Sygn. akt: KIO 140/24
WYROK
Warszawa, dnia 5 lutego 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca:
Anna Kuszel - Kowalczyk
Członkowie:
Piotr Kozłowski
Emil Kuriata
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 31 stycznia 2024
r. odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 stycznia 2024 r. przez
wykonawcę IZBRUK M. R. Zakład Ogólnobudowlany z siedzibą w Dziedzicach
w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Gminę Koluszki
orzeka:
oddala odwołanie,
2. k
osztami postępowania obciąża odwołującego IZBRUK M. R. Zakład Ogólnobudowlany
z siedzibą w Dziedzicach i
z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
t
ytułem wpisu od odwołania, kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy) poniesioną przez odwołującego tytułem usługi prawnej -
wynagrodzenia pełnomocnika oraz kwotę 3 600 zł 00 gr trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy) poniesioną przez zamawiającego tytułem wynagrodzenia
pełnomocnika;
zasądza od IZBRUK M. R. Zakład Ogólnobudowlany z siedzibą w Dziedzicach
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
stanowiącą
koszty
postępowania
odwoławczego
poniesione
przez
zamawiającego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca: ………………………
Członkowie: ………………………
………………………
Sygn. akt KIO 140/24
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Koluszki - prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 11
września
2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. 2023 r., poz. 1605 z późn. zm.
– dalej „ustawa pzp”), pn. „Poprawa warunków obsługi i rozwoju istniejących terenów
inwestycyjnych na terenie gminy Koluszki
”, numer referencyjny: GIZ 271.93.(44).2023, w
podziale na dwa zadania.
Ogłoszenie o zamówieniu opublikowane zostało w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 11 października 2023 r., pod numerem 2023/S 168-
W dniu 15 stycznia 2024
r. odwołanie wobec zatrzymania wadium oraz zaniechania
zwrotu wadium i zaniechania zawiadomienia
o czynności zatrzymania wadium w zakresie
zadania nr 1 postępowania, wniósł wykonawca IZBRUK M. R. Zakład Ogólnobudowlany –
dalej Odwołujący.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp
— poprzez zatrzymanie wadium z uwagi na niezłożenie
podmiotowych środków dowodowych potwierdzających brak podstaw wykluczenia
oraz spełnienia warunków udziału w postępowaniu przez podmiot trzeci, mimo że
Odwołujący nie złożył odpowiednich podmiotowych środków dowodowych z
przyczyn nie leżących po jego stronie;
art. 98 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 98 ust. 5 w zw. z art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp
—
poprzez zaniechanie zwrotu wadium w związku z upływem terminu związania
ofertą oraz zatrzymanie wadium po upływie terminu związania ofertą;
art. 16 pkt 2 w zw. z art. art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp - poprzez zaniechanie
zawiadomienia Odwołującego o czynności zatrzymania wadium, a co za tym idzie
prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia bez zachowania
przejrzystości.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania, jak
również nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności zatrzymania wadium,
2) zwrotu wadium.
Ponadto
Odwołujący wnosił o zasądzenia na rzecz Odwołującego kosztów postępowania, w
tym kosztów zastępstwa procesowego według spisu, który zostanie przedłożony na
rozprawie (faktura).
Odwołujący uzasadniając zarzuty odwołania wskazał, że odwołanie dotyczy zadania
nr 1.
Odwołujący podał, że ofertę w postępowaniu w zakresie zadania nr 1 złożył m.in.
Odwołujący. Zaoferował on najniższą cenę (39 857 048,47 zł) oraz długość udzielonej
gwarancji i rękojmi na poziomie analogicznym jak pozostali wykonawcy (60 miesięcy).
Dalej Odwołujący przedstawił stan faktyczny sprawy.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający w toku postępowania nie poinformował Odwołującego
o czynności zatrzymania wadium. Odwołujący uzyskał informację o zatrzymaniu wadium od
Poręczyciela w dniu 3.01.2023 r. Oświadczenie o zatrzymaniu wadium skierowane było
jedynie do Poręczyciela oraz nie zawierało podania wprost podstawy prawnej zatrzymania
wadium ani opisu okoliczności faktycznych uzasadniających zatrzymanie wadium
(zawiadomienie Poręczyciela o zatrzymaniu wadium stanowi załącznik nr 3 do odwołania).
Odwołujący wskazał, że w dniu 3.01.2024 r. w momencie zatrzymania wadium przez
Zamawiającego nie zapadł wyrok w sprawie KIO 3779/23 dotyczący odwołania z dnia
18.12.2023 r. Wyrok w tej sprawie zapadł w dniu 5.01.2024 r.
Odwołujący argumentując odnośnie podniesionych zarzutów wskazał:
Ad. Zarzut 1. dot. naruszenia art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp
poprzez zatrzymanie wadium z uwagi
na niezłożenie podmiotowych środków dowodowych potwierdzających brak podstaw
wykluczenia oraz spełnienia warunków udziału w postępowaniu przez podmiot trzeci, mimo
że Odwołujący nie złożył odpowiednich środków dowodowych z przyczyn nie leżących po
jego stronie:
Z oświadczenia Zamawiającego skierowanego do Poręczyciela wynika, iż zatrzymanie
wadium nastąpiło, bowiem Odwołujący miał z przyczyn leżących po jego stronie nie złożyć
podmiotowych
środków dowodowych potwierdzających brak podstaw wykluczenia oraz spełnienie
warunków udziału w postępowaniu. Odwołujący podkreślił, że Zamawiający w oświadczeniu
o zatrzymaniu wadium
nie podał wprost ani podstawy prawnej ani uzasadnienia faktycznego.
W szczególności nie wskazał wprost, że zatrzymanie wadium nastąpiło na podstawie art. 98
ust. 6 pkt 1 Pzp ani o jakie podmiotowe środki dowodowe chodzi oraz dlaczego uznał, że ich
niezłożenie nastąpiło w związku z okolicznościami leżącymi po stronie Odwołującego.
Odwołujący wskazał, że uwzględniając okoliczności całokształt postępowania można
przypuszczać, iż czynność zatrzymania wadium nastąpiła właśnie na podstawie art. 98 ust. 6
pkt 1 Pzp w związku z przyczynami, które stanowiły podstawę do odrzucenia oferty
Odwołującego w dniu 6.12.2023 r. Zamawiający odrzucił wówczas ofertę Odwołującego na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c Pzp. Dalej
Odwołujący wskazał, że czynność
zatrzymania wadium jest nieprawidłowa, bowiem Odwołujący nie złożył odpowiednich
podmiotowych środków dowodowych z przyczyn nieleżących po jego stronie. Nie jest zatem
wypełniona jedna z przesłanek zatrzymania wadium z art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp.
