KIO 2625/22 WYROK dnia 24 października 2022 r.

Sygn. akt:  

KIO 2625/22 

WYROK

z dnia 24 października 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   –   w składzie: 

Przewodniczący:   Rafał Malinowski 

Protokolant:   

Wiktoria Ceyrowska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  20  października  2022  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  4  października  2022  r.  przez 

wykonawcę  Trimtab  Arteria  Management  Sp.  z  o.o.  Sp.  k.  z  siedzibą  w  Warszawie, 

w 

postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Województwo Podlaskie 

prz

y udziale wykonawcy NotBug Sp. z o.o. z siedzibą w Pilznie, zgłaszającego przystąpienie 

do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty  najkorzystniejszej  or

az  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert,  a  w  jej 

ramach  odrzucenie  oferty  wykonawcy  NotBug  Sp.  z  o.o.  na  podstawie  art.  226  ust.  1 

pkt 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Kosztami  postępowania  odwoławczego  obciąża  zamawiającego  i  zalicza  w  poczet 

k

osztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł (słownie: siedem tysięcy pięćset 

złotych, zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania. 

Zasądza od zamawiającego Województwa Podlaskiego na rzecz odwołującego Trimtab 

Arteria  Managemen

t  Sp.  z  o.  o.  Sp.  k.  kwotę  11  100  (słownie:  jedenaście  tysięcy  sto 

złotych, zero groszy). 

Stosownie do  art.  579 ust.  1 i  art.  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia 11  września 2019  r.  Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: 

…………………… 

Sygn. akt:  

KIO 2625/22 

Uzasadnienie 

Województwo  Podlaskie,  dalej  jako:  „Zamawiający”,  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia publicznego na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo 

zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710), dalej jako: „ustawa PZP”, którego 

przedmiotem jest „Opracowanie koncepcji,  realizacja  i  wdrożenie aplikacji  webowej  System 

Oceny Formalno 

– Merytorycznej (SOFM 2027)”. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych z dnia 

12 sierpnia 2022 r. pod numerem

 2022/BZP 00303910/01. 

W  dniu  4  p

aździernika 2022 r.  do  Prezesa Krajowej  Izby Odwoławczej  wpłynęło odwołanie 

wykonawcy  Trimtab  Arteria  Management  Sp.  z  o.o.  Sp.  k.  z  siedzibą  w  Warszawie,  dalej 

jako: „Odwołujący”, na niezgodną z przepisami czynność: 1) wyboru oferty najkorzystniejszej 

złożonej  przez  NotBug  Sp.  z  o.  o.  (dalej  jako:  „Przystępujący”),  2)  oceny  wyjaśnień  RNC 

złożonych  przez  Przystępującego,  3)  zaniechania  odrzucenia  oferty  Przystępującego. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

1.  art.  239  ust.  1  w  zw.  z  art.  16  PZP,  poprzez  wybranie  jako  najkorzystniejszej  oferty 

NotBug, 

art.  224  PZP  poprzez  nieprawidłową  ocenę  złożonych  przez  NotBug  Wyjaśnień  RNC, 

podczas  gdy  treść  złożonych  wyjaśnień  nie  obala  domniemania  rażąco  niskiej  ceny 

oferty NotBug. Wskazane tam wartości są istotnie zaniżone oraz niepoparte dowodami. 

W  związku  z  postawionymi  zarzutami  Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  oraz 

nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  oceny  ofert  i  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej,  a  także  odrzucenia  oferty  Przystępującego  na  podstawie  art.  226  ust.  1 

pkt  8  ustawy  PZP,  dokonania  ponownej  oceny  ofert  i  wyboru  oferty  Odwołującego  jako 

najkorzystniejszej. 

