczenie

m  i  obsługą  geodezyjną  została  przyjęta  stawka  57,40  zł).  Wykonawca  K.  W. 

zastosował  stawkę  roboczogodziny  równą  15,50  zł  (tylko  dla  robót  związanych  z 

wytyczeniem  i  obsługą  geodezyjną  została  przyjęta  stawka  69,25  zł).  W  wyjaśnieniach 

uzupełniających  wykonawcy  ci  wskazali  dodatkowo,  że  stawki  podane  w  kosztorysach  są 

stawkami  netto,  które  pracownik  otrzymuje,  zaś  pozostałe  koszty  ujęte  są  w  kosztach 

pośrednich  kosztorysu.  Stosownie  do  dyspozycji  przepisu  art.  90  ust.  1  pkt.  1  Pzp 

wwykonawca  m

a  obowiązek,  na  wezwanie  zzamawiającego,  udzielić  wyjaśnień,  w  tym 

złożyć  dowody,  dotyczących  wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  w  szczególności  w  zakresie 

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podsta

wie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z2018 r. poz. 2177). 

Jak  wyjaśnił  odwołujący  w  ustawie  o  rachunkowości  przyjmuje  się  powszechnie,  że  koszty 

pracy  to  kwota,  jaką  ponosi  pracodawca  w  związku  z  zatrudnieniem  pracownika.  Pod 

pojęciem kosztów pracy kryją się zatem wszystkie obciążenia, wynikające z umowy o pracę, 

w tym wynagrodzenie brutto pracownika (przed opodatkowaniem), ale także m.in. nakłady na 

bezpieczeństwo,  odzież  ochronną,  doskonalenie,  działalność  socjalno-bytową,  składkę 

ubezpieczeniową i inne pozapłacowe obciążenia, które obciążają pracodawcę (m.in. połowa 

składek na ubezpieczenie rentowe i emerytalne). Z kolei, wg ustawy z 10 października 2002 

r. minimalne wynagrodzenie oznacza całkowite wynagrodzenie przysługujące pracownikowi 

za pracę w pełnym wymiarze czasu. Do obliczenia wysokości wynagrodzenia, zgodnie z art. 

6 § 1 cytowanej ustawy, przyjmuje się przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i 

inne  świadczenia  wynikające  ze  stosunku  pracy,  zaliczone  według  zasad  statystyki 

zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny do wynagrodzeń 

osobowych.  Zestawienie  tych  wyjaśnień  wskazuje,  że  koszty  pracy  obejmujące  obciążenia 

spoza  wynagrodzenia,  które  płaci  pracodawca  na  zatrudnienie  danego  pracownika,  są 

znacznie  szerszym  pojęciem  niż  pojęcie  minimalnego  wynagrodzenia.  W  związku  z 

powyższym  wartość  kosztów  pracy  (w  kosztorysie  ofertowym  przyjęta  do  ustalenia  ceny 

oferty)  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę,  ustalonych  na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za 

pracę.  Obligatoryjnym  elementem  stawki  roboczogodziny  są  obciążenia  płac.  Kosztem 

mogącym być kwalifikowanym jako pośredni są wyłącznie koszty ogólne budowy oraz koszty 

zarządu,  które  to  nie  są  objęte  kosztami  bezpośrednimi  w  jakiejkolwiek  pozycji 

kosztorysowej.  Odwołujący  wskazał  również,  że  w  ramach  stawki  roboczogodziny,  która  to 

jest  kosztem  bezpośrednim  związanym  z  wykonywaną  usługą,  należy  ująć  m.in. 

obligatoryjne  obciążenia  płacowe,  których  to  zgodnie  z  przedłożonymi  wyliczeniami 

wykonawcy  ci  nie  uwzględnili.  Potwierdzeniem  tego  stanowiska  jest  również  treść  samego 

art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  która  to  bezpośrednio  odwołuje  się  do  ustawy,  w  ramach  której 

ustawodawca przyjął określoną stawkę wynagrodzenia. Przy kalkulowaniu ceny oferty każdy 

z  wykonawców  składających  ofertę  w  przedmiotowym  postępowaniu  zobowiązany  był  do 

wzięcia pod uwagę zakresu wymagań i czynników cenotwórczych wynikających z rozdziału 

10 pkt 2 SIWZ. zgodnie z którym, „Zamawiający wymaga zatrudnienia przez Wykonawcę lub 

Podwykonawców na podstawie umowy o pracę wszystkich osób wykonujących czynności w 

zakresie  następujących  branż:  -  w  branży  konstrukcyjno-budowlanej  -  roboty  ziemne, 

budowa  drogi  wjazdowej  na  wierzchowinę  kwatery  K1  składowiska,  wykonanie  brakującej 

części  obwałowania,  uformowanie  wierzchowiny  kwatery  i  skarp  oraz  wykonanie  warstwy 

wyrównawczej oraz glebotwórczej”. Tymczasem - jak wynikało z kosztorysów przedłożonych 

przez wykonawców: BOGMAR oraz K. W., nie uwzględnili oni w cenie swoich ofert wymagań 

zamawiającego,  bowiem  przyjęli  do  kalkulacji  ceny  oferty  odpowiednio  stawkę 

roboczogodziny na poziomie 18,30 zł oraz na poziomie 15,50 zł, podczas gdy z przepisów o 

minimalnym  wynagrodzeniu,  do  których  odwołał  się  zamawiający  w  SIWZ,  wynikało,  że 

stawką roboczogodziny nie może być niższa niż 20,38 zł/r-g. 

Dalej odwołujący wskazał, że niezależnie od przepisów powszechnie obowiązującego prawa, 

z

godnie  z  podstawowymi  zasadami  kosztorysowania,  koszty  bezpośrednie  i  pośrednie 

stanowią  dwie  odrębne  grupy  kosztów,  jak  również  niedopuszczalne  jest  zwiększanie 

kosztów bezpośrednich poprzez koszty pośrednie. Należy wskazać, że przerzucanie części 

kosztów  pracy  do  kosztów  pośrednich  generuje  koszty  niekontrolowane,  a  w  ten  sposób 

wykonawca  może  tworzyć  sobie kompletnie  niekontrolowany  budżet,  który  może  próbować 

przeznaczać na cele niezwiązane z pokryciem kosztów pracy w wysokości w wynikającej z 

przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę i minimalnej stawce godzinowej. Po to są 

koszty  bezpośrednie,  żeby  koszty  pracy  były  określone  w  sposób  wymierny,  a  w  wyniku 

przyjęcia  przez  wykonawców  stawki  roboczogodziny  odpowiednio  w  wysokości  18,30  zł  i 

15,50  zł,  która  powinna  obejmować  wszystkie  koszty  pracy,  naruszono  obowiązujące 

przepisy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. 

Składniki, które powinny być wliczone w godzinową stawkę robocizny kosztorysowej to: 

płace zasadnicze, 

- premie regulaminowe, 

płace dodatkowe (dodatki funkcyjne, dodatki stażowe, inne dodatki regulaminowe), 

płace  uzupełniające  (wynagrodzenia  za  urlopy  i  inne  płatne  nieobecności,  zasiłki 

chorobowe  nierefundowane  przez  ZUS,  odprawy  emerytalne  i  z  innych  tytułów,  nagrody 

jubileuszowe itp.), 

obligatoryjne obciążenia płac, 

odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. 

Przy ocenie ofert w tym przypadku w szczególności przy określaniu stawki roboczogodziny 

z

amawiający  musi  wziąć  pod  uwagę,  czy  wykonawcy  wzięli  pod  uwagę  także  inne  koszty 

wynikające z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym (art. 90 ust. 

Zasadnicza  część  prac  do  zrealizowania  w  niniejszym  postępowaniu  jest  przewidziana  na 

rok  2021.  Jak  wynika  z  rozporządzenia  Rady  Ministrów  w  sprawie  wysokości  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę  w  2021  r.  minimalne  wynagrodzenie  w  roku  2021  wynosi  2800  zł 

brutto.  Jednak  są  to  kwoty  odnoszące  się  jedynie  do  wynagrodzenia  brutto  pracowników. 

Przy  szacowaniu  kosztów  pracy  należy  wziąć  pod  uwagę  m.in.  koszty  po  stronie 

pracodawców obejmujące składki emerytalne, rentowe, wypadkowe, Fundusz Pracy i FGŚP. 

To  te  elementy  są  dla  wykonawcy  kosztotwórcze  i  te  powinny  być  oceniane  w  ramach 

badania  realności  kosztów  ponoszonych  przez  wykonawcę  przy  realizacji  zamówienia. 