Odwołujący stwierdził, że okoliczności postępowania przemawiają za tym, że w niniejszej
sprawie Zamawiający nie mógł zatrzymać wadium na podstawie art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp.
Niezłożenie odpowiednich podmiotowych środków dowodowych nastąpiło z przyczyn
nieleżących po stronie Odwołującego. Odwołujący podkreślił, że w okolicznościach
postępowania niezłożenie przez Odwołującego aktualnej informacji z Krajowego Rejestru
Karnego dotyczącej P. R. nie nastąpiło z przyczyn leżących po jego stronie. Zamawiający w
toku postępowania nie zakwestionował jednoznacznie prawidłowości tego dokumentu, mimo
że dysponował nim już od dnia 23.11.2023 r. oraz kierował do Odwołującego kolejne
wezwania, a następnie - z uwagi na jego nieaktualność - odrzucił ofertę Odwołującego oraz
dokonał zatrzymania wadium. Gdyby Zamawiający jednoznacznie zakwestionował
nieprawidłowość informacji z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącej P. R. - Odwołujący
przedłożyłby aktualny dokument w odniesieniu do tej osoby.
Odwołujący dodał przy tym, że datowana na dzień 12.04.2023 r. informacja z Krajowego
Rejestru Karnego dotycząca P. R. przedstawiała informacje aktualne na moment złożenia
oferty oraz w okresie trwania postępowania . Sytuacja P. R. - w kontekście braku podstaw
wykluczenia z postępowania weryfikowanych w oparciu o informacje z Krajowego Rejestru
Karnego
— nie ulegał zmianie. Znajduje to potwierdzenie w datowanej na dzień 12.01.2024
r. informacji z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącej P. R.. Natomiast odnosząc się
nieaktualności dokumentów potwierdzających doświadczenie nowego podmiotu trzeciego
dotyczącego zadanie pod nazwą „Budowa kanalizacji sanitarnej z przyłączami wraz z
przebudową sieci wodociągowej w miejscowości Psary Małe" – Odwołujący wskazał, że
powołanie ich przez Odwołującego wynikło z jego przekonania, że doświadczenie to zdobyte
zostało w terminie 5 lat przed upływem terminu składania ofert, skoro prace z zakresu
gwarancji wykonywane były przez podmiot trzeci Przedsiębiorstwo Usługowo-Budowlane
RAWO P. R. jeszcze w latach 2018-2023.
Przekonanie Odwołującego oparte było m.in. na stanowiskach, gdzie wskazuje się, że dla
możliwości powołania się na doświadczenie nie jest konieczne, aby cały okres realizacji
zamówienia przypadał w okresie ostatnich 5 lat przed terminem składania ofert oraz
wystarczające jest jeśli prace te zakończyły się tym okresie (np. wyrok KIO 1176/23 czy
wyrok KIO 223/16, KIO 224/16, KIO 225/16, KIO 228/16).
Odwołujący podsumował, że łącznie powyższe okoliczności przesądzają, że niezłożenie
odpowiednich podmiotowych środków dowodowych nastąpiło z przyczyn nieleżących po
stronie Odwołującego. Powoduje to, iż Zamawiający nie mógł zatrzymać wadium na
podstawie art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp, wobec nie wypełnienia jednej z przesłanek zatrzymania
wadium na tej podstawie.
Ad. Zarzut nr 2 dot. naruszenia art. 98 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 98 ust. 5 w zw. z art. 98 ust. 6
pkt 1 Pzp
poprzez zaniechanie zwrotu wadium w związku z upływem terminu związania
oferta oraz zatrzymanie wadium po
upływie terminu związania oferta:
Odwołujący podkreślił, że oświadczenie Zamawiającego złożono w dniu 3.01.2024 r., tj. już
po terminie związania ofertą w postępowaniu. Zgodnie z sekcją IV pkt 2.6 ogłoszenia o
zamówieniu nr 2023/S 168-529475 oraz roz. XVII SWZ termin związania ofertą upłynął w
dniu 2.01.2024 r.
Jednocześnie należy wskazać, że w toku postępowania Zobowiązany nie
przedłużył terminu związania ofertą.
Odwołujący podał, że w roz. XVI pkt 9 ppkt 1 SWZ Zamawiający określił, że zwróci wadium
niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia upływu terminu związania
ofertą. Z kolei w świetle przepisów ustawy Zamawiający - w związku z upływem terminu
związania ofertą - zobowiązany jest z mocy prawa do zwrotu wadium. Zgodnie z art. 98 ust.
1 pkt 1 Pzp
zamawiający zwraca wadium niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7
dni od dnia upływu terminu związania ofertą. Odwołujący powołał orzeczenia KIO: z dnia
19.04.2022 r.. sygn. akt KIO 892/22, z dnia 15.10.2021 r. sygn.
akt KIO 2806/21, jak również
uchwałę KIO z dnia 8.08.2022 r. sygn. akt KIO/KD 22/22, oraz stanowisko doktryny w postaci
Komentarza do art. 98 Pzp,
Prawo zamówień publicznych. Komentarz, (red.) Marzena
Jaworska. Dorota Grześkowiak-Stojek, Julia Jarnicka, Agnieszka Matu siak, wydanie 5,
2023, i Komentarza do art.
98 Pzp, Prawo zamówień publicznych. Komentarz. E.
Wiktorowska, A. Gawrońska-Baran. A. Wiktorowski. P. Wójcik.
Odwołujący wskazał, że oświadczenie Zamawiającego o zatrzymaniu wadium złożone w
dniu 3.01.2024 r., podczas gdy w dniu 2.01.2024 r. upłynął termin związania ofertą - jest
sprzeczne z przepisem art. 98 ust. 1 pkt 1 Pzp.
Z uwagi na upływ terminu związana ofertą w
dniu 2.01.2024 r. Zamawiający powinien dokonać zwrotu wadium w sposób określony w art.
98 ust. 5 Pzp a nie jego zatrzymania. Postępowanie Zamawiającego stanowi naruszenie art.
98 ust. 1 pkt 1 Pzp.
