Sygn. akt: KIO 2542/24
WYROK
Warszawa, dnia 12 sierpnia 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca:
Monika Banaszkiewicz
Protokolant: Patryk Pazura
po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w
dniu 19 lipca 2024
r. przez wykonawcę Print Flow Solutions M. S. Sp. k. z siedzibą w Warszawie
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Uniwersyteckie Centrum Kliniczne
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w Warszawie
orzeka:
oddala odwołanie,
2. kosztami
postępowania obciąża Odwołującego i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Print
Flow Solutions M. S.
Sp. k. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania,
kwotę 3 600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) poniesioną przez
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w
Warszawie
z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz kwotę 34,00 zł (trzydzieści
cztery
złote zero groszy) poniesioną przez zamawiającego Uniwersyteckie Centrum
Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w Warszawie
z tytułu opłaty
skarbowej od udzielonych pełnomocnictw;
zasądza od wykonawcy Print Flow Solutions M. S. Sp. k. z siedzibą w Warszawie na
rzecz
zamawiającego Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego w Warszawie
kwotę 3 634 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące
sześćset trzydzieści cztery złote zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione przez zamawiającego.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu
Z
amówień Publicznych.
Przewodnicząca:
…………..
Sygn. akt: KIO 2542/24
Uzasadnienie
Zamawiający: Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w
Warszawie
(dalej: „Zamawiający”), prowadzi z zastosowaniem przepisów ustawy z 11 września
2019 r. prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz.1605 ze zm. dalej: „ustawa Pzp”)
postępowanie udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pn.
„Kompleksowa obsługa urządzeń drukujących, dzierżawa fabrycznie nowych urządzeń wraz z
dostawą systemu do analizy wydruków i wydruku podążającego” (nr postępowania
DZPUCK.262.097.2024)
. Wartość zamówienia przekracza progi unijne. Ogłoszenie o
zamówieniu ukazało się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 24 maja 2024 r. pod
nr 306131-2024
Dnia 19 lipca 2024
roku do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, w
przedmiotowym postępowaniu, na podstawie art. 513 ustawy Pzp odwołanie złożył wykonawca
Print Flow Solutions M. S.
Sp. k. z siedzibą w Warszawie (dalej: „Odwołujący”).
Odwołanie złożono wobec niezgodnej z przepisami ustawy Pzp:
1) czynności Zamawiającego podjętej w postępowaniu o udzielenie zamówienia polegającej na
wezwaniu Odwołującego do udzielenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny, podczas gdy wezwanie,
o którym mowa nie zawiera podpisu ani wskazania osoby, która złożyła oświadczenie, co czyni
dokument nieprawidłowym i uprawnia Odwołującego do uznania go za nieważny,
niewywołujący skutku prawnego;
2) czynności Zamawiającego podjętej w postępowaniu o udzielenie zamówienia polegającej na
wezwaniu Odwołującego do udzielenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny w sytuacji, gdy cena
całkowita oferty Odwołującego złożona w terminie nie wykazuje znamion rażąco niskiej, mimo
że jej wartość jest niższa jedynie o niespełna 5% od wartości progu ustalonego przy
posiłkowaniu się średnią arytmetyczną ze wszystkich ofert złożonych w Postępowaniu;
3) zaniechania przez Zamawiającego dokonania czynności przedłużenia terminu na udzielenie
wyjaśnień w zakresie kalkulacji ceny oferty w odpowiedzi na wniosek Odwołującego powołując
się przy tym na “pilność Postępowania” w sytuacji, gdy Zamawiający zakreślił Odwołującemu
termin niespełna 3-dniowy (dokładnie 71 godzin i 13 minut) w samym szczycie okresu
urlopowego, co w znaczący sposób utrudniło Odwołującemu przygotowanie szczegółowych
wyjaśnień, a sam Zamawiający nie uzasadnił owej “pilności” zamówienia i jednocześnie w toku
prowadzonego Postępowania sam Zamawiający kilkukrotnie przesuwał termin składania ofert.
