KIO 3005/23 WYROK dnia 31 października 2023 r.

KIO 3005/23 

Sygn. akt: KIO 3005/23 

WYROK 

z dnia 31 

października 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodnicząca:      Emilia Garbala 

Protokolant:            

Oskar Oksiński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  31 

października  2023  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  9  października  2023  r.  przez 

wykonawc

ę W i W PLUS sp. z o.o., ul. Ryska 8, 66-400 Gorzów Wielkopolski, 

w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:  Krajowy  Ośrodek  Wsparcia 

Rolnictwa Oddział Terenowy w Koszalinie, ul. Partyzantów 15a, 75-411 Koszalin, 

przy  udziale  wykonawcy:  Elbud  Szczecin  sp.  z  o.o.,  ul.  Hangarowa  2,  70-767  Szczecin, 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,  

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

najkorzystniejszej  oferty,  odrzucenie  oferty  wykonawcy  Elbud  Szczecin  sp.  z  o.o.  na 

podstawie  art.  224  ust.  6  w  zw.  z  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych 

oraz powtórzenie czynności badania i oceny ofert,  

kosztami  postępowania obciąża  zamawiającego:  Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa 

Oddział Terenowy w Koszalinie, ul. Partyzantów 15a, 75-411 Koszalin, i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: 

siedem 

tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  odwołującego:  W  i  W 

PLUS  sp.  z  o.o.,  ul.  Ryska  8,  66-

400  Gorzów  Wielkopolski,  tytułem  wpisu  od 

odwołania, 

KIO 3005/23 

zasądza od zamawiającego: Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa Oddział Terenowy  

w  Koszalinie,  ul.  Partyzantów  15a,  75-411  Koszalin,  na  rzecz  odwołującego:  W  i  W 

PLUS  sp.  z  o.o.,  ul.  Ryska  8,  66-

400  Gorzów  Wielkopolski,  kwotę  7  500  zł  00  gr 

(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów 

uiszczonego wpisu od odwołania. 

Stosownie do  art.  579  ust.  1  i  art.  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  września 2019 r.  Prawo 

zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.U.  z  2023  r.  poz.  1605  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok    -                          

w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodnicząca:      ………………… 

KIO 3005/23 

Sygn. akt KIO 3005/23 

                                                             UZASADNIENIE   

Zamawiający  –  Krajowy  Ośrodek  Wsparcia  Rolnictwa  Oddział  Terenowy  w  Koszalinie,                      

ul.  Partyzantów  15a,  75-411  Koszalin,  prowadzi  w  trybie  podstawowym  bez  negocjacji, 

postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.

„Likwidacja nielegalnych składowisk 

odpadów  znajdujących  się  na  nieruchomościach  wchodzących  w  skład  Zasobu  Własności 

Rolnej  Skarbu Państwa na  terenie działania KOWR OT w  Koszalinie”,  numer referencyjny: 

KOS.WOP.260.7.2023. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Biuletynie 

Zamówień Publicznych w dniu 08.08.2023 r., nr 2023/BZP 00345731/01. 

W  dniu  09.10.2023 

r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wpłynęło  odwołanie 

wniesione  przez  wykonawc

ę  W  i  W  PLUS  sp.  z  o.o.,  ul.  Ryska  8,  66-400  Gorzów 

Wielkopolski 

(dalej:  „Odwołujący”),  w  którym  Odwołujący  zarzucił  Zamawiającemu 

naruszenie: 

1)  art.  239  ust.  1  ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.U.  z  2022  r.  poz.  1710  ze 

zm.),  zwanej  dalej:  „ustawą  Pzp”,    poprzez  dokonanie  wyboru  oferty  wykonawcy  Elbud 

Szczecin sp. z o.o. 

jako oferty najkorzystniejszej w niniejszym postępowaniu, podczas gdy 

oferta ww. wykonawcy podlega odrzuceniu z powodu rażąco niskiej ceny; 

2)  art.  226  ust.  1  pkt  8)  i  art.  224  ust.  6  w  zw.  z  art.  16  pkt  1,  2  i  3  ustawy  Pzp,  poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  ww. 

wykonawcy  jako  oferty  zawierającej  rażąco  niską 

cenę, podczas gdy treść udzielonych przez ww. wykonawcę wyjaśnień (w szczególności, 

wobec  braku  przedstawienia  jakichkolwiek  dowodów,  zaniżenia  kosztów  wykonania 

zamówienia,  pominięcia  niektórych  kosztów  koniecznych  do  prawidłowego  wykonania 

zamówienia)  potwierdza,  że  ww.  oferta  zawiera  rażąco  niskie  ceny  z  przyczyn 

wskazanych szczegółowo w uzasadnieniu niniejszego odwołania, w wyniku czego doszło 

do  zaniechania  przeprowadzenia  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób 

zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  równe  traktowanie  wykonawców  oraz 

zgodnie                           

z zasadami proporcjonalności i przejrzystości, 

3)  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  ponowne  wezwanie  ww.  wykonawcy 

do  złożenia 

wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, podczas gdy nie zaszły ku temu przesłanki, a 

tym  samym  umożliwienie  wykonawcy  niejako  sporządzenie  wyjaśnień  odpierających 

wszelkie zarzuty przytoczone w pierwotnym odwołaniu i co najważniejsze przedstawienie 

dowodów, 

4)  art.  16  ust.  1  ustawy  Pzp 

poprzez  prowadzenie  postępowania  z  naruszeniem  zasady 

uczciwej konkurencji. 

