Sygn. akt: KIO 455/22
WYROK
z dnia 8 marca 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Przemysław Dzierzędzki
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 marca 2022
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 lutego 2022 r. przez wykonawcę
HaskoningDHV Polska sp. z o.o. w Warszawie
w postępowaniu prowadzonym przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie w
Warszawie, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Rzeszowie
przy udziale wykonawcy Arcadis sp. z o.o. w Warszawie
, zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala
odwołanie,
2. kosztami
postępowania obciąża wykonawcę HaskoningDHV Polska sp. z o.o. w
Warszawie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnastu tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
HaskoningDHV Polska sp. z o.o. w Warszawie
tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od wykonawcy HaskoningDHV Polska sp. z o.o. w Warszawie na
rzecz
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie w Warszawie,
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Rzeszowie kwotę 3668 zł 00 gr
(słownie: trzech tysięcy sześciuset sześćdziesięciu ośmiu złotych zero groszy),
stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika i opłaty skarbowej od pełnomocnictw.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia
11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………….…
Sygn. akt: KIO 455/22
U z a s a d n i e n i e
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie w Warszawie, Regionalny Zarząd
Gospodarki Wodnej w Rzeszowie, zwane
dalej „zamawiającym”, prowadzi postępowanie o
udzielenie zamówienia na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp” lub
„Pzp”, którego przedmiotem jest wykonanie opracowania pn. „Określenie zagrożenia
powodziowego w zlewni cieków: Strug, Hermanówka (ID_226556), Hermanówka
(ID_22657494), Matysówka, Młynówka, Czekaj, Rów W1”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej
8 października 2021 r., nr 2021/S 196-510052.
Wobec czynności i zaniechań zamawiającego w ww. postępowaniu w dniu 21 lutego
r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wniósł odwołanie wykonawca
HaskoningDHV Polska sp. z o.o. w Warszawie, zwany
dalej „odwołującym”.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 224 ust. 1 ustawy Pzp przez zaniechanie dokonania ponownego wezwania w
zakresie rażąco niskiej ceny w sytuacji, w której pierwotne wyjaśnienia budziły
wątpliwości wymagające wyjaśnienia;
2) art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224
ust. 6 ustawy Pzp przez nieprawidłowe zastosowanie
ww.
przepisów jako konsekwencji zaniechania dokonania czynności opisanych w pkt 1
powyżej i nieuzasadnione odrzucenie jego oferty w postępowaniu;
3) art. 16 pkt 1 ustawy Pzp
polegające na przeprowadzeniu postępowania z naruszeniem
zasad jego prowadzenia tj. bez zachowania zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, poprzez zastosowanie odmiennych standardów badania i
oceny zaoferowanej w ofercie jego ceny w stosunku do badania i oceny zaoferowanej w
ofercie ceny wykonawcy Arcadis s
p. z o.o. (dalej: „Arcadis" lub „przystępujący”), którego
oferta została przez zamawiającego wybrana jako najkorzystniejsza w postępowaniu,
4) art. 239 ustawy Pzp
przez wadliwy wybór oferty najkorzystniejszej oraz przez
zaniechanie wyboru jego oferty jako najkorzystniejszej,
5) art. 17 ust. 2 ustawy Pzp przez udzielenie
zamówienia wykonawcy wybranemu
niezgodnie z przepisami ww. ustawy.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1) uchylenia decyzji
z 10 lutego 2022 r. przez unieważnienie czynności wyboru oferty
Arcadis jako najkorzystniejszej w p
ostępowaniu oraz przez unieważnienie czynności
odrzucenia swojej oferty,
dokonania ponownego wezwania w zakresie rażąco niskiej ceny w celu wyjaśnienia
kwestii budzących wątpliwości powstałych na podstawie pierwotnie złożonych wyjaśnień.
W uza
sadnieniu odwołania odwołujący wskazał, że zamawiający na realizację
zamówienia zamierza przeznaczyć 1.102.163,00 zł brutto, a ofertę złożyło pięciu
wykonawców, w tym odwołujący, którego cena zawarta w ofercie wynosiła 713.400,00 zł
brutto.
Odwołujący wskazał, że 14 grudnia 2021 r. otrzymał wezwanie, w którym Zamawiający
działając na podstawie art. 224 ust. 1, ust. 2 oraz ust. 4 ustawy Pzp, w związku z
podejrzeniem, że cena jest rażąco niska i budzi wątpliwości co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia
lub wynikającymi z odrębnych przepisów zażądał złożenia wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny. Odwołujący wskazał, że zamawiający wezwał go m.in.
do udzielenia wyjaśnień w odniesieniu do:
1) p
oz. 1.1 zał. Nr 1 do formularza oferty - „Zakres rzeczowo-finansowy” pod nazwą „Prace
geodezyjno-
pomiarowe: sporządzenie operatu geodezyjnego i warstw przestrzennych” oraz
przedstawienia szczegółowego wyliczenia kosztów związanych z wykonaniem wyżej
wymienionych prac wraz z opisem przewidzianych do wykonania działań.
Odwołujący wskazał, że w dniu wyznaczonym na złożenie wyjaśnień tj. 21 grudnia 2021
r. przesłał pismo zamawiającemu, w którym określił m.in., że dla zakresu prac objętych poz.
1.1. zał. nr 1 do formularza oferty - „Zakres rzeczowo-finansowy” pod nazwą Prace
geodezyjno-
pomiarowe: sporządzenie operatu geodezyjnego i warstw przestrzennych”
przewidziany został udział wykonawcy zewnętrznego. Odwołujący wskazał, że dla ww.
zakresu
prac otrzymał ofertę od Pana P. P. prowadzącego jednoosobową działalność
gospodarczą pod nazwą P. P. „GEO-LIT” (dalej: „Podwykonawca” lub „GEO-LIT") na kwotę
000,00 zł. Z uwagi na możliwość wystąpienia prac dodatkowych w ramach zakresu prac
geodezyjnyc
h, w przedstawionej kalkulacji ofertowej założona została dodatkowa kwota
rzędu 30 000,00 zł.
