Sygn. akt: KIO 142/24
WYROK
Warszawa, dnia 5 lutego 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Jolanta Markowska
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu 15
stycznia 2024 r. przez wykonawcę: MS-EKO Sp. z o.o., ul. Modlińska 129/U7,
03-186 Warszawa
, w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Gmina
Chlewiska, ul. Czachowskiego 49, 26-510 Chlewiska,
przy udziale uczestnika po stronie zamawiającego – wykonawcy: M. P. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Wywóz Nieczystości Płynnych i Stałych MARKO M.
P., Barak 21, 26-
500 Szydłowiec,
orzeka:
1. u
względnia odwołanie w zakresie zarzutów naruszenia art. 226 ust. 1 pkt. 8, art.
224 ust. 5, art. 224 ust. 6 ustawy
z dnia 11 września 2019r. - Prawo Zamówień
Publicznych (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1605)
i nakazuje zamawiającemu – Gminie
Chlewiska:
unieważnienie
czynności
wyboru
oferty
najkorzystniejszej,
powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym odrzucenie oferty złożonej
przez wykonawcę: M. P. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Wywóz
Nieczystości Płynnych i Stałych MARKO M. P. z siedzibą w Szydłowcu oraz
powtórzenie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
oddala odwołanie w pozostałym zakresie;
3. k
osztami postępowania odwoławczego obciąża zamawiającego: Gminę Chlewiska,
ul. Czachowskiego 49, 26-510 Chlewiska, i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez
wykonawcę: MS-EKO Sp. z o.o., ul. Modlińska 129/U7, 03-186 Warszawa
tytułem wpisu od odwołania, kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy) poniesioną przez wykonawcę: MS-EKO Sp. z o.o., ul.
Modlińska 129/U7, 03-186 Warszawa tytułem wynagrodzenia pełnomocnika;
zasądza kwotę 8 325 zł 00 gr (słownie: osiem tysięcy trzysta dwadzieścia pięć
złotych zero groszy) od zamawiającego: Gmina Chlewiska, ul. Czachowskiego
49, 26-510 Chlewiska na rzecz wykonawcy: MS-
EKO Sp. z o.o., ul. Modlińska
129/U7, 03-186 Warszawa,
stanowiącą ¾ kosztów poniesionych z tytułu wpisu i
wynagrodzenia pełnomocnika.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 142/24
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, Gmina Chlewiska, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego w trybie podstawowym bez negocjacji
na podstawie ustawy z dnia 11 września
2019 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.),zwanej dalej
„Pzp” w przedmiocie: „Odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych z terenu
Gminy Chlewiska".
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień
Publicznych z dnia 8 listopada 2023 roku, pod nr 2023/BZP 00482892.
Informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty
została opublikowana na platformie
Zamawiającego w dniu 10 stycznia 2024 r.
Wykonawca MS-
EKO Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, wniósł odwołanie wobec
czynności wyboru przez Zamawiającego, jako oferty najkorzystniejszej w postępowaniu,
oferty wykonawcy: M. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Wywóz
Nieczystości Płynnych i Stałych Marko M. P. z siedzibą w Skarżysku Kamiennej
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
I.
art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty WNPiS Marko pomimo,
iż zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
II.
art. 224 ust. 5 Pzp,
poprzez jego niezastosowanie i uznanie, iż wykonawcy WNPiS
Marko nie obciążał obowiązek wykazania, że oferta tego wykonawcy nie zawiera
rażąco niskiej ceny;
III.
art. 224 ust. 6 Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty WNPiS Marko w sytuacji,
gdy wyjaśnienia złożone przez tego wykonawcę wraz z załączonymi do nich dowodami
nie uzasadniają ceny podanej w ofercie;
IV.
art. 18 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2022, poz. 1233) w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp poprzez
zaniechanie odtajnienia w całości wyjaśnień ceny, tj. wraz ze wszystkimi załącznikami
złożonych przez WNPiS Marko, co skutkuje naruszeniem uczciwej konkurencji
pomiędzy wykonawcami.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
u
nieważnienia czynności wyboru oferty wykonawcy jako najkorzystniejszej w
p
ostępowaniu;
odrzucenia oferty WNPiS Marko na podstawie art. 226 ust. 1 pkt. 8 w zw. z art.
224 ust. 6 Pzp, jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia, co do której złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają
podanej w ofercie ceny;
dokonania
ponownego badania i oceny ofert, z uwzględnieniem oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej w postępowaniu;
o
dtajnienia i udostępnienia Odwołującemu w całości wyjaśnień ceny złożonych
przez WNPiS Marko
wraz ze wszystkimi załącznikami.
Odwołujący wyjaśnił, że złożona przez niego oferta otrzymała 95 pkt w ramach oceny
ofert
i została sklasyfikowana na drugiej pozycji w rankingu, za ofertą wykonawcy WNPiS
Marko. W wyniku
bezprawnie podjętej przez Zamawiającego czynności wyboru oferty
wykonawcy WNPiS Marko, Odwołujący został pozbawiony możliwości realizacji
przedmiotowego zamówienia publicznego oraz zysku związanego z jego realizacją.
I. Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt. 8, art. 224 ust. 5 i art. 224 ust. 6 Pzp.
Odwołujący wskazał, że w wykonaniu wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 15
grudnia 2023 r. sygn. akt KIO 3589/23 Zamawiający pismem z dnia 28 grudnia 2023 r.
wezwał wykonawcę WNPiS Marko do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny.
R
óżnica w cenie oferty wykonawcy WNPiS Marko i pozostałych wykonawców jest znaczna.
Wykonawca ten zaoferował realizację zamówienia za kwotę 655.372,08 zł brutto, podczas
gdy ceny pozostałych ofert kształtowały się na poziomie od 714.873,60 zł do aż 955.776,00
zł. Tak znaczna różnica implikuje nie tylko konieczność wezwania wykonawcy WNPiS Marko
do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny, ale też i potrzebę oceny złożonych
wyjaśnień przez pryzmat tejże ceny. Odwołujący wskazał, że przy wyjaśnianiu tak znacznej
różnicy zarówno wykonawcę przy składaniu wyjaśnień, jak i Zamawiającego, przy ich ocenie,
obowiązuje podwyższony miernik staranności.
W ocenie Odwołującego, ze zbyt dalece zliberalizowaną oceną wyjaśnień złożonych
przez wykonawcę WNPiS Marko mamy do czynienia w niniejszym postępowaniu. Złożone
wyjaśnienia potwierdzają, iż wykonawca WNPiS Marko nie sprostał obowiązkowi obalania
domniemania istnienia rażąco niskiej ceny. Co więcej, na podstawie wyjaśnień i załączonych
dowodów należy stwierdzić, iż potwierdzają one wręcz rażąco niski charakter zaoferowanej
ceny. C
zęść opisowa wyjaśnień składa się w większości z przywołania definicji rażąco niskiej
ceny, wydanego w tym zakresie orzecznictwa oraz uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa. Zasadnicza część opisowa wyjaśnień zawiera się natomiast na zaledwie
dwóch stronach, na pozostałych stronach zawarto kalkulację kosztów.
Odwołujący podniósł, jak poniżej:
Na str. 7 akapit 1 wyjaśnień - wykonawca WNPiS Marko wskazał, iż każdy z
pracowników zaangażowanych do realizacji zamówienia otrzymuje wynagrodzenie co
najmniej równe wynagrodzeniu minimalnemu. Jako dowód załączono umowę zawartą z
Panem P. W.
w dniu 1 kwietnia 2021 r., w której wynagrodzenie zasadnicze określono na
kwotę 2.800,00 zł brutto (ww. kwota stanowiła wynagrodzenie minimalne za pracę w dacie
zawarcia umowy)
. Przedmiot zamówienia będzie jednak realizowany po dniu 1 stycznia 2024
r., a od
dnia 1 stycznia 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4.242,00 zł1.
Zważywszy na datę, w której zostały złożone wyjaśnienia rażąco niskiej ceny (8 stycznia
2024 r.) wykonawca WNPiS Marko mógł i powinien przedstawić kopię umów o pracę
uwzględniających zaktualizowane wynagrodzenie pracowników, do poziomu co najmniej
wynagrodzenia minimalnego.
W ocenie Odwołującego, skoro wykonawca WNPiS Marko, dysponując
przedmiotowymi umowami,
odmówił ich przedłożenia, to należy dojść do przekonania, iż
wykonawca nie wykazał - wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi - iż osoby zaangażowane
w realizację zamówienia otrzymują wynagrodzenie równe co najmniej wynagrodzeniu
minimalnemu.
Wykonawca WNPiS Marko załączył do złożonych wyjaśnień również imienny raport
miesięczny o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach ZUS P RCA, jednak i ten
raport został wystawiony w listopadzie 2023 r. (tj. przed ustaleniem wysokości płac w
okresie, w którym realizowane będzie zamówienie), stąd ma on znaczenie wyłącznie
historyczne i nie może być traktowany jako dowód na okoliczność ustalenia wynagrodzenia
na poziomie równym lub wyższym niż wynagrodzenie minimalne obowiązujące od 1 stycznia
2024 r. Z treści tego raportu nie wynika ponadto wymiar zatrudnienia poszczególnych osób
ani też nie zawiera on stawki wynagrodzenia, a jedynie zróżnicowaną w stosunku do
poszczególnych pracowników - podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Nie
może być on traktowany jako dowód na wykazanie określonej wysokości wynagrodzenia.
Na str. 7 (ostatni akapit)
wyjaśnień - wykonawca WNPiS Marko wskazał, iż siedziba
wykonawcy jest oddalona „od gminy” o ok. 12 km, co w jego ocenie pozwala obniżyć koszty
transportu. W ocenie Odwołującego, lokalizacja siedziby firmy nie ma żadnego znaczenia z
punktu widzenia kosztów transportu. Znaczenie w tym zakresie mają miejsca
zagospodarowania poszczególnych frakcji, na co wykonawca wskazuje w szczegółowych
kalkulacjach kosztu transportu poszczególnych frakcji.
Na str. 8 (ostatni akapit)
wyjaśnień - wykonawca WNPiS Marko wskazał, iż właściciel
firmy jest jednocześnie kierowcą śmieciarki, co daje „oszczędność rzędu 28.101 zł”.
Wykonawca nie przedstawił żadnego dowodu na okoliczność takiego poziomu oszczędności.
Do wyjaśnień załączono dowód posiadania przez właściciela firmy odpowiednich uprawnień,
niemniej jednak nie uzasadnia on w żadne sposób jakichkolwiek oszczędności, w
szczególności zaś oszczędności na wskazanym poziomie. Bezzasadne jest w szczególności
założenie, iż bezpośrednie uczestniczenie właściciela firmy w realizacji zamówienia stanowi
koszt w wysokości 0,00 zł. Nie sposób zakładać, iż właściciel firmy nie osiąga zysku ze
świadczenia usług (pracuje pro bono). Przyjęcie takiego założenia oznaczałoby wprost, iż
zaoferowana cena jest ceną rażąco niską, poniżej kosztów ponoszonych w związku z
realizacją zamówienia.