Stanowisko Odwołującego: 

Argumentując  postawione  zarzuty  Odwołujący  wskazywał,  że  w  przedmiotowym 

postępowaniu  powstało  domniemanie  prawne  zaistnienia  rażąco  niskiej  ceny  w  ofercie 

NotBug, którego Przystępujący skutecznie nie obalił, a zatem jego oferta powinna podlegać 

odrzuceniu.  Wyliczenia  Przystępującego  zarówno  w  dokumencie  „wyjaśnienia”  jak  i  w 

kalkulacji to wskazanie kwot, bez poparcia dowodami, a jak wskazuje przepis art. 224 ustawy 

PZP,  na  wykonawcy  ciąży  obowiązek  udowodnienia  (poparcia  dowodami)  realności 

oferowanej ceny. 

Odwołujący  wskazał  również  na  pożądane  cechy  przedkładanych  wyjaśnień,  jakie 

wypracowało  orzecznictwo  oraz  doktryna,  tj.  ich  konkretność  i  szczegółowość  oraz 

obowiązek poparcia dowodami wykazującymi cenę w danym projekcie. 

Odwołujący  zakwestionował  również  wskazywaną  przez  Przystępującego  w  wyjaśnieniach 

stawkę  godzinową,  wskazując  na  to,  że  jest  ona  zaniżona  i  nie  obejmuje  licznych 

składowych, takich jak m. in.: prace organizacyjne, koszty zarządu, narzut na wynagrodzenie 

związany z kosztami sprzedaży, koszty osób nadzorujących oraz związane z utrzymywaniem 

infrastruktury  niezbędnej  do  świadczenia  usług,  premie  dla  pracowników,  narzut 

uwzględniający  współczynnik  nieefektywności  pracy,  koszty  związane  z  utrzymaniem 

nieruchomości  wykorzystywanej  w  celu  prowadzenia działalności  gospodarczej, rezerwy na 

kary umowne. 

Odwołujący podważył również możliwość zaoferowania wynagrodzenia na poziomie 9 064 zł 

brutto,  przedstawiając  szczegółową  argumentację  na  poparcie  tezy,  iż  wynagrodzenie 

specjalistów  doświadczonych  w  projektach  opartych  o  Angular  i  Django  jest  dużo  wyższe  i 

oscyluje na poziomie o co naj

mniej 35,6% wyższym niż wskazywane przez Przystępującego. 

Dodatkowa argumentacja Odwołującego znalazła się także w piśmie procesowym z dnia 20 

października 2022 r.  

Stanowisko Zamawiającego: 

Pismem  z  dnia  17  października  2022  r.  swoje  stanowisko  w  sprawie  zaprezentował 

Zamawiający, przedkładając do akt odpowiedź na odwołanie.  

Zamawiający  zwrócił  uwagę  m.  in.  na  różnicę  pomiędzy  ceną  zaoferowaną  przez 

Przystępującego,  a  ceną  Odwołującego,  która  wynosi  2,63%.  Zdaniem  Zamawiającego 

Przystępujący  w  odpowiedzi  na  wezwanie  złożył  konkretne  wyjaśnienia,  obalające 

domniemanie o rażąco niskiej cenie. 

Zdaniem  Zamawiającego  Przystępujący  wskazał  jakie  elementy  oferty  są  elementami 

cenotwórczymi. W pierwszej kolejności zostały wskazane koszty osobowe personelu, którym 

dysponuje.  Przystępujący  wyjaśnił,  że  wynagrodzenie  tych  osób  kształtuje  się  na  poziomie 

65 zł stawki godzinowej kosztu pracodawcy. Wyjaśnił również na jakim poziomie przewiduje 

zysk  na  kontrakcie  (30%),  a  także  wskazał  elementy,  które  wpływają  na  obniżenie  ceny 

wykonania  zamówienia  tj.  doświadczenie  zespołu  w  podobnych  projektach,  dobra 

organizacja  czasu  pracy  wskutek  stosowania  metodyki  Scrum,  redukcja  kosztów  zakupu 

licencji, wykorzystanie natywnych rozwiązań dla każdej z platform. 

Zamawiający  dodał  również,  iż  w  wezwaniu  nie  sprecyzował,  które  z  elementów 

składających  się  na  cenę  oferty  wymagają  szerszego  wyjaśnienia,  w  związku  z  tym 

Przystępujący  odniósł  się  do  treści  wezwania  i  złożył  wyjaśnienia  w  takim  zakresie,  jaki 

uważał za wystarczający. 

