Sygn. akt: KIO 557/21
WYROK
z dnia 11 marca 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący:
Katarzyna Poprawa
Protokolant:
Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 marca 2021 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Preze
sa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 lutego 2021 r. przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia konsorcjum Rokom Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie i Rokom Infrastruktura Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Warszawie
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Gminne Przedsiębiorstwo
Wodociągów
i
Kanalizacji
Izabelin
Mokre
Łąki
Spółka
z ograniczoną
odpowiedzialnością w Truskawiu
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia M.F., P.F. i
P.F.
działających w formie spółki cywilnej pod nazwą Zakład Usługowy MARTEL spółka
cywilna M.F., P.F., P.F.
w Milęcinie przystępujących po stronie zamawiającego
orzeka:
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej oraz odrzucenie oferty złożonej przez M.F., P.F. i P.F.
działających w formie spółki cywilnej pod nazwą Zakład Usługowy MARTEL spółka
cywilna M.F., P.F., P.F.
w Milęcinie z
postępowania, na podstawie art. 89 ust.1 pkt
4 i art. 90 ust. 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych,
kosztami
postępowania
odwoławczego
obciąża
Gminne
Przedsiębiorstwo
Wodociągów i Kanalizacji Izabelin Mokre Łąki Sp. z o.o. w Truskawiu i:
1.1. zalic
za na poczet kosztów kwotę 20 000,00 zł (dwadzieścia tysięcy złotych)
uiszczoną przez konsorcjum Rokom Sp. z o.o. w Warszawie i Rokom
Infrastruktura Sp. z o.o. Sp. K. w Warszawie tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od Gminnego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Izabelin
Mokre Łąki Sp. z o.o. w Truskawiu na rzecz konsorcjum Rokom Sp. z o.o.
w
Warszawie i Rokom Infrastruktura Sp. z o.o. Sp. K. w Warszawie kwotę
600,00 zł (dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów
postępowania w postaci wpisu i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………………
Sygn. akt: KIO 557/21
Uzasadnienie
Zamawiający – Gminne Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Izabelin Mokre Łąki
Sp. z o.o. w Izabelinie
prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.:
„Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej w ul. Sierakowskiej i ul. Abrahama
w Sierakowie
– etap II. Nr postępowania: JRP/RB/9/2020.
Postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonym, na podstawie ustawy
z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 poz. 1843 z późn. zm.)
zwanej dalej „ustaw” lub „Pzp”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod nr 2020/S 155-380152 z dnia 12 sierpnia 2020 r.
W dniu 22 lutego 2021 r.
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, zostało wniesione
odwołanie przez wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: Konsorcjum Rokom
Sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie - lider konsorcjum oraz Rokom Infrastruktura Sp. z o.o.
Sp. k. z siedzibą w Warszawie – partner konsorcjum, wobec czynności i zaniechań
Zamawiającego polegających na: wyborze jako oferty najkorzystniejszej Wykonawcy Zakład
Usługowy MARTEL s.c. M.F. P.F. P.F., Milęcin 37,05-840 Brwinów (dalej jako „MARTEL") i w
odniesieniu do tej oferty
zaniechaniu odrzucenia z Postępowania pomimo, że oferta tego wykonawcy zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a wykonawca wezwany do
wyjaśnień ceny i przedłożenia stosownych dowodów nie wykazał, aby było inaczej,
zaniechanie odrzucenia oferty
pomimo, że treść złożonych przez wykonawcę Martel
wyjaśnień ceny potwierdza, że wykonawca przewidział realizację; przedmiotu zamówienia
przy
zastosowaniu
technologii
wprost
niezgodnej
z
wymaganiami
SIWZ
a także, że zaoferował w postępowaniu urządzenia równoważne z pominięciem wskazania
tego w treści oferty i przy zaniechaniu udowodnienia równoważności,
co przy uwzględnieniu danych zawartych w ofercie Odwołującego i postanowień SIWZ ma
wpływ na zaniechanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej
w postępowaniu, o czym Odwołujący dowiedział się z zawiadomienia o wyborze
najkorzystniejszej oferty otrzymanego w formie wiadomości email od Zamawiającego z
dnia 10.02.2021r.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
1. naruszenie art. 89 ust 1 pkt 4 Pzp oraz 90 ust 3 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty wykonawcy Martel pomimo, że zawiera rażąco niską cenę oferty w stosunku do
przedmiotu za
mówienia,
2. naruszenie art. 89 ust 1 pkt 2 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy
Mar
tel pomimo, że treść złożonych przez wykonawcę Martel wyjaśnień ceny
potwierdza, że wykonawca zarówno dokonywał wyceny, jak i przewidział realizację
przedmiotu
zamówienia przy zastosowaniu technologii wprost niezgodnej z
wymaganiami
SIWZ;
dodatkowo
poprzez
zaniechanie
odrzucenia
oferty
z urządzeniami równoważnymi pomimo niewskazania tego w ofercie i niewykazania
równoważności w trybie art. 30 ust 5 Pzp,
3. naruszenie art. 91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 7 ust 1 Pzp
poprzez wadliwy wybór oferty
najkorzystniejszej w Postępowaniu.
W oparciu o przedstawione wyżej zarzuty Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
Unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej jako obarczonej wadą mającą
wpływ na wynik Postępowania,
2. Odrzucenia oferty wykonawcy Martel,
Powtórzenia czynności oceny ofert w Postępowaniu, co spowoduje wybór oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący wskazał że ma interes we wniesieniu odwołania, ponieważ jego oferta
zgodnie z rankingiem ofert zawartym w treści zawiadomienia o rozstrzygnięciu postępowania
została uplasowana w rankingu na kolejnej pozycji po wykonawcy Martel.
W sytuacji eliminacji kwestionowanej odwołaniem ofert, kolejną zgodnie z rankingiem ofert
według przyjętych w postępowaniu kryteriów oceny ofert, a jednocześnie ważną ofertą,
będzie oferta Odwołującego. W konsekwencji nie budzi wątpliwości, że interes Odwołującego
w uzyskaniu zamówienia w tym Postępowaniu doznał uszczerbku, bowiem gdyby nie
zaskarżone czynności i zaniechania Zamawiającego, to Odwołujący uzyskałby zamówienie,
tym samym Od
wołujący może ponieść szkodę w postaci utraconych zysków realizacji umowy
zawartej z Zamawiającym.
W uzasadnieniu, Odwołujący wskazał, że Zgodnie z SIWZ, (Rozdział XXI Opis sposobu
obliczenia ceny):
Podana przez Wykonawcę cena oferty (wynagrodzenie) będzie wynagrodzeniem
ryczałtowym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny
(Dz.U. 2019 poz. 1145 z późn. zm.).
Zamawiający oceniając oferty pod względem ceny będzie brał pod uwagę łączną cenę jaką
przedstawi Wykonawca za
wykonanie całego zamówienia - zgodnie z Formularzem Oferty
stanowiącym załącznik nr 1 do SIWZ.
Cena oferty (wynagrodzenie) musi być skalkulowana w sposób jednoznaczny, powinna
zawierać wszelkie koszty związane z realizacją przedmiotu zamówienia jakie poniesie
Wykonawca z tytułu należytej oraz zgodnej z obowiązującymi przepisami realizacji przedmiotu
zamówienia, ze szczególnym uwzględnieniem warunków realizacji przedmiotu zamówienia
opisanych w Opisie Przedmiotu Zamówienia; załącznikach do SIWZ oraz w projekcie umowy.
Ceną oferty jest kwota wymieniona w Formularzu Oferty - załącznik nr 1 do SIWZ i powinna
wprost wynikać z wypełnionych Tabel Elementów Scalonych znajdujących się w ofercie.
Wskazane w ofercie ceny jednostkowe są pomocnicze i stanowią rozwinięcie ceny
ryczałtowej.
Oferowane ceny robót muszą uwzględniać wszystkie koszty robocizny; materiałów (w tym wszystkie
urządzenia, materiały, wyroby - jeżeli występują) wraz z kosztami ich zakupu, pracy sprzętu i
środków transportu technologicznego niezbędne do wykonania robót objętych danymi pozycjami w
tabelach elementów scalonych oraz koszty pośrednie i zysk.
Sposób zapłaty i rozliczenia za realizację niniejszego zamówienia, określone zostały w
części II SIWZ (wzorze umowy w sprawie zamówienia publicznego).
Na potrzeby oferty obowiązkiem wykonawców była prezentacja łącznej ceny, ale
jednocześnie Formularz ofertowy zawierał rozbicie ceny na poszczególne elementy składowe
w tym w podziale na koszty budowy sieci wodociągowej, budowy sieci kanalizacyjnej wraz z
przepompownią ścieków, budowy odrzutów sieci kanalizacyjnej i w rozbiciu ma poszczególne
elementy scalone dla poszczególnych sieci, w tym min:
ko
szty odwodnienia wykopów
koszty odtworzenia terenu/nawierzchni
Koresponduje z powyższym treść Wzoru umowy – Część II
SIWZ Załącznik nr 8 do SIWZ,
zgodnie z którym:
§16
[wynagrodzenie]
Obowiązującą formą wynagrodzenia zgodnie ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia
oraz
ofertą Wykonawcy jest wynagrodzenie ryczałtowe w rozumieniu art. 632 ustawy z dnia 23
kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z
póź. zm.
Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1 (dalej Wynagrodzenie), jest wynagrodzeniem całkowitym
za wykonanie Przedmiotu Umowy i obejmuje także, w szczególności, koszty związane
z wykonaniem, utrzymaniem i likwidacją terenu budowy wraz z zapleczem, zapewnieniem zasilania
terenu budowy w media, do
prowadzeniem mediów, zużyciem wody, energii elektrycznej,
usuwaniem wszelkich odpadów bytowych, utrudnieniami wynikającymi z prowadzenia robót,
sporządzeniem dokumentacji powykonawczej i innej przewidzianej umową, uzyskaniem
wymaganych zezwoleń, uzgodnień i opinii oraz z wszystkimi innymi usługami, robotami i innymi
czynnościami koniecznymi do prawidłowego wykonania przedmiotu umowy i przekazania do
eksploatacji. Wynagrodzenie obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw
majątkowych oraz zezwolenie na wykonanie osobistych praw autorskich i autorskich praw zależnych
oraz przeniesienie prawa własności nośników, na których dokumentacja zostanie utrwalona.
Zestawienie ofert w postępowaniu. Podstawa wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny.
Zgodnie z danymi zawartymi w złożonej przez Martel ofercie zaniżenie wynagrodzenia
w przypadku tego wykonawcy kształtowało się na następującym poziomie:
cena oferty Martel w stosunku
do średniej arytmetycznej cen ofert w Postępowaniu -
cena oferty Martel w stosunku do wartości zamówienia - 53, 47%
W tej sytuacji wezwanie do wyjaśnienia ceny oferty tego wykonawcy było obligatoryjne i
racjonalnie uzasadnione poziomem niedoszacowania wyceny.
Wezwanie nr 1 do wyjaśnień ceny wykonawcy Martel.
Z
amawiający wezwał w dniu 6 października 2020 r. wykonawcę Martel do wyjaśnienia rażąco
niskiej ceny oferty na podstawie art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp.
Zamawiający w treści wezwania poza przywołaniem treści art. 90 Pzp w sposób wyraźny
oczekiwał przedstawienia konkretnych informacji oraz dowodów na realność wyceny
ofertowej -
wskazując, że zaoferowana cena budzi wątpliwości Zamawiającego, co do
możliwości wykonania przez wykonawcę przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z wezwaniem Zamawiający wymagał w szczególności podania następujących
szczegółowych danych:
1) stawek
przyjętych do realizacji zamówienia dla osób będących wykonywać roboty
budowlane;
stawek lub kosztów przyjętych do realizacji zamówienia przez Kierownika budowy i innych
osób kierujących robotami budowlanymi, jeżeli Wykonawca przewidział osoby do
kierowan
ia robotami w ramach realizacji zamówienia;
kosztów materiałów przewidzianych do budowy sieci wodociągowej w rozbiciu na
poszczególne elementy wraz z dowodami potwierdzającymi wskazane koszty;
kosztów materiałów przewidzianych do budowy sieci kanalizacyjnej sanitarnej wrozbiciu na
poszczególne elementy wraz z dowodami potwierdzającymi wskazane koszty;
kosztów materiałów przewidzianych do budowy odrzutów kanalizacji grawitacyjnej
w wzbiciu na
poszczególne elementy wraz z dowodami potwierdzającymi wskazane
koszty;
kosztów przepompowni ścieków wraz z szafą sterowniczą wraz z dowodami
potwierdzającymi wskazane koszty;
jaką powierzchnie odtworzenia terenu/nawienchni przyjął Wykonawca zgodnie
Wytycznymi odtworzenia nawierzchni dróg gminnych (Ad. 3 odtworzenie nawierzchni
bitumicznej) stanowi
ącymi załącznik nr 1a do Opisu Przedmiotu Zamówienia, który
stanowi załącznik nr 9 do SIWZ;
kosztów materiałów przewidzianych do odtworzenia terenu nawierzchni w rozbiciu
na poszczególne elementy wraz z dowodami potwierdzającymi wskazane koszty:
Mając na względzie fakt, że wycena ofertowa miała charakter ryczałtowy należy mieć na
uwadze, że Zamawiający nie posiadał, co prawda, w ofercie wykonawców kosztorysów,
jednak oferta zawierała na Formularzu ofertowym rozbicie ceny na poszczególne elementy
składowe zamówienia.
Wyjaśnienie ceny nr 1 przez Martel.
