KIO 170/24 WYROK Warszawa, dnia 8 lutego 2024 r.

Sygn. akt KIO 170/24 

WYROK 

Warszawa, dnia 8 lutego 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza  –  w składzie: 

Przewodnicząca:      Małgorzata Rakowska  

Protokolant:                 Patryk Pazura 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lutego 2024 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu15 stycznia 2024 r. przez wykonawcę Warbud 

S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie,  ul.  Domaniewska  32,  02-672  Warszawa  w  postępowaniu 

prowadzonym przez Muzeum Narodowe w Lublinie, ul. Zamkowa 9, 20-117 Lublin 

orzeka: 

Umarza  postępowanie  odwoławcze  w  zakresie  zarzutów  2,  3,  4  i  5  oraz  zarzutu  1  z 

wyjątkiem  dotyczącym  części  tego  zarzutu  i  żądania  modyfikacji  warunku  poprzez 

dopuszczenie wykazania się doświadczeniem zdobytym w okresie ostatnich 10 lat. 

Oddala odwołanie. 

Kosztami  postępowania  odwoławczego  obciąża  wykonawcę  Warbud  S.A.  z  siedzibą 

w Warszawie, ul. Domaniewska 32, 02-672 Warszawa i:  

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  20  000  zł  00  gr 

(słownie:  dwadzieścia tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

Warbud  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie,  ul.  Domaniewska  32,  02-672 

Warszawa 

tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy 

tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy)  poniesioną  przez  Muzeum  Narodowe  w 

Lublinie, 

ul. Zamkowa 9, 20-117 Lublin 

tytułem wynagrodzenia pełnomocnika. 

zasądza  od  wykonawcy  Warbud  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie, 

ul.  Domaniewska  32,  02-672  Warszawa  na  rzecz  Muzeum  Narodowego 

w  Lublinie,  ul.  Zamkowa  9,  20-117  Lublin 

kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy 

tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  postępowania 

odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika. 

Na  orzeczenie  -  w 

terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za 

pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  - 

Sądu Zamówień Publicznych. 

Przewodnicząca: ……………………… 

Sygn. akt: KIO 170/24 

Uzasadnienie 

Muzeum Narodowe w Lublinie, zwane dalej „Zamawiającym”, działając na podstawie 

przepisów  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (tj.:  z  dnia  14 

lipca  2023  r.,  Dz.  U.  z  2023  r.,  poz.  1605),  zwanej  dalej  „ustawą  Pzp”,  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  na  „Przebudowę  Pałacu  Lubomirskich  na  potrzeby 

Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej”. 

Ogłoszenie  o  przedmiotowym  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku 

Urzędowym  Unii  Europejskiej  z  dnia  3  stycznia  2024  r.  pod  pozycją  nr  2024/S  00004603-

W  dniu  15  stycznia  2024  r.  (pismem  z  tej  samej  daty)  wykonawca  Warbud  S.A.  z 

siedzibą  w  Warszawie,  zwany  dalej  „Odwołującym”,  wniósł  odwołanie  wobec  warunków 

zamówienia  ustalonych  przez  Zamawiającego,  zarzucając  Zamawiającemu,  naruszenie 

następujących przepisów ustawy: 

1)  art. 16 pkt 1), 2) oraz 3) ustawy Pzp w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy Pzp w zw. z art. 112 

ust.  1  oraz  ust.  2  pkt  4)  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  116  ust.  1  ustawy  Pzp  przez 

sformułowanie warunków udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznych 

lub  zawodowych  w  sposób  nadmierny,  nieproporcjonalny  i  niezwiązany  z 

przedmiotem  zamówienia,  w  zakresie  dot.  doświadczenia  wymaganego  od 

wykonawcy, 

2)  art. 16 pkt 1), 2) oraz 3) ustawy Pzp w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy Pzp w zw. z art. 112 

ust. 1 oraz ust. 2 pkt 4) Pzp w zw. z art. 116 ust. 1 ustawy Pzp 

przez sformułowanie 

warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności  technicznych  lub 

zawodowych  w  sposób  nadmierny,  nieproporcjonalny  i  niezwiązany  z  przedmiotem 

zamówienia,  w  zakresie  dot.  doświadczenia  wymaganego  od  osoby  wskazanej  na 

stanowisko Kierownika budowy, 

3)  art.  16  pkt  1),  2)  oraz  3)  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  439  ustawy  Pzp  przez  pozorne 

wprowadzenie  postanowień  dotyczących  zasad  wprowadzania  zmian  wysokości 

wynagrodzenia należnego wykonawcy - poprzez limitację zmiany wynagrodzenia do 

4)  art. 16 pkt 1), 2) oraz 3) ustawy Pzp w zw. z art. 439 ustawy Pzp przez wprowadzenie 

zasad waloryzacji będących w istocie złamaniem zasady waloryzacji wskaźnikowej - 

tj. brak jednoznacznego odesłania do wskaźnika zmiany ceny materiałów lub kosztów 

lub  wskazania  wykazu  rodzajów  materiałów  lub  kosztów,  których  zmiana  ceny 

uprawnia strony umowy do żądania zmiany wynagrodzenia, 

art.  16  pkt  1),  2)  oraz  3)  Pzp  w  zw.  z  art.  439  ustawy  Pzp  przez  uzależnienie 

waloryzacji wyłącznie od woli Zamawiającego. 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu 

dokonania  modyfikacji  warunków  zamówienia,  a  także  wprowadzenia  ewentualnych  innych 

zmian będących konsekwencją poniższych modyfikacji: 

W zakresie całego warunku doświadczenia wymaganego od wykonawcy pkt 7.2.4.1. 

SWZ  Odwołujący  wnosi  o  nakazanie  Zamawiającemu  modyfikacji  warunku  poprzez 

dopuszczenie wykazania się doświadczeniem zdobytym w okresie ostatnich 10 lat. 

W zakresie warunku opisanego w pkt 7.2.4.1.1. SWZ, Odwołujący wnosi o nakazanie 

Zamawiającemu ukształtowania warunku w następujący sposób: 

7.2.4.1.1.  wykonał  (zakończył)  co  najmniej  jedną  robotę̨  budowlaną  [realizowaną  w 
ramach  jednego  zamówienia]  polegającą̨ na remoncie, przebudowie lub rozbudowie 
obiektu  obiektu/zespołu  obiektów  w  grupie  PKOB  1261,  1262,  1263,  1272  PKOB 

1261,  1262,  1263,  1272,  1264,  1211,  1220,  1274,  wpisanego  wpisanego/wpisanych 

do  rejestru  zabytków  nieruchomych,  o  powierzchni  użytkowej  min.  4  000  m2  3  000 

m2  przy  czym  zakres  realizacji  obejmował  wykonanie  robót  budowlanych  i 

konserwatorskich,  w  tym  podbicie  i  palowanie  podziemnych  części  budynku 

budynku/zespołu  budynków  oraz  roboty  instalacyjne  sanitarne,  elektryczne  i 

teletechniczne, a wartość robót była nie mniejsza niż̇ 20.000.000 zł brutto. 

lub  ewentualnie  poprzez  rozbicie  ww.  warunku  na  3  składowe  (z  dopuszczeniem 

doświadczenia obejmującego zespół obiektów/budynków): 

7.2.4.1.1.A wykonał (zakończył) co najmniej jedną robotę budowlaną [realizowaną w 

ramach  jednego  zamówienia]  polegającą  na remoncie,  przebudowie lub rozbudowie 

obiektu/zespołu obiektów wpisanego/wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych, 

o  powierzchni  użytkowej  min.  3000m2  przy  czym  zakres  realizacji  obejmował 

wykonanie robót  budowlanych i  konserwatorskich a  wartość  robót  była  nie mniejsza 

niż 20.000.000 zł brutto. 

oraz 

7.2.4.1.1.B  wykonał  (zakończył)  co  najmniej  jedną  robotę  budowlaną  polegającą  na 

remoncie,  przebudowie  lub  rozbudowie  obiektu  w  ramach  której  wykonano  pod 

budynkiem,  metodą  palowania  co  najmniej  jedną  kondygnację  podziemną  o 

powierzchni co najmniej 1000 m2, przy czym wartość wykonanych prac wynosiła co 

najmniej 10 000 000,00 zł brutto 

oraz 

7.2.4.1.1C  wykonał  (zakończył)  co  najmniej  jedną  robotę  budowlaną  polegającą  na 

wykonaniu  instalacji  sanitarnych,  elektrycznych  i  teletechnicznych  na  obiekcie  o 

powierzchni użytkowej min. 3 000 m2. 

