KIO 220/22 WYROK dnia 14 lutego 2022 r.

Sygn. akt: KIO 220/22 

WYROK 

z dnia 14 lutego 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Przemysław Dzierzędzki 

Protokolant:            

Adam Skowroński 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2022 

r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 stycznia 2022 r. przez wykonawcę Park-M 

Poland 

sp. z o.o. w Starym Sączu 

w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Niwiska z siedzibą w Niwiskach 

przy udziale wykonawcy OBO Polska sp. z o.o. w Rzeszowie

, zgłaszającego przystąpienie 

do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności 

wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w 

tym  odrzucenie  oferty  wykonawcy  OBO  Polska  sp.  z  o.o.  w  Rzeszowie  na 

podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 usta

wy Prawo zamówień publicznych, 

kosztami postępowania obciąża Gminę Niwiska z siedzibą w Niwiskach i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15.000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnastu  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

Park-

M Poland sp. z o.o. w Starym Sączu tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza od Gminy Niwiska z siedzibą w Niwiskach na rzecz wykonawcy Park-

M  Poland 

sp.  z  o.o.  w  Starym  Sączu  kwotę  18.598  zł  98  gr  (słownie: 

osiemnastu tysięcy pięciuset dziewięćdziesięciu ośmiu złotych dziewięćdziesięciu 

ośmiu groszy), stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu 

od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia 

11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ………………….… 

Sygn. akt: KIO 220/22 

U z a s a d n i e n i e 

Gminę  Niwiska  z  siedzibą  w  Niwiskach,  zwana  dalej  „zamawiającym”,  prowadzi 

postępowanie o udzielenie zamówienia na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 

2019 r. - 

Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.), zwanej dalej 

„ustawą  Pzp”  lub  „Pzp”,  którego  przedmiotem  jest  „rewaloryzacja  historycznego  parku  w 

Niwiskach wraz z budową oświetlenia”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej 

8 października 2021 r., nr 2021/S 196-510082. 

Wobec  czynności  i  zaniechań  zamawiającego  w  ww.  postępowaniu  w  dniu  27 

stycznia 2022 

r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wniósł odwołanie wykonawca Park 

M Poland sp. z o.o. w Starym Sączu, zwany dalej „odwołującym”. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

1)  art.  16  pkt  1  ustawy  Pzp  i  art.  17  ust.  2  ustawy  Pzp,  przez  dokonanie  wyboru  jako 

najkorzystniejszej  oferty  Wykonawcy  OBO,  w  sytuacji,  gdy  złożona  przez  niego  oferta 

podlegała odrzuceniu;  

2) art. 224 ust. 6 ustawy P

zp w związku z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp oraz w zw. z art. 16 pkt 

1  ustawy  P

zp  przez  błędną  ocenę  wyjaśnień  dotyczących  ceny,  a  złożonych  przez 

w

ykonawcę  OBO  w  dniu  24  listopada  2021  r.,  w  sytuacji,  gdy  z  uwagi  na  ich  zawartość, 

lakoniczność i ogólnikowość zamawiający winien ocenić je jako niezłożone i w konsekwencji 

ofertę  odrzucić,  podczas  gdy  Zamawiający  umożliwił  wykonawcy  OBO  ponowne  złożenie 

wyjaśnień  w  zakresie  wyliczenia  ceny  oferty,  uznając  je  ostatecznie  za  wystarczające  i 

obalające  domniemanie  rażąco  niskiej  ceny  oferty,  co  doprowadziło  do  wyboru  oferty 

wykonawcy OBO jako najkorzystniejszej, 

3)  art.  224  ust.  6  ustawy  P

zp  w  związku  z  art.  16  pkt  1  ustawy  Pzp,  przez  uznanie  przez 

z

amawiającego  wyjaśnień  dotyczących  wyliczenia  ceny  oferty,  a  złożonych  przez 

w

ykonawcę  OBO,  za  miarodajne  i  kompletne  w  sytuacji,  gdy  nie  uzasadniały  one  w  ogóle 

wysokości ceny wskazanej w ofercie tego wykonawcy; 

4) art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy P

zp w związku z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp, przez zaniechanie 

odrzucenia  oferty  wykonawcy 

OBO  w  sytuacji,  gdy  złożone  przez  niego  wyjaśnienia  nie 

uzasadniały  ceny  podanej  w  ofercie  tego  wykonawcy,  a  tym  samym  oferta  złożona  przez 

tego wykonawcę powinna zostać uznana za ofertę z rażąco niską ceną. 

Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

1)  un

ieważnienia czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy OBO; 

2)  odrzucenia oferty wykonawcy OBO; 

przeprowadzenia ponownego badania i oceny złożonych ofert. 

W uza

sadnieniu odwołania, odnośnie zarzutu naruszenia art. 16 pkt 1 ustawy Pzp i art. 

17 ust. 2 ustawy Pzp, 

odwołujący wskazał, że jest to zarzut wynikowy, gdyż z naruszeniem 

zasad  ogólnych  postępowania  będziemy  mieć  do  czynienia  w  sytuacji  potwierdzenia  się 

innych  zarzutów  wskazanych  w  odwołaniu.  Wskazał,  że  zasada  równego  traktowania 

wykonawców, zabraniająca zamawiającemu preferowania lub dyskryminacji któregokolwiek z 

wykonawców,  służy  zagwarantowaniu  im  równych  szans  w  dostępie  do  informacji  o 

zamówieniu  i  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  przeciwdziała  wykorzystywaniu  pozycji 

monopolistycznych przez któregokolwiek z wykonawców. Zdaniem odwołującego, czynności 

z

amawiającego  w  przedmiotowym  postępowaniu,  które  doprowadziły  do  wyboru  oferty 

w

ykonawcy OBO jako najkorzystniejszej, stanowiły naruszenie zasady legalizmu.  

W  uzasadnieniu  zarzutu  naruszenia  art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  224  ust.  5 

ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 224 ust. 6 ustawy P

zp w związku z art. 

16  pkt  1  ustawy  Pzp, 

odwołujący podniósł,  że  ocena  złożonych  wyjaśnień  w zakresie  ceny 

oferty  winna  być  zawsze  rozpatrywana  przez  pryzmat  treści  skierowanego  do  Wykonawcy 

wezwania  i  przedmiotu  zamówienia,  którego  dotyczy  postępowanie.  Odwołujący 

argumentował,  że  skoro  więc  w  swoim  wezwaniu  Zamawiający  wskazał  wyraźnie,  iż 

oczekuje 

przedstawienia: 

„szczegółowej  analizy  oraz  przedłożenia  dodatkowych 

dokumentów, które udowadniałyby, że podana w ofercie cena jest skalkulowana prawidłowo i 

przedmiot  zamówienia  zostanie  wykonany  zgodnie  z  wymogami  stawianymi  przez 

Zamawiaj

ącego.  Wyjaśnienia  muszą  być  konkretne  i  muszą  wyczerpująco  wskazywać 

wszelkie  czynniki  mające  wpływ  na  cenę,  tak  aby  potwierdziły  prawidłowość  obliczenia 

zaoferowanej ceny i ujęcia wszystkich niezbędnych kosztów”, to walorów takich nie spełniają 

wyjaśnienia  lakoniczne,  ogólne,  abstrakcyjne,  wymijające,  nie  wskazujące  sposobu 

wyliczenia ceny oferty na poziomie zaproponowanym. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  reakcji  na  wezwanie  zamawiającego  nie  chodzi  o  złożenie 

jakichkolwiek 

wyjaśnień,  ale  muszą  to  być  wyjaśnienia,  które  w  sposób  niebudzący 

wątpliwości  pozwalają  na  ustalenie,  czy  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia.  Wyjaśnienia  powinny  wyczerpująco  wskazywać  wszystkie  aspekty 

mające wpływ na cenę, tak aby nie pozostawiały wątpliwości co do prawidłowego obliczenia 

ceny  oferty. 

Odwołujący  podniósł  także,  że  zgodnie  z  art.  224  ust.  5  ustawy  Pzp  ciężar 

dowodu, że cena nie jest rażąco niska, spoczywa na wykonawcy składającym ofertę, a nie 

na z

amawiającym. 

Odwołujący podniósł, że oferta Wykonawcy R., który stwierdził wprost, iż nie jest w stanie 

za  zaproponowaną  kwotę  wykonać  przedmiotu  zamówienia  opiewała  na  2.386.509,89 

złotych brutto, podczas gdy Wykonawcy OBO skalkulowana została na 2.488.659,99 złotych. 

Tym 

samym  różnica  pomiędzy  obiema  ofertami  wyniosła  zaledwie  102.150,10  zł,  co  w 

kontekście  oświadczenia  Wykonawcy  R.  winno  skutkować  wnikliwą  analizą  wyjaśnień 

Wykonawcy OBO przez z

amawiającego.  

Odwołujący wskazał, że Wykonawca OBO na wezwanie Zamawiającego złożył w dniu 24 

listopada 

2021  r.  wyjaśnienia  dotyczące  wyliczenia  ceny  swojej  oferty.  Zdaniem 

odwołującego,  stwierdzić  trzeba,  że  Wykonawca  ten  nie  podołał  obowiązkowi  wyjaśnienia 

prawidłowego  wyliczenia  zaoferowanej  ceny  oferty,  zgodnie  z  treścią  wezwania 

wystosowanego  przez  z

amawiającego  oraz  stanowiskiem  orzecznictwa  i  doktryny 

wypowiadającym  się  w  omawianym  zakresie.  Zdaniem  odwołującego,  żadnego  elementów 

tych wyjaśnień nie można uznać za wymaganą przez Zamawiającego „szczegółową analizę”. 

Wyjaśnienia,  złożone  pierwotnie,  nie  zawierają  żadnej  kalkulacji,  wskazania  wartości 

poszczególnych  elementów  składających  się  na  przedmiot  zamówienia.  Są  lakonicznie, 

Wykonawca OBO ograniczył się do przedstawienia na dwóch stronach bardzo wymijających 

stwierdzeń, które w głównej mierze referują do „kompleksowych ofert podwykonawców”. 

