Sygn. akt: KIO 3190/24
WYROK
Warszawa, dnia 1
6 października 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Jolanta Markowska
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu
2 września 2024 r. przez wykonawcę: MobileMS Sp. z o.o., ul. Chochoła 23, 91-230
Łódź w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Muzeum Narodowe Ziemi
Przemyskiej w Przemyślu, pl. Berka Joselewicza 1, 37-700 Przemyśl,
przy udziale uczestnika po stronie zamawiającego, wykonawcy: F. P. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Fpsystem F. P., ul. Robotnicza 7, 78-600 Wałcz,
orzeka:
1. oddala
odwołanie;
2. k
osztami postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę: MobileMS Sp. z o.o.,
ul. Chochoła 23, 91-230 Łódź, i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę:
MobileMS Sp. z o.o.
, ul. Chochoła 23, 91-230 Łódź, tytułem wpisu od odwołania,
zasądza kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
od wykonawcy: MobileMS
Sp. z o.o., ul. Chochoła 23, 91-230 Łódź na rzecz
zamawiającego: Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu, pl. Berka
Joselewicza 1, 37-
700 Przemyśl stanowiącą koszty poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika.
Na orzeczenie - w terminie 14
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 3190/24
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu, prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie ustawy z dnia 11 września
2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.) w trybie
podstawowym bez negocjacji na „Zakup sprzętu komputerowego, programu do inwentaryzacji
oraz wyposażenia sali audiowizualnej dla MNZP w Przemyślu” w podziale zamówienia na trzy
części, w tym Część I „Zakup wraz z wdrożeniem komputerowego systemu do ewidencji
zarządzania muzealiami”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie
Zamówień Publicznych nr 2024/BZP 00357737/01 w dniu 7 czerwca 2024 r.
Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze najkorzystniejszej oferty w
prowadzonym postępowaniu w dniu 29 sierpnia 2024 r.
Wykonawca, MobileMS Sp. z o.o.
z siedzibą w Łodzi, działając na podstawie art. 513
pkt 1 i 2 i art. 505 ust. 1 Pzp,
wniósł odwołanie wobec:
1. czynności wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej przez wykonawcę F. P. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Fpsystem F. P. z siedzibą w Wałczu, zwanego dalej
„Fpsysytem”,
2. zaniechania czynności odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu
zastrzeżonych przez wykonawcę Fpsystem wyjaśnień uzupełniających rażąco niskiej ceny
pomimo, że wykonawca ten nieskutecznie zastrzegł tajemnicę przedsiębiorcy, a przede
wszystkim zastrzeżenie jest spóźnione (uzasadnienie tajemnicy w zakresie cen powinno
zostać przedłożone wraz z pierwszym wyjaśnieniem rażąco niskiej ceny),
3. czynności oceny wyjaśnień rażąco niskiej ceny (wraz z wyjaśnieniami uzupełniającymi)
złożonych przez Fpsystem w trybie art. 224 Pzp;
4. czynności ponownego wezwania Fpsystem do wyjaśnień uzupełniających rażąco niskiej
ceny w sytuacji,
gdy pierwsze wyjaśnienia były ogólne, lakoniczne i po tych wyjaśnieniach
oferta powinna być odrzucona;
5. zaniechania odrzucenia oferty F
psystem pomimo, że oferta tego wykonawcy powinna
zostać odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp.
Odwołujący zarzucił naruszenie przez Zamawiającego przepisów:
art. 239 Pzp w zw. z art. 16 Pzp, poprzez wybór, jako najkorzystniejszej, oferty Fpsystem;
2. art. 18 ust. 1-
3 Pzp, poprzez zaniechanie odtajnienia i udostępnienia wykonawcom
informacji
wskazanych w uzupełniających wyjaśnieniach, jako poufne, podczas gdy:
zastrzeżenie i uzasadnienie tajemnicy nastąpiło za późno – ceny i detale powinny być podane
w pierwszych wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny i w tym terminie zastrzeżone,
informacje nie mają charakteru poufnego (brak spełnienia przesłanek),
zastrzeżenie nie uzasadnia poufności informacji (ogólny charakter), gdyż nie odnosi się do
konkretnych informacji,
ewentualnie
3. art. 224 Pzp w związku z art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp, poprzez nieprawidłową ocenę złożonych
przez F
psystem wyjaśnień rażąco niskiej ceny, podczas gdy wyjaśnienia Fpsystem w żaden
sposób nie obalają domniemana z art. 224 Pzp, gdyż są bardzo ogólnikowe i oprócz ogólnych
informacji o systemie i wykonawcy, nie odnoszą się w żaden sposób do wyliczenia kosztów.
Brak jest w nich jakichkolwiek danych (matematycznych,
przedstawienia kosztów), na
podstawie których Zamawiający może ustalić, czy cena oferty nie jest rażąco niska. Wskazane
nieprawidłowości powinny skutkować odrzuceniem oferty fpsystem.
4. art. 224 ust. 1, ust. 5 i 6 Pzp w zw. z art. 16 Pzp -
wyrażający się w nieuprawnionym,
ponownym wezwaniu z dnia 23 sierpnia 2024 r. wykonawcy Fpsystem do udzielenia
wyjaśnień
w sprawie rażąco niskiej ceny wraz z przedstawieniem wymaganych dowodów na okoliczność
rzetelnej kalkulacji.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności oceny ofert;
2. unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
3. odtajnienia informacji zawartych w uzupełnieniu wyjaśnień rażąco niskiej ceny,
4. dokonania ponownej oceny ofert
5. odrzucenia oferty Fpsystem,
6. wybór oferty MobileMS jako najkorzystniejszej.
Odwołujący wyjaśnił, że jest wykonawcą w rozumieniu art. 2 pkt 11) Pzp i ubiega się o
udzielenie zamówienia. W wyniku bezprawnych czynności Zamawiającego wskazanych w
odwołaniu Odwołujący został pozbawiony możliwości uzyskania zamówienia. Oferta
Odwołującego jest obecnie drugą w rankingu ofert, jednakże wygrywająca oferta Fpsystem
powinna zostać odrzucona z uwagi na rażąco niską cenę, w szczególności brak wykazania
wartości matematycznych oferty (brak jest podania jakichkolwiek kosztów wykonawcy) oraz
kolejnego nieuprawnionego wezwania do złożenia wyjaśnień dodatkowych. Odwołujący
wskazał ponadto, że w wyniku naruszeń przepisów ustawy Pzp może dojść do następczego
unieważnienia postępowania, co także naraziłoby Odwołującego na poniesienie szkody.
Odwołujący podał, że w przedmiotowym postępowaniu oferty złożyły trzy firmy, ceny
wskazanych ofert kształtowały się w sposób następujący:
Tronus Polska Sp. z o.o. -
729 805,95 zł
Fpsystem F. P. -
142 100,00 zł
MobileMS Sp. z o.o. -
259 800,00 zł
Zgodnie z informacją, Zamawiający planował przeznaczyć na realizację zamówienia
kwotę 231.000,00 zł. Tak więc, cena oferty Fpsystem mocno odbiegała od tej kwoty.
Zamawiający zwrócił się do tego wykonawcy z wezwaniem do złożenia wyjaśnień w zakresie
ceny, w
tym przedstawienie dowodów na realność wskazanej ceny.
Wykonawca Fpsystem
15 lipca 2024 r. złożył wyjaśnienia w zakresie ceny oferty.
MobileMS po
dokonaniu analizy treści zastrzeżonych wyjaśnień, doszedł do wniosku, że mają
one charakter
ogólny, nie odnoszą się w żaden sposób do ceny oferty. Jest to dokument
stanowiący ogólny opis systemu, bez żadnej konkretnej metodyki wyliczenia ceny.
W dniu 30 lipca 2024 r. Zamawiający dokonał I czynności wyboru oferty Fpsystem.
Odwołujący niezwłocznie zwrócił się do Zamawiającego o ofertę wraz z załącznikami, które
wykonawca
wybrany w postępowaniu złożył Zamawiającemu.
Na wskazaną czynność wyboru MobileMS złożył odwołanie (sygn. akt. KIO: 2783/24),
skarżąc przede wszystkim lakoniczność wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez
Fpsystem. Po
złożeniu odwołania Zamawiający unieważnił czynność I wyboru oferty
Fpsystem. Krajowa Izba
Odwoławcza w związku z unieważnieniem czynności umorzyła
postępowanie odwoławcze.
