Sygn. akt: KIO 3034/23
WYROK
z dnia 3 listopada 2023 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Anna Wojciechowska
Członkowie:
Agnieszka Trojanowska
Renata Tubisz
Protokolant:
Wiktoria Ceyrowska
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu
30 października 2023 r. odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 października 2023 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum firm:
Gülermak sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie oraz Gülermak Ađýr Sanayi Ýnţaat ve
Taahhüt A.Ţ. z siedzibą w Ankara, Turcja w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
przy udziale wykonawcy BUDIMEX S.A.
z siedzibą w Warszawie zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
przy udziale
wykonawcy PORR S.A. z siedzibą w Warszawie zgłaszającego przystąpienie
do
postępowania odwoławczego po stronie odwołującego
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się
o
udzielenie zamówienia Konsorcjum firm: Gülermak sp. z o. o. z siedzibą
w
Warszawie oraz Gülermak Ađýr Sanayi Ýnţaat ve Taahhüt A.Ţ. z siedzibą
w Ankara, Turcja i
z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum firm: Gülermak
sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie oraz Gülermak Ađýr Sanayi Ýnţaat ve
Taahhüt A.Ţ. z siedzibą w Ankara, Turcja tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum firm: Gülermak sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie oraz Gülermak
Ađýr Sanayi Ýnţaat ve Taahhüt A.Ţ. z siedzibą w Ankara, Turcja na rzecz
zamawiającego Centralnego Portu Komunikacyjnego sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy)
stanowiącą
uzasadnione
koszty
strony
poniesione
tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………
Członkowie: ………………………
………………………
Sygn. akt KIO 3034/23
Uzasadnienie
Zamawiający – Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie -
prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu
nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 11
września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. 2023 r., poz. 1605
z późn. zm. – dalej „ustawa pzp”), pn.
„Budowa konstrukcji oporowej komory „Retkinia” oraz konstrukcji oporowej komory
rozjazdowej „Fabryczna” w ramach Projektu wew.: „Budowa tunelu dalekobieżnego w Łodzi
w
ciągu linii kolejowej nr 85 wraz z włączeniem w linię kolejową nr 14” (nr postępowania
FZA.2510.47.2023/RP/48).
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowane zostało w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 10 lipca 2023 r., za numerem 2023/S 130-413481.
W dniu
12 października 2023 r. odwołanie wnieśli wykonawcy wspólnie ubiegający
się o udzielenie zamówienia Konsorcjum firm: Gülermak sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie
oraz Gülermak Ađýr Sanayi Ýnţaat ve Taahhüt A.Ţ. z siedzibą w Ankara, Turcja – dalej
Odwołujący. Odwołujący wniósł odwołanie wobec: wyboru jako najkorzystniejszej oferty
wykonawcy
BUDIMEX S.A. z siedzibą w Warszawie – dalej Przystępujący BUDIMEX oraz
zaniechania odrzucenia oferty tego Wykonawcy,
mimo iż jego oferta zawiera rażąco niską
ceną, nie obejmuje całego przedmiotu zamówienia i jest niezgodna z warunkami
zamówienia, zawiera błąd w obliczeniu ceny, a ponadto Budimex S.A. nie wykazał spełnienia
warunków udziału.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy pzp w zw. z art. 224 ust. 6 i 5 ustawy pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty Budimex S.A., a w konsekwencji jej wybór, pomimo iż Wykonawca ten
w
odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny (nie uzasadnił podanej w ofercie ceny), a zatem nie sprostał nałożonemu na
niego obowiązkowi, co winno skutkować przyjęciem przez Zamawiającego, iż wskazana
przez Budimex cena za przedmiot zamówienia jest rażąco niska, dlatego też oferta tego
Wykonawcy powinna zostać odrzucona w postępowaniu;
2. art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Budimex,
a w
konsekwencji jej wybór, pomimo iż złożona przez tego Wykonawcę oferta zawiera
rażąco niską cenę, dlatego powinna zostać odrzucona w postępowaniu;
3. art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy pzp w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy pzp poprzez brak odrzucenia
oferty Budimex, a w konsekwencji jej wybór, podczas gdy oferta ta jest niezgodna z
warunkami zamówienia (SWZ), gdyż – po pierwsze - nie obejmuje wszystkich elementów
składających się na przedmiot zamówienia – po drugie – Wykonawca, wbrew wyraźnemu
zakazowi Zamawiającego, dopuścił się przenoszenia części kosztów pomiędzy
poszczególnymi pozycjami Formularza, zawyżając przy tym wartość jednej pozycji kosztem
innej, a także wyceniając je wbrew rzeczywistemu kosztowi poszczególnych prac/ robót
(adekwatności) i nie rozkładając proporcjonalnie kosztów ogólnych, co jest wprost sprzeczne
z postanowieniami SWZ, dlatego oferta Budimex powinna zostać odrzucona;
4. art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) w zw. z art. 116 oraz art. 124 i 128 ust. 1 ustawy pzp poprzez
wybór oferty Budimex jako najkorzystniejszej w postępowaniu, mimo iż Wykonawca ten nie
wykazał spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie posiadania odpowiedniego
doświadczenia (zdolności technicznej lub zawodowej), gdyż przedłożony przez Wykonawcę
protokół odbioru nie potwierdza należytego wykonania zamówienia, a zatem Budimex
powinien być wezwany do uzupełnienia w tym zakresie, a w przypadku braku wywiązania się
z tego obowiązku, jego oferta powinna zostać odrzucona;
5. art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy pzp i art. 226 ust. 1 pkt 10) ustawy pzp w zw. z art. 223 ust. 2
pkt 3 ustawy pzp i art. 17 ust. 2 ustawy pzp poprzez brak odrzucenia oferty Budimex,
a w
konsekwencji jej wybór, mimo że jest ona niezgodna z warunkami zamówienia i zawiera
błędy w obliczeniu ceny, gdyż Wykonawca wbrew wyraźnym postanowieniom SWZ nie
obliczył wynagrodzenia za przestój według ściśle określonych w SWZ przez Zamawiającego
reguł, ale przyjął własną, być może rzeczywistą cenę w tym zakresie, co nie uprawniało
Zamawiającego do dokonania poprawy oferty w trybie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp,
dlatego też oferta Budimex powinna zostać odrzucona jako niezgodna z warunkami
zamówienia i zawierająca błędy w obliczeniu ceny;
a w konsekwencji
6. art. 16 ustawy pzp poprzez przeprowadzenie p
ostępowania w sposób niezapewniający
zachowania uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców, proporcjonalności
i
przejrzystości.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty Przystępującego Budimex jako
najkorzystniejszej
w postępowaniu,
powtórzenia czynności badania i oceny ofert,
odrzucenia oferty złożonej przez Budimex z uwagi na rażąco niską cenę oferty, brak
uzasadnienia ceny oferty oraz jej niezgodność z warunkami zamówienia.
Odwołujący uzasadniając zarzuty odwołania wskazał, że w treści postanowień
Specyfikacji Warunków Zamówienia („SWZ”) Zamawiający potwierdził m.in., że oferta musi
obejmować całość zamówienia, być zgodna z SWZ i zostać przygotowana ściśle według
wymagań określonych w SWZ (Rozdział XIII pkt 3, 5 i 6 SWZ). Ponadto w Rozdziale XVII pkt
1 SWZ wskazano, iż podana w ofercie cena ofertowa brutto musi uwzględniać wszystkie
wymagania SWZ oraz obejmować wszystkie koszty bezpośrednie i pośrednie, jakie poniesie
Wykonawca z tytułu terminowego i prawidłowego wykonania całości przedmiotu zamówienia
oraz podatek od towarów i usług (nie dotyczy Wykonawców zagranicznych, którzy nie są
płatnikami podatku VAT w Polsce). Zgodnie natomiast z treścią Rozdziału XIV SWZ,
wykonawcy oprócz Formularza Oferty zobowiązani byli złożyć również Formularze cenowe
dla Zadania nr 1 i 2, stanowiące odpowiednio Załącznik nr 3a i 3b do SWZ. Z kolei jak
wynika z
treści wspomnianych powyżej Formularzy cenowych dla poszczególnych Zadań
(komora Fabryczna oraz Retkinia), mają one być podstawą dokonywanych płatności i służyć
przedstawieniu przez wykonawcę sposobu obliczenia ceny oferty. Niedopuszczalne jest przy
tym przenoszenie części kosztów pomiędzy poszczególnymi pozycjami Formularza, a także
celowe zawyżanie jednej pozycji kosztem innej. Wykonawca zobowiązany jest wycenić
wszystkie pozycje w zakresie adekwatnym do danego asortymentu robót/prac do wykonania.
Niedopuszczalne jest również przenoszenie tzw. kosztów ogólnych całego przedsięwzięcia
do jednej lub paru wybranych pozycji Formularza. Koszty te ze swej natury powinny być
ujmowane we wszystkich jego pozycjach proporcjonalnie do ich wartości netto. Oferty
w p
ostępowaniu złożyło pięciu wykonawców. Spośród wszystkich najtańsza okazała się
oferta Budimex S.A. opiewająca pierwotnie na kwotę 169 119 700, 97 zł. Kolejna w rankingu,
złożona przez Odwołującego, wyniosła 220 928 965, 14 zł. Wszystkie pozostałe oferty (3)
mieściły się natomiast w przedziale do 258 606 827,80 zł (poziomu najdroższej oferty, którą
złożył wykonawca Polbud – Pomorze sp. z o.o.). Zamawiający zamierzał przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia kwotę 318 789 422, 55 zł. W związku z tym, że pierwotnie
zaoferowana przez Budimex cena stanowiła niewiele ponad 50% kwoty, jaką Zamawiający
zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie Zamówienia, pismem z dnia 8 września 2023 roku
Wykonawca została wezwany – na podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy pzp – do
wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny. Co przy tym ważne,
Zamawiający w wezwaniu podkreślił, że Budimex zobowiązany jest wyjaśnić w sposób
szczegółowy i konkretny, że zaoferowana cena gwarantuje należytą realizację całego
zamówienia, uwzględnia wszelkie niezbędne do tego elementy, jak również wykazać na
jakiej podstawie Wykonawca zaoferował cenę na takim poziomie. W szczególności przy tym
Zamawiający poprosił o wyjaśnienie kalkulacji Formularza Cenowego dla zadania nr 2
(budowa konstrukcji oporowej komory „Retkinia"), dotyczącego następujących głównych
pozycji:
1) Prace projektowe, w tym w szczególności poz. 1.1.8; 1.2; 1.3,
2) Koszty Wymagań ogólnych,
3) Tymczasowa organizacja ruchu,
4) Monitoring i nadzór, obsługa geodezyjna inwestycji,
5) Roboty budowlane, w tym w szczególności poz. 5.2.
Jednocześnie jednak zaznaczył, że wymienione wyżej elementy cenotwórcze są elementami
przykładowymi. Wykonawca powinien wskazać w wyjaśnieniach wszystkie czynniki
cenotwórcze. W końcu Zamawiający wskazał, że złożone wyjaśnienia Wykonawca
zobowiązany jest poprzeć stosownymi dowodami potwierdzającymi wskazywane
w
wyjaśnieniach informacje, w szczególności, gdy Wykonawca powołuje się na istnienie po
jego stronie pewnych szczególnie korzystnych warunków, które wpłynęły na sposób
ukształtowania ceny. Nie dysponując dowodami Zamawiający nie jest w stanie dokonać
oceny czy okoliczności powodujące obniżenie ceny, na które powołuje się Wykonawca,
faktycznie zachodzą. Zamawiający wyraźnie zatem wskazał, że nie tylko oczekuje
„szczegółowych i konkretnych” wyjaśnień, ale także dowodów, gdyż w przeciwnym razie nie
będzie w stanie ocenić, w jaki sposób Wykonawcy udało się osiągnąć taką cenę. Pismem z
dnia 22 września 2023 roku Budimex złożył wyjaśnienia w zakresie RNC. Celem
uprawdopodobnienia zaoferowanej ceny Wykonawca ten wskazał, iż uwzględnił w treści
oferty wszystkie koszty wynagrodzenia pracowników, powołał się na „korzystne ceny” ze
strony podwykonawców czy też dostawców (s. 21 wyjaśnień), wskazał na założenie
„wykorzystania wykwalifikowanej kadry technicznej i ekonomicznej”, „zawarcie umów na
znacznie korzystniejszych warunkach niż konkurencja”, a także „optymalne rozwiązania”,
m.in. w zakresie metody budowy (s. 23). Odnosząc się do „Wybranych rozwiązań
technicznych” (AD. 5), o co w wezwaniu prosił Zamawiający, wskazał na „dysponowanie”
„sprzętem”, „materiałami” czy „zasobami osobowymi”, a ponadto na „współpracę z
podwykonawcami/ dostawcami”. Ponownie przy tym powołał się na „preferencyjne warunki
handlowe” czy też „bardzo korzystne oferty cenowe, co ma istotny wpływ na oferowaną cenę
przedmiotowego zamówienia” (s. 24). Odnosząc się natomiast do poszczególnych pozycji, o
które wnioskował Zamawiający, w tym dotyczących komory Retkinia (Zadania 2), ograniczył
się zasadniczo do ogólnego rozbicia cenowego (bez wskazania np. na koszty materiału,
robocizny, sprzętu etc.). Wraz z wyjaśnieniami przedłożył też pięć ofert podwykonawców/
dostawców. Pismem z dnia 29 września 2023 roku Zamawiający wezwał Budimex do
wyrażenia zgody na poprawę w ofercie omyłek na podstawie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp
poprzez zmianę w Formularzu cenowym dla Zadania 1 stawki jednostkowej za zawieszenie
oraz całkowitej wartości netto i brutto za realizację Zadania nr 1, obejmującej zamówienie
podstawowe, opcję oraz zawieszenie realizacji zadania. W wyniku tych zmian, które zostały
zaakceptowane przez Wykonawcę, ostateczna cena zaoferowana przez Budimex
ukształtowała się na poziomie 180 756 779, 59 zł. Pismem z dnia 2 października 2023 roku
Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze oferty Budimex jako najkorzystniejszej
w p
ostępowaniu.
W ocenie Odwołującego, Budimex nie tylko nie wykazał, iż jego oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny, ale ponadto jest ona sprzeczna z SWZ i zawiera błędy w obliczeniu
ceny. W końcu, w ocenie Odwołującego, brak jest również podstaw do przyjęcia, że Budimex
wykazał spełnienie warunku udziału w postępowaniu w zakresie odpowiedniej zdolności
technicznej lub zawodowej. Dokument, który przedłożył w tym celu (protokół odbioru), nie
potwierdza bowiem w żadnym miejscu należytego wykonania zamówienia.
II. UZASADNIENIE ZARZUTÓW
II.1. Zarzut dotyczący braku uzasadnienia (wykazania) podanej w ofercie ceny.
Na wstępie Odwołujący wskazał, iż w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej
wypracowano szereg zasadniczo niekwestionowanych reguł, którymi rządzą się wyjaśnienia
w zakresie rażąco niskiej ceny. Po pierwsze, już samo zwrócenie się do wykonawcy przez
zamawiającego z wnioskiem o złożenie wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny ustanawia
domniemanie zaoferowania ceny rażąco niskiej w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Rodzi to ten skutek, że to wykonawca „posądzony” o zaoferowanie ceny rażąco niskiej
domniemanie to musi obalić. Wynika to wprost z treści ustawy pzp (art. 224 ust. 5).
Potwierdza to także rozległe orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, w tym wyrok z dnia
15 marca 2018 r, sygn. KIO 393/18 oraz
stanowisko prezentowane przez sądy powszechne,
np. w wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 1 kwietnia 2005 roku, Sygn. VI Ca
Polski ustawodawca wyszedł z założenia, że przekroczenie progu 30% czyni
założenie o wystąpieniu rażąco niskiej ceny co najmniej prawdopodobnym (przy czym nawet
bez spełnienia wymogu 30%, domniemanie w zakresie ceny rażąco niskiej istnieje w każdym
przypadku, w którym zamawiający zdecyduje się skierować wezwanie do wyjaśnień). Po
drugie, konsekwencją powyższego jest nałożenie na wykonawcę ciężaru dowodu w zakresie
wykazania, że wątpliwości zamawiającego co do poziomu cenowego oferty są niesłuszne.
Istotne jest, że wyjaśnienia wykonawcy nie mogą mieć zdawkowego, lakonicznego
charakteru.
Powołał się na wyrok KIO z dnia 23 marca 2017 r., Sygn. KIO 422/17. Po trzecie,
wyjaśniając, iż możliwe jest wykonanie zamówienia za zaoferowaną przez wykonawcę cenę,
wykonawca zobligowany jest on do poparcia swoich twierdzeń wiarygodnymi,
potwierdzającymi twierdzenia ujęte w wyjaśnieniach, dowodami. W przeciwnym razie
będziemy mieć do czynienia z wyjaśnieniami, które (nawet jeśli w warstwie powiązanej z
argumentacją spełniają wymogi dotyczące odpowiedniego poziomu skonkretyzowania)
stanowić będą w istocie twierdzenia jedynie gołosłowne, a zatem niedające „gospodarzowi
postępowania” gwarancji w zakresie możliwości wykonania zamówienia za zaoferowaną
cenę (a ta przecież budzi jego wątpliwości). Powołał się na wyrok KIO z 30 kwietnia 2021 r.,
Sygn. KIO 805/21
. Wskazał, że obowiązkiem wykonawcy względem, którego zrodziło się
domniemanie zaoferowania ceny rażąco niskiej jest: a) wskazanie konkretnych okoliczności,
które przemawiają za możliwością zaoferowania ceny na określonym poziomie, b) wykazanie
w jaki sposób okoliczności te rzutują na poziom cenowy oferty (poprzez określenie
wygenerowanych w ten sposób oszczędności); c) poparcie powyższego materiałem
dowodowym.
Odnosząc się do powyższych kwestii, podkreślił, iż Budimex, który został zasadnie
wezwany do wyjaśnień RNC, zobowiązany był do wykazania, że zaoferowana przez niego
cena nie jest rażąco niska. Brak wywiązania się z tego obowiązku powinien skutkować
odrzuceniem oferty.
Wyjaśniając natomiast zaoferowaną cenę, Budimex powinien m.in.
wskazać na okoliczności, które są właściwe zasadniczo jemu i które pozwoliły mu poczynić
oszczędności, a przez to właśnie obniżyć cenę (zaoferować ją na niższym poziomie niż
konkurencja). W ten sposób bowiem Wykonawca jest w stanie wyjaśnić, dlaczego faktycznie
udało mu się uzyskać cenę istotnie niższą od konkurencji. Potwierdza to także treść art. 224
ustawy p
zp, który w ust. 3 wskazuje na treść wyjaśnień, w tym właśnie na „wyjątkowo
korzystne warunki dostaw, usług albo związanych z realizacją robót budowlanych” czy też
„oryginalność dostaw, usług i robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę”. Powyższe
wydaje się tym bardziej aktualne w sytuacji takiej, jak ta w przedmiotowej sprawie, w której
Budimex nie tylko zaoferował cenę znacznie odbiegającą od kwoty, jaką Zamawiający
zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia (cena Wykonawcy stanowi zaledwie ok. 55-
60% wartości Zamawiającego), ale również cen wszystkich pozostałych wykonawców
biorących udział w postępowaniu. Budimex bowiem jako jedyny zaoferował kwotę poniżej
200 mln zł, odbiegającą od ofert pozostałych oferentów o ok. 40 - 80 mln zł. Co istotne,
różnica między cenami czterech pozostałych wykonawców zamyka się w kwocie ok. 40 mln
zł. Ceny te są zasadniczo do siebie zbliżone. Natomiast cena Budimex jest wyraźnie niższa
od pozostałych. W takiej sytuacji, w sposób oczywisty pojawia się pytanie, co sprawiło, że
Budimex udało się uzyskać taką cenę, znacznie niższą nawet od przedsiębiorców (jak np.
Keller), którzy specjalizują się w robotach objętych przedmiotem zamówienia. W
wyjaśnieniach Budimex próżno jednak szukać takich informacji. Nie tylko są one ogólnikowe,
lakoniczne i
zasadniczo niczego nietłumaczące, ale ponadto pozbawione dowodów, na które
wskazuje nie tylko ustawodawca, ale których domagał się sam Zamawiający w wezwaniu. Są
to także wyjaśnienia ograniczające się do dodatkowego rozbicia poszczególnych cen, które
zasadniczo nie pozwalają jednak na uchwycenie (a przez to wyjaśnienie) np. przyjętych
kosztów materiałów, robocizny, sprzętu etc. w zakresie cen jednostkowych. W końcu, jeśli
wczytać się w ich treść, są to bardziej wyjaśnienia zgodności oferty z SWZ (art. 223 ustawy
p
zp), a nie wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. W tym zakresie akcenty natomiast powinny być
położone zupełnie inaczej (odwrotnie). Budimex zasadniczo ogranicza się w wyjaśnieniach
do zapewnień o objęciu swoją ofertą poszczególnych elementów czy też kosztów, nie
tłumacząc jednak, w jaki sposób udało mu się je osiągnąć na zaproponowanym poziomie.
Nie budzi przy tym wątpliwości, że wyjaśnienia składanie w trybie art. 223 ustawy pzp są
czymś innym od wyjaśnień z art. 224 ustawy pzp. W wielu miejscach Budimex w ogóle nie
odpowiada na oczekiwania Zamawiającego wprost wyrażone w treści wezwania (np. co do
kosztów pracy czy też technologii wykonania, która pozwoliła na osiągnięcie takiej ceny).
Z
łożone przez Budimex wyjaśnienia niczego nie tłumaczą, a z pewnością – gdyby zapytać
kogokolwiek po zapoznaniu się z nimi, dlaczego Wykonawcy udało się osiągnąć taką cenę –
osoba taka nie byłaby w stanie wyjść poza ogólnikowe stwierdzenia o „korzystnych cenach”,
„wyjątkowym doświadczeniu” etc. Świadczy to o braku stosownych wyjaśnień.
II.2. Ogólnikowy charakter wyjaśnień Budimex. Brak przedłożenia dowodów.
Odwołujący podniósł, że wezwanie Zamawiającego jest – z jednej strony – dość
konkretne (CPK wskazuje, czego m.in. oczekuje do Wykonawcy)
– z drugiej natomiast –
kategoryczne (Zamawiający w sposób wyraźny informuje bowiem Budimex, jakie
konsekwencje będzie rodzić np. brak przekazania stosownych dowodów).
W ocenie Odwołującego nie sposób uznać, aby Budimex złożył szczegółowe
i
konkretne wyjaśnienia w zakresie zaproponowanej ceny. Sprowadzają się one do
powtarzanych
– niekiedy wielokrotnie – ogólników o wielkim doświadczeniu wykonawcy, jego
znakomitej organizacji produkcji, optymalizacji kosztów, wdrożeniu niezwykle nowoczesnych
i
energooszczędnych technologii, posiadaniu wykwalifikowanej acz taniej kadry, korzystnych
warunkach finansowych pozyskanych od dostawców, położeniu siedziby etc. przeważnie nic
nie wnosi do sprawy i nie niesie informacji o żadnych możliwych do uchwycenia wartościach
ekonomicznych.
Wyjaśnienia Budimex zasadniczo zawarte zostały na 13 stronach (s. 19-32).
Na kartach tych Wykonawca powtarza „w koło” te same, ogólne, niepoparte dowodami
twierdzenia i argumenty, dotyczące wieloletniego doświadczenia, w tym lokalnego,
wyjątkowych metod zarządzania (produkcji) czy współpracy z podwykonawcami, dzięki
czemu możliwe jest osiągnięcie korzystnych cen. Niekiedy ujmuje je innymi słowami, a
czasami wręcz kopiuje je (powiela na różnych stronach wyjaśnień) 1:1. Przykładowo: 1) s.
22, 25, 2) s. 21, 25, 24, 3) s. 21, 25, 4) s. 22, 25, 5) s. 23, 25, 26.
Budimex powtarza wkoło to
samo, posługując się ogólnikami, które niczego nie wyjaśniają. Stanowią one raczej
zapewnienia Wykonawcy, a
nie wyjaśnienia, w jaki konkretnie sposób udało mu się osiągnąć
zaoferowaną cenę (tak znacznie ją obniżyć; z czego ta obniżka/ oszczędności wynikają etc.).
Wyjaśnienia te równie dobrze można by przedłożyć w każdym innym postępowaniu o
udzielenie zamówienia. Powyższe, w tym ogólnikowość i brak konkretów, potwierdza
również zasadniczy brak przedłożenia jakichkolwiek dowodów, na okoliczności, na które
powołuje się Budimex (np. upusty i wyjątkowe warunki handlowe, „efektywne rozwiązania
techniczne”), a które miały pomóc osiągnąć wskazaną w ofercie cenę. Faktycznie zatem
Budimex poprzestaje na gołosłownych zapewnieniach, nie tyle nie wykazując, co nawet nie
uprawdopodabniając opisanych okoliczności. Co przy tym ważne, kwestie obowiązku
przedłożenia dowodów przez Wykonawcę w wezwaniu – dosłownie – podkreślił
Zamawiający. Ich brak natomiast, jak wskazał, będzie traktował jako brak możliwości
zweryfikowania realności ceny (sprzyjających Wykonawcy warunków). Przykładowo:
Wykonawca powołuje się na przyjęte przez niego rozwiązania techniczne, które miały pomóc
mu osiągnąć wskazaną w ofercie cenę. W wyjaśnieniach brak jest jednak nie tylko informacji
opisujących, jakie są to rozwiązania, ale także jakie oszczędności po stronie Budimex udało
się w ten sposób wypracować. Nic przy tym nie stało na przeszkodzie, aby Wykonawca taki
element w swoich wyjaśnieniach zawarł. Próżno go jednak szukać w omawianym
dokumencie. Trzeba przy tym pamiętać, że zamówienie to realizowane jest w formule
„Buduj” a nie „Projektuj i buduj”, co oczywiście znacznie ogranicza możliwość działania
wykonawców, a zatem – przynajmniej pośrednio – podważa twierdzenia Budimex o jakichś
specjalnych rozwiązaniach technicznych. Dalej: Wykonawca w swoich wyjaśnieniach
powołuje się na rozbudowaną siatkę współpracowników, w tym lokalnych, wskazując m.in.,
że ma zawartych ponad 300 umów ramowych na dostawy. Niezależnie od tego, że nie
podaje choćby nazw lokalnych podwykonawców, działających na terenie Łodzi i okolic, gdzie
będzie realizowana inwestycja, nie przedkłada także – choćby przykładowo – otrzymanych
od nich ofert, a przecież zapewnia, że będzie z tych podmiotów korzystał na potrzeby
realizacji inwestycji. Przedłożone przez niego oferty pochodzą – w zdecydowanej większości
– od przedsiębiorców, którzy jako siedzibę swojej działalności wskazują Warszawę czy też
np. Gdańsk (obsługa geodezyjna). Za rażące niedbalstwo należy w ocenie Odwołującego
uznać brak przedłożenia przykładowych umów ramowych, których stroną rzekomo jest
Budimex (ok. 300), a z których to – należy zakładać – mają wynikać jakieś preferencyjne
warunki handlowe dla tego Wykonawcy. Trudno zrozumieć, co stało na przeszkodzie, aby
takie przykładowe umowy złożyć, szczególnie w świetle wyraźnie wyartykułowanych
oczekiwań Zamawiającego, których Budimex był w pełni świadom. Także odnosząc się do
poszczególnych, wprost wskazanych przez Zamawiającego elementów, co do których
oczekiwał wyjaśnień, Budimex poprzestał wyłącznie na ogólnikowych, gołosłownych,
lakonicznych, pozbawionych dowodów wyjaśnieniach.