Odwołujący  wskazuje  na  konieczność  ujęcia  w  kosztach  wynagrodzenia  także  składek  na 

ubezpieczenie społeczne. Żaden przepis postanowień SIWZ nie może zwalniać wykonawcy 

z tego obowiązku. Całkowite wydatki związane z zatrudnieniem pracownika leżące po stronie 

pracod

awcy obejmują również obowiązki wynikające z przepisów prawa pracy i przepisów o 

ubezpieczeniu  społecznym,  obowiązujących  w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest 

zamówienie  tzw.  koszty  pośrednie  w  tym  w  szczególności:  urlopy,  odprawy  emerytalne, 

rentowe,  nagr

ody  jubileuszowe,  pranie  odzieży,  środki  czystości  dla  pracowników.  W  celu 

ustalenia minimalnego wydatku finansowego, w przeliczeniu na 1 godzinę pracy, związanego 

z  zatrudnieniem  pracownika  w  pierwszej  kolejności  konieczne  jest  ustalenie 

średniomiesięcznego wymiaru czasu pracy. Przepisy Kodeksu pracy określają normy czasu 

pracy,  wynoszące:  8  godzin  na  dobę  i  przeciętnie  40  godzin  na  tydzień  w  przeciętnie 

pięciodniowym  tygodniu  pracy  w  przyjętym  okresie  rozliczeniowym.  W  oparciu  o  te  normy 

pracodawca  ustala 

liczbę  godzin  i  dni  do  przepracowania  w  przyjętym  okresie 

rozliczeniowym czasu pracy. Liczbę tych godzin oblicza się: mnożąc 40 godzin przez liczbę 

tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie dodając do otrzymanej liczby 

godzin  iloczyn  8 

godzin  i  liczby  dni  pozostałych  do  końca  okresu  rozliczeniowego, 

przypadających  od  poniedziałku  do  piątku.  Szczegółowe  wyliczenia  pozwalają  na  ustalenie 

stawki za 1 roboczogodzinę (uwzględniając m.in. koszty pracy, których wartość przyjęta do 

ustalenia cen

y nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na 

podstawie art. 2 ust. 3-

5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu 

za pracę (zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 września 2020r. w sprawie 

wyso

kości  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  oraz  wysokości  minimalnej  stawki 

godzinowej w 2021 r.) na poziomie nie mniejszym niż 2.800,00 zł. 

Zdaniem  odwołującego  zastosowana  stawka  roboczogodziny  przez  wykonawcę  Krzysztofa 

Witkowskiego jest zaniżona, ponieważ jest niższa o 4,88 zł (15,50 - 20,38 = - 4,88 zł). 

Odwołujący  wskazał  dalej,  że  zgodnie  z  zapisami  SIWZ  rozdziału  10  pkt  2  „Zamawiający 

wymaga zatrudnienia przez Wykonawcę lub Podwykonawców na podstawie umowy o pracę 

wszystkich  osób  wykonujących  czynności  w  zakresie  następujących  branż:  -  w  branży 

konstrukcyjno-budowlanej  - 

roboty  ziemne,  budowa  drogi  wjazdowej  na  wierzchowinę 

kwatery  K1  składowiska,  wykonanie  brakującej  części  obwałowania,  uformowanie 

wierzchowiny  kwatery  i  skarp  oraz  wykonanie  warstwy  w

yrównawczej  oraz  glebotwórczej”. 

Oznacza  to,  że  zasadnicze  roboty,  które  należy  wykonać  w  ramach  w/w  zadania  obligują 

pracodawcę  do  zatrudnienia  pracowników  na  podstawie  umowy  o  pracę  a  co  za  tym  idzie 

konieczności  ustalenia  ich  wynagrodzenia  na  poziomie  nie  niższym  niż  wynagrodzenie 

minimalne.  W  przypadku  zamówień  na  roboty  budowlane  koszty  pracy  mają  niebagatelne 

znaczenie. Przyjęcie natomiast za podstawę obliczenia ceny oferty wynagrodzenia w kwocie 

niższej,  niż  przewidziana  w  ustawie,  należy  poczytywać  za  okoliczność  uzasadniającą 

odrzucenie ofert tych wykonawców nie tylko na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4)  Pzp (rażąco 

niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia), ale również na podstawie art. 

89 ust. 1 pkt 1) Pzp 

(niezgodność z Pzp). Zgodnie bowiem z ugruntowanym w orzecznictwie 

poglądem, przyjęcie za podstawę obliczenia ceny oferty wynagrodzenia w kwocie niższej niż 

przewidziana  w  ustawie  o  minimalnym  wynagrodzeniu,  stanowi  okoliczność  uzasadniającą 

odrzucenie  oferty  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  1  Pzp 

bowiem  tak  sporządzona  oferta 

uchybia przepisowi art. 90 ust. i pkt 1 Pzp, zgodnie z którym przyjęta przez wykonawcę do 

ustalenia  ceny  oferty  wartość  kosztów  pracy  nie  może  być  niższa  od  minimalnego 

wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów ustawy. Z art. 90 ust. 1 pkt 1 

Pzp  wynika  bowiem  konieczność  uwzględnienia  przez  wykonawców  ubiegających  się  o 

zamówienie kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa 

od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów o minimalnym 

wynagrodzeniu.  Stosownie  do  art.  90  ust.  1  Pzp  elementem  oferty  mający  wpływ  na 

wysokość  ceny  są  koszty  pracy,  który  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być 

niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego zgodnie z ustawą o minimalnym 

wynagrodzeniu  za  pracę  wskazaną  w  art.  90  Pzp.  Przepis  ten  wskazując  jako  jedną  z 

przesłanek  oceny  i  uznawania  tzw.  domniemania  ceny  rażąco  niskiej  nie  uzależnia  tej 

przesłanki  od  sposobu  przygotowania  przez  zamawiającego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia publicznego. Przepis art. 90 ust. 1 pkt 1 Pzp wiązał wykonawcę co do sposobu 

wyliczenia  kosztów  pracy  dla  celów  sporządzenia  oferty.  Wymóg  ten  był  powiązany  z 

wymogiem  rozdziału 10  pkt  2  SIWZ. Tymczasem  z kosztorysu wykonawcy  wynika,  że przy 

kalkulacji  ceny  oferty  uwzględnił  on  koszty  pracy  na  poziomie  niższym  od  minimalnego 

wynagrodzenia  wynikającego  z  właściwych  przepisów.  Złożone  przez  wykonawcę 

wyjaśnienia  stanowiły  zaś  niedopuszczalną  próbę  wykazania,  że  brakująca  część  kosztów 

pracy została uwzględniona w kosztach pośrednich, podczas gdy koszty pracy nie mogą być 

uznane  za  koszty  pośrednie.  Zatem  z  uwagi  na  przyjęcie  przez  wykonawcę  w  kosztorysie 

ofertowym  stawki  roboczogodziny  na  poziomie  niższym  od  minimalnego  wynagrodzenia  za 

pracę należy  uznać,  że  jego oferta jest  sprzeczna  z  ustawą (art.  90  ust.  1 pkt  1  Pzp)  oraz 

treścią SIWZ (rozdział 10 pkt 2 SIWZ). 

Odwołujący  wyjaśnił,  że  z  art.  90  ust.  2  Pzp  wynika,  iż  to  na  wykonawcy  spoczywa 

obowiązek  udowodnienia,  że  zaoferowana  cena  nie  jest  rażąco  niska,  dlatego  wymagane 

wyjaśnienie  zaoferowanej  ceny  należy  sporządzić  z  najwyższą  starannością  popierając  je 

dowodami,  które  są  niezbędne  do  uwiarygodnienia  przedstawionego  wyjaśniania.  W  obu 

przypadkach  wyjaśnienia  firm  są  zdecydowanie  zbyt  ogólne,  potencjalni  wykonawcy 

zapewniają tylko, że posiadają własny sprzęt oraz doświadczenie. Odwołujący podkreślił, że 

samo  zestawienie  kalkulacji  kosztów  i  określenie  marży  nie  jest  wystarczające,  aby 

uzasadnić realność ceny. Każdy wykonawca powinien dodatkowo wyjaśnić, jakie konkretnie 

okoliczności  i  w  jaki  sposób  wpłynęły  na  obniżenie  ceny  bądź  kosztu.  Zamawiający  musi 

uzyskać  potwierdzenie,  że  kwoty  przedstawione  w  szczegółowej  kalkulacji  kosztów  mają 

swoje  rynkowe  uzasadnienie. 

Obowiązkiem  wykonawcy  jest  dostarczenie  wyczerpujących 

wyjaśnień, które w pierwszej kolejności powinny odnosić się do wątpliwości zamawiającego 

sformułowanych  w  wezwaniu.  W  przypadku,  kiedy  wezwanie  dotyczy  ceny  oferty, 

wykonawca  powinien  odnieść  się  kompleksowo  do  zaoferowanej  ceny.  Zgodnie  bowiem  z 

art.  90  ust.  2  Pzp,  to  wykonawca  wszelkimi  niezbędnymi  środkami  dostępnymi  w  danej 

sprawie  i  uzasadnionymi  w  konkretnym  stanie  faktycznym,  powinien  wykazać 

zamawiającemu,  że  jego  cena  (lub  koszt)  nie  jest  rażąco  niska,  pomimo  ziszczenia  się 

określonych  ustawowych  przesłanek  podejrzenia  rażąco  niskiej  ceny  w  jego  ofercie. 