W dniu 23.08.2024r. Zamawiający wezwał wykonawcę Fpsystem do złożenia w ramach
uprzednio złożonych wyjaśnień kolejnych wyjaśnień. Dopiero w drugim wezwaniu
Zamawiający nakierował Fpsystem na podanie cen, wartości i okoliczności, które
bezwzględnie powinny znaleźć się w pierwszych wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny.
Dokument Fpsystem z 15 lipca 2024 r. (na
I wezwanie) w żaden sposób nie może być
uznany za spełniający kryteria wyjaśnień rażąco niskiej ceny, a na pewno nie obala
domniemania rażąco niskiej ceny (zgodnie z art. 224 Pzp). Pomimo to Zamawiający raz
jeszcze
w sposób niezgodny z Pzp wezwał tego wykonawcę do „wyjaśnień uzupełniających”
pomimo, że pierwsze wyjaśnienia powinny skutkować odrzuceniem oferty.
Zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa
Wykonawca Fpsystem dopiero
składając wyjaśnienia uzupełniające zastrzegł pewne
informacje, które de facto były niezbędne w pierwszych wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny,
jako informacje poufne. W ocenie
Odwołującego, zastrzeżenie jest spóźnione i już z tego
powodu powinno zostać uznane za formalnie niedopuszczalne.
Dodatkowo,
Odwołujący wskazał, że Zamawiający rażąco naruszył podstawową
zasadę Prawa zamówień publicznych – tj. zasadę jawności postępowania. Powołując się na
orzecznictwo KIO,
Odwołujący wskazał, że każde odejście od zasady jawności postępowania
o udzielenie zamówienia powinno być traktowane bardzo wąsko, z koniecznością
przedstawienia przez podmiot
zastrzegający jawność oferty szczegółowego uzasadnienia
oraz wykazania łącznego spełniania przesłanek ustawowych dla każdego przypadku objęcia
danego dokument
u tajemnicą przedsiębiorstwa. Jeśli dany wykonawca obejmujący jakąś
część dokumentacji postępowania tajemnicą przedsiębiorstwa nie wykazał spełniania
przesłanek oraz nie przedstawił dowodów - to Zamawiający powinien udostępnić takie
dokumenty pozostałym wykonawcom lub też Krajowa Izba Odwoławcza powinna nakazać
Zamawiającemu ich odtajnienie i udostępnienie. Zdaniem Odwołującego, wykonawca
F
psystem nie wykazał spełnienia się wszystkich przesłanek legalnej definicji tajemnicy
przedsiębiorstwa, określonej w art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, tj.:
1) posiadania cech informacji technicznej, technologicznej, organizacyjnej
przedsiębiorstwa
lub inne informacje, która posiada wartość gospodarczą,
2) wykazania, że informacje nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym
rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób,
3) wykazania podjęcia, przy zachowaniu należytej staranności, działań w celu utrzymania tych
informacji w poufności.
Odwołujący wskazał, że naruszenie art. 18 ust. 1 – 3 Pzp zawsze ma wpływ na wynik
postępowania, a to ze względu na fakt, że udostępnienie przez Zamawiającego danych
informacji w toku postępowania, już po wniesieniu odwołania, w tym w wyniku wykonania
wyroku Izby
– zawsze jest nową okolicznością, na którą każdemu z uczestników postępowania
służy środek ochrony prawnej.
Przedmiotowe uzasadnienie obejmuje 5,5 strony, j
ednakże szczegółowa analiza
wskazuje, że uzasadnienie to jest ogólnikowe, nie odnoszące się do konkretnego dokumentu:
a. Str. 1 to określenie jakie dokumenty mają być objęte tajemnicą m.in. Zarządzenie o
wdrożeniu instrukcji zarządzania dokumentami i nośnikami; Instrukcja zarządzania systemami
informatycznymi,
Oświadczenie pracownika o zachowaniu poufności, Przykładowa umowa o
prowadzeniu negocjacji i o zachowaniu poufności Jednak w żaden sposób Fpsystem w
późniejszym czasie się do nich nie odwołuje, nie precyzuje dlaczego powinny być zastrzeżone.
b. Str. 2-4
– to ogólnikowe stwierdzenia, podanie legalnych przesłanek, przytoczenie orzeczeń
judykatury czy wpisanie zdań, które pasowałyby do każdej informacji,
c. Str. 4-6 -
to pasujące do każdego projektu określenie „wartości gospodarczej” i „działań
podejmowanych w celu zabezpieczenia informacji”
W dokumencie tym w ogóle nie ma indywidualnego uzasadnienia tajemnicy
konkretnych
informacji, lecz ogólny – który w jakiejś części można przyporządkować do każdej
informacji opis przesłanek prawych.
Wobec powyższego wyjaśnienia powinny zostać odtajnione.
Rażąco niska cena oferty Fpsystem
Zamawiający oczekiwał konkretnych wyjaśnień, aby móc sprawdzić podane w
wyjaśnieniach kwoty, ceny, oferty podwykonawcy czy koszty pracowników. Żadna z tych
wartości nie została nawet podana, nie mówiąc o tym, aby była uzasadniona. Natomiast pismo
wykonawcy z dnia 15 lipca 2024 r. zawierające jedynie 3 strony w swojej treści zawiera:
a. Opis systemu Muzeo
– bez podania żadnych kosztów wdrożenia, wytworzenia czy innych
związanych z przedmiotowym postępowaniem.
b. Kilka informacji o wybranej firmie
– bez żadnych kosztów funkcjonowania firmy, kosztów
zatrudnienia czy jakichkolwiek danych, które mogłyby wykazać brak rażąco niskiej ceny.
b. Kilka ogólnych opisowych argumentów dlaczego zdaniem tego wykonawcy są w stanie
zinformatyzować Zamawiającego – także bez podania jakichkolwiek danych finansowych.
Dokument ten
nie zawiera żadnego konkretnego uzasadnienia ceny. Odwołujący, jako
aktywny uczestnik rynku zamówień publicznych, po zapoznaniu się z treścią wyjaśnień
Fpsystem
stwierdził, że dokument ten ma charakter ogólny, jest to raczej generalny opisowy
wzór, który można przypasować do każdego postępowania o udzielenie zamówienia, a nie
prec
yzyjne wyjaśnienia z kosztami, narzutami, stawkami przewidzianymi dla konkretnego
przetargu o które wnioskował Zamawiający. Załączniki do tego dokumentu także nie mogą być
uznane za dowody. Załączone dokumenty prawdopodobnie wysyłane są przez Fpsystem do
każdego (albo większości) wezwania dotyczącego rażąco niskiej ceny w różnych przetargach.
Takie dokumenty można by uznać za dowód – jeżeli wykazywałyby koszty tego konkretnego
projektu. Natomiast w wyjaśnieniach brak jest np. umów personelu kluczowego. Podanie
ogólnych dokumentów ma charakter abstrakcyjny i nie obala w żaden domniemania rażąco
niskiej ceny.
Odwołujący wskazał, że wyjaśnienia Fpsystem nie spełniają tych przesłanek gdyż
nie ma w nich meritum czyli wyliczeń, wartości, kosztów, cen. Pomimo, że załącznik
„szczegółowa kalkulacja” podaje pewne ceny - nie jest wykazane skąd takie wartości, co się
w nich zawiera, jaka jest koncepcja wyliczania np. rbh.
Nieuprawnione ponowne wezwanie do uzupełnienia wyjaśnienia rażąco niskiej ceny.
W dniu 23 sierpnia 2024 r. Zamawiający wezwał Fpsystem do uzupełnienia wyjaśnień
rażąco niskiej ceny, czym naruszył przepis art. 224 ust. 1 oraz art. 16 Pzp. Orzecznictwo
Krajowej Izby Odwoławczej jasno podkreśla, że jeżeli wykonawca w odpowiedzi na wezwanie
do wyjaśnień rażąco niskiej ceny udzielił wyjaśnień ogólnych, nieprzekonujących, nie załączył
dowodów, to oferta wykonawcy podlega bezwzględnemu odrzuceniu.
We wskazanym wezwaniu do uzupełnienia wyjaśnień Zamawiający sformułował kilka
punktów, naprowadzając wprost Fpsystem na to, że powinien on podać: ceny, wpływ na
obniżenie oferty czy kalkulacje cenowe. Takie informacje powinny znaleźć się w pierwszych
wyjaśnieniach.
Dodatkowo,
Odwołujący nie ma możliwości przeczytać uzupełnienia wyjaśnień w
całości, gdyż większość informacji została uznana przez Zamawiającego za tajemnicę firmy.