Wykonawca Martel
złożył w dniu 12 października 2020 r. na wezwanie Zamawiającego
z dnia 6 października 2020 r. wyjaśnienia, które nie obaliły domniemania rażąco niskiej ceny,
a w ocenie Odwołującego wręcz potwierdziły, że wycena ofertowa ma zaniżony i nierealny
oraz nierynkowy charakter. Złożone wyjaśnienia ceny były bardzo lakoniczne, ograniczające
się do podania ogólnych kosztów, którymi Zamawiający dysponował już w formularzu
ofertowym tego wykonawcy.
Z
amawiający dokonał w dniu 23 listopada 2020 r. czynności wyboru oferty Martel jako
najkorzystniejszej. Wobec zaniechania odrzucenia przez Zamawiającego oferty Martel
oraz kolejnego w rankingu ofert wykonawcy Usługi Transportowe - D.D. - Odwołujący wniósł
do KIO odwołanie.
Izba orzeczeniem sygn. akt KIO 3192/20 z dnia 29 grudnia 2020 r.
uwzględniła odwołanie
a jednocześnie nakazała Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, powtórzenie badania i oceny ofert, w tym w odniesieniu do wykonawcy
Martel:
ponowne wezwanie do złożenia wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny, w trybie art. 90
ust. 1 p.z.p. wykonawcy Martel.
Zgodnie z sentencją Izba uznała, że Zamawiający
naruszył art. 90 ust. 1 i przedwcześnie zakończył postępowanie wyjaśniające cenę
w zakresie oferty Martel a sam
o postępowanie wyjaśniające sposób kalkulacji ceny
należało kontynuować, celem jednoznacznego wykazania realności cen, albo
stwierdzenia, że są ona rażąco niskie. Izba uznała, że zaistniała potrzeba
doprecyzowania
elementów składających się na kalkulację ceny ofert i wobec treści
wyjaśnień zamawiający był zobowiązany do kontynuowania procesu weryfikacji sposobu
obliczenia ceny. Sprecyzo
wanie wątpliwości i oczekiwań ze strony zamawiającego
umożliwiłoby wykonawcy odniesienie się do nich na odpowiednim poziomie
szczegółowości, a zatem dostarczenie na tyle precyzyjnego materiału dowodowego i
wyjaśnień, aby uczynić proces kwalifikacji ceny jako rynkowej, bądź rażąco niskiej,
procesem
realnym
i
zgodnym
z wymogami ustawy Pzp, czego w postępowaniu objętym sporem zaniechano. Zdaniem
Izby
zamawiający naruszył przepisy ustawy, bowiem jedynie zapoczątkowali proces
wyjaśnienia ceny zaoferowanej przez Martel natomiast z niezrozumiałych przyczyn
przerw
ał go i dokonał przedwczesnej czynności wyboru oferty najkorzystniejszej.
Wykonanie wyroku KIO przez Zamawiającego. Ponowne wezwanie do wyjaśnień ceny
Martel. Wyjaśnienia Wykonawcy.
Zamawiający pismem z dnia 15 stycznia 2011 r. skierował do Martel kolejne wezwanie
do wyjaśnień ceny.
Treść wezwania konkretyzowała elementy wyceny które wykonawca miał obowiązek
wyjaśnić i udowodnić.
1. Odwodnienie terenu.
Zgodnie z wezwaniem Zamawiający oczekiwał podania przez wykonawcę następujących
szczegółowych informacji w zakresie skalkulowanych kosztów odwodnienia:
Wykonawca w ofercie przyjął koszt robót odwodnienia wykopów w wysokości
4 000 zł netto.
Zamawiający wzywa do wyjaśnienia założeń przyjętych do wyceny kosztów
odwodnienia poprzez:
wskazania jak liczono koszty odwodnienia,
wskazania podstawy obliczenia kosztów odwodnienia,
wskazania sposobu obliczenia kosztów odwodnienia.
Wykonawca Martel udzielając wyjaśnień wskazał:
Sposób wyceny odwodnienia – przyjęto w ofercie 4.000,00 zł netto.
Koszty odwodnienia prz
yjęte i wyliczone zostały na podstawie własnej analizy dokonanej
po wykonanych robotach budowy kanalizacji sanitarnej w ul. Abrahama w Sierakowie --
Etap I. W trakcie prowadzonych robót wodę gruntową stwierdzono jedynie w momencie
montażu zbiornika przepompowni na głębokości 4,5 m od powierzchni terenu. Na
pozostałym terenie, poza występowaniem miejscowych sączeń woda gruntowa nie
występowała. Zaznaczyć bym tu chciał, że załączona dokumentacja geotechniczna
wykonana została w Marcu 2014 roku, w okresie w którym występowanie opadów było na
poziomie dużym co przyczyniało się do utrzymywania wysokiego stanu wód gruntowych.
W okresie 2017 -
2020 mamy do czynienia ze spadkiem ilości opadów co przyczynia
się do występowania suszy i zaniku wód gruntowych. Prace nasze wykonywane były na
przełomie lat 2018 - 2019 w okresie miesięcy identycznym w który planowane są roboty
tej inwestycji, gdzie zauważalny już był znaczny spadek wód gruntowych. Na podstawie
tej,
przyjęto w wycenie, koszt odwodnienia wynoszący 4.000,00 zł potrzebny Nam jedynie
do odwodnienia wykopu dla montażu zbiornika przepompowni. Koszt ten jest adekwatny
do
przyjętej wyceny, gdyż wszelki niezbędny sprzęt do prowadzenia odwodnienia
posiadamy na własnym wyposażeniu (3 zestawy pomp i igłofiItrów) i nie ponosimy z tego
tytułu np. kosztów wynajmu.
Ponadto dodać bym chciał, że w złożonym wcześniej wyjaśnieniu, pismo z dn.
12.10.2020r, przyjęto uzyskanie zysku na poziomie 226.400,00 zł netto, wobec czego,
posiadamy zapas finansowy na ewentualne zwiększenie kosztów odwodnienia w
przypadku wystąpienia takiej konieczności.
Złożone wyjaśnienie dowodzi wprost, że pominięto w wycenie całkowicie koszty odwodnienia,
a w formularzu ofertowym jest to drastycznie zaniżony koszt na poziomie 4.000 zł.
Pozostali wykonawcy
, którzy złożyli oferty w postępowaniu dokonali wyceny powyższego
zakresu w następujący sposób: Usługi Transportowe D.D. 70.000 zł, Odwołujący na poziomie
zł, Mrozek - 205.680 zł, Instal-Bud 72.118 zł
W postępowaniu elementem opisu przedmiotu zamówienia, jaki mieli obowiązek
uwzględnić w wycenie wykonawcy, była w szczególności dokumentacja geotechniczna.
Wykonawca uznał, że pomimo, że potwierdza ona występowanie znaczących ilości wód
gruntowych na terenie placu budowy, może te koszty całkowicie pominąć w wycenie.
Wbrew twierdzeniom Martel, uwzględnienia wymaga w odniesieniu do kosztów
odwodnienia, które należy obowiązkowo uwzględnić - a nie pominąć, że to konkretne warunki
konkretnego placu
budowy zdeterminują faktyczny zakres prac odwodnieniowych.
Z
ważywszy na długość placu budowy, jak również obiektywne okoliczności - w tym związane
z tegoroczną zimą, która uwzględniając ilość pokrywy śnieżnej spowoduje bez wątpliwości
konieczność zastosowania kosztownego odwodnienia, wyjaśnienie jakie złożył Martel wprost
potwierdza, że cena ofertowa nie zawiera w ogóle wyceny kosztów odwodnienia.
Cała argumentacja Martel sprowadza się do odwołania do doświadczenia, jakie posiada
wykonawca w latach 2018/2019 na terenie gminy Zamawiającego,
Argumentacja ma sprawić wrażenie, że wszyscy pozostali wykonawcy, nieświadomi
warunków lokalnych, uwzględniając koszty odwodnienia, popełnili błąd przewidując w ogóle
odwodnienie placu budowy, bowiem w istocie ten zakres rzeczowy robót faktycznie w ogóle
nie występuje.
Odnosząc się do treści wezwania, Zamawiający oczekiwał prezentacji konkretnych
kosztów i sposobu kalkulacji odwodnienia robót, wykonawca potwierdził wprost ich pominięcie
w wycenie.
Mając świadomość braku, że faktycznie pominięto w wycenie roboty odwodnieniowe,
Odwołujący asekuracyjnie stwierdza, że zysk, jaki założył na całości robót, ma być
w przypadku wystąpienia kosztów odwodnienia buforem bezpieczeństwa. O iluzoryczności
tych twierdzeń świadczy zestawienie reaInych kosztów odwodnienia, jakie przyjęli pozostali
wykonawcy -
profesjonalni przedsiębiorcy z branży robót budowlanych, zaprezentowane
powyżej.
Podsumowując, w ocenie Odwołującego, treść złożonych wyjaśnień ceny Martel
potwierdza całkowite i bezpodstawne, a także niezgodne z dokumentacją postępowania
całkowite pominięcie w wycenie kosztów robót odwodnieniowych.
2. Koszty odtworzenia nawierzchni/poboczy.
Zgodnie z wezwaniem Zamawiający oczekiwał podania przez wykonawcę następujących
szczegółowych
informacji
w
zakresie
skalkulowanych
kosztów
odtworzenia
nawierzchni/poboczy:
2. Wykonawca w ofercie przyjął koszt robót odtworzenia terenu/nawierzchni w wysokości
9 800,00 zł netto,
Zamawiający wzywa do wyjaśnień założeń przyjętych do wyceny kosztów odtworzenia terenu/
nawierzchni, w tym do wskazania:
- szacowane
j wielkości powierzchni terenu do odtworzenia,
podstawy obliczenia kosztów odtworzenia terenu,
sposobu obliczenia kosztów odtworzenia terenu,
wskazania materiałów przewidzianych do odtworzenia terenu nawierzchni w rozbiciu
na poszczególne elementy wraz z dowodami potwierdzającymi wskazane koszty.
Wykonawca udzielając wyjaśnień wskazał:
2. Koszt odtworzenia nawierzchni
— przyjęto 9.800,00 zł netto.
Koszt odtworzenia nawierzchni drogowych został skalkulowany także, z posiadanego
doświadczenia z poprzedniej inwestycji. W założeniu do składanej oferty, przyjęty został
następujący sposób prowadzenia robót - sieć wodociągowa i kanalizacja tłoczna wykonana
zostanie
przewiertami
sterowanymi
z
wykonaniem
komór
przewiertowych
i montażowych poza jezdnią w poboczu nieutwardzonym, zaś kanalizacji grawitacyjnej
wykopem otwartym, z tym, że przejścia poprzeczne odrzutów kanalizacji wykonane będą
przeciskami w technologii bez naruszania konstrukcji jezdni z jednoczesnym montażem rur
zgodnych z OPZ. Nadmieniam, że 100% sieci kanalizacji sanitarnej biegnie
w nieutwardzonym poboczu drogi. Przyjęte w Przedmiarze Robót przez Zamawiającego
wielkości odtworzenia drogi były jedynie pomocnicze, a jedynym właściwym sposobem
obliczenia kosztów odtworzenia nawierzchni możliwe było po dokonaniu wizji lokalnej
terenu. Wszelkie prace odtworzeniowe nawierzchni wykonujemy we własnym zakresie,
łącznie z wykonaniem napraw asfaltowych. W załączonych do dokumentacji przetargowej
wytycznych Urzędu Gminy Izabelin dotyczących sposobu odtworzenia zawarte zostały
informacje o sposobie odtworzenia nawierzchni ul. Abrahama w Sierakowie. Zgodnie
z nimi określono, że nawierzchnia ul. Abrahama jest nawierzchnią bitumiczną. Tak jak
opisywałem wcześniej, prace w miejscach występowania sieci pod drogą asfaltową (sieć
wodociągowa, odrzuty kanalizacyjne) wykonane będą przewiertami sterowanymi
(wodociąg) i przeciskami pneumatycznymi (odrzuty kanalizacyjne) bez naruszania
konstrukcji ulicy. Gmina Izabelin, w wydanych wytycznych nie określiła dokładnego
sposobu odtworzenia poboczy nieutwardzonych, a w związku z tym przyjęliśmy
odtworzenie do stanu pierwotnego czyli wykonanie poboczy nieutwardzonych gruntowych.
Odtworzenie takie wykonane było w poprzedniej inwestycji i odebrane zostało przez Gminę
Izabe
lin bez uwag. Przyjęte wielkości do odtworzenia:
sieć wodociągowa - 1824,0 mb - ilość komór przewiertowych i montażowych w poboczu
drogi 18 szt. x 8 m
(4 x 2 m) daje 144 m
odtworzenia pobocza drogi z
obsianiem trawą –
przyjęto koszt 360,00 zł,
sieć, kanalizacji tłocznej — 497,0 mb ilość komór przewiertowych i montażowych
w poboczu drogi
— 4 szt. x 4 m
(2 x 2 m) daje 16 m
odtworzenia pobocza drogi
z obsianiem
trawą przyjęto koszt 40,00 zł,
- siec kanalizacyjna grawitacyjna
— 1575,0 mb — wykop otwarty w poboczu drogi wielkość
pasa do odtworzenia 1575,0 m x
2,0 m szerokości daje 3150,0 m2 odtworzenia pobocza
drogi z obsianiem trawą — przyjęto koszt 7.875,00 zł.
- odrzuty kanalizacji grawitacyjnej - 20 szt. wykop otwarty poboczach drogi - wi
elkość pasa
do odtworzenia na 1
odrzut około 30 m
dla komór przeciskowych co daje około 600,0 m2
— odtworzenie poboczy drogi z obsianiem trawą - przyjęto koszt 1525 00 zł (nadmieniam,
że przejścia poprzeczne przez nawierzchnię asfaltową ul, Abrahama wykonane będą
przeciskami bez naruszania konstrukcji drogi, wobec czego odtworzenie nawierzchni
asfaltowych nie jest brane pod uwagę).
Chciałbym dodać, że odtworzenie nawierzchni gruntowej poboczy wykonane zostanie
gruntem rodzimym (odłożonym na czas budowy), a zakup np. humusu uwzględniony
został w kosztach materiałowych.
Zamawiający przewidział w przedmiarach 1.800 m
odtworzenia nawierzchni
bitumicznych oraz 612 m
odtworzenia nawierzchni z tłucznia kamiennego. Pozycja
powyższe stanowi istotny element składowy wyceny, a informacja na temat zarówno ilości
przewidzianej nawierzchni, jak i szczegółowych informacji nt. sposobu wyliczenia tego
elementu zamówienia oraz źródeł tych kosztów, została w wyjaśnieniach całkowicie
pominięta.
Porównawczo przyjęte w formularzu ofertowym pozostałych wykonawców koszty
odtworzenia nawierzchni
wynosiły: Martel 9.800 zł, Usługi Transportowe D.D. 70.000 zł,
Odwołujący 290.000 zł, Mrozek 187.365 zł, Instal-Bud 305.764 zł.
Koszty, jakie zamierza ponieść w celu wykonania zamówienia Martel można uznać za
symboliczne, a z drugiej strony ponow
nie nie znajdujące całkowicie oparcia w
dokumentacji zamówienia i faktycznych warunkach terenowych, tylko w bliżej
nieokreślonym doświadczeniu Martel oraz dokonanej przez niego „wizji lokalnej” .
W zakresie zaprezentowanych w wyjaśnieniu kosztów odtworzenia poboczy:
Wykona
wca Martel twierdzi, że:
100% sieci kanalizacji sanitarnej biegnie w nieutwardzonym poboczu drogi
Gmina Izabelin, w wydanych wytycznych nie określiła dokładnego sposobu odtworzenia
poboczy nieutwardzonych, a w związku z tym przyjął odtworzenie do stanu pierwotnego
czyli wykonanie poboczy nieutwardzonych gruntowych,
przyjęte zakres i koszty odtworzenia poboczy dla sieci wodociągowej to - 144 m
odtworzenia pobocza drogi z obsian
iem trawą - 360 00 zł,
przyjęte zakres i koszty odtworzenia poboczy dla sieci kanalizacji tłocznej to - 16 m2
odtworzenia
pobocza drogi z obsianiem trawą - 40 00 zł,
przyjęte zakres i koszty odtworzenia poboczy dla sieci kanalizacji grawitacyjnej to –
3150,0 m
odtworzenia pobocza drogi z obsianiem trawą - 7.875,00 zł,
odtworzenie nawierzchni gruntowej poboczy wykonane zostanie gruntem rodzimym (a
zakup np. humusu) uwzględniony został w kosztach materiałowych.
Wbrew twierdzeniom Martel rzeczywiste koszty
odtworzeń poboczy są znaczące,
a wycena uwzględnia je na całkowicie symbolicznym poziomie. Faktycznie ciąg uliczny jest
prowadzony nie wzdłuż pól itp., ale przez miejscowość, w której w ciągu drogi są obecne
liczne zjazdy bitumiczne, chodniki, duży parking.
Roboty polegają na tym, że w jednym poboczu wykonawca Martel przewiduje
wykonanie bezwykopowo wodociągu, zaś w drugim poboczu - już wykopem otwartym
kanalizację grawitacyjną, co sam przyznał w wyjaśnieniach.
Warunki terenowe potwierdzają wprost, że nie ma możliwości zasypania gruntem
i zasiania trawy poboczy, jak wycenił to Martel, ponieważ w ciągu drogi są zjazdy bitumiczne,
z kostki oraz parking. Faktycznie do odtworzenia jest ok. 1,5 km poboczy, gdzie poza
zjazdami i chodnikami dokumentacja wymusza odtworzenie poboczy
tłuczniem gr. 15 cm.
Dodatkowo część wodociągu jest zlokalizowana pod nawierzchnią bitumiczną - co
powoduje,
że do wykonania robót metodą bez wykopową konieczne będzie wykonanie około
kilkunastu komór startowych, które same w sobie wymuszą odtworzenia na około 300 m
nawierzchni jezdni.
Na szczególną uwagę zasługuje rejon skrzyżowania ulic Abrahama
i Sierakowskiej, gdzie konieczność wybudowania podziemnej sieci wodociągowej i jej
załamanie pod kątem prostym wymusza odtworzenie w zasadzie całego skrzyżowania
o nawierzchni bitumicznej.
Wg Odwołującego szacowany koszt samych odtworzeń pobocza wynosi minimum 1500
m x 0,75 x 30 zł = 33.750 zł.
Szacowany koszt odtworzeń jezdni to co najmniej 300 m
x 2
50 zł = 75.000 zł.
Powyższe potwierdza, że marny do czynienia z ilościami i wartościami całkowicie pominiętymi
w wycenie ofertowej.
Odnośnie kwestii materiałów, z jakich Martel zamierza dokonać odtworzenia nawierzchni
poboczy -
wykonawca wskazuje w każdym przypadku, że odbędzie się to „odtworzenie
nawierzchni gruntowej poboczy wykonane zostanie gruntem rodzimym".
Zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami:
Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (tj. Dz.U. 2016
poz. 124 ze zm.)
§ 37
1. Pobocza gruntowe drogi klasy GP i
dróg niższych klas powinny mieć szerokości,
z zastrzeżeniem § 38, nie niniejsze niż:
4) 0,75 m
na drodze klasy L lub D.
Zgodnie z § 40 Rozporządzenia:
2. Gruntowe pob
ocze, o którym mowa w § 37 ust. 1 i w § 38 ust. 4, powinno mieć
n
awierzchnie co najmniej gruntową ulepszoną.
Nawierzchnia gruntowa ulepszona to mieszanina gruntu z piaskiem, żwirem i gliną,
zagęszczona do odpowiedniego stopnia zagęszczenia.
W przedmiotowym
postępowaniu zgodnie z obowiązującą dokumentacją ma to być pobocze
o
nawierzchni tłuczniowej - nie może być to. grunt rodzimy obsiany trawa, jak zamierza
wykonać i wycenił w ofercie Martel.
Wykonanie odtworzenia poboczy w sposób, w jaki zamierza wykonać Martel, jest wprost
niezgodny z SiWZ, j
ak i nawet z powołanymi obowiązującymi przepisami.
Martel w wyjaśnieniach wskazuje, że odtworzenia poboczy zostanie wykonanie gruntem
rodzinnym odłożonym na czas budowy i obsiane trawą, a jako argumenty na rzecz
dop
uszczalności takiego sposobu wykonania zamówienia podaje:
Gmina Izabelin w podanych w SIWZ rzekomo nie określiła w wytycznych sposobu
odtworzenia poboczy,
Taki sposób odtworzenia został przez Martel wykonany na poprzedniej inwestycji,
Dodatkowo w trakcie r
ozprawy przed KIO Martel oświadczył, że przed złożeniem ofert
w postępowaniu miało dojść do spotkania właściciela firmy Martel z Pracownikiem
Zamawiającego, podczas którego ustalono, że Martel może w ten sposób odtwarzać
pobocza (w trakcie rozprawy Martel
nie chciał ujawnić danych tego pracownika).
Aktualny projekt nie jest
tą samą inwestycja, którą wykonywał poprzednio na zlecenie
Zamawiającego Martel.
Projektant w obowiązującej wszystkich wykonawców i Zamawiającego dokumentacji określił
jednoznacznie, j
ak ma wyglądać wykonanie odtworzenia pobocza - inwestycja musi być
wykonana zgodnie z dokumentacją, a wycena ofertowa musiała uwzględnić faktyczny zakres
rzeczowy zamówienia. Dodatkowo wskazać należy, że poza naruszeniem zasad udzielania
zamówień publicznych, o których mowa w art. 7 oraz 29 Pzp, mówilibyśmy wprost o
nieuzasadnionym faworyzowaniu jednego z wykonawców, a także nieporównywalności ofert,
Formuła przedmiotowego zamówienia to wykonanie robót na podstawie obowiązującej
dokumentacji, która jest integralną częścią SIWZ, a nie projektowanie czy „optymalizacja"
projektu.
Dokumentacja obowiązująca w postępowaniu w jednoznaczny sposób precyzuje
sposób odtworzenia nawierzchni gruntowych - zgodnie z wymaganiami na stronie 24 opisu
technicznego kanalizacji sanitarnej:
Odtworzenie nawierzchni gruntowej
Na zagęszczonym podłożu należy ułożyć warstwę z tłucznia o grubości 15cm
spełniającego wymagania normy PN-B-11113.
I warstwa z kruszywa łamanego frakcji 0/63mm grubości 10 cm
II warstwa klinująca z klińca frakcji 0/31,5mm grubości 5cm.
Zakres rzeczowy odtworzenia na szerokości wykopu z zakładkami po 0,5m z obu stron
wykopu.
Odtworzenie pobocza
Na zagęszczonym podłożu należy ułożyć warstwę z tłucznia o głębokości 15cm spełniającego
wymagania normy PN-B. 11113
I warstwa z kruszywa łamanego frakcji 0/63mm grubości 10 cm
II warstwa klinująca z klińca frakcji 0/31,5mm grubości 5cm.
Zakres rzeczowy odtworzenia na szerokości wykopu z zakładkami po 0,5m z obu stron
wykopu.
Powyższe ustalenia potwierdzają, że:
- wy
jaśnienia dowodzą, że zaniżona wycena ofertowa ma bezpośredni związek z wyceną
niezgodnego
z dokumentacją przetargową zakresu rzeczowego robót. Powyższe stanowi poza podstawą
odrzucenia
oferty na pod stawie rażąco niskiej ceny także samodzielną podstawę odrzucenia
ofert Martel na podstawie art. 89 ust 1 pkt 2 Pzp.
Jak wskazuje orzecznictwo Izby, przypadku gdydy procedura wyjaśniająca cenę potwierdza
niezgodność: treści oferty z treścią SIWZ, poza podstawą odrzucenia oferty z powodu rażąco
ryskiej ceny oferta podlega samodzielnie odrzuceniu na podstawie art. 89 ust 1. pkt 2 Pzp.
Jak wynika z wyjaśnień, nie mamy do czynienia z „omyłką” ale ze świadomym zamiarem
wykonania i wyceną niezgodnie z zakresem rzeczowym zamówienia.
Zastosowanie innej technologii niż wymagana w SIWZ, czy też zastosowanie innych
materiałów, należy ocenić pod względem zgodności treści oferty z SIWZ. W sytuacji, kiedy
zamawiający nie dopuszcza wykonania alternatywnego wykonania zamówienia, to
wykonawca
niezależnie od możliwości technicznych musi wycenić ofertę według ustaleń
zamawiającego
w SIWZ.
Wycena według innych metod prowadzi w szczególności do naruszenia art. 7 ust. 1
ustawy Pzp w zakresie możliwości porównywalności złożonych w postępowaniu ofert. Z
punktu widzenia wykonawców zasadność wprowadzenia do SIWZ określonych technologii
wykon
ania robót mogła podlegać kwestionowaniu na etapie przedstawienia treści SIWZ.
wykonawcom,
a nie na etapie po otwarciu i ocenie ofert.
Nadto dodać należy, że zasadność oceny
prawidłowości skalkulowania ceny odpowiednich pozycji kosztorysu dotyczy tylko kwestii,
kiedy oferta w tym zakresie jest zgodna z SIWZ.
W innej sytuacji, analiza ceny nie ryła racji bytu, gdyż w przypadku niezgodności oferty
z SIWZ
i braku możliwości naprawy tej sytuacji w trybie przepisu art. 87 ust. 2 Pzp oferta
podlega odrzuceniu jako niezgodna z SIWZ (por. wyrok KIO z dnia 17
września 2020 sygn.
akt KIO 18
85/20). Martel kształtując treść składanych wyjaśnień, winien wziąć pod uwagę
wszystkie
wytyczne zamawiającego postawione w tym postępowaniu i przedstawić je w taki
sposób, aby Zamawiający nie miał żadnych wątpliwości w zakresie oferowanych rozwiązań
jako zgodnych treścią SIWZ. Wyjaśnienia treści oferty składane na niezakwestionowane
wezwanie Zama
wiającego wystosowane w toku badania oferty, wiążą Odwołującego
się wykonawcę na równi z treścią pierwotnie złożonej oferty i winny być traktowane
analogicznie, jak treść złożonej oferty. Dlatego stwierdzone w toku badania wyjaśnień
sprzeczności mogą stanowić podstawę do uznania, iż oferta złożona w postępowaniu
podlegała odrzuceniu na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Oczekiwanie Martel, że Zamawiający pominie pozyskaną od niego wiedzę co do tego,
że wykonawca ten przewidział inną technologię wykonania robót, niż wynikająca z SIWZ,
ograniczając się do formalnego aspektu badania treści wyjaśnień ceny i tym samym
zaakceptuje wprowadzone przez Odwołującego odstępstwo od SIWZ, oznaczałoby
wprowadzenie zmiany SIWZ po terminie składania ofert. Jak wyżej zaznaczono jest
to niedopuszczalne. Skutkowałoby by to nie tylko akceptacją wykonania zamówienia w
sposób odmienny niż wynikający z SIWZ, ale też nierówne traktowanie wykonawców, w
sytuacji,
gdy inni sporządzili wycenę zgadnie z SIWZ.
Pominięte koszty materiałów.
Zama
wiający w wezwaniu jednoznacznie oczekiwał podania konkretnych informacji
nt. przyjętych do wyceny i skalkulowanych materiałów — z rozbiciem na poszczególne
elementy odrębnie dla każdej z sieci tj. wodociągowej, kanalizacyjnej oraz odrzutów
kanalizacji grawitacyjnej:
4. W odpowiedzi na pytania z pkt 1 ppkl: 3 - 6 pisma nr GPWKK,/JRP/GZ/294/2020 z dnia
6 października 2020 r. Wykonawca w wyjaśnieniach z dnia 12 października 2020 r, złożył
przykładowe oferty materiałowe.