KIO 3005/23 

W  szczególności  Odwołujący  podniósł,  co  następuje.    „(…)  Mając  na  względzie  treść 

odwołania mojej Mandantki,  a także  późniejszą bardzo  wysoce  sugerującą treść  wezwania 

Zamawiającego  do  złożenia  wyjaśnień,  nie  jest  istotą  niniejszego  odwołania  wnikliwe 

stawianie zarzutów wyjaśnieniom. Oczywistym bowiem jest, że znając zarzuty i mając wprost 

wskazanie  co  należy  przedstawić,  Wykonawca  przedłożył  wyjaśnienia,  tak  aby  ich  analiza 

spełniała  wszelkie  wymagania  narzucone  pierwotnie  przed  Odwołującego.  Musiałby  się  on 

wykazać  wysokim  poziomem  indolencji,  gdyby  nie  odpowiedział  na  wskazane  pytania. 

Jednakże  takie  wyjaśnienia,  w  kontekście  dalej  przywołanych  zarzutów  winny  zostać 

pominięte.  Dopuszczenie  ich  bowiem  stanowi  wyraz  nieuczciwej  konkurencji.  Zgodnie                  

z  art.  16  pzp  Zamawiający  przygotowuje  i  przeprowadza  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  w  sposób:  zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  oraz  równe 

traktowanie  wykonawców.  Tak  sformułowane  wezwanie  jednoznacznie  wskazuje  na 

okoliczność,  że  ELBUD  jest  traktowany  jako  wykonawca  priorytetowy,  który  wolą 

Zamawiającego ma wygrać zamówienie. To zaś jest nie dopuszczalne w pzp. (…) 

Z orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej wynika, że zamawiający może ponownie 

zwrócić się o wyjaśnienia zaoferowanej ceny, tylko i wyłącznie wtedy, gdy wyjaśnienia, które 

wykonawca złożył za pierwszym razem nie były ogólnikowe i wymijające, lecz merytoryczne. 

Ponowienie  wezwania  musi  być  w  sposób  szczególny  uzasadnione.  Nie  może  stanowić 

„ratowania” oferty wówczas, gdy wykonawca składa wyjaśnienia zbyt ogólne. Innymi słowy, 

brak  rzetelności  i  staranności  po  stronie  wykonawcy  nie  może  uzasadniać  kierowania  do 

niego  kolejnych  wezwań  w  trybie  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny.  Podobnie  zresztą  brak 

specjalistycznej  wiedzy  po  stronie  Zamawiającego  na  której  to  brak  powołano  się  w 

odpowiedzi na odwołanie. Jeśli Zamawiający nie posiadał takiej wiedzy winien był skorzystać 

przy przeprowadzaniu postępowania z osoby posiadającej specjalistyczną wiedzę, tak jak się 

dzieje  np.  przy  robotach  budowlanych  gdzie  Zamawiający  powołują  inspektorów  nadzoru 

budowalnego.  Natomiast  w  przypadku,  gdy  wykonawca  pierwotnie  składa  wyjaśnienia 

ogólne,  mało  rzeczowe,  zamawiający  ma  obowiązek  dokonać  oceny  wyłącznie  tych 

wyjaśnień. A już zupełnie niedopuszczalna jest sytuacja w której to Zamawiający konstruuje 

ponowne wezwanie do udzielenia wyjaśnień w sposób, który ma dać odpowiedź na zarzuty 

podstawione  wyjaśnieniom  w  pierwszym  odwołaniu.  Należy  pamiętać,  że  nie  jest  rolą 

Zamawiającego  przejęcie  od  Wykonawcy  inicjatywy  w  wyjaśnieniu  rażąco  niskiej  ceny  i 

kierowanie wezwań „do skutku”. Zamawiający nie może wzywać wykonawcy kilkakrotnie do 

uszczegółowienia                                        i  skonkretyzowania  ogólnikowych  twierdzeń  podanych 

wcześniej.  Tym  samym  uznać  należy  jednoznacznie,  że  Zamawiający  może  powtórnie 

wezwać  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień  w  kwestii  rażąco  niskiej  ceny,  jeśli  pierwsze 

wyjaśnienia są rzetelne, lecz rodzą                                        u zamawiającego nowe 

wątpliwości. Na przykład, gdy treść wyjaśnień jest niejasna dla zamawiającego i oczekuje on 

