KIO 3193/24 WYROK Warszawa, dnia 1 października 2024 r.

Sygn. akt: KIO 3193/24 

WYROK  

Warszawa, dnia 1 października 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:  

Przewodniczący: 

Andrzej Niwicki 

Protokolant: 

Oskar Oksiński 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 września 2024 r. odwołania wniesionego do Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 września 2024 r. przez Remondis Sp. z o.o. z siedzibą w 

Warszawie   w  postępowaniu prowadzonym przez Gminę Kunów 

orzeka: 

1.  A.  Uwzględnia  odwołanie  w  części    i  nakazuje  zamawiającemu    dokonanie  zmiany          

§ 7 ust. 1, 4, 5 i 6  projektowanych postanowień umowy (PPU), przez nadanie im  treści:  

„Zamawiający zobowiązuje się do współpracy w celu wykonania umowy, w szczególności przy 

przekazywaniu  drogą  elektroniczną  informacji  niezbędnych  dla  prawidłowego  wykonywania 

umowy,  w  szczególności  informowania  o  zmianach  w  liczbie  i  adresach  nieruchomości 

objętych  obowiązkiem  odbierania  odpadów  komunalnych  oraz  sposobie  gospodarowania 

odpadami komunalnymi. Zamawiający zobowiązuje się do:  

wszczęcia i prowadzenia postępowań w przedmiocie określenia opłat podwyższonych, 

o których mowa w  art.  9ka ust.  2 i  3  ustawy  o  utrzymaniu  czystości  i  porządku w  gminach 

(ucpg)  wobec  wszystkich  nieruchomości,  co  do  których  Wykonawca  powiadomi  o 

niedopełnieniu przez właściciela nieruchomości obowiązku selektywnego zbierania odpadów 

komunalnych, a także informowania Wykonawcy o toku poszczególnych postępowań,  

przeprowadzania przez pracowników Zamawiającego kontroli segregacji odpadów w 

odniesieniu  do  nieruchomości  wielolokalowych  w  ilości  co  najmniej  100  nieruchomości 

miesięcznie,  a  w  przypadku  stwierdzenia  nieprawidłowej  segregacji  odpadów,  wszczęcie 

postępowań, o których mowa w ust. 1 powyżej, a także informowania o przeprowadzonych 

kontrolach oraz toku poszczególnych postępowań,  

przeprowadzania  przez  pracowników  Zamawiającego  kontroli  miejsc,  w  których 

prowadzone  jest  zbieranie  odpadów  komunalnych  na  terenie  Gminy  Kunów,  pod  kątem 

rzetelności  ewidencjonowania  przyjmowania  odpadów  komunalnych  przez  podmioty 

posiadające pozwolenia na zbieranie na terenie Gminy Kunów oraz terminowego złożenia oraz 

rzetelności sporządzania przez te podmioty sprawozdań rocznych, o których mowa w art. 9nb 

ucpg.  

przeprowadzania  przez  pracowników  Zamawiającego  kontroli  złożenia  i  rzetelności 

sprawozdań  rocznych,  o  których  mowa  w  art.  40p  ustawy  o  gospodarce  opakowaniami  i 

odpadami opakowaniowymi.” 

oraz przez dodanie w treści § 11 ust. 1 po jego dotychczasowej treści: 

 „przy czym należna kara nie może być wyższa aniżeli kara nałożona na Zamawiającego na 

podstawie art. 9z ust. 2 lub 2a ucpg za dany rok (a w przypadku obowiązywania Umowy przez 

okres krótszy niż rok w danym roku kalendarzowym – kara nałożona na Zamawiającego na 

podstawie  art.  9z  ust.  2  lub  2a  ucpg  za  dany  rok  pomnożona  przez  wynik  dzielenia    masy 

odpadów komunalnych odebranych przez Wykonawcę w ramach niniejszej Umowy w danym 

roku kalendarzowym w stosunku do masy wszystkich odpadów komunalnych wytworzonych 

na terenie Gminy Kunów w danym roku), pomniejszona o opłaty podwyższone o których mowa 

w art. 9ka ust. 2 i 3 ucpg oraz pieniężne kary administracyjne, o których mowa w art. 9x ust. 2 

i  3  ucpg,  nałożone  ostatecznymi  decyzjami  Prezydenta  Miasta  Zamawiającego  lub 

Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które są należne za  dany rok, przy uwzględnieniu 

tego, że Zamawiający jest zobowiązany do wykorzystania pełnej ścieżki odwoławczej od kary 

administracyjnej nakładanej na podstawie art. 9z ust. 2 lub 2a ucpg, a także wykorzystać w 

pełni  możliwość  uzyskania  zawieszenia,  a  następnie  umorzenia  administracyjnej  kary 

pieniężnej  zgodnie  z  przepisami  ucpg  (przy  czym  Zamawiający  może  zwrócić  się  do 