Obowiązkiem  wykonawcy,  wezwanego  do  złożenia  wyjaśnień  jest  przedstawienie 

przekonywujących  wyjaśnień  i  dowodów  na  potwierdzenie  tego,  że  cena  oferty  została 

skalkulowana  w  sposób  rzetelny  i  gwarantuje  realizację  całego  zakresu  objętego 

zamówieniem.  Wyjaśnienia  elementów  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  muszą  być 

konkretne, wyczerpujące i nie mogą pozostawiać jakichkolwiek wątpliwości co do rzetelności 

kalkulacji  ceny  oferty.  Treść  ustawy,  w  art.  90  ust.  2  wprost  wskazuje,  że  obowiązek 

wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu  spoczywa  w  całości  na 

wykonawcy,  a  obaj  wykonawcy  w  niniejszym  przypadku  nie  sprostali  temu  obowiązkowi. 

Przepis  art.  90  ust.  3  Pzp  nakazuje  odrzucenie  oferty,  gdy  wykonawca  wezwany  do 

wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na jej cenę nie złożył wyjaśnień albo złożone 

wyjaśnienia  potwierdzają  rażąco  niski  charakter  ceny  oferty.  Złożenie  wyjaśnień 

n

iedostatecznych,  zbyt  ogólnych,  nieadekwatnych  do  wezwania  zamawiającego  jest 

równoważne do sytuacji, w której wykonawca nie złożył wyjaśnień. Należy podkreślić, że w 

przedmiotowej  sprawie  radykalny  i  nieodwracalny  błąd  w  obliczeniu  ceny  przez  obu 

oferentów polegał przede wszystkim na nieuwzględnieniu wymagań dotyczących wysokości 

minimalnego wynagrodzenia, wynikających z obowiązujących przepisów. Stwierdzić należy, 

że  przyjęcie  za  podstawę  obliczenia  ceny  oferty  wynagrodzenia  w  kwocie  niższej  niż 

przewidzi

ana  w  ustawie  o  minimalnym  wynagrodzeniu,  stanowi  okoliczność  uzasadniającą 

odrzucenie  oferty  obu  wykonawców  nie  tylko  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp,  ale 

również  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  1  Pzp,  bowiem  tak  sporządzona  oferta  uchybia 

przepisow

i art. 90 ust. 1 pkt 1 Pzp, zgodnie z którym przyjęta przez wykonawcę do ustalenia 

ceny oferty wartość kosztów pracy nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za 

pracę ustalonego na podstawie przepisów ustawy.  

Ponadto  odwołujący  stwierdził,  że  oferty  obu  wykonawców  powinny  być,  niezależnie  od 

wyżej wskazanych podstaw, również odrzucone na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp, jako 

niezgodne z treścią SIWZ, tj. z rozdziałem 10 pkt 2 SIWZ, z uwagi na zaoferowanie stawki 

roboczogodziny  na  poziomie  niższym  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  ustalonego 

na podstawie właściwych przepisów. 

Odwołujący  zarzucił  dalej,  że  zgodnie  z  art.  3  ust.  1  uznk  czynem  nieuczciwej  konkurencji 

jest  działanie  sprzeczne  z  prawem  lub  dobrymi  obyczajami,  jeżeli  zagraża  lub  narusza 

interes  innego  przedsiębiorcy  lub  klienta.  Na  podstawie  powołanego  przepisu  możliwe  jest 

zatem uznanie za czyn nieuczciwej konkurencji każdego sprzecznego z prawem lub dobrymi 

obyczajami  zachowania  przedsiębiorcy,  które  nie  tylko  narusza  interes  innego 

przedsiębiorcy,  ale  również  naruszeniem  takim  zagraża.  Odwołujący  kwestionował 

rzetelność  sposobu  Jego  zdaniem  wykonawcy  ci  w  sposób  nieuprawniony  zaniżyli  cenę 

swojej oferty w wyniku zastosowania stawki za roboczogodzinę nieuwzględniającej wymagań 

określonych  w  SIWZ  oraz  niezgodnych  z  przepisami  prawa  dotyczących  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę.  Działania  te  naruszają  tym  samym  interes  odwołującego  jako 

podmiotu  ubiegającego  się  o  udzielenie  przedmiotowego  zamówienia.  Zachowanie 

wykonawców  zaburzyło  konkurencję,  jako  że  stanowiło  odstępstwo  od  zasad  rzetelnego 

kalkulowania ceny oferty, której oczekiwać należy od każdego wykonawcy ubiegającego się 

o udzielenie zamówienia publicznego. W związku z tym oferty tych powinny również zostać 

odrzucone na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 uznk. 

Przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  zgłosili 

wykonawcy:  B.  M. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  BOGMAR  Roboty 

Ziemne Transport i Handel B. M. 

z siedzibą w Suwałkach oraz K. W. prowadzący działalność 

gospodarczą pod nazwą Transport Ciężarowy K. W. z siedzibą w Olecku.  

Zamawiający pismem z dnia 1 marca 2021 r. złożył odpowiedź na odwołanie, w której 

oświadczył, że uwzględnia w całości zarzuty przedstawione w odwołaniu. 

Zarządzeniem  z  dnia  3  marca  2021  r.,  obaj  wykonawcy  zgłaszający  przystąpienie 

zostali  wezwani 

w  trybie  art.  523  ust.  1  Pzp  do  złożenia  oświadczenia  w  przedmiocie 

sprzeciwu w związku z uwzględnieniem przez zamawiającego zarzutów przedstawionych w 

odwołaniu,  w  terminie  3  dni  od  dnia  otrzymania  wezwania,  pod  rygorem  umorzenia 

postępowania odwoławczego 

W dniu 5 marca 2021 r., wykonawca K. W. 

prowadzący działalność gospodarczą pod 

nazwą  Transport  Ciężarowy  K.  W.  z  siedzibą  w  Olecku  złożył  pismo,  w  którym  zgłosił 

sprzeciw wobec uwzględnienia przez zamawiającego zarzutów odwołania.  

Drugi  wykonawca  zgłaszający  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po 

stronie  zamawiającego  tj.  B.  M.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  Bogmar 

Roboty  Ziemne  Transport  i  Handel  B.  M. 

z  siedzibą  w  Suwałkach,  nie  wniósł  sprzeciwu 

wobec uwzględnienia w całości zarzutów odwołania przez zamawiającego.  

Na  posiedzeniu 

niejawnym  z  udziałem  stron  wykonawca  K.  W.  złożył  pismo 

procesowe  wraz  z  dowodami.  W  uzasadnieniu  tego  pisma  ww.  wykonawca 

przedstawił 

argumentację dla wniosku o oddalenie odwołania.  

Ww.  wykonawca 

na  wstępie  zauważył,  iż  w  zakresie  sposobu  określenia  wyceny  robót 

budowlanych  nie  istnieją  jakiekolwiek  przepisy  ściśle  normujące  zarówno  formę,  sposób  i 

przypisanie  poszczególnych  kosztów  przewidywanych  do  poniesienia  przez  wykonawcę  w 

przyszłości.  Przyjęte  metody  kosztorysowania  opierające  się  z  reguły  na  programach  do 

kosztorysowania takich jak np. norma, rodos czy inne dostępne wykonawcy oprogramowanie 

wykorzystują  tzw.  Katalogi  Norm  Rzeczowych  ujmujące  w  swym  zakresie  jednostkowe 

nakłady na czas pracy, zużycie materiałów i pracę sprzętu. Dowolność zastosowania metody 

kosztorysowania  oraz  prezentacja  uzyskanego  wyniku  jest  zatem  dowolna,  o  ile  nie  stoi  w 

sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa oraz wytycznymi zawartymi w treści SIWZ. 

Podkreślić  również  należy,  iż  w  rzeczywistości  brak  jest  legalnej  definicji  pojęcia 

„roboczogodzina  kosztorysowa”,  jak  również  pojęcia  tzw.  narzutów  kosztorysowych 

określanych  jako  koszty  pośrednie (KP)  lub  kosztami  ogólnymi  (KO)  które  w  zależności  od 

metodologii przyjętej przez wykonawcę mogą być naliczane w dowolny sposób. Wykonawca 

zgłaszający  przystąpienie  wyjaśnił,  że  na  etapie  złożonych  wyjaśnień  treści  oferty  przez 

przedłożenie  kosztorysu  szczegółowego  zaprezentował  określoną  w  jej  treści  ryczałtową 

cenę  za  wykonanie  całości  zamówienia.  Przedstawiony  kosztorys  ofertowy  opracowany 

został zgodnie z wytycznymi zamawiającego w układzie przewidzianym dostarczonym przez 

zamawiającego  przedmiarem  robót  z  zachowaniem  poszczególnych,  niezmienionych 

nakładów  zawartych  w  tabelach  Katalogów  Norm  Rzeczowych  wskazanych  przez 

zamawiającego  oraz  zastosowaniem  stawek  i  narzutów  zaprezentowanych  na  1  stronie 

kosztorysu.  Następnie  wskazał,  że  dokonując  wcześniej  dokładnej  analizy  ocenił  w  sposób 

właściwy przewidywany  koszt pracy (robocizny), oraz przypisane do niej koszty określone i 

wyliczone  indywidualnie  do  bezpośrednich  nakładów  kosztorysowych  związanych  z 

„robocizną  kosztorysową”.  W  jego  ocenie  tak  określone  koszty  pracy  z  uwzględnieniem 

wszelkich  kosztów  bezpośrednich  i  pośrednich  gwarantują  w  pełni  wypłatę  wynagrodzenia 

pracownikom skierowanym na potrzeby realizacji przedmiotowego zamówienia. 