Odwołujący podniósł, że przytoczona powyżej oferta została sformułowana w
następujący sposób:
Wykonanie 200-
210 przekrojów poprzecznych koryta. Materiał przekazywany - plik txt
oraz szkic polowy z oznaczeniem numerów pikiet oraz pokrycia terenu;
Budowle sztuk 50-
55. Materiał przekazywany — szkic polowy z oznaczeniem pikiet +
plik dxf z opracowanym mostem (rysunek w skali),
Pomiar wlotów kanalizacji deszczowej, rowów na długości ok 80 km. Materiał
przekazywany
— szkic polowy oraz plik txt ze współrzędnymi xyh.
Odwołujący wskazał, że zamawiający 10 lutego 2022 r. przekazał Informację o wyborze
oferty najkorzystniejszej oraz wykonawcy, którego oferta została odrzucona, w którym
poinformował, że jego oferta została odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z
art. 224 ust. 6 ustawy Pzp.
Powyższą decyzję zamawiający podjął na podstawie analizy treści wyjaśnień, z których
wynika, że odwołujący przyjął niewłaściwe założenia do przeprowadzenia pomiarów
geodezyjnych. Liczba obiektów wymagających przeprowadzenia prac geodezyjnych, w opinii
z
amawiającego, została rażąco zaniżona. Zamawiający argumentował, że z
przeprowadzonej wstępnej analizy szacunkowej liczby obiektów, które powinny zostać
uwzględnione podczas prac geodezyjnych w ramach przedmiotowego zamówienia wynika,
że liczba ta wynosi ok. 370 budowli (mostów przepustów, kładek), natomiast z przedłożonych
przez ni
ego wyjaśnień wynika jakoby przewidywał inwentaryzację wyłącznie w zakresie 50-
55 budowli.
Powyższa analiza doprowadziła zamawiającego do wniosku, że wycena istotnej części
składowej, jaką są prace geodezyjno-pomiarowe (poz. 1.1 zał. Nr 1 do formularza oferty
„Zakres rzeczowo-finansowy” pod nazwą „Prace geodezyjno-pomiarowe: sporządzenie
operatu geodezyjnego i warstw przestrzennych) jest niedoszacowana, nierealistyczna,
ponieważ została sporządzona niezgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach
zamówienia, w tym w szczególności w zał. nr 3 do Specyfikacji Warunków Zamówienia —
„Opisie przedmiotu zamówienia”.
Dodatkowo, z
amawiający przytoczył pkt 3 ppkt 3.2 Opisu przedmiotu zamówienia (zał. Nr
3 do SWZ) pn.: „Inwentaryzacja oraz opracowanie geodezji obiektów budowlanych”, zgodnie
z którym:
W ramach prac geodezyjnych należy wykonać szczegółową inwentaryzację obiektów
budowlanych znajdujących się na ciekach objętych opracowaniem, tj.:
obiektów mostowych (w tym mostów, przepustów i kładek);
wylotów kanalizacji deszczowej.
Inwentaryzacja obiektów budowlanych polegać ma na zidentyfikowaniu w terenie
rzeczywistych lokalizacji ww. obiektów. Należy zinwentaryzować wszystkie mosty, przepusty,
kładki i wyloty kanalizacji deszczowej z podaniem ich współrzędnych geodezyjnych w
układzie odniesienia PUWG 1992.
W przypadku mostów i kładek w modelu hydraulicznym należy uwzględnić obiekty które
spełniają przynajmniej jedno z poniższych kryteriów.
posiadają filary o szerokości (lub średnicy) co najmniej 0,5 m;
- p
osiadają rzędne spodu konstrukcji niższe od poziomu górnych krawędzi skarp
cieków;
posiadają przyczółki, które znajdują się w całości lub częściowo w przekroju
korytowym.
W przypadku przepustów w modelu hydraulicznym należy uwzględnić wszystkie
przepusty zlokalizowane w korycie cieków”.
Odwołujący argumentował, że zamawiający wskazał również, iż powyższe zapisy zostały
podtrzymane w wyjaśnieniach treści SWZ, w szczególności w odpowiedzi na pytanie 8 i 9
oraz pouczył, że każdy potencjalny Wykonawca mógł we własnym zakresie, bez ponoszenia
dodatkowych kosztów na etapie składania oferty w postępowaniu, oszacować orientacyjną
liczbę obiektów na potrzeby przygotowania prawidłowej kalkulacji ceny, korzystając z
ogólnodostępnych ortofotomap za pośrednictwem usługi WMS (Web Map Service) na
portalach internetowych.
Zdaniem odwołującego, zamawiający dokonał błędnej analizy wyjaśnień złożonych przez
ni
ego, polegającej na nieuprawnionym założeniu, że przyjął on niewłaściwe założenia do
przeprowadzona pomiarów geodezyjnych. Odwołujący podniósł, że w treści wyjaśnień
złożonych 21 grudnia 2021 r. przedstawił ofertę GEO-LIT na kwotę 60.000,00 zł, z której
je
dynym bezspornym i nie budzącym wątpliwości faktem jest, że podwykonawca wykona
prace objęte poz. I.1. zał. nr 1 do formularza oferty — „Zakres rzeczowo-finansowy” pod
nazwą Prace geodezyjno-pomiarowe: sporządzenie operatu geodezyjnego i warstw
przestrzenn
ych” za w/w wskazaną kwotę.
Odwołujący argumentował, że oferta wstępna przedstawiona w formie elektronicznej
wiadomości przesłanej na adres email Pani E. W.-G. wskazuje w punkcie 2 na
inwentaryzację 50-55 sztuk budowli, co odpowiada rzeczywistej liczbie obiektów, ale tych
które znajdują się na ciągach komunikacyjnych cieków głównych objętych opracowaniem, co
nie oznacza, że oferta nie obejmuje licznych pomniejszych obiektów pobocznych, których
łączna liczba kształtuje się na poziomie 329 sztuk, co łącznie daje 381 obiektów. Odwołujący
wskazał, że powyższe znajduje potwierdzenie w oświadczeniu GEO-LIT oraz liście
intencyjnym zawartym 10 stycznia 2022 r.