Zamawiający wzywa do udzielenia odpowiedzi ile wynoszą koszty materiałowe, o których
mowa w pkt, 1 ppkt 3 -
6 pisma nr GPWlK/JRP/GZ/294/2020 z dnia 06 października 2020 tj.
koszty materiałów przewidzianych do budowy sieci wodociągowej w rozbiciu na
poszczególne elementy,
kosztów materiałów przewidzianych do budowy sieci kanalizacyjnej sanitarnej
w rozbiciu na poszczególne elementy,
kosztów materiałów przewidzianych do budowy odrzutów kanalizacji grawitacyjnej
w rozbiciu na poszczególne elementy,
kosztów przepompowni ścieków wraz z szafą sterowniczą.
Wykonawca Martel wyjaśniając wezwanie faktycznie pominął i wskazał bliżej nieokreślone
koszty:
W odpowiedzi na pismo koszty te kształtują się następująco:
Koszt materiałów przewidzianych do budowy sieci wodociągowej:
Koszt materiałów podstawowych — 51.815,00 zł netto.
Koszt materiałów innych nie wymienionych w ofertach — 34.685,00 zł netto (piasek, śruby,
uszczelki, płyn do dezynfekcji, nasiona trawy, humus itp.)
Koszt materiałów przewidzianych do budowy sieci kanalizacji sanitarnej:
Koszt materiałów podstawowych — 110.937,98 zł netto
Koszt materiałów innych nie wymienionych w ofertach 75.262,02 zł netto (piasek, cement,
beton, nasuwki, kolana, środek do zabezpieczenia studni betonowych, nasiona trawy,
humus itp.)
3) Koszt
materiałów przewidzianych do budowy odrzutów kanalizacyjnych:
Koszt materiałów podstawowych 6.300,00 zł netto
Koszt materiałów innych nie wymienionych w ofertach 5.000,00 zł
(piasek, cement, korki, nasuwki, kolana, nasiona trawy, humus itp.)
Wykonawca wyja
śniając pomimo konkretnego oczekiwania Zamawiającego potwierdził że
źródła kalkulacyjne, jakie zaprezentował, dotyczą niewielkiej tylko jak to określa
„podstawowych” materiałów.
Proste zestawienie wartości dla których pojawiły się uzasadnienia kosztów i tych bez
jakiejkolwiek identyfikacji, pominiętych w
wyjaśnieniach to następujące relacje:
Sieć wodociągowa - ok 51 tys. zł wykazane materiały, ok 35 tys. zł niewykazane,
Sieć sanitarna - ok 110 tys. wykazane - około 75 tys. zł niewykazane,
Odrzuty ok 6 tys.
zł wykazane materiały — około 5 tys. niewykazane,
wartość materiałów wykazanych łącznie to 167. 000 zł
Wartość materiałów niewykazanych łącznie to 115.000 zł
Powyższe zestawienie oparte bezpośrednio na wyjaśnieniach Martel dowodzi, jak
powierzchowne są wyjaśnienia, a jednocześnie jaka jest realnie skala nadal niewykazanych
kosztów i zakresu rzeczowego.
Dodatkowo odnośnie pokazanych w wyjaśnieniach kosztów materiałów niewykazanych to są
to:
bliżej nieokreślone materiały, o nieokreślonych parametrach, o nieokreślonych kosztach
zakupu,
w nieokreślonych ilościach.
W dodatku w każdym przypadku wymienione materiały to katalog otwarty.
W ocenie Odwołującego nie można powyższego uznać za wyjaśnienia ceny zwłaszcza
w kontekście jednoznacznych wymagań Zamawiającego w tym zakresie sformułowanych
w treści wezwania oraz faktu że wyjaśnienia były już składane po raz drugi.
Powyższe potwierdza podstawę do odrzucenia oferty Martel jako zawierającą rażąco niską
cenę.
Koszty pracy sprzętu.
W złożonych pierwotnie wyjaśnieniach ceny wykonawca podał jedynie, że praca sprzętu
to koszt: 300 zł i sprzęt będzie pracował 168 dni. Z treści wyjaśnień nawet nie było wiadomo
o jaki sprzęt chodziło i w jaki sposób ustalono ten koszt.
Dodatkowo w trakcie rozprawy w KIO Martel obni
żył ten koszt prawie 3x.
Zamawiający wezwał wykonawcę do wyjaśnień w tym zakresie wskazując:
Wykonawca w wyjaśnieniach z dnia 12 października 2020 r. oszacował pracę sprzętu na
kwotę
403 200,00 zł (168 dni x 8 godz. x 300 zł) czyli dzienny koszt wynosi 2 400 zł. Natomiast
w trakcie rozprawy w dniu 17 grudnia 2020 r. wskazał dzienny koszt pracy sprzętu w
wysokości 967,88 zł.
Zamawiający wzywa do złożenia wyjaśnień dotyczących powyższych rozbieżności.
Martel udzielając wyjaśnień w skazał:
Koszt pracy sprzętu - oszacowano na kwotę 403.200,00 zł netto
W dokonanej wycenie pracy sprzętu przyjęto uśrednioną stawkę 300,00 zł netto za godzinę
płacy tego sprzętu co daje kwotę 2.400,00 zł neto za dzień roboczy. W kwocie tej znajdują
się koszty całego sprzętu i maszyn niezbędnych do wykonania wszystkich robót. Zgodnie
z załączoną do odpowiedzi tabelą wskazujemy, iż koszt pracy sprzętu wykazany został
w oparciu o dokonaną dokładną analizę księgową. Łączny koszt dziennego użycia sprzętu
i
maszyn według tabeli wynosi 967,88 zł netto. Wynika to z faktu, iż większość posiadanych
maszyn przez Nas została już zamortyzowana, co w pierwotnym wyjaśnieniu - pismo z dn. 12
października 2020 r. — wyliczenie takie nie zostało przez Nas wykonane i wzięte pod uwagę.
Przyjęto uśrednioną stawkę.
Powyższa różnica w sposób nie wpływa na prawidłowość złożonych wcześniej wyjaśnień,
a jest dla Nas
czynnikiem korzystnym wskazującymi na możliwość zwiększenia zysku
z wykonywanych robót bądź przerzucenia tych kosztów w elementy oferty których
nic uwzględniliśmy wcześniej a które mogą wyniknąć w trakcje wykonywania prac np. koszty
dodatkowego odwodnienia, koszty większej ilości odtworzenia nawierzchni itp.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że wykonawca z żaden racjonalny sposób nie
wy
jaśnił
różnic
w wycenie kosztu pracy sprzętu — obliczenia wskazują na 967 zł a wycena na 2400 zł.
Dowodem prawid
łowości wyceny ma być "dokładna analiza księgowa"' - dokument w żaden
sposób nie może być podstawą oceny realności wyceny na potrzeby wyjaśnień kosztów pracy
sprzętu. Mamy do czynienia z nieprzydatnym dla potrzeb oceny rzetelności kalkulacji
dokumente
m, który obrazuje bliżej nieokreślone pojazdy (sam Renault, samochód ciężarowy
specjalny) i przyjmuje całkowicie wirtualne ilości pracy dziennej oraz jej koszty.
Poza tym, że dokument sam w sobie nie pozwala na ocenę kosztów pracy sprzętu w ramach
zam
ówienia, w ocenie Odwołującego, może być najwyżej dowodem, że prezentowana w ten
sposób wycenił jest nierealna i zaniżona.
Porównanie kosztów sprzętu w wyjaśnieniach wykonawcy Martel z faktycznymi kosztami
pracy
w odniesieniu do dziennego cyklu pracy tego rodzaju sprzętu wskazać należy, opierając się
na
dostępnych cennikach Sekocenbud takiego sprzętu, wskazać należy, że wycena Martel
jest nierzetelna, ni
erealna i kilkakrotnie zaniżona. Skoro taki był sposób kalkulacji kosztów
na potrzeby wyceny ofertowej, to potwierdza on, że wycena jest rażąco niska.
Niezgodna z SIWZ przepompow
nia ścieków. Oferta równoważna.
Zamawiający w treści wezwania m.in. wymagał od wykonawcy Martel podania kosztów
materiałów takich jak:
W odpowiedzi na pytania z pkt 1 ppkt 3 - 6 pisma nr GPWlK/lRP/GZ/294/202D z dnia 6
października 2020 r. wykonawca w wyjaśnieniach z dnia 12 października 2020 r. złożył
przykładowe oferty materiałowe.
Zamawiający wzywa do udzielenia odpowiedzi ile wynoszą koszty materiałowe, o których
mowa w pkt 1 ppkt 3 -
6 pisma nr GPWlK/JRP/GZ/294/201U) z dnia 6 października 2020 r.,
tj.(…)
4) kosztów przepompowni ścieków wraz z szafą sterowniczą.
Wykonawca zmie
nił pomiędzy wyjaśnieniami nr 1 i nr 2 zaoferowaną przepompownię i ofertę.
Przy pierwszych
wyjaśnieniach potwierdził, że zaoferował i wycenił przepompownię FLYGT
NX 3069.160 SH/270
– oferta od Eko-Inwestycje z 4 września 2020 r. Przy drugich
wyjaśnieniach ceny zaoferowana jest już inna pompa firmy Metalchem SA – oferta pochodzi
od innego podmiotu i jest z innej daty.
Odwołujący wskazuje, że wykonawca Martel zmienił w trakcie postępowania
zaoferowany i wyceniony asortyment. Wskazuje, że obie oferty dotyczą pomp niezgodnych
z SIWZ
– wymagania SIWZ to pompa określonego producenta Grundfos o określonej
średnicy przelotu: 80 mm.
Zamawiający dopuszczał składanie ofert równoważnych ale wymagał od wykonawców
zarówno stosownego oświadczenia w treści Formularza ofertowego, jak i złożenia
równocześnie wraz z ofertą dowodów równoważności oferowanych urządzeń.
IX.
Zamawiający dopuszcza zastosowanie do budowanej sieci kanalizacyjnej lub sieci
wodociągowej materiałów i urządzeń równoważnych o ile:
zaproponowane materiały i urządzenia będą posiadały parametry nie gorsze niż te,
które przedstawiono w dokumentacji technicznej,
będą kompatybilne z istniejącą siecią kanalizacyjną lub istniejącą siecią wodociągową
X.
Wykonawca, który zamierza powołać się na rozwiązania równoważne opisane przez
Zamawiającego jest obowiązany wykazać, że oferowane przez niego materiały
i urządzenia spełniają wymagania określone przez Zamawiającego.
XI.
Zamawiający na etapie badania ofert stwierdzi czy zaproponowane rozwiązania będzie
można uznać za równoważne pod względem parametrów technicznych, materiałowych
i eksploatacyjnych. Zamawiającemu zależy na realizacji przedmiotu zamówienia
z materiałów najwyższej jakości oraz na solidności i fachowości wykonania. Wskazanie
w dokumentacji technicznej nazw p
roducentów ma charakter przykładowy, ma to ułatwić
Wykonawcom sporządzenie oferty. Niemożliwym jest wymaganie jakości bez wskazania
punktu odniesienia.
Zgodnie z Załącznikiem nr 1 do SIWZ - Formularz oferty:
URZĄDZENIA/MATERIAŁY
RÓWNOWAŻNE
w
przypadku
zastosowania
urządzeń/materiałów równoważnych do wskazanych w dokumentacji przetargowej (m.in.
projektowej, technicznej) należy podać miejsce zainstalowania urządzenia / materiału
równoważnego i dołączyć do oferty dokumentację techniczną umożliwiającą Zamawiającemu
sp
rawdzenie równoważności na etapie badania i oceny ofert — zgodnie z danymi zawartymi
w Załączniku nr 3 do SIWZ (Tabela równoważności
) oraz niniejszą SIWZ:
W przypadku nie zastosowania urządzeń / materiałów równoważnych należy wpisać „nie
dot
yczy”. W przypadku nie wypełnienia formularza oferty w tym zakresie Wykonawca
oświadcza, że nie będzie stosował materiałów/urządzeń równoważnych w trakcie
wykonywania niniejszego zamówienia.
Ponadto w przypadku oferowania urządzeń równoważnych Zamawiający wymagał złożenia
w raz z
ofertą dodatkowego Załącznika nr 3 do SIWZ – Tabela równoważności, w którym
należało podać minimalne parametry dotyczące równoważności materiałów/urządzeń.
Oferta złożona przez Martel zawiera w tym zakresie jednoznaczne oświadczenie,
że wykonawca nie oferuje urządzeń równoważnych. W ramach pozycji :Urządzenia/materiały
równoważne Martel wpisał – NIE DOTYCZY.
Nie ma wątpliwości, że zarówno pierwsze jak i drugie wyjaśnienia ceny potwierdzają,
że zaoferowano pompy równoważne. Powyższe oznacza, że obowiązkiem wykonawcy Martel
było w tym przypadku zarówno złożenie stosownego oświadczenia w Formularzu ofertowym,
ale co istotniejsze, udowodnienie w trybie art. 30 ust 5 Pzp równoważności zaoferowanych
urządzeń składając poza wypełnionym Załącznikiem nr 3 do SIWIZ także wymagane dowody
równoważności w postaci powołanej w SIWZ odpowiedniej dokumentacji technicznej.
Odwołujący zaoferował w postępowaniu pompy referencyjne Grundfos.
Uwzględniając powyższe, oferta Martel winna być odrzucona na podstawie art. 89 ust 1 pkt 2
Pzp jako niezgodna z SIWZ. Identyfikacj
a w ofercie urządzeń równoważnych i dowody
równoważności stanowią treść oferty wykonawcy, co uniemożliwia ich uzupełnienie w trybie
art. 26
ust 3 Pzp, bowiem ten nie dotyczy treści oferty.