KIO 3005/23 

doprecyzowania niektórych zagadnień. (…) 

Reasumując kolejne wezwania do wyjaśnienia tego samego zakresu informacji przez 

ELBUD, przy jego pierwotnej niestarannej postawie stanowi nic innego jak danie mu drugiej 

szansy  na  złożenie  wyjaśnień  i  przewagę  nad  innymi  wykonawcami  ubiegającymi  się                              

o  udzielenie  zamówienia  –  albowiem  zna  on  już  zarzuty  co  do  swojej  kalkulacji.  Takie 

działanie zaś uznać należy za niezgodne z przepisami art. 224 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, które 

prowadzi  bowiem  do  naruszenia  zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania 

wykonawców,  poprzez  sugerowanie  wykonawcy,  jakie  wyjaśnienia  powinien  ostatecznie 

złożyć.” 

W związku z powyższym Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, 

2)  dokonania odrzucenia oferty wykonawcy Elbud Szczecin sp. z o.o., 

powtórzenia czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej. 

W  dniu  13.10.2023  r.  wykonawca  Elbud  Szczecin  sp.  z  o.o.,  ul.  Hangarowa  2,                        

70-767Szczecin 

dalej:  „Przystępujący”)  zgłosił  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego.  Izba  stwierdziła,  że  przystąpienie  zostało 

dokonane skutecznie. 

Pismem  z  dnia  23.10.2023  r.  Z

amawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której 

wniósł  o  jego  oddalenie.  Pismem  z  dnia  30.10.2023  r.  Przystępujący  przedstawił  swoją 

argumentację w sprawie, również wnosząc o oddalenie odwołania. 

Obecne na rozprawie Strony podtrzyma

ły swoje stanowiska.                         

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje: 

Przedmiotem  zamówienia  jest  likwidacja  nielegalnych  składowisk  odpadów 

znajdujących  się  na  nieruchomościach  wchodzących  w  skład  Zasobu  Własności  Rolnej 

Skarbu  Państwa  na  terenie  działania  KOWR  OT  w  Koszalinie,  oznaczonych  w  ewidencji 

gruntów,  jako  działki  o  wskazanych  w  specyfikacji  warunków  zamówienia  (dalej:  „SWZ”) 

numerach.  

W  rozdziale  III  pkt  9  SWZ  Zamawiający  wskazał:  Wykonawca  przygotowując  ofertę 

oprócz  prac  i  obowiązków  wynikających  z  załączonej  do  postępowania  dokumentacji 

powinien  przewidzieć  wszystkie  koszty  i  okoliczności,  które  towarzyszą  lub  mogą 

towarzyszyć wykonaniu tego zamówienia i które są konieczne dla prawidłowej jego realizacji. 

KIO 3005/23 

W  cenie  oferty  należy  uwzględnić  wszelkie  koszty  prac  i  innych  czynności  zapewniających 

prawidłową realizację przedmiotu umowy wraz ze sprzętem, zorganizowaniem i utrzymaniem 

zaplecza  technicznego 

oraz  koszty  wykonania  obowiązków  z  tytułu  rękojmi  i  gwarancji. 

Wykonawca  powinien 

przewidzieć  wszystkie  okoliczności,  które  mogą  wpłynąć  na  cenę 

składanej  oferty.  Wynagrodzenie  ryczałtowe  obejmuje  ryzyko  i  odpowiedzialność 

Wykonawcy 

za  prawidłowe  oszacowanie  wszystkich  kosztów  związanych  z  realizacją 

przedmiotu 

zamówienia,  a  żadne  niedoszacowanie,  pominięcie,  brak  rozpoznania  czy  brak 

staranności Wykonawcy                                w obliczeniu wynagrodzenia ofertowego nie 

może  stanowić  podstawy  do  podwyższenia  wynagrodzenia,  ani  do  żądania  podwyższenia 

wynagrodzenia. 

W rozdziale XII  pkt  2 SWZ  Zamawiający  wskazał:  Cena ofertowa/ceny jednostkowe 

muszą  obejmować  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją  przedmiotu  zamówienia, 

wszystkie inne koszty oraz ewentualne upusty 

i rabaty a także wszystkie potencjalne ryzyka 

ekonomiczne,  jakie  mogą  wystąpić  przy  realizacji  przedmiotu  umowy,  wynikające                                      

z okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili zawierania umowy. 

Zamawiający  przeznaczył  na  sfinansowanie  zamówienia  500.000  zł  brutto.                                 

W postępowaniu złożono dwie oferty: oferta Przystępujący z ceną - 197 380 zł brutto, oferta 

Odwołującego z ceną - 561.600,00 zł brutto. 

