Sygn. akt: KIO 17/23
WYROK
z dnia 17 stycznia 2023 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący:
Agata Mikołajczyk
Protokolant:
Wiktoria Ceyrowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2023 r. w Warszawie odwołania
wniesio
nego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 stycznia 2023 r. przez
odwołującego: NUVO RENT sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (ul. Twarda 18, 00-105
Warszawa) w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Skarb Państwa -
Generalny Dyrektor
Dróg Krajowych i Autostrad z siedzibą w Warszawie, prowadzący
postępowanie: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Szczecinie
Al. Bohaterów Warszawy 33, 70-340 Szczecin),
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: (1) unieważnienie czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej wykonawcy PHU P. G.; (2) dokonanie odrzucenia - na
podstawie art. 224 ust. 6 ustawy Pzp - oferty wykonawcy PHU P. G.; (3)
powtórzenie
czynności badania i oceny niepodlegających odrzuceniu ofert;
2. Koszt
ami postępowania odwoławczego obciąża zamawiającego: Skarb Państwa -
Generalny Dyrektor
Dróg Krajowych i Autostrad z siedzibą w Warszawie,
prowadzący postępowanie: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Szczecinie (Al. Bohaterów Warszawy 33, 70-340 Szczecin) i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10.000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez odwołującego tytułem
wpisu od odwołania;
zasądza od zamawiającego na rzecz odwołującego: NUVO RENT sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie (ul. Twarda 18, 00-105 Warszawa) kwotę 13.600 zł 00 gr
(słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione przez odwołującego tytułem wpisu od
odw
ołania w kwocie 10.000 zł oraz wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3600 zł.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art.
580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
14 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
………………..…………………..
Sygn. akt: KIO 17/23
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione w dniu 2 stycznia 2023 r. przez wykonawcę NUVO RENT sp.
z o.o.
z siedzibą w Warszawie (Odwołujący) w postępowaniu prowadzonym przez
Z
amawiającego: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Generalna Dyrekcja
Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Szczecinie na podstawie ustawy z dnia 11 września
2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.), [ustawa Pzp
lub Pzp lub Ustawa PZP],
w trybie podstawowym bez negocjacji o wartości zamówienia nie
przekraczającej progów unijnych o jakich stanowi art. 3 ustawy, którego przedmiotem jest
„Rozbudowa drogi S3/A6 odc. Kijewo / z węzłem/ - w. Rzęśnica /bez węzła/ - Kijewo -
wywóz odpadów wraz z utylizacją”– zgodnie z dokumentacją projektową– znak sprawy:
O.Sz.D-
3.2421.81.2022 (dalej „postępowanie), ogłoszonym w Biuletynie Zamówień
Publicznych w dniu 05 grudnia 2022 r. pod numerem 2022/BZP 00476483/01.
Odwołujący wskazał, że w odwołaniu (…) podnosi niezgodność z ustawą czynności
(zaniechań) Zamawiającego, polegających na:
1. Dokonaniu wyboru oferty wykonawcy PHU P. G., (
…), prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą PHU P. G. (…) (dalej: „PHU P. G.) jako oferty najkorzystniejszej w
postępowaniu;
- w
skutek czego w postępowaniu doszło do naruszenia:
1) art. 224 ust. 6 ustawy Pzp
, wyrażającego się w zaniechaniu odrzucenia oferty
Konkurenta, w przyp
adku udzielenia przez niego wyjaśnień, które nie uzasadniają
podanej w ofercie ceny, w szczególności wymaganych kosztów osobowych
zatrudnionych pracowników, którzy będą wykonywać czynności w trakcie realizacji
zamówienia „Rozbudowa drogi S3/A6 odc. Kijewo / z węzłem/ - w. Rzęśnica /bez węzła/
- Kijewo -
wywóz odpadów wraz z utylizacją”, przy uwzględnieniu wymagań określonych
w SWZ oraz zobowiązań wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów
dotyczących kosztów pracy, w szczególności ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę, zwanej dalej „ustawą o minimalnym
wynagrodzeniu”,
2) art. 16 ustawy Pzp
, poprzez jego niezastosowanie, wyrażające się w naruszeniu zasady
prze
jrzystości oraz równego traktowania wykonawców, a w konsekwencji utrudnieniu
uczciwej konkurencji, poprzez bezkrytyczną ocenę udzielonych przez Konkurenta
wyjaśnień
3) art. 239 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez dokonanie wyboru oferty PHU P. G. jako oferty
najkorzystniejszej w niniejszym
postępowaniu, podczas gdy oferta ww. wykonawcy
podlega odrzuceniu z powodu rażąco niskiej ceny;
Wobec wskazanej czynności (zaniechania), której zarzucił niezgodność z przepisami
ustawy Pzp
, Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
4. dokonania odrzucenia oferty wykonawcy: PHU P. G.;
powtórzenia czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący wskazał również, że:
…) Istnienie interesu w uzyskaniu zamówienia po stronie Odwołującego wynika z faktu, iż
złożył on ofertę w przedmiotowym postępowaniu, która to oferta nie podlega odrzuceniu, w
związku z czym Odwołujący ma realną szansę na uzyskanie przedmiotowego zamówienia.
W wyn
iku naruszenia przepisów ustawy interes Odwołującego w uzyskaniu zamówienia
doznał uszczerbku, bowiem Zamawiający dokonał wyboru oferty złożonej przez wykonawcę
PHU P. G.
, która z kolei podlega odrzuceniu. Zważywszy na zakres podniesionych
zarzutów, Odwołujący ma szansę na uzyskanie zamówienia, ponieważ w przypadku
uwzględnienia odwołania, Izba może nakazać wykonanie lub powtórzenie czynności
Zamawiającego lub nakazać unieważnienie czynności Zmawiającego zgodnie z żądaniami
Odwołującego. Mając na uwadze powyższe, można realnie zakładać, że po ponownym
badaniu i ocenie ofert w wyniku wykonania wyroku Izby, Zamawiaj
ący dokona wyboru
oferty Odwołującego. W wyniku zasygnalizowanych naruszeń ustawy Odwołujący został
narażony na szkodę związaną z utratą spodziewanego zysku z tytułu realizacji kontraktu na
rzecz Zamawi
ającego, które to zamówienie powinno zostać udzielone Odwołującemu. W
konsekwencji, Odwołujący może nie uzyskać zamówienia i w ten sposób nie osiągnąć
zysku,
który planował osiągnąć w wyniku realizacji przedmiotowego zamówienia (lucrum
cessans)
”.
W uzasadn
ieniu zarzutów wskazał w szczególności:
I. Wprowadzenie
I. 1. Przedmiot zamówienia publicznego
Skarb Państwa- Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Szczecinie
(dalej „Zamawiający") prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
roboty budowlane, w trybie podstawowym bez negocjacji o wartości zamówienia nie
przekraczaj
ącej progów unijnych o jakich stanowi art. 3 ustawy, którego przedmiotem jest
„Rozbudowa drogi S3/A6 odc. Kijewo / z węzłem/ - w. Rzęśnica /bez węzła/ - Kijewo -
wywóz odpadów wraz z utylizacją” – nr postępowania O.Sz.D-3.2421.81.2022.
I. 2. Otwarcie ofert
Z informacji z otwarcia ofert
wynika, że w postępowaniu złożono 2 oferty, których ceny
zawier
ają się w wysokości 145 140,00 zł (PHU P. G.- wybrana przez Zamawiającego
oferta) i 207.870,00 zł (oferta odwołującego NUVO RENT). Zamawiający przeznaczył na
sfinansowanie zamówienia środki budżetowe w wysokości 282.285,00 zł.