Wykonawcy  o  przedstawienie  argumentacji  do  poszczególnych  wniosków  lub    środków 

odwoławczych, a Wykonawca winien tą argumentację przedstawić w terminie umożliwiającym 

złożenie wniosku lub  środka odwoławczego); kara ta będzie wymagalna w terminie 14 dni od 

daty prawomocnego zakończenia wszystkich postępowań, o których mowa powyżej”,        

B. w pozostałym zakresie odwołanie oddala.  

2.  kosztami postępowania obciąża Odwołującego   Remondis Sp. z o.o. z/s w Warszawie 

oraz Gminę Kunów i : 

a.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego 

Remondis Sp. z o.o. z/s w Warszawie tytułem wpisu od odwołania; 

b.  zasądza  od  Gminy  Kunów  na rzecz   Remondis  Sp.  z  o.o.  z/s  w  Warszawie 

kwotę 7 500 zł (słownie siedem tysięcy pięćset złotych)  tytułem zwrotu części 

kosztów postępowania w wysokości połowy wpisu. 

Na  orzeczenie  -  w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za 

pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  - 

sądu zamówień publicznych. 

Przewodniczący: 

…………................. 

Sygn. akt: 

KIO 3193/24 

Uzasadnienie 

   Zamawiający:  Gmina  Kunów  prowadzi  postępowanie,  którego  przedmiotem  jest: 

„Odbieranie odpadów komunalnych z terenu Gminy Kunów od właścicieli nieruchomości, na 

których  zamieszkują  mieszkańcy  i  ich  zagospodarowanie  na  okres  od  01.10.2024  do 

31.12.2026  r.”  Ogłoszenie  o  zamówieniu  opublikowano  w  Załączniku  do  DzUUE  1  sierpnia 

2024 r nr: 462610-2024, zmiana  ogłoszenia 26 sierpnia 2024 roku nr 510858-2024  

Odwołujący:   Remondis Sp. z o.o. z/s w Warszawie wniósł 2 września 2024 r. odwołanie od 

czynności  podjętych  przez  Zamawiającego  w  toku  postępowania,  zaskarżając  czynności 

Zamawiającego polegające na:   

-  ukształtowaniu przedmiotu zamówienia w sposób, który obciąża Wykonawcę negatywnymi 

konsekwencjami działań lub zaniechań Zamawiającego, a także działań podmiotów trzecich, 

w tym mieszkańców Gminy Kunów, a to w postaci zawarcia w § 1 ust. 1, § 2 ust. 3 pkt 9) lit. e) 

oraz § 7 ust. 1 - 5 Załącznika nr 7 do SWZ – projektowanych postanowień umowy (dalej: PPU), 

jak również w postaci zawarcia w ust. 7 pkt 7.14 ppkt 5) Załącznika nr 4 do SWZ  – Opisie 

Przedmiotu  Zamówienia  (w  brzmieniu  nadanym  Modyfikacją  numer  I  treści  Specyfikacji 

Warunków  Zamówienia  datowaną  na  dzień  23  sierpnia  2024  roku,  opublikowaną  dnia  26 

sierpnia 2024 roku), przez zobowiązanie Wykonawcy do osiągnięcia poziomu przygotowania 

do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, w wysokości określonej w art. 3b 

ust.  1  ustawy  o  utrzymaniu  czystości  i  porządku  w  gminach  (dalej:  ucpg)  w  odniesieniu  do 

odpadów odbieranych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości oraz odpadów odbieranych 

z gminnego Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych i obciążenie Wykonawcy 

karą umowną z tytułu braku osiągnięcia tych poziomów w treści § 11 ust. 1 PPU,   

Odwołujący zarzuca Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:  

 1. art. 3531, art. 483 § 1, art. 473 § 1, 471, 354 § 2, art. 5 KC w zw. z art. 8 ust. 1, art. 16 pkt 

2) i 3) oraz art. 433 ust. pkt 2 i 3 ustawy PZP, jak również art. 22 ustawy o odpadach w związku 

z art. 14 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z 19 listopada 2008 

r.  w  sprawie  odpadów  oraz  uchylająca  niektóre  dyrektywy  oraz  dyrektywą  Parlamentu 

Europejskiego i Rady nr 2004/35/WE z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za 

środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku 

naturalnemu w treści § 1 ust. 1, § 2 ust. 3 pkt 9) lit. e) oraz § 7 ust. 1 - 5 oraz w § 11 ust. 1 PPU 

w zakresie określonej w nich odpowiedzialności Wykonawcy za osiągnięcie wskazanych tam 

poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu mimo tego, że:   

Wykonawca  jest  odpowiedzialny  za  zagospodarowanie  wyłącznie  części  odpadów 

spośród odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie Gminy Kunów, podczas gdy to na 

Zamawiającym  spoczywa  ustawowy  obowiązek  osiągnięcia  tych  poziomów,  czemu  służy 

wykonywanie obowiązków określonych w treści art. 3b ust. 1 ucpg,  

postanowienia  odnoszące  się  do  zobowiązań  Zamawiającego  co  do  koniecznego 

współdziałania  z  Wykonawcą  w  celu  wykonania  narzucanego  Wykonawcy  jednostronnie 

obowiązku  osiągnięcia  tych  poziomów,  w  istocie  narzucają  tylko  dodatkowe  obowiązki  na 

Wykonawcę  i  tylko  iluzorycznie  spełniają  wymogi  współdziałania  Zamawiającego  z 

Wykonawcą,  

poza odpadami odbieranymi przez Wykonawcę, na terenie Gminy Kunów niezależnie 

od umowy, która zostanie zawarta w ramach niniejszego postępowania, odbierane są odpady 

od  części  właścicieli  nieruchomości  niezamieszkałych  przez  inne  podmioty  wpisane  do 

Rejestru  Działalności  Regulowanej  prowadzonego  przez  Burmistrza  Gminy  Kunów,  a 

właściciele  nieruchomości  mają  prawo  do  przekazywania  odpadów  także  do  innych  miejsc 

zbierania odpadów na terenie gminy oraz poza nią (tzw. punktów skupu surowców wtórnych 

lub punktów przyjmowania odpadów), podczas gdy dokumentacja niniejszego postępowania 

czyni  Wykonawcę  tego  zamówienia  publicznego  odpowiedzialnym  za  osiągnięcie  wyżej 

wskazanych  poziomów  pomimo,  że  właściciele  nieruchomości  odpady  nadające  się  do 

recyklingu mogą przekazywać do innych podmiotów, a tym samym prowadzić do obniżenia 

poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  i  recyklingu  na  skutek  działań 

podejmowanych przez samych właścicieli nieruchomości,  

14  kwietnia  2023  r.  została  uchwalona  ustawa  o  zmianie  ustawy  o  gospodarce 

opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, wprowadzająca w Polsce tzw. system kaucyjny 

polegający  na  tym,  że  butelki  jednorazowego  użytku  z  tworzyw  sztucznych  na  napoje  o 

pojemności do trzech litrów, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych, z 

wyłączeniem  szklanych  lub  metalowych  butelek  na  napoje,  których  zakrętki  i  wieczka  są 

wykonane  z  tworzyw  sztucznych,  puszki  metalowe  o  pojemności  do  jednego  litra,  butelki 

szklane  wielokrotnego  użytku  o  pojemności  do  półtora  litra,  będą  obciążone  kaucją,  która 

będzie zwracana w chwili zwrotu wyżej wskazanych opakowań do sklepów, przez co znacząco 

zmniejszeniu  ulegnie  masa  odpadów  segregowanych  odbieranych  w  ramach  umowy,  a  w 

konsekwencji od 1 stycznia 2025 roku nie będzie istniała możliwość wykonania obowiązków, 

o których mowa powyżej wobec braku odpadów nadających się do recyklingu w strumieniu 

odpadów, które będą przekazywane do odbioru przez Wykonawcę w ramach niniejszej umowy 

w stopniu umożliwiającym osiągnięcie tych poziomów,  

Wykonawca nie ma żadnego wpływu na to, jakie odpady zostaną przez mieszkańców 

umieszczone w pojemnikach przeznaczonych do odbioru przez Wykonawcę, wobec czego nie 

ma wpływu na skład tych odpadów,  

 Mając na uwadze powyższe, Odwołujący wnosi o:  

uwzględnienie odwołania w całości,  

dopuszczenie  i  przeprowadzenie  dowodów  z  dokumentacji  Postępowania,  a  także 

dowodów opisanych szczegółowo w treści niniejszego odwołania,  

zobowiązanie  Zamawiającego  do  wykreślenia  w  treści  §  1  ust.  1  odniesienia  do 

zobowiązania Wykonawcy do osiągnięcia wskazanych tam poziomów, a także wykreślenia § 