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 224 ust. 2 pkt 1) w zw. z art. 16 pkt 1) ustawy
Pzp poprzez jego niewłaściwe zastosowanie
polegające na zwróceniu się Zamawiającego do Odwołującego o udzielenia wyjaśnień na
okoliczność wyliczenia ceny, kosztu lub istotnych elementów składowych oferty w sytuacji, gdy
cena całkowita oferty Odwołującego nie wykazuje znamion rażąco niskiej, w szczególności w
sytuacji, gdy przyrównanie ceny oferty Odwołującego do średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert nie jest miarodajne z uwagi na fakt, że wartość średniej arytmetycznej jest
realnie zawyżona ze względu na to, że wartość jednej z ofert (konsorcjum firm: ARCUS S.A.
oraz Marcova Biznes Sp. z o.o.) znacząco przewyższa wartość pozostałych ofert złożonych w
Postępowaniu i przy tym jest rażąco zbieżna do kwoty zabezpieczonej przez Zamawiającego
na sfinansowanie zamówieniu, co w konsekwencji winno doprowadzić Zamawiającego do
wniosku, że oferta Odwołującego - mimo że wartość oferty Odwołującego jest niższa o
niespełna 5% od wartości progu RNC - nie wyczerpuje znamion rażąco niskiej ceny. Przy tym
– co najistotniejsze - Zamawiający wyznaczył zbyt krótki termin na udzielenie wyjaśnień
kalkulacji ceny ofertowej, czym naruszył zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców.
Odwołujący wnosił o:
1.) U
względnienie odwołania w całości.
2) N
akazanie Zamawiającemu przyjęcia, że cena oferty Odwołującego nie jest rażąco niska, a
w konsekwencji odstąpienie od wezwania Odwołującego do udzielenia wyjaśnień w zakresie
ceny.
alternatywnie
– na wypadek uznania przez Izbę, iż Zamawiający winien był wezwać
Odwołującego do udzielenia wyjaśnień w zakresie ceny – Odwołujący wniósł o:
3) U
nieważnienie czynności wezwania z dnia 16.07.2024 r. do złożenia przez Odwołującego
wyjaśnień w zakresie kalkulacji ceny oferty oraz
nakazanie Zamawiającemu wezwanie Odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie
kalkulacji ceny oferty, w terminie nie krótszym niż 7 dni od daty doręczenia Odwołującemu tego
wezwania, albo
umożliwienie Odwołującemu złożenia wyjaśnień w zakresie ceny oferty na rozprawie przed
Krajową Izbą Odwoławczą,
z uwagi na fakt, że wyjątkowo krótki czas (tj. 71 godzin 13 minut) na udzielenie wyjaśnień w
zakresie ceny znacząco utrudnił Odwołującemu przygotowanie szczegółowej odpowiedzi w
zakresie zaoferowanej ceny.
4) Z
asądzenie na rzecz Odwołującego kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów
wynagrodzenia pełnomocnika zgodnie z dokumentami kosztowymi przedstawionymi w toku
rozprawy.
Odwołanie zostało wniesione z zachowaniem ustawowego terminu określonego w art. 515 ust.
1 pkt 1 lit. a) ustawy Pzp.
Zamawiający wezwał Odwołującego do wyjaśnień rażąco niskiej ceny
w dniu 16 lipca 2024 r.
zatem termin na wniesienie odwołania upłynął dnia 26 lipca 2024 r.
Wpis od odwołania w kwocie 15 000,00 złotych (piętnaście tysięcy złotych zero groszy) został
uiszczony przelewem na rachunek bankowy Urzędu Zamówień Publicznych. Odwołujący
prawidłowo przekazał kopię odwołania Zamawiającemu oraz załączył potwierdzenie
przekazania odwołania Zamawiającemu.
W uzasadnieniu zarzutów odwołania Odwołujący podał, że dnia 16 lipca 2024 r. Zamawiający
wezwał go do udzielenia wyjaśnień w zakresie rzekomo rażąco niskiej ceny wyznaczając termin
tj. do dnia 19 lipca 2024 r.
godz. 14:00. Odwołujący wskazał, że mając na względzie
nieobecność wielu pracowników Spółki Print Flow Solutions, a także wielu pracowników
partnerów biznesowych z uwagi na szczyt okresu urlopowego, wystąpił do Zamawiającego z
prośbą i argumentacją o przedłużenie terminu na złożenie przedmiotowych wyjaśnień.