Pismem z dnia 23.08

.2023 r. Zamawiający, na podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy 

Pzp, 

wezwał  Przystępującego  do  złożenia  wyjaśnienia  w  przedmiocie  ceny  jego  oferty, 

cytu

jąc w uzasadnieniu art. 224 ust. 3 ustawy Pzp (z podkreśleniem okoliczności z pkt 4, 6 i 

7  tego  przepisu)  i  dodając,  „że  wyjaśnienia  wraz  z  odpowiednimi  dowodami,  powinny  być 

szczegółowe  i  konkretne.  Obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny 

lub  kosztu  spoczywa  na  wykonawcy.  Odrzuceniu 

–  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub 

kosztem 

– podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, 

lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub 

kosztu

”. 

Pismem  z  dnia  24.08.2023  r.  Przystępujący  złożył  wyjaśnienia,  w  których                                      

w  szczególności  wymienił  rodzaje  posiadanych  pojazdów,  wskazał,  że  będzie  potencjalnie 

wytwórcą  i  posiadaczem  odpadów,  podał  szacunkowe  koszty  wykonania  usługi  dla  każdej                  

z  lokalizacji  odpadów,  wskazał,  że  zamówienie  będzie  wykonywać  4-osobowa  brygada, 

której  wynagrodzenie  jest  zgodne z  obowiązującymi  przepisami,  dodał,  że  zamierza  w  taki 

sposób ułożyć logistykę parku maszynowego, aby pojazdy wykorzystywać jednocześnie do 

innych  komercyjnych  zleceń,  dzięki  czemu  nie  będą  one  „wracać  na  pusto”.  Do  ww. 

KIO 3005/23 

wyjaśnień  Przystępujący  dołączył  dowody  w  postaci  zdjęć  leżących  odpadów  -  na 

potwierdzenie odbycia wizji lokalnej na terenie objętym zamówieniem.  

Pismem  z  dnia  29.08.2023  r.  Zamawiający  poinformował  o  wyborze  jako 

najkorzystniejszej oferty Przystępującego.  

Pismem  z    dnia  04

.09.2023  r.  Odwołujący  wniósł  odwołanie  kwestionując  wybór 

oferty  Przystępującego  jako  najkorzystniejszej  oraz  zaniechanie  odrzucenia  tej  oferty  jako 

zawierającej rażąco niska cenę. Zamawiający uwzględnił odwołanie w części i 14.09.2023 r. 

zawiadomił  wykonawców  o  unieważnieniu  czynności  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  oraz 

przystąpieniu  do  ponownego  badania  i  oceny  ofert.  Izba  umorzyła  więc  postępowanie 

odwoławcze  na  podstawie  art.  568  pkt  2  ustawy  Pzp  jako  zbędne  (postanowienie  z  dnia 

15.09.2023 r. sygn. akt KIO 2614/23). 

Pismem  z  dnia  15.09.2023  r.  Zamawiający  ponownie  wezwał  Przystępującego  do 

złożenia  wyjaśnienia  w  przedmiocie  ceny  jego  oferty,  wskazując  w  uzasadnieniu: 

„Zamawiający  chcąc  usunąć  uchybienia,  które  zostały  popełnione  podczas  badania  ceny, 

wydającej  się  rażąco  niską  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  mając  na  uwadze 

dochowanie  należytej  staranności  w  prowadzeniu  postępowania  wzywa  do  przedstawienia 

szczegółowej  kalkulacji  zarówno  kosztów  bezpośrednich,  tj.  liczby,  czasu  pracy  i  kosztów 

pracy osób realizujących przedmiotowe zadanie (z rozbiciem na koszty pracy pracowników 

fizycznych  oraz  kierowców  i  operatorów  maszyn  –  jeśli  dotyczy),  kosztów  transportu 

odpadów  znajdujących  się  na  nieruchomościach  objętych  przedmiotowym  postępowaniem,                                    

z wykazaniem kosztów transportu z siedziby firmy do miejscowości gdzie zlokalizowane są 

odpady,  a  następnie  do  punktów  docelowych  gdzie  odpady  zostaną  zutylizowane                                    

z  uwzględnieniem  odległości  od  siebie  ww.  punktów,  kosztów  pracy  oraz  transportu 

ciężkiego  sprzętu  z  siedziby  Wykonawcy  do  miejsca  prowadzenia  prac  (jeśli  dotyczy), 

kosztów pośrednich – związanych np. z kosztami delegacji i zakwaterowaniem pracowników 

delegowanych  do  realizacji  przedmiotowego  zadania  i  zysku  Oferenta.  Wykonawca 

zobowiązany  jest  do  przedstawienia  dowodów  potwierdzających  prawidłowość 

przedstawionych  w  kalkulacji  założeń  w  zakresie  odbioru  i  utylizacji  odpadów,  w  postaci 

zobowiązań  podmiotów  trzecich  do  odbioru  odpadów  w  ilości  i  kwotach  przedstawionych 

przez Oferenta lub rachunków bądź faktur wskazujących na możliwość oddania do utylizacji 

odpadów w założonych cenach. Ponadto wzywam Wykonawcę do przedstawienia dowodów 

na  rzeczywiste  posiadanie  pojazdów  niezbędnych  do  prawidłowej  realizacji  zadania. 