, który załączył do odwołania.
Odwołujący podkreślał, że zamawiający od momentu wszczęcia postępowania
dysp
onował wiedzą na temat faktycznej liczby obiektów podlegających inwentaryzacji, którą
wskazał w piśmie z 10 lutego 2022 r., a zatem zdawał sobie sprawę, że liczba obiektów
podana w jego
wyjaśnieniach nie jest liczbą błędną, a jedynie liczbą obiektów głównych na
ciągach komunikacyjnych. Odwołujący wskazał, że błędnie przeprowadzona przez
z
amawiającego kwalifikacja charakteru danych przedstawionych przez niego doprowadziła w
konsekwencji do nieuprawnionego odrzucenia oferty. Prawidłowa analiza jego wyjaśnień w
kontekście posiadanych przez zamawiającego informacji zrodziłaby wątpliwości, które
z
amawiający powinien próbować wyjaśnić poprzez skierowanie do niego ponownego
wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Zdaniem odwołującego, zamawiający ma
możliwość dokonania takiego wezwania właśnie w zakresie rażąco niskiej ceny.
Odwołujący podniósł także, że przywołane powyżej fakty oraz okoliczności wskazują na
to, że zamawiający w postępowaniu w odniesieniu do niego wykazał się brakiem rzetelności
w oce
nie przedstawionych informacji. Obowiązkiem zamawiającego jest wyjaśnienie
wszelkich wątpliwości powstających w toku wymiany dokumentów przy wykorzystaniu
uprawnień, które mu przysługują w ramach przepisów ustawy Pzp. W opinii odwołującego
uzasadnione jest
również twierdzenie dotyczące naruszenia zasady zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, a w konsekwencji udzielenie
zamówienia publicznego na rzecz Arcadis, które nastąpi niezgodnie z przepisami ustawy
Pzp.
Odwołujący wskazał, że zaproponował za realizację całego zakresu prac geodezyjnych
000,00 zł netto i założył dodatkową kwotę rzędu 30.000,00 zł netto z uwagi na możliwość
wystąpienia prac dodatkowych, przy czym w opinii Zamawiającego kwota ta nie ma
znaczenia, ponieważ „przy tak rażącym, prawie siedmiokrotnym zaniżeniu ilości (pisownia
oryg.) obiektów przeznaczonych do inwentaryzacji, kwota ta, łącznie z kwotą wynikającą z
wyceny podwykonawcy, nie byłyby wystarczające dla sporządzenia prac geodezyjnych
zgodnie z wymogami d
okumentów zamówienia”. Jednocześnie Zamawiający zaakceptował
ofertę Arcadis, która za ten sam element zaproponowała 107.328,00 zł, a więc jedynie o
19% więcej od niego, co zdaniem odwołującego, w kontekście stanowiska zamawiającego
wskazanego powyżej, powinno wzbudzić wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach
zamówienia. Bowiem, jeśli zamawiający uznał, że oferta odwołującego dla pozycji dotyczącej
prac geodezyjnych zakłada inwentaryzację budowli w liczbie prawie siedmiokrotnie
zaniżonej, powinien również wezwać Arcadis do złożenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia
ceny, jeśli zaproponowana przez tego wykonawcę kwota obejmująca realizację prac
geodezyjnych jest jedynie o
19% wyższa od jego oferty w przedmiotowym zakresie, a zatem
również niska w kontekście wyjaśnień Zamawiającego.
Odwołujący argumentował, że jeśli obie oferty są na podobnym poziomie cenowym,
oznaczać to może, że:
o
ferta Arcadis nie obejmuje pełnego zakresu prac geodezyjnych, skoro jest na
podobnym poziomie cenowym co jego
oferta, który zgodnie z przekonaniem Zamawiającego
przyjął błędne założenia do realizacji prac geodezyjnych lub
oferta Arcadis
obejmuje pełen zakres prac geodezyjnych, skoro jest na podobnym
poziomie cenowym co jego oferta, a z
amawiający powziął błędne i jak nieuprawnione
przekonanie, że odwołujący przyjął błędne założenia do realizacji prac geodezyjnych.
Odwołujący wskazał, że przepis art. 224 ust. 1 ustawy Pzp dopuszcza badanie nie tylko
całkowitej ceny oferty, ale także jej istotnych części składowych, które wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego. Zdaniem odwołującego, na istotny charakter prac geodezyjnych jako części
składowej wskazywał wielokrotnie sam zamawiający, jednocześnie zrezygnował z
uprawnienia przysługującemu na mocy przepisów ustawy Pzp i zaniechał wezwania Arcadis
do udzielenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny, co uniemożliwiło jednoznaczną
weryfikację założeń przyjętych do oszacowania kosztów związanych z realizacją
przedmiotowego zamówienia w zakresie opisanym w poz. I.1. zał. nr 1 do formularza oferty
— „Zakres rzeczowo-finansowy” pod nazwą Prace geodezyjno-pomiarowe: sporządzenie
operatu geodezyjnego i warstw przestrzennych”. W ocenie odwołującego powyżej wskazane
czynności i zaniechania świadczą o nierównym traktowaniu wykonawców i o tym, że
standardy oceny jego oraz wykonawcy Arcadis zastosowane przez z
amawiającego różniły
się na niekorzyść odwołującego.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania. W
odpowiedzi i w
trakcie rozprawy przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swego
stanowiska.
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, zachowując termin
ustawowy oraz wykazując interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść zamawiającego
zgłosił przystąpienie wykonawca Arcadis sp. z o.o. w Warszawie. Złożył pismo procesowe, w
którym wniósł o oddalenie odwołania. W piśmie i w trakcie rozprawy przedstawił
uzasadnienie faktyczne i prawne swego stanowiska.