Zamawiający odmówił Odwołującemu wyrażenia zgody na przedłużenie terminu na udzielenie
wyjaśnień. Odwołujący podał, że Zamawiający argumentował brak wyrażenia zgody na
prolongatę wyżej wskazanego terminu z uwagi na “pilność zamówienia”, jednak, co istotne w
ocenie Odwołującego – owej pilności nie uzasadnił. Oczywistym dla Odwołującego, ale winno
być również oczywistym dla Zamawiającego jako podmiotu profesjonalnego, że sytuacja, w
której wymagane jest pilne wykonanie zamówienia powinna być nieprzewidywalna, a co
oznacza, iż ma to być zdarzenie, które w normalnym toku rzeczy było mało prawdopodobne do
przewidzenia.
Przewidywalność ta powinna być jednak postrzegana zdaniem Odwołującego w
kategoriach obiektywnych.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający ustalając termin udzielenia
odpowiedzi do piątku do godz. 14:00 świadomie ograniczył Odwołującemu czas na
przygotowanie wyjaśnień, w tym skompletowanie odpowiednich dokumentów, bowiem tryb
pracy personelu administracji u Zamawiającego, w tym tryb pracy członków komisji
przetargowej określa, że praca w piątek trwa do godz. 15:00, co oznacza - biorąc pod uwagę
zasady logiki -
że Zamawiający i tak dokona analizy udzielonych wyjaśnień najwcześniej w
poniedziałek, czyli dwa dni później. Czas dwu dni weekendu zostałby poświęcony przez
Odwołującego na kompletowanie stosownych dokumentów, bowiem tryb pracy u Odwołującego
oraz jego partnerów biznesowych nie wyklucza podejmowania działań w weekendy. Tym
samym wyznaczenie terminu prz
ynajmniej do poniedziałku (22.07.2024 r.) do godz. 9:00
stanowiłoby wyraz poszanowania przez Zamawiającego kluczowej zasady ustawy Pzp
polegającej na uczciwej konkurencji oraz równym traktowaniu wykonawców.
W dalszej części uzasadnienia Odwołujący wskazał, że uwzględnienie terminu, o który
wnioskował Odwołujący stanowiłoby przejaw umożliwienia mu rzetelnego wyjaśnienia
wszystkich czynników cenotwórczych, co uprawdopodobniłoby uznanie oferty Odwołującego za
niezawierającej rażąco niskiej ceny, a w konsekwencji przyczyniłoby się do wyboru oferty
Odwołującego i w efekcie zaoszczędzenia 3 milionów złotych (w przypadku ewentualnego
wyboru oferty nr 2) lub 10 milionów złotych (w przypadku ewentualnego wyboru oferty nr 3).
Odwołujący zauważył, że z daleko idącej ostrożności procesowej i mając na względzie interes
ekonomiczny w uzyskaniu zamówienia, złoży w wymaganym terminie pewne wyliczenia.
Uzasadniając posiadanie interesu we wniesieniu środka odwoławczego Odwołujący wskazał,
że w wyniku naruszenia przez Zamawiającego powołanych w odwołaniu przepisów ustawy Pzp
jego interes w uzyskaniu zamówienia może doznać uszczerbku, albowiem w udzieleniu
zamówienia Odwołującemu realizowany jest jego interes majątkowy, bowiem zamówienie
publiczne jest świadczeniem wzajemnym - za realizację zamówienia należne jest
wynagrod
zenie, które jednocześnie – z uwagi na ustalone marże – przyniesie zysk
Odwołującemu. W związku z powyższym, żądanie od Odwołującego udzielenia wyjaśnień w
zakresie rzekomo rażąco niskiej ceny, gdy z przepisów prawa i okoliczności sprawy nie wynika,
że cena oferty złożonej przez Odwołującego wykazuje znamiona rażąco niskiej, stanowi
naruszenie zasady równej i uczciwej konkurencji oraz in fine nie prowadzi do wyboru oferty
najkorz
ystniejszej, utrudnia Odwołującemu dostęp do uzyskania zamówienia i jako taki jest dla
niego niekorzystny.
Podczas posiedzenia Odwołujący wskazał, że poprzez wyznaczenie mu
przez Zamawiającego zbyt krótkiego terminu na udzielenie wyjaśnień rażąco niskiej ceny został
on pozbawiony możliwości wykazania, że zaoferowana przez niego cena nie jest rażąco niska.