Zdaniem  Zamawiającego  w  okolicznościach  przedmiotowej  sprawy  nie  było  konieczne 

przedstawianie wraz z wyjaśnieniami dowodów w postaci np. umów o pracę, a wystarczające 

było  wskazanie  i  powołanie  określonych  informacji.  Jak  wskazywał  Zamawiający,  również 

oświadczenia  własne  wykonawcy  mogą  spełniać  wymóg  udowodnienia,  o  którym  mowa  w 

art.  224  ust.  1  ustawy  PZP,

  jeśli  wraz  ze  złożonymi  wyjaśnieniami  uwiarygadniają 

zaoferowaną cenę. 

Zamawiający uznał, że wyjaśnienia Przystępującego same w sobie prezentowały założenie, 

które  nie  wymagało  dowodów  "zewnętrznych".  Zamawiający  analizując  wyjaśnienia  nie 

doszukał się faktów świadczących o tym, że zaoferowana przez NotBug Sp. z o.o. cena jest 

nierealna,  niewiarygodna  i  nie  zapewni  prawidłowego  wykonania  przedmiotu  zamówienia. 

Fakt,  że  zarówno  Przystępujący jak  i  Odwołujący  zaoferowali  ceny  oscylujące  w  granicach 

70% średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, również potwierdza, że cena ta 

jest realna. 

W związku z powyższymi argumentami Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania. 

Stanowisko Przystępującego: 

Pismem  procesowym  z  dnia  14  października  2022  r.  swoje  stanowisko  przedstawił 

wykonawca NotBug Sp. z o. o., dalej jako: „Przystępujący”. 

Jego  zdaniem  Zamawiający  prawidłowo  ocenił  wyjaśnienia  Przystępującego,  które  były  na 

tyle  precyzyjne  i  wnikliwe,  że  pozwalały  Zamawiającemu  na  dokonanie  pozytywnej  oceny 

ceny  ofertowej.  Wyjaśnienia  wykonawcy  były  bowiem  odpowiednio  umotywowane  i 

przekonujące, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Jak podkreślał, nie jest koniecznym 

obligatoryjne  złożenie  wyjaśnień  z  powoływaniem  konkretnych  dowodów.  Postępowanie  w 

przedmiocie rażącej ceny nie ma charakteru dowodowego. Ma ono charakter wyjaśniający. 

Zdaniem  Przystępującego  udowodnił  on,  że  jego  potencjał  gospodarczy  pozwala  na 

wykonania  zamówienia  po  zaoferowanej  cenie  i  osiągnięcie  z  tego  tytułu  konkretnego, 

wymiernego zysku. 

Jak  dalej  wskazywał  Przystępujący,  w  sytuacji  gdy  wezwanie  zamawiającego  nie  będzie 

odnosiło  się  do  konkretnych  elementów  oferty  wykonawcy  i  będzie  ono  w  swej  treści 

ogólnym zapytaniem, to nieuprawnione będzie stawianie wykonawcy zarzutu, że wyjaśnienia 

w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  są  ogólnikowe  lub  że  wykonawca  nie  sprostał  ciężarowi 

dowodowemu wynikającemu z art. 224 ust. 5 ustawy PZP. 

Przystępujący  odniósł  się  również  do  kwestionowanych  w  treści  odwołania,  konkretnych 

pozycji  kosztowych,  które  zdaniem  Odwołującego  zostały  przez  niego  pominięte  oraz 

powołał dowody na poparcie stawianych przez siebie twierdzeń. 

Powyższe zdaniem Przystępującego powinno prowadzić do oddalenia odwołania. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  Stron  i  uczestników  postępowania,  na 

podstawie  zgromadzonego  w  sprawie  materiału  dowodowego,  Krajowa  Izba 

Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

Izba 

stwierdziła,  iż  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących  odrzuceniem 

odwołania na podstawie art. 528 ustawy PZP. Ponadto Izba ustaliła, że Odwołujący posiada 

interes we wniesieniu odwołania wynikający z art. 505 ustawy PZP. 

Izba  postanowiła  dopuścić  do  udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  wykonawcę    NotBug 

Sp. z o.o. z siedzibą w Pilźnie, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego 

po  stronie  Zamawiającego.  Przystąpienie  wpłynęło  w  terminie,  a  Przystępujący  wskazał  na 

interes w uzys

kaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony do której przystąpił. Spełnione zostały 

również  pozostałe  warunki  formalne,  a  zatem  zgłoszone  przystąpienie  należało  uznać  za 

skuteczne. 

Izba dokonała ustaleń faktycznych w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, 

tj. przede wszystkim w oparciu o dokumentację przedmiotowego postępowania, której treść 

była kluczowa dla rozstrzygnięcia sprawy. 

Izba wzięła również pod uwagę dowody przedłożone przez: 

a) 

Odwołującego: 

•  artykuły prasowe ze strony „pb.pl” pn.: „Ile możesz zarobić w branży IT”, „W 

Polsce zabraknie 100 tys. programistów”, „Pensje programistów z małych miast 

gonią stolicę [PODCAST]”, „Stawki programistów poszybowały”, 

•  korespondencję mailową pomiędzy Odwołującym oraz p. T. M. 
•  Hays Poland Raport Płacowy 2022, 
•  Artykuł pn.: „Zarobki programistów 2022. Ile tak naprawdę zarabiają programiści 

[NOWE DANE]”, ze strony internetowej Kodilla.com  

na okoliczność wykazania wartości stawki godzinowej programisty. 

Izba postanowiła pominąć dowody przedłożone przez Przystępującego, tj.: 

•  umowa przedwstępna 1/08/2022 zawarta w dniu 15.08.2022 r., 
•  umowa zlecenie 01/05/2022 zawarta w dniu 01.05.2022 r., 
•  umowa zlecenie 02/05/2022 zawarta w dniu 01.05.2022 r., 

•  umowa zlecenia 01/08/2022 zawarta w dniu 15.08.2022 r., 
•  umowa użyczenia lokalu zawarta w dniu 11.03.2021 r. 

Wskazać  należy,  że  wszystkie  ww.  dowody  przedłożone  przez  Przystępującego  miały 

potwierdzać zasadność stawek przyjętych przez niego na potrzeby kalkulacji ceny ofertowej 

w  niniejszym  postępowaniu.  Co  jednak  pominął  Przystępujący,  a  na  co  wskazywał 

Odwołujący  i  z  czym  Izba  zgadza  się  w  całej  rozciągłości,  dowodzenie  powyższego  przez 

Przystępującego  powinno  mieć  miejsce  na  etapie  składania  stosownych  wyjaśnień  w 

odpowiedzi na wezwanie zamawiającego skierowane w trybie art. 224 ustawy PZP, a nie na 

etapie postępowania odwoławczego. Obecnie dowodzenie realności stawek zaoferowanych 

przez  Przystępującego  jest  spóźnione.  Ocenie  Izby  podlega  bowiem  jedynie  czynność 

Zamawiającego, jaką jest ocena przedłożonych przez Przystępującego wyjaśnień ceny, które 

pierwotnie  nie  zawierały  dokumentów,  na  które  obecnie  się  on  powołuje.  Dlatego  też, 

zdaniem  Izby,  dowody  te  nie  są  przydatne  dla  rozstrzygnięcia  sprawy,  a  ich  powołanie 

przyczynia  się  jedynie  zwłoce  postępowania  odwoławczego,  co  prowadzi  do  wniosku,  że 

zasadnym jest ich pominięcie przy wydawaniu rozstrzygnięcia na podstawie art. 541 ustawy 

PZP. 

Izba ustaliła następujący stan faktyczny sprawy: 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  którego 

prze

dmiotem jest „Opracowanie koncepcji,  realizacja  i  wdrożenie aplikacji  webowej  System 

Oceny Formalno 

– Merytorycznej (SOFM 2027)”. 