I. 3. Procedura wyj
aśnienia rażąco niskiej ceny
W dniu 21 grudnia 2022 r. Zamaw
iający skierował do wykonawcy: PHU P. G., wezwanie w
trybie art. 224 ust. 1 Pzp oraz art. 223 ust. 1 pzp, albowiem stwierd
ził, że cena ww. oferty
budzi wątpliwości Zamawiającego, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami
określonymi w dokumentach zamówienia. W tych okolicznościach,
Zamawiający zażądał od ww. wykonawcy złożenia wyjaśnień wraz z dowodami. Co więcej,
Zamawiający wskazał wykonawcy, iż wyjaśnienia muszą być konkretne i wyczerpujące a
przedstawione dowody winny potwie
rdzać, że zaproponowana cena została skalkulowana
w sposób rzetelny.
…)
W dniu 28 grudnia 2022 r. Zamawiający poinformował o dokonaniu wyboru oferty złożonej
przez wyko
nawcę PHU P. G. (zawierającej cenę 145.140,00 zł brutto. Ponadto,
Zamawiający poinformował o nie odrzuceniu żadnego wykonawcy.
II. Zaniechanie odrzucenia oferty PHU P. G.
z powodu rażąco niskiej ceny
W odpowiedzi na wezwanie Zamaw
iającego pismem z dnia 22 grudnia 2022 r. wykonawca
PHU P. G. przed
stawił bardzo lakoniczne wyjaśnienia, w których nie wymienił
jakichkolwiek obiek
tywnych czynników wpływających na możliwość obniżenia ceny.
Wystąpienie wykonawcy pełne jest ogólnikowych stwierdzeń oraz zapewnień i oświadczeń
niepopartych jakimikolwiek dowo
dami. Ponadto, stanowiąca zasadniczą cześć wyjaśnień
kalkulacja ceny wprost ujawnia, że wykonawca pominął lub zaniżył szereg istotnych
czynników cenotwórczych, co sprawia, że zamówienia obiektywnie nie da się wykonać w
zami
an za zaoferowaną cenę. Wykonawca PHU P. G. w swoich lakonicznych wyliczeniach
nie ujął przede wszystkim kosztów zatrudnienia pracowników. Nie wskazał również swojego
zysku, jedynie opisał że „wykonawcy udało się uzyskać satysfakcjonującą marżę”. Jednak
w żaden sposób wykonawca nie wskazał konkretnych wyliczeń, nie przedstawił żadnych
dokument
ów potwierdzających swoje słowa.
II. 1.1. Brak wykazania sz
czególnego, wyjątkowego charakteru warunków przytoczonych
przez PHU P. G.
Odnosząc się do przedstawionych przez PHU P. G. „wyjaśnień” należy podnieść, że
wykonawca nie udowod
nił, że okoliczności, na które się powołuje mają charakter
wy
jątkowy, niedostępny innym przedsiębiorcom obecnym na rynku. W przypadku gdy
wykonawca
powołuje się na szczególnie sprzyjające warunki, które mają uzasadniać
obniżenie ceny, jest zobowiązany wykazać, że są one niedostępne innym wykonawcom
oraz wykazać konkretny wpływ tych warunków na obniżenie ceny (wyrok (…) KIO 681/17),
a także KIO 3258/22 ...)
W przypadku zamówienia objętego niniejszym postępowaniem, czynniki takie jak
doświadczenie czy posiadanie odpowiedniego osprzętu winno być uwzględnione w ofercie
każdego wykonawcy, gdyż wywóz odpadów wraz z utylizacją nie mogą być realizowane
bez dysponowania opisanych zasobów. Ponadto, całość wyjaśnień jest gołosłowna, i nie
poparta żadnymi dowodami. Wykonawca PHU P. G. nie wykazał w żaden sposób, w jaki
s
posób zamierza poddać utylizacji gruz pochodzący z wywozu odpadów (nie udowodnił, że
on lub podwykonawca posiada stosowne zezwolen
ia na zagospodarowanie odpadów).
Wykonawca w swoich wyjaśnieniach wskazuje jednoznacznie, iż nie będzie korzystał z
podwykon
awców, a w dalszej części wyjaśnień wskazuje iż otrzymał atrakcyjną ofertę od
Zakładu Odbioru Odpadów. Przez co zaprzecza swoim wcześniejszym twierdzeniom.
III. 1.3. Brak wykazania wpływu warunków przytoczonych przez PHU P. G. na możliwość
obni
żenia ceny.
Następnie, należy zauważyć, iż wykonawca PHU P. G. nie udowodnił jaki konkretnie wpływ
na wysokość ceny miały poszczególne okoliczności, na które wykonawca powołał się w
swoich wyjaśnieniach. Odwołujący wskazuje za orzecznictwem Izby, iż wykonawca, który
składa wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny powinien wskazać, co spowodowało
obniżenie ceny, jak również to, w jakim stopniu wskazany czynnik wpłynął na jej obniżenie
(zob. wyrok KIO (
…) 2659/12). Wykonawcy wolno opisać dowolne przyczyny
uzasadniające rzetelną kalkulację ceny ofertowej, jednak pod warunkiem, że mają one
charakter o
biektywny, dający się zweryfikować. Tymczasem, wykonawca PHU P. G. nie
podał żadnych konkretnych, możliwych do weryfikacji informacji, które pozwalałyby ustalić o
jakie konkretnie wartości zoptymalizowano poszczególne czynniki cenotwórcze. W wyroku
Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 8 listopada 2007 r., sygn. akt X Ga 294/06
stwierdzono m.in., że „posiadanie na terenie budowy dobrze prosperującego biura,
dysponowanie
szerokopasmową
siecią
teleinformatyczną
z
wykorzystaniem
zaawansowanych narzędzi informatycznych, dysponowanie zapleczem techniczno-
organizacyjno-
logistycznym, dysponowanie kadrą wykwalifikowanych pracowników
etatowych oraz doświadczenie związane z bieżącym wykonywaniem kontraktów
podobnych nie s
tanowią czynników, które mogły mieć obiektywny wpływ na obniżenie
wysokości ceny oferty. Czynniki te powinny być bowiem uwzględnione w ofercie każdego
wykonawcy, g
dyż tego rodzaju przedsięwzięcia nie mogą być realizowane bez
dysponowania opisanymi zasobami
”. Analogicznie, w przypadku zamówienia objętego
niniej
szym postępowaniem, czynniki takie jak posiadanie własnego sprzętu i środków
transportu powinny
być uwzględnione w ofercie każdego wykonawcy, gdyż wywozy
odpadów nie mogą być realizowane bez dysponowania opisanymi zasobami. Co więcej,
tego rodzaju okoliczn
ości nie należą do kategorii faktów notoryjnych (niektórzy wykonawcy
bazują na sprzęcie i innych zasobach posiadanych przez podwykonawców), a w związku z
tym powinny zostać udowodnione chociażby przedstawiając dokumenty własności.
III. 1.4. Brak wykazania
istnienia warunków przytoczonych przez PHU P. G.
W konsekwencji, Odwołujący podkreśla, że wykonawca PHU P. G. nie przedstawił żadnych
dowodów na istnienie okoliczności, które w jego ocenie miały mieć wpływ na wysokość
ceny.