2 ust. 3 pkt 9) lit. e) oraz § 7 ust. 1 oraz w § 11 ust. 1 PPU, ewentualnie:  

zobowiązanie  Zamawiającego  do  zmiany  §  7  ust.  1  PPU,  przez  nadanie  mu 

następującej treści:  

„Zamawiający zobowiązuje się do współpracy w celu wykonania umowy, w szczególności przy 

przekazywaniu  drogą  elektroniczną  informacji  niezbędnych  dla  prawidłowego  wykonywania 

umowy,  w  szczególności  informowania  o  zmianach  w  liczbie  i  adresach  nieruchomości 

objętych  obowiązkiem  odbierania  odpadów  komunalnych  oraz  sposobie  gospodarowania 

odpadami komunalnymi. Zamawiający zobowiązuje się do:  

wszczęcia i prowadzenia postępowań w przedmiocie określenia opłat podwyższonych, 

o których  mowa  w  art.  9ka ust.  2  i  3  ucpg  wobec  wszystkich  nieruchomości, co  do  których 

Wykonawca  powiadomi  o  niedopełnieniu  przez  właściciela  nieruchomości  obowiązku 

selektywnego  zbierania  odpadów  komunalnych,  a  także  informowania  Wykonawcy  o  toku 

poszczególnych postępowań,  

przeprowadzenia w prasie lokalnej co najmniej 6 akcji edukacyjnych polegających na 

publikacji  zasad  selektywnego  gromadzenia  odpadów  komunalnych,  składu  odpadów 

najbardziej  przydatnych  do  recyklingu  oraz  konsekwencji  nieprawidłowego  gromadzenia 

odpadów komunalnych, co najmniej raz w miesiącu, obejmującej co najmniej jedną szpaltę,  

przeprowadzenia w okresie kwiecień-maj wspólnie z Wykonawcą pikniku o charakterze 

ekologicznym  wraz  z  prezentacjami  promującymi  prawidłową  segregację  odpadów  oraz 

zwracającą uwagę na skład odpadów, jakie są najlepsze w celu prowadzenia ich recyklingu,  

przeprowadzania przez pracowników Zamawiającego kontroli segregacji odpadów w 

odniesieniu  do  nieruchomości  wielolokalowych  w  ilości  co  najmniej  100  nieruchomości 

miesięcznie,  a  w  przypadku  stwierdzenia  nieprawidłowej  segregacji  odpadów,  wszczęcie 

postępowań, o których mowa w ust. 1 powyżej, a także informowania o przeprowadzonych 

kontrolach oraz toku poszczególnych postępowań,  

przeprowadzania  przez  pracowników  Zamawiającego  kontroli  miejsc,  w  których 

prowadzone  jest  zbieranie  odpadów  komunalnych  na  terenie  Gminy  Kunów,  pod  kątem 

rzetelności  ewidencjonowania  przyjmowania  odpadów  komunalnych  przez  podmioty 

posiadające pozwolenia na zbieranie na terenie Gminy Kunów oraz terminowego złożenia oraz 

rzetelności sporządzania przez te podmioty sprawozdań rocznych, o których mowa w art. 9nb 

ucpg.  

przeprowadzania  przez  pracowników  Zamawiającego  kontroli  złożenia  i  rzetelności 

sprawozdań  rocznych,  o  których  mowa  w  art.  40p  ustawy  o  gospodarce  opakowaniami  i 

odpadami opakowaniowymi.  

W  przypadku  zaniechania  przez  Zamawiającego  wykonania  którychkolwiek  obowiązków,  o 

których mowa powyżej, § 11 ust. 1 Umowy nie znajduje zastosowania.  

oraz przez dodanie w treści § 11 ust. 1 po jego dotychczasowej treści: 

 „przy czym należna kara nie może być wyższa aniżeli kara nałożona na Zamawiającego na 

podstawie art. 9z ust. 2 lub 2a ucpg za dany rok (a w przypadku obowiązywania Umowy przez 

okres krótszy niż rok w danym roku kalendarzowym – kara nałożona na Zamawiającego na 

podstawie  art.  9z  ust.  2  lub  2a  ucpg  za  dany  rok  pomnożona  przez  wynik  dzielenia    masy 

odpadów komunalnych odebranych przez Wykonawcę w ramach niniejszej Umowy w danym 

roku kalendarzowym w stosunku do masy wszystkich odpadów komunalnych wytworzonych 

na terenie Gminy Kunów w danym roku), pomniejszona o opłaty podwyższone o których mowa 

w art. 9ka ust. 2 i 3 ucpg oraz pieniężne kary administracyjne, o których mowa w art. 9x ust. 2 

i  3  ucpg,    nałożone  ostatecznymi  decyzjami  Prezydenta  Miasta  Zamawiającego  lub 

Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które są należne za  dany rok, przy uwzględnieniu 

tego, że Zamawiający jest zobowiązany do wykorzystania pełnej ścieżki odwoławczej od kary 

administracyjnej nakładanej na podstawie art. 9z ust. 2 lub 2a ucpg, to znaczy winien złożyć 

odwołanie od  decyzji  Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony  Środowiska do 

Głównego  Inspektora  Ochrony  Środowiska,  a  następnie  właściwego  Wojewódzkiego  Sądu 

Administracyjnego  i  Naczelnego  Sądu  Administracyjnego  a  także  wykorzystać  w  pełni 

możliwość  uzyskania  zawieszenia,  a  następnie  umorzenia  administracyjnej  kary  pieniężnej 

zgodnie  z  przepisami  ucpg  (przy  czym  Zamawiający  może  zwrócić  się  do  Wykonawcy  o 

przedstawienie  argumentacji  do  poszczególnych  wniosków  lub    środków  odwoławczych,  a 

Wykonawca winien tą argumentację przedstawić w terminie umożliwiającym złożenie wniosku 

lub    środka  odwoławczego);  kara  ta  będzie  wymagalna  w  terminie  14  dni  od  daty 

prawomocnego  zakończenia  wszystkich  postępowań,  o  których  mowa  powyżej”,         

względnie  

zobowiązanie  Zamawiającego  do  zmiany  §  11  ust.  1  PPU,  przez  ustalenie,  że  kara 

wyniesie połowę wskazanego tam iloczynu.  

UZASADNIENIE  

W  ocenie Odwołującego,  doszło w  sprawie do  naruszenia przepisów  Pzp,  w  szczególności 

przez naruszenie praw wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia, a to na skutek 

naruszenia  równowagi  Stron  stosunku  zobowiązaniowego  i  wykorzystanie  przez 

Zamawiającego pozycji uprzywilejowanej jako autora dokumentacji postępowania i umowy w 

stopniu, który narusza powszechnie obowiązujące przepisy prawa, w tym art. 3531 i art. 5 k.c.  

W związku z tym Odwołujący wniósł pierwotne odwołanie w stosunku do opublikowanej przez 

Zamawiającego  dokumentacji  przetargowej,  które  było  rozpoznawane  w  KIO  2900/24.  Na 

skutek zmian dokonanych przez Zamawiającego 26 sierpnia 2024 r., 30 sierpnia 2024 r. doszło 

do umorzenia postępowania.  

 W  odniesieniu  do  przedmiotu  niniejszego  odwołania,  Zamawiający  w  istocie  na  nowo 

ukształtował  obowiązki  związane  z  koniecznością  osiągnięcia  poziomów  przygotowania  do 

ponownego  użycia  i  recyklingu  odpadów  komunalnych.  Faktycznie,  modyfikując  OPZ  oraz 

PPU,  wprowadził  dodatkowe  obowiązki  w  stosunku  do  Wykonawcy  przez  przerzucenie 

obowiązków przeprowadzenia akcji edukacyjnych właśnie na wykonawcę (jedynie wskazując 

na konieczność dokonania niektórych uzgodnień z Zamawiającym w zakresie tych akcji), ale 

nie zmieniając w tym zakresie obowiązków Zamawiającego w jakimkolwiek stopniu w kierunku 

tych zmian, które były wnioskowane w postępowaniu KIO 2900/24, a mogłyby mieć faktyczny 

wpływ  na  osiągnięte  poziomy  recyklingu;  oznaczałoby  to  bowiem  konieczność 

przeprowadzenia  postępowań  administracyjnych  o  nałożenie  opłat  podwyższonych  w 

stosunku do właścicieli nieruchomości - wyborców, przed czym Zamawiający się wzbraniają.  

 Zamawiający  w  ramach  dokonanych  zmian  całkowicie  zmienił  zasady  naliczania  kary 

umownej tytułu braku osiągnięcia poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu 

odpadów  komunalnych,  zmniejszając  je  stopniowo  w  miarę  wzrastania  osiągniętych 

poziomów. Nie zmienia to jednak faktu, że: -  w ten sposób w dalszym ciągu w ramach umowy 

obecne jest zobowiązanie Wykonawcy, które jest niemożliwe do osiągnięcia,  

-  kara umowna może przekroczyć w sposób znaczący karę, która mogłaby być płatna przez 

Zamawiającego na rzecz Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, 

prowadząc w ten sposób w istocie do wzbogacenia się Zamawiającego.  