Odnosząc się do wniosku złożonego przez Zamawiającego w piśmie procesowym – odpowiedzi
na odwołanie podtrzymanego na posiedzeniu dotyczącym odrzucenia odwołania z uwagi na
brak interesu po stronie Odwołującego, Izba wskazuje, że nie podziela stanowiska
Zamawiającego odnośnie braku po stronie Odwołującego interesu, o którym mowa w art. 505
ustawy Pzp. W ocenie Izby po stronie Odwołującego wystąpiły wszystkie trzy materialnoprawne
przesłanki do wniesienia środka ochrony prawnej tj. Odwołujący ma interes w uzyskaniu
zamówienia (Odwołujący jest wykonawcą funkcjonującym na rynku, którego dotyczy
zamówienie, który chce ubiegać się o uzyskanie zamówienia), może on ponieść szkodę
(potencjalny brak możliwości uzyskania zamówienia – utrata korzyści z realizacji zamówienia)
oraz poniesiona szkoda jest wynikiem naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp
(naruszenie przepisów ustawy Pzp może doprowadzić do braku możliwości skutecznego
wykazania przez Odwołującego, że zaoferowana przez niego cena nie jest rażąco niska, co
może doprowadzić do skutecznego złożenia oferty).
W dniu 26
lipca 2024 r. do akt sprawy wpłynęła odpowiedź na odwołanie, w której Zamawiający
wnosił o wnosił o odrzucenie odwołania, względnie o jego oddalenie w całości.
W dniu 6 sierpnia
2024 r. do akt sprawy wpłynęło pismo procesowe złożone przez
Odwołującego.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron, na podstawie zgromadzonego w sprawie
materiału dowodowego oraz oświadczeń, a także stanowisk Stron, Krajowa Izba Odwoławcza
ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, odwołanie nie zawierało braków formalnych i mogło zostać rozpoznane
merytorycznie.
Izba ustaliła, że Wykonawca wnoszący odwołanie wykazał interes w korzystaniu ze środków
ochrony prawnej. Interes we wniesieniu odwołania wynika z faktu, iż w przypadku
uwzględnienia przez Izbę zarzutów odwołania Odwołujący, którego oferta jest
najkorzystniejsza,
będzie miał możliwość złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny w
oczekiwanym przez niego terminie
, a tym samym uzyskania zamówienia.
Przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego ani po stronie
Zamawiającego w ustawowym terminie nie zgłosił żaden wykonawca.
Izba postanowiła dopuścić dowody z dokumentacji przedmiotowego postępowania, odwołania
wraz z załącznikami, odpowiedzi na odwołanie wraz z załącznikami złożonej przez
Zamawiającego w dniu 26 lipca 2024 r., pisma procesowego złożonego przez Odwołującego
dnia 6 sierpnia 2024 r.,
dowodu nr 7 złożonego przez Odwołującego podczas rozprawy, dowodu
nr 1 złożonego przez Zamawiającego na posiedzeniu oraz dowodu nr 2 złożonego przez
Zamawiającego podczas rozprawy.
Izba wskazuje, że dowody nr 1 oraz nr 3-6 dotyczą wykazania, że zaoferowana przez
Odwołującego cena nie jest rażąco niska oraz dotyczą wykazania, że Zamawiający dokonał
błędnego oszacowania kwoty przeznaczonej na realizację zamówienia, co nie było
przedmiotem zarzutu postawionego w odwołaniu. Zarzut stanowi wskazanie czynności bądź
zaniechania przez Zamawiającego czynności, do których jest obowiązany na podstawie ustawy
oraz okoliczności faktyczne wskazujące na naruszenie przepisów prawa. W przedmiotowej
sprawie Odwołujący nie podał podstawy prawnej, ani okoliczności faktycznych dotyczących
błędnego oszacowania kwoty przeznaczonej na realizację zamówienia. Izba nie jest również
uprawniona do dokonywania uprzedniej oceny wyjaśnień rażąco niskiej ceny, przed jej
dokonaniem przez Zamawiającego. Mając na uwadze powyższe Izba uznała, że wskazane
dowody
nie mają związku z przedmiotową sprawą. Podobnie należy ocenić dowód nr 2
powołany przez Odwołującego na okoliczność wykazania istnienia sporu pomiędzy
Odwołującym a Zamawiającym.
Biorąc pod uwagę stanowiska Stron i zgromadzony materiał dowodowy, Izba uznała, że
odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie i podlegało oddaleniu.
W zakresie podniesionych zarzutów Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu
nieograniczonego pn.
„Kompleksowa obsługa urządzeń drukujących, dzierżawa fabrycznie
nowych urządzeń wraz z dostawą systemu do analizy wydruków i wydruku podążającego”.
Przedmiotem usługi stanowiącej przedmiot zamówienia jest:
a)
kompleksowa obsługa 795 urządzeń drukujących należących do Zamawiającego, polegająca
na świadczeniu usługi serwisu wraz z dostawą materiałów eksploatacyjnych,
b)
dzierżawa 900 fabrycznie nowych urządzeń drukujących w 5 typach wraz z dostawą
materiałów eksploatacyjnych i usługą serwisu,
c)
dostawa i wdrożenie Systemu Monitorującego urządzenia drukujące wraz z Systemem
Wydruku Podążającego,
d) w ramach Prawa Opcji I
– zwiększenie zakresu świadczenia usługi poprzez dzierżawę
dodatkowego sprzętu w ilości do 80 sztuk,
e)
w ramach Prawa Opcji II − prawo wykupu dzierżawionych urządzeń po zakończeniu
dzierżawy,
f)
w ramach Prawa Opcji III − zwiększenie zakresu świadczenia, poprzez objęcie kompleksową
obsługą, polegająca na świadczeniu usługi serwisu wraz z dostawą materiałów
eksploatacyjnych, dodatkowych urządzeń Zamawiającego w liczbie nie większej niż 20 sztuk,
na
bytych przez Zamawiającego (w tym np. w drodze darowizny) podczas obowiązywania
Umowy.
Termin realizacji
zamówienia to 48 miesięcy.
W postępowaniu oferty złożyło trzech wykonawców:
Odwołujący – na kwotę 7.366.470,00 zł
2. Pure Print T. K. w Kielcach -
na kwotę 9.231.150,00 zł
3. Konsorcjum
spółek: Arcus S.A. z siedzibą w Warszawie i Marcova Biznes Sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie - na kwotę 16.363.797,00 zł (w dniu 22 lipca 2024 r. Zamawiający
zawiadomił tych wykonawców o dokonaniu poprawy oczywistej omyłki rachunkowej w
efekcie, której jest to kwota 16.076.660,00 zł).
W dniu 11lipca 2024 r. Zamawiający zawiadomił wykonawców, że zamierza przeznaczyć na
realizację zamówienia kwotę 16.687.520,47 zł brutto.
W dniu 16 lipca 2024 r. na podstawie art. 224 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp
Zamawiający
skierował do Odwołującego wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny. W wezwaniu
wskazano, że wyjaśnienia wraz z dowodami Odwołujący powinien dostarczyć do dnia 19 lipca
2024 r., do godz. 14.00 w formie elektronicznej, za pośrednictwem Platformy Zakupowej.
W dniu 17 lipca 2024 r. Odwołujący złożył do Zamawiającego wniosek o przedłużenie terminu
na złożenie wyjaśnień rażąco niskiej ceny przynajmniej do dnia 24 lipca 2024 r. W uzasadnieniu
wniosku Odwołujący wskazał na to, że przygotowanie odpowiedzi, w tym skompletowanie
potrzebnych materiałów wymaga dużej ilości pracy i czasu, a działania te utrudnia fakt, że trwa
okres urlopowy i wiele osób, w tym szefostwo Odwołującego oraz przedstawiciele producentów
urządzeń, jest trudno dostępnych.
W dniu 17 lipca 2024 r. Zamawiający odmówił przedłużenia terminu na udzielenie wyjaśnień
wskazując na pilność postępowania.
W dniu 19 lipca 2024 r. Odwołujący złożył wyjaśnienia rażąco niskiej ceny.
W dniu 19 lipca 2024 r. Odwołujący złożył odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej.
W dniu 24 lipca 2024 r. Odwołujący złożył dodatkowe wyjaśnienia dotyczące zaoferowanej
przez niego ceny.