W szczególności, wykonawca nie udowodnił, że dysponuje własnym sprzętem
budowlanym, ładowarką oraz własnym transportem ponadgabarytowym (niezbędnym do
przewiezienia sprzętu na teren robót). Wykonawca do swoich wyjaśnień załączył jedynie
wydruk z listą pracowników, chociaż i ten załącznik nie daje się w żaden sposób
potwierdzić jakiego typu są to umowy oraz nie wskazał etatu dla każdego z pracowników,
jak i kwot wynagrodzenia.
Reasumując, okoliczności przywołane w wyjaśnieniach nie zostały przez wykonawcę PHU
P. G.
w żaden sposób udowodnione. Nawet gdyby zostały udowodnione, to nie
przedstawiają one żadnej wartości dla oceny tej oferty w kontekście art. 224 ust. 5 Pzp,
gd
yż nie są to okoliczności, które w jakikolwiek sposób wyróżniałyby PHU P. G. na tle
pozostałych wykonawców funkcjonujących w tej branży. Nie są to przymioty, które
dostępne są wyłącznie firmie PHU P. G. i pozwalają osiągnąć przewagę konkurencyjną tak
znac
zną, aby umożliwiała ona wykonanie zamówienia oraz osiągnięcie zysku.
II. 2. Brak wykazania kosztów bezpośrednich dla całości zadania.
II. 2. 1. Pracownicy
Wykonawca PHU P. G. nie potwier
dził zgodności zaoferowanej ceny z przepisami prawa
dotyczącymi kosztów pracy oraz przepisami z zakresu prawa pracy i ubezpieczenia
społecznego. W szczególności, wykonawca PHU P. G. nie wykazał zarobków pracowników
zatrudnionych w swoim przedsiębiorstwie, mimo że Zamawiający w wezwaniu do złożenia
wyjaśnień żądał również przedstawienia dowodów na poparcie wskazanych okoliczności.
Zgodnie z orzecznictwem Izby, dowodami takimi mogą być np. zawarte umowy czy
do
kumenty płacowe (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 14 stycznia 2021 r., sygn.
akt KIO 3338/20). Wykonawca PHU P. G.
nie złożył żadnego dowodu w tym zakresie a
jedynie listę pracowników która w świetle wezwania nie stanowi żadnego dowodu.
Ni
e wiadomo jaka będzie wysokość wynagrodzenia pracowników wykonawcy oraz jakie
koszty poniesie pracodawca. W p
rzedłożonych Zamawiającemu wyjaśnieniach brakuje
inform
acji ile czasu będą pracować poszczególni pracownicy (kierowcy, operatorzy sprzętu,
brygadzi
ści). W konsekwencji nie udowodniono Zamawiającemu jakie koszty i w jakiej
wysokości wykonawca PHU P. G. poniesienie w związku z oddelegowaniem pracowników
do wykonania zamówienia.
II. 2. 2. Sprzęt
Pomimo przedstawionych twierdzeń wykonawca PHU P. G. nie przedstawił żadnych
dowodów na okoliczność dysponowania własnym zapleczem sprzętowym wraz ze
specjalistycznym ospr
zętem (ładowarki, pojazdy do transportu).
Ponadto, nie wyjaśniono kosztów związanych z najmem, leasingiem bądź amortyzacją,
serwisem i eksploatacją ww. sprzętu. Brakuje dowodów potwierdzających koszt transportu
sprzętu na teren prac (nie wykazano okoliczności dysponowania własnym transportem
ponadgabarytowym),
wykonawca ograniczył się jedynie do lakonicznego twierdzenia, iż
posiada własny sprzęt, nie przedstawiając dowodów, iż wskazany sprzęt rzeczywiście
na
leży do niego. Koszt pracy sprzętu wykonawca PHU P. G. określił gołosłownie bez
przedstawienia jakichkolwiek dowodów, wskazując jedynie kwotę około 15.000,00 zł. Przy
czym nie wskazał nawet, czy jest to kwota netto czy brutto. Reasumując, przy aktualnych
cenach paliwa, domniemana
cena pracy ładowarki i innego sprzętu jest całkowicie
nierealna. Wyjaśnienia nie zawierają jakichkolwiek dowodów potwierdzających rzetelność
wskazanej
kwoty chociażby wykaz godzinowy pracy sprzętu, koszty paliwa itp.
Ponadto, wykonawca PHU P. G. nie udow
odnił żaden sposób, że w deklarowanym terminie
wydajność pracy jego sprzętu pozwoli na wykonanie przedmiotu umowy zgodnie z
do
kumentacją postępowania. Wyjaśnienia wykonawcy PHU P. G. opierają się zatem na
jego gołosłownych twierdzeniach w tym zakresie, które nie zostały poparte dowodami. W
konsekwencji, przed
stawione wyjaśnienia nie poddają się w żaden sposób obiektywnej
kontroli.
II. 2. 3. Transport odpadów oraz materiałów
Również w przypadku kosztów transportu (kosztów pracy samochodów ciężarowych) w
żaden sposób nie wyjaśniono ani nie udowodniono, że koszty te uwzględniono w cenie
oferty. Wykonawca nie potwierdził, że dysponuje własnymi samochodami ciężarowymi
(brak dowodów). Nie wiadomo jakie elementy składają się na koszt transportu, nie
wykazano kos
ztów zakupu paliwa (którego ceny dynamicznie rosną), amortyzacji, kosztów
serwisu, ubezpieczenia (brak dowodów).
W konsekwencji, wykonawca PHU P. G.
nie wyjaśnił konkretnie i wyczerpująco zarówno
kosztów pracy ładowarki i samochodu ciężarowego jak i kosztów pracy operatora ładowarki
i kierowców ciężarówek. Wykonawca wskazał jedynie ogólnikowo koszty transportu i
sprzętu ładowarką w żaden sposób nie wyszczególniając poszczególnych elementów.
II.
2. 4. Materiały i utylizacja odpadów
Wykonawca PHU P. G. g
ołosłownie deklaruje poniesienie kosztów utylizacji odpadów W
sz
czególności, nie udowodniono Zamawiającemu, że PHU P. G. zamierza zgodnie z
prawem i na warunkach rynkowych wykon
ać utylizację. Twierdzenia na temat planowanych
kosztów z tytułu utylizacji odpadów o kodach 17 09 04, 17 0101 oraz 16 01 03 są
całkowicie dowolne i niepotwierdzone.
Ponadto, wykonawca PHU P. G. nie
przedstawił oferty (lub innego dowodu) na
pot
wierdzenie kosztów utylizacji odpadów, przedstawionych w swoich „wyjaśnieniach”.
II. 3. Wnioski
Wykonawca PHU P. G.
nie potwierdził zgodności zaoferowanej ceny z przepisami prawa
dotyczącymi kosztów pracy oraz przepisami z zakresu prawa pracy i ubezpieczenia
społecznego. W szczególności, wykonawca PHU P. G. nie wykazał zarobków
pracowni
ków zatrudnionych w swoim przedsiębiorstwie, mimo że Zamawiający w wezwaniu
do złożenia wyjaśnień żądał również przedstawienia dowodów na poparcie wskazanych
okoliczności. Zgodnie z orzecznictwem Izby, dowodami takimi mogą być np. zawarte
umowy czy dokumen
ty płacowe (wyrok (…) KIO 3338/20).