Następnie  ww.  wykonawca  wyjaśnił,  że  w  zakresie  ryczałtowej  ceny  wyodrębnił,  jego 

zdaniem niezbędny koszt pracy bezpośredniej w wysokości 258.079 58 zł. Po uwzględnieniu 

przewidzian

ego  narzutu  w  wysokości  65,4%  liczonego  bezpośrednio  od  planowanej  wyżej 

kwoty  dysponuje  na  wynagrodzenia  przewidywaną  przez  niego  kwotą  łączną  w  wysokości 

426.863 63 zł.  

Dalej  wskazał,  że  na  jego  pisemny  wniosek  zamawiający  przekazał  mu  kopię  kosztorysu 

inwestorskiego. Jak wynika z udostępnionego dokumentu zamawiający opracował kosztorys 

inwestorski stosując następujące wskaźniki i narzuty: 17,50 zł/r-g – stawka roboczogodziny 

kosztorysowej, 52% - 

koszty pośrednie (liczone odrębnie od R (robocizny) i S (sprzętu)) oraz 

narzut  zysku  w  wysokości  7,4%.  Jak  wynika  z  przedstawionego  zestawienia  zamawiający 

wyliczył niezbędny koszt pracy – robocizny bezpośredniej w wysokości 269.607 35 zł, a po 

uwzględnieniu przewidzianego narzutu w wysokości 52% w kwocie 409.803 17 zł. 

Mając  na  uwadze  powyższe  wyliczenia  zawarte  w  dokumentach,  którymi  to  dysponuje 

zamawiający – jego zdaniem – nie zachodzi jakakolwiek przesłanka wskazująca na złożenie 

oferty  przez  zgłaszającego  przystąpienie  z  ceną  rażąco  niską  w  zakresie  kosztów  pracy, 

mających gwarantować zarówno wykonanie zamówienia, jak również zapłatę wynagrodzenia 

pracownikom  skierowanym  do  jego  realizacji  z  zachowaniem  przepisów  zawartych w  treści 

Rozporządzenia  Rady  Ministrów  z  dnia  15  września  2020  roku  w  sprawie  wysokości 

minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 

r.  

Odnosząc się do analizy złożonej w postępowaniu oferty odwołującego w zakresie wartości 

kosztów pracy zauważył, iż pomimo zastosowania pozornie wyższej stawki roboczogodziny 

kosztorysowej,  którą  przyjął  do  wyceny  niezbędny  oszacowany  koszt  pracy  bezpośredniej 

ujęty w przedłożonym zamawiającemu kosztorysie wyliczony został w wysokości 129.005 31 

zł,  a  po  uwzględnieniu  narzutu  kosztów  w  wysokości  50%  w  kwocie  193.507  97  zł.  Mając 

powyższe na uwadze zgłaszający przystąpienie wskazał, iż przewidział w oferowanej cenie 

ryczałtowej  porównywalne  z  zamawiającym  koszty  pracy,  a  jednocześnie  w  wyniku 

porównania  złożonych  ofert  odwołującego  i  przestępującego,  przystępujący  rezerwuje  na 

wykonanie  zamówienia  wyższy  koszt  o  140.099,38  zł  (ponad  dwukrotnie),  a  z 

uwzględnieniem  narzutów  jest  to  kwota  wyższa  o  216.295,20  zł,  niż  odwołujący. 

Sprowadzając ofertę odwołującego do nakładów KNR odpowiadających nakładom robocizny, 

które  ujął  w  kosztorysie  inwestorskim  zamawiający  –  nakłady  te  wynoszą  odpowiednio 

16.128,402 r-

g kosztorysowej. Dla wartości kosztów pracy przyjętych przez odwołującego w 

wysokości  129.005  31  zł  odpowiada  roboczogodzina  w  wysokości:  129.005,31: 

—7 999 zł. (bez uwzględnienia narzutów).  

Zgłaszający przystąpienie w odniesieniu do wskazanego w odwołaniu wyliczenia przedstawił 

elementy  kosztów  związane  z  wyliczeniem  kosztu  minimalnej  stawki  kalkulacyjnej.  Jako 

wartość  wyjściową  do  wyliczenia  minimalnej  kalkulacyjnej  stawki  w  budownictwie  dla  robót 

budowlano-

montażowych w Polsce przyjęto: 

obowiązujące minimalne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w 2021 roku 

tj. 2.800,00 zł brutto; 

średni miesięczny czas pracy dla 2020 r. wynoszący 168 godzin. 

Po  p

odzieleniu  ww.  kwoty  przez  średni  miesięczny  czas  pracy,  wyjściowa  stawka  za 

roboczogodzinę  wynosi  16,6667  zł.  Przedmiotową  stawkę  zgłaszający  przystąpienie 

uzupełnił  o  narzuty  podstawowe  i  narzuty  uzupełniające  do  jednej  roboczogodziny  przy 

miesięcznym czasie pracy wynoszącym 168 godzin. 

Po  przedstawieniu  szczegółowych  wyliczeń  w  tym  zakresie  zgłaszający  przystąpienie 

wskazał,  że  wartość  minimalnej  stawki  godzinowej  w  Polsce  dla  robót  budowlano 

montażowych  w  2021  r.  wynosi:  23,4274  zł  16,6667  +  6,7607,  w  zaokrągleniu  do  dwóch 

miejsc po przecinku jest to wartość: 23,43 zł. 

Zdaniem  ww.  wykonawcy  powyższa  stawka  rekomendowana  jest  przez  związki 

pracodawców, związki zawodowe oraz organizacje wspierające.  

Zgłaszający przystąpienie zwrócił uwagę, iż odwołujący w przedłożonym kosztorysie przyjął 

do  stosowania  stawkę  w  wysokości  21  ,30  zł/r-g.  Przyjmując  za  słuszną  argumentację 

odwołującego  należałoby  stwierdzić,  iż  w  związku  z  faktem,  iż  zastosowana  przez 

odwołującego  stawka  21  ,30  jest  niższa,  niż  przedstawiona  w  powyższym  wyliczeniu,  jego 

oferta  dotknięta  jest  również  wadą  i  podlegałaby  odrzuceniu  wraz  z  pozostałymi  ofertami, 

również sporządzony kosztorys inwestorski zawiera błędy, a wobec powyższego kierując się 

rozumowaniem prezentowane przez odwołującego w tym konkretnym postępowaniu, żadna 

z  złożonych  ofert  nie  spełniałaby  wymagań  określonych  w  SIWZ,  wszystkie  podlegałyby 

odrzuceniu, a postępowanie należałoby unieważnić.  

W  ocenie  zgłaszającego  przystąpienie  złożona  przez  niego  oferta  nie  była  ofertą  dotkniętą 

ceną  rażąco  niską,  nie  podlega  też  odrzuceniu  na  wskazanych  przez  odwołującego 

podstawach. 

Na podstawie dokument

acji przedmiotowego postępowania, złożonych dowodów oraz 

biorąc pod uwagę stanowiska stron i uczestników postępowania odwoławczego, Izba 

ustali

ła i zważyła, co następuje: 

Zgodnie  z  treścią  art.  92  ust.  2  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Przepisy 

wprowadzające  ustawę  -  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.U.  z  2019  poz.  2020),  do 

postępowań  odwoławczych  oraz  postępowań  toczących  się  wskutek  wniesienia  skargi  do 

sądu, o których mowa w ustawie uchylanej w art. 89, wszczętych po dniu 31 grudnia 2020 r., 

dotyczących postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych przed dniem 1 stycznia 2021 

r., stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1. Mając na uwadze powyższe, Izba do 

postępowania odwoławczego w przedmiotowej sprawie zastosowała przepisy ustawy z dnia 

11  września 2019  r.  -  Prawo zamówień  publicznych (Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  2019  ze zm.  ), 

zwanej  dalej  nadal:  „nPzp”,  ponieważ  zostało  ono  wszczęte  przez  wniesienie  odwołania  w 

dniu 16 lutego 2021 r., czyli po dniu 31 grudnia 2020 r.  

