KIO 3583/23 WYROK dnia 15 grudnia 2023 r.

Sygn. akt: KIO 3583/23 

WYROK 

z dnia 15 grudnia 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewod

niczący:      Monika Szymanowska 

Protokolant:    

Rafał Komoń 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 grudnia 2023 r. w Warszawie odw

ołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 listopada 2023 r. przez odwołującego M. 

N.  pro

wadzącą  działalność  gospodarczą  pod  firmą  „CHYBO-TEX”  M.  N.  w  Łodzi  w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Miasto  Łódź  przy  udziale  wykonawców 

wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego A. S. i B. S. prowadzących 

działalność  gospodarczą  w  formie  spółki  cywilnej  pod  firmą  Przedsiębiorstwo  Produkcyjno-

Handlowo-

Usługowe  „CIS”  S.C.  A.  S.,  B.  S.  w  Łasku  przystępujących  do  postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego, 

orzeka: 

umarza 

postępowanie  odwoławcze  w  zakresie  zarzutu  naruszenia  art.  18  ust.  1-3 

p.z.p. (zarzut nr 1), 

u

względnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu w części II postępowania: 

unieważnienie wyboru oferty najkorzystniejszej, 

2.2.  odrzucenie  oferty 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia publicznego A. S. i B. S. prowadzących działalność gospodarczą w 

formie  spółki  cywilnej  pod  firmą  Przedsiębiorstwo  Produkcyjno-Handlowo-

Usługowe „CIS” S.C. A. S., B. S. w Łasku jako oferty zawierającej rażąco niską 

cen

ę w stosunku do przedmiotu zamówienia (art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 

224 ust. 6 p.z.p.) 

powtórzenie badania i oceny ofert, 

k

osztami postępowania odwoławczego obciąża zamawiającego Miasto Łódź i: 

3.1.  z

alicza na poczet kosztów postępowania kwotę 15 000,00 zł (piętnaście tysięcy 

złotych)  uiszczoną  przez  odwołującego  M.  N.  prowadzącą  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  „CHYBO-TEX”  M.  N.  w  Łodzi  tytułem  wpisu  od 

odwołania, 

3.2.  zas

ądza  od  zamawiającego  Miasta  Łódź  na  rzecz  odwołującego  M.  N. 

pro

wadzącej  działalność  gospodarczą  pod  firmą  „CHYBO-TEX”  M.  N.  w  Łodzi 

kwo

tę  18 600,00  zł  (osiemnaście  tysięcy  sześćset  złotych)  tytułem  zwrotu 

kosztów postępowania odwoławczego. 

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  art.  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia 

11  września 2019  r.  Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605) na niniejszy wyrok – w terminie 14 dni od 

dnia  jego  dor

ęczenia  –  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

P

rzewodniczący: 

………………………… 

U z a s a d n i e n i e 

wyroku z dnia 15 grudnia 2023 r. w sprawie o sygn. akt: KIO 3583/23 

Zamawiający Miasto Łódź - Urząd Miasta Łodzi działający jako podmiot wykonujący 

zadania  centralnego  z

amawiającego  ul.  Piotrkowska  104,  90-926  Łódź,  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn.:  ”Kompleksowe oczyszczanie  dróg 

w sezonie zimowym i letnim na terenie Miasta Łodzi w okresie od dnia zawarcia umowy, nie 

wcześniej  niż  od  01.04.2023  r.  do  dnia  30.06.2025  r.”,  podzielone  na  części,  o ogłoszeniu 

o 

zamówieniu publicznym opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 

20 lutego 2023 r. pod nr 2023/S 036-105882. Po

stępowanie na usługę, o wartości powyżej 

kwoty  określonej  w  przepisach  wydanych  na  podstawie  art.  3  ust.  3  ustawy  z  dnia 

września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) dalej 

zwanej „p.z.p.”, jest prowadzone przez zamawiającego w trybie przetargu nieograniczonego. 

W dniu 27 listopada 2023 r. 

odwołanie wobec czynności i zaniechań zamawiającego 

w cz

ęści II postępowania – rejon III – obszar Polesie, Śródmieście wniósł wykonawca M. N. 

pro

wadząca  działalność gospodarczą  pod  firmą „CHYBO-TEX”  M.  N.  ul. Zagrodowa 10/12, 

354 Łódź (dalej zwana „odwołującym”). 

We 

wnie

sionym  środku  zaskarżenia  odwołujący  postawił  zamawiającemu 

n

astępujące zarzuty (pisownia oryginalna): 

zaniechania 

ujawnienia  pełnych  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawców 

Przedsiębiorstwo  Produkcyjno-  Handlowo-Usługowe  „CIS”  s.c.  A.  S.,  B.  S.  ul. 

Warszawska  42,  98-

100  Łask  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  czym  zamawiający 

naruszył art. 18 ust. 1, 2, 3 Pzp, 

zaniechania 

odrzucenia  oferty  wykonawców  Przedsiębiorstwo  Produkcyjno- 

Handlowo-

Usługowe  „CIS”  s.c.  A.  S.,  B.  S.  ul. Warszawska  42,  98-100  Łask,  co  w 

konsekwen

cji  spowodowało wybranie tej  oferty jako  najkorzystniejszej,  podczas gdy 

oferta ta zawiera rażąco niską cenę oraz złożone wyjaśnienia wraz  z dowodami nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny, czym zamawiający naruszył art. 226 ust. 1 pkt 8 

Pzp oraz 224  ust. 6 Pzp; 

Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu odtajnienia wyjaśnień rażąco niskiej 

ceny  złożonych  przez  A.  S.  i  B.  S.  prowadzące  działalność  gospodarczą  w  formie  spółki 

cywilnej pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „CIS” S.C. A. S., B. S. 

w 

Łasku, dalej zwane także jako „wykonawcy CIS” (dotyczy zarzutu nr 1) oraz unieważnienia 

czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  i  ponowienia  czynności  badania  i oceny  ofert  z 

pominięciem oferty wykonawców CIS (dotyczy zarzutu nr 2). Wniesiono także o zasądzenie 

na  rzecz  odwołującego  kosztów  postępowania  odwoławczego,  w  tym  zwrotu  poniesionych 

ko

sztów wynagrodzenia pełnomocnika, według rachunku przedstawionego  na rozprawie, a 

także o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów wskazanych w odwołaniu, 

na okoliczności tam podniesione. 

