Sygn. akt: KIO 3225/22
WYROK
z dnia 23 grudnia 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aleksandra Kot
Protokolant:
Tomasz Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 grudnia 2022 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 5 grudnia 2022 r. przez wykonawcę PESA
Mińsk Mazowiecki S.A. z siedzibą w Mińsku Mazowieckim w postępowaniu prowadzonym
przez
zamawiającego PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o. z siedzibą w Gdyni
przy udziale wykonawcy
Serwis Pojazdów Szynowych sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w miejsc.
Lisi Ogon
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
z
amawiającego
orzeka:
oddala odwołanie;
kosztami postępowania obciąża odwołującego PESA Mińsk Mazowiecki S.A. z siedzibą
w
Mińsku Mazowieckim i:
zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od odwołującego PESA Mińsk Mazowiecki S.A. z siedzibą w Mińsku
Mazowieckim na rzec
z zamawiającego PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście
sp. z o.o. z siedzibą w Gdyni kwotę 4 135,00 zł (słownie: cztery tysiące sto
trzydzieści pięć złotych 00/100) stanowiącą uzasadnione koszty postępowania
o
dwoławczego poniesione przez zamawiającego z tytułu: wynagrodzenia
pełnomocnika w kwocie 3 600,00 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
, kosztów związanych z dojazdem na rozprawę w kwocie 518,00 zł
(słownie: pięćset osiemnaście złotych 00/100) oraz kosztów za inne uzasadnione
wydatki
tj. kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł
(słownie: siedemnaście złotych 00/100).
Stosownie do art. 579 ust. 1 oraz art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodnicz
ący: ……………………………….………
Sygn. akt:
KIO 3225/22
Uzasadnienie
PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o. z siedzibą w Gdyni (dalej:
„Zamawiający” oraz „SKM”) prowadzi na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm., dalej: „ustawa Pzp”)
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego sektorowego w trybie przetargu
nieograniczonego, kt
órego przedmiotem jest wykonanie naprawy czwartego poziomu
utrzymania P4 pojazdów kolejowych z prawem opcji obejmujące dwa zadania: Zadanie 1 –
wykonanie naprawy poziomu P4 pojazdów kolejowych serii EN57AKM – 10 ezt z opcją 12
ezt, Zadanie 2
– wykonanie naprawy poziomu P4 na pojeździe kolejowym EN57-1718
(Numer referencyjny: SKMMU.086.46.22, dalej:
„Postępowanie”).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 2
3 września 2022 r. pod numerem 2022/S 184-522095.
Wartość wskazanego zamówienia przekracza progi unijne.
5 grudnia 2022 r. wykonawca
PESA Mińsk Mazowiecki S.A. z siedzibą w Mińsku
Mazowieckim (dalej:
„Odwołujący” oraz „PESA”) wniósł odwołanie wobec niezgodnych
z
przepisami prawa czynności i zaniechań Zamawiającego, polegających na wyborze oferty
wykonawcy Serwis Pojazdów Szynowych sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w miejsc. Lisi Ogon
(dalej:
„SPS”) jako najkorzystniejszej w Postępowaniu w zakresie Zadania 1, podczas gdy
w
rzeczywistości oferta SPS nie stanowi oferty najkorzystniejszej i powinna podlegać
odrzuceniu z Postępowania, a w związku z powyższym zaniechaniu wyboru oferty
Odwołującego.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 224 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania
SPS do złożenia wyjaśnień
w przedmiocie rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia, w sytuacji,
gdy zgodnie z treścią punktu 5 formularza ofertowego złożonego w niniejszym
Postępowaniu
przez
SPS,
oferta
nie
uwzględnia
zaangażowania
wyspecjalizowanego, certyfikowanego podwykonawcy w zakresie wykonania