Ad. Zarzut nr 3 dot. naruszenia art. 16 pkt 2 w zw. z art. art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp
poprzez
zaniechanie zawiadomienia Odwołującego o czynności zatrzymania wadium, a co za tym
idzie prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia bez zachowania przejrzystości:
Odwołujący podniósł, że Zamawiający zaniechał zawiadomienia Odwołującego o czynności
zatrzymania wadium. Odwołujący powziął w tym zakresie informację dopiero od
Poręczyciela.
Mailem z dnia 3.01.2024 r. przedstawiciel Poręczyciela M. N. przesłał do Odwołującego mail
Zamawiającego z dnia 3.01.2024 r., do którego załączono oświadczenie o zatrzymaniu
wadium, oświadczenie Poręczyciela o udzieleniu poręczenia zapłaty wadium Nr
58/10/2023/PW oraz zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON. Odwołujący
podkreślił, że oświadczenie o zatrzymaniu wadium skierowane było jedynie do Poręczyciela.
Odwołujący nie został przez Zamawiającego w ogóle zawiadomiony o czynności zatrzymania
wadium.
Niezależnie od tego, że Odwołujący nie został poinformowany przez Zamawiającego o
czynności zatrzymania wadium, to wskazał, że w oświadczeniu o zatrzymaniu wadium
Zamawiający nie podał wprost ani podstawy prawnej ani uzasadnienia faktycznego. W
szczególności nie wskazał wprost, że zatrzymanie wadium nastąpiło na podstawie art. 98
ust. 6 pkt 1 Pzp ani o jakie podmiotowe środki dowodowe chodzi oraz dlaczego uznał, że ich
niezłożenie nastąpiło w związku z okolicznościami leżącymi po stronie Odwołującego.
Odwołujący podstawę zatrzymania wadium wywiódł z całokształtu postępowania.
Odwołujący stwierdził, ze taki sposób prowadzenia przez Zamawiającego postępowania jest
nieprzejrzysty, pozostaje sprzeczny z art. 16 pkt 2 Pzp.
Zamawiający powinien był
powiadomić Odwołującego o czynności zatrzymania wadium - chociażby po to, aby
umożliwić mu skorzystanie ze środków ochrony prawnej w tym zakresie. Gdyby Poręczyciel
nie przekazał Odwołującemu oświadczenia Zamawiającego o zatrzymaniu wadium,
Odwołujący nie dysponowałby informacjami umożliwiającymi zaskarżenia czynności
zatrzymania wadium. W związku z powyższym Zamawiający nie zawiadamiając
Odwołującego o czynności zatrzymania wadium naruszył przepisy art. 16 pkt 2 w zw. z art.
98 ust. 6 pkt 1 Pzp.
W dniu 26 stycznia 2024 r.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o oddalenie wniesionego odwołania w całości oraz przedstawił argumentację w
sprawie.
Izba ustaliła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołanie czyni zadość wymogom proceduralnym zdefiniowanym w Dziale
IX ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, tj. odwołanie nie
zawiera braków formalnych oraz został uiszczony od niego wpis. Izba ustaliła, że nie
zaistniały przesłanki określone w art. 528 ustawy Pzp, które skutkowałyby odrzuceniem
odwołania.
Izba
postanowiła dopuścić dowody z dokumentacji przedmiotowego postępowania,
odwołania wraz z załącznikami, odpowiedzi na odwołanie wraz z załącznikami oraz z akt
sprawy KIO 3779/23.
Na podstawie tych dokumentów, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia,
stanowiska złożone przez strony postępowania w trakcie posiedzenia i rozprawy,
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła:
Izba ustaliła, że w dniu 18 grudnia 2023 r. Odwołujący złożył do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej odwołanie od decyzji Zamawiającego o odrzuceniu oferty. Odwołanie
zarejestrowano pod sygnaturą KIO 3779/23. KIO rozpoznało ww. odwołanie w dniu 3
stycznia 2024 r.
Orzeczenie zostało wydane w dniu 5 stycznia 2024 r.
Wydając wyrok w sprawie KIO 3779/24, Izba dokonała ustalenia stanu faktycznego sprawy,
które to ustalenia skład orzekający uznaje za własne.
Cyt.
„Na podstawie dokumentacji postępowania Izba ustaliła, że z oferty Odwołującego
wynikało, że polegał on będzie na zasobach podmiotu trzeciego, RAWO Infrastruktura
Sp. z o. o. z siedzibą w Łodzi. Zakres zasobów udostępnianych Wykonawcy obejmował
zdolność techniczną lub zawodową, tj. wiedzę i doświadczenie - dwie realizacje polegające
na: budowie nowej lub przebudowie istniejącej kanalizacji sanitarnej lub deszczowej
o wartości robót brutto nie mniejszej niż : 3.000.000,00 zł słownie: trzy miliony złotych każda
realizacja:
(1) Nazwa zadania: Rozdzielenie kanalizacji na kanalizację sanitarną i deszczową w ciągu
ul. Ogrodowej, Plac Kościuszki, ul. J. Słowackiego, ul. Targowej i ul. Malinie w Pleszewie.
Wartość zadania: 5.468.174,68; termin wykonania: lipiec 2021.
(2) Nazwa zadania: Poprawa gospodarki wodno-
ściekowej na terenie Gminy i Miasta Warta.
Budowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej w ramach zadania: Kompleksowa rozbudowa
infrastruktury kanalizacji w obszarze aglomeracji Warta; Wartość zadania: 13.376.879,30 zł
brutto; termin wykonania: grudzień 2020 r.
W zobowiązaniu podmiotu trzeciego wskazano, że firma RAWO zrealizuje część
zamówienia poprzez jego wykonanie w ramach podwykonawstwa na podstawie umowy
cywilno-
prawnej. Okres realizacji: przez cały okres realizacji inwestycji. Firma RAWO
udostępniła zasoby poprzez przedłożenie jako środków dowodowych w postępowaniu w celu
korzystania z nich przez Wykonawcę – w przypadku wyboru jego oferty w przedmiotowym
postępowaniu i udzielenia mu zamówienia - przy wykonaniu przedmiotu zamówienia.