W uzasadnieniu odwołania, w zakresie który został merytorycznie rozpoznany przez 

Izbę  (zarzut  nr  2  z  petitum  odwołania),  odwołujący  wskazał  co  następuje.  Nieadekwatnie 

niska  do  przedmiotu  zamówienia,  a  tym  samym  rażąco  niska  cena  zaoferowana  przez 

wykonawców  CIS,  zdaniem  odwołującego  może  wynikać  z:  1)  nieuwzględnienia  przy 

szacowaniu  ceny  ofertowej  wszystkich  obowiązków  nałożonych  przez  wykonawcę 

w 

dokumentacji  postępowania,  w  szczególności  w  zakresie  dysponowania  na  potrzeby 

realizacji zamówienia konkretną liczbą i rodzajem pojazdów  i sprzętu: a) wykonawcy CIS nie 

uwzględnili  w  kalkulacji  ceny  ofertowej  kosztów  amortyzacji  sprzętu  i  pojazdów,  kosztów 

zak

upu sprzętu i pojazdów (np. w postaci spłacanych rat), kosztów najmu, dzierżawy sprzętu 

i 

pojazdów w ilości niezbędnej do realizacji niniejszego zamówienia, b) wykonawcy CIS nie 

uwzględnili  w  kalkulacji  ceny  ofertowej  kosztów  bieżącej  eksploatacji  pojazdów  i  sprzętu 

poza 

samym 

paliwem: 

kosztów 

ubezpieczeń, 

przeglądów, 

wymiany 

płynów 

eksploatacyjnych,  bieżących  napraw,  2)  nieuwzględnienia  przy  szacowaniu  ceny  ofertowej 

wszystkich  koniecznych    do  poniesienia  kosztów  utrzymania  pracowników:  a)  wykonawcy 

CIS ni

e uwzględnili w kalkulacji ceny ofertowej kosztów pracodawcy brutto – brutto (pełnego 

kosztu  zatrudnienia  pracownika),  b)  wykonawcy CIS 

nie uwzględnili w kalkulacji niezbędnej  

na potrzeby realizacji zamówienia liczby etatów, c) wykonawcy CIS nie uwzględnili kosztów 

ochrony  osobistej  pracowników  (np.  ubranie),  3)  nieuwzględnienia  przy  szacowaniu  ceny 

ofertowej  wszystkich  koniecznych    do  poniesienia  kosztów  administracyjnych  -  wykonawcy 

CIS 

nie  uwzględnili  kosztów  działalności  gospodarczych:  kosztów  pracowników 

administra

cyjnych, kosztów  utrzymania biura,  kosztów mediów,  czynszu/podatków  za lokal, 

w którym znajduje się biuro/siedziba firmy. 

Uwzględniając  lapidarność  i  ogólnikowość  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  

w  piśmie  z  dnia  9  sierpnia  2023  r.,  odwołujący  wskazuje,  że  złożone  wyjaśnienia 

w 

odpowiedzi  na  wezwanie  z  dnia  2  sierpnia  2023  r.  nie  są  poparte  dowodami. 

W 

szczególności wykonawcy CIS nie złożyli: faktur zakupowych lub umów potwierdzających 

ceny  zakupu  podstawowych  materiałów  do  realizacji  zamówienia  tj.  piasku  i  chlorku  sodu,  

faktur  zakupowych/umów  potwierdzających  koszty  zakupu  paliwa,  dokumentów 

potwierdzających koszty utrzymania i eksploatacji floty pojazdów i urządzeń, przykładowych 

chociażby  umów  z  pracownikami  fizycznymi,  czy  dokumentów  potwierdzających  wysokość 

przyjętych  kosztów  pośrednich,  kosztów  administracyjnych,  kosztów  prowadzenia 

działalności gospodarczej. 

Odwołujący  zaryzykuje  także  stwierdzenie,  że  kalkulacja  wykonawców  jest  ogólna, 

nie  poparta  dowodami,  nieweryfikowalna.  Za

mawiający  nie  jest  w  stanie  na  podstawie 

przedstawionych kalkulacji ustalić: a) czy założenia do kalkulacji są zgodne z dokumentacją 

postępowania,  b)  czy  wykonawca  ujął  w  kalkulacji  wszystkie  niezbędne  koszty  realizacji 

zamówienia, c) w jaki sposób wykonawca wyliczył stawki jednostkowe, d) nie wiadomo jak do 

kalkulacji  została  wyliczona  stawka  za  km  (tyczy  się  wszystkich  kosztów:  sprzętu,  ludzi, 

materiałów, kosztów administracyjnych, kosztów wywozu odpadów), e) czy wykonawca jest 

w stanie wykonać zamówienie za zaoferowaną cenę. Ponadto wykonawcy CIS nie wskazali 

w 

sposób  precyzyjny  składowych  kosztów  innych/pośrednich/administracyjnych/kosztów 

prowadzenia działalności gospodarczej. 

W  ocenie  odwołującego  wykonawcy  usług  utrzymania  dróg  bardzo  często  powołują 

się  na  to,  że  posiadają  zapasy  piasku  czy  chlorku  sodu  z  poprzednich  zamówień  czy 

poprzednich  sezonów.  Jeśli  wykonawcy  CIS  w  swoich  wyjaśnieniach  powołują  się  na  takie 

zapasy,  powinni 

uwzględnić  koszty  zakupu  tych  materiałów  i  przedstawić  stosowne  faktury 

zakupowe. 

Wykonawcy  takich  dokumentów  nie  złożyli.  Ponadto,  należy  uwzględnić 

w 

kalkulacji  ceny  ofertowej  koszty  przekazywania  odpadów  zebranych/powstałych  w  toku 

realizacji  zamówienia  do  instalacji/kompostowni.  Wykonawcy  CIS  nie  uwzględnili  kosztów 

przekazywania  odpadów,  nie  przedstawili  kalkulacji  tych  kosztów,  nie  złożyli  dokumentów 

potwierdzających  wysokość  tych  kosztów.  Natomiast  jakiekolwiek  metody/formy 

oszczędności,  systemy  kontrolowania  wydatków/kosztów/ryzyk  winny  być  przez 

wykonawców  CIS  wykazane  w  złożonych  wyjaśnieniach  (co  do  ich  istnienia  oraz  co  do 

wpływu na cenę ofertową). Odwołujący zaryzykuje stwierdzenie, że wykonawcy CIS tego nie 

zrobili,  tj. 

nie wykazali  w  złożonych  wyjaśnieniach istnienia tych systemów/metod/form  i  ich 

wpływu  na  cenę  ofertową.  Jak  również  wykonawcy  CIS  nie  wskazali  w  sposób  precyzyjny 

i wiarygodny, 

jaki jest założony przez nich zysk przy realizacji zamówienia. 