Uwzględniając całość dokumentacji z przedmiotowego postępowania, w tym w
szczególności: ogłoszenie o zamówieniu, postanowienia specyfikacji warunków
zamówienia (SWZ), wyjaśnienia treści SWZ, informację z otwarcia ofert, ofertę
przystępującego, ofertę odwołującego, wezwanie zamawiającego z 14 grudnia 2021 r.
skierowane do
odwołującego do złożenia wyjaśnień co do elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny wraz z dowodami, wyjaśnienia odwołującego z 21 grudnia
2021 r. co do ceny ofertowej, zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej i
odrzuceniu oferty odwołującego z 10 lutego 2022 r., załączniki do odwołania,
załączniki do pisma procesowego odwołującego z 4 marca 2022 r., jak również biorąc
pod uwagę oświadczenia, stanowiska i dokumenty złożone przez strony i uczestnika
postępowania w trakcie posiedzenia i rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i
zważyła, co następuje:
Art. 16 ustawy Pzp stanowi, że Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
o udzielenie zamówienia w sposób:
1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
2) przejrzysty;
3) proporcjonalny.
Stosownie do art. 224 ustawy Pzp:
1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w
dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od
wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub
ich istotnych części składowych.
2. W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30%
od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej
przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych
ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający
zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność
wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;
2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu
postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może
zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności:
1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług
albo związanych z realizacją robót budowlanych;
3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207)
lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
4. W przypadku zamówień na roboty budowlane lub usługi, zamawiający jest obowiązany
żądać wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, co najmniej w zakresie określonym w ust. 3 pkt 4
i 6.
5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
6. Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę jeżeli
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Art. 239 ust. 1
ustawy Pzp stanowi, że zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę
na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia.
Ustalono, że przedmiotem zamówienia jest wykonanie opracowania pn. „Określenie
zagrożenia powodziowego w zlewni cieków: Strug, Hermanówka (ID_226556), Hermanówka
(ID_22657494), Matysówka, Młynówka, Czekaj, Rów W1”.
Ustalono także, że do upływu terminu składania ofert do zamawiającego wpłynęły
następujące oferty:
odwołującego z ceną 713.400,00 zł brutto,
przystępującego z ceną 846.240,00 zł brutto,
3) wykonawcy Instytut
Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Państwowy Instytut Badawczy z
ceną 941.746,06 zł brutto,
4) wykonawcy Z. B., Specjalistyczna Pracownia Projektowa Waga-Bart
z ceną 1.227.540,00
zł brutto,
5) konsorcjum DHI Polska sp. z o.o., Sweco Polska sp. z o.o.
z ceną 1.416.345,00 zł brutto.
Zamawiający przeznaczył na sfinansowanie zamówienia kwotę 1.102.163,00 zł brutto.
(por. informacja z otwarcia ofert
i o kwocie przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia, w
dokumentacji postępowania przekazanej przez zamawiającego na nośniku elektronicznym).
Ustalono ponadto
, że zamawiający pismem z 14 grudnia 2021 r. działając, na
podstawie art. 224 ust. 1 i ust. 2 oraz ust. 4
ustawy Pzp, wezwał odwołującego do udzielenia
wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny. Zamawiający wezwał
odwołującego do udzielenia wyjaśnień w szczególności w odniesieniu do:
Poz. I.1 zał. nr 1 do formularza oferty — „Zakres rzeczowo-finansowy” pod nazwą:
„Prace geodezyjno-pomiarowe: sporządzenie operatu geodezyjnego i warstw
przestrzennych”,
Poz. III.1 zał. nr 1 do formularza oferty — „Zakres rzeczowo-finansowy” pod nazwą:
„Budowa modeli hydraulicznych: a) Obliczenia hydrologiczne dla powodzi błyskawicznej
Q1%, b) Budowa modeli hydraulicznych sieci kanalizacji deszczowej (w tym
ogólnospławnej), c) Modyfikacji modeli hydraulicznych sieci rzecznej",
w tym do przedstawienia szczegółowego wyliczenia kosztów związanych z wykonaniem
wyżej wymienionych prac wraz z opisem przewidzianych do wykonania działań.
Wyjaśnienia, o których mowa powyżej, mogą dotyczyć w szczególności:
zarządzania procesem świadczonych usług;
wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków usług;
oryginalności usług oferowanych przez wykonawcę;
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub
przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie;
zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
Zamawiający wskazał, że wartość brutto złożonej przez odwołującego oferty jest
niższa o 35,27 % od wartości zamówienia oraz o 30,67 % od średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i
10 ustawy Pr
awo zamówień publicznych.
W dalszej kolejności ustalono, że w odpowiedzi na ww. wezwanie odwołujący złożył
wyjaśnienia z 21 grudnia 2021 r. W wyjaśnieniach tych wskazał, co następuje:
Odpowiadając na wezwanie nr jw. niniejszym informujemy, że dla zakresu prac objętych
Poz. I.1. zał. nr 1 do formularza oferty – „Zakres rzeczowo-finansowy” pod nazwą Prace
geodezyjno-
pomiarowe: sporządzenie operatu geodezyjnego i warstw przestrzennych”
prz
ewidziany został udział wykonawcy zewnętrznego. Dla w/w zakresu prac otrzymaliśmy
ofertę od Pana P. P. prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą P.
P.
„GEO-LIT” na kwotę 60 000,00 zł (dowód nr 1 – oferta podwykonawcy przedstawiona
poniżej). Z uwagi na możliwość wystąpienia prac dodatkowych w ramach zakresu prac
geodezyjnych, w przedstawionej kalkulacji ofertowej założona została dodatkowa kwota
rzędu 30 000,00 zł.
