KIO 2809/24 WYROK Warszawa, dnia 27 sierpnia 2024 r.

Stan prawny na dzień: 14.01.2025

  Sygn. akt:  KIO 2809/24 

WYROK  

Warszawa, dnia 27 sierpnia 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:  

Przewodnicząca: 

Andrzej Niwicki 

Protokolant: 

Rafał Komoń 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2024 r. odwołania wniesionego do Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 6 sierpnia 2024 r. przez M. B. prowadzącego działalność    

pod firmą   3JM M. B. w Kwidzynie w  postępowaniu prowadzonym przez Muzeum Zamkowe 

w Malborku  

przy udziale uczestnika po stronie zamawiającego w postępowaniu działającego jako R. S. 

Firma Budowlano-Konserwatorska „Budkon” w Gdańsku  

orzeka: 

1.  oddala odwołanie; 

2.  kosztami  postępowania  obciąża  Odwołującego  M.  B.    i  zalicza  w  poczet  kosztów 

postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych 

zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania. 

Na  orzeczenie  -  w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za 

pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  - 

sądu zamówień publicznych. 

Przewodniczący: 

…………................. 


 Sygn. akt:  KIO 2809/24 

Uzasadnienie 

  Zamawiający:    Muzeum  Zamkowe  w  Malborku  ul.  Starościńska  1,  82-200  Malbork 

prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  prowadzonego  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  pn.:  „Wykonanie  zabezpieczeń  zachodniego  odcinka  muru  oporowego 

zamku  w  Sztumie  oraz  prace  konserwatorskie  muru  oporowego  i  Wieży  Więziennej”  Znak 

sprawy: ZP.2611.4.1.2024.mw.  

Odwołujący 3JM M. B.  w Kwidzynie wniósł dnia 6 sierpnia 2024 r.  odwołanie od czynności 

Zamawiającego  w  postępowaniu,  polegających  na  odrzuceniu  oferty  Odwołującego  i 

unieważnieniu postępowania.  

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:   

art.  226  ust.  1  pkt  2  lit.  b)  pzp  przez  odrzucenie  oferty  Odwołującego  mimo,  iż 

Odwołujący spełnia warunki udziału w postępowaniu,  

art. 16 pzp przez prowadzenie postępowania w sposób niezapewniający przejrzystości 

i równego traktowania wykonawców.   

Wskazując na powyższe wniósł o nakazanie Zamawiającemu:  

unieważnienia  czynności  odrzucenia  oferty  Odwołującego,  a  w  konsekwencji, 

czynności unieważnienia postępowania;  

powtórzenia czynności badania i oceny oferty z uwzględnieniem zarzutów odwołania;  

UZASADNIENIE  

Odwołujący ma interes we wniesieniu   odwołania, gdyż jest Wykonawcą biorącym udział w 

Postępowaniu.  Po  ponownym  badaniu  ofert,  przy  założeniu  uwzględnienia  zarzutów 

odwołania, oferta Odwołującego stanowiłaby jedyną niepodlegającą odrzuceniu.  

Uzasadnienie zarzutów  

Zgodnie z informacją o wyborze najkorzystniejszej oferty z dnia 15 maja 2024 r.  Zamawiający 

wybrał  ofertę  Odwołującego  jako  najkorzystniejszą  oraz  odrzucił  ofertę  złożoną  przez 

wykonawcę  –  obecnego  przystępującego.  Wykonawca  ten  wniósł  odwołanie  w  zakresie 

odrzucenia jego oferty przez, nie wnosząc żadnych zastrzeżeń do treści oferty Odwołującego. 

Odwołanie zostało dnia 17 czerwca 2024 r. przez Izbę oddalone w całości (KIO 1788/24). Dnia 

17 czerwca 2024 r. Pan R. S., już po wyroku KIO, wysłał do Zamawiającego pismo zawierające 

informacje o potencjalnych uchybieniach przy wyborze oferty Odwołującego.  

Uchybienia te nie zostały przez R. S. wskazane, ani poruszone w odwołaniu do KIO (a więc 

organu niewątpliwie właściwego do ich rozstrzygnięcia na tym etapie postępowania), termin 

do złożenia którego upłynął 20 maja 2024 r.   


Wskazać  w  tym  miejscu  należy,  że  Odwołujący  w  niniejszym  postępowaniu  w  pierwszej 

kolejności  zgłosił  Panią  M.  G.-N.  do  pełnienia  funkcji  Kierownika  prac  konserwatorskich. 

Jeszcze  przed  wyborem  oferty  Odwołującego  jako  oferty  najkorzystniejszej,  z  uwagi  na 

zastrzeżenia  Zamawiającego,  Odwołujący  dysponując  również  drugą  osobą  mogącą  pełnić 

ww. funkcję i nie chcąc na tamtym etapie nie wchodzić w spór z Zamawiającym zgłosił również 

do pełnienia funkcji Kierownika prac konserwatorskich Panią A. J., która spełnia wymagania 

opisane w SWZ.   

W wyniku pisma Pana R. S. z dnia 17 czerwca 2024 r. Zamawiający podjął arbitralną decyzję 

o  unieważnieniu  wyboru  Odwołującego  i  zażądał  od  Odwołującego  wyjaśnień  w  zakresie 

wątpliwości  dotyczących  wskazanej  przez  niego  osoby  na  stanowisko  Kierownika  prac 

konserwatorskich.  Odwołujący  wyjaśnienia  poparte  dowodami  i  racjonalnymi  argumentami 

dostarczył.  Pomimo powyższego jednak Zamawiający dnia 1 sierpnia 2024 r. podjął decyzję 

o odrzuceniu oferty i unieważnieniu całego postępowania.  

Dowody w aktach postępowania i załącznikach. 

Zamawiający w informacji o unieważnieniu postępowania z dnia 1 sierpnia 2024 r. wskazał, iż 

odrzucił ofertę Odwołującego z uwagi na niespełnienie przez Odwołującego  warunków udziału 

w postępowaniu. Warunkiem udziału w postępowaniu było dysponowanie przez  wykonawcę 

osobą, która „posiada doświadczenie w pełnieniu funkcji Kierownika prac  konserwatorskich 

dla  co  najmniej  jednego  zamówienia  obejmującego  remont  polegający  na  konserwacji 

gotyckiej  elewacji  ceglanej  i/lub  kamiennej  o  powierzchni  minimum  200m²  w  obiekcie 

wpisanym  do  rejestru  zabytków  w  rozumieniu  przepisów  ustawy  z  dnia  23  lipca  2003  r.  o 

ochronie  zabytków  i  opiece  nad  zabytkami  lub  w  przypadku  rejestrów  prowadzonych  poza 

granicami  RP  –  rejestrów  równoważnych  w  stosunku  do  rejestru  zabytków  w  rozumieniu 

przepisów  ustawy  z  dnia  23  lipca  2003  r.  ochronie  zabytków  i  opiece  nad  zabytkami 

prowadzonych  na  podstawie  przepisów  obowiązujących  ze  względu  na  miejsce  położenia 

zabytku.”   

Zamawiający  natomiast  odrzucił  ofertę  Odwołującego  twierdząc,  iż  żadna  ze  wskazanych 

przez Odwołującego osób mająca pełnić funkcję kierownika prac konserwatorskich nie spełnia 

warunków postępowania, wskazując następujące powody:  

w odniesieniu do Pani M. G.-N., iż nie spełnia wymogów art. 37a ustawy z dnia 23 lipca 

2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej: „Ustawa”) z uwzględnieniem 

art. 37h tej ustawy.  

w  odniesieniu  do  Pani  A.  J.,  iż  nie  spełnia  warunku  udziału  w  postępowaniu 

określonego w Dziale V ust. 2 pkt. 2.4) ppkt. 2) SWZ tj. posiada doświadczenie w pełnieniu 

funkcji Kierownika prac konserwatorskich dla co najmniej jednego zamówienia obejmującego 

remont polegający na konserwacji gotyckiej elewacji ceglanej i/lub kamiennej o powierzchni 

minimum 200m² w obiekcie wpisanym do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów ustawy z 


dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami lub w przypadku rejestrów 

prowadzonych poza granicami RP – rejestrów równoważnych w stosunku do rejestru zabytków 

w  rozumieniu  przepisów  ustawy  z  dnia  23  lipca  2003  r.  ochronie  zabytków  i  opiece  nad 

zabytkami  prowadzonych  na  podstawie  przepisów  obowiązujących  ze  względu  na  miejsce 

położenia zabytku. (…)”   

Obydwa  powyższe  stwierdzenia  są  nieprawdziwe,  a  każda  z  osób  wskazanych  w  wykazie 

osób  przez    Odwołującego  spełnia  z  osobna  wszystkie  warunki  przewidziane  w  SWZ.  W 

związku z powyższym Odwołujący odnosi się do nich osobno.  

1. Spełnianie warunków określonych w SWZ przez Panią M. G.-N.  

 Z całą pewnością stwierdzić trzeba, iż Pani  M. G.-N. spełnia wymogi wskazane w art. 37a 

Ustawy. Zgodnie ze wskazanym artykułem:   

“Pracami  konserwatorskimi,  pracami  restauratorskimi  lub  badaniami  konserwatorskimi, 

prowadzonymi  przy  zabytkach  wpisanych  do  rejestru  kieruje  osoba,  która  ukończyła  studia 

drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, w zakresie konserwacji i restauracji dzieł 

sztuki lub konserwacji zabytków oraz która po rozpoczęciu studiów drugiego stopnia lub po 

zaliczeniu szóstego semestru jednolitych studiów magisterskich przez co najmniej 9 miesięcy 

brała  udział  w  pracach  konserwatorskich,  pracach  restauratorskich  lub  badaniach 

konserwatorskich, prowadzonych przy zabytkach wpisanych do rejestru, inwentarza muzeum 

będącego instytucją kultury lub zaliczanych do jednej z kategorii, o których mowa w art. 14a 

ust. 2.”  

Zaznaczyć należy, iż art. 37a Ustawy dodany został do ww. aktu prawnego dnia 30 listopada 

2015 r., a w aktualnym brzmieniu dopiero 1 września 2017 r. Pani G., jak wynika z załączonego 

skanu  dyplomu,  ukończyła  studia  na  kierunku  “Ochrona  Dóbr  Kultury”  w  zakresie 

konserwatorstwa  7  grudnia  2001  r.,  a  więc  niemal  12  lat  przed  uchwaleniem  niniejszego 

przepisu. W żadnym wypadku nie oznacza to więc, że przed wprowadzeniem art. 37a Ustawy, 

studia te nie obejmowały swoim zakresem konserwatorstwa co potwierdza wyraźny zapis na 

dyplomie Pani G.-N.  

Głównym argumentem przemawiającym za odrzuceniem oferty było wgedług Zamawiającego 

ryzyko  braku  zgody  Pomorskiego  Wojewódzkiego  Konserwatora  Zabytków  w  zakresie 

obsadzenia Pani G. na stanowisku Kierownika prac konserwatorskich:  

„Przedłożenie zgłoszenia o rozpoczęciu prac z danymi oraz dyplomem Pani M. G. spotka się 

z odmową Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w zakresie przejęcia funkcji 

kierownika  prac  konserwatorskich  przez  wyżej  wymienioną  osobę.  Zamawiający  (Muzeum 

Zamkowe  w  Malborku)  będzie  musiał  wskazać  kierownika  prac  konserwatorskich,  który 

spełnia wymogi ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w zakresie zapisów art. 


37a.  w  celu  możliwości  rozpoczęcia  prac  konserwatorskich  przy  obiekcie  będącym 

przedmiotem niniejszego postępowania.”  

Powyższy  argument  jest  zupełnie  nietrafiony.  Przede  wszystkim  należy  wspomnieć  tutaj  o 

fakcie,  iż  Pani  G.  dysponuje  już  zawartym  w  piśmie  z  dnia  2  października  2023  r. 

zaświadczeniem  Kujawsko-Pomorskiego  Konserwatora  Zabytków  wprost  potwierdzającego 

spełnienie przez nią wymagań wynikających z art. 37a Ustawy:  

“(...) Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków informuje, że Pani M. G.-N. jest 

osobą  zweryfikowaną  przez  tutejszy  urząd  pod  względem  wymaganego  wykształcenia  i 

doświadczenia.  W  związku  z  powyższym  spełnia  wymagania,  o  których  mowa  w  art.  37a 

ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (...).”  

Nie  ma  więc  żadnych  podstaw,  by  sądzić  iż  decyzja  Pomorskiego  Wojewódzkiego 

Konserwatora Zabytków byłaby odmienna, jako iż obydwie te instytucje opierają się na tych 

samych przepisach i dokumentacji.   

Ponadto  nie  sposób  nie  wspomnieć,  iż  Pani  G.  zarówno  aktualnie,  jak  i  w  przeszłości 

realizowała  wiele  zleceń  na  stanowisku  kierownika  prac  konserwacyjnych  na  zabytkach 

stanowiących  właściwość  Pomorskiego  Wojewódzkiego  Konserwatora  Zabytków.  Pomorski 

Konserwator,  wyrażając  zgodę  na  obsadzenie  Pani  G.  na  tymże  stanowisku  miał  pełną 

świadomość jej kwalifikacji (również w świetle art. 37a Ustawy).   