Dalej  odwołujący  wskazał,  że  przy  założeniu,  że  wyjaśnienia  ceny  złożone  przez 

wykonawców  CIS,  w  odpowiedzi  na  wezwanie  z  dnia  2  sierpnia  2023  r.,  były  ogólnikowe, 

gołosłowne,  niepoparte  dowodami,  zamawiający  nie  był  uprawniony  aby  kolejnym 

wezwaniem  żądać  od  wykonawców  przedstawienia  dowodów  na  poparcie  twierdzeń 

przedstawionych  w  pierwszych  wyjaśnieniach,  a  zobligowany  był  wykonawców,  którzy  nie 

przedstawili dowodów na poparcie swoich twierdzeń, wyeliminować z postępowania poprzez 

odrzucenie  ich  oferty. 

Kwestia  wyjaśniania  czy  zaoferowana  przez  wykonawcę  cena  lub 

koszt  nie  mają  charakteru  rażąco  niskiego,  uregulowana  została  w  art.  224  p.z.p.  Przepis 

ten,  nie  określa  jednak  czy  przewidziana  nim  procedura  może  zostać  zastosowana 

wielokrotnie czy też jest to możliwe jedynie jeden raz.  

Odpowiedzi w tym zakresie należy szukać w orzecznictwie, w wyroku z 15.07.2021 r., 

sygn.  akt:  KIO  1707/21,  Izba  wskaza

ła,  że  "celem  udzielanych  Zamawiającemu  wyjaśnień 

jest  rozwianie  wątpliwości  co  do  wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny.  Wobec  tego,  aby 

wyjaśnienia spełniły swoją rolę, powinny być wyczerpujące, konkretne, rzeczowe i zawierać 

stosowne  dowody,  w 

zakresie  okoliczności,  na  które  Odwołujący  się  powołuje.  Mając  na 

uwadze,  że  co  do  zasady  takie  wezwanie  kierowane  jest  do  wykonawcy  jednokrotnie, 

wyjaśnienia  powinny  być  udzielone  w taki  sposób,  aby  przekonać  zamawiającego  co  do 

prawi

dłowości zaoferowanej ceny. W orzecznictwie Izby podkreśla się bowiem, że ponowne 

skie

rowanie wezwania jest możliwe tylko w sytuacji, gdy zamawiający ma wątpliwości co do 

pierwotnie  ud

zielonych  wyjaśnień,  są  one  dla  niego  w  jakimś  zakresie  niejasne, 

niejednoznaczne  albo  wzbudzają  wątpliwości,  których  zamawiający  nie  miał  na 

wcześniejszym  etapie  postępowania".  W  wyroku  z  09.06.2021  r.,  sygn.  akt:  KIO  1166/21, 

wskazano

,  że  "Ponowne  wezwanie  do  wyjaśnień  w  zakresie  ceny  rażąco  niskiej  nie  ma 

charakteru automat

ycznego, czy też bezrefleksyjnego. Tak jak podkreśla się w orzecznictwie 

i doktrynie, ponowne wezwanie wykonawcy do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej 

ceny jest możliwe w sytuacji, gdyby wykonawca złożył rzetelne i wyczerpujące wyjaśnienia, 

odpowiadające wystosowanemu wezwaniu, a koniecznym byłoby wyjaśnienie kwestii, o które 

zam

awiający  nie  zapytał.  Wówczas  gdy  te  wyjaśnienia  i dowody  (na  pierwsze  wezwanie) 

zrodziłyby  po  stronie  zamawiającego  dalsze  wątpliwości,  które  wymagałyby  dodatkowego 

wyjaśnienia  czy  uszczegółowienia.  Kolejne  wezwanie  wykonawcy  nie  może  prowadzić  do 

bezpodstawnego  stworzenia  wykonawcy  w 

sposób  nieuprawniony  -  z  naruszeniem  zasady 

równego traktowania - kolejnej możliwości złożenia wyjaśnień, gdy ten skutkiem przykładowo 

niestarannego  działania  złożył  wyjaśnienia  o wysokim  poziomie  ogólności,  nie 

przedstawiając  przy  tym  żadnych  dowodów  potwierdzających  kalkulację  ceny  oferty". 

Ponadto, nie bez znaczenia w sprawie pozostaje stanowisko 

wyrażone w "Prawo zamówień 

publicznych. Komentarz", H. N., M. Winiarz (red.), Warszawa 2021, s. 705. 

Odwołujący  podsumował,  iż  mając  na  względzie  wyżej  przywołane  stanowiska, 

w 

przedmiotowej  sprawie  możliwe  było  ponowne  wezwanie  wykonawcy  do  złożenia 

wyjaśnień  na  podstawie  art.  224  p.z.p.,  o  ile  wykonawca  ten  swoją  dotychczasową 

odpowiedzią w  pełni  sprostał  pierwotnemu  wezwaniu,  a jedynie pewne  elementy  wyjaśnień 

były  niejasne  i  wymagały  doprecyzowania.  Złożenie  przez  wykonawców  CIS  ewentualnych 

dowodów  na  poparcie  pierwotnych  wyjaśnień  dopiero  w  odpowiedzi  na  kolejne  wezwanie 

z

amawiającego powinno zostać uznane za nieskuteczne. 

Odwołujący  dodał, że  w  załączeniu  przedstawia  swoje  wyjaśnienia w zakresie  ceny, 

celem  wykazania  a  contrario 

ogólnikowości  i  niekompletności  wyjaśnień  złożonych  przez 

wykonawców  CIS.  Wyjaśnienia  objęte  są  tajemnicą  przedsiębiorstwa,  odwołujący 

podtrzymuje  zastrzeżenie  i  argumentację  zastrzeżenia  na  potrzeby  postępowania 

odwoławczego. 

W  dniu  11  grudnia  2023  r.  zamawiający  przekazał  Izbie  odpowiedź  na  odwołanie, 

w 

której wskazał, że uwzględnia je w części dotyczącej zarzutu nr 1 (naruszenia art. 18 ust. 

1-3  p.z.p. 

poprzez  zaniechanie  udostępnienia  odwołującemu  pełnych  wyjaśnień  złożonych 

przez 

wykonawców  CIS)  i  wnosi  o  oddalenie  w zakresie  zarzutu  nr  2  (naruszenia  art. 

226 ust.  1  pkt  8  oraz  224  ust.  6  p.z.p.  poprzez zaniechanie  odrzucenia  oferty 

wykonawców 

CIS 

jako  oferty  zawierającej  rażąco  niską  cenę),  zgodnie  z  uzasadnieniem  wskazanym 

w jego 

piśmie procesowym. 