Zamawiający  wnosi  o  uzupełnienie  odpowiedzi  o  wskazane  czynniki,  tak,  aby  miała  ona 

charakter wyczerpujący”. 

KIO 3005/23 

Pismem  z  dnia  21.09.2023  r.  Przystępujący  udzielił  wyjaśnień,  dołączył  do  nich 

dowody  w  postaci  oferty  handlowej  kontrahenta,  przykładowych  cenników  z  innych  ofert 

handlowych  i  zestawienia  posiadanego  sprzętu,  a  całość  zastrzegł  jako  tajemnicę 

przedsiębiorstwa.  

Pismem  z  dnia  27.09.2023  r.  Zamawiający  ponownie  (po  raz  trzeci)  wezwał 

Przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  w  przedmiocie  ceny  jego  oferty  wskazując                                

w  uzasadnieniu:  „wzywam  do  uzupełnienia  przedstawionych  wyjaśnień  o  podpisaną  przez 

osobę upoważnioną ze strony Państwa kontrahenta ofertę handlową (stanowiącą załącznik 

nr  1  do  wyjaśnień)  oraz  przedstawienia  dowodów  na  rzeczywiste  posiadanie  sprzętu 

niezbędnego  do  prawidłowej  realizacji  zadania,  wskazanego  w  załączeniu  nr  2  do 

przedmiotowych wyjaśnień”. 

Pismem  z  dnia  29.09.2023  r.  Przystępujący  złożył  wyjaśnienia  o  treści:  „W 

odpowiedzi  na  wezwanie  na  do  ponownych  wyjaśnień  w  kwestii  posiadanych  pojazdów 

poniżej  jeszcze  raz  wykaz  pozycji  możliwych  do  realizacji  tego  zadania.  Jesteśmy 

faktycznym  i  jedynym  posiadaczem  i  użytkownikiem  wszystkich  tych  pozycji.  W 

wyjaśnieniach  złożonych  wcześniej  stwierdziliśmy,  iż  do  całościowej  likwidacji  tych 

składowisk będziemy potrzebować maksymalnie 10 dni roboczych. Faktycznie będąc bardzo 

szczegółowym musimy dodać tu jeszcze koszt licencji transportowych, koszt systemu Via Tol 

i koszt ubezpieczenia OC i AC pojazdów. W zupełności przez te 10 dni roboczych wystarczą 

nam maksymalnie trzy, cztery pozycje poniżej. Wyliczając proporcjonalnie wszystkie powyżej 

składowe,  koszt  jednego  auta  na  10  dni  roboczych  w  miesiącu  jest  bardzo  znikomy  do 

kosztów realizacji całego zadania i szacujemy, iż wach się na ok. 600 zł netto. Reasumując 

należy doliczyć jeszcze ok. 2400 zł netto. Odnosząc się precyzyjnie do Państwa wezwania 

dołączamy na dowód przykładowe scany naszych dowodów rejestracyjnych. Mamy nadzieję, 

że te wyjaśnienia w całości wyczerpują sporne kwestie”. 

Pismem  z  dnia  04.10.2023  r. 

Zamawiający  ponownie  poinformował  o  wyborze  jako 

najkorzystniejszej oferty Przystępującego. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  rozpoznając  na  rozprawie  złożone  odwołanie                                             

i  uwzględniając  dokumentację  z  niniejszego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego oraz stanowiska  Stron i P

rzystępującego złożone na piśmie i podane do 

protokołu rozprawy, zważyła, co następuje.  

W pierwszej kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy 

KIO 3005/23 

Pzp, tj. istnienie po stronie O

dwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość 

poniesienia przez niego szkody z uwagi na kwestionowane zaniechanie Z

amawiającego.  

Ponadto 

Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych 

skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp. 

Zgodnie z art. 224 ust. 1, 2, 5 i 6 ustawy Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi                          

w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od 

wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub 

ich istotnych części składowych. 

2. W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% 

od: 

1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed 

wszczęciem  postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert 

niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się 

o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika                                   

z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 

2)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, 

w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 

wyjaśnień,                        o których mowa w ust. 1. 