Zarzuty  dotyczące  poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  i  recyklingu  oraz 

składowania  

 Zamawiający  wskazał  w  treści  PPU  na  zobowiązanie  Wykonawcy  do  osiągnięcia 

odpowiednich  poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  i  recyklingu  odpadów 

komunalnych  oraz  poziomów  składowania  zastrzegł,  że  w  przypadku  nieosiągnięcia 

poziomów,  o  których  mowa  powyżej,  Wykonawca  zapłaci  Zamawiającemu  karę  za 

nieosiągnięcie tych poziomów określoną w treści § 11 ust. 1 PPU.  

 W  pierwszej  kolejności Odwołujący podkreśla,  że nie neguje konieczności  postępowania z 

odpadami  komunalnymi  zgodnie  z  przepisami  prawa,  w  tym  w  szczególności  zgodnie  z 

hierarchią postępowania z odpadami komunalnymi. Z tej też przyczyny w całości zgadza się z 

tym,  że  Wykonawca  w  ramach  realizacji  niniejszego  zamówienia  publicznego,  winien 

zapewniać zagospodarowanie odebranych odpadów komunalnych zgodnie z obowiązującymi 

przepisami  prawa.  Odwołujący  także  nie  kwestionuje,  że  prowadzone  przez  Wykonawcę 

zamówienia winny umożliwiać Zamawiającemu osiągnięcie wskazanych poziomów.  

Odwołujący  natomiast  kwestionuje  pozostałą  część  skarżonych,  a  to  z  uwagi  na  kształt 

systemu  gospodarki  odpadami  komunalnymi  w  kraju,  który  już  obecnie  w  praktyce 

uniemożliwia osiąganie wysokich poziomów odzysku i recyklingu odpadów (które w roku 2024 

wynoszą już 45%, a w kolejnych latach wzrastają), przy czym w roku 2025 wchodzi w życie 

kolejna  zmiana  w  tym  zakresie,  to  jest  wprowadzony  zostanie  system  kaucyjny,  który 

doprowadzi  do  usunięcia  z  odpadów  odbieranych  przez  Wykonawcę  znaczącej  masy 

odpadów nadających się do recyklingu, przez co wręcz drastycznie spadnie poziom recyklingu 

w ramach samych umów obejmujących odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych. W 

założeniu bowiem  ustawodawcy,  odpady nadające się do  recyklingu znajdą  się poza masą 

odpadów  odbieranych  przez  takich  przedsiębiorców  jak  Odwołujący,  a  będą  zbierane  w 

sklepach i przekazywane podmiotowi reprezentującemu, na podstawie ustawy o gospodarce 

opakowaniami  i  odpadami  opakowaniowymi.  Już  obecnie  dostrzegalne  jest  ograniczanie 

zawartości  surowców  wtórnych  w  odpadach,  bowiem  poszczególne  podmioty,  w  tym  sieci 

sklepów, zaczynają wprowadzać projekty pilotażowe, zbierając opakowania po napojach, co 

wpływa już w sposób istotny na poziomy, jakie będą mogły zostać osiągnięte w roku 2024.  

Powszechnie się przyjmuje, że poziom skuteczności systemu kaucyjnego w Polsce, po jego 

uruchomieniu, może osiągnąć 90%. Oznacza to, że 90% podstawowego strumienia odpadów 

nadających się do recyklingu, zostanie „wyjętych” z odpadów odbieranych przez wykonawcę 

niniejszej usługi.  

 Powyższe  co  do  zasady  nie  powinno  wpłynąć  na  poziomy  przygotowania  do  ponownego 

użytku i recyklingu odpadów komunalnych osiąganych przez Zamawiającego jako jednostkę 

samorządu  terytorialnego,  ponieważ  podmioty  reprezentujące  wprowadzających  napoje  w 

opakowaniach  będą  zobowiązani  do  składania  gminom  sprawozdań  w  oparciu  o  art.  40p 

ustawy  o  gospodarce  opakowaniami  i  odpadami  opakowaniowymi.  Z  drugiej  jednak  strony 

wpłynie  to  na  poziomy  osiągane  przez  wykonawców  usługi  odbioru  i  zagospodarowania 

odpadów komunalnych, bowiem to właśnie ze strumienia w dużej mierze przez te podmioty 

odbieranego, odpady te zostaną ujęte.  

Nie  można  tak  dalece  zmieniać  systemu  gospodarki  odpadami  komunalnymi,  bez 

uwzględnienia  konsekwencji,  jakie  wystąpią  na  rynku  w  odniesieniu  do  ogromnej  części 

podmiotów, które na tym rynku już funkcjonują. Niestety ustawodawca nie dokonał żadnych 

zmian w kontekście poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu wymaganych 

od gmin, ale Gminy – w oparciu o przepisy w szczególności art. 3531 k.c. i art. 5 k.c., nie mogą 

wykorzystywać  swojej  pozycji  dominującej  w  stosunku  do  Wykonawcy  ubiegającego  się  o 

udzielenie zamówienia i obciążyć go obowiązkami, które nie są realne do wykonania.  