W

obec  spełnienia  przesłanek  art.  525  ust.  1 - 3  p.z.p.  skład  orzekający  dopuścił  do 

udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  wykonawców  A.  S.  i  B.  S.  prowadzące  działalność 

gospodarczą  w formie  spółki  cywilnej  pod  firmą  Przedsiębiorstwo  Produkcyjno-Handlowo-

Usługowe  „CIS”  S.C.  A.  S.,  B.  S.  ul.  Warszawska  42.  98-100  Łask  (dalej  zwane 

„przystępującym”).  Przystępujący  przedstawił  swoje  stanowisko  procesowe  w  formie 

pisemnej. 

Krajowa  Izba  Odw

oławcza  –  po  przeprowadzeniu  rozprawy  w  przedmiotowej 

sprawie,  po  z

apoznaniu  się  ze  stanowiskami  przedstawionymi  w  odwołaniu, 

odpowiedzi na odwo

łanie, stanowiskiem przystępującego, konfrontując je z zebranym 

w sprawie materiałem procesowym, w tym z dokumentacją postępowania o udzielenie 

zamówienia  publicznego  oraz  po  wysłuchaniu  oświadczeń  i  stanowisk  złożonych 

ustnie do pr

otokołu w toku rozprawy – ustaliła i zważyła, co następuje: 

Skład orzekający stwierdził, że odwołanie dotyczy materii określonej w art. 513 p.z.p. 

i podlega  rozpoznaniu  zgodnie  z  art.  517  p.z.p., 

zaś  odwołujący  wykazał,  że  posiada 

legityma

cję  materialną  do  wniesienia  środka  zaskarżenia  zgodnie  z  przesłankami  art. 

505 ust.  1  p.z.p.  Izba  st

wierdziła  również,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek 

okre

ślonych  w  art.  528  p.z.p.,  których  stwierdzenie  skutkowałoby  odrzuceniem  odwołania 

i ods

tąpieniem od badania meritum sprawy. 

Ponadto, 

oświadczeniem  zawartym  w  odpowiedzi  na  odwołanie  zamawiający 

uwzględnił  zarzut  nr  1  z  petitum  odwołania,  wobec  czego  przystępujący  nie  wniósł 

sprzeciwu.  Zatem  na  podstawie  art.  522  ust.  4  p.z.p. 

Izba  była  zobligowana  umorzyć 

postepowanie odwoławcze w tym przedmiocie,  co znalazło odzwierciedlenie w pkt 1 tenoru 

sentencji wyroku.  

S

kład  orzekający  ustalił,  że  stan  faktyczny  nie  był  między  stronami  sporny  i  został 

w 

sposób  prawidłowy,  mający  odzwierciedlenie  w  materiale  procesowym,  przedstawiony 

prze

z  odwołującego.  Strony  różniły  się  natomiast  oceną  prawną  zaistniałych  okoliczności 

faktycznych 

sprowadzając oś sporu do weryfikacji przez Izbę czy nie doszło w postępowaniu 

do wyb

oru oferty przystępującego, który zdaniem odwołującego złożył wyjaśnienia sposobu 

kalkulacji ceny, które nie uzasadniają ceny podanej w ofercie, co w konsekwencji powoduje 

konieczno

ść  stwierdzenia  rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  (art. 

226 ust. 1 pkt 8 oraz art. 224 ust. 6 p.z.p.). 

Izba 

– uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy przedłożony przez strony, po 

dokonaniu  ustaleń  poczynionych  na  podstawie  dokumentacji  postępowania,  zważając  na 

okoliczno

ści  faktyczne  podniesione  w  odwołaniu  –  stwierdziła,  że  sformułowane  przez 

odwołującego  zarzuty  znajdują  potwierdzenie  w  ustalonym  stanie  faktycznym  i  prawnym, 

zatem rozpoznawane odwołanie zasługuje na uwzględnienie. W konsekwencji Izba nakazała 

zamawiającemu  unieważnienie  wyboru  oferty  najkorzystniejszej,  odrzucenie  oferty  złożonej 

przez 

przystępującego oraz powtórzenie badania i oceny ofert. 

Na  wstępie  należy  zaznaczyć,  że  ustawodawca  uregulował  obowiązek  odrzucenia 

oferty  wykonawcy,  który  zaoferował  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia w dwóch normach – w art. 226 ust. 1 pkt 8 p.z.p., zgodnie z którym zamawiający 

odrzuca  ofertę,  jeżeli  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia oraz w art. 224 ust. 6 p.z.p., który stanowi, że odrzuceniu, jako oferta z rażąco 

niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień 

w wyznaczony

m  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają 

podanej w ofercie ceny lub kosztu

. Omawiane przepisy dopełniają się, ponieważ negatywna 

ocena wyjaśnień wykonawcy (art. 224 ust. 6 p.z.p.) skutkuje odrzuceniem oferty na kanwie 

art.  226  ust.  1  pkt  8  p.z.p.  Zatem  s

ankcja  odrzucenia  oferty  jest  bezpośrednio  związana 

z 

procedurą wyjaśnienia sposobu kalkulacji ceny na wezwanie zamawiającego uregulowaną 

w  art.  224  ust.  1  i  2 

p.z.p.,  a  także  obowiązkiem  wykonawcy  wynikającym  z  art.  224  ust. 

5 p.z.p. 

–  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu 

spoczywa na wykonawcy.  

Celem  postępowania  wyjaśniającego  sposób  kalkulacji  ceny  jest  ustalenie  faktów 

świadczących  o  tym,  że  zaoferowana  przez  wykonawcę  cena  jest  realna,  wiarygodna 

i 

zapewni  prawidłowe  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  –  procedura  wyjaśniająca  musi 

zmierzać do klarownego wyjaśnienia sposobu skalkulowania ceny oferty, a także wątpliwych 

jej  kosztów.  W  ramach  odpowiedzi  na  wezwanie  wykonawca  powinien  przedłożyć 

wyjaśnienia  i  dowody,  które  w  jego  ocenie  uzasadniają  przyjętą  wycenę  przedmiotu 

zamówienia,  zaś  zamawiającemu  pozwolą  zweryfikować  wiarygodność  i  prawidłowość 

przedłożonych  wyjaśnień  sposobu  wyliczenia  ceny.  Wyjaśnienia  wykonawcy  powinny 

zawierać  jednoznaczne  informacje,  przekładające  się  na  uchwytne  i  wymierne  wartości 

ekonom

iczne,  co  powinno  zostać  poparte  adekwatnymi  i  wiarygodnymi  dowodami  (art. 

224 ust.  5 

p.z.p.),  ponieważ  brak  właściwego  udowodnienia  realności  ceny  skutkuje 

odrzuceniem oferty na podstawie 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 p.z.p. 