Izba  uznała,  że  odwołujący,  którego  oferta  mogłaby  zostać  wybrana  jako 

najkorzystniejsza  w  przypadku  potwierdzenia  się  zarzutów  odwołania  i  wyeliminowania 

z 

postępowania  oferty  wybranego  wykonawcy  oraz  oferty  drugiego  w  rankingu  ofert 

wykonawcy,  posiada

ł interes w uzyskaniu zamówienia oraz mógł ponieść szkodę w wyniku 

naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy,  czym  wypełnił  materialnoprawne 

przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505 ust. 1 nPzp. Ponadto Izba 

stwierdziła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących  odrzuceniem 

odwołania  na  podstawie art.  528  nPzp  i  skierowała  odwołanie  na  rozprawę  w  zakresie 

zarzutów, które nie zostały umorzone. 

Wobec spełnienia przesłanek określonych w  art.  525  ust.  1-3  nPzp, Izba  stwierdziła 

skuteczność zgłoszonych przystąpień, po stronie zamawiającego, przez wykonawców: B. M. 

prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Bogmar Roboty Ziemne Transport i Handel 

B.  M. 

z  siedzibą  w  Suwałkach  (zwanego  dalej  nadal:  BOGMAR”)  oraz  K.  W.  prowadzący 

działalność  gospodarczą  pod  nazwą  Transport  Ciężarowy  K.  W.  z  siedzibą  w  Olecku 

(zwanego dalej nadal jako: „K. W.” lub „przystępujący”).  

W  związku  z  uwzględnieniem  w  całości  zarzutów  odwołania  przez  zamawiającego 

oraz  wniesieniem  sprzeciwu  przez  przystępującego  K.  W.  wyłącznie  co  do  zarzutów 

skierowanych  wobec  jego  oferty,  przy  jednoczesnym  niewniesieniu  sprzeciwu  przez 

przystępującego  BOGMAR,  Izba  rozpoznała  odwołanie  w  części  dotyczącej  zarzutów 

odnoszących  się  do  oferty  przystępującego,  który  wniósł  sprzeciw.  Tym  samym  Izba 

umorzyła postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów dotyczących oferty złożonej przez 

wykonawcę  BOGMAR  z  uwagi  na  uwzględnienie  zarzutów  odwołania  w  całości  przez 

zamawiającego przy braku wniesienia sprzeciwu wobec tej czynności przez ww. wykonawcę. 

Podstawą prawną powyższej czynności były przepisy art. 522 ust. 4 nPzp oraz art. 523 ust. 3 

nPzp.  Zgodnie  z  treścią  art.  522  ust.  4  nPzp  W  przypadku  uwzględnienia  przez 

zamawiającego  części  zarzutów  przedstawionych  w  odwołaniu,  Izba  może  umorzyć 

postępowanie  odwoławcze  w  części  dotyczącej  tych  zarzutów,  pod  warunkiem  że  w 

postępowaniu  odwoławczym  po  stronie  zamawiającego  nie  przystąpił  w  terminie  żaden 

wykonawca  albo  wykonawca,  który  przystąpił  po  stronie  zamawiającego,  nie  wniósł 

sprzeciwu  wobec  uwzględnienia  tych  zarzutów.  W  takim  przypadku  Izba  rozpoznaje 

pozostałe zarzuty odwołania. Zamawiający wykonuje, powtarza lub unieważnia czynności w 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia,  zgodnie  z  żądaniem  zawartym  w  odwołaniu  w 

zakresie  uwzględnionych  zarzutów.  Natomiast  na  podstawie  art.  523  ust.  3  nPzp  –  Jeżeli 

uczestnik  po

stępowania  odwoławczego,  który  przystąpił  do  postępowania  po  stronie 

zamawiającego,  wniesie  sprzeciw  wobec  uwzględnienia  zarzutów  przedstawionych  w 

odwołaniu  w  całości  albo  w  części,  gdy  odwołujący  nie  wycofa  pozostałych  zarzutów 

odwołania,  Izba  rozpoznaje  odwołanie.  Treść  ww.  przepisów  nie  odpowiada  dokładnie 

stanowi  faktycznemu  jaki  zaistniał  w  przedmiotowej  sprawie,  ponieważ  zamawiający 

uwzględnił  w  całości  zarzuty  podniesione  w  odwołaniu.  Zarzuty  te  dotyczyły  ofert  dwóch 

wykonawców,  sklasyfikowanych  w  rankingu  ofert  na  dwóch  pierwszych  pozycjach. 

Wykonawca, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza przez zamawiającego, tj. 

przystępujący  BOGMAR  nie  wniósł  sprzeciwu  wobec  uwzględnienia  w  całości  zarzutów 

odwołania, tym samym skład orzekający uznał, że ww. wykonawca zrezygnował z „obrony” 

swojej  oferty.  W  związku  z  tym  odwołanie,  w  części  zarzutów  odnoszących  się  do  oferty 

wykonawcy  BOGMAR  stało  się  bezprzedmiotowe  i  zostało  w  tym  zakresie  umorzone,  a 

zamawiający  powinien  wykonać,  powtórzyć  lub  unieważnić  czynności  w  postępowaniu, 

zgodnie  z  żądaniem  zawartym  w  odwołaniu  w  zakresie  uwzględnionych  zarzutów. 

Wykonawca,  którego  oferta  została  sklasyfikowana  na  drugim  w  miejscu  w  rankingu  ofert 

wniósł  sprzeciw  wobec uwzględnienia w  całości  zarzutów  odwołania przez  zamawiającego, 

jednocześnie zastrzegając, że został on wniesiony  wyłącznie co do zarzutów skierowanych 

wobec  jego  oferty.  W  związku  z  tym  Izba  rozpoznała  pozostałe  zarzuty  odwołania  tj.  w 

zakresie objętym wniesionym sprzeciwem.  

Izba 

zaliczyła na poczet materiału dowodowego: 

1)  dokumentacj

ę  przekazaną  w  formie  papierowej,  przesłaną  do  akt  sprawy  przez 

zamawiającego w dniu 11 marca 2021 r., w tym w szczególności: 

SIWZ wraz z załącznikami; 

- ofert

ę złożoną przez przystępującego K. W.; 

-  wezwanie  z  dnia  18  stycznia  2021  r.  skierowane  do 

przystępującego  K.  W.  o  udzielenie 

wyjaśnień w przypadku rażąco niskiej ceny; 

wyjaśnienia  z dnia 25  stycznia 2021 r. udzielone przez przystępującego w odpowiedzi na 

powyższe wezwanie wraz z załącznikami;  

pismo odwołującego z dnia 4 lutego 2021 r. skierowane do zamawiającego, które zawierało 

informacje, że oferty obu przystępujących zawierały rażąco niską cenę; 

-  wezwanie  z  dnia  4  lutego  2021  r.  skierowane  do 

przystępującego  K.  W.  o  udzielenie 

wyjaśnień; 

wyjaśnienia z dnia 9 lutego 2021 r. (w treści pisma została wskazana data 9 stycznia 2021 

r.)  udzielone  przez 

przystępującego  w  odpowiedzi  na  powyższe  wezwanie  wraz  z 

załącznikami;  

- zawiadomienie o wyborze  najkorzystniejszej oferty 

w postępowaniu z dnia 12 lutego 2021 

r.; 

2)  dokumenty 

złożone  przez  przystępującego  K.  W.  na  posiedzeniu  wraz  z  pismem 

procesowym: 

kosztorys szczegółowy; 

- zestawienie robocizny; 

jedną ze stron kosztorysu inwestorskiego; 

tabelę elementów scalonych; 

fragment  kosztorysu  ofertowego  złożonego  przez  odwołującego  w  ramach  wyjaśnień 

rażąco niskiej ceny (str. 1 i 17); 

wyliczenie  minimalnej  kalkulacyjnej  stawki  wynagrodzenia  w  budownictwie  dla  robót 

budowlano-

montażowych  oraz  usług  w  zakresie  gospodarowania  nieruchomościami  w 

Polsce w 2020 r. 

Izba ustaliła co następuje 

Zgodnie  z  rozdziałem  10  pkt  2  SIWZ  zamawiający  wymagał  zatrudnienia  przez 

wykonawcę  lub  podwykonawców  na  podstawie  umowy  o  pracę  wszystkich  osób 

wykon

ujących  czynności  w  zakresie  następujących  branż:  w  branży  konstrukcyjno-

budowlanej 

–  roboty  ziemne,  budowa  drogi  wjazdowej  na  wierzchowinę  kwatery  K1 

składowiska, wykonanie brakującej części obwałowania, uformowanie wierzchowiny kwatery 

i skarp oraz wykon

anie warstwy wyrównawczej oraz glebotwórczej.  