czynności wskazanych na stronie 120 poz. 69 Dokumentacji Systemu Utrzymania
(czynności przeglądowe w zakresie nastawnika jazdy) oraz czynności wskazanych na
stronie 103 poz. 20 i 21 Dokumentacji Sy
stemu Utrzymania (czynności przeglądowe
w zakresie układu klimatyzacji), wobec czego uznać należy, iż koszty zaangażowania
takiego podwykonawcy nie
zostały uwzględnione w kalkulacji kosztów oferty, a zatem
oferta nie uwzględnia wszystkich kosztów niezbędnych do realizacji zamówienia;
2) art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty SPS, podczas
gdy cena złożonej oferty SPS jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia;
3) art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp w zw. z art. 16 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty SPS, która zawiera błędy w obliczeniu ceny i kosztów realizacji
zamówienia w zakresie, w jakim SPS nie uwzględnił w cenie ofertowej wszystkich
elementów cenowo i kosztotwórczych, wynikających z opisu przedmiotu zamówienia
oraz wymagań określonych przez Zamawiającego w Specyfikacji Warunków
Zamówienia (dalej: „SWZ”);
4) art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp w zw. z art. 16 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty SPS, podczas gdy jej treść jest niezgodna z warunkami
zamówienia w zakresie odnoszącym się do:
a)
wymagania zaangażowania specjalistycznego, autoryzowanego podwykonawcy
w zakresie wykonania czynności wskazanych na stronie 120 poz. 69
Dokumentacji Systemu Utrzymania (czynności przeglądowe w zakresie
nastawnika jazdy),
b) wymagania
zaangażowania specjalistycznego, autoryzowanego podwykonawcy
w zakresie wykon
ania czynności wskazanych na stronie 103 poz. 20 i 21
Dokumentacji Systemu Utr
zymania (czynności przeglądowe w zakresie układu
klimatyzacji);
a w z
wiązku z powyższymi zarzutami, nadto zarzucił naruszenie:
5) art. 239 ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy Pzp poprzez uznanie
oferty SPS za ofertę najkorzystniejszą, podczas gdy w rzeczywistości oferta ta nie
jest ofertą najkorzystniejszą, a w konsekwencji udzielenia zamówienia wykonawcy
wybranemu niezgodnie z przepisami Pzp.
W związku z powyższym podstawowe żądania, jakie postawił Odwołujący to
uwzględnienie odwołania w całości i:
nakazanie Zamawiającemu:
a)
unieważnienia czynności wyboru oferty SPS jako najkorzystniejszej
w
Postępowaniu;
b)
odrzucenia oferty SPS z Postępowania, alternatywnie dokonania wezwania SPS
w trybie 224 ust. 1 ustawy
Pzp do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej
ceny oferty;
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, na podstawie norm przepisanych.
W treści uzasadnienia zarzutów odwołania wykonawca PESA wskazał, że w jego
ocenie
dokonana przez Zamawiającego czynność wyboru jako najkorzystniejszej oferty SPS
jest niezgodna z przepisami ustawy Pzp pow
ołanymi w odwołaniu. Odwołujący podkreślił, że
p
rzedmiot świadczenia wykonawcy czynności utrzymania taboru kolejowego na poziomie
postanowień umowy jest regulowany w sposób generalny. Szczegółowy wykaz czynności
określają natomiast dokumenty opracowane dla konkretnego typu i użytkownika pojazdu tj.:
Dokumentacja Systemu Utrzymania (dalej:
„DSU”) oraz powołana w niej Dokumentacja
Techniczno-
Ruchowa, przy czym z punktu widzenia procesu utrzymania kluczową regulację
stanowi DSU.
Odwołujący zaznaczył, że znajduje to wyraz w postanowieniach Projektu
umowy, która ma być zawarta w wyniku rozstrzygnięcia Postępowania (§ 3 ust. 1) oraz
w
komplementarnej regulacji zawartej w Załączniku nr 2 do projektu umowy.