Do wyjaśnień załączono zrzut korespondencji mailowej z dnia 27 października 2021 r.
pomiędzy Geo-Lit a panią E. W.-G., w którym Geo-Lit oświadcza, że:
„Za wykonanie zadania proponuję przyjąć 60000 zł, w tym:
Wykonanie 200-210
przekrojów poprzecznych koryta. Materiał przekazywany - plik txt
oraz szkic polowy z oznaczeniem numerów pikiet oraz pokrycia terenu;
Budowle sztuk 50-
55. Materiał przekazywany — szkic polowy z oznaczeniem pikiet +
plik dxf z opracowanym mostem (rysunek w skali),
Pomiar wlotów kanalizacji deszczowej, rowów na długości ok 80 km. Materiał
przekazywany
— szkic polowy oraz plik txt ze współrzędnymi xyh.
Gdyby były inne założenia do pomiarów geodezyjnych, to proszę o informacje co
jeszcze by było do zrobienia, wtedy skoryguję ofertę.”.
Następnie ustalono, że pismem z 10 lutego 2022 r., zamawiający zawiadomił
odwołującego o wyborze oferty przystępującego jako najkorzystniejszej oraz o odrzuceniu
oferty odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp,
ponieważ oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W uzasadnieniu faktycznym czynności odrzucenia zamawiający wskazał, że W
odpowiedzi na wezwanie Wykonawca złożył wyjaśnienia, w których poinformował, że dla
zakresu prac objętych poz. 1.1 zał. nr 1 do formularza oferty — „Zakres rzeczowo-finansowy”
przewid
ziany został udział podwykonawcy, tj. Pana P. P. prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą P. P. „GEO-LIT”. Do wyjaśnień załączono ofertę cenową od w/w
przedsiębiorcy opiewającą na kwotę 60 000 zł netto. Z oferty cenowej wynika, że dla jej
sporządzenia zostały przyjęte następujące założenia do pomiarów geodezyjnych:
1) Wykonanie 200-
210 przekrojów poprzecznych koryta,
2) Budowle sztuk 50-55,
3) Pomiar wylotów kanalizacji deszczowej, rowów na długości ok. 80 km.
Równocześnie wykonawca poinformował, że w przedstawionej kalkulacji ofertowej
założona została dodatkowa kwota rzędu 30 000 zł netto, z uwagi na możliwość wystąpienia
prac dodatkowych w ramach zakresu prac geodezyjnych.
Analiza treści wyjaśnień potwierdziła, że wątpliwości Zamawiającego co do
m
ożliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w
dokumentach zamówienia były słuszne. Z treści wyjaśnień wynika, że Wykonawca przyjął
niewłaściwe założenia do przeprowadzenia pomiarów geodezyjnych. Ilość obiektów
wymagających przeprowadzenia prac geodezyjnych została rażąco zaniżona. Z
przeprowadzonej przez Zamawiającego wstępnej analizy szacunkowej ilości obiektów, które
powinny zostać uwzględnione podczas prac geodezyjnych w ramach przedmiotowego
zamówienia wynika, iż liczba ta wynosi ok. 370 budowli (mostów, przepustów, kładek). Z
przedstawionej w złożonych wyjaśnieniach kalkulacji cenowej wynika, że w ramach prac
geodezyjnych przewiduje się wykonanie inwentaryzacji ok. 50-55 budowli. Ilość obiektów
przeznaczonych do inwentary
zacji została zatem zaniżona prawie siedmiokrotnie.
Powyższe prowadzi do wniosku, że kalkulacja ceny oferty dla jej istotnej części
składowej, jaką bez wątpienia są prace geodezyjno-pomiarowe (poz. I.1. Zał. nr 1 do oferty)
jest niedoszacowana, nierealisty
czna, gdyż została sporządzona niezgodnie z wymaganiami
określonymi w dokumentach zamówienia, w tym w szczególności w zał. nr 3 do Specyfikacji
Warunków Zamówienia — „Opisie przedmiotu zamówienia”. Nie ma przy tym, w ocenie
Zamawiającego, znaczenia kwota 30 000 zł netto zabezpieczona przez Wykonawcę w
przypadku wystąpienia „prac dodatkowych w ramach zakresu prac geodezyjnych”, ponieważ
przy tak rażącym, prawie siedmiokrotnym zaniżeniu ilości obiektów przeznaczonych do
inwentaryzacji, kwota ta, łącznie z kwotą wynikającą z wyceny podwykonawcy, nie byłyby
wystarczające dla sporządzenia prac geodezyjnych zgodnie z wymogami dokumentów
zamówienia.
W pkt 3 ppkt 3.2 Opisu przedmiotu zamówienia (zał. nr 3 do SWZ) pn.
„Inwentaryzacja oraz opracowanie geodezji obiektów budowlanych” Zamawiający
jednoznacznie wskazał, iż:
„W ramach prac geodezyjnych należy wykonać szczegółową inwentaryzację obiektów
budowlanych znajdujących się na ciekach objętych opracowaniem, tj.:
•
obiektów mostowych (w tym mostów, przepustów i kładek);
•
wylotów kanalizacji deszczowej.
Inwentaryzacja obiektów budowlanych polegać ma na zidentyfikowaniu w terenie
rzeczywistych lokalizacji ww. obiektów. Należy zinwentaryzować wszystkie mosty, przepusty,
kładki i wyloty kanalizacji deszczowej z podaniem ich współrzędnych geodezyjnych w
układzie odniesienia PIJWG 1992.
W przypadku mostów i kładek w modelu hydraulicznym należy uwzględnić obiekty
które spełniają przynajmniej jedno z poniższych kryteriów:
posiadają filary o szerokości (lub średnicy) co najmniej 0,5 m;
posiadają rzędne spodu konstrukcji niższe od poziomu górnych krawędzi skarp
cieków;
posiadaj
ą przyczółki, które znajdują się w całości lub częściowo w przekroju
korytowym.
W przypadku przepustów w modelu hydraulicznym należy uwzględnić wszystkie
przepusty zlokalizowane w korycie cieków.”.