Rozpoznanie sprawy przez Izbę dotyczyło tego, czy Zamawiający naruszył przepisy ustawy Pzp
poprzez wyznaczenie
Odwołującemu zbyt krótkiego terminu na udzielenie wyjaśnień rażąco
niskiej ceny
, czym naruszył zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Izba
wskazuje, że Odwołujący skutecznie w odwołaniu postawił wyłącznie zarzut dotyczący
wyznaczenia zbyt krótkiego terminu na udzielenie wyjaśnień i niewyrażenia zgody na
przedłużenie tego terminu. Jak wynika z orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej dla
sformułowania zarzutu w odwołaniu nie jest konieczne przedstawienie go w konkretnej formie
czy miejscu w odwołaniu, istotne jest, czy określono jego konstytutywne elementy, tj. czy
zakwestionowano określone działanie lub zaniechanie zamawiającego, ze wskazaniem
okoliczności faktycznych i prawnych stanowiących podstawę tego kwestionowania. W
przedmiotowej
sprawie Odwołujący zakwestionował decyzje Zamawiającego w zakresie
terminu złożenia wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny i w tym zakresie przedstawił
uzasadnienie
na poparcie swojego stanowiska, co pozwala uznać, że zarzut został w odwołaniu
sformułowany.
Odnosząc się do zarzutu odwołania w pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z art.
224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp:
„2. W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30%
od:
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się o
udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności
oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;
(…)”.
Zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp obligatoryjnym elementem wezwania jest wskazanie
terminu na udzielenie wyjaśnień. Ustawodawca nie określił minimalnego terminu, jaki powinien
wyznaczyć wezwanemu wykonawcy Zamawiający. W przedmiotowej sprawie Zamawiający
wyznaczył Odwołującemu termin niemal 3-dniowy (3 dni robocze) na udzielenie wyjaśnień.
Zdaniem Izby Odwołujący nie wykazał, aby termin ten był nierealny dla wykonania ciążącego
na nim obowiązku. Izba wskazuje, że we wniosku o przedłużenie terminu Odwołujący wskazał
na okres urlopowy, co mi
ałoby mu utrudniać skompletowanie niezbędnej dokumentacji. W
uzasadnieniu faktycznym odwołania Odwołujący nie odniósł się jednak do tej okoliczności
analizując głównie to, czy zamówienie było pilne oraz czy Zamawiający w wyznaczonym
terminie mógł podjąć jakiekolwiek czynności, wskazując, że przedłużenie terminu o sobotę i
niedzielę świadczyłoby o poszanowaniu jego praw. Odwołujący nie wskazał na żaden konkretny
podmiot
, od którego nie może uzyskać dokumentów lub na zakres informacji, którego nie byłby
w
stanie dostarczyć w wyznaczonym terminie. Poprzestał na ogólnym stwierdzeniu
odnoszącym się do całości żądanych wyjaśnień.
Izba zauważa, że Odwołujący jest podmiotem profesjonalnym, do którego stosuje się w obrocie
gospodarczym
podwyższony miernik staranności. Powinien on w związku z tym w taki sposób
zorganizować swoją działalność, aby móc wywiązywać się z obowiązków wynikających z
ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego. Termin wyznaczony przez Zamawiającego
na złożenie wyjaśnień należy rozpatrywać w kontekście danego postępowania. Mając na
uwadze przedmiot postępowania prowadzonego przez Zamawiającego nie można uznać, że
jest on nierealny.