Takie działanie stanowi dobitną praktykę utrudnienia konkurencji ustosunkowania się do
wskazanych po
dliczeń. Praktyka zastosowana przez Zamawiającego w tym postępowaniu
stanowi jawne naruszenia zasad Pzp.
Zdaniem Odwołującego, widać tutaj ogólną tendencję,
że po bardzo lakonicznych sformułowaniach w pierwszych wyjaśnieniach Fpsystem,
Zamawiający „stara się ratować tego wykonawcę” poprzez wskazywanie mu drogi i podawanie
wytycznych jak powinny wyglądać wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Taka praktyka jest
niedopuszczalna.
Odwołujący, powołując się na orzecznictwo KIO, dodał, że przy tak lakonicznych
wyjaśnieniach linia orzecznicza KIO nie dopuszcza ponownego wezwania. Kolejne wezwania
przy tak ogólnych wyjaśnieniach skutkują naruszeniem przepisów ustawy. W innym wypadku
Zamawiający mógłby wzywać wykonawcę „do skutku”, tj. aż do momentu, gdy wyjaśnienia
wykonawcy spełniałyby wszystkie wymagania, co jest niedopuszczalne.
Wykonawca F. P.
prowadzący działalność gospodarcza pod firma Fpsystem F. P. z
siedzibą w Wałczu zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego. Wniósł o oddalenie odwołania. Przystępujący przedstawił swoje stanowisko
w piśmie procesowym z dnia 13.09.2024 r.
Przystępujący nie zgodził się ze stanowiskiem Odwołującego i wniósł o oddalenie
odwołania, gdyż oferta Przystępującego została wybrana zgodnie z przepisami ustawy, jest
ofertą z ceną adekwatną do warunków rynkowych, dającą możliwość prawidłowego wykonania
zamówienia oraz zapewnienie Przystępującemu godziwego zysku.
Przystępujący wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z oświadczeń i
dokumentów znajdujących się w dokumentacji postępowania oraz w dokumentacji
postępowania w sprawie KIO 2783/24.
Przystępujący podniósł, że odwołanie oparte jest na wadliwym odczytaniu przepisów
ustawy oraz w części na nieprawidłowym wskazaniu okoliczności faktycznych
uzasadniających wniesienie odwołania. Wskazał, że cena oferty Odwołującego przekracza
budżet Zamawiającego. Zamawiający przeznaczył na sfinansowanie całości zamówienia
kwotę 231 000 zł. Tymczasem cena oferty Odwołującego za 15 dostępów (zamówienie
podstawowe) wynosi 319 554,00 zł, zaś cena z uwzględnieniem prawa opcji (za 20 dostępów)
wynosi 426 072,00 z
ł. Przy tak dużej różnicy co najmniej wątpliwe jest, aby Odwołujący mógł
uzyskać zamówienie w tym postępowaniu. Tym bardziej zatem prawdopodobne unieważnienie
postępowania nie narazi Odwołującego na poniesienie szkody.
Zamawiający opublikował na swojej stronie internetowej plan zamówień publicznych,
w którym wskazał, że orientacyjna wartość całości przedmiotu zamówienia (wszystkie 3
części) wynosi 350.000 zł. Tymczasem cena oferty Odwołującego za zamówienie podstawowe
je
st niewiele niższa od tej kwoty, zaś cena za całość oferty znacząco ją przewyższa.
Wbrew twierdzeniom Odwołującego, zastrzeżenie i uzasadnienie tajemnicy nie
nastąpiło za późno. Termin dokonywania zastrzeżeń wskazuje art. 18 ust. 3 Pzp, zgodnie z
którym, zastrzeżenie informacji następuje „wraz z przekazaniem takich informacji”. Zatem,
Przystępujący dochował wymagania dotyczącego terminu zastrzeżenia. Żaden przepis ustawy
nie nakazuje wykonawcy, aby składając zamawiającemu wyjaśnienia dotyczące ceny swojej
oferty podał szczegółowe wyliczenia arytmetyczne. Obowiązkiem wykonawcy jest podanie
okoliczności uzasadniających cenę oferty, które zamawiający poddaje ocenie z
uwzględnieniem okoliczności danego postępowania, w tym rodzaju przedmiotu zamówienia.
Przystępujący podkreślił, że dokonując zastrzeżenia odniósł się do wszystkich
przesłanek zawartych w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 1995 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji. Wykazał, że zastrzegane informacje:
1) stanowią informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne
informacje posiadające wartość gospodarczą,
2) nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie
są łatwo dostępne dla takich osób,
a także
3) podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania tych informacji
w poufności.
Odwołujący nie wskazał, która z wymienionych przesłanek ustawowych dokonania
zastrzeżenia nie została spełniona. Przystępujący załączył do uzasadnienie zastrzeżenia
tajemnicy przedsiębiorstwa:
1) Zarządzenie o wdrożeniu instrukcji zarządzania dokumentami i nośnikami;
2) Instrukcja zarządzania systemami informatycznymi;
3) Oświadczenie pracownika o zachowaniu poufności;
4) Przykładowa Umowa o prowadzeniu negocjacji i o zachowaniu poufności
Przystępujący wskazał wartość gospodarczą zastrzeganych informacji, zgodnie z
ustawą. Odwołujący nie precyzuje, jakiego rodzaju szczegółów oczekuje w wyjaśnieniach.
Dokumenty
zostały złożone w celu wykazania przez Przystępującego „działań
podejmowanych w celu zachowania informacji w poufności”, stanowią dokumenty wewnętrzne
Przystępującego i jako takie zostały zastrzeżone. Nieuzasadnione byłoby zatem szerokie
uzasadnianie tego,
że stanowią one tajemnicę przedsiębiorstwa Przystępującego z co
najmniej dwóch powodów. Nie stanowią one ani treści oferty, ani nie wchodzą w zakres
dokumentów o charakterze przedmiotowym, bądź podmiotowym. Ich ewentualne ujawnienie
nie miałoby żadnego wpływu na wynik postępowania. Kontrola ich treści nie mieści się w
granicach przyznanych wykonawcom składającym środki ochrony prawnej.
Przystępujący wskazał, że zastrzegając informacje, ograniczył się do niezbędnego
zakresu, nie zastrzegł całości wyjaśnień. Zastrzegane informacje spełniają przesłanki zawarte
w art. 11 ust. 2, zatem Przystępujący miał prawo do ich zastrzeżenia. Zamawiający nie
dopuścił się naruszenia art. 18 ust. 1-3 w zw. z art. 16 Pzp.
Nietrafne są również zarzuty dotyczące rażącego zaniżenia przez Przystępującego
ceny oferty.
Zamawiający przewidział możliwość opcjonalnego zakupu dodatkowych 5 licencji,
zatem ceny ofert złożonych w postępowaniu badane w odniesieniu do wartości przedmiotu
zamówienia powinny uwzględniać prawo opcji.
Odwołujący, przy podawaniu cen złożonych ofert, wbrew definicji zawartej w art. 7 pkt
1 Pzp ,
podał wyłącznie ceny ofert netto. Jest to działanie obliczone na wywołanie niezgodnego
z rzeczywistym stanem rzeczy wrażenia rażącego zaniżenia przez Przystępującego ceny
oferty. Umyślność takiego działania jest widoczna, gdyż są to wartości wyliczone przez
Odwołującego (Zamawiający nie wymagał podania cen netto ofert), zaś ceny brutto ofert
przedstawił Zamawiający. Nie musiały być przeliczane. Ceny ofert brutto wynosiły
odpowiednio:
1) Tronus Polska Sp. z o.o. -
897 661,32 zł (z prawem opcji 1 196 881,77 zł);
2) Fpsystem F. P. -
174 783,00 zł (z prawem opcji 209 783,00 zł)
3) MobileMS Sp. z o.o. -
319 554,00 zł (z prawem opcji 426 072,00 zł).
Odniesienie tych wartości do szacunków Zamawiającego prima facie wskazuje, że
cena oferty Przystępującego nie jest ceną zaniżoną, w szczególności zaniżoną w sposób
rażący. Istotne jest, że w ofercie Przystępujący podał również elementy składowe ceny oferty
wymagane przez Zamawiającego: przedstawione są składowe wartości, które są stosunkowo
łatwe do zweryfikowania Do tych składowych zalicza się (podane brutto):
a) 129 150 zł - wartość licencji na używanie systemu na 15-u stanowiskach,
b) 7 134 zł - szkolenie w siedzibie Zamawiającego,
c) 7 503 zł - Migracja danych z systemu Musnet,
d) 30 996 zł - wsparcie, aktualizacje, usuwanie awarii, usterek przez 3 lata (nie licząc prac
zleconych dodatkowo)..