Dowód:  Notatka z rady konserwatorskiej z udziałem obecnego Pomorskiego Wojewódzkiego 

Konserwatora  Zabytków  D.  Ch.  z  dnia  26  lipca  2024r.,  dot.  inwestycji  na  której  funkcję 

kierownika pełni Pani G.-N>, Protokół odbioru zadania inwestycyjnego z  21 grudnia 2023 r., 

Referencje KAMARO Sp. z o.o. z 15 stycznia 2020 r.   

 Brak  jest  więc  podstaw  do  twierdzenia,  iż  tym  razem  decyzja  Pomorskiego  Konserwatora 

mogłaby  być  odmienna.  Na  tym  etapie  trzeba  zaznaczyć  również,  że  Zamawiający  miał 

świadomość powyższego, co sam potwierdza w Informacji o unieważnieniu postępowania z 

dnia 1 sierpnia 2024 r:   

„Do  pisma  [BUDKON  R.  S.]  zostało  m.in.  dołączone  pismo  od  Inwestora  inwestycji  pn. 

„Opracowanie  dokumentacji  projektowej  i  wykonanie  robót  budowlanych  polegających  na 

dostosowaniu budynków zlokalizowanych przy ul. Spichrzowej 33 oraz 35 w Grudziądzu do 

pełnienia funkcji na rzecz kultury” wskazując, że Pani A. J. nie pełniła na tym zadaniu funkcji 

Kierownika  prac  konserwatorskich,  a  funkcję  tą  pełniła  Pani  M.  G.  pierwotnie  wykazana  w 

wykazie  osób  na  potwierdzenie  spełnienia  warunku  udziału  w  postepowaniu  w  zakresie 

Kierownika prac konserwatorskich.”  

Zamawiający przeczy sam sobie, zakładając że Pomorski Konserwator nie wyrazi zgody na 

obsadzenie  Pani  G.  na  stanowisku  Kierownika  prac  konserwatorskich,  a  jednocześnie 

powołując  się  właśnie  na  fakt,  iż  Pani  G.  pełniła  już  tą  funkcję  w  tożsamym  zadaniu  (sic!) 

jednocześnie uznaje bezpodstawnie, iż Pani A. J. nie spełnia warunków określonych w SWZ 


do pełnienia przedmiotowej funkcji. Jak Zamawiający sam zauważył, Pani G. pełniła funkcję 

Kierownika prac konserwatorskich, zatem zgoda Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora 

Zabytków musiała zostać bez żadnych przeszkód wydana.   

Dowód:  Umowa nr 70/20/FE z dnia 30 kwietnia 2020 r.  

 Niezrozumiałą  pozostaje  argumentacja  Zamawiającego  w  tym  zakresie,  a  jego  stanowisko 

stanowi jedynie potwierdzenie, iż  w przedmiotowym postępowaniu doszło do naruszenia art. 

16 pzp poprzez nierówne traktowanie wykonawców.  

Zamawiający przeczy sam sobie również po raz kolejny, powołując się na opinię pozyskaną z 

Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego dnia 16 lipca 2024 r. Przedmiotowa opinia w 

sposób jednoznaczny potwierdza stanowisko Odwołującego:   

„Odnosząc się zatem do Pani pytań zawartych w pkt 1 i 2 wyjaśnić należy, iż ustawodawca nie 

wskazał  nazwy  konkretnego  kierunku  studiów,  którego  ukończenie  uprawnia  do  kierowania 

pracami  konserwatorskimi  przy  zabytkach  wpisanych  do  rejestru  zabytków  lub  ich 

samodzielnego  wykonywania,  posługując  się  pojęciem  „studia  w  zakresie  konserwacji  i 

restauracji dzieł sztuki lub konserwacji zabytków”. Co więcej, zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z 

dnia  5  sierpnia  2015  r.  o  zmianie  ustaw  regulujących  warunki  dostępu  do  wykonywania 

niektórych zawodów (Dz.U. z 2015 r. poz. 1505), osoby – które przed dniem wejścia w życie 

niniejszej ustawy uzyskały uprawnienia w zakresie kierowania pracami konserwatorskimi lub 

ich  samodzielnego  wykonywania  albo  kierowania  robotami  budowlanymi  lub  wykonywania 

nadzoru  inwestorskiego  na  podstawie  dotychczasowych  przepisów  –  zachowują  te 

uprawnienia.”  

Powyższa  opinia  nie  pozostawia  więc  pola  do  interpretacji,  jednoznacznie  twierdząco 

odpowiadając na zadane pytania i potwierdzając iż uprawnienia Pani G. zostały zachowane, 

pomimo zmiany przepisów.   

Dowód:  Opinia  dyrektora  Jakuba  Makowskiego  z  Departamentu  Ochrony  Zabytków 

Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 16 lipca 2024 r. – w aktach postępowania  

Już  powyższe  stanowi  o  nietrafności  rozumowania  Zamawiającego.  Dodatkowo  odwołać 

można się w do orzecznictwa, a mianowicie do wyroku KIO 653/18. Wyrok ten jest w pełni 

aktualny, również dotyczy spełnienia warunku udziału polegającego na dysponowaniu przez 

wykonawcę  odpowiednim  personelem.  W  wyroku  mamy  do  czynienia  z  bardzo  podobnym 

stanem faktycznym, w którym zamawiający także bezpodstawnie kwestionował wykształcenie 

osoby  mającej  wykonywać  prace  konserwatorskie:  W  ocenie  Izby  Zamawiający  w 

zawiadomieniu o wykluczeniu Odwołującego z postępowania nie sprostał ciążącemu na nim 

obowiązkowi  wykazania  okoliczności  uzasadniających  ww.  czynność.  Przede  wszystkim 

podkreślić należy, iż uzasadnienie decyzji Zamawiającego o wykluczeniu wykonawcy H. Sp. z 

o.o. z postępowania oparte zostało na założeniu, że skoro wykonawca nie dysponuje osobą, 

która  ukończyła  studia  na  kierunku  konserwacja  i  restauracja  dzieł  sztuki,  to  osoba  ta  nie 


posiada  kwalifikacji  do  kierowania  pracami  konserwatorskimi  przy  zabytkach  wpisanych  do 

rejestru zabytków zdobytych przed wejściem w życie aktualnych regulacji. Izba wskazuje, że 

przyjęcie  powyższego  poglądu,  bez  należytego  ustalenia,  potwierdzonego  informacją  od 

właściwego podmiotu mogącego odnieść się do stwierdzonych kwalifikacji posiadanych przez 

Pana J. S., jest zbyt daleko idące i nie stanowi o prawidłowości działań Zamawiającego.  

Powyższego stanowiska Zamawiającego nie potwierdza także korespondencja prowadzona z 

Dyrektorem  Instytutu  Zabytkoznawstwa  i  Konserwatorstwa  UMK  w  Toruniu,  który  w 

wiadomości elektronicznej z dnia 19 marca 2018 r. słusznie zauważył, że o uprawnieniach do 

kierowania pracami konserwatorskimi decyduje ustawodawca, a nie uczelnia. (...)”  

Zaznaczyć trzeba, iż w omawianym stanie faktycznym uczelnia była zamawiającym. Jak więc 

wyraźnie  wynika  z  powyższego  stanowiska  KIO  –  to  nie  zamawiający  winien  oceniać 

wykształcenie osoby pełniącej funkcję konserwatora zabytków, a ustawodawca.  

Dalej cytując powyższy wyrok: “prawodawca w ww. przepisie nie wskazał nazwy konkretnego 

kierunku studiów, którego ukończenie uprawnia do kierowania pracami konserwatorskimi przy 

zabytkach wpisanych do rejestru zabytków lub ich samodzielnego wykonywania, posługując 

się  pojęciem  "studia  w  zakresie  konserwacji  i  restauracji  dzieł  sztuki  lub  konserwacji 

zabytków".”  

Pani  G.  ukończyła  studia  w  zakresie  konserwatorstwa,  co  oznacza  pełną  zgodność  z 

wymaganiami art. 37a w interpretacji powyższego wyroku.   

Powyższe  stanowisko  KIO  zostało  Zamawiającemu  przedstawione  przez  Odwołującego  i 

zamawiający  odniósł  się  do  niego  w  informacji  o  unieważnieniu  postępowania  z  1  sierpnia 

2024 r. Stwierdził on, iż „wyrok ten nie będzie miał w omawianej sytuacji zastosowania, jako iż 

„wskazany Pan S. studiował i uzyskał dyplom (1982 r.), gdy nie było kierunku ochrona dóbr 

kultury, a studia były w zakresie konserwacji zabytków. Wobec powyższego wskazana osoba 

Pana S. spełnia warunki art. 37a ustawy (…), ponieważ ukończył studia w zakresie konserwacji 

zabytków”. Twierdzenie to należy określić jako nieprawdziwe, gdyż Pani G., podobnie jak Pan 

S.,  ukończyła  studia  w  wymaganym  zakresie,  niezależnie  od  nazwy  kierunku.  Jest  to  więc 

sytuacja ze wszech miar tożsama. Odwołujący w stanowisku nie nawiązuje do niuansów stanu 

faktycznego, który był przedmiotem rozważań w sprawie KIO 653/18, a jedynie do wniosków i 

wywodów w zakresie stanu prawnego, które Izba poczyniła. Wnioski te pozostają uniwersalne 

w zakresie tego zagadnienia i z całą pewnością można i należy zastosować je do zaistniałej 

sytuacji. Wyrok KIO 653/18 definitywnie potwierdza poprawność rozumowania.  

Podniesienia wymaga również kwestia samego przepisu (art. 37a Ustawy), na którym opiera 

się powyższy wyrok, i który stanowi problem niniejszego odwołania. Przepis ten jest jasny i nie 

powinien być źródłem wątpliwości wynikających z jego konstrukcji. Nawet jednak w sytuacji, w 

której wątpliwości te się pojawiają, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem i doktryną winny one 

być interpretowane na korzyść wykonawcy. Przywołać tutaj trzeba przede wszystkim wyrok 


Trybunału  Sprawiedliwości  sprawie  C-35/17  (będący  wynikiem  pytania  prejudycjalnego 

zadanego przez KIO, w którym stwierdzono: „W tym względzie Trybunał orzekł już, że zasadę 

równego traktowania i obowiązek przejrzystości należy interpretować w ten sposób, iż stoją 

one na przeszkodzie wykluczeniu wykonawcy z przetargu publicznego wskutek niedopełnienia 

przez  niego  obowiązku,  który  nie  wynika  wyraźnie  z  dokumentacji  przetargowej  lub 

obowiązującej  krajowej  ustawy,  lecz  z  wykładni  tej  ustawy  i  tej  dokumentacji,  a  także  z 

uzupełniania  przez  krajowe  organy  administracji  lub  sądownictwa  administracyjnego 

występujących w tej dokumentacji luk”.  

Trybunał  z  całą  pewnością  uznał  więc,  że  podstawą  wykluczenia  wykonawcy  z  przetargu 

publicznego  w  żadnym  wypadku  nie  może  być  obowiązek  wynikający  nie  bezpośrednio  z 

ustawy,  tylko  z  jej  wykładni.  Taka  właśnie  sytuacja  jest  powodem  niniejszego  odwołania. 

Przepis  został  przez  Zamawiającego  zinterpretowany  w  konkretny,  niekorzystny  dla 

Odwołującego sposób, co spowodowało odrzucenie jego oferty. Nawet więc przy założeniu, 

że  art.  37a  Ustawy  jest  w  swoim  brzmieniu  niejasny/wątpliwy,  mamy  do  czynienia  z 

ewidentnym naruszeniem przez Zamawiającego art. 16 pzp (zasada przejrzystości i równego 

traktowania).  

Niezależnie  od  powyższych,  prawnych  rozważań,  w  niniejszej  sytuacji  należy  odnieść  się 

również do  kwestii praktycznych, a więc związanych z  doświadczeniem i dotychczasowymi 

pracami Pani G.. Od 2013 roku pełni ona funkcję kierownika prac konserwatorskich i zarówno 

przed jak i po wprowadzeniu art. 37a Ustawy jej kwalifikacje nie były przedmiotem wątpliwości 

ze  strony  podmiotów  zamawiających  jak  i  różnych  wojewódzkich  konserwatorów  zabytków. 

Przeciwnie  wręcz,  kwalifikacje  te  były  niejednokrotnie  potwierdzane  w  decyzjach,  np. 

Prezydenta  M.  St.  Warszawy,  czy  też  wcześniej  wspomnianego  Kujawsko-Pomorskiego 

Wojewódzkiego  Konserwatora  Zabytków,  a  także  w  wielu  artykułach,  referencjach  i 

protokołach odbioru.  

Dowody:    Wykaz  prac  konserwatorskich  w  zakresie  kierowania  pracami  konserwatorskimi 

przez M. G.-N., Decyzja Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków nr  

Zn/327/2013,  Decyzja  Kujawsko-Pomorskiego  Wojewódzkiego  Konserwatora  Zabytków   

Zn/267/2013,  Decyzja  Prezydenta  Miasta  Stołecznego  Warszawy  nr  195  n/17,  Referencje 

Gminy Miasta Chełmno z zakresu prac w budynku Gimnazjum nr 2 w Chełmnie, Artykuł Urzędu 

Miejskiego w Grudziądzu, Protokół odbioru końcowego zadania inwestycyjnego z 21 grudnia 

2023 r. , Referencje firmy BAYARD Sp. z o.o. z 8 stycznia 2018 r. i z dnia 8 grudnia 2018 r., 

Zaświadczenie Parafii Św. Hieronima o kierowaniu pracami konserwatorskimi Zaświadczenie 

Z.B. Krupiński o kierowaniu pracami konserwatorskimi Protokół odbioru końcowego robót z 9 

maja  2022  r.,  Protokół  odbioru  prac  konserwatorskich  przy  zabytku    z  28  lutego  2024  r., 

Protokół z odbioru prac konserwatorskich i robót budowlanych przy obiekcie zabytkowym z 


dnia 31 lipca 2019 r., Protokół odbioru końcowego z dnia 22 listopada 2017 r., Protokół z dnia 

15 grudnia 2017 r., Poświadczenie z dnia 7 kwietnia 2021 r.  

