Sygn. akt: KIO 206/24
WYROK
Warszawa, dnia 12 lutego 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński
Maria Kacprzyk
Monika Kawa-
Ogorzałek
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu 19 stycznia 2024 r. przez wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: ZUE S.A. z siedzibą w Krakowie, Mota-Engil Central Europe S.A. z siedzibą
w Krakowie oraz TRACK TEC Construction sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z
siedzibą w Warszawie w imieniu i na rzecz której postępowanie prowadzi Centrum Realizacji
Inwestycji Region Śląski we Wrocławiu
przy udziale uczestnika po stronie
odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo Usług Technicznych INTERCOR sp. z o.o.
z siedzibą w Zawierciu i Stecol Corporation z siedzibą w Tianjinie,
przy udziale uczestnika po stronie zamawiającego – wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: TORPOL S.A. z siedzibą w Poznaniu oraz INTOP Warszawa
sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
orzeka:
1. Oddala
odwołanie.
2. K
osztami postępowania obciąża odwołującego i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania, kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy) poniesioną przez zamawiającego tytułem wynagrodzenia
pełnomocnika, kwotę 23 zł 00 gr (dwadzieścia trzy złote zero groszy) stanowiącą
koszt dojazdu pełnomocnika, kwotę 51 zł 00 gr (pięćdziesiąt jeden złotych
zero groszy) poniesioną przez zamawiającego z tytułu opłat skarbowych
od pełnomocnictw oraz kwotę 397 zł 00 gr (trzysta dziewięćdziesiąt siedem
złotych zero groszy) poniesioną przez zamawiającego z tytułu noclegu
pełnomocnika,
zasądza od odwołującego na rzecz zamawiającego kwotę 4 071 zł 00 gr (słownie:
cztery tysiące siedemdziesiąt jeden złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione przez zamawiającego.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga
za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący ……………………………………………..............
……………………………………………..............
……………………………………………..............
Sygn. akt: KIO 206/24
U z a s a d n i e n i e
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą w Warszawie w imieniu i na rzecz której
postępowanie prowadzi Centrum Realizacji Inwestycji Region Śląski we Wrocławiu (dalej:
Zamawiający) prowadzi na podstawie przepisów ustawy z 11 września 2019 r. — Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1605, dalej: Pzp) postępowanie w trybie
przetargu nieograniczonego
pn.: „Realizacja robót budowlanych oraz wykonanie projektu
wykonawczego i realizacja
robót budowlanych na zabudowę urządzeń sterowania ruchem
kolejowym, urządzeń kolejowych sieci telekomunikacyjnych, systemu dynamicznej informacji
podróżnych na odcinku Katowice Szopienice Płd. – Katowice – Katowice Piotrowice w
ramach projektu „Prace na podstawowych ciągach pasażerskich (E 30 i E 65) na obszarze
Śląska, etap I: linia E 65 na odcinku Będzin – Katowice Szopienice Płd. – Katowice –
Katowice Piotrowice
” (Numer referencyjny: 9090/IREZA4/01185/00479/22/P), zwane dalej
postępowaniem.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
15 lutego 2022 r. pod nr 2022/S 032-083025.
19 stycznia 2024 r. wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: ZUE S.A.
z siedzibą w Krakowie, Mota-Engil Central Europe S.A. z siedzibą w Krakowie oraz TRACK
TEC Construction sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu (dalej: Odwołujący), wnieśli odwołanie
i zarzucili
Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 109 ust. 1 pkt 10 Pzp w zw. z 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp
przez zaniechanie wykluczenia z p
ostępowania wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia TORPOL S.A. z siedzibą w Poznaniu i INTOP Warszawa
sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Konsorcjum TORPOL lub Przystępujący)
i w konsekwencji zaniechanie odrzucenia oferty tychże wykonawców w sytuacji, gdy
wykonawcy ci w wyniku co najmniej niedbalstwa przedstawili informacje
wprowadzające Zamawiającego w błąd, a co miało istotny wpływ na decyzję o
wyborze oferty najkorzystniejszej,
ewentualnie, w stosunku do zarzutu 1, zarzut 2:
2. art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp
przez zaniechanie wykluczenia z p
ostępowania Przystępującego i w konsekwencji
zaniechanie odrzucenia jego oferty w sytuacji, gdy wykonawcy ci w wyniku
zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa wprowadzili Zamawiającego w błąd
przy przedstawianiu informacji, że nie podlegają wykluczeniu, ewentualnie którzy
zataili informacje z tym związane, co mogło mieć istotny wpływ na decyzje
podejmowane przez Zamawiającego w postępowaniu,
3. art. 109 ust. 1 pkt 7 Pzp w zw. z 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp
przez zaniechanie wykluczenia
Przystępującego z postępowania i w konsekwencji
zaniechanie odrzucenia oferty tychże wykonawców w sytuacji gdy wykonawca
TORPOL S.A. z przyczyn leżących po jego stronie, w znacznym stopniu/zakresie
nienależycie wykonał / długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie
wynikające z wcześniejszych umów w sprawie zamówienia publicznego,
co doprowadziło do odszkodowania (kar umownych), a przy tym wykonawcy ci nie
dokonali czynności, o których mowa w art. 110 ust. 2 Pzp,
4. art. 109 ust. 1 pkt 2 lit c) Pzp w zw. z 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) Pzp w zw. z art. 16 pkt 1
Pzp przez zaniechanie wykluczenia
Przystępującego z postępowania i w
konsekwencji zaniechanie odrzucenia oferty tychże wykonawców w sytuacji gdy
wykonawca TORPOL S.A. naruszył obowiązki w dziedzinie ochrony środowiska
wobec którego wydano ostateczną decyzję administracyjną o naruszeniu obowiązków
wynikających
z prawa ochrony środowiska, a decyzją tą wymierzono karę pieniężną, a przy tym
wykonawcy ci nie dokonali czynności, o których mowa w art. 110 ust. 2 Pzp
ewentualnie w przypadku nie potwierdzenia się któregokolwiek z zarzutów 1-4, które
uzasadniałaby wykluczenie ww. wykonawców i w konsekwencji odrzucenie ich oferty
5. art. 128 ust. 1 Pzp w zw. z art. 123 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie
wezwania
Przystępującego do wykazania spełnienia warunku udziału w
postępowaniu, o którym mowa w pkt 8.4.1 lit. j) tomu I SWZ IDW przez przekazanie
właściwie wypełnionego wykazu usług, to jest takiego, w którym ww. wykonawcy
wspólnie ubiegający się o zamówienie publiczne wykażą swoje własne
doświadczenie w tym zakresie, a to z uwagi na fakt, że celem wykazania tegoż
warunku
wykonawcy
ci posłużyli się zdolnościami lub sytuacją podmiotu udostępniającego zasoby
w zakresie, w jakim nie znajduje to potwierdzenia w dokumentach złożonych z ofertą
ewentualnie jeżeli Izba doszłaby do wniosku, że Przystępujący miał możliwość rozszerzenia
zakresu udostępnionych zasobów pochodzących od podmiotu trzeciego (a które nie były
udostępnione przez podmiot trzeci Konsorcjum TORPOL w dacie otwarcia ofert) – przez
przekazanie nowego zobowiązania podmiotu trzeciego z rozszerzonym zakresem zasobów
udostępnianych Przystępującemu,
6. art. 128 ust. 1 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie wezwania
Przystępującego do wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu, o którym
mowa w pkt 8.4.1 lit. j) tomu I SWZ IDW przez przekazanie właściwie wypełnionego
wykazu usług, to jest takiego, w którym ww. wykonawcy wspólnie ubiegający
się o zamówienie publiczne wykażą swoje własne doświadczenie w tym zakresie,
a to z uwagi na fakt,
że celem wykazania tegoż warunku wykonawcy ci posłużyli
się nowym zobowiązaniem podmiotu trzeciego, który to nie potwierdza, że
rozszerzony zakres zasobów był dostępny Konsorcjum TORPOL w dacie otwarcia
ofert
przy czym każdy z zarzutów indywidualnie i z osobna świadczy również o prowadzeniu przez
Zamawiającego postępowania w sposób naruszający zasady równego traktowania
wykonawców, jak i uczciwej konkurencji.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej i czynności badania i oceny
ofert, w tym unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty z 9 stycznia
2024 r., którą to czynnością za najkorzystniejszą uznano ofertę Przystępującego,
2. dokonania ponownej oceny ofert, w tym wykluczenia
Przystępującego z udziału
w postępowaniu, a w konsekwencji odrzucenia jego oferty, ewentualnie, w sytuacji
nieuwzględnienia któregokolwiek z zarzutów powodujących ww. skutek, nakazanie
Zamawiającemu wezwania ww. wykonawcy do uzupełnienia wykazu usług celem
wykazania spełnienia warunku udziału w Postępowaniu, o którym mowa w pkt 8.4.1
lit. i) IDW.