W zakresie warunku opisanego w pkt 7.2.4.1.4 SWZ Odwołujący wnosi o nakazanie 

Zamawiającemu  modyfikacji  ww.  warunku  poprzez  dopuszczenie  wykazania  się 

doświadczeniem również w formule „wybuduj”. 

W  zakresie  warunku  pkt  7.2.4.2.2.1.  dotyczącego  Kierownika  budowy,  Odwołujący 

wnosi o modyfikację jednego z wymagań w następujący sposób: 

co  najmniej  1  osobą  zdolną  do  pełnienia  funkcji  Kierownika  budowy  posiadającą 

wymagane  uprawnienia  budowlane  do  kierowania  robotami  budowlanymi  bez 

ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. Osoba to powinna: 

spełniać  warunki  określone  w  art.  37c  ustawy  z  dnia  23  lipca  2003  r.  o  ochronie 

zabytków i opiece nad zabytkami; 

posiadać  doświadczenie  w  pełnieniu  funkcji  kierownika  budowy,  polegające  na 

wykonywaniu tej funkcji przez co najmniej 60 miesięcy, i w tym co najmniej przez 12 

miesięcy w ostatnich 5 latach przed upływem terminu składania ofert, 

posiadać  doświadczenie  kierowania  budową  lub  robotami  lub  kontraktem  przy  co 

najmniej jednej inwestycji polegającej na remoncie lub/i rozbudowie lub/i przebudowie 

budynku  budynku/zespołu  budynków  wpisanego/ych  do  rejestru  zabytków  lub 

inwentarza  muzeum  będącego  instytucją  kultury  o  wartości  robót  budowlanych  co 

najmniej  7.000.000,00  zł  brutto,  w  zakres  których  wchodziły  prace  związane  z 

aranżacjami muzealnymi. Zakres prac musi także obejmować prace rewaloryzacyjne i 

renowacyjne. 

Uwaga! 

Za sprawowanie funkcji kierownika budowy Zamawiający uzna tylko takie inwestycje, 

w  ramach  których  proponowana  osoba  piastowała  funkcję  kierownika  budowy  lub 

robót przez co najmniej 70% okresu realizacji, liczonego od dnia rozpoczęcia robót do 

dnia ostatecznego odbioru robót przez Inwestora (Zamawiającego). 

Lub ewentualnie: 

co  najmniej  1  osobą  zdolną  do  pełnienia  funkcji  Kierownika  budowy  posiadającą 

wymagane  uprawnienia  budowlane  do  kierowania  robotami  budowlanymi  bez 

ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. Osoba to powinna: 

spełniać  warunki  określone  w  art.  37c  ustawy  z  dnia  23  lipca  2003  r.  o  ochronie 

zabytków i opiece nad zabytkami; 

posiadać  doświadczenie  w  pełnieniu  funkcji  kierownika  budowy,  polegające  na 

wykonywaniu tej funkcji przez co najmniej 60 miesięcy, i w tym co najmniej przez 12 

miesięcy w ostatnich 5 latach przed upływem terminu składania ofert, 

posiadać  doświadczenie  kierowania  budową  lub  robotami  lub  kontraktem  przy  co 

najmniej jednej inwestycji polegającej na remoncie lub/i rozbudowie lub/i przebudowie 

budynku budynku/zespołu budynków wpisanego/ych wpisanego do rejestru zabytków 

lub inwentarza muzeum będącego instytucją kultury o wartości robót budowlanych co 

najmniej 7.000.000,00 zł brutto i powierzchni co najmniej 2000 m2, w zakres których 

wchodziły  prace  związane  z  aranżacjami  muzealnymi.  Zakres  prac  musi  także 

obejmować prace rewaloryzacyjne i renowacyjne. 

Uwaga! 

Za sprawowanie funkcji kierownika budowy Zamawiający uzna tylko takie inwestycje, 

w  ramach  których  proponowana  osoba  piastowała  funkcję  kierownika  budowy  lub 

robót przez co najmniej 70% okresu realizacji, liczonego od dnia rozpoczęcia robót do 

dnia ostatecznego odbioru robót przez Inwestora (Zamawiającego). 

W  zakresie  waloryzacji  umownej  w  §17  ust.  11  –  17  Odwołujący  wnosi  nakazanie 

Zamawiającemu ukształtowania zasad waloryzacji w następujący sposób: 

„11.  Niezależnie  od  postanowień  ust.  3  pkt  1)  Strony  przewidują  możliwość 

wprowadzenia  zmian  w  wysokości  należnej  Wykonawcy,  w  przypadku  zmiany  cen 

materiałów  lub  kosztów  związanych  z  realizacją  przedmiotu  umowy.  Przez  zmianę 

cen materiałów lub kosztów rozumie się wzrost odpowiednio cen lub kosztów, jak i ich 

obniżenie  względem  ceny  lub  kosztu  przyjętych  w  celu  ustalenia  wynagrodzenia 

Wykonawcy zawartego w ofercie. 

12.  Kwoty  płatne Wykonawcy  będą  korygowane dla oddania wzrostów  lub  spadków 

cen zgodnie z poniższymi zapisami. 

13.  Waloryzacja  będzie  odbywać  się  w  oparciu  o  wskaźnik  zmian  cen  obiektów 

publicznych 

publikowany  przez  Sekocenbud,  dostępny  w  publikacji  Zagregowane 

Wskaźniki  Waloryzacyjne  (ZWW)  w  układzie  kwartał  bieżący  do  kwartał  poprzedni, 

dotyczący kolejnych kwartałów począwszy od kwartału otwarcia oferty, do kwartału, w 

którym została wystawiona faktura VAT. W przypadku, gdyby w/w wskaźnik przestał 

być dostępny, strony uzgodnią inny, najbardziej zbliżony wskaźnik publikowany przez 

Sekocenbud. 

14.  Wskaźnik  waloryzacji  Ww  (n)  przez  który  należy  każdorazowo  przemnożyć 

wartość  faktury  VAT  za  n-ty  miesiąc  powstaje  poprzez  przemnożenie  przez  siebie 

wskaźników zmian cen obiektów publicznych dla kolejnych kwartałów począwszy od 

kwartału, w którym nastąpiło otwarcie oferty (kwartał 0 gdy wskaźnik jest równy 0) do 

kwartału  za  który  nastąpi  wystawienie  faktury  (kwartał  n-ty)  wg  poniższego  wzoru:  

(…) 

gdzie: 

„Ww (n)" –wskaźnik waloryzacji dla n-tego kwartału; 

„a"  -  stały  współczynnik  o  wartości  0,1  obrazujący  część  wynagrodzenia,  które  nie 

podlega waloryzacji (element niewaloryzowany). 

„W0" – wskaźnik „0” z miesiąca otwarcia oferty = 0 

„W1"  –  wskaźnik  „1”  z  następnego  kwartału  po  miesiącu  otwarcia  oferty  (wskaźnik 

zmian cen obiektów publicznych publikowany przez Sekocenbud, w układzie kwartał 

bieżący do kwartał poprzedni) 

„W2”,  „W3",…  –  wskaźniki  „2”,  „3”,  …  z  kolejnych  kwartałów  po  kwartale  otwarcia 

oferty  (zmian  cen  obiektów  publicznych  publikowany  przez  Sekocenbud,  w  układzie 

kwartał bieżący do kwartał poprzedni) 

Wn-1

–  wskaźnik  „n-1”  z  kwartału  poprzedzającego  kwartał  za  który  nastąpi 

wystawienie  faktury  (zmian  cen  obiektów  publicznych  publikowany  przez 

Sekocenbud, w układzie kwartał bieżący do kwartał poprzedni) 

„Wn"  –  wskaźnik  „n”  z  kwartału  za  który  nastąpi  wystawienie  faktury  (zmian  cen 

obiektów publicznych publikowany przez Sekocenbud, w układzie kwartał bieżący do 

kwartał poprzedni) 

15.  Ilorazy  wskaźników  cen  należy  obliczać  z  dokładnością  do  trzech  miejsc  po 

przecinku. Natomiast wynik iloczynów tj. wskaźnik waloryzacji Ww (n) należy obliczać 

z dokładnością do 4 miejsc po przecinku. 

16. Kwoty netto płatne Wykonawcy będą waloryzowane miesięcznie począwszy od 6 

miesiąca  po  podpisaniu  Umowy  do  osiągnięcia  limitu  waloryzacji  +/-  15% 

wynagrodzenia umownego netto. Z powodu braku aktualnego wskaźnika (publikacja 

wskaźników  w  biuletynach  Sekocenbud  odbywa  się  z  opóźnieniem)  waloryzacja  z 

bieżącego  okresu rozliczeniowego  zostanie  wyliczona  ostatecznie,  gdy  Sekocenbud 

opublikuje  wskaźnik  dla  danego  miesiąca  objętego  rozliczeniem  wynagrodzenia 

Wykonawcy.  Występując  o  rozliczenie  wynagrodzenia  za  dany  miesiąc  realizacji 

świadczeń,  Wykonawca  obliczy  wstępne  wartości  zwaloryzowanych  kwot  dla 

świadczeń  zrealizowanych  w  każdym  miesiącu,  używając  ostatnich  z  wyliczonych 

wskaźników  waloryzacji.  Ustalone  w  ten  sposób  wartości  będą  skorygowane  z 

zastosowaniem  wskaźnika  waloryzacji  właściwego  dla  miesiąca,  którego  dotyczyło 

dane rozliczenie wynagrodzenia Wykonawcy, niezwłocznie po ich publikacji. 

17.  W  sytuacji,  gdy  rozliczenie  wynagrodzenia Wykonawcy  będzie  dotyczyło  okresu 

rozliczeniowego  w  skład,  którego  będą  wchodziły  dwa  lub  więcej  kwartałów,  jako 

właściwy  wskaźnik  waloryzacji  należy  przyjmować  średnią  arytmetyczną  ze 

wskaźników  waloryzacji  wyliczonych  dla  kolejnych  kwartałów  objętych  okresem 

rozliczeniowym. 

Przedłużenie terminu składania ofert o czas niezbędny na przygotowanie oferty, tj. co 

najmniej do dnia 02.04.2024r 

W  uzasadnieniu odwołania Odwołujący  podniósł  m.in.,  że  zgodnie z treścią art.  112 

ustawy Pzp Zamawiający określa warunki udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny 

do  przedmiotu  zamówienia  oraz  umożliwiający  ocenę  zdolności  wykonawcy  do  należytego 

wykonania  zamówienia,  w  szczególności  wyrażając  je  jako  minimalne  poziomy  zdolności. 

Natomiast art. 116 ust. 1 ustawy Pzp stanowi, iż w odniesieniu do zdolności technicznej lub 

zawodowej  zamawiający  może  określić  warunki  dotyczące  niezbędnego  wykształcenia, 

kwalifikacji  zawodowych,  doświadczenia,  potencjału  technicznego  wykonawcy  lub  osób 

skierowanych  przez  wykonawcę  do  realizacji  zamówienia,  umożliwiające  realizację 

zamówienia  na  odpowiednim  poziomie  jakości.  Zastrzeganie  zbyt  wygórowanych  i 

nieproporcjonalnych  warunków  udziału  w  postępowaniu,  prowadzi  ponadto  do 

niegospodarnego  wydatkowania  środków  publicznych  -  wydatkowania  ich  w  wysokościach 

nadmiarowych  w  stosunku  do  cen  jakie  Zamawiający  mógłby  otrzymać  od  wykonawców 

posiadających  doświadczenie  analogiczne  do  wymaganego  dokumentacją  postępowania, 

jednak nie aż tak kazuistycznie określone i obejmujące dłuższy okres niż wymagane 5 lat, a 

w konsekwencji wystarczające do realizacji zamówienia. 

Przedmiotowe  postępowanie  jest  kolejnym  postępowaniem  prowadzonym  przez 

Zamawiającego  na  ten  sam  przedmiot  zamówienia.  Poprzednie  postępowanie  zostało 

unieważnione,  gdyż  wpłynęła  tylko  jedna  oferta,  której  cena  znacznie  przekroczyła  kwotę, 

którą  Zamawiający  zamierzał  przeznaczyć  na  realizację  zamówienia.  W  poprzednim 

postępowaniu  wpłynęło  wiele  pytań  zawierających  prośby  wykonawców  o  zliberalizowanie 

postawionych  warunków  udziału  w  postępowaniu  w  celu  dopuszczenia  większej  ilości 

wykonawców  i  zwiększenia  konkurencyjności  postępowania.  Zamawiający  zmienił,  co 

prawda,  warunki  udziału  w  postępowaniu,  jednak  zmienione  warunki  nadal  utrudniały 

konkurencję  w  postępowaniu  czego  dowodem  jest  okoliczność,  iż  wpłynęła  tylko  jedna 

oferta.  Pomimo  tego,  w  aktualnie  prowadzonym  postępowaniu  Zamawiający  powtórzył 

warunki z poprzedniego postępowania. 

Warunki  udziału  w  postępowaniu  są  na  tyle  kazuistyczne,  że  zgodnie  z  najlepszą 

wiedzą  Odwołującego,  spełniają  je  nie  więcej  niż  dwa  podmioty.  W  przykładowych 

postępowaniach  prowadzonych  na  obiektach  wpisanych  do  rejestru  zabytków,  warunki  nie 

były aż tak rygorystyczne.  

II.  Zarzuty  dotyczące  warunku  zdolności  technicznej  i  zawodowej  w  zakresie 

doświadczenia wykonawcy. 

Zarzut dotyczący wszystkich warunków w zakresie doświadczenia wykonawcy. 

1.  Zgodnie  z  pkt  7.2.4.1.  SWZ  Zamawiający  postawił  następujące  warunki  udziału  w 

postępowaniu w zakresie doświadczenia wymaganego od wykonawcy: 

7.2.4.1.  Wykonawca  zobowiązany  jest  wykazać́,  że  w  okresie  ostatnich  pięciu  lat  przed 

upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy, w tym 

okresie: 

7.2.4.1.1.  wykonał (zakończył)  co  najmniej  jedną  robotę̨ budowlaną [realizowaną w ramach 
jednego zamówienia] polegającą̨ na remoncie, przebudowie lub rozbudowie obiektu w grupie 
PKOB  1261,  1262,  1263,  1272  wpisanego  do  rejestru  zabytków  nieruchomych,  o 

powierzchni  użytkowej  min.  4  000  m2  przy  czym  zakres  realizacji  obejmował  wykonanie 

robót  budowlanych  i  konserwatorskich,  w  tym  podbicie  i  palowanie  podziemnych  części 

budynku  oraz  roboty  instalacyjne  sanitarne,  elektryczne  i  teletechniczne,  a  wartość́  robót 

była nie mniejsza niż̇ 20.000.000 zł brutto. 

7.2.4.1.2.  wykonał (zakończył)  co  najmniej  jedną  robotę̨ budowlaną [realizowaną w ramach 
jednego  zamówienia]  polegającą̨  na  remoncie,  przebudowie  lub  rozbudowie  obiektu 
wpisanego do rejestru zabytków nieruchomych, o powierzchni użytkowej min. 2 000 m2 oraz 

wartości robót budowlanych co najmniej 20.000.000 zł brutto, 

7.2.4.1.3.  wykonał (zakończył)  co  najmniej  jedną  robotę̨ budowlaną [realizowaną w ramach 
jednego  zamówienia]  polegającą̨  na  remoncie,  przebudowie  lub  rozbudowie  obiektu 
wpisanego  do  rejestru  zabytków  nieruchomych  o  wartości  min.  10.000.000  zł  brutto,  przy 

czym zakres realizacji obejmował wykonanie robót budowlanych i konserwatorskich, 

7.2.4.1.4.  opracował  projekt  aranżacji  muzealnej  i  wykonał  aranżację  muzealną  na 

powierzchni  min.  500  m  2  ,  a  wartości  prac  aranżacyjnych  nie  może  być  mniejszej  niż 

3.000.000 zł brutto, 

7.2.4.1.5.  wykonał  (zakończył)  aranżację  co  najmniej  jednej  wystawy  stałej  interaktywnej, 

obejmującej  swoim  zakresem  co  najmniej  architekturę  wnętrz,  grafikę  oraz  zabudowy 

wystawiennicze  o  powierzchni  wystawy  minimum  350  m2  dla  muzeum  lub  innej  instytucji 

zajmującej  się  wystawiennictwem  dzieł  sztuki,  eksponatów  historycznych  lub 

wystawienniczym prezentowaniem treści historycznych, 

7.2.4.1.6. wykonał (zakończył) i uruchomił co najmniej jeden system zarządzania ekspozycją 

lub  systemem  zarządzania  treścią  i  urządzeniami  wraz  z  dostawą,  montażem  i 

uruchomieniem  kompletnego  systemu  zarządzania  obejmującego  system  audio,  system 

wideo  oraz  oprogramowanie  stanowisk  interaktywnych,  przy  czym  wartość  dostawy  wraz z 

montażem i uruchomieniem kompletnego systemu zarządzania oraz dostawą infrastruktury i 

wyposażenia ekspozycji nie może być mniejsza niż 2.000. 000,00 zł brutto. 

Odwołujący  podkreślił,  iż  Zamawiający  w  sposób  całkowicie  nieuzasadniony 

ogranicza  okres,  w  którym  wykonawcy  mogą  legitymować  się  doświadczeniem,  jedynie  do 

ostatnich  5  lat  przed  terminem  składania  ofert.  Biorąc  pod  uwagę  przedmiot  zamówienia, 

którym  jest  wykonanie  przebudowy  pałacu  wpisanego  do  rejestru  zabytków  na  potrzeby 

muzeum,  żądanie  wykazania  się  doświadczeniem  wyłącznie  z  ostatnich  5  lat,  stanowi 

nieuzasadnione  ograniczenie  dostępu  do  zamówienia.  Zwrócić  należy  uwagę,  iż 

doświadczenie  przy  podobnych  realizacjach  zdobyte  w  ostatnich  10  latach  niczym  się  nie 

różni od doświadczenia zdobytego w ciągu ostatnich 5 lat. W ciągu ostatnich 5 lat nie doszło 

bowiem w tym zakresie do rozwoju żadnej szczególnej technologii, która uzasadniałaby takie 

ograniczenie.  Podkreślenia  wymaga,  iż  robót  budowlanych  na  zabytkach  o  parametrach 

wymaganych  przez  Zamawiającego  nie  wykonuje  się  w  Polsce  zbyt  dużo.  Zatem 

ograniczenie  okresu  z  którego  można  posłużyć  się  doświadczeniem  prowadzi  wprost  do 

ograniczenia uczciwej konkurencji i znacznego zawężenia kręgu potencjalnych wykonawców 

mogących wziąć udział w postępowaniu i zrealizować zamówienie. 

Zarzut dotyczący doświadczenia opisanego w pkt 7.2.4.1.1. SWZ 

W pkt 7.2.4.1.1. SWZ Zamawiający wymaga następującego doświadczenia: 

wykonał  (zakończył)  co  najmniej  jedną  robotę  budowlaną  [realizowaną  w  ramach  jednego 

zamówienia] polegającą na remoncie, przebudowie lub rozbudowie obiektu w grupie PKOB 

1261,  1262,  1263,  1272  wpisanego  do  rejestru  zabytków  nieruchomych,  o  powierzchni 

użytkowej  min.  4  000  m2  przy  czym  zakres  realizacji  obejmował  wykonanie  robót 

budowlanych  i  konserwatorskich,  w  tym  podbicie  i  palowanie  podziemnych  części  budynku 

oraz  roboty  instalacyjne  sanitarne,  elektryczne  i  teletechniczne,  a  wartość  robót  była  nie 

mniejsza niż 20.000.000 zł brutto. 

Jest  to  warunek  zbyt  szczegółowo  opisany,  zawężający  dostęp  do  udziału  w 

postępowaniu  i  nieproporcjonalny  do  pozostałych  warunków  dotyczących  robót 

budowalnych, tj. opisanych w pkt 7.2.4.1.2., 7.2.4.1.3. SWZ. 

Zamawiający w ww. warunku wymaga posiadania doświadczenia na jednym budynku 

dla którego stawia szereg szczegółowych wymagań, takich jak: 

a) ograniczenie klasyfikacji obiektu do grupy PKOB 1261, 1262, 1263, 1272. 

Ograniczenie  to  jest  całkowicie  nieuzasadnione.  Przywołane  powyżej  grupy  obejmują 

zarówno  obiekty  kulturalne  typu  muzea,  szkoły,  kina,  itp.  ale  również  obiekty  w  ogóle  nie 

związane  z  przedmiotem  zamówienia  jak  budynki  schronisk  dla zwierząt,  budynki  ogrodów 

zoologicznych,  budynki  sakralne  (kościoły,  cerkwie,  meczety,  itp.).  Dlatego  też  dla 

Odwołującego niezrozumiałym jest dlaczego Zamawiający dopuścił obiekty w żaden sposób 

niezwiązane z przedmiotem zamówienia, a jednocześnie nie dopuścił obiektów z innych grup 

PKOB które o wiele bardziej są zbliżone do przedmiotu zamówienia jak chociażby budynki z 

klasy PKOB 1264, w której klasyfikuje się budynki szpitali, PKOB 1211, w której klasyfikuje 

się budynki hoteli, PKOB 1220, w której klasyfikuje się budynki handlowo-usługowe, PKOB 

1274 w której klasyfikuje się budynki koszarowe, PKOB 1220, w której klasyfikuje się budynki 

biurowe. Wymaganie aby  budynek  był  wpisany do  rejestru  zabytków  nieruchomych  jest  już 

wystarczającym  zawężeniem  możliwości  wykazania  się  przez  wykonawców  posiadanym 

doświadczeniem,  a  dodatkowe  jego  zawężenie  jedynie  do  czterech  klas  PKOB  w  sposób 

znaczący  ogranicza  dostęp  do  zamówienia  potencjalnym  wykonawcom.  Ograniczenie 

referencyjnych  budynków,  które  i  tak  muszą  być  wpisane  rejestru  zabytków,  również  przez 

pełnioną  funkcję  jest  zatem  ograniczeniem  nie  tylko  nieuzasadnionym,  ale  również 

niezrozumiałym.  Z  punktu  widzenia  wymagania  figurowania  w  rejestrze  zabytków  nie  ma 

bowiem różnicy pomiędzy remontem zabytkowego budynku szkolnego, kościelnego, czy też 

schroniska  dla  zwierząt  (które  Zamawiający  dopuścił)  a  remontem  zabytkowego  budynku 

koszarowego,  hotelowego,  biurowego  czy  też  szpitala.  Dodatkowo  podkreślić  należy,  że 

budynek będący przedmiotem postępowania w nieodległej przeszłości (ok. 6 lat temu) nie był 

budynkiem  muzealnym  lecz  budynkiem  dydaktycznym  należącym  do  Uniwersytetu  Marii 

Curie  Skłodowskiej.  W  budynku  tym  oprócz  sal  dydaktycznych  znajdowały  się  również 

pomieszczenia biurowo-administracyjne. 

b)  ograniczeniem  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  wymaganej  powierzchni 

użytkowej min 4 000,00 m2 

Według  pkt.  9.1  Podstawowe  dane  techniczne  z  Opisu  Technicznego  Projektu  Budowlano 

Architektonicznego  powierzchnia  użytkowa  całego  budynku  (już  po  przebudowie  i 

powiększeniu  budynku  o  dwie  kondygnacje  podziemne)  wynosi  4  026,52  m2.  W  ramach 

przedmiotu  zamówienia  należy  pod  istniejącym  budynkiem  wykonać  dwie  kondygnacje 

podziemne  jako  nowe  konstrukcje  i  dokonać  przebudowy  istniejącej  zabytkowej  części 

budynku  o  pow.  ok.  3000,00  m2.  Zatem  przebudowywana  zabytkowa  część  posiada 

powierzchnię  znacznie  mniejszą  niż  powierzchnia  wymagana  w  warunku.  Powoduje  to,  iż 

wymaganie doświadczenia na obiekcie wpisanym do rejestru zabytków o pow. 4 000,00 m2 

jest  nieproporcjonalne  do  zabytkowej  części  budynku  wynoszącej  ok.  75%  wymaganej 

referencyjnie  powierzchni,  co  w  konsekwencji  oznacza,  iż  cały  warunek  jest 

nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia. 

c) wymaganie doświadczenia w realizacji podbicia i palowania podziemnych części budynku 

Wpisanie tego wymogu do całości warunku opisanego w pkt. 7.2.4.1.1. wymaga posiadania 

doświadczenie w podbiciu i palowaniu budynku zabytkowego i to z określonej grupy PKOB. 

Jest  to  wymóg  całkowicie  nieuzasadniony  i  mający  na  celu  jedynie  ograniczenie  uczciwej 

konkurencji,  gdyż  nie  ma  absolutnie  żadnych  przesłanek  technicznych  do  wymagania  od 

wykonawcy  aby  doświadczenie  w  palowaniu  miał  wyłącznie  na  konkretnym  budynku  i  to  z 

zawężonej  klasy  PKOB.  Nie ma bowiem  różnicy  w  robotach  budowlanych polegających  na 

podbiciu  budynku  zabytkowego  od  takich  samych  robót  dotyczących  np.  starej  kamienicy 

która nie jest wpisana do rejestru zabytków. Niezależnie od rodzaju budynku i jego lokalizacji 

dla  takich  prac  wykonuje  się  indywidualną  dokumentację  techniczną  i  monitoring 

prowadzonych  prac.  Dlatego też  w  ocenie Odwołującego  nie jest  istotne  gdzie  wykonawca 

nabył doświadczenie w tych pracach i na jakim obiekcie, ważne jest aby takie doświadczenie 

posiadał. Przy czym doświadczenie takie mogło być zdobyte nawet w ramach takiej realizacji 

przy której wykonawca wykonywał wyłącznie roboty fundamentowe i konstrukcyjne. 

Dodatkowo,  nie  bez  znaczenia  dla  zarzutu  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania 

wykonawców  jest  okoliczność,  iż  Zamawiający  w  sposób  bardzo  lakoniczny  i  oszczędny 

opisał  ww.  warunek.  Zamawiający  wymaga  bowiem  wyłącznie  podbicia  i  palowania 

podziemnej  części  budynku  bez  określenia  jakichkolwiek  minimalnych  parametrów 

charakterystycznych.  W  przedmiotowym  postępowaniu  wykonanie  palowania  jest  robotą 

niezwykle  skomplikowaną  i  wymagającą,  gdyż  pod  istniejącym  budynkiem  należy  wykonać 

dwie kondygnacje podziemne. Roboty te stanowią największy udział prac konstrukcyjnych w 

całości  przebudowy.  Dlatego  niezrozumiałe  jest  takie  ukształtowanie  warunku  przez 

Zamawiającego, przy którym wykonawca, który wykonywał takie roboty o tej wielkości i skali 

trudności  na  innych  obiektach  (ale  akurat  nie  zabytkowych  i  np.  nie  wyposażonych  w 

instalacje) nie może wziąć udziału w postepowaniu, a inny wykonawca który wykonał np. 5 

pali wzmacniających narożnik budynku już potencjalnie ten warunek spełnia. 

d) wymaganie wykonania robót instalacyjnych sanitarnych, elektrycznych, teletechnicznych 

Wymaganie  wykonania  instalacji  na  budynku  wpisanym  do  rejestru 

zabytków,  który 

dodatkowo  jest  z  zawężonej  klasyfikacji  PKOB  i  jest  posadowiony  na  palach  nie  ma 

racjonalnego  uzasadnienia.  Niezależnie  od  rodzaju  budynku  (nowy,  stary,  zabytkowy,  itp.) 

instalacje  wykonuje  się  z  nowych  materiałów,  produkowanych  wg.  aktualnych  norm  i 

wytycznych  i  nie  ma  absolutnie  żadnego  znaczenia  czy  te  instalacje  wykonuje  się  na 

obiekcie wpisanym do rejestru zabytków czy też nie. W zdecydowanej większości 98% są to 

instalacje  ukryte  pod  tynkami  i  innymi  okładzinami,  a  ich  montaż  niczym  się  nie  różni  od 

montażu np. w kamienicy na śródmieściu, która nie jest wpisana do rejestru zabytków. 

e) wymaganie aby wszystkie ww. roboty były wykonane na jednym budynku 

Wymaganie to jest całkowicie nieuzasadnione, a w zestawieniu z pozostałymi wymaganiami, 

znacząco ogranicza dostęp do uzyskania zamówienia potencjalnym wykonawcom. 

Bardzo  często,  przy  rewitalizacji  obiektów  zabytkowych  remontuje  się  cały  zespół 

budynków/obiektów co jest przedsięwzięciem dużo bardziej skomplikowanym pod względem 

logistycznym  i  organizacyjnym,  niż  w  przypadku  tylko  jednego  budynku  czy  obiektu.  Tym 

samym,  wykonawca,  który  posiada  większe  doświadczenie,  gdyż  dotyczące  zespołu 

budynków/obiektów, nie spełni warunku postawionego przez Zamawiającego. 

Zarzuty dotyczące warunku opisanego w 7.2.4.1.4. SWZ 

W pkt: 7.2.4.1.4. SWZ Zamawiający wymaga: 

opracował  projekt  aranżacji  muzealnej  i  wykonał  aranżację  muzealną  na  powierzchni  min. 

500 m2 , a wartość prac aranżacyjnych nie może być mniejsza niż 3.000.000 zł brutto. 

Powyższy  warunek  w  sposób  zdecydowany  ogranicza  udział  w  postępowaniu  poprzez 

znaczące  zawężenie  grupy  podmiotów  mogących  spełnić  powyższy  warunek  dlatego  też 

wnosimy  o  rozbicie  w/w  warunku  na  możliwość  oddzielnego  wykazania  się  wykonaniem 

projektu aranżacji muzealnej o pow. min 500 m2, i oddzielnym wykazaniem się wykonaniem 

aranżacji o wartości prac nie mniejszej niż 3 000 000,00 zł brutto. 

Przedmiotowe  postępowanie,  pomimo  wskazania  w  SWZ,  iż  jest  prowadzone  w  formule 

„zaprojektuj  i  wybuduj”  w  rzeczywistości  jest  prowadzone  w  formule  wybuduj  ,  gdyż 

Zamawiający  posiada  już  Projekt  Zagospodarowania  Terenu,  Projekt  Architektoniczno-

Budowlany,  Projekt  Techniczny  branży  konstrukcyjnej,  Projekt  Rozbiórki,  Projekty 

Budowlane  dla  instalacji  sanitarnych:  gaszenia  gazem,  grzewczej  i  chłodniczej,  wentylacji, 

wodno-

kanalizacyjnej,  Projekty  budowlane  dla  instalacji  elektrycznych  silno  i  słabo-

prądowych,  Projekty  techniczne  przyłączy,  Program  Funkcjolno-Użytkowy  opracowany  na 

podstawie  szeregu  inwentaryzacji,  badań  i  ekspertyz  i  opinii  oraz  Układ  Funkcjonalno-

Przestrzenny,  a  wykonawca  będzie  miał  obowiązek  wykonać  jedynie  część  projektów 

technicznych  i  ewentualnie projekt  wykonawczy.  Tym  samym  wymaganie doświadczenia w 

realizacjach zaprojektuj i wybuduj jest nadmiernym ograniczeniem dostępu do zamówienia. 

III. Zarzuty dotyczące warunku zdolności technicznej i zawodowej w zakresie doświadczenia 

osoby wskazanej na stanowisko 

Zgodnie z pkt 7.2.4.2. SWZ Wykonawca zobowiązany jest wykazać, że dysponuje osobami, 

które  będą̨  skierowane  przez  Wykonawcę  do  realizacji  zamówienia,  umożliwiającymi 
realizację zamówienia na odpowiednim poziomie jakości, tj.: 

7.2.4.2.2.  Osobami  posiadającymi  wymagane  uprawnienia  budowlane  do  kierowania 

robotami  budowlanymi  [osoby  tworzące  kluczowy  zespół  do  kierowania  robotami 

budowlanymi]: 

7.2.4.2.2.1. co najmniej 1 osobą zdolną do pełnienia funkcji Kierownika budowy posiadającą 

wymagane uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w 

specjalności konstrukcyjno- budowlanej. Osoba to powinna: 

− spełniać warunki określone w art. 37c ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i 

opiece nad zabytkami; 

−  posiadać  doświadczenie  w  pełnieniu  funkcji  kierownika  budowy,  polegające  na 

wykonywaniu  tej  funkcji  przez  co  najmniej  60  miesięcy,  i  w  tym  co  najmniej  przez  12 

miesięcy w ostatnich 5 latach przed upływem terminu składania ofert, 

− posiadać doświadczenie kierowania budową lub robotami lub kontraktem przy co najmniej 

jednej  inwestycji  polegającej  na  remoncie  lub/i  rozbudowie  lub/i  przebudowie  budynku 

zabytkowego  wpisanego  do  rejestru  zabytków  lub inwentarza  muzeum  będącego  instytucją 

kultury o powierzchni użytkowej min. 2 000 m2 i wartości robót co najmniej 20.000.000,00 zł 

brutto. Zakres prac musi także obejmować prace rewaloryzacyjne i renowacyjne. 

− posiadać doświadczenie kierowania budową lub robotami lub kontraktem przy co najmniej 

jednej  inwestycji  polegającej  na  remoncie  lub/i  rozbudowie  lub/i  przebudowie  budynku 

wpisanego  do  rejestru  zabytków  lub  inwentarza  muzeum  będącego  instytucją  kultury  o 

wartości robót budowlanych co najmniej 7.000.000,00 zł brutto, w zakres których wchodziły 

prace  związane  z  aranżacjami  muzealnymi.  Zakres  prac  musi  także  obejmować  prace 

rewaloryzacyjne i renowacyjne. 

Uwaga! 

Za  sprawowanie  funkcji  kierownika  budowy  Zamawiający  uzna  tylko  takie  inwestycje,  w 

ramach których proponowana osoba piastowała funkcję kierownika budowy lub robót przez 

co najmniej 70% okresu realizacji, liczonego od dnia rozpoczęcia robót do dnia ostatecznego 

odbioru robót przez Inwestora (Zamawiającego). 

Wymaganie  to,  podobnie  jak  to  ma  miejsce  w  przypadku  wymagań  związanych  z 

doświadczeniem  wykonawcy  jest  nieuzasadnione  przedmiotem  zamówienia  i  ma  na  celu 

wyłącznie  ograniczenie  uczciwej  konkurencji.  W  szczególności  nieuzasadnione  jest 

wymaganie  zgodne  z  którym,  Kierownik  budowy  ma  posiadać  doświadczenie  kierowania 

budową  lub  robotami  lub  kontraktem  przy  co  najmniej  jednej  inwestycji  polegającej  na 

remoncie  lub/i  rozbudowie  lub/i  przebudowie  budynku  zabytkowego  wpisanego  do  rejestru 

zabytków lub inwentarza muzeum będącego instytucją kultury o powierzchni użytkowej min. 

2  000  m2  i  wartości  robót  co  najmniej  20.000.000,00  zł  brutto.  Zakres  prac  musi  także 

obejmować  prace  rewaloryzacyjne  i  renowacyjne.  Żądanie  aby  doświadczenie  Kierownika 

budowy  dotyczyło  wyłącznie  zabytku,  który  jednocześnie  jest  budynkiem  kultury  o  wartości 

robót co najmniej 20 mln. zł bardzo zawęża i tak już kazuistycznie określone specjalistyczne 

doświadczenie wymagane od osoby wskazanej na stanowisko Kierownika budowy. Jest też 

żądaniem  wyższym  niż  analogiczny  warunek  udziału  w  postępowaniu  postawiony  dla 

Wykonawcy.  Ponadto  jest  to  wymóg  nadmierny  wobec  żądania  już  przez  Zamawiającego 

odpowiednich  uprawnień,  doświadczenia  na  zabytkach,  5-letniego  doświadczenia  w 

pełnieniu  funkcji  kierownika  budowy,  w  tym  w  przez  12  miesięcy  w  okresie  ostatnich  5  lat. 

Dodatkowo,  z  faktu,  iż  Zamawiający  rozdzielił  te  dwa  warunki,  wnioskować  można,  iż 

Zamawiający wymaga doświadczenia na dwóch robotach budowlanych dotyczących zabytku 

będącego instytucją kultury lub muzeum a okres sprawowania funkcji Kierownika budowy na 

każdej  inwestycji  musi  wynosić  70%  okresu  trwania  budowy.  Zamawiający  żąda  również 

doświadczenia  w  pełnieniu  funkcji  Kierownika  budowy  przy  robotach  na  budynku 

zabytkowym  będącym  instytucją  kultury  o  wartości  robót  budowlanych  co  najmniej 

7.000.000,00  zł  brutto,  w  zakres  których  wchodziły  prace  związane  z  aranżacjami 

muzealnymi. Wymóg więc posiadania doświadczenia na kolejnej robocie dotyczącej budynku 

zabytkowego,  również  ograniczonego  tylko  do  instytucji  kultury  wraz  wymaganiem  co  do 

wartości  i  okresu  sprawowania  funkcji  jest  warunkiem  nadmiernym  i  zmierza  jedynie  do 

ograniczenia konkurencji. 

Ponadto, analogicznie, jak w przypadku doświadczenia wymaganego od wykonawcy, 

wymaganie  aby  wszystkie  ww.  roboty  były  wykonane  na  jednym  budynku  jest  całkowicie 

nieuzasadnione,  a  w  zestawieniu  z  pozostałymi  wymaganiami,  znacząco  ogranicza  dostęp 

do  uzyskania  zamówienia.  Odwołujący  ponawia  tutaj  argumentację  z  zarzutu  dotyczącego 

doświadczenia  wymaganego  od  wykonawcy.  Bardzo  często,  przy  rewitalizacji  obiektów 

zabytkowych  remontuje  się  cały  zespół  budynków/obiektów  co  jest  przedsięwzięciem  dużo 

bardziej  skomplikowanym  pod  względem  logistycznym  i  organizacyjnym,  niż  w  przypadku 

tylko  jednego  budynku  czy  obiektu.  Tym  samym,  kierownik  budowy  który  posiada  większe 

doświadczenie,  gdyż  dotyczące  zespołu  budynków/obiektów,  nie  spełni  warunku 

postawionego przez Zamawiającego. 

IV.  Zarzuty  dotyczące  wzoru  umowy  w  zakresie  nieprawidłowego  ukształtowania  zasad 

wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy. 

Zgodnie z §17 ust. 17. wzoru umowy (załącznik nr 9 do SWZ) maksymalna wartość 

zmiany  wynagrodzenia  w  trakcie  obowiązywania  umowy  nie  może  przekroczyć  3  % 

wynagrodzenia  ryczałtowego  określonego  w  §  11  ust.  2  umowy  z  chwili  jej  zawarcia. 

Wymaganie to pozbawia klauzulę swojej funkcji i ma na celu obejście zasad określonych w 

art.  439  Pzp.  Konsekwencją  niedziałających  klauzul  waloryzacyjnych  jest  pogorszenie 

rentowności  realizowanych  zadań,  płynności  finansowej  wykonawców.  W  niektórych 

przypadkach  doprowadziło  to  nawet  do  niewypłacalności  wykonawców,  którzy  przestali 

regulować  płatności  wobec  podwykonawców.  Powstałe  zatory  płatnicze  narażają  interes 

Skarbu  Państwa  na  konieczność  ponownej  zapłaty  wynagrodzenia  z  tytułu  solidarnej 

odpowiedzialności  inwestora  oraz  zakłócają  ciągłość  procesu  inwestycyjnego,  co  przy 

wzroście cen może znacząco wpłynąć na rentowność prowadzonej inwestycji. 

Nieprawidłowe ukształtowanie zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia 

należnego  wykonawcy  było  przedmiotem  kontroli  Najwyższej  Izby  Kontroli  w  2021  roku,  w 

wyniku  której  stwierdzono,  że  stosowanie  nieprecyzyjnych  i  niedziałających  klauzul 

waloryzacyjnych można uznać za niecelowe, nierzetelne i niegospodarne. 

Zaproponowany  limit  istotnie  odbiega  od  limitów  stosowanych  przez  innych 

zamawiających  publicznych.  Przykładowo  od  grudnia  2023  Generalna  Dyrekcja  Dróg 

Krajowych  i  Autostrad  podwyższyła  limit  waloryzacji  do  15%.  Zasady  wprowadzania  zmian 

wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy powinny zawierać jednoznaczne odesłanie 

do  wskaźnika  zmiany  ceny  materiałów  lub  kosztów  lub  wskazania  wykazu  rodzajów 

materiałów  lub  kosztów,  których  zmiana  ceny  uprawnia  strony  umowy  do  żądania  zmiany 

wynagrodzenia. 

Zgodnie z §17 ust. 12. wzoru umowy (załącznik nr 9 do SWZ) zmiana cen materiałów 

lub  kosztów  ma  być  określana  względem  ceny  materiałów  lub  kosztów  wskazanych  w 

kosztorysie  wykonawczym  (kosztorysie  inwestorskim 

–  zawierającym  szczegółowe 

wyliczenie  ceny  ofertowej).  Wykaz  rodzajów  materiałów  lub  kosztów,  których  zmiana  ceny 

uprawnia  strony  umowy  do  żądania  zmiany  wynagrodzenia  nie  został  określony  przez 

Zamawiającego. 

§17  ust.  12.  wzoru  umowy  (załącznik  nr  9  do  SWZ)  odsyła  do  §4  ust.  1  pkt  15), 

zgodnie  z  którym  wykaz  ten  zwany  w  projekcie  umowy  kosztorysem  wykonawczym  ma 

zostać sporządzony przez Wykonawcę w bliżej nieokreślonym terminie. 

§4  ust.  1  pkt  15)  zobowiązuje  Wykonawcę  do  sporządzenia  kosztorysów 

wykonawczych na łączną kwotę stanowiącą cenę ofertową brutto. 

§17  ust.  13.  wzoru  umowy  (załącznik  nr  9  do  SWZ)  określa  procedurę  porównania 

ceny  materiałów  i  kosztów  z  kosztorysów  wykonawczych  (inwestorskich  –  zawierające 

szczegółowe wyliczenie ceny ofertowej) z cenami bieżącymi. Za bieżące ceny referencyjne 

uznano  ceny  średnie  –  region  lubelski  zawarte  w  biuletynie  Sekocenbud  na  kwartał 

poprzedzający złożenie wniosku. 

Zobowiązanie  Wykonawcę  do  sporządzenia  kosztorysów  wykonawczych  na  łączną 

kwotę stanowiącą cenę ofertową brutto (określone w §4 ust. 1 pkt 15)) może spowodować, 

że konieczne będzie zastosowanie innych cen niż ceny średnie – region lubelski. Co więcej 

często  zdarza  się,  że  pewne  elementy  rzeczywiście  uwzględnione  w  kosztorysach  nie 

posiadają swoich odpowiedników w biuletynie Sekocenbud. Co więcej Zamawiający pomimo 

limitu w  wysokości  3% w  §17 ust.  12  wzoru umowy  (załącznik  nr  9 do SWZ)  stwierdził,  że 

waloryzowane będą tylko te materiały i koszty, których wartość zmieni się co najmniej o 5 %. 

Zamawiający w §17 ust. 12. wzoru umowy (załącznik nr 9 do SWZ) oraz w §17 ust. 

14.  wzoru  umowy  (załącznik  nr  9  do  SWZ)  zobowiązał  Wykonawcę  do  wykazania  wpływu 

zmian na koszt wykonania zamówienia. Jednocześnie Zamawiający przyznał sobie prawo do 

swobodnej  oceny  wniosku  Wykonawcy  i  odmowy  dokonania  zmiany  umowy  bez 

obiektywnych kryteriów. 

Takie  ukształtowanie  zasad  wprowadzania  zmian  wysokości  wynagrodzenia 

należnego  wykonawcy  sprawia,  że  klauzula  waloryzacyjna  przestaje  pełnić  swoją  funkcję  i 

jest czysto iluzoryczna. 

Kopia odwołania została przekazana przez Zamawiającego Wykonawcom w dniu 16 

stycznia 2024 r. drogą elektroniczną za pośrednictwem poczty e-mail oraz zamieszczona w 

dniu  16  stycznia  2024  r.  na  stronie  internetowej,  na  której  są  udostępnione  dokumenty 

zamówienia. 

Do postępowania nie zgłosił przystąpienia żaden wykonawca. 

Zamawiający w dniu 26 stycznia 2024 r. (pismem z tej samej daty) złożył odpowiedź 

na odwołanie, w której oświadczył, że uwzględnia w części żądania postawione w odwołaniu 

i  na  podstawie  art.  568  pkt  3  w  zw.  z  art.  522  ust.  4  ustawy 

Pzp,  wnosząc  o  umorzenie 

postępowania  w  zakresie  uwzględnionych  przez  Zamawiającego  żądań  przedstawionych  w 

odwołaniu na posiedzeniu niejawnym. 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  w  tym  treść  ogłoszenia  o  zamówieniu  oraz  treść  SWZ,  jak 

również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska  Stron  złożone  podczas 

rozprawy, skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje: 

Izba  nie  znalazła podstaw  do  odrzucenia  odwołania w  związku  z  tym,  iż nie została 

wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie 

odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp. 

Izba  również  stwierdziła,  że  wypełniono  przesłanki  istnienia  interesu  Odwołującego 

w  uzyskaniu  przedmiotowego  zamówienia  oraz  możliwości  poniesienia  szkody  w  wyniku 

naruszenia przez Zamawiającego przepisów art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. 

Izba rozpoznając sprawę uwzględniła akta sprawy odwoławczej, które zgodnie z § 8 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  roku  w  sprawie 

postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą (Dz. U. z 2020 

r.  poz.  2453)  stanowią  odwołanie  wraz  z  załącznikami  oraz  dokumentacją  postępowania  o 

udzielenie zamówienia w postaci elektronicznej lub kopia dokumentacji, o której mowa w § 7 

ust. 

a także inne pisma składane w sprawie oraz pisma kierowane przez Izbę lub Prezesa Izby 

w związku z wniesionym odwołaniem. 

Izba  uwzględniła  także  stanowiska  oraz  oświadczenia  Stron  złożone  ustnie  przez 

Strony do protokołu posiedzenia i rozprawy.   

Izba dopuściła zawnioskowany przez Zamawiającego i załączony do złożonej w dniu 

stycznia 2024 r. odpowiedzi na odwołanie dowód, tj.: Przekazane Urzędowi Publikacji Unii 

Europejskiej 

ogłoszenie o sprostowaniu/zamianie ogłoszenia. 

Zamawiający w dniu 26 stycznia 2024 r. (pismem z tej samej daty) złożył odpowiedź 

na odwołanie, w której oświadczył, że uwzględnia w części żądania postawione w odwołaniu 

i  na  podstawie  art.  568  pkt  3  w  zw.  z  art.  522  ust.  4  ustawy  Pzp  wnosi  o  umorzenie 

postępowania  w  zakresie  uwzględnionych  przez  Zamawiającego  żądań,  tj.  dokonania 

modyfikacji  pkt 

7.2.4.1.1.  SWZ  oraz  pkt  5.1.9.  ogłoszenia  o  zamówieniu  (zarzut  ten 

uwzględnił  w  całości);    dokonania  zmiany  SWZ  i  ogłoszenia  o  zamówieniu  w  zakresie  pkt 

7.2.4.1.4  SWZ 

(zarzut  uwzględnił  w  części);  dokonania  modyfikacji  pkt  7.2.4.2.2.1  (zarzut 

uwzględnił  w  części);  dokonania  modyfikacji  wzoru  umowy  w  zakresie  dotyczącym 

waloryzacji 

umownej  w  §  17  ust.  11-17  wzoru  umowy  (zarzut  uwzględnił  w  części). 

Natomiast  Odwołujący  na  posiedzeniu  w  dniu  5  lutego  2024  r.  oświadczył,  że  wycofuje 

zarzuty odwołania w zakresie nieuwzględnionym przez Zamawiającego z wyjątkiem punktu 1 

w  zakresie 

dotyczącym  żądania  modyfikacji  warunku  poprzez  dopuszczenie  wykazania  się 

doświadczeniem  zdobytym  w  okresie  ostatnich  10  lat,  jak  i  żądania  przesunięcia  terminu 

składania  ofert.  Wobec  powyższego  postępowanie  odwoławcze  w  tym  zakresie  podlega 

umorzeniu. 

Mając  na  uwadze  powyższe skład  orzekający Izby merytorycznie rozpoznał  złożone 

odwołanie, uznając że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.  

Izba ustaliła następujący stan faktyczny: 

Zamawiający w ogłoszeniu o zamówieniu oraz w rozdziale 7 SWZ „Warunki udziału w 

postępowaniu”  podał,  że  o  udzielenie  zamówienia  mogą  ubiegać  się  wykonawcy,  którzy 

spełniają warunki określone w art. 112 ust. 2 ustawy Pzp dotyczące: 

„7.2.4. Zdolności technicznej lub zawodowej: 

7.2.4.1.  Wykonawca  zobowiązany  jest  wykazać,  że  w  okresie  ostatnich  pięciu  lat  przed 

upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy, w tym 

okresie: (…)”. 

Powyższe  zakwestionował  Odwołujący  we  wniesionym  odwołaniu,  wskazując  że 

Zamawiający  w  sposób  całkowicie  nieuzasadniony  ogranicza  okres,  w  którym  wykonawcy 

mogą legitymować się doświadczeniem, jedynie do ostatnich 5 lat przed terminem składania 

ofert.  Biorąc  pod  uwagę  przedmiot  zamówienia,  którym  jest  wykonanie  przebudowy  pałacu 

wpisanego  do  rejestru  zabytków  na  potrzeby  muzeum,  żądanie  wykazania  się 

doświadczeniem  wyłącznie z  ostatnich 5  lat,  stanowi  nieuzasadnione ograniczenie dostępu 

do  zamówienia.  Odwołujący  także  wskazał,  iż  doświadczenie  przy  podobnych  realizacjach 

zdobyte  w  ostatnich  10  latach  niczym  się  nie  różni  od  doświadczenia  zdobytego  w  ciągu 

ostatnich 5 lat. W ciągu ostatnich 5 lat nie doszło bowiem w tym zakresie do rozwoju żadnej 

szczególnej  technologii,  która  uzasadniałaby  takie  ograniczenie,  zwłaszcza  że  robót 

budowlanych na zabytkach o parametrach wymaganych przez Zamawiającego nie wykonuje 

się  w  Polsce  zbyt  dużo.  Zatem  ograniczenie  okresu  z  którego  można  posłużyć  się 

doświadczeniem  prowadzi  wprost  do  ograniczenia  uczciwej  konkurencji  i  znacznego 

zawężenia kręgu potencjalnych. 

Mając na uwadze powyższe Izba zważyła, co następuje: 

Art.  116  ust.  1  ustawy  Pzp  stanowi,  że  „W  odniesieniu  do  zdolności  technicznej  lub 

zawodowej  zamawiający  może  określić  warunki  dotyczące  niezbędnego  wykształcenia, 

kwalifikacji  zawodowych,  doświadczenia,  potencjału  technicznego  wykonawcy  lub  osób 

skierowanych  przez  wykonawcę  do  realizacji  zamówienia,  umożliwiające  realizację 

zamówienia  na  odpowiednim  poziomie  jakości.  W  szczególności  zamawiający  może 

wymagać, aby wykonawcy spełniali wymagania odpowiednich norm zarządzania jakością, w 

tym  w  zakresie  dostępności  dla  osób  niepełnosprawnych,  oraz  systemów  lub  norm 

zarządzania  środowiskowego,  wskazanych  przez  zamawiającego  w  ogłoszeniu  o 

zamówieniu lub w dokumentach zamówienia.”. 

Z  kolei  §  9  ust.  1  pkt  1  i  ust.  4  pkt  1  rozporządzenia  Ministra  Rozwoju,  Pracy  i 

Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz 

innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. 

z  2020  r.,  poz.  2415),  zwanego  dalej  „rozporządzeniem  w  sprawie  dokumentów”,  stanowi, 

że: 

„W  celu  potwierdzenia  spełniania  przez  wykonawcę  warunków  udziału w  postępowaniu  lub 

kryteriów  selekcji  dotyczących  zdolności  technicznej  lub  zawodowej,  zamawiający  może,  w 

zależności od charakteru, znaczenia, przeznaczenia lub zakresu robót budowlanych, dostaw 

lub usług, żądać następujących podmiotowych środków dowodowych: 

1)  wykazu  robót  budowlanych  wykonanych  nie  wcześniej  niż  w  okresie  ostatnich  5  lat,  a 

jeżeli  okres  prowadzenia  działalności  jest  krótszy  –  w  tym  okresie,  wraz  z  podaniem  ich 

rodzaju,  wartości,  daty  i  miejsca  wykonania  oraz  podmiotów,  na  rzecz  których  roboty  te 

zostały  wykonane,  oraz  załączeniem  dowodów  określających,  czy  te  roboty  budowlane 

zostały wykonane należycie, przy czym dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne 

dokumenty  sporządzone  przez  podmiot,  na  rzecz  którego  roboty  budowlane  zostały 

wykonane, a jeżeli wykonawca z przyczyn niezależnych od niego nie jest w stanie uzyskać 

tych dokumentów – inne odpowiednie dokumenty; (…) 

4.  W  celu  zapewnienia  odpowiedniego  poziomu  konkurencji  w  postępowaniu,  zamawiający 

może dopuścić, aby wykaz: 

1)  o  którym  mowa  w  ust.  1  pkt  1,  dotyczył  robót  budowlanych  wykonanych  w  okresie 

dłuższym niż ostatnie 5 lat; (…)”. 

Niewątpliwym  jest,  że  Zamawiający  może  określić  warunki  udziału  w  postępowaniu 

dotyczące  zdolności  technicznej  lub  zawodowej  a  art.  116  ustawy  Pzp  konkretyzuje  te 

warunki.  Tak  więc  Zamawiający,  chcąc  ocenić  doświadczenie  wykonawcy,  może  żądać 

wykazu  robót  budowlanych  wykonanych  w  okresie  ostatnich  5  lat,  przy  czym,  mając  na 

uwadze treść  § 9 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia w sprawie dokumentów, w celu zapewnienia 

odpowiedniego  poziomu  konkurencji  w  postępowaniu  Zamawiający  może  dopuścić,  aby 

wykaz  ten  dotyczył  robót  budowlanych  wykonanych  w  okresie  dłuższym  niż  ostatnie  5  lat. 

Taką  informację  (informację  o przedłużeniu  okresu,  z  którego  doświadczeniem  wykonawca 

może się posługiwać) Zamawiający powinien wskazać w dokumentach zamówienia. 

Przenosząc  powyższe  na  stan  faktyczny  niniejszej  sprawy  stwierdzić  należy,  że 

Zamawiający  –  jak  wprost  wynika  z  SWZ  –  w  celu  potwierdzenia  spełniania  przez 

wykonawcę  warunków  udziału  w  postępowaniu  wymagał  wykazania  się  doświadczeniem 

zdobytym  „w  okresie  ostatnich  pięciu  lat  przed  upływem  terminu  składania  ofert,  a  jeżeli 

okres  prowadzenia  działalności  jest  krótszy,  w  tym  okresie:  (…)”.  Tak  skonstruowany 

warunek 

–  warunek  w  zakresie  dotyczącym  posiadanego  doświadczenia  (jego  okresu)  jest 

zgodny  z  obowiązującymi  przepisami,  gdyż  §  9  ust.  4  rozporządzenia  w  sprawie 

dokumentów  zawiera  jedynie    uprawnienie  Zamawiającego,  które  pozwala  na  wydłużenie 

okresu  z  jakiego  doświadczeniem  wykonawca  może  się  wykazać  i  nie  stanowi  obowiązku 

nałożonego na Zamawiającego.  

W  tym  postępowaniu  legitymowanie  się  doświadczeniem  zdobytym  „w  okresie 

ostatnich  pięciu  lat  przed  upływem  terminu  składania  ofert”    -  jak  wyjaśnił  Zamawiający  – 

podyktowane  było  następującym  na  przestrzeni  ostatnich  lat  postępem  technicznym  w 

konserwacji  i  renowacji  zabytków,  sposobu  i  metod  prowadzenia  robot  budowlanych  w 

zabytkach,  a  także  metody  wykonawstwa  aranżacji  wystaw,  które  znacząco  się  różnią  od 

tych  sprzed  5  lat.  Powoduje  to  zatem 

niewyobrażalną  wręcz  zmianę  w  realizacji  tak 

specjalistycznych  robot.  P

rzedmiotem  zamówienia  jest  bowiem  obiekt  wpisany  do  rejestru 

zabytków województwa lubelskiego.  

Tak  postawiony  warunek  nie  ogranicza  też  konkurencji.  Istnieje  bowiem  wiele 

obiektów  doświadczeniem  w  realizacji,  których  wykonawcy  mogą  się  legitymować.  Sam 

Odwołujący  przedstawił  –  jak  oświadczył  w  celach  wyłącznie  poglądowych  -  wykaz  jedynie 

przykładowych inwestycji, w których prowadzone były roboty budowalne i, które wpisane są 

do rejestru zabytków. Tymczasem na przestrzeni chociażby już ostatnich dwóch lat wszczęto 

kilkadziesiąt  tysięcy  postępowań  dotyczących  robót  budowlanych.  Tak  więc  posiadanie 

doświadczenia wymaganego przez Zamawiającego i uzyskanego w okresie ostatnich pięciu 

lat  przed  upływem  terminu  składania  ofert,  nie  jest  niczym  wyjątkowym.  Okoliczność,  iż 

warunku  tego  nie  spełnia  Odwołujący  nie  oznacza  jeszcze,  iż  doszło  do  naruszenia 

konkurencji.  Ciężar  dowodu  spoczywa  przecież  na  Odwołującym,  który  tej  kwestii 

(naruszenia konkurencji) w żaden sposób nie wykazał.  

Reasumując  Izba  stwierdziła,  że  brak  jest  podstaw  do  uznania,  że  doszło  w 

kwestionowanym zakresie do naruszenia przepisów ustawy Pzp i rozporządzenia w sprawie 

dokumentów. Tym samym zarzut ten nie potwierdził się. 

Odwołujący  we  wniesionym  odwołaniu  nie  sformułował  zarzutu  dotyczącego  zbyt 

krótkiego terminu na składanie ofert. W treści odwołanie zawał jedynie takie żądanie. Wniósł 

bowiem o „przedłużenie terminu składania ofert o czas niezbędny na przygotowanie oferty, tj. 

co najmniej do dnia 02.04.2024r.

”, co stanowi – jak podkreślał na rozprawie – konsekwencję 

zmiany  warunku  udziału  w  postępowaniu.  Niemniej  jednak  to  wykonawca  musi  wskazać 

czynności  lub  zaniechania  Zamawiającego,  które  naruszają  prawo  a  w  odniesieniu  do  tej 

kwestii Odwołujący tego nie uczynił. Nie da się tego naprawić poprzez jego uzupełnienie na 

rozprawie. Izba nie jest bowiem związana żądaniami odwołania. 

Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w sentencji.  

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 574  ustawy z 

dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (tj.: z dnia 14 lipca 2023 r., Dz. U. z 

2023  r.,  poz.  1605)  oraz  w  oparciu  o  przepisy 

§  8  ust.  2  pkt  1)  w  rozporządzenia  Prezesa 

Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania (Dz.U. z 2020 r., poz. 2437).    

Przewodnicząca:  …………………..…....