Dla zobrazowania specyfiki przedmiotu zamówienia Przystępujący zauważył, że:
ad a) cena wynika z liczby stanowisk i ceny jednostkowej, która jest niemal stała. Można to
potwierdzić w fakturach potwierdzających wykonanie zamówień referencyjnych. W cenie
licencji zawiera się praca Przystępującego skumulowana z kilkunastu już lat wynikająca z
pracy na rzecz ok. 150 muzeów i innych instytucji w Polsce. Nielogiczne jest zatem odnoszenie
do ceny licencji kosztów jednostkowych pracy (projektanta, programisty, testera, czy
wdrożeniowca). Odwołujący podnosi zarzut braku cen jednostkowych pracy tak, jakby to była
budowa i trzeba było podać ilości i ceny robocizny, materiałów i sprzętu. Cena licencji
Przystępującego jest niższa niż Odwołującego, który realizował umowy na rzecz muzeów
narodowych o znacznie większej wartości. Klienci Przystępującego, to często biedne placówki.
Przystępujący staramy się utrzymywać w miarę zrównoważony poziom cen.
Systemy oferowane przez Przystępującego i Odwołującego są to dwa różne systemy,
a przede wszystkim dwa odmienne sposoby postępowania na rynku. Odwołujący na swej
stronie internetowej pisze o systemie przestarzałym, z którego prowadzi importy. A to nie jest
prawda.
ad b) oczywiście, każdorazowo można ponosić wyższe koszty, wybierając droższe hotele,
kierując do pracy więcej osób. Przystępujący uwzględnił status Zamawiającego. Patrząc od
strony Muzeum, czy wyższy koszt nie jest w odniesieniu czysto ludzkim zbyt rażący?
ad c) Przystępujący wykonał wiele importów z systemu Musnet, gotowe są szablony i
automaty. Także i ta cena jest wystarczająco wysoka jak na pracę jednego pracownika za max
tydzień pracy.
ad d) jest to 861 zł (700 netto) za każdy miesiąc wsparcia, co średnio przełoży się na ok. 2
godziny pracy pracownika od wdrożeń i szkoleń (nie programisty), a zatem jest to stawka
porównywalna ze stawkami specjalistów.
Na ziszczenie się przesłanki wskazanej w art. 224 ust. 2 pkt 1) Pzp wpłynęła cena
oferty Tronus Polska Sp. z o.o., która jest ceną ewidentnie zawyżoną w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Bardzo wysoka wartość oferty Tronus Polska Sp. z o.o.
spowodowała, że cena oferta Przystępującego spełniła matematyczne kryterium różnicy 30%.
Wobec faktu, że cena oferty Przystępującego była o 30% niższa niż średnia złożonych
ofert
Zamawiający zwrócił się do Przystępującego o wyjaśnienie ceny oferty. Zamawiający w
wezwaniu ograniczył się do przywołania treści przepisów Pzp, zatem wezwanie to miało
charakter ogólny. W odpowiedzi Przystępujący oprócz charakterystyki oferowanego systemu
i jego wari
antów wskazał czynniki uwzględnione przy obliczeniu ceny oferty: oferowanie
systemu będącego gotowym produktem do wdrożenia oraz wykorzystanie technologii oraz
procesów optymalizacyjnych pozwalających na obniżenie kosztów wdrożenia i utrzymania
systemu,
a także na dodatkowe czynniki:
1) zakup systemu zawierającego skromniejszy zestaw funkcjonalności niż nominalnie zawiera
system Muzeo, co spowodowało pomniejszenie ceny w stosunku do oferty zawierającej
komplet funkcjonalności;
2) brak konieczności wykonania dodatkowych modułów dopasowujących system do potrzeb
Zamawiającego, a jedynie kilku uzupełnień, które zostały wycenione;
3) wieloletnie doświadczenie zespołu w prowadzeniu migracji danych zwłaszcza z systemów
Musnet i Mona oraz innych plików, brak dużego nakładu prac w tym zakresie. Wykorzystanie
gotowych szablonów, które stworzono ze względu na wielokrotnie prowadzone migracje;
4) posiadanie w ofercie kilka systemów dedykowanych instytucjom kultury, przygotowanych w
kilku wariantach. Ich struktura pozwala na łatwe implementowanie wybranych modułów
dodatkowych, tak by ostateczna wersja zawierała funkcjonalności potrzebne konkretnej
instytucji zamawiającej;
5) oferowanie systemu, który jest w pełni gotowy do wdrożenia i został już wdrożony 150krotnie
oraz rozpoczęcie kilka kolejnych wdrożeń. Przekonanie, że proponowanie wyższej ceny
byłoby nieuczciwe, zwłaszcza w stosunku do instytucji, której główną misją nie jest działalność
dochodowa, lecz promowanie i udostępnianie polskiego dziedzictwa kulturowego;
6) stosowanie i zarządzanie projektami oparte na metodyce Scrum, dzięki osiągnięto wysoki
poziom efektywność prac zespołu;
7) wieloletnie (ponad 15 lat) doświadczenie pozwalające nam na efektywne zarządzanie
pracami i projektami oraz minimalizowanie nieprzewidzianych kosztów;
8) położenie siedziby firmy poza dużą aglomeracją miejską, co korzystnie wpływa na niższy
poziom kosztów i przekłada się na możliwość stosowania rozsądnej ceny za nasz system.
Zamawiający pozytywnie ocenił wyjaśnienia, które wskazywały charakterystyczne dla
Przystępującego, szczególnie korzystne warunki wykonania zamówienia. Następnie wezwał
Przystępującego do złożenia podmiotowych środków dowodowych i dokonał wyboru jego
oferty
jako najkorzystniejszej. W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że oświadczenia i
dokumenty złożone przez Przystępującego w toku postępowania potwierdzają rynkowy
charakter ceny jego oferty oraz wiarygodność złożonych wyjaśnień.
W pierwszym odwołaniu wniesionym wobec wyboru oferty Przystępującego 5 sierpnia
2024 r. Odwołujący nie zakwestionował ceny oferty przystępującego. Nie podał żadnych
argumentów wskazujących, że jest to cena nierynkowa, nierealistyczna, ustalona poniżej
kosz
tów, nie dająca rękojmi wykonania zamówienia z należytą starannością. Odwołujący
podniósł wyłącznie brak matematycznych obliczeń dotyczących ceny oferty oraz kosztów.
Zamawiający zdecydował się jednak na uzyskanie dodatkowych wyjaśnień. W ocenie
Przystępującego, takie działanie jest uprawnieniem Zamawiającego wynikającym z zasad
prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia. Wobec ogólności wezwania i rzetelnej
odpowiedzi Przystępującego, który nie był wzywany do podawania szczegółowych kosztów,
Zamawiający był uprawniony do uzyskania dodatkowych informacji, w granicach
wyznaczonych wcześniejszymi wyjaśnieniami. Jak stwierdziła Izba w wyroku KIO 806/21:
"ustawodawca nie określił, ile razy zamawiający może ponawiać wezwania do wyjaśnienia w
zakresie rażąco niskiej ceny.” W piśmie z 23 sierpnia 2024 r. zwrócił się do Przystępującego
o doprecyzowanie wybranych elementów wcześniejszych wyjaśnień, co Przystępujący uczynił
w terminie wyznaczonym przez Zamawiającego.
Wycenę poszczególnych elementów oferty Przystępujący podał w ofercie.
Zamawiający nie wymagał odrębnej wyceny i podania szczegółowych kosztów ani w
formularzu ofertowym, ani na etapie wyjaśnień ceny, gdyż znalazłoby to wyraz w treści
wezwania.
Wyjaśnienia
Przystępującego
odpowiadają
zakładanemu
poziomowi
szczegółowości i są wystarczająco konkretne i szczegółowe. Nie można wyciągać
negatywnych konsekw
encji wobec wykonawcy, który zaniechał wyjaśnienia składników ceny
literalnie się do nich nie odnosząc, w sytuacji gdy treścią wezwania Zamawiającego nie był do
tego zobowiązany (por. wyrok z dnia 28 lutego 2024 r. sygn. akt KIO 421/24).
Przystępujący podkreślił, że Odwołujący podnosi zarzut naruszenia przepisów ustawy
w sposób ogólny, oderwany od okoliczności postępowania. Nie podważa, ani ceny oferty
Przystępującego, ani jej jawnie podanych poszczególnych elementów.