W uzasadnieniu
zarzutów podstawowych odwołania Odwołujący wskazał m. in.:
Zamawiający po przeprowadzonej aukcji udzielił zamówienia Przystępującemu. Winien on
być jednak wykluczony z udziału w postępowaniu, a jego oferty odrzucona, ewentualnie
Przystępujący winien zostać wezwany do wykazania spełnienia warunku udziału
w p
ostępowaniu, o którym mowa w pkt 8.4.1 lit. j) tomu I SWZ IDW.
W
ykonawca TORPOL w sprawozdaniach finansowych, które opublikował na swojej stronie
internetowej wskazał na naruszenie wcześniej zawartych umów w sprawie zamówienia
publicznego, które spowodowały skierowanie wobec niego spraw do sądu (dwóch osobnych)
na kwoty odpowiednio 5,239 mln zł, jak i 4,77 mln zł. Zostało to wprost wskazane na str. 46
śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej
TORPOL S.A. za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2023 roku, gdzie wskazano,
że jest to konsekwencja nałożenia na wykonawcę przez zamawiającego kar umownych.
Wedle wiedzy posiadanej przez Odwołującego dotyczyło to trzech zamówień publicznych:
Prace na linii kolejowej nr 32 Białystok Bielsk Podlaski (Lewki),
2. Prace na linii kolejowej nr 52 Lewki
– Hajnówka,
Prace na linii kolejowej nr 31 na odcinku granica województwa - Czeremcha –
Hajnówka
gdzie to Zamawiający, z uwagi na naruszenie przez wykonawcę obowiązków umownych –
w tym w szczególności związanych z przekroczeniem terminu nałożył kary umowne
sięgające ponad 10 mln zł, jak i dochodzi ich zapłaty od wykonawcy.
Wobec wszystkich ww.
postepowań Odwołujący złożył wnioski o udzielenie informacji
publicznej do strony będącej zamawiającym w ww. inwestycjach tj. PKP PLK SA, jednakże
do dnia
złożenia Odwołania nie otrzymał od wskazanego podmiotu odpowiedzi. Na dalszym
etapie postępowania Zamawiający wprost odmówił Odwołującemu dostępu do żądanych
dokumentów.
Zdaniem Odwołującego spełniła się przesłanka z art. 109 ust. 1 pkt 7 Pzp, tj. doszło
do naruszenia z przyczyn leżących po stronie wykonawcy w istotnym stopniu/zakresie
obowiązków, jak i jednocześnie doszło do długotrwałego nienależytego wykonania istotnych
obowiązków (związanych przede wszystkim z obowiązkiem terminowego wykonania
zamówienia) wynikających z wcześniejszej umowy w sprawie zamówienia publicznego,
co spotkało się z reakcją w postaci mającej formę odszkodowania karą umowną (i to na
trzech kontraktach realizowanych przez TORPOL S.A.). Zgodnie z art. 471 Kc
, który stosuje
się odpowiednio na mocy art. 8 ust. 1 Pzp, uznaje się, że w sytuacji gdy doszło do
niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania – następuje to z przyczyn, za które
wykonawca ponosi odpowiedzialność (a więc tym bardziej są to przyczyny „leżące po stronie
wykonawcy”) – vide art. 471 KC („chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest
następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi”). A zgodnie z art.
109 ust. 1 pkt 7 Pzp
w takiej sytuacji dany wykonawca winien być wykluczony z udziału w
Postępowaniu, chyba, że skutecznie skorzysta z możliwości, o której mowa w art. 110 ust. 2
Pzp,
co w niniejszej sprawie nie miało miejsca.
TORPOL S.A.
naruszył także inną umowę o zamówienie publiczne, zawartą z Miastem Łódź
– Zarządem Inwestycji Miejskich w Łodzi, gdzie wykonawcę wezwano do zapłaty
odszkodowania w wysokości 2,355 mln zł, a jak wynika z dokumentów, jakie udostępnił
TORPOL S.A. (związanych z jego statusem jako spółki giełdowej) inwestor wskazał, że
musiał zlecić wykonanie istotnej części prac – w odniesieniu do linii kablowej 110kV do stanu
właściwego – w ramach wykonawstwa zastępczego i kwotą tą obarczył wykonawcę. Z art.
471 Kc stosowanego odpowiednio (art. 8 ust. 1 PZP
) wynika jednocześnie domniemanie
odpowiedzialności wykonawcy za taki stan rzeczy.
Dowód:
− śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej
TORPOL S.A. za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2023 roku
W
odniesieniu do drugiego z wykonawców - INTOP Warszawa sp. z o.o. doszło do
przypadku, o którym mowa w art. 109 ust. 1 pkt 7 Pzp, co odnosiło się do inwestycji
dotyczącej
tunelu
w Sulejówku. Na zadaniu tym doszło do tego, że wykonawca położył asfalt w nie takim
standardzie, jak był wymagany umową, co wymagało dalszych prac związanych z
zerwaniem dotychczas wykonanej nawierzchni i położeniem nowej, tym razem prawidłowej.
Był to przy tym istotny zakres prac w ramach tej umowy – inwestycja wszak sprowadzała się
do wybudowania tunelu drogowego w miejsce przejazdu kolejowego, który tam wcześniej
istniał. Doprowadziło to jednocześnie i niejako niezależnie od tego, że nienależyte wykonanie
dotyczyło istotnego zakresu (nawierzchni w nowopowstającym tunelu) także do
długotrwałego opóźnienia w oddaniu inwestycji. Rzecz miała miejsce pod koniec września
r.,
a wykonawcy zostały naliczone związane z tym kary umowne.