Pismem z dnia 1

8 stycznia 2021 r. zamawiający, działając na podstawie art. 90 ust. 1 

i 1a Pzp, zwrócił się do wykonawcy K. W. z wezwaniem co do złożenia wyjaśnień w zakresie 

zaoferowanej  w  of

ercie  ceny  wykonania  przedmiotu  zamówienia.  Zamawiający 

poinformował,  że  całkowita  cena  oferty  przystępującego  była  niższa  o  40,44%  od  wartości 

zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  jaką  zamierzał 

przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia,  ustaloną  przez  wszczęciem  postępowania 

zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  Pzp. 

Zamawiający  ponadto  wskazał,  że  wzywa  do  udzielenia 

wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny,  w  szczególności 

przedstawienia  szczegółowego  kosztorysu  dla  poszczególnych  elementów  scalonych 

wskazanych  w  załączniku  nr  2  do  SIWZ,  sporządzonego  na  podstawie  dołączonego  do 

SIWZ  przedmiaru  robót,  wraz  z  podaniem  metodyki  kalkulacji  poszczególnych  elementów 

scalonych oraz podania podstawy zastosowania cen jednostkowych przy wyliczeniu ceny. 

W  wyjaśnieniach  z  dnia  25  stycznia  2021  r.  przystępujący  wskazał,  że  oferowana 

przez  niego  cena  wynika  z  tego,  iż  sprzęt  niezbędny  do  realizacji  zamówienia  jest  jego 

własnością,  bez  obciążeń  leasingowych  co  pozwalało  mu  na  niższą  cenę  usługi.  Ponadto 

przystępujący  wskazał, że korzystna  cena wynika również  z  tego,  że realizowane prace  są 

zlokalizowane na terenie Miasta Suwałki, w którym prowadzi również inne roboty budowlane, 

co  obniża  koszty  związane  garażowaniem,  zapleczem  technicznym  budowy,  dojazdem 

sprzętu, a materiały do wykonania zadania kupuje w bardzo korzystnych cenach ze względu 

na  bardzo  duże ilości kupowanych materiałów.  W ostatnim  zdaniu wyjaśnień  przystępujący 

stwierdził,  że  jest  w  stanie  wykonać  zadanie  przetargowe  w  sposób  terminowy,  rzetelny  z 

wysoką  jakością  usługi  w  oferowanych  cenach.  Do  wyjaśnień  przystępujący  załączył 

kosztorys  szczegółowy,  dowody  własności  sprzętu  oraz  oferty  na  kluczowe  materiały  do 

wykonania  zadania.  Z  kosztorysu  szczegółowego  wynikało,  że  przystępujący  za  jedną 

roboczogodzinę  przyjął  cenę  15,50  zł,  za  wyjątkiem  cenę  za  roboczogodzinę  dla  prac 

wykonywanych przez geodetów.  

Odwołujący  pismem  z  dnia  4  lutego  2021  r.  skierowanym  do  zamawiającego 

poinformował, że oferty złożone przez obu przystępujących zawierają rażąco niską cenę. W 

przedmiotowym  piśmie odwołujący  zwrócił  uwagę na  zastosowane przez  obu  wykonawców 

stawki roboczogodziny (odpowiednio przez wykonawcę BOGMAR – 18,30 zł, a przez K. W. – 

15,50 zł) oraz zawarł argumentację mającą poprzeć stanowisko o rażąco niskiej cenie ofert 

ww.  wykonawców,  w  kontekście  stawki  roboczogodziny.  Zawarta  w  przedmiotowym  piśmie 

argumentacja została następnie w zasadzie w całości powielona w treści odwołania.  

Zamawiający  pismem  z  dnia  4  lutego  2021  r.  na  podstawie  art.  90  ust.  1  i  1a  Pzp, 

przesłał  K.  W.  pismo  odwołującego  z  dnia  4  lutego  2021  r.  jako  załącznik  do  wezwania, 

celem szczegółowego ustosunkowania się do zawartych w nim zarzutów, dotyczących m. in. 

wysokości przyjętej w kosztorysie stawki roboczogodziny (15,50 zł), złożenia w tym zakresie 

wyjaśnień i dowodów na potwierdzenie tego, że cena oferty została skalkulowana w sposób 

rzetelny i gwarantowała realizację całego zakresu objętego zamówieniem. 

Przystępujący  w  podpowiedzi  na  powyżej  wskazane  wezwanie  złożył  wyjaśnienia 

opatrzone  datą  9  stycznia  2021  r.  Data  pisma  z  wyjaśnieniami  została  w  ocenie  składu 

orzekającego  wskazana  omyłkowo,  ponieważ  na  prezentacie  potwierdzającej  wpływ  pisma 

do  zamawiającego  widoczna  jest  data  wpływu  oznaczona  jako  9  lutego  2021  r.  W 

przedmiotowych  wyjaśnieniach,  w  zakresie  stawki  roboczogodziny,  przystępujący  wskazał, 

że  stawka  jaka  jest  podana  w  kosztorysie  jest  stawką  netto  którą  otrzymuje  pracownik 

pozostałe  koszty  ujęte  są  w  kosztach  pośrednich  kosztorysu,  Minimalna  stawka 

roboczogodziny  na  rok  2021  jest  13,37  zł  netto.  W  Naszym  kosztorysie  wynosi  15,50  zł 

netto.  Wszyscy  pracownicy  przydzieleni  do  wykonania  rzeczowego  zamówienie  są 

zatrudnieni  na  umowę  o  pracę.  Do  wyjaśnień  nie  zostały  załączone  żadne  dowody  w 

zakresie argumentacji dotyczącej stawki roboczogodziny.  

W  dniu  12  lutego  2021 

r.  zamawiający  dokonał  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  w 

postępowaniu i jako najkorzystniejsza została wybrana oferta BOGMAR, jako druga została 

sklasyfikowana oferta K. W.

, a jako trzecia oferta odwołującego.  

Treść przepisów dotyczących zarzutów:  

-  art.  7  ust.  1  Pzp 

–  Zamawiający  przygotowuje i  przeprowadza postępowanie o  udzielenie 

zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  równe  traktowanie 

wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości; 

-  art.  7  ust.  3  Pzp 

–  Zamówienia  udziela  się  wyłącznie  wykonawcy  wybranemu  zgodnie  z 

przepisami ustawy; 

-  art.  91  ust.  1  Pzp 

– Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie kryteriów 

oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia; 

- art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp 

– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub 

koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia 

- art. 90 ust. 3 Pzp 

– Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub 

jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera 

rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia; 

- art. 89 ust. 1 pkt 1 Pzp 

– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jest niezgodna z ustawą; 

- art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp 

– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3; 

-  art.  89  ust.  1  pkt  3  Pzp 

–  Zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli  jej  złożenie  stanowi  czyn 

nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji; 

- art. 3 ust. 1 uznk 

– Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub 

dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta; 

-  art.  15  ust.  1  pk1  uznk 

–  Czynem  nieuczciwej  konkurencji  jest  utrudnianie  innym 

przedsiębiorcom  dostępu  do  rynku,  w  szczególności  przez  sprzedaż  towarów  lub  usług 

poniżej  kosztów  ich  wytworzenia  lub  świadczenia  albo  ich  odprzedaż  poniżej  kosztów 

zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców. 

Izba zważyła co następuje. 

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska stron 

i 

przystępującego  wnoszącego  sprzeciw  Izba  uznała,  że  odwołanie  częściowo  zasługiwało 

na uwzględnienie. 

Rozpoznając  przedmiotowe  odwołanie  Izba  wzięła  pod  uwagę  następujące 

okoliczności. Po pierwsze skład orzekający zwrócił uwagę na treść wezwań z 18 stycznia i 4 

lutego  2021  r.  skierowanych 

do  przystępującego.  Przy  wyjaśnieniach  rażąco  niskiej  ceny 

treść wezwania ma istotne znaczenie dla wymaganych przez zamawiającego wyjaśnień. Ze 

względu na doniosłe skutki, jakie wywołać może procedura wyjaśniania rażąco niskiej ceny 

(odrzucenie oferty, następstwem czego jest brak możliwości uzyskania zamówienia i zysku z 

jego  realizacji)  wykonawca 

nie  może  się  domyślać  podstaw  skierowanego  do  niego 

wezwania. 

Przeciwnie treść wezwania powinna wykonawcy pozwolić na dobór odpowiedniej 

argumentacji i dowodów, które łącznie pozwolą przekonać zamawiającego o braku podstaw 

do 

odrzucenia oferty  z  uwagi  na  rażąco  niską cenę  (zob.  wyrok  z  7  kwietnia 2014  r. sygn. 

akt: KIO 572/14; z 28 lipca 2014 r., sygn. akt: KIO 1399/14; z 24 lipca 2017 r. sygn. akt: KIO 

1395/17;  z  23  lutego  2017  r.,  sygn.  akt:  KIO  289/17,  z  16  sierpnia  2018  r.,  sygn.  akt:  KIO 

1487/18 czy z 26 lutego 2021 r., sygn. akt KIO 235/21).  