Jak  można  zauważyć  po  powyższym,  Pani  G.  na  przestrzeni  ponad  10  lat  wielokrotnie 

prowadziła prace konserwatorskie na stanowisku kierownika prac konserwatorskich. Żaden z 

dotychczasowych zamawiających nie miał wątpliwości, że spełnia ona wymagania wynikające 

z art. 37a Ustawy, jak również przed uchwaleniem przedmiotowego przepisu z rozporządzenia 

Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 27 lipca 2011 r. w sprawie prowadzenia prac 

konserwatorskich, prac restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich, badań 

architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań 

archeologicznych, w którym posługiwano się tożsamym brzmieniem analogicznego przepisu 

(jeśli  mowa  o  pracach  wykonanych  przed  2015  rokiem).  Nie  powinno  więc  podlegać 

wątpliwościom, iż omawiany  stan rzeczy nie uległ  zmianie, a Pani  G. jest w dalszym ciągu 

podmiotem odpowiednim i wykwalifikowanym do pełnienia tego typu funkcji.   

2. Spełnianie warunków określonych w SWZ przez Panią A. J.  

Kandydaturze Pani A. J. Zamawiający zarzucił z kolei niespełnienie warunków SWZ zawartych 

w dziale V ust. 2 pkt. 2.4) ppkt. 2):   

„(…)  posiada  doświadczenie  w  pełnieniu  funkcji  Kierownika  prac  konserwatorskich  dla  co 

najmniej  jednego  zamówienia  obejmującego  remont  polegający  na  konserwacji  gotyckiej 

elewacji  ceglanej  i/lub  kamiennej  o  powierzchni  minimum  200m²  w  obiekcie  wpisanym  do 

rejestru zabytków w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków 

i  opiece  nad  zabytkami  lub  w  przypadku  rejestrów  prowadzonych  poza  granicami  RP  – 

rejestrów równoważnych w stosunku do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów ustawy z 

dnia 23 lipca 2003 r. ochronie zabytków i opiece nad zabytkami prowadzonych na podstawie 

przepisów obowiązujących ze względu na miejsce położenia zabytku.”  

Zamawiający  w  Informacji  o  unieważnieniu  postępowania  z  1  sierpnia  2024  r.  wprost  nie 

wskazał jaka była przyczyna nieuznania spełniania warunków określonych w SWZ przez Panią 

A. J., aczkolwiek biorąc pod uwagę przywołanie twierdzeń Pana S. z pisma z dnia 17 czerwca 

2024 r., zgodnie z którymi „druga z inwestycji na których Pani A. J. pełniła funkcję Kierownika 

prac konserwatorskich nie może zostać wzięta pod uwagę przy badaniu i ocenie spełnienia 

warunku  udziału  w  postępowaniu  z  uwagi  na  fakt,  że  Zamek  Biskupów  Chełmińskich  w 

Lubawie jest ruiną, a nie elewacją.” należy założyć, że Zamawiający uznał te twierdzenia za 

uzasadnione.  

Należy  uznać  takie  rozumowanie  za  nietrafione.  Na  początek  przytoczyć  należy  definicję 

elewacji według słownika języka polskiego PWN: „elewacja - zewnętrzna ściana budynku wraz 

z występującymi na niej elementami architektonicznymi”.  


Idąc dalej, sięgnąć trzeba po definicję „budynku” zgodnie z art. 3 Ustawy Prawo Budowlane 

(Dz.U.2024.725): Ilekroć w ustawie jest mowa o:  

2)  budynku  -  należy  przez  to  rozumieć  taki  obiekt  budowlany,  który  jest  trwale  związany  z 

gruntem,  wydzielony  z  przestrzeni  za  pomocą  przegród  budowlanych  oraz  posiada 

fundamenty i dach;  

Nie sposób uznać więc, że „elewacja” i „ruina” to pojęcia, które w omawianym kontekście się 

wykluczają. Elewacja jest częścią budynku (czy też w tym przypadku ruiny).  

Niezależnie jednak od powyższego wskazać należy, iż w orzecznictwie nierzadko stosuje się 

pojęcie elewacji w stosunku do obiektów budowlanych niebędących budynkami. Przykładem 

na  poparcie  tej tezy  pozostaje  wyrok  KIO/UZP  1031/09.:  „Arkady  Kubickiego  są  budowlą  o 

elewacjach zewnętrznych pokrytych wyprawami tynkarskimi i okładzinami kamiennymi”  

„Reasumując  w  sprawie  bezsporną  okolicznością  jest  to,  że  Pan  G.  M.  jako  uznany 

konserwator  zabytków  w  kraju  wykonał  w  należyty  sposób  co  najmniej  trzy  prace 

konserwatorskie na murach (elewacjach) kamiennych czy ceramicznych.”  

Jak więc można zauważyć, przyjął się zwyczaj korzystania z określenia „elewacja” również w 

stosunku do innych niż budynki obiektów budowlanych, takich jak budowla, czy też nawet (w 

sposób bezpośredni) „mur”. W dziale V ust. 2 pkt. 2.4) ppkt. 2) SWZ mamy do czynienia z 

określeniem  „elewacja”,  co  w  kontekście  powyższego  mogło  prowadzić  od  przekonania,  iż 

Zamawiający dopuszcza szerokie jego znaczenie. W przypadku, gdy Zamawiający oczekiwał 

doświadczenia w pełnieniu funkcji Kierownika prac konserwatorskich w konserwacji elewacji 

budynku, winien on doprecyzować to w SWZ, a w przypadku gdy tego nie zrobił, wątpliwość 

taka powinna być intepretowana na korzyść wykonawcy. Stanowisko takie zostało utrwalone 

w orzecznictwie KIO: „W przypadku możliwości interpretacji zapisów SIWZ w rożny sposób, 

wszelkie niejasności, które mogą odnosić się do złożonych w postępowaniu ofert, odczytywać 

należy na korzyść wykonawców.” - KIO 2100/18, 24 października 2018 r.  

„Podstawą  dla  zastosowania  sankcji,  jaką  jest  odrzucenie  oferty  wykonawcy  i  tym  samym 

pozbawienie go szans na uzyskanie zamówienia, musi być stwierdzenie, że oświadczenie woli 

wykonawcy,  jakim  jest  oferta,  w  pewnych  merytorycznych  aspektach,  pozostaje  w 

sprzeczności  z  jednoznacznie  rozumianymi  i  nie  budzącymi  wątpliwości  wymaganiami 

Zamawiającego,  opisanymi  w  dokumentach  zamówienia.  Nie  można  jednak  sankcji  takiej 

zastosować w sytuacji, gdy wymagania te pozostawiają pewne pole do interpretacji. W takim 

wypadku wszelkie niejasności powinny być interpretowane na korzyść wykonawców biorących 

udział w postępowaniu” – KIO 366/22, 2 marca 2022 r.  

Odwołujący  miał  wszelkie  podstawy  do  interpretacji  tegoż  fragmentu  w  sposób  szeroki, 

opierając się na przyjętej praktyce i nomenklaturze chociażby w orzecznictwie KIO.   

W tym miejscu należy wskazać, że warunki udziału w postępowaniu powinny być adekwatne 

do przedmiotu prac, które mają być zrealizowane w ramach danego postępowania tak aby nie 


ograniczały  one  równego  traktowania  wykonawców  i  uczciwej  konkurencji.  Przedmiotem 

umowy  mają  być  prace  obejmujące  Wykonanie  zabezpieczeń  zachodniego  odcinka  muru 

oporowego  zamku  w  Sztumie  oraz  prace  konserwatorskie  muru  oporowego  i  Wieży 

Więziennej,  które  polegać  będą  na  przeprowadzeniu  prac  konserwatorskich  i  inżynierskich 

polegających na:  

-  w  zakresie  robót  konserwatorskich  oczyszczeniu  z  ziemi,  roślinności,  zabrudzeń  i 

pozostałości  zdestruowanych  spoin  i  późniejszych  uzupełnień  oraz  wzmocnienie 

strukturalnym  osłabionych  partii  muru  zarówno  poprzez  przemurowywania  –  uzupełnianie 

ubytków  jak  i  zabezpieczenie  strukturalne  wątków  kamiennych  i  ceglanych,  uzupełnienie 

spoin, konserwację kamienia, wątków ceglanych,  

w  zakresie  robót  inżynierskich  wykonanie  izolacji  partii  murów  znajdujących  się  pod 

poziomem gruntu, wykonanie stabilizacji muru poprzez wykonanie nasypu,  

a tym samym będą tożsame z pracami realizowanymi przez Panią A. J. na Zamku Biskupów 

Chełmińskich w Lubawie. Nie sposób zatem zaakceptować próby nadinterpretowania warunku 

udziału jaki stara się przeforsować Zamawiający. W konsekwencji też Pani J. z całą pewnością 

spełnia  więc  wymogi  wskazane  w  SWZ,  a  odrzucenie  jej  kandydatury  na  stanowisko 

Kierownika prac konserwacyjnych przez Zamawiającego było nieuzasadnione i niezgodne z 

pzp.   

Jak  więc  można  wywnioskować  z  powyższej  argumentacji,  Zamawiający  popełnił  szereg 

błędów  i  uchybień,  które  ostatecznie  doprowadziły  do  nieuzasadnionego  odrzucenia  oferty 

Odwołującego i unieważnienia postępowania.   

Wszystkie  swoje  zarzuty  Zamawiający  oparł  na  informacjach  pozyskanych  z  pisma 

kontroferenta, które wpłynęło do niego już po prawidłowym wyborze oferty Odwołującego, a 

także po rozpatrzeniu przez KIO odwołania tegoż kontroferenta. Niezrozumiałym jest, z jakiego 

powodu Zamawiający podjął tak arbitralną decyzję o odrzuceniu oferty, pomimo wielokrotnych, 

popartych  dowodami  i  orzecznictwem,  wyjaśnień  i  tłumaczeń  kierowanych  do  niego  przez 

Odwołującego. Tak jak zostało wykazane w niniejszym odwołaniu, zarówno Pani G.-N., jak i 

Pani  A.  J.  z  całą  pewnością  są  uprawnione  do  pełnienia  funkcji  Kierownika  prac 

konserwatorskich w omawianej inwestycji. Należy więc uznać , iż czynności dokonane przez 

Zamawiającego,  opierające  się  na  wskazanych  wyżej  błędach  i  zaniechaniach,  są 

nieprawidłowe i w sposób bezsporny naruszają przepisy ustawy pzp.  

Załączono dokumenty opisane w uzasadnieniu odwołania. 

Zamawiający: Muzeum Zamkowe w Malborku w odpowiedzi na odwołanie złożonej dnia 22 

sierpnia 2024 r. wniósł o oddalenie odwołania w całości. 

Uzasadniając stanowisko zamawiający wskazał, co następuje. 


Odwołujący  w  niniejszym  postępowaniu  był  ofertą  czwartą  w  kolejności  pod  względem 

najkorzystniejszej ceny.  

Pierwsze  trzy  oferty  podlegały  odrzuceniu  w  wyniku  czego  oferta  Odwołującego  podlegała 

badaniu i ocenie pod względem spełnienia warunków udziału w postępowaniu. 

W dniu 9 maja 2024 r. Odwołujący został na podstawie art. 274 ust.1 pzp wezwany do złożenia 

podmiotowych  środków  dowodowych  na  potwierdzenie  spełnienia  warunków  udziału  w 

postępowaniu określonych w Specyfikacji Warunków Zamówienia (zwana dalej „SWZ”) oraz 

ogłoszeniu o zamówieniu, które brzmiały : 

„Warunek  zostanie  uznany  za  spełniony,  jeżeli  Wykonawca  wykaże,  że  w  okresie 

ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności 

jest  krótszy  -  w  tym  okresie  należycie  wykonał  co  najmniej  jedną  (1)  robotę  budowlaną 

polegającą  na  wzmocnieniu  i  ustabilizowaniu  elementów  konstrukcyjnych  obiektu 

zabytkowego  wraz  z  jego  konserwacją,  wpisanego  do  rejestru  zabytków  w  rozumieniu 

przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami lub w 

przypadku rejestrów prowadzonych poza granicami RP – rejestrów równoważnych w stosunku 

do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. ochronie zabytków 

i opiece nad zabytkami prowadzonych na podstawie przepisów obowiązujących ze względu 

na miejsce położenia zabytku na kwotę nie mniejszą niż 1.000.000,00 zł brutto (słownie: jeden 

milion złotych brutto). 