II.3. Faktyczny brak odniesienia się do wezwania Zamawiającego.
Odwołujący podniósł, że w wezwaniu wystosowanym do Budimex, Zamawiający
oczekiwał m.in. wyjaśnień dotyczących kosztów pracy. Element ten, wynikający notabene
również z przepisu prawa, został wyszczególniony przez Zamawiającego. Podobnie jak
miało to jednak miejsce w opisanych już powyżej sytuacjach, trudno uznać odpowiedź
Wykonawcy jako cokolwiek wyjaśniającą w powyższym zakresie czy też wykazującą
stosowne okoliczności. Wyjaśnienia w tym zakresie ograniczają się bowiem do: 1)
zapewnienia Budimex, że oferta uwzględnia wszystkie przepisy 2) tabeli, która opisuje koszty
pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa 3) ponownego zapewnienia, że oferta
uwzględnia koszty wynagrodzenia dla pracowników, a wartości przyjęte nie są niższe od
minimalnego wynagrodzenia za pracę lub też stawki za godzinę (także po zmianach). Na tym
wyjaśnienia Budimex dotyczące kosztów pracy kończą się. Nie tylko są one ogólnikowe, ale
Wykonawca nawet nie podjął trudu – jak to zwykle ma miejsce – wykazania, choćby poprzez
przykładowe umowy o pracę/ współpracę, że osoby, które zostaną zatrudnione/
zaangażowane do realizacji zamówienia rzeczywiście mają stawki wyższe niż minimalne. W
tym zakresie ogranicza się wyłącznie do twierdzenia (zapewnienia). Nie mówiąc już o innych
elementach, które zwykle (standardowo) w odniesieniu do kosztów pracy w kontekście RNC
przedstawiają rzetelni wykonawcy, tj.: ilu pracowników Wykonawca zamierza zatrudnić przy
budowie, jakich, jakie mają oni wynagrodzenie, jak to przekłada się na zaoferowaną cenę
etc. Są to podstawowe (elementarne wręcz) informacje, które pozwalałyby przyjąć, że w tym
zakresie cena została uprawdopodobniona.
Odwołujący wskazał, że podobnie, jak w powyższym przypadku dotyczącym kosztów
pracy, rzecz przedstawia się w zakresie wyjaśnień dotyczących „wybranych rozwiązań
technicznych”, co do których również Zamawiający zwrócił się do Budimex z prośbą
o
wyjaśnienie. W tym zakresie Budimex ograniczył się do: 1) ogólnych informacji o sobie, 2)
wskazanie na dysponowanie określonym sprzętem, 3) wskazanie na podpisanie ponad 300
umów ramowych m.in. na dostawy materiałów, 4) przywołanymi już „ogólnikami” dotyczącymi
podwykonawców, wyceny oferty na podstawie OPZ, doświadczenia etc., 5) zarządzaniu
procesem zakupów, logistyce etc., 6) powołanie się na współpracę „z firmami projektowymi
i
specjalistycznymi”, co jest „kluczowe dla osiągnięcia doskonałych wyników i spełnienia
oczekiwań Zamawiającego”. Powyższe wyjaśnienia niewiele mają wspólnego z „wybranymi
rozwiązaniami technicznymi”. Choć Budimex w innych częściach powołuje się, że takie
rozwiązania przewidział, w odpowiedzi na konkretne zapytanie Zamawiającego w tym
zakresie nie wyjaśnia niczego. Opisuje posiadany sprzęt, dostęp do materiałów, współpracę
z
podwykonawcami etc., nie prezentując żadnych informacji (nie odpowiadając na wezwanie
Zamawiającego) w zakresie rozwiązań technicznych, nie mówiąc już nawet o dowodach na
tę okoliczność. Opisane kwestie nie mają nic wspólnego z rozwiązaniami technicznymi. Jest
to kolejny przykład ogólnikowości, braku szczegółowości i konkretów, jeśli chodzi o
wyjaśnienia Budimex. Co więcej, przykład ten pokazuje w sposób ewidentny, że Budimex nie
odpowiedział na wezwanie Zamawiającego. Zauważył, że tym punkcie Wykonawca powołuje
się na współpracę „z firmami projektowymi i specjalistycznymi”, aby jednocześnie w dalszej
części wyjaśnień (dotyczącej projektowania) wskazać, iż na potrzeby realizacji zamówienia
będzie korzystał z zasobów własnych.
II.4. Wyjaśnienia ceny w zakresie poszczególnych komór – „Retkinia” i „Fabryczna”.
W wezwaniu do wyjaśnień Zamawiający wskazał również, iż oczekuje wyjaśnień co
do wskazanych pozycji Formularza cenowego w zakresie komory „Retkinia”. Jak zaznaczył
jednak (kilkukrotnie) Budimex nie powinien ograniczać się do wyjaśnień wyłącznie w tym
zakresie, gdyż są to jedynie „elementy przykładowe”. Wykonawca powinien zatem wskazać
w
wyjaśnieniach „wszystkie czynniki cenotwórcze”, co należy rozumieć, iż odnieść powinien
się również do drugiej komory (Fabryczna) w sposób, który – choćby w świetle wiedzy
i
doświadczenia życiowego - pozwoli przyjąć, że zaoferowana cena jest rzeczywiście realna.
Nie sposób jednak w ocenie Odwołującego uznać, aby Budimex wywiązał się z wezwania
również w tym zakresie. Wyjaśnienia do powyższych pozycji najczęściej odgraniczają się do
jednego, dwóch krótkich akapitów (czasami nawet tego brakuje, jak w przypadku poz.
„Roboty budowlane”) oraz przedstawienia zestawienia (rozbicia) kosztów. O ile w ogóle
pojawiają się jakiekolwiek informacje dotyczące poszczególnych pozycji, ograniczają się one
do zapewnienia, że koszty zostały w ofercie uwzględnione. Na tym kończą się w tym
zakresie wyjaśnienia Wykonawcy co do rażąco niskiej ceny (wykazanie, że z taką ceną nie
mamy do czynienia).
Jeśli chodzi o same załączone tabele to w świetle zawartych w piśmie
wyjaśnień, niczego nie wyjaśniają. Po pierwsze, nie stanowią one nawet szczegółowego
rozbicia poszczególnych pozycji kosztorysowych, z których to – jak w przypadku robót
budowlanych
– można by wyczytać, ile w cenie jednostkowej jest ujęte materiału, ile
robocizny (roboczogodzin), a ile sprzętu, co ewentualnie pozwoliłoby na zweryfikowanie
wskazanych kwot (czy Wykonawca uwzględnił odpowiednią ilość materiału, czy przyjął
odpowiednie koszty pracy etc.). Na obecnym etapie weryfikacja taka nie jest możliwa. Są to
czyste liczby (kwoty), które nic nie mówią o rzetelności kalkulacji i realności cen. Równie
dobrze w każdej z pozycji można by wpisać zupełnie inną (abstrakcyjną) liczbę.
Wyjaśniałaby ona tyle samo, co obecnie. Na bazie powyższych tabel żadna osoba, w tym
Zamawiający, nie jest w stanie wskazać (wyjaśnić) na podstawie czego kwota np. za
przyłącze elektryczne została przyjęta na poziomie 5 tys. zł. Podobnie, jeśli chodzi np. o
„Remont dróg po kontrakcie”. W miejscu 900 tys. zł mogłaby się równie dobrze pojawić
kwota 800 czy
nawet 700 tys. zł i miałaby ona taką samą wartość informacyjną. Nie tłumaczy
przy tym,
dlaczego i na jakiej podstawie Budimex przyjął taką właśnie kwotę oraz jak udało
mu się to osiągnąć. Co do podobnych (analogicznych) tabel (wyjaśnień) wielokrotnie
wypowiadała się już Krajowa Izba Odwoławcza. W sposób szczególny warto tu jednak
zwrócić uwagę na wyrok Izby z dnia 16 listopada 2020 roku, sygn. KIO 2519/20, w którym
Izba uznała, że tego typu rozbicia, jak zaprezentowane przez Budimex, nie pozwalają na
zweryfikowanie ceny -
oferty obu wykonawców, którzy w podobny sposób złożyli
wyjaśnienia, ograniczając się do wskazania w tabelach jedynie „abstrakcyjnych” kwot, w
żaden sposób niewyjaśnionych a także nierozbitych na poszczególne składowe, zostały
odrzucone, mimo pierwotnej ich akceptacji przez z
amawiającego. Powyższe jest tym
bardziej zasadne, gdyż wiele pozycji w wycenie Budimex jawi się jako skrajnie
niedoszacowane, znacznie odbiegające choćby od ofert konkurentów, co powinno wzbudzić
wątpliwości Zamawiającego, a co wyjaśnić powinien ten Wykonawca w zajętym stanowisku.
Tak się jednak nie stało.
Jako przykład Odwołujący wskazał Koszty Wymagań Ogólnych, co do których
wyjaśnienia został wezwany Budimex. Już tylko pobieżna analiza zestawienia cen pokazuje,
że zaoferowana przez tego Wykonawcę cena w tym zakresie w sposób skrajny odbiega od
cen pozostałych oferentów (i to w zakresie obu komór – Zadań). Cena zaoferowana przez
Budimex jest aż sześciokrotnie mniejsza od ceny zaoferowanej przez kolejnego wykonawcę
(Polbud) i około 10-krotnie mniejsza od oferty Odwołującego (kolejna najniższa). Podobnie
sytuacja wygląda na komorze Retkinia, z tym, że tam różnice są jeszcze większe (np. oferta
Porr opiewa na ponad 25 mln zł, natomiast Budimex znowu na 0,5 mln zł – notabene kwota
jest tożsama na obu komorach, co też budzi wątpliwości). Jeśli przemnożyć wyłącznie
powyższe koszty przez dwa (pomijając, iż na komorze Retkinia są one zasadniczo wyższe),
wychodzi, że na zorganizowanie i utrzymanie zaplecza Budimex przeznaczył ok. 1 mln zł.
Natomiast inni Wykonawcy od ok. 6,5 do nawet 45 mln zł. Zamawiający określił, co
w
Formularzu cenowym w tym miejscu należy wycenić: przygotowanie zaplecza oraz jego
utrzymanie i likwidację. To z kolei zostało opisane w dokumentacji postepowania, w tym PFU
i stosownych specyfikacjach. Zasadniczo nie ma zatem w tym zakresie dowolności.
Zamawiający nie dopuścił natomiast przenoszenia kosztów między poszczególnymi
pozycjami.
Pewnym wytłumaczeniem, jak udało się Budimex osiągnąć taką cenę, jest
analiza poszczególnych wycenionych pozycji, niekiedy skrajnie niedoszacowanych.
Przykładowo Wykonawca ten na potrzeby ogrodzenia placu budowy przyjął koszt 60 tys. zł.
Zgodnie z
Załącznikiem 10A do PFU, w ofercie Wykonawcy powinni przewidzieć koszty
związane z wykonaniem jednolitego, estetycznego i zgodnego z Decyzją o środowiskowych
uwarunkowaniach (załącznik nr 7A do PFU) ogrodzenia całego Placu budowy. Zgodnie
z
postanowieniami Decyzji nr 26/2016 z dnia 20 października 2016 r. zmieniającymi Decyzję
nr 25/2012, należy zastosować szczelne ogrodzenie placu budowy, przy użyciu barier
pełnych o minimalnej wysokości 4m (…). Biorąc pod uwagę, że dostępne na rynku i szeroko
stosowane systemy nie występują dla wysokości większych niż ~2.1 m, konstrukcja
ogrodzenia pełnego o wysokości 4 m powinna opierać się na indywidualnym projekcie
zapewniającym estetykę i stateczność w I strefie wiatrowej. Bezpieczeństwo tak wysokiego
ogrodzenia można zapewnić wyłącznie poprzez zastosowanie wystarczająco mocnej
konstrukcji wsporczej oraz odpowiedniego posadowienia. Z uwagi na etapowanie prac
ogrodzenie powinno być również przestawne, a co z tym związane, należy stosować
fundament/ podstawę, która może być relokowana. Takie specjalne, wysokie ogrodzenie jest
stosowane w Łodzi na budowie pozostałych komór, realizowanej nie przez Zamawiającego,
ale przez PKP PLK S.A. w ramach Udrożnienia Łódzkiego Węzła Kolejowego (dokumentacja
zdjęciowa). Zamawiający w odpowiedzi na pytanie 65 z dnia 24.08.2023 r. wprawdzie
dopuścił możliwość uzgodnień z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska alternatywnych w
stosunku do zapisów PFU i Decyzji Środowiskowej rozwiązań w tym zakresie, niemniej
jednak
– o ile jeszcze w przypadku komory Fabryczna mogłoby to wystąpić – o tyle z uwagi
na czas podpisania umowy i niezwłoczne rozpoczęcie prac, nie ma takiej możliwość w
przypadku komory Retkinia. Natomiast koszt opisanego ogrodzenia wraz z jego montażem,
przemieszczeniem i
demontażem wynosi ok. 500 tys. zł (dotyczy tylko komory Retkinia). Jak
nietrudno zauważyć, kwota ta niemal w całości pochłania wartość przyjętą przez Budimex na
wszystkie koszty ogólne związane z organizacją i utrzymaniem zaplecza. Nawet gdyby
przyjąć, że Budimex z jakichś powodów ma dostęp do niższej ceny za ogrodzenie,
okoliczności te powinien opisać w swoich wyjaśnieniach (nie mówiąc już o przedłożeniu
dowodów na wyliczenie ceny). Próżno jednak szukać w stanowisku Wykonawcy zarówno
jakichkolwiek informacji o ogrodzeniu, jak i
ofert. Zamawiający w wezwaniu skierowanym do
Wykonawcy wprost wskazał, że oczekuje wyjaśnień w zakresie Kosztów Wymagań
Ogólnych, a zatem także ogrodzenia. Dodatkowo, uważna lektura zestawienia kosztów w
omawianym zakresie,
zaprezentowanego przez Budimex, pozwala stwierdzić, że są tam
wskazane koszty dotyczące „przygotowania zaplecza”, jego „utrzymania”, natomiast próżno
szukać kosztów „likwidacji” (poz. 2.2). W tym zakresie wygląda na to, że Wykonawca nie
objął swoją ofertą tego typu czynności (prac), co jest sprzeczne z treścią warunków
zamówienia (np. wytyczne dot. zaplecza budowy). Jeśli natomiast umiejscowił je w innej
pozycji, dopuścił się również zakazanego przez Zamawiającego przenoszenia kosztów, co
ma podobny
skutek (niezgodność oferty z SWZ, co powinno prowadzić do jej odrzuceniem).
Kolejnym przykładem wyceny, którą trudno zdaniem Odwołującego zrozumieć, a
której to Budimex nie wyjaśnia, jest kwota zaoferowana za tzw. JET GROUTING (JG). Już
tylko proste porównanie cen przyjętych za prace dot. komory Fabryczna z tymi dot. komory
Retkinia wskazuje, iż Budimex albo przesunął koszty z tej pozycji do innej, albo też nie
wycenił pełnego zakresu prac, albo – o ile dwie powyższe odpowiedzi, wskazujące na
konieczność odrzucenia oferty, są niewłaściwe - nie wyjaśnił tak skrajnych wartości
przyjętych w obu komorach w ramach wyjaśnień RNC, co również powinno prowadzić do
odrzucenia oferty.
Jeśli chodzi o wspomniany JG, został on wyceniony przez Budimex na
Zadaniu 1
– komora Fabryczna na kwotę ok. 30 mln zł. Przyjmując na potrzeby wyliczenia
kosztu wykonania 1 m3 JG ilości wskazane w przedmiarach Zamawiającego (stanowiące
załącznik informacyjny, niemniej jednak jest z pewnością będące pewną wskazówką co do
zakresu prac), można wywnioskować koszty jednostkowe. Koszt jednostkowy, jaki Budimex
przyjął na potrzeby prac w zakresie JG na komorze Fabryczna wynosi 1707, 66 zł / 1 m3.
Sytuacja skrajnie odmiennie wygląda w przypadku wyceny tych samych prac na komorze
Retkinia, o którą to wprost był pytany Budimex. Już sama wartość, jaką przyjął w tym
zakresie Wykonawca w zestawieniu wartości na komorze Fabryczna, budzi ogromne
wątpliwości i zdziwienie. Podobnie jak zestawienie z ofertami pozostałych uczestników
p
ostępowania. Prace, które Budimex na mniejszej komorze Fabryczna wycenił na ok. 30 mln
zł, na komorze Retkinia przyjmują wartość ok. 0,5 mln zł. Nie jest przy tym tak, że różnica ta
wynika z ilości prac do wykonania. O ile bowiem w przypadku komory Fabrycznej wynosiła
ona ok. 17 tys. m3, o tyle w przypadku Retkini spada jedynie do 12 tys. m3. O ile koszt 1 m3
w przypadku Fabrycznej wyniósł ok. 1,7 tys. zł, w przypadku Retkini spada do wartości
absolutnie nieosiąganej na rynku – 39,74 zł. Odwołujący wskazał, że ilości przedstawione w
Projekcie Technicznym, a w szczególności w załącznikach graficznych, różnią się od
przedmiaru Zamawiającego w stopniu mniejszym niż 10%, więc pozostaje to bez wpływu na
rząd wielkości ceny jednostkowej przedstawionej w ofercie. Bezsprzecznie wartość pozycji
5.2.7.3 znacząco odbiega od wartości rynkowej kosztu jednostkowego wykonania kolumn
jet-
grouting, który w zależności od specyfiki projektu jest wielokrotnie większy niż
przedstawiona kwota przez firmę Budimex. Nie ma możliwości wykonania tej pozycji
Formularza Ofertowego w przedstawionej kwocie i stanowi rażąco niską cenę lub próbę
przesunięcia kosztów pomiędzy Zadaniami, co jest niezgodne z SWZ. O ile Budimex
osiągnął jednak takie oszczędności w tym zakresie „w jakiś sposób” (jest to cena skrajnie
odmienna od pozostałych oferentów), powinien złożyć stosowne wyjaśnienia. Takich jednak
brak w złożonym dokumencie.
Odwołujący wskazał także na koszty monitoringu - z wyjaśnień Budimex bynajmniej
nie wynika, iż objął on swoją ofertą i wycenił wszystkie elementy wynikające z dokumentacji
p
ostępowania. Sam zakup sprzętu, który niezbędny jest do wykonania tego typu usługi,
konsumuje znaczną cześć środków, które zostały zarezerwowane w budżecie Wykonawcy.
Budimex nie wykazał przy tym rynkowości oferty podwykonawcy w tym zakresie (podobnie
jak innych przedstawionych wraz z wyjaśnieniami). Niektóre z tych ofert wprost stawiają
również pod dużym znakiem zapytania zgodność przyjętego sposobu realizacji zamówienia
przez samego podwykonawcę, a w konsekwencji także Budimex. Ich treść, jeśli nie wskazuje
na niezgodność z SWZ, z pewnością nie stanowi dowodu potwierdzającego prawidłowość
kalkulacji (ceny).
Przykładowo Soletanche Polska w swojej ofercie zaoferował wykonanie
ścian szczelinowych nie według dokumentacji Zamawiającego, jak to się zwykle i
standardowo się robi i co nie pozostawia wątpliwości odnośnie prawidłowości przyjętych
rozwiązań (zakresu prac), ale według „własnego [naszego – Autor] rozwiązania”.
Podwykonawca nie tłumaczy jednak, co pod tym się kryje. Oferta ta, w związku z tym, że
faktycznie nie potwierdza rozwiązania, jakiego oczekiwał Zamawiający, a które opisane
zostało w dokumentacji postępowania, właściwie pozostaje bezużyteczna na potrzeby
wyjaśnień. Wskazuje bowiem jakąś cenę, której jednak nie można przypisać do określonego
zakresu prac. Trudno bowiem stwierdzić co kryje się pod tym „własnym rozwiązaniem”.
Odwołujący wskazał, że są to wyłącznie przykłady nieprawidłowości w wyjaśnieniach
Budimex. Gdyby chcieć je opisać wszystkie, trzeba by poświęcić kilkaset stron (np. brak jest
jakichkolwiek wyjaśnień/ ofert dla robót żelbetowych, stanowiących znaczną część pozycji
5.2.7). Już tylko jednak te przykłady pokazują, że na podstawie złożonych wyjaśnień nie
sposób stwierdzić, w jaki sposób udało się Wykonawcy osiągnąć taką cenę. Co więcej,
prowadzą one wręcz do wniosku, że pewnych elementów Budimex w ogóle w swojej ofercie
nie ujął.
II.5. Stanowisko Zamawiającego.
Odwołujący podniósł, że akceptacja złożonych przez Budimex wyjaśnień rażąco
niskiej ceny i brak odrzucenia oferty tego Wykonawcy jest tym bardziej zastanawiająca i
dziwna, jeśli spojrzeć na stanowisko Zamawiającego wyrażone w zawiadomieniu o
odtajnieniu wyjaśnień Budimex z dnia 29 września 2023 roku. Zamawiający w tym
dokumencie wprost przyznaje i
potwierdza, że Wykonawca ten niczego nie wyjaśnił w swoich
wyjaśnieniach i posługuje się ogólnikami i „utartymi pojęciami”. Zamawiający wskazuje, że
wyjaśnienia w zakresie kosztów są standardowe i mają charakter „ogólnikowy”. Zamawiający
potwierdza w swoim uzasadnieniu, że Budimex nie przedłożył żadnych dowodów, co – jak
sam słusznie wskazywał – uniemożliwia ocenę złożonych wyjaśnień. Ponadto Zamawiający
potwierdza także, że Budimex w wyjaśnieniach nie przestawił żadnych oryginalnych,
wyjątkowych
rozwiązań,
a poprzestał
jedynie
na
gołosłownych
deklaracjach
(zapewnieniach).
Zamawiający oceniał złożone wyjaśnienia jako „ogólnikowe”, lakoniczne,
pozbawione konkretów, gołosłowne, złożone bez dowodów. Trudno zatem zrozumieć,
dlaczego mimo tego Zamawiający zdecydował się na wybór oferty Budimex. W ocenie
Odwołującego w tych okolicznościach oferta ta powinna zostać odrzucona.
II.6. Dodatkowa niezgodność z SWZ.
Odwołujący podniósł dalej, że niezależnie od podniesionych już powyżej kwestii,
które wskazywały na niezgodność oferty z SWZ, warto zwrócić jeszcze uwagę na dwie
kwestie.
Zamawiający w dokumentacji postępowania wyraźnie zakazał przenoszenia części
kosztów pomiędzy poszczególnymi pozycjami czy też zawyżanie jednej pozycji kosztem
drugiej. Ponadto wykonawcy byli zobowiązania do wyceny poszczególnych pozycji
Formularza w
zakresie adekwatnym do danego asortymentu robót/ prac do wykonania.
Niedopuszczalne było również przenoszenie kosztów ogólnych do jednej lub paru wybranych
pozycji
– powinny być onej ujmowane proporcjonalnie do ich wartości netto. Odnosząc się do
powyższego wskazał, że – z pominięciem powyższych zakazów – Budimex nie przypisał
poszczególnym pozycjom Formularza ich realnych wartości. Konstatacja ta wynika m.in. z
treści Tablicy nr 5 – Roboty budowlane, w której to na końcu zestawienia wprost wskazano,
że koszty w zakresie ścian szczelinowych zostały podzielone 50 na 50. Przyjęcie oferty
Soletanche w podziale na Zadanie 1 i Zadanie 2 w stosunku 50% -
50%, jest zupełnie błędne
ze względu na zupełnie dwa inne i różne zakresy robót. Komora Fabryczna jest bowiem
gabarytowo trzykrotnie mniejsza od komory Retkinia.
Zakres porównawczy:
Zamawiający w sposób wyraźny nakazał wykonawcom wycenę poszczególnych
pozycji w
sposób „adekwatny” do danego asortymentu robót/ pracy, a nie orientacyjny czy
też wręcz czysto abstrakcyjny – a z taką sytuacją mamy właśnie do czynienia w przypadku
oferty tego
Wykonawcy. Nie może budzić zatem wątpliwości w ocenie Odwołującego, że w
tym zakresie oferta Budimex jest niezgodna z SWZ. Dlatego też powinna zostać odrzucona.
Ponadto
zauważył, że Budimex także wbrew powyżej przytoczonym postanowieniom
dokumentacji p
ostępowania, nie ujął proporcjonalnie kosztów ogólnych w różnych pozycjach,
a przypisał je całkowicie dowolnie – w wielu pozycjach wynoszą one zero %, aby w innych
sięgnąć prawie 30%.
Oferta Budimex jako niezgodna
z SWZ powinna zostać odrzucona.
II.7. Brak wykazania, a przez to spełnienia warunku udziału w postępowaniu.
Odwołujący wskazał, że pismem z dnia 2 października 2023 roku Budimex w celu
potwierdzenia spełniania przez Wykonawcę warunków udziału w postępowaniu przedłożył
wykaz robót budowlanych (zgodny ze wzorem stanowiącym Załącznik nr 11 do SWZ) wraz
z dowodami.
We wspomnianym wykazie robót w celu wykazania spełniania warunku udziału
w p
ostępowaniu w zakresie zdolności technicznej i zawodowej określonego w Rozdziale VI
ust. 2 pkt 4.1) SWZ powołał się na wykonanie roboty pn. Rozbudowa i przebudowa budynku
Teatru Polskiego wraz z infrastrukturą techniczną, zjazdem parkingiem dla samochodów
osobowych w Szczecinie. Natomiast celem wykazania należytego wykonania ww. roboty
budowlanej przedłożył protokół odbioru końcowego z dnia 31 maja 2023 roku. W protokole
tym brak jest jednak informacji o należytym wykonaniu ww. zamówienia. W orzecznictwie
Krajowej Izby Odwoławczej nie jest kwestionowana możliwość posłużenia się tego typu
dokumentem zamiast referencjami. Niemniej jednak, jak się podkreśla, musi z niego
wynikać, iż zamówienie zostało wykonane w sposób należyty. Faktu tego nie można
wywodzić wyłącznie z samego podpisania (wystawienia) protokołu. Przykładowo wskazał na
wyrok KIO z 11 czerwca 2015 r., KIO 1028/15.
W związku z powyższym nie sposób w ocenie
Odwołującego uznać, że Budimex wykazał spełnienie warunku udziału, a zatem jego oferta
nie powinna zostać wybrana jako najkorzystniejsza.