Odwołujący wskazał, że skompletowanie potrzebnych materiałów wymaga
dużej ilości pracy i czasu, a działania te utrudnia fakt, że obecnie trwa okres urlopowy i wiele
osób, w tym szefostwo Odwołującego oraz przedstawiciele producentów urządzeń, jest trudno
dostępnych. Izba wskazuje, że okoliczność, że termin wyznaczony przez Zamawiającego
przypadał na okres urlopowy, nie stanowi usprawiedliwienia dla profesjonalnego podmiotu,
który powinien tak zorganizować pracę swojego przedsiębiorstwa, żeby móc wywiązać się z
obowiązków wynikających z udziału w przetargu. Odwołujący wiedzę o tym, że zostanie do
niego skierowane wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny posiadał od 11 lipca 2024 r.,
kiedy to Zamawiający podał wysokość kwoty, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie
zamówienia. Jak przyznał podczas rozprawy Odwołujący ze złożonych ofert wynikało, że będzie
on jedynym wyko
nawcą, do którego zostanie skierowane wezwanie. Izba nie zgadza się ze
stanowiskiem zaprezentowanym przez Odwołującego podczas rozprawy, że nie mógł on
skompletować wcześniej dokumentów niezbędnych do złożenia wyjaśnień. Izba wskazuje, że
art. 224 ust. 3 ustawy Pzp wskazuje przykładowe elementy wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Co
więcej to wykonawca w złożonych wyjaśnianiach ma wskazać, jakie czynniki przesądziły o tym,
że zaoferowana przez niego cena jest znacznie niższa od cen konkurencyjnych wykonawców.
Zamawiający w wezwaniu może wskazać na elementy wymagające wyjaśnienia, jednak to
wcale nie te elementy muszą przesądzać o ostatecznej niskiej cenie oferty. To wykonawca
wskazuje te elementy dodatkowo popierając je dowodami. Co więcej należy zwrócić uwagę na
to, że wykonawca kalkulując cenę oferty pozyskuje od kontrahentów potwierdzenie warunków
współpracy. Sam Odwołujący potwierdził to przedkładając dowód nr 7 tj. korespondencję
mailową, z której wynikają warunki wyceny. Należy w związku z tym przyjąć, że już na etapie
kalkulowania i składania oferty wykonawca posiada informacje o elementach składowych ceny.
Nie można w związku z tym zgodzić się z twierdzeniem Odwołującego, że dopiero na etapie
składania wyjaśnień rażąco niskiej ceny uzyskuje on m.in. potwierdzenie warunków współpracy.
Trudno przyjąć, aby okres urlopowy wpłynął istotnie na możliwość złożenia rzetelnych
wyjaśnień przez wykonawcę, który jest profesjonalistą w obrocie. W ocenie Izby Odwołujący,
który przygotował ofertę rzetelnie i świadczył podobne usługi na rzecz Zamawiającego,
powinien być w stanie wyjaśnić, jak skalkulował cenę i co wpłynęło na jej wysokość.
Jak wynika z powyższego nie sposób jest przyjąć, że na złożenie wymaganych przez
Zamawiającego wyjaśnień niezbędny jest dłuższy, aniżeli wynikający z wezwania z dnia 16
lipca 2024 r.
czas, zwłaszcza iż proces kalkulacji oferty trwał jak zauważył sam Odwołujący kilka
miesięcy. Możliwość złożenia oferty przewidywał on bowiem już od czasu wykonywania przez
Zamawiającego analizy rynkowej, kiedy to Odwołujący nie złożył oferty, co wynika z dowodów
przedłożonych przez Zamawiającego. Jak zauważył sam Odwołujący, nie złożył ofert podczas
doko
nywania analizy rynkowej, ponieważ napotkał trudności w uzyskaniu ofert od
kontrahentów. Tym bardziej w ocenie Izby Odwołujący decydując się na złożenie w
prowadzonym przez Zamawiającego postępowaniu oferty powinien mieć zgromadzoną
niezbędną dokumentację. W związku z tym zdaniem Izby wyjaśnienia nie wymagały od
Odwołującego dużego nakładu pracy, mając dodatkowo na uwadze wspomnianą powyżej
uprzednią realizację zamówienia na rzecz Zamawiającego. Termin zatem zakreślony przez
Zamawiającego, tj. niemal 3 dni robocze, był dostateczny oraz jak wynika z dokumentacji
postępowania wykonalny dla Odwołującego, ponieważ w wyznaczonym terminie złożył on
wyjaśnienia.
Reasumując Izba uznała, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie, a w działaniach
Zamawiającego nie dopatrzyła się naruszenia zasad wynikających z ustawy Pzp.
Orzekając o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574 oraz art.
575 ustawy Pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 2 lit. b) i d) w zw. z § 8
ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020r., poz. 2437 ze zmianami), orzekając
w tym zakresie o obciążeniu kosztami postępowania odwoławczego stronę przegrywającą, czyli
Odwołującego.
Przewodnicząca: …………..