Powyższe  znajduje  odzwierciedlenie  w  orzecznictwie  Sądu  Okręgowego 

w Warszawie,  gdzie  w  wyroku  z  dnia  25  listopada  2021  r.,  sygn.  akt:  XXIII  Zs  113/21, 

wskazano: 

„W myśl art. 224 ust. 1 nPzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie 

z 

wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia  ceny  lub  kosztu.  Zgodnie 

z  art.  224  ust.  5  nPzp,  to  wykonawca  ma  obowiązek 

wykazania, 

że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu.  (…)  To  wykonawca 

wszelkimi  nie

zbędnymi  środkami  dostępnymi  w  danej  sprawie  i  uzasadnionymi 

w konkretnym  stanie  faktycznym,  powinien  wyk

azać  zamawiającemu,  że  jego  oferta  nie 

zawiera  ceny 

rażąco  niskiej,  pomimo  wypełnienia  określonych  ustawowych  przesłanek 

podejrzenia rażąco niskiej ceny w jego ofercie. W przypadku niewykazania przez wykonawcę 

powyższych  kwestii  uzasadnione  jest  zaś  przyjęcie,  że  oferta  przez  niego  przedstawiona 

zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszty.  Przepisy  nie  określają  przykładowego  katalogu 

dowodów,  które  wykonawca  zobowiązany  jest  złożyć  zamawiającemu  w  celu  uzasadnienia 

racjonalności  i  rynkowej  wyceny  swojej  oferty.  Możliwe  jest  przedstawienie  zatem  każdego 

dowodu,  jed

nakże  musi  być  on  adekwatny  do  konkretnej  sytuacji  i  stanowić  potwierdzenie 

tego,  co  wykonawca  dowodzi  w 

swoich  wyjaśnieniach.  (…)  Zamawiający  powinien  mieć 

możliwość  pełnej  weryfikacji  złożonych  wyjaśnień,  zaś  w  niniejszej  sprawie  nie  było  to 

możliwe  z  uwagi  na  brak  inicjatywy  dowodowej  wykonawcy  w  tym  zakresie.  Izba  słusznie 

zatem wskazała w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że wykonawca – obecnie skarżący - 

nie sprostał obowiązkowi wyrażonemu w art. 224 ust. 5 nPzp i nie wykazał realności ceny.” 

(tożsamo Sąd Okręgowy w Warszawie w wyrokach: z dnia 23.04.2021 r. sygn. akt: XXIII Zs 

18/21, z dnia 24.11.2021 r. sygn. akt: XXIII Zs 87/21, z dnia 18.02.2022 r. sygn. akt: XXIII Zs 

138/21, wyrok z dnia 06.10.2022 r. sygn. akt: XXIII Zs 102/22). 

Jak 

również  trafnie  wskazano  w  wyroku  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia 

października  2022  r.,  sygn.  akt:  XXIII  Zs  65/22:  „To  na  wykonawcy  bowiem  ciąży 

obowiązek wykazania, jakie obiektywne czynniki pozwoliły mu na obniżenie ceny oferty oraz 

w jakim stopniu dzięki tym czynnikom cena oferty została obniżona. Jednocześnie wskazać 

należy, iż sytuacja prawna wykonawcy, który w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego do 

złożenia  wyjaśnień,  w  tym  dowodów,  w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny,  w  ogóle  ich  nie 

złożył oraz wykonawcy, który złożył wyjaśnienia ogólnikowe i niepoparte dowodami, jest taka 

sama.  W  obu  bowiem  przypadkach  oferta  wykonawcy  podlega  odrzuceniu  (por.  KIO 

w wyroku z dnia 19 maja 2016 r. sygn. akt: KIO 722/16). Wyk

onawca wezwany do złożenia 

wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  zobowiązany  jest  wskazać  co  spowodowało 

obniżenie  ceny,  jak  również  podać  jakie  czynniki  faktycznie  wpłynęły  na  jej  obniżenie. 

Udzielone  wyjaśnienia  mają  bowiem  potwierdzić,  iż  złożona  oferta  jest  rzetelnie 

przygotowana,  a  cena  prawidłowo  oszacowana.  Tymczasem  odwołujący  udzielił 

ogólnikowych  wyjaśnień,  nie  przedstawiając  przy  tym  żadnych  dowodów  na  potwierdzenie 

podniesionych  w  wyjaśnieniu  argumentów.  Niedostateczne  wyjaśnienia  stanowią  podstawę 

odrzucenia  oferty,  gdyż  same  wyjaśnienia,  a  tym  bardziej  zawierające  niekonkretne 

i 

ogólnikowe  stwierdzenia  można  uznać  za  niezłożone,  ponieważ  to  na  wykonawcy 

spoczywa obowiązek złożenia wyczerpujących wyjaśnień (wyr. KIO z dnia 4 czerwca 2013 r., 

o  sygn.  akt  1187/13).  Wskazówką  dla  wykonawcy  składającego  wyjaśnienia  winien  być 

przepis  art.  90  ust.  3  dPzp,  obecnie  art.  224  ust.  6  nPzp  w  którym  jest  mowa  nie  tylko 

o 

złożonych wyjaśnieniach, ale również o dowodach na ich potwierdzenie.”. 

Zgodnie  z  mat

eriałem  procesowym  zamawiający,  prowadząc  postępowanie 

wyjaśniające  prawidłowość  skalkulowania  ceny  przez  przystępującego,  wzywał  tego 

wykonawcę do złożenia wyjaśnień: 1) w dniu 2 sierpnia 2023 r. – w odpowiedzi na wezwanie 

złożono wyjaśnienia z dnia 9 sierpnia 2023 r. 2) w dniu 28 września 2023 r. – w odpowiedzi 

na wezwanie złożono wyjaśnienia z dnia 4 października 2023 r. wraz z dwoma załącznikami 

(faktura  VAT  i  oferta). 

Co  istotne,  w  pierwszym  wezwaniu  żądano  udzielenia  wyjaśnień 

w 

zakresie wyszczególnionym przez zamawiającego (pkt 1-8 wezwania z dnia 02.08.2023 r.) 

i 

złożenia  dowodów  („(…)  Zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów,  dotyczących  elementów  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  (…)  Załączone  na 

poparcie  wyjaśnień  dowody  (o  których  mowa  w  niniejszym  piśmie),  winny  potwierdzać 

realność wykonania, zgodnie z SWZ, przedmiotu zamówienia za zaoferowaną cenę.”). 