Odwołujący podniósł, że możliwość tak znaczącego obniżenia ceny (w stosunku do ofert 

innych 

wykonawców)  Wykonawca OBO  wywodzi  w  pierwszej  kolejności  z  faktu  posiadania 

atrakcyjnych  warunków  cenowych  w  zakresie  branży  zieleń,  co  przekładać  się  ma  na 

możliwość  obniżenia  ofert,  na  dowód  czego  przywołuje  ofertę  na  usługi  podwykonawcze, 

którą  uzyskał  od  firmy  M.K.  Usługi  Ogrodnicze  i  Leśne  (z  którym,  jak  twierdzi,  zrealizował 

„kilka  dużych  projektów  pod  nadzorem  konserwatora  zabytków  ”,  bez  wskazania  co  to  za 

projekty i jaki wpływ miały na kalkulację badanej oferty). 15. Ponadto (jak twierdzi składający 

wyjaśnienia)  uzyskał  ceny  kluczowych,  cenonośnych  materiałów  związanych  z  branżą 

budowlaną  takich  jak:  opornik  granitowy,  kruszywo  mineralne  HanseGrand,  geokrata  o 

wymiarach  50x50  o 

wysokości  5  cm  oraz  ofertę  na  wykonanie  robót  budowlanych 

(robocizna, sprzęt, materiały standardowe) od FHU SOLO A.G.. 

Odwołujący  podniósł,  powołując  się  na  orzecznictwo  Izby  i  sądów  okręgowych 

sprawujących  nadzór  instancyjny  na  orzeczeniami  Izby,  że  samo  złożenie  ofert 

podwykonawców  podczas  procedury  wyjaśnienia  ceny  oferty  jest  niewystarczające. 

Wskazywał,  że  istnieje  konieczność  przedstawienia  elementów  cenotwórczych  również  w 

stosunku  do  tych  części  przedmiotu  oferty,  które  mają  być  wykonywane  przy  pomocy 

podwykonawcy. 

Odwołujący  podniósł,  że  w  kontekście  przywołanego  orzecznictwa  dołączone  do 

wyjaśnień Wykonawcy OBO oferty pochodzące od dostawców materiałów i podwykonawców 

robót nie mają żadnej wartości dowodowej dla wyjaśnienia sposobu wyliczenia ceny oferty w 

badanym  postępowaniu,  a  o  którą  wezwaniem  z  dnia  18  listopada  2021  r.,  wnioskował 

Zamawiający,  w  szczególności,  iż  nie  wskazano  w  jaki  sposób  zostały  ustalone  w  ofertach 

tych wykazane w nich stawki. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  szczególności  uwaga  powyższa  odnosi  się  do  ofert 

podwykonawców : 

a)  Usługi  Ogrodnicze  i  Leśne  M.K.,  ul.  Kopernika  33A,  37  100  Łańcut,  która  to  oferta  nie 

wyjaśnia  w  jaki  sposób  ustalono  wartość  w  ofercie  tej  podaną  tj.  685.734,66  złotych  , 

uniemożliwiając  tym  samym  Zamawiającemu  ustalenie  czy  jest  ona  prawidłowo 

skalkulowana; 

b) F.H. „SOLO” A.G., ul. Dynowska 6, 37 200 Przeworsk , gdzie brak jest chociażby danych 

związanych  z  ilością  osób  zaangażowanych  przez  podwykonawcę  do  wykonania  prac, 

wynagrodzenia  dla  pracowników,  kosztów  sprzętu,  paliwa  itd.,  pomimo,  iż  oferta 

podwykona

wcy opiewa na 617.394,25 złotych brutto; 

c)  ELEKTRYK  S.C.  C.,  ul  Spółdzielcza  12B,  37  300  Leżajsk,  z  której  podobnie  jak  z  tych 

przywołanych wcześniej nie wynika jak podwykonawca wykona swe prace, ile osób będzie w 

prace zaangażowanych, jaki jest koszt wynagrodzeń, sprzętu i materiałów, tak by poddać ją 

ocenie. 

Odwołujący  podniósł,  że  Wykonawca  OBO,  trzema  ofertami  podwykonawców 

(kosztorysami)  wymienionych powyżej  „wyjaśnił” kwotę  1.320.331,51  złotych brutto  ze swej 

oferty  wynoszącej  2.488.659,99  złotych (a  więc pokrył  ponad  50%  jej  ceny),  nie wskazując 

jednocześnie kosztów wynagrodzeń podwykonawców, kosztu sprzętu i materiałów, sposobu 

wykonania  oraz  innych  elementów,  które  w  wezwaniu  zostało  określone  przez 

Zamawiającego  w  zdaniu  „szczegółowej  analizy  oraz  przedłożenia  dodatkowych 

dokumentów, które udowadniałyby, że podana w ofercie cena jest skalkulowana prawidłowo i 

przedmiot  zamówienia  zostanie  wykonany  zgodnie  z  wymogami  stawianymi  przez 

Zamawiającego.  Wyjaśnienia  muszą  być  konkretne  i  muszą  wyczerpująco  wskazywać 

wszelkie  czynniki  mające  wpływ  na  cenę,  tak  aby  potwierdziły  prawidłowość  obliczenia 

zaoferowanej ceny i ujęcia wszystkich niezbędnych kosztów”. 

Zdaniem  odwołującego,  nie  może  świadczyć  o  jakiejkolwiek  przewadze  rynkowej 

Wykonawcy  OBO  nad 

pozostałymi  wykonawcami  (co  umożliwiałoby  mu  zaoferowanie  tak 

znacząco lepszych warunków finansowych realizacji przedmiotu zamówienia) fakt: 

a) dokonania wizji lokalnej w terenie, 

b) szczegółowa analiza opisu przedmiotu zamówienia, 

c)  realizacja  niewymienionej  z  nazwy  innej  inwestycji  dla  Gminy  Dzikowiec  (co  rzekomo 

miało pozwolić Wykonawcy OBO na dokładne rozpoznanie rynku w sąsiedztwie planowanej 

inwestycji i dać możliwość zaoferowania konkurencyjnej ceny). 

Odwołujący  podniósł,  że  z  tych  gołosłownych  deklaracji  nie  sposób  uzyskać  żadnych 

informacji  o  sposobie  kalkulacji  ceny  oferty  złożonej  w  postępowaniu,  możliwości  jej 

obniżenia,  żadnych  danych  i  liczb  to  trzeba  wskazać,  iż  są  to  okoliczności  dostępne  dla 

każdego  z  wykonawców  (lit  a  i  b  w  punkcie  powyżej  ),  którzy  legitymują  się  niezbędnym 

doświadczeniem  w  realizacji  podobnych  inwestycji,  a  tacy  składali  oferty  w  postępowaniu. 

Zdaniem  odwołującego,  ponieważ  wyjaśnienia  przedstawione  przez  wykonawcę  OBO  były 

ogólnikowe,  nie wynikały  z  nich żadne  konkretne i  przydatne  dla  zamawiającego  wartości  i 

informacje,  która  pozwoliłyby  na  ocenę,  czy  zaproponowana  cena  oferty  jest  realna, 

rzeczywista,  rynkowa,  z

amawiający  winien  był  podjąć  decyzję  o  odrzuceniu  oferty 

Wykonawcy OBO  (w  oparciu  o  dy

spozycję art. 224 ust 6 Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 

ustawy Pzp). 

Odwołujący podniósł, że mimo to Zamawiający w dniu 30 listopada 2021 r. skierował do 

Wykonawcy OBO jak sam wskazał wezwanie ponowne do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. 

Zażądał  uszczegółowienia  wyliczenia  kosztów  robocizny  (ceny  roboczogodziny,  ilości 

godzin,  materiału,  sprzętu,  w  pozycjach  1.1,  1.11  i  1.14  załącznika  1C  Rewitalizacja 

historycznego  Parku  w  Niwiskach).  Oczekiwał  więc  przedstawienia  szczegółowego 

wyliczenia kosztów we wskazanych pozycjach oraz przedłożenia dodatkowych dokumentów, 

które  udowadniałyby,  że  podana  w  ofercie  cena  jest  skalkulowana  prawidłowo  i  przedmiot 

zamówienia  zostanie  wykonany  zgodnie  z  wymogami  stawianymi  przez  Zamawiającego. 

Zdaniem  odwołującego,  sam  fakt,  iż  Zamawiający  zwrócił  się  do  Wykonawcy  OBO  z 

wnioskiem o wyjaśnienie kosztów robocizny (ceny roboczogodziny, ilości godzin) potwierdza 

na co zwracano u wagę powyżej iż w wyjaśnieniach pierwotnych, danych tych wbrew treści 

wezwania nie było, a więc przynajmniej w pewnych obszarach Wykonawca OBO nie złożył 

wyjaśnień co już kwalifikuje jego ofertę do odrzucenia z uwagi na treść art. 224 ust. 6 ustawy 

Pzp. 

Odwołujący podniósł, że w odpowiedzi na powtórne wezwanie w dniu 7 grudnia 2021 r. 

Wykonawca  OBO 

złożył  wyjaśnienia,  które  jednakże  ograniczały  się  wyłącznie  do 

zestawienia 

ilościowego  sadzonek  roślin  w  poszczególnych  pozycjach  kosztorysu  i 

wyjaśnienia zasad ich przypisania do danych kategorii. I w tym przypadku Wykonawca OBO 

nie 

zaprezentował  Zamawiającemu  żadnej  oczekiwanej  analizy  czynników  cenotwórczych 

(sposobu  kalkulacji  stawek  za  realizację  danych  elementów  przedmiotu.  Zdaniem 

odwołującego  takie  działanie  Zamawiającego,  polegające  faktycznie  na  ponownym 

wezwaniu  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  ceny  należy  uznać  za  działanie  naruszające 

przepis art. 224 ust. 6 ustawy Pzp 

w związku z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp. 

Zdaniem  odwołującego,  Zamawiający  ma  prawo  żądania  „dodatkowego”  wyjaśnienia 

konkretnych,  szczegółowych  zagadnień  już  zawartych  we  wcześniejszym  wystąpieniu 

wykonawcy,  jednakże  jest  to  sytuacja  wyjątkowa,  dotycząca  co  do  zasady  wyjaśnień  nie 

budzących  większych  wątpliwości  w  zakresie  ich  mocy  dowodowej.  Nie  może  więc 

Wykonawca  składać  wyjaśnień  na  nowo,  w  odniesieniu  do  zakresu,  który  nie  został 

omówiony  w  pierwotnym  wystąpieniu,  otwierania  nowych  wątków,  wyliczeń,  danych  i 

przedkładania  dowodów,  a  więc  podejmowania  kroków,  które  winny  zostać  podjęte 

wcześniej  –  w  szczególności  w  kontekście  cytowanego  już  art.  224  ust  5  ustawy  Pzp. 

Zdaniem  odwołującego,  dołączone  do  wyjaśnień  dowody  pozwalały  co  najwyżej  na 

uzyskanie  ewentualnej  informacji  o  wysokości  marży  Wykonawcy  OBO,  nazwach 

podwykonawców,  nie  zaś  o  sposobie  kalkulacji  ceny  realizacji  poszczególnych  elementów 

składowych przedmiotu zamówienia. 

Zdaniem  odwołującego,  działanie  Zamawiającego  należy  także  ocenić  negatywnie  z 

punktu  widzenia 

dochowania zasady równego traktowania wykonawców. Argumentował, że 

Zamawiający podjął działania, które faworyzowały Wykonawcę OBO względem pozostałych 

uczestników, bo tak należy określić ponowne wezwanie do złożenia wyjaśnień dotyczących 

ceny  w  sytuacji,  gdy 

przesłany  w  dniu  24  listopada  2021  r.  dokument  nie  powinien  zostać 

uznany  za  miarodajny  i  kompletny. 

Według  odwołującego,  Zamawiający  nie  może 

zastępować  wykonawcy,  czy  też  prowadzić  postępowania  wyjaśniającego  niejako  „do 

skutku”,  czyli  do  momentu  uzyskania  kompletu  informacji  na  temat  ustalenia  przez 

wykonawcę ceny oferty, zwłaszcza gdy nie otrzymuje danych tak fundamentalnych informacji 

jak  wyjaśnienie  kosztów  robocizny  (ceny  roboczogodziny,  ilości  godzin).  Według 

odwołującego,  pomimo  prostego  zabiegu  redakcyjnego  polegającego  na  określeniu 

wezwania  do 

złożenia  wyjaśnień  z  dnia  30  listopada  2021  r.,  mianem  „uszczegółowienia” 

Zamawiający  faktycznie  oczekiwał  złożenia  kompletnych  i  szczegółowych  wyjaśnień 

dotyczących  kosztów  robocizny,  materiału  i  sprzętu  w  odniesieniu  do  wymienionych  części 

przedmiotu 

zamówienia, pomimo, iż tego samego żądał już w wezwaniu z dnia 18 listopada 

2021 r. Tym samym z

amawiający naruszył też normę wyrażoną w art. 224 ust 6 ustawy Pzp, 

która  wskazuje  na  konieczność  odrzucenia  -  jako  oferty  z  rażąco  niską  ceną  -  oferty 

wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone 

wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny. 

W dalszej części odwołania odwołujący podniósł, że nawet przy uwzględnieniu informacji 

zawartych  w  drugim 

wyjaśnieniu Wykonawcy OBO, nie zdołał on wskazać Zamawiającemu 

w 

jaki sposób wyliczył cenę swojej oferty na zaproponowanym poziomie i co zadecydowało, 

iż mógł obniżyć ją tak znacząco w stosunku do ofert innych Wykonawców, a w szczególności 

nie odniósł się do kwestii „kosztów robocizny”. 

Odwołujący  dodatkowo  wskazał  na  następujące  braki  i  nieścisłości  w  wyjaśnieniach 

składanych  przez  Wykonawcę  OBO,  odnosząc  się  w  pierwszej  kolejności  do  oferty 

podwykonawcy M. K. . 

a) Porównując odpowiedzi Wykonawcy OBO na wezwania Zamawiającego w odniesieniu do 

wyceny  usług  dendrologa  wskazał,  że  w  dołączonej  do  pisma  z  dnia  24  listopada  2021  r. 

ofercie podwykonawcy M. K., 

wskazana została kwota 3 000 zł. W wyjaśnieniach z 7 grudnia 

2021 r. 

mowa jest już o kwocie 3.500,00 zł. Średnia wartość te j usługi z pozostałych ofert to: 

302,00  zł.  Ze  strony  Wykonawcy  OBO  brak  jest  jakiegokolwiek  wyjaśnienia  skąd  taka 

możliwość  obniżenia  kosztów  w  tym  zakresie.  Jedyna  okoliczność,  która  ma  przekonać 

Zamawiającego o słuszności takiej kalkulacji to oferta podwykonawcy, w przedmiocie której 

Odwołujący  wskazał  już  wcześniej,  iż  winna  ona  szczegółowo  opisywać  jej  elementy 

składowe  m.in.  koszty  wynagrodzeń  pracowniczych,  koszty  pracodawcy,  koszt  sprzętu, 

p

aliwa,  materiałów.  Dodatkowo  Wykonawca  OBO  wskazał  na  zastosowanie  narzutu.  W 

sytuacji,  gdy  cena  za  usługi  dendrologa  z  narzutami  (zysk  +  koszty  pośrednie)  wynosi 

930,00  zł  to  wysokość  narzutu  kształtuje  się  na  poziomie  12,2  %.  Jest  to  dalece  poniżej 

sta

ndardu rynkowego, gdzie takie narzuty mieszczą się w przedziale 30% - 45%. 

b) W tej samej ofercie podwykonawcy M. K. 

cena ścinania drzew określona została na kwotę 

100 zł. Odwołujący  wskazał,  że  nie wiadomo  jakie  czynniki  cenotwórcze składają się  na tę 

stawkę,  a  ponadto,  że  zakres  cen  za  tego  rodzaju  usługi  w  województwie  podkarpackim 

waha się pomiędzy 158 zł (drzewa o obwodzie do 95 cm), a 509 zł (drzewa o obwodzie do 

125  cm). 

Zauważał,  że  wycena  ta  dotyczy  ścinki  tradycyjnej,  bez  wykorzystywania  metod 

alpinistycznych  lub  wysięgników.  Średnia  wysokość  cen  za  wykonanie  tej  usługi  z 

pozostałych złożonych ofert to 600,48 zł. Wykonawca OBO nie wyjaśnił w jaki sposób może 

zaoferować wykonanie tego elementu przedmiotu zamówienia za kwotę pięciokrotnie niższą 

od 

pozostałych  oferentów,  albowiem  jak  już  było  podnoszone  wcześniej  poprzestał  na 

złożeniu ofert podwykonawców, które miały wyjaśnić cenę ponad 50 % wartości jego pozycji, 

nie przedstawiając jednakże Zamawiającemu, żadnych konkretnych i wartościowych danych 

do analizy i oceny składanych wyjaśnień. 

c) Cena za sadzenie drzew i krzewów iglastych w ofercie tego samego podwykonawcy M. K. 

to  640  zł  ,  ponownie  bez  wskazania  szczegółów  co  składa  się  na  tę  wartość.  Odwołujący 

podniósł,  że  średnia  cena  jednostkowa  z  ofert  złożonych  w  badanym  postępowaniu  to 

499,40  zł.  Odwołujący  wskazał,  że  działa  w  ramach  grupy  kapitałowej,  do  której  należy 

także Park M Produkcja Roślin K. M. – producent i dostawca sadzonek, roślin, który ma mu 

dostarczyć  drzewa  iglaste  do  posadzenia  (w  przypadku  uzyskania  przedmiotowego 

zamówienia).  Odwołujący  wskazał,  że  otrzymał  od  tego  podmiotu  ofertę  na  dostawę 

następujących  sadzonek  spełniających  wymogi  opisu  przedmiotu  zamówienia: 

Chamaecyparis nootkate

nsis Pendula, C230, 400/500: 980 zł, Pinus strobus Radiata, WRB, 

200/225: 1150 zł, Pseudotsuga menziesii Blue Wonder, RB, 275/300– daglezja zielona – 1 

zł.  Odwołujący  wskazał,  że  nawet  w  tak  sprzyjających  okolicznościach  rynkowych  nie 

zdołał uzyskać nadzwyczajnych warunków realizacji tego elementu przedmiotu zamówienia. 

Zdaniem  odwołującego  do  kosztów  w  tym  przypadku  doliczyć  trzeba  także  opłatę  za 

czynność  sadzenia,  co  w  przypadku  dużego  drzewa  o  wysokości  minimum  2  metrów 

(zgodnie  z  wymogami  Zamawiającego  określonymi  w  Załączniku  7C  SWZ  ––  plik  WYKAZ 

ROŚLINNOŚCI  I  POZOSTAŁYCH  MATERIAŁÓW.docx  –  minimalne  parametry  określone 

przez  Zamawiającego - Projektowane drzewa  iglaste (min.  2 m  wys.)  wynosi  od  wynosi  od 

80 zł. 

d) Cena za sadzenie drzew owocowych w ofercie podwykonawcy M.K. 

to 95,00 zł za sztukę 

ponownie  wartość  ta  nie  została  w  żaden  sposób  wyjaśniona.  Zdaniem  odwołującego 

nabycie sadzonki i wykonanie nasadzenia w takiej kwocie nie jest 

możliwe. Zamawiający w 

za

łączniku  7C  do  SWZ  (WYKAZ  ROŚLINNOŚCI  I  POZOSTAŁYCH  MATERIAŁÓW.docx) 

wskazał wysokość drzew Projektowane drzewa owocowe (min. 2 m wys.) Różnice w cenie 

sadzonek  drzew 

owocowych,  w  zależności  od  ich  wysokości  są  znaczące.  Odwołujący 

wskazał, że przykładowo: sadzonka jabłoni jagodowej C5/1,2m to koszt ok. 80 zł/szt., zaś w 

przypadku sadzonki jabłoni o wysokości 2m to to koszt ok. 450 zł. Adekwatność zachowują 

tutaj także rozważania na temat ceny za czynność sadzenia drzew (jak w pkt c). 

e)  W  poz.  1.9  sadzenie 

w  terenie  płaskim  krzewy  iglaste  stawka  wskazana  w  ofercie 

podwykonawcy M.K. 

to 22,00 zł. Zdaniem odwołującego jest to wartość nierealna. Średnia z 

pozostałych ofert to 85,01 zł. Najniższa z pozostałych ofert opiewa na: 51,60 zł (oferta nr 10). 

f) W poz. 1.10 oferty podwykonawcy M.K. za sadzenie 

drzew i krzewów liściastych w terenie 

płaskim  wskazana  została  stawka  26,00  zł,  podczas  gdy  średnia  z  pozostałych  ofert  to 

111,89  zł.  Sama  cena  sadzonki  to  20,00  zł  za  szt.,  (np.  w  katalogu  Clematis  na  str.  10 

(aristolochia) 

cena  27,00  zł/szt.).  Zatem  wskazana  cena  pokrywa  tylko  zakup  rośliny,  nie 

obejmuje  faktycznie usługi  sadzenia.  Zdaniem  odwołującego  warto  zwrócić  uwagę  m.in.  na 

tym  przykładzie  iż  brak  jakichkolwiek  informacji  załączonych  do  ofert  podwykonawców 

Wykonawcy  OBO  uniemożliwia  ustalenie  co  w  istocie  oferta  ta  obejmuje,  jakie  koszty 

składają  się  na  zaproponowaną  stawkę,  jaka  ilość  osób  i  z  jakim  wynagrodzeniem  została 

przeznaczona do wykonania prac, czy jest ona zdolna 

wykonać przedmiot zamówienia (przy 

zbyt  małej  ich  ilości),  jakie  materiały  i  sprzęt  wliczono  w  koszty  realizacji  danej  części 

przedmiotu zamówienia. 

g) W poz. 1.11 oferty podwykonawcy M.K. stawka za 

sadzenie drzew i krzewów liściastych 

wynosi  2,5  zł  za  sztukę  przy  średniej  z  pozostałych  ofert:  83,96  zł  .  Jest  to  cena 

zdecydowanie poniżej stawek rynkowych. Średnia cena rynkowa jednej sadzonki to 17,00 zł, 

zaś najtańsza sadzonka do realizacji w ramach tego zamówienia, wg katalogu Clematis str. 

25 (Vinca minor) to 3,70. 

Zdaniem odwołującego w oparciu o ten przykład można dostrzec, iż 

przedkładanie samych ofert podwykonawców uniemożliwia ustalenie co na ową ofertę składa 

się  i  czy  jest  zgodne  z  oczekiwaniami  Zamawiającego  wyartykułowanymi  w  dokumentacji 

postępowania o udzielenie zamówienia. 

h)  W  poz.  1.14  oferty  podwykonawcy  M.K. 

wskazano,  że  cena  za  obsadzanie  kwietników 

roślinami kwietnikowymi wynosi za jeden metr kwadratowy 1 zł. Średnia z pozostałych ofert 

złożonych  w  tym  postępowaniu  wynosi:  38,23  zł.  Różnica  wynosi  prawie  4000  %.  Druga 

najniższa stawka za realizację tego zakresu przedmiotu zamówienia to 14,40 zł (tak oferta nr 

Zdaniem  odwołującego,  brak  jest  możliwości  uznania  tej  stawki  za  dającą  możliwość 

prawidłowej realizacji zamówienia w obecnej sytuacji rynkowej. 

i)  odwo

łujący  podniósł  także,  że  Wykonawca  OBO  w  sposób  niewłaściwy  ustalił  liczbę 

nasadzeń  co  wynika  ze  złożonych  przez  niego  w  dniu  7  grudnia  2021  r.  kolejnych 

wyjaśnień). Wykonawca ten wskazuje, że zestawienie roślin do poz. 1.11 nie wynosi 873 szt. 

tylko  bior

ąc  pod  uwagę  możliwość  alternatywnego  wyboru  gatunku  roślin  (np.  stokrotka 

trwała 130 sztuk lub zamiast niej pierwiosnek łyszczak 175 sztuk) może być zredukowane do 

503 sztuki. Nie jest to rozwiązanie wyjątkowe, każdy z wykonawców składających ofertę miał 

możliwość  jego  zastosowania.  Odwołujący  podkreślił  jednak,  że  zgodnie  z  opisem 

przedmiotu zamówienia jest to liczba obsadzenia w jednym roku (w cyklu: wiosna-lato-jesień) 

czyli zmiana roślin w poszczególnym klombie przez jeden. Przedmiot zamówienia obejmuje 

obsadzanie dwóch takich klombów (okrąg– 5,3 m2 i okrąg 1,8 m2). 

Odwołujący podniósł, że Wykonawca OBO wskazuje w swoich wyjaśnieniach z dnia 7 

grudnia 2021 r., 

że pozycja 1.11 odnosi się wyłączenie do zakupu roślin a poz. 1.14 do ich 

nasadzenia. Zdaniem 

odwołującego jest to jednak rozumowanie błędne, gdyż: 

Po  pierwsze:  wskazany  w  przedmiarze  przez  Zamawiającego  w  poz.  1.11  KNR  (katalog 

nakładów rzeczowych) wyszczególnia następujące roboty wraz z materiałem dla pozycji: 

zadołowanie roślin, 

2) wyznaczenie miejsc sadzenia, 

wykopanie dołów, 

posadzenie roślin z dowiezieniem oraz przycięcie koron i korzeni, 

5) podlanie i wykonanie misek, 

zaprawienie dołów ziemią urodzajną, żyzną lub kompostową, 

rozplantowanie lub złożenie na poboczu pozostałej ziemi. 

Zdaniem  odwołującego,  biorąc  pod  uwagę  średnią  z  ofert  dla  poz.  1.11  i  1.14  oraz 

ofertę  od  podwykonawcy  M.  K.  cena  20,08  zł  netto  za  jedną  sadzonkę  jest  kwotą  rażąco 

niską (średnia z ofert to 83,96 zł).  

Po  drugie:  zgodnie  z 

opisem  przedmiotu  zamówienia  dla  pozycji  1.11  powierzchnia 

do nasadzenia wynosi ok. 7,83 m2 a w poz. 1.14 

powierzchnia wynosi 6 450 m2 Szczegóły 

dotyczące poz. 1.11 zostały opisane (w tym powierzchnia) w dokumentacji projektowej (SWZ 

zał.  7C,  Tom  IV  Dokumentacji  Projektowej  pdf  str.  8,  pkt  2.1.5.  KLOMB).  Z  powyższego 

wynika,  że  wedle  rozumowania  Wykonawcy  OBO  jedno  nasadzenie  rzeczywiście  kosztuje 

5,51 zł/szt (przy przyjęciu 503 sztuk). 

Po trzecie: 

Zamawiający , zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia wymaga 3 letniej 

pielęgnacji  ,  w  tym  corocznej  wymiany  sadzonek.  Oznacza  to,  że  w  tym  okresie  należy 

przyjąć dodatkowo do nasadzenia co najmniej 1 006 szt. (503 szt. x 2 lata kolejne wymiany 

w okresie 

pielęgnacji). Odwołujący podniósł, iż są to rośliny jednoroczne sezonowe, które po 

wymianie nie nadają się do ponownego nasadzenia w kolejnym roku. 

Po czwarte: w skazana w poz. 1.14, powierzchnia tj. 6 450 m2 (4450 m2 + ok. 2000 

m2) dotyczy wykonania łąki kwietnej (w SWZ zał. 7C, Tom IV Dokumentacji Projektowej pdf 

str. 10, pkt 2.2.4. ŁĄKA KWIETNA WIELOLETNIA MIODODAJNA), gdzie w opisie wskazano 

dokładnie  sposób  wykonania  tej  łąki.  Opisany  został  materiał  ,  który  powinien  zostać  użyty 

do jej wykonania a w 

przedmiarze rozbito na poszczególne pozycje zgodnie z zestawieniem 

(SWZ zał. 7C, Tom IV Dokumentacji Projektowej pdf str. 17 inne materiały pkt. 3), tj.: 

3. Mieszanka łąki kwietnej wieloletniej miododajnej 32,25 kg odnosi się do poz. 1.18 dostawy 

nasion łąki kwietnej 

łąka zakładana od nowa 4450 m2 przy normie wysiewu 5 gram na m2 powierzchni 22,25 

kg. odnosi się do poz. 1.14 wykonania łąki 

fragmenty łąki jako uzupełnienie materiału roślinnego około 2000 m2 10 kg odnosi się do 

poz. 1.14 wykonania łąki 

4.  Wermikulit  lub  piasek,  jako  nośnik  mieszanki  nasiennej  w  proporcji  5l  nośnika  na  każde 

50g  mieszanki  3.2  m3  odnosi  się  do  poz.  1.22  dostawy  wermikulity  do  rozsiania  wraz  z 

nasionami wg proporcji wskazanych w pkt. 2.4.2 dokumentacji. 

j) 

Odwołujący  podniósł,  że  w  swoich  wyjaśnieniach  z  dnia  7  grudnia  2021  r.  Wykonawca 

OBO wskazuje 

że w koszty związane z robotami pielęgnacyjnymi dla całości zakresu zieleni 

w  okresie  wskazanym  w  dokumentacji  (czyli  wedle  rozumowania  tego  wykonawcy 

obejmujące  też  dwukrotną  wymianę  503  szt.  sadzonek  sezonowych)  ujął  w  pozycji  1.21 

kosztorysu  ofertowego.  Kwota  ta  wynosi  w  jego  ofercie:  84  888,00  zł  przy  średniej  z  ofert 

548,64  zł).  Skora  ma  ona  obejmować  także  dwukrotną  wymianę  503  szt.  sadzonek 

sezonowych, której koszt wedle stawki wskazanej w wyjaśnieniach wynieść winien 20.201,00 

zł to na pozostałą pielęgnację (podlewanie, koszenie, nawożenie, usuwanie chwastów) przez 

okres  3  lat  po  zostaje  suma  64  686,00  zł.  Zdaniem  odwołującego  w  żaden  sposób 

Wykonawca  ten  nie  wyjaśnił,  jak  za  tak  niewielką  kwotę  zamierza  zrealizować  wszystkie 

wymagane zabiegi pielęgnacyjne. 

Odwołujący  podniósł  także,  że  pozostałe  dowody  dołączone  do  wyjaśnień 

Wykonawcy  OBO  stanowią  wyłącznie  oferty  dostawców  i  usługodawców  (jak  się  należy 

domyślać ewentualnych podwykonawców). Odwołujący wskazał, że w żadnej z nich (tak jak i 

wyjaśnień Wykonawcy OBO, nawet w przy łącznym rozpoznaniu dokumentów złożonych w 

dniu 26 listopada i 7 

grudnia 2021 r.) nie sposób ustalić jak wykonawca ten kalkulował swoją 

propozycję cenową, z jakich obiektywnych czynników wynika możliwość zaoferowania ceny 

tak znacząco niższej od pozostałych oferentów. 

Odwołujący  podniósł,  że  brak  jest  w  złożonych  wyjaśnieniach  jakikolwiek  informacji  o 

kosztach  pracowniczych,  użytkowania  środków  transportu,  narzędziach  i  wyposażeniu 

zakładu  przeznaczonego  do  realizacji  zamówienia.  Odwołujący  wskazał,  że  Wykonawca 

OBO  zamiast  zaprezentować  zestawienia  konkretnych  składników  cenotwórczych  (z 

uzasadnieniem  ich  wysokości,  popartym  stosownymi  dowodami)  ograniczył  się  do 

przedst

awienia  w  sumie  dość  enigmatycznego  opisu  swojej  przewagi  rynkowej,  którą 

uzasadnia 

posiadaniem 

doświadczenia 

zawodowego, 

korzystania 

z 

instytucji 

podwykonawstwa, a nawet samego faktu odbycia wizji lokalnej. 

W uzasadnieniu zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp 

w związku z art. 224 

ust 6 ustawy Pzp, 

odwołujący podniósł, że dokonana przez Zamawiającego ocena wyjaśnień 

dotyczących  ceny  złożonych  w  przedmiotowym  postępowaniu  przez  Wykonawcę  OBO, 

niezależnie od tego czy ograniczona wyłącznie do pierwszego wystąpienia tego wykonawcy 

z dnia 24 

listopada 2021 r. czy nawet przy uwzględnieniu kolejnych wyjaśnień złożonych w 

dniu 7 grudnia 2021 r. powinna być jednoznacznie negatywna.  

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania.  W 

odpowiedzi  i  w 

trakcie  rozprawy  przedstawił  uzasadnienie  faktyczne  i  prawne  swego 

stanowiska. 

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego,  zachowując  termin 

usta

wowy  oraz  wykazując  interes  w  uzyskaniu  rozstrzygnięcia  na  korzyść  zamawiającego 

zgłosił  przystąpienie  wykonawca  OBO  Polska  sp.  z  o.o.  w  Rzeszowie.  Złożył  pismo 

procesowe,  w  którym  wniósł  o  oddalenie  odwołania.  W  piśmie  i  w  trakcie  rozprawy 

przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swego stanowiska.  

Uwzględniając  całość  dokumentacji  z  przedmiotowego  postępowania,  w  tym  w 

szczególności:  ogłoszenie  o  zamówieniu,  postanowienia  specyfikacji  warunków 

zamówienia  (SWZ),  informację  z  otwarcia  ofert,  ofertę  przystępującego,  wezwanie 

zamawiającego  z  18  listopada  2021  r.  skierowane  do  przystępującego  do  złożenia 

wyjaśnień  co  do  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  wraz  z 

dowodami, 

wyjaśnienia  przystępującego  z  24  listopada  2021  r.  co  do  ceny  ofertowej 

wraz  z  załącznikami,  wezwanie  zamawiającego  z  30  listopada  2021  r  skierowane  do 

przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  co  do  elementów  oferty  mających  wpływ  na 

wysokość  ceny  wraz  z  dowodami,  wyjaśnienia  przystępującego  z  7  grudnia  2021  r. 

wraz z załącznikami, zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej z 17 stycznia 

2022  r.

,  załączniki  do  odwołania,  załączniki  do  pisma  procesowego  przystępującego, 

jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia,  stanowiska  i  dokumenty  złożone  przez 

strony 

i  uczestnika  postępowania  w  trakcie  posiedzenia  i  rozprawy,  Krajowa  Izba 

Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

Art. 16 ustawy Pzp stanowi, że Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie 

o udzielenie zamówienia w sposób: 

1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 

2) przejrzysty; 

3) proporcjonalny. 

Stosownie do art. 224 ustawy Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w 

dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  od 

wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub 

ich istotnych części składowych. 

2. W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% 

od: 

1)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej 

przed  wszczęciem  postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych 

ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający 

zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność 

wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 

2)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej  z  uwzględnieniem  okoliczności,  które  nastąpiły  po  wszczęciu 

postępowania,  w  szczególności  istotnej  zmiany  cen  rynkowych,  zamawiający  może 

zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności: 

1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy; 

2)  wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków  dostaw,  usług 

albo związanych z realizacją robót budowlanych; 

3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 

4)  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) 

lub  przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie; 

5)  zgodności  z  prawem  w  rozumieniu  przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach 

dotyczących pomocy publicznej; 

6)  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 

8)  wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy. 

4.  W  przypadku  zamówień  na  roboty  budowlane  lub  usługi,  zamawiający  jest  obowiązany 

żądać wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, co najmniej w zakresie określonym w ust. 3 pkt 4 

i 6. 

5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

6.  Odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy, 

który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia wraz  z 

dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

Art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp  stanowi,  że  zamawiający  odrzuca  ofertę  jeżeli 

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Art. 239 ust. 1 

ustawy Pzp stanowi, że zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę 

na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia. 

Ustalono,  że  przedmiotem  zamówienia  jest  rewaloryzacja  historycznego  parku  w 

Niwiskach wraz z budową oświetlenia. 

Ustalono  także,  że  do  upływu  terminu  składania  ofert  do  zamawiającego  wpłynęły 

następujące oferty: 

1)  wykonawcy Firma Budowlana R., R.R. 

z ceną 2.386.509,89 zł brutto, 

przystępującego z ceną 2.488.659,99 zł brutto, 

odwołującego z ceną 3.457.672,15 zł brutto, 

4)  wykonawcy Bruk-Dam D.P. 

z ceną 3.543.000,00 zł brutto, 

5)  konsorcjum  Firma  Remontowo-Budowlana  P.,  P.P. 

oraz  Techart  sp.  z  o.o.  z  ceną 

558,97 zł brutto, 

6)  wykonawcy Firma Budowlana Solid-Bud, B.P. 

z ceną 3.773.000,00 zł brutto, 

konsorcjum Treebud sp. z o.o. oraz Usługi Leśne i Ogrodnicze Elitelas sp. z o.o. sp. k. z 

ceną 3.813.762,91 zł brutto, 

8)  wykonawcy Bruk-Dar D.S. 

z ceną zł 3.842.948,59 brutto, 

wykonawcy  Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg  i  Mostów  sp. z  o.o.  z  cena  3.997.727,71  zł 

brutto, 

10) wykonawcy Gardner Designers D. 

i Wspólnicy sp. j. z ceną 4.151.242,21 zł brutto, 

wykonawcy Sorted sp. z o.o. z ceną 4.378.856,28 zł brutto. 

Zamawiający przeznaczył na sfinansowanie zamówienia kwotę 3.748.827,26 zł brutto.  

(por. informacja z otwarcia ofert 

i o kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia, w 

dokumentacji postępowania przekazanej przez zamawiającego na nośniku elektronicznym). 

Ustalono  ponadto

,  że  zamawiający  pismem  z  18  listopada  2021  r.  działając,  na 

podstawie  art.  224  ust.  1  i  ust.  2  pkt  1 

ustawy  Pzp,  wezwał  przystępującego  do  złożenia 

wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  zaoferowanej  w 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na  realizację  zadania:  „Rewaloryzacja 

historycznego parku w Niwiskach wraz z budową oświetlenia” 

Zaoferowana przez Państwa cena jest niższa ponad 30% zarówno od wartości zamówienia 

powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem 

postępowania,  jak  również  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  ofert  niepodlegających 

odrzuceniu złożonych w w/w postępowaniu. 

W  związku  z  tym,  że zaoferowana cena  wydaje się rażąco niska  i  budzi  wątpliwości  co do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

Zamawiającego  –  niezbędne  jest  złożenie  wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty 

mających wpływ na wysokość ceny: 

W  związku  z  powyższym  wzywamy  do  przedłożenia  Zamawiającemu  szczegółowej  analizy 

oraz  przedłożenia  dodatkowych  dokumentów,  które  udowadniałyby,  że  podana  w  ofercie 

cena  jest  skalkulowana  prawidłowo  i  przedmiot  zamówienia  zostanie  wykonany  zgodnie  z 

wymogami stawianymi przez Zamawiającego. 

W

yjaśnienia  muszą  być  konkretne  i  muszą  wyczerpująco  wskazywać  wszelkie  czynniki 

mające  wpływ  na  cenę,  tak  aby  potwierdziły  prawidłowość  obliczenia  zaoferowanej  ceny  i  

ujęcia wszystkich niezbędnych kosztów.   

W  dalszej  kolejności  ustalono,  że  w  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie  przystępujący 

złożył wyjaśnienia z 24 listopada 2021 r. W wyjaśnieniach tych wskazał, co następuje: 

Informuje,  iż  oferta  Wykonawcy  została  skalkulowana  w  oparciu  o  dokumentację 

techniczną, zapisy SWZ oraz odpowiedzi. Wartość  całości zadania została wyliczona przez 

Wykonawcę w sposób rzetelny. 

Odnosząc  się  do  wezwania  informujemy  jakie  czynniki  wpłynęły  na  możliwość 

złożenia atrakcyjnej cenowo oferty: 

1.  Firma  OBO  Polska  posiada  atrakcyjne  warunki  cenowe  w  zakresie  branży  zieleń,  co 

przekłada się na możliwość obniżenia oferty. Kompleksową ofertę na usługi podwykonawcze 

na etapie postępowania przetargowego uzyskano od firmy M.K. Usługi Ogrodnicze i Leśne, z 

którym  to  Wykonawca  zrealizował  kilka  dużych  projektów  pod  nadzorem  konserwatora 

zabytków. Na dowód powyższego przedstawiamy Państwu ofertę – Załącznik nr 1. 

2. W ramach przygotowania do postępowania przetargowego uzyskaliśmy ceny kluczowych, 

cenonośnym materiałów związanych z branżą budowlaną takich jak: 

a. Opornik Granitowy 

– oferta uzyskana bezpośrednio od producenta - Załącznik nr 2. 

b. Kruszywo mineralne HanseGrand 

– Załącznik nr 3. 

c. Geokrata o wymiarach 50x50 o wysokości 5 cm – Załącznik nr 4. 

d.  Wykonanie  robót  budowlanych  (robocizna,  sprzęt,  materiały  standardowe)  –  FHU 

SOLO A.G. 

– Załącznik nr 5 

3.  W  toku  przygotowanie  ceny  ofertowej  uzyskano  również  kompleksową  ofertę 

podwykonawczą na wykonanie zakresu z branży elektrycznej – Załącznik nr 6. 

Dodatkowo,  analizując  otrzymane  od  Państwa  oferty  pozostałych  firm  biorących  udział  w 

postępowaniu  przetargowym  zauważyliśmy  następujący  fakt  który  potwierdza,  iż 

zaoferowana przez nas cena ryczałtowa nie jest rażąco niska tj.: 

1. W zestawieniu ofert dla poszczególnych części zamówienia (1A, 1B, 1C) da się zauważyć, 

iż  nasza  Spółka  nie  zaproponowała  najniższych  kwoty  w  rozbiciu  na  poszczególnych 

oferentów, co przedstawia poniższe zestawienie tabelaryczne. (…) 

Dodatkowo  informujemy,  iż  Wykonawca  podczas  sporządzania  oferty  dokonał  wizji 

lokalnej w terenie, szczegółowo przeanalizował opis przedmiotu zamówienia odnosząc go do 

kalkulacji  zaplanowanych  prac,  biorąc  jednocześnie  pod  uwagę  ryczałtowy  charakter 

zamówienia. 

Ponadto  pragniemy  dodać,  iż  w  ostatnim  czasie  zakończyliśmy  dużą  inwestycję, 

realizowaną  dla  Gminy  Dzikowiec,  co  pozwoliło  nam  na  dokładne  rozpoznanie  rynku  w 

sąsiedztwie  planowanej  inwestycji  i  przyczyniło  się  w  konsekwencji  do  zaoferowania 

konkurencyjnej ceny. 

Mając  na  uwadze  powyższe  w  opinii  Wykonawcy  złożona  oferta  nie  wykazują 

przesłanek do badania rażąco niskiej ceny. 

Następnie ustalono, że pismem z dnia 30 listopada 2021 r., zamawiający działając na 

podstawie art. 224 ust. 1 i ust 2 pkt 1 ustawy Pzp za

żądał złożenia dodatkowych wyjaśnień, 

w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  zaoferowanej  w  postępowaniu  o 

udzielenie  zamówienia  publicznego  na  realizację  zadania:  „Rewaloryzacja  historycznego 

parku w Niwiskach wraz z budową oświetlenia”. 

Prosimy  o  uszczegółowienie  wyliczenia  kosztów    robocizny(  cena  roboczogodziny, 

ilość  godzin),  materiał,  sprzęt,  w  pozycjach  1.1,  1.11  i  1.14  załącznika  1C    Rewitalizacja 

historycznego Parku w Niwiskach. 

W związku z powyższym wzywamy do przedłożenia Zamawiającemu szczegółowego 

wyliczenia  kosztów  w  pozycjach  j/w  oraz  przedłożenia  dodatkowych  dokumentów,  które 

udowadniałyby,  że  podana  w  ofercie  cena  jest  skalkulowana  prawidłowo  i  przedmiot 

zamówienia zostanie wykonany zgodnie z wymogami stawianymi przez Zamawiającego. 

Wyliczenia  i  wyjaśnienia  muszą  być  konkretne  i  muszą  wyczerpująco  wskazywać  wszelkie 

czynniki mające wpływ na cenę, tak aby potwierdziły prawidłowość obliczenia zaoferowanej 

ceny i  ujęcia wszystkich niezbędnych kosztów.   

W  dalszej  kolejności  ustalono,  że  w  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie  przystępujący 

złożył wyjaśnienia z 7 grudnia 2021 r. W wyjaśnieniach tych wskazał, co następuje: 

(…)  mając  na  uwadze  pełną  transparentność  przygotowanej  oferty  jak  również  szeroko 

rozumianą  ostrożność  procesową  Wykonawca  udzielenia  dodatkowych  wyjaśnień 

dotyczących wyliczenia ceny, w poniższym wystąpieniu przedstawia kalkulację szczegółową 

dla poszczególnych pozycji kosztorysowych: 

1)  Zał.  1C,  poz.  1.1.  „Wykonanie  ekspertyzy  dendrologicznej  dla  11  szt.  drzew  (określenie 

statyki drzewa wraz z rodzajem zabiegów)”. 

Firma  OBO  Polska  przystępując  do  wyceny  danej  pozycji  opierała  się  na  dużym 

doświadczeniu  firmy  ABFOREST  R.S.,  37-400 Nisko,  ul.  Długa  55  w  tego  typu  zadaniach. 

Po przeanalizowaniu dokumentacji technicznej, wizji w terenie dotyczącej zieleni, którą odbył 

Pan  R.S.

,  oraz  kilku  rozmowach  telefonicznych  i  dokładnym  ustaleniu  zakresu  robót,  firma 

OBO  Polska  otrzymała  ofertę  cenową,  która  opiewa  na  kwotę  3  500  zł  netto,  na  którą 

nałożono  odpowiednie  narzuty,  co  w  rezultacie  dało  kwotę  3  930zł  netto,  przedstawioną  w 

kosztorysie ofertowym. Ofertę przedstawiono w załączniku nr 1 do niniejszego tłumaczenia. 

2)  Zał.  1C,  poz.  1.11  „Sadzenie  drzew  i  krzewów  liściastych  form  piennych  na  terenie 

płaskim grunt kategorii III, bez zaprawy dołów, średnica i głębokość dołów 0,7m”. 

3) Zał. 1C, poz. 1.14 „Obsadzenie kwietników roślinami kwietnikowymi”. 

Ze  względu  na  dokładny  opis  roślin  znajdujący  się  w  „Wykaz  roślinności  i  pozostałych 

materiałów”  będący  częścią  dokumentacji  technicznej,  wspomniane  wyżej  pozycje 

wyceniono w oparciu dokumentację, mając jednocześnie na uwadze brak możliwości zmiany 

przedmiaru robót. 

Następnie przystępujący odniósł wskazane przez siebie fragmenty dokumentacji projektowej 

odnoszące się do wykazu roślinności do wskazanych przez siebie pozycji przedmiaru robót. 

Jednocześnie  przystępujący  wyjaśnił,  że  pozycji  1.11  została  przyjęta  zła  podstawa 

kalkulacji odnosz

ąca się do drzew i krzewów, a nie roślin kwietnikowych jak stanowi projekt 

budowlany  będący  głównym  elementem  opisującym  przedmiot  zamówienia.  Wspomniane 

wyżej  rośliny  są  roślinami  służącymi  do  obsadzenia  klombów,  przedstawionych  w 

dokumentacji  technicznej 

Tom  4,  Projekt  wykonawczy  nasadzeń  roślinnych  pkt.  2.1.5. 

Przedmiar  prac  w  którym  ujęte  zostały  nasadzenia  powyższych  roślin  nazywany  w 

dokumentacji technicznej klombem, kwietnikiem został ujęty w pozycji 1.14. (…) 

Jak można wywnioskować z powyższych zestawień obie te pozycje zarówno 1.11 jak i 1.14 

dotyczą tego samego materiału roślinnego jednak w niewłaściwych ilościach.  

Następnie przystępujący przedstawił właściwe według siebie ilości nasadzeń zostały przyjęte 

zg

odnie z wykazem ilości, w sposób następujący (korzystając z zapisów lub), informując, że 

sumaryczna ilość roślin wynosi 503 sztuki. 

W  związku  z  brakiem  możliwości  korekty  przedmiaru  prac,  powyższe  nasadzenia  zostały 

przyjęte przez Firmę OBO Polska w następujących pozycjach kosztorysowych nr 1.11, oraz 

1.14,  dających  w  sumie  kwotę  związaną  z  nasadzeniem  równą  10  101,00  zł  netto.  W 

przeliczeniu  na  503  sztuki  nasadzeń  daje  to  20,08  zł  netto  na  jedną  sadzonkę.  Kwota 

związana  z  robocizną,  czyli  nasadzeniem  została  przyjęta  w  pozycji  1.11,  zaś  kwota 

sadzonek w pozycji 1.14. Natomiast kwota związana z robotami pielęgnacyjnymi dla całości 

zakresu zieleni w okresie wskazanym w dokumentacji została przyjęta w pozycji: poz. 1.21. 

Pragniemy  w  tym  miejscu 

ponownie  zauważyć,  iż  Zamawiający  w  SWZ  przyjął  ryczałtowy 

charakter wynagrodzenia co potwierdza również zapis projektowanych postanowień umowy. 

W  związku  z  powyższym  w  obrocie  profesjonalnym  przyjmuje  się  iż,  w  przypadku  tego 

rodzaju  wynagrodzenia  Wykonaw

ca  ma  wykonać  prace  zgodnie  z  udostępnioną 

dokumentacją projektową, a załączone przedmiary prac stanowią materiał pomocniczy. 

Wykonawca  analizując  szczegółowo  dokumentacje  techniczną  wychwycił  wspomniane 

nieścisłości i kierując się warunkami brzegowymi SWZ w formie: 

1. Wynagrodzenie ryczałtowe 

2. Brak możliwości zmiany przedmiaru. 

Przystępujący przywołał postanowienia SWZ, Rozdział 3, punkt 2. 

Wykonawca widząc rozbieżności pomiędzy projektem budowlanym, a przedmiarem prac nie 

wykorzystał  ich  w  celu  sztucznego  zwiększenia  kwoty  ryczałtowej  bazują  jedynie  w  tym 

przypadku  na  kalkulacji  prac  zaplanowanych  do  wykonania.  Takiego  rodzaju  zachowanie 

byłoby  nieetyczne,  a  jednocześnie  naraziło  by  Państwa  budżet  na  niepotrzebny  wzrost 

kosztów realizacji przedmiotowej Inwestycji, który nie wynikałby z faktycznego zakresu robót, 

a  jedynie  z  rozbieżności,  która  to  w  przypadku  wkalkulowania  w  koszty  stanowiłaby 

dodatkową marżę Wykonawcy – ze względu na ryczałtowy charakter zamówienia. 

Następnie  ustalono,  że  pismem  z  17  stycznia  2022  r.,  zamawiający  zawiadomił 

odwołującego o wyborze oferty przystępującego jako najkorzystniejszej. 

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Cena  oferty  przystępującego  różniła  się  o  ponad  30%  zarówno  od  wartości 

szacunkowej 

zamówienia  powiększonej  o  VAT  jak  i  od  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich  wykonawców.  Powyższe nie było  sporne między  stronami.  Zwrócił  na to  uwagę 

również sam zamawiający w swoim wezwaniu z dnia 18 listopada 2021 r.  skierowanym do 

przystępującego. Ustawodawca w art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp jednoznacznie przesądził, 

że  różnica  tego  rodzaju  pomiędzy  ceną  oferowaną  a  wartością  zamówienia  lub  średnią 

arytmetyczną  cen  musi  wzbudzić  podejrzenia  i  prowadzić  do  uruchomienia  procedury 

wyjaśniającej.  Biorąc  powyższe  pod  uwagę  Izba  stwierdziła,  że  zamawiający  zasadnie 

wezwał przystępującego do przedstawienia wyjaśnień i złożenia dowodów w trybie art. 224 

ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, co nastąpiło pismem z dnia 18 listopada 2021 r.  

Wyjaśnienia składane w reakcji na wezwanie zaś powinny stanowić podstawę oceny 

przez  zamawiającego,  czy  zaoferowano  mu  cenę  rażąco  niską  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia, czy też nie. Jak wynikało bowiem z treści art. 224 ust. 5 ustawy Pzp obowiązek 

wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu  spoczywa  na  wykonawcy. 

Polski  ustawodawca  przesądził  w  przywołanym  przepisie,  że  wykonawca  wezwany  do 

złożenia wyjaśnień w trybie art. 224 ustawy Pzp, ma obowiązek udowodnić zamawiającemu, 

że jego oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Z przepisu tego wynika zatem domniemanie, 

że wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień zaoferował cenę rażąco niską. Wyjaśnienia i 

dowody na ich poparcie, składane przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwanie, muszą zaś 

obalić  owo  domniemanie.  Nie  ulega  również  wątpliwości,  że  udowodnienie  realności  ceny 

powinno nastąpić w toku postępowania o udzielenie zamówienia przed zamawiającym, a nie 

w  toku  postępowania  odwoławczego  przed  Izbą.  Jeżeli  wykonawca  ciężaru  obalenia 

domniemania  rażąco  niskiej  ceny  w  postępowaniu  przed  zamawiającym  nie  udźwignie,  to 

jego  oferta  podlega  odrzuceniu.  Przepis  art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp  stanowi  bowiem,  że 

podlega  odrzuceniu  jako  oferta  z  rażąco  niską  cena  lub  kosztem,  oferta  wykonawcy,  który 

nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z 

dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.  

Izba  stwierdziła,  że  rację  ma  odwołujący  zarzucając,  że  przystępujący  nie  sprostał 

ciężarowi  obalenia  domniemania  rażąco  niskiej  ceny,  a  mimo  to  zamawiający,  mając 

obowiązek  odrzucenia  oferty  przystępującego,  takiego  obowiązku  nie  wykonał,  czym 

naruszył art. 226 ust. 1 pkt 8 i art. 16 ustawy Pzp. 

Izba  stwierdziła,  że  w  reakcji  na  wezwanie  zamawiającego  z  18  listopada  2021  r., 

p

rzystępujący  w  wyjaśnianiach  z  24  listopada  2021  r.  poprzestał  jedynie  na  złożeniu  ofert 

podwykonawców  (w  formie  kosztorysu  uproszczonego)  i  złożeniu  dowodu  odnośnie  cen 

trzech  materiałów:  kruszywa  mineralnego,  geokraty  i  opornika  granitowego.  Pomijając  owe 

trzy  oferty  dotyczące  niektórych materiałów,  taki sposób  skonstruowania wyjaśnień sprawił, 

że  poza  ujawnieniem  wysokości  marży  przystępującego  i  nazw  podwykonawców,  nie 

przedstawiono zamawiającemu żadnych dodatkowych informacji, pozwalających prześledzić 

prawidłowość  kalkulacji  robót  ponad  te,  które  zamawiający  już  posiadał  po  analizie 

kosztorys

ów  ofertowych  załączonych  do  oferty  przystępującego.  Zamawiający  dysponował 

już bowiem kosztorysami uproszczonymi przystępującego. W szczególności w wyjaśnieniach 

i  dowodach  zabrakło  jakichkolwiek  elementów  kalkulacyjnych  (oprócz  oferty  na  trzy  grupy 

materiałów).  Porównanie  uproszczonych  kosztorysów  ofertowych  przystępującego 

zalegających  w  ofercie  z  kosztorysami  uproszczonymi  podwykonawców  pozwalało 

zamawiającemu  jedynie  dodatkowo  na  wyliczenie  wysokości  marży  odwołującego  i  nic 

więcej.  Wyjaśnienia  przystępującego  w  żaden  sposób  nie  odpowiadały  treści  wezwania 

zamawiającego i nie zawierały jakichkolwiek elementów, o których mowa w art. 224 ustawy 

Pzp. 

Podkreślenia  wymagało,  że  zamawiający  wyraźnie  przypomniał  przystępującemu  w 

wezwaniu, 

iż składane wyjaśnienia muszą być konkretne i wyczerpujące, a także że powinny 

wskazywać  wszystkie  czynniki  mające  wpływ  na  cenę,  oraz  że  powinny  być  do  nich 

załączone dowody.  

Przypomnienia  wymaga 

również,  że  jak  wynika  z  art.  224  ust.  3  ustawy  Pzp, 

wyjaśnienia  składane  przez  wykonawcę  w  trybie  art.  224  ustawy  Pzp  powinny  odnosić  się 

wielu elementów tam wskazanych, w tym choćby wykazywać zgodność zaoferowanej ceny z 

przepisami  prawa  pracy  i 

ubezpieczeń  społecznych,  czy  z  przepisami  o  minimalnym 

wynagrodzeniu za pracę. 

Zdaniem  Izby,  taki  sposób  przedstawienia  wyjaśnień,  na  jaki  przystępujący 

zdecydował  się  w  piśmie  z  24  listopada  2021  r.,  nie  pozwalał  zamawiającemu  w  żaden 

sposób  na  dokonanie  analizy  prawidłowości  ceny  ofertowej.  W  wyjaśnieniach  brak  było 

choćby  takich  kluczowych  informacji,  ile  osób  będzie  wykonywało  roboty  budowlane,  na 

jakiej  podstawie  będą  zatrudnieni,  jakie  stawki  wynagrodzenia  będą  im  płacone.  Z  kolei  w 

odniesieniu  do 

nasadzeń  nie  wskazano  choćby,  jakie  nasadzenia  zostały  skalkulowane  w 

zagregowanych pozycjach kosztorysów.  

Przypomnienia  wymagało,  że  celem  procedury  wyjaśniającej,  o  której  mowa  w  art. 

224  ustawy  Pzp, j

est umożliwienie zamawiającemu zweryfikowania poprawności dokonanej 

przez  wykonawcę  kalkulacji  ceny,  a  nie  złożenie  ogólnego  zapewnienia,  że  wykonawca 

wykona  zamówienie  za  oszacowaną  przez  siebie  cenę.  Od  obowiązku  ujawnienia  tych 

czynników  nie  zwalnia wykonawcy  robót  fakt,  że  daną  część  robót  zamierza  wykonać  przy 

pomocy podwykonawcy. 

Podkreślenia wymagało bowiem, że cena ofertowa podwykonawcy 

również może być nieprawidłowo skalkulowana. Aby umożliwić jej weryfikację konieczne są 

dane, 

które umożliwiają zbadanie elementów cenotwórczych, jakie legły u podstaw kalkulacji 

podwykonawcy.  Takich  zaś  elementów  próżno  było  szukać  w  treści  wyjaśnień 

przyst

ępującego  z  dnia  24  listopada  2021  r.  Konieczność  przedstawienia  elementów 

cenotwórczych również w  stosunku  do tych części  przedmiotu  zamówienia,  które mają  być 

powierzone  podwykonawcom,  nie  budzi  wątpliwości  w  orzecznictwie  zarówno  Izby,  jak  i 

sądów okręgowych (por. wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z 7 lutego 2017 r. sygn. akt X 

Ga 535/16/za, w którym podtrzymano rozstrzygnięcie wynikające z wyroku Izby z 9 listopada 

2016 r. sygn. akt KIO 2036/16). 

Powyższe  oznaczało,  że  już  24  listopada  2021  r.  zaktualizował  się  po  stronie 

zamawiającego  obowiązek  odrzucenia  oferty  przystępującego  z  powodu  braku  obalenia 

domniemania 

rażąco  niskiej  ceny.  Rację  ma  odwołujący  zarzucając,  że  w  okolicznościach 

danej  sprawy 

zamawiający  nie  miał  prawa  skierować  do  przystępującego  kolejnego 

wezwania  do  złożenia  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  co  miało  miejsce  w  piśmie  z  30 

listopada 2021 r. Jak wskazuje 

się w orzecznictwie Izby i sądów okręgowych sprawujących 

nadzór instancyjny na orzeczeniami Izby, zamawiający ma prawo skierować do wykonawcy 

kolejne  wezwanie  do 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  ale  jedynie  w  sytuacji,  gdy  lektura 

pierwszych 

złożonych 

wyjaśnień 

wymaga 

doszczegółowienia. 

Za 

całkowicie 

niedopuszczalne 

należy  uznać  kolejne  wezwanie  polegające  de  facto  na  konieczności 

poproszenia  wykonawcy  po  raz  kolejny  o  to  samo,  to  jest  o  przedstawienie 

brakujących 

element

ów kalkulacji, które mogły i powinny być złożone już w pierwszych wyjaśnieniach.  