Zamawiający, w dniu 6 listopada 2023 roku wezwał Odwołującego, na podstawie
art. 126 ust. 1 ustawy Pzp do złożenia, zgodnie z rozdziałem XII ust. 6 SWZ, podmiotowych
środków dowodowych, w tym między innymi:
informacja z KRK sporządzona nie wcześniej niż 6 miesięcy przed jej złożeniem;
wykazu robót budowlanych, spełniającego wymagania określone w rozdziale VI SWZ
wykonanych nie wcześniej niż w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania
ofert, wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty i miejsca wykonania oraz podmiotów, na
rzecz których roboty te zostały wykonanie, oraz załączeniem dowodów określających, czy te
roboty zostały wykonanie należycie.
Odwołujący, w dniu 17 listopada 2023 roku złożył dokumenty, w tym wykaz robót
i referencje wystawione przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Warcie dla zadania
„Poprawa gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy i Miasta Warta – budowa
kanalizacji sanitarnej i deszczowej w ramach zadania: Kompleksowa rozbudowa
infrastruktury kanalizacyjnej w obszarze aglomeracji Warta”, o wartości 13 376 879,30 zł
brutto, wykonywane od 08.01.2018 r. do 29.12.2020 r.
Zamawiający, pismem z dnia 21 listopada 2023 roku, na podstawie art. 128 ust. 1 i 4
ustawy Pzp wezwał Odwołującego do złożenia brakujących dokumentów praz wyjaśnień
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Zamawiający zaznaczył, że
brakuje informacji z KRK sporządzonej nie wcześniej niż 6 miesięcy przed jej złożeniem dla
podmiotu trzeciego, a także zauważył, że zadanie referencyjne realizowane było
w konsorcjum, w związku z powyższym Zamawiający zażądał przedłożenia dokumentów,
które roboty w ramach konsorcjum wykonał podmiot udostępniający Odwołującemu zasoby,
wraz z wyodrębnieniem wartości robót. Ponadto pokreślono, że wymienione dokumenty
powinny być podpisane podpisem kwalifikowanym przez podmiot udostępniający zasoby,
w zakresie podmiotowych środków dowodowych, które każdego z nich dotyczą.
Odwołujący, złożył dokument w postaci informacji z KRK dla Pana P. R. datowany na
12 kwietnia 2023 roku. Ponadto Odwołujący wskazał, że firma RAWO Sp. z o. o. z siedzibą
w Łodzi wykonała zakres prac spełniający warunki udziału w postępowaniu w zakresie
udostępnionych zasobów. Zakres prac wykonanych podczas inwestycji pn. „Poprawa
gospodarki wodno-
ściekowej na terenie Gminy i Miasta Warta. Budowa kanalizacji sanitarnej
i deszczowej w ramach zadania: Kompleksowa rozbudowa infrastruktury kanalizacji w
obszarze aglomeracji Warta” - sieci kanalizacyjne wraz z robotami drogowymi –
3.900.000,00 zł brutto. Ponownie przedstawiono referencje dotyczące przedmiotowej
inwestycji.
Dodatkowo, w piśmie tym Odwołujący przedstawił oświadczenie, z którego wynikało,
że istnieje możliwość wymiany podmiotu na inny zgodnie z zapisem SWZ IX punkt 7 „Jeżeli
zdolności techniczne lub zawodowe, sytuacja ekonomiczna lub finansowa podmiotu
udostępniającego zasoby nie potwierdzają spełniania przez wykonawcę warunków udziału
w postępowaniu lub zachodzą wobec tego podmiotu podstawy wykluczenia, zamawiający
zażąda, aby wykonawca w terminie określonym przez zamawiającego zastąpił ten podmiot
innym podmiotem lub podmiotami albo wykazał, że samodzielnie spełnia warunki udziału
w postępowaniu” jeśli Zamawiający nie uzna, że firma RAWO Sp. z o. o. nie spełnia
warunków udziału w postępowaniu w zakresie udostępnienia zasobów.
W dniu 28 listopada 2023 roku, Zamawiający, na podstawie art. 128 ust. 4 ustawy
Pzp, wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień w przedmiocie spełniania warunków
udziału w postępowaniu odnośnie do zadania referencyjnego dotyczącego budowy
kanalizacji sanitarnej i deszczowej w obszarze aglomeracji Warta, ponownie zaznaczając,
że powyższą inwestycję realizowało konsorcjum firm, żądając by Odwołujący wyjaśnił, które
roboty w ramach konsorcjum na zadaniu wykonała firma udostępniająca zasoby.
Odwołujący, w dniu 30 listopada 2023 roku, przesłał oświadczenie, że firma RAWO
Infrastruktura Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi musi odstąpić od zobowiązania innego podmiotu
do oddania wykonawcy do dyspozycji niezbędnych zasobów. Odwołujący zaznaczył,
że referencje, które otrzymał od Spółki budzą wątpliwości Zamawiającego, co do spełniania
warunku udziału w postępowaniu, dlatego podjęto decyzję o zmianie podmiotu na
następujący Przedsiębiorstwo Usługowo-Budowlane RAWO P. R. z siedzibą w Tuliszkowie.
Na potwierdzenie warunków złożono: zobowiązanie innego podmiotu do oddania zasobów,
dokumenty potwierdzające wykonanie robót wraz z wykazem robót, gdzie przedstawiono
następującą inwestycję referencyjną: „Budowa kanalizacji sanitarnej z przyłączami wraz z
przebudową sieci wodociągowej w m. Psary Małe”, wykonaną na rzecz zamawiającego –
Gminy Września, za 3 216 082, 93 zł brutto, w okresie od 26/07/2017 do 21/12/2017 wraz z
referencjami potwierdzającymi dane zawarte w Wykazie robót i potwierdzającymi należyte
wykonanie prac. Złożono również informację z KRK dla Pana P. R. datowaną na 12/04/2023
roku.
Zamawiający, w dniu 30 listopada 2023 roku, poinformował Odwołującego,
że podmiot udostępniający zasoby firma RAWO Infrastruktura Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi
nie potwierdziła spełniania warunków udziału w postępowaniu przez wskazane roboty
referencyjne. Dlatego też Zamawiający, na podstawie art. 122 oraz art. 128 ust. 1 ustawy
Pzp wezwał Odwołującego, by ten zastąpił ten podmiot innym podmiotem albo wykazał, że
samodzielnie spełnia warunki. Dalej Zamawiający dodał, że Odwołujący poinformował,
że zastępuje podmiot innym podmiotem ale jednocześnie załączył niekompletne dokumenty.