Jak  trafnie  zauważył  odwołujący  (pkt  II  str.  7  odwołania),  do  pierwszych  wyjaśnień 

sposobu 

kalkulacji ceny przystępujący nie załączył żadnych dowodów. Przystępujący na str. 

wyjaśnień  z  dnia  9 sierpnia  2023  r.  wskazał  dostępne  jemu  okoliczności,  które  miały 

wpływać  na  możliwość  zaoferowania  ceny  na  przyjętym  poziomie,  jednakże  nie 

zdecydowano się na złożenie jakiegokolwiek dowodu w tym przedmiocie. Zaś jak zaznaczył 

Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 31 sierpnia 2021 r., sygn. akt: XXIII Zs 71/21 

„Złożenie  dowodów  odnoszących  się  do  przyjętych  założeń  kalkulacyjnych  stanowi 

konieczny  element  w 

procedurze  wyjaśnień  w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny. 

Ustawodawca w treści art. 90 ust. 1 ustawy Pzp [obecnie art. 224 ust. 1 p.z.p. – przyp. Izba] 

bezpośrednio wskazał na konieczność złożenia wraz z wyjaśnieniami stosownych dowodów. 

Biorąc  pod  uwagę,  że  wezwanie  kierowane  jest  do  profesjonalnego  uczestnika  obrotu 

gospodarczego,  wobec  którego  stosowany  jest  miernik  podwyższonej  staranności 

(art.  355 

§ 2 k.c.) winno się badać sprawę na potwierdzenie realności poszczególnych cen, 

do których zobowiązany ma dołączyć dowody.”. 

W szczególności, że obowiązek złożenia dowodów nie wynika tylko z norm p.z.p., ale 

dodatkowo  zaakcentowano  go  w  wezwaniu  skierowanym  do 

przystępującego,  którego 

treścią  był  on  związany.  Natomiast  w  zakresie  stanowiska,  że  sama  kalkulacja  jest 

dowodem,  Izba  wyjaśnia,  że  oświadczenie  wykonawcy  zawarte  w  wyjaśnieniach  kalkulacji 

ceny 

stanowi  wyłączenie  dowód  tego,  że  osoba  podpisana  pod takim  dokumentem  złożyła 

oświadczenie  w  nim  zawarte.  W  żadnej  mierze  nie  jest  to  dowód  na  posiadanie 

indywidulanych,  sprzyjaj

ących  przystępującemu  czynników  wpływających  na  cenę, 

pozwalających  na  zaoferowanie  kwoty  wskazanej  w  ofercie.  Jak  wskazano  w  wyżej 

zacytowanych  orzeczeniach,  wykonawca  ma  obowiązek  złożenia  adekwatnych 

i miarodajnych 

dowodów, co oznacza obowiązek przedstawienia wraz z wyjaśnieniami ceny 

m

ateriału  dowodowego  potwierdzającego  okoliczności  w  nim  zawarte.  Innymi  słowy, 

obowiązek dowodowy determinowany jest treścią wyjaśnień i jeżeli wykonawca powołuje się 

w  nich  na 

konkretny  czynnik  cenotwórczy,  dostępny  wyłącznie  jemu,  to  powinien  złożyć 

dowód  w  tym  zakresie  (przykładowo  wskazanie  okoliczności  rabatu/upustu  na  paliwo 

s

kutkuje koniecznością złożenia dokumentu taki rabat udowadniającego).  

Normy  p.z.p.  nie 

określają  nawet  przykładowego  katalogu  dowodów,  ponieważ  jest 

on zależny od danego stanu faktycznego, istotnym zaś jest, aby złożone dowody właściwie 

potwierdzały treść danych wyjaśnień kalkulacji ceny. W tym zakresie także zamawiający nie 

zastąpi  przystępującego  –  abstrahując  od  tego,  czy  w ramach  zasad  naczelnych  p.z.p. 

zachowania 

równego  traktowania  wykonawców  i  uczciwej  konkurencji,  zamawiający 

powinien  zastępować  któregoś  z  wykonawców  –  ponieważ  dowody  na  indywidualne, 

szczególne warunki dostępne przedsiębiorcy siłą rzeczy posiada tylko ten podmiot. Dlatego 

to  wykonawca  powinien  właściwie  opisać  i  udowodnić  przyjęty  sposób  kalkulacji  ceny 

w 

ramach  okoliczności  prowadzonej  przez  niego  działalności  gospodarczej.  Na  cenę  oferty 

ma  wpływ  cały  szereg  okoliczności  i  czynników  indywidualnie  dotyczących  każdego 

prze

dsiębiorcy.  Różne  podmioty,  o  odmiennej  historii  na  rynku,  różnej  wiarygodności 

finansowej,  różnych  relacjach  handlowych,  właściwym  dla  siebie  potencjale  technicznym 

i 

zawodowym  oraz  własnym  know-how,  są  w  stanie  zaoferować  różne  ceny  ofertowe,  co 

powinno 

znaleźć  odzwierciedlenie  w  wyjaśnieniach  sposobu  kalkulacji  ceny  wykonawcy, 

gdzie wskaz

uje się na korzystne warunki, indywidualnie dostępne danemu przedsiębiorcy, co 

ma bezpośrednie przełożenie na wartość poszczególnych składników cenowych. I o ile cena 

za 

utylizację  odpadów,  którą  można  zweryfikować  na  podstawie  aktu  prawa  miejscowego 

przedłożonego przez zamawiającego, może zostać uznana za prawidłową, to już dowody na 

właściwe  oszacowanie  kosztów  pracy,  sprzętu  czy  materiałów  wykonawca  powinien  złożyć 

samodzielnie. 

Skład orzekający zgadza się z zamawiającym, że w kalkulacji wskazano koszty pracy, 

koszty waloryzacji uwzględnia wzór umowy (§ 9 ust. 17 pkt 2), a kalkulacja przystępującego 

jest 

dość  szczegółowa  (w  zakresie  kosztów  pośrednich  należało  dopytać  przystępującego, 

co uczynił zamawiający w pkt 5 wezwania z dnia 28.09.2023 r.) , co jednak nie zmienia faktu, 

że  przystępujący  nie  zdecydował  się,  pomimo  treści  art.  224  ust.  1  w  zw.  z  art.  224  ust. 

5 i 6 

p.z.p., podjąć nawet próby wykazania okoliczności wskazanych w kalkulacji. W normach 

tych 

nie rozróżniono także  nałożonych  na  wykonawcę obowiązków  w  związku  ze stopniem 

skomplikowania  przedmiotu  zamówienia,  więc  argumentacja  przystępującego,  że  jego 

zdaniem 

mając  na  względzie  dość  prosty  przedmiot  zamówienia,  kalkulacja  będzie 

wystarczającym  dowodem  na  brak  ceny  rażąco  niskiej,  nie  ma  odzwierciedlenia  w  wyżej 

wymienionych przepisach p.z.p. 