UWAGA: w przypadku, gdy wartość wykazanej roboty zostanie podana w walucie innej niż 

PLN,  Zamawiający,  w  celu  oceny  spełnienia  warunku  udziału,  przeliczy  jej  wartość  wg 

średniego kursu  NBP na dzień w którym opublikowano ogłoszenie o zamówieniu  

w BZP. Jeżeli w dniu opublikowania ogłoszenia o zamówieniu w BZP, Narodowy Bank Polski 

nie opublikuje tabeli kursów walut, Zamawiający przyjmie kurs przeliczeniowy według ostatniej 

tabeli kursów NBP, opublikowanej przed dniem publikacji ogłoszenia.. 

„Wykonawca  spełni  warunek  udziału  w  postępowaniu,  jeżeli  wykaże,  dysponuje  lub 

będzie dysponować osobami, które skieruje do realizacji zamówienia tj.: 

jedną (1) osobę, która pełnić będzie funkcję Kierownika budowy spełniającego łącznie 

następujące minimalne wymagania: 

2.1.1.  posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w specjalności 

konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń odpowiadające wymaganiom /…/ 

2.1.2.  spełnia warunki określone w art. 37c ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków 

i opiece nad zabytkami w związku z art. 37g i art. 37f ustawy z dnia 23 lipca 2003 r.  

o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. 

2.1.3.  posiadającym doświadczenie w pełnieniu funkcji kierownika budowy dla: 

a) 

co  najmniej  jednego  zamówienia  obejmującego  roboty  budowlane  polegające  na 

wzmocnieniu i ustabilizowaniu elementów konstrukcyjnych obiektu zabytkowego wpisanego 


do  rejestru  zabytków  w  rozumieniu  przepisów  ustawy  z  dnia  23  lipca  2003r.  o  ochronie 

zabytków i opiece nad zabytkami lub w przypadku rejestrów prowadzonych poza granicami 

RP  –  rejestrów  równoważnych  w  stosunku  do  rejestru  zabytków  w  rozumieniu  przepisów 

ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. ochronie zabytków i opiece nad zabytkami prowadzonych na 

podstawie  przepisów  obowiązujących  ze  względu  na  miejsce  położenia  zabytku.  Z 

zastrzeżeniem, 

że 

robota 

musiała 

zostać 

(zakończona) 

odebrana 

przez 

Zamawiającego/Inwestora w okresie ostatnich 7 lat przed terminem składania ofert. 

jedną  (1)  osobą  –  Kierownikiem  prac  konserwatorskich,  spełniającego  łącznie 

następujące minimalne wymagania: 

2.2.1.  spełnia warunki określone w art. 37a ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie 

zabytków i opiece nad zabytkami z uwzględnieniem art. 37h w/w ustawy, 

2.2.2.  posiada doświadczenie w pełnieniu funkcji Kierownika prac konserwatorskich dla co 

najmniej  jednego  zamówienia  obejmującego  remont  polegający  na  konserwacji  gotyckiej 

elewacji  ceglanej  i/lub  kamiennej  o  powierzchni  minimum  200m²  w  obiekcie  wpisanym  do 

rejestru zabytków w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków 

i  opiece  nad  zabytkami  lub  w  przypadku  rejestrów  prowadzonych  poza  granicami  RP  – 

rejestrów równoważnych w stosunku do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów ustawy z 

dnia 23 lipca 2003 r. ochronie zabytków i opiece nad zabytkami prowadzonych na podstawie 

przepisów obowiązujących ze względu na miejsce położenia zabytku. 

UWAGA 1: /…/ UWAGA 2: Zamawiający nie dopuszcza łączenia funkcji kierowania budowy i 

kierownika prac konserwatorskich.” 

Odwołujący w dniu 13 maja 2024 r. w odpowiedzi na wezwanie z dnia 9 maja 2024 r. złożył 

podmiotowe  środki  dowodowe  na  potwierdzenie  spełniania  w/w  warunków  udziału  w 

postępowaniu. W przedłożonym wykazie osób na potwierdzenie spełnienia warunku udziału  

w postępowaniu  w zakresie Kierownika prac konserwatorskich Odwołujący wykazał Panią M. 

G. Zamawiający posiadał wiedzę z innego postępowania wszczętego w dniu 29.03.2023r.  pn. 

„Umowa  Ramowa  na  naprawcze  roboty  budowlane  do  wykonania  na  terenie  zespołu 

zamkowego  w  Malborku,  Zamku  w  Kwidzynie  i  Zamku  w  Sztumie”  nr  sprawy 

ZP.2611.3.1.2023.bm,  o  tym  że  Pani  M.  G.  nie  posiada  odpowiedniego  wykształcenia 

pozwalającego jej na pełnienie funkcji Kierownika prac konserwatorskich. W tamtym czasie 

Odwołujący został wezwany na tej samej podstawie prawnej jak i faktycznej do uzupełnienia 

wykazu  osób  o  nowego  Kierownika  prac  konserwatorskich,  który  spełnia  wymagane 

przepisami prawa wykształcenie określone na podstawie art. 37a ustawy z dnia 23 lipca 2003 

r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej: „ustawa”). Wykonawca  w postępowaniu 

w  2023  r.  jak  i  w  niniejszym,  którego  odwołanie  dotyczy,  dokonał  zmiany  wykazu  osób  w 

zakresie Kierownika prac konserwatorskich. W zamian za Panią  M. G. wskazał Panią A. J. 


wykazując  w  wykazie,  że  Pani  ta  spełnia  warunki  określone  w  art.  37a  ustawy  z 

uwzględnieniem  art.  37h,  ustawy  z  dnia  23  lipca  2003r.  o  ochronie  zabytków  i  opiece  nad 

zabytkami, a także posiada doświadczenie na inwestycji pn.: 

Opracowanie dokumentacji projektowej i wykonanie robót budowlanych polegających 

na dostosowaniu budynków zlokalizowanych przy ul. Spichrzowej 33 oraz 35 w Grudziądzu 

do pełnienia funkcji na rzecz kultury - prace konserwatorskie polegały na konserwacji gotyckiej 

elewacji  ceglanej  i/lub  kamiennej  o  powierzchni  800  m²  dla  Zamawiającego  Miasta 

Grudziądza, 

Prace konserwatorskie i restauratorskie przy  ceglano  kamiennych gotyckich murach 

Zamku Biskupów Chełmińskich w Lubawie - prace konserwatorskie polegały na konserwacji 

gotyckiej elewacji ceglanej i/lub kamiennej o powierzchni 400 m² dla Zamawiającego Gmina 

Miejska Lubawa. 

Zamawiający  dokonując  oceny  spełnienia  warunku  udziału w  postępowaniu  przy  Pani A. J. 

wziął pod uwagę tylko doświadczenie w pełnieniu funkcji Kierownika prac konserwatorskich 

przy  opracowaniu dokumentacji projektowej i wykonaniu robót budowlanych polegających na 

dostosowaniu budynków zlokalizowanych przy ul. Spichrzowej 33 oraz 35 w Grudziądzu do 

pełnienia  funkcji  na  rzecz  kultury.  Drugie  z  wykazanego  doświadczenia  przy  pracach 

konserwatorskich  i  restauratorskich  przy  ceglano  kamiennych  gotyckich  murach  Zamku 

Biskupów Chełmińskich w Lubawie nie mogło zostać zakwalifikowane do spełnienia warunku 

udziału w postępowaniu określonego w Dziale V ust. 2 pkt. 2.4) ppkt. 2) SWZ, gdyż wskazany 

przez  Odwołującego  obiekt,  nazwany  w  odwołaniu  „Zamek  Biskupów  Chełmińskich  w 

Lubawie”,  został  wpisany  do  rejestru  zabytków  nieruchomych  województwa  warmińsko-

mazurskiego dnia 04.08.1957, nr rejestru: A-384 jako „ruiny zamkowe biskupów chełmińskich” 

(źródło: bip.wuoz.olsztyn.pl, dostęp z dnia 15.05.2024 r.). Na stronie internetowej Narodowego 

Instytutu  Dziedzictwa  określa  się  je  jako  Relikty  kompleksu  zamkowego  o  cechach 

rezydencjalnych  należącego  do  biskupstwa  chełmińskiego  (źródło:  zabytek.pl,  dostęp  z 

15.05.2024 r.). Są to informacje ogólnodostępne, które nie wymagają dodatkowych wyjaśnień, 

ustaleń.  Na  powyższe  również  zwrócił  uwagę  Pan  R.  S.  w  złożonym  przez  siebie  do 

Zamawiającego piśmie o niespełnieniu przez Odwołującego warunku udziału w postępowaniu 

(pismo z dnia 17.06.2024 r. o którym poniżej). Zamawiający w dniu 15 maja 2024 r. dokonał 

wyboru  Odwołującego  jako  oferty  najkorzystniejszej  i  odrzucenia  pozostałych  ofert  cenowo 

niższych od oferty Odwołującego.  

Zamawiający na podstawie nowych okoliczności, które pojawiły się w postępowaniu, z dnia  

17 czerwca 2024 r. nie podjął jak to wskazuje Odwołujący „arbitralnej decyzji” o unieważnieniu 

czynności wyboru najkorzystniejszej oferty, a dokonał tej czynności z uwagi na załączoną do 

pisma Pana S. informację od samego Inwestora - Zamawiającego, Miasta Grudziądza i który 

to wskazał, że Pani A. J. nie pełniła funkcji Kierownika prac konserwatorskich konkretnie przy 


zadaniu  pn.  „Opracowanie  dokumentacji  projektowej  i  wykonanie  robót  budowlanych 

polegających na dostosowaniu budynków zlokalizowanych przy ul. Spichrzowej 33 oraz 35 w 

Grudziądzu  do  pełnienia  funkcji  na  rzecz  kultury”  -  prace  konserwatorskie  polegały  na 

konserwacji  gotyckiej  elewacji  ceglanej  i/lub  kamiennej  o  powierzchni  800  m²  dla 

Zamawiającego Urząd Miasta w Grudziądzu. 

Bez  względu  na  to,  w  jakichkolwiek  okolicznościach  Zamawiający  powziąłby  uzasadnione 

wątpliwości co do spełnienia warunku udziału w postępowaniu zobowiązany jest w myśl art. 

16 ustawy PZP do zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców  w 

ocenie spełnienia warunków zgodnie z postanowieniami dokumentów zamówienia.   

Mając na uwadze sposób zadanego przez Kancelarię IURIDICO z Gdańska pytania do Urzędu 

Miasta w Grudziądzu i udzielonej odpowiedzi na zadane pytanie Zamawiający nie mógł podjąć 

automatycznej  decyzji  o  odrzuceniu  oferty  Odwołującego,  tylko  przeprowadzić  wyjaśnienia 

sprawy, takowe uprawnienie wynika z art. 128 ust. 4 PZP. Zamawiający w dniu 20 czerwca 

2024 r. wezwał Odwołującego  do  złożenia wyjaśnień w tym: „(…) mgr A. J. Kierownik  prac 

konserwatorskich: 1) dlaczego Wykonawca wykazał, że Pani A. J. pełniła funkcję Kierownika 

prac konserwatorskich na tej samej inwestycji co uprzednio wykazana przez Wykonawcę Pani 

mgr  M.  G.  tj.  „Opracowanie  dokumentacji  projektowej  i  wykonanie  robót  budowlanych 

polegających  na  dostosowaniu  budynków  zlokalizowanych  w  Grudziądzu  –  Konserwacja 

elewacji ceglanej, murów, odtworzenie stolarki otworowej”, której inwestorem był Urząd Miasta 

Grudziądza. Obiekt na którym były kierowane prace konserwatorskie jest wpisany do rejestru 

zabytków  pod  nr:  Spichlerz  33  -  A/530,  Spichlerz  35  –  A/626  (kujawsko-pomorski  rejestr 

zabytków)? (…)”. 

Odwołujący  w  ramach  wyjaśnień  z  26  czerwca  2024  r.  wskazał,  że  przy  zadaniu  na 

Opracowanie dokumentacji projektowej i wykonanie robót budowlanych przy ul. Spichrzowej 

33  oraz  35  w  Grudziądzu  do  pełnienia  funkcji  na  rzecz  kultury  funkcję  Kierownika  prac 

konserwatorskich  pełniła  Pani  M.  G.  wraz  z  Panią A.  J.,  jako  iż  tworzyły  one  w  tym  czasie 

zespół zajmujący się kierowaniem prac. Powyższe potwierdza oświadczenie Pani M. G. z dnia 

24 czerwca 2024 r. w którym potwierdza ona, iż Pani A. J. pełniła przy niniejszych pracach 

funkcję równorzędnego kierownika prac konserwatorskich. 

Nie sposób przyjąć powyższą argumentację Odwołującego, gdyż nie ma możliwości aby było 

jednocześnie dwóch kierowników prac konserwatorskich na tej samej inwestycji.  

W rozporządzeniu z dnia 2 sierpnia 2018 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, 

prac restauratorskich i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków 

albo na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz robót budowlanych, badań architektonicznych i innych 

działań  przy  zabytku  wpisanym  do  rejestru  zabytków,  a  także  badań  archeologicznych  i 

poszukiwań zabytków § 12 ust. 1 pkt. 4 ustawodawca wyraźnie zaznacza, że należy przekazać 

wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków albo ministrowi nie później niż w terminie 14 dni 


przed  dniem  rozpoczęcia  prac  albo  badań,  a  w  toku  prac  albo  badań  na  14  dni  przed 

dokonaniem zmiany osoby, o której mowa w pkt 3: 

a) 

imienia, nazwiska i adresu osoby, o której mowa w pkt 3,  

b) 

dokumentów potwierdzających spełnianie przez tę osobę wymagań, o których mowa 

odpowiednio w art. 37a ust. 1 i 2, art. 37b ust. 1 i 3 albo art. 37d ust. 1 ustawy,  

c) 

oświadczenia  osoby,  o  której  mowa  w  pkt  3,  o  przyjęciu  przez  tę  osobę  obowiązku 

kierowania tymi pracami albo badaniami albo samodzielnego ich wykonywania; 

Ustawodawca określa zatem wskazanie danych osoby, a nie osób. Wskazuje to na fakt, że 

funkcję kierownika w zakresie jednej decyzji administracyjnej może pełnić jedna osoba, lecz 

można  dokonać  jej  zmiany  na  innego  kierownika  prac  w  określonym  przez  ustawodawcę 

terminie. 

W związku z powyższym Zamawiający dokonał w dniu 1 sierpnia 2024 r. odrzucenia oferty 

Odwołującego, a tym samym unieważnienia postępowania. 

Na  powyższą  czynność  Zamawiającego  zostało  wniesione  przez  Wykonawcę  3JM  M.  B. 

odwołanie,  do  którego  zostaje  przedłożona  niniejsza  odpowiedź  z  jednoczesnym 

ustosunkowaniem się do stawianych zarzutów.  

Spełnienie warunków określonych w SWZ przez Panią M. G. 

Przedmiotem zamówienia są m.in. prace konserwatorskie muru oraz wieży więziennej, które 

należy  przeprowadzić  na  podstawie  załączonego  do  dokumentów  postępowania  programu 

prac konserwatorskich oraz zgodnie z decyzją administracyjną pozwalającą na prowadzenie 

tych prac.  

Dlatego też Zamawiający celem należytego wykonania przedmiotu umowy ustanowił warunki 

udziału w postępowaniu w tym w zakresie kierownika prac konserwatorskich, w myśl art. 37a 

ustawy, który stanowi, że pracami konserwatorskimi przy zabytku nieruchomym wpisanym do 

rejestru zabytków może kierować osoba, „która ukończyła studia drugiego stopnia lub jednolite 

studia magisterskie, w zakresie konserwacji i restauracji dzieł sztuki lub konserwacji zabytków 

oraz  która  po  rozpoczęciu  studiów  drugiego  stopnia  lub  po  zaliczeniu  szóstego  semestru 

jednolitych  studiów  magisterskich  przez  co  najmniej  9  miesięcy  brała  udział  w  pracach 

konserwatorskich, pracach restauratorskich lub badaniach konserwatorskich, prowadzonych 

przy zabytkach wpisanych do rejestru, inwentarza muzeum(...)”. 

Pani M. G, ukończyła studia na kierunku ochrona dóbr kultury w zakresie konserwatorstwo i 

uzyskała dyplom w 2001 roku. 

Odwołujący w odwołaniu „stwierdza, iż Pani M. G. spełnia wymogi wskazane w art. 37a ustawy. 

(…)  Zaznaczyć  należy,  iż  art.  37a  ustawy  dodany  został  do  ww.  aktu  prawnego  dnia  30 

listopada 2015 r., a w aktualnym brzmieniu dopiero 1 września 2017 r. Pani M. G., jak wyraźnie 

wynika z załączonego skanu dyplomu, ukończyła studia na kierunku “Ochrona Dóbr Kultury” 


w  zakresie  konserwatorstwa  7  grudnia  2001  r.,  a  więc  niemal  12  lat  przed  uchwaleniem 

niniejszego przepisu. W żadnym wypadku nie oznacza to więc, że przed wprowadzeniem art. 

37a  ustawy,  studia  te  nie  obejmowały  swoim  zakresem  konserwatorstwa  co  potwierdza 

wyraźny zapis na dyplomie Pani M. G.” 

Wskazanie  w  odwołaniu  zakresu  różnych  stanów  prawnych  w  różnym  czasookresie  m.in. 

zarzut, że art. 37a ustawy dodany został do ustawy dnia 30 listopada 2015 r., a w aktualnym 

brzmieniu dopiero 1 września 2017 r., a Pani  M. G. ukończyła studia na  kierunku Ochrona 

Dóbr  Kultury  w  zakresie  konserwatorstwa  7  grudnia  2001  r.  a  więc  niemal  12  lat  przed 

uchwaleniem art. 37a ustawy, należy zaznaczyć, że w momencie ukończenia studiów przez 

Panią M. G. obowiązywała ustawa z dnia 15 lutego 1962 roku oraz rozporządzenia określające 

kwalifikacje  osób  prowadzących  prace  konserwatorskie.  Należy  zaznaczyć,  że  w  dniu 

ukończenia studiów wyższych (7 grudnia 2001 r.) dyplom, który przedkłada obecnie Pani M. 

G. nie uprawniał do pełnienia funkcji kierownika prac konserwatorskich. Zaznaczyć również 

należy, że zarówno ustawa z 1962 roku jak i obowiązujące razem z nią rozporządzenia zostały 

uchylone.  Obecnie  obowiązują  przepisy  dotyczące  uprawnień  do  kierowania  m.in.  pracami 

konserwatorskimi  wyraźnie  wskazują,  że  uprawnienia  takie  mogą  posiadać  absolwenci  w 

studiów  w  zakresie  „konserwacji  i  restauracji  dzieł  sztuki”  lub  „konserwacji  zabytków”  a  nie 

„konserwatorstwa”.  Odwołujący  wyraźnie  w  treści  odwołania  wskazuje,  że  studia  „Ochrona 

Dóbr Kultury” ukończone przez Panią M. G. obejmowały swoim zakresem „konserwatorstwo”, 

czego  Zamawiający  nie  podważa.  Zwraca  się  jednak  uwagę,  że  studia  w  zakresie 

„konserwatorstwa”  nie  są  tożsame  ze  studiami  w  zakresie  „konserwacji  i  restauracji  dzieł 

sztuki”  lub  „konserwacji  zabytków”.  Nie  bez  przyczyny  organizatorzy  studiów  związanych  z 

ochroną zabytków na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika prowadzą dwa odrębne kierunki na 

Wydziale Sztuk Pięknych. Studia na kierunku „Konserwacja Dzieł Sztuki” realizują program o 

1  rok  dłużej  i  obejmują  w  szczególności  zajęcia  z  praktycznej  konserwacji  dzieł  sztuki, 

przygotowujące  do  samodzielnego  prowadzenia  prac  konserwatorskich  przy  zabytku. 

Stanowisko Zamawiającego wynika nie tylko z własnej wiedzy i doświadczenia, ale również z 

opinii, które Zamawiający otrzymał m.in. od przedstawicieli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika – 

organizatora dwóch kierunków studiów wyższych: Ochrona Dóbr Kultury oraz Konserwacja  

i  Restauracja  Dzieł  Sztuki  (korespondencja  w  załączeniu)  <dowód  nr  3  i  nr  4>.  Takie 

stanowisko przedstawione jest również na oficjalnej stronie internetowej uczelni (zrzut ekranu 

informacji ze strony internetowej w załączeniu) <dowód nr 5>. 

Odwołujący  wskazuje,  że  głównym  argumentem  Zamawiającego  przemawiającym  za 

odrzuceniem  oferty  Odwołującego  było  ryzyko  braku  zgody  Pomorskiego  Wojewódzkiego 

Konserwatora Zabytków w zakresie Pani M. G. na objęcie przez nią funkcji Kierownika prac 

konserwatorskich.  


Zamawiający  wskazuje,  że  nie  był  to  główny  argument,  ale  jeden  z  argumentów  które 

zdyskwalifikowały  z  udziału  w  postępowaniu  Panią  M.  G.,  gdyż  Zamawiający  (Muzeum 

Zamkowe w Malborku) dysponuje aktualnie decyzją pozwalającą na realizację prac przy murze 

oporowanym  wraz  z  wieżą  więzienną  zamku  w  Sztumie,  będących  przedmiotem  spornego 

zamówienia.  Decyzja  ta,  zgodnie  z  §  2.  ust.  1  pkt  3  i  4  Rozporządzenia  Ministra  Kultury  i 

Dziedzictwa  Narodowego  z  dnia  2  sierpnia  2018  r.  w  sprawie  prowadzenia  prac 

konserwatorskich, prac restauratorskich i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym do 

rejestru  zabytków  albo  na  Listę  Skarbów  Dziedzictwa  oraz  robót  budowlanych,  badań 

architektonicznych  i  innych  działań  przy  zabytku  wpisanym  do  rejestru  zabytków,  a  także 

badań  archeologicznych  i  poszukiwań  zabytków  zawiera  warunki  kierowania  pracami 

konserwatorskimi  przez  osobę  spełniającą  wymagania  art.  37a  ustawy  oraz  dostarczenia 

danych tej osoby w terminie 14 dni przed dniem rozpoczęcia prac. Rozporządzenie nie określa 

zagrożeń związanych z niedopełnieniem lub niewłaściwym dopełnieniem – poprzez wskazanie 

osoby nie posiadającej faktycznie stosownych uprawnień  – tych obowiązków. Wynikają one 

natomiast wprost z ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Zgodnie z art. 43 ust. 

1  pkt  1  ustawy  „Wojewódzki  konserwator  zabytków  wydaje  decyzję  o  wstrzymaniu 

wykonywanych  bez  jego  pozwolenia  lub  w  sposób  odbiegający  od  zakresu  i  warunków 

określonych w pozwoleniu prac konserwatorskich, restauratorskich, badań konserwatorskich 

lub architektonicznych przy zabytku wpisanym do rejestru”.  Prowadzenie prac niezgodnie z 

warunkami  pozwolenia  konserwatorskiego  zagrożone  jest  również  administracyjną  karą 

pieniężną. Zgodnie z art. 107d ust. 2 ustawy „kto podejmuje działania, o których mowa w art. 

36  ust.  1  pkt  1–5,  niezgodnie  z  zakresem  lub  warunkami  określonymi  w  pozwoleniu 

wojewódzkiego konserwatora zabytków, podlega karze pieniężnej w wysokości od 500 do 500 

000 zł”. Zatem stwierdzenie przez Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na 

jakimkolwiek  etapie  realizacji  inwestycji  w  tym  przed  jej  rozpoczęciem,  że  Kierownik  prac 

konserwatorskich  nie  spełnia  wymogów  art.  37a  ustawy,  a  zatem  nie  spełnia  warunków 

wydanego  pozwolenia  konserwatorskiego  stanowi  poważne  zagrożenie  dla  gospodarności 

wydania  środków  publicznych.  O  ile  ewentualne  wstrzymanie  inwestycji  mogłoby  mieć 

charakter  czasowy,  to  kara  pieniężna  może  zostać  nałożona  już  za  samo  podjęcie  działań 

niezgodnie z warunkami pozwolenia. Wskazać należy, że Zamawiający jako jednostka sektora 

finansów  publicznych  zobowiązana  jest  do  przestrzegania  również  przepisów  o  finansach 

publicznych  w  tym  również  art.  44  ust.  3  tej  ustawy  zgodnie  z  zapisami  tego  artykułu 

Zamawiający  ma  obowiązek  wydatkować  środki  publiczne  w  taki  sposób,  aby  uzyskać 

efektywność  ekonomiczną,  zatem  odpowiedni  stosunek  jakości  do  ceny  oraz    zrealizować 

finansowane  prace  w  sposób  umożliwiający  terminową  realizację  zadania.    Terminowość 

zadania może być zagrożona z uwagi na potencjalne komplikacje przyjęcia uprawnień Pani 

M.  G.,  które  wskazał  Urząd  Ochrony  Zabytków  w  Gdańsku  zaznaczając  w  wiadomości 


przesłanej do Muzeum Zamkowego w Malborku <dowód nr 6 i 7>, że wskazana osoba nie ma 

kompetencji do pełnienia funkcji kierownika prac konserwatorskich. W związku z powyższym 

kwestia  posiadanych  przez  Panią  M.  G.  kwalifikacji  nie  mogły  pozostać  Zamawiającemu 

obojętne. 

Odwołujący w odwołaniu jak i do wyjaśnień składanych w 26 czerwca 2024 r. wskazał, że Pani 

M. G. dysponuje pismem z dnia 2 października 2023 r. wydanym przez Kujawsko-Pomorskiego 

Konserwatora Zabytków, które potwierdza spełnienie przez tą Panią wymagań określonych w 

art. 37a ustawy. 

Zamawiający wskazuje, że nie istnieją żadne regulacje prawne dotyczące osób, kierujących 

pracami  konserwatorskimi,  które  sankcjonowałyby  uznanie  uprawnień  w  jednym 

województwie  jako  wiążące  dla  wszystkich  pozostałych  województw.  W  przypadku 

konserwatorów zabytków nie funkcjonuje izba zawodowa, czy rejestr uprawnień, a kwalifikacje 

poszczególnych  osób  każdorazowo  podlegają  weryfikacji  przez  właściwego  miejscowo 

wojewódzkiego konserwatora zabytków. Zaznaczyć należy, że pismo Kujawsko-Pomorskiego 

Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z 2 października 2023 r.  nie potwierdza spełnienia 

wymagań do kierowania pracami konserwatorskimi, lecz potwierdza kwalifikacje do kierowania 

lub samodzielnego prowadzenia badań konserwatorskich, dla których kwalifikacje określa ten 

sam przepis ustawy. Wydaje się, że pomimo jednakowych zapisów ustawowych dla kwalifikacji 

niezbędnych do kierowania pracami konserwatorskimi i badaniami konserwatorskimi istotny 

jest  kontekst  przygotowanego  przez  Kujawsko-Pomorskiego  Wojewódzkiego  Konserwatora 

Zabytków  pisma,  mającego  na  celu  potwierdzenia  kwalifikacji  do  kierowania  badaniami 

konserwatorskimi, a nie pracami konserwatorskimi. 