Wykonawca PESA podniósł, że analiza przedmiotowej DSU, która bezpośrednio
determinuje par
ametry przedmiotu świadczenia objętego zamówieniem w Postępowaniu
prowadzi do wniosku, iż wymaganym jest, by wykonawca zaangażował do wykonania swych
prac specjalistycznego, autoryzowanego podwykonawcę w zakresie wykonania czynności
wskazanych na stronie 120 poz. 69 DSU
(czynności przeglądowe w zakresie nastawnika
jazdy) oraz
czynności, o których mowa na stronie 103 poz. 20 i 21 DSU (czynności
przeglądowe w zakresie układu klimatyzacji). Odwołujący podkreślił, że SPS w punkcie 5
złożonego formularza ofertowego wskazał katalog czynności objętych zleceniem do
podwy
konawców. W ocenie wykonawcy PESA treść przedmiotowego oświadczenia
wykonawcy nie pozostawia wątpliwości, iż lista podwykonawców opracowana przez SPS ma
charakter katalogu zamkniętego (opracowana została jako wyczerpująca). SPS przewidział
zatem z
aangażowanie podwykonawców w następujących obszarach techniki: sprzęgi
czołowe, silniki elektryczne, wyłączniki szybkie, sprężarki powietrza, układ hamulcowy,
układy napędowe, przekładnie osiowe i dławiki sieciowe. Odwołujący podniósł, że
wykonawca
SPS
nie
przewidz
iał natomiast zaangażowania wyspecjalizowanych
autoryzowanych podwykonawców w ramach wykonania czynności przeglądowych
w zakresie nastawnika jazdy (strona 120 poz. 69 DSU) oraz w zakresie
układu klimatyzacji
(strona 103 poz. 20 i 21 DSU).
Wobec
powyższego zdaniem Odwołującego ofertę SPS należy uznać za:
niezgodną z warunkami zamówienia, gdyż jak bowiem wynika z przytoczonych wyżej
postanowień SWZ wykonawca winien zapewnić w wymaganym na gruncie DSU
zakresie zaangażowanie w czynności utrzymania taboru podmiotów posiadających
szczególne kwalifikacje. Wypełniając formularz ofertowy w jego punkcie 5 w sposób
jednoznacznie wskazujący, iż wykonawca zidentyfikował już wszystkich swoich
podwykonawców, SPS nie wykazał, w żaden sposób, iż przewidział wykonanie
czy
nności przeglądowych układu klimatyzacji oraz nastawnika jazdy przez
uprawnione do tego podmioty.
obarczoną rażąco niską ceną poprzez nieuwzględnienie przez SPS w cenie oferty
kosztów zaangażowania wyspecjalizowanych certyfikowanych podwykonawców
w
pełnym wymaganym zakresem zamówienia zakresie. SPS przedstawiając
w punkcie
formularza
ofert
owego zamknięty katalog zaangażowanych
podwykonawców nie wykazał, że cena jego oferty ma charakter rynkowy i obejmuje
wszystkie wymagane zakresem zamówienia koszty, w tym koszty zaangażowania
w wymaganym
zakresie wyspecjalizowanych, certyfikowanych podwykonawców dla
wszystkich wymaganych w DSU obszarów techniki pojazdu. Ponadto pomimo
niekompletności wykazu podwykonawców ujętych w ofercie SPS Zamawiający
zaniechał prawidłowego badania oferty SPS, które w tym wypadku powinno przyjąć
formę wezwania do wyjaśnień oferty w trybie przepisu art. 224 ust. 1 Pzp.
W konsekwencji
– w ocenie wykonawcy PESA – oferta SPS winna podlegać
odrzuceniu z uwagi na treść art. 226 ust. 1 pkt 5, 8 i 10 ustawy Pzp, jako niezgodna
z
warunkami zamówienia, zawierająca rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
19 grudnia
2022 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęła odpowiedź na
odwołanie, w której Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania w całości.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i
uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stanowiska stron oraz uczestnika postępowania
odwoławczego złożone na piśmie i podane do protokołu rozprawy, a także
przed
łożone dowody, ustaliła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których
stanowi przepis art. 528 ustawy Pzp.
Izba stwierdziła, że Odwołujący posiada interes w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez
Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, co
uprawniało go do złożenia odwołania.
Do niniejszego po
stępowania odwoławczego skuteczne przystąpienie po stronie
Zamawiającego zgłosił wykonawca Serwis Pojazdów Szynowych sp. z o.o. sp.k. z siedzibą
w miejsc. Lisi Ogon (dalej:
„Przystępujący”).
Odwołanie zostało rozpoznane w granicach zawartych w nim zarzutów (art. 555
ustawy Pzp) z uwzględnieniem zasady kontradyktoryjności postępowania (art. 534 ust. 1
ustawy Pzp). Rozpozna
jąc przedmiotowe odwołanie Izba miała na uwadze treść akt
postępowania (§8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r.
w spr
awie postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą).
Izba ustaliła następujące okoliczności jako istotne:
Zgodnie z R
ozdziałem III ust. 1 SWZ „Przedmiotem zamówienia jest naprawa
poziomu P4 obejmująca dwa zadania: Zadanie 1 – wykonanie naprawy poziomu P4
pojazdów kolejowych serii EN57AKM w ilości 10 ezt z opcją rozszerzenia do 12 ezt.
Gwarantowany zakres zamówienia stanowi wykonanie naprawy poziomu P4 na 10 szt. ezt
natomiast zakres zamówienia w zakresie Zadania 1 objęty prawem opcji stanowi naprawa
maksymalnie 2 szt. ezt, Zadanie 2
– wykonanie naprawy poziomu P4 na pojeździe
kolejowym EN57-1718
”.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia został zawarty w Projekcie umowy
stanowiącym Załącznik nr 3 do SWZ (Rozdział III ust. 6 SWZ).
W
§ 1 ust. 2 Projektu umowy Zamawiający wprowadził definicje pojęć użytych
w dalszej cz
ęści umowy i wskazał w lit. c „DSU – Dokumentacja Systemu Utrzymania
Elektrycznego Zespołu Trakcyjnego” oraz w lit. d „DTR – Dokumentacja Techniczno-
Ruchowa Elektryc
znego Zespołu Trakcyjnego lub jego podzespołu”.
Stosownie do brzmienia
§ 3 ust. 1 Projektu umowy „Szczegółowy opis czynności
i
wymaganych parametrów technicznych, zgodnie z którymi ma być realizowany przedmiot
umowy, znajduje się w DSU, DTR i dokumentacji konstrukcyjnej. W opisie przedmiotu
zamówienia, stanowiącym załącznik nr 2 do niniejszej umowy znajduje się dodatkowy wykaz
prac do wykonania przez Wykonawcę”.
Z kolei w myśl postanowień zawartych w opisie przedmiotu zamówienia dla Zadania 1
(Załącznik nr 2 do Umowy) „1. Przedmiotem niniejszego zamówienia jest wykonanie
czynności naprawczych poziomu P4 dziesięciu z możliwością rozszerzenia do dwunastu
elektrycznych zespołów trakcyjnych serii EN57 o symbolu EN57AKM. 2. Wykonawca wykona
naprawę w zakresie wynikającym z Dokumentacji Systemu Utrzymania pojazdów (DSU)
zatwierdzonej decyzją nr T/2010/0497 oraz Dokumentacji Techniczno-Ruchowej (DTR)”.
Na stronie 103 DSU
zostały wskazane następujące czynności: „Wymontowane
przyrządy i urządzenia klimatyzacji po wykonaniu czynności naprawczych zbadać na
stanowiskach probierczych zgodnie z wymaganiami i przepisami dla odpowiedn
ich urządzeń,
spełniające wymagania zamontować w pojeździe” (poz. 20) oraz „Filtry klimatyzacji i czynnik
chłodzący wymienić na nowe. Chłodnicę oczyścić i dokonać odgrzybiania”. Natomiast na
stronie 120 DSU w poz. 69 zawarto
następujące czynności „Nastawnik jazdy oddać do
naprawy i regulacji u prod
ucenta lub innego zakładu specjalistycznego posiadającego
autoryzację producenta”.
1 października 2022 r. SKM dokonała otwarcia ofert złożonych w Postępowaniu oraz
poinformowała, iż na sfinansowanie zamówienia dla Zadania 1 zamierza przeznaczyć
w zakresie gwarantowanym (10 szt. EN57AKM)
– kwotę 18 450 000,00 zł brutto, natomiast
w zakresie
objętym prawem opcji (2 szt. EN57AKM) – kwotę 3 690 000,00 zł brutto.
W Postępowaniu dla Zadania 1 zostały złożone dwie oferty:
wykonawcy
PESA Mińsk Mazowiecki S.A. z siedzibą w Mińsku Mazowieckim za
łączną cenę brutto za gwarantowany zakres zamówienia 18 179 400,00 zł (w tym
ofertowana cena brutto za naprawę poziomu utrzymania P4 na 1 ezt wynosi
zł) oraz za łączną cenę brutto za zakres zamówienia objęty prawem
opcji w kwocie
3 635 880,00 zł;
wykonawcy
Serwis Pojazdów Szynowych sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w miejsc. Lisi
Ogon
za łączną cenę brutto za gwarantowany zakres zamówienia 15 375 000,00 zł
w tym ofertowana cena brutto za naprawę poziomu utrzymania P4 na 1 ezt wynosi
00 zł) oraz za łączną cenę brutto za zakres zamówienia objęty prawem
opcji w kwocie 3 075
000,00 zł.
W pkt 5 formularza ofertowego wykonawca SPS
wskazał:
„5.
Całość zamówienia zamierza wykonać samodzielnie *
Następujące części zamówienia zamierzam zlecić podwykonawcom *”. Następnie
w tabeli w kolumnie nr 1 pn.
„Wskazanie części zamówienia, które Wykonawca zamierza
zlecić podwykonawcy” Przystępujący wpisał w wierszach 1-8: sprzęgi czołowe, silniki
elektryczne, wy
łączniki szybkie, sprężarki powietrza, układ hamulcowy, układy napędowe,
p
rzekładanie osiowe, dławiki sieciowe, a ponadto w kolumnie nr 2 podał nazwy
wykonawców.
Wykonawca PESA w pkt 5 formularza ofertowego ws
kazał:
„5.
Całość zamówienia zamierza wykonać samodzielnie *
Następujące części zamówienia zamierzam zlecić podwykonawcom *” Kolejno
w tabeli w kolumnie n
r 1 pn. „Wskazanie części zamówienia, które Wykonawca zamierza
zlecić podwykonawcy” Odwołujący wpisał: „Zadanie numer 1 i zadanie numer 2 – Naprawa
niektórych podzespołów wskazanych w dokumentacji”, z kolei w kolumnie nr 2 pn. „Nazwa
wykonawcy
” zawarł „Zadanie numer 1 i zadanie numer 2 – Nie są wiadome na tym etapie”.
Pismem z dnia 24 listopada 2022 r. Za
mawiający poinformował wykonawców
biorących udział w Postępowaniu o wyborze najkorzystniejszej oferty wykonawcy Serwis
Pojazdów Szynowych sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w miejsc. Lisi Ogon w zakresie Zadania 1.
Biorąc pod uwagę poczynione ustalenia Izba uznała, że odwołanie nie zasługiwało na
uwzględnienie.
Art. 16 ustawy Pzp
stanowi, że „Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób:
1) zape
wniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
2) przejrzysty;
3) proporcjonalny
”.
Z
kolei w myśl art. 17 ust. 2 ustawy Pzp „Zamówienia udziela się wykonawcy
wybranemu zgodnie z przepisami ustawy
”.
Stosownie do art. 224 ust. 1 ustawy Pzp
„Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich
istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub
budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami okre
ślonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi
z
odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych”.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5, 8 i 10 ustawy Pzp
„Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
…); 5) jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia; (…); 8) zawiera rażąco niską cenę
lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia; (…); 10) zawiera błędy w obliczeniu ceny
lub kosztu; (
…)”.
Art. 239
ustawy Pzp stanowi, że „1. Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na
podstawi
e kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia. 2.
Najkorzystniejsza oferta to oferta przedstawiająca najkorzystniejszy stosunek jakości do
ceny lub kosztu lub oferta z najniższą ceną lub kosztem”.
Mając na uwadze powyższe Izba stwierdziła, że nie potwierdziły się zarzuty
odwołania i tym samym należy uznać, iż Zamawiający dokonał czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty w
Postępowaniu w zakresie Zadania 1 bez naruszenia wskazanych
przepisów ustawy Pzp.