5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

6.  Odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy, 

który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz                                    

z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

Zgodnie  z  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp,  z

amawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli 

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odnosząc  się  do  zarzutów  odwołania,  w  pierwszej  kolejności  należy  zauważyć,  że 

zamawiający  mają  prawo  ponowić  wezwanie  do  wyjaśnień  w  trybie  art.  224  ust.  1  lub  2 

ustawy Pzp, ale mają też obowiązek mieć na uwadze treść art. 16 pkt 1 i 2 ustawy Pzp, który 

przewiduje podstawowe zasady udzielania zamówień, tj. zachowanie przejrzystości, uczciwej 

konkurencji i równego traktowania wykonawców. W zależności od konkretnych okoliczności 

faktycznych 

konieczność  ponownego  wezwania  może  wynikać  przede  wszystkim  z  braku 

KIO 3005/23 

szczegółowego sformułowania pierwotnego wezwania, czego konsekwencją są również nie 

dość  szczegółowe  wyjaśnienia  wykonawcy,  jak  też  może  dotyczyć  sytuacji,  kiedy 

wykonawca już za pierwszym razem udzielił konkretnych, spójnych wyjaśnień, które jedynie  

w niektórych kwestiach wymagają doprecyzowania czy uzupełnienia.  

W  niniejszej  sprawie 

pierwsze  wezwanie  Zamawiającego  z  dnia  23.08.2023  r. 

rzeczywiście  ograniczało  się  do  przytoczenia  treści  art.  224  ust.  3  ustawy  Pzp                                          

(z podkreśleniem okoliczności z pkt 4, 6 i 7 tego przepisu), niemniej jednak należy zwrócić 

uwagę na dwie kwestie.  

Po  pierwsze,  ogólne  wezwanie  nie  zwalnia  wykonawcy  z  obowiązku  złożenia 

wyjaśnień, które będą potwierdzać realność ceny jego oferty. Wykonawca oczywiście nie ma                    

w  takim  wypadku  podstaw  do  tego,  by  domyślać  się,  jakie  konkretne  czynniki  wzbudziły 

wątpliwości  zamawiającego  i  dlatego  jego  wyjaśnienia  mogą  się  do  tych  akurat  czynników 

nie odnosić, skoro zamawiający ich nie sprecyzował. Niemniej jednak, w przypadku takiego 

ogólnego  wezwania  wykonawca  powinien  złożyć  wyjaśnienia  w  takim  zakresie,  jaki  sam 

uznaje  za  istotny  dla  wyliczenia  ceny  oferty  i  w  tym  zakresie  wyjaśnienia  te  powinny  być 

szczegółowe,  rzetelne,  spójne  oraz  poparte  dowodami.  Innymi  słowy:  nawet  jeśli 

zamawiający w wezwaniu nie sprecyzuje kwestii wymagających wyjaśnień i wykonawca sam 

będzie  musiał  zdecydować,  które  okoliczności  wpływają  na  sposób  wyliczenia  ceny  jego 

oferty 

w  takim  stopniu,  że  powinny  zostać  wyjaśnione,  to  w  zakresie  tych  właśnie 

okoliczności  jego  wyjaśnienia  powinny  być  szczegółowe,  rzetelne,  spójne  oraz  poparte 

dowodami

.  Jeżeli  po  uzyskaniu  takich  wyjaśnień  zamawiający  uzna,  że  jakaś  kwestia  w 

dalszym ciągu wymaga doprecyzowania lub uzupełnienia, powinien wezwać wykonawcę do 

sprecyzowania lub uzupełnienia tej właśnie kwestii. Jeżeli natomiast wyjaśnienia są ogólne, 

niespójne,  nie  dające  obrazu,  skąd  wzięła  się  taka  a  nie  inna  cena  oferty  i  nie  są  poparte 

dowodami, zamawiający nie ma podstaw do kierowania do wykonawcy kolejnego wezwania 

do złożenia wyjaśnień i dawania w ten sposób temu wykonawcy „drugiej szansy”. 

Jak  już  wyżej  wskazano,  w  niniejszej  sprawie  Zamawiający  skierował  do 

Przystępującego  ogólne  wezwanie,  niemniej  jednak  Przystępujący  nawet  w  zakresie  tych 

informacji,  które  sam  uznał  za  istotne,  nie  przedstawił  rzetelnych  wyjaśnień.  Przykładowo 