Odwołujący podnosi w odwołaniu, że Pani M. G. aktualnie jak i w przeszłości realizowała wiele 

zleceń na stanowisku Kierownika prac konserwacyjnych na zabytkach stanowiących własność 

Pomorskiego  Wojewódzkiego  Konserwatora  Zabytków,  a  wyrażając  zgodę  na  obsadzenie 

Pani M. G. na tymże stanowisku miał świadomość jej kwalifikacji również w świetle art. 37a 

ustawy. Przedkładając na dowód tego notatkę z rady konserwatorskiej z udziałem obecnego 

Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków D. Ch. z dnia 26 lipca 2024 roku. 

Natomiast Zamawiający wskazuje, że jak wskazano powyżej w argumentacji Zamawiającego 

posiadanie uprawnień do kierowania pracami konserwatorskimi zgodnych z art. 37a ustawy 

jest  warunkiem  pozwoleń  wydawanych  na  podstawie  obowiązującego  od  2018  r. 

rozporządzenia. Wojewódzkie urzędy ochrony zabytków nie dokonują zatem oceny formalnej 

złożonych  dokumentów  na  etapie  rozpatrywania  wniosku  o  pozwolenie.  Zamawiający 

(Muzeum Zamkowe w Malborku) nie ma wiedzy, czy i w jaki sposób weryfikowane są składane 

przez poszczególnych inwestorów zawiadomienia o kierowaniu pracami. Natomiast zgodnie z 

obowiązującymi przepisami weryfikacja taka może się odbywać. Można przypuszczać, że w 

przypadkach  prac,  w  których  odbiorze  Pani  M.  G.  występowała  jako  kierownik  prac 


konserwatorskich  na  terenie  województwa  pomorskiego  nie  dokonano  faktycznej  oceny 

przedłożonych dokumentów przesłanych wraz z zawiadomieniem o wyborze Kierownika prac 

konserwatorskich, na co Zamawiający nie ma wpływu. Taka sytuacja nie wykluczałaby jednak 

przeprowadzenia  dokładnej  weryfikacji  w  przypadku  innych  inwestycji,  w  tym  również  w 

zakresie prac konserwatorskich prowadzonych na zamku w Sztumie.  

Ponadto  obecność  na  odbiorze  końcowym  Pomorskiego  Wojewódzkiego  Konserwatora 

Zabytków, na co wskazuje Odwołujący, jest związana z zakończeniem inwestycji przy obiekcie 

zabytkowym oraz koniecznością sporządzenia protokołu końcowego prac konserwatorskich. 

Konserwator Wojewódzki w trakcie odbioru nie dokonuje weryfikacji uprawień osób biorących 

udział w danym odbiorze. 

Poza  powyższym  Odwołujący  wskazuje  w  treści  odwołania,  że  brak  jest  podstaw  do 

twierdzenia, iż tym razem decyzja Pomorskiego Konserwatora mogłaby być odmienna. (…) 

Wskazuje,  że  do  pisma  Pana  R.  S.  zostało  dołączone  pismo  Inwestora  (w  tym  przypadku 

Urzędu  Miasta  w  Grudziądzu)  inwestycji  pn.  „Opracowanie  dokumentacji  projektowej  i 

wykonanie robót budowlanych polegających na dostosowaniu budynków zlokalizowanych przy 

ul. Spichrzowej 33 oraz 35 w Grudziądzu do pełnienia funkcji na rzecz kultury”) wskazując, że 

Pani A. J. nie pełniła na tym zadaniu funkcji kierownika prac konserwatorskich, a funkcję tą 

pełniła Pani M. G. Odwołujący wskazuje przy niniejszym wątku, że Zamawiający przeczy sam 

sobie, zakładając, że Pomorski Konserwator Zabytków nie wyrazi zgody na obsadzenie Pani 

M. G. na stanowisku Kierownika prac konserwatorskich, a jednocześnie powołując się na fakt, 

iż  Pani  M.  G.  pełniła  już  tą  funkcję  w  tożsamym  zadaniu  (…),  co  za  tym  idzie,  zgoda 

Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków musiała być wydana bez zastrzeżeń.  

Odwołujący  pominął  fakt,  że  inwestycja  prowadzona  była  na  obiekcie  podlegającym  pod 

Kujawsko-Pomorskiego  Wojewódzkiego  Konserwatora  Zabytków,  a  nie  pod  Pomorskiego 

Wojewódzkiego  Konserwatora  Zabytków.  W  związku  z  powyższym  zarzut  nie  zasługuje  na 

uwzględnienie, a tym samym nie wpisuje się w stawiany zarzut naruszenia art. 16 ustawy PZP. 

Odnosząc się do twierdzenia Odwołującego związanego z pozyskaną opinią z Ministerstwa 

Kultury  i  Dziedzictwa  Narodowego  z  dnia  16  lipca  2024  r.  i  z  tym,  że  opinia  ta  potwierdza 

stanowisko  Odwołującego  cyt.  „Odnosząc  się  zatem  do  Pani  pytań  zawartych  w  pkt  1  i  2 

wyjaśnić należy, iż ustawodawca nie wskazał nazwy konkretnego kierunku studiów, którego 

ukończenie uprawnia do kierowania pracami konserwatorskimi przy zabytkach wpisanych do 

rejestru  zabytków  lub  ich  samodzielnego  wykonywania,  posługując  się  pojęciem  „studia  w 

zakresie konserwacji i restauracji dzieł sztuki lub konserwacji zabytków”. Co więcej, zgodnie z 

art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustaw regulujących warunki dostępu 

do wykonywania niektórych zawodów (Dz.U. z 2015 r. poz. 1505), osoby – które przed dniem 

wejścia  w  życie  niniejszej  ustawy  uzyskały  uprawnienia  w  zakresie  kierowania  pracami 

konserwatorskimi lub ich samodzielnego wykonywania albo kierowania robotami budowlanymi 


lub  wykonywania  nadzoru  inwestorskiego  na  podstawie  dotychczasowych  przepisów  – 

zachowują te uprawnienia.”  

Zamawiający  nie  podziela  powyższego  twierdzenia  Odwołującego,  gdyż  w  tej  samej  opinii 

Ministerstwa  Kultury  i  Dziedzictwa  Narodowego  wskazano,  że  „do  wyłącznych  kompetencji 

wojewódzkiego  konserwatora  zabytków  należy  weryfikacja  danych  dotyczących  osób 

kierujących pracami konserwatorskimi lub je wykonującymi (zgodnie z § 12  ust. 1 pkt 3 i 4 

rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 2 sierpnia 2018 r.)”  

Weryfikacji  uprawień  Pani  M.  G.  dokonał  Pomorski  Wojewódzki  Konserwator  Zabytków  na 

wniosek  Zamawiającego  z  19  lipca  2024  r.  (do  wniosku,  którego  treść  przedłożono  w 

załączniku  dołączono  zanonimizowane  dyplomy  Pani  M.  G.,  na  których  widoczna  jest  data 

oraz  kierunek  ukończenia  studiów  oraz  data  ukończenia  szkoły  średniej  <dowód  nr  9>). 

Inspektor działający w imieniu Wojewódzkiego Pomorskiego Konserwatora Zabytków 22 lipca 

2024 r. stwierdził, że przedstawiona osoba nie ma kompetencji do pełnienia funkcji kierownika 

prac  konserwatorskich,  co  zostało  dodatkowo  potwierdzone  przez  samego  Pomorskiego 

Wojewódzkiego Konserwator Zabytków pismem z dnia 12 sierpnia 2024 (treść obu odpowiedzi 

w załączeniu). 

Odwołujący  jako  kolejną  argumentację,  która  miałaby  potwierdzić  jego  racje  w  zakresie 

uprawnień Pani M. G. do pełnienia funkcji kierownika prac konserwatorskich powołuje się na 

wyrok Krajowej Izby Odwoławczej sygn. akt KIO 653/18 z dnia 23 kwietnia 2018 r.  

Zamawiający podnosił tą kwestię w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego wskazując, 

że przywołany wyrok KIO nie jest odzwierciedleniem niniejszej sytuacji, gdyż wskazany Pan 

S. studiował i uzyskał dyplom (1982 r.), gdy nie było kierunku ochrona dóbr kultury, a studia 

były w zakresie konserwacji zabytków. Wobec powyższego wskazana osoba Pana S. spełnia 

warunki  art.  37a  ustawy  o  ochronie  zabytków  i  opiece  nad  zabytkami,  ponieważ  ukończył 

studia  w  zakresie  konserwacji  zabytków.  Pani  M.  G.  skończyła  studia  na  kierunku  ochrona 

dóbr kultury w zakresie konserwatorstwa, więc załączony wyrok nie może stanowić analogii 

do  niniejszego  postępowania.  Dodatkowo  wskazać  należy,  że  sam  Odwołujący  w  treści 

swojego  odwołania  wskazuje,  że  „w  przytoczonym  wyroku  mamy  do  czynienia  z  bardzo 

podobnym  stanem  faktycznym”,  ale  nie  identycznym.  Odwołujący  nacisk  kładzie  na 

sformułowania  z  w/w  wyroku  typu,  że  o  uprawnieniach  do  kierowania  pracami 

konserwatorskimi decyduje ustawodawca.  

Dlatego też Zamawiający skierował swoje zapytanie do ustawodawcy tj. Ministerstwa Kultury  

i  Dziedzictwa  Narodowego  w  dniu  10.07.2024  r.  <dowód  nr  10>.  Ustawodawca  udzielił 

Zamawiającemu  odpowiedzi,  że  do  wyłącznych  kompetencji  wojewódzkiego  konserwatora 

zabytków należy weryfikacja danych osób kierujących pracami. W tym przypadku, jak wyżej 

wskazano, Zamawiający zwrócił się do Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 

W związku z powyższym zarzut postawiony przez Odwołującego podlega oddaleniu w całości.  


Nie kończąc konkluzji w zakresie wyroku KIO 653/18 z dnia 23 kwietnia 2018 r. do którego w 

dalszej  treści  odwołania  Odwołujący  cytuje  owy  wyrok  „prawodawca  w  ww.  przepisie  nie 

wskazał  nazwy  konkretnego  kierunku  studiów,  którego  ukończenie  uprawnia  do  kierowania 

pracami  konserwatorskimi  przy  zabytkach  wpisanych  do  rejestru  zabytków  lub  ich 

samodzielnego  wykonywania,  posługując  się  pojęciem  <studia  w  zakresie  konserwacji  i 

restauracji dzieł sztuki lub konserwacji zabytków>. Raz jeszcze wspomnieć należy, że Pani M. 

G. ukończyła studia w zakresie konserwatorstwa, co oznacza pełną zgodność z wymaganiami 

art. 37a ustawy. 

Odwołujący w powyższej argumentacji po raz kolejny  wskazuje, że Zamawiający miał rację, 

że  należy  ukończyć  studia  w  zakresie  konserwacji  i  restauracji  dzieł  sztuki  lub  konserwacji 

zabytków, a Pani M. G. ukończyła studia w zakresie konserwatorstwa. 

Odwołujący  w  końcowej  konkluzji  zarzutu  dotyczącego  naruszeń  ze  strony  Zamawiającego 

przy ocenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu przez Panią M. G. wskazuje, że na 

przestrzeni 10 lat ta Pani prowadziła prace konserwatorskie na stanowisku kierownika prac 

konserwatorskich  i  że  dotychczas,  żaden  Zamawiający  nie  miał  wątpliwości,  że  spełnia 

wymagania art. 37a ustawy.  

Zamawiający wskazuje, że nie ponosi odpowiedzialności za działania i podejmowane decyzje 

przez innych Zamawiających. Taki stan rzeczy nie może prowadzić do tego, że Zamawiający, 

który zarządza obiektem wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO 

jakim jest Zamek w Malborku, będzie opierać się na precedensie. Dodatkowo należy wskazać, 

że  nie  wszyscy  Zamawiający  tak  jak  to  wskazuje  Odwołujący  nie  mieli  wątpliwości  co  do 

posiadanych  przez  Panią  M.  G.  uprawnień  do  pełnienia  funkcji  Kierownika  prac 

konserwatorskich  w  myśl  art.  37a  ustawy,  gdyż  sam  Odwołujący  wraz  z  wyjaśnieniami 

składanymi  Zamawiającemu  w  dniu  26  czerwca  2024  r.    przedłożył  dowody  (dokument) 

właśnie  w  postaci  pisma  Kujawsko-Pomorskiego  Konserwatora  Zabytków  z  02.10.2023  r., 

kierowane do PKP w Warszawie (pismo w aktach postępowania), które to również powzięły 

wątpliwość co do posiadanych przez Panią M. G. uprawnień z art. 37a, skoro wystąpiły z  takim 

zapytaniem  do  Konserwatora  Zabytków.  Dodatkowo  należy  wskazać,  że  w  większości 

Zamawiających, którzy stawiają warunek udziału w postępowaniu z zakresu art. 37a ustawy,  

przyjmą Panią M. G. na spełnienie warunku, a to w wyniku uprawnień Zamawiających co do 

dokumentów jakich może żądać na potwierdzenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu 

w  myśl  rozporządzenia  Ministra  Rozwoju,  Pracy  i  Technologii  z  dnia  23  grudnia  2020  r.  w 

sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich 

może żądać Zamawiający od Wykonawcy, a dokumentem takim jest tylko wykaz osób, który 

opiera  się  na  oświadczeniu  własnym  Wykonawcy,  a  jak  widać  Wykonawcy  wiele  mogą 

oświadczyć, co często nie ma to przełożenia na stan faktyczny i prawny.   


Spełnienie warunków określonych w SWZ przez Panią A. J.  

Spełnienie warunków udziału w postępowaniu przez Panią A. J. zostały opisane powyżej w 

stanie faktycznym sprawy.  

Dodatkowo  Odwołujący  wskazuje  na  naruszenia  Zamawiającego  związane  z  brakiem 

doprecyzowania  w  SWZ  warunku  udziału  w  postępowaniu  przy  Kierowniku  prac 

konserwatorskich.  

Zarzut ten należy uznać za spóźniony, gdyż Odwołujący jak i inni uczestnicy postępowania 

mieli odpowiedni czas i niczym nie skrępowane możliwości do składania zapytań i udzielania 

wyjaśnień  do  SWZ  z  czego  Odwołujący  nie  skorzystał.  Przedmiotowy  warunek  został 

sformułowany jasno i wprost przez co nie zasługuje na głębszą analizę i zawiłą wykładnię – 

takie działania prowadzić mogą do przekłamania intencji Zamawiającego i zarzutu naruszenia 

uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców.  W  związku  z  powyższym, 

Zamawiający  nie  zgadza  się  z  twierdzeniem  Odwołującego  jako  byłby  on  uprawniony  do 

szerokiej  interpretacji  jakiegokolwiek  warunku,  gdyż  jest  to  działanie  zmierzające  do 

zakłamywania  rzeczywistości  i  naciągania  warunków  pod  swoje  możliwości  celem 

(nieuczciwego) pozyskania zamówienia.  

W związku z powyższym zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. 

Zamawiający podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone w informacji o odrzuceniu oferty  

i  unieważnieniu  postępowania.  Oferta  Odwołującego  nie  spełnia  warunków  udziału  w 

postępowaniu określonych w dokumentach zamówienia.  

Zamawiający  –  Muzeum  Zamkowe  w  Malborku,  zarządca  zamków  w  Malborku,  Sztumie  i 

Kwidzynie, dochowując należytej staranności, przy zaangażowaniu wszelkich dostępnych mu 

środków, wiedzy i doświadczenia do ochrony zabytków i dóbr kultury oraz w obawie przed ich 

zniszczeniem  podjął  decyzje  w  zakresie  przedmiotowego  postępowania  adekwatne  do 

zaistniałej  sytuacji  faktycznej  i  prawnej.  Nie  ma  przy  tym  miejsca  na  błędy,  uchybienia  i 

wątpliwości, które mogłyby przekreślić kompetencje Zamawiającego. 

W  związku  z  powyższym  Zamawiający  stoi  na  stanowisku,  że  dokonane  w  postępowaniu 

czynności  są  zgodne  z  dyspozycjami  przepisów  prawa,  a  w  szczególności  ustawy  PZP  i 

ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, przez co Zamawiający wnosi o oddalenie 

odwołania w całości. 

Wskazano na dowody załączone do odpowiedzi na odwołanie.  

Krajowa Izba Odwoławcza po rozpatrzeniu sprawy na rozprawie ustaliła stan faktyczny na 

podstawie dokumentów przedstawionych przez strony i podmioty trzecie w toku postępowania 

o udzielenie zamówienia oraz pismach skierowanych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, 


złożonych na rozprawie oraz stanowisk zawartych w odwołaniu i odpowiedzi na odwołanie, a 

także przedstawionych do protokołu rozprawy.  

Izba zważyła, co następuje 

Interes  odwołującego  w  uzyskaniu  zamówienia  przez  żądanie  nakazania  unieważnienia 

czynności  odrzucenia  jego  oferty  i  unieważnienia  czynności  unieważnienia  postępowania 

prowadzonego  przez  zamawiającego,  jako  materialnoprawna  przesłanka  wniesienia 

odwołania w rozumieniu art. 505 ustawy pzp, uznaje się za potwierdzony. 

Ustalono, że zamawiający podjął kwestionowane odwołaniem czynności w  wyniku sygnalizacji 

dokonanej w piśmie z dnia 17 czerwca 2024 r. innego oferenta, obecnego przystępującego, 

który  skierował  do  zamawiającego  informacje  o  braku  spełniania  warunków  udziału  w 

postępowaniu przez wybranego wykonawcę, obecnego odwołującego. 

Należy stwierdzić, że niezależnie od źródła informacji zamawiający jest uprawniony, a w istocie 

zobowiązany do rzetelnego przeprowadzenia postępowania z poszanowaniem zasad Prawa 

zamówień publicznych. 

Istotą sporu jest kwestia spełnienia warunku udziału w postępowaniu określonego w SWZ o 

brzmieniu: 

„Warunek  zostanie  uznany  za  spełniony,  jeżeli  Wykonawca  wykaże,  że  w  okresie 

ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności 

jest  krótszy  -  w  tym  okresie  należycie  wykonał  co  najmniej  jedną  (1)  robotę  budowlaną 

polegającą  na  wzmocnieniu  i  ustabilizowaniu  elementów  konstrukcyjnych  obiektu 

zabytkowego  wraz  z  jego  konserwacją,  wpisanego  do  rejestru  zabytków  w  rozumieniu 

przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami lub w 

przypadku rejestrów prowadzonych poza granicami RP – rejestrów równoważnych w stosunku 

do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. ochronie zabytków 

i opiece nad zabytkami prowadzonych na podstawie przepisów obowiązujących ze względu 

na miejsce położenia zabytku na kwotę nie mniejszą niż 1.000.000,00 zł brutto (słownie: jeden 

milion złotych brutto). 

UWAGA: /…/ 

„Wykonawca  spełni  warunek  udziału  w  postępowaniu,  jeżeli  wykaże,  dysponuje  lub 

będzie dysponować osobami, które skieruje do realizacji zamówienia tj.: 

jedną (1) osobę, która pełnić będzie funkcję Kierownika budowy spełniającego łącznie 

następujące minimalne wymagania: 

2.1.1.  posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w specjalności 

konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń odpowiadające wymaganiom określonym  


w  ustawie  z  dnia  7  lipca  1994  r.  Prawo  budowlane  oraz  Rozporządzeniu  MIiR  z  dnia  29 

kwietnia  2019  r.  w  sprawie  przygotowania  zawodowego  do  wykonywania  samodzielnych 

funkcji technicznych w budownictwie lub odpowiadające im ważne uprawnienia budowlane, 

/…/, 

2.1.2.  spełnia warunki określone w art. 37c ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków 

i opiece nad zabytkami w związku z art. 37g i art. 37f ustawy z dnia 23 lipca 2003 r.  

o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. 

2.1.3.  posiadającym doświadczenie w pełnieniu funkcji kierownika budowy dla: 

a) 

co  najmniej  jednego  zamówienia  obejmującego  roboty  budowlane  polegające  na 

wzmocnieniu i ustabilizowaniu elementów konstrukcyjnych obiektu zabytkowego wpisanego 

do  rejestru  zabytków  w  rozumieniu  przepisów  ustawy  z  dnia  23  lipca  2003  r.  o  ochronie 

zabytków i opiece nad zabytkami lub w przypadku rejestrów prowadzonych poza granicami 

RP  –  rejestrów  równoważnych  w  stosunku  do  rejestru  zabytków  w  rozumieniu  przepisów 

ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. ochronie zabytków i opiece nad zabytkami prowadzonych na 

podstawie  przepisów  obowiązujących  ze  względu  na  miejsce  położenia  zabytku.  Z 

zastrzeżeniem, 

że 

robota 

musiała 

zostać 

(zakończona) 

odebrana 

przez 

Zamawiającego/Inwestora w okresie ostatnich 7 lat przed terminem składania ofert. 

jedną  (1)  osobą  –  Kierownikiem  prac  konserwatorskich,  spełniającego  łącznie 

następujące minimalne wymagania: 

2.2.1.  spełnia warunki określone w art. 37a ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie 

zabytków i opiece nad zabytkami z uwzględnieniem art. 37h w/w ustawy, 

2.2.2.  posiada doświadczenie w pełnieniu funkcji Kierownika prac konserwatorskich dla co 

najmniej  jednego  zamówienia  obejmującego  remont  polegający  na  konserwacji  gotyckiej 

elewacji  ceglanej  i/lub  kamiennej  o  powierzchni  minimum  200m²  w  obiekcie  wpisanym  do 

rejestru zabytków w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków 

i  opiece  nad  zabytkami  lub  w  przypadku  rejestrów  prowadzonych  poza  granicami  RP  – 

rejestrów równoważnych w stosunku do rejestru zabytków w rozumieniu przepisów ustawy z 

dnia 23 lipca 2003 r. ochronie zabytków i opiece nad zabytkami prowadzonych na podstawie 

przepisów obowiązujących ze względu na miejsce położenia zabytku. 

UWAGA  1/…/UWAGA  2:  Zamawiający  nie  dopuszcza  łączenia  funkcji  kierowania  budowy  i 

kierownika prac konserwatorskich.” 

Wykonawca  w  odpowiedzi  na  wezwanie  złożył  podmiotowe  środki  dowodowe  na 

potwierdzenie spełniania w/w warunków udziału w postępowaniu. W przedłożonym wykazie 

osób na potwierdzenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu  w zakresie Kierownika 

prac  konserwatorskich  wskazując  Panią  M.  G.  Zamawiający  posiadał  wiedzę  z  innego 

postępowania wszczętego w dniu 29.03.2023 r.  pn. „Umowa Ramowa na naprawcze roboty 

budowlane do wykonania na terenie zespołu zamkowego w Malborku, Zamku w Kwidzynie i 


Zamku  w  Sztumie”  nr  sprawy  ZP.2611.3.1.2023.bm,  o  tym  że  ta  Pani  nie  posiada 

odpowiedniego  wykształcenia  pozwalającego  jej  na  pełnienie  funkcji  Kierownika  prac 

konserwatorskich.  W  tamtym  czasie  Odwołujący  został  wezwany  na  tej  samej  podstawie 

prawnej  jak  i  faktycznej  do  uzupełnienia  wykazu  osób  o  nowego  Kierownika  prac 

konserwatorskich,  który  spełnia  wymagane  wykształcenie  określone  na  podstawie  art.  37a 

ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej: ustawa). 

Wykonawca  w postępowaniu w 2023 r. jak i w niniejszym, dokonał zmiany wykazu osób w 

zakresie Kierownika prac konserwatorskich wskazując nową osobę tj. Panią A. J. wykazując 

w wykazie, że Pani ta spełnia warunki określone w art. 37a ustawy z uwzględnieniem art. 37h, 

ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, a także posiada 

doświadczenie na inwestycji pn.: 

Opracowanie dokumentacji projektowej i wykonanie robót budowlanych polegających 

na dostosowaniu budynków zlokalizowanych przy ul. Spichrzowej 33 oraz 35 w Grudziądzu 

do pełnienia funkcji na rzecz kultury - prace konserwatorskie polegały na konserwacji gotyckiej 

elewacji ceglanej i/lub kamiennej o powierzchni 800 m² dla Zamawiającego Urząd Miasta  

w Grudziądzu, 

Prace konserwatorskie i restauratorskie przy  ceglano  kamiennych gotyckich murach 

Zamku Biskupów Chełmińskich w Lubawie - prace konserwatorskie polegały na konserwacji 

gotyckiej elewacji ceglanej i/lub kamiennej o powierzchni 400 m² dla Zamawiającego Gmina 

Miejska Lubawa. 

Zamawiający  dokonując  oceny  spełnienia  warunku  udziału w  postępowaniu  przy  Pani A. J. 

wziął pod uwagę tylko doświadczenie w pełnieniu funkcji Kierownika prac konserwatorskich 

przy  opracowaniu dokumentacji projektowej i wykonaniu robót budowlanych polegających na 

dostosowaniu budynków zlokalizowanych przy ul. Spichrzowej 33 oraz 35 w Grudziądzu do 

pełnienia  funkcji  na  rzecz  kultury.  Drugie  z  wykazanego  doświadczenia  przy  pracach 

konserwatorskich  i  restauratorskich  przy  ceglano  kamiennych  gotyckich  murach  Zamku 

Biskupów Chełmińskich w Lubawie nie zostało zakwalifikowane do spełnienia warunku udziału 

w postępowaniu określonego w Dziale V ust. 2 pkt. 2.4) ppkt. 2) SWZ, gdyż wskazany przez 

Odwołującego  obiekt,  nazwany  w  odwołaniu  „Zamek  Biskupów  Chełmińskich  w  Lubawie”, 

wpisany jest do rejestru zabytków nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego dnia 

04.08.1957,  nr  rejestru: A-384  jako  „ruiny  zamkowe  biskupów  chełmińskich”.  Są  to    Relikty 

kompleksu zamkowego o cechach rezydencjalnych należącego do biskupstwa chełmińskiego 

(źródło: zabytek.pl, dostęp z 15.05.2024 r.)  