Powyższe zapisy OPZ zostały potwierdzone i podtrzymane przez Zamawiającego w
wyjaśnieniach treści SWZ. Odpowiedź na pytanie nr 8 stanowi, że „Na potrzeby wykonania
przedmiotowego opracowan
ia Zamawiający zakłada pełną inwentaryzację obiektów
znajdujących się na ciekach do modelowania. Zamawiający nie przewiduje wprowadzania
działań polegających na generalizacji inwentaryzacji obiektów inżynierskich opisanych w
ramach metodyki Map Zagrożenia i Map Ryzyka Powodziowego.” Natomiast w odpowiedzi
na pytanie nr 9 Zamawiający poinformował, że „celem prac geodezyjnych jest określenie
dokładnej ilości obiektów hydrotechnicznych oraz wylotów, a ilości szacunkowe Wykonawca
powinien określić we własnym zakresie(...)".
W tym miejscu trzeba dodać, że każdy potencjalny Wykonawca mógł we własnym
zakresie, bez ponoszenia dodatkowych kosztów na etapie składania oferty w postępowaniu,
oszacować orientacyjną ilość obiektów na potrzeby przygotowania prawidłowej kalkulacji
ceny, korzystając z ogólnodostępnych ortofotomap za pośrednictwem usługi WMS (Web
Map Service) na portalach internetowych.
Konkludując, Zamawiający stwierdza, że przy zastosowaniu przyjętych przez
Wykonawcę założeń do realizacji prac geodezyjnych nie jest możliwe wykonanie przedmiotu
zamówienia z należytą starannością, zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach
zamówienia oraz za cenę podaną w ofercie Wykonawcy. Zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy
PZP ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na Wykonawcy i to
Wykonawca powinien obalić domniemanie zaoferowania rażąco niskiej ceny stosownymi
wyjaśnieniami. W zaistniałym stanie faktycznym, biorąc pod uwagę złożone wyjaśnienia,
Zamawiający nie miał podstaw do uznania, że podejrzenie dotyczące rażąco niskiej ceny
oferty Wykonawcy nie było uzasadnione. Tym samym Wykonawca nie udowodnił, że jego
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Oferta wykonawcy podlega zatem odrzuceniu zgodnie
z art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Cena oferty
odwołującego różniła się o ponad 30% zarówno od wartości szacunkowej
zamówienia powiększonej o VAT jak i od średniej arytmetycznej cen wszystkich
wykonawców. Powyższe nie było sporne między stronami. Zwrócił na to uwagę zamawiający
w swoim wezwaniu z dnia 14 grudnia 2021 r. skierowanym do
odwołującego. Ustawodawca
w art. 224 ust. 2 ustawy Pzp jednoznacznie przesądził, że różnica tego rodzaju pomiędzy
ceną oferowaną a wartością zamówienia lub średnią arytmetyczną cen musi wzbudzić
podejrzenia i prowadzić do uruchomienia procedury wyjaśniającej. Biorąc powyższe pod
uwagę Izba stwierdziła, że zamawiający zasadnie wezwał odwołującego do przedstawienia
wyjaśnień i złożenia dowodów w trybie art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, co nastąpiło pismem
z dnia 14 grudnia 2021 r.
Wyjaśnienia składane w reakcji na wezwanie zaś powinny stanowić podstawę oceny
przez zamawiającego, czy zaoferowano mu cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu
zamówienia, czy też nie. Jak wynikało bowiem z treści art. 224 ust. 5 ustawy Pzp obowiązek
wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy.
Polski ustawodawca przesądził w przywołanym przepisie, że wykonawca wezwany do
złożenia wyjaśnień w trybie art. 224 ustawy Pzp, ma obowiązek udowodnić zamawiającemu,
że jego oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Z przepisu tego wynika zatem domniemanie,
że wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień zaoferował cenę rażąco niską. Wyjaśnienia i
dowody na ich poparcie, składane przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwanie, muszą zaś
obalić owo domniemanie. Nie ulega również wątpliwości, że udowodnienie realności ceny
powinno nastąpić w toku postępowania o udzielenie zamówienia przed zamawiającym, a nie
w toku postępowania odwoławczego przed Izbą. Jeżeli wykonawca ciężaru obalenia
domniemania rażąco niskiej ceny w postępowaniu przed zamawiającym nie udźwignie, to
jego oferta podlega odrzuceniu. Przepis art. 224 ust. 6 ustawy Pzp stanowi bowiem, że
podlega odrzuceniu jako oferta z rażąco niską cena lub kosztem, oferta wykonawcy, który
nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Izba stwierdziła, że rację ma zamawiający twierdząc, że odwołujący nie sprostał
ciężarowi obalenia domniemania rażąco niskiej ceny, co skutkowało koniecznością
odrzucenia jego oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.
Odwołujący w wyjaśnieniach z dnia 21 grudnia 2021 r. na str. 2 wskazał, że otrzymał
ofertę od podwykonawcy P. P., „Geo-Lit” za usługi z pozycji I.1 załącznika nr 1 do formularza
ofertowego
z ceną 60.000 zł, plus 30.000 zł na ewentualne prace dodatkowe. Do wyjaśnień
załączono maila od ww. podwykonawcy, z którego wynikało, że w cenie 60.000 zł ujęte są
m.in. prace geodezyjne
dotyczące jedynie 50-55 sztuk budowli.
Nie było sporne między stronami, że ww. liczba budowli nie odpowiadała
dokumentom
zamówienia. Zamawiający w uzasadnieniu czynności odrzucenia oferty
odwołującego wskazał, że z przeprowadzonej przez Zamawiającego wstępnej analizy
szacunkowej ilości obiektów, które powinny zostać uwzględnione podczas prac
geodezyjnych w ramach przedmiotowego zamówienia wynika, iż liczba ta wynosi ok. 370
budowli (mostów, przepustów, kładek). Odwołujący zgadzał się z zamawiającym, że ww.
wielkości są prawidłowe.