Zamawiający przeprowadził badanie oferty Przystępującego wyjątkowo starannie.
Powołane okoliczności faktyczne: specyfika przedmiotu zamówienia, adekwatność ceny oferty
Przystępującego w stosunku do szacunków Zamawiającego oraz rażąco zawyżona cena
oferty T
ronus Polska Sp. z o.o. nie uzasadniały powstania domniemania rażącego zaniżenia
ceny oferty przez Przystępującego. Zamawiający był uprawniony do odstąpienia od żądania
wyjaśnień ceny oferty Przystępującego zgodnie z art. 224 ust. 1 pkt 1) in fine Pzp, gdyż
rozbieżność cen wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia, jednak
działając rzetelnie zbadał cenę oferty Przystępującego.
Przystępujący złożył wyjaśnienia adekwatne do wezwania, wskazujące na założenia
przyjęte przy ustalaniu ceny oferty oraz czynniki charakterystyczne dla Przystępującego.
Potwierdzeniem rzetelnego obliczenia ceny oferty są dokumenty złożone Zamawiającemu
wsk
azujące na rzetelność Przystępującego.
Przystępujący oświadczył, że działa zgodnie z zasadami uczciwego podejścia do
statusu Zamawiającego, zaś Odwołujący nie kwestionuje możliwości wykonania zamówienia
za cenę wskazaną w ofercie ani jej poszczególnych elementów.
Zamawiający, pismem z dnia 16 września 2024 r., złożył odpowiedź na odwołanie.
W
niósł o oddalenie odwołania w całości z uwagi na brak naruszenia przepisów ustawy Pzp,
które miało wpływ lub mogło mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia oraz o zasądzenie na rzecz Zamawiającego kosztów postępowania
odwoławczego – w tym kosztów zastępstwa pełnomocnika – według stosownych przepisów;
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów – umów dotacyjnych zawartych przez
Z
amawiającego na sfinansowanie zamówienia:
1) umowa dofinansowania z dnia 07.05.2024r. MNZP a Skarbem Państwa – Ministrem Kultury
i Dziedzictwa Narodowego;
2) umowa dotacyjna z dnia 22.05.2024r.zawarta pomiędzy MNZP a Województwem
Podkarpackim;
n
a udowodnienie faktu braku możliwości zwiększenia środków finansowych przez
Z
amawiającego na realizację zadania w cenie oferty złożonej przez Odwołującego.
Zamawiający oświadczył, że działał w przedmiotowym postępowaniu prawidłowo – w
granicach i na podstawie przepisów ustawy Pzp, a stanowisko Odwołującego oparte jest na
błędnej interpretacji przepisów oraz na nieprawidłowym wskazaniu okoliczności faktycznych
uzasadniających wniesienie odwołania.
Oferta Fpsystem
opiewa na kwotę 174.783,00 PLN (bez prawa opcji) – a nie jak błędnie
informuje O
dwołujący na kwotę 142.100,00 PLN. Na marginesie – wszystkie podane przez
Odwołującego w złożonym odwołaniu z dnia 02,09,2024 r. ceny brutto złożonych w
przedmiotowym post
ępowaniu ofert są nieprawdziwe. Zdaniem Zamawiającego, celem obu
odwołań wniesionych w tym postępowaniu przez Odwołującego nie jest uzyskanie zamówienia
w tym postępowaniu i zawarcie umowy – bo jest to z przyczyn obiektywnych niemożliwe (brak
środków finansowych po stronie Zamawiającego), ale unieważnienie postępowania o
udzielenie zamówienia. Wówczas Odwołujący, znając kwotę, którą Zamawiający może
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, będzie mógł złożyć ofertę mieszczącą się w
budżecie Zamawiającego.
Oferta Przystępującego Fpsystem została wybrana zgodnie z przepisami ustawy, jest
ofertą z ceną adekwatną do warunków rynkowych, dającą możliwość prawidłowego wykonania
zamówienia oraz zapewnienie Przystępującemu Fpsystem godziwego zysku.
Zamawiający wyjaśnił, że wyceniając koszt zakupu nowego oprogramowania do
Inwentaryzacji zbiorów muzealnych zwrócił się z zapytaniem do przedstawicieli 3 firm
dostarczających oprogramowanie do obsługi Muzeów. Ceny jakie otrzymał, to:
1) 69 839 zł brutto
2) 230 871 zł brutto
3) 120 540 zł brutto
Z uwagi na duży rozstrzał cenowy, jako szacunkową wartość zamówienia w części I (tego
dotyczy odwołanie i przedmiotowe postępowanie) postanowiono przyjąć największą z
powyższych z uwagi na to, że kwota ta musiała znaleźć się we wniosku o dofinansowanie do
Ministerstwa Kultury i Dziedzictw
a Narodowego oraz do Województwa Podkarpackiego – które
to instytucje miały w całości finansować przedmiotowe postepowanie (wszystkie trzy części) i
nie było możliwości ewentualnego późniejszego zwiększenia tej kwoty.
W przedmiotowym postępowaniu cena zaproponowana przez Fpsystem (174.783,00
PLN za 15 licencji a wraz z prawem opcji 209.783,00 PLN
– za 20 licencji) w najgłębszym
przekonaniu Z
amawiającego jest ceną realną. Przy szacowaniu budżetu na to zamówienie
podano ceny dużo niższe niż oferta Fpsystem, co oznacza, że oferta Fpsystem zapewnia
możliwość rzetelnego wykonania usługi wdrożenia nowego oprogramowania do inwentaryzacji
zbiorów muzealnych z uwzględnieniem zysku wykonawcy. Cena oferty Fpsystem - jako cena
realna i rynkowa
– znajduje potwierdzenie także w umowach i fakturach, jakie Fpsystem
przedłożył w postępowaniu jako podmiotowe środki dowodowe. Środki jakie zamawiający mógł
na to zamówienie przeznaczyć (wraz z prawem opcji) to kwota 231.000,00 PLN.
Jedynym powodem dla którego Zamawiający obowiązany był przystąpić do badania
rażąco niskiej ceny Fpsystem jest całkowicie abstrakcyjna oferta złożona w przedmiotowym
postępowaniu przetargowym przez firmę Tronus Polska (cena oferty to 897.661,32 PLN za 15
licencji a wraz z prawem opcji
– 1.196.881,80 PLN za 20 licencji). Zamawiający wskazał, że
oferta Fps
ystem nie odbiegała od szacunku zamawiającego na tyle, aby uzasadnione było jej
badanie (oferta Fps
ystem wraz z prawem opcji była niższa od szacunku zamawiającego
jedynie o 9,18%)
– co także potwierdza jej realność. To trzecia oferta złożona w
przedmiotowym post
ępowaniu przez Tronus Polska była ofertą rażąco wysoką. Oferta
Fbsystem odbiega
od średniej arytmetycznej wszystkich ofert w części I o ponad 30% zatem
Z
amawiający wezwał wykonawców do wyjaśnień.
Zamawiający wskazał, że programy komputerowe są odmiennym przedmiotem
zamówienia niż roboty budowlane i dostawy. Programu komputerowego nie można porównać
do innego podobnego produktu w oparciu o cechy jakimi porównuje się np. realizacje danych
robót budowlanych. Brak tu jest możliwości precyzyjnego oszacowana np. kosztów
materiałowych, zwłaszcza w sytuacji,– tak jak jest to w przypadku Przystępującego – gdy
przedmiotem oferty jest gotowy produkt, wielokrotnie wdrożony i sprawdzony w użytkowaniu
– firmy niejako zasadniczo sprzedają „dostęp” do tegoż produktu – nie tworzą go od nowa.
Ten aspekt jest fundamentalny przy analizie legalności i staranności w działaniach
Zamawiającego.