Wykonawca PHU P. G.
nie złożył żadnego dowodu w tym zakresie. Pomimo
przedstawionych twierdzeń wykonawca PHU P. G. nie przedstawił żadnych dowodów na
okoliczność dysponowania własnym zapleczem sprzętowym wraz ze specjalistycznym
osprzętem (ładowarki, samochody). Ponadto, nie wyjaśniono kosztów związanych z
najmem, leasingiem bądź amortyzacją, serwisem i eksploatacją ww. sprzętu. Brakuje
dowodów potwierdzających koszt transportu sprzętu na teren (nie wykazano okoliczności
dysponowania własnym transportem ponadgabarytowym). Nie potwierdzono również
własności sprzętu. Również w przypadku kosztów transportu (kosztów pracy samochodów
ciężarowych) w żaden sposób nie wyjaśniono ani nie udowodniono, że koszty te
uwzględniono w cenie oferty. Wykonawca PHU P. G. nie potwierdził, że dysponuje
własnymi samochodami ciężarowymi (brak dowodów). Nie wiadomo jakie elementy
składają się na koszt transportu, nie wykazano kosztów zakupu paliwa (którego ceny
dynami
cznie rosną), amortyzacji, kosztów serwisu, ubezpieczenia. Podsumowując
dotychczasową część uzasadnienia odwołania należy podkreślić, że „wyjaśnienia” PHU P.
G.
są nieprecyzyjne, ogólnikowe, nie odnoszą się do treści wezwania oraz nie zostały
poparte wiarygodnymi dowodami. Podsumowu
jąc dotychczasową część uzasadnienia
odwołania należy podkreślić, że „wyjaśnienia” PHU P. G. są nieprecyzyjne, ogólnikowe, nie
odnoszą się do treści wezwania oraz nie zostały poparte wiarygodnymi dowodami. Należy
podkreślić, że na wezwanie Zamawiającego wykonawca PHU P. G. odniósł się w sposób
ogólnikowy, pomijając większość elementów wymienionych w wezwaniu Zamawiającego
oraz nie przedstawił żadnych wiarygodnych dowodów. Tymczasem, powszechnie przyjmuje
się, że wyjaśnienia wykonawcy, udzielone w trybie art. 224 ust. 1 Pzp, nie mogą mieć
charakteru ogólnego, nie mogą ograniczać się do zapewnienia, że wykonawca będzie w
stanie zrealizować zamówienie za podaną w ofercie cenę. Wykonawca, wezwany do
udz
ielenia wyjaśnień, jest zobowiązany szczegółowo wskazać konkretne, dające się
zweryfikować czynniki umożliwiające mu skalkulowanie ceny lub kosztu na niskim
poziomie. Wykonawca powinien przedstawić w jakim stopniu dany czynnik wpłynął na
obniżenie ceny (por. wyrok (…) KIO 170/20). Wyjaśnienia ogólnikowe i gołosłowne
zrównuje się w orzecznictwie Izby z brakiem tych wyjaśnień. W wyroku KIO (…) 109/12,
Izba stwierdzi
ła, że wskazówką dla wykonawcy składającego wyjaśnienia winien być
pr
zepis art. 90 ust. 3 Pzp w którym jest mowa nie tylko o złożonych wyjaśnieniach, ale
również o dowodach na ich potwierdzenie. Oczywistym jest zatem, że przedstawione
wyjaśnienia winny być nie tylko konkretne i przekonywujące, ale również poparte
stosownymi
dowodami. Również zamawiający w swoim wezwaniu wskazał w sposób
jedn
oznaczny, iż wykonawca jest zobowiązany do przedłożenia dowodów. Złożenie
wyjaśnień niepełnych, ogólnikowych, nierozpraszających wątpliwości leżących u podstaw
wezwania, pociąga za sobą sankcję w postaci odrzucenia oferty. Wykonawca działający z
należytą starannością winien odpowiednio zareagować na wezwanie Zamawiającego,
mając na względzie skutki, jakie ustawa wiąże z instytucją wyjaśnień. Wykonawca może,
bądź za pomocą dowolnych środków dowodowych wzmacniać prezentowaną
argumentację, lub też poprzestać na wyjaśnieniach, co czyni jednak wyłącznie na własne
ryzyko. Złożenie wyjaśnień wystarczająco szczegółowych, umotywowanych oraz
przekonywujących, że cena nie jest rażąco niska, jest obowiązkiem wykonawcy (…). Biorąc
pod uwagę wyjaśnienia PHU P. G. oraz lakoniczną informację o kosztach, które to są
za
niżone bądź nieprzewidziane przez wykonawcę oraz brak dowodów, należy uznać cenę
jego oferty za rażąco niską w rozumieniu ustawy Prawo zamówień publicznych. Dokonując
analizy wyjaśnień złożonych przez wykonawcę PHU P. G., nie trudno oprzeć się wrażeniu,
iż wyjaśnienia te są zbyt ogólne, by uznać je za wystarczające do uznania, że wykonawca
ten ni
e zaoferował rażąco niskiej ceny w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego. Wykonawca w istocie nie odniósł się do treści wezwania
Zamawiającego, nie wskazał żadnych okoliczności, które miały wpływ na obniżenie ceny,
oraz nie podał w jaki sposób i o jakie wartości cena mogła zostać obniżona. Wykonawca
nie powołał się na żadne okoliczności, które byłyby wyjątkowe i nie przysługiwały innym
wykona
wcom, ubiegającym się o zamówienie. Wykonawca nie udzielił w istocie odpowiedzi
na żadne pytania zadane mu przez Zamawiającego. Należy podkreślić, iż, wzywając
wykonawcę PHU P. G. do złożenia wyjaśnień w kwestii zaoferowanej ceny, Zamawiający
bar
dzo dokładnie wskazał, jakiego rodzaju wyjaśnień oczekuje wraz z zaznaczeniem
obowiązku wykazania, w jaki sposób okoliczności te będą miały wpływ na zaoferowaną
cenę. Wreszcie, co również jest istotne, Zamawiający wprost oczekiwał przedstawienia
dowodów na potwierdzenie okoliczności wpływających na obniżenie ceny, na które
wykonawca będzie się powoływał oraz „..wyjaśnień konkretnych i wyczerpujących..”,
których w wyjaśnieniach wykonawcy jest brak. Złożone przez wykonawcę PHU P. G.
g
ołosłowne wyjaśnienia ceny oferty, niepoparte dowodami dotyczącymi zasadniczych
kosztów realizacji zamówienia (w tym kosztów pracy ładowarki, kosztów utylizacji odpadów,
nie zasługiwały na pozytywną ocenę Zamawiającego. Tymczasem, w orzecznictwie uznaje
si
ę, iż Zamawiający nie może zastępować wykonawcy w składaniu wyjaśnień czy dowodów
(por. wyrok (
…) KIO 2391/16; KIO 2392/16). Ustawowe pojęcie „wykazania” jest tożsame z
pojęciem „udowodnienia", a nie „uprawdopodobnienia”. Oznacza to, iż wykonawca
składający wyjaśnienia musi przedstawić wszelkie dowody, które potwierdzą, że możliwe
będzie wykonanie przedmiotu zamówienia za cenę podaną w ofercie. Jednak wyjaśnienia
te i dowody muszą mieć charakter obiektywny, albowiem wprost nakazuje to norma z art.
224 ust.