Podsumowując w odniesieniu do przepompowni:
- Martel zaafe
rował pompy równoważne nie składając w tym zakresie wymaganych SIWZ
oświadczeń ani dowodów na etapie ofertowania, co samo sobie stanowi podstawę
odrzucenia oferty zgodnie z art.. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp,
wykonawca modyfikował trakcie wyjaśnień ceny zaoferowane w postępowaniu pompy,
zmieniając przedmiot oferty i zarazem wyceny,
zaoferowane pompy są niezgodne z wymaganiami SIWZ.
8. Zaoferowanie rur do kanalizacji niezgodnych z przeznaczeniem.
W trakci
e postępowania przed składaniem ofert Zamawiający udzielał w dniu 8 września
2020r.
wyjaśnień na pytania dotyczące SIWZ, w zakresie technologii wykonania sieci
wodociągowej
i kanalizacji tłocznej w następujący sposób:
Pytanie nr 1
Czy zamawiający wyrazi zgodę na wykonanie sieci wodociągowej i kanalizacji tłocznej
metodą przewiertów sterowanych przy zastosowaniu rur PE SDR17 RC o profilu zgodnym
z projektami?
Odpowiedź:
Zamawiający dopuszcza wykonanie sieci wodociągowej i kanalizacji tłocznej metodą
przewiertów sterowanych przy zastosowaniu rur PE SDR17 RC o profilu zgodnym
z projektami.
Jak wynika z powyższych odpowiedzi, Zamawiający wyraził zgodę na wykonanie przewiertów
sieci
wodociągowej i kanalizacji tłocznej ale jednocześnie, co oczywiste, zastrzegł, że ma to
być dokonane rurami odpowiedniej konstrukcji — tj. przeznaczonymi do tej technologii.
Wykona
wca Martel wyjaśniając cenę podtrzymuje, że zamierza wykonać zamówienie
w technologii
przewiertów sterowanych przy zastosowaniu materiałów (rur) o konstrukcji
nieprzeznaczonej do tego celu.
Producent
rur, z użyciem których Martel przewidział realizację zamówienia, w sposób
jednoznaczny wskazuje, że rury te nie mogą być użyte do realizacji prac metodą
be
zwykopową.
Odwołujący złożył Zamawiającemu w trakcie postępowania przed kwestionowanym
aktualnym odwołaniem wyborem oferty Martel szczegółowe dowody potwierdzające
powyższe - w tym miejscu odwołując się do ich treści w całości podtrzymuje zaprezentowaną
argum
entację.
Dokumenty potwierd
zają niemożliwości zastosowania rur PVC do wykonania kanalizacji
metodą bezwykopową, bez zastosowania rur osłonowych. Skoro, co jednoznacznie
potwierdza
ją przedłożone dokumenty i oświadczenia, wykonanie zamówienia metodą
bezwykopową nie jest możliwe przy użyciu rur jakie przewidział zastosować Martel, to oferta
tego wyk
onawcy musi być odrzucona przez Zamawiającego jako niezgodna z SIWZ.
Technologia,
w jakiej wykonawca przewidział zrealizować zamówienie wymaga i wymusza
zastosowanie odpowiedniej konstrukcji
rur. Wyłącznie rury, które są przewidziane
konstrukcyjnie przez producenta do zastosowania przy metodzie bezwykopowej, mogą być
użyte do wykonania rurociągu w tej technologii. Podstawowe zasady wiedzy technicznej
potwierdzają, że oczywistym jest że technika bezwykopowa, to technika odmienna
od tradycyjnej z wykopem otwartym. Nie chodzi w sprawie o to,
czy „da się” ułożyć rurociąg
tą techniką z zaoferowanych rur, ale czy jest to zgodne ze sztuką, a w konsekwencji
wyłącznie zastosowanie materiału odpowiedniego do technologii ułożenia rurociągu jest
dozwolone.
Rodzaj zastosowanych rur adekwatnych do technologii
ich ułożenia wynika wprost
z norm budowlanych, zasad wiedzy i sztuki budowlanej w zakresie wykonania sieci
wodoci
ągowej, czyli z obiektywnych, weryfikowalnych podstaw. Skoro Martel potwierdził
w treści złożonych wyjaśnień, że przewidział i skalkulował w cenie oferty wykonanie
zamówienia z użyciem konkretnych zidentyfikowanych rur a materiał ten jest niezgodny
z technologią wykonania rurociągu podstawa odrzucenia oferty jest bezwzględna a
wykonawca na obecn
ym etapie nie może już dokonać zmian w zakresie ani technologii
wykonania rurociągu ani też materiałów z których użyciem ma zamiar wykonać zamówienie.
Oświadczenia i informacje złożone w tym zakresie przez Projektanta i wiodących
producentów
materiałów kanalizacyjnych (Pipelife) jak i dystrybutorów (Rurex jako główny dystrybutor
producenta rur Wavin), potwierdzają jednoznacznie, że wskazane w projekcie i ofercie Martel
rury PVC-U SN8 Dn 160 i D
n 200 nie mogą być stosowane do wykonania kanalizacji metodą
bezwykopową, konieczne jest zastosowanie materiału innego – równoważnego, który będzie
bezpieczny na taki rodzaj technologii zamiennej w przypadku kanalizacji grawitacyjnej
i
odrzutów kanalizacji grawitacyjnej.
Powyższe potwierdza podstawę odrzucenia oferty Martel zgodnie z art. 89 ust 1 pkt 2 Pzp.
Podsumowując, w ocenie Odwołującego, wyjaśnienia ceny wykonawcy Martel uznać
należy za potwierdzające niezgodność oferty z SIWZ, a także nie potwierdzające, że cena
nie jest rażąco niska Pomimo dwukrotnego wezwania do wyjaśnień ceny wykonawca
koniecznych dowodów i wyjaśnień nie złożył, co obliguje do odrzucenia oferty.
W tej sytuacji, wobec przeprowadzenia przez Zamawi
ającego procedury wezwania
do w
yjaśnienia ceny oferty wykonawcy Martel, oferta ta winna podlegać odrzuceniu
na podstawie art. 89 ust 1 pkt 4, Pzp bowiem wykonaw
ca nie wykazał i nie udowodnił, że
cena oferty nie jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W tej sytuacji zasa
dność zarzutów odwołania nie może budzić wątpliwości
Mając powyższe na względzie Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania.
Dnia 24 lutego 2021 r. do p
ostępowania odwoławczego zgłosili przystąpienie po
stronie Zamawiającego wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie: M.F., P.F. i P.F.
działający działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą Zakład Usługowy
MARTEL spółka cywilna M.F., P.F., P.F. w Milęcinie (dalej jako Przystępujący), wnosząc o
oddalenie odwołania.
Zamawiający w dniu 11 marca 2021 r. złożył na posiedzeniu z udziałem stron i
uczestnika postępowania odwoławczego pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o
odrzucenie odwołania względnie o oddalenie odwołania w całości jako bezzasadnego.
Odwołujący wskazał, że znaczna większość zarzutów podniesionych w odwołaniu została już
osądzona wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 29 grudnia 2020 r. o sygn. KIO
W przedmiotowym odwołaniu, Odwołujący ponawia te same zarzuty, lub tez formułuje je w
inny sposób, próbując tym sposobem obejść zarzut powagi rzeczy osądzonej.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Przystępującego, na podstawie
zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, oraz odpowiedzi Zamawiającego na
odwołanie, oświadczeń i stanowisk złożonych ustnie do protokołu, Krajowa Izba
Odwoławcza ustaliła co następuje:
Mając na uwadze treść art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Przepisy
wprowadzające ustawę - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 poz. 2020), zgodnie
z którym do postępowań odwoławczych oraz postępowań toczących się wskutek wniesienia
skargi do sądu, o których mowa w ustawie uchylanej w art. 89, wszczętych po dniu 31 grudnia
2020 r., dotyczących postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych przed dniem 1
stycznia 2021 r., st
osuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1, Izba do postępowania
odwoławczego w przedmiotowej sprawie zastosowała przepisy ustawy z dnia 11 września
2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze zm., dalej jako
„ustawa nPzp”)
Izba stwierdziła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 ustawy nPzp. Izba nie uwzględniła wniosku
Zamawiającego
o odrzucenia odwołania, w związku z okolicznościami potwierdzającymi, iż odwołanie zostało
wniesione od wyboru oferty najkorzystniejszej z dnia, 12 lutego 2020 r. poprzedzonego
dokonaniem przez Zamawiającego nowych czynności – wezwaniem Przystępującego
do doprecyzowania wyjaśnień rażąco niskiej ceny, w zakresie nakazanym Zamawiającemu
wyrokiem KIO 3192/20 z dnia 29 grudnia 2020 r.
Izba uznała, iż Odwołujący wykazał, iż posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz
może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, czym
wypełnił materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505
ust. 1 ustawy nPzp.
Izba ustaliła, że Odwołujący przekazał w ustawowym terminie kopię odwołania
Zamawiającemu, co zostało potwierdzone na posiedzeniu z udziałem stron i uczestnika
postępowania.
Izba u
znała za skuteczne zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego
po stroni
e Zamawiającego przez wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie M.F.,
P.F. i P.F.
działających w formie spółki cywilnej pod nazwą Zakład Usługowy MARTEL spółka
cywilna
M.F.,
P.F.,
P.F.
w Milęcinie i dopuściła ww. wykonawców do udziału w postępowaniu odwoławczym
w charakterze Uczestnika postępowania.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia w przedmiotowej sprawie złożoną
do akt sprawy, odpowiedź na odwołanie, a także stanowiska i oświadczenia Stron złożone
ustnie na posiedzeniu i rozprawie, do protokołu.
Izba ustaliła:
Odnosząc się do analizowanego stanu faktycznego, Izba ustaliła, że Zamawiający
pismem z dnia 15 stycznia 2021 r. na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, ponownie wezwał
Przystępującego do złożenia wyjaśnień sposobu kalkulacji ceny. W wezwaniu, Zamawiający
sformułował precyzyjne i konkretne pytania, na które oczekiwał (zgodnie z treścią pouczenia)
wyjaśnień, które powinny w sposób jednoznaczny potwierdzać realność ofertowej kalkulacji
oraz w ramach wyjaśnień wskazania innych czynników – jeśli są - mających wpływ na
wysokość
ceny
(np. oszczędność metody wykonania zamówienia, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonania
zamówienia niedostępne dla innych wykonawców, itp.) oraz podania innych czynników
mających wpływ na wysokość oferty.
Zamawiający oczekiwał odpowiedzi na następujące pytania:
Pytanie 1 - Wykonawca w ofercie przy
jął koszt robót odwodnienia wykopów w wysokości
4 000 zł netto.
Zamawiający wzywa do wyjaśnienia założeń przyjętych do wyceny kosztów odwodnienia
poprzez:
- wskazania jak liczono koszty odwodnienia,
wskazania podstawy obliczenia kosztów odwodnienia,
- w
skazania sposobu obliczenia kosztów odwodnienia.
W odpowiedzi z dnia 21 stycznia 2021 r. Przystępujący odwołał się wyłącznie do
własnego doświadczenia, nabytego przy realizacji I Etapu budowy kanalizacji sanitarnej w ul.
Abrahama w Sierakowie i na tej pods
tawie wycenił jedynie koszt odwodnienia wykopu dla
montażu zbiornika przepompowni. W odpowiedzi Przystępujący przyznał, iż przy wycenie
odwodnienia, świadomie pominął dane dotyczące głębokości zwierciadła wód gruntowych
zawarte
w dokumentacji geotechniczn
ej stanowiącej element Opisu Przedmiotu Zamówienia, uznając
je za nieaktualne. Wskazał również, iż posiada niezbędny sprzęt do prowadzenia
odwodnienia, nie ponosi zatem kosztów np. wynajmu. Przystępujący założył również zysk w
wysokości 226.400,00 zł, który stanowi zapas finansowy, na ewentualne zwiększenie
kosztów.
Pytanie 2 -
Wykonawca w ofercie przyjął koszt robót odtworzenia terenu/nawierzchni
w wysokości 9 800,00 zł netto,
Zamawiający wzywa do wyjaśnień założeń przyjętych do wyceny kosztów odtworzenia
terenu/ nawierzchni, w tym do wskazania:
szacowanej wielkości powierzchni terenu do odtworzenia,
podstawy obliczenia kosztów odtworzenia terenu,
sposobu obliczenia kosztów odtworzenia terenu,
wskazania materiałów przewidzianych do odtworzenia terenu nawierzchni w rozbiciu
na poszczególne elementy wraz z dowodami potwierdzającymi wskazane koszty.
W odpowiedzi z dnia 21 stycznia 2021 r. Przystępujący odwołał się również
na posiadanego doświadczenia, które było podstawą dokonanej kalkulacji w zakresie
odtworzenia nawierzchni drogowych. Przyjęte w przedmiarze robót wielkości odtworzenia
drogi były jedynie pomocnicze, a jedynym właściwym sposobem obliczenia kosztów
odtworzenia nawierzchni było dokonanie wizji lokalnej. Wskazał, że sieć wodociągowa i
kanalizacja tłoczna wykonane zostaną przewiertami sterowanymi z wykonaniem komór
przewiertowych
i montażowych poza jezdnią, w poboczu nieutwardzonym, zaś sieć kanalizacji grawitacyjnej
wykopem otwartym, z tym że przejścia poprzeczne odrzutów kanalizacji wykonane będą
przeciskami w technologii bez naruszania konstrukcji jezdni, z jednoczesnym montażem rur
zgodnych z OPZ. Dalej Przystępujący wyjaśnił, że w załączonych do dokumentacji
przetargowej wytycznych Urzędu Gminy Izabelin dotyczących sposobu odtwarzania
nawierzchni dla ul. Abrahama
– nawierzchni bitumicznej, nie określono sposobu odtwarzania
poboczy nieutwardzonych, zatem Przystępujący przyjął odtworzenie do stanu pierwotnego,
tj. wykonanie poboczy nieutwardzonych gruntowych i obsianie ich trawą.