Zamawiający wskazał, iż pomimo, że Zamawiającemu jest znana aktualna linia
orzecznicza KIO, że przekroczenie budżetu Zamawiającego przez ofertę Odwołującego nie
jest podstawą do odrzucenia odwołania – to Odwołujący w przedmiotowym postępowaniu nie
uzyska zamówienia z powodu braku środków finansowych po stronie Zamawiającego w
wysokości wskazanej w ofercie Odwołującego. Odwołujący nie poniósł i nie mógł ponieść
jakiejkolwiek szkody albowiem zamówienia i tak by nie uzyskał. W dniu 21 czerwca 2024r.
roku Zamaw
iający przy czynności otwarcia ofert poinformował wykonawców, że w zakresie
części I przedmiotowego zamówienia (czego dotyczy odwołanie), zamierza przeznaczyć na
realizację zamówienia kwotę 231.000,00 zł brutto. Odwołujący złożył ofertę na kwotę
319.554,00 PLN
– a z prawem opcji kwota ta wynosi 426 072,00 PLN, tj. o 195.072,00 PLN
więcej niż stanowi budżet Zamawiającego. Zamawiający nie ma i nie będzie miał jakichkolwiek
środków finansowych ponad w/w kwotę 231.000,00 PLN. Środki przeznaczone przez
Z
amawiającego na wszystkie trzy części postępowania w łącznej wysokości 443.000,00 PLN
zostały pozyskane z dwóch instytucji:
Skarbu Państwa – Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 29,35% – umowa
dofinansowania z dnia 07.05.2024r.
Województwa Podkarpackiego – pozostała część – umowa dotacyjna z dnia 22.05.2024r.
Zostały one w ramach trzech części postępowania podzielone następująco:
Część I ZAKUP WRAZ Z WDROŻENIEM KOMPUTEROWEGO SYSTEMU DO EWIDENCJI I
ZARZĄDZANIA MUZEALIAMI Kwota 231.000,00 zł.
Część II ZAKUP WRAZ Z DOSTAWĄ SPRZĘTU IT Kwota 114.500,00 zł.
Część III ZAKUP WRAZ Z MONTAŻEM SPRZĘTU DO WYPOSAŻENIA SALI
AUDIOWIZUALNEJ Kwota 97.500,00
zł.
Fpsystem na wezwanie Z
amawiającego z 15 lipca 2024 r. udzielił szczegółowych
wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny i zdaniem Zamawiającego wyjaśnienia te
odpowiadają dyspozycji art. 224 Pzp. Wyjaśnienia uwzględniają specyfikę przedmiotu
zamówienia i w sposób merytoryczny, wiarygodny i logiczny wskazują i udowadniają, że
zaoferowana cena jest ceną rynkową.
Zamawiający wskazał, że zasadniczą ideą wprowadzenia w życie ustawy Pzp było
takie sformalizowanie procesu zakupowego
– aby zgodnie z reżimem ustawy publiczni
zamawiający wybierali oferty najtańsze a jednocześnie spełniające wymagania – taką jest
oferta Fp
system. Zamawiający pozytywnie ocenił wyjaśnienia Fpsystem w tym zakresie a
następnie wezwał wykonawców do złożenia podmiotowych środków dowodowych – w
zakresie wymaganego doświadczenia.
W pierwszym odwołaniu wniesionym wobec wyboru oferty Przystępującego 5 sierpnia
2024 r. Odwołujący nie zakwestionował ceny oferty Przystępującego. Nie podał żadnych
argumentów wskazujących, że jest to cena nierynkowa, nierealna, ustalona poniżej kosztów,
nie dająca rękojmi wykonania zamówienia z należytą starannością. Odwołujący podniósł
wyłącznie brak matematycznych obliczeń dotyczących ceny oferty oraz kosztów.
Pomimo tego, że wyjaśnienia Przystępującego były wiarygodne i Zamawiający
pozytywnie je ocenił – Zamawiający postanowił z daleko posuniętej ostrożności i w
poszanowaniu legalizmu post
ępowania uzyskać od Fpsystem dodatkowe wyjaśnienia – w
ramach poprzednio złożonych. Takie działanie Zamawiającego jest legalne i jest jego
uprawnieniem wynikającym z zasad prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia.
Wobec ogólności wezwania i rzetelnej odpowiedzi Przystępującego, który nie był
wzywany do podawania szczegółowych kosztów, Zamawiający był uprawniony do uzyskania
dodatkowych informacji w granicach wyznaczonych wcześniejszymi wyjaśnieniami.
Przystępujący złożył wyjaśnienia adekwatne do wezwania, wskazujące na założenia
przyjęte przy ustalaniu ceny oferty oraz czynniki charakterystyczne dla Przystępującego.
Potwierdzeniem rzetelnego obliczenia ceny oferty są dokumenty złożone Zamawiającemu
wsk
azujące na rzetelność oferty Przystępującego.
Zamawiający wskazał, że Odwołujący nie kwestionuje możliwości wykonania
zamówienia za cenę wskazaną w ofercie Przystępującego ani jej poszczególnych elementów.
Odwołujący poza ogólnym kwestionowaniem wyboru oferty Fpsystem - nie podważa ani ceny
oferty Przystępującego, ani jej jawnie podanych poszczególnych elementów – Odwołujący
podnosi jedynie ogólnie zarzut naruszenia przepisów ustawy – co nie jest wystarczającym
uzasadnieniem merytorycznym i prawnym odwołania. Szczególna zasada rozkładu ciężaru
dowodu wyrażona w art. 537 Pzp nie zwalania Odwołującego z konieczności sformułowania
zarzutów odwołania w sposób, który udowodni ich słuszność w oparciu o dokumentację
postępowania o udzielenie zamówienia.
Wbrew twierdzeniom Odwołującego, zastrzeżenie i uzasadnienie tajemnicy nie
nastąpiło za późno. Termin dokonywania zastrzeżeń wskazuje art. 18 ust. 3 Pzp, zgodnie z
którym zastrzeżenie informacji następuje „wraz z przekazaniem takich informacji”. Zatem
Przystępujący dochował wymagania dotyczącego terminu zastrzeżenia. Przystępujący
dokonując zastrzeżenia odniósł się do wszystkich przesłanek zawartych w art. 11 ust. 2 ustawy
z dnia 11 kwietnia 1995 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Wykazał, że zastrzegane
informacje:
1) stanowią informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne
informacje posiadające wartość gospodarczą,
2) nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie
są łatwo dostępne dla takich osób,
3) podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania tych informacji
w poufności.
Dokumenty,
do których odniesiono się w niniejszym piśmie, znajdują się w aktach
sprawy.
Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty
zgromadzone w aktach sprawy i wyjaśnienia złożone przez strony i uczestnika postępowania
odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał posiadanie legitymacji uprawniającej do
wniesienia odwołania, stosownie do dyspozycji art. 505 ust. 1 Pzp.
Wykonawca F. P.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Fpsystem Fr. P. z
siedzibą w Wałczu, stosownie do wymogów art. 525 ust. 1-3 Pzp zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, stając się uczestnikiem
postępowania.
Przedmiotem zamówienia jest zakup sprzętu komputerowego, programu do
inwentaryzacji oraz wyposażenia sali audiowizualnej dla MNZP w Przemyślu. Zamawiający
dokon
ał podziału zamówienia na 3 części:
Część I ZAKUP WRAZ Z WDROŻENIEM KOMPUTEROWEGO SYSTEMU DO EWIDENCJI I
ZARZĄDZANIA MUZEALIAMI (kwota 231.000,00 zł).
Część II ZAKUP WRAZ Z DOSTAWĄ SPRZĘTU IT (kwota 114.500,00 zł).
Część III ZAKUP WRAZ Z MONTAŻEM SPRZĘTU DO WYPOSAŻENIA SALI
AUDIOWIZUALNEJ (k
wota 97.500,00zł).
W odniesieniu do części I zamówienia:
„1) W ramach zamówienia podstawowego:
a) Przedmiotem zamówienia jest zakup licencji bezterminowych na 15 użytkowników
Komputerowego systemu do ewidencji i zarządzania muzealiami w tym:
instalacji systemu komputerowego będącego przedmiotem umowy na serwerze
Zamawiającego, wprowadzenia danych początkowych, w tym użytkowników i podstawowych
grup uprawnień, ksiąg i innych rejestrów oraz numeracji i symboliki dokumentów, a także
wskazanych
słowników podstawowych oraz wsparcia serwisowego z baz zamawiającego do
nowego systemu (migracja danych) oraz Połączenie systemu z użytkowanym systemem cms
wordpress pracującym w domenie https://mnzp.pl/ na serwerze hostingowym zamawiającego.
przeszkolenia użytkowników i administratorów systemu oraz przeprowadzenia wdrożenia
przy stanowiskach pracy, wykonanych w siedzibie zamawiającego.,
wsparcie serwisowe i aktualizacja systemu przez okres 36 miesięcy.
2) Zamówienie w ramach opcji:
a) Przedmiotem zamówienia jest zakup licencji bezterminowych na 5 użytkowników
Komputerowego systemu do ewidencji i zarządzania muzealiami.