W pierwszej kolejności koniecznym jest podkreślenie, że zarzuty odwołania opierają
się wyłącznie na gołosłownych twierdzeniach wykonawcy PESA, niepopartych żadnymi
dowodami i wywiedzionych jedynie na podstawie danych zawartych w pkt 5 formularza
ofertowego P
rzystępującego tj. informacji o tym jakie części zamówienia Przystępujący
zamierza powierzyć podwykonawcom. Odwołujący wywodzi, że rzeczona lista
podwykonawców ma charakter zamknięty i nie uwzględnia kwestionowanych czynności
przeglądowych w zakresie układu klimatyzacji (poz. 20 i 21 na stronie 103 DSU) oraz
w zakresie nastawnika jazdy (poz. 69 na stronie 120 DSU).
Powyższe stanowi jednak
wyłącznie przypuszczenia Odwołującego. Wobec tego, że zgodnie z ugruntowaną linią
orzeczniczą Krajowej Izby Odwoławczej wypracowaną zarówno na gruncie nieobowiązującej
już ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz.
1843 ze zm.) jak i
aktualnie obowiązującej ustawy Pzp, podanie zakresu prac, które będą
wykonywane przez podwykona
wcę ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi treści
oferty sensu stricto
, nie sposób twierdzić, że określone elementy zamówienia nie zostały
zaoferowane
czy też oszacowane przez Przystępującego. Wnioski wyciągane przez
wykonawcę PESA ze złożonej listy podwykonawców prowadzące do uznania, że oferta SPS
jest niezgodna z
warunkami zamówienia, zawiera rażąco niską cenę oraz błąd w obliczeniu
ceny
są daleko idące i nie znajdują poparcia w obowiązujących przepisach prawa.
W wyroku z dnia 10 lutego 2022 r. w sprawie o sygn. akt KIO 215/22 Krajowa Izba
Odwoławcza stwierdziła, że „Wskazanie przez wykonawcę firm podwykonawców stanowi
informację wtórną, gdyż na etapie realizacji zamówienia może dojść do zmiany takiego
podmiotu. Przepisy nie przewidują żadnych sankcji za brak wskazania podwykonawców
w ofercie, tym bardzi
ej że ewentualny wymóg podania informacji o podwykonawcach
w ofercie dotyczy tylko tych,
którzy są znani na etapie składania ofert. Ustawa nie przewiduje
także niedopuszczenia podwykonawstwa na etapie wykonywania umowy, nawet gdyby
w
treści oferty wskazano wykonanie zamówienia wyłącznie siłami własnymi. Zatem, nie
można wobec wykonawcy, który nie podał wcale lub nie podał wyczerpującej listy firm
podwykonawców wyciągać negatywnych konsekwencji w postaci odrzucenia jego oferty,
w
tym w szczególności na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 Prawa Zamówień Publicznych”
(por. wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 12 czerwca 2018 r. o sygn. akt KIO 1073/18
oraz
wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 21 listopada 2017 r. o sygn. akt KIO 2336/17).
Brzmienie art. 462 ust. 2 ustawy Pzp
wprowadzające fakultatywne wymaganie żądania
informacji o części zamówienia, których wykonanie wykonawca zamierza powierzyć
podwykonawcom,
jeżeli są już znani, przesądza o jego informacyjnym charakterze. Tym
samym, wprowadzanie przez wykonawcę zmian w zakresie podwykonawstwa po terminie
składania ofert należy uznać za dopuszczalne, o ile tylko nie stoi w sprzeczności
z
wymaganiami zamawiającego w zakresie osobistego wykonania zamówienia (zob. wyrok
K
rajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 września 2022 r. o sygn. akt KIO 2340/22).
Mając na uwadze przytoczone orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej zasadnym
jest
przyjęcie, że brak w ofercie informacji dotyczącej części zamówienia, jaką wykonawca
zamierza powierzyć podwykonawcy, nie stanowi o niezgodności treści oferty z warunkami
zamówienia, a w konsekwencji nie występuje przesłanka do odrzucenia oferty określona
w art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.