Na str. 8 i następnych wyjaśnień - wykonawca WNPiS Marko przedstawił
„szczegółowe wyliczenia kosztów transportu za poszczególne frakcje”. Odwołujący
kwestionuje prawidłowość tego wyliczenia w odniesieniu do poniższych aspektów:
W odniesieniu do frakcji 9 „opony od samochodów osobowych” wykonawca wskazał,
iż dostępny mu koszt odpadu przez firmę S. S. S. TRANSPORT Bibice wynosi 50,00 zł za
MG.
W ocenie Odwołującego, koszt na poziomie 50,00 zł za MG nie odpowiada realiom
rynkowym i został znacząco zaniżony, wyłącznie na potrzeby sformułowania wyjaśnień. Jako
dowód Odwołujący przedstawił cenniki załączone do odwołania. Przykładowo,
Przedsiębiorstwo Komunalne EKO Sp. z o.o. określiło stawkę za przyjęcie i
zagospodarowanie tej frakcji odpadów na poziomie 1.620,00 zł brutto, a więc na poziomie
ponad trzydziestokrotnie wyższym.
W przypadku każdej z frakcji wykonawca przyjął do kalkulacji cenę paliwa na
poziomie 5,10 zł za 1 litr. Założenie to było założeniem nierealnym już na dzień upływu
terminu składania ofert, w którym to dniu hurtowa cena paliwa wynosiła 5,246 zł/l.
Odwołujący przedstawił, jako dowód, hurtowe ceny paliw Orlen S.A. z dnia 16.11.2023 r.
(wydruk)
Z treści wyjaśnień wynika ponadto, iż wykonawca nie założył jakiejkolwiek rezerwy na
wzrost kosztów paliwa, co przy dynamicznym wzroście tych cen w ostatnich latach, który z
dużym prawdopodobieństwem może być kontynuowany w okresie realizacji zamówienia, nie
pozwala wykonać zamówienia za cenę podaną w ofercie.
W kalkulacji wykonawca wskazał, iż będzie odbierał odpady m.in. pojazdem MAN
TRUCK T GS 18.400, w odniesieniu do którego określił wyłącznie koszt spalania gazu.
Pojazd ten -
wbrew oświadczeniu wykonawcy - nie jest pojazdem zasilanym wyłącznie
gazem. Pojazd ten ma „dołączany" wtrysk gazu LPG i udział gazu w ogólnym spalaniu wnosi
zaledwie 25%. Na każde 100 km pojazd spala 10 l gazu i 30 l oleju napędowego.
Uwzględniając wyłącznie koszt spalania gazu na poziomie 30/40 l na 100 km wykonawca
znacznie zaniżył koszt transportu - koszt gazu jest bowiem znacznie niższy od kosztu oleju
napędowego.
Wykonawca WNPiS Marko nie uwzględnił w swoich kalkulacjach kosztów ogólnych,
kosztów osobowych oraz bieżących kosztów użytkowania pojazdów. W szczególności
wykonawca nie wykazał kosztów najmu powierzchni, użytkowania i amortyzacji sprzętu
biurowego, kosztów zaangażowania pracowników pionu administracyjnego i kierowniczego,
użytkowanego sprzętu biurowego i jego amortyzacji oraz kosztu ubezpieczenia,
serwisowania i amortyzacji pojazdów. W skali całego zamówienia są to znaczące koszty, i
prawdopodobnie całkowicie niwelują wskazany przez wykonawcę na str. 6 wyjaśnień zysk w
kwocie 30
.576,23 zł. Odwołujący stwierdził, iż zysk ten jest całkowicie niwelowany przez sam
tylko koszt ubezpieczenia pojazdów wymienionych w treści wyjaśnień wykonawcy WNPiS
Marko. Oznacza to wprost, iż wykonawca ten zaoferował cenę poniżej kosztów realizacji
zamówienia.
W wyjaśnieniach w zakresie frakcji 12 - przeterminowane leki i chemikalia -
wy
konawca wskazał, iż zawarł umowę na zbieranie tych odpadów z firmą FHU Natura M. M.
(fragm.: „która zabiera je z terenu gminy”). W Bazie Danych o Produktach i Opakowaniach
oraz o Gospodarce Odpadami firma ta nie figuruje jako uprawniona do zbierania tejże
kategorii odpadów. Jako dowód, Odwołujący przedstawił wydruk z BDO dla FHU Natura M.
M..
Wykonawca WNPiS Marko nie może więc przekazywać odpadów do tej firmy i
powoływać się na współpracę z tą firmą uzasadniając dostępne mu warunki i stawki
zbierania odpadów. Firma ta ma wpisane w BDO wyłącznie transport, stąd może ona
wyłącznie odbierać przedmiotowa frakcję i dostarczyć do spalarni, przy czym żadna ze
spalarni nie zrealizuje świadczenia za stawkę wskazaną w wyjaśnieniach, tj. za 600 zł
rocznie.
Zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia, „Wykonawca przy sporządzeniu ofert
zobowiązany jest uwzględnić ewentualny wzrost ilości odebranych odpadów w trakcie
trwania umowy.”, a ponadto „Wykonawca składając ofertę musi się liczyć z tym, że może
odebrać więcej odpadów niż szacowane, jak również mniej, dlatego wszelkie roszczenia z
tytułu zmniejszenia wynagrodzenia z powodu odebrania mniejszej ilości odpadów będą
bezpodstawne.
” Wykonawca nie uwzględnił powyższych kosztów w wyjaśnieniach i
kalkulacjach, co prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż kalkulacja ceny nie uwzględnia
wszelkich czynników kosztotwórczych wynikających z opisu przedmiotu zamówienia.
II.
Zarzut naruszenia art. 18 ust. 3 PZP w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16
kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2022, poz. 1233)
w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp
Odwołujący wskazał, że część wyjaśnień WNPiS Marko została przez niego
zastrzeżona jako tajemnica przedsiębiorstwa. W odpowiedzi na wniosek o udostępnienie
protokołu wraz z załącznikami, Zamawiający nie przekazał Odwołującemu następujących
załączników do wyjaśnień ceny: Umowa na odbiór opon z firmą S. Transport, Umowa na
odbiór elektrośmieci z MB Recycling, Umowa z Remondis Glass Recycling Polska Sp. z o.o.,
Cenniki za elektrośmieci, Umowa na odbiór papieru, Umowa z FHU Natura.
Zgodnie z art. 18 ust. 1-3 Pzp,
postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne, a
zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o
udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie; przy czym, jak wynika z
dyspozycji ust. 3 -
nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w
rozumieniu przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, wraz
z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz
wykazał. że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, z tym, że
wy
konawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 222 ust. 5 Pzp.
Zatem, w celu skutecznego zastrzeżenia danych informacji jako tajemnicy
przedsiębiorstwa wykonawca zobowiązany jest te informacje w chwili ich przekazania
zamawiającemu jednocześnie zastrzec i wykazać. że informacje te rzeczywiście stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa. Konieczność takiego jednoczesnego zastrzeżenia i wykazania
przesłanek zastrzeżenia tajemnicy od lat i jednolicie podkreślana jest również w
orzecznictwie KIO, np. w wyroku KIO 720/21 wyroku KIO 297/13
W świetle art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, dla
skuteczności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa istotne jest wykazanie statusu
(rodzaju) informacji, objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, ich wartości gospodarczej, jak
również ich poufnego charakteru. Z powszechnie przyjętej i jednolitej na gruncie zamówień
publicznych interpretacji tego przepisu wynika,
że owo wykazanie nie może być jedynie
ogólne, a szczególnie: ogólnikowego - lecz konkretne i nie budzące wątpliwości, że
zastrzeżona informacja jest w swej istocie tajemnicą przedsiębiorstwa.
Tymczasem WNPiS Marko nie podołał obowiązkowi takiego wykazania, a tym samym
dokonane przez niego zastrzeżenie nie jest skuteczne. Uzasadnienie przedstawione przez
WNPiS Marko,
oprócz bogatego odesłania do orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej,
zawiera same ogólniki o tym, że zastrzeżone załączniki:
stanowią źródło wiedzy o szczegółach działalności zarówno Wykonawcy jak i jego
kontrahentów;
dokumenty zostały zastrzeżone ze względu na ich wartość organizacyjną dla WNPiS
Marko,
nie zostały nigdy ujawnione do wiadomości publicznej ani przekazane innym
podmiotom (co do którego twierdzenia Odwołujący ma odmienne spostrzeżenia, które
przedstawi w dalszej części odwołania),
ujawniają informacje o aspektach działalności wykonawcy,
ujawniają know-how w zakresie prowadzenia działalności,
mogłoby negatywnie wpłynąć na pozycję rynkową wykonawcy i narazić go na
szkodę.
Z powyższego wynika, że treść, dzięki której WNPiS Marko miał wykazać, że
zastrzeżone informacje mają charakter tajemnicy przedsiębiorstwa, to w istocie jedynie
frazesy, z których nie płyną żadne konkretne informacje wymagane art. 18 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych.
Wykonawca WNPiS Marko w swoich zastrzeżeniach wskazał jedynie ogólnikowe
twierdzenia, nie przedstawiając żadnych dowodów na wykazanie podejmowanych działań
celem ochrony tajemnicy, brak jest w wyjaśnieniach jakiegokolwiek katalogu środków
ochrony
podejmowanych w celu utrzymania zastrzeżonych w wyjaśnieniach umów i
cenników jako poufnych.
WNPiS Marko nie przedstawił także przekonującego uzasadnienia dla wykazania, że
załączniki te zawierają informacje, które nie są powszechnie znane osobom zwykle
zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób oraz, że
podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania informacji w
poufności, ograniczając się jedynie do wskazania tego ogólnego sformułowania w treści
uzasadnienia i na tym budując całe zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa.
WNPiS Marko nie przedstawił żadnych dowodów potwierdzających poufny charakter
przedstawionych informacji, chociażby w postaci wyciągu z regulaminu ochrony tajemnicy
przedsiębiorstwa, wyciągu z umów o poufności zawieranych z kontrahentami, klauzuli
poufności zawieranych z pracownikami (wyrok KIO z dn. 9 maja 2022r., sygn. akt: KIO
W powyższej sytuacji nie można nawet stwierdzić, że strony, z którymi WNPiS Marko
zawarte ma umowy, również traktują dane tam jako tajemnicę przedsiębiorstwa i żadna ze
stron nie udostępniła ich podmiotom trzecim.
Podstawowe znaczenie dowodów w ocenie zasadności zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa, jak wskazano powyżej, znajduje potwierdzenie w orzecznictwie (tak: wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 31 marca 2022 r., sygn. akt KIO 674/22, wyrok z dnia 25
stycznia 2022 r., sygn. akt KIO 80/22).
O
dwołujący zwrócił uwagę, że sam wykonawca WNPiS Marko ujawnia informacje,
które wcześniej zastrzegł jako tajemnicę przedsiębiorstwa. Przykładowo w odniesieniu do
załącznika nr 4 do wyjaśnień „Umowa na odbiór opon z firmą S. TRANSPORT” WNPiS
Marko wskazał w wyjaśnieniach cenę na odbiór opon 50 zł za tonę. Podobnie w odniesieniu
do Umowy z FHU Natura oraz Cennika
za elektrośmieci.
Ponadto
, Odwołujący podniósł, że jednolicie w orzecznictwie Krajowej Izby
Odwoławczej i Sądu Okręgowego interpretowane jest, że nie podlega utajnieniu cały
dokument, a jedynie informacje w nim zawarte, które spełniają definicję tajemnicy
przedsiębiorstwa. Nie ulega wątpliwości, że szereg informacji zawartych w załącznikach
statusu informacji poufnych nie posiada.
Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 17 listopada 2022 r. o sygn. akt C –
54/21 stwierdził, że „Instytucja zamawiająca nie może być związana samym twierdzeniem
wykonawcy, że przekazane informacje są poufne, lecz musi od niego wymagać wykazania,
że informacje, których ujawnieniu wykonawca ten się sprzeciwia, mają rzeczywiście poufny
charakter". Wszelkie sposoby, metody i środki interpretacyjne związane z wykładnią
przepisów dopuszczających możliwość zastrzegania tajemnicy przedsiębiorstwa muszą być
stosowane z założeniem, że zasadą postępowania jest jawność. Przewidziany przez
ustawodawcę obowiązek „wykazania” powinien być traktowany jako zbliżony do obowiązku
„udowodnienia” w rozumieniu Kodeksu postępowania cywilnego. Sformułowanie użyte przez
ustawodawcę, w którym akcentuje się obowiązek „wykazania” oznacza coś więcej aniżeli
wyjaśnienie (uzasadnienie) przyczyn co do objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa. Nie
wystarcza samo stwierdzenie, iż dana informacja ma charakter techniczny, handlowy czy
technologiczny, ale musi ona także przedstawiać pewną wartość gospodarczą dla
wykonawcy właśnie z tego powodu, że pozostanie poufna. Taka informacja może być dla
wykonawcy źródłem jakichś zysków lub pozwalać mu na zaoszczędzenie określonych
kosztów. Wartość. tę należy omówić i wykazać w odniesieniu do każdej zastrzeganej
informacji (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 24 lutego 2022 r., sygn. akt XXIII
Zs 133/21).
Okoliczność, że zastrzegane informacje obejmują dane kontrahentów WNPiS Marko
nie stanowi sytuacji wyjątkowej w postępowaniach o udzielnie zamówienia publicznego.
Nie wiadomo, czy w
ykonawca posiada jakieś specjalne upusty, warunki czy z innego
powodu współpraca z tymi dostawcami buduje jego przewagę na rynku, a ujawnienie
informacji o tej współpracy spowoduje utratę tej przewagi. Ani treść uzasadnienia ani zasady
doświadczenia życiowego w świetle zastrzeżonych umów, ani cenników nie pozwalają na
ustalenie jakiejkolwiek wyjątkowości zawartych w tych dokumentach informacji.
Odwołujący wskazał, że w uzasadnieniu tajemnicy nie spełniono również kolejnego
warunku obligatoryjnego, aby móc uznać zastrzeżenie za prawidłowe - WNPiS Marko nie
wskazał wartości gospodarczej tych informacji.
W przedmiotowej sprawie Zamawiający dysponował jedynie ogólnikowymi
zapewnieniami WNPiS Marko
, który nie przedłożył żadnych dowodów oraz nie przywołał
żadnych skonkretyzowanych okoliczności, przykładów, czy wartości finansowych, które
potwierdzałyby jego subiektywne przekonanie o konieczności zachowania określonych
informacji w poufności. Tym samym, wykonawca WNPiS Marko nie wskazał na żądną
wartość gospodarczą zastrzeżonych informacji, co również stanowi element obligatoryjny
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa.
Odwołujący podniósł, że ciężar wykazania konieczności udzielenia ochrony został
nałożony przez ustawodawcę na wykonawcę, a niewywiązanie się z tego ciężaru należy
uznać za jednoznaczne z koniecznością ujawnienia złożonych informacji.
Wykonawca: M. P.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Wywóz
Nieczystości Płynnych i Stałych MARKO M. P. z siedzibą w Szydłowcu zgłosił przystąpienie
do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego. Wykonawca wniósł o oddalenie
odwołania. Przystępujący przedstawił swoje stanowisko w piśmie z dnia 1 lutego 2024 r.
Ad. zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8. art. 224 ust. 5 i art. 224 ust. 6 Pzp
Przystępujący wskazał, że nie doszło do naruszenia ww. przepisów przy wyborze
jego oferty, jako najkorzystniejszej. W wykonaniu wyroku KIO z dnia 15 grudnia 2023 r. w
sprawie KIO 3589/23 Zamawiający wezwał pismem z dnia 28 grudnia 2023 r.
Przystępującego do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny. Przystępujący
zadośćuczynił wezwaniu i pismem z dnia 8 stycznia 2024 r. szczegółowo wyjaśnił złożoną
ofertę, jak również przedstawił kalkulację kosztów.
Przystępujący podniósł, że różnica w cenie oferty Przystępującego i pozostałych
wykonawców nie tylko nie kształtowała się na znacznym poziomie i nie przekraczała
ustawowego poziomu 30%,
ale wynosiła od kilku do kilkunastu procent. Nie sposób, więc
wywodzić o rażąco niskiej cenie w rozumieniu ustawy Pzp. Taka rozpiętość cen mieści się w
ramach normalnej konkurencji.
Przystępujący wskazał, że na wezwanie Zamawiającego, złożył kompletne i
wyczerpujące wyjaśnienia (pismo liczy 21 stron), które wbrew zapatrywaniu Odwołującego
zawierają konkretne wyliczenia. Należy zaznaczyć, że wyliczenie kosztów jest immanentną
częścią wyjaśnień, w której Przystępujący wskazał Zamawiającemu szczegółowe rozliczenie
ponoszonych przez siebie kosztów i zysku, który planuje osiągnąć.
Przystępujący potwierdził, że wszyscy pracownicy zatrudnieni przy wykonywaniu
prac objętych ofertą są zatrudnieni na podstawie umów o pracę z wynagrodzeniem, co
najmniej minimalnym. W pierwszej kolejności należy wskazać, że pracodawca jest
obowiązany wypłacać pracownikowi, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę
obowiązujące w danym czasie, powyższe nie oznacza zaś obowiązku każdorazowego
aktualizowania raz zawartej umowy o pracę o wartość minimalnego wynagrodzenia za
pracę wskazaną w rozporządzeniu, która to wartość dość często w ostatnim czasie ulega
zmianie. Okoliczność, więc, że przedmiot zamówienia będzie realizowany po 1.01.2024 r.
zaś umowa o pracę została zawarta w dniu 1 kwietnia 2021 r. i wskazuje wartość aktualną
w tej dacie nie ma znaczenia dla wykazania przez Przystępującego faktu zatrudnienia
pracownika z wynagrodzeniem minimalnym o aktualnie obowiązującej wartości.
Oczywistym jest, bowiem że pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę musi
mieć wypłacone, co najmniej wynagrodzenie minimalne i nie może mieć wynagrodzenia
niższego. Niemniej jednak Przystępujący przedłożył aneksy do umów o pracę dotyczące p.
D. D. i p. P. W.
potwierdzające, że od 01.01.2024 r. pracownicy ci otrzymują aktualną
wartość minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującą od Ol .01.2024 r.
Odnosząc się do złożonego raportu imiennego miesięcznego o należnych składkach i
wypłaconych świadczeniach ZUS P RCA Przystępujący wskazał, że obowiązany jest je
opłacać do 20 dnia każdego miesiąca zarówno za siebie, jak i za swoich pracowników.
Zatem w dacie składania wyjaśnień 8 stycznia 2024 r. aktualnym raportem był raport za
listopad 2023 r., który Przystępujący był obowiązany złożyć do 20 grudnia 2023 r. Nie był
to, więc raport historyczny, ale bieżący. Również wywiedziony w odwołaniu wniosek, że p.
D. D.
otrzymał za 11/2023 wynagrodzenie niższe od minimalnego jest wadliwy, ponieważ
inna wartość wynagrodzenia w miesiącu 11/2023 wynikła z okoliczności przebywania
pracownika p. D. D.
na zwolnieniu lekarskim, co implikuje okoliczność wypłaty
wynagrodzenia chorobowego przez pracodawcę, a tym samym zmniejszenia podstawę
wymiaru składek. Na potwierdzenie powyższego, Przystępujący przedłożył raport ZUS P
RSA za 11/2023 wskazujący w odniesieniu do pracownika p. D. D. liczbę dni zasiłkowych i
wartość wypłat oraz szczegółową listę płac za 11/2023 r., które potwierdzają okoliczność
przebywania pracownika p. D. D. w listopadzie 2023 r. na zwolnieniu lekarskim, co w
konsekwencji skutkowało wypłatą zmodyfikowanej wartości wynagrodzenia. Powyższe
znajduje potwierdzenie w szczegółowej liście płac za 11/2023 i 12/2023. Wartości
wskazane w w/w szczegółowej liście płat potwierdzają również wydruki przelewów
wynagrodzenia za pracę D. D. za miesiąc 11/2023 (przelew z dnia 2023-12-08) oraz za
12/2023 (przelew z dnia 2024-01-
05). Przystępujący wskazał, że pracownik ten otrzymuje
wynagrodzenie w wysokości, co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego
rozporządzeniem.
Zdaniem Przystępującego, Odwołujący wadliwie wywodzi, że „lokalizacja siedziby
firmy nie ma żadnego znaczenia z punktu widzenia kosztów transportu”. Jest bowiem
wprost przeciwnie,
mniejsza odległość siedziby Przystępującego (bazy z której wyjeżdżają
pojazdy świadczące usługi) od obszaru Gminy Chlewiska określonej na 12 km wpływa na
jego konkurencyjność wobec innych oferentów, poprzez zmniejszenie ilości zużywanego
paliwa koniecznego na zapewnienie dojazdu z bazy pojazdów ciężarowych do Gminy
Chlewiska.
Nie tylko więc znaczenie ma odległość pomiędzy Gminą Chlewiska a miejscem
zagospodarowania poszczególnych frakcji, która jest tylko jedną z okoliczności
kształtujących koszty Przystępującego, ale również odległość z bazy pojazdów do Gminy
Chlewiska.
Całkowicie chybiony jest zarzut, że: „Bezzasadne jest w szczególności założenie, iż
bezpośrednie uczestniczenie właściciela firmy w realizacji zamówienia stanowi koszt w
wysokości 0,00 zł. Nie sposób zakładać, iż właściciel firmy nie osiąga zysku ze świadczenia
usługi (pracuje pro bono)”
Przystępujący nie otrzymuje wynagrodzenia za pracę, bo nie jest pracownikiem, ale
jako przedsiębiorca zamierza osiągnąć zysk, który wskazał w wyjaśnieniach ceny z dnia
8.01.2024 r. Bezpośrednie uczestnictwo Przystępującego w realizacji zamówienia jest
kosztem, który wynosi 0,00 zł, ponieważ Przystępujący nie musi ponosić, przy takim
zaangażowaniu własnej osoby, kosztów zatrudnienia pracownika (sam kieruje śmieciarką),
co daje oszczędność w kwocie, co najmniej 28.101 zł, bo tyle wynosi dwunastokrotność
najniższego wynagrodzenia netto otrzymywanego przez pracownika, którego w przeciwnym
razie Przystępujący musiałby zatrudnić. Powyższe założenie nie tylko nie przemawia za
przyjęciem, że zaoferowana cena jest rażąco niska, lecz wprost przeczy tej okoliczności,
ponieważ wskazuje skąd i dlaczego Przystępujący może zaoferować świadczenie tej samej
usługi taniej niż inni oferenci. Jest to konkretna i wymierna oszczędność wpływająca na
niższą cenę oferty. Przystępujący udowodnił ją, składając oświadczenie z dnia 8.01.2024 r.,
że sam wykonuje obowiązki kierowcy śmieciarki oraz przedstawiając na to dokumenty:
prawo jazdy kategorii C i
świadectwo kwalifikacji zawodowej. To Odwołujący powinien
powołać dowody na przeciwną okoliczność, jeśli wywodzi odmiennie. Okoliczności
przeciwnej Odwołujący zaś nie udowodnił.
Przystępujący wskazał, że przedstawione wyliczenie kosztów transportu jest
prawidłowe, zaś Odwołujący nie wykazał jego wadliwości, przedstawiając jedynie
polemiczne zapatrywania
niepoparte żadnymi konkretnymi dowodami.
Odwołujący nie wykazał, aby pozycja frakcji 9 „opony od pojazdów osobowych” była
ustalona wadliwie lub błędnie wyliczona. Przystępujący w wyjaśnieniach z dnia 8.01.2024 r.
wskazał, że odpady tej frakcji są odbierane, a następnie transportowane na bazę, gdzie
odpad zostaje przejęty przez S. S. S. TRANSPORT Bibice ul. Sportowa 5, 32-087 Zielonki
za 50 zł za MG (megagram). Odwołujący nie zakwestionował samej prawidłowości
wyliczenia, lecz jedynie stawkę 50 zł za MG, która w arbitralnej ocenie Odwołującego nie
odpowiada realiom rynkowym. Przystępujący podniósł, że w przeciwieństwie do
Odwołującego, udowodnił poprzez złożenie Zamawiającemu umowy zawartej z
przedsiębiorcą S. S. S. TRANSPORT, która przewiduje stawkę za odbiór tego odpadu 50 zł
za MG. Jest to dowód z dokumentu, który ocenił Zamawiający i wobec którego Odwołujący
nie przedstawił żadnych argumentów, aby był niewiarygodny. Przystępujący nie zna zaś
realiów ekonomicznych S. S., jak również możliwości biznesowych tego przedsiębiorcy, i
nie ma wiedzy, dlaczego zaoferował mu taką stawkę za odbiór tego rodzaju odpadu. Na
tak
ą kwotę Przystępujący oraz S. S. się umówili w ramach zasady swobody umów i brak
jest podstaw, aby w oparciu o przyjęcie takiej stawki wywodzić o rażąco niskiej cenie.
Znamienne jest, że tylko Odwołujący ma obiekcje do w/w stawki za odbiór tej frakcji
odpadu,
zaś nie miał jej Zamawiający po złożeniu przez Przystępującego wyjaśnień.
W żadnym razie za przyjęciem rażąco niskiej ceny nie może przemawiać powołany
w odwołaniu cennik Przedsiębiorstwa Komunalnego EKO sp. z o.o. wskazujący wyższą
stawkę za odebranie tej kategorii odpadu. Odwołujący pominął okoliczność, że porównuje
cenę netto Przystępującego z ceną brutto 1620 zł z cennika Przedsiębiorstwa
Komunalnego EKO sp. z o.o.,
w którym cena netto wynosi 1500 zł oraz że znajduje się w
nim zastrzeżenie, że „Cennik dotyczy klientów nie objętych umowami długoterminowymi
oraz wyłonionych w tobie ustawy prawo zamówień publicznych", co wprost przeczy
możliwości dokonywania porównań z cenami z oferty Przystępującego. Jak można
przypuszczać odwołanie celowo powołuje zapewne najwyższą cenę, jaką udało się znaleźć
za odbiór tej frakcji całkowicie zaś pomija fakt dołączenia również cennika Zakładu
Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych sp. z o.o. w Radomsku, w którym cena za
odbiór odpadu o kodzie 16 01 03 zużyte opony (osobowe i dostawcze) dla podmiotów
niezwiązanych umową wynosi już 600 zł netto za MG, co również jest wartością znacznie
niższą niż przyjęta w cenniku Przedsiębiorstwa Komunalnego EKO sp. z o.o. Okoliczność
jednak różnicy pomiędzy stawką przedsiębiorcy S. S. S. TRANSPORT za odbiór tego
odpadu 50 zł za MG a stawką Przedsiębiorstwa Komunalnego EKO sp. z o.o. w
przedstawionym przez O
dwołującego cenniku 1500 zł za MG nie może sama przez siebie
przemawiać za niewiarygodnością dowodu z dokumentu w postaci umowy ze S. S. S.
TRANSPORT i nie potwierdza
rażąco niskiej ceny, a jedynie konkurencyjność
Przystępującego, jak również dużą rozbieżność cen za odbiór tej frakcji odpadu.
Odwołujący wbrew - gołosłownym twierdzeniom - nie wykazał, aby przyjęta w
kalkulacji cena
paliwa za 5,10 zł za litr była nierynkowa i nierealna na dzień upływu terminu
składania ofert. Na potwierdzenie powyższego, Przystępujący przedstawił fakturę VAT nr
FA]226/11/2023/P z datą 2023-11-15, która dowodzi nabycia przez Przystępującego od
„PETRIX" sp. z o.o. z siedzibą w Tomaszowie Mazowieckim oleju napędowego w hurtowej
ilości po cenie netto 5.10 zł, jaką Przystępujący powołał w wyjaśnieniach.
Przystępujący na podstawie powyższej faktury ma zapewnioną korzystną cenę m.in.
dzięki zamówieniu hurtowej ilości zakupionego oleju napędowego oraz dokonywaniu
regularnych zakupów u tego samego kontrahenta (regularne zakupy dużych, hurtowych
ilości). Faktura ta potwierdza nie tylko prawdziwość wyjaśnień Przystępującego oraz
rynkowość i realność jego założenia oraz ceny, ale również wskazuje na gołosłowność
twierdzeń podnoszonych w odwołaniu. Okoliczność, że hurtowa cena jakiegoś paliwa, (bo z
wydruku załączonego do odwołania nie wynika jakiego konkretnie) w Orlen S.A. była inna w
dacie 16-11-
2023 i wynosiła 5,246 zł (z wydruku nie wynika również czy jest to cena netto
czy brutto) nie oznacza, że wyjaśnienia Przystępującego są niewiarygodne a tym bardziej,
że cena w ofercie jest rażąco niska. Przystępujący wskazuje zaś na nieprzydatność i
niewiarygodność wydruku cennika Orlen S.A. załączonego do odwołania, ponieważ nie
wskazuje on, jakiego konkretnie paliwa dotyczy ani czy jest to cena netto czy brutto.
Przystępujący wskazał, że rezerwę na wypadek wzrostu kosztów paliwa
Przystępujący założył poprzez możliwość zmniejszenia wypracowanego zysku, którego
wysokość pozwala na elastyczność w tym zakresie i pozostawia „poduszkę
bezpieczeństwa”. Zauważyć należy, że może również dojść do wahań cen oleju
napędowego, która spowodują czasowe zmiany w przeciwnym kierunku a mianowicie
obniżenia ceny tego paliwa poniżej pułapu założonego przez Przystępującego, co pozwoli
na zwiększenie zysku.
Przystępujący podniósł, że tak skalkulował koszty zużycia paliwa pojazdu MAN
TRUCK TS 18.400
, że uwzględniają one zarówno zużycie oleju napędowego jak i gazu w
pojeździe, wobec czego zarzut ten nie może przemawiać za przyjęciem rażąco niskiej ceny.
Przystępujący załączył do pisma wyliczenie uwzględniające, że pojazd marki MAN TRUCK
TS 18.400 zużywa zarówno olej napędowy jak i gaz oraz w dalszym ciągu jest tańszy w
użyciu niż podobny pojazd zasilany tylko olejem napędowym, co powoduje, że
Przystępujący wykonując usługę takim pojazdem zmniejsza koszty jego użycia i osiąga
większy zysk.
Przystępujący wyjaśnił, że z porównania przedmiotowego wyliczenia z zestawieniem
zawartym w wyjaśnieniach z dnia 8.01.2024 r. wynika, że rzeczywiście przy uwzględnieniu
częściowego zużycia przez ten pojazd oleju napędowego, a nie tylko gazu, nieznacznie
zwiększy się koszt dojazdu, co jednak nie wpłynie na osiągnięcie godziwego zysku z
odbioru odpadów tej frakcji. W wyjaśnieniach zysk ten przy jednym kursie pojazdem marki
MAN TRUCK TS 18.400 wskazany jest na 1584,24 zł. Po dokonaniu korekty będzie to zysk
na jednym kursie tego pojazdu w kwocie 1497,50 zł. Jest to różnica w koszcie transportu
na poziomie 86,74 zł, co nadal pozwoli Przystępującemu na osiągnięcie godziwego zysku
z realizacji usługi na rzecz Zamawiającego ze sporym marginesem bezpieczeństwa.
Przystępujący wskazał, że osiąga zysk z odsprzedaży elementów tej frakcji odpadu,
który stanowi dodatkowy element niwelujący ponoszone koszty. Powyższe prowadzi do
konkluzji, że nawet przy uwzględnieniu mieszanego charakteru zasilania tego pojazdu
zarówno w ON jak i gazem Przystępujący używając go do wykonania zamówienia osiągnie
zysk,
zaś podniesiony w odwołaniu argument jest w istocie polemiczny i nie może
przemawiać za przyjęciem rażąco niskiej ceny.