Dalej  Izba  wskazuje, 

że  podzieliła  stanowisko  odwołującego,  iż  w  ustalonym  stanie 

rzeczy  zamawiający  nie  był  uprawniony  do  kierowania  do  przystępującego  kolejnego 

wezwania do złożenia wyjaśnień i przyjmuje za własną argumentację wskazaną w pkt IX str. 

11 odwołania, w tym w szczególności, że przedstawienie przez przystępującego wyjaśnień 

bez  jakichko

lwiek  dowodów  powinno  skutkować  eliminacją  tej  oferty  z  przetargu,  a  nie 

kierowaniem  drugiego  wezwania  (ponawiania  wezwania  w  zakresie 

obowiązku  złożenia 

właściwych dowodów, którego nie dopełniono). Mając na uwadze treść tego wezwania (vide 

str.  8 stanowiska  procesowego 

przystępującego,  utajnione  przez  zamawiającego  wezwanie 

z dnia  28.09.2023  r.  z

najdujące  się  w  aktach  sprawy)  wystosowanie  drugiego  wezwania 

doprowadziło  do  prowadzenia  postępowania  w  sposób  naruszający  zasadę  uczciwej 

konkurencji 

i  równego  traktowania  wykonawców.  W  ocenie  składu  orzekającego 

przystępujący  zbagatelizował  treść  pierwszego  i  drugiego  wezwania  –  których  nie 

zakwestionował w ramach środków ochrony prawnej, nie formułował wobec nich wątpliwości 

i nie wnioskował o doprecyzowanie, i był związany ich treścią – nie przedstawiając dowodów 

na pierwsze wezwanie i nie dokonując odpowiedzi na wszystkie wątpliwości zamawiającego 

zawarte w drugim wezwaniu. 

Zatem znalazło potwierdzenie w materiale dowodowym, że nie 

wyjaśniono  w  sposób  właściwy  kosztów  amortyzacji  sprzętu  i  pojazdów,  tu  nie 

wyszczególniono  nawet  co  dokładnie  zawarto  w  kosztach  pośrednich  kalkulacji,  brak  jest 

kosztów bieżącej eksploatacji pojazdów i kosztów nazwanych przez odwołującego kosztami 

organizacyjnymi/administracyjnymi (pkt I ppkt 1 

lit. a i b, ppkt 3 lit. a ze str. 7 odwołania). 

Skład  orzekający  zaznacza,  że  to  w  interesie  przystępującego  było,  aby  złożone 

przez  niego  wyjaśnienia  były  wyczerpujące  i  niebudzące  dalszych  wątpliwości,  a  także 

poparte  dowodami,  których  wymagał  zamawiający.  Przystępujący  temu  obowiązkowi  nie 

sprostał, w szczególności w zakresie drugie wezwania uchylił się od konkretnej odpowiedzi, 

jednocześnie  nie  kwestionując  w  ramach  środków  ochrony  prawnej  tego  wezwania.  W  tej 

sytuacji,  istniały  podstawy  do  odrzucenia  oferty  wykonawcy  przez  zamawiającego,  z  uwagi 

na  niewykazanie

,  że  przedłożona  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  Startujące 

w 

przetargu  podmioty  są  profesjonalistami,  stąd  składane  przez  nie  wyjaśnienia  powinny 

cechować się szczególną starannością.  Niespełnienie  tego  warunku  powoduje,  że  ponoszą 

one  negatywne  skutki  niewykazania  zasadności  swoich  twierdzeń  –  niewykazania,  że 

proponowana  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Zamawiający  jasno  i  precyzyjnie  wskazał  jakich 

wyjaśnień  oczekuje  (str.  1 wezwania  z  dnia  28.09.2023.  r.),  a    przystępujący  uchylił  się  od 

podania  informacji, 

które  miały  stanowić  podstawę  do  weryfikacji  jego  wyjaśnień  (str.  1-2, 

akapit  dotyczący  pkt  1  i  pkt  5, odpowiedź  na  wezwanie  przystępującego  z  dnia 

04.10.2023 r.).  Natomiast  jak  zasadnie  argumentowano  w 

wyroku  Sądu  Okręgowego 

w Warszawie  z  dnia  14  czerwca  2022  r.,  sygn.  akt  XXIII  Zs 68/22, 

„Przypomnieć  przy  tym 

należy,  iż  owe  wyjaśnienia  są  sformalizowaną  instytucją  prawną  z  art.  224  Pzp. 

Obowiązkiem  wykonawcy  do  którego  zamawiający  kieruje  żądanie  w trybie  art.  224  ust. 

Pzp  jest  przy  tym  wyjaśnienie  tylko  tych  kwestii,  o  które  zamawiający  pyta.  Z  kolei 

zamawiający  oceniając  wyjaśnienia  przedstawione  przez  danego  wykonawcę  ma 

zweryfikować,  czy  otrzymał  przekonywujące  odpowiedzi  na  pytania,  które  zadał.”,  czego 

w 

tym  postępowaniu  zabrakło.  Udzielenie  przez  przystępującego  tego  rodzaju  odpowiedzi, 

które  nie  rozpraszają  w  wątpliwości  wyrażonych  przez  zamawiającego  i  nie  zawierają 

informacji,  których  udzielenia  zamawiający  żądał,  nie  może  stanowić  o  prawidłowym 

w

ypełnieniu  obowiązku,  o  którym  mowa  w  art.  224  ust.  5 p.z.p.,  co  oznacza,  że  zaistniały 

jednoznaczne podstawy do odrzucenia oferty 

przystępującego zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 

8 w zw. z art. 224 ust. 6 p.z.p. 

Konkludując, skład  orzekający stwierdził, że przystępujący  nie sprostał obowiązkowi 

wyrażonemu w art. 224 ust. 5 p.z.p. i nie udowodnił realności swojej ceny, zatem jego oferta 

powinna 

zostać  przez  zamawiającego  odrzucona  na  postawie  art.  226  ust.  1  pkt  8  w  zw. 

z art.  224  ust.  6  p.z.p.  Z  przedstawionych  przez 

przystępującego  wyjaśnień  nie  sposób 

wywieść,  aby  obalono  domniemanie  zaoferowanie  ceny  rażąco  niskiej  w  zakresie 

prawidłowej  kalkulacji  wynagrodzenia.  Wyjaśnienia  przystępującego  są  niewystarczające, 

zamaw

iający,  który  wystosował  do  przystępującego  dwukrotne  wezwanie  do  złożenia 

w

yjaśnień,  oczekiwał  przedłożenia  szczegółowych  założeń,  jakie  przystępujący,  który  jest 

profesjonalnym podmiotem działającym na rynku usług oczyszczania dróg, przyjął na etapie 

kalkulowania  swojej  oferty. 