Przystępujący: 

wymienił  rodzaje  posiadanych  pojazdów,  ale  nie  wskazał,  ile  ich  posiada  w  zakresie 

każdego  rodzaju,  ile  zamierza  użyć  do  wykonania  zamówienia,  jakie  przewiduje  koszty 

transportu  odpadów  (np.  zakładany  kilometraż,  koszty  paliwa,  ewentualne  rabaty,  ilość 

kursów, koszty pracy kierowców), 

wskazał, że będzie potencjalnie wytwórcą i posiadaczem odpadów, ale nie wskazał, jakie 

ma to znaczenie dla sposobu wykonania zamówienia i dla ceny oferty,  

KIO 3005/23 

podał  szacunkowe  koszty  wykonania  usługi  dla  każdej  z  lokalizacji  odpadów,  ale  bez 

wskazania podstaw wyliczenia tych kosztów, czyli bez wskazania, skąd wzięły się w tych 

wyjaśnieniach  takie  a  nie  inne  kwoty,  z  jakich  wyliczeń  one  wynikają,  jakie  założenia 

przyjął do ich wyliczenia,  

wskazał,  że  zamówienie  będzie  wykonywać  4-osobowa  brygada,  której  wynagrodzenie 

jest  zgodne  z  obowiązującymi  przepisami,  ale  nie  wskazał  wysokości  tego 

wynagrodzenia, jak też nie wskazał, jaki przewidywany przez niego organizacyjny sposób 

wykonania zamówienia pozwala zakładać, że 4-osobowa brygada wystarczy do realizacji 

tego zamówienia, 

wskazał,  że  zamierza  w  taki  sposób  ułożyć  logistykę  parku  maszynowego,  aby  pojazdy 

wykorzystywać jednocześnie do innych komercyjnych zleceń, dzięki czemu nie będą one 

„wracać  na  pusto”,  ale  nie  podał,  na  czym  polega  ta  logistyka,  czyli  w  jaki  sposób 

zapewni,  że  pojazdy  „nie  będą  wracać  na  pusto”,  a  jednocześnie  nie  ucierpi  na  tym 

realizacja przedmiotowego zamówienia, jak też nie wskazał, w jaki sposób wpłynie to na 

cenę oferty. 

W  tym  stanie  rzeczy,  mimo  nawet  ogólnego  wezwania  z  dnia  23.08.2023  r.,  nie  można 

uznać,  że  Przystępujący  sprostał  obowiązkowi  złożenia  szczegółowych,  rzetelnych  i 

spójnych wyjaśnień, które pozwalałyby Zamawiającemu na skierowanie kolejnego wezwania, 

tym  razem  już  tylko  w  zakresie  koniecznym  do  doprecyzowania  czy  uzupełnienia  jakiejś 

kwestii.   

W  istocie w  pierwszych  złożonych  przez  Przystępującego  wyjaśnieniach  wszystko 

wymaga doprecyzowania i uzupełnienia, bo przedstawione w nich informacje nie dają żadnej 

wiedzy,  w  jaki  sposób  została  wyliczona  cena  oferty  i  że  cena  ta  pozwala  na  należyte 

wykonanie  zamówienia.  Należy  przy  tym  podkreślić,  że  nie  jest  rolą  zamawiającego 

domyślać się, co legło u podstaw wyliczenia ceny oferty i jaki miało wpływ na jej wysokość. 

Obowiązek  wykazania  powyższego  spoczywa  na  wykonawcy,  co  wynika  z  art.  224  ust.  5 

ustawy Pzp.  

Po  drugie, 

należy  zauważyć,  że  nawet  w  ogólnym  wezwaniu  z  dnia  23.08.2023  r., 

zgodnie  z  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp, 

Zamawiający  żądał  złożenia  dowodów  wpisując  to 

żądanie  wytłuszczonym  drukiem.  Tymczasem  Przystępujący  złożył  jako  „dowody”  zdjęcia 

leżących odpadów na potwierdzenie odbycia wizji lokalnej na terenie objętym zamówieniem. 

„Dowody”  te  zatem  w  żaden  sposób  nie  potwierdzają  prawdziwości  informacji  zawartych                      

w wyjaśnieniach, a w efekcie – prawidłowości wyliczenia ceny oferty. Składając wyjaśnienia              

o  treści  wskazanej  powyżej  Przystępujący  powinien  był  więc  dołączyć  jako  dowody 

przykładowo:  dokumenty  potwierdzające  dysponowanie  określonymi  pojazdami,  dostęp  do 

rabatów  przy  zakupie  paliwa  (o  ile  ma  taki  dostęp),  zanonimizowane  umowy  o  pracę, 

dokumenty  potwierdzające  wykonywanie  komercyjnych  zleceń,  których  charakter  i 

KIO 3005/23 

lokalizacja  pozwolą  na  pogodzenie  transportu  z  realizacją  niniejszego  zamówienia  oraz  na 

obniżenie  ceny,  umowy  z  kontrahentami,  w  tym  ze  wskazaną  w  wyjaśnieniach 

„specjalistyczną firmą, która to podstawi swoje kontenery i wywiezie to do miejsca utylizacji”, 

umowy  /oferty  handlowe/  cenniki  od  firm  zajmujących  się  utylizacją.  Przy  czym  należy 

zauważyć,  że  żądanie  złożenia  dowodów  na  potwierdzenie  wiarygodności  składanych 

wyjaśnień, nie tylko wynika z art. 224 ust.1 ustawy Pzp, ale także jasno zostało wskazane z 

wezwaniu  Zamawiającego  z  dnia  23.08.2023  r.  Brak  złożenia  jakichkolwiek  dowodów    (bo 

jak już wyżej wskazano - zdjęcia leżących odpadów nie są dowodami potwierdzającymi cenę 

oferty)  również  dyskwalifikował  wyjaśnienia  Przystępującego  i  nie  dawał  Zamawiającemu 

podstaw do kierowania do Przystępującego kolejnego wezwania do złożenia wyjaśnień. 