Nie sposób zgodzić się z Odwołującym, że Przystępujący nie uwzględnił „kosztów
ogólnych, kosztów osobowych (...) nie wykazał kosztów najmu powierzchni, użytkowania i
amortyzacji sprzętu biurowego” czy też „kosztów zaangażowania pracowników pionu
administracyjnego i kierowniczego". Przystępujący wyjaśnił, że ponosi koszty osobowe,
które wskazał w wyjaśnieniach z 8.01.2024 r. (umowy o pracę dla pracowników na
stanowiskach ładowacza p. D. D. i p. P. W.). Przystępujący nie posiada „pionu
kierowniczego", poniewa
ż osobiście, jako prowadzący jednoosobową działalność
gospodarcz
ą wykonuje czynności kierownicze zaś „pion administracyjny” stanowi jedna
osoba p. S. P.
, która wykonuje m.in. czynności administracyjne, jako zatrudniona na
stanowisku logistyk. Na potwierdzenie powyższego Przystępujący przedstawił umowę o
pracę z p. S. P.
Kosztów najmu powierzchni Przystępujący nie mógł wykazać, bo ich nie ponosi,
ponieważ nie wynajmuje powierzchni tylko prowadzi działalność na działkach gruntu, do
których przysługuje mu prawo użytkowania wieczystego. Dla nieruchomości tej jest
prowadzona księga wieczysta nr KIIR/00032351/0, której treść działu II potwierdza, że
przystępującemu służy prawo użytkowania wieczystego nieruchomości.
Odnośnie „kosztów użytkowania i amortyzacji sprzętu biurowego” - Przystępujący
korzysta w tym zakresie ze sprzętu domowego (drukarki, biurka, krzesła) i wydatki na ten
cel są śladowe, jeśli chodzi o obsługę zamówienia objętego niniejszym postępowaniem;
ponadto koszt używania i amortyzacji sprzętu biurowego ponoszony jest również w ramach
realizacji innych zamówień i usług na rzecz innych podmiotów.
W przedmiocie kosztów ubezpieczenia, serwisowania i amortyzacji pojazdów, są one
rozbite na wiele różnych zleceń i usług, które wykonuje Przystępujący. Należy również
zaznaczyć, że koszt ubezpieczenia pojazdu jest stały (ryczałtowy na rok), niezależny od
tego czy Przystępującemu zostanie udzielone zamówienie przez Gminę Chlewiska w
niniejszym postępowaniu, czy też nie. Nie ma on wpływu na koszt realizacji zamówienia.
Odnośnie serwisowania, w tym drobnych napraw pojazdów Przystępujący wskazał,
że są one wykonywane przez niego osobiście we własnym zakresie, co pozwala znacznie
obniżyć koszty świadczonych przez Przystępującego usług.
Ustosunkowując się do zarzutu odwołania dotyczącego odbioru frakcji 12
„przeterminowane leki i chemikalia” Przystępujący podniósł, że załączony wydruk z BDO
dla przedsiębiorcy FHU Natura M. M. nie wnosi merytorycznej wartości do sprawy, a tym
bardziej nie przemawia za uznaniem zaoferowanej ceny za rażąco niską. Przystępujący nie
wywodzi, że przedsiębiorca FHU Natura M. M. jest uprawniony do odbierania tej kategorii
odpadów tylko do ich przewożenia, transportowania (tak jak jest wpisane w BDO), co
wskazał używając określenia „która zabiera je z terenu gminy”. Przedsiębiorca FHU Natura
M. M. nie odbiera tej kategorii odpadu, lecz jedynie go transportuje i zdaje odbiorcy.
Przystępujący nie ma obowiązku (ani nawet realnej możliwości) wykazywania, kto, na
jakich warunkach i za ile od tego przedsiębiorcy odbiera odpady tejże frakcji; nie jest to
również przedmiotem niniejszego postępowania ani nie było przedmiotem wyjaśnień, do
których udzielania w trybie Pzp wzywał Zamawiający. Przystępujący zgodził się na
zaproponowane przez FHU Natura M. M. warunki, jako korzystne i konkurencyjne,
a które
wynikają z cywilistycznej zasady swobody umów i istniejącej pomiędzy przedsiębiorcami
konkurencji. Podniesione w tym zakresie w odwołaniu okoliczności nie mogą przemawiać
za uznaniem ceny zawartej w ofercie Przystępującego za rażąco niską, a tym samym
uzasadniać uwzględnienia odwołania.
Przystępujący wskazał także, że ma „margines bezpieczeństwa” w zysku, który
założył do osiągnięcia na podstawie wykonania umowy zawartej w wyniku zamówienia
publicznego z G
miną Chlewiska. Równie realne jest, że jak wynika z zacytowanego wyżej
fragm
entu OPZ możliwe jest odebranie mniejszej ilości odpadów, co przełoży się na wyższy
zysk Przystępującego. Równie realne jest odebranie przez okres wykonywania umowy
większej ilości odpadów frakcji, które dają możliwość dalszej odsprzedaży (papier, szkło,
zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny), co wprost przełoży się na wyższy zysk. Co więcej,
Przystępujący ma już doświadczenie z lat 2020-2022 przy wykonywaniu dokładnie tego typu
usług na rzecz tego samego Zamawiającego, więc zna specyfikę i realia zbierania odpadów
od odbiorców w tej konkretnie gminie. Zarzut odwołania jest więc czystą dywagacją i nie jest
poparty żadnymi konkretnymi argumentami.
Przystępujący podniósł, że odwołanie, choć zawiera zarzuty rzekomego naruszenia
przepisów art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp, art. 224 ust. 5 Pzp i art. 224 ust. 6 Pzp, to jednak nie
precyzuje jak konkretnie miały zostać one naruszone w toku prowadzonego postępowania.
Powyższe powoduje, że zarzuty te są całkowicie gołosłowne i w istocie sprowadzają się do
polemiki z treścią obszernych wyjaśnień przystępującego z dnia 8.01.2024 r. oraz
prawidłowych czynności Zamawiającego. Odwołujący nie wykazał wadliwości wyjaśnień
Przystępującego, a jedynie przedstawił odmienne zapatrywanie na ich treść i powołał fakty
oraz wydruki niemające znaczenia dla istoty sprawy.
Zarzut naruszenia przepisu art. 224 ust. 5 Pzp
jest całkowicie chybiony i
n
iewyjaśniony. Stosownie do tego przepisu, obowiązek wykazania. że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy, czemu też Przystępujący
zadośćuczynił, składając obszerne pisemne wyjaśnienia z dnia 8.01.2024 r. Zmawiający nie
miał wątpliwości w przedmiocie tych wyjaśnień i zaakceptował je. Okoliczność ta powoduje,
że został przerzucony ciężar dowodu na stronę, która kwestionuje i zaprzecza wykazanym
okolicznościom, czyli na Odwołującego.
Ad. zarzut naruszenia art. 18 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji
Przystępujący wskazał, iż spełnił przewidziane wymogi, aby przekazane
Zamawiającemu informacje nie były udostępniane i wykazał, że stanowią one tajemnicę
przedsiębiorstwa. Podkreślił, że zastrzeżeniem takim została objęta jedynie niewielka część
dokumentów złożonych na potrzeby postępowania o udzielenie zamówienia - umowy z
kontrahentami.
Objęcie w/w umów będących tylko częścią materiałów złożonych przez
Przystępującego tajemnicą przedsiębiorstwa jest uzasadnione i nie jest dowolne. W
umowach tych są, bowiem zawarte informacje o charakterze technologicznym, dotyczące
sposobów funkcjonowania i metod działania przedsiębiorstwa Przystępującego. Zawierają
one również informacje handlowe obejmuje wiadomości przydatne do prowadzenia
przedsiębiorstwa, metody kalkulacji ceny, jak i konkretne dane cenotwórcze, które choć
ujawnione zostały przez Przystępującego na żądanie Zamawiającego dla sprawdzenia, czy
cena oferty nie jest ceną rażąco niską, to jednak nie są dostępne publicznie, w
szczególności dla konkurentów Przystępującego: Przystępujący nie ujawniał tych informacji
publicznie i dążył do tego, aby informacje te pozostały poufne, to znaczy do wiadomości
tylko pomiędzy nim a kontrahentem, z którym zawarł dana umowę. Powyższe miało na celu
zapobieżenie sytuacji, w której dane te zostałyby upublicznione, w szczególności, aby
informacje te nie
stały się dostępne dla innych przedsiębiorców konkurujących na tym
samym rynku odbioru odpadów. Co istotne, Zamawiający podzielił stanowisko
Przystępującego w tym zakresie i nie kwestionował charakteru tych informacji, jako
tajemnicy pr
zedsiębiorstwa. Takie też informacje zastrzegł Przystępujący, ponieważ
posiadają one wartość gospodarczą, nie są one powszechnie udostępnione dla innych
osób, zaś Przystępujący podjął czynności zmierzającego do ich ochrony i zachowania
poufnego charakteru w postaci nieudostępniania ich pomiotom trzecim. Brak jest podstaw
do żądania przez Odwołującego do udowodnienia przez Przystępującego czy też złożenia
bliżej nieokreślonych dowodów, które miałyby potwierdzić, że informacje objęte tajemnicą
przedsiębiorstwa mają właśnie taki charakter. Wymagania takie są zbyt daleko idące.
Przede wszystkim jednak umowy te znane są zarówno Zamawiającemu, jak i KIO, zaś ich
ujawnienie nie jest konieczne i niezbędne dla zagwarantowania praw Odwołującego.
Konkludując powyższe, Przystępujący wskazał, że podniesione w odwołaniu zarzuty
są niezasadne, dlatego też nie powinny stanowić podstawy dla uwzględnienia wniosków
Odwołującego i unieważnienia czynności wyboru oferty.
Przystępujący załączył do niniejszego pisma:
1. Aneks do umowy o pracę dotyczącej D. D.
2. Aneks do umowy o pracę dotyczącej P. W.
3. Raport ZUS P RSA za 11/2023 dotyczący D. D.
4. Szczegółowa lista płac za 12/2023 r. i 11/2023 r. dotycząca D. D.
5. Wydruk przelewu wynagrodzenia za pracę D. D. za miesiąc 11/2023 (przelew z dnia
6. Wydruk przelewu wynagrodzenia za pracę D. D. za miesiąc 12/2023 (przelew z dnia
7. Faktura VAT nr FA/226/11/2023/P z ceną oleju napędowego 5,10 zł netto
8. Kalkulacja zużycia oleju napędowego oraz gazu przez pojazd MAN TRUCK TS 18.400
9. Umowa o pracę dotycząca S. P. wraz z aneksem do umowy o pracę
10. Skan umowy przeniesienia prawa użytkowania wieczystego z dnia 06-04-2011 zawartej
w formie aktu notarialnego.