II.8. Błąd w obliczeniu ceny. Niezasadna poprawa omyłki w trybie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy
pzp.
Odwołujący podniósł, że zgodnie z treścią Rozdziału XIII Specyfikacji Warunków
Zamówienia („SWZ”): Ofertę należy przygotować ściśle według wymagań określonych w
SWZ (pkt 6). Jak
wskazano z kolei w pkt 8: Oferta oraz pozostałe oświadczenia i dokumenty,
dla których Zamawiający określił wzory załączników do SWZ, powinny być sporządzone
zgodnie z treścią tych wzorów. W Rozdziale XIV SWZ z kolei czytamy, iż: Oferta musi
zawierać następujące dokumenty: 1) Formularz Oferty – zgodnie ze wzorem określonym
jako Załącznik nr 3 do SWZ; 2) Formularz cenowy dla Zadania nr 1 – zgodnie ze wzorem
określonym jako Załącznik nr 3a do SWZ; 3) Formularz cenowy dla Zadania nr 2 – zgodnie
ze wzorem określonym jako Załącznik nr 3b do SWZ. Zgodnie z treścią wspomnianego
powyżej Załącznika nr 3a do SWZ, każdy z wykonawców biorących udział w postępowaniu,
zobowiązany był do określenia wynagrodzenia za zawieszenie robót według Załącznika nr 8
do Wzoru
Umowy pkt 6. Pozycja ta wchodzi w skład ceny ofertowej, a zatem – co zrozumiałe
jest elementem składowym tej ceny. Zgodnie z treścią pkt 6 Załącznika nr 8, Zamawiający
w
okresie zawieszenia zobowiązany jest do pokrycia części kosztów wykonawcy zgodnie ze
stawką określoną w § 5 ust. 1 lit. c) Umowy i w formularzu cenowym. Stawka ta, jak wynika
z
treści wspomnianej Umowy, powinna wynieść 0,10% Wynagrodzenia za Zadanie 1 za
jeden dzień zawieszenia wykonania robót. Co więcej, jak stanowi Umowa, powinna ona
wynikać z formularza cenowego. Wykonawca Budimex S.A., mimo powyższych
postanowień, określił cenę, w tym wartość pozycji wynagrodzenia za zawieszenie prac, w
zupełnie inny sposób. Wskazał własną, realną wartość za poz. 7.1 Formularza cenowego.
Jeśli spojrzeć bowiem na wartość określoną jako stawka jednostkowa brutto/ dzień, nie
stanowi
ona 0,10% wartości wynagrodzenia za Zadanie 1, jak oczekiwał tego Zamawiający.
Budimex S. A. błędnie obliczył cenę w zakresie Zadania 1. Cena jednostkowa, jaką
ewentualnie powinien wpisać odbiega bowiem od rzeczywiście określonej przez tego
wykonawcę wartości w Formularzu cenowym. Cena jednostkowa wskazana przez Budimex
S. A. jest znacznie niższa niż ta, która według Zamawiającego powinna się tam znaleźć.
Pamiętać przy tym należy, że – zgodnie z treścią Formularza cenowego – nie tylko służy on
przedstawieniu przez Wykonawcę sposobu obliczenia ceny oferty, ale stanowić ma również
podstawę płatności. Przy czym zauważył, że z treści Formularza cenowego wynika kwota,
która nie odpowiada (jest sprzeczna) z jej opisem w Umowie. W orzecznictwie Krajowej Izby
Odwoławczej nie budzi wątpliwości, że błąd w obliczeniu ceny zachodzi, jeśli cena oferty
została obliczona w sposób niezgodny ze sposobem jej obliczenia podanym w dokumentacji
przetargowej lub np. w cenie oferty uwzględniono niewłaściwą stawkę podatku VAT.
Podobne stanowisko zajęła Izba w wyroku z dnia 2 lutego 2018 roku. Zgodnie z
orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE, w tym choćby wyrokiem z dnia 11 maja 2017
roku, zapadłym na kanwie polskich przepisów o poprawie omyłki (dawny art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy pzp; obecnie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy p
zp), oferta po jej złożeniu, co do zasady
nie może być modyfikowana. Przy czym, jak podkreślił Trybunał, należy unikać (jest to
niedopuszczalne) nawet sytuacji, w której powstanie choćby wrażenie, że prowadzono
negocjacje. Z taką sytuacją natomiast mamy do czynienia, gdyż występuje swego rodzaju
dowolność odnośnie kwoty, jaka powinna znaleźć się w Formularzu cenowym w poz. 7.1.
Dopuszczalne są co najmniej dwa rozwiązania, bo przecież Budimex S.A. wskazał sam,
zupełnie odmiennie od Zamawiającego, ile rzeczywiście oczekuje za zawieszenie prac. Z
powyższych powodów całkowicie niezasadne i niemożliwe było poprawienie omyłki w trybie
art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy p
zp, jak dokonał tego Zamawiający. Jak podkreśla się bowiem w
orzecznictwie Trybunału, poprawienie oferty nie może prowadzić do rezultatu już choćby
porównywalnego (a zatem bliskiego, a nie tożsamego) do złożenia nowej oferty.
W dniu 25
października 2023 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o oddalenie wniesionego odwołania w całości. W złożonej odpowiedzi oraz na
rozprawie przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swojego stanowiska.
W dniu 25 października 2023 r. Przystępujący Budimex złożył pismo procesowe,
w
którym wniósł o oddalenie wniesionego odwołania w całości. W złożonym piśmie oraz na
rozprawie przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swojego stanowiska.
Izba ustaliła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołanie czyni zadość wymogom proceduralnym zdefiniowanym w Dziale
IX ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, tj. odwołanie nie
zawiera braków formalnych oraz został uiszczony od niego wpis. Izba ustaliła, że nie
zaistniały przesłanki określone w art. 528 ustawy pzp, które skutkowałyby odrzuceniem
odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał przesłanki dla wniesienia odwołania określone w art.
505 ust. 1 i 2 ustawy pzp, tj. posiadanie interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów
ustawy pzp.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, zachowując termin ustawowy
oraz wskazując interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść Zamawiającego zgłosił
skuteczne
przystąpienie wykonawca BUDIMEX S.A. z siedzibą w Warszawie, natomiast po
stronie Odwołującego wykonawca PORR S.A. z siedzibą w Warszawie.
Izba
postanowiła dopuścić dowody z dokumentacji przedmiotowego postępowania,
odwołanie wraz z załącznikami, odpowiedź na odwołanie wraz z załącznikami, zgłoszenia
przystąpienia wraz z załącznikami, pismo procesowe Przystępującego Budimex wraz z
załącznikami oraz dowody złożone przez Odwołującego na rozprawie.
Na
podstawie tych dokumentów, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia,
stanowiska i dowody złożone przez strony i uczestnika postępowania w trakcie
posiedzenia i rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła:
Odwołanie podlegało oddaleniu.
W zakresie podniesionych zarzut
ów Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Zgodnie z SWZ:
ROZDZIAŁ III OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA, PODROZDZIAŁ I – INFORMACJE
OGÓLNE
„1. Przedmiotem Zamówienia jest kompleksowe wykonanie robót budowlanych związanych
z
realizacją dwóch zadań: 1) budowy konstrukcji oporowej komory rozjazdowej „Fabryczna”
(Zadanie nr 1) oraz 2) budowy konstrukcji oporowej komory „Retkinia” (Zadanie nr 2) –
w ramach realizacji Projektu wew. P
n.: „Budowa tunelu dalekobieżnego w Łodzi w ciągu linii
kolejowej nr 85 wraz z włączeniem w linię kolejową nr 14”. 2. Przedmiot Zamówienia
obejmuje
swoim zakresem w szczególności: 1) opracowanie Dokumentacji projektowej (w
szczególności Dokumentacji wykonawczej) na podstawie dostarczonego przez
Zamawiającego Projektu budowlanego (PB) dla „Budowa tunelu dalekobieżnego w Łodzi w
ciągu linii kolejowej nr 85, wraz z włączeniem w linię kolejową nr 14”: a) odcinek: „Komora
Fabryczna” obejmujący budowę komory rozjazdowej „Fabryczna” i linii kolejowej, wraz z
infrastrukturą niezbędną do budowy oraz funkcjonowania tunelu, komory i linii kolejowej
(Etap I) oraz kompleksowej dokumentacji, w tym projektu budowlanego i dokumentacji
wykonawczej dla przebudowy sieci wodociągowej (wodociągu DN200) – odcinek od
przyłącza zasilającego budynek Łódzkiego Domu Kultury (ŁDK) do włączenia w rejonie ul.
Sienkiewicza; b) odcinek: „Komora Retkinia” obejmujący budowę komory rozjazdowej
„Retkinia” i linii kolejowej, wraz z infrastrukturą niezbędną do budowy oraz funkcjonowania
tunelu, komory i linii kolejowej (Etap I); 2) kompleksowe wykonanie prac i robót
tymczasowych, niezbędnych do wykonania robót budowlanych, opisanych w PFU wraz z
załącznikami, w tym opracowanie projektu i wykonanie Tymczasowej Organizacji Ruchu; 3)
kompleksowe wykonanie robót budowlanych, na podstawie opracowanej przez Wykonawcę
dokumentacji projektowej, o której mowa w pkt. 1) powyżej, w tym wszystkich robót
przygotowawczych niezbędnych do realizacji Umowy oraz wykonania wszelkich czynności
wymaganych przepisami prawa powszechnie obowiązującego, normami, zasadami wiedzy
technicznej i sztuki budowlanej.
3. Szczegółowy zakres Przedmiotu Zamówienia oraz zakres
rzeczowy robót przewidzianych do wykonania w ramach obowiązków Wykonawcy wskazany
został w PFU, stanowiącym Załącznik nr 1 do SWZ. 4. Wymagania i oczekiwania
Zamawiającego opisane w PFU dotyczące zamierzenia inwestycyjnego (przeznaczenia
wykonywanych robót oraz stawiane im wymagania techniczne, ekonomiczne, materiałowe,
funkcjonalne i architektoniczne) stanowić będą podstawę do ustalania kosztów prac
projektowych oraz robót budowlanych, na etapie przygotowania ofert przez Wykonawcę. 5.
Sposób realizacji Zamówienia został zawarty w Projekcie Umowy. 6. Zamawiający zwraca
uwagę, że całość Przedmiotu Zamówienia powinna być wykonana zgodnie z Umową,
przepisami prawa powszechnie obowiązującego, wewnętrznymi regulacjami Zamawiającego,
normami, zasadami wiedzy technicznej i sztuki budowlanej.”
ROZDZIAŁ IV TERMIN WYKONANIA ZAMÓWIENIA, „1. Zamawiający wymaga, aby
Zamówienie zrealizowane zostało w następujących terminach: 1) termin rozpoczęcia
realizacji Przedmiotu Umowy: dzień zawarcia Umowy; 2) termin przekazania Wykonawcy
Terenu budowy: a) dla Zadania nr 1
– niezwłocznie, po zakończeniu realizacji zadania pod
nazwą: „Budowa kanalizacji kablowej stanowiącej element zasilania podstacji trakcyjnej dla
linii kolejowej realizowanej w ramach zadania pn. „Budowa tunelu dalekobieżnego w Łodzi w
ciągu linii kolejowej nr 85 wraz z włączeniem w linię kolejową nr 14, w zakresie kilometrażu
od km około 0+361 do km około 0+455 dla toru 1 i od km około 0+360 do km około 0+454
dla toru 2” wraz z przebudową posadowienia polegającą na wzmocnieniu fundamentów
budynku Łódzkiego Domu Kultury, przebudową sieci i przyłącza ciepłowniczego, sieci i
przyłącza wodociągowego, przyłącza teletechnicznego oraz sieci elektroenergetycznej.”” –
szacowanego na nie później niż IV kwartał 2024, przy czym informacja w tym zakresie
zostanie poprzedzona komunikatem Zamawiającego wydanym nie później niż 90 dni przed
planowaną datą rozpoczęcia robót; b) dla Zadania nr 2 – najpóźniej w terminie 14 Dni
Roboczych licząc od dnia zawarcia Umowy; 3) termin wykonania Przedmiotu Umowy: a) dla
Zadania nr 1
– 397 dni kalendarzowych licząc od dnia określonego jako termin rozpoczęcia
robót w komunikacie, o którym mowa w pkt 2) lit. a) powyżej, z zastrzeżeniem postanowień
Umowy w zakresie gwarancji jakości i rękojmi za Wady; a w przypadku uruchomienia prawa
opcji termin wykonania Zamówienia Opcjonalnego wynosi do 6 miesięcy od jego
uruchomienia, z
zastrzeżeniem, że termin jego wykonania nie może trwać dłużej niż termin
realizacji Zadania nr 1; b) dla Zadania nr 2
– 337 dni kalendarzowych licząc od dnia zawarcia
Umowy, z
zastrzeżeniem postanowień Umowy w zakresie gwarancji jakości i rękojmi za
Wady, wraz z
zastrzeżeniem, że zakończenie prac konstrukcyjnych wraz z przekazaniem
dokumentacji powykonawczej i przekazanie komory dla wykonawcy tunelu TBM wraz z
przejęciem monitoringu ma nastąpić w terminie do 300 dni kalendarzowych od dnia zawarcia
Umowy.”
ROZDZIAŁ XIV ZAWARTOŚĆ OFERTY, „Oferta musi zawierać następujące dokumenty:
1) Formularz Oferty
– zgodnie ze wzorem określonym jako Załącznik nr 3 do SWZ;
2) Formularz cenowy dla Zadania nr 1
– zgodnie ze wzorem określonym jako Załącznik nr 3a
do SWZ;
3) Formularz cenowy dla Zadania nr 2
– zgodnie ze wzorem określonym jako Załącznik nr 3b
do SWZ (…)”
ROZDZIAŁ XVII OPIS SPOSOBU OBLICZANIA CENY W POSTĘPOWANIU O
UDZIELENIE ZAMÓWIENIA, „1. Podana w ofercie cena ofertowa brutto musi uwzględniać
wszystkie wymagania SWZ oraz obejmować wszystkie koszty bezpośrednie i pośrednie,
jakie poniesie Wykonawca z tytułu terminowego i prawidłowego wykonania całości
przedmiotu Zamówienia oraz podatek od towarów i usług (nie dotyczy Wykonawców
zagranicznych, którzy nie są płatnikami podatku VAT w Polsce). 2. Wykonawca określi w
Formularzu Oferty oferowaną cenę za wykonanie przedmiotu Zamówienia. Zamawiający
wskazuje, że sposób dokonywania płatności został określony w Projekcie Umowy,
stanowiącym Załącznik nr 3 do SWZ.”
Zgodnie z formularzem nr 3a do SWZ
Wykonawcy byli zobowiązani wskazać m.in. ceny
(ryczałtowe) dla poszczególnych elementów rozliczeniowych: 1. Prace projektowe, 2.
KOSZTY WYMAGAŃ OGÓLNYCH (w tym: Placu i Zaplecza budowy wraz z utrzymaniem):
2.1. PRZYGOTOWANIE ZAPLECZA, 2.2. UTRZYMANIE I LIKWIDACJA ZAPLECZA
(STWIORB
O.00.00.00), 3.
MONITORING I NADZÓR, OBSŁUGA GEODEZYJNA
INWESTYCJI, 4. ROBOTY BUDOWLANE, 5. DOKUMENTACJA POIWYKONAWCZA +
ODBIORY KOŃCOWE, 6. ZAMÓWIENIE OPCJONALNE, 7. ZAWIESZENIE ROBÓT 7.1.
Zawieszenie ro
bót zgodnie z Załącznikiem nr 8 do Wzoru Umowy pkt. 6 za 180 dni, Stawka
jednostkowa netto/dzień, Stawka jednostkowa brutto/dzień, Wartość brutto.
Zgodnie z formularzem nr 3b do SWZ Wykonawcy byli zobowiązani wskazać m.in. ceny
(ryczałtowe) dla poszczególnych elementów rozliczeniowych: 1. Prace projektowe, 2.
KOSZTY WYMAGAŃ OGÓLNYCH (w tym: Placu i Zaplecza budowy wraz z utrzymaniem):
2.1. PRZYGOTOWANIE ZAPLECZA, 2.2. UTRZYMANIE I LIKWIDACJA ZAPLECZA
(STWIORB
O.00.00.00), 3. TYMCZASOWA ORGANIZACJA RUCHU (TOR), 4.
MONITORING I
NADZÓR, OBSŁUGA GEODEZYJNA INWESTYCJI, 5. ROBOTY
BUDOWLANE, 6.
DOKUMENTACJA POWYKONAWCZA + ODBIORY KOŃCOWE,
WYNAGRODZENIE ZA PRZYSPIESZENIE.
W obu formularzach zawarto adnotację: „Uwaga! FORMULARZ CENOWY stanowić będzie
podstawę płatności i służy przedstawieniu przez Wykonawcę sposobu obliczenia ceny oferty.
Nie dopuszcza się przenoszenia części kosztów pomiędzy poszczególnymi pozycjami
FORMULARZA CENOWEGO. Niedopuszczalne jest celowe zawyżanie jednej pozycji
FORMULARZA CENOWEGO kosztem innej. Wykonawca zobowiązany jest wycenić pozycje
FORMULARZA CENOWEGO w zakresie adekwatnym do danego asortymentu robót/prac do
wykonania. Niedopuszczalne jest przenoszenie tzw. kosztów ogólnych całego
przedsięwzięcia do jednej lub paru wybranych pozycji FORMULARZA CENOWEGO. Koszty
ogólne ze swej natury powinny być ujmowane we wszystkich pozycjach FORMULARZA
CENOWEGO proporcjonalnie do ich wartości netto. CAŁKOWITA WARTOŚĆ BRUTTO musi
obejmować wszystkie obowiązki Wykonawcy podejmowane w związku z i w celu realizacji
przedmiotu Zamówienia, jak również wszelkie koszty Wykonawcy z tym związane, w tym
zysk, koszty wszelkich testów, pomiarów, prób, analiz, badań itp. związanych z realizacją
Prac, wszelkie opłaty, podatki, cła i inne należności publiczno-prawne związane z realizacją
przedmiotu Zamówienia, zarówno nakładane w Polsce, jak i poza jej granicami, w tym
wszelkie koszty związane z uzyskaniem decyzji, zezwoleń, pozwoleń, odstępstw, opinii,
dokonaniem uzgodnień niezbędnych do realizacji przedmiotu Zamówienia niezależnie od
tego, kto będzie adresatem dokumentów określonych powyżej.”
Zgodnie z załącznikiem nr 2 do SWZ: projekt umowy:
§ 4. TERMIN REALIZACJI UMOWY, „4.3. Na podstawie terminów określonych powyżej
oraz określonych w Załączniku nr 4A oraz 4B („Harmonogram realizacji prac”) do PFU
Strony ustalą szczegółowy Harmonogram Rzeczowo-Finansowy (HRF). Postanowienia w
tym zakresie znajdują się w Załączniku nr 7 („Szczegółowe prawa i obowiązki Stron”).”
ZAŁĄCZNIK NR 7 - SZCZEGÓŁOWE PRAWA I OBOWIĄZKI STRON, „[HARMONOGRAM
RZECZOWO-
FINANSOWY] 27. W terminie 5 (pięciu) Dni Roboczych od zawarcia Umowy
Wykonawca przedłoży Zamawiającemu do zatwierdzenia projekt Harmonogramu Rzeczowo-
Finansowego, podpisany przez osobę (lub osoby) upoważnioną/(-e) do reprezentowania
Wykonawcy. Wykonawca przedłoży Zamawiającemu do zatwierdzenia aktualizację
Harmonogramu Rzeczowo-
Finansowego każdorazowo w terminie 5 Dni Roboczych od daty
wydania przez Zamawiającego poleceń, o których mowa w § 6 Umowy. 28. Harmonogram
Rzeczowo-
Finansowy będzie zgodny z założeniami formularza cenowego RCO, którego
wzór stanowi załącznik nr 15 do SWZ.”
§ 5. WYNAGRODZENIE I ZASADY ROZLICZEŃ, „1. Za: a) wykonanie Przedmiotu Umowy
Strony ustalają wynagrodzenie w kwocie netto […] zł, (słownie: […] złotych) powiększonej
o
podatek VAT w wysokości […] zł, (słownie: […] złotych), co łącznie stanowi kwotę brutto
[…] zł (słownie złotych: […]), w tym za: • Zadanie 1 wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie
netto […] zł, (słownie: […] złotych) powiększonej o podatek VAT w wysokości […] zł,
(słownie: […] złotych) […], w tym wynagrodzenie za Dokumentację projektową w kwocie
powiększonej o podatek VAT […] zł (słownie: […] złotych) („Wynagrodzenie za Zadanie 1”), •
Zadanie 2 w
kwocie netto […] zł, (słownie: […] złotych) powiększonej o podatek VAT w
wysokości […] zł, (słownie: […] złotych), w tym wynagrodzenie za Dokumentację projektową
w kwocie powiększonej o podatek VAT […] zł (słownie: […] złotych) („Wynagrodzenie za
Zadanie 2”); b) wykonanie Zadania Opcjonalnego Strony ustalają wynagrodzenie w kwocie
netto […] zł, (słownie: […] złotych) powiększonej o podatek VAT w wysokości […] zł,
(słownie: […] złotych), co łącznie stanowi kwotę brutto […] zł (słownie złotych: […]), c)
zawieszenie realizacji Zadania 1 w maksymalnym okresie wynikającym z Załącznika nr 8 do
Umowy
– iloczyn stawki za zawieszenie wynikającej z formularza cenowego (w wysokości
0,10 % Wynagrodzenia za Zadanie 1 za jeden dzień Zawieszenia Wykonania) i
maksymalnego okresu Zawieszenia Wykonania (180 dni)
– […] zł, (słownie: […] złotych), co
łącznie stanowi kwotę brutto […] zł (słownie złotych: […]),
(„Wynagrodzenie”). (…)
6. Wynagrodzenie: 1) wskazane w ust. 1 powyżej będzie płatne nie częściej niż raz w
miesiącu zgodnie z zaawansowaniem Prac, po ich odbiorze przez Zamawiającego zgodnie z
procedura opisaną w Załączniku nr 12 do Umowy; 2) wskazane w ust. 2 powyżej płatne
będzie po zakończeniu prac konstrukcyjnych dla Zadania 2 wraz z przekazaniem
Dokumentacji powykonawczej i przekazaniu komory dla wykonawcy tunelu TBM wraz z
przejęciem monitoringu na zasadach opisanych w Załączniku nr 12 do Umowy. (…) 11.
Wynagrodzenie Wykonawcy rozliczane będzie na podstawie faktur VAT wystawianych przez
Wykonawcę, zgodnie z Harmonogramem Rzeczowo-Finansowym i po podpisaniu protokołu
odbioru częściowego / końcowego zgodnie z Zasadami odbioru Prac określonymi w
Załączniku nr 9, w wysokości odpowiadającej wartościom wykonanych Prac określonym w
Harmonogramie Rzeczowo-
Finansowym.”
Zgodnie z załącznikiem: O.00.00.00 WYMAGANIA OGÓLNE Specyfikacja Techniczna
Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych: „1.5.3. Zaplecze budowy oraz zaplecze
Zamawiającego, Wytyczne do przygotowania Zaplecza budowy oraz pomieszczeń dla
potrzeb Zamawiającego zgodnie z Załącznikiem nr 10A do PFU.”
WYTYCZNE DOTYCZĄCE TERENU I ZAPLECZA BUDOWY – ZAŁACZNIK NR 10A DO
SWZ(PFU):
„10) Teren budowy winien być wygrodzony, zabezpieczony przed dostępem dla
osób postronnych, zgodnie z projektem organizacji Robót budowlanych; Sposób
wygrodzenia Terenu budowy należy uzgodnić z Zamawiającym; 11) Wykonawca powinien
przewidzieć koszty związane z wykonaniem jednolitego, estetycznego i zgodnego z Decyzją
o
środowiskowych uwarunkowaniach (załącznik nr 7A do PFU) ogrodzenia całego Placu
budowy; Należy zastosować szczelne ogrodzenie Placu budowy, przy użyciu barier pełnych
(usytuowanymi jak najbliżej granicy terenu robót ziemnych) oraz lokalizować tymczasowe
obiekty kubaturowe związane z budową (np. kontenery, baraki) w taki sposób, aby stanowiły
one barierę dla propagacji dźwięku od głównych źródeł hałasu na Placu budowy do obszaru
zabudowy mieszkalnej. Ogrodzenie będzie ustawione w sposób zapewniający
bezpieczeństwo osób trzecich. Ogrodzenie powinno być w dobrym stanie technicznym,
konserwowane i rozebrane po zakończeniu prac przez Wykonawcę; 12) demontaż, transport
i wyładunek ogrodzenia leży po stronie Wykonawcy i jest uwzględniony w wartości
wynagrodzenia, przy czym demontaż może odbywać się kilku etapowo w zależności od
potrzeb zgłoszonych przez Zamawiającego.”
Zgodnie z protokołem prowadzonego postępowania wartość szacunkowa zamówienia
wynosiła 362 787 702,48 zł.
Zgodnie z informacją z dnia 29 sierpnia 2023 r. Zamawiający zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia łączną kwotę 318 789 422,55 złotych brutto, w tym: zamówienie
podstawowe: 318 450 167,53 złotych brutto, zamówienia opcjonalne: 339 255,02 złotych
brutto.
Zgodnie z informacją z otwarcia ofert w postępowaniu oferty złożyło 5 Wykonawców:
- Keller Polska sp. z o.o., zadanie 1: 94 894 714,43
zł (po poprawie omyłki: 105 407 045,46
zł), zadanie 2: 155 026 016,86 zł, łącznie: 249 920 731,29 zł (po poprawie omyłki: 260 433
zł),
- Budimex S.A., zadanie 1: 81 798 345,71
zł (po poprawie omyłki: 93 435 424,33 zł), zadanie
zł, łącznie: 169 119 700,97 zł (po poprawie omyłki: 180 756 779,59 zł),
- Konsorcjum PORR, zadanie 1: 97 708 002,00
zł (po poprawie omyłki: 110 446 620,00 zł),
zadanie 2: 136 081 050,00
zł, łącznie: 233 789 052,00 zł (po poprawie omyłki: 246 527
zł),
- Polbud - Pomorze sp. z o.o., zadanie 1: 115 167 633,36
zł (po poprawie omyłki: 117 006
327,88 zł), zadanie 2: 143 439 194,44 zł, łącznie: 258 606 827,80 zł (po poprawie omyłki:
zł),
Gülermak sp. z o.o., zadanie 1: 110 974 375,61 zł (po poprawie omyłki: 110 855 225,51 zł),
zadanie 2: 109 954 589,53
zł, łącznie: 220 928 965,14 zł (po poprawie omyłki: 220 809
zł).
W dniu 29 września 2023 r. Zamawiający działając na podstawie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy
pzp poinformował o poprawie omyłek w ofercie Przystępującego Budimex S.A.:
„zawiadamiam o poprawieniu omyłek polegających na niezgodności oferty z dokumentami
zamówienia, niepowodujących istotnych zmian w treści oferty złożonej przez Wykonawcę. W
Formularzu cenowym dla Zadania nr 1 (Fabryczna) Wykonawca w pozycji 7: ZAWIESZENIE
ROBÓT Wykonawca określił WYNAGRODZENIE ZA ZAWIESZENIE niezgodnie ze
wskazanymi założeniami, tj.:
7.1 Zawieszenie robót zgodnie z Załącznikiem nr 8 do Wzoru Umowy pkt. 6.
Zgodnie z dyspozycją ust. 6 pkt 4 Załącznika nr 8 do Umowy, Zamawiający w okresie
zawieszenia zobowiązany jest do pokrycia części kosztów Wykonawcy zgodnie ze stawką
określoną w § 5 ust. 1 lit. c) Umowy. Zgodnie z § 5 ust. 1 lit. c) Umowy, zawieszenie
realizacji Zadania 1 liczone jest jako iloczyn stawki za zawieszenie wynikającej z formularza
cenowego (w wysokości 0,10 % Wynagrodzenia za Zadanie 1 za jeden dzień Zawieszenia
Wykonania) i maksymalnego okresu Zawieszenia Wykonania (180 dni).
W konsekwencji powyższego koniecznym jest poprawienie omyłek w Formularzu cenowym
dla Zadania 1 oraz wynikających z nich wartości wskazanych w Formularzu oferty.
W związku z powyższym Zamawiający dokonuje poprawienia przedmiotowych omyłek na
podstawie art. 223 ust. 2 pkt 3 Ustawy Pzp w zw. z Rozdziałem XVIII ust. 3 SWZ w
następujący sposób:
1. W Formularzu cenowych dla Zadania 1, sporządzonym zgodnie z Załącznikiem nr 3a do
SWZ, poprzez poprawienie stawki jednostkowej za zawieszenie oraz całkowitej wartości
netto i brutto za realizację Zadania nr 1, obejmującą zamówienie podstawowe, opcję oraz
zawieszenie realizacji zadania:
[BYŁO: Stawka jednostkowa netto/dzień: 11 541,56 zł, Stawka jednostkowa brutto/dzień: 14
196,12 zł, Wartość brutto: 2 555 301,60 zł, CAŁKOWITA WARTOŚĆ NETTO (ZAMÓWIENIE
PODSTAWOWE + ZAMÓWIENIE OPCJONALNE + ZAWIESZENIE): 66 502 720,09 zł,
WARTOŚĆ VAT: 15 295 625,62 zł, CAŁKOWITA WARTOŚĆ BRUTTO (ZAMÓWIENIE
PODSTAWOWE + ZAMÓWIENIE OPCJONALNE + ZAWIESZENIE): 81 798 345,71 zł]
[JEST:
Stawka jednostkowa netto/dzień: 64 102,89 zł, Stawka jednostkowa brutto/dzień: 78
846,55 zł, Wartość brutto: 14 192 379,00 zł, CAŁKOWITA WARTOŚĆ NETTO
(ZAMÓWIENIE PODSTAWOWE + ZAMÓWIENIE OPCJONALNE + ZAWIESZENIE): 75 963
759,62 zł, WARTOŚĆ VAT: 17 471 664,71 zł, CAŁKOWITA WARTOŚĆ BRUTTO
(ZAMÓWIENIE PODSTAWOWE + ZAMÓWIENIE OPCJONALNE + ZAWIESZENIE): 93 435
424,33 zł]
2. W ust. 1 Formularza oferty, wartości Zadania nr 1 oraz sumy oferty:
BYŁO: [Całkowita wartość za realizację Zadania nr 1, obejmująca zamówienie podstawowe,
opcję oraz zawieszenie realizacji zadania: Wartość netto (PLN): 66 502 720,09 zł, Wartość
podatku VAT ….. %: 15 295 625,62 zł, Wartość brutto (PLN): 81 798 345,71 zł, Suma:
Wartość netto (PLN): 137 495 691,85 zł, Wartość podatku VAT ….. %: 31 624 009,12 zł,
Wartość brutto (PLN): 169 119 700,97 zł.]
JEST: [
Całkowita wartość za realizację Zadania nr 1, obejmująca zamówienie podstawowe,
opcję oraz zawieszenie realizacji zadania: Wartość netto (PLN): 75 963 759,62 zł, Wartość
podatku VAT ….. %: 17 471 664,71 zł, Wartość brutto (PLN): 93 435 424,33 zł, Suma:
Wartość netto (PLN): 146 956 731,38 zł, Wartość podatku VAT ….. %: 33 800 048,21 zł,
Wartość brutto (PLN): 180 756 779,59 zł.]”
Pismem z dnia 2 października 2023 r. Przystępujący BUDIMEX wyraził zgodę na poprawę
ww. omyłki.
Zgodnie z formularzem cenowym (załącznik nr 3a) dla zadania 1 „Fabryczna” Budimex
zaoferował m.in. następujące ceny: „4.2.4.3, Zakres robót objętych specyfikacją
WZMOCNIENIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO METODĄ INIEKCJI STRUMIENIOWEJ JET
GROUTING: 29 083 855,63 zł netto, 4.2.4.4, Zakres robót objętych specyfikacją ŚCIANY
SZCZELINOWE I BARETY: 12 278 880,87 zł netto, 4.2.4.10, Zakres robót objętych
specyfikacją KONSTRUKCJE STALOWYCH SŁUPÓW TYMCZASOWYCH ORAZ ROZPÓR
TYMCZASOWYCH, 826 003,86 zł netto.”
Zgodnie z formularzem cenowym (załącznik nr 3b) dla zadania 2 „Retkinia” Budimex
zaoferował m.in. następujące ceny: „1. PRACE PROJEKTOWE, 1.1.8, Konstrukcja, 490
824,00 zł netto, 1.2, SPRAWOWANIE NADZORU AUTORSKIEGO NAD OPRACOWANĄ
DOKUMENTACJĄ PROJEKTOWĄ (PW), 32 481,00 zł netto, 1.3, OPRACOWANIE
PROJEKTU TYMCZASOWEJ ORGANIZACJI RUCHU (TOR), PROJEKTU ROZBIÓREK,
ODTWORZEŃ (W TYM UZGODNIENIA NIEZBĘDNE DLA WDROŻENIA NA BUDOWIE), 60
150,00 zł netto, RAZEM WARTOŚĆ NETTO: 1 319 691,00 zł., 2. KOSZTY WYMAGAŃ
OGÓLNYCH (w tym: Placu i Zaplecza budowy wraz z utrzymaniem), 2.1.
PRZYGOTOWANIE ZAPLECZA,
294 000,00 zł netto, 2.2. UTRZYMANIE I LIKWIDACJA
ZAPLECZA,
279 420,00 zł netto, 3. TYMCZASOWA ORGANIZACJA RUCHU (TOR), 3.1.
WPROWADZENIE TOR WEDŁUG ZATWIERDZONEGO PROJEKTU, 60 000,00 zł netto,
KOSZTY ZARZĄDZANIA I LIKWIDACJI TOR, 207 208,21 zł netto, 4. MONITORING I
NADZÓR, OBSŁUGA GEODEZYJNA INWESTYCJI, 4.1. MONITORING I NADZÓR
ODDZIAŁYWANIA BUDOWY TUNELU I OBIEKTÓW NA JEGO TRASIE NA ŚRODOWISKO
I OBIEKTY BUDOWLANE I INŻYNIERYJNE OTOCZENIA, 300 750,00 zł netto, 4.2.
OBSŁUGA GEODEZYJNA INWESTYCJI WRAZ Z MONITORINGIEM GEODEZYJNYM
PRAC,
1 035 783,00 zł netto, 5. ROBOTY BUDOWLANE, 5.2. WYKONANIE WSZYSTKICH
ROBÓT BUDOWLANYCH NA PODSTAWIE DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ I
WYKONAWCZEJ, 66 263 620,32 zł netto, 5.2.7.3, Zakres robót objętych specyfikacją
WZMOCNIENIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO METODĄ INIEKCJI STRUMIENIOWEJ JET
GROUTING: 479 937,82 zł netto, 5.2.7.4, Zakres robót objętych specyfikacją ŚCIANY
SZCZELINOWE I BARETY, 26 584 828,37 zł netto, 5.2.7.10, Zakres robót objętych
specyfikacją KONSTRUKCJE STALOWYCH SŁUPÓW TYMCZASOWYCH ORAZ ROZPÓR
TYMCZASOWYCH, 4 441 687,13 zł netto.”
Pismem z dnia 8 września 2023 r. Zamawiający wezwał Przystępującego BUDIMEX do
złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny wskazując: „Działając na podstawie art.
224 ust. 2 pkt 1 ustawy z 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (dalej: Ustawa
Pzp), w przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej
30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej
przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert,
niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 10 Ustawy Pzp, Zamawiający
zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub
kosztu, lub ich istotnych części składowych. Wykonawca zaoferował realizację Zamówienia
za kwotę 169 119 700,97 PLN brutto, w tym: 1) całkowita wartość za realizację Zadania nr 1,
obejmująca zamówienie podstawowe, opcję oraz zawieszenie realizacji zadania za kwotę 81
798 345,71 PLN brutto, 2) maksymalna wartość za realizację Zadania nr 2, obejmująca
zamówienie podstawowe wraz z wynagrodzeniem za przyśpieszenie za kwotę 87 321
355,26 PLN brutto. Kwota ta jest niższa o ponad 30% od wartości zamówienia powiększonej
o należny podatek VAT ustalonej przed wszczęciem Postępowania, co obliguje
Zamawiającego do wezwania Wykonawcy do wyjaśnienia, w tym złożenia dowodów w
zakresie wyliczenia ceny wskazanej w Formularzu oferty. W związku z powyższym
Zamawiający wzywa do udzielenia szczegółowych wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny wskazanej w złożonej Ofercie. Wyjaśnienia powinny
wskazywać, czy zaoferowana cena rzeczywiście uwzględnia wszystkie elementy związane z
należytym wykonaniem zamówienia w szczególności:
1) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw,
z
którymi związane jest realizowane zamówienie;
2) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
3) cen rynkowych aktualnie stosowanych na rynku w odniesieniu do zaplanowanego
zaangażowania zasobów ludzkich oraz technicznych przewidzianych w ofercie oraz
wynikających z opisu przedmiotu zamówienia wraz z informacją o przyjętym poziomie rezerw
związanych z wyceną ryzyk przypisanych do realizacji przedmiotu zamówienia;
4) zarządzania procesem świadczonych usług lub metod budowy;
5) wybranych rozwiązań technicznych;
6) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
8) wypełnienia obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
W odpowiedzi na wezwanie Wykonawca zobowiązany jest wyjaśnić w sposób szczegółowy
i
konkretny, że zaoferowana cena gwarantuje należytą realizację całego zamówienia,
uwzględnia wszelkie niezbędne do tego elementy, jak również wykazać na jakiej podstawie
Wykonawca zaoferował cenę na takim poziomie, w szczególności Zamawiający prosi
o
wyjaśnienie kalkulacji Formularza Cenowego dla zadania nr 2 (budowa konstrukcji
oporowej komory „Retkinia"), dotyczących następujących głównych pozycji:
1) Prace projektowe, w tym w szczególności poz. 1.1.8; 1.2; 1.3,
2) Koszty Wymagań ogólnych,
3) Tymczasowa organizacja ruchu,
4) Monitoring i nadzór, obsługa geodezyjna inwestycji,
5) Roboty budowlane, w tym w szczególności poz. 5.2.
Wymienione wyżej elementy cenotwórcze są elementami przykładowymi. Wykonawca
powinien wskazać w wyjaśnieniach wszystkie czynniki cenotwórcze, w tym te wskazane
powyżej, które uwzględnił przy sporządzeniu oferty na takim poziomie cenowym. Złożone
wyjaśnienia Wykonawca zobowiązany jest poprzeć stosownymi dowodami potwierdzającymi
wskazywane w wyjaśnieniach informacje, w szczególności, gdy Wykonawca powołuje się na
istnienie po jego stronie pewnych szczególnie korzystnych warunków, które wpłynęły na
sposób ukształtowania ceny. Nie dysponując dowodami Zamawiający nie jest w stanie
dokonać oceny czy okoliczności powodujące obniżenie ceny, na które powołuje się
Wykonawca, faktycznie zachodzą. W przypadku braku dołączenia do wyjaśnień stosownych
dowodów, np. z powodu ich nieposiadania, Wykonawca zobowiązany jest do złożenia
wyjaśnień w tym zakresie uprawdopodobniających okoliczność uniemożliwiającą ich
złożenia.
Zamawiający informuje, że: 1) składając wyjaśnienia wraz z dowodami Wykonawca nie może
zmienić ceny zaoferowanej w ofercie; 2) treść wyjaśnień wraz z dowodami musi odpowiadać
treści złożonej oferty; 3) wyjaśnienia Wykonawcy wraz z dowodami powinny wykazywać, że
zaoferowana cena nie jest rażąco niska, tj. jest to cena realna, skalkulowana w sposób
rzetelny i nie zagraża realizacji zamówienia.”
Pismem z dnia
22 września 2023 r. Przystępujący BUDIMEX złożył wyjaśnienia:
„(…) 4. Rozpatrywanie cen zaoferowanych w ramach wszystkich złożonych ofert wskazuje,
że oferta Budimex S.A. stanowi 74,68 % od średniej arytmetycznej wszystkich złożonych
ofert w
przedmiotowym postępowaniu, co nie jest wyjątkiem w tego typu postępowaniach
przetargowych. Według Budimex S.A., na podstawie przedstawionych faktów, nie ma
podstaw do uznania, że cena zaoferowana w ich ofercie jest rażąco niska. Fakty te sugerują,
że musiała zajść oczywista pomyłka rachunkowa przy szacowaniu kwoty przewidzianej przez
Zamawiającego na sfinansowanie zamówienia. Przechodząc do dalszych wyjaśnień,
Wykonawca potwierdza, że jego oferta uwzględnia wszystkie wymagania określone
w
Specyfikacji Warunków Zamówienia (SWZ), a także wszystkie okoliczności
charakterystyczne dla przedmiotu zamówienia, które zostały podane i opisane przez
Zamawiającego w dokumentach przetargowych oraz podczas przeprowadzonej wizji
lokalnej, wraz z uwzględnieniem ryzyk wskazanych przez Zamawiającego jako ryzyk
Wykonawcy. Na tym etapie kalkulacji ceny ofertowej Wykonawca przyjął realny koszt
wykonania przedmiotu zamówienia z uwzględnieniem możliwości modyfikacji zakresu i
technologii robót, możliwości wykonawczych, doboru sprzętu w ramach opracowania
projektu wykonawczego, zgodnie z postanowieniami PFU, umowy oraz odpowiedziami
udzielonymi na pytania wykonawców. Wykonawca jest w pełni przygotowany do realizacji
zadania, które jest przedmiotem złożonej oferty, zarówno w zakresie sprzętowym, ludzkim,
jak i materiałowym. Dodatkowo, Wykonawca podkreśla, że pozostaje w gotowości do
udzielenia dalszych wyjaśnień Zamawiającemu dotyczących treści jego oferty, jeśli
wątpliwości co do jej treści będą dalej występowały po stronie Zamawiającego i zostaną one
wskazane przez Wykonawcę.
III. SZCZEGÓŁOWE WYJAŚNIENIA WYKONAWCY W ZAKRESIE TREŚCI OFERTY
AD. 1.
Zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy
W odpowiedzi na to pytanie, chcielibyśmy wyjaśnić kwestię zgodności z przepisami
dotyczącymi kosztów pracy. W tym miejscu wskazujemy, że nasza oferta uwzględnia
wszystkie przepisy prawa pracy i wynagrodzenia, w tym minimalne wynagrodzenie za pracę
i
minimalną stawkę godzinową ustalone na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 września
2022 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości
minimalnej stawki godzinowej w 2023 r. oraz przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z
którymi związane jest realizowane zamówienie.
[TABELA koszty pracy] W procesie
przygotowania naszej oferty uwzględniliśmy wszystkie koszty związane z pracami
budowlanymi, w tym koszty wynagrodzenia dla pracowników. Wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie jest niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę lub minimalna stawka godzinowa
określona przez przepisy prawa. W naszej ofercie został m.in. uwzględniony fakt, że w 2023
r. zmiana wynagrodzeń była dwukrotna: 1. W przypadku pracowników zatrudnionych na
podstawie umowy o pracę, płaca minimalna od 1 stycznia 2023 r. została ustalona na
poziomie 3490 zł, a od 1 lipca wzrosła do 3600 zł. 2. Dla osób zatrudnionych na podstawie
umowy zlecenie oraz innych umów, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu
minimalna stawka godzinowa od 1 stycznia 2023 r. wynosi 22,80 zł, a od 1 lipca 2023 r.
wzrosła ona do 23,50 zł.
AD. 2. Zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego
W odpowiedzi na pytanie dotyczące wyliczenia ceny przedmiotowej oferty, chcielibyśmy
potwierdzić, że cały proces wyliczania ceny został dokonany zgodnie z obowiązującymi
przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi w
miejscu, w którym zamówienie ma zostać zrealizowane. Pragniemy podkreślić, że jako
Wykonawca, jesteśmy świadomi znaczenia przestrzegania przepisów prawa pracy oraz
przepisów związanych z ochroną zdrowia i bezpieczeństwem pracowników, a także
zabezpieczeniem społecznym. Dlatego w naszej ofercie uwzględniliśmy wszystkie
wymagania prawne, które muszą być spełnione w procesie wyliczania kosztów, włączając w
to m.in. stawki wynagrodzeń, koszty ubezpieczenia społecznego, składki na ubezpieczenie
zdrowotne, koszty wypadkowe, dodatki za pracę w nocy czy w weekendy i inne zgodnie z
lokalnymi przepisami. Jako Wykonawca, zobowiązujemy się do przestrzegania przepisów
prawa pracy oraz przepisów dotyczących ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników.
AD. 3. Ceny rynkowe aktualnie stosowane na rynku w odniesieniu do zaplanowanego
zaangażowania zasobów ludzkich oraz technicznych
Wykonawca potwierdza, że zaoferowana cena rzeczywiście uwzględnia wszystkie elementy
związane z należytym wykonaniem zamówienia, w tym w szczególności uwzględnia cen
rynkowe aktualnie stosowane na rynku w odniesieniu do zaplanowanego zaangażowania
zasobów ludzkich oraz technicznych przewidzianych w ofercie oraz wynikających z opisu
przedmiotu zamówienia. Dodatkowo Wykonawca nadmienia, że w ramach wykonywanych,
czy już zrealizowanych Kontraktów nawiązał kontakty handlowe oraz zdobył na nich
doświadczenia w organizacji robót, które są dostosowane do uwarunkowań lokalnych. Są
potencjałem, który pozwala na konkurencyjną wycenę przedmiotu zamówienia z
zachowaniem wymaganych standardów jakościowych oraz przy zachowaniu ceny rynkowej
– we wszystkich aspektach wyceny, w tym także w zakresie zaplanowanego zaangażowania
zasobów ludzkich oraz technicznych. Jednocześnie Wykonawca wskazuje, że zarówno z
uwagi na wieloletnie doświadczenie Wykonawcy, jak i na fakt, że z większością
podwykonawców/dostawców, z których usług korzysta, będzie współpracował przy realizacji
niniejszego zamówienia, roboty, które w ramach realizacji kontraktu stanowiącego przedmiot
niniejszego zamówienia powierzone zostaną podwykonawcom, jak i zamówione dostawy,
zostaną zrealizowane w ramach zaoferowanych przez nich korzystnych cen. Po pierwsze, z
firmami podwykonawczymi Wykonawca współpracuje od wielu już lat w sposób stały, a w
ciągu całego okresu współpracy nie doszło nigdy do sytuacji, aby którykolwiek z tych
podmiotów nie wykonał zlecenia za zaoferowaną wcześniej cenę. Po drugie, Wykonawca
jednocześnie podkreśla, że zawsze weryfikuje, również pod kątem możliwości realizacji
zlecenia za wskazaną cenę, oferty otrzymywane od firm, z którymi zamierza współpracować
w ramach realizacji konkretnego zamówienia i dotyczy to również ofert firm, z którymi
Wykonawca współpracuje w sposób stały od wielu lat. Z uwagi na własne ogromne
doświadczenie Wykonawca jest bowiem w stanie ocenić, czy cena zaoferowana przez
podwykonawcę jest realistyczna. W przypadku niniejszego postępowania Wykonawca,
biorąc pod uwagę zarówno swoje rozeznanie rynku oraz doświadczenie, pozytywnie ocenił
wiarygodność złożonych mu korzystnych ofert, co umożliwiło ich uwzględnienie w
ostatecznej kalkulacji ceny zaoferowanej przez Wykonawcę w niniejszym postępowaniu.
Wykonawca informuje, że wykonanie umowy za cenę wskazaną w ofercie zapewnia
osiągnięcie zakładanego przez niego zysku i jest opłacalne przy zachowaniu obowiązujących
reguł rynkowych. Oferta Wykonawcy wynika z rozpoznania przedmiotu zamówienia,
doświadczenia Wykonawcy, założonego ryzyka finansowego, a zarazem gwarantuje
wykonanie przedmiotu zamówienia z zachowaniem podstaw opracowania dokumentacji
przetargowej, nie ma wpływu na dalsze prowadzenie działalności przez Wykonawcę i nie
zagraża jego sytuacji ekonomicznej i finansowej. Zaoferowana cena jest ceną realną,
umożliwiającą sprawną i terminową realizację zamówienia. Dodatkowe informacje w tym
zakresie znajdują się również w AD. 5. Wybrane rozwiązania techniczne. Przyjęty poziom
rezerw związanych z wyceną ryzyk przypisanych do realizacji przedmiotu zamówienia
wynosi 2,3%.
AD. 4. Zarządzanie procesem świadczonych usług lub metod budowy
Budowa konstrukcji oporowych konstrukcji komór „Retkinia” oraz „Fabryczna” to złożony
proces, który wymaga profesjonalnego zarządzania procesem produkcji i świadczonych
usług, a także precyzyjnej metody budowy. Projekt ten obejmuje m.in.: a) roboty rozbiórkowe
i
przygotowawcze, b) budowę konstrukcji oporowej „Retkinia” i komory rozjazdowej
„Fabryczna” c) wykonanie nowych instalacji elektro-energetycznych i teletechnicznych,
oświetleniowych d) przebudowę sieci wodociągowych, kanalizacji sanitarnej i deszczowej,
gazowej e) przebudowę sieci drogowej, zieleni Wszystkie ww. prace w ofercie Budimex S.A.
zostały skalkulowane z należytą starannością w oparciu przede wszystkim o Szczegółowy
Opis Przedmiotu Zamówienia, dokumentację projektową, odpowiedzi zamawiającego z
etapu postepowania, Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych oraz
doświadczenie własne Wykonawcy w zakresie realizacji inwestycji infrastrukturalnych,
a w
szczególności inwestycji kolejowych. Budimex S.A. w swojej ofercie uwzględnił wszelkie
niezbędne koszty do wykonania zamówienia z zachowaniem norm i standardów
jakościowych odnoszących się do tego typu robót, zgodnie
z zasadami wiedzy technicznej,
Polskimi Normami, decyzjami administracyjnymi, jak również zaleceniami i wytycznymi
Zamawiającego, w sposób zgodny z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa,
w
szczególności prawa budowlanego oraz przepisami wykonawczymi wydanymi na jego
podstawie, BHP, p-
poż, portowymi oraz zgodnie z zasadami sztuki budowlanej. Założone
przez BUDIMEX S.A. zarządzanie procesem produkcji polega na zapewnieniu skutecznego
planowania, koordynacji i monitorowania procesów produkcyjnych, w tym prac
wykonywanych przez podwykonawców w celu osiągnięcia zamierzonego celu. W
postępowaniu pn. „Budowa konstrukcji oporowej komory „Retkinia” oraz konstrukcji oporowej
komory rozjazdowej „Fabryczna” w ramach budowy tunelu dalekobieżnego w Łodzi w ciągu
linii kolejowej nr 85, wraz z włączeniem w linię kolejową nr 14”, zarządzanie procesem
produkcji obejmuje zastosowanie technik i narzędzi, takich jak planowanie przygotowanie i
projektu, opracowanie wymaganych projektów np. projektu tymczasowej organizacji ruchu na
czas prowadzenia Robót wraz uzgodnieniem go z Zamawiającym, analiza ryzyka,
harmonogramowanie, zarządzanie kosztami i jakością, a także ocenę wydajności i kontrole
postępu projektu. Do tych zadań już na etapie składania oferty założono wykorzystanie
wykwalifikowanej kadry technicznej i ekonomicznej, celem utrzymania należytego
zarządzania procesem produkcji, zapewniającego osiągnięcie wymaganych przez
Zamawiającego terminów oddania poszczególnych odcinków realizacyjnych. Świadczenie
usług w ramach projektu „Budowa konstrukcji oporowej komory „Retkinia” oraz konstrukcji
oporowej komory rozjazdowej „Fabryczna” w ramach budowy tunelu dalekobieżnego w Łodzi
w ciągu linii kolejowej nr 85, wraz z włączeniem w linię kolejową nr 14” obejmuje np. dostawę
materiałów, budowlanych, zarządzanie logistyką, usługi geodezyjne, usługi budowlane,
usługi inżynieryjne, usługi badań geotechnicznych i innych. Zarządzanie świadczonymi
usługami wymaga dokładnej oceny potrzeb projektu, identyfikacji dostawców, opracowania
odpowiednich specyfikacji, selekcji i
oceny ofert, a także nadzoru nad jakością usług i
kontrolą kosztów. Budimex S.A. dzięki realizacji wielu projektów infrastrukturalnych w całym
kraju, w tym i w okolicach Warszawy (np. Wykonanie robót budowlanych związanych z
przebudową stacji Warszawa Zachodnia w ramach projektu POIiŚ 5.1-13 pn. „Prace na linii
średnicowej w Warszawie na odcinku Warszawa Wschodnia – Warszawa Zachodnia” oraz
projektu POIiŚ 6.1-22 pn. „Budowa trasy tramwajowej do Wilanowa wraz z zakupem taboru
oraz infrastrukturą towarzyszącą”), posiada bazę wyspecjalizowanych dostawców i
wykonawców poszczególnych robót specjalistycznych, z którymi jest w stanie zawrzeć
umowy na znacznie korzystniejszych warunkach niż konkurencja m.in. z uwagi na owocną
współpracę przy wielu innych inwestycjach oraz już zawarte umowy na dostawy i
świadczenie usług. Ponadto, doświadczenie Budimex S.A. pozwoliło na etapie składania
oferty na opracowanie najbardziej optymalnego rozwiązania świadczenia usług w ramach
projektu oraz metody budowy z zachowaniem projektowych postanowień umowy.