O ww.
okolicznościach rozpisywały się nie tylko krajowe media/portale informacyjne ale
także i lokalne.
Analogicznie zauważenia wymaga, że Odwołujący tak samo winien być wykluczony z udziału
w Postępowaniu z uwagi na treść art. 109 ust. 1 pkt 2 lit. c Pzp. TORPOL S.A. bowiem
dopuścił się naruszeń obowiązków w dziedzinie ochrony środowiska, a dokładniej rzecz
ujmując związanych z przetwarzaniem odpadów. Aby bowiem zgodnie z przepisami
przetwarzać odpady potrzebne jest w szczególności odpowiednie zezwolenie na
przetwarzanie odpadów, a czynności z nimi podejmowane muszą być dokonywane zgodnie z
ustawą.
Skoro
na TORPOL S.A. właściwy Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska mocą decyzji
administracyjnej nałożył karę w wysokości 1,0 mln zł, nie sposób było uznać, że nie spełniła
się przesłanka, o której mowa w art. 109 ust. 1 pkt 2 lit. a) Pzp.
Dowód:
− śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej
TORPOL S.A. za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2022 roku,
− śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej
TORPOL S.A. za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2023 roku.
Ponadto
niezależną podstawą do wykluczenia Konsorcjum TORPOL było niepoinformowanie
przez tegoż wykonawcę Zamawiającego o ww. okolicznościach, zgodnie z art. 109 ust. 1 pkt
10 bądź 8 Pzp. W przypadkach gdy istnieje podstawa do zastosowania art. 109 ust. 1 pkt 7
Pzp
, czy też art. 109 ust. 1 pkt 2 lit. c) wykonawca składając JEDZ powinien poinformować
Zamawiającego odnośnie wystąpienia określonych okoliczności, które mogą obiektywnie
być uznane za przyczyny uzasadniające wykluczenie wykonawcy na podstawie któregoś
ze wskazanych wyżej przepisów (tj. art. 109 ust. 1 pkt 7 Pzp, czy art. 109 ust. 1 pkt 2 lit. c)
Pzp). N
ie sposób było również uznać, aby nie istniała podstawa do poinformowania o karze
za przetwarzanie odpadów (TORPOL) w wysokości 1,0 mln zł.
Przystępujący niejednokrotnie potwierdzał Zamawiającemu prawdziwość wszelkich
wcześniejszych oświadczeń składanych w postępowaniu (w tym TORPOL w dacie 9.11.2023
r., a INTOP Warszawa w dacie 27.10.2023 r.), nie informując wówczas o sytuacji, jaka
wystąpiła na tych zadaniach. Przystępujący nie poinformował więc o tych okolicznościach.
W sytuacji, gdy wykonawca zda
wał sobie sprawę z faktu nałożenia na niego stosownej
sankcji, niezamieszczenie odpowiedniej informacji (udzielenie nieprawidłowej odpowiedzi na
pytanie) w JEDZ musi wskazywać przynajmniej na niedbalstwo. W postępowaniu doszło
do przedstawienia informacji nieprawdziwych (wprowadzających w błąd) – TORPOL S.A.
jednoznacznie w swoim JEDZ (jak i w kolejnych oświadczeniach, które podtrzymały
wcześniejsze) oświadczył, że nie naruszył obowiązków w dziedzinie ochrony środowiska
(mimo faktu,
że w pierwszym półroczu nałożono na niego w tym zakresie karę w wysokości
1 mln PLN), a w odniesieniu do kwestii wykonania wcześniejszych umów w sprawie
zamówienia publicznego wskazał, że nie wystąpiły wobec niego okoliczności, o których
mowa w cytowanym wyżej pytaniu zawartym w JEDZ, podczas gdy w oczywisty sposób
doszło
w jego sytuacji do przynajmniej zarzutu ze strony odpowiednich zamawiających publicznych,
że nienależycie wykonał umowę w istotnym stopniu/zakresie czy też długotrwale nie
wywiązywał się z istotnych obowiązków – za co nałożono mu niebagatelne kary (jeden
z Zamawiających przeszło 10 mln zł, drugi – niespełna 2,5 mln zł). Ponadto nie sposób nie
zauważyć, że nieprzekazanie tych informacji mogło mieć istotny wpływ na decyzje
podejmowane przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Informacje
te odnosiły się bowiem do przesłanek wykluczenia wykonawcy z Postępowania (a tym
samym możliwości uzyskania przez niego zamówienia).
W t
ej sprawie zastosowanie może znaleźć też art. 109 ust. 1 pkt 8 – trudno uznać, aby
osoba, która wiedziała o tym, że nałożono na nią kary za naruszenie obowiązków w zakresie
ochrony środowiska składając pod koniec czerwca 2022 r. JEDZ na pytanie „czy wykonawca,
wedle własnej wiedzy, naruszył swoje obowiązki w dziedzinie prawa środowiska, prawa
socjalnego
i prawa pracy” odpowiedziała „nie”, nie działała przynajmniej rażąco niedbale.
Odnosząc się do piątego z zarzutów, Odwołujący wskazał, że Przystępujący został
we właściwy sposób wezwany do uzupełnienia warunku udziału w postępowaniu.
Przystępujący wraz z ofertą złożył m.in. zobowiązanie do udostępnienia zasobów
pochodzące od podmiotu trzeciego, to jest ALSTOM ZWUS sp. z. o.o. (obecnie Alstom
Polska sp. z o.o.). W zobowiązaniu tym było wskazane, że podmiot ten (dalej ALSTOM)
zobowiązał
się do udzielenia zasobów jedynie w odgraniczonym zakresie.
Powyższy zakres wynikający z zobowiązania dotyczy więc warunków udziału w
Postępowaniu, o których mowa w pkt 8.4.1 lit. i) i lit. k) tomu I SWZ IDW.
Zamawiający wezwał Przystępującego pismem z 27 października 2023 r. do złożenia
podmiotowych środków dowodowych. 9 listopada 2023 r. Przystępujący przedstawił
podmiotowe środki dowodowe, w tym wykaz usług. Wynikało z niego, że Konsorcjum
TORPOL za pomocą ALSTOM dążyło do wykazania spełnienia warunków udziału w
Postępowaniu,
o których mowa w pkt 8.4.1 lit. i), lit. j) oraz lit. k) tomu I SWZ IDW (wynikało to również
z załączonych do wykazu referencji). 7 grudnia 2023 r. Konsorcjum TORPOL zostało
wezwane do złożenia wyjaśnień odnoszących się do tego, w jakim zakresie zasoby zostają
przekazane. Zamawiający wskazał wówczas, że o innego wynika z zobowiązania
dołączonego do oferty (węższy zakres), a co innego wynika z obecnie złożonego wykazu
usług (szerszy zakres).
Przystępujący złożył wyjaśnienia (11 grudnia 2023 r.), gdzie wskazał, że prawidłowy zakres
udostępnionych zasobów jest wskazany w Wykazie Usług, i że to wynika również z
referencji, jak i wskazanego w ofercie zakresu podwykonawstwa. Na wezwanie
Zamawiającego Przystępujący 27 grudnia przedstawił nowy dokument zobowiązania –
pokazujący szerszy zakres, w jakim zasoby zostały udostępnione – niż wynikało to z
dokumentu
dołączonego
do oferty. Nowe zobowiązanie pokazywało już wszystkie trzy zakresy (a więc także ten
wskazany w pkt 8.4.1 lit. j) tomu I SWZ IDW.
Przeciwny temu jest art. 123 Pzp
, zgodnie z którym Wykonawca nie może, po upływie
terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo ofert,
powoływać
się na zdolności lub sytuację podmiotów udostępniających zasoby, jeżeli na etapie składania
wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo ofert nie polegał on w danym
zakresie na zdolnościach lub sytuacji podmiotów udostępniających zasoby. Zgodnie z tym
przepisem wykonawca nie może powoływać się na zdolności / sytuację innego podmiotu
udostepniającego zasoby, jeżeli na odpowiednim etapie (składania oferty) nie mógł on
polegać na takich zdolnościach lub sytuacji podmiotów udostępniających zasoby. A że nie
mógł polegać wynikało z treści zobowiązania, załączonego do oferty. W dokumencie tym
(pierwotnym zobowiązaniu) nie było ani słowa o tym, aby wykonawca mógł polegać
na zdolnościach / sytuacji podmiotu trzeciego (ALSTOM) w odniesieniu do warunku udziału
N
ie sposób więc uznać, aby Konsorcjum TORPOL mogło wykazać spełnienie warunku
udziału w Postępowaniu, o którym mowa w pkt 8.4.1. lit. j) tomu I SWZ IDW za pomocą
zasobów spółki ALSTOM. Zobowiązanie udzielone Konsorcjum TORPOL przez ten podmiot
na etapie składania ofert w żaden sposób nie potwierdzało tego, że odpowiednie zasoby są
przekazane w zakresie ww. warunku (obejmowało ono bowiem jedynie warunki, o których
mowa
w pkt 8.4.1. lit. i) oraz k) tomu I SWZ IDW.
Nie sposób było uznać, aby korzystanie z zasobów ALSTOM (w zakresie warunku, o którym
mowa w pkt 8.4.1. lit. j) tomu I SWZ IDW) było już dokonane w ofercie – jak podniósł
to
Przystępujący w wyjaśnieniach z 11 grudnia 2023 r. – wskazując na deklarację dotyczącą
zakresu podwykonawstwa (pkt 12 formularza ofertowego). To podmiot trzeci (w tej sprawie
ALSTOM) określa na jakich zasadach i w jakim zakresie zamierza udostępnić swoje zasoby
wykonawcy
– innymi słowy deklaracja wykonawcy ma tu jedynie wtórny charakter w
stosunku do zakresu przekazanych zasobów (deklaracji podmiotu trzeciego). Nie może być
wszak tak, że wykonawca zastępuje w tym zakresie oświadczenie samego podmiotu
trzeciego.
29 stycznia 2024
r. Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Zamawiający wskazał:
Zamawiający zweryfikował oświadczenie Przystępującego oraz podmiotów trzecich,
na których zasoby wykonawca ten się powołał, zawarte w JEDZ, a następnie Zamawiający
wezwał Przystępującego do złożenia wyjaśnień. 13 grudnia 2023 r. TOPROL S.A. złożył
Zamawiającemu pismo, w którym opisał okoliczności wydania decyzji Głównego Inspektora
Ochrony Środowiska, którą organ nałożył na TORPOL S.A. administracyjną karę pieniężną
w wysokości 500.000,00 zł za przetwarzanie odpadów bez wymaganego zezwolenia
na terenie działek w gminie Kramsk. TORPOL S.A. wyjaśnił również, że 12 grudnia 2023 r.
złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wraz z wnioskiem
o wstrzymanie wykonalności decyzji Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
Zamawiający uznał, że wobec braku waloru prawomocności niniejszej decyzji
administracyjnej nie mo
gła ona stanowić podstawy faktycznej wykluczenia wykonawcy z
udziału w postępowaniu.
Zamawiający zwrócił się do Regionu Centralnego Centrum Realizacji Inwestycji PKP PLK
S.A. odpowiedzialnego za realizację wskazanych przez Odwołującego inwestycji o
udzielenie informacji dotyczących powołanych umów, w tym informacji na temat okoliczności
nałożonych kar umownych, odpowiedzi na pytanie czy naliczone kary umowne stanowiły
zagrożenie niewykonania lub nienależytego wykonania umowy w przypadku gdy umowa
nadal trwa oraz czy doszło do niewykonania lub nienależytego wykonania umowy w
przypadku gdy umowa została już zakończona.
Dowód: pismo Zamawiającego nr IREZA4.292.03.2022.a.235 z 23 stycznia 2024 r.
Pismem z 24 stycznia 2024 r. nr IRRK1/7/1.292.1.2024.PG.1 Region Centralny Centrum
Realizacji Inwestycji PKP PLK S.A. udzielił odpowiedzi na zadane pytania, z których
wynika
ło, że w ramach ww. projektów na wykonawcę TORPOL S.A., z powodu przekroczenia
terminu przekazania prawidłowo opracowanego Harmonogramu Rzeczowo – Finansowego
29 kwietnia 2021 r. PKP PLK S.A. wystawiła notę obciążeniową na kwotę 1.965.000,00 zł
dla zadania obejmującego lk nr 31, 1.725.000,00 zł dla zadania obejmującego lk nr 32,
1.195.000,00 zł (skorygowaną do kwoty 1.080.000,00 zł) dla zadania obejmującego lk nr 52.
Wobec braku zapłaty sprawa została skierowana na drogę postępowania sądowego i na
dzień złożenia pisma nie zapadł wyrok w sprawie. Ponadto według informacji z Regionu
Centralnego, powołane umowy zostały już zakończone, obecnie znajdują się w okresie
zgłaszania wad i usterek, a w czasie ich trwania nie stanowiły zagrożenia nienależytego
wykonania umowy.
Dowód: pismo PKP PLK nr IRRK1/7/1.292.1.2024.PG.1 z 24 stycznia 2024 r.
Wskazując na powyższe należy podkreślić, że w ramach inwestycji na lk 31, 32, 52 nie
doszło do nienależytego wykonania umowy, a na wykonawcę nie nałożono kar umownych z
tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Wszystkie trzy umowy zakończyły
się w umownych terminach, a wykonane roboty zostały odebrane protokołem odbioru
końcowego oraz zostały wystawione dla nich Świadectwa Przejęcia.
N
ie można zgodzić się z Odwołującym, jakoby okoliczność nałożenia na wykonawcę
TORPOL S.A. kar umownych w ramach inwestycji na lk nr 31, nr 32, nr 52 dowodzi
ła, że
spełniona została przesłanka wykluczenia z postępowania wskazana w art. 109 ust. 1 pkt 7
Pzp.
Kary
te są bowiem przedmiotem postępowania sądowego, które do dnia złożenia odpowiedzi
na odwołanie nie zostało zakończone prawomocnym wyrokiem.