3) Prawo opcji:
a) Zamawiający przewiduje dostawy w ramach zamówienia podstawowego oraz zamówienia
w ramach opcji, zgodnie z art. 441 ust. 1 Ustawy.
b) Skorzystanie przez Zamawiającego z opcji będzie miało zastosowanie w ramach zawartej
umowy według cen określonych w ofercie – zamówienie w ramach opcji.
c) Opcja w niniejszym postępowaniu polega na możliwości zamówienia dodatkowych licencji
oprogramowania oprócz zakresu podstawowego, określonego w ofertowanym – zamówieniu
podstawowym.
d) Zamawiający zastrzega, iż część zamówienia określona jako „opcja” jest uprawnieniem, a
nie zobowiązaniem Zamawiającego. Ostateczna decyzja o realizacji zakresu w ramach opcji
będzie uzależniona od posiadanych przez niego na ten cel środków finansowych.
Zamawiający może nie skorzystać z opcji, a Wykonawcy nie przysługują z tego tytułu żadne
roszczenia wobec Zamawiającego.
e) O zamiarze skorzystania z opcji, jego zakresie i terminach realizacji opcji Zamawiający
powiadomi pisemnie Wykonawcę. Skorzystanie z opcji nie wymaga aneksowania umowy.
f) Dostawy realizowane w ramach opcji muszą spełniać wszystkie wymogi jak dla zamówienia
podstawowego.
4) Szczegółowy zakres dostawy, opis parametrów oraz wymagania Zamawiającego zawiera
opis przedmiotu zamówienia, stanowiący załącznik Nr 1a do SWZ.”.
W postępowaniu zostały złożone trzy oferty. Oferta Fpsystem opiewa na kwotę
174.783,00 PLN za 15 licencji a wraz z prawem opcji 209.783,00 PLN
– za 20 licencji), oferta
złożona przez wykonawcę Tronus Polska opiewa na kwotę 897.661,32 PLN za 15 licencji a
wraz z prawem opcji
– 1.196.881,80 PLN za 20 licencji, natomiast Odwołujący zaoferował
cenę 319.554,00 PLN – a z prawem opcji kwota ta wynosi 426 072,00 PLN.
Zamawiający przy czynności otwarcia ofert poinformował wykonawców, że w zakresie
części I przedmiotowego zamówienia (której dotyczy odwołanie), zamierza przeznaczyć na
realizację zamówienia kwotę 231.000,00 zł brutto.
Zamawiający w dniu 11 lipca 2024 r. zwrócił się do wykonawcy Fpsystem z wezwaniem
do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny złożonej oferty. Wezwanie zostało skierowane na
podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1 oraz art. 224 ust. 3
Pzp. Zamawiający wskazał w wezwaniu, że
„zwraca się o wyjaśnienie ceny złożonej oferty ( dot. części nr I):
– w związku z tym, że jest niższa o co najmniej 30% od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert.
Wyjaśnienia o których mowa powyżej mogą dotyczyć w szczególności:
1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług albo
związanych z realizacją robót budowlanych;
3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub przepisów odrębnych
właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
8) wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
Wykonawca Fpsystem dnia
15 lipca 2024 r. złożył wyjaśnienia, w których przedstawił
w sposób opisowy czynniki, które mają wpływ na poziom skalkulowanej w ofercie ceny.
Wykonawca nie przedstawił w ramach wyjaśnień szczegółowej kalkulacji ceny oferty.
W dniu 30 lipca 2024 r. Zamawiający dokonał czynności wyboru oferty Fpsystem. jako
najkorzystniejszej.
Na
powyższą czynność Odwołujący wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej (sygn. akt. KIO: 2783/24), skarżąc lakoniczność wyjaśnień rażąco niskiej ceny
złożonych przez wykonawcę Fpsystem. Po wniesieniu odwołania Zamawiający unieważnił
czynność wyboru oferty Fpsystem jako najkorzystniejszej oraz w dniu 23.08.2024 r. wezwał
wykonawcę Fpsystem do złożenia dodatkowych wyjaśnień dotyczących ceny oferty tego
wykonawcy.
Zamawiający wskazał w wezwaniu z dnia 23.08.2024 r.:
„Odnosząc się do wyjaśnień z 15 lipca 2024 r. prosimy o następujące informacje:
Ad. 1) podanie wartości, a jeśli jest to niemożliwe o podanie przedziału wartości obniżenia
ceny systemu z powodu zamawiania skromniejszego zestawu funkcjonalności niż zawiera
system Muzeo;
Ad. 2) czy wykonanie przez Pana uzupełnień systemu dopasowującego go do potrzeb
Zamawiającego miało wpływ na cenę oferty, a jeśli tak, to jaki? W wyjaśnieniach wskazał Pan
na wycenę tych uzupełnień, jednak łącznie z informację, że nie ma konieczności wykonania
dodatkowych modułów;
Ad. 3) czy wobec korzystania z gotowych szablonów, które w Pana firmie stworzono ze
względu na wielokrotnie prowadzone migracje oraz znaczącego doświadczenia zespołu w
prowadzeniu migracji danych zwłaszcza z systemów Musnet i Mona oraz innych plików, nakład
pracy w tym zakresie spowodował dodatkowe koszty pracownicze w tym zakresie?;
Ad. 6) prosimy o wyjaśnienie, w jaki sposób zarządzanie projektami w oparciu o metodykę
Scrum, wpływa na cenę Pana oferty;
Ad. 8).prosimy wskazanie, wpływu na cenę oferty faktu, że firma ma swą siedzibę poza dużą
aglomeracją miejską?”
W odpowiedzi na powyższe wezwanie wykonawca Fpsystem złożył dodatkowe
wyjaśnienia pismem z dnia 27.08.2024 r. Wyjaśnienia zawierają odniesienie się do elementów
wskazanych przez Zamawiającego w treści wezwania. Jednocześnie wykonawca Fpsystem
zastrzegł wyjaśnienia w części obejmującej informacje dotyczące wyliczenie kosztów, jako
tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca Fpsystem załączył do tego dokumentu uzasadnienie
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa wraz z dowodami na okoliczność, że wykonawca
podjął działania mające na celu zachowanie poufności powyższych informacji.
W danym stanie faktycznym Izba zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że niezasadny jest zarzut naruszenia art. 18 ust. 1-3 Pzp, poprzez
zaniechanie odtajnienia i udostępnienia wykonawcom informacji wskazanych w
uzupełniających wyjaśnieniach, zastrzeżonych przez wykonawcę Fpsystem jako tajemnica
przedsiębiorstwa, podczas gdy zastrzeżenie i uzasadnienie tajemnicy nastąpiło za późno –
ceny i detale powinny być podane w pierwszych wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny i w tym
terminie zastrzeżone, informacje nie mają charakteru poufnego (brak spełnienia przesłanek),
zastrzeżenie nie uzasadnia poufności informacji (ogólny charakter), gdyż nie odnosi się do
konkretnych informacji,
Wbrew twierdzeniom Odwołującego, zastrzeżenie i uzasadnienie tajemnicy
przedsiębiorstwa w odniesieniu do części informacji zawartych w wyjaśnieniach dodatkowych
nie nastąpiło za późno. Prawidłowy termin dokonywania przez wykonawców w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego zastrzeżenia informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa
jest określony w art. 18 ust. 3 Pzp, zgodnie z którym zastrzeżenie informacji następuje „wraz
z przekazaniem takich informacji
”. Zatem, Przystępujący dochował wymagania dotyczącego
terminu zastrzeżenia informacji zawartych w wyjaśnieniach z dnia 27.08.2024 r., jako
tajemnicy przedsiębiorstwa, gdyż zastrzegł określone informacje zawarte w wyjaśnieniach
jednocześnie wraz ze złożeniem przedmiotowych wyjaśnień.
Przystępujący, dokonując zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa odniósł się do
wszystkich przesłanek zawartych w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 1995 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
, który definiuje tajemnicę przedsiębiorstwa, tj. wykazał, że
zastrzegane informacje:
1) stanowią informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne
informacje posiadające wartość gospodarczą,
2) nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie
są łatwo dostępne dla takich osób,
3) podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania tych informacji
w poufności.
Uzasadnienie zastrzeżenia odnosi się rzeczowo i konkretnie do wszystkich powyższych
przesłanek. Okoliczność, że Odwołujący oczekuje przedstawienia tego uzasadnienia w inny
sposób niż uczynił to wykonawca Fpsystem nie wpływa na skuteczność zastrzeżenia, gdyż
wykonawcy mają swobodę w formułowaniu informacji przekazywanych Zamawiającemu w
powyższym zakresie. Przepisy ustawy Pzp nie narzucają wykonawcy sposobu ani formy
złożenia takiego zastrzeżenia.