Na problematykę z tym związaną, powołują się także przedstawiciele samorządów, a pomimo 

tego, Zamawiający w niniejszym postępowaniu ukształtował treść dokumentacji postępowania 

właśnie  w  sposób,  który  wykorzystuje  z  naruszeniem  przepisów  prawa  swoją  pozycję 

dominującą wobec Wykonawców.  

W  ocenie  Odwołującego  zapisy  naruszają  przepisy  prawa  wskazane  na  wstępie,  bowiem 

obciążają  wyłącznie  Wykonawcę  odpowiedzialnością  za  brak  osiągnięcia  wskazanych 

poziomów,  podczas  gdy  to  Zamawiający  jest  przede  wszystkim  odpowiedzialny  z  ich 

osiągnięcie, co wynika wprost z przepisów prawa administracyjnego, to znaczy z treści ustawy 

o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a dokładnie z treści art. 3b tejże ustawy.  

Największa  masa  odpadów,  jaka  podlega  odbiorowi  z  terenu  Gminy  Kunów,  to  zmieszane 

(niesegregowane) odpady komunalne 20 03 01. W roku 2022 na terenie Gminy wytworzono 

1773,644 Mg odpadów komunalnych, z czego odpadów o kodzie 20 03 01 było 942,32 Mg. W 

roku kolejnym (2023) łącznie odebrano 1.901,358 Mg odpadów komunalnych, z czego 942,02 

Mg odpadów to odpady zmieszane.  

 Trzeba  wskazać,  że  z  odpadów  tej  frakcji  stopień  recyklingu  jest  znikomy,  wahający  się  w 

zależności od instalacji komunalnej oraz od składu odpadów w zakresie od 1 do 4 % (gdzie 

należy przypomnieć, że w roku 2024 poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu 

wynosi 45%, w roku 2025 już 55%, a w roku 2026 – 56%).  

 Żadna z instalacji komunalnych nie deklaruje możliwości ich osiągnięcia w wyższym stopniu, 

a z uwagi na zakładane przy tzw. rewolucji śmieciowej bilansowanie się tworzonych instalacji 

z  masą  odpadów  wytwarzanych  na  terenie  funkcjonujących  wówczas  regionów  gospodarki 

odpadami komunalnymi, większość instalacji przyjmuje odpady z pewnych określonych gmin, 

z których to odpady są do nich kierowane już od szeregu lat, i nie dysponują wolnymi mocami 

przerobowymi.  To  z  kolei  skutkuje  tym,  że  odpady  z  Gminy  kierowane  były  dotychczas  do 

szeregu instalacji, z których żadna nie osiągnęła wyższych poziomów   

Dowody: - analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Gminy Kunów za lata 

Odpady o kodzie 20 03 01 stanowią większość odpadów odbieranych z terenu Gminy, to aż 

53,129% odpadów. W 2023 odpady zmieszane stanowiły 49,544% ogółu odpadów. 

 Potwierdza  się  zatem  pewien  stały  udział  odpadów  zmieszanych  w  ogólnej  masie 

odbieranych  odpadów  komunalnych,  a  tym  samym  brak  faktycznej  możliwości  osiągnięcia 

45%  i  wyższych  poziomów  recyklingu  i  przygotowania  do  ponownego  użycia  odpadów 

komunalnych w ramach umowy zawieranej pomiędzy Zamawiającym oraz wykonawcą usługi 

objętej niniejszym postępowaniem.  

W konsekwencji zatem, pozostałych zatem odpadów podlegających odbiorowi jest niecałe 47 

– 50,5%, co powoduje, że już z tej tylko przyczyny nie ma faktycznej możliwości, aby uzyskać 

poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych w wysokości 

45% w roku 2024, a tym bardziej 55% w roku 2025 i 56% w roku 2026.  

W  aktualnym  stanie  prawnym,  odpady  budowlane,  które  są  ujęte  w  wyżej  wskazanych 

wyliczeniach,  nie  stanowią już obecnie odpadów komunalnych,  wobec  czego nie  podlegają 

uwzględnieniu  w  ustaleniu  osiągniętych  poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  i 

recyklingu.  