Według twierdzenia Odwołującego, wykonawca TORPOL S.A. naruszył także inną umowę
o zamówienie publiczne, tj. umowę zawartą z Miastem Łódź – Zarządem Inwestycji Miejskich
w Łodzi. Wykonawca nie podaje przy tym, o jaką umowę o zamówienie publiczne chodzi.
Wiedzę swoją Odwołujący zaczerpnął ze śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego grupy kapitałowej TORPOL S.A. za okres 6 miesięcy zakończony 30 czerwca
2023 r. Odwołujący podaje przy tym, że wykonawcę TORPOL S.A. wezwano do zapłaty
odszkodowania w wysokości 2.355.000,00 zł oraz że inwestor zlecił wykonanie istotnej
części prac – w odniesieniu do linii kablowej 110kV do stanu właściwego – w ramach
wykonawstwa zastępczego i tą kwotą obarczył wykonawcę. Z dokumentu załączonego do
Odwołania jako dowód, tj. śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego
grupy kapitałowej TORPOL S.A. nie wynikało jednak, aby wykonawca ten naruszył
jakąkolwiek umowę zawartą z Miastem Łódź – Zarządem Inwestycji Miejskich w Łodzi.
Według informacji tam podanych toczy się postępowanie sądowe o zapłatę przeciwko
TORPOL
S.A.
oraz
że
sprawa
jest
w toku. Pismem nr IREZA4.292.03.2022.a.235 z
23 stycznia 2024 r. Zamawiający zwrócił się
do Zarządu Inwestycji Miejskich w Łodzi o przedstawienie informacji we wskazanym przez
Odwołującego zakresie. Pismem nr ZIM-DOIII.0123.16.1.2024 z 26 stycznia 2024 r. Zarząd
Inwestycji Miejskich w Łodzi przekazał, że nie nałożył na TORPOL S.A. kar umownych oraz
że nie doszło do nienależytego wykonania umowy.
Dowód:
− pismo PKP PLK S.A.nr IREZA4/292.03.2022.a.235 z 23 stycznia 2024 r.,
− pismo Zarządu Inwestycji Miejskich w Łodzi nr ZIM-DOIII.0123.16.1.2024.
Odwołujący podniósł w odwołaniu, że wobec INTOP Warszawa Sp. z o.o. zaszły podstawy
wykluczenia w związku budową tunelu w Sulejówku polegającej na położeniu przez
wykonawcę asfaltu w standardzie innym, niż był wymagany umową, co wymagało dalszych
prac
związanych z zerwaniem dotychczas wykonanej nawierzchni i położeniem nowej,
co z kolei skutkowało naliczeniem kar umownych, przy czym wiedzę swą Odwołujący
zaczerpnął z materiałów informacyjnych publikowanych w Internecie.
Pismem nr IREZA.4292.03.2022.a.234 z
23 stycznia 2024 r. Zamawiający wystąpił do
Regionu Centralnego Centrum Realizacji Inwestycji PKP PKK S.A. o informację we
wskazanym przez odwołującego zakresie. Według uzyskanych informacji, przy realizacji
umowy nr 90/101/0026/ 22/Z/I z
14 czerwca 2022 r. na „Budowę tunelu w ciągu drogi
wojewódzkiej
nr
z jednoczesną likwidacją przejazdu kolejowego w poziomie szyn w km 19,376 linii kolejowej
nr 2 Warszawa Zachodnia
– Terespol oraz przebudową układu drogowego obowiązującego
do planowanego tunelu drogowego” we wrześniu 2023 r. stwierdzono nieprawidłowości
w wykonaniu branży drogowych. W wyniku uzyskania negatywnych wyników kontrolnych
badań laboratoryjnych zlecono usunięcie części wykonanych warstw nawierzchni bitumicznej
oraz ponowne wykonanie robót w celu doprowadzenia ich do zgodności z wymaganiami
umowy.
4 grudnia 2023 r. dokonano odbioru technicznego branży drogowej, a następnie,
w związku z uzyskaniem negatywnych wyników kontrolnych badań laboratoryjnych, przy
rozliczeniu końcowym zostało dokonane potrącenie za wykonane roboty. Odbiór końcowy
nastąpił 12 grudnia 2023 r. 13 grudnia 2023 r. wystawiono Świadectwo Przejęcia Robót,
zgodnie z którym roboty zostały ukończone zgodnie z Kontraktem i odebrane zgodnie
z Protokołem odbioru końcowego nr 01/12/2023 z 12 grudnia 2023 r. Zatem na powołanym
Kontrakcie nie naliczono kar umownych, gdyż roboty zostały ukończone zgodnie
z Kontraktem.
Dowód:
− pismo PKP PLK S.A.nr IREZA4/292.03.2022.a.234 z 23 stycznia 2024 r.,
− pismo Regionu Centralnego PKP PLK S.A. nr IRRK1/11/2.2233.36.2024.IRE-01320-
I.2.
Zgodnie z twierdzeniem
Odwołującego Przystępujący powinien być wykluczony z udziału
w p
ostępowaniu z powodu dopuszczenia się naruszeń obowiązków w dziedzinie ochrony
środowiska związanych z przetwarzaniem odpadów w oparciu o art. 109 ust. 1 pkt 2 lit. c)
Pzp
, przy czym Odwołujący swoje twierdzenia wywiódł w oparciu o sprawozdanie finansowe
GK TORPOL S.A. Odwołujący wskazał w odwołaniu, że na TORPOL S.A. właściwy
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska mocą decyzji administracyjnej nałożył karę
w wysokości 1,0 mln zł. Jako dowód Odwołujący przedstawił śródroczne skrócone
skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej TORPOL S.A. za okres 6
miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2022 roku oraz śródroczne skrócone skonsolidowane
sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej TORPOL S.A. za okres 6 miesięcy zakończony
dnia 30 czerwca 2023 roku. W ww. sprawozdaniach widnieje informacja, że Wykonawca
TORPOL S.A. odwołał się od wydanych decyzji.
13 grudnia 2023 r. Wykonawca TORPOL S.A. złożył Zamawiającemu Informację o
otrzymaniu
13 listopada 2023 r. decyzji Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w
zakresie informacji udzielonej w oświadczeniu z art. 125 PZP wskazując, że 8 listopada 2023
r.
została
wydana Decyzja o numerze DKO-
WPUB.401.117.2023.lc2 (DKO420/771/2019) (doręczona
13 listopada 2023 r.), którą organ wymierzył TORPOL S.A. administracyjną karę pieniężną
w wysokości 500.000,00 zł za przetwarzanie odpadów bez wymaganego zezwolenia
na terenie działek w gminie Kramsk. Wykonawca wyjaśnił również, że 12 grudnia 2023 r.
złożył Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wraz z wnioskiem
o wstrzymanie wykonalności decyzji. Informacja Wykonawcy była analizowana przez
Komisję przetargową ramach oceny podmiotowych środków dowodowych. Zamawiający
uznał,
że wobec czynność TORPOL S.A. polegającej na złożeniu skargi z wnioskiem o wstrzymanie
wykonalności niniejszej decyzji decyzja ta nie stała się prawomocna, a zatem fakt wydania
decyzji w przedmiocie nałożenia kary nie może być podstawą do wykluczenia Wykonawcy
na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Dowód: pismo TORPOL S.A. z 13 grudnia 2023 r.