Zamawiający, pismem z dnia 29 stycznia 2024 r., złożył odpowiedź na odwołanie.
Wniósł o oddalenie odwołania. Zamawiający nie podzielił stanowiska Odwołującego.
Zdaniem Zamawiającego, Odwołujący powiela zarzuty stawiane w pierwotnym odwołaniu.
Zamawiający zauważył, że rozpiętość cenowa ofert nie świadczy w żaden sposób o zjawisku
rażąco niskiej ceny, co potwierdza KIO m.in. w wyroku o sygn. KIO 436/15.
Szacunkowa wartość zamówienia powiększona o należny podatek VAT 8% wynosi w
przypadku przedmiotowego postępowania 713 026,66 zł brutto. A więc, cena oferty Marko
jest około 8,09 % niższa od wartości szacunkowej powiększonej o należny podatek VAT. Z
kolei średnia arytmetyczna cen wszystkich złożonych ofert to 767 597,84 zł brutto, co
oznacza, że cena oferty WNPiS Marko jest o 14,62% niższa od średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert. Trudno więc w tej sytuacji mówić, że mamy do czynienia z
rażąco niską ceną w światle przepisów ustawy Pzp.
W ocenie Zamawiającego, szczegółowa kalkulacja kosztów to jest wyraz rzetelności
w
ykonawcy, który składa wyjaśnienie w zakresie rażąco niskiej ceny. Wykonawca, składając
wyjaśnienia, odniósł się szczegółowo do każdej frakcji, jaka była wyceniona w przetargu. Nie
da się, w ocenie Zamawiającego, już bardziej szczegółowo wyjaśnić ceny. Tym bardziej, że
oprócz samych wyjaśnień wykonawca przedłożył dowody w postaci umów o współpracy z
różnymi podmiotami, które odbierają od niego poszczególne frakcje odpadów np.
elektrośmieci czy opony.
W przedmiotowej sprawie Zamawiający skierował do wykonawcy żądanie złożenia
wyjaśnień, które ma charakter ogólny. Wykonawca mimo to dołożył daleko idącej należytej
staranności i przedstawił szczegółowe kalkulacje, chociaż nie musiał tego robić. Tym
samym, Zamawiający nie miał wątpliwości, że wyjaśnienia są rzetelne spójne i potwierdzają,
że zaoferowana cena jest realna. W ocenie Zamawiającego, wyjaśnienia są spójne,
konkretne, zawierające szczegółowe kalkulacje, poparte dowodami.
Zamawiający wskazał, że umowa o pracę potwierdza, co do zasady, fakt
zatrudniania. Wysokość aktualnego wynagrodzenia określa załączony ZUS DRA, z którego
wynika, że P. W. otrzymuje minimalne wynagrodzenie przewidziane przepisami prawa.
Składki odprowadzone od kwoty 3600 zł (zob. punkt na ZUS DRA –Podstawa wymiaru
składki –3600 zł). Dowodem na to, że na 2024 r. zostało przyjęte wyższe wynagrodzenie jest
punkt -
Koszty miesięczne pracowników, gdzie wskazano stawkę 4242 zł. Wykonawca do
wyjaśnień przedstawił dla wszystkich pracowników, jako podstawę kosztów, minimalne
wynagrodzenie w wysokości 4242 zł brutto.
Pracodawca, który zatrudnia pracownika z wynagrodzeniem minimalnym przy
stosunku pracy, w którym wynagrodzenie zostało ustalone jako minimalne określone
odrębnymi przepisami (wydawanym Rozporządzeniem Rady Ministrów), zobowiązany jest
do wypłaty należnego wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż obowiązujące
wynagrodzenie minimalne.
Należy zwrócić uwagę, że pracodawca ma obowiązek wypłaty
wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie, natomiast nie są
przewidziane sankcje za brak aneksu do umowy o pracę, w którym to pracodawca wskaże
znowelizowaną wartość/kwotę wynagrodzenia minimalnego. Tym samym, Zamawiający
uznał, że nie ma potrzeby żądania aneksu do umów, skoro nie wymagają tego przepisy
kodeksu pracy,
a składki są odprowadzane od najniższego wynagrodzenia określonego w
Rozporządzeniu.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, od 2022 roku obowiązują zmienione terminy
zapłaty składek ZUS. Przedsiębiorcy opłacają składki w terminie do 5, 15, i 20 dnia miesiąca.
WNPiS Marko, ja
ko jednoosobowa działalności gospodarcza, odprowadza składki do
20 dnia miesiąca. Oczywiście składki opłacane są za miesiąc, który minął, a więc składki za
styczeń 2024r. wykonawca ma opłacić do 20 lutego 2024r. Tym samym nie ma możliwości,
żeby w ramach składanych w dniu 8 stycznia wyjaśnień został dostarczony ZUS DRA za
styczeń 2024 r. Wykonawca do wyjaśnień zaoferowanej ceny wskazał wynagrodzenie w
wysokości 4242 zł brutto.
Zdaniem Zamawiającego, odległość firmy WNPiS Marko od Gminy Chlewiska ma
znaczenie
, ponieważ żeby zacząć zbierać odpady z terenu Gminy Chlewiska trzeba do niej
najpierw dojechać. Gdyby ta odległość była duża, to śmieciarka musiałby pokonywać
większą odległość, a co za tym idzie generowałoby to większe koszty dla wykonawcy.
Odległość do miejsca wykonania prac, jako czynnik pozwalający obniżyć koszty, potwierdza
orzecznictwo KIO m.in. wyrok sygn. akt: KIO 1906/21.
Zamawiający wskazał, że sam
Odwołujący w pierwszym odwołaniu wskazywał odległość 12 km, jako jeden z czynników
wpływających na cenę.
O
soba prowadząca jednoosobową dzielność gospodarczą nie wypłaca sobie pensji
tak,
jak jest to możliwe w przypadku spółek handlowych, gdzie np. prezes może otrzymywać
pensję. Taka osoba opłaca ZUS ,a zysk jego firmy jest formą „wynagrodzenia” za jego pracę.
Dlatego też koszt właściciela, po stronie kosztów, poza składkami do ZUS jest 0 zł. To co
zarobi firma jest zyskiem właściciela. Pensja dla pracownika na 12 miesięcy, to koszt 28 101
zł. Skoro właściciel sam jest kierowcą, to nie musi płacić pensji osobie, którą by zatrudnił
jako kierowcę. Pozostaje mu koszt własnych ZUS-ów, co zostało wykazane w wyjaśnieniach.
Zamawiający wskazał, że dysponuje umową na odbiór opon. Wynikają z niej
konkretne oszczędności. Skoro przedsiębiorcy umówili się między sobą na świadczenie
usług, w tym przypadku odbiór opon za określoną kwotę, to fakt, że Przedsiębiorstwo
Komunalne EKO określiło stawkę za tę frakcję na poziomie 1620 zł brutto jest tu bez
znaczenia.
Zamawiający przedstawił wyliczenie dla każdej frakcji (zał. nr 7 do pisma). Po
prawidłowym zsumowaniu, zysk wykonawcy wynosi 21 6430,92 zł brutto, co stanowi
33,02%.Trudno więc uznać, żeby taka wartość stanowiła niewielki zysk. I nawet gdyby
uznać, z czym Zamawiający się nie zgadza, że są jeszcze jakieś dodatkowe koszty „w
postaci kosztu u
bezpieczenia pojazdów wymienionych w treści wyjaśnień wykonawcy”, to i
tak zysk jest tak znaczący, że w żaden sposób nie możemy tu mówić o rażąco niskiej cenie.
Firma FHU Natura M. M. nie zbiera wskazanych
frakcji od mieszkańców, a jedynie
odbiera je z apteki. Ponieważ ma wpis do BDO na transport odbiera je z jednego punktu w
Gminie i transportuje w stosowne miejsce do podmiotu, który zajmuje się ich
zagospodarowaniem. Tym samym działanie to jest w pełni zgodne z prawem.
Wykonawca nie ma obowiązku w wyjaśnieniach odnosić się do zakresu zamówienia,
który nie jest znany. Wykonawcy mieli wycenić odbiór określonej ilość odpadów i cena
uwzględnia tą określoną ilość. To, czy i jak zmieni się liczba odpadów w poszczególnych
frakcjach,
jest niewiadomą zarówno dla wybranego wykonawcy, jak i Odwołującego. Trudno
jest, żeby wykonawca składający wyjaśnienia wyjaśnił cenę w zakresie ilości, które nie są
nikomu znane.
Szeroko prezentowane jest w orzecznictwie Izby stanowisko, zgodnie z którym, ciężar
dowodu ustalony zgodnie z art. 537 Pzp nie ma charakteru absolutnego i nie zwalnia
Odwołującego, który podnosi zarzut rażąco niskiej ceny, od obowiązku wykazania i
udowodnienia okoliczności, które czyni podstawą zarzutu rażąco niskiej ceny, zgodnie z art.
534 ust. 1 Pzp
, zwłaszcza w sytuacji, gdy Zamawiający nie miał wątpliwości co do realności
ceny oferty.
Odwołujący ograniczył się do polemiki z przedstawionymi dowodami, nie
wykazując, że zaoferowana cena jest rażąco niska - czyli taka, która jest nierealna i za którą
nie da się wykonać zamówienia. Nie przedstawił żadnych dowodów czy kalkulacji, które
wskazywałyby, że wyliczenia i dowody dostarczone przez WNPiS Marko wskazują, że
zaoferowana cena jest rażąco niska.
Zarzut naruszenia art. 18 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2022, poz. 1233) w zw. z art. 16 pkt 1
Pzp. Zarzut Odwołującego dotyczy jego zdaniem nieskutecznego utajnienia treści złożonych
wyjaśnień.
Zamawiający wskazał, że za tajemnicę przedsiębiorstwa mogą być również uznane
wyjaśnienia wykonawcy składane w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia. W wyroku z dnia 14 maja 2013 r., KIO 908/13.
W ocenie Zamawiającego, wykonawca WNPiS Marko sprostał wymogowi
udowodnienia każdej z przesłanek zawartych w definicji tajemnicy przedsiębiorstwa.
Skoro w
ykonawca ma złożyć rzetelne wyjaśnienia –to musi bazować na posiadanych
dowodach. W tym przypadku dowodem takim jest umowa z firmą NATURA. Wykonawca
WNPiS Marko nie ujawnił treści całej umowy, a jedynie wartości po jakich są odbierane od
niego odpady we wskazanych frakcjach. Bez podania tych informacji nie byłby w stanie
złożyć rzetelnych wyjaśnień. Poza tym należy pamiętać, że to WNPiS Marko jest
dysponentem tych informacji,
więc może się nimi dowolnie posługiwać.
Resumując, w ocenie Zamawiającego, wykonawca skutecznie zastrzegł tajemnicę
przedsiębiorstwa i tym samym zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.
Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty
zgromadzone w aktach sprawy i wyjaśnienia złożone przez strony i uczestnika postępowania
odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie w części.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał posiadanie legitymacji uprawniającej do
wniesienia odwołania, stosownie do dyspozycji art. 505 ust. 1 Pzp.
Wykonawca: M. P.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Wywóz
Nieczystości Płynnych i Stałych MARKO M. P. z siedzibą w Baraku skutecznie zgłosił
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, stosownie do
wymogów art. 525 ust. 1-3 Pzp.
Zarzuty naruszenia art. 226 ust. 1 pkt. 8, art. 224 ust. 5 i art. 224 ust. 6 Pzp, poprzez
zaniechanie odrzucenia oferty WNPiS Marko pomimo, iż zawiera ona rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia oraz uznanie, iż wykonawca WNPiS Marko wykazał, że
oferta tego wykonawcy nie zawiera rażąco niskiej ceny oraz zaniechanie odrzucenia oferty
WNPiS Marko w sytuacji, gdy wyjaśnienia złożone przez tego wykonawcę wraz z
załączonymi do nich dowodami nie uzasadniają ceny podanej w ofercie.
Izba stwierdziła, że powyższe zarzuty są uzasadnione. Złożone przez wykonawcę
WNPiS Marko
w dniu 8 stycznia 2024 r. wyjaśnienia wskazują, że wykonawca WNPiS Marko
nie sprostał obowiązkowi obalania domniemania istnienia rażąco niskiej ceny zaoferowanej
w przedmiotowym postępowaniu oraz nie wykazał realności zaoferowanej ceny. Pozytywna
ocena ww. wyjaśnień dokonana przez Zamawiającego jest nieuzasadniona. W konsekwencji
należało uznać, że oferta złożona przez wykonawcę WNPiS Marko podlega odrzuceniu na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp.
Jak wynika z dokumentacji postępowania, Przystępujący został wezwany pismem z
dnia 28 grudnia 2023 r. do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny, co nastąpiło w
wyniku wykonania
przez Zamawiającego wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 15
grudnia 2023 r. o sygn. akt KIO 3589/23.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że na etapie powstania obowiązku
wykonawcy udzielenia wyjaśnień w związku ze skierowanym przez Zamawiającego do niego
wezwaniem do udzielenia wyjaśnień dotyczących ceny oferty, przestaje mieć znaczenie
poziom różnicy wysokości ceny oferty w stosunku do wartości przedmiotu zamówienia lub
średniej arytmetycznej cen złożonych ofert. Na tym bowiem etapie wykonawca wezwany do
wyjaśnień musi wyjaśnić i wykazać za pomocą wszelkich możliwych dowodów, że
zaoferowana cena jest prawidłowo skalkulowana, obejmuje wszystkie realne koszty, a
ponadto przyniesie wykonawcy zysk z realizacji danego zamówienia. Wezwanie skutkuje
przyjęciem domniemania faktycznego, że cena oferty jest rażąco niska. Wykonawca musi to
domniemanie obalić, składając pełne, rzetelne, szczegółowe i wiarygodne wyjaśnienia,
poparte dowodami.
Ocenie Zamawiającego, podlegają złożone przez wykonawcę
wyjaśnienia i w tym kontekście Zamawiający podejmuje decyzję co do ewentualnego
przyjęcia lub odrzucenia oferty.
Część opisowa złożonych w dniu 8 stycznia 2024 r. przez wykonawcę WNPiS Marko
wyjaśnień ma charakter ogólnikowy, składa się w znacznej części z przywołania definicji
rażąco niskiej ceny, orzecznictwa oraz obejmuje uzasadnienie zastrzeżenia części
załączników do wyjaśnień, jako tajemnicy przedsiębiorstwa. W zakresie czynników, które
mają wpływ na obniżenie ceny oferty Przystępującego, wykonawca zasygnalizował
następujące okoliczności:
odległość siedziby firmy od Gminy to około 12 km, co pozwala obniżyć koszty paliwa,
doświadczenie w realizacji usługi na rzecz Zamawiającego - znajomość przebiegu
tras i specyfiki Gminy, co pozwala
obniżyć koszty realizacji zdania.
w
łaściciel firmy jest jednocześnie kierowcą śmieciarki, która będzie obsługiwała
przedmiotowe zadanie, co daje
oszczędność rzędu 28 101 złotych (koszty pracownika),
posiadanie samochodu na gaz,
co znacznie obniża koszty transportu,
odsprzedaż elektrośmieci, szkła i papieru, co pozwala na dodatkowy zarobek,
korzystna umowa
na odbiór opon 50 zł za tonę co generuje duże oszczędności.
Wykonawca przedstawił także w ramach wyjaśnień kalkulację kosztów w zakresie:
- koszty
transportu za poszczególne frakcje,
koszty z rozbiciem na ceny jednostkowe za poszczególne frakcje,
- k
oszty miesięczne pracowników – dwóch ładowaczy i kierowcy,
Wykonawca
skalkulował zysk z realizacji zamówienia na poziomie 4,67 %.
Zauważyć przy tym należy, że Zamawiający przedstawił własne wyliczenie dla każdej
frakcji. (zał. nr 7 do pisma). Zdaniem Zamawiającego, po prawidłowym zsumowaniu kosztów
przedstawionych przez Przystępującego w ramach wyjaśnień, zysk stanowi 33,02%.
Przystępujący nie odniósł się do powyższych wyliczeń Zamawiającego.
Z przedstawionej
przez wykonawcę WNPiS Marko kalkulacji ceny oferty wynika, że
„szczegółowe wyliczenia kosztów transportu za poszczególne frakcje” nie uwzględniają
wszystkich składników kosztów związanych z realizacją poszczególnych elementów usługi.
W
ykonawca przyjął do kalkulacji cenę paliwa na poziomie 5,10 zł za 1 litr. W kalkulacji
nie uwzględniono jakiejkolwiek rezerwy na ewentualny wzrost kosztów paliwa, które mają
bardzo
istotny wpływ na koszty realizacji przedmiotu zamówienia. Przystępujący nie
przedstawił dowodu na okoliczność, że wskazana przez niego w kalkulacji cena paliwa będzie
miała zastosowanie przez cały okres realizacji zadania. W zakresie kosztów transportu Izba
wskazuje dodatkowo, że przedstawiona przez Przystępującego faktura VAT nr
FA/
226/11/2023/P z datą 2023-11-15 dowodzi nabycia przez Przystępującego od „PETRIX" sp.
z o.o. z siedzib
ą w Tomaszowie Mazowieckim oleju napędowego za cenę netto 5,10 zł, nie
stanowi natomiast dowodu okoliczności, że cena wskazana na tej fakturze będzie ceną
obowiązującą w pełnym okresie realizacji przedmiotowego zamówienia. Przystępujący nie
wykazał w żaden sposób, że „ma zapewnioną korzystną cenę”, wskazaną w ww. fakturze.
Przystępujący wyjaśnił, że rezerwę na wypadek wzrostu kosztów paliwa założył, poprzez
możliwość zmniejszenia wypracowanego zysku.
Wykonawca WNPiS Marko
nie uwzględnił w kalkulacji ceny oferty prawidłowych
kosztów paliwa dla pojazdu MAN TRUCK TGS 18.400, wskazując jedynie koszty gazu, bez
uwzględnienia spalania oleju napędowego, przez co zaniżone zostały wyliczenia kosztów
transportu realizowane tym pojazdem.
Przystępujący przyznał ten fakt na rozprawie,
wskazując, że jest to koszt mało istotny, który jedynie w niewielkiej wysokości obniży zysk
wykonawcy.
Izba wskazuje, że nawet jeśli uznać, że nie jest to koszt znaczny, to jest to kolejny
koszt, który wpłynie na wzrost kosztów realizacji usługi i tym samym zmniejszenie kwoty zysku
przyjętego przez wykonawcę w kalkulacji ceny oferty. Niezależnie od powyższego, błąd w
kalkulacji
podważa w pewnym stopniu rzetelność wyjaśnień złożonych Zamawiającemu.
Przystępujący nie uwzględnił w kalkulacji ceny oferty kosztów ogólnych, bieżących
kosztów użytkowania pojazdów, najmu powierzchni, użytkowania i amortyzacji sprzętu
biurowego, kosztów zaangażowania pracowników pionu administracyjnego i kierowniczego,
użytkowanego sprzętu biurowego i jego amortyzacji, kosztu ubezpieczenia, serwisowania i
amortyzacji pojazdów. W skali całego zamówienia niewątpliwie są to koszty, których nie
można pominąć przy kalkulacji ceny oferty. Koszty te należało obliczyć i uwzględnić
stosunkowo do ilości realizowanych przez wykonawcę zleceń, jednak koszty te w ogóle nie
zostały uwzględnione przez wykonawcę w wyjaśnieniach.
Z
auważyć też należy, że zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia, „Wykonawca
przy sporządzeniu ofert zobowiązany jest uwzględnić ewentualny wzrost ilości odebranych
odpadów w trakcie trwania umowy.”, a ponadto „Wykonawca składając ofertę musi się liczyć
z tym, że może odebrać więcej odpadów niż szacowane, jak również mniej, dlatego wszelkie
roszczenia z tytułu zmniejszenia wynagrodzenia z powodu odebrania mniejszej ilości
odpadów będą bezpodstawne.” Wykonawca WNPiS Marko pominął powyższe ryzyko w
wyjaśnieniach, nie odnosząc się w ogóle do tej kwestii. Nie uwzględnił kosztów tego ryzyka
w wyjaśnieniach i w kalkulacji ceny oferty, co prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż
kalkulacja ceny nie uwzględnia wszelkich możliwych czynników kosztotwórczych
wynikających z opisu przedmiotu zamówienia.
Prawidłowa kalkulacja ceny i szczegółowe wyliczenie ponoszonych przez
wykonawcę kosztów oraz planowanego zysku, są elementem kluczowym wyjaśnień
składanych na wezwanie w trybie art. 224 Pzp. Niezbędnym potwierdzeniem rzetelnej
kalkulacji powinny być dowody złożone przez wykonawcę wraz z wyjaśnieniami.
Odnosząc się do dowodów załączonych do złożonych przez wykonawcę WNPiS
Marko
wyjaśnień, Izba wskazuje, że nie budzi żadnych wątpliwości fakt, że umowa o pracę
jest dowodem faktu
zatrudnienia danej osoby ze stawką wskazaną w tej umowie.
Przedłożona przez wykonawcę umowa o pracę zawarta w dniu 1 kwietnia 2021 r. wskazuje
wartość minimalnego wynagrodzenia aktualną w dacie zawarcia umowy, zatem nie dowodzi
faktu zatrudnienia
przez wykonawcę pracownika z wynagrodzeniem minimalnym w
wysokości aktualnie obowiązującej.