Należy podkreślić, że ustawa Pzp nie przewiduje żadnych
sank
cji za brak wskazania podwykonawców w ofercie, tym bardziej że ewentualny wymóg
p
odania informacji o podwykonawcach w ofercie dotyczy tylko tych, którzy są znani na etapie
składania ofert. Jeśli bowiem decyzja o powierzeniu wykonania części zamówienia
podwykonawcy oraz wskazanie podwykonawcy mogą nastąpić przed przystąpieniem do
wykonania umowy, a nawet w trakcie wykonywania umowy, to tym bardziej wykonawca nie
j
est zobowiązany ustawą do tego, aby wskazanie takie nastąpiło już w ofercie i miało
charakter wiążący (tak: D. Grześkowiak-Stojek [w:] Prawo zamówień publicznych.
Komentarz red.
Marzena Jaworska, Dorota Grześkowiak-Stojek, Julia Jarnicka, Agnieszka
Matusiak, Warszawa 2022).
Nadto b
iorąc pod uwagę okoliczności rozpoznawanej sprawy całkowicie
niezrozumiałe jest stanowisko Odwołującego, który stawia szereg zarzutów wobec oferty
Przystępującego jedynie w oparciu o twierdzenie, iż – zgodnie z treścią pkt 5 formularza
ofertowego
– nie uwzględnia ona zaangażowania wyspecjalizowanego, certyfikowanego
p
odwykonawcy w zakresie wykonania czynności przeglądowych nastawnika jazdy oraz
układu klimatyzacji, w sytuacji gdy sam wykonawca PESA w złożonym formularzu ofertowym
w pkt 5 prz
yznał, że zamierza zlecić podwykonawcom naprawę niektórych podzespołów
wskazanych w dokumentacji, ale
w ogóle nie skonkretyzował o jakie podzespoły chodzi ani
nie pod
ał nazw podwykonawców argumentując, iż na etapie składania oferty nie są one
wiadome. Wykonawca PESA
w odniesieniu do złożonego przez siebie oświadczenia
o podwykonawcach respektuje zatem zaprezentowany dorobek orzecznictwa Krajowej Izby
Odwoławczej jednocześnie odmawiając jego zastosowania wobec oferty Odwołującego.
Nawiązując do zasady równego traktowania wykonawców nie można zatem uznać, że
zasadne byłoby odrzucenie oferty wykonawcy SPS z uwagi na niewskazanie w formularzu
ofertowym kwesti
onowanych czynności.
Niezależnie od powyższego należy zauważyć, że Przystępujący podczas rozprawy
przedłożył świadectwo autoryzacji wystawione przez producenta systemów klimatyzacji
pojazdów JMN40 dla wykonawcy SPS i tym samym wykazał, iż posiada autoryzację na
wykonanie
czynności w zakresie układów klimatyzacji (poz. 20 i 21 na stronie 103 DSU).
Odno
sząc się natomiast do czynności przeglądowych w zakresie nastawnika jazdy (poz. 69
na stronie 120 DSU) wykonawca SPS w
yjaśnił, że zostały one ujęte w pkt 5 formularza
ofertowego w pozycji
„Układy napędowe” i złożył ofertę handlową firmy Medcom sp. z o.o.
z siedzi
bą w Warszawie (tajemnica przedsiębiorstwa), która potwierdza wykonanie wyżej
wymienionych
czynności przy pomocy podwykonawcy.