Izba, po dokonaniu analizy wyjaśnień odwołującego z dnia 21 grudnia 2021 r.
stwierdziła, że okazały się one jasne i jednoznaczne. Wynikało z nich niezbicie, że w cenie
60.000 zł ujęte są m.in. prace geodezyjne dotyczące jedynie 50-55 sztuk budowli.
Odwołujący w trakcie rozprawy dodatkowo powołał się na oświadczenia zawarte na str. 3
wyjaśnień. Jednakże również w tym fragmencie dokumentów próżno było szukać informacji
o skalkulowaniu w cenie oferty w pozycji I.1
ok. 370 budowli (mostów, przepustów, kładek)
wymagających inwentaryzacji. Na stronie 3 wyjaśnień została jedynie podana globalna kwota
za prace z
pozycji I.1 załącznika nr 1 do formularza w wysokości 60.000 zł + 30.000 zł za
ewentualne prace dodatkowe
. Jednakże jedyną informację na temat tego, co mieści się w
ww. kwocie, ujawniono
na str. 2 wyjaśnień.
W tej sytuacji b
rak było zatem podstaw do tego, aby zamawiający musiał powziąć
jakiekolwiek
wątpliwości co do treści analizowanych oświadczeń odwołującego. Zdaniem
Izby, ponowne wezwanie
do złożenia wyjaśnień, którego domagał się odwołujący,
zmierzałoby de facto do negocjowania zakresu oferty, sprowadzającego się do wymuszenia
przez zamawiającego od wykonawcy stanowiska, że pomimo iż pierwotnie oświadczył, iż
wyce
nił prace dotyczące 50-55 sztuk budowli, to jednak w rzeczywistości miał na myśli
znacznie
większą liczbę obiektów. Takie działanie oznaczałoby prowadzenie przez
zamawiającego niedopuszczalnych negocjacji z odwołującym dotyczących treści złożonej
przez niego oferty, celem dokonania jej istotnej zmiany.
Na uwagę zasługiwał fakt, że odwołujący w treści odwołania ani na rozprawie nie
wskazał żadnego fragmentu wyjaśnień, w oparciu o który zamawiający mógłby powziąć
przypuszczenie,
że wbrew wyraźnym oświadczeniom, intencją wykonawcy było wycenienie
prac dotyczących prawidłowej liczby obiektów. W szczególności z żadnego fragmentu
wyjaśnień nie wynikało, że pod pojęciem budowli odwołujący rozumiał jedynie obiekty
budowlane na ciągach komunikacyjnych cieków głównych, tak jak utrzymywał w odwołaniu.
Przypomnienia
wymagało, że rolą wyjaśnień, o których mowa w art. 224 ustawy Pzp
j
est wykazanie, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. O takim celu wyjaśnień
zamawiający wyraźnie przypomniał odwołującemu w wezwaniu z 14 grudnia 2021 r.,
wskazując iż jego obowiązkiem jest przedstawienie szczegółowo wyliczenia kosztów
związanych z wykonaniem prac z pozycji I.1 i pozycji III.1 załącznika nr 1 do formularza
oferty wraz z opisem przewidzianych do wykonania działań. Celem wyjaśnień było zatem
ujawnienie
założeń przyjętych przy kalkulacji ceny i takie założenia odwołujący przedstawił,
tyle
że okazały się one niezgodne z dokumentami zamówienia, co prowadziło do zaniżenia
ceny oferty.
Bezzasadne
okazało się powoływanie się odwołującego na list intencyjny
podwykonawcy z dnia 10 stycznia
2022 r. oraz oświadczenie podwykonawcy z 16 lutego
2022 r. z
ałączone przy odwołaniu. Podkreślenia wymagało, że obydwa dokumenty nie
zostały złożone zamawiającemu w odpowiedzi na wezwanie do udzielenia wyjaśnień co do
rażąco niskiej ceny. W konsekwencji żaden z dokumentów nie został wzięty przez
zamawiającego pod uwagę przy ocenie wyjaśnień odwołującego. Izba stwierdziła, że
wnioskowanymi dowodami odwołujący usiłował wykazywać realność zaoferowanej przez
siebie ceny dop
iero na etapie postępowania odwoławczego przed Izbą, prezentując materiał
dowodowy, który mógł i powinien złożyć w reakcji na wezwanie zamawiającego. Powyższe
należało uznać za działanie całkowicie spóźnione. Dostrzeżenia wymagało, że Izba nie
zastępuje zamawiającego, jego komisji przetargowej ani kierownika i nie prowadzi
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Izba, zgodnie z art. 513 ustawy Pzp,
rozpoznaje odwołanie wobec czynności i zaniechań zamawiającego oceniając ich zgodność
z prawem w gra
nicach zarzutów podniesionych w odwołaniu. Innymi słowy, Izba nie
dokonuje samodzielnej oceny
wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Izba bada jedynie, czy ocena
wyjaśnień, jakiej zamawiający dokonał w uzasadnieniu czynności odrzucenia oferty
odwołującego była prawidłowa i zgodna z prawem, czy też nie. Skoro podstawą oceny
z
amawiającego nie były ww. załączniki do odwołania, to Izba oceniając czynność
zamawiającego nie mogła wziąć pod uwagę tych dokumentów, załączonych dopiero do
od
wołania. Niezasadne okazało się powoływanie się w tym zakresie przez odwołującego na
art. art. 534, art. 535 i art. 537 pkt 1 Pzp. Przepisy te
przewidują rzeczywiście, że strony
mogą przedstawić dowody na poparcie swych twierdzeń do zamknięcia rozprawy. Jednakże
prawo to nie
upoważnia wykonawcy do uzupełniania wyjaśnień ceny i wykazywania realności
ceny w toku post
ępowania odwoławczego przed Izbą, z przyczyn wskazanych wcześniej.