Zamawiający przywołał w wezwaniu jakie dokumenty winien złożyć wykonawca, w tym
informację z KRK sporządzoną nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem jej złożenia,
a także poprawiony wykaz robót budowlanych (jeżeli zaszły w nim zmiany związane
z potwierdzeniem spełnienia warunków) spełniający wymagania określone w rozdziale VI
SWZ.
Odwołujący, w dniu 4 grudnia 2023 roku przedstawił komplet dokumentów tożsamych
pod względem treści z dokumentami złożonymi Zamawiającemu w dniu 30 listopada 2023
roku.
Po analizie dokumentów, Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego, ponieważ
złożone przez Wykonawcę podmiotowe środki dowodowe potwierdzające brak podstaw
wykluczenia oraz spełnianie warunków udziału w postępowaniu są nieaktualne tj :
Załączone dokumenty poświadczają, że zadanie pod nazwą „Budowa kanalizacji
sanitarnej z przyłączami wraz z przebudową sieci wodociągowej w miejscowości Psary Małe”
zrealizowane było w 2017 roku, a w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału
w postępowaniu wymagane są zadania, które zostały zrealizowane nie wcześniej niż
w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert.
Załączone zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego Pana P. R. wystawione jest
w dniu 12.04.2023 r, a wymagane jest zaświadczenie sporządzone nie wcześniej niż 6
miesięcy przed jej złożeniem.
Jako podstawę prawną wskazano art. 226 ust. 1 punkt 2 c ustawy Pzp.”.
Ponadto Izba
rozpoznając sprawę KIO 3779/24 stwierdziła, że „Biorąc powyższe
ustalenia pod uwagę Izba uznała, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie i podlegało
oddaleniu w całości.
Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c w zw. z art. 128 ust. 2 w zw. z art. 239 ust.
1 ustawy Pzp nie zasługiwał na uwzględnienie.
Odwołujący podnosił, że wskazana przez niego inwestycja pn. Budowa kanalizacji
sanitarnej z przyłączami wraz z przebudową sieci wodociągowej w m. Psary Małe, która
polegała na budowie kanalizacji sanitarnej i wodociągowej o wartości 3 216 082,93 zł brutto
potwierdza spełnianie warunku udziału w postępowaniu. Z twierdzeniami tymi nie można się
zgodzić. Dostrzeżenia wymaga, iż w Wykazie robót Odwołujący zaznaczył, że inwestycja
wykonywana było w okresie od 26.07.2017 r. do 21.12.2017 r. Takie same daty
wykonywania prac potwierdzono w dołączonej do wykazu referencji wystawionej przez
Burmistrza Gminy Września. Podane informacje były spójne i jednoznaczne. Odwołujący nie
zaprzeczał, że wskazany okres nie mieści się w 5 latach wyznaczonych warunkiem udziału
w postępowaniu. Jednocześnie Odwołujący innych dokumentów świadczących
o wykonywaniu prac w innych terminach niż podane w Wykazie, w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego Zamawiającemu nie przedstawił. Zamawiający,
bazując na posiadanych dokumentach nie mógł uznać, że wskazane roboty budowalne
potwierdzają spełnianie ustalonego warunku udziału w postępowaniu, którego treści
i zakresu Odwołujący nie kwestionował. Wobec tożsamych i jednoznacznych oświadczeń
złożonych w Wykazie robót i referencjach, Zamawiający nie miał podstaw przyjąć,
że to zadanie wypełnia cechy warunku udziału w postępowaniu. Zamawiający nie miał także
podstaw, by zwracać się do podmiotu, który wystawił referencje, nie było bowiem
wątpliwości, by zakładać, że prace wykonywano w innych terminach niż podane
w dokumentach, którymi Zamawiający dysponował.
Odwołujący wraz z odwołaniem złożył dodatkowe dokumenty, z których w jego ocenie
wynikać ma, że prace na zadaniu referencyjnym wykonywane były także w 2019 roku,
co oznaczałoby, że pozycja Wykazu potwierdza spełnianie warunku udziału. Zauważyć
należy przede wszystkim, iż Odwołujący dokumentów tych nie przedstawił Zamawiającemu,
choć miał taką szansę. Następnie, w ocenie Izby ocena merytoryczna treści tych
dokumentów nie daje podstaw, by uznać je za potwierdzające tezy prezentowane
w odwołaniu. Złożone wraz z odwołaniem jedno z pism adresowane jest do Przedsiębiorstwa
Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. we Wrześni. Nie jest to podmiot, który wykonywał
inwestycję referencyjną. Zatem wnioskować można, iż po zakończeniu inwestycji, sieć wraz
z przyłączami przekazana została do zarządzania spółce miejskiej, do której obowiązków
należy bieżące utrzymanie i eksploatacja sieci. Ponadto, z pism wynika, że wykonawca
przeprowadził wizję lokalną i inspekcję TV, w wyniku których stwierdzono wymienione
w piśmie usterki, naprawa usterek będzie miała miejsce w określonym w piśmie terminie.
Treść ta wskazuje raczej na wykonywanie przez wykonawcę działań gwarancyjnych czy
serwisowych, a nie związanych z kontynuacją robót budowlanych na danej inwestycji.
Jak celnie zauważył na rozprawie Zamawiający, ze złożonego materiału nie wynika także,
że prace te zostały wykonane i odebrane. Owszem, Izba podziela stanowisko, że zgodnie
z orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej dla możliwości powołania się na
doświadczenie nie jest konieczne, aby cały okres realizacji zamówienia przypadał w okresie
ostatnich 5 lat przed terminem składania ofert oraz wystarczające jest jeśli prace te
zakończyły się tym okresie, tym niemniej nie jest to przypadek, który zaistniał
w przedmiotowej sprawie. Złożone przez Odwołującego dokumenty nie potwierdzają,
że w 2019 roku na inwestycji były wykonywane czy kontynuowane dodatkowe roboty
budowlane.
Konkludując, w ocenie Izby przedstawiona w Wykazie robót inwestycja nie
potwierdzała spełniania warunków udziału w postępowaniu, Zamawiający zobowiązany był
więc do uznania oferty Odwołującego za nieprawidłową.