Zgodnie z informacją z otwarcia ofert z dnia 5 września 2022 r., do upływu terminu składania 

ofert  w  postępowaniu  wpłynęło  9  ofert,  w  tym  oferta  Odwołującego  i  Przystępującego, 

opiewające odpowiednio na kwoty 196 800,00 zł brutto oraz 189 420,00 zł brutto. 

Wezwaniem  z  dnia  7  września  2022  r.  Zamawiający  zwrócił  się  do  Przystępującego, 

działając  na  podstawie  art.  224  ust.  2  pkt  1  ustawy  PZP,  z  prośbą  o  udzielenie  wyjaśnień 

dotyczących  zaoferowanej  przez  niego  ceny.  Wskazał,  że  zaoferowana  przez  niego  cena 

jest

  niższa  od  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  oraz  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich 

złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust 1 pkt 1 i 10. Wskazał 

również, czego w szczególności mogą dotyczyć wyjaśnienia, powołując normę art. 224 ust. 3 

ustawy PZP oraz wyzna

czył odpowiedni termin na dostarczenie wyjaśnień wraz z dowodami. 

W  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie  Przystępujący,  pismem  z  dnia  9  września  2022  r., 

przedłożył stosowne wyjaśnienia. 

Pismem  z  dnia  29  września  2022  r.,  skierowanym  do  wszystkich  oferentów,  Zamawiający 

poinformował o wyborze najkorzystniejszej oferty, za którą uznana została oferta wykonawcy 

NotBug Sp. z o. o. z siedzibą w Pilźnie, uzyskując łącznie 100 punktów w ramach kryteriów 

oceny  ofert.  Oferta  Odwołującego  uplasowała  się  na  drugiej  pozycji  uzyskując  97,75 

punktów. 

Izba zważyła, co następuje: 

W pierwszej kolejności Izba pragnie zwrócić uwagę na pewne naczelne zasady jakie zostały 

wypracowane  w  orzecznictwie  i  doktrynie  w  odniesieniu  do  zagadnienia  wyjaśnień  rażąco 

niskiej ceny. 

Przede  wszystkim 

wyjaśnienia  składane  przez  wykonawców  ubiegających  się  o  uzyskanie 

zamówienia  w  odpowiedzi  na  wezwanie  w  trybie  art.  224  ust.  1  ustawy  PZP  powinny  w 

sposób  wyczerpujący  i  konkretny  wykazywać  możliwość  wykonania  zamówienia  na 

warunkach określonych w SWZ za cenę wskazaną w ofercie. Wykonawca wezwany w trybie 

art.  224  ust.  1  ww.  ustawy  jest  zobowiązany  na  tyle  szczegółowo  wyjaśnić  względy,  dla 

których był uprawniony zaoferować taką cenę, by Zamawiający nie miał już podstaw mieć w 

tej sprawie wątpliwości (tak: wyrok z dnia 27 stycznia 2022 r., KIO 113/22). 

Po  drugie,  wyjaśnienia  powinny  być  poparte  dowodami.  Dowody  te  powinny  potwierdzać 

ponoszone przez wykonawcę koszty i okoliczności umożliwiające ich obniżenie o konkretną 

wartość  w  stosunku  do  poziomu  rynkowego/oszacowanego  przez  zamawiającego  (tak: 

wyrok z dnia 4 lutego 2022 r., KIO 115/22).  

Po  trzecie,  składane  wyjaśnienia  powinny  być  konkretne.  Mnożenie  ogólników  o  wielkim 

doświadczeniu  wykonawcy,  jego  znakomitej  organizacji  produkcji,  optymalizacji  kosztów, 

wdrożenia  niezwykle  nowoczesnych  i  energooszczędnych  technologii,  posiadaniu 

wykwalifikowanej  acz  taniej  kadry,  korzystnym  położeniu  jego  bazy  czy  siedziby,  etc.  (...) 