 Powyższe także potwierdza, że osiągnięcie poziomu recyklingu i ponownego przygotowania 

odpadów  komunalnych  na  poziomie  45%  w  roku  2024  jest  niemożliwe,  bowiem  odpadów 

selektywnie zbieranych jest tylko około 47-50,5%, a nie wszystkie te odpady faktycznie nadają 

się do recyklingu.  

Mając na uwadze wieloletnie doświadczenie Spółki, z odpadów segregowanych odbieranych 

z terenu gmin, możliwych do recyklingu i przygotowania do ponownego użycia jest około:  

75% - w przypadku odpadów papieru, 1% - w przypadku odpadów metalu, 70% - w przypadku 

odpadów  szkła,  20%  -  w  przypadku  odpadów  z  tworzyw  sztucznych,  5%  -  w  przypadku 

odpadów wielkogabarytowych.  

W  tych  frakcjach  odpadów  zawarta  jest  znaczna  część  zanieczyszczeń  (np.  resztki  po 

jedzeniu, zabrudzony i zatłuszczony papier, który nie nadaje się do recyklingu w papierniach, 

szkło lustrzane, fajans itp.).  

 Jednocześnie część odpadów – w szczególności gromadzonych w PSZOK – można jedynie 

poddać unieszkodliwianiu, a nie recyklingowi. Tak jest w szczególności w przypadku odpadów 

niebezpiecznych  takich  jak  farby,  opakowania  po  farbach,  inne  odpady  zawierające  rtęć, 

urządzenia zawierające freony, leki inne niż wymienione w 20 01 31.  

 Uwzględniając ilości poszczególnych odpadów w tych kategoriach, jeszcze bardziej obniżeniu 

ulega masa odpadów, jakie mogą być poddane recyklingowi i ponownemu przetworzeniu.  

W  obecnych  warunkach  z  terenu  Gminy  Kunów  możliwe  jest  osiągnięcie  poziomu  nie 

wyższego aniżeli 40-43%, a to na skutek znacznej ilości odpadów w pojemnikach na odpady 

zmieszane na skutek nieprawidłowej segregacji odpadów.  

 Wykonawca natomiast:  

nie  ma  wpływu  na  to,  co  właściciele  nieruchomości  umieszczą  w  pojemnikach  na 

odpady zmieszane (niesegregowane),  

nie ma wpływu na przekazywanie odpadów nadających się do recyklingu (np. metale, 

szkło, papier) do punktów skupu i innych miejsc zbierania odpadów (w tym do miejsc zbierania 

odpadów  na  terenie  innych  gmin  –  np.  przy  okazji  dojazdu  do  pracy  mieszkańców  gminy 

Kunów,  

nie  ma  wpływu  na  przekazywanie  odpadów  opakowaniowych  szklanych  (tzw. 

zwrotnych)  do  sklepów  w  zamian  za  kaucję  (podczas  gdy  odpady  te  następnie  są 

przygotowywane  przez  podmioty  wprowadzające  napoje  do  ponownego  użytku,  a  zatem 

powinny być uwzględniane w osiąganych przez gminę poziomach recyklingu i przygotowania 

do ponownego użycia),  

w roku 2024 i kolejnych tym bardziej nie będzie miał wpływu na oddawanie szeregu 

rodzajów odpadów opakowaniowych do sklepów, które będą obniżały jeszcze bardziej masę 

odpadów selektywnie zbieranych odbieranych w ramach Umowy, skutkując jeszcze wyższym 

udziałem  odpadów  zmieszanych  oraz  innych  odpadów  nienadających  się  do  recyklingu  w 

masie odpadów komunalnych odbieranych w ramach Umowy,  

nie ma wpływu na właścicieli nieruchomości niezamieszkałych i podmioty odbierające 

odpady  z  takich  nieruchomości;  podmioty  te  natomiast  wytwarzają  duże  ilości  odpadów 

nadających się do recyklingu, w szczególności papieru i tektury, który to odpad – w odróżnieniu 

od tego samego rodzaju odpadu odbieranego z nieruchomości zamieszkałych – najczęściej 

jest odpadem czystym, bez zabrudzeń np. po żywności, przez co bardzo dobrze nadającym 

się do recyklingu.  

 Zgodnie  z  postanowieniami  ucpg  Wykonawca  posiada  wyłącznie  wpływ  na  odpady 

selektywnie  gromadzone,  bowiem  w  tym  przypadku  –  jeśli  stwierdzi  nieprawidłowość  w 

zakresie  selektywnej  zbiórki  odpadów  przez  mieszkańców  –  ma  obowiązek  poinformować 

właściciela  nieruchomości  o  nieprawidłowej  segregacji  odpadów,  ale  w  konsekwencji  –  ma 

obowiązek odebrać te odpady jako zmieszane. