KIO 185/24 Warszawa, 16 lutego 2024 roku

Sygn. akt: KIO 185/24 

    Warszawa, 16 lutego 2024 roku 

WYROK 

Krajowa Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodnicząca: 

Aneta Mlącka 

 Protokolant:   

Patryk Pazura 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  12  lutego  2024  roku 

w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  18  stycznia  2024  roku  przez 

Odwołującego Tronus Polska sp. z o.o. (ul. Ordona 2a, 01-237 Warszawa) w postępowaniu 

prowadzonym  przez 

Zamawiającego  Narodowy  Instytut  Zdrowia  Publicznego  PZH  – 

Państwowy Instytut Badawczy (ul. Chocimska 24, 00-791 Warszawa) 

orzeka: 

oddala odwołanie 

kosztami postępowania obciąża Odwołującego Tronus Polska sp. z o.o. (ul. Ordona 2a, 

01-237  Warszawa)  i 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę 

zł  00  gr  (słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

Odwołującego Tronus Polska sp. z o.o. (ul. Ordona 2a, 01-237 Warszawa) tytułem wpisu 

od odwołania. 

Na  orzeczenie  - 

w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za 

pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  - 

Sądu Zamówień Publicznych. 

Przewodnicząca:      ….…………………………… 

Sygn. akt: KIO 185/24 

UZASADNIENIE  

Zamawiający:  Narodowy  Instytut  Zdrowia  Publicznego  PZH  -Państwowy  Instytut  Badawczy 

prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  którego  przedmiotem  jest: 

„dostawa  i  montaż  wyposażenia  gastronomicznego  (urządzenia,  meble)  na  potrzeby 

utworzenia  klasopracowni  w  5  lokalizacjach  w  Polsce  w  ramach  projektu  pod  nazwą 

„Przeprowadzenie  badań  naukowych  z  zakresu  żywienia  dzieci  i  młodzieży  oraz 

opracowanie  i  wdrożenie  programu  edukacji  żywieniowej  uczniów  klas  I-VI  szkół 

podstawowych.  Akronim:  Junior  -  Edu-

Żywienie  (JEŻ)  polegającego  na  opracowaniu  i 

wdrożeniu  ogólnopolskiego  programu  edukacji  żywieniowej  uczniów  klas  I-VI  szkół 

podstawowych oraz przeszkoleniu nauczycieli szkół w zakresie optymalnego żywienia dzieci 

finansowanego przez MEIN - Ministra Edukacji i Nauki". 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  27  września  2023  r.  w  Dzienniku 

Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem 2023/S 186-583124. 

Odwołujący  Tronus  Polska  sp.  z  o.o.  wniósł  odwołanie,  w  którym  zarzucił  Zamawiającemu 

naruszenie: 

1) art. 255 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych w zw. z art. 260 ust. 1 ustawy Prawo 

zamówień publicznych - poprzez unieważnienie postępowania, pomimo nie wystąpiła istotna 

zmiana  okoliczności,  która  mogłaby  powodować,  że  prowadzenie  postępowania  lub 

wykonanie zamówienia nie leżałoby w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej 

przewidzieć, a ponadto uzasadnienie czynności unieważnienia postępowania jest dokonane 

w sposób ogólnikowy, nie dający możliwości jednoznacznego ustalenia tego, jakie przyczyny 

faktyczne i prawne decydować miały o zasadności unieważnienia; 

art.  257  pkt  1  w  zw.  z  art.  260  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  -  poprzez 

unieważnienie  postępowania,  pomimo  iż  nie  wystąpiła  sytuacja,  w  której  nie  zostały 

Zamawiającemu przyznane środki publiczne, które zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie 

całości  lub  części  zamówienia,  a  ponadto  uzasadnienie  czynności  unieważnienia 

postępowania  jest  dokonane  w  sposób  ogólnikowy,  nie  dający  możliwości  jednoznacznego 

ustalenia  tego,  jakie  przyczyny  faktyczne  i  prawne  decydować  miały  o  zasadności 

unieważnienia; 

art.  255  pkt  6  w  zw.  z  art.  260  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  -  poprzez 

unieważnienie  postępowania,  pomimo,  iż  nie  wystąpiła  niemożliwa  do  usunięcia  wada 

postępowania,  która  uniemożliwiałaby  zawarcie  niepodlegającej  unieważnieniu  umowy  w 

sprawie  zamówienia  publicznego,  a  ponadto  uzasadnienie  czynności  unieważnienia 

postępowania  jest  dokonane  w  sposób  ogólnikowy,  nie  dający  możliwości  jednoznacznego 

ustalenia  tego,  jakie  przyczyny  faktyczne  i  prawne  decydować  miały  o  zasadności 

unieważnienia. 

Odwołujący  wniósł  o  unieważnienie  czynności  unieważnienia  postępowania,  dokonanie 

czynności badania i oceny ofert. 

Zamawiający  ponownie  unieważniając  postępowanie  w  dniu  08.01.2023  r.  podał  jako 

pierwszą  podstawę  wymienioną  w  art.  255  pkt  5  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych. 

Odwołujący wskazał, że w przypadku unieważnienia postępowania na podstawie art. 255 pkt 

5 ustawy Prawo zamówień publicznych uzasadnienie faktyczne podane w zawiadomieniu o 

tej  czynności  musi  zawierać  informacje  w  zakresie  wszystkich  trzech  przesłanek 

unieważnienia  postępowania  wynikających  z  tego  przepisu,  to  jest  1)  że  wystąpiła  istotna 

zmiana okoliczności, 2) że wystąpienie tej zmiany powoduje, że prowadzenie postępowania 

lub  wykonanie  zamówienia  nie  leży  w  interesie  publicznym  oraz  3)  że  nie  można  było 

wcześniej  przewidzieć  wystąpienia  tej  zmiany  ani  tego,  iż  spowoduje  ona,  że  prowadzenie 

postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym. 

Zamawiający  w  uzasadnieniu  unieważnienia  postępowania  wskazał,  że  ośrodki,  w  których 

miały być zrealizowane dostawy objęte przedmiotem zamówienia są „zupełnie niezdolne do 

wykonania 

równoległych 

do 

prowadzenia 

postępowania 

niezbędnych 

prac 

przygotowawczych w celu stworzenia klasopracowni". 

Zdaniem Odwołującego, tego rodzaju okoliczność nie stanowi istotnej zmiany okoliczności o 

znaczeniu  obiektywnym  i  sprawdzalnym.  Dodatkowo  Odwołujący  wskazał,  że  brak  jest 

możliwości stwierdzenia, aby te okoliczności wystąpiły w taki sposób, aby nie było możliwe 

ich przewidzenie przez Zamawiającego, przy dochowaniu przez niego należytej staranności. 

Odwołujący  wskazał  nadto,  że  Zamawiający  uzasadniając  unieważnienie  postępowania 

naruszył istotnie art. 260 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych i nie wskazał w decyzji 

z  dnia  08  stycznia  2024  roku,  jakie  miałyby  być  to  prace,  o  jakiej  skali,  znaczeniu,  ani  też 

tego, w których lokalizacjach miałyby takie okoliczności wystąpić. 

Zdaniem Odwołującego, przedstawione przez Zamawiającego analizy celowości odnoszące 

się do nowego pomysłu na realizację projektu „(...) realizacja zamówienia będzie opierać się 

na  większych  ośrodkach  akademickich  zlokalizowanych  w  różnych  częściach  Polski  co 

pozwoli dotrzeć do szerokiej grupy odbiorców i zrealizować założone cele projektu w pełnym 

zakresie”  także  nie  ma  waloru  okoliczności  obiektywnej.  Nie  oznacza  to  istotnej  zmiany 

okoliczności,  a  jedynie  pojawienie  się  u  Zamawiającego  (okoliczność  subiektywna) 

odmiennego  pomysłu  na  realizację  zamówienia.  Ujawnienie  tego  rodzaju  analiz  ok.  4 

miesiące  po  wszczęciu  postępowania  trudno  również  uznać  za  działanie,  które 

potwierdzałoby  brak  możliwości  jej  przewidzenia  przy  zachowaniu  przez  Zamawiającego 

należytej  staranności.  Nie  jest  to  także  okoliczność  niezależna  od  Zamawiającego.  To 

również  dyskwalifikuje  możliwość  zastosowania  art.  255  pkt  5  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę  na  brak  wykazania  przez  Zamawiającego,  iż  brak  jest  interesu 

publicznego  w  prowadzeniu  postępowania  czy  realizacji  zamówienia.  Zamawiający  wybrał 

lokalizacje,  w  których  miały  być  wykonane  dostawy.  W  lokalizacjach  tych  przedmiot 

zamówienia miał spełniać potrzeby lokalnych społeczności. Nawet jeśli obecnie Zamawiający 

ma  pomysł  na  realizację  podobnego  zamówienia  w  innych  miejscach,  nie  oznacza  to,  że 

odpadł interes publiczny w realizacji zadania zgodnie z treścią SWZ. 

W  konsekwencji  Odwołujący  stwierdził,  że  Zamawiający  nie  wykazał  zaistnienia  żadnej  z 

przesłanek  umożliwiających  zastosowanie  art.  255  pkt  5  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych,  nie  wykazał  również  adekwatnego  związku  przyczynowo-skutkowego  tzn.  np. 

tego,  aby  brak  interesu  publicznego  był  rezultatem  takiej  nieprzewidywalnej,  zewnętrznej  i 

obiektywnej  zmiany  okoliczności  o  istotnym  charakterze.  Podstawy  unieważnienia 

postępowania mają charakter wyjątkowy i powinny być interpretowane zawężająco.  

Zamawiający  unieważniając  postępowanie  podał  także  jako  podstawę  unieważnienia,  art. 

257 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający wyjaśniał jego zastosowanie w 

taki  sposób,  że  wg  niego  nie  może  zrealizować  już  zadania  w  okresie,  na  który  przyznane 

ma  mieć  środki.  Zamawiający  wskazał,  że  środki  te  musi  zwrócić.  Zdaniem  Odwołującego, 

Zamawiający  bezpodstawnie  utożsamia  taką  sytuację  z  sytuacją,  w  której  środki  te  nie 

zostały mu przyznane. 

Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  nie  przedstawił  żadnych  dowodów  ani  choćby 

argumentacji,  pokazującej,  że  rzeczywiście  miała  miejsce  sytuacja,  w  której  w  toku 

postępowania  zaszłaby  sytuacja  braku  możliwości  rozliczenia  środków  z  dofinansowania, 

jakim Zamawiający dysponował wszczynając postępowanie. Powyższe stanowi o uchybieniu 

przez  Zamawiającego  wymaganiom  art.  260  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych 

poprzez  zaprezentowanie  uzasadnienia  zastosowania  art.  257  ust.  1  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych,  które  nie  daje  możliwości  weryfikacji  konkretnych  podstaw 

faktycznych  i  prawnych,  według  których  Zamawiający  uznał,  że  zaszła  możliwość 

unieważnienia postępowania na tej podstawie. 

Odwołujący wskazał, że w orzecznictwie dotyczącym art. 257 pkt 1 ustawy Prawo zamówień 

publicznych  przyjęte  zostało  stanowisko,  zgodnie  z  którym  powyższy  artykuł  obejmuje 

wyłącznie sytuacje zgodne z literalną wykładnią tego przepisu tj. sytuacje, w których w toku 

postępowania  Zamawiający  uzyska  informacje,  że  dofinansowanie  potrzebne  do 

sfinansowania  zamówienia,  o  które  Zamawiający  się  ubiegał,  nie  zostało  mu  przyznane. 

Zakresem  tego  przepisu  nie  są  objęte  inne  sytuacje  np.  takie,  w  których  Zamawiający 

finansowanie  miał  już  przyznane,  ale  następnie  w  toku  postępowania  zostało  ono 

Zamawiającemu cofnięte lub z jakiś powodów Zamawiający je utracił. Odwołujący podkreślał, 

że w niniejszym przypadku Zamawiający w SWZ wskazywał, że miał już wówczas przyznane 

środki  finansowe,  które  chciał  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia  (pkt  4.1  SWZ). 

Skoro  tak,  to  zdaniem  Odwołującego  nie  doszło  w  toku  postępowania do  sytuacji,  w  której 

Zamawiający  dowiedziałby  się  o  braku  przyznania  tych  środków.  Nie  było  zatem  żadnych 

podstaw do zastosowania w sprawie art. 257 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Zamawiający  unieważniając  postępowanie  wskazał,  że  w  jego  ocenie  zaszły  podstawy 

unieważnienia  postępowania  określone  w  art.  255  pkt  6  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych.  Zamawiający  wywodził  to  z  twierdzenia,  że  przekroczenie  określonego  w  pkt 

5.1  SWZ  terminu  końcowego  wykonania  zamówienia  (18.12.2023  r.)  ma  oznaczać 

wystąpienie  w  postępowaniu  nie  dającej  się  usunąć  wady  postępowania,  mającej 

konsekwencje  takie,  jak  określone  w  art.  255  pkt  6  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych. 

Wada  taka  powoduje  zdaniem  Zamawiającego  niemożliwość  zawarcia  niepodlegającej 

unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia. 

Zdaniem Odwołującego, przekroczenie terminu, które wynika z długiego czasu prowadzenia 

postępowania,  nie  stanowi  wady  postępowania.  Podobnie  wady  postępowania  nie  stanowi, 

to,  że  upłynąć  miał  maksymalny  termin  wystawienia  zlecenia  określającego  każdorazowo 

zakres istotnych elementów realizacji zamówienia, na co także wskazywał Zamawiający (wg 

SWZ upływał on z dniem 17.11.2023 r.). 

Odwołujący  wskazał  także,  że  Zamawiający  terminowi  wykonania  zamówienia  nie  nadał 

szczególnego  charakteru  w  samym  postępowaniu.  Żadne  kryteria  oceny  ofert  nie  odnosiły 

się  do  deklarowanego  terminu  wykonania  zamówienia.  Zamawiający  w  §  12  ust.  2  pkt  3 

wzoru  umowy  (rozdział  III  SWZ)  przewidział  możliwość  terminu  realizacji  umowy,  w  tym 

końcowego  terminów  pośrednich.  Klauzula  ta  mówi  o  możliwości  zmiany  terminu  w 

szczególności  w  przypadku  obiektywne  uwarunkowania  uniemożliwią  montaż  jakiejkolwiek 

części  wyposażenia  w  danym  Ośrodku.  Takimi  obiektywnymi  uwarunkowaniami  jest  w 

szczególności  wynikający  z  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  zakaz  zawarcia  umowy 

(art.  264  ust.  1,  art.  577  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych).  Skoro  ustawa  przez 

określony  czas  zakazuje  zawarcia  umowy,  to  ma  to  charakter  obiektywny  -  w  takich 

okolicznościach zakaz umowy istnieje bowiem niezależnie np. od tożsamości wykonawcy, z 

którym  umowa  miałaby  być  zawarta.  W  ocenie  Odwołującego  Zamawiający  zupełnie 

bezpodstawnie,  bez  żadnej  konkretnej  argumentacji,  oświadczał  w  uzasadnieniu  decyzji  o 

unieważnieniu  postępowania,  jakoby  §  12  ust.  pkt  3  wzoru  umowy  (rozdział  III  SWZ)  nie 

mógł być w tej sytuacji zastosowany. Taki sposób sformułowania uzasadnienia zaskarżonej 

czynności  zdaniem  Odwołującego  stanowi  naruszenie  art.  260  ust.  1  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych.  Ogólnikowe  podanie  uzasadnienia  faktycznego  i  prawnego 

czynności  unieważnienia  postępowania  powoduje,  że  nie  są  jasno  wyłożone  przyczyny, 

którymi Zamawiający kierował się przy podejmowaniu takiej decyzji. 

Odwołujący  powołał  się  na  orzecznictwo  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  tym  zakresie  i 

wskazał,  że  jest  ono  jednolite  jeszcze  od  czasu  obowiązywania  poprzedniej  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych,  gdzie  analogiczna  przesłanka  unieważnienia  postępowania  była 

przewidziana  w  art.  93  ust.  1  pkt  7  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  Zgodnie  z 

dotychczasowym  orzecznictwem,  upływ  terminu  wykonania  zamówienia  nie  stanowi  wady 

postępowania i nie uzasadnia to unieważnienia postępowania. 

Zamawiający  wniósł  odpowiedź  na  odwołanie.  Wniósł  o  oddalenie  odwołania  w  całości.  W 

piśmie procesowym wskazał, że finansowanie przedmiotowego zamówienia miało charakter 

czasowy i wynikało z podpisanej w dniu 15 marca 2022 r. Umowy z Ministerstwem Edukacji i 

Nauki,  która  następnie została aneksowana.  Zgodnie z  §  1  ust  4 umowy  o  dofinansowanie 

Realizacja Zadania została zakończona przez Instytut w terminie do dnia 31 grudnia 2022 r. 

Termin  ten  został  następnie  wydłużony  Aneksem  nr  do  31  grudnia  2023  r.  Powyższa 

informacja została przekazana uczestnikom postępowania w dokumentach zamówienia: 

„5. „Instytut jest zobowiązany wykorzystać środki finansowe na podstawie niniejszej umowy 

poprzez  realizację  wszystkich  płatności  w  terminie  do  dnia  31  grudnia  2022  r."  6.  Środki 

finansowe, o których mowa w § 2 ust. 1, niewykorzystane w terminie, o którym mowa w ust. 

5,  Instytut  zwraca  na  rachunek  bankowy  MEiN  nr  03  1010  1010  0032  5822  3000  0000,  w 

terminie nie dłuższym niż 15 dni od dnia wykonania Zadania." 

Jak  wyjaśnił  Zamawiający,  termin  wykorzystania  środków  w  zakresie  finansowania 

zamówienia  objętego  postępowaniem  został  następnie  przedłużony  do  31  grudnia  2023  r. 

(punkt 3 Aneksu nr 1). Zgodnie z zawartą umową nie wykorzystane środki zostały zwrócone 

Ministerstwu co oznacza, iż Zamawiający nimi nie dysponuje. 

Zdaniem  Zamawiającego,  pozbawienia  zamawiającego  środków  finansowych  na 

sfinansowanie  inwestycji  nie  można  inaczej  rozumieć  jak  właśnie  poprzez  ich  ostateczne 

nieprzyznanie. 

O

dwołujący  nie  kwestionował  na  etapie  postępowania  ww.  przepisów,  w  tym  dat 

wynikających  z  ww.  Projektu  mimo  iż  termin  wykonania  w  tym  postępowaniu  był  jedną  z 

najistotniejszych  kwestii  determinujących  przystąpienie  do  postępowania  i  wykonanie 

zamówienia 

Zamawiający  wskazał,  że jedynie postawa Odwołującego,  który złożył  uprzednio odwołanie 

na  wybór  innego  Wykonawcy,  w  opinii  Zamawiającego  zupełnie  pozbawione  podstaw 

prawnych  i  faktycznych,  spowodowała  brak  możliwości  realizacji  przedmiotowego 

zamówienia. Zamawiający wskazał, że nie ma możliwości zrealizowania tego zamówienia w 

ramach  środków  własnych  Instytutu,  w  sposób  który  nie  będzie  miał  istotnego  wpływu,  a 

wręcz  może  doprowadzić  do  zachwiania  ciągłości  realizacji,  niezwykle  istotnych, 

podstawowych  zadań  własnych  instytutu  tj.  prowadzenia  badań  naukowych,  prac 

rozwojowych  i  wdrożeniowych  z  zakresu  nauk  o  zdrowiu,  dostosowanych  do  potrzeb 

systemu  zdrowia  publicznego  oraz  ochrony  zdrowia,  w  szczególności  dotyczących 

monitorowania i analiz stanu zdrowia ludności oraz jego uwarunkowań, organizacji systemu 

ochrony  zdrowia,  bezpieczeństwa  żywności  oraz  sposobu  żywienia  i  stanu  odżywienia 

człowieka,  promocji  zdrowia,  epidemiologii,  diagnostyki  chorób  zakaźnych,  nadzoru 

epidemiologicznego,  szczepień  ochronnych,  bezpieczeństwa  zdrowotnego  środowiska  i 

naturalnych  surowców  leczniczych.  Istotą  realizacji  zamówienia  objętego  przedmiotowym 

odwołaniem  było  uzyskanie  zewnętrznego  finansowania  a  nie  finansowanie  go  ze  środków 

własnych, których to środków Instytut nie posiadał i nie posiada.  

Zamawiający  wskazał,  że  złożył  obecnie  wniosek  do  Ministerstwa  dotyczący  realizacji 

zadania  w  innej  formule  i  zakresie  i  o  przyznanie  dofinansowania  na  Projekt  realizujący 

podobne cele, a nie oparł się o wewnętrzne finansowanie. 

Zamawiający  nie  zgodził  się  również  z  twierdzeniem,  że  przesłanki  unieważnienia 

postępowania były dokonane w sposób ogólnikowy, nie dający możliwości jednoznacznego 

ustalenia  tego,  jakie  przyczyny  faktyczne  i  prawne  decydować  miały  o  zasadności 

unieważnienia.  Okoliczności  skutkujące  koniecznością  unieważnienia  tj.  koniecznością 

rozliczenia zostały wskazane już w dokumentach zamówienia. 

Zamawiający  wskazał,  że  pierwotnie  w  ramach  podpisanej  umowy  o  dofinansowanie 

(działanie  nr  5  dotyczące  stworzenia  infrastruktury  kształcenia  praktycznego  uczniów  i 

nauczycieli oraz wsparcia szkoleń praktycznych, s.25 dokumentu) grupą docelową miały być 

ośrodki  akademickie  w  których  odpowiednia  infrastruktura  miała  być  stworzona.  Zgodnie  z 

Aneksem  nr  1  (s.  11)  w  istocie  Ministerstwo  narzuciło  Zamawiającemu  zmianę  grupy 

docelowej na mniejsze, „szkolne" ośrodki kształcenia i jednocześnie, w sposób jednostronny, 

samodzielnie je wybrało przekazując Zamawiającemu nazwy tych ośrodków. 

Zgodnie  z  opisem  zadań  (szczegółowy  opis  działania)  Zamawiający  opracował  listę 

niezbędnego  wyposażenia  klasopracowni,    listę  wymagań  technicznych,    budowlanych  i 

sanitarnych  niezbędnych  do  zbudowania  klasopracowni  oraz  zdefiniował  kryteria  wyboru 

ośrodka, w jakim zbudowana zostanie klasopracownia. Nie miał natomiast żadnego wpływu 

na wybór tych ośrodków, które ostatecznie zostały wskazane przez Ministerstwo. 

Jak  wskazał  Zamawiający,  w  toku  postępowania  okazało  się,  że  ośrodki  w  których 

planowano  wykonanie  przedmiotowych  klasopracowni  są  (za  wyjątkiem  jednego  ośrodka) 

zupełnie niezdolne do wykonania równoległych do prowadzenia postępowania niezbędnych 

prac  przygotowawczych  w  celu  stworzenia  klasopracowni  - 

w  istocie  nie  spełniały 

wytycznych  przygotowanych  przez  Zamawiającego.  W  efekcie  jedynym  efektem  realizacji 

przedmiotowego  zamówienia  byłoby  dostarczenie  samego  wyposażenia  gastronomicznego 

(urządzeń,  mebli),  bez  montażu,  które  nie  realizowałoby  celów  Projektu  bowiem  nie 

tworzyłoby  funkcjonalnej,  kompletnej  przestrzeni  niezbędnej  do  realizacji  warsztatów 

żywieniowych.  Realizacja  przedmiotowego  zamówienia  w  tak  małych  ośrodkach  dawałaby 

dostęp  do  edukacji  żywieniowej  bardzo  niewielkiej  grupie  docelowej.  Dokonana  analiza 

zakresu  projektu  jednoznacznie  wskazuje  na  niezasadność  jego  kontynuacji  w  bieżącym 

kształcie. 

Zamawiający wskazał, że jego wolą jest kontynuacja realizacji celów projektu, jednakże sam 

projekt  (w  razie  jego  akceptacji)  realizowany  będzie  w  zupełnie  zmienionej  formule,  która 

znacząco  wpłynie  na  kształt  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  i  na  efektywność 

ponoszonych wydatków. Realizacja zamówienia będzie opierać się na większych ośrodkach 

akademickich zlokalizowanych  w  różnych  częściach  Polski  co  pozwoli  dotrzeć  do  szerokiej 

grupy  odbiorców  i  zrealizować  założone  cele  projektu  w  pełnym  zakresie.  Ponadto  tego 

rodzaju  ośrodki  dysponują  infrastrukturą  techniczną  oraz  możliwościami  organizacyjnymi  i 

finansowymi,  niezbędnymi  do  uzyskania  odpowiedniego  poziomu  technicznego  powstałych 

klasopracowni, co pozwoli na wytworzenie przestrzeni do efektywnej organizacji warsztatów 

żywieniowych. 

17 stycznia 2024 r. Zamawiający zwrócił się o kontynuację realizacji Projektu w zmienionej 

formule  do  Ministerstwa  i  oczekuje  na  rozpatrzenie  tego  dokumentu.  Dopiero  po  uzyskaniu 

zgody i zapewnieniu finansowania będzie można wyłonić odpowiednie ośrodki akademickie 

oraz  ocenić  potrzeby  zakupowe niezbędne  do realizacji  celu Projektu, które  ze  względu na 

zmianę  lokalizacji  i  podejścia  do  projektu  znacząco  mogą  odbiegać  od  określonych  w 

unieważnianym postępowaniu. Zamawiający wskazał także, że nie jest pewnym, jaka będzie 

rola Zamawiającego w nowym projekcie. Nie jest obecnie wiadomym, w jakim zakresie i czy 

w  ogóle  obecnie  realizowane  zamówienie  w  zakresie  dostaw  mogłyby  być  przydatne  do 

realizowania zamówienia w nowej formule. 

Zamawiający  nie  zgodził  się  również  z  twierdzeniem  dotyczącym  braku  możliwości 

jednoznacznego  ustalenia  tego,  jakie  przyczyny  faktyczne  i  prawne  decydować  miały  o 

zasadności unieważnienia postępowania.  

Zamawiający zwrócił uwagę, że zgodnie z treścią SWZ, z uwagi na konieczność rozliczenia 

Projektu pn. 

„Przeprowadzenie badań naukowych z zakresu żywienia dzieci i młodzieży oraz 

opracowanie  i  wdrożenie  programu  edukacji  żywieniowej  uczniów  klas  I  -VI  szkół 

podstawowych  Akronim:  Junior  -  Edu-

Żywienie  (JEŻ),  realizacja  zamówienia  miała 

zakończyć się do 18 grudnia 2023 r. 

Podpisanie umowy i wykonanie zamówienia na warunkach, w tym terminach określonych w 

Projektowanych Postanowieniach Umowy oraz w opisie przedmiotu zamówienia jest obecnie 

niemożliwe  co  jest  równoznaczne  z  wystąpieniem  niemożliwej  do  usunięcia  wady 

uniemożliwiającej  zawarcie  niepodlegającej  unieważnieniu  umowy  w  sprawie  zamówienia 

publicznego.  

Jak wyjaśniał Zamawiający, informacja o terminie wykonania miała istotny wpływ zarówno na 

potencjalny  krąg  Wykonawców  (w  istocie,  z  uwagi  na  istotne  ryzyko  związane  z  krótkim 

terminem realizacji zamówienia, determinowała liczbę Wykonawców którzy złożyli oferty), jak 

i  na  treść  złożonych  ofert,  nie  można  więc  wywodzić  tezy,  iż  w  tym  postępowaniu  jest  to 

„standardowe" uregulowanie odnoszące się do terminu.  

Zdaniem  Zamawiającego,  klauzula  umowna  określona  w  §  12  ust  2  pkt  3  Projektowanych 

Postanowień  Umowy  powinna  być  interpretowana  w  kontekście  wszystkich  postanowień 

dokumentów  zamówienia,  a  więc  także  w  kontekście  możliwości  rozliczenia  środków 

projektowych.  Zamawiający  zwrócił  uwagę,  iż  ww.  klauzula  nie  miała  charakteru 

automatycznego.  Wymagała  sporządzenia  Aneksu,  a  więc  zgody  obydwu  stron  i  ustalenia 

zakresu dokonanych zmian. 

W  opinii  Zamawiającego,  ewentualne  dostosowanie  terminów  realizacji,  w  sposób 

zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  Wykonawców  tj.  w 

istocie  odtworzenia  warunków  występujących  w  dniu  wyznaczonym  na  składanie  ofert  w 

terminie dokonania zmiany, biorąc pod uwagę: 

a) 

znaczny upływ czasu a więc możliwą dezaktualizację oferowanych cen, w tym nie tylko z 

powodów  inflacyjnych  ale  także  przynależnych  skonkretyzowanemu  Wykonawcy  (np. 

dostępność  do  dostaw  objętych  przedmiotem  zamówienia  po  innych  cenach)  przy  upływie 

terminu  związania  ofertą,  a  więc  możliwości  uchylania  się  niektórych  Wykonawców  od 

podpisania umowy; 

b) 

brak wskaźników waloryzacyjnych i sposobu dokonywania waloryzacji w umowie; 

c) 

ustalenia  pierwotnej  daty  zarówno  wystawienia  zlecenia  jak  i  daty  końcowej  realizacji 

zamówienia datą kalendarzową; 

d) 

konieczność  poszukiwania  zewnętrznych  źródeł  finansowania,  z  uwagi  na  brak 

możliwości  sfinansowania  zamówienia  środkami  własnymi,  co  spowoduje  brak  możliwości 

rozstrzygnięcia postępowania w najbliższej przyszłości, 

w  istocie  doprowadzi  do  udzielenia  nowego  zamówienia,  w  istocie  na  nowych  warunkach, 

bez względu na stopień starań Zamawiającego. 

Jak  dalej  wskazał  Zamawiający,  konieczność  unieważnienia  postępowania  jest 

spowodowana obiektywnymi okolicznościami związanymi z brakiem możliwości zapewnienia 

finansowania  zamówienia  wynikającym  z  zakończenia  umowy  dofinansowującej  projekt  i 

dokonania  zwrotu  środków;  brakiem  możliwości  realizacji  zamówienia  w  terminach 

określonych  w  dokumentach  zamówienia;  koniecznością  zmiany  sposobu  realizacji  celów 

Projektu w ramach nowego dofinansowania w zakresie obecnie nie ustalonym.  

Izba ustaliła i zważyła co następuje. 

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.  

Zgodnie  z  art.  257  ust

awy  Prawo  zamówień  publicznych  zamawiający  może  unieważnić 

postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli środki publiczne, które zamawiający zamierzał 

przeznaczyć  na  sfinansowanie całości  lub części  zamówienia,  nie  zostały  mu  przyznane,  a 

możliwość unieważnienia postępowania na tej podstawie została przewidziana w ogłoszeniu 

o  zamówieniu  w  postępowaniu  prowadzonym  w  trybie  przetargu  nieograniczonego, 

negocjacji  z  ogłoszeniem,  dialogu  konkurencyjnego,  partnerstwa  innowacyjnego  albo 

zaproszeniu  do  negocjacji 

–  w  postępowaniu  prowadzonym  w  trybie  negocjacji  bez 

ogłoszenia albo zamówienia z wolnej ręki.  

Nie  było  sporne  pomiędzy  stronami,  że  Zamawiający  zawarł  w  treści  ogłoszenia  o 

zamówieniu  informację  o  możliwości  unieważnienia  postępowania  na  podstawie  przesłanki 

określonej w art. 257 ustawy Prawo zamówień publicznych.  

Nie  było  także  sporu  pomiędzy  stronami  co  do  okoliczności  faktycznych.  Termin  realizacji 

zamówienia  stosownie  do  treści  SWZ  upływał  18  grudnia  2023  roku.  Jak  wyjaśnił 

Zamawiający,  ustalenie  terminów  wykonania  zamówienia  datą  kalendarzową  wynikało  z 

terminów wynikających z Projektu.  

Odwołujący  nie  kwestionował  złożonego  jako  dowód  przez  Zamawiającego  dokumentu  w 

postaci  Aneksu  nr  1  do  umowy  nr  MEiN/2022/DPI/97  zawartej  w  dniu  17  marca  2022  roku 

pomiędzy Zamawiającym a Ministerstwem Edukacji i Nauki. Z § 3 ust. 5 Aneksu wynikało, że 

Zamawiający  jest  zobowiązany  wykorzystać  środki  finansowe  otrzymane  na  podstawie 

umowy  poprzez  realizację  wszystkich  płatności  w  terminie  do  31  grudnia  2023  roku.  Z  §  3 

ust.  6 

Aneksu  wynikało,  że  Zamawiający  jest  zobowiązany  zwrócić  środki  finansowe 

niewykorzystane w terminie na rachunek bankowy Ministerstwa Edukacji i Nauki w terminie 

nie  dłuższym  niż  15  dni  od  dnia  wykonania  zadania.  Za  dzień  zwrotu  liczy  się  dzień 

zaksięgowania operacji na rachunku Ministerstwa Edukacji i Nauki.  

Zamawiający  oświadczył  w  odpowiedzi  na  odwołanie,  że  zgodnie  z  zawartą  umową, 

niewykorzystane środki zostały zwrócone Ministerstwu, co oznacza, że Zamawiający nimi nie 

dysponuje.  Odwołujący  nie  kwestionował  także  okoliczności,  na  która  powołał  się 

Zamawiający,  że  Zamawiający  w  dniu  15  stycznia  2024  roku  dokonał  zwrotu  środków  na 

rachunek bankowy Ministerstwa Edukacji i Nauki. Na obowiązek dokonania zwrotu środków 

na rachunek Ministerstwa Edukacji i Nauki 

Zamawiający zwrócił uwagę już w treści informacji 

o  unieważnieniu  postępowania.  Zamawiający  do  odpowiedzi  na  odwołanie  dołączył  jako 

dowód  potwierdzenie  przekazania  środków  wydruk,  które  potwierdza  dokonanie  w  dniu  15 

stycznia 2024 roku zwrotu niewykorzystanych środków z umowy MEiN/2022/DPI/97.   

Z  powyżej  zacytowanego  przepisu  ustawy  wynika,  że  Zamawiający  może  unieważnić 

postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli środki publiczne, które zamawiający zamierzał 

przeznaczyć na sfinansowanie całości lub części zamówienia, nie zostały mu przyznane. W 

niniejszym  postępowaniu  Zamawiającemu  zostały  przyznane  środki,  jednakże  zostały 

przyznane  warunkowo 

–  na  określony  czas.  Stosownie  do  wymienionych  powyżej 

postanowień  umowy,  Zamawiający  był  zobowiązany  do  wykorzystania  środków  w 

określonym w umowie terminie, a następnie zwrotu również w określonym terminie środków 

niewykorzystanych. Tym samym należy stwierdzić, że na chwilę obecną Zamawiającemu nie 

zostały  przyznane  środki  –  środki  przyznane  Zamawiającemu  zostały  zwrócone  na 

podstawie  obowiązującej  umowy.  Wykonawcy,  którzy  składali  oferty,  mieli  świadomość,  że 

zamówienie powinno zostać zrealizowane do dnia określonego w SWZ. Również Odwołujący 

w  dniu 

8  stycznia  2024  roku,  tj.  w  dniu,  w  którym  Zamawiający  unieważnił  postępowanie, 

miał wiedzę (wynikającą z informacji o unieważnieniu postępowania) zarówno co do tego, że 

upłynął termin do wydatkowania środków, jak również, że Zamawiający jest zobowiązany do 

dokonania  zwrotu  środków  na  rachunek  Ministerstwa  Edukacji  i  Nauki.  Na  obowiązek  taki 

Zamawiający  zwrócił  uwagę  już  w  treści  informacji  o  unieważnieniu  postępowania  (o  czym 

powyżej).  

Termin 

wykorzystania  środków  finansowych  otrzymanych  na  podstawie  umowy  z 

Ministerstwem  Edukacji  i  Nauki  poprzez  realizację  wszystkich  płatności  upłynął  31  grudnia 

2023  roku. 

Zamawiający  na  dzień  08  stycznia  2024  roku  musiał  liczyć  się  z  obowiązkiem 

zwrotu środków i nie był uprawniony do dysponowania nimi w jakikolwiek inny sposób niż ich 

zwrot  do  podmiotu,  który  mu  je  przyznał.  Termin  na  zwrot  środków  upływał  najpóźniej  15 

stycznia  2024  roku.  Powyższe  oznacza,  że  Zamawiający  nie  dysponuje  środkami  na 

reali

zację  zamówienia,  co  jest  tożsame  z  sytuacją,  w  której  środki  te  od  początku  nie 

zostałyby  mu  przyznane.  Istotą  regulacji,  zawartej  w  art.  257  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych jest 

uniknięcie sytuacji, w której Zamawiający byłby zmuszony do finansowania 

zamówienia, nie mając zapewnionych środków, niezbędnych do sfinansowania zamówienia. 

Taka  sytuacja  wystąpiła  w  niniejszej  sprawie,  gdyż  Zamawiający  nie  posiada  środków  na 

sfinansowanie zamówienia pochodzących od instytucji, która miała sfinansować zamówienie. 

W  konsekwencji  należało  uznać,  że  nie  jest  zasadny  zarzut  naruszenia  przez 

Zamawiającego art. 257 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający wykazał, że był 

uprawniony  do  unieważnienia  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  na  podstawie  tego 

artykułu. 

Zgodnie  z  art.  255  pkt  5  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  Zamawiający  unieważnia 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia,  jeżeli  wystąpiła  istotna  zmiana  okoliczności 

powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie 

publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć. 

Zamawiający  nie  wykazał,  aby  wystąpiła  istotna  zmiana  okoliczności  powodująca,  że 

prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym.  

Nie przedstawił  żadnego  dowodu  na  okoliczność, że  wystąpiła istotna  zmiana okoliczności, 

której nie mógł wcześniej przewidzieć.  

Zamawiający  wskazał  w  informacji  o  unieważnieniu  postępowania,  że  ośrodki,  w  których 

miały zostać zrealizowane dostawy objęte przedmiotem zamówienia są „zupełnie niezdolne 

do  wykonania  równoległych  do  prowadzenia  postępowania  niezbędnych  prac 

przygotowawczych w celu stworzenia klasopracowni.” Zamawiający nie wykazał jednak takiej 

okoliczności.  Jako  dowód  Zamawiający  złożył  jedynie  korespondencję  e-mailową 

prowadzoną przez Ministerstwo Edukacji i Nauki z Gminą Wysokie (jedną z Gmin wybranych 

do  realizacji  programu)  z  lutego  i  marca 

2023  roku,  w  której  Wójt  Gminy  Wysokie 

oświadczyła,  że  nie  dysponuje  wymaganym  metrażem.  Nie  jest  znana  jakakolwiek  inna,  w 

tym dalsza korespondencja w tym zakresie

, a więc nie jest znana sytuacja co do ostatecznej 

możliwości zrealizowania dostaw i prac w tej Gminie. Nie jest wiadomo, czy nie zwiększono 

metrażu w placówce, w celu spełnienia wymogów postawionych placówkom. Dla pozostałych 

lokalizacji  brak  jest  potwierdzenia,  jakiegokolwiek  dowodu,  że  nie  spełniały  wymagań 

niezbędnych  do  tego,  aby  zamówienie  zostało  zrealizowane.  Zatem  Zamawiający  nie 

wykazał,  aby  postępowanie  nie  mogło  być  prowadzone  i  aby  nie  leżało  w  interesie 

publicznym. 

Trafnie  wskazał  Odwołujący,  że  Zamawiający  nie  wskazał  w  uzasadnieniu 

swojej  decyzji, 

do  wykonania  jakich  prac  nie  są  zdolne  wybrane  jednostki,  w  jakich 

lokalizacjach 

znalazły  się  te  jednostki.  Decyzja  Zamawiającego  nie  jest  możliwa  do 

sprawdzenia, zweryfikowania 

– nie została wykazana.  

Z  dokumentów  złożonych  przez  Zamawiającego,  w  tym  z  przywołanej  korespondencji 

wynika,  że o  braku  zdolności  do  realizacji  zadania poszczególnych jednostek  Zamawiający 

posiadał  wiedzę  już  na  początku  2023  roku,  na  co  wskazuje  treść  ww.  korespondencji. 

Oznacza to,  że  27  września  2023  roku,  tj.  w  chwili  wszczęcia  postępowania,  Zamawiający 

posiadał  wiedzę  o  braku  zdolności  do  realizacji  zadania  przez  poszczególne  jednostki. 

Przeczy  to  zatem  twierdzeniu,  że  w  trakcie  postępowania  wystąpiła  istotna  zmiana 

okoliczności, której Zamawiający nie mógł wcześniej przewidzieć.  

Co  więcej,  Zamawiający  dokonał  wyboru  oferty  najkorzystniejszej,  co  wskazuje  na  fakt,  że 

uznał  wybrane jednostki  za  gotowe  do  realizacji  zamówienia.  Na  chwilę  dokonania  wyboru 

oferty  najkorzystniejszej 

Zamawiający  nie  stwierdził  braku  możliwości  zrealizowania 

zamówienia,  czy  braku  przygotowania  wybranych  jednostek  do  realizacji  zamówienia. 

Zamawiający, jak wyjaśnił, złożył do Krajowej Izby Odwoławczej wniosek o uchylenie zakazu 

zawarcia  umowy,  gdy  okazało  się,  że  jeden  z  wykonawców  złożył  odwołanie  do  Krajowej 

Izby  Odwoławczej,  dotyczące  czynności  wyboru  przez  Zamawiającego  oferty 

najkorzystniejszej.  Okoliczność  ta  potwierdza,  że  nie  wystąpiły  żadne  nowe  istotne 

okoliczności, które uzasadniałyby konieczność odstąpienia od prowadzenia postępowania o 

udzielenie  zamówienia,  a  wręcz  przeciwnie:  Zamawiający  dążył  do  zrealizowania 

przedmiotowego  zamówienia,  co  wskazuje  na  okoliczność,  że  realizacja  zadania  była 

możliwa  i  nie  wystąpiły  żadne  szczególne  okoliczności,  których  Zamawiający  nie  mógł 

przewidzieć.   

Zamawiający nie wykazał zatem, że w dacie wszczęcia postępowania nie mógł przewidzieć 

wystąpienia istotnej zmiany okoliczności. Zamawiający nie wykazał przesłanki zastosowania 

ww.  artykułu,  tj.  nie  wykazał,  aby  wystąpiła  istotna  zmiana  okoliczności,  której  nie  mógł 

wcześniej przewidzieć.  

Zamawiający nie wykazał również aby wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca, że 

prowadzenie  postępowania  lub  wykonanie  zamówienia  nie  leży  w  interesie  publicznym. 

Przeciwnie,  Zamawiający  w  informacji  o  unieważnieniu  postępowania  wskazał,  że  jest 

zainteresowany  kontynuacją  realizacji  celów  projektu.  Zamawiający  nadal  jest 

zainteresowany  pozyskaniem  środków  na  realizację  zamówienia,  co  potwierdza  również 

wystosowany  do  Ministerstwa  Edukacji  i  Nauki  wniosek  z  17  stycznia  2024  roku. 

Okoliczność, że Zamawiający zmienił koncepcję sposobu realizacji projektu nie oznacza, że 

realizacja zamówienia nie leży w interesie publicznym. Powyższe okoliczności potwierdzają, 

że nie wystąpiła żadna z okoliczności, przesłanek, jakie określa art. 255 pkt 5 ustawy Prawo 

zamówień  publicznych,  a  zatem  Zamawiający  nie  był  uprawniony  do  unieważnienia 

postępowania  na  podstawie  tego  artykułu.  Powyższe  oznacza,  że  zasadny  jest  zarzut 

naruszenia  przez  Zamawiającego  art.  255  pkt  5  w  zw.  z  art.  260  ust.  1  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych. 

Zgodnie  z  art.  255  pkt  6  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  Zamawiający  unieważnia 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia,  jeżeli  postępowanie  obarczone  jest  niemożliwą  do 

usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie 

zamówienia publicznego.  

Zamawiający  nie  wykazał  zaistnienia  wady  samego  postępowania.  Fakt  upływu  terminu 

realizacji zadania nie jest wadą postępowania, nie stanowi o tym że umowa będzie podlegała 

unieważnieniu. Tym bardziej, że Zamawiający w treści wzoru umowy przewidział możliwość 

zmiany  umowy.  Zatem  sam  upływ  terminu  wskazany  w  SWZ  nie  stanowił  wady 

postępowania uniemożliwiającej zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy. Powyższe 

oznacza, że zasadny jest zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 255 pkt 6 w zw. z art. 

260 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Zgodnie z artykułem ustawy 554 ust 1 pkt 1 Prawo zamówień publicznych Izba uwzględnia 

odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało 

wpływ  lub  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  A 

contrario,  odwołanie  podlega  oddaleniu  w  sytuacji,  gdy  nawet  stwierdzenie  naruszenia 

przepisów  przez  Zamawiającego  nie  będzie  miało  wpływu  na  wynik  postępowania.  Zatem 

nawet  jeśli  dwie  podstawy  unieważnienia  postępowania  przez  Zamawiającego  okazały  się 

bezpodstawne, zastosowane niezgodnie z przepisami ustawy, to post

ępowanie o udzielenie 

zamówienia podlega unieważnieniu, bowiem zasadna okazała się trzecia z podstaw. Zatem 

wynik  postępowania  w  postaci  jego  unieważnienia  pozostaje  bez  zmian.  Z  powyższych 

względów odwołanie podlegało oddaleniu. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie 

art. 

557 oraz art. 574 ustawy z 11.09.2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., 

poz. 1710 ze zm.)  oraz w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 oraz § 8 ust. 2 pkt 1) rozporządzenia 

Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  31  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów 

kosztów  postępowania odwoławczego,  ich  rozliczania oraz  wysokości  i  sposobu pobierania 

wpisu  od  odwołania  (Dz.  U.  poz.  2437),  zaliczając  w  poczet  kosztów  postępowania 

uiszczony przez Odwołującego wpis od odwołania. 

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji. 

Przewodnicząca:      ………………………..