przeważnie  nic  nie  wnosi  do  sprawy  i  nie  niesie  informacji  o  żadnych  możliwych  do 

uchw

ycenia wartościach ekonomicznych. Informacja taka może być traktowana jedynie jako 

dopełnienie  i  tło  dla  bardziej  konkretnych  i  wymiernych  danych  podawanych  w  ramach 

wyjaśnień, a nie ich podstawa czy zasadnicza treść. Informacje podawane w wyjaśnieniach 

po

winny  być  więc  na  tyle  konkretne,  aby  możliwe  było  ich  przynajmniej  przybliżone 

przełożenie na uchwytne I wymierne wartości ekonomiczne, a także możliwa ich weryfikacja 

oraz ocena wiarygodności (tak: wyrok z dnia 25 lutego 2015 r., KIO 178/15). 

Podsumowując  zatem,  obowiązkiem  wykonawcy  jest,  aby  w  odpowiedzi  na  wezwanie 

wystosowane  przez  zamawiającego  udzielił  wyjaśnień  dotyczących  okoliczności,  które 

wpłynęły na wysokość zaoferowanej ceny w taki sposób, aby na ich podstawie możliwe było 

jednoznaczne ustale

nie, że cena oferty (odpowiednio koszt, istotna część składowa) nie jest 

ceną rażąco  niską.  Efektem  składanych  wyjaśnień  ma  być  stworzenie  podstaw  do  uznania 

przez  zamawiającego,  że  podejrzenie  dotyczące  rażąco  niskiej  ceny  oferty  nie  było 

uzasadnione (tak: wyrok z dnia 16 marca 2021 r., KIO 600/21). 

Co także istotne, nie jest zadaniem Izby badanie ceny oferty w pełnym aspekcie i ustalanie w 

postępowaniu  odwoławczym,  czy  cena  rzeczywiście  umożliwi  realizację  zamówienia. 

Obowiązkiem  Izby  jest  natomiast  ocena,  czy  Zamawiający  w  sposób  prawidłowy  ocenił 

złożone przez wykonawcę wyjaśnienia (tak: wyrok z dnia 15 kwietnia 2022 r., KIO 835/22). 

Przechodząc  zatem  do  oceny  złożonych  w  postępowaniu  wyjaśnień  Przystępującego  Izba 

pragnie  skonstatować,  że  Przystępujący  nie  obalił  domniemania  rażąco  niskiej  ceny  jego 

oferty,  gdyż  złożone  przez  niego  wyjaśnienia  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny  oraz 

stoją w sprzeczności z zasadami, które powinny leżeć u podstaw składanych wyjaśnień.  

W  pierwszej  kolejności  Izba  pragnie  podzielić  opinię  prezentowaną  przez  Zamawiającego  i 

Przystępującego,  że  wezwanie  Zamawiającego  miało  charakter  ogólny.  Faktycznie, 

Zamawiający  nie  wymagał  od  Przystępującego  wyjaśnienia  jakichś  szczegółowych  kwestii 

czy  też  pozycji  kosztowych,  a  po  prostu  ogólnie  wymagał  przedłożenia  wyjaśnień 

dotyczących całej ceny. Powyższe nie oznacza jednak, jak zdaje się myśleć Zamawiający i 

Przystępujący, że w takiej sytuacji Zamawiający powinien zaakceptować każde wyjaśnienia 

bez względu na ich zawartość. Wciąż do takich wyjaśnień, udzielanych choćby w odpowiedzi 

na  ogólne  wezwanie  Zamawiającego,  zastosowanie  mają  reguły  powołane  wyżej.  Wciąż 

wykonawca musi także obalić ciążące na nim domniemanie ceny rażąco niskiej i nie można 

zaakceptować  poglądu,  że  może  to  zrobić  przedkładając  jakiekolwiek  wyjaśnienia  tylko  z 

tego powodu, że wezwanie miało charakter ogólny.  