W  przedmiotowej  sprawie  Izba  doszła  do  przekonania,  że  powyżej  wskazane  wezwania  – 

analizując  je  łącznie  –  nie  miały  charakteru  ogólnikowego.  Z  treści  wezwań  wynikało,  że 

zostały  ono  skonkretyzowane  przez  zamawiającego  i  jednoznacznie  odnosiły  się  do 

wyliczenia  ceny,  w  szczególności  przedstawienia  szczegółowego  kosztorysu  dla 

poszczególnych  elementów  scalonych  wskazanych  w  załączniku  nr  2  do  SIWZ, 

sporządzonego  na  podstawie  dołączonego  do  SIWZ  przedmiaru  robót,  wraz  z  podaniem 

metodyki  kalkulacji  poszczególnych  elementów  scalonych  oraz  podania  podstawy 

zastosowania cen jednostkowych przy wyliczeniu ceny (wezwanie z dnia 18 stycznia 2021 r.) 

oraz 

szczegółowego  ustosunkowania  się  do  zawartych  zarzutów,  dotyczących  m.  in. 

wysokości  przyjętej  w  kosztorysie  stawki  roboczogodziny  (15,50  zł)  –  wezwanie  z  dnia  4 

lutego  2021  r

.  Zamawiający  w  treści  obu  wezwań  wyraźnie  wskazał  także  na  obowiązek 

złożenia przez przystępującego dowodów, potwierdzających złożone wyjaśnienia.  

W żaden sposób nie można było również uznać, że przedmiotowe wezwania nie wiązały się 

z powstaniem u zamawiającego wątpliwości w zakresie rażąco niskiej ceny. W ocenie składu 

orzekającego  nie  miała  znaczenia  okoliczność,  że  drugie  wezwanie  zostało  de  facto 

spowodowane pismem odwołującego z dnia 4 lutego 2021 r. Skoro zamawiający przekazał 

przedmiotowe  pismo  odwołującego  przystępującemu  oraz  wezwał  go  do  wyjaśnień  w 

zakresie  dotyczącym  treści  tego  pisma,  to  należało  uznać,  że  argumentacja  z  pisma 

odwołującego  wywołała  wątpliwości  zamawiającego  wobec  ceny  oferty  przystępujacego. 

Przedmiotowe  wezwanie  miało  konsekwencje,  tak  jak  każde  wezwanie  skierowane  do 

wykonawcy  w  związku  z  wyjaśnieniami  rażąco  niskiej  ceny,  którego  podstawę  prawną 

stanowią przepisy art. 90 ust. 1 lub 1a Pzp.  

Po  drugie  Izba  wzięła  pod  uwagę  wyjaśnienia  przystępujacego  z  dnia  25  stycznia 

oraz 9 lutego 2021 r. 

Pierwszą refleksją jaka nasunęła po analizie obu wyjaśnień było to, że 

przystępujący złożył w ich ramach ogólnikowe i gołosłowne stanowisko, co oznaczało, iż nie 

złożył  żadnego  dowodu  mogącego  potwierdzić,  iż  zaproponowana  przez  niego  stawka 

roboczogodziny  nie  była  wynikiem  zaoferowania  rażąco  niskiej  ceny.  Za  taki  dowód  nie 

można  było  uznać  kosztorysu  szczegółowego  złożonego  wraz  z  wyjaśnieniami  z  dnia  25 

stycznia  2021  r. 

Kosztorys  ten,  w  kontekście  stawki  roboczogodziny,  zawierał  wyłącznie 

wskazanie  jej  wartości  tj.  15,50  zł,  natomiast  przystępujący  w  ramach  wyjaśnień  nie  złożył 

żadnego  dowodu,  który  odnosiłby  się  do  realności  lub  rynkowości  podanej  stawki  czy  też 

opisywałby sposób jej ustalenia.  

Jak  wskazano  powyżej  zamawiający  zwracał  uwagę  na  konieczność  załączenia  dowodów 

potwierdzających  złożone  wyjaśnienia.  Przystępujący  dopiero  na  posiedzeniu  przed  Izbą, 

złożył  dowody  mające  potwierdzać,  że  zaoferowana  przez  niego  stawka  roboczogodziny 

przekraczała wynikającą z przepisów wartość minimalną oraz nie powodowała, iż cena jego 

oferty  była  rażąco  niska.  Takie  działanie  przystępującego  nie  mogło  doprowadzić  do 

uznania, 

że wykazał on brak zaistnienia znamion rażąco niskiej ceny w odniesieniu do swojej 

oferty. 

Działanie  to  w  kontekście  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  skład  orzekający  uznał  za 

spóźnione,  gdyż  dokumenty  przesłane  po  upływie  terminu  wskazanego  w  wezwaniu  nie 

mogą  mieć  znaczenia  dowodowego.  Izba  ocenia  prawidłowość  czynności  zamawiającego 

odnośnie badania oferty pod kątem rażąco niskiej ceny, w sytuacji wezwania wykonawcy do 

złożenia  wyjaśnień  w  tej  materii,  mając  na  uwadze  treść  postawionego  w  tym  aspekcie 

zarzutu  oraz  co  do  zasady 

ograniczając  materiał  dowodowy  wyłącznie  do  złożonych  w 

odpowiedzi na to wezwanie wyjaśnień i załączonych do nich dowodów. W przeciwnym razie 

postępowanie  odwoławcze  przez  Izbą  można  byłoby  traktować  jako  możliwość 

wykorzystania „kolejnej szansy” do złożenia wyjaśnień i dowodów w zakresie rażąco niskiej 

ceny,  co  należy  uznać  za  niedopuszczalne.  W  związku  z  tym  skład  orzekający  pominął 

w

szystkie  dowody  złożone  przez  przystępującego  w  ramach  toczącego  się  postępowania 

odwoławczego,  tj.  już  po  wyjaśnieniach  z  dnia  9  lutego  2021  r.  Dokumenty  te  mogły 

potwierdzić  co  najwyżej,  że  przystępujący,  na  dzień  złożenia  wyjaśnień,  mógł  złożyć 

adekwatne  dokumenty  w  celu 

„obrony”  swojej  oferty,  co  de  facto  przemawiało  na  jego 

niekorzyść,  ponieważ  w  kluczowym  momencie  dla  objętego  odwołaniem  zagadnienia,  nie 

dochował wynikającej z przepisów powinności, która na nim spoczywała.  

Po  trzecie  Izba  doszła  do  przekonania,  że  stanowisko  przystępującego  zawarte  w 

piśmie  procesowym  złożonym  na  posiedzeniu  nie  było  skorelowane  z  wyjaśnieniami 

udzielonymi w dniu 9 lutego 2021 r. w kontekście stawki roboczogodziny. W wyjaśnieniach z 

dnia  9  lutego  2021  r.  przystępujący  wskazał,  że  minimalna  stawka  roboczogodziny  na  rok 

2021  wynosi  13,37  zł  netto,  a zaoferowana przez  niego stawka  wynosiła 15,50  zł  netto. W 

piśmie procesowym przystępujący zupełnie nie odniósł się do argumentacji zawartej w ww. 

wyjaśnieniach.  Przystępujący  wskazał,  że  wyjściowa  stawka  za  roboczogodzinę  wynosi 

16,6667 zł, a wartość minimalnej stawki godzinowej dla robót montażowych w 2021 r. wynosi 

po  zaokrągleniu  do  dwóch  miejsc  po  przecinku  –  23,43  zł.  Ponadto  przystępujący 

wykazywał,  że  jak  wynikało  z  udostępnionego  przez  zamawiającego  kosztorysu 

inwestorskiego  stawka  roboczogodziny 

przyjęta  przez  zamawiającego  na  potrzeby 

sporządzenie  tego  kosztorysu  wynosiła  17,50  zł.  Nie  dało  się  nie  zauważyć,  że  podane 

powyżej  stawki  przekraczały  wartość  stawki  roboczogodziny  zaoferowanej  przez 

przystępujacego. Dodatkowo skład orzekający stwierdził, że przystępujący odnosił podane w 

piśmie  procesowym  stawki  do  stawki  roboczogodziny  zaoferowanej  przez  odwołującego, 

wskazując  w  związku  z  tym,  iż  oferta  odwołującego  była  również  dotknięta  wadą  i 

podlegałaby  odrzuceniu.  Izba  w  żadnym  razie  nie  mogła  wziąć  takiej  argumentacji  pod 

uwagę,  ponieważ  przedmiotem  rozpoznania  były  zarzuty  podniesione  wobec  oferty 

przystępujacego. 

Tym samym Izba 

uwzględniła podniesiony w odwołaniu zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 

w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp wobec oferty wykonawcy K. W. .  