Dalej Przystępujący podał przyjęte wielkości do odtworzenia:
siec wodociągowa – 1824,0 mb. – ilość komór przewiertowych i montażowych w poboczu
drogi
– 18 szt. X 8 m
(4 x 2 m) daje 144 m
odtworzenia pobocza drogi z obsianiem trawą
– przyjęto koszt 360,00 zł.
sieć kanalizacji tłocznej – 497,0 mb. – ilość komór przewiertowych i montażowych w
poboczu drogi
– 4 szt. X 4 m
(2 x 2 m) daje 16 m
odtworzenia pobocza drogi z obsianiem
trawą – przyjęto koszt 40,00 zł.
sieć kanalizacyjna grawitacyjna – 1575,0 mb. – wykop otwarty w poboczu drogi – wielkość
pasa do odtworzenia 1575,0 m x 2,0 m. szerokości daje 3150,0 m2 odtworzenia pobocza
drogi z obsianiem trawą – przyjęto koszt 7.875,00 zł.
- odrzuty kanalizacji grawitacyjnej
– 20 szt. – wykop otwarty w poboczu drogi – wielkość
pasa do odtworzenia n 1 odrzut około 30m2 dla komór przeciskowych, co daje około 600,0
m2
– odtworzenie poboczy drogi z obsianiem trawą – przyjęto koszt 1525,0 zł (przejścia
poprzeczne pod nawierzchnią asfaltową ul. Abrahama wykonane będą przeciskami bez
naruszania konstrukcji drogi, wobec czego odtworzenie nawierzchni asfaltowych nie jest
brane pod uwagę).
Odtworzenie nawierzchni gruntowej poboczy wykonane zostanie gruntem rodzimym
(odłożonym na czas budowy), a zakup np. humusu uwzględniony został w kosztach
materiałowych.
Pytanie 3
– Wykonawca w wyjaśnieniach z dnia 12.10.2020 r. oszacował pracę sprzętu
na kwotę 403.200,00 zł (168 dni x 8 godz. x 300 zł.), czyli dzienny koszt wynosi 2.400 zł.
Natomiast w trakcie rozprawy w dniu 17.12
.2020 r. wskazał dzienny koszt sprzętu w
wysokości 967,88 zł.
Zamawiający wzywa do złożenia wyjaśnień dotyczących powyższych rozbieżności.
W odpowiedzi
z dnia 21 stycznia 2021 r. Przystępujący wyjaśnił, że w wycenie pracy
sprzętu przyjął uśrednioną stawkę 300,00 zł. netto za godzinę pracy sprzętu, co daje kwotę
2.400,00 zł. netto za dzień roboczy. W kwocie tej znajdują się koszty całego sprzętu i maszyn
niezbędnych do wykonania wszystkich robót. Zgodnie z załączoną do odpowiedzi tabelą
wskazał, iż koszt pracy sprzętu wykazany został w oparciu o dokonaną analizę księgową.
Łączny koszt dziennego użycia sprzętu i maszyn według tabeli wynosi 967,88 zł. netto.
Wynika to z faktu, iż większość posiadanych maszyn została już zamortyzowana, co w
pierwotnym wyjaśnieniu – pismo z dn. 12.10.2020 r. – nie zostało wykazane i wzięte pod
uwagę. Przyjęto uśrednioną stawkę.
Powyższa różnica w żaden sposób nie wpływa na prawidłowość złożonych wcześniej
wyjaśnień, a jest czynnikiem korzystnym wskazującym na możliwość zwiększenia zysku
z wykonanych robót bądź przerzucenia tych kosztów w elementy oferty, których nie zostały
uwzględnione wcześniej, a które mogą wyniknąć w trakcie wykonywania prac – np. koszty
dodatkowego odwodnienia, koszty większej ilości odtworzenia nawierzchni itp.
Pytanie 4
– W odpowiedzi na pytania z pkt. 1 ppkt 3-6 pisma nr GPWIK/JRP/GZ/294/2020
z dnia 06.10.2020r. Wykonawca w wyjaśnieniach z dnia 12.10.2020 r. złożył przykładowe
oferty materiałowe. Zamawiający wzywa do udzielenia odpowiedzi ile wynoszą koszty
materiałowe,
o których mowa w pkt 1 ppkt 3-6 ww. pisma z dnia 06.10.2020 r. tj.
Koszty materiałów przewidzianych do budowy sieci wodociągowej w rozbiciu
na poszczególne elementy
Kosztów materiałów przewidzianych do budowy sieci kanalizacji sanitarnej w rozbiciu
na poszczególne elementy
Kosztów materiałów przewidzianych do budowy odrzutów kanalizacji grawitacyjnej
w rozbiciu na poszczególne elementy
Kosztów przepompowni ścieków wraz z szafą sterowniczą.
W odpowiedzi z dnia 21 stycznia 2021 r. Przystępujący wyjaśnił, że koszt materiałów
oszacowano na podstawie złożonych ofert dostawców materiałów – w wyjaśnieniach w piśmie
z dnia 12.10.2020 r. wskazano:
Koszt materiałów dot. całej sieci wodociągowej – 86.500,00 zł netto,
Koszt materiałów dot. całej sieci kanalizacji sanitarnej – 256.400,00 zł netto.
W odpowiedzi na pismo koszty te kształtują się następująco:
Koszt materiałów przewidzianych do budowy sieci wodociągowej:
Koszt materiałów podstawowych — 51.815,00 zł netto.
Koszt materiałów innych nie wymienionych w ofertach — 34.685,00 zł netto (piasek, śruby,
uszczelki, płyn do dezynfekcji, nasiona trawy, humus itp.)
Koszt materiałów przewidzianych do budowy sieci kanalizacji sanitarnej:
Koszt materiałów podstawowych — 110.937,98 zł netto
Koszt
materiałów innych nie wymienionych w ofertach 75.262,02 zł netto (piasek, cement,
beton, nasuwki, kolana, środek do zabezpieczenia studni betonowych, nasiona trawy,
humus itp.)
3) Koszt materiałów przewidzianych do budowy odrzutów kanalizacyjnych:
Koszt
materiałów podstawowych 6.300,00 zł netto
Koszt materiałów innych nie wymienionych w ofertach 5.000,00 zł
(piasek, cement, korki, nasuwki, kolana, nasiona trawy, humus itp.)
Koszt przepompowni ścieków wraz z szafą sterowniczą:
Koszt zakupu przepompowni
– 58.900,00 zł netto.
Do wyjaśnień załączone zostały oferty wykonawców na materiały podstawowe oraz na
dostawę przepompowni ścieków typ „METALCHEM” PMS-2X06-80V32-15x64 KBZ.
Zamawiający, uznając złożone przez Przystępującego wyjaśnienia rażąco niskiej ceny
za prawidłowe, w dniu 10 lutego 2021 r. dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej, uznając
za ofertę najkorzystniejszą, ofertę złożoną przez Przystępującego.
Izba
zważyła:
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła,
iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie Izba wskazuje, że rozpoznając zarzuty podniesione w odwołaniu ocenia
czynności podjęte przez Zamawiającego, odpowiadając na pytanie czy Zamawiający poprzez
wykonanie konkretnych czynności w postępowaniu, lub poprzez zaniechanie czynności
do których wykonania był zobowiązany na podstawie ustawy, naruszył przepisy prawa
zamówień publicznych.
W analizowanym stanie fakty
cznym w ocenie Izby, Zamawiający naruszył przepisy
prawa zamówień publicznych w zakresie wskazanym w odwołaniu.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt. 4 Pzp oraz 90 ust. 3 Pzp poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy Przystępującego, pomimo że zawiera ona rażąco
niska cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zarzut należy uznać za zasadny.
W zakresie możliwości uznania ceny oferty za rażąco niską wskazać należy
za ugruntowaną linią orzeczniczą KIO i sądów (wyrok KIO z dnia 17 listopada 2020 r. sygn.
akt: KIO 3192/20
oraz przywołane tam orzecznictwo), że za rażąco niską cenę należy uznać
taką cenę która jest niewiarygodna dla wykonania przedmiotu zamówienia i jest całkowicie
oderwana od realiów rynkowych. Ocena tej okoliczności powinna być dokonana
z uwzględnieniem przedmiotu zamówienia, jego specyfiki i towarzyszących mu realiów
rynkowych, w oparciu o dostępne Zamawiającemu informacje, które uzyskał w wyniku
przedstawienia przez wezwanego wykonawcę wyjaśnień. Wykonawca winien podać
Zamawiającemu
wszystkie
informacje
dotyczące
kalkulacji
zaoferowanej
ceny,
w tym informacje dotyczące sposobu kalkulacji, uwarunkowań w jakich dokonywał kalkulacji,
szczególnych przesłanek warunkujących przyjęty sposób kalkulacji oraz innych istotnych
ele
mentów mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny, jak np. korzystne upusty,
sprzyjające w oparciu o konkretne informacje warunki finansowe, uzyskane specjalne oferty,
a dowodzące możliwości zaoferowania ceny obniżonej w stosunku do wartości zamówienia.
Wyjaśnienia wykonawcy stanowiące informacje w zakresie ceny powinny umożliwić
Zamawiającemu podjęcie decyzji, co do przyjęcia bądź odrzucenia oferty. Podkreślenia
wymaga, że Zamawiający informacje dotyczące indywidualnych elementów kalkulacji danej
ceny
jak również okoliczności, które wpływają na daną kalkulację uzyskuje od danego
wykonawcy w wyniku wezwania do złożenia wyjaśnień w określonym przez Zamawiającego
terminie. Tym samym wykonawca składający wyjaśnienia Zamawiającemu, winien wskazać
wszystkie o
koliczności, które stanowiły podstawę dokonanej wyceny. Wyjaśnienia winny
być jasne, konkretne i spójne. Winny być adekwatne do przedmiotu zamówienia, uwzględniać
jego założenia oraz specyfikę właściwą np. dla danej branży. Ponadto winny wskazywać
okolicz
ności i podstawę obniżenia przez wykonawcę ceny w stosunku do przedmiotu
zamówienia. Nie ulega wątpliwości, iż to na wykonawcy ciąży obowiązek (art. 90 ust. 2
ustawy) wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Izba podziela stanowisko zawarte w wyroku o sygnaturze akt KIO 17/18, zgodnie
z którym nadal aktualność swą zachowuje stanowisko wypracowane w dotychczasowym
orzecznictwie Izby i sądów powszechnych, wskazujące że Izba może ocenić i stwierdzić
jedynie czy wyjaśnienia w przedmiocie elementów zaoferowanej ceny były wystarczające,
a ich ocena dokonana przez Zamawiającego prawidłowa. Konsekwencją utrzymywanej
wykładni przepisów jest słuszne stanowisko w sprawie, odnoszące się do konieczności
odrzucenia oferty, w przypadku gdy złożone wyjaśnienia cenowe były zbyt niekonkretne,
lakoniczne i generalnie nie wykazywały możliwości zaoferowania przez danego wykonawcę
ceny tak niskiej. Mając na uwadze brzmienie art. 90 ust. 2 ustawy zachowuje swoją
aktualność wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 lipca 2014 r. (sygn. akt XXIII Ga
w którym pokreślono znaczenie staranności wykonawcy w składaniu wyjaśnień,
o których mowa w art. 90 ustawy, a także wskazano na konieczność uznania, że cena
ofertowa jest ceną rażąco niską, w przypadku braku przedstawienia przez wykonawcę takich
wyjaśnień, które wykażą że oferowana przezeń cena rażąco niską nie jest. Podane tezy
odnoszące
się do wymaganej zawartości i "jakości" wyjaśnień składanych Zamawiającemu zostały
sformułowane przez orzecznictwo jeszcze na gruncie uprzednio obowiązujących przepisów.
Natomiast w obowiązującym na dzień wszczęcia przedmiotowego postępowania stanie
prawnym ustawodawca właściwie przesądził ich słuszność, wprost wskazując ww. przepisie
ustawy, że to wykonawca powinien wykazać Zamawiającemu, że cena jego oferty lub cena
istotnej części składowej oferty nie jest rażąco niska, i musi wykazać to na etapie
postępowania o udzielenie zamówienia. Tym samym jak najbardziej aktualna i wymagająca
podkreślenia,
jest wyrażana w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej i sądów powszechnych teza
o wymaganej staranności wykonawcy w składaniu wyjaśnień, o których mowa w art. 90
ustawy, a tym samym ryzyku jakie ponosi wykonawca w przypadku uznania, że wyjaśnienia
są niewystarczające do wykazania legalnego charakteru jego ceny. Izba wskazuje,
że nie istnieje jeden optymalny i właściwy kształt czy sposób dowodzenia okoliczności
związanych z kalkulacją ceny dokonanej przez wykonawcę i sposobu prezentowania
okoliczności umożliwiających mu jej zaoferowanie. Sposób wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny zależy od indywidualnych okoliczności sprawy, zwłaszcza w związku
z rodzajem podawanych informacji, będzie można ocenić i przyjąć konieczny sposób i stopień
uwiarygodnienia podawanych dany
ch. Niewątpliwie można natomiast sformułować jeden
generalny postulat, który przy ocenie wyjaśnień wykonawców powinien być bezwzględnie
egzekwowany -
wyjaśnienia powinny być konkretne, jasne, spójne i adekwatne do danego
przedmiotu zamówienia. Stosowanie ogólników traktujących o doświadczeniu wykonawcy,
jego znakomitej organizacji produkcji, optymalizacji kosztów, wdrożeniu niezwykle
nowoczesnych
i energooszczędnych technologii, posiadaniu wykwalifikowanej acz taniej kadry, korzystnych
warunkach finansowyc
h pozyskanych od dostawców, położeniu siedziby etc… przeważnie
nic nie wnosi do sprawy i nie niesie informacji o żadnych możliwych do uchwycenia
wartościach ekonomicznych. Jako taka, może być traktowana jedynie jako dopełnienie i tło
dla bardziej konkretn
ych i wymiernych danych podawanych w ramach wyjaśnień, a nie jako
ich podstawa czy zasadnicza treść. Informacje podawane w wyjaśnieniach powinny być więc
konkretne,
tak aby możliwe było ich przynajmniej przybliżone przełożenie na uchwytne i wymierne
warto
ści ekonomiczne, a także możliwa była ich weryfikacja oraz ocena wiarygodności.