5 Pzp, która ciężar dowodowy w tym zakresie przerzuca na wykonawcę. Z
opisanym wyżej obowiązkiem wykonawcy w pełni skorelowany jest obowiązek
Zamawiającego wnikliwej i obiektywnej oceny składanych wyjaśnień. Przyjmuje się
bowiem, iż nie tylko wyjaśnienia, dane i dowody wskazane przez wykonawcę powinny być
na tyle k
onkretne, aby możliwa była ich weryfikacja oraz ocena wiarygodności, lecz
również, iż wykonawcy mają prawo oczekiwać, że złożone w postępowaniu oferty i
wyjaśnienia zostaną ocenione zgodnie z wyartykułowanymi przez zamawiającego
wymaganiami oraz na podstaw
ie ustawy, w poszanowaniu zasad udzielania zamówień
publicznych (tak wyrok KIO 1036/19; wyrok KIO 846/16; wyrok KIO 1946/18; wyrok KIO
Rea
sumując, skoro wykonawca PHU P. G. nie udowodnił szeregu czynników
ko
sztotwórczych składających się na koszty realizacji zamówienia, to Zamawiający nie miał
podstaw do uznania
, że jego oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Wykonawca nie
przedłożył żadnych dowodów potwierdzających rzetelność zaoferowanej ceny (w
szczególności nie wykazał wyjątkowych okoliczności, które miałyby spowodować obniżenie
cen). W miejsce dowodów (wyraźnie wskazanych z pismach Zamawiającego), wykonawca
PHU P. G. p
owołuje się gołosłownie na swoje zaplecze techniczne oraz na atrakcyjną
ofertę kontrahenta której to nie załączył jako dowód na potwierdzenie swoich słów.
Wyjaśnienia w zakresie ceny oferty lub ich istotnych części składowych powinny zostać
rzetelnie opra
cowane oraz zawierać konkretne i wyczerpujące informacje. Wyjaśnienia
wykonawcy PHU P. G.
zostały przedstawione w sposób lakoniczny. W piśmie wykonawcy
został zawarty zbiór informacji niepowiązanych ze sobą, nie wnoszących nic do sprawy
oświadczeń, nie popartych komentarzami i rzetelnymi dowodami. Na mocy art. 224 ust. 6
Pzp
Zamawiający jest zobowiązany odrzucić ofertę Wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień, lub jeżeli dokonana ocena złożonych przez Wykonawcę wyjaśnień oraz
dostarczonych dowodów potwierdzi, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w
stosunku do przedmio
tu zamówienia (wyrok KIO 1362/19). W tym miejscu należy
podkreślić, iż na kanwie postępowań o udzielenie zamówień na roboty rozbiórkowe
wykształciło się już bogate orzecznictwo Izby. Dla przypomnienia, w ww. wyroku KIO
1060/19, Izba uznała, że "jeśli wykonawcy dostępne są szczególne tylko jemu
uwarunkowania cenowe -
musi przedstawić dowody potwierdzające ich realne istnienie po
jego stronie. Same wyjaśnienia nie wystarczą gdyż są gołosłowne. W zakresie
konieczności załączenia dowodów do wyjaśnień Izba podkreśla za wyrokiem KIO 596/16:
‘W odniesieniu do obowiązku przedstawienia dowodów Izba wskazuje, że obowiązek ten
spoczywa na wykonawcy w każdej sytuacji powołania się na okoliczności, w przypadku
których możliwe jest przedłożenie dowodów. Poprzestanie w takiej sytuacji na
oświadczeniu własnym wykonawcy jest niewystarczające i czyni wyjaśnienia gołosłownymi.
Mogą oczywiście pojawić się w wyjaśnieniach takie okoliczności, w przypadku których
złożenie dodatkowych dowodów nie jest niezbędne, a samo oświadczenie wykonawcy
pokazuje prawidłowość kalkulacji ceny. Jeżeli jednak wykonawca powołuje się na takie
okoliczności jak szczególnie niskie koszty zakupu materiałów / środków potrzebnych do
wykonania zamówienia, innowacyjną politykę czy dysponowanie własnym sprzętem może i
powinien załączyć do wyjaśnień stosowne umowy, oferty, dokumenty wewnętrzne firmy,
które potwierdzą powyższe okoliczności. Podobnie w wyroku KIO 1764/18. (…)
III. Pozo
stałe zarzuty oraz podsumowanie
Obowiązkiem Zamawiającego jest prowadzenie postępowania o udzielnie zmówienia
publicznego z poszanowaniem zasad zamówień publicznych oraz w zgodzie z
obowiązkami nałożonymi na niego przez ustawę.
Podsumowując, Odwołujący podkreśla, że właściwa ocena wyjaśnień złożonych przez
wykonaw
cę PHU P. G. powinna skutkować odrzuceniem wskazanej oferty, bowiem
wyjaśnienia te są bardzo ogólnikowe, niekompletne oraz nie odpowiadają wymaganiom
wskazanym przez Zamawiającego, brakiem odpowiedzi na większość postanowionych
punktów (w szczególności w zakresie elementu dowodowego). Z zarzutami omawianymi
wcześniej koresponduje zarzut naruszenia art. 16 pkt 1, 2 i 3 Pzp, poprzez zaniechanie
przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób
zap
ewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz
zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości, co polegało na pominięciu braku
wiarygodnych wyjaśnień oraz dowodów, jakie nie zostały złożone przez ww. wykonawcę.
Skoro Z
amawiający żądał złożenia dowodów wraz z wyjaśnieniami, to nie powinien
premiować wykonawcy, który takich dowodów nie dostarczył. Takie preferencyjne
traktowanie PHU P. G.
odbyło się bowiem z naruszeniem interesu Odwołującego.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie (pismo z dnia 11/01/2023) wniósł o
jego oddalenie wskazując w szczególności:
…)
Podstawowym zarzutem stawianym przez Odwołującego jest zaniechanie odrzucenia oferty
Wykonawcy (P. G.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą PHU P. G.) z powodu
rażąco niskiej ceny. Dalej zamawiający wskazał, że działając na podstawie art. 224 ust. 1 i
2 oraz art. 223 ust. 1 Pzp, (
…) pismem z dnia 21.12.2022 r. wezwał Wykonawcę do
udzielenia wyjaśnień, w tym do złożenia dowodów dotyczących wyliczenia zaoferowanej
ceny, w nast
ępującym zakresie: 1) zarządzania procesem Świadczonych usług; 2)
wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług; 3)
oryginalności dostaw, usług oferowanych przez wykonawcę; 4) zgodności z przepisami
dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być
niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej,
ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
w
ynagrodzeniu Za pracę (Dz. U. z 2020 r. POZ. 2207) tub przepisów odrębnych
właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie; 5) zgodności z
prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy
publicznej; 6
) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia
społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 7)
zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 8) Wypełniania obowiązków
związanych Z powierzeniem wykonania części zamówienia podwykonawcy.” Podał, że (…)
Zamawia
jący zażądał w szczególności wyjaśnień dotyczących elementów oferty
Wykonawcy w zakresie opisanym powyżej w pkt. 4) i 6).
W odpowiedzi na powyższe, w piśmie z dnia 22.12.2012 r., Wykonawca wskazał, że:
wszystkie osoby skierowane do wyko
nania zadania są zatrudnione na stałe u Wykonawcy,
‒ część czynności Wykonawca wykona samodzielnie, posiada własny i kompleksowy
sprzęt (ładowarkę, pojazdy do transportu), potrzebny do wykonania zadania,
‒ nie będzie korzystał z podwykonawców oraz nie będzie zatrudniał dodatkowych osób,
‒ w ramach długoletniej współpracy oraz negocjacji uzyskał atrakcyjną cenę w Zakładzie
Odbioru Odpadów na poziomie: 260,00 zł/tona za odpady o kodzie 17 09 04 (szacunkowo
100 ton), za gruz betonowy o kodzie 17 Ol Ol -
120,00 zł/tona (szacunkowo 300 ton) oraz
zużyte opony kod 16 01 03 - 2.700 Zł/tona (szacunkowo 1 tona),
‒ koszt transportu oraz pracy sprzętu "niesie łącznie 15.000,00 zł,
‒ po wykonaniu zadania Wykonawca przedstawi wszystkie dokumenty w systemie BDO,
‒ biorąc pod uwagę powyższe, Wykonawcy udało się uzyskać satysfakcjonującą marzę.