AD. 5. Wybrane rozwiązania techniczne
Wskazujemy, że Budimex S.A., jako wyspecjalizowaną firma na rynku budowlanym,
realizująca od wielu lat z sukcesem inwestycje budowlane, posiada doświadczenie i
potencjał pozwalający na realizację inwestycji za zaoferowaną cenę.
Budimex S.A. jest jedną z największych i najlepiej rozwijających się spółek budowlanych
w
kraju, notowaną na GPW od 1995 roku. Obecnie realizuje ponad 50 inwestycji na terenie
Polski, o łącznej wartości prawie 10 miliardów zł. Wyniki finansowe osiągane przez Budimex
S.A. bezpośrednio przekładają się na realizowane z powodzeniem zamówienia publiczne.
Budimex S.A dysponuje następującymi zasobami pozwalającymi na złożenie przedmiotowej
oferty:
Sprzęt: a) Oddziałem usług sprzętowych, który zawiaduje parkiem maszynowym); b)
Laboratorium polowym; c) Mobilnymi wytwórniami mas bitumicznych, i jedną z nich zamierza
wykorzystać do realizacji niniejszego zadania. Wymienione wyżej czynniki są elementami,
które są zamortyzowane w całości lub w części w ramach realizowanych przez nas innych
inwestycji i które pozwalają na optymalizację kosztów realizacji zamówienia.
Materiał: a) Jako Spółka o zasięgu ogólnopolskim dysponujemy scentralizowanym systemem
zakupów materiałów budowlanych i usług opartych na wynegocjowanych z dostawcami
preferencyjnych warunkach handlowych zawartych w ponad 300 umowach ramowych
zarówno w zakresie usług jak i dostaw różnych asortymentów materiałów. Poniżej
przedstawiamy wybrane ich dziedziny: • Usługi sprzętowe i transportowe, • Dostawa asfaltu,
• Dostawa oleju napędowego, • Dostawa stali zbrojeniowej, • Dostawy betonów, • Dostawa
kruszyw, • Dostawy geosyntetyków, • Dostawy cementu, • Dostawa elementów z żywic
poliestrowych (GRP) (rury, studnie, itp.), • Dostawa rur, studni i zbiorników z PE,PP,PCV, •
Dostawa rur betonowych i żelbetowych wraz z akcesoriami, • Dzierżawa szalunków •
Dzierżawa elementów deskowań (szalunków, rusztowań), Posiadany przez nas zasób umów
ramowych świadczy o naszej bardzo dobrej współpracy z kontrahentami w zakresie różnych
dziedzinach. Wypracowana wieloletnia współpraca ma bezpośredni wpływ na otrzymanie od
Kontrahentów bardzo korzystnych ofert cenowych, co ma istotny wpływ na oferowaną cenę
przedmiotowego zamówienia publicznego. b) Ponadto jako Spółka o zasięgu ogólnopolskim
prowadzimy działania pozwalające nam na scentralizowany zakup materiałów budowlanych
w
korzystnych okresach spadku cen materiałów.
Zasoby osobowe: Budimex S.A. dysponuje zmobilizowanymi zasobami ludzkimi
składającymi się z doświadczonej kadry inżynierskiej i brygad pracowników fizycznych, które
mogą przystąpić do realizacji zadania inwestycyjnego.
Współpraca z podwykonawcami/dostawcami: Do Grupy Budimex należy firma Mostostal
Kraków S.A., która posiada dwie wytwórnie konstrukcji stalowych i specjalizuje się
w
świadczeniu usług w zakresie wykonawstwa i montażu wszelkiego rodzaju konstrukcji
stalowych oraz montażu urządzeń głównie dla przemysłów cementowo-wapienniczego,
energetycznego, hutniczego, chemicznego.
Ugruntowana przez Budimex S.A. pozycja rynkowa, zdobyta wiedza oraz dotychczasowa
bardzo dobra współpraca z podwykonawcami, a także - co szczególnie istotne - stabilność
finansowa Budimex S.A., zaowocowała obopólną chęcią dalszego współdziałania. Skutkiem
tego jest możliwość pozyskiwania korzystniejszych ofert od podwykonawców, co z kolei
bezpośrednio przekłada się na możliwość zmniejszenia kosztów budowy. Biorąc powyższe
pod uwagę, Wykonawca posiada pełną wiedzę zarówno co do lokalnej specyfiki robót
objętych przedmiotem zamówienia, jak i cen rynkowych, jakie obowiązują dla
poszczególnych asortymentów robót, przede wszystkim zaś posiada ogromne własne
doświadczenie. Dodatkowo nawiązane w ramach wykonywanych, czy już zrealizowanych
Kontraktów kontakty handlowe oraz zdobyte na nich doświadczenia w organizacji robót
dostosowane do uwarunkowań lokalnych, są potencjałem, który pozwolił nam na
konkurencyjną wycenę przedmiotu obecnego zamówienia z zachowaniem wymaganych
standardów jakościowych oraz przy zachowaniu ceny rynkowej. Jednocześnie wskazujemy,
że zarówno z uwagi na wieloletnie doświadczenie Wykonawcy, jak i na fakt, że z większością
podwykonawców/dostawców, z których usług korzystać będziemy przy realizacji niniejszego
zamówienia, współpracujemy od wielu lat, nie mamy żadnych wątpliwości, że zarówno
roboty, które w ramach realizacji kontraktu stanowiącego przedmiot niniejszego zamówienia
powierzone zostaną podwykonawcom, jak i zamówione dostawy, zostaną zrealizowane
w ramach zaoferowanych przez nich korzystnych cen. Po pierwsze, z firmami Wykonawca
współpracuje od wielu już lat w sposób stały, a w ciągu całego okresu współpracy nie doszło
nigdy do sytuacji, aby którykolwiek z tych podmiotów nie wykonał zlecenia za zaoferowaną
wcześniej cenę. Po drugie, Wykonawca jednocześnie podkreśla, że zawsze weryfikuje,
również pod kątem możliwości realizacji zlecenia za wskazaną cenę, oferty otrzymywane od
firm, z którymi zamierza współpracować w ramach realizacji konkretnego zamówienia i
dotyczy to również ofert firm, z którymi Wykonawca współpracuje w sposób stały od wielu lat.
Z uwagi na własne ogromne doświadczenie Wykonawca jest bowiem w stanie ocenić, czy
cena zaoferowana przez podwykonawcę jest realistyczna. W przypadku niniejszego
postępowania Wykonawca, biorąc pod uwagę zarówno swoje rozeznanie rynku oraz
doświadczenie, pozytywnie ocenił wiarygodność złożonych mu korzystnych ofert, co
umożliwiło ich uwzględnienie w ostatecznej kalkulacji ceny zaoferowanej przez Wykonawcę
w niniejszym postępowaniu. Wykonawca informuje, że wykonanie umowy za cenę wskazaną
w ofercie zapewnia osiągnięcie zakładanego przez niego zysku i jest opłacalne przy
zachowaniu obowiązujących reguł rynkowych. Oferta Wykonawcy wynika z rozpoznania
przedmiotu zamówienia, doświadczenia Wykonawcy, założonego ryzyka finansowego, a
zarazem gwarantuje wykonanie przedmiotu zamówienia z zachowaniem podstaw
opracowania dokumentacji przetargowej, nie ma wpływu na dalsze prowadzenie działalności
przez Wykonawcę i nie zagraża jego sytuacji ekonomicznej i finansowej. Zaoferowana cena
jest ceną realną, umożliwiającą sprawną i terminową realizację zamówienia. Wykonując
nasze usługi, wykorzystujemy sprawdzone rozwiązania zarządzania procesem zakupów,
logistyki, produkcji i świadczenia usług, dzięki czemu jesteśmy w stanie dobrać najbardziej
optymalne i
efektywne rozwiązania techniczne i logistyczne, które umożliwiają nam realizację
prac w
sposób bardziej efektywny i innowacyjny niż konkurencja. W efekcie, nasze usługi są
wysoce wyspecjalizowane i dopasowane do indywidualnych potrzeb klienta/danej inwestycji,
a także osiągnięcia wyznaczonego przez Zamawiającego terminu realizacji całego projektu
oraz jego poszczególnych etapów. Celem osiągnięcia tak wydajnego zarządzania procesem
produkcji zatrudniamy szereg doświadczonych specjalistów, czego wynikiem jest
prowadzenie wielu inwestycji infrastrukturalnych, i nie tylko, w kraju na pozycji lidera firm
budowlanych. Nasza unikatowość w dostarczaniu usług lub robót budowlanych wynika
również z naszej zdolności do ścisłej współpracy naszych zespołów technicznych z firmami
projektowymi i
specjalistycznymi. Jest to nieformalnie mówiąc nasze „know-how”. Jesteśmy
przekonani, że taka współpraca jest kluczowa dla osiągnięcia doskonałych wyników i
spełnienia oczekiwań Zamawiającego. Powyższe działania pozwalają na odpowiednią
analizę i organizację harmonogramu, najbardziej optymalną koordynację prac oraz
identyfikację ścieżek krytycznych. Takie zasoby i doświadczenie pozwalają nam na
precyzyjne planowanie każdego etapu projektu, co umożliwia terminowe i korzystne dla
Zamawiającego, w ujęciu nie tylko terminowym, ale i finansowym wykonanie prac
budowlanych. Dzięki wspomnianej wiedzy i umiejętnościom jesteśmy w stanie zrealizować
dla naszych klientów inwestycje budowlane, które spełniają ich oczekiwania w zakresie
jakości, terminowości i efektywności finansowej, czego przykładem jest najkorzystniejsza
cenowo oferta w niniejszym postępowaniu. Zastosowanie wyżej opisanych rozwiązań przy
wykonywaniu robót ma istotny wpływ na koszty i dotrzymanie terminu realizacji inwestycji, a
także na lepszą ochronę środowiska. Dzięki temu Budimex S.A. jest w stanie zapewnić
właściwe wykonanie projektu zgodnie z wymaganymi parametrami technicznymi, z
uzyskaniem w pełni zamierzonego celu inwestycyjnego. Tym samym wybór oferty Budimex
S.A. pozwoli Inwestorowi na wykorzystanie środków publicznych w sposób racjonalny i
efektywny. Wykonawca jest przekonany, że przedstawione w niniejszym piśmie wyjaśnienia
stanowią wyczerpującą odpowiedź w zakresie kwestii poruszonych w Państwa piśmie.
Informujemy, że w razie jakichkolwiek wątpliwości do przesłanych odpowiedzi gotowi
jesteśmy udzielić Państwu dodatkowych wyjaśnień.
AD. 6. Zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej Wykonawca oświadcza, że nie korzysta z pomocy
publicznej.
AD. 7. Zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska
BUDIMEX S.A. oświadcza, że w ramach wyliczenia ceny przedmiotowej oferty uwzględnił
wymagania dotyczące ochrony środowiska zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Szczegółowo przeanalizowaliśmy przedmiot zamówienia oraz wszelkie związane z nim
aspekty środowiskowe, takie jak zużycie energii, emisję substancji szkodliwych, produkcję
odpadów, wpływ na jakość powietrza, wody i gleby. W procesie wyliczenia ceny
uwzględniliśmy wszelkie koszty związane z minimalizacją wpływu przedmiotu zamówienia na
środowisko, takie jak koszty związane z wykorzystaniem odpowiednich materiałów,
częściowego zastosowania energii ze źródeł odnawialnych, wdrożenie innowacyjnych
technologii lub procedur minimalizujących zużycie energii i produkcję odpadów. Ponadto,
w
ramach naszego wyliczenia ceny przedmiotowej oferty, wzięliśmy pod uwagę koszty
związane z implementacją wymagań dotyczących ochrony środowiska oraz szkolenia
pracowników w zakresie ochrony środowiska. W tym miejscu pragniemy również zaznaczyć,
że: 1. W ramach naszej oferty zapewniamy zagospodarowanie w sposób zgodny z prawem
wszystkich wytworzonych w wyniku realizacji Umowy odpadów. 2. Zobowiązujemy się do
przekazywania Zamawiającemu kopii kart przekazania oraz ewidencji odpadów
wygenerowanych przez rejestr BDO (Baza danych o produktach i opakowaniach oraz
gospodarce odpadami) oraz dostarczenia dokumentów związanych z zagospodarowaniem
odpadów (m.in. PZ) 3. Zamierzamy dokonywać segregacji odpadów w sposób umożliwiający
jednoznaczne określenie kodu odpadu oraz jego wagi. 4. Zobowiązujemy się m.in. do: •
przeciwdziałania emisji pyłów w trakcie realizacji przedmiotu Umowy, w szczególności
poprzez zraszanie wodą terenu budowy, przykrywanie plandekami skrzyń ładunkowych
samochodów transportujących materiały z rozbiórek oraz ziemię z wykopów; •
zabezpieczenia terenu budowy przez przedostaniem się odpadów, w tym odpadów stałych,
do wód portowych; • natychmiastowego usunięcia zanieczyszczenia w przypadku jego
wystąpienia; • zlokalizowanie bazy parku maszynowego na terenie wyposażonym w
szczelną, utwardzoną nawierzchnię w celu zabezpieczenia miejsca postoju maszyn przed
możliwością wycieku substancji ropopochodnych i przedostaniem się ich do gruntu i wód
gruntowych; • wyposażenie placu budowy (w tym maszyn i pojazdów budowlanych) w maty
sorbcyjne w celu usuwania incydentalnych rozlewów substancji olejowej; • niedokonywanie
terenie inwestycji napraw maszyn budowlanych mogących skutkować przypadkowymi
wyciekami substancji ropopochodnych; • wyposażenia zaplecza budowy winno w szczelne,
przenośne toalety dla pracowników;
AD. 8. wypełnienia obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy
(…) Wypełnienie obowiązków związanych z powierzeniem podwykonawcom wykonania
części zamówienia BUDIMEX S.A. zakłada realizować m.in. przez: a) ponoszenie
odpowiedzialności za prawidłowe wykonanie zamówienia przez podwykonawcę, b)
zobowiązanie się do kontrolowania wykonywania prac przez podwykonawców, c)
przedstawianie raportów z postępów prac oraz wykonanych prac przez podwykonawcę na
wniosek Zamawiającego, d) wstrzymanie prac wykonywanych przez podwykonawcę lub
wypowiedzenie umowy z podwykonawcą, jeśli nie będzie on spełniał określonych
standardów/wymagań. e) w przypadku zamiaru zawarcia umowy o podwykonawstwo w
trakcie realizacji Zamówienia o wartości większej lub równej niż 0,5% (słownie: pięć
dziesiątych procenta) wartości Umowy, przedłożenie Zamawiającemu projektu tej umowy,
przy czym podwykonawca i dalszy podwykonawca będą zobowiązani dołączyć zgodę
Wykonawcy na zawarcie umowy o podwykonawstwo o treści zgodnej z projektem umowy. f)
zobowiązanie podwykonawców lub dalszych podwykonawców do przedkładania
Zamawiającemu poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy o
podwykonawstwo w terminie 7 dni od dnia jej zawarcia.
g) stosowanie terminu zapłaty
wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy przewidzianego w umowie o
podwykonawstwo nie przekraczającego 30 (słownie: trzydzieści) dni od dnia doręczenia
Wykonawcy, podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy faktury lub rachunku,
potwierdzających wykonanie zleconej podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy dostawy,
usługi lub roboty budowlanej.
W nawiązaniu do żądania Zamawiającego zgodnie z art. 224 ust. 4 Ustawy PZP,
Wykonawca przedstawia szczegółowe wyliczenia istotnych części składowych ceny w
odniesieniu do zadania nr 2 (budowa konstrukcji oporowej komory „Retkinia”) W nawiązaniu
do wezwania Zamawiającego dotyczącej udzielenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny
oraz jej istotnych części składowych informujemy, że w naszej ofercie zostały uwzględnione
koszty materiałów, robocizny oraz sprzętu do wykonania zadania. W kosztach pośrednich
skalkulowane zostały koszty dostosowania do wymagań kontraktu m.in. koszty zaplecza
Zamawiającego, wykonania dokumentacji fotograficznej, tymczasowej organizacji ruchu,
pozostałych dróg dojazdowych i platform roboczych, wszelkiego sprzętu niezbędnego do
wykonania prac, kadry i inne. Koszty pośrednie nie zostały rozłożone równomiernie na
wszystkie pozycje kosztorysowe z uwagi na fakt, iż cześć prac zostanie zlecona
podwykonawcom. Zatem Budimex S.A. umieścił większość kosztów pośrednich, kosztów
dostosowania i zysku, w tych pozycjach kosztorysowych, które będzie wykonywał
samodzielnie.
1. Prace projektowe
Wykonawca uwzględnił w wycenie zapewnienie biura projektowego. Wykonawca zakłada na
obecnym etapie, że polegał będzie na potencjale własnym (jako Biurze Projektowym)
w postaci Biura Technicznego zlokalizowanego w siedzibie Wykonawcy (Warszawa, ul.
Siedmiogrodzka 9). Biuro Techniczne Wykonawcy posiada zespoły projektowe w skład
których wchodzi personel o odpowiednich kwalifikacjach dla danej branży (projektanci,
eksperci, specjaliści, asystenci), osobowo dostosowany do potrzeb projektu. Całość prac
projektowych prowadzona będzie w oparciu o Procedurę PS-03 (wewnętrzna procedura
Wykonawcy w
zakresie projektowania) w celu monitorowania prawidłowości realizacji
projektu, jego terminowego wykonywania, z uwzględnieniem monitorowania ryzyka oraz
określeniem obowiązków uczestników procesu projektowego, w tym projektantów. Na etapie
przetargu Wykonawca zakłada opracowanie dokumentacji projektowej dla obu zadań, tj. dla
zadania 1 „Fabryczna” i zadania 2 „Retkinia” przez ten sam zespół projektowy, a na etapie
oferty koszty zostały przyjęte w podziale na dwa zadania. [Tabela nr 1 - Prace projektowe]
Wykonawca założył odpowiednią ilość poszczególnych zespołów umożliwiającą wykonanie
dokumentacji projektowej z dotrzymaniem kamienia milowego określonego przez
Zamawiającego. Na etapie sporządzania wyceny prac projektowych oszacowano
następujące zaangażowanie podstawowych zespołów projektowych, będących w zasobach
własnej jednostki projektowej: • Zespół drogowy – 1 zespół • Zespół konstrukcyjny – 2
zespoły • Zespół instalacyjny – 1 zespół • Zespół elektryczny – 1 zespół • Zespół
telekomunikacyjny
– 1 zespół • Zespół środowiskowy – 1 zespół • Zespół architektów – 1
zespół Skład osobowy poszczególnych zespołów projektowych będzie zawierał personel o
odpowiednich kwalifikacjach dla danej branży (projektanci, eksperci, specjaliści, asystenci) i
będzie dostosowany do potrzeb projektu. Opracowana dokumentacja projektowa będzie
sporządzana przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach i uprawnieniach dla danej branży, a
następnie będzie przechodziła proces wewnętrznej weryfikacji pod kątem poprawności
rozwiązań przez weryfikatorów /osoby sprawdzające/ jednostki projektowej. Ponadto w
ramach wewnętrznej koordynacji i nadzoru prac projektowych będą odbywały się
cotygodniowe spotkania, na których weryfikowane będzie bieżące zaawansowanie prac
projektowych oraz analizowane będą zagadnienia techniczne pod kątem ich poprawności
oraz zgodności z Warunkami Kontraktu. Całość ww. procesu przebiegała będzie w
zgodności z Procedurą PS-03 (wewnętrzna procedura Wykonawcy w zakresie
projektowania). Bieżący nadzór nad przebiegiem procesu projektowania będzie wykonywany
również przez Inżyniera i Przedstawiciela Zamawiającego podczas spotkań z Wykonawcą w
postaci Przeglądu Dokumentów, Rad Zadania i Wizyt Roboczych. Wewnętrzna weryfikacja
procesu projektowania w pierwszej kolejności dokonywana będzie przez kompetentnych
pracowników jednostki projektowej, przy udziale Koordynatora Projektu ze strony
Wykonawcy. Wszystkie przyjęte rozwiązania podczas procesu projektowania będą
identyfikowane i poddawane wewnętrznym przeglądom, weryfikacji i zatwierdzeniu przed ich
wdrożeniem. Po weryfikacji wewnętrznej kompletna dokumentacja projektowa zostanie
przekazana przez Wykonawcę do Inżyniera Kontraktu. W przypadku zgłoszonych przez
niego uwag Wykonawca wprowadzi niezbędne poprawki, a po uzyskaniu pozytywnej opinii
Inżyniera będzie następowała procedura odbioru, której będzie dokonywał przedstawiciel
Zamawiającego. Prowadzone prace projektowe oraz przyjęte rozwiązania będą zgodne z
wymaganiami
dokumentów
Zamawiającego,
wymaganiami
Umowy,
Programem
Zapewnienia Jakości, Harmonogramem Prac Projektowych oraz poleceniami Inżyniera.
Wszystkie dedykowane zespoły projektowe będą wykonywały dokumentację projektową
ściśle w oparciu o te materiały, co zapewni jednorodność oraz ciągłość przyjętych rozwiązań.
Ponadto w celu zapewnienia właściwego przebiegu i monitorowania procesu projektowania
oraz jego zgodności z warunkami kontraktu zostaną opracowane wytyczne nadzoru nad tym
procesem, które obejmą wymagania dotyczące: • planowania procesu projektowania, •
danych wejściowych, • monitorowania procesu projektowania, • danych wyjściowych,
przeglądów i weryfikacji projektowania, • nadzoru nad dokumentacją i danymi, •
zatwierdzania i odbioru dokumentacji.
Ww. wytyczne zgodne będą z Procedurą PS-03
(wewnętrzna procedura Wykonawcy w zakresie projektowania) w celu monitorowania
prawidłowości realizacji projektu, jego terminowego wykonywania, z uwzględnieniem
monitorowania ryzyka oraz określeniem obowiązków uczestników procesu, także na etapie
nadzorów autorskich. W ramach własnego biura projektowego Wykonawca wyznaczy
koordynatora prac projektowych dla uzyskania ciągłości i jednorodności rozwiązań w
przypadku podziału projektu między poszczególne zespoły projektowe.
2. Koszt Wymagań Ogólnych
Wykonawca informuje, że skalkulował koszt zaplecza Wykonawcy na czas wykonywania
Robót budowlanych i takim zapleczem będzie dysponował. Informujemy, że w ramach
zadania założono dwa zaplecza w rejonie komory Fabryczna oraz w rejonie komory Retkinia.
Wykonawca uwzględnił w swojej ofercie wymagania PFU w szczególności w zakresie
zaplecza budowy pkt. 4.1 PFU m.in. w sposób zapewniający oszczędne korzystanie z terenu
i bez uciążliwości dla osób trzecich. W poz. 2.1 Wykonawca uwzględnił tylko przygotowanie
zaplecza, w poz. 2.2 utrzymanie i likwidację zaplecza, natomiast pozostałe oszacowane
koszty zostały uwzględnione w pozostałych pozycjach kosztorysowych. [Tabela nr 2 –
Koszty Wymagań Ogólnych]
3. Tymczasowa organizacja ruchu
Wykonawca uwzględnił w ofercie koszty utrzymania ciągłości ruchu publicznego w obszarze
robót i ich oddziaływania wraz z kosztami utrzymania, w tym letniego i zimowego utrzymania
dróg w okresie trwania realizacji Kontraktu aż do czasu przejęcia przez Zamawiającego.
Wykonawca w ofercie uwzględnił koszty instalacji, utrzymania, zapewniania stałych
warunków widoczności w dzień i w nocy oraz obsługi tymczasowych organizacji ruchu,
urządzeń zabezpieczających. [Tabela nr 3 – Tymczasowa organizacja ruchu]
4. Monitoring i nadzór, obsługa geodezyjna inwestycji
Wykonawca uwzględnił w ofercie koszt obsługi geodezyjnej oraz monitoring obiektów
sąsiednich zgodnie z wymaganiami Zamawiającego. W ofercie została przyjęta oferta firmy
podwykonawczej. [Tabela nr 4 -
Monitoring i nadzór, obsługa geodezyjna inwestycji
5. Roboty budowlane [Tabela nr 5
– Roboty budowlane].”
W załączniku nr 1 do wyjaśnień przedstawiono robicie kosztowe Prac projektowych na
koszty personelu, opłat dotyczących projektu, Inne: polisa ubezpieczeniowa na prace
projektowe, mapy, geologia, nadzór autorski.
W załączniku nr 2 do wyjaśnień przedstawiono rozbicie kosztowe Kosztów wymagań
ogólnych, w tym w poz. 2.1. przewidziano koszt ogrodzenia: 60 000,00 zł. Wskazano na
dodatkowe koszty ogólne uwzględnione w ofercie, jak Wynagrodzenie personelu
kierowniczego,
pojazdy służbowe, ubezpieczenie budowy, ryzyka wykonawcy, koszty BHP,
Nadzór geotechniczny, Nadzór saperski, Wniosek o przetwarzanie odpadu dla betonu i
ziemi, Ochrona
– monitoring, Ochrona - patrol mobilny, Inwentaryzacja stanu istniejącego,
Remonty dróg po kontrakcie, Drogi technologiczne, Utrzymanie czystości dróg, Koszt
przygotowania placu magazynowego, Monitoring TV,
Tablice informacyjne i pamiątkowe,
Zabezpieczenie otworów technologicznych w komorach, łącznie na kwotę: 12 869 175,00 zł.
W załączniku nr 3 do wyjaśnień przedstawiono rozbicie kosztowe poz. 3 formularza
cenowego Tymczasowa organizacja ruchu.
W załączniku nr 4 do wyjaśnień przedstawiono rozbicie kosztowe poz. 4 formularza
cenowego
MONITORING I NADZÓR, OBSŁUGA GEODEZYJNA INWESTYCJI.
W załączniku nr 5 do wyjaśnień przedstawiono rozbicie kosztowe poz. 5 formularza
cenowego Roboty budowlane. Wskazano, że dla poz. 5.2.7.3 Zakres robót objętych
specyfikacją
WZMOCNIENIE
PODŁOŻA
GRUNTOWEGO
METODĄ
INIEKCJI
STRUMIENIOWEJ JET GROUTING, 5.2.7.4.
Zakres robót objętych specyfikacją ŚCIANY
SZCZELINOWE I BARETY oraz poz. 5.2.7.10
Zakres robót objętych specyfikacją
KONSTRUKCJE
STALOWYCH
SŁUPÓW
TYMCZASOWYCH
ORAZ
ROZPÓR
TYMCZASOWYCH:
„Wykonanie ścian szczelinowych, przesłony jet grouting, montaż
stalowych rozpór - wg ofert podwykonawczej Soletanche - przyjęto w podziale
50/50%kompleksowa oferta Soletanche -
60 670 000,00 zł”
Do wyjaśnień dołączono oferty podwykonawcze:
- Aqua Tech (Komora Retkina oraz komora rozjazdowa Tunel LK 85,
Izolacja płyty
fundamentowej, AquaSlab 1212 -
membrana łączaca się z betonem, AquaSlab CoverTape -
taśma pomocnicza, AquaSlab BiTape - taśma pomocnicza, Selatex Plus - płynna membrana
uszczelniająca przebicia, 722 835,36 zł netto),
- oferta mieszanek betonowych CEMEX,
- oferta EUROKOP (Roboty ziemne
– Fabryczna i Retkina, 4. Cena Oferty. 1. Komora
Fabryczna - wykop otwarty
– 11 900m3 – 43zł netto/ m3 - wykop pod płytą stropowa – 13
831 m3
– 63zł netto/ m3 2. Komora Retkina - wykop otwarty – 14 700m3 – 43zł netto/ m3 -
wykop pod płytą stropowa – 64 716 m3 – 63zł netto/ m3),
oferta Usługi geodezyjne GEO-BOR (obsługa geodezyjna inwestycji w cenie: 1 230 000 zł
netto.