Odnosząc się do kolejnych zarzutów odwołania koniecznym jest podkreślenie, że
wykonawca PESA
nie wykazał ani okoliczności uzasadniających wezwanie Przystępującego
do wyja
śnień rażąco niskiej ceny na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, ani też tym
bardziej okoliczności, które wskazywałyby, że zaoferowana przez wykonawcę SPS cena jest
rażąco niska. W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 534 ust. 1 ustawy Pzp
postępowanie odwoławcze jest postępowaniem kontradyktoryjnym co oznacza, że strony
i
uczestnicy postępowania odwoławczego obowiązani są wskazywać dowody dla
stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W przypadku rozpoznania zarzutu
rażąco niskiej ceny, czy też zarzutu zaniechania wezwania wykonawcy do złożenia
wyjaśnień w przedmiocie ceny na etapie postępowania odwoławczego ciężar dowodu
r
ozkłada się analogicznie do tego w postępowaniu o udzielenie zamówienia (vide: art. 224
ust. 5 ustawy Pzp). Oznacza to, że stosownie do art. 537 ustawy Pzp ciężar dowodu, że
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, bądź też że cena nie budzi wątpliwości, spoczywa na
wykonawcy który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego
albo na zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem
postępowania odwoławczego. Skład orzekający w tej sprawie podziela prezentowane
w orzecznictwie Izby stanowisko, zgodnie z
którym ustalony w ten sposób ciężar dowodu nie
ma charakteru absolutnego i nie zwalnia odwołującego, który podnosi zarzut rażąco niskiej
ceny,
bądź zaniechania do wezwania w zakresie wyjaśnienia zaoferowanej ceny, od
obowiązku wykazania i udowodnienia okoliczności, które czyni podstawą zarzutu rażąco
niskiej ceny, z
godnie z 534 ust. 1 ustawy Pzp, zwłaszcza w sytuacji, gdy zamawiający nie
miał wątpliwości co do realności ceny oferty. Innymi słowy treść art. 537 ustawy Pzp nie
uprawnia
odwołującego do poprzestania na samych twierdzeniach i przerzucenia na
uczestnika postępowania lub zamawiającego ciężar dowodu (zob. wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia z dnia 26 kwietnia 2022 r. o sygn. akt KIO 719/22 oraz wyrok Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 21 stycznia 2019 r. o sygn. akt KIO 2617/18).
Przenosząc powyższe rozważania na kanwę niniejszej sprawy należy zauważyć, że
Odwołujący nie kwestionuje realności ceny całkowitej oferty SPS. Wykonawca PESA nie
wykazał, że zrealizowanie zamówienia w zaoferowanej przez Przystępującego cenie nie
możliwe. Zarzut odwołania sprowadza się do twierdzenia, że Przystępujący nie oszacował
kosztu prac wymienionych w poz. 20 i 21 na stronie 103 DSU oraz w poz. 69 na stronie 120
DSU, jednak
– jak słusznie podniósł Zamawiający podczas rozprawy – Odwołujący nie
wskazuje jaki procent ceny stanowią kwestionowane elementy, co nie pozwala na ustalenie
jaki
mogłyby one mieć wpływ na zaoferowaną przez SPS cenę. Nadto wykonawca PESA
całkowicie pomija okoliczność, iż Zamawiający przyjął za realizację zamówienia
wynagrodzenie
ryczałtowe, oraz że deklaracja co do podwykonawstwa składana na etapie
ofertowania ma jedynie walor informacyjny.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie
przedstawił okoliczności, które spowodowały dlaczego uznał, że brak jest konieczności
zastoso
wania wobec wykonawcy SPS procedury wyjaśnień dotyczącej rażąco niskiej ceny,
a
co za tym idzie również przesłanki odrzucenia oferty z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.
W
szczególności SKM stwierdziła, że cena zaoferowana przez Przystępującego jest ceną
ry
nkową, możliwą do uzyskania, mającą potwierdzenie w innych, rozstrzygniętych
postępowaniach.
W tym stanie rzeczy,
mając na uwadze, iż omówione powyższej zarzuty odwołania
podle
gały oddaleniu, Izba stwierdziła, iż nie potwierdziły się również zarzuty nr 3 i 5 petitum
odwołania, które zostały oparte na tożsamych podstawach faktycznych i stanowiły
konsekwe
ncję zarzucanych naruszeń.
Wobec
powyższego Izba stwierdziła, że odwołanie podlega oddaleniu w całości i na
podstawie art. 553 ustawy Pzp orzek
ła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 557, art. 574
oraz art. 575 ustawy Pzp, a także w oparciu o przepisy § 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 2 lit.
a), b) i d)
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), orzekając
w
tym zakresie o obciążeniu kosztami postępowania stronę przegrywającą, czyli
Odwołującego.
Przewodniczący: ……………………………….………