Odnośnie kwestii dotyczącej składanych przez wykonawców wraz z wyjaśnieniami
dowodów Izba wskazuje, że z samego braku dowodu nie można jeszcze wywodzić, że cena
jest rażąco niska, a w takiej sytuacji przedmiotem oceny pozostają wówczas wyjaśnienia
samego wykonawcy. Podkreślenia jednak wymaga fakt, że jeżeli wykonawca powołuje
się na właściwe tylko jemu okoliczności powodujące możliwość znacznego obniżenia ceny
oferty (np. upust
y dedykowane tylko temu wykonawcy, szczególne oferty jakie uzyskał
wykonawca odnośnie świadczonych usług czy realizowanych etc…) i możliwe jest wsparcie
tej argumentacji dowodem, to wówczas taki dowód powinien być złożony Zamawiającemu,
aby uczynić wyjaśnienia przekonującymi dla Zamawiającego, a jednocześnie pełnymi.
Zaznaczenia wymaga, że o tym czy, dany dowód jest możliwy do uzyskania decydować
będzie charakter okoliczności powoływanych przez wykonawcę. Jeżeli są one obiektywnie
możliwe
do stwierdzenia
w postaci zaświadczeń, oświadczeń, ofert, umów i innych informacji
wytworzonych przez podmioty niezależne od wykonawcy to wówczas taki dokument będzie
miał walor dowodowy, wykraczający poza samą treść wyjaśnień wykonawcy
(np. zaświadczenie o zwolnieniu podmiotowym, uzyskanych upustach od dostawców, i inne
wpływające na cenę). Pamiętać należy, że to wykonawca został zobowiązany do wykazania,
że oferowana przez niego cena nie jest rażąco niska, tym samym załączenie dowodów
do składanych wyjaśnień odnośnie okoliczności, które nie są zależne od wykonawcy, a które
udało mu się pozyskać (wynegocjować, ustalić, wypracować w kontaktach gospodarczych
i innych formach etc…) na potrzeby wyceny danego zamówienia jest w zasadzie niezbędne
i konieczne, aby owo wykaza
nie realności zaoferowanej ceny było rzeczywiste.
To wykonawca musi wykazać rzeczywistość i realność zaoferowanej ceny
w postępowaniu.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt analizowanej sprawy, w ocenie Izby
wyjaśnienia Przystępującego z dnia 15 stycznia 2021 r nie są wystarczające aby uznać,
że zaoferowana cena nie jest rażąco niska. Biorąc pod uwagę, iż powyższe wezwanie
do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny było już kolejnym wezwaniem skierowanym
do Przystępującego, zawierającym szczegółowe pytania w zakresie sposobu kalkulacji ceny
i jej poszczególnych elementów, Przystępujący winien precyzyjnie i z należytą starannością
wyjaśnić poszczególne elementy cenowe, w taki sposób, aby rozwiać wszelkie wątpliwości
co do możliwości wykonania przez niego zamówienia za cenę wskazaną w ofercie.
Tymczasem wyjaśnienia rażąco niskiej ceny udzielone w dniu 15 stycznia 2021 r. są bardzo
ogólne, lakoniczne, niekonkretne.
W zakresie wyceny odwodnienia, Przystępujący wręcz przyznał podczas rozprawy,
że nie dokonał wyceny odwodnienia w oparciu o załączoną do SIWZ dokumentację
geotechniczną, lecz o własne doświadczenie, przewidując odwodnienie jedynie
dla odwodnienia wykopu montażu przepompowni. W odpowiedzi całkowicie pominął
precyzyjne pytania Zamawiającego co do tego jak liczono koszty odwodnienia, wskazania
podstawy odliczenia kosztów oraz sposobu liczenia kosztów. Przystępujący nie przedstawił
żadnej kalkulacji, stanowiącej informacje wymagane przez Zamawiającego. Nie wskazał
żadnej ekonomicznej przesłanki, wskazującej w jaki sposób została wyliczona wartość 4 000
zł, obejmujących jedynie koszt odwodnienia wykopu dla montażu zbiornika przepompowni.
Zgodnie z SIWZ Rozdzia
ł XXI pkt 3, cena oferty musi być skalkulowana w sposób
jednoznaczny, powinna zawierać wszelkie koszty związane z realizacją przedmiotu
zamówienia jakie poniesie Wykonawca z tytułu należytej oraz zgodnej z obowiązującymi
przepisami realizacji przedmiotu zamówienia, ze szczególnym uwzględnieniem warunków
realizacji przedmiotu zamówienia opisanych w Opisie Przedmiotu Zamówienia, załącznikach
do SIWZ oraz projekcie umowy.
Elementem Opisu Przedmiotu Zamówienia była dokumentacja geotechniczna
zawierająca dane dotyczące poziomu i ilości wód gruntowych na obszarze objętych
przedmiotem zamówienia. Zetem zgonie z powyższym sposobem obliczenia ceny określonym
w SIWZ, wykonawcy winni byli w cenie oferty uwzględnić warunki realizacji przedmiotu
zamówienia, również w zakresie odprowadzenia wód gruntowych określonych w
dokumentacji geotechnicznej. Z wyjaśnień Przystępującego jednoznacznie wynika, iż w cenie
oferty nie uwzględnił kosztów odprowadzenia poziomu wód gruntowych wynikających z
dokumentacji geotechnicznej (co zostało również przyznane na rozprawie), co zdaniem Izby
stanowi potwierdzenie rażąco niskiej ceny. Cena nie uwzględnia w kalkulacji odwodnienia,
warunków realizacji określonych przez Zamawiającego.
Odnosząc się do wyjaśnień rażąco niskiej ceny w zakresie kosztów odtworzenia terenu
/nawierzchni
w wysokości 9 800,00 zł netto wskazać należy na ogólnikowość złożonych
wyjaśnień oraz odwołanie się do posiadanego doświadczenia, nabytego przy realizacji I
Etapu inwestycji.
Przystępujący wskazał, że całość sieci kanalizacji sanitarnej wykonana
zostanie
w nieutwardzonym poboczu drogi i w ramach wyjaśnień rażąco niskiej ceny, odniósł
się wyłącznie do kosztów odtworzenia poboczy. Przystępujący wskazał, że przyjęte
w przedmiarze robót wielkości odtworzenia drogi były jedynie pomocnicze, a jedynym
właściwym sposobem obliczenia kosztów odtworzenia nawierzchni było przeprowadzenie
wizji lokalnej. Ponadto p
owołał się na wytyczne Gminny Izabelin – Załącznik nr 1a do OPZ i
braku w nich regulacji
dotyczących sposobu odtworzenia poboczy nieutwardzonych, co było
podstaw
ą przyjęcia przez Przystępującego sposobu odtworzenia poboczy, poprzez
przywrócenie do stanu pierwotnego z wykorzystaniem gruntu rodzimego odłożonego na czas
budowy.
Zgodnie z dowodem przedstawionym przez Odwołującego podczas rozprawy,
przedmiotowa inwestycja będzie przebiegała w ciągu drogi, przy której znajdują się
utwardzone zjazdy do posesji prywatnych. Izba uznała za wiarygodną dokumentacje
zdjęciową złożoną przez Odwołującego, obrazującą utwardzone zjazdy do posesji przy. Ul.
Abrahama,
dla numerów parzystych, gdzie ma przebiegać przedmiotowa inwestycja. Za niewiarygodną
Izba uznała dokumentację fotograficzną nieutwardzonych zjazdów na posesję, złożoną przez
Przystępującego. Zdjęcia nie zawierają żadnej informacji identyfikującej miejsce, do którego
się odnoszą, mogą dotyczyć dowolnie sfotografowanych posesji, nie mogą zatem stanowić
dowodu w sprawie.
Powyższe potwierdza, że Przystępujący winien w cenie oferty uwzględnić koszty
odtworzenia zjazdów na posesje, co znajduje potwierdzenie w Załączniku nr 1 a – Wytyczne
dotyczące nawierzchni dróg Gminnych, zgodnie z którymi, odtworzenie nawierzchni dróg
i terenów prywatnych po przeprowadzonych pracach budowlanych związanych z ułożeniem
sieci kanalizacji sanitarnej należy przywrócić do stanu istniejącego przed rozpoczęciem robót.
Przystępujący nie ujął kosztów odtworzenia utwardzonych podjazdów w cenie odtworzenia
ternu/nawierzchni, a z drugiej strony nie wykazał, że takich prac do wykonania nie będzie.
W ocenie Izby, stanowi to potwierdzenie że Przystępujący w sposób niezgodny z
Opisem Przedmiotu
Zamówienia przyjął w wyjaśnieniach rażąco niskie ceny z dnia 21
stycznia 2021 r.
sposób oraz podstawy obliczenia kosztów odtwarzania terenu, ograniczając
się
wyłącznie
do odtworzenia poboczy gruntem rodzimym i obsiania ich trawą. Tymczasem w dokumentacji
projektowej (s. 25)
do której odsyła STWIORB (a nie w Załączniku nr 1 do OPZ), stanowiącej
opis przedmiotu zamówienia zawarte są zasady dotyczące sposobu odtworzenia pobocza.
Wynika z niej jednoznacznie, iż odtworzenie poboczy ma nastąpić poprzez zagęszczenie
podłoża zgodnie z normą PN-B-11113, poprzez ułożenia dwóch warstw kruszywa. Zatem
twierdzenie Przystępującego dotyczące braku określenia sposobu odtworzenia pobocza
i przyjęcie za dopuszczalne odtworzenie go poprzez odłożenie gruntu rodzimego i ponowne
wykorzystanie, nie znajduje potwierdzenia w dokumentacji projektowej. Izba, nie
uwzględniła
dowodu z dokumentacji fotograficznej złożonego przez Przystępującego, na potwierdzenie,
że w I Etapie prac, Zamawiający odebrał prace, gdzie pobocza nieutwardzone zostały
obsiane trawą. Izba wskazuje, że Etap I inwestycji nie jest objęty zakresem niniejszego
odwołania.
Przystępujący składając ofertę, złożył również oświadczenie o zapoznaniu
się z dokumentacja projektową, specyfikacjami technicznymi wykonania i odbioru robót,
oraz
o zweryfikowaniu powyższych dokumentów i przyjęciu ich do realizacji. Jednakże
jak wynika z wyjaśnień rażąco niskiej ceny oraz oświadczeń Przystępującego złożonych
podczas rozprawy, wycenę oraz sposób odtworzenia poboczy oparł wyłącznie na Załączniku
nr 1a do OPZ,
oraz opisie przedmiotu zamówienia nie uwzględniając wymagań zawartych
w projekcie, stanowiącym element opisu przedmiotu zamówienia, uznając projekt za element
dodatkowy.
Tym samym, należy przyjąć, iż Przystępujący potwierdził, że zaoferowana cena
w zakresie odtworzenia nawierzchni oparta została o inne, niż wymagane w SIWZ założenia,
o kosztach znacznie niższych, co potwierdza brak możliwości wykonania zamówienia zgodnie
z wymaganiami Zamawiającego, za cenę podana w ofercie.
Izba nie
uznała zarzutu podnoszonego przez Odwołującego w zakresie braku wyceny
odtworzenia nawierzchni jezdni w rejonie ulic Abrahama i Sierakowskiej. Z oświadczenia
Zamawiającego złożonego podczas rozprawy wynika, zakres ten został już zrealizowany
w I Etapie prac. Co do pozostałych komór startowych koniecznych do wykonania przy
metodzie bezwykopowej, Przystępujący wyjaśnił, iż stosuje technologię, która pozwala na
umieszczenie komór startowych w poboczu drogi, bez ingerencji w nawierzchnię. Odwołujący
natomiast
nie wykazał, że taka technologia powoduje uszkodzenie nawierzchni.
Co do wymogu wskazania materiałów przewidzianych do odtworzenia terenu
nawierzchni w rozbiciu na poszczególne elementy wraz z dowodami potwierdzającymi koszty,
Przystępujący wskazał jedynie grunt rodzimy i trawę, co również potwierdza, że wycena
ta,
nie uwzględnia faktycznego zakresu rzeczowego zamówienia wymaganego projektem
budowlanym.
W odniesieniu do rozbieżności w zakresie kosztu pracy sprzętu podanego
w wyjaśnieniach z dnia 12 października 2020 r. jako kwota 2.400,00 zł a wskazanych
na rozprawie w dniu 17 grudnia 2020 r. jako kwota 967,88 zł, w ocenie Izby nie można uznać
wyjaśnień z dnia 15 stycznia 2021 r. za wystarczające. W dalszym ciągu rozbieżności, o
których wyjaśnienie wnosił Zamawiający nie zostały rozwiane.
Odnosząc się do kosztów materiałów wskazanych w wezwaniu Zamawiającego z dnia
15 stycznia 2021 r. pkt 1 ppkt 3-6
również i w tym zakresie Przystępujący nie złożył
wyjaśnień zgodnie z żądaniem Zamawiającego. Zamawiający wzywał do podania kosztów
materiałów przewidzianych do budowy poszczególnych sieci w rozbiciu na poszczególne
elementy. Zamawiający nie wskazywał ogólnie grupy materiałów, których wyceny nie
oczekuje
od Przystępującego, lub dopuszcza zbiorczą wyceną danego, określonego zakresu. Wzywał
do podania kosztów z rozbiciem na poszczególne elementy, a więc z podaniem ich
konkretnej, precyzyjnej ceny.