W  razie  wezwania  o  ogólnym  charakterze  wyjaśnienia  powinny  odnosić  się  do  głównych 

czynników kształtujących cenę, jak np. w przedmiotowym postępowaniu – stawka godzinowa 

pracy  programisty.  Wykonawca  powinien  wyjaśnić  na  jakim  poziomie  stawkę  taką 

skalkulował, dlaczego przyjął taki poziom i jak wpływa to na całość zaoferowanej przez niego 

ceny.  Oczywiście  popierając  opisywane  przez  siebie  okoliczności  dowodami.  Co  warte 

podkreślenia,  także  sam  Zamawiający  w  treści  wezwania  wskazał  na  obowiązek 

przedłożenia wyjaśnień wraz z dowodami. 

Z  tego  też  powodu  Izba  nie  zgadza  się  z  twierdzeniami  prezentowanymi  przez 

Odwołującego,  że  Przystępujący  miał  obowiązek  wykazywania  w  przedkładanych 

wyjaśnieniach  szczegółowo  wskazywanych  przez  niego  w  treści  odwołania  pozycji 

kosztowych.  W  przedkładanych  wyjaśnieniach  nie  chodzi  bowiem  o  to  by  rozliczyć  się  z 

zaoferowanej  ceny  co  do  złotówki,  a  o  to  by  przedstawić  obiektywne  czynniki,  które 

umożliwiły  danemu  wykonawcy  skalkulowanie  ceny  na  takim,  a  nie  innym  poziomie  i  tym 

samym  przekonać  Zamawiającego,  że  jego  podejrzenie  co  do  rażąco  niskiego  charakteru 

ceny  było  nieuzasadnione.  Stan  faktyczny  sprawy,  tj.  skierowanie  przez  Zamawiającego 

wezwania o ogólnym charakterze, również uzasadnia przyjęcie takiego stanowiska. 

Następnie nie można zgodzić się z przywoływanym przez Przystępującego stanowiskiem, że 

postępowanie w  przedmiocie wyjaśniania rażąco  niskiej  ceny  ma  charakter  wyjaśniający,  a 

nie  dowodowy.  Co  do  zasady,  Izba  podziela  pogląd,  że  oświadczenia  własne  wykonawcy 

(kalkulacje,  analizy  itd.)  mogą  mieć  wartość  dowodową  i  na  ich  podstawie  możliwa  jest 

pozytywna  ocena  przedkładanych  wyjaśnień.  Jednakże  dopuszczalne  jest  to  tylko  w 

wyjątkowych przypadkach i przy uwzględnieniu indywidualnych okoliczności towarzyszących 

danemu postępowaniu, takich jak  jego  przedmiot,  uwarunkowania rynkowe specyficzne  dla 

danej branży, podstawowe czynniki cenotwórcze, stosunek zakresu przedmiotu zamówienia 

do samodzielnego wykonania i do podzlecenia itd.  

W  niniejszej  sprawie  bezspornym  jest,  że  głównym  czynnikiem  generującym  koszty 

wykonania zamówienia jest  godzina  pracy  programisty,  gdyż  przedmiotem  zamówienia jest 

stworzenie aplikacji, a następnie świadczenie usługi wsparcia technicznego. Nie wydaje się 

przy  tym,  że  poparcie  twierdzeń  i  kalkulacji  związanych  z  przyjętą  stawką  godzinową  jest 

nadmiernie  utrudnione  czy  też  niemożliwe.  Potwierdził  to  także  przebieg  postępowania 

odwoławczego, w którym Przystępujący był w stanie przedłożyć liczne dowody na poparcie 

swoich twierdzeń. Wskazać jednak należy, że obecnie działanie to jest spóźnione. Czynności 

dowodowe  Przystępującego  powinny  mieć  miejsce  na  etapie  składania  stosownych 

wyjaśnień  w  odpowiedzi  na  wezwanie zamawiającego  skierowane w  trybie art.  224 ustawy 

PZP, a nie na etapie postępowania odwoławczego. Rozpoznaniu przez Izbę podlega bowiem 

czynność  Zamawiającego  polegająca  na  ocenie  przedłożonych  przez  Przystępującego 

wyjaśnień, które nie zawierały dokumentów, na które obecnie się on powołuje. 