Odległość bazy pojazdów od terenu gminy, w której będzie realizowana usługa ma w
sposób oczywisty istotne znaczenie z punktu widzenia kosztów transportu przy realizacji
usługi objętej przedmiotem zamówienia. Podkreślić przy tym należy, że jak wykazano w
niniejszej sprawie, odległość ta w przypadku Przystępującego wynosi co najmniej ok. 25
km, a nie 12 km, którą przyjął Przystępujący do kalkulacji. Rzeczywista odległość została
ustalona na podstawie wydruku mapy
przedłożonej do akt sprawy, której Przystępujący nie
kwestionował.
W ocenie Izby, przy uwzględnieniu, że zgodnie z wyjaśnieniem Przystępującego,
również inne koszty mają zostać pokryte z zysku wskazanego w wyjaśnieniach, nie można
uznać za realne i wiarygodne wyliczenie kwoty zysku. Należy też podkreślić, że
Przystępujący nie wyliczył wartości kosztów, które mają być dodatkowo pokryte z zysku
wskazanego w wyjaśnieniach. Nie wiadomo zatem, o jaką dokładnie wartość zmniejszy się
zysk
w stosunku do przedstawionej w wyjaśnieniach kalkulacji oraz, czy realnie można
przyjąć, że jakikolwiek zysk zostanie przez przedsiębiorcę osiągnięty.
Faktem jest, że przystępujący, jako przedsiębiorca - osoba fizyczna prowadząca
działalność gospodarczą - nie otrzymuje wynagrodzenia za pracę, ponieważ nie jest
pracownikiem
w rozumieniu Kodeksu pracy. Przystępujący wskazał, że jako przedsiębiorca
zamierza osiągnąć zysk, który podał w wyjaśnieniach ceny z dnia 8 stycznia 2024 r.
Jednocześnie odnośnie serwisowania pojazdów, w tym drobnych napraw, Przystępujący
wskaz
ał na rozprawie, że są one wykonywane przez niego osobiście we własnym zakresie,
podobnie jak zarządzanie realizacją zadania, co zdaniem Przystępującego, pozwala
znacznie obniżyć koszty świadczonych usług. W ocenie Izby, nieprawdopodobne jest i nie
sposób przyjąć, że wszystkie powyższe czynności będą osobiście i w tym samym czasie
wykonywane przez przedsiębiorcę, który dodatkowo będzie wykonywał też pracę, jako
kierowca
śmieciarki, a koszt tych wszystkich czynności został uwzględniony w kwocie
wskazanej w kalkulacji, jako zysk.
Ponadto, Izba wskazuje, że zgodnie ze wpisem do BDO, firma FHU Natura M. M.
wskazana przez wykonawcę, posiada wpis wyłącznie na transport odpadów. Przystępujący
załączył do wyjaśnień Aneks do Umowy zawartej w ww. podmiotem. Przystępujący nie
wykazał jednak, że cena transportu odpadów gwarantuje zagospodarowane odpadów
zgodnie z
obowiązującymi przepisami, za co Przystępujący jest odpowiedzialny w ramach
realizacji przedmiotowego zamówienia.
Przystępujący wskazywał generalnie, że ma „margines bezpieczeństwa” w zysku,
który założył do osiągnięcia na podstawie wykonania umowy zawartej w wyniku zamówienia
publicznego z Gminą Chlewiska i w tej wartości uwzględnił także inne nieprzewidziane
okoliczności.
W ocenie Izby, wyjaśnienia Przystępującego złożone w postępowaniu odwoławczym,
w odniesieniu do wyjaśnień z dnia 8 stycznia 2024 r. nie uzasadniają przyjęcia, że złożone
Zamawiającemu wyjaśnienia przedstawiają fakt wiarygodnego i rzetelnego skalkulowania
zaoferowanej ceny. W tym zakresie
należy stwierdzić, że ocena powyższych wyjaśnień
dokonana przez Zamawiającego nie jest prawidłowa. Jak wynika z porównania stanowiska
Przystępującego prezentowanego na rozprawie oraz treści wyjaśnień złożonych
Zamawiającemu, wyjaśnienia należy uznać za niespójne, niekonkretne i niepoparte
dowodami. W
yjaśnienia Przystępującego nie uzasadniają zatem wysokości zaoferowanej
ceny, co przesądza o konieczności uznania ceny oferty za rażąco niską, tj. cenę która nie
zapewnia prawidłowej realizacji przedmiotu zamówienia, zgodnie z warunkami zamówienia i
obowiązującymi przepisami.
Stosownie do przepisu art. 224 ust. 5 Pzp,
obowiązek wykazania, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. Jak wynika z dokonanej
analizy treści wyjaśnień, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, Przystępujący
nie obalił domniemania rażąco niskiej ceny jego oferty i nie wykazał w wyjaśnieniach z dnia
8 stycznia 2024 r
., że zaoferowana cena jest realna, pokrywa wszelkie koszty konieczne do
realizacji zamówienia ponoszone przez przedsiębiorcę oraz zapewnia godziwy zysk.
Przystępujący przedstawił do akt sprawy następujące dokumenty:
- A
neks do umowy o pracę dotyczącej D. D.,
- A
neks do umowy o pracę dotyczącej P. W.,
- R
aport ZUS P RSA za 11/2023 dotyczący D. D.,
- S
zczegółowa lista płac za 12/2023 r. i 11/2023 r. dotycząca D. D.,
wydruk przelewu wynagrodzenia za pracę D. D. za miesiąc 11/2023 (przelew z
dnia 2023-12-08),
- W
ydruk przelewu wynagrodzenia za pracę D. D. za miesiąc 12/2023 (przelew z
dnia 2024-01-05),
- F
aktura VAT nr FA/226/11/2023/P z ceną oleju napędowego 5,10 zł netto,
- K
alkulacja zużycia oleju napędowego oraz gazu przez pojazd MAN TRUCK TS
- U
mowa o pracę dotycząca S. P. wraz z aneksem do umowy o pracę,
- S
kan umowy przeniesienia prawa użytkowania wieczystego z dnia 06-04-2011
zawartej w formie aktu notarialnego.
Powyższe dowody Izba uznała za spóźnione, biorąc pod uwagę, że nie zostały
złożone wraz z wyjaśnieniami na wezwanie Zamawiającego. W ramach postępowania
odwoławczego Izba jest bowiem zobowiązana dokonać oceny decyzji (czynności)
Zamawiającego w kontekście wyjaśnień i dowodów złożonych przez wykonawcę
Zamawiającemu. Postępowanie odwoławcze nie przywraca wykonawcy terminu do
korygowania lub uzupełnienia wyjaśnień i dowodów przedłożonych na wezwanie
Zamawiającego w toku badania ofert.
Zarzut naruszenia art. 18 ust. 3 PZP w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2022, poz. 1233) w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp
poprzez zaniechanie odtajnienia w całości wyjaśnień ceny, tj. wraz ze wszystkimi
załącznikami złożonych przez WNPiS Marko, co skutkuje naruszeniem uczciwej konkurencji
pomiędzy wykonawcami.
Z
arzut nie zasługuje na uwzględnienie. Przystępujący skutecznie zastrzegł załączniki
do wyjaśnień w postaci umów zawartych z kontrahentami, jako tajemnicę przedsiębiorstwa w
rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Jak wynika z dokumentacji postępowania, część wyjaśnień rażąco niskiej ceny
złożonych przez wykonawcę WNPiS Marko została zastrzeżona przez tego wykonawcę,
jako tajemnica przedsiębiorstwa, tj. w zakresie następujących załączników do wyjaśnień:
Umowa na odbiór opon z firmą S. Transport, Umowa na odbiór elektrośmieci z MB
Recycling, Umowa z Remondis Glass Recycling Polska Sp. z o.o., Cenniki za
elektrośmieci, Umowa na odbiór papieru, Umowa z FHU Natura.
Zgodnie z art. 18 ust. 1-3 Pzp,
postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne, a
zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o
udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie; przy czym, jak wynika z
dyspozycji ust. 3 -
nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w
rozumieniu przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, wraz
z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz
wykazał. że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, z tym, że
wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 222 ust. 5 Pzp.
W świetle art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, dla
skuteczności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa istotne jest wykazanie statusu
(rodzaju) informacji, objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, ich wartości gospodarczej, jak
również ich poufnego charakteru. Konieczne jest wykazanie przez wykonawcę w sposób
konkretny i nie budzący wątpliwości, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa.
Uzasadnienie
dotyczące zastrzeżenia umów zawartych przez Przystępującego z
kontrahentami,
jako tajemnicy przedsiębiorstwa, przedstawione Zamawiającemu przez
WNPiS Marko, zawiera stosowne
wyjaśnienie, że zastrzeżone załączniki stanowią źródło
wiedzy o szczegółach działalności zarówno samego wykonawcy, jak i jego kontrahentów,
posiadają wartość organizacyjną i gospodarczą dla wykonawcy, nie zostały nigdy ujawnione
do wiadomości publicznej ani przekazane innym podmiotom, zawierają informacje
dotyczące aspektów działalności wykonawcy, know-how w zakresie prowadzenia
działalności. Zastrzeżenie ww. umów, jako tajemnicy przedsiębiorstwa, jest w ocenie Izby
uzasadnione.
W umowach tych są bowiem zawarte informacje o charakterze
organizacyjnym, handlowym, informacje
dotyczące sposobów funkcjonowania i metod
działania przedsiębiorstwa Przystępującego, jak i firm, z którymi ten wykonawca
współpracuje. Charakter tych informacji, jako stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa nie
budzi wątpliwości. Ujawnienie tych informacji mogłoby negatywnie wpłynąć na pozycję
rynkową wykonawcy i narazić go na szkodę. Dodatkowo, strony podjęły działania w celu
zachowania treści zawartych umów, jako poufnych, zawierając klauzule o poufności.
Dane kontrahentów nie zostały zastrzeżone przez Przystępującego, zatem zarzut
Odwołującego w tym zakresie jest nieuzasadniony. Natomiast fakt, że niektóre dane
cenotwórcze ujawnione zostały przez Przystępującego w celu wykazania, że cena oferty nie
jest ceną rażąco niską, nie oznacza, że cała treść ww. umów nie podlega ochronie.
W przedmiotowej sprawie
Przystępujący wykazał, że przekazane Zamawiającemu i
zastrzeżone
jako
tajemnica
przedsiębiorstwa
informacje
stanowią
tajemnicę
przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Uwzględniając powyższy stan rzeczy, ustalony w toku postępowania, Izba orzekła,
jak w sentencji, na podstawie art. 554 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 557 i art. 575 ustawy
z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze
zm.) oraz § 5 pkt 1 i 2 oraz § 7 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30
grudnia 2020 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. z 2020 r.
Przewodniczący:
…………………………