Wyjaśnienia udzielone przez Przystępującego polegały na dokonaniu podziału
materiałów na podstawowe, których koszty wskazał poprzez załączenie ofert od swoich
dostawców oraz na inne, niewymienione w ofertach, których koszt określił w ujęciu ogólnym,
bez poparcia ich stosownymi ofertami.
Nie
można zatem uznać, aby udzielnie tak ogólnej i lakonicznej odpowiedzi, stanowiło
wyczerpanie obowiązku Przystępującego polegającego na złożeniu z należytą starannością
wyjaśnień rażąco niskiej ceny.
Podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp ciężar dowodu zakresie
wykazania że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy, i to
wykonawca powinien przedstawić wszelkie możliwe dowody, które potwierdzą możliwość
wykonania
zamówienia
za zaoferowana cenę. W ocenie Izby, Przystępujący nie sprostał ciążącemu
na nim obowiązkowi.
Wskazać należy, że pomimo faktu iż w przedmiotowym zamówieniu Zamawiający
określił cenę jako ryczałtową i nie narzucił wykonawcom sposobu kalkulacji ceny ani, struktury
i wysokości ponoszonych kosztów, to obowiązkiem Zamawiającego jest rzetelne badanie
realności zaoferowanej przez wykonawcę ceny, której sposób kalkulacji zapewni prawidłowe
wykonanie zamówienia. Zamawiający musi mieć pewność, że cena, za którą będzie
realizowane przedmiotowe zamówienia jest ceną realną a jej kalkulacja sporządzona
została rzetelnie, w oparciu o całościową dokumentację zamówienia.
Izba podkreśla, ż dla oceny, że wykonawca udzielił wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej
ceny, nie jest wystarczające złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio
umotywowanych, przekonujących, że zaproponowana oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny
(por. uzasadnienia wyroków Sądu Okręgowego w Warszawie wydane: 5 stycznia 2007 r.
sygn. akt V Ca 2214/06, 13 lutego 2014 r. sygn. akt V Ca 3765/13 (dotyczył wyroku Izby z 22
października 2013 r. sygn. akt KIO 2354/13) oraz 17 lutego 2014 r. sygn. akt V Ca 3547/13
(dotyczył wyroku Izby z 7 października 2013 r. sygn. akt: KIO 2216/13, KIO 2221/13).
Sąd Okręgowy w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 8 czerwca 2006 r. sygn. akt V Ca
459/06 wskazał ponadto, że postępowanie wyjaśniające ma utwierdzić zamawiającego,
że dokonana przez niego wstępna ocena oferty jest prawidłowa lub nie. Jeśli lektura
wyjaśnień pozostawia istotne wątpliwości co do tego, że wykonanie przedmiotu zamówienia
za cenę wskazaną w ofercie jest możliwe, zamawiający jest zobowiązany do odrzucenia
oferty.
W ocenie Izby zarzut odwołującego dotyczący zaistnienia okoliczności określonych
w art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz 90 ust. 3 Pzp jest zasadny. Co więcej, wyjaśnienia Przystępującego
pomimo swojej
ogólnikowości potwierdziły, że cena oferty nie obejmuje całego zakresu
rzeczowego objętego przedmiotem zamówienia, co stanowi uzasadnienia dla kolejnego
zarzutu Odwołującego, polegającego na naruszeniu art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Odnosząc się zatem do zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp., poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty Przystępującego, pomimo że treść złożonych wyjaśnień ceny
potwierdza,
że Przystępujący dokonał wyceny jak i przewidział realizację przedmiotu zamówienia
przy zastosowaniu technologii wprost niezgodnej z wymaganiami SIWZ, dodatkowo poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty z urządzeniami równoważnymi pomimo niewskazania tego
w ofercie i niewykazania równoważności w trybie art. 30 ust. 5 Pzp, Izba uznała zarzut
za zasadny. W ocenie Izby zarzut od
nosi się w szczególności do kosztów odwodnienia
oraz kosztów odtworzenia poboczy, których sposób obliczenia oraz technologia wykonania
z pominięciem dokumentacji geotechnicznej oraz wytycznych zawartych w projekcie, zostały
przyznane na
rozprawie przez Przystępującego.
Izba podziela stanowisko, zgodnie z którym w przypadku gdy procedura wyjaśnienia
rażąco niskiej ceny potwierdzi niezgodność treści oferty z treścią specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, to poza podstawą odrzucenia oferty z powodu rażąco niskiej ceny,
oferta podlega samodzielnie odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp. Wyjaśnienia
rażąco niskiej ceny, oraz stanowisko Przystępującego podczas rozprawy, nie pozostawiają
wątpliwości, że zaoferowany sposób wykonania odwodnienia oraz wykonania i wyceny
odtwarzania poboczy, został dokonany z pominięciem dokumentacji geotechnicznej projektu
budowlanego, stanowiącego element opisu przedmiotu zamówienia. W tym zakresie
niezgodność treści oferty z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia jest
oczywista, nie budząca wątpliwości. A zatem odrzucenie oferty Przystępującego na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp jest obowiązkiem Zamawiającego, który został zaniechany.
Odnosząc się do zaoferowanej pompy typu METALCHEM MSV-80-32, jako produktu
równoważnego, w stosunku do pompy wskazanej w SIWZ (Grundfos) – jako pompa
przykładowa, to wyjaśnić należy, że Zamawiający określił w SIWZ parametry i wymagania
dla pompy do przepompowni, wskazując również na przykładową pompę, podając jej nazwę
i typ a także dopuścił składanie ofert równoważnych. W przypadku zaoferowania produktu
równoważnego, wykonawca winien zgodnie z wymaganiami zawartymi w pkt. 14 formularza
ofertowego, podać miejsce zainstalowania urządzenia i dołączyć do oferty dokumentację
techniczną umożliwiającą Zamawiającemu sprawdzenie równoważności na etapie badania
i oceny ofert
– zgodnie z danymi zawartymi w załączniku nr 3 do SIWZ (tabela
równoważności). Zgodnie z opisem do tabeli równoważności, w przypadku niezastosowania
urządzeń równoważnych należy wpisać „nie dotyczy”.
Przystępujący, w pozycji 14 formularza oferty złożył oświadczenie o treści
„NIE DOTYCZY”, bez wypełniania załącznika nr 3 – tabeli równoważności, czym potwierdził,
że w ramach realizacji zamówienia nie będzie posługiwał się produktami i urządzeniami
równoważnymi. Zatem w zakresie wymaganej pompy, Przystępujący zaoferował pompę
Grundfos
, wskazaną w SIWZ, jako produkt referencyjny. Tymczasem, w ramach wyjaśnień
rażąco niskiej ceny wskazał, że oferuje realizację zamówienia z wykorzystaniem pompy
METALCHEM MSV-80-32
, co zostało dodatkowo potwierdzone podczas rozprawy.
Wskazać należy, że jeżeli wykonawca zamierza zastosować przy realizacji zamówienia
materiały lub urządzenia równoważne w stosunku do opisanych przez Zamawiającego,
to zobowiązany jest wykazać już na etapie składania oferty (jak wymagał tego Zamawiający),
że oferowane przez niego materiały lub urządzenie równoważne, spełniają wymagania
Zamawiającego. Obowiązek wykazania Zamawiającemu, że oferowane przez wykonawcę
rozwiązania równoważne spełniają wszystkie wymagania techniczne Zamawiającego,
musi zostać zrealizowany, najpóźniej w dacie złożenia oferty. Co więcej, opis ten musi
być na tyle szczegółowy, żeby Zamawiający przy ocenie ofert mógł ocenić, czy zaoferowane
urządzenie równoważne spełnia wymagania techniczne określone w SIWZ. Obowiązek
ten obciąża wykonawcę i musi zostać wykonany najpóźniej na etapie składania ofert.
Z okoliczności sprawy wynika, że Przystępujący, na etapie składania wyjaśnień
(tj. już po złożeniu ofert) dokonał zmiany treści oferty, co jest czynnością niedopuszczalną
na gruncie prawa zamówień publicznych (art. 87 ust. 1 zd. drugie Pzp). Pomimo
wskazania w odwołaniu w tym zakresie naruszenia art. 89 ust.1 pkt 2 zamiast 89 ust. 1 pkt 1
w związku z art. 89 ust. 1 Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty niezgodnej z ustawą
w związku z dokonaniem nieuprawnionej zmiany treści oferty, Izba wskazuje za stanowiskiem
sądów powszechnych, że zakres zarzutów wyznaczają okoliczności faktyczne, w których
odwołujący upatruje niezgodności z przepisami ustawy (por. wyrok Sądu Okręgowego w
Łodzi z 29.06.2018 r. sygn. akt: XIII Ga 546/18, wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie z
18.04.2012 r. sygn. akt: I Ca 117/12, wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z 29.06.2009 r.
sygn. akt: X Ga 110/09). Krajowa Izba Odwoławcza związana jest zatem zawartymi w
odwołaniu zarzutami (art. 192 ust. 7 p.z.p.), ale nie jest związana przyjętą przez odwołującego
kwalifikacją prawną okoliczności faktycznych wskazanych w zarzucie. Izba wskazuje, że ww.
zarzut został sformułowany na str. 28 odwołania. Izba uznała zarzut zaniechanie odrzucenia
oferty Przystępującego za zasadny.
Izba nie uwzględniła zarzutu dotyczącego niezgodności zaoferowanej (równoważnej
pompy)
z wymaganiami Zamawiającego w zakresie parametru wolnego przelotu. Jak wykazał
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie oraz podczas rozprawy, dokumentacja techniczna
zawarta w SIWZ w zakresie przedmiotowego
parametru zawierała rozbieżności. Warunki
technicz
ne dla realizacji sieci i przyłączy kanalizacyjnych z dnia 04.12.2015 r. wskazywały
na
parametr wolnego przelotu nie mniejszego niż 80 mm, podczas gdy w projekcie
budowlanym (rys. 33) wskazano, że pompa wymaga średnicy 65 mm. Biorąc pod uwagę, iż
projekt
budowlany ma znaczenie decydujące dla realizacji inwestycji, wskazać należy,
że Przystępujący miał prawo zaoferować pompę, spełniającą parametry wskazane w
projekcie. Ponadto, rozbieżności w zapisach SIWZ, za które odpowiedzialność ponosi
Zamawiający,
ni
e mogą obciążać wykonawców.
Odnosząc się do zarzutu dotyczącego zastosowania przez Przystępującego
niewłaściwych rur PCV do wykonania kanalizacji metodą bezwykopową, Izba pozostawiła
zarzut bez rozpoznania z uwagi na
powołanie się przez Odwołującego na okoliczności, które
były już przedmiotem rozstrzygnięcia przez Izbę w sprawie o sygn. akt KIO 3192/20:
„Ponadto, spornym było czy w cenie koniecznym jest uwzględnienie konkretnych materiałów
–
rur osłonowych lub równoważnych, a nie rur PVC – do wykonania kanalizacji metodą
bezwykopową. Zamawiający nie uregulował w dokumentacji postępowania jakich materiałów
użyć do wykonania sieci wodociągowej tłocznej, żaden z wykonawców o to nie pytał w
ramach wyjaśnień SIWZ, więc obecnie jest to w zakresie swobody doboru przez
wykonawców. Zamawiający wyjaśnił, że będzie to weryfikowane na etapie realizacji robót i
jest to decyzja odpowiedzialnego za roboty inspektora nadzoru. Nie ma tez żadnych
wytycznych,
czy
norm
w tym przedmiocie, zależy to od zaleceń konkretnego producenta. Izba podzieliła to
wiarygodne i przekonujące stanowisko, zaś odwołujący nie podważał go i nie zdecydował się
na wykazanie okoliczności przeciwnej.
(…)
Skład orzekający nie znalazł zatem podstaw, aby przyjąć, że przystępujący zaniżył swoją
cenę, nie oferując konkretnego materiału (spornych rur), skoro nie udowodniono, aby wymóg
taki wynikał z dokumentacji przetargu, norm techniczno-budowlanych, zasad wiedzy
technicznej
i sztuki budowlanej w zakresie wykonania sieci wodociągowej tłocznej, czyli z obiektywnych,
weryfikowalnych podstaw. Stanowisko odwołującego pozostało w sferze subiektywnych
przekonań strony, których nie udowodniono, więc na tej podstawie nie można było stwierdzić,
że doszło do naruszenia prawa przez oceniającego wyjaśnienia ceny zamawiającego”.
Wobec powyższego potwierdził się zarzut naruszenia art. 91 ust. 1 Pzp w związku
z art. 7 ust. 1 Pzp poprzez dokonanie wadliwego wyboru oferty najkorzystniejszej
w post
ępowaniu.
W powyższych okolicznościach należało orzec jak w sentencji.
O
kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku
na podstawie art. 557 i 575 ustawy nPzp oraz
§ 5 pkt 1 i 2 lit. b) w zw. z § 7 ust. 5
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu
od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437). Izba, pomimo uznania
kilku zarzutów za niezasadne, obciążyła w całości kosztami postępowania Zamawiającego,
wskazując, iż waga zarzutów uwzględnionych ma zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia
odwołania.
Izba zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 3.600,00 zł
stanowiącą wynagrodzenie jednego pełnomocnika.
Przewodniczący: …………………………
Otrzymuj raz w tygodniu aktualne informacje
o zmianach w prawie oraz komentarzach ekspertów
Otrzymasz darmowy e-book w prezencie!
„6 pytań o znowelizowane przepisy Pzp"