Bezzasadne
okazało się powoływanie się przez odwołującego w trakcie rozprawy na
rzekomo niejednoli
tą praktykę zamawiającego co do kierowania ponownego wezwania do
wykonawców odnośnie wyjaśnień ceny. W tym zakresie odwołujący powołał się na dwa
wezwania do wyjaśnienia ceny, jakie RZGW w Gliwicach kierował do niego w postępowaniu
na naprawę i modernizację skarp i urządzeń zbiornika wodnego Dzierżno Duże (załączniki
do pisma procesowego odwołującego z dnia 4 marca 2022 r., w aktach sprawy). Odnosząc
się do ww. dowodów Izba stwierdziła, że stany faktyczne oraz wyjaśnienia składane przez
wykonawców w innych postępowaniach mogą się od siebie różnić. Zasadność ewentualnego
skierowania ponownego wezwania należy badać na gruncie danej, konkretnej sprawy. Jak
wskazuje się w orzecznictwie Izby i sądów okręgowych sprawujących nadzór instancyjny na
orzecze
niami Izby, zamawiający ma prawo skierować do wykonawcy kolejne wezwanie do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny, ale jedynie w sytuacji, gdy lektura pierwszych złożonych
wyjaśnień wymaga doszczegółowienia. Za całkowicie niedopuszczalne należy uznać drugie
wezwan
ie polegające de facto na konieczności poproszenia wykonawcy po raz kolejny o to
samo, to jest o przedstawienie brakujących elementów kalkulacji, które mogły i powinny być
złożone już w pierwszych wyjaśnieniach. Analogicznie za niedopuszczalne należało uznać
próby negocjowania treści oferty przez wymuszanie zmiany pierwotnie złożonych i
jednoznacznych wyjaśnień.
Bezzasadne okazało się żądanie wezwania przystępującego do złożenia wyjaśnień
co do zaproponowanej przez niego ceny ofertowej.
Odwołujący podnosił, że za
koniecznością wezwania do złożenia takich wyjaśnień miała przemawiać zasada równego
traktowania wykonawców, wynikająca z art. 16 ustawy Pzp. Izba stwierdziła, że cena oferty
przystępującego, w przeciwieństwie co ceny oferty odwołującego, nie odbiegała o ponad
30% od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o VAT ani od średniej
arytmetycznej cen wszystkich ofert
. Powyższe przesądzało o braku konieczności kierowania
do tego wykonawcy wezwania w trybie art. 224 ust. 2 ustawy Pzp, W konsekwencji uznano,
że odwołujący niezasadne podnosił zarzut nierównego tratowania wykonawców, gdyż
sytuacja
obu wykonawców okazała się różna.
Wobec powyższego zamawiający należało dojść do wniosku, że prawidłowo uznał,
zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp,
iż złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie
uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu i odrzucił ofertę odwołującego na podstawie
art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.
Stosownie do art. 553 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (t. jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.),
o oddaleniu odwołania lub jego
uwzględnieniu Izba orzeka w wyroku. W pozostałych przypadkach Izba wydaje
postanowienie
. Orzeczenie Izby, o którym mowa w pkt 1 sentencji, miało charakter
merytoryczny, gdyż odnosiło się do oddalenia odwołania. Z kolei orzeczenie Izby zawarte w
pkt 2 sentencji miało charakter formalny, gdyż dotyczyło kosztów postępowania, a zatem
było postanowieniem. O tym, że orzeczenie o kosztach zawarte w wyroku Izby jest
postanowieniem przesądził Sąd Najwyższy w uchwale z 8 grudnia 2005 r. III CZP 109/05
(OSN 2006/11/182). Z powołanego przepisu art. 553 ust. 1 ustawy Pzp wynika zakaz
wydawania przez Izbę orzeczenia o charakterze merytorycznym w innej formie aniżeli wyrok.
Z uwagi zatem na zbieg w jednym orzeczeniu rozstrzygnięć o charakterze merytorycznym
(pkt 1 sentencji) i formalnym (pkt 2 sentencji), całe orzeczenie musiało przybrać postać
wyroku.
Zgodnie z przepisem art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy
Pzp, Krajowa Izba Odwoławcza
uwzględnia odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy,
które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia, konkursu lub systemu kwalifikowania wykonawców. W analizowanej sprawie
nie stwierdzono żadnych naruszeń ustawy Pzp, co skutkowało koniecznością oddalenia
odwołania.
Wobec powyższego, na podstawie art. 553 zd. 1 ustawy Pzp, orzeczono jak w pkt 1
sentencji.
Zgodnie z art. 557 ustawy Pzp,
w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei
w świetle art. 575 ustawy Pzp, strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący
sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku.
Jak wskazuje się w piśmiennictwie, reguła ponoszenia przez strony kosztów
postępowania odwoławczego stosownie do wyników postępowania odwoławczego oznacza,
że „obowiązuje w nim, analogicznie do procesu cywilnego, zasada odpowiedzialności za
wynik procesu, według której koszty postępowania obciążają ostatecznie stronę
„przegrywającą” sprawę (por. art. 98 § 1 k.p.c.)” Jarosław Jerzykowski, Komentarz do art.192
ustawy -
Prawo zamówień publicznych, w: Dzierżanowski W., Jerzykowski J., Stachowiak M.
Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX, 2014, wydanie VI.
W analizowanej sprawie Izba
oddaliła odwołanie w całości. Odpowiedzialność za
wynik postępowania ponosił zatem odwołujący. Na koszty postępowania składał się wpis od
odwołania uiszczony przez odwołującego w kwocie 15.000 zł, wynagrodzenie pełnomocnika
zamawiającego w kwocie 3.600,00 zł, ustalone na podstawie rachunku złożonego do akt
sprawy
, oraz koszt opłaty skarbowej od udzielonych pełnomocnictw w kwocie 68 zł.
Biorąc powyższe pod uwagę, o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono
stosownie do wyniku postępowania - na podstawie art. 557 oraz art. 575 ustawy Pzp oraz w
oparciu o przepisy
§ 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 2 pkt b i d rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: ………………….…