Zamawiający  na  podstawie  nowych  okoliczności,  dokonał  czynności  oceny  z  uwagi  na 

załączoną  do  pisma  przystępującego  informację  od  samego  Inwestora,  a  tym  samym 

Zamawiającego, którym był Urząd Miasta w Grudziądzu i który to wskazał, że Pani A. J. nie 

pełniła funkcji Kierownika prac konserwatorskich konkretnie przy zadaniu pn. „Opracowanie 


dokumentacji  projektowej  i  wykonanie  robót  budowlanych  polegających  na  dostosowaniu 

budynków zlokalizowanych przy ul. Spichrzowej 33 oraz 35 w Grudziądzu do pełnienia funkcji 

na rzecz kultury” - prace konserwatorskie polegały na konserwacji gotyckiej elewacji ceglanej 

i/lub kamiennej o powierzchni 800 m² dla Zamawiającego Urząd Miasta w Grudziądzu.  

W  toku  procedowania  zamawiający  w  dniu  20  czerwca  2024  r.  wezwał  Odwołującego  do 

złożenia wyjaśnień w tym mi.in. „(…) mgr A. J. Kierownik prac konserwatorskich: 1) dlaczego 

Wykonawca  wykazał,  co  do  informacji,  że  Pani  A.  J.  pełniła  funkcję  Kierownika  prac 

konserwatorskich na tej samej inwestycji co uprzednio wykazana przez Wykonawcę Pani mgr 

M.  G.  tj.  „Opracowanie  dokumentacji  projektowej  i  wykonanie  robót  budowlanych  przy  ul. 

Spichrzowej 33 oraz 35 w Grudziądzu  – Konserwacja elewacji ceglanej, murów, odtworzenie 

stolarki otworowej”(…)”. 

Odwołujący w ramach wyjaśnień, z 26 czerwca 2024 r. wskazał, że przy zadaniu powyższym 

funkcję Kierownika prac konserwatorskich pełniła Pani M. G. wraz z Panią A. J., jako iż tworzyły 

one w tym czasie zespół zajmujący się kierowaniem prac. Powyższe potwierdza oświadczenie 

Pani  M.  G.  z  dnia  24  czerwca  2024  r.  w  którym  potwierdza  ona,  iż  Pani A.  J.  pełniła  przy 

niniejszych pracach funkcję równorzędnego kierownika prac konserwatorskich. 

Powyższa argumentacja jest o tyle niezasadna,  że  nie ma możliwości, aby było jednocześnie 

dwóch kierowników prac konserwatorskich na tej samej inwestycji, niezależnie od prawnych 

możliwości zmiany na innego kierownika prac w określonych warunkach. 

W związku z powyższym Zamawiający dokonał w dniu 1 sierpnia 2024 r. odrzucenia oferty 

Odwołującego,  a  wobec  faktu,  że  pozostałe  oferty  zostały  odrzucone,  unieważnienia 

postępowania. 

W odniesieniu do spełniania warunków określonych w SWZ przez Panią M. G. znaczenie ma 

ich  treść,  nie  zaś  sam  przedmiot  zamówienia,  jakkolwiek  okoliczności  te  powinny  być 

adekwatne i proporcjonalne.  

Zamawiający  w  zakresie  kierownika  prac  konserwatorskich  powołał  w  warunku  art.  37a 

ustawy, który stanowi, że pracami konserwatorskimi przy zabytku nieruchomym wpisanym do 

rejestru zabytków może kierować osoba, „która ukończyła studia drugiego stopnia lub jednolite 

studia magisterskie, w zakresie konserwacji i restauracji dzieł sztuki lub konserwacji zabytków 

oraz  która  po  rozpoczęciu  studiów  drugiego  stopnia  lub  po  zaliczeniu  szóstego  semestru 

jednolitych  studiów  magisterskich  przez  co  najmniej  9  miesięcy  brała  udział  w  pracach 

konserwatorskich, pracach restauratorskich lub badaniach konserwatorskich, prowadzonych 

przy zabytkach wpisanych do rejestru, inwentarza muzeum(...)”. 

Pani M. G, ukończyła studia na kierunku ochrona dóbr kultury w zakresie konserwatorstwo i 

uzyskała dyplom w 2001 roku.  


Niespornie art. 37a ustawy dodany został do ustawy dnia 30 listopada 2015 r., a w aktualnym 

brzmieniu dopiero 1 września 2017 r., a Pani  M. G. ukończyła studia na  kierunku Ochrona 

Dóbr  Kultury  w  zakresie  konserwatorstwa  7  grudnia  2001  r.  a  więc  niemal  12  lat  przed 

uchwaleniem art. 37a ustawy, należy zaznaczyć, że w momencie ukończenia studiów przez 

Panią M. G. obowiązywała ustawa z dnia 15 lutego 1962 roku oraz rozporządzenia określające 

kwalifikacje osób prowadzących prace konserwatorskie. W dniu ukończenia studiów wyższych 

(7  grudnia  2001  r.)  dyplom,  który  przedkłada  Pani  M.  G.  nie  uprawniał  do  pełnienia  funkcji 

kierownika  prac  konserwatorskich.  Obowiązujące  przepisy  dotyczące  uprawnień  do 

kierowania  m.in.  pracami  konserwatorskimi  wskazują,  że uprawnienia  takie  mogą  posiadać 

absolwenci  w  studiów  w  zakresie  „konserwacji  i  restauracji  dzieł  sztuki”  lub  „konserwacji 

zabytków” a nie „konserwatorstwa”. Studia „Ochrona Dóbr Kultury” ukończone przez Panią M. 

G.  obejmowały  swoim  zakresem  „konserwatorstwo”,  jednak  jako  studia  w  zakresie 

„konserwatorstwa”  nie  są  tożsame  ze  studiami  w  zakresie  „konserwacji  i  restauracji  dzieł 

sztuki”  lub  „konserwacji  zabytków”.  Skład  orzekający  podziela  w  tym  względzie  stanowisko 

Zamawiającego oparte nie tylko na jego wiedzy i doświadczeniu, ale również z opinii, które 

otrzymał  m.in.  od  przedstawicieli  Uniwersytetu  Mikołaja  Kopernika  –  organizatora  dwóch 

kierunków studiów wyższych: Ochrona Dóbr Kultury oraz Konserwacja  

i  Restauracja  Dzieł  Sztuki.  Realne  przy  tym  jest  ryzyko  braku  zgody  Pomorskiego 

Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w zakresie Pani M. G. na objęcie przez nią funkcji 

Kierownika prac konserwatorskich, na co wskazują złożone dowody – PWKZ.  

Komplikacje przyjęcia uprawnień Pani  M. G. wskazał Urząd Ochrony Zabytków w Gdańsku 

zaznaczając  w  wiadomości  przesłanej  do  Muzeum  Zamkowego  w  Malborku,  że  wskazana 

osoba nie ma kompetencji do pełnienia funkcji kierownika prac konserwatorskich. W związku 

z  powyższym  kwestia  posiadanych  przez  Panią  M.  G.  kwalifikacji  nie  mogły  pozostać 

Zamawiającemu obojętne. 

Wskazanie  przez  odwołującego,  że  organ  ochrony  zabytków  w  innym  województwie  ma 

odmienne stanowisko, dla sprawy rozpatrywanej są bezprzedmiotowe, jako że nie jest i nie 

będzie  to  organ  właściwy,  podobnie  jak  powoływanie  się  na  przedstawione  doświadczenie 

Pani M. G. w innych realizacjach. 

W  konsekwencji  analogicznej  ocenie  podlega  wykazanie  prac  w  Grudziądzu,  dodatkowo 

wobec wątpliwości co do tego, która z Pań wskazanych pełniła wymaganą funkcję. 

Tu  również  inwestycja  prowadzona  była  na  obiekcie  podlegającym  pod  Kujawsko-

Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 

Wyłączną  kompetencję  właściwego  wojewódzkiego  konserwatora  zabytków  stanowi 

weryfikacja  danych  dotyczących  osób  kierujących  pracami  konserwatorskimi  lub  je 

wykonującymi (zgodnie z § 12 ust. 1 pkt 3 i 4 rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa 

Narodowego z 2 sierpnia 2018 r.), co potwierdza opinia uzyskana z Ministerstwa Kultury /…/ 


Weryfikacji  uprawień  Pani  M.  G.  dokonał  Pomorski  Wojewódzki  Konserwator  Zabytków  na 

wniosek  Zamawiającego  z  dnia  19  lipca  2024  r.  (do  wniosku,  którego  treść  przedłożono  w 

załączniku  dołączono  zanonimizowane  dyplomy  Pani  M.  G.,  na  których  widoczna  jest  data 

oraz kierunek ukończenia studiów oraz data ukończenia szkoły średniej. Inspektor działający 

w imieniu Wojewódzkiego Pomorskiego Konserwatora Zabytków w dniu 22 lipca 2024 r.  , że 

przedstawiona  osoba  nie  ma  kompetencji  do  pełnienia  funkcji  kierownika  prac 

konserwatorskich,  co  zostało  dodatkowo  potwierdzone  przez  samego  Pomorskiego 

Wojewódzkiego Konserwator Zabytków pismem z dnia 12 sierpnia 2024  

W  odniesieniu  do  spełnienia  warunków  określonych  w  SWZ,  zacytowanych  powyżej,  przez 

Panią A. J. wskazać należy, że niesporna jest okoliczność legitymowania się przez Panią J. 

wymaganym wykształceniem kierunkowym. 

Przedmiotem sporu jest doświadczenie w pełnieniu funkcji Kierownika prac konserwatorskich 

dla  co  najmniej  jednego  zamówienia  obejmującego  remont  polegający  na  konserwacji 

gotyckiej  elewacji  ceglanej  i/lub  kamiennej  o  powierzchni  minimum  200m²  w  obiekcie 

wpisanym  do  rejestru  zabytków  w  rozumieniu  przepisów  ustawy  z  dnia  23  lipca  2003  r.  o 

ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. 

W  tym  zakresie  przedstawiono  realizację  w  obiekcie  wpisanym  do  rejestru  zabytków, 

doświadczenie  przy  pracach  konserwatorskich  i  restauratorskich  przy  ceglano  kamiennych 

gotyckich murach Zamku Biskupów Chełmińskich w Lubawie  na dowód spełnienia warunku 

udziału w postępowaniu określonego w Dziale V ust. 2 pkt. 2.4) ppkt. 2).  SWZ, gdyż wskazany 

przez  Odwołującego  obiekt,  nazwany  w  odwołaniu  „Zamek  Biskupów  Chełmińskich  w 

Lubawie”,  wpisany  jest  do  rejestru  zabytków  nieruchomych  województwa  warmińsko-

mazurskiego dnia 04.08.1957, nr rejestru: A-384 jako „ruiny zamkowe biskupów chełmińskich”. 

Są to Relikty kompleksu zamkowego o cechach rezydencjalnych należącego do biskupstwa 

chełmińskiego (źródło: zabytek.pl, dostęp z 15.05.2024 r.)  

Skład  orzekający  zauważa,  że  w  przedmiotowym  zakresie  istotny  argument  za  przyjęciem 

stanowiska zamawiającego przedstawił sam odwołujący dokonując definicji pojęcia „elewacja” 

(które jest istotnym wymogiem  SWZ),  w oparciu o słownik języka polskiego PWN i definicje 

z prawa budowlanego.  

 Wg  słownika    elewacja  to  „zewnętrzna  ściana  budynku  wraz  z  występującymi  na  niej 

elementami architektonicznymi”. Idąc dalej, sięgnąć trzeba po definicję „budynku” zgodnie z 

art. 3 Ustawy Prawo Budowlane (Dz.U.2024.725 t.j. z dnia 2024.05.14):  

Ilekroć w ustawie jest mowa o:  

2)  budynku  -  należy  przez  to  rozumieć  taki  obiekt  budowlany,  który  jest  trwale  związany  z 

gruntem,  wydzielony  z  przestrzeni  za  pomocą  przegród  budowlanych  oraz  posiada 

fundamenty i dach. 


W przedmiotowym obiekcie, co wynika z opisu oraz dokumentacji fotograficznej złożonej przez 

odwołującego,  prace  nie  były  wykonywane  w  budynku,  lecz  przy  murze  kamiennym  i 

ceglanym,  któremu  nie  można  przypisać  określenia  „budynek”  wobec  braku  co  najmniej 

przegród budowlanych i dachu. Skoro dla istnienia elewacji jako ściany zewnętrznej budynku,  

niezbędny  jest  budynek,  który  w  przedstawionym  obiekcie  zabytkowym,  niezależnie  od 

przypisania mu cechy ruiny, czy innego obiektu, to należy potwierdzić, że warunek specyfikacji 

w tym zakresie nie został spełniony. 

W związku z powyższym skład orzekający stoi na stanowisku, że dokonane w postępowaniu 

czynności zamawiającego  nie naruszyły wskazanych przez odwołującego przepisów ustawy 

pzp. 

Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w sentencji.  

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie 557 

PZP oraz w oparciu o przepisy § 8 ust.2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 

grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich 

rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu  pobieraniu  wpisu  od  odwołania  (Dz.  U.  poz.  2437  ze 

zm.). 

Przewodniczący: …………..