Potwierdził  się  także  zarzut  naruszenia  art.  7  ust.  1  w  zw.  z  art.  91  ust.  1  Pzp.  Co 

prawda  art.  91  ust.  1  Pzp  odnosi  się  do  czynności  wyboru  przez  zamawiającego  oferty 

najkorzystniejszej  na  podstawie  kryteriów  oceny  ofert  określonych  w  SIWZ.  Jak  wskazano 

powyżej  Izba  nie  rozpoznawała odwołania  w  zakresie zarzutów  skierowanych wobec oferty 

wybranego  wykonawcy  tj.  wykonawcy  BOGMAR 

i  w  tym  zakresie  umorzyła  postępowanie 

odwoławcze,  jednakże  skład  orzekający  doszedł  do  przekonania,  że  przedmiotowy  zarzut 

odnosił  się  także  do  nieprawidłowego  badania  oferty  wykonawcy  K.  W.,  która  została 

sklasyfikowana  na  drugim  miejscu  w  rankingi  ofert.  W  ocenie  Izby  ocena  i  przyznanie 

punktów przez zamawiającego ofercie podlegającej odrzuceniu, która była druga w rankingu, 

ale  z  realnymi  szansami  na  jej  ostateczny  wybór  jako  oferty  najkorzystniejszej,  naruszało 

dyspozycje normy prawnej 

powyżej wskazanych przepisów. 

Pozostałe zarzuty podlegające rozpoznaniu zostały oddalone.  

Jeśli chodzi o zarzut oznaczony w pkt 3 tj. naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 3 w zw. z art. 

89 ust. 1 pkt 1 Izba stwierdziła, że odwołujący wskazał, iż oferta K. W. była niezgodna z Pzp, 

tj.  art.  90  ust.  1  pkt  1  Pzp,  z  uwagi  na  zaoferowanie  przez  niego  stawki  roboczogodziny, 

której wartość była niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie 

właściwych  przepisów.  Treść  art.  90  ust.  1  pkt  1  Pzp  odnosi  się  do  tego,  że  jeżeli 

zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  zwraca  się  o 

udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w 

zakresie oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177). 

Jak  wynika  z  powyższego  przyjęty  przez  odwołującego  przepis  jako  żądana  podstawa 

odrzucenia oferty przystępujacego jako niezgodnej z Pzp, tj. art. 90 ust. 1 pkt 1 Pzp wyraźnie 

dotyczy  jednego  z  aspektów  odnoszących  się  do  badania  oferty  pod  kątem  rażąco  niskiej 

ceny. Przepis art. 90 ust. 1 Pzp jednoznacznie 

odwołuje się do tego, że cena lub jej istotne 

części  składowe  wydają  się  rażąco  niskie  i  budzą  wątpliwości  zamawiającego.  W  tym 

kontekście potwierdzenie się zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 

Pzp  i  uwzględnienie  odwołania  w  tym  zakresie,  w  ocenie  składu  orzekającego,  w  całości 

skonsumowało  argumentację  i  żądanie  odwołującego,  przytoczone  odnośnie  zarzutu 

naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 1 Pzp.  

W zakresie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 3 w  zw. z art. 89 ust. 1 pkt  2 Izba 

stwierdziła,  że  odwołujący  wywiódł  jego  potwierdzenie  z  postanowienia  rozdziału  10  pkt  2 

SIWZ.  Ww.  postanowienie  dotyczyło  obowiązku  zatrudnienia  przez  wykonawcę  lub 

podwykonawców na podstawie umowy o pracę wszystkich osób wykonujących czynności w 

zakresie w nim wskazanym. Iz

ba stwierdziła, że odwołujący nie udowodnił, że przystępujący 

nie zatrudnił na umowę o pracę wszystkich osób wykonujących czynności wskazane w treści 

ww.  postanowienia.  W  przypadku  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp  zasada 

rozkładu ciężaru  dowodu  wynikająca  z  art.  6 k.c. w  zw.  z  art.  8  ust.  1 nPzp spoczywała  na 

podmiocie, który z danego faktu wywodzi skutki prawne, czyli na odwołującym. W związku z 

tym  odwołujący  powinien  udowodnić,  że  przystępujący  nie  dochował  obowiązku 

wynikającego  z  postanowienia  zawartego  w  rozdziale  10  pkt  2  SIWZ.  Tymczasem 

odwołujący nie przedstawił żadnego dowodu w tym zakresie, a całość jego argumentacji dla 

tego zarzutu skupiła się na zaoferowanej przez przystępującego stawce roboczogodziny. W 

nawiązaniu do przedmiotowego zarzutu stanowisko odwołującego, które nie zostało poparte 

dowodami,  w  ocenie  Izby  okazało  się  dalece  niewystarczające  w  kontekście  jego 

uwzględnienia.  

Podobnie  Izba  oceniła  ostatni  zarzut  wskazany  w  odwołaniu,  dotyczący  naruszania 

art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 uznk oraz art. 15 

ust.  1  pkt.  1)  uznk. 

W  przypadku  tego  zarzutu  odwołujący  także  nie  udźwignął  ciężaru 

dowodu jaki na nim spoczywał. Ponadto jego argumentacja, podobnie jak w odniesieniu do 

zarzu

tu  opisanego  powyżej,  skupiła  się  wyłącznie  wokół  zaoferowanej  przez 

przystępującego stawki roboczogodziny. Izba doszła do przekonania, że samo potwierdzenie 

zarzutu  dotyczącego rażąco  niskiej  ceny  nie może skutkować automatycznie uznaniem,  że 

przystępujący  złożył  ofertę  dopuszczając  się  czynu  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu 

uznk. Tymczasem stanowisko odwołującego de facto do tego się sprawdzało, co nie mogło 

doprowadzi

ć do uwzględnienia przedmiotowego zarzutu.  

W  związku  z  powyższym  Izba  uznała,  że  odwołanie  podlegało  uwzględnieniu  w 

zakresie  wskazanym  powyżej  i  na  podstawie  art.  553  zdanie  pierwsze  nPzp  orzekła  jak  w 

sentencji. 

Zgodnie bowiem z treścią art. 554 ust. 2 pkt 1 Pzp, Izba uwzględnia odwołanie w 

części,  jeżeli  stwierdzi  naruszenie  przepisów  ustawy,  które  miało  wpływ  lub  może  mieć 

istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  Potwierdzenie  zarzutu 

wskazanego  w 

odwołaniu  powoduje,  iż  w  przedmiotowym  stanie  faktycznym  została 

wypełniona  hipoteza  normy  prawnej  wyrażonej  w  ww.  przepisie,  ponieważ  zamawiający  w 

sposób  nieprawidłowy  dokonał  badania oferty  wykonawcy  K. W.  i  zaniechał  jej  odrzucenia. 

W kontekście braku wniesienia sprzeciwu przez wykonawcę BOGMAR wobec uwzględnienia 

w  całości  zarzutów  odwołania  przez  zamawiającego,  stwierdzone  przez  Izbę  naruszenie, 

którego  dopuścił  się  zamawiający  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania, 

ponieważ dotyczyło oferty sklasyfikowanej na drugiej pozycji w rankingu. 

Zgodnie  z  art.  575  nPzp 

Strony  oraz  uczestnik  postępowania  odwoławczego 

wnoszący sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. 

W  przedmiotowej  sprawie 

odwołanie  okazało  się  zasadne  w  zakresie  dwóch  zarzutów  i 

chybione w zakresie trzech zarzutów. W związku z tym kosztami postępowania w części 2/5 

obciążono przystępujacego zgłaszającego sprzeciw, a w części 3/5 odwołującego. Na koszty 

postępowania  odwoławczego  składał  się  wpis  uiszczony  przez  odwołującego  w  wysokości 

000 zł, koszty poniesione przez odwołującego z tytułu zastępstwa przed Izbą wysokości 3 

600  zł  oraz  koszty  poniesione  przez  przystępującego  wnoszącego  sprzeciw  z  tytułu 

zastępstwa  przed  Izbą  w  wysokości  3  600  zł,  zatem  łącznie  17  200  zł.  Przystępujący 

wnoszący  sprzeciw  poniósł  dotychczas koszty  postępowania odwoławczego w wysokości  3 

600  zł,  tymczasem  odpowiadał  za  nie  do  wysokości  6  880  zł  (17 200  zł  x  2/5).  Z  kolei 

odwołujący  podniósł  do  tej  pory  koszty  w  wysokości  13  600  zł  (koszt  wpisu  oraz 

wynagrodzenia  pełnomocnika),  a  odpowiadał  za  te  koszty  w  kwocie  10  320  zł  (17 200 zł  x 

). Wobec powyższego Izba zasądziła od przystępującego wnoszącego sprzeciw na rzecz 

odwołującego kwotę 3 280 zł (13 600 zł – 10 320 zł), stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami 

poniesionymi dotychczas przez 

odwołującego a kosztami postępowania, za jakie odpowiadał 

w świetle jego wyniku.  

Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono 

stosownie do jego wyniku, na podstawie art. 557, 574 i 575 nPzp oraz 

§ 5 pkt 1 i 2 lit. b) w 

zw. z § 7 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w 

sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 

r. poz. 2437). 

Przewodniczący: 

…………………………