Cena obejmuje obsługę geodezyjną inwestycji oraz monitoring geodezyjny obiektów
i
budynków sąsiednich.),
oferta GÓRAŻDŻE BETON na zakup mieszanek betonowych i usług pompowania,
- oferta Soletanche Polska:
„na wykonanie robót geotechnicznych na ww. budowie.
Oferujemy projekt i wykonanie ścian szczelinowych, które w fazie budowy zabezpieczą
stateczność ścian wykopu, a w fazie docelowej stanowić będą ściany zewnętrzne podziemia
stacji według naszego rozwiązania. Stateczność ścian szczelinowych w fazie budowy
zostanie zapewniona stropami rozpierającymi oraz tymczasowymi rozporami stalowymi. Za
stateczność ścian w fazie eksploatacji i zapewnienie jej dostatecznego podparcia w tej fazie
odpowiedzialność ponosi projektant konstrukcji całego budynku. Oferta obejmuje także
wykonanie przesłony jet grouting i bloków jet grouting plug-in/plug out. Prace projektowe
związane z przygotowaniem projektu wykonawczego ścian szczelinowych rozpoczniemy po
przekazaniu ostatecznej i uzgodnionej wersji projektu wykonawczego konstrukcji.
Ewentualne dodatkowe modyfikacje projektu wykonawczego, wynikające ze zmian
wprowadzonych w projekcie
wykonawczym konstrukcji po rozpoczęciu prac projektowych
przez Soletanche, będą każdorazowo podstawą do obciążenia Zamawiającego dodatkowymi
kosztami projektowymi. Koszt pracy projektanta SP wynosi 1500
PLN/dzień.Oferta obejmuje
wykonanie ścian szczelinowych o klasie szczelności 1 zgodnie z tablicą 3. Klasyfikacja
szczelności ścian. Zeszyt ITB 89 Ściany szczelinowe i barety - konstrukcje i zastosowania,
Warszawa 2020.
Podstawę do przygotowania oferty stanowiły materiały przekazane drogą
elektroniczną Założenia przyjęte do sporządzenia oferty: - oferta obejmuje opracowanie
projektu wykonawczego ścian szczelinowych, baret, przesłon jet grouting, ścianki berlińskiej
a następnie ich wykonanie; - obwód ścian szczelinowych wynosi 437,3 mb dla komory
Retkinia ; -
obwód ścian szczelinowych wynosi 186,6 mb dla komory Fabryczna ; - oferta nie
obejmuje elementów kotwiących ścianę z kolumn jet grouting pod budynkiem ŁDK - oferta
obejmuje dostawę i montaż zbrojenia GFRP - maksymalne głębokość wykopu pod płytę
denną w sąsiedztwie ścian szczelinowych zgodnie z rysunkami P00100011-MTP-O00-
085BZZZ57-XX-DR-420001.pdf
oraz
P00100011-MTP-O00-085AAZZ21-XX-DR-
420011.pdf; -
góra wykonanych przez nas ścian na rzędnych zgodnie z rysunkami
P00100011-MTP-O00-085BZZZ57-XX-DR-420001.pdf
oraz
P00100011-MTP-O00-
085AAZZ21-XX-DR-420011.pdf; -
ściany szczelinowe wykonane będą z platformy roboczej
znajdującej się na poziomie terenu; - w analizie założono rysę 0,3 mm; - roboty wykonywane
będą powyżej temperatury -5ºC; - wszelkie przeszkody i kolizje zostaną usunięte przed
rozpoczęciem przez nas robót; - wykotwienia do płyty dennej z prętów 2x #14 co ok. 20 cm i
do stropów pośrednich z prętów #12 co ok. 20 cm z przerwą między koszami i z przerwą w
miejscu włożenia rury contractor; - przyjęto obciążenie naziomu 15 kPa; - przesłona pozioma
jet-
grouting w obrębie ścian szczelinowych szybu Fabryczna zostanie wykonana z poziomu
+206,6 m n.p.m. -
przesłona pozioma analizowana dla poziomu wody gruntowej +100.60 m
n.p.m. - oferta obejmuje wykonanie 16 baret gruntowych wraz z
osadzeniem słupów
tymczasowych podpierających pasmo stropu, oferta nie obejmuje wykonania stropu; - w
trakcie wykonywania prac będziemy mieli ciągły i nieograniczony dostęp do obszaru
prowadzonych robót; - prace będą prowadzone przez 5 dni w tygodniu; Oferta obejmuje
wykonanie ścian szczelinowych o klasie szczelności 1 zgodnie z tablicą 3. Klasyfikacja
szczelności ścian. Zeszyt ITB 89 Ściany szczelinowe i barety - konstrukcje i zastosowania,
Warszawa 2020.
Zakres robót objętych ofertą: * opracowanie projektu wykonawczego ścian
szczelinowych, ścian berlińskich, baret, przesłony jet grouting * mobilizacja placu budowy: -
sprowadzenie sprzętu - montaż wytwórni zawiesiny bentonitowej - wytyczenie robocze
murków prowadzących - wykonanie żelbetowych murków prowadzących * wykonanie ścian
szczelinowych: -
drążenie szczeliny w osłonie zawiesiny bentonitowej - odpiaszczenie
płuczki bentonitowej przed betonowaniem - odwóz urobku - instalacja elementu
rozdzielczego i uszczelniającego (waterstop) CWS® - dostarczenie stali (gat. BSt500),
wykonanie zbrojenia i instalacja klatek zbrojeniowych; - dostarczenie betonu i betonowanie
metodą contractor (beton C30/37W8) - skucie górnej części ściany szczelinowej do
zdrowego betonu -
wyrównanie powierzchni ściany szczelinowej zgodnie z wytycznymi PN-
EN 1538 (skucie
młotami ręcznymi) * wykonanie baret wraz z instalacją tymczasowych
słupów stalowych; * wykonanie przesłony poziomej jet-groting; * wykonanie bloków plug in i
plug out;
* wykonanie ściany uszczelniającej pomiędzy tunelami TBM w technologii jet
grouting; * montaż tymczasowych rozpór stalowych i ich dzierżawa do 5 miesięcy przy użyciu
koparek Zamawiającego; * demobilizacja placu budowy; * demontaż rozpór przy pomocy
żurawia Zamawiającego udostępnionego nieodpłatnie;
Ceny: Przy poniższych warunkach finansowo-ekonomicznych: (…) nasza cena netto za
podany zakres robót wynosi: 60 670 000,00 zł.”
Pismem z dnia 29 września 2023 r. Zamawiający zawiadomił Przystępującego BUDIMEX
o
odtajnieniu informacji, które nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu
przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji: „Zamawiający informuje, że nie uznaje
skuteczności zastrzeżenia jako tajemnicę przedsiębiorstwa informacji zawartych
w
następujących dokumentach: I. Informacje wskazujące na przyjęty przez Wykonawcę
sposób kalkulacji ceny ofertowej zawarte w pkt III Szczegółowe wyjaśnienia wykonawcy
w
zakresie wyliczenia ceny (oznaczony pkt III wyjaśnień Wykonawcy w dokumencie pn.:
Wyjaśnienie
Budimex_RNC_Final);
II.
dowody
załączone
do
Wyjaśnienie
Budimex_RNC_Final, tj. załączniki nr 1 – 5 w całości: 1. TABELA NR 1 - Prace Projektowe -
tajemnica przedsiębiorstwa 2. TABELA NR 2 - Koszty Wymagań ogólnych - tajemnica
przedsiębiorstwa 3. TABELA NR 3 - Tymczasowa organizacja ruchu - tajemnica
przedsiębiorstwa 4. TABELA NR 4 - Monitoring i nadzór, obsługa geo - tajemnica
przedsiębiorstwa 5. TABELA NR 5 - Roboty Budowlane - tajemnica przedsiębiorstwa; III.
oferty podwykonawców, o których mowa w wyjaśnieniach.”
Na potwierdzenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu z Rozdziału VI pkt 4.1) SWZ
Przystępujący Budimex złożył wykaz robót, w którym wskazał m.in. na realizację:
„Rozbudowa i przebudowa budynku Teatru Polskiego wraz z infrastrukturą techniczną,
zjazdem parkingiem dla samochodów osobowych w Szczecinie.” Natomiast celem
wykazania należytego wykonania ww. roboty budowlanej przedłożył protokół odbioru
końcowego z dnia 31 maja 2023 roku, w którym stwierdzono: „Dokonano odbioru końcowego
z zastrzeżeniem usterek/wad (nieistotnych) określonych w poniższych protokołach (…) IV,
Rozliczenie końcowe: Zgodnie z umową Strony zgodnie ustaliły, że faktura końcowa
zostanie wystawiona przez WR po usunięciu wad/usterek wskazanych w pkt III, na
podstawie Końcowego Świadectwa Płatności wystawionego przez IK. (…) Okres gwarancji i
rękojmi rozpoczyna bieg 01.06.2023 r.”
Artykuł 16 pkt 1 – 3 ustawy pzp stanowi: „Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny.”
W myśl art. 128 ust. 1 ustawy pzp: „Jeżeli wykonawca nie złożył oświadczenia, o którym
mowa w art. 125 ust. 1, podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów lub
oświadczeń składanych w postępowaniu lub są one niekompletne lub zawierają błędy,
zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia
w wyznaczonym terminie (…)”
Zgodnie z art. 223 ust. 2 pkt 3 i ust. 3 ustawy pzp:
„Zamawiający poprawia w ofercie:
3) inne
omyłki polegające na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, niepowodujące
istotnych zmian w treści oferty niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta
została poprawiona. 3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, zamawiający wyznacza
wykonawcy odpowiedni termin na wyrażenie zgody na poprawienie w ofercie omyłki lub
zakwestionowanie sposobu jej poprawienia. Brak odpowiedzi w wyznaczonym terminie
uznaje się za wyrażenie zgody na poprawienie omyłki.”
Zgodnie z art. 224 ustawy pzp:
„1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów
w
zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. 2. W przypadku
gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od: 1) wartości
zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się
o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika
z
okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;
(…)
3. Wyjaśnienia, o których
mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności: 1) zarządzania procesem produkcji,
świadczonych usług lub metody budowy; 2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo
korzystnych warunków dostaw, usług albo związanych z realizacją robót budowlanych; 3)
oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 4)
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564)
lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie; 5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej; 6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i
zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest
zamówienie; 7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 8) wypełniania
obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia podwykonawcy. 4.
W przypadku zamówień na roboty budowlane lub usługi, zamawiający jest obowiązany
żądać wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, co najmniej w zakresie określonym w ust. 3 pkt 4
i 6. 5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa
na wykonawcy.
6. Odrzuceniu jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone
wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. (…)”
Artykuł 226 ust. 1 pkt 1 lit. b, pkt 5, 8 i 10 ustawy pzp stanowi:
„1. Zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli: (…) 2) została złożona przez wykonawcę: b) niespełniającego warunków
udziału w postępowaniu (…) 5) jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia (…) 8)
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia (…) 10) zawiera
błędy w obliczeniu ceny lub kosztu.”
Przedmiot sporu w niniejszej sprawie sprowadzał się do odpowiedzi na pytanie czy
Zamawiający prawidłowo uznał za wystarczające wyjaśnienia w zakresie ceny złożone przez
Przystępującego Budimex, w tym za zgodną z warunkami zamówienia, nie zawierającą
błędu w obliczeniu ceny oraz czy przedłożone przez Budimex podmiotowe środki dowodowe,
a
konkretnie protokół odbioru referencyjnej realizacji z wykazu robót, potwierdzały spełnienie
warunków udziału w postępowaniu co do należytego wykonania tej realizacji. Analiza
dokumentacji postępowania oraz zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego
doprowadziła Izbę do przekonania, że zarzuty odwołania nie potwierdziły się.
Zarzut 1 odwołania: naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy pzp w zw. z art. 224 ust. 6 i 5
ustawy pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Budimex S.A., a w konsekwencji jej
wybór, pomimo iż Wykonawca ten w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego nie wykazał,
że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny (nie uzasadnił podanej w ofercie ceny), a
zatem nie sprostał nałożonemu na niego obowiązkowi, co winno skutkować przyjęciem przez
Zamawiającego, iż wskazana przez Budimex cena za przedmiot zamówienia jest rażąco
niska, dlatego też oferta tego Wykonawcy powinna zostać odrzucona w postępowaniu.
Zarzut 2 odwołania: naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty Budimex, a w konsekwencji jej wybór, pomimo iż złożona przez tego
Wykonawcę oferta zawiera rażąco niską cenę, dlatego powinna zostać odrzucona
w
postępowaniu.
Zarzut 3: naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy pzp w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy pzp
poprzez brak odrzucenia oferty Budimex, a w konsekwencji jej wybór, podczas gdy oferta ta
jest niezgodna z warunkami zamówienia (SWZ), gdyż – po pierwsze - nie obejmuje
wszystkich elementów składających się na przedmiot zamówienia – po drugie – Wykonawca,
wbrew wyraźnemu zakazowi Zamawiającego, dopuścił się przenoszenia części kosztów
pomiędzy poszczególnymi pozycjami Formularza, zawyżając przy tym wartość jednej pozycji
kosztem innej, a także wyceniając je wbrew rzeczywistemu kosztowi poszczególnych prac/
robót (adekwatności) i nie rozkładając proporcjonalnie kosztów ogólnych, co jest wprost
sprzeczne z postanowieniami SWZ, dlatego oferta Budimex powinna zostać odrzucona.
Zarzuty nie zasługiwały na uwzględnienie.
Odnosząc się zbiorczo to postawionych zarzutów dotyczących rażąco niskiej ceny na
wstępie wskazania wymaga zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Izby za cenę rażąco
niską uznaje się cenę poniżej kosztów własnych wykonawcy, niepozwalającą na
wypracowanie zysku. Jest to cena oderwana od realiów rynkowych i nierzeczywista. Jak
podniesiono w wyroku z dnia 30 listopada 2021 r.:
„Procedura badania i ustalania ceny
rażąco niskiej przebiega więc w taki sposób, że Zamawiający musi umożliwić wykonawcy
wykazanie okoliczności, iż zaoferowana przez niego cena jest ceną realną. Następnie zaś na
wykonawcy, zgodnie z art. 224 ust. 5 Pzp, spoczywa obowiązek wykazania, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny. Rolą Zamawiającego jest ustalenie i weryfikacja czy czynniki
wskazane przez wykonawcę w ramach wyjaśnień rzeczywiście istnieją, mogą być osiągnięte
w ramach realiów rynkowych i na podstawie jakich założeń wykonawca zakłada realność
wystąpienia tych szczególnych czynników i sprzyjających okoliczności. Treść normy art. 224
ust. 5 Pzp nie pozostawia wątpliwości, że to na wykonawcy wezwanym do złożenia
wyjaśnień spoczywa obowiązek wykazania, czy możliwe i realne jest wykonanie zamówienia
za określoną w ofercie cenę. Z racji tego, że celem wyjaśnień jest wzruszenie przyjętego
domniemania, że zaoferowana cena jest ceną rażąco niską, wyjaśnienia takie muszą być
konkretne, wyczerpujące i uzasadniające realność dokonanej przez wykonawcę kalkulacji.”
Niewątpliwie więc istotą procedury wyjaśnień rażąco niskiej ceny jest wykazanie
zamawiającemu, że zaoferowana przez wykonawcę cena gwarantuje należyte wykonanie
zamówienia, a założenie niższej ceny wynika z właściwości danego wykonawcy, zasobów
kadrowych, sprzętowych, możliwości organizacyjnych czy też współpracy z określonymi
podmiotami i pozostaje ceną rynkową. Na skutek ich złożenia zamawiający powinien
uzyskać pewność, co do możliwości zrealizowania zamówienia zgodnie z wymaganiami za
cenę podaną w ofercie, a także co do tego, że wątpliwości zamawiającego w zakresie zbyt
niskiej ceny były nieuzasadnione. W odpowiedzi na wezwanie wykonawca powinien w
rzetelny i jak najpełniejszy sposób wykazać, również poprzez złożenie dowodów
odpowiadających wyjaśnianym składnikom ceny, że zaoferowane przez niego ceny nie
noszą znamion rażąco niskich. Co jednak kluczowe, wyjaśnienia wykonawcy muszą
odpowiadać wezwaniu, szczególnie w sytuacji, gdy zamawiający precyzuje szczegółowo,
jakie elementy ceny budzą jego wątpliwości. W przeciwnym razie nawet obszerne
wyjaśnienia, które nie odnoszą się jednak do kwestionowanych przez zamawiającego cen,
nie będą mogły zostać uznane za uzasadniające ich zaoferowanie na niskim poziomie. Izba
podziela w tym zakresie stanowisko przedstawione w wyroku o sygn. akt KIO 3750/21 z dnia
18 stycznia 2022 r.:
„(…) ocena wyjaśnień ceny złożonych przez wykonawcę musi odbywać
się, w kontekście wezwania zamawiającego – jego szczegółowości oraz wyrażonych w nim
skonkretyzowanych wątpliwości. Jeżeli Zamawiający wskaże w wezwaniu do wyjaśnień
elementy ceny oferty, które jego zdaniem wymagają takich wyjaśnień to wykonawca
zobowiązany jest udzielić wyjaśnień co najmniej w zakresie zakreślonym przez
Zamawiającego. (…) obowiązkiem wykonawcy jest, aby w odpowiedzi na wezwanie
wystosowane przez zamawiającego udzielił wyjaśnień dotyczących okoliczności, które
wpłynęły na wysokość zaoferowanej ceny w taki sposób, aby na ich podstawie możliwe było
jednoznaczne ustalenie, że cena oferty (odpowiednio koszt, istotna część składowa) nie jest
ceną rażąco niską. Efektem składanych wyjaśnień ma być stworzenie podstaw do uznania
przez zamawiającego, że podejrzenie dotyczące rażąco niskiej ceny oferty nie było
uzasadnione. Podkreślić trzeba, iż nie tylko nieudzielenie wyjaśnień w wyznaczonym
terminie skutkować będzie koniecznością odrzucenia oferty, ale także złożenie takich
wyjaśnień, które nie uzasadniają podanej w ofercie ceny.”
Przenosząc powyższe rozważania na kanwę niniejszej sprawy Izba zwraca uwagę po
pierwsze na treść wezwania Zamawiającego do złożenia wyjaśnień, które zostało
wystosowane, gdyż cena oferty Budimex była niższa o ponad 30% od wartości zamówienia.
Zamawiający zgodnie z protokołem prowadzonego postępowania oszacował wartość
zamówienia na kwotę 362 787 702,48 zł. Analizując ceny zaoferowane przez Wykonawców
w
postępowaniu, gdzie najtańsza oferta wynosiła ok 180 mln. zł a najdroższa ok. 260 mln. zł
nie trudno zauważyć, że szacunek Zamawiającego nie znalazł odzwierciedlenia w cenach
rynkowych, a dokładnie został znacznie zawyżony, co też Zamawiający i Przystępujący
podkreślali w swoich stanowiskach. Niewątpliwie na tle pozostałych ofert cena oferty
Budimex nie
odbiega istotnie od średniej arytmetycznej cen pozostałych Wykonawców.
Niemniej jednak Zamawiający zobligowany ustawowo wezwał Przystępującego do złożenia
wyjaśnień, co determinowało po stronie Budimex obowiązek przedstawienia wyjaśnień
rzetelnych, uzasadniających rynkowość zaoferowanej ceny, a przede wszystkim
odpowiadających wezwaniu. W odniesieniu do powyższego Odwołujący w ramach zarzutu 1
ponosił, iż złożone przez Przystępującego wyjaśnienia pomimo ich obszerności są
lakoniczne, „niczego nie wyjaśniają”, na ich podstawie nie można wywieść pochodzenia
zaoferowanych cen, a w wielu miejscach Wykonawca Budimex powtarza i przywołuje te
same okoliczności, co powinno prowadzić do wniosku, iż Przystępujący nie podołał ciężarowi
wykazania realności ceny w zakresie wymaganym wezwaniem Zamawiającego.
W ocenie Izby z twierdzeniami Odwołującego nie sposób się zgodzić. Zauważenia wymaga,
że Zamawiający w wezwaniu wymagał wyjaśnień w zakresie zbieżnym z treścią regulacji
ustawowej, dodatkowo wskazując na pozycje formularza cenowego (załącznik nr 3b do
SWZ)
, które powinny zostać szczegółowo wyjaśnione: „Zamawiający prosi o wyjaśnienie
kalkulacji Formularza Cenowego dla zadania nr 2 (budowa konstrukcji oporowej komory
„Retkinia"), dotyczących następujących głównych pozycji: 1) Prace projektowe, w tym w
szczególności poz. 1.1.8; 1.2; 1.3, 2) Koszty Wymagań ogólnych, 3) Tymczasowa
organizacja ruchu, 4) Monitoring i nadzór, obsługa geodezyjna inwestycji, 5) Roboty
budowlane, w tym w
szczególności poz. 5.2.” Jakkolwiek treść samego pisma
Przystępującego z dnia 22 września 2023 r. można uznać pomimo obszerności za w dużym
stopniu ogólną, co sam Przystępujący przyznał na rozprawie, to jednak wyjaśnienia odnoszą
się do każdej z kwestii, której wymagał Zamawiający w wezwaniu, a załączników do pisma
nie sposób uznać za lakoniczne i nic nie wyjaśniające. Izba zwraca uwagę, że ogólne
okoliczności, które Budimex przywołuje w wyjaśnieniach znajdują swoje uszczegółowienie w
załącznikach, gdzie w Tabelach wskazano na składowe ceny dla każdego zakresu prac,
których wymagał Zamawiający i gdzie podano wartość m.in. ujętego zysku, ryzyk
wykonawcy, kosztów pośrednich, kosztów personelu, w tym przestrzegania przepisów o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę, podano też założone proporcjonalnie koszty ogólne.
Co do kosztów pracy to Wykonawca przedstawił jakie składowe wynagrodzenia przewidział,
w tym poczynił założenia co do absencji, a które odpowiadają przepisom. Izba zwraca
uwagę, że Zamawiający przytoczył w tym zakresie w wezwaniu, jak i co do wybranych
rozwiązań technicznych treść art. 224 ustawy pzp. Co do kosztów pracy mowa jest o ich
zgodności z przepisami prawa i tą zgodność Budimex wyjaśnił. Zamawiający nie wymagał
wyspecyfikowania przewidzianej liczby pracowników do każdego zakresu robót, jak
oczekiwał Odwołujący. Szczegółowych wyjaśnień Zamawiający wymagał co do pozycji
formularza dotyczącego komory Retkinia, a więc w odniesieniu do drugiej komory (z uwagi
na brak jednoznacznego wezwania w tym zakresie) Budimex był uprawiony złożyć ogólne
wyjaśnienia. Przedstawione przez Budimex stawki w zakresie komory Retkinia ukazują w
sposób jednoznaczny jakie elementy cenowe założył Wykonawca i na jakim poziomie.
Odwołujący argumentował, że wyjaśnienia sprowadzają się do potwierdzenia zgodności z
wymaganiami Zamawiającego a nie wskazują cen w ujęciu założonych roboczogodzin,
materiałów czy sprzętu. Odnosząc się do powyższego zaznaczyć należy, że w konsekwencji
złożonych wyjaśnień zamawiający ma właśnie uzyskać pewność m. in. że wszystkie istotne
składowe ceny zostały przewidziane w cenie globalnej. Na podstawie tak przedstawionego
rozbicia cenowego Zamawiający mógł ocenić, czy ceny istotne dla powodzenia realizacji
całego przedsięwzięcia nie zostały rażąco zaniżone, a na pewno mógł takiej weryfikacji
dokonać wykonawca specjalizujący się w branży będącej przedmiotem zamówienia, i taką
też próbę podjął Odwołujący formułując zarzut 2 odwołania. Podkreślenia wymaga, że
Zamawiający nie sprecyzował w treści wezwania wyjaśnień w jakim kształcie oczekuje. Nie
bez znaczenia jest również okoliczność, że wynagrodzenie w przedmiotowym postępowaniu
jest wynagrodzeniem ryczałtowym a nie kosztorysowym, a wykonawcy nie byli zobowiązani
do składania szczegółowych kosztorysów, a wyłącznie ogólnego rozbicia cenowego
w
formularzach cenowych przygotowanych przez Zamawiającego. Skoro Zamawiający nie
zobligował Wykonawcy do określonego sposobu wyjaśnienia ceny to Przystępujący był
uprawniony złożyć je w takiej formie jaką uważał za właściwą dla wykazania realności ceny.
Dodatkowo zauważyć należy, że istotne składniki cenowe, w zakresie których Budimex
zamierza korzystać z podwykonawców zostały poparte ofertami podwykonawczymi. W
ocenie Izby tak przedstawione wyjaśnienia należało uznać za wystarczające i odpowiadające
wezwaniu
, dlatego też Izba uznała, że zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.
Przechodząc do zarzutu 2 odwołania Odwołujący podnosił zaniżenie ceny co do „Kosztów
wymagań ogólnych”. W tym zakresie Odwołujący zasadniczo oparł zarzut na porównaniu
cen z zaoferowanymi w poz. 2 formularza cenowego przez innych Wykonawców wywodząc
niedoszacowanie tej pozycji przez Budimex
. Izba zauważa, co słusznie podnosił
Przystępujący, że poz. 2 odnosi się do Zaplecza Wykonawcy, na co wskazują podpozycje,
czyli 2.1.:
„PRZYGOTOWANIE ZAPLECZA” i 2.2. „UTRZYMANIE I LIKWIDACJA
ZAPLECZA”. Właściwie zatem Budimex wycenił dla tej pozycji koszty dotyczące zaplecza,
a
nie koszty ogólne całej budowy. Pozostałe koszty ogólne zostały podane przez Budimex
w
załączniku 2 do wyjaśnień, które zostały ujęte w cenie oferty w sposób proporcjonalny,
czyli tak jak wymagał Zamawiający: „Koszty ogólne ze swej natury powinny być ujmowane
we wszystkich pozycjach FORMULARZA CENOWEGO proporcjonalnie do ich wartości
netto.”, co w ocenie Izby jest logiczne i nie powinno budzić wątpliwości. Jak podkreślał
Przystępujący wynika to również z konstrukcji formularza, gdzie przy każdej pozycji jest
odwołanie do: „O.00.00.00 WYMAGANIA OGÓLNE Specyfikacja Techniczna Wykonania i
Odbioru Robót Budowlanych”. Nie znając szczegółowych założeń pozostałych Wykonawców
w tym zakresie (nie można bowiem stwierdzić, czy Wykonawcy zastosowali się do
proporcjonalnego rozłożenia kosztów ogólnych) trudno uznać za właściwe wywodzenie
zaniżenia tych pozycji przez Przystępującego Budimex wyłącznie na podstawie porównania
zaoferowanych w poz. 2 formularza cen Konkurentów z ceną Przystępującego.