Izba zważyła także, że Odwołujący nie wskazał w ramach niniejszego zarzutu, która z
przesłanek ustawowych skutecznego zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa nie została
spełniona. Uzasadnienie tajemnicy przedsiębiorstwa Przystępującego w zakresie informacji
„CENY i detale” odpowiadają rodzajowi zastrzeganych informacji, dotyczą przesłanek
wskazanych w art. 11 ust. 2 uznk. Ponadto,
Przystępujący załączył do uzasadnienia dowody
w postaci:
1) Zarządzenia o wdrożeniu instrukcji zarządzania dokumentami i nośnikami;
2) Instrukcji
zarządzania systemami informatycznymi;
3) Oświadczenia pracownika o zachowaniu poufności;
4) Przykładowej Umowy o prowadzeniu negocjacji i o zachowaniu poufności.
na okoliczność podjęcia przez Przystępującego „działań podejmowanych w celu zachowania
informacji w poufności”.
Wskazać należy dodatkowo, że Przystępujący, zastrzegając informacje, ograniczył się
do niezbędnego zakresu informacji, nie zastrzegł całości wyjaśnień, a jedynie dane
szczegółowe odnoszące się do kalkulacji ceny. Powyższe informacje spełniają przesłanki
zawarte w art. 11 ust. 2, zatem Przystępujący mógł dokonać ich zastrzeżenia, co uczynił
skutecznie w przedmiotowym postępowaniu. Zamawiający, oceniając skuteczność tego
zastrzeżenia, w ocenie Izby, nie dopuścił się naruszenia art. 18 ust. 1-3 w zw. z art. 16 Pzp.
Izba stwierdziła, że Zamawiający nie naruszył przepisu art. 224 ust. 1, ust. 5 i 6 Pzp w
zw. z art. 16 Pzp, poprzez nieuprawnione, ponowne wezwanie dnia 23 sierpnia 2024 r.
wykonawcy Fpsystem do udzielenia dodatkowych wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny
wraz z przedstawieniem wymaganych dowodów na okoliczność rzetelnej kalkulacji ceny
oferty.
Pismem z dnia 23 sierpnia 2024 r. Zamawiający wezwał Przystępującego do
doprecyzowania wybranych elementów wcześniejszych wyjaśnień złożonych w przedmiocie
rażąco niskiej ceny, które Przystępujący złożył na wezwanie z dnia 11 lipca 2024 r.
Podkreślić należy w tym miejscu, że wyjaśnienia dotyczące ceny oferty składane są na
wezwanie zamawiającego. Zamawiający formułują wezwanie do wyjaśnień w różny sposób, w
zależności od stosowanej praktyki oraz w zależności od aspektów związanych ze specyfiką
przedmiotu zamówienia. Wezwania mają często charakter ogólny, wskazując na treść
przepisu stanowiącego podstawę prawną wezwania lub też mają charakter szczegółowy, jeżeli
zamawiający poweźmie wątpliwości co do pewnych konkretnych elementów lub określonego
zakresu oferty
w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Biorąc pod uwagę powyższe, treść złożonych przez wykonawcę wyjaśnień powinna
być zawsze oceniana w kontekście treści wezwania do wyjaśnień.
W niniejszej sprawie wezwanie z dnia 11.07.2024 r. zawierało wskazanie przez
Zamawiającego elementów, których mogą dotyczyć wyjaśnienia. Poprzez to wskazanie
Zamawiający nakierował wykonawcę na określony zakres oraz opisowy sposób złożenia
wyjaśnień. Takie też wyjaśnienia zostały złożone przez wykonawcę Fpsystem. Zamawiający
nie
zawarł w treści wezwania choćby całej treści przepisu art. 224 ust. 2 pkt 1, zgodnie z którym
„W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się
o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności
oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;” ani treści art. 224 ust. 1, do którego odwołuje
się ten przepis, tj. „Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają
się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego
co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w
dokume
ntach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od
wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub
ich istotnych części składowych”..
W świetle treści wezwania z dnia 11.07.2024 r., złożone przez wykonawcę Fpsystem
wyjaśnienia z dnia 15.07.2024 r. należy ocenić jako adekwatne do wezwana. Co istotne, nie
można wykonawcy obciążać negatywnymi konsekwencjami błędów popełnianych przez
zamawiających przy formułowaniu wezwania do wyjaśnień. Wobec ogólności wezwania i
rzeczowej odpowiedzi wykonawcy Fpsystem
, który nie był wzywany do podawania
szczegółowych kosztów, Zamawiający był uprawniony do uzyskania dodatkowych informacji,
w granicach wyznaczonych wcześniejszymi wyjaśnieniami.
W związku z powyższym za słuszną należy uznać decyzję Zamawiającego o
ponownym skierowaniu do wykonawcy Fpsystem wezwania do złożenia dodatkowych
wyjaśnień w zakresie elementów, które zostały przedstawione przez wykonawcę w pierwszych
wyjaśnieniach. Przystępujący złożył dodatkowe wyjaśnienia w terminie wyznaczonym przez
Zamawiającego, odniósł się do wszystkich wątpliwości Zamawiającego i przedstawił
szczegółowe dane dotyczące ponoszonych kosztów. Łącznie złożone przez wykonawcę
Fpsystem wyjaśnienia należy uznać za prawidłowe uzasadnienie zaoferowanej ceny.
Nie potwierdził się zatem zarzut naruszenia art. 224 Pzp w związku z art. 226 ust. 1 pkt
8 Pzp, poprzez nieprawidłową ocenę złożonych przez Fpsystem wyjaśnień rażąco niskiej
ceny, podczas
gdy wyjaśnienia te w żaden sposób nie obalają domniemana z art. 224 Pzp.
Złożone przez wykonawcę Fpsystem wyjaśnienia nie są ogólnikowe, odnoszą się do
wyliczenia konkretnych
kosztów ponoszonych przez wykonawcę. Przystępujący złożył
wyjaśnienia wskazujące na założenia przyjęte przy ustalaniu ceny oferty oraz czynniki
charakterystyczne dla tego wykonawcy. Na podstawie przedstawionych
w wyjaśnieniach
danych
Zamawiający mógł ocenić, że cena ww. oferty nie jest rażąco niska.
Izba wskazuje dodatkowo, że w niniejszej sprawie okolicznością istotną dla
rozstrzygnięcia zarzutów, jest fakt, że w ofercie wykonawca Fpsystem podał elementy
składowe ceny oferty wymagane przez Zamawiającego: w formularzu ofertowym
przedstawione
zostały składowe wartości, które są możliwe do zweryfikowania przez
wykonawców, w tym Odwołującego. Do tych składowych zalicza się (podane brutto):
a) 129 150 zł - wartość licencji na używanie systemu na 15-u stanowiskach;
b) 7 134 zł - szkolenie w siedzibie Zamawiającego;
c) 7 503 zł - Migracja danych z systemu Musnet;
d) 30 996 zł - wsparcie, aktualizacje, usuwanie awarii, usterek przez 3 lata (nie licząc prac
zleconych dodatkowo).
Zatem,
powyższa wycena poszczególnych podstawowych elementów oferty wykonawca
Fpsystem p
rzedstawił w złożonej ofercie. Odwołujący tymczasem w żaden sposób nie odniósł
się do powyższej wyceny i jej nie zakwestionował. Podnosił zarzut naruszenia przepisów
ustawy Pzp
w sposób ogólny, nie podważając ani wysokości ceny oferty Przystępującego w
kontekście jej rynkowego charakteru, ani w kontekście jawnie podanych poszczególnych
elementów składowych ceny oferty. W tym zakresie Odwołujący nie wykazał, że podnoszone
zarzuty mają rzeczywiste uzasadnienie.
Reasumując powyższe, Izba nie stwierdziła w konsekwencji naruszenia przez
Zamawiającego przepisów art. 239 Pzp w zw. z art. 16 Pzp, poprzez wybór oferty Fpsystem
jako najkorzystniejszej,
w części I zamówienia.
Uwzględniając powyższy stan rzeczy, ustalony w toku postępowania, Izba orzekła,
jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 557 i art. 575 ustawy z
dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.)
oraz § 5 pkt 1 i 2 oraz § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30
grudnia 2020 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów
kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. z 2020 r. 2437).
Przewodniczący:
…………………………