Co do poprawności złożonej przez Odwołującego informacji z KRK dla Pana P. R.,
datowanej na 14 kwietnia 2023 roku, to zgodnie z art. 128 ust. 2 ustawy Pzp Wykonawca
składa podmiotowe środki dowodowe na wezwanie, o którym mowa w ust. 1, aktualne na
dzień ich złożenia. Izba w pełni podziela i przyjmuje za własną argumentację i wykładnię
przepisów przedstawioną w odpowiedzi na odwołanie przez Zamawiającego. Dostrzeżenia
wymaga, iż Odwołujący kilkukrotnie składał dokument dotyczący tej samej osoby, zawsze był
to ten sam dokument, opiewający na tę samą datę. Zamawiający też kilkukrotnie w
kierowanych do Odwołującego wezwaniach zwracał Wykonawcy uwagę, że dokument ten
uznać należy za nieaktualny, wskazywał jednocześnie przyczynę takiego stanu. Na
argumentację tę Odwołujący pozostał bierny i ciągle posługiwał się tym samym
dokumentem.
Biorąc pod uwagę przepisy ustawy Pzp oraz aktów wykonawczych do tej ustawy,
w ocenie Izby Zamawiający słusznie uznał, że informacja z KRK sporządzona na datę
12 kwietnia 2023 roku nie spełnia wymogów ustawowych. Jak wynika ze stanowiska
doktryny i orzecznictwa, składane podmiotowe środki dowodowe powinny być aktualne na
dzień ich złożenia, co oznacza, że mają poświadczać pożądane okoliczności na ten właśnie
dzień. Wymogu tego nie należy identyfikować z datą składania ofert. Nawet gdyby uznać
twierdzenia odwołania za prawidłowe, to biorąc pod uwagę brzmienie przepisów ustawy Pzp
i § 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych
dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, to przepisy te
należy odczytywać w następujący sposób: informacja z KRK ma być sporządzona nie
wcześniej niż 6 miesięcy przed jej złożeniem i jednocześnie ma być aktualna na dzień jej
złożenia. Sformułowania „przed jej złożeniem” nie należy odnosić do terminu składania ofert,
choćby ze względu na użytą w przepisie składnię zdania. Moment złożenia odnosi się do
informacji a nie oferty.
Zarzut ewentualny naruszenia art. 128 ust. 1 w zw. z art. 122 w zw. z art. 16 pkt 1
ustawy Pzp podlegał oddaleniu w całości.
Odwołujący był kilkukrotnie wzywany do złożenia wyjaśnień oraz do uzupełnienia
dokumentów zawierających błędy. Prawdą jest, iż Odwołujący dokonał zmiany podmiotu
udostępniającego zasoby na inny podmiot. Nie można jednak w przedmiotowej sprawie
pominąć, że osoba, dla której przedstawić należało stosowane informacje z KRK była tą
samą osobą. Zawsze należało przedstawić zaświadczenie dla Pana P. R.. Odwołujący był
wezwany do uzupełnienia tożsamego dokumentu już w listopadzie 2023 roku. Odwołując,
wobec jasnego stanowiska Zamawiającego, zdawał sobie sprawę, że Zamawiający uznaje
przedstawiany dokument za nieaktualny, a mimo to konsekwentnie składano dokument
datowany na 12 kwietnia 2023 roku. Zamawiający w wezwaniu z 30 listopada 2023 roku, po
zmianie podmiotu udostępniającego zasoby, kierując do Odwołującego kolejne pismo
zaznaczył, że złożone dokumenty mają niekompletny charakter i są nieaktualne w zakresie
informacji z KRK. W ocenie Izby treść takiego wezwania wyczerpuje obowiązek wezwania do
uzupełnienia dokumentów, w przypadku gdy zawierają one błędy lub są niekompletne.
Wykonawca otrzymał więc szansę na naprawienie, uzupełnienie, doprecyzowanie lub
skompletowanie stosownych informacji lub dokumentacji w odpowiednim terminie, z której
nie skorzystał. Kierowanie kolejnych wezwań naruszałoby zasady prowadzenia
postępowania odnoszące się do równego traktowania wykonawców.”
Ponadto Izba ustaliła, że Zamawiający wezwał wszystkich wykonawców, którzy złożyli oferty
w postępowaniu, w tym Odwołującego, do wyrażenia zgody na przedłużenie terminu
związania ofertą i przedłużenia ważności wadium. Wyznaczył też termin na złożenie
stosownych oświadczeń: do dnia 02 stycznia 2024 r. Odwołujący nie przedłużył terminu
związania ofertą ani ważności wadium. Odwołujący zabezpieczył swoją ofertę wadium
złożonym w postaci poręczenia zapłaty wadium Nr 58/10/2023/PW wystawionego w dniu 05
października 2023 r. przez Fundusz Rozwoju i Promocji Województwa Wielkopolskiego SA z
siedzibą w Poznaniu i obowiązującego do dnia 03 stycznia 2024 r. W dniu 03 stycznia 2024
r.
Zamawiający wystąpił do Funduszu Rozwoju i Promocji Województwa Wielkopolskiego
S.A. z żądaniem zapłaty wadium. W dniu 18 stycznia 2024 r. poręczyciel spełnił żądanie
Zamawiającego dokonując przelewu na jego konto bankowe.
Iz
ba zważyła co następuje.
Odwołanie podlegało oddaleniu.
Na wst
ępie należy zwrócić uwagę na dyspozycję art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp tj. Izba
uwzględnia odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy,
które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia, konkursu lub systemu kwalifikowania wykonawców.
Niewątpliwie w niniejsze odwołanie nie jest nakierowane na zmianę wyniku postępowania, co
jest konieczne dla
możliwości jego uwzględnienia w przypadku potwierdzenia podnoszonych
zarzutów. Odwołujący nie kwestionuje wyboru oferty najkorzystniejszej, de facto nie
kwe
stionuje również – wobec treści wyroku KIO 379/23 odrzucenia swojej oferty. Czynnością
jak
ą kwestionuje odwołujący jest czynność zatrzymania wadium i na tej czynności skupia się
argumentacja odwołania. Za wyrokiem KIO 609/23 z dnia 31 marca 2023 r. wskazać należy,
iż zgodnie z art. 554 ust. 1 pkt 1 Pzp odwołanie podlega uwzględnieniu wówczas, gdy
naruszenie zamawiającego ma charakter naruszenia kwalifikowanego (takiego, które wpływa
na wynik postępowania). W świetle przywołanego ww. przepisu warunkiem uwzględnienia
odwołania, obok potwierdzenia zasadności samych zarzutów wobec czynności lub
zaniechań zamawiającego, jest stwierdzenie, że naruszenie to ma lub miało istotny wpływ na
wynik postępowania. Z kolei wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
należy rozumieć przez pryzmat pojęcia tego postępowania zdefiniowanego, tj. jako akt
wyboru oferty tego wykonawcy, z którym zamawiający zawrze umowę w sprawie zamówienia
publicznego.
W niniejszej sprawie wobec sposobu sformułowania zarzutów, brak jest
możliwości wpływu nawet potencjalnego naruszenia przepisów na wynik postępowania i z
tego te
ż względu odwołanie podlega oddaleniu.
Jednakże, w ocenie Izby, nawet w okolicznościach, które mogłyby mieć wpływ na wynik
postępowania odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Odwołujący wnosząc odwołanie w zarzucie pierwszym wskazywał na naruszenie przez
Zamawiającego art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp.
Zgodnie z art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp
Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z
odsetkami, a w przypadku wadium wniesionego w formie gwarancji lub poręczenia, o których
mowa w art. 97 ust. 7 pkt 2-4
, występuje odpowiednio do gwaranta lub poręczyciela z
żądaniem zapłaty wadium, jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa
w art. 107 ust. 2 lub art. 128 ust. 1
, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył
podmiotowych środków dowodowych lub przedmiotowych środków dowodowych
potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 57 lub art. 106 ust. 1, oświadczenia, o
którym mowa w art. 125 ust. 1, innych dokumentów lub oświadczeń lub nie wyraził zgody na
poprawienie omyłki, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości
wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej.
Wobec powyższego, aby zaistniały okoliczności uzasadniające zatrzymanie wadium w
oparciu o ww. przepis konieczne jest łączne wystąpienie trzech przesłanek, tj.:
1) wykonawca z przyczyn leżących po jego stronie;
2) w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 107 ust. 2 lub art. 128 ust. 1, nie złożył
podmiotowych środków dowodowych lub podmiotowych środków dowodowych;
3) co spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako
najkorzystniejszej.
Bezsporne w sprawie było, iż Odwołujący nie złożył podmiotowych środków dowodowych
dotyczących podmiotu trzeciego na zasobach którego polegał ubiegając się o zamówienie,
wskazanych przez Zamawiającego w odrzuceniu oferty z dn. 06 grudnia 2023 r. tj. aktualnej
informacji z Krajowego Rejestru Karnego dla p. P. R. oraz
dokumentów potwierdzających
posiadanie przez podmiot trzeci wymaganej wiedzy i
doświadczenia nabytego nie wcześniej
niż w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert. Bezsporne również
było, iż wobec zastosowanych w postępowaniu kryteriów oceny ofert, oferta Odwołującego
po
złożeniu podmiotowych środków dowodowych mogła być wybrana jako oferta
najkorzystniejsza, a nie złożenie tych środków spowodował brak możliwości dokonania
wyboru tej oferty jako
najkorzystniejszej w postępowaniu. Wyrokiem w sprawie o sygn. akt
KIO
3779/23 Izba stwierdziła prawidłowość czynności Zamawiającego w postaci odrzucenia
oferty
Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 c ustawy Pzp, Izba wydając
powyższy wyrok nie dopatrzyła się również naruszenia przez Zamawiającego art. 16 i 17
ustawy Pzp.
Formułując zarzut nr 1 Odwołujący kwestionował spełnienie przesłanki nr 1 tj.
nie złożenie wymaganych podmiotowych środków dowodowych z przyczyn leżących po jego
stronie argumentując, iż niezłożenie nastąpiło w związku z wystąpieniem okoliczności od
niego niezależnych, przejawiających się w odstąpieniu od zobowiązania do udostępnienia
zasobów przez podmiot RAWO Infrastruktura Sp. z o.o. oraz wyznaczenie przez
Zamawiającego krótkiego terminu na złożenie podmiotowych środków dowodowych.
Odwołujący podnosił także, iż w jego ocenie Zamawiający nie zakwestionował jednoznacznie
w toku postępowania prawidłowości Informacji z Krajowego Rejestru Karnego dot. p. P. R.
Oceny zachowania O
dwołującego w niniejszym postępowaniu należy dokonać z
uwzględnieniem zawodowego charakteru prowadzonej działalności (art. 355 § 2 k.c. w zw. z
art. 8 ust. 1 p.z.p), a
więc stosować podwyższony miernik staranności wymaganej od
profesjonalnego wykonawcy.
Wykonawca będący uczestnikiem rynku zamówień publicznych
winien znać regulacje prawne nim rządzące. W związku z powyższym, w ocenie Izby nie
można uznać argumentacji Odwołującego. Trudno uznać, iż wykonawca realizujący
zamówienia publiczne nie jest w stanie ustalić w jakim okresie zakończyła się realizacja
robót (wykonanie i odbiór) i przyjmuje, iż realizował roboty referencyjne, w sytuacji gdy
faktycznie
realizował działania gwarancyjne czy serwisowe po zakończeniu tych robót (co
potwierdzają dowody złączone do odwołania) czy też jaką datę winny nosić dokumenty
składane na potwierdzenia braku podstaw do wykluczenia.
Podkreślić należy, iż jak ustalono, Zamawiający wzywał wykonawcę do uzupełnienia
dokumentów podmiotowych i wyjaśnienia ich treści, w odpowiedzi Odwołujący samodzielnie
(bez uprzedniego wezwania
Zamawiającego dokonał zmiany podmiotu trzeciego i częściowo
złożył podmiotowe środki dowodowe dla Przedsiębiorstwa Usługowo-Budowlanego RAWO
P. R.
już w dniu 30.11.2023 r. Zamawiający, wykonując dyspozycję art. 122 oraz art. 128
ust. 1 Pzp,
wezwał w dniu 30.11.2023 r., wykonawcę do uzupełnienia dokumentów i
ewentualnego zastąpienia podmiotu trzeciego wskazanego uprzednio innym podmiotem.
Wykonawca
wykonując tę dyspozycję podtrzymał zastąpienie firmy RAWO Infrastruktura Sp.
z o.o. firmą Przedsiębiorstwo Usługowo-Budowlanego RAWO P. R.. Tym samym, uznać
należy, że odwołujący wiedzę o zmianie podmiotu trzeciego i konieczności pozyskania
określonych podmiotowych środków dowodowych miał już przed wezwaniem
Zamawiającego z dn. 30.11.2023 r. – co potwierdza fakt złożenia części z nich w ramach
„samouzupełnienia” już w dn. 30.11.2023 r. i noszących datę 29.11.2023 r.