W zakresie poz. 2 formularza cenowego Odwołujący zakwestionował w sposób bardziej
konkretny przewidziany przez Przystępującego koszt ogrodzenia: 60 000 zł. W ocenie
Odwołującego, co próbował wykazać poprzez złożony dowód nr 1 (oferta INNOWALL
POLAND sp. z o.o. za ogrodzenie na kwotę 507 903,90 zł) cena ogrodzenia powinna zostać
oszacowana na poziomie 500
000 zł, a przy takim założeniu sam koszt ogrodzenia pochłania
prawie całą cenę zaoferowaną w poz. 2 przez Budimex (573 420 zł). W odniesieniu do
powyższych twierdzeń Izba zauważa przede wszystkim, że Odwołujący nie wykazał, iż koszt
ogrodzenia stanowi istotną składową ceny. W orzecznictwie wskazuje się, że: „Istotna część
składowa ceny to część, która w znacznym stopniu przyczynia się do powstawania kosztów
po stronie wykonawcy i ma znaczący wpływ na całkowitą cenę oferty. Oceniając istotność
części składowych ceny oferty, która podlega badaniu, należy wykazać, że jej zaniżenie ma
istotny wpływ na ostateczną wysokość ceny oferty.” (wyrok KIO z dnia 15 listopada 2021 r.,
sygn. akt KIO 3043/21);
„należy przyjąć, że istotne są te elementy, których wartościowy
udział w przedmiocie zamówienia jest znaczny lub od których – ze względu na ich
merytoryczne znaczenie
– zależy osiągnięcie zasadniczych celów, dla których zamówienie
jest udzielane. Chodzi więc o elementy istotne pod względem wartościowym lub
merytorycznym, mogące zaważyć na powodzeniu zamówienia jako całości.” (wyrok KIO z
dnia 8 listopada 2021 r., sygn. akt KIO 3005/21).
Na tle tych rozważań, trudno uznać, aby
ewentualne niedoszacowanie kosztu rzędu 500 000 zł dotyczącego ogrodzenia, a nie
przykładowo jakichś kluczowych dla prawidłowości inwestycji prac, przy globalnej cenie ok.
180 mln. zł mogło zaważyć na powodzeniu całego przedsięwzięcia. Już z tych powodów
zarzut należało uznać za chybiony. Dodatkowo wskazania wymaga, że Odwołujący
przywołuje w zakresie jakości ogrodzenia Decyzję środowiskową oraz przedstawia
dokumentację zdjęciową pomijając jednak wymagania WYTYCZNYCH DOTYCZĄCE
TERENU I ZAPLECZA BUDOWY
– ZAŁACZNIK NR 10A DO SWZ(PFU) pkt 11) zdanie 3:
„Ogrodzenie powinno być w dobrym stanie technicznym, konserwowane i rozebrane po
zakończeniu prac przez Wykonawcę”. Słusznie podkreślał więc Zamawiający na rozprawie,
że nie wymagał nowego ogrodzenia. Ogrodzenie powinno być w dobrym stanie technicznym,
co pozwala na skorzystanie z ogrodzenia będącego już w dyspozycji wykonawcy, a co
niewątpliwie wpływa na koszty. Odwołujący przedstawił bowiem ofertę przygotowaną dla
siebie
(dowód nr 1) na nowe ogrodzenie. Podkreślić także trzeba, co już zostało
podniesione, że mając na względzie opis w formularzu poz. 2 to miała ona obejmować
koszty Zaplecza, a więc ogrodzenia Zaplecza a nie całej budowy. Koszty ogrodzenia budowy
mogły zostać rozłożone proporcjonalnie do określonego zakresu prac. Niezależnie od
powyższego, zarzut należało uznać za niezasługujący na uwzględnienie z uwagi na
marginalny koszt tego elementu ceny, niestanowiącego istotnej części składowej. Podobnie,
jeśli chodzi o koszt likwidacji zaplecza, przy czym Odwołujący nie podał nawet jakiego rzędu
jest to koszt. Odwołujący nie wskazał do jakich pozycji ten koszt mógł zostać przeniesiony i
nie wykazał tej okoliczności, trudno zatem uznać za udowodniony zarzut zaniżenia ceny w
tym zakresie czy też niezgodności oferty z warunkami zamówienia co do niedozwolonego
przenoszenia kosztów między pozycjami.
Dalej Odwołujący podnosił niedoszacowanie w zakresie tzw. JET GROUTING, bądź też
zarzucał niedozwolone przesunięcie kosztów tej pozycji do innych co świadczyłoby
o
niezgodności z SWZ. Odwołujący wywodził swoje wnioski z porównania cen z
zaoferowanymi przez pozostałych Wykonawców oraz podkreślał różnice w wycenie Budimex
dla obu komór co do tej pozycji. Odnosząc się do powyższego Izba zauważa, że dla tej
pozycji
WZMOCNIENIE
PODŁOŻA
GRUNTOWEGO
METODĄ
INIEKCJI
STRUMIENIOWEJ JET GROUTING), jak i dla poz. 5.2.7.4
ŚCIANY SZCZELINOWE I
BARETY oraz
5.2.7.10 KONSTRUKCJE STALOWYCH SŁUPÓW TYMCZASOWYCH ORAZ
ROZPÓR TYMCZASOWYCH Budimex przedstawił kompletną ofertę Soletanche na cały ten
zakres prac. Analizując ceny zaoferowane przez Przystępującego w tych pozycjach łącznie
to dla komory Retkinia jest to wartość: 31 506 453,32 zł (w tym oferta Soletanche: 30 335
zł, a koszty pośrednie i zysk: 1 171 453,32 zł)., dla komory Fabryczna: 42 188 740,36
zł (w tym oferta Soletanche: 30 355 000,00 zł, a pozostałe koszty: 11 833 740,36 zł).
Odwołujący nie kwestionował, aby oferta Soletanche pomijała jakiś zakres prac dotyczący
tych pozycji, pomimo iż w jej treści wskazano szczegółowo co obejmuje, tym samym nie
można uznać, aby cena ofertowa mająca charakter ryczałtowy została niedoszacowana, a
więc rażąco niska. Przechodząc do ewentualnego przeniesienia kosztów z poz.
WZMOCNIENIE PODŁOŻA GRUNTOWEGO METODĄ INIEKCJI STRUMIENIOWEJ JET
GROUTING
to w ocenie Izby twierdzenie Odwołującego nie zostało udowodnione. Po
pierwsze Odwołujący nie wskazał, gdzie te koszty zostały przeniesione, a niewątpliwie
wartość oferty Soletanche została uwzględniona w cenie Budimex. Po drugie, słusznie
podnosił Przystępujący i Zamawiający, że w ramach przedmiotowego zamówienia
wykonawca będzie zobowiązany do opracowania projektu wykonawczego, w ramach którego
powstaną ostateczne rozwiązania techniczne. Co prawda przywołane przez Przystępującego
w piśmie procesowym pytania i odpowiedzi dotyczyły w większości ścian szczelinowych to
jednak odpowiedzi Zamawiającego odnoszą się również do ogólnych założeń: z dnia 11
sierpnia 2023 r.:
„Odpowiedź nr 15: Zamawiający informuje, że w jego ocenie Projekt,
stanowiący podstawę opisu przedmiotu zamówienia w niniejszym Postępowaniu, został
opracowany w jakości i kompletności wymaganej dla fazy Projektu Budowlanego (dalej: PB).
(…), Odpowiedź nr 16: (…) Dołączone przez Zamawiającego przedmiary robót mogą
posłużyć Wykonawcy wyłącznie jako materiał pomocniczy i nie stanowią podstawy do
wyceny wynagrodzenia ryczałtowego robót objętych przedmiotem zamówienia - ilości oraz
asortymentu, a także zakresów podanych w przedmiarach nie należy traktować jako ilości
dokładnych i ostatecznych, a jako ilości przybliżone. Zamawiający zastrzega, że wszelkie
przekazane przedmiary mają jedynie charakter orientacyjny, a dokładny zakres robót wynika
z dokumentacji projektowej udostępnianej przez Zamawiającego. Odpowiedź nr 26: (…)
Dołączone przez Zamawiającego przedmiary robót mogą posłużyć Wykonawcy wyłącznie
jako materiał pomocniczy i nie stanowią podstawy do wyceny wynagrodzenia ryczałtowego
robót objętych przedmiotem Zamówienia. Niemniej jednak żadnych ilości oraz asortymentu,
a także zakresów podanych w przedmiarach nie należy traktować jako ilości dokładnych i
ostatecznych, a jako ilości przybliżone. Rysunki wykonawcze wchodzą w zakres Projektu
Wykonawczego, który jest objęty przedmiotem Zamówienia. Zamawiający zastrzega, że
wszelkie przekazane przedmiary mają jedynie charakter orientacyjny, a dokładny zakres
robót wynika z dokumentacji projektowej udostępnianej przez Zamawiającego.”, z dnia 21
sierpnia 2023 r.: Odpowiedź nr 49: „(…) Jednocześnie Zamawiający wyjaśnia, że ostateczne
rozwiązanie techniczne będzie przedmiotem Projektu Wykonawczego sporządzanego na
etapie realizacji inwestycji.
(…)”. Sam zresztą Odwołujący wskazuje w treści odwołania na
informacyjny charakter przedmiarów. Wykonawca będzie zatem uprawniony, ale i
zobowiązany do zastosowania właściwych rozwiązań w projekcie wykonawczym na etapie
realizacji zamówienia, a założenia w tym zakresie, w tym założenia kosztów prac były
właściwe dla danego wykonawcy. Słusznie podnosił Zamawiający, że „Czym innym jest
określenie zakresu zobowiązania, a czym innym narzucenie sposobu jego odzwierciedlenia
w ofercie.” W tym kontekście niezrozumiały jest zarzut, że Soletanche oferuje wykonanie
ścian szczelinowych według własnego rozwiązania i nie wiadomo co się pod tym kryje.
Oferta Soletanche
obejmuje przecież sporządzenie projektu wykonawczego, a oferta
przedstawia założenia przyjęte do jej skonstruowania, jak również szczegółowy zakres prac.
Przystępujący wskazywał, że na zakres prac dotyczących JET GRUNTING będzie miało
wpływ założone przez wykonawcę wcześniejsze odwodnienie terenu, ale również rodzaj tego
terenu, co potwierdza także stanowisko Odwołującego, który podnosił, że dopiero na etapie
badań okaże się czy na komorze Retkinia w ogóle konieczne będzie stosowanie przesłon.
Przystępujący wskazywał na rozprawie, co Izba uznała za argumentację wiarygodną, że:
„Przesłona jet grouting ma odgrodzić przed napływem wody. Budimex założył tutaj
wykonanie odwodnienia, co również przekłada się na parametry dot. jet grouting. Zaznacza,
że w każdym miejscu są inne uwarunkowania i inne poziomy wód, odpompowanie zmniejsza
koszty jet grouting. Na etapie przygotowania ofert Budimex związał się z Soletanche, dla
konkretnej osi przewidział własne rozwiązanie. Zaznacza, że wystarczy, że wartość słupa
wody się zmniejszy czy zwiększy, to będą inne wartości jet grouting. Są to ustalenia, które
odbywają się na etapie projektu wykonawczego.” Powyższe okoliczności powodują, że
przedstawiona przez Odwołującego w dowodzie nr 2 kalkulacja kosztów cementu, bazująca
na orientacyjnych wartościach z dokumentacji przedmiotowego zamówienia i ofercie
Soletanche z innego postępowania (Budowa II Linii Metra w Warszawie – III Etap Realizacji
Odcinka Zachodniego od szlaku ze stacją C04 „Powstańców Śląskich” do stacji techniczno-
postojowej (STP) „MORY” wraz z STP „Mory”) nie może przesądzać o niedoszacowaniu
przez Przystępującego poz. formularza cenowego dotyczącego JET GROUNTING dla
komory Retkinia.
Co więcej, jak wynika z pkt 5.7.5. TOMu IV-6 Projekt Techniczny
Konstrukcja
przesłona przeciwfiltracyjna jest jednym z elementów podstawowych konstrukcji
poza m.in. ścianami szczelinowymi: „W celu ograniczenia napływu wody do wykopu
zaprojektowano przesłonę przeciwfiltracyjną o grubości od 2.50 m do 8.0 m w technologii
iniekcji strumieniowej jet-
grouting.” Odwołujący argumentował na rozprawie, bazując na pkt
7.7.5. Stateczność komory Retkinia w osiach 8/9, że do kalkulacji założył grubość przesłony
6 m, a jak wskazano wyżej założenia projektu budowlanego oscylują w granicach grubości
przesłony od 2.50 m do 8.0 m. Jak wskazywali Zamawiający i Przystępujący na rozprawie, a
którym to okolicznościom Odwołujący nie zaprzeczył, stopień skomplikowania prac w
zakresie komory Fabryczna jest wyższy niż w przypadku Komory Retkinia z uwagi na
konieczność prowadzenia prac w terenie zurbanizowanym pod budynkiem ŁDK, podczas
gdy prace dotyczące komory Retkinia będą odbywały się na obrzeżach miasta. Zdaniem Izby
są to argumenty wiarygodne i logiczne, a przywołane okoliczności przekładają się na cenę
zarówno co do koniecznego zaangażowania sprzętu, personelu, materiałów, łatwości
dostępu do placu budowy (transport) czy wycenę ryzyk. Jak wskazano również w pkt 5.7.5
ww. Projektu:
„W obszarze komory Retkinia przesłonę przeciwfiltracyjną zaprojektowano jako
grawitacyjną, bez konieczności kotwienia.”, co również niewątpliwie przekłada się na cenę.
Odwołujący podkreślał duże różnice w wycenie za zakres prac JET GROUNTING w ofercie
Budimex dla komory „Fabryczna” ok. 29,5 mln., dla komory „Retkinia” ok. 500 tys. zł, przy
czym sam Odwołujący w kwestionowanej pozycji dla komory „Retkinia” założył 4 575 074,00
zł. Konkludując, Odwołujący nie udowodnił rażąco niskiej ceny w tym zakresie w ofercie
Budimex, jak również niezgodności z warunkami zamówienia co do niedozwolonego
przenoszenia kosztów. Wycena Budimex w całości zawiera koszty oferty podwykonawczej
Soletanche, a zarzut przenoszenia kosztów Izba uznała za nieudowodniony. Podkreślić
należy, że aby odrzucenie oferty za niezgodność z warunkami zamówienia było możliwe
i
uzasadnione, niezgodność musi zostać stwierdzona w sposób niewątpliwy, co nie zostało
wykazane w zakresie podniesionego zarzutu
. Odwołujący nie podołał ciężarowi dowodu,
który w zakresie zarzutu niezgodności oferty z warunkami zamówienia w przeciwieństwie do
odwróconego ciężaru dowodu przy rażąco niskiej cenie, obciążał Odwołującego.
Odwołujący zarzucał również, że z wyjaśnień Budimex nie wynika, iż objął on swoją ofertą
i
wycenił wszystkie elementy wynikające z dokumentacji postępowania co do kosztów
monitoringu
. Izba zauważa, że zarzut ma charakter blankietowy. Odwołujący nie podważył
w
żadnym zakresie kosztów przedstawionych przez Budimex w załączniku nr 4 do wyjaśnień
co do tego zakresu prac.
Wskazał jedynie, że: „Sam zakup sprzętu, który niezbędny jest do
wykonania tego typu usługi, konsumuje znaczną cześć środków, które zostały
zarezerwowane w budżecie Wykonawcy. Budimex nie wykazał przy tym rynkowości oferty
podwykonawcy w tym zakresie
.” nie przedstawiając żadnych dowodów na niedoszacowanie
przez Budimex
kosztów monitoringu. Nie jest tak, że odwrócony ciężar dowodu w przypadku
rażąco niskiej ceny zwalnia całkowicie Odwołującego z konieczności dowodzenia swoich
twierdzeń, a zarzuty mogą opierać się wyłącznie na poddawaniu pewnych okoliczności w
niczym nieuzasadnioną wątpliwość. Przystępujący wyjaśnił te koszty, przedstawił kalkulację,
a także ofertę podwykonawczą na obsługę geodezyjną inwestycji oraz monitoring
geodezyjny obiektów i budynków sąsiednich. Słusznie zwrócił uwagę Przystępujący, że
Odwołujący zaoferował wykonanie tego zakresu zamówienia pkt 3.2 formularza cenowego
za cenę niższą niż Budimex: 488 717,00 zł netto (Odwołujący), 1 035 783,00 zł netto
(Przystępujący). Zarzut należało zatem uznać za nie zasługujący na uwzględnienie.
Za okoliczności irrelewantne dla oceny czy oferta Przystępującego zawiera rażąco niską
cenę należy uznać przywoływane przez Odwołującego wyrywkowo argumenty
Zamawiającego z pisma z dnia 29 września 2023 r. Niewątpliwie stanowiły one ocenę
wyjaśnień w kontekście wykazania przesłanek zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa a nie
oceny Zamawiającego wyjaśnień pod względem rażąco niskiej ceny.
Odnosząc się jeszcze do pozostałych złożonych przez Odwołującego dowodów to Izba
uznała je za nieprzydatne dla rozstrzygnięcia.
Dowód nr 2 w zakresie informacji z otwarcia ofert z innych postępowań podniesiony został
na okoliczność jak wskazywał Odwołujący na rozprawie, że: „Odwołujący specjalizuje się
w
drążeniu tuneli TBM, w przeciwieństwie do Przystępującego (dlatego wykonawcy tworzą
konsorcjum wtedy, kiedy zakres zamówienia obejmuje wykonanie tych tuneli), a mimo to ten
zakres prac
wycenił na 4,5 miliona złotych, a Budimex na pół miliona.” Dowód ten nie może
zatem świadczyć o nieuzasadnionej różnicy w cenie z poz. formularza cenowego dotyczącej
JED GROUNT
ING, gdyż pozycja ta nie obejmuje wykonania tuneli TBM.
Dowód nr 3 natomiast dotyczy innego postępowania, w tym postępowania odwoławczego
i
został złożony z pominięciem zakresu przedmiotu zamówienia. Izba ocenia postawione
zarzuty bazując na dokumentacji przedmiotowego postępowania i wymagań w nim
postawionych, więc niepełne informacje z innych postępowań nie mogą stanowić
meryto
rycznego dowodu na potwierdzenie okoliczności podnoszonych w zarzutach. Na
różnice pomiędzy postępowaniami mającymi wpływ na ocenę rażąco niskiej ceny czy
niezgodności z SWZ słusznie zresztą zwrócił uwagę Przystępujący na rozprawie wskazując:
„Odnośnie dowodu nr 3, czyli postępowania w Sulejówku, to w tamtym postępowaniu
Zamawiający przedstawił projekt wykonawczy. Załączona tabela referowała do obmiaru
i
kosztorysów, których w tym postępowaniu nie ma. Ponadto wykonawca Budimex był na 6
miejscu w rankingu ofert, dlatego też nie odwołał się od decyzji o odrzuceniu.” oraz
Zamawiający: „Odnośnie dowodu nr 3 wskazuje, że Budimex został odrzucony za
zaoferowanie wykonania ścian szczelinowych w innej technologii. W tamtym postępowaniu
Soletanche powołało się na inną technologię wykonania zamówienia niż wymagana w swz.
Stwierdzenie rnc było pochodną powyższych okoliczności. Zaznacza, że odpowiedź na
odwołanie odnosi się do oferty i wyjaśnień wykonawcy INTOP. oraz: „Odnośnie dowodu nr 3
wskazuje, że w inwestycji Sulejówek Zamawiający posługiwał się wyłącznie formułą Buduj
i
bezwzględnie zakazał dokonywania zmian, w tym takich, które dot. optymalizacji.” Jak
wynika z informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty i odrzuceniu ofert w postępowaniu na
„Budowę tunelu drogowego w km 21,050 linii kolejowej nr 2 Warszawa Zachodnia – Terespol
na skrzyżowaniu z drogą powiatową nr 2284W w mieście Sulejówek” oferta Budimex została
odrzucona, gdyż: „(…) oferta Soletanche nie obejmuje pełnego zakresu robót, a zwłaszcza
wykonania ścian żelbetowych w szalunku powyżej poziomu skucia ściany szczelinowej
w
części tunelu (…)” (str. 11 pkt 3 zdanie 2); „Tym samym planowana optymalizacja nie
ogranicza się tylko do etapowania robót, lecz zakłada zastosowanie betonu innej (niższej)
niż wymagana klasy, a zatem cena Wykonawcy obejmuje wykonanie ścian szczelinowych
z
betonu niższej klasy niż wynika to z SWZ, który to jest materiałem tańszym” (str. 13 zdanie
„W efekcie przyjętej w założeniach do wyceny „optymalizacji”, Wykonawca w swoich
kalkulacjach pominął koszty wykonania fragmentu konstrukcji ścian w szalunku, tj. powyżej
obniżonego poziomu skucia ścian szczelinowych w części tunelowej. Oferta podwykonawcza
Soletanche nie obejmuje tego zakresu robót, co zostało w niej wprost wskazane, natomiast
Wykonawca w swoich kalkulacjach i Przedmiarach załączonych do oferty w pełni powołał się
na ofertę tego podwykonawcy, przyjmując cenę z tej oferty, a tym samym nie ujął w kosztach
wykonania całości robót. (…)” (str. 13 pkt 2).
Odwołujący nie podnosił w odwołaniu, aby oferta Soletanche była niezgodna z warunkami
zamówienia co do określonego zakresu robót, a szczególnie nie podnosił tej niezgodności
w
zakresie ścian szczelinowych, a to było podstawą odrzucenia oferty Budimex
w
postępowaniu w Sulejówku. Dowód jest więc nieadekwatny do stawianych przez
Odwołującego tez dowodowych. Odwołujący, jak już wskazano, podważał stwierdzenie
z
oferty Soletanche odnośnie zaoferowania „własnego rozwiązania”, jednak zarzut miał
charakter blankietowy, a
warunki wykonania zamówienia w przedmiotowym postępowaniu
i w
postepowaniu w Sulejówku różniły się chociażby co do obowiązku wykonania projektu
wykonawczego w ramach niniejszego zamówienia, a który w postępowaniu w Sulejówku był
częścią dokumentacji zamówienia udostępnionej przez Zamawiającego. Nie występuje
również w przedmiotowym postępowaniu okoliczność podnoszona w uzasadnieniu
odrzucenia oferty Budimex w postępowaniu w Sulejówku, aby wartość oferty
podwykonawczej stanowiła całość ceny za wykonanie zakresu dotyczącego JET
GROUNDING i ścian szczelinowych (poz. 5.2.7.3., 5.2.7.4 i 5.2.7.10 formularza cenowego
Budimex), ponieważ jak wynika z załącznika nr 5 do wyjaśnień Budimex zawarł w cenie
ofertę Soletanche ale również dodatkowe koszty pośrednie i zysk dla tego zakresu prac.
Odwołujący nie podważał przy tym aby oferta Soletanche była niepełna i niekompletna w
kontekście koniecznych do wykonania robót. Chybione są również twierdzenia
Odwołującego, że pomimo złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny podobnych, a nawet
bardziej szczegółowych niż w niniejszym postępowaniu (Odwołujący załączył jako dowód
wyjaśnienia Budimex w postępowaniu w Sulejówku z dnia 5 lipca 2023 r.) zamawiający
zdecydował o odrzuceniu oferty Budimex, co miałoby uzasadniać zasadność odrzucenia
oferty Budimex również w niniejszym postępowaniu. Izba zauważa, co podnosił również
Zamawiający na rozprawie, że oferta Budimex w postępowaniu w Sulejówku nie została
odrzucona z uwagi na zbyt lakoniczne i ogólne wyjaśnienia, a dlatego, że: „Oferta
Wykonawcy Budimex S.A. podlega odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5) Ustawy,
gdyż jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia poprzez zaoferowanie wykonania
ścian szczelinowych w sposób niezgodny z wymaganiami Zamawiającego, w związku z art.
226 ust. 1 pkt 8) w związku z art. 224 ust. 6 Ustawy, gdyż udzielone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny i tym samym Wykonawca nie wykazał, że
złożona przez niego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w zakresie istotnej części
składowej zamówienia, tj. wykonania ścian szczelinowych.” (str. 15 uzasadnienie prawne
odrzucenia oferty Budimex w postępowaniu w Sulejówku). Ponadto, jak podnosił
Przystępujący, a czemu Odwołujący nie zaprzeczył, w postępowaniu w Sulejówku Tabela
załączona do wyjaśnień odnosiła się do kosztorysów i obmiarów, których nie ma w tym
postępowaniu, stąd jej bardziej szczegółowy charakter. Jak już Izba wskazała, w niniejszym
postępowaniu Zamawiający w wezwaniu nie sprecyzował jak szczegółowych wyjaśnień i w
jakiej formie oczekuje, a więc nie można stawiać wobec Budimex zarzutu dotyczącego
niewłaściwego przedstawienia kosztów w złożonych wyjaśnieniach. Na takich podstawach
jak wskazywał Odwołujący – zbyt ogólny charakter wyjaśnień została odrzucona oferta, ale
Wykonawcy Intop Warszawa sp. z o.o., przy czym Odwołujący załączył w tym zakresie
wyłącznie odpowiedź Zamawiającego na odwołanie w sprawie KIO 2691/23 oraz część
wyjaśnień Wykonawcy Intop (kalkulacje szczegółowe). Dowody w tym zakresie nie dotyczą
Wykonawcy Budimex, są niekompletne, a tym samym nie potwierdzają stawianych przez
Odwołującego tez dowodowych.
Co do dowodu nr 4: oferty podwykonawczej EUROKOP uzyskanej przez Odwołującego
mającej potwierdzać, że oferty podwykonawcze Budimex nie są tak konkurencyjne jak
Przystępujący podkreślał w wyjaśnieniach to Izba zaznacza, że po pierwsze uzyskane przez
obu Wykonawców ceny są zbliżone: wykop otwarty 39 zł/m3 Odwołujący i 43 zł/m3
Przystępujący; wykop pod płytą stropową 62 zł/m3 Odwołujący i 63 zł/m3 Przystępujący, a
nie są znane ceny uzyskane przez pozostałych Wykonawców (nie można tego wywieść z
samych cen za pozycję dotyczącą robót ziemnych, gdyż zawiera ona co do zasady także
koszty ogólne i zysk). Może być więc tak, że zarówno Odwołujący jak i Przystępujący
uzyskali konkurencyjną cenę co do robót ziemnych na tle pozostałych Wykonawców.