Zamawiający,  który  nie  otrzymał  wymaganych  przez  siebie 

dowodów  w  pierwszym  wezwaniu  do  wyjaśnień  ceny,  nie  miał  uzasadnionych  podstaw  do 

formu

łowania kolejnego wezwania do przystępującego i już na tym etapie powinien odrzucić 

jego  ofert

ę.  Przystępujący,  pomimo  otrzymania  dwukrotnej  szansy  na  wyjaśnienie  swojej 

ceny, 

przedłożył  wyjaśnienia  o  charakterze  niepełnym,  które  nie  uzasadniały  podanej 

w ofercie  kwoty  i  budz

ą dalsze,  uzasadnione  wątpliwości  w  zakresie możliwości  wykonania 

przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentacji postępowania. 

Do  wyjaśnień,  wbrew  obowiązkowi  udowodnienia  realności  ceny  i  wbrew  treści  wezwania 

zamawiającego  z  dnia  2  sierpnia  2023  r.,  którym  przystępujący  był  związany,  nie 

przedłożono żadnych dowodów.  

Na margine

sie można zaznaczyć, że dowody złożone na drugie wezwanie tj. faktura 

VAT  (dowód  nr  1)  w  żaden  sposób  nie  dokumentuje  faktycznego  całkowitego  poziomu 

danych 

kosztów,  w  szczególności  w  czasie  trwania  całego  zamówienia.  Z  jej  treści  nie 

wynika również, aby przystępujący posiadał upusty, czy też był związany stałymi  umowami 

o 

współpracy,  co  pozwala  mu  uzyskać  konkretne  świadczenia  po  określonej  cenie, 

w 

dodatku niższej niż ta, którą muszą zapłacić konkurenci. Przystępujący nie przedstawił też 

żadnej  umowy  lub  przynajmniej  listu  intencyjnego  związanego  z  tymi  kosztami,  które 

potwierdzałyby, że ma on zagwarantowane określone ceny przez cały czas realizacji umowy. 

Nie  ulega  więc  wątpliwości,  że  dokument  ten  nie  mógł  zostać  uznany  za  wykazujący 

prawidłowe,  rynkowe  skalkulowanie  tego  kosztu  przez  skarżącego.  W  ocenie  Izby  jest  to 

przykładowy  dokument  związany  z  działalnością  firmy,  na  miesiąc  przed  składaniem  ofert, 

którego nie powiązano z kalkulacją tej oferty. Natomiast oferta (dowód nr 2) jest sprzeczna 

ze stanowiskiem

, że zawarte w niej materiały przystępujący posiada na stanie. Wykonawca 

posiada 

właściwe  zasoby  (czego  nie  udowodniono)  albo  będzie  je  kupował,  jeżeli  zaś 

częściowo je posiada, a częściowo zamierza je zakupić, to aby zweryfikować tę okoliczność 

należało  jednoznacznie  wskazać  ile  materiału  przystępujący  zamierza  kupić  (w  kalkulacji 

mamy podaną cenę za tonę, bez wskazania konkretnej ilości), a ile już posiada (tu wskazano 

wartość, ale nie podano jaką kwotę za te materiały przyjęto w wycenie). Takie elementarne 

braki  czynią  kalkulację  nieweryfikowalną,  a  do  tego  gołosłowną.  Wykonawca  wezwany  do 

złożenia  wyjaśnień  zobowiązany  jest  wskazać  co  spowodowało  jej  obniżenie,  jak  również 

podać  jakie  czynniki  faktycznie  wpłynęły  na  jej  obniżenie.  Zamawiający  powinien  mieć 

bowiem  możliwość  pełnego  sprawdzenia  złożonych  wyjaśnień  sposobu  kalkulacji  ceny,  co 

nie  było  to możliwe  z  uwagi  na  brak  wystarczającej  inicjatywy  dowodowej  przystępującego 

w tym zakresie, co skutkuje 

przyjęciem, że oferta zawiera cenę rażąco niską. 

Izba 

postanowiła  dopuścić  i  przeprowadzić  dowód  ze  złożonego  przez 

zamawiającego zestawienia kosztów pracy i ofert za piasek, jednakże dokumenty te okazały 

się  nieprzydatne  dla  rozstrzygnięcia.  Samo  zestawienie  kosztów  pracy  dokonane  przez 

zamawiającego  nie  udowadnia,  że  przystępujący  posiada  takie  warunki,  tutaj  mamy  tylko 

oświadczenie z kalkulacji. Zaś oferta piasku nie jest w żaden sposób związana ze złożonymi 

w  przetarg

u wyjaśnieniami kalkulacji ceny, których dotyczy odwołanie. W szczególności, że 

prz

ystępujący  złożył  własną  ofertę,  co  do  której  Izba  wypowiedziała  się  we  wcześniejszej 

części  uzasadnienia.  Dokumenty  te  nie  mogły  także  stanowić  samoistnej  podstawy  do 

stwierdzenia

, że oferowana cenę jest realna. Zwłaszcza, że przystępujący co do zasady nie 

wykazał braku rażąco niskiej ceny w złożonej przez siebie ofercie.  

Krajow

a Izba Odwoławcza częściowo uwzględniła odwołanie, bowiem wykazano, że 

w przedmiotowym stanie faktycznym zost

ała wypełniona hipoteza art. 554 ust. 1 pkt 1 p.z.p. 

Stwierdzone  naruszenie  przep

isów  ustawy  miało  wpływ  na  nieprawidłowy  wynik 

post

ępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  ponieważ  wybrano  ofertę 

przystępującego, która powinna zostać odrzucona przez zamawiającego. 

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji. 

Rozstrzygnięcie  o  kosztach  postępowania  wydano  na  podstawie  art.  575  p.z.p. 

obciążając  strony  kosztami  zgodnie  z  zasadą  odpowiedzialności  za  wynik  postępowania 

odwoławczego z uwzględnieniem § 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i 2 lit. b rozporządzenia 

z dnia  3

0  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania 

odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania 

(Dz. 

U.  z  2020  r.  poz.  2437).  Izba  obciążyła  zamawiającego,  jako  stronę  przegrywającą, 

kosztami 

postępowania  odwoławczego  w  postaci  wpisu  i  wynagrodzenia  pełnomocnika 

od

wołującego, zgodnie ze złożoną fakturą VAT.  

Przewodnicz

ący: 

…………………………