W  analizowanej  sprawie,  p

omimo  iż  wykonawca  miał  obowiązek  złożenia 

szczegółowych, konkretnych i wyczerpujących wyliczeń już w reakcji na pierwsze wezwanie, 

zamawiający  po  raz  kolejny  zmuszony  został  do  wezwania  przystępującego  m.in.  do 

przedstawienia 

wyliczenia  kosztów  robocizny,  ceny  robocizny,  materiałów,  sprzętu.  Treść 

drugiego wezwania 

najdobitniej świadczyła o tym, że takich kluczowych elementów analizy i 

kalkulacji 

w  ogóle  zabrakło  w  pierwszych  wyjaśnianiach.  Tym  samym  należało  dojść  do 

wniosku,  że  drugie  wezwanie  zamawiającego  z  30  listopada  2021  r.  nie  zmierzało  do 

uściślenia  już  złożonych,  pozytywnych  wyjaśnień  co  do  kosztów  robocizny,  ale  stanowiło 

ponowione  wezwanie  do  ich  przedstawienia. 

W  tej  sytuacji  za  całkowicie  niezgodne  z 

prawem 

należało uznać dokonywanie przez zamawiającego oceny realności ceny ofertowej 

przystępującego z wykorzystaniem drugich wyjaśnień wykonawcy z 7 grudnia 2021 r.  

W  konsekwencji  za  zbyteczne 

Izba  uznała  odnoszenie  się  do  zarzutów  odwołania 

podniesionych 

przez  odwołującego  z  ostrożności  na  wypadek  gdyby  Izba  uznała,  że 

zamawiający,  w  okolicznościach  danej  sprawy,  miał  prawo  wezwać  przystępującego  do 

złożenia  kolejnych  wyjaśnień  w  zakresie  zaoferowanej  ceny.  Jak  wyjaśniono  wcześniej, 

zamawiający miał obowiązek odrzucić ofertę przystępującego już w momencie, gdy w reakcji 

na  pierwsze  wezwanie 

wykonawca  złożył  lakoniczne  wyjaśnienia,  niezawierające  prawie 

jakichkolwiek  ele

mentów  kalkulacyjnych,  oprócz  cen  ofertowych  na  trzy  grupy  materiałów  i 

marży  samego  przystępującego.  Poza  tymi  elementami,  wyjaśnienia  nie  zawierały 

jakichkolwiek 

elementów kalkulacyjnych. Wobec powyższego zamawiający zobowiązany był, 

zgodnie  z  art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp 

uznać,  że  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu i odrzucić ofertę na podstawie art. 226 ust. 1 

pkt 8 ustawy Pzp. 

Izba, 

działając  na  podstawie  art.  541  ustawy  Pzp,  postanowiła  oddalić  wnioski 

odwołującego o przeprowadzenie dowodów z dokumentów, stanowiących załączniki nr 4-13 

do odwołania, to jest: 

4. wydruk z portalu branżowego www.bzg.pl 

5. wydruk z portalu branżowego www.kalkat.pl 

6. wydruk z portalu specjalistycznego www.kb.pl 

7. wydruk ze strony internetowej www.refreszing.pl cena sadzenia drzew; 

8. wydruk ze strony internetowej www.roslinowo.pl cena sadzenia drzew; 

9. oferta sprzedaży sadzonek od Park M Produkcja Roślin K.M.; 

10. wydruk ze strony internetowej 

www.futuregardens.pl cena sadzonki jabłonki o wysokości 

1,2 m; 

11. wydruk ze strony www.roslinowo.pl cena sadzonki jabłonki o wysokości 2 m; 

12.  wydruk  ze  strony  internetowej  www.futuregardens.pl  (oferta  sprzedaży  sadzonki  cisa 

pospolitego SEMPERAUREA Taxus baccata C3,5/60 80cm *4K) 

13. k

atalog Clematis Źródło Dobrych Pnączy Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k 

uznając, że dowody te zostały powołane jedynie dla zwłoki. 

Izba  stwierdziła,  że  wnioskowanymi  dowodami  odwołujący  zmierzał  do  ustalenia 

fa

któw,  mających  stanowić  polemikę  z  drugimi  wyjaśnieniami  przystępującego  z  7  grudnia 

2021  r.,  albo  polemikę  z  założeniami  nieujawnionymi  przez  wykonawcę  w  pierwszych 

wyjaśnieniach  z  24  listopada  2021  r.,  którą  odwołujący  podjął  „w  ciemno”,  z  ostrożności 

procesowej.  

Izba, 

działając  na  podstawie  art.  541  ustawy  Pzp,  postanowiła  oddalić  wnioski 

przystępującego  o  przeprowadzenie  dowodów  z  dokumentów,  stanowiących  załączniki  do 

pisma procesowego z dnia 9 lutego 2022 r., 

uznając, że dowody te zostały powołane jedynie 

dla  zwłoki.  Izba  stwierdziła,  że  wnioskowanymi  dowodami  przystępujący  zmierzał  do 

ustalenia  faktów,  mających  stanowić  polemikę  z  dowodami  nr  4-13  do  odwołania,  co  jak 

wskazano  wcześniej  było  zbędne  dla  rozstrzygnięcia  sprawy.  Ponadto  przystępujący 

do

wodami  tymi  usiłował  wykazywać  realność  zaoferowanej  przez  siebie  ceny  dopiero  na 

etapie postępowania odwoławczego przed Izbą, prezentując materiał dowodowy, który mógł i 

powinien złożyć w reakcji na wezwanie zamawiającego z dnia 18 listopada 2021 r. Powyższe 

należało  uznać  za  działanie  całkowicie  spóźnione.  Dostrzeżenia  wymaga,  że  Izba  nie 

zastępuje  zamawiającego,  jego  komisji  przetargowej  ani  kierownika  i  nie  prowadzi 

post

ępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego.  Izba  zgodnie  z  art.  513  ustawy  Pzp 

roz

poznaje odwołanie wobec czynności i zaniechań zamawiającego oceniając ich zgodność 

z prawem w granicach zarzutów podniesionych w odwołaniu. 

Stosownie  do  art.  553  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych  (t.  jedn.  Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  1129  ze  zm.), 

o  oddaleniu  odwołania  lub  jego 

uwzględnieniu  Izba  orzeka  w  wyroku.  W  pozostałych  przypadkach  Izba  wydaje 

postanowienie

.  Orzeczenie  Izby,  o  którym  mowa  w  pkt  1  sentencji,  miało  charakter 

merytoryczny,  gdyż  odnosiło  się  do  uwzględnienia  odwołania.  Z  kolei  orzeczenie  Izby 

zawarte w pkt 2 sentencji miało charakter formalny, gdyż dotyczyło kosztów postępowania, a 

zatem  było  postanowieniem.  O  tym,  że  orzeczenie  o  kosztach  zawarte  w  wyroku  Izby  jest 

postanowieniem  przesądził  Sąd  Najwyższy  w  uchwale  z  8  grudnia  2005  r.  III  CZP  109/05 

(OSN  2006/11/182).  Z  powołanego  przepisu  art.  553  ust.  1  ustawy  Pzp  wynika  zakaz 

wydawania przez Izbę orzeczenia o charakterze merytorycznym w innej formie aniżeli wyrok. 

Z  uwagi  zatem  na  zbieg  w  jednym  orzeczeniu 

rozstrzygnięć  o  charakterze  merytorycznym 

(pkt  1  sentencji)  i  formalnym  (pkt  2  sentencji),  całe  orzeczenie  musiało  przybrać  postać 

wyroku.  

Zgodnie  z  przepisem  art.  554  ust.  1  pkt  1  ustawy 

Pzp,  Krajowa  Izba  Odwoławcza 

uwzględnia odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, 

które  miało  wpływ  lub  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia,  konkursu  lub  systemu  kwalifikowania  wykonawców.  W  analizowanej  sprawie 

stwierdzone naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8, art. 16 pkt 1 ustawy Pzp 

miały wpływ na wynik 

postępowania,  gdyż  zamawiający  wybrał  jako  najkorzystniejszą  ofertę,  która  podlegała 

odrzuceniu.  

W świetle art. 554 ust. 3 pkt 1 ustawy Pzp, uwzględniając odwołanie, Izba może jeżeli 

umowa nie zo

stała zawarta: 

a) nakazać wykonanie lub powtórzenie czynności zamawiającego albo 

b) nakazać unieważnienie czynności zamawiającego, albo 

c)  nakazać  zmianę  projektowanego  postanowienia  umowy  albo  jego  usunięcie,  jeżeli  jest 

niezgodne z przepisami ustawy. 

W  konsekwencji  Izba  nakazała  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty  najkorzystniejszej,  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert,  oraz  wykonanie 

czynności odrzucenia oferty przystępującego, w sposób opisany w pkt 1 sentencji. 

Wobec 

powyższego, na podstawie art. 554 ust. 1 pkt 1 i art. 554 ust. 3 pkt 1 ustawy 

Pzp, orzeczono jak w pkt 1 sentencji. 

Zgodnie  z  art.  557  ustawy  Pzp, 

w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym 

postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei 

w świetle art. 575 ustawy Pzp, strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący 

sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. 

Jak  wskazuje  się  w  piśmiennictwie,  reguła  ponoszenia  przez  strony  kosztów 

p

ostępowania odwoławczego stosownie do wyników postępowania odwoławczego oznacza, 

że  „obowiązuje  w  nim,  analogicznie  do  procesu  cywilnego,  zasada  odpowiedzialności  za 

wynik  procesu,  według  której  koszty  postępowania  obciążają  ostatecznie  stronę 

„przegrywającą” sprawę (por. art. 98 § 1 k.p.c.)” Jarosław Jerzykowski, Komentarz do art.192 

ustawy - 

Prawo zamówień publicznych, w: Dzierżanowski W., Jerzykowski J., Stachowiak M. 

Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX, 2014, wydanie VI.  

W analizowanej sprawie Izba 

uwzględniła odwołanie w całości. Odpowiedzialność za 

wynik  postępowania  ponosił  zatem  zamawiający.  Na  koszty  postępowania  składał  się  wpis 

od  odwołania  uiszczony  przez  odwołującego  w  kwocie  15.000  zł  oraz  wynagrodzenie 

pełnomocnika  odwołującego  w  kwocie  3.598,98  zł,  ustalone  na  podstawie  rachunku 

złożonego do akt sprawy. 

Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono 

stosownie do wyniku postępowania - na podstawie art. 557 oraz art. 575 ustawy Pzp oraz w 

oparciu  o  przepisy 

§  7  ust.  1  pkt  1  w  zw.  z  §  5  pkt  2  pkt  b  rozporządzenia  Prezesa  Rady 

Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

o

dwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437). 

Przewodniczący:      ………………….…