Zamawiający podkreślił, że nie każda kara umowna będzie mieścić się w katalogu sankcji
określonych w art. 106 ust. 1 pkt 7 Pzp. W katalogu tym zawierają się jedynie kary mające
charakter odszkodowawczy. Tym samym sam fakt naliczenia kary nie stanowi automatycznie
podstawy o wykluczenia wykonawcy z postępowania. W żadnym z powołanych przez
Odwołującego przypadku nie doszło do nienależytego wykonania umowy. W umowie
z Zarządem Inwestycji w Łodzi spór nie dotyczy kar umownych, przy budowie tunelu
w Sulejówku roboty zostały odebrane zgodnie z umową, a z kolei kary umowne nałożone
w czasie trwania umów dotyczących lk 31, 32 i 52 nie stanowiły zagrożenia należytego
wykonania umowy. Nie można zatem mówić o jakiejkolwiek szkodzie w związku
z okolicznościami podniesionymi przez Odwołującego. Słusznie zatem przyjął zamawiający,
że skoro oświadczenie JEDZ składane jest w związku z przesłanką wykluczenia określoną
w art. 109 ust. 1 pkt 7 Pzp
, to uwzględniając treść tego przepisu oraz fakt że w żadnym ze
wskazanych przez Odwołującego przypadków nie doszło ani do nienależytego wykonania
umowy, wykonawca nie miał obowiązku wskazywania tych okoliczności.
Zarzut naruszenia art. 128 ust. 1 Pzp w zw. z art. 123 Pzp oraz w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp:
W toku oceny dokumentów złożonych do oferty Zamawiający stwierdził, że Zobowiązanie
do oddania do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji zamówienia
Wykonawcy Alstom ZWUS Sp. z o.o. zawiera
ło oświadczenie o udostępnieniu zasobów
w innym zakresie niż wskazanym w Wykazie usług złożonym na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu. W związku z powyższym Zamawiający dokonał
szczegółowej analizy treści przedstawionych dokumentów przez Konsorcjum TORPOL,
a mianowicie:
1. Formularz oferty
– złożony do oferty 21 czerwca 2022 r.:
a)
pkt 11 Wykonawca oświadcza, że będzie polegać na zasobach podmiotu Alstom,
b)
pkt 12 Wykonawca wskazuje zakres zamówienia powierzony Alstom – był
on zgodny z zakresem określonym przez Zamawiającego w IDW pkt 8.4.1 lit. i, j, k;
− Zobowiązanie Alstom – złożone do oferty 21 czerwca 2022 r. – opatrzone
datą 28 kwietnia 2022 r. zawierające udostępnienie zasobów IDW pkt 8.4.1
lit. i) oraz k) (w złożonym oświadczeniu wykonawca Alstom nie wskazał
zakresu lit. j));
− Wykaz usług – składane jako podmiotowy środek dowodowy na 9 listopada
2023 r. -
na podstawie zobowiązania Alstom wykonawca wykazał usługę
IDW pkt 8.4.1 lit. i), j), k);
− Referencje Alstom - składane jako podmiotowy środek dowodowy
na 9 listopada 2023 r. -
wykazano usługę IDW pkt 8.4.1 lit. i), j), k).
W związku z tym, że zakresy udostępnianych zasobów wskazane w ww. dokumentach nie
były tożsame, Zamawiający wezwał wykonawcę do złożenia wyjaśnień, który dokument
zawiera
ł prawidłowy zakres udostępnianych zasobów. Przystępujący wyjaśnił, że
dokumentem zawierającym prawidłowy zakres udostępnionych zasobów jest Wykaz usług
(wezwanie Konsorcjum TORPOL z 7 grudnia 2023 r.
– do złożenia wyjaśnień w którym
dokumencie jest poprawny zakres udostępnianych zasobów; odpowiedź Konsorcjum
TORPOL z 11 grudnia 2023 r .
– ze wskazaniem, że prawidłowy zakres został określony w
wykazie usług). Wobec powyższego Zamawiający wezwał Konsorcjum TORPOL do
uzupełnienia
Zobowiązania
do oddania do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji zamówienia
Wykonawcy Alstom ZWUS Sp. z o.o. (obecna nazwa Alstom Polska SA) zawierającego
prawidłowy zakres udostępnianych zasobów.
W wyznaczonym terminie,
11 grudnia 2023 r., Konsorcjum TORPOL złożyło wymagany
dokument (wezwanie Konsorcjum TORPOL z 21 grudnia 2023 r.
– do uzupełnienia
dokumentów, tj. zobowiązania Alstom z prawidłowym zakresem zasobów; odpowiedź
Konsorcjum TORPOL z 27 grudnia 2023 r.
– z załączonym nowym zobowiązaniem podmiotu
Alstom podpisane 11 grudnia 2023 r. zawierające udostępnienie zasobów w wymaganym
zakresie wskazanym w IDW pkt 8.4.1 lit. i), j), k). Wobec powyższego Zamawiający dokonał
analizy prawidłowości dokumentu w oparciu o datę podpisu na Zobowiązaniu. Uzupełnione
Zobowiązanie zostało opatrzone datą aktualną na dzień złożenia tego dokumentu
i potwierdzało spełnianie warunków na etapie składania ofert.
Zarzut naruszenia art. 128 ust. 1 Pzp w zw. z art. 123 Pzp
był w ocenie Zamawiającego
całkowicie bezpodstawny. Zgodnie z art. 123 Pzp wykonawca nie może, po upływie terminu
składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo ofert, powoływać się
na zdolności lub sytuację podmiotów udostępniających zasoby, jeżeli na etapie składania
wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo ofert nie polegał on w danym
zakresie na zdolnościach lub sytuacji podmiotów udostępniających zasoby. Przepis ten
dotyczy sytuacji, kiedy wykonawca oświadcza w formularzu oferty, że będzie wykonywał
zamówienie siłami własnymi i nie będzie korzystał z zasobów podmiotów trzecich. W takiej
sytuacji istotnie na późniejszym etapie postępowania nie może powoływać się na zdolności
lub sytuację podmiotów udostępniających zasoby.
Skoro nie budzi
ło wątpliwości, że zamiarem wykonawcy było korzystanie z zasobów
podmiotu Alstom w określonych w ofercie zakresach, co wykonawca jednoznacznie
oświadczył
już
w chwili złożenia oferty, to formułowanie zarzutu w związku z art. 123 Pzp dowodziło braku
zrozumienia Odwołującego tego przepisu. W żadnej mierze nie mógł mieć on zastosowania
do sytuacji, w której Wykonawca zadeklarował skorzystanie z określonych zasobów
podmiotu trzeciego już w ofercie, co wprost wynika z jego literalnego brzmienia. W chwili
złożenia oferty Konsorcjum TORPOL w sposób niebudzący wątpliwości zaznaczyło, że
zamierza
polegać
na zasobach podmiotu trzeciego Alston w zakresach określonych w lit. i), j) k).