Już tylko na marginesie należy zauważyć, że Przystępujący nawet w odpowiedzi na 

drugie,  skonkretyzowane  już  wezwanie  z  dnia  15.09.2023  r.  nie  przedstawił  wszystkich 

wymaganych  informacji  i  dowodów.  Przykładowo  w  wezwaniu  tym  Zamawiający  wprost 

wskazał:  „Ponadto  wzywam  Wykonawcę  do  przedstawienia  dowodów  na  rzeczywiste 

posiadanie  pojazdów  niezbędnych  do  prawidłowej  realizacji  zadania”,  a  Przystępujący  do 

odpowiedzi  z  dnia 

21.09.2023  r.  dołączył  jedynie  zestawienie  posiadanego  sprzętu  bez 

dowodów  na  jego  posiadanie.  Dopiero  w  odpowiedzi  na  trzecie  wezwanie  z  dnia 

27.09.2023r. przedstawił skany dowodów rejestracyjnych pojazdów. Izba rozumie przy tym, 

że  oferta  Przystępującego  jest  jedyną  mieszczącą  się  w  budżecie  Zamawiającego,  co 

zapewne motywowało Zamawiającego do „walki” o jej utrzymanie w postępowaniu, ale fakt 

ten 

nie  zwalnia  Zamawiającego  z  obowiązku  przestrzegania  przepisów  ustawy  Pzp,  w  tym 

przepisów  nakazujących  odrzucenie  oferty  wykonawcy,  który  nie  wykazał  realności  ceny 

swojej oferty. 

Nie można także zgodzić się z argumentacją Zamawiającego odnoszącą się do etapu 

ustalania  wartości  szacunkowej  zamówienia,  kiedy  to  jedna  ze  złożonych  w  ramach 

rozpoznania cenowego 

ofert handlowych opiewała na kwotę zbliżoną do obecnej ceny oferty 

Przystępującego.  Po  pierwsze,  nie  jest  zasadne  powoływanie  się  obecnie  na  tamtą  ofertę 

handlową, gdyż zgodnie z art. 224 ust. 2 ustawy Pzp podejrzenie ceny rażąco niskiej ustala 

się w stosunku m.in. do wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o VAT, a wartość 

szacunkową zamówienia Zamawiający ustalił ostatecznie na wyższym poziomie. Po drugie, 

po  wezwaniu  do  złożenia  wyjaśnień  realność  ceny  oferty  ocenia  się  właśnie  na  podstawie 

tych  wyjaśnień  wraz  z  dowodami.  Jak  już  wyżej  wskazano,  nie  jest  rolą  Zamawiającego 

samodzielne poszukiwanie wytłumaczenia, dlaczego cena danej oferty nie jest rażąco niska. 

To wykonawca, który złożył tę ofertę i został wezwany do złożenia wyjaśnień, ma wykazać 

realność  tej  ceny,  a  Zamawiający  w  oparciu  o  złożone  wyjaśnienia  i  dołączone  do  nich 

dowody ocenia, czy oferta podlega odrzuceniu na podstawie art. 224 ust. 6 lub art. 226 ust. 1 

KIO 3005/23 

pkt 8 ustawy Pzp, czy nie. 

W  niniejszej  sprawie  Izba  stwierdziła,  że  wyjaśnienia  Przystępującego  z  dnia 

24.08.2023  r.  bez  dowodów,  nie  dawały  Zamawiającemu  podstaw  do  kierowania  do 

Przystępującego kolejnego wezwania do złożenia wyjaśnień, jak też nie dawały podstaw do 

uznania, że cena oferty Przystępującego nie jest rażąco niska. Oznacza to, że Zamawiający 

zobowiązany był  odrzucić  ofertę  Przystępującego na  podstawie  art.  224  ust.  6  w  zw. z  art. 

226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp. 

W  związku  z  tym  Izba  postanowiła  jak  w  sentencji  wyroku,  orzekając  na  podstawie              

art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 ustawy Pzp. 

O  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do  wyniku,  na  podstawie  art.  574                      

i  art.  575  ustawy  Pzp  oraz  w  oparciu  o  przepisy 

§  7  ust.  1  pkt  1  w  zw.  z  §  5  pkt  1 

rozporządzenia  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego, 

ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz.U.  z  2020  r. 

poz. 2437).    

Przewodnicząca   ...…………………..