Ponadto oferta podwykonawcza
dotyczy zakresu prac wynoszącego ok. 4% całej wartości
zamówienia zaoferowanej przez Budimex i jednej z ofert podwykonawczych na sześć
przedłożonych przez Przystępującego do wyjaśnień. Dowód ten nie może przesądzać
zatem, iż Przystępujący nie uzyskuje od podwykonawców konkurencyjnych cen. Odwołujący
nie przedstawił przykładowo swojej oferty czy kalkulacji w zakresie prac dot. JED
GROUNT
ING i ścian szczelinowych, które to prace stanowią ok. 1/3 całości prac w kontrze
do oferty Soletanche.
Co do dodatkowych niezgodności z SWZ podnoszonych przez Odwołującego to na wstępie
wskazania wymaga,
że zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy pzp: „1. Zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli: (…) 5) jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia.” Natomiast w myśl art.
7 pkt 29 ustawy pzp:
„Ilekroć w niniejszej ustawie jest mowa o: 29) warunkach zamówienia –
należy przez to rozumieć warunki, które dotyczą zamówienia lub postępowania o udzielenie
zamówienia, wynikające w szczególności z opisu przedmiotu zamówienia, wymagań
związanych z realizacją zamówienia, kryteriów oceny ofert, wymagań proceduralnych lub
projektowanych postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego.”
Podkreślić należy, że zamawiający aby odrzucić ofertę na podstawie przywołanego przepisu
jest zobowiązany przeprowadzić analizę porównawczą treści oferty oraz warunków
zamówienia (w szczególności, co do zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i innych
elementów istotnych dla wykonania zamówienia), które stanowią merytoryczne
postanowienia oświadczeń woli odpowiednio: zamawiającego, który w szczególności przez
opis przedmiotu zamówienia precyzuje i uszczegóławia, jakiego świadczenia oczekuje po
zawarciu umowy w
sprawie zamówienia publicznego, oraz wykonawcy, który zobowiązuje
się do wykonania tego świadczenia w razie wyboru złożonej przez niego oferty
(zdefiniowanej w art. 66 kodeksu cywilnego) jako najkorzystniejszej. Dokonanie takiego
porównania przesądza o tym, czy treść złożonej w postępowaniu oferty odpowiada
warunkom zamówienia. Niezgodność treści oferty z warunkami zamówienia zachodzi więc,
gdy zawartość merytoryczna złożonej w danym postępowaniu oferty nie odpowiada
ukształtowanym przez zamawiającego i zawartym w SWZ wymaganiom. Istotnym jest, że
niezgodność oferty z warunkami zamówienia musi po pierwsze być oczywista i niewątpliwa,
czyli zamawiający musi mieć pewność co do niezgodności oferty z jego oczekiwaniami, przy
czym postanowienia SWZ powinny być jasne i klarowne (tak też: wyrok z dnia 22 września
2020 roku, sygn. akt: KIO 1864/20; wyrok z dnia 20 stycznia 2020 roku, sygn. akt: KIO
69/20). Po drugie, odrzucenie oferty nie może nastąpić z błahych, czysto formalnych
powodów nie wpływających na treść złożonej oferty, jak również, gdy zamawiający ma
możliwość poprawienia błędów jakie zawiera oferta.
Przenosząc powyższe rozważania na kanwę niniejszej sprawy w ocenie Izby Odwołujący nie
udow
odnił podnoszonych niezgodności z warunkami zamówienia w ofercie Przystępującego.
Odwołujący argumentował, że „Niedopuszczalne było również przenoszenie kosztów
ogólnych do jednej lub paru wybranych pozycji – powinny być onej ujmowane
proporcjonalnie do ich wartości netto. Odnosząc się do powyższego wskazał, że – z
pominięciem powyższych zakazów – Budimex nie przypisał poszczególnym pozycjom
Formularza ich realnych wartości. Konstatacja ta wynika m.in. z treści Tablicy nr 5 – Roboty
budowlane, w której to na końcu zestawienia wprost wskazano, że koszty w zakresie ścian
szczelinowych zostały podzielone 50 na 50. Przyjęcie oferty Soletanche w podziale na
Zadanie 1 i Zadanie 2 w stosunku 50% -
50%, jest zupełnie błędne ze względu na zupełnie
dwa inne i różne zakresy robót. Komora Fabryczna jest bowiem gabarytowo trzykrotnie
mniejsza od komory Retkinia
(…) Ponadto zauważył, że Budimex (…) nie ujął
proporcjonalnie kosztów ogólnych w różnych pozycjach. (…), przypisał je całkowicie
dowolnie
– w wielu pozycjach wynoszą one zero %, aby w innych sięgnąć prawie 30%.”
Niewątpliwie, na co Izba zwracała już uwagę, Odwołujący poczynił wyłącznie przypuszczenia
w zakresie postawionego zarzutu, co trudno uznać za prawidłowe podniesienie okoliczności
faktycznych popartych dowodami.
Co więcej przypuszczenia Odwołującego nie znajdują
odzwierciedlenia w dokumentacji postępowania i wyjaśnieniach Przystępującego.
Odnośnie niezgodności z warunkami zamówienia wywodzonej przez Odwołującego z
podziału kosztów oferty Soletanche 50/50 dla obu komór Izba podtrzymuje wcześniejszą
argumentację podnoszoną przez Zamawiającego i Przystępującego co do różnego dla obu
komór stopnia skomplikowania prac wynikającej z położenia i parametrów. Dodatkowo
wskazania wymaga, że stanowisko Odwołującego, że koszty robót z pkt. 5.2.7.4, 5.2.7.3.
oraz 5.2.7.10 formularza cenowego
powinny zostać odmienne przypisane z uwagi na to, że
Komora Fabryczna jest gabarytowo trzykrotnie mniejsza od komory Retkinia jest chybione
również w kontekście cen zaoferowanych chociażby przez samego Odwołującego dla obu
zadań: zadanie 1: 110 855 225,51 zł, zadanie 2: 109 954 589,53 zł, a za ww. zakres prac:
615,00 zł dla zadania 1 i 34 206 594,00 zł dla zadania 2. Ceny za ten zakres prac są
do siebie zbliżone, a zakładając że argumentacja Odwołującego byłaby zasadna to cena za
zadanie 2 powinna być trzykrotnie wyższa od zadania 1. Oferta Soletanche była ofertą
łączną na oba zadania, a koszty z niej wynikające niewątpliwe zostały ujęte w ofercie
Budimex. Odwołujący nie wykazał przy tym, aby koszty ww. robót zostały przeniesione w
ofercie Budimex pomiędzy zadaniami. Dodatkowo Izba zwraca uwagę, że słusznie
Zamawiający podnosił, iż zastrzeżenie formularza cenowego dotyczącego przenoszenia
kosztów miało wyłącznie na celu zabezpieczenie Zamawiającego przed zaliczkowaniem prac
niewykonanych. W przypadku ewentualnego niedoszacowania komory Retkinia na rzecz
komory Fabryczna
(co nie zostało przez Izbę stwierdzone) takie ryzyko nie występuje, gdyż
prace na komorze Retkinia zaczną się wcześniej zgodnie z terminem wykonania zamówienia
wskazanym w SWZ
i zaniżanie tej pozycji przez wykonawcę nie znajduje ekonomicznego
uzasadnienia, a niewątpliwie zabieg przenoszenia kosztów pomiędzy pozycjami ma na celu
przede wszystkim uzyskanie jakiejś korzyści (najczęściej finansowej) przez wykonawcę
dokonującego takiej manipulacji cenami.
Izba uznała również za nieudowodniony zarzut przeniesienia kosztów ogólnych w ofercie
Budimex, a właściwie ich rozłożenia na kilka pozycji w sposób w ocenie Odwołującego
niezgodny z wymaganiem Zamawiającego: „Koszty ogólne ze swej natury powinny być
ujmowane we wszystkich pozycjach FORMULARZA CENOWEGO proporcjonalnie do ich
wartości netto.” Izba zwraca uwagę, że zgodnie z wyjaśnieniami Budimex założył koszty
ogólne w cenie oferty co wynika m.in. z załącznika nr 2 do wyjaśnień. Okoliczność, że
w
niektórych pozycjach jest to 0 % kosztów, a w niektórych aż 30 % co podnosił Odwołujący
nie oznacza, że Budimex naruszył obowiązek ujmowania kosztów ogólnych proporcjonalnie
do ich wartości. Zastrzeżenie Zamawiającego nie oznacza bynajmniej, że koszty te powinny
zostać rozłożone „po równo” do czego chyba referował Odwołujący w swojej argumentacji.
Koszty miały zostać ujęte proporcjonalnie do ich wartości, a więc w takiej wysokości jakie
będą ponoszone przy wykonywaniu określonego zakresu prac. W ocenie Izby ww. zarzut
odwołania należało więc uznać za bezzasadny.
Zarzut 4: naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) w zw. z art. 116 oraz art. 124 i 128 ust. 1
ustawy pzp poprzez wybór oferty Budimex jako najkorzystniejszej w postępowaniu, mimo iż
Wykonawca ten nie wykazał spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie
posiadania odpowiedniego doświadczenia (zdolności technicznej lub zawodowej), gdyż
przedłożony przez Wykonawcę protokół odbioru nie potwierdza należytego wykonania
zamówienia, a zatem Budimex powinien być wezwany do uzupełnienia w tym zakresie,
a w
przypadku braku wywiązania się z tego obowiązku, jego oferta powinna zostać
odrzucona.
Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.
W zakresie podniesionego zarzutu Odwołujący nie kwestionował, że możliwe jest, w świetle
r
ozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie
podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może
żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. 2020 r., poz. 2415 z póżn. zm) par. 9 ust. 1 pkt 1:
„(…) oraz załączeniem dowodów określających, czy te roboty budowlane zostały wykonane
należycie, przy czym dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty
sporządzone przez podmiot, na rzecz którego roboty budowlane zostały wykonane, a jeżeli
wykonawca z przyczyn niezależnych od niego nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów –
inne odpowiednie dokumenty”, złożenie na potwierdzenie należytej realizacji robót innych
dokumentów, w tym protokołu odbioru. Odwołujący podważał natomiast treść protokołu
odbioru końcowego robót złożonego przez Przystępującego na potwierdzenie należytej
realizacji inwestycji wskazanej w wykazie robót: „Rozbudowa i przebudowa budynku Teatru
Polskiego wraz z infrastrukturą techniczną, zjazdem parkingiem dla samochodów osobowych
w Szczecinie.” celem spełnienia warunków udziału w postępowaniu z Rozdziału VI ust. 2 pkt
4.1) SWZ, w zakresie jakim protokół nie zawiera treści oceniających jakość wykonanych
robót, co zdaniem Odwołującego dyskwalifikowało ten dowód w świetle wymagań ww.
Rozporządzenia. Odwołujący wywodził z powyższego konieczność wezwania Budimex do
uzupełnienia w tym zakresie.
Z twierdzeniami Odwołującego nie sposób się zgodzić. Izba podziela stanowisko
Zamawiającego i Przystępującego, że treść protokołu odbioru złożonego przez Budimex nie
pozostawia wątpliwości co do należytej realizacji inwestycji wskazanej w wykazie robót. Po
pierwsze, w protokole stwierdzono wyłącznie wady nieistotne, co stanowi potwierdzenie, że
cel zamówienia został osiągnięty – nie wskazano bowiem na żadne wady istotne. Po drugie,
pomimo wielu adnotacji w protokole brak jest jakichkolwiek treści, które wskazywałyby na
nienależytą realizację robót w jakimś zakresie np. nie stwierdzono opóźnienia w wykonaniu
prac. Niewątpliwie uwagi takie, w przypadku ich wystąpienia powinny znaleźć
odzwierciedlenie w protokole, gdyż następczo stanowią podstawę dla zamawiającego do
wystawienia not obciążeniowych z tytułu naliczonych kar umownych. Słusznie także wskazał
Zamawiający, że Odwołujący w żaden sposób nie wykazał, że jakieś nieprawidłowości
wystąpiły w trakcie realizacji przez Budimex referencyjnej inwestycji. Po trzecie, w protokole
znajduje się informacja o wystawieniu faktury końcowej po usunięcie usterek i wad
nieistotnych i nie wskazano w tym zakresie na żadne planowane potrącenia np. kar
umownych z wynagrodzenia Wykonawcy.
Po czwarte, okres gwarancji i rękojmi, zgodnie z
protokołem rozpoczął swój bieg od dnia następującego po dniu jego podpisania (protokół z
dnia 31 maja 2023 r., a okres gwarancji i rękojmi od dnia 1 czerwca 2023 r.), co nie mogłoby
nastąpić w przypadku wystąpienia istotnych nieprawidłowości w realizacji robót. Wszystkie te
okoliczności są w ocenie Izby wystarczające dla stwierdzenia, że inwestycja z wykazu robót
została przez Przystępującego wykonana należycie, a w konsekwencji Budimex potwierdził
spełnienie warunku udziału w postępowaniu z Rozdziału VI ust. 2 pkt 4.1) SWZ. Zarzut
wezwania Przystępującego do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych Izba
uznała zatem za niezasadny.
Zarzut 5: naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy pzp i art. 226 ust. 1 pkt 10) ustawy pzp
w zw. z art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp i art. 17 ust. 2 ustawy pzp poprzez brak odrzucenia
oferty Budimex, a w konsekwencji jej wybór, mimo że jest ona niezgodna z warunkami
zamówienia i zawiera błędy w obliczeniu ceny, gdyż Wykonawca wbrew wyraźnym
postanowieniom SWZ nie obliczył wynagrodzenia za przestój według ściśle określonych w
SWZ przez Zamawiającego reguł, ale przyjął własną, być może rzeczywistą cenę w tym
zakresie, co nie uprawniało Zamawiającego do dokonania poprawy oferty w trybie art. 223
ust. 2 pkt 3 ustawy pzp, dlatego też oferta Budimex powinna zostać odrzucona jako
niezgodna z warunkami zamówienia i zawierająca błędy w obliczeniu ceny.
Zarzut nie potwierdził się.
W odniesieniu do ww. zarzutu Odwołujący podnosił, że Zamawiający nie był uprawniony do
poprawienia jako innej omyłki poz. 7.1. formularza cenowego w zadaniu 1 Przystępującego
Budimex.
W ocenie Odwołującego Przystępujący podał własną realną wartość w poz. 7.1.
formularza cenowego za zawieszenie robót i Zamawiający nie był uprawniony do zmiany tej
wartości. Podanie zaś ceny niezgodnej z wymaganiem § 5 ust. 1 lit. c) projektu umowy
Odwołujący kwalifikował jako niezgodność z warunkami zamówienia i błąd w obliczeniu
ceny, który powinien skutkować odrzuceniem oferty. Zdaniem Izby niezgodność z warunkami
zamówienia w ofercie Budimex stanowiła klasyczny przykład niezgodności nadającej się do
poprawienia w trybie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp
, dlatego też Izba działanie
Zamawiającego w tym zakresie uznała za jak najbardziej prawidłowe. Nie ulega również
wątpliwości, że niezgodność w zakresie poz. 7.1 formularza cenowego nie stanowiła błędu
w obliczeniu ceny.
Zaznaczyć na wstępie należy, że z błędem w obliczeniu ceny lub kosztu oferty będziemy
mieli do czynienia w przypadku nieuwzględnienia bądź nieprawidłowego uwzględnienia
w
wyliczeniu ceny lub kosztu wszystkich elementów kosztotwórczych. Błąd w obliczeniu ceny
jest wynikiem błędnego rozpoznania stanu prawnego lub faktycznego przez wykonawcę
i
polega na przyjęciu niewłaściwych podstaw dokonywanej kalkulacji w świetle postanowień
dokumentów zamówienia czy też przepisów prawa.
Zamawiający poprawia w ofercie: inne omyłki polegające na niezgodności oferty
z
dokumentami zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty - niezwłocznie
zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona. Przede wszystkim, aby
dokonać poprawienia w ofercie wykonawcy, występująca omyłka, nieprawidłowość w ofercie
nie może wynikać z zamierzonego i celowego działania wykonawcy. Jak wskazano w wyroku
Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 29 stycznia 2010 r. (sygn. akt: XII GA 429/09)
instytucja poprawy innych omyłek została wprowadzona: w celu uniknięcia licznych niegdyś
przypadków odrzucania ofert z powodu błahych pomyłek, dopuszcza poprawianie
niedopatrzeń, błędów niezamierzonych, opuszczeń, drobnych różnic itp. lecz wszystkie te
zmiany muszą mieścić się w pojęciu "omyłki". Z założenia zatem umyślne zastosowanie w
ofercie materiału całkowicie odmiennego od projektu nie może być traktowane jako omyłka w
tym sensie, który nadaje jej przepis art. 87 Prawa zamówień publicznych". Brak jest definicji
legalnej
omyłki, dlatego też należy sięgnąć do jej słownikowego znaczenia. Zgodnie z
definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN: omyłka oznacza niewielki błąd. Nie ma
również definicji legalnej błędu, jednak zgodnie z zawartą w Słowniku języka polskiego PWN:
oznacza mylne mniemanie czy
niezgodność z obowiązującymi regułami. Jak podkreślono w
uzasadnieniu do rządowego projektu nowelizacji ustawy uchwalonej 4 września 2008 r.
wprowadzenie art. 87 ust. 2 pkt 3 miało na celu umożliwienie poprawiania omyłek w
szczególności w kosztorysach ofertowych, które powodują zmianę wynagrodzenia,
przykładowo zastosowanie niewłaściwych ilości jednostek (kg, ton itp.). Warunkiem
poprawienia omyłki jako innej jest nieistotność zmian treści oferty jakie pociąga za sobą
dokonanie poprawy.
Zasadniczo w orzecznictwie przyjmuje się, że o tym, czy poprawienie
omyłki powoduje istotne zmiany w treści oferty, decyduje nie fakt, czy omyłka dotyczy
istotnych elementów zamówienia, ale to, czy w istotny sposób zmienia się oświadczenie woli
wykonawcy zawarte w ofercie. Tym samym możliwe jest poprawienie omyłek skutkujących
zmianą ceny oferty czy wpływających bezpośrednio na wybór oferty najkorzystniejszej, jeśli
tylko czynność ta przywraca zniekształconą na skutek omyłki treść zamierzonego
oświadczenia woli wykonawcy. (tak też: red. Marzena Jaworska, Prawo zamówień
publicznych. Komentarz, 2021).
W myśl art. 60 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r., kodeks
cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.): Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie
przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez
każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również
przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).
Dla oceny istotności zmian w konkretnym stanie faktycznym konieczna jest analiza całości
treści oferty, a konsekwencje zmian należy badać w oparciu o przedmiot zamówienia
i
całokształt dokumentacji przygotowanej przez zamawiającego.
Ponadto, poprawiając omyłki, o których mowa w art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp,
Zamawiający jest zobowiązany wyznaczyć wykonawcy odpowiedni termin na wyrażenie
zgody na poprawienie w ofercie omyłki lub zakwestionowanie sposobu jej poprawienia. Brak
odpowiedzi w wyznaczonym terminie uznaje się za wyrażenie zgody na poprawienie omyłki.
Natomiast zakwestionowanie poprawy przez wykonawcę skutkuje odrzuceniem oferty w myśl
art. 226 ust. 1 pkt 11 ustawy pzp.
Przenosząc powyższe rozważania na kanwę niniejszego stanu faktycznego wskazania
wymaga,
że podstawą wyceny poz. 7.1. formularza cenowego dla zadania 1 nie były
założenia Wykonawcy co do wynagrodzenia jakiego oczekuje za każdy dzień zawieszenia
robót. Wykonawcy nie mieli w tym zakresie dowolności wyceny. Nie jest wiadome na jakiej
podstawie Odwołujący wywiódł, że Budimex w ww. pozycji wskazał własną, realną wartość
za zawieszenie, w szczególności jak Odwołujący ustalił, że te koszty były realne.
Wynagrodzenie za zawieszenie było wypadkową ceny całkowitej za zadanie 1 zaoferowanej
przez Wykonawcę - „w wysokości 0,10 % Wynagrodzenia za Zadanie 1 za jeden dzień
Zawieszenia Wykonania”, jak podał Zamawiający w projekcie umowy. Nie można zatem
zgodzić się z twierdzeniem, że Wykonawca mógł tą pozycję wycenić przyjmując własne
założenia co do tego kosztu, a w konsekwencji nie można stwierdzić, że Budimex nie
uwzględnił albo uwzględnił nieprawidłowo w tej pozycji jakieś elementy kosztotwórcze, co
świadczyłoby o błędzie w obliczeniu ceny.
Zamawiający prawidłowo zakwalifikował omyłkę z poz. 7.1. formularza cenowego jako inną
omyłkę. Po pierwsze, aby uznać, że błąd w ofercie stanowi omyłkę nadającą się do
poprawienia w trybie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp Zamawiający musi łatwo błąd
zauważyć. Skoro Budimex wpisał w poz. 7.1 formularza cenowego wartość
nieodpowiadającą 0,10 % wynagrodzenia za zadanie 1 to taką omyłkę Zamawiający był w
stanie bez trudu
zlokalizować. Po drugie, zamawiający musi dysponować wszystkimi danymi
potrzebnymi do poprawienia omyłki. Izba zauważa, że skoro wynagrodzenie za zawieszenie
miało stanowić 0,10 % wynagrodzenia za całe zadanie 1 (które Budimex wycenił i podał w
ofercie)
to Zamawiający dysponując wartością łączną za zadanie 1 mógł bez problemu
obliczyć wynagrodzenie za zawieszenie. Po trzecie, dokonanie poprawy nie powodowało
istotnej zmiany treści oferty Wykonawcy Budimex, gdyż wycena wynagrodzenia za
zawieszenie była wynikiem prostego rachunku, a nie kalkulacji własnej Wykonawcy.
Poprawa omyłki nie wiązała się ze zmianą rankingu ofert, chociaż i taka zmiana w ocenie
Izby nie świadczyłaby automatycznie o jej istotności. Zgodnie z ugruntowanym
orzecznictwem Izby zmianę uznaje się za istotną, gdy prowadzi do znacznego
zniekształcenia oświadczenia woli wykonawcy w zakresie merytorycznej treści oferty, co w
niniejszej sprawie nie miało miejsca. Treść oferty dotycząca poz. 7.1. formularza cenowego
stanowiła oświadczenie Wykonawcy w całości oparte na zasadach określonych przez
Zamawiającego, na które Wykonawca nie miał wpływu. Izba zauważa, że projekt umowy
stanowi jednoznacznie: 0,10 % całkowitego wynagrodzenia wykonawcy za zadanie 1, a więc
Wykonawca nie miał tutaj możliwości zaoferowania ceny za zawieszenie w jakichś granicach
procentowych.
Izba podziela stanowisko wyrażone w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z
dnia 11 października 2019 r., sygn. akt KIO 1844/19, KIO 1847/19: „Dopuszczalne wydaje
się dokonanie zmian w sytuacji, jeżeli z okoliczności wynika zamiar złożenia oferty zgodnie z
wymaganiami zamawiającego oraz poprawienie omyłki nie ingeruje w sposób istotny w treść
oferty, tj. nie powoduje konieczności znaczącej ingerencji ze strony zamawiającego lub nie
dotyczy jej istotnych postanowień.” To Zamawiający podał dane, według których należało
obliczyć wynagrodzenie za zawieszenie. W ocenie Izby powyższe okoliczności są podobne
do sytuacji, kiedy zamawiający podaje w treści SWZ stawkę podatku VAT, a wykonawca
wskaże w ofercie VAT w nieprawidłowej wysokości. Zagadnienie to było przedmiotem
rozważań Sądu Najwyższego w kontekście wystąpienia błędu w obliczeniu ceny. Jak
wskazano w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2011 r., III CZP 52/11:
„Zakres obowiązków kontrolnych zamawiającego i kształt nakazanych ustawą, ujętych
chronologicznie, kolejnych jego obowiązków, warunkowany jest treścią specyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Jedynie wówczas, gdy zamawiający wskazał w specyfikacji
konkretną stawkę podatku VAT, kształtującą także wysokość określonej w ofercie ceny,
może dojść do ewentualnego wystąpienia innej omyłki, polegającej na niezgodności przyjętej
w ofercie stawki VAT ze stawką zawartą w specyfikacji. Niezgodność taka uzasadniałaby
obowiązek poprawienia oferty i to tylko wówczas, gdy omyłka polegająca na takiej
niezgodności nie powoduje istotnych zmian w treści oferty.” oraz uchwale Sądu Najwyższego
z dnia 20 października 2011 r., III CZP 53/11: „Podstawowym dokumentem, który jest
niezbędny do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia, jest specyfikacja
istotnych warunków zamówienia. Na podstawie zawartych w niej warunków, wykonawcy
przygotowują ofertę, jej bowiem treść jest wiążąca dla wykonawcy i dla zamawiającego. W
specyfikacji zamawiający, podając sposób obliczenia ceny (art. 36 ust. 1 pkt 12), może
również określić stawkę podatku VAT. Jeżeli zatem zamawiający w specyfikacji, w części
dotyczącej sposobu obliczenia ceny, wskazał tę stawkę, wówczas kontrola oferty w tym
zakresie może sprowadzić się do poprawienia oferty (art. 87 ust. 2 pkt 3), jeżeli poprawienie
nie spowodowałoby istotnych zmian w jej treści.” Skoro Zamawiający podał w projekcie
umowy jaki procent całkowitej ceny ofertowej za zadanie 1 ma stanowić wynagrodzenie za
zawieszenie, a zmiana treści oferty w tym zakresie nie jest zmianą istotną to Zamawiający
był uprawniony dokonać poprawy w oparciu o dyspozycję art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp.
W świetle powyższego dokonanie poprawy w trybie art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp było
dopuszczalne i właściwe, trudno bowiem założyć, że wykonawca działał z zamierzeniem
złożenia oferty niezgodnej z wymaganiami zamawiającego, szczególnie że to wymaganie
zostało ustalone „odgórnie” przez Zamawiającego i nie pozostawiało wykonawcom
dowolności wyceny. Dodatkowo Izba zauważa, że Zamawiający dokonał poprawy tej poz. w
ofertach wszystkich Wykonawców, w tym w ofercie Odwołującego, w części na skutek
poprawy omyłek rachunkowych wpływających na cenę całkowitą za zadanie 1, a w
konsekwencji na cenę za zawieszenie robót.
W konsekwencji nie potwierdził się zarzut naruszenia art. 16 ustawy pzp mający charakter
wynikowy w stosunku do zarzutów głównych odwołania. Zamawiający prawidłowo nie
odrzucił oferty Przystępującego na podstawach podnoszonych przez Odwołującego, gdyż
zarzuty odwołania nie potwierdziły się.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 575 oraz art. 574 ustawy pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust.
pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze zm.)
zaliczając na poczet niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania
uiszczony przez Odwołującego oraz zasądzając od Odwołującego na rzecz Zamawiającego
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
w
wysokości 3 600,00 zł na podstawie faktury Vat złożonej przez Zamawiającego na
rozprawie.
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………………………
Członkowie: ………………………
………………………