W przedmiotowej sytuacji, jeśli dokumenty złożone przez wykonawcę w odpowiedzi
na wezwanie do złożenia wyjaśnień nie wskazywały zakresu udostępnienia, który w sposób
jednoznaczny został wskazany przez wybranego wykonawcę jako zasób udostępniony przez
Alstom, przyjąć należało, że Wykonawca faktycznie się pomylił składając niepełne
zobowiązanie i uznać nowo złożony dokument.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając dokumentację przedmiotowego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym w szczególności
treść SWZ, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron
i Przystępujących zawarte w odwołaniu i pismach procesowych, a także wyrażone
ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych skutkujących
odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 Pzp. Tym samym Izba oddaliła
jako nieuzasadniony wniosek Przystępującego o odrzucenie odwołania jako wniesionego
po terminie.
Po zapoznaniu się z argumentacją Przystępującego Izba uznała, że nie
zaistniały podstawy do odrzucenia odwołania.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust.
1 Pzp
, tj. istnienie po stronie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz
możliwości poniesienia przez niego szkody w wyniku kwestionowanych czynności
zamawiającego.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że nie zasługuje ono na uwzględnienie.
Rozpoznając odwołanie Izba przeprowadziła dowody z:
dokumentacji postępowania, ze szczególnym uwzględnieniem SWZ wraz
z załącznikami i oferty Przystępującego,
dowodów złożonych przez Zamawiającego, Odwołującego i Przystępującego wraz
z pismami procesowymi oraz
w toku posiedzenia niejawnego z udziałem stron, a
także wchodzących w skład dokumentacji postępowania, a wskazanych przez Strony
w pismach procesowych.
Izba ustaliła, co następuje:
Zarzuty 1-4
Wraz z oferta Przystępujący złożył dokument JEDZ, w którym odpowiedział twierdząco
na pytanie
„Czy wykonawca znajdował się w sytuacji, w której wcześniejsza umowa w
sprawie zamówienia publicznego, wcześniejsza umowa z podmiotem zamawiającym lub
wcześniejsza umowa w sprawie koncesji została rozwiązana przed czasem, lub w której
nałożone zostało odszkodowanie bądź inne porównywalne sankcje w związku z tą
wcześniejszą umową?”. Przystępujący wyjaśnił przy tym: „Wykonawca działając z dalekiej
ostrożności,
kierując
się zasadą przejrzystości, informuje że otrzymał notę księgową obciążeniową 1200029463
z dnia 06.08.2020 roku wystawioną tytułem opóźnienia w odbiorze końcowym, tj. wykonaniu
umowy nr 90/106/0080/17//Z/I z dnia 04.08.2017 roku zawartej ze spółką PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A. (dalej „PKP PLK S.A.”) o wykonanie Modernizacji nawierzchni kolejowej
i urządzeń sterowania ruchem kolejowym wraz z robotami towarzyszącymi tor nr 1 na
odcinku Grabowno Wielkie
– granica IZ w ramach zadania pn.: >Prace na liniach kolejowych
nr 281, 766 na odcinku Oleśnica/Łukanów – Krotoszyn – Jarocin – Września – Gniezno<
”.
Przystępujący nie złożył wyjaśnień dotyczących innych zamówień, nie wskazał również,
by w innych zamówieniach doszło do nieprawidłowości skutkujących koniecznością
ujawnienia ich w odpowiedzi na powyższe pytanie.
Przystępujący w odpowiedzi na pytanie: „Czy wykonawca, wedle własnej wiedzy, naruszył
swoje obowiązki w dziedzinie prawa ochrony środowiska?” zaznaczył „Nie”.
14 grudnia 2023 r. Przystępujący złożył Zamawiającemu następujące wyjaśnienia:
„Wykonawca TORPOL S.A. z dalekiej ostrożności informuje, że w dniu 13.11.2023
roku otrzymał Decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (dalej „GIOŚ”),
który
to organ w dniu 08.11.2023 roku wydał Decyzję o numerze DKO-
WPUB.401.117.2023.lc2
(DKO-
wymierzającą
TORPOL
S.A.
administracyjną karę pieniężną w wysokości 500.000,00 zł za przetwarzanie
odpadów bez wymaganego zezwolenia na terenie działek w gminie Kramsk.
Wyjaśniamy, że Decyzja ta uchyla wcześniejszą nieostateczną decyzję
Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o nałożeniu
TORPOL S.A. kar administracyjnych w wyższej wysokości. Decyzja wydana została
w wyniku kontroli działalności TORPOL S.A. w okresie 01.04.2019 – 30.04.2019
na kontrakcie realizowanym dla Zamawiającego numer umowy 90/107/0012/17/Z/I .
Organ pierwszej jak i drugiej instancji uznał, że wydobyty przez TORPOL S.A. tłuczeń
jest odpadem, a zatem aby wykorzystać ww. kruszec na budowie torowiska –
powinien uprzednio uzyskać zezwolenie na przetwarzanie odpadów.
Niniejsze pismo jest podyktowane faktem, że Decyzja GIOŚ w ślad za art. 16 ust. 1
k.p.a. stała się ostateczna (cyt. decyzje ostateczne to decyzje, od których nie służy
odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie
sprawy). Wykonawca wyjaśnia jednak, że w dniu 12.12.2023 roku złożył Skargę
do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wraz z wnioskiem
o wstrzymanie wykonalności Decyzji GIOŚ. Przypisanie TORPOL S.A. kary
administracyjnej wynika z różnicy w interpretacji niejednoznacznych przepisów
prawa. Wykonawca nie zgadza się z treścią Decyzji oraz uzasadnienia. W przypadku
gdy Sąd wyda postanowienie lub wyrok na mocy którego Wykonawca będzie
zobowiązany
do zapłaty kary, Wykonawca zobowiąże się do jego wykonania i podejmie dalsze
czynności określone przepisami p.z.p.
W ocenie Wykonawcy, w tym przypadku zastosowanie ma art. 109 ust. 3 p.z.p. gdyż
wysokość nałożonej kary w skali realizowanej dla Zamawiającego Umowy
nr 90/107/0012/17/Z/I ma niewielkie znaczenie. Należy także mieć na uwadze,
że wobec zaskarżenia Decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego,
wykluczenie na tym etapie prowadziłoby do nieuzasadnionego pokrzywdzenia
wykonawcy.
W przypadku wątpliwości Zamawiającego do okoliczności wydania Decyzji,
Wykonawca jest gotowy udzielić dalszych wyjaśnień”.
Między stronami nie było sporu co do okoliczności, że Przystępujący w skonsolidowanych
sprawozdaniach finansowych
grupy kapitałowej TORPOL S.A. (złożonych przez
Odwołującego jako dowód w sprawie) przyznał się do wystąpienia kar umownych
w realizowanych przez siebie inwestycjach.
Niesporny
był również fakt, że TORPOL S.A. został ukarany karą pieniężną za naruszenie
obowiązków wynikających z prawa ochrony środowiska. Argumentacja Odwołującego w tym
zakresie oparta była na decyzji Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, a zatem
organu I instancji.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała, że zarzuty 1 – 4 odwołania nie zasługiwały
na uwzględnienie. Podstawową przyczyną decyzji Izby był fakt, że mimo ciążącego na nim
obowiązku udowodnienia swoich twierdzeń, Odwołujący poprzestał na gołosłownych
twierdzeniach co do charakteru nałożonych na TORPOL S.A. kar umownych. Odwołujący
ograniczył się jednak do argumentacji opartej na informacjach zawartych w publikowanych
przez Grupę Kapitałową TORPOL skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych.