Do
wyjaśnień została załączona lista czternastu osób zgłoszonych przez
Wykonawcę do ubezpieczeń, wygenerowana z Nowego Portalu Informacyjnego Platformy
Usług Elektronicznych dla Klientów ZUS.
Do
konując oceny złożonych przez Wykonawcę wyjaśnień oraz załączonego wykazu
osób zgłoszonych do ubezpieczeń, Zamawiający miał na względzie, że brak dowodów nie
powinien prze
sądzać o odrzuceniu oferty. Zamawiający ma prawo zażądać odpowiednich
dowodów, jednak ich niezłożenie nie może skutkować automatycznym uznaniem oferty za
podlegającą odrzuceniu z powodu rażąco niskiej ceny lub kosztu. Zamawiający
zobowiązany jest przeanalizować i ocenić otrzymane Wyjaśnienia m. in. pod kątem ich
wiarygodności i dopiero w przypadku uznania, że nie odzwierciedlają one rzeczywistego
stanu rzeczy, powinien odrz
ucić ofertę. (por. J. Pieróg, Prawo zamówień publicznych.
Komentarz. Wyd. 15, Warszawa 2019).
Biorąc za podstawę powyższe, Zamawiający uznał, że Wykonawca dysponuje
odpo
wiednią liczbą osób niezbędnych do realizacji zamówienia. Zamawiający nie miał
podstawy
, by uznać za niewiarygodne oświadczenie Wykonawcy o zatrudnianiu Osób
widniejących jako zgłoszone do ubezpieczeń. Zamawiający nie miał również podstawy, by
uznać, że Wykonawca nie przestrzega wobec zatrudnionych osób przepisów dotyczących
wysoko
ści minimalnego wynagrodzenia za pracę, czy też minimalnej stawki godzinowej.
Podobnie, Zamawi
ający uznał za wiarygodne oświadczenia dotyczące: posiadanego
przez Wykonawcę sprzętu potrzebnego do wykonania zadania, ustalonych cen za
utylizację odpadów, kosztu transportu oraz pracy sprzętu, zamiaru przedstawienia
wszystkich wymaganych dokumentów po realizacji zadania, a także wkalkulowania w
podaną cenę ofertową zysku.
Dokonując oceny złożonych przez Wykonawcę wyjaśnień Zamawiający miał na
względzie wieloletnie doświadczenie Wykonawcy w zakresie prowadzonej działalności
gospodarczej (wg. wpisu w CEIDG od 16.07.1997 r.), w tym posiadane zezwolenie na
transport odpadów (wg. wpisu w CEIDG Od 3.11.2015 r.), a co za tym idzie, zdolność do
oszacowania kosztów niezbędnych do realizacji zamówienia.
Zamawiający miał również na uwadze okoliczność wzięcia udziału przez
Wykonawcę w wizji lokalnej, pozwalającej na oszacowanie we własnym zakresie ilości oraz
miejsca
położenia odpadów.
W zakresie podanego przez Wykonawcę kosztu transportu Zamawiający wziął pod
uwagę bliskość siedziby Wykonawcy od miejsca położenia odpadów (wg. mapy Google
13,1 km). Zgodnie z
Opisem przedmiotu zamówienia, transport odpadów miał nastąpić do
najbliższego legalnego wysypiska śmieci celem utylizacji.
W zakr
esie deklaracji przedstawienia „wszystkich dokumentów w systemie BDO",
Zamawiający ustalił w systemie BDO, że Wykonawca posiada wpis w Dziale VII
„Transportujący odpady", w zakresie dotyczącym kodów odpadów wskazanych przez
Wykonawcę w wyjaśnieniach, adekwatnych do przedmiotu zamówienia.
wydruk z CEIDG,
notatka z wizji lokalnej z dnia 12.12.2022 r.,
wydruk z mapy Google, - wydruk z Systemu BDO.
Udzielone wyjaśnienia oraz złożony dokument, pomimo nie przedłożenia dowodów
w stosunku do pozostałych elementów, z uwagi na ich treść oraz okoliczności wskazane
powyżej, zostały uznane przez Zamawiającego za wiarygodne i wystarczające, a w
konsekwencji, nie pozwalały na uznanie, że zaoferowana cena jest rażąco niska.
Z tych względów, w ocenie Zamawiającego, nie zaszły przestanki do odrzucenia
oferty Wykonawcy.
Do postępowania odwoławczego nie zgłosił przystąpienia żaden z wykonawców.
Termin
na takie zgłoszenie upływał (w zw. z art. 8 ustawy Pzp) w dniu 9 stycznia 2023 r.
Tak
jak podał Zamawiający w piśmie z dnia 4.01.2023 r. w jego punkcie 4): „Dnia
03.01.2023 r. Zamawiający przy użyciu Platformy zakupowej pod adresem:
https://gddkia.eb2b.com.pl/ przesłał kopię odwołania Wykonawcom biorącym udział w
postępowaniu, wniesionego do Zamawiającego w dniu 02.01.2023 r. przez: NUVO RENT
Sp. z o.o. ul. Twarda 18 00-105 Warszawa.
”
Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Odwołujący w odwołaniu podniósł kluczowy zarzut naruszenia art. 224 ust. 6 ustawy
Pzp ,(…) wyrażający się w zaniechaniu odrzucenia oferty Konkurenta, [wykonawcy PHU P.
G.
, prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą PHU P. G. (PHU P. G.] z uwagi na
(1) udzielenie przez
tego wykonawcę wyjaśnień, które nie uzasadniają podanej w ofercie
ceny, w szczególności wymaganych kosztów osobowych zatrudnionych pracowników,
którzy będą wykonywać czynności w trakcie realizacji zamówienia, przy uwzględnieniu
wymagań określonych w SWZ oraz zobowiązań wynikających z powszechnie
obowiązujących przepisów dotyczących kosztów pracy, w szczególności ustawy o
minimalnym wynagrodzeniu za p
racę.
W wezwaniu z dnia 21.12.2022 r. Zamawiający wskazując na art. 224 ust. 1 i 2 oraz
art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
podał: (…) w celu ustalenia czy Państwa oferta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz czy oferta uwzględnia wszystkie
wymagania zawarte w SWZ, zwraca się o udzielenie wyjaśnień dotyczących treści złożonej
oferty, oraz elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny, w zakresie:
zarządzania procesem świadczonych usług;
wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług;
oryginalności dostaw, usług oferowanych przez wykonawcę;
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207)
lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie;
zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgo
dności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
Zamawiający weryfikując ofertę ustalił, że Wykonawca oferuje wykonanie przedmiotu
zamówienia za kwotę o:
• 48,58% niższą od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i
usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania.
W związku z powyższym Zamawiający żąda w szczególności wyjaśnień w zakresie
opisanym powyżej w pkt. 4) i 6).
Wyjaśnienia Wykonawcy będą oceniane przez Zamawiającego w oparciu o przedstawione
czynniki obiektywne mające wpływ na zaoferowaną cenę. Wykonawca w wyjaśnieniach
musi wykazać, iż zaproponowana cena nie jest rażąco niska – wyjaśnienia muszą być
konkretne i
wyczerpujące, a przedstawione dowody powinny potwierdzać, że
zaproponowane ceny zostały skalkulowane w sposób rzetelny i umożliwiający wykonanie
zamówienia zgodnie z warunkami określonymi przez Zamawiającego. Wykonawca
powinien mieć świadomość, iż celem wyjaśnień jest umożliwienie dokonania przez
Zamawiającego prawidłowej oceny, dlatego wyjaśnienia muszą zawierać informację
przydatne dla owej oceny.