W tym miejscu należy nadmienić, iż Izba w wyroku KIO 3779/23 stwierdziła, że Zamawiający
kilkukrotnie w kierowanych wezwaniach
zwracał odwołującemu uwagę, iż informacja z KRK
jest nieaktualna
, okoliczności te potwierdzają akta sprawy z których wynika, iż również w
wezwaniu z dnia 30.11.2023 r.,
Zamawiający wskazywał, że wykonawca zobowiązany jest
do złożenia informacji z KRK sporządzonej nie wcześniej niż 6 miesięcy przed jej złożeniem
(analogiczna informacja zawarta była w pismach z 06.11.2023 r. i 21.11.2023 r.). Dla oceny
wystąpienia omawianej przesłanki, nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż pomimo zmiany
podmiotu trzeciego wymagana informacja z Krajowego Rejestru
Karnego cały czas dotyczyła
tej samej osoby tj. p. P. R..
Zatem słusznie stwierdza Zamawiający, iż wiedzę o wymaganym
dokumencie Odwołujący miał już 06 listopada 2023 r. i dysponował wystarczającym czasem
na pozyskanie i przedłożenie właściwego dokumentu.
Biorąc powyższe pod uwagę, skład orzekający stwierdza, że nie można uznać, iż niezłożenie
podmiotowych środków dowodowych nastąpiło z przyczyn niezależnych od wykonawcy. W
szczególności fakt niezłożenia aktualnej informacji z KRK pomimo kilkukrotnego wezwania,
nie może być oceniany jako zdarzenie niezależne od wykonawcy. W takim stanie rzeczy,
zważywszy, że przesłanka oznaczona powyżej jako pierwsza, spełniła się, a spełnienie
pozostałych przesłanek było bezsporne, skład orzekający stwierdza, że czynność
zatrzymania wadium przez Zamawiającego jest zgodna z art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy Pzp.
Jednocześnie Izba uznała za nieprzydatne dla rozstrzygnięcia sprawy powołane przez
Zamawiającego jako dowód w sprawie Ogłoszenia o wykonaniu umowy. Wykonawca
po
siada dowolność m.in. w zakresie wyboru podmiotu trzeciego oraz wykazywanych
zasobów i to on ponosi konsekwencje gdy okaże się, że zasoby te nie są właściwe dla
potwierdzenia spełniania warunków. Ponadto z samych ogłoszeń o wykonaniu umowy, bez
znajomości wszystkich aspektów realizacji umowy trudno wywodzić, iż spełnia ona warunki
udziału w postępowaniu.
Odnośnie kolejnego zarzutu należy wskazać, iż Odwołujący zaniechał przedstawienia
argumentacji co do braku podstaw do zatrzymania wadium.
Odwołujący skupił się na
argumentacji w zakresie terminu zwrotu wadium
i w tym zakresie przedstawił uzasadnienie.
W ocenie Izby instytucje zwrotu wadium oraz jego zatrzymania
są instytucjami odrębnymi od
siebie, a przepis art. 98 ust. 1 pkt 1 reguluje zwrot wadium w przypadku gdy nie podlega ono
zatrzymaniu.
Wobec powyższego w ocenie Izby Odwołujący nie wykazał, iż zatrzymanie
wadium nast
ąpiło z naruszeniem art. 98 ust. 1 pkt 1 w zw. z art 98 ust. 5 w zw. z art. 98 ust.
6 pkt 1 ustawy Pzp.
W ocenie Izby nie potwierdził się również trzeci z podnoszonych zarzutów. Zamawiający miał
uprawnienie do skierowania wezwania do zapłaty wadium do poręczyciela. Słusznie podnosił
i
wywodził Zamawiający, i w tym zakresie Izba stanowisko Zamawiającego uznaje za własne,
iż przepisy prawa nie nakładają na niego obowiązku informowania wykonawcy o zatrzymaniu
wadium w sytuacji, gdy jest ono składane w formie poręczenia. Z samego zaś Oświadczenia
Poręczyciela jednoznacznie wynika, że poręczenie jest udzielane solidarnie (§ 3 ust 1 zd. 2)
a wśród wymogów skuteczności żądania jego wypłaty (§ 4) nie znajduje się wymóg
wcześniejszego zawiadomienia Zobowiązanego. Niezależnie od powyższego należy
podnieść, że zarówno doktryna jak i orzecznictwo, w tym orzecznictwo KIO uznają, iż
zobowiązanie poręczyciela do zapłaty wadium jest solidarne ze zobowiązaniem wykonawcy,
oba zobowiązania powstają jednocześnie (por. np. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
29 września 2021 r. w sprawie o sygn. KIO 2589/21). A skoro tak, to Zamawiający mógł
skierować żądanie zapłaty kwoty wadium bezpośrednio do Poręczyciela, bez konieczności
wzywania do zapłaty, czy chociażby informowania o swym żądaniu Odwołującego. Jak
zresztą wynika z samego odwołania, Poręczyciel zawiadomił w tym samym dniu tj.
03.01.2024 roku Odwołującego o wystąpieniu Zamawiającego z żądaniem zapłaty.
Odwołujący nie został tym samym pozbawiony możliwości obrony swych praw, z czego
skorzystał, składając odwołanie.
Nie można zgodzić się z tezą, iż interesy wykonawcy były zagrożone również z tego
względu, iż mógł on, zgodnie z dyspozycją art. 515 ust. 3 pkt. 1) Pzp skorzystać ze środków
ochrony prawnej w terminie liczonym od momentu powzięcia informacji o wystąpieniu
okoliczności uzasadniających odwołanie, a tym samym brak informacji ze strony
Zamawiającego nie wpływała na prawo do obrony wykonawcy.
Biorąc pod uwagę materię odwołania należy wskazać, iż wykonawca może dochodzić
roszczeń związanych z zatrzymaniem wadium przed sądem cywilnym, gdyż sprawa o
zasądzenie jego wartości na rzecz wykonawcy jest sprawą cywilną w sensie
materialnoprawny i formalnym.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 575 oraz art. 574 P
zp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust. 2 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze zm.) zasądzając od
Odwołującego na rzecz Zamawiającego koszty postępowania odwoławczego poniesione z
tytułu wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 600,00 zł na podstawie faktury VAT
złożonej przez Zamawiającego na rozprawie.
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
Przewodnicząca: ………………………
Członkowie: ………………………
………………………