Dokumenty te stanowią jednak wyłącznie podstawę od uznania, że na TORPOL S.A. zostały
nałożone „jakieś” kary umowne. Odwołujący nie wykazał ani nie podjął choćby próby
wyjaśnienia przyczyn i podstaw nałożonych na wykonawcę kar. Nie sposób zatem było
uznać, że przytoczone przez Odwołującego okoliczności, podlegające w jego ocenie
ujawnieniu
w dokumencie JEDZ Przystępujący rzeczywiście był obowiązany wykazać i wyjaśnić
Zamawiającemu. Odwołujący nie wykazał choćby podstawowych informacji dotyczących
zarzucanych Przystępującemu nieprawidłowości. Izba wskazuje przy tym, że za przyczynę
tego stanu nie można uznać faktu, że Zamawiający odmówił dostępu do informacji publicznej
we wnioskowanym przez Odwołującego zakresie. Izba przeprowadziła przy tym dowód
z dokumentów złożonych przez Zamawiającego, dotyczących wyjaśnienia okoliczności
podniesionych w odwołaniu, w tym kar umownych, ich przyczyn i skutków dla realizowanych
przez wykonawcę zadań.
W konsekwencji Izba uznała, że Odwołujący nie udowodnił zasadności zarzutów,
a Zamawiający z kolei we własnym zakresie zweryfikował twierdzenia Odwołującego,
a w konsekwencji wykazał ich nietrafność. Do tożsamych wniosków Izba doszła również
w odniesieniu do zarzutów dotyczących wykonawcy INTOP Warszawa sp. z o.o.
W zakresie kary administracyjnej nałożonej na TORPOL S.A. Izba wskazuje, że jako
związana zarzutami może rozpoznać zarzut z uwzględnieniem podstaw faktycznych
zawartych
w
odwołaniu. Odwołujący oparł swoje stanowisko na decyzji organu I instancji, od którego
wykonawcy przysługiwało odwołanie do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
W okolicznościach sprawy niewątpliwe jest również, że Przystępujący wbrew twierdzeniom
Odwołującego nie zataił faktu ukarania go za naruszenie przepisów dotyczących ochrony
środowiska, przy czym z własnej inicjatywy złożył wyjaśnienia dopiero po uzyskaniu decyzji
organu II instancji (GIOŚ).
Biorąc pod uwagę powyższe Izba stwierdziła, że w granicach podstaw faktycznych w
stosunku do Przystępującego nie zostały wypełnione przesłanki żadnego z przepisów
przytoczonych
w zarzutach nr 1
– 4 odwołania.
W odniesieniu do pozostałych zarzutów odwołania Izba ustaliła:
W formularzu ofertowym Przystępujący wskazał, że podmiotowi Alstom ZWUS sp. z o.o.
(podwykonawcy) powierzy następujący zakres realizacji przedmiotu zamówienia:
− Czynności obsługi prewencyjnej (obsługi technicznej) oraz obsługi serwisowej
(usuwanie usterek) dla komputerowego systemu stacyjnych urządzeń sterowania
ruchem kolejowym;
− Czynności obsługi prewencyjnej (obsługi technicznej) oraz obsługi serwisowej
(usuwanie usterek) dla komputerowych urządzeń blokady liniowej (autonomicznej lub
zintegrowanej);
− Czynności obsługi prewencyjnej (obsługi technicznej) oraz obsługi serwisowej
(usuwanie usterek) dla komputerowych urządzeń srk na przejazdach kolejowo-
drogowych;
− Świadczenie usług pogwarancyjnych dla branży srk (Prawo Opcji nr 1);
− Przewidywane zmiany w zakresie interfejsów (Prawo Opcji nr 2).
Z kolei w zobowiązaniu do udostępnienia potencjału na rzecz Przystępującego z 28 kwietnia
2023 r.
spółka Alstom ZWUS sp. z o.o. zobowiązała się do udostępnienia zasobów
w następującym zakresie:
− doświadczenia w obsłudze prewencyjnej (obsłudze technicznej) oraz obsłudze
serwisowej (usuwaniu usterek) dla komputerowego systemu stacyjnych urządzeń
sterowania ruchem kolejowym przez okres nie krótszy niż 2 lata,
− doświadczenia w obsłudze prewencyjnej (obsłudze technicznej) oraz obsłudze
serwisowej (usuwaniu usterek) dla komputerowych urządzeń srk na przejazdach
kolejowo
– drogowych przez okres nie krótszy niż 2 lata.
Wykonawca Alstom wskazał przy tym: Wykonawcę i podmiot udostępniający zasób będzie
łączyć umowa o podwykonawstwo.
21 grudnia 2023 r., Zamawiający wezwał Przystępującego „do uzupełnienia załącznika nr 3
do IDW tj. Zobowiązanie do oddania do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby
realizacji zamówienia Wykonawcy Alstom ZWUS Sp. z o.o. (obecna nazwa Alstom Polska
SA) zawierającego prawidłowy zakres udostępnianych zasobów”.
W odpowiedzi Przystępujący złożył uzupełniony dokument, gdzie jako zakres
udostępnionego na rzecz Przystępującego spółka Alstom wskazała:
„udostępniamy Wykonawcy ww. zasób, w następującym zakresie:
− doświadczenia w obsłudze prewencyjnej (obsłudze technicznej) oraz obsłudze
serwisowej (usuwaniu usterek) dla komputerowego systemu stacyjnych urządzeń
sterowania ruchem kolejowym przez okres nie krótszy niż 2 lata,
− doświadczenia w obsłudze prewencyjnej (obsłudze technicznej) oraz obsłudze
serwisowej (usuwaniu usterek) dla komputerowych urządzeń blokady liniowej
(autonomicznej lub zintegrowanej) przez okres nie krótszy niż 2 lata,
− doświadczenia w obsłudze prewencyjnej (obsłudze technicznej) oraz obsłudze
serwisowej (usuwaniu usterek) dla komputerowych urządzeń srk na przejazdach
kolejowo-
drogowych przez okres nie krótszy niż 2 lata”.
Biorąc pod uwagę opisany wyżej stan faktyczny Izba uznała, że pozostałe zarzuty odwołania
również nie potwierdziły się. Z całą pewnością nie doszło do zmiany powierzonego do
realizacji spółce Alstom zakresu w porównaniu do deklaracji zawartej w formularzu
ofertowym Przystępującego. Dokument uzupełniony w odpowiedzi na wezwanie
Zamawiającego
z 21 grudnia 2023 r. został poprawiony w stosunku do pierwotnego w ten sposób, że został
dopasowany
do zakresu wskazanego w formularzu ofertowym Przystępującego, co było
w pełni dopuszczalne. Przystępujący uzupełniając ten dokument nie dopuścił się zmiany
treści oferty pod względem części zamówienia powierzonej do realizacji spółce Alstom.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący ……………………………………………..............
……………………………………………..............
……………………………………………..............