Jednocześnie Zamawiający przypomina, że zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp,
obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy.
Ponadto, zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp, Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy,
k
tóry nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny”.
Wykonawca w odpowiedzi na to wezwanie (pismo z dnia 22
.12.22) podał:
„Wyjaśnienie
Wykonawca informuje że wszystkie osoby skierowane do wykonania zadania są
za
trudnione na stałe w firmie PHU P. G. na "Umowę o Pracę". Część czynności
wykonawca będzie wykonywał samodzielnie.
Wykonawca posiada własny i kompleksowy sprzęt (ładowarka, pojazdy do transportu)
potrze
bny do wykonania zadania. Wykonawca nie będzie korzystał z podwykonawców oraz
nie będzie zatrudniał dodatkowych osób.
Wykonawca oświadcza że w ramach długoletniej współpracy oraz negocjacji uzyskał
atrakcyjną cenę w Zakładzie Odbioru Odpadów na poziomie 260,00 zł/tona za odpady o
kodzie 17 09 04 (szacunkowo 100 ton), za gruz betonowy o kodzie 17 01 01- 120,00
zł/tona(szacunkowo 300 ton) oraz zużyte opony kod 16 01 03-2 700,00 zł/tona
(szacunkowo 1 tona). Dodatkowo koszt transportu oraz pracy sprzętu to łącznie ok
15.000,00 zł.
Po wykonaniu zadania wykonawca przedstawi wszystkie dokumenty w systemie BDO.
Biorąc pod uwagę powyższe, wykonawcy udało się uzyskać satysfakcjonującą marżę.”
Do tych wyja
śnień dołączył dokument oznaczony jako: „Lista osób zgłoszonych do
ubezpieczeń”. W tabel umieścił 14 osób z zaznaczonymi w rubryce 1 imionami, nazwiska i
Pesel (zamieszczone w rubryce 2 i 3 )
zostały zaczernione (bez komentarza), a w ostatniej
rubryce oznaczonej jako „Aktywny” zamieszczone stwierdzenie „TAK” w odniesieniu do
każdej z osób.
Przedmiotem zamówienia w niniejszym postępowaniu zgodnie z pkt 6.1 SWZ jest:
„Rozbudowa drogi S3/A6 odc. Kijewo / z węzłem/ - w. Rzęśnica /bez węzła/ - Kijewo -
wywóz odpadów wraz z utylizacją”
W zakresie budowy „Rozbudowa drogi S3/A6 odc. w. Kijewo / z węzłem/ - w. Rzęśnica /bez
węzła/ -Rozbudowa węzła Kijewo” wystąpiła konieczność wywozu odpadów wraz z
utylizacją w ilości około 300m3 o kodach 170101, 160103”.
W opisie tego
przedmiotu zamówienia do którego nawiązuje pkt 6.2 SWZ [Szczegółowo
przedmiot zamówienia opisany został w Tomie II-III SWZ
w szczególności w pkt I. 3-11.
wskazano:
(…)
Ilość odpadów do załadunku, wywiezienia i utylizacji wynosi 300 m3, tj. około 600 t.
4. Kod odpadu 17 01 07 - Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych
materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06, Kod
odpadu 16 01 03 -
Zużyte opony.
Zakres prac obejmuje przesortowanie gruzowiska, załadunek odpadów, wywiezienie
odpadów oraz ich utylizację.
Zamówienie wykonawca będzie realizował w sposób nie utrudniający ruchu pojazdów i
nie zagrażający bezpieczeństwa użytkownikom dróg.
Odpady, zebrane zanieczyszczenia, śmieci itd. Wykonawca dostarczy do najbliższego
legalnego wysypiska śmieci celem utylizacji.
8. Koszty transportu i utylizacji pokrywa Wykonawca.
Po realizacji zadania, do zgłoszenia o zakończeniu wykonania usługi, Wykonawca
zobowiązany jest do przedłożenia Zamawiającemu kart przekazania i utylizacji odpadów.
10. Termin wykonania za
mówienia: w ciągu 30 dni od dnia podpisania umowy.
Rozmieszczenie hałd z odpadami (H1-H6) oraz zdjęcie poglądowe jednej z hałd
pokazane są na poniżej zamieszczonej mapie oraz na zdjęciu, sporządzonych przez
Generalnego Wykonawcę rozbudowy drogi S3/A6 odc. Kijewo /z węzłem/ - BUDIMEX S.A.”
Zamawiaj
ący w pisemnym stanowisku (w odpowiedzi na zarzuty odwołania) w
pierwszej ko
lejności podał, że (na podstawie tych wyjaśnień) uznał, że „Wykonawca
dysponuje odpowiednią liczbą osób niezbędnych do realizacji zamówienia. Zamawiający
nie miał podstawy, by uznać za niewiarygodne oświadczenie Wykonawcy o zatrudnianiu
Osób widniejących jako zgłoszone do ubezpieczeń. Zamawiający nie miał również
podstawy, by uznać, że Wykonawca nie przestrzega wobec zatrudnionych osób przepisów
dotyczących wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, czy też minimalnej stawki
godzinowej. Podobnie, Zamawi
ający uznał za wiarygodne oświadczenia dotyczące:
posiadanego przez Wykonawcę sprzętu potrzebnego do wykonania zadania, ustalonych
cen za utylizację odpadów, kosztu transportu oraz pracy sprzętu, zamiaru przedstawienia
wszystkich wymaganych dokumentów po realizacji zadania, a także wkalkulowania w
podaną cenę ofertową zysku”.
Izba z kolei, m
ając na uwadze tak ustalony stan faktyczny stwierdza, że należało
zgodzić się z Odwołującym, że:
1) W wezwaniu wykonawca PHU P. G.,
został zobowiązany, aby szczegółowo wskazał
konkretne, dające się zweryfikować czynniki umożliwiające mu skalkulowanie ceny lub
kosztu na tak niskim poziomie jak w ofercie. Wykonawca takich czynnik
ów wpływających
na o
bniżenie ceny nie przedstawił.
2) Wezwany wykonawca PHU P. G.
w wyjaśnieniach odniósł się w sposób ogólnikowy do
treści wezwania, pomijając większość elementów w nim wymienionych nie
przedstawi
ając de facto żadnych dowodów. Tzw. „Listę płac (…) z zawartością opisanych
danych trudno uzn
ać za dowód a tym bardziej dowód wiarygodny skorelowany z tym
przedmiotem zamówienia i w tej sprawie. Wskazując na atrakcyjną cenę jaką uzyskał w
Zakładzie Odbioru Odpadów na poziomie 260,00 zł/tona za odpady o kodzie 17 09 04
(szacunkowo 100 ton) Wykonawca
powołał się na długoletnią współpracę oraz
negocjacje
, które to deklaracje są tak ogólne, że na ich podstawie nie było (i nie jest)
możliwe ich zweryfikowanie. Ponadto te wyjaśnienia odnosi się do odpadu o kodzie i
tonażu nie ujętym w OPZ, co tym bardziej powinno wymagać dodatkowo omówienia
przez wykonawcę wezwanego. Tak jak wskazano wg pkt 6.2 SWZ: (…) 3. Ilość odpadów
do załadunku, wywiezienia i utylizacji wynosi 300 m3, tj. około 600 t. 4. Kod odpadu 17
01 07 - Zmieszane odpady z betonu, gr
uzu ceglanego, odpadowych materiałów
ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06, Kod odpadu
Zużyte opony(…).
Zamawiający dokonując oceny wyjaśnień zastąpił wykonawcę (na co nie pozwala ustawa
Pzp)
w składaniu wyjaśnień oraz dowodów.
Wyjaśnienia wykonawcy, udzielane w trybie art. 224 ust. 1 Pzp, mogą mieć
charakter ogólny o ile uzasadnia to wezwanie i przedmiot zamówienia czy/i jego warunki
realizacji)
, ale nie mogą ograniczać się tylko do zapewnienia, że wykonawca będzie w
stanie zrealizować zamówienie za podaną w ofercie cenę z lakoniczną informacją m.in. co
do kosztów. Wykonawca prezentowaną argumentację może wzmacniać za pomocą
do
wolnych środków dowodowych, lub – gdy jest to jego zdaniem uzasadnione na własne
ryzyko
– poprzestać (wskazując na takie okoliczności) na wyjaśnieniach. Jednakże
wykonawca taki nie
działający odpowiednio do treści wezwania może ponieść negatywne
skutki, jakie ustawa Pzp
wiąże z instytucją wyjaśnień. W tej sprawie Zamawiający w
wezwaniu
wskazał jednoznacznie, jakie zagadnienia powinny być ujęte w wyjaśnieniach
oraz,
że wykonawca jest zobowiązany do przedłożenia dowodów. Zwrócił też uwagę, że
weryfikując ofertę ustalił, że wykonawca oferuje wykonanie przedmiotu zamówienia za
kwo
tę o 48,58% niższą od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od
towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania. Izba zwraca uwagę, że drugi z
wykonawców (Odwołujący) zaoferował cenę także znacząco wyższą niż PHU P. G., a
mianowicie: 2
07.870 zł.
Tym samym z
łożenie wyjaśnień ogólnikowych, nieskorelowanych z wątpliwościami
wskazywanymi w wezwaniu, powoduje w konsekwencji
sankcję odrzucenia oferty na
podstawie art. 224 ust.6 Pzp.
W tym przypadku należało zgodzić się z Odwołującym, że
„Biorąc pod uwagę wyjaśnienia PHU P. G. oraz lakoniczną informację o kosztach, które są
zaniżone bądź nieprzewidziane przez wykonawcę oraz brak dowodów, należy uznać cenę
jego oferty za rażąco niską w rozumieniu ustawy Prawo zamówień publicznych”. Ponadto,
co w
ymaga podkreślenia, wezwany wykonawca PHU P. G. nawet nie potwierdził zgodności
zaoferowanej ceny
(co było podkreślone w wezwaniu) z przepisami prawa dotyczącymi
kosztów pracy oraz przepisami z zakresu prawa pracy i ubezpieczenia społecznego.
Załączoną Listę płac (…) trudno uznać (jak już wskazano) za dowód wiarygodny
skorelowany z tym przedmiotem zamówienia. Co do sprzętu PHU P. G. nie przedstawił
żadnych dowodów na okoliczność dysponowania własnym zapleczem sprzętowym wraz ze
specjalistycznym osprzętem (ładowarki, samochody). W przypadku kosztów transportu
(kosztów pracy samochodów ciężarowych) w żaden sposób nie wyjaśniono w jakiej
wysokości te koszty zostały uwzględnione w cenie oferty.
Co do pozostałych zarzutów Izba również zgodziła się z Odwołującym, że
„Obowiązkiem Zamawiającego jest prowadzenie postępowania o udzielnie zmówienia
publicznego z poszanowaniem zasad zamówień publicznych oraz w zgodzie z
obowiązkami nałożonymi na niego przez ustawę”. Zamawiający nie może zastępować
wykonawcy w składaniu wyjaśnień czy dowodów. W tej sprawie właściwa ocena wyjaśnień
złożonych przez wykonawcę PHU P. G. powinna skutkować - jak już wskazywano -
odrzuceniem oferty tego wykonawcy, a nie jej wyborem
. Niewątpliwie z zarzutami
omawianymi wcześniej koresponduje zarzut naruszenia art. 16 pkt 1, 2 i 3 Pzp, trudno
bowiem byłoby uznać, że w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego ocena
wyjaśnień wykonawcy PHU P. G.(w konsekwencji jej wybór) została
dokonana z poszanowaniem
reguł uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców
oraz
zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości, w sytuacji, gdy Zamawiający
dokonując oceny tej oferty w aspekcie ceny – jak podaje w odpowiedzi na odwołanie i co
podtrzymał na rozprawie: (…) miał na względzie wieloletnie doświadczenie Wykonawcy w
zakresie prowadzonej działalności gospodarczej (wg. wpisu w CEIDG od 16.07.1997 r.), w
tym posiadane zezwol
enie na transport odpadów (wg. wpisu w CEIDG Od 3.11.2015 r.), a
co za tym idzie, zd
olność do oszacowania kosztów niezbędnych do realizacji zamówienia.
Zamawiający miał również na uwadze okoliczność wzięcia udziału przez Wykonawcę w
wizji lokalnej, pozwala
jącej na oszacowanie we własnym zakresie ilości oraz miejsca
położenia odpadów. W zakresie podanego przez Wykonawcę kosztu transportu
Zamawiający wziął pod uwagę bliskość siedziby Wykonawcy od miejsca położenia
od
padów (wg. mapy Google 13,1 km). Zgodnie z Opisem przedmiotu zamówienia, transport
odpadów miał nastąpić do najbliższego legalnego wysypiska śmieci celem utylizacji.
W zakr
esie deklaracji przedstawienia „wszystkich dokumentów w systemie BDO",
Zamawiający ustalił w systemie BDO, że Wykonawca posiada wpis w Dziale VII
„Transportujący odpady", w zakresie dotyczącym kodów odpadów wskazanych przez
Wykonawcę w wyjaśnieniach, adekwatnych do przedmiotu zamówienia”. A jako dowody
załączył: wydruk z CEIDG, notatkę z wizji lokalnej z dnia 12.12.2022 r., wydruk z mapy
Google, - wydruk z Systemu BDO
”. Nie wyjaśnił także różnic w tonażu, jakie Wykonawca
przyjął do wyceny. Tej kwestii nie wyjaśnił także przedłożony na rozprawie kosztorys
sporządzony w cenach IV kwartału 2020 r. Dotyczy ponadto ilości zbliżonych do tych z
SWZ i
OPZ (600 t) a nie wskazywanych w wyjaśnieniach (400t).
Zatem taka bezkrytyczna ocena tych
wyjaśnień mogła prowadzić do wniosku, że
wykonawca PHU P. G.
był preferencyjne traktowany z naruszeniem interesu
Odwołującego, co w konsekwencji powoduje naruszenie zasad określonych we wskazanym
art. 16 ustawy Pzp. W kon
sekwencji także za zasadny należało uznać zarzut naruszenia
art. 239 ust. 1 Pzp, albowiem dokonano wyboru oferty PHU P. G. jako oferty
najkorzystniejs
zej w niniejszym postępowaniu, podczas gdy oferta wykonawcy podlegała
odrzuceniu z powodu
rażąco niskiej ceny.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 557 i 575 ustawy Pzp oraz uwzględniając przepisy rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu
od odwołania (Dz. U. z 2020r. poz. 2437).
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
………………………………….