W  związku  z  powyższym,  zdaniem  Izby,  bezrefleksyjne  przyjęcie  przez  Zamawiającego 

przedłożonych  wyjaśnień  było  wadliwe.  Przystępujący  przedłożył  bowiem  wyjaśnienia  bez 

poparcia  ich  żadnymi  dowodami,  chociaż  takimi  dowodami  dysponował,  a  charakter 

podstawowego  czynnika  cenotwórczego  w  niniejszym  postępowaniu  wymagał  wręcz  by 

kalkulacje  poprzeć  dowodami.  Wskazać  również  należy,  że  pomijając  część,  w  której 

Przystępujący prezentuje kalkulację związaną z przyjętą przez niego stawką godzinową oraz 

wysokością zysku, wyjaśnienia mają charakter bardzo ogólny i nic nie wnoszący do sprawy. 

Dodatkowo, jak słusznie zwrócił uwagę Odwołujący, stawka roboczogodziny w wyjaśnieniach 

Przystępującego została określona w wysokości 65 zł stawki godzinowej kosztu pracodawcy 

bez podziału na etapy. Z kolei w ofercie Przystępującego, wskazał on, że za realizację etapu 

III, stawka roboczogodziny asysty technicznej to 145 zł brutto przy założeniu 200h. Tę samą 

liczbę godzin założył on również w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny, jednak już przy stawce 

65 zł za godzinę. Jest to ewidentna sprzeczność, na którą nie zwrócił uwagi Zamawiający, a 

która  stawia  pod  znakiem  zapytania  rzetelność  przedłożonych  przez  Przystępującego 

wyjaśnień  i  powinna  zostać  krytycznie  oceniona  przez  Zamawiającego,  co  powinno 

skutkować odrzuceniem jego oferty. 

Odnośnie  argumentacji  Zamawiającego,  jakoby  Odwołujący  stawianymi  zarzutami  nie 

kwestionował całej ceny, a jedynie jej elementy składowe, Izba pragnie stwierdzić, że zarzut 

został  sformułowany  w  sposób  jasny.  Odwołujący  kwestionuje  niezgodną  z  przepisami 

ustawy  PZP  czynność  oceny  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  która  jego  zdaniem  powinna 

doprowadzić  Zamawiającego  do  wniosku,  że  oferta  Przystępującego  zasługuje  na 

o

drzucenie.  Argumentacja  Odwołującego  odnosi  się  co  prawda  do  poszczególnych 

elementów  składowych,  ale  nie  może  być  inaczej,  skoro  w  wyjaśnieniach  właśnie  do  tych 

elementów  referował  Przystępujący.  Zatem  naturalnym  jest,  że  Odwołujący  zmierzając  do 

zakwesti

onowania ich prawidłowości formułuje argumentację w taki sposób. 

Podsumowując, zdaniem Izby wyjaśnienia Przystępującego miały ogólny charakter, opierały 

się  na  deklaracjach  niepopartych  dowodami,  były  sprzeczne  z  treścią  złożonej  oferty  i  w 

ostateczności  uniemożliwiały  Zamawiającemu  zweryfikowanie  prawdziwości  twierdzeń  w 

nich zawartych,  a  tym  samym  nie obalały  domniemania istnienia rażąco niskiej  ceny  oferty 

Przystępującego.  Z  tego  też  powodu  czynność  Zamawiającego  polegająca  na  pozytywnej 

ocenie  przedłożonych  wyjaśnień  była  wadliwa,  a  oferta  Przystępującego  powinna  zostać 

odrzucona  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  PZP.  Pamiętać  bowiem  należy,  że 

zgodnie z treścią art. 224 ust. 6 ustawy PZP odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub 

kosztem,  p

odlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie, 

lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub 

kosztu. Taka też sytuacja, zdaniem Izby, miała miejsce w niniejszym postępowaniu. 

Z powy

ższych względów orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  wyniku  sprawy  na 

podstawie  art.  575  ustawy  PZP  oraz  w  oparciu o  §  7  ust.  1  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa 

Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).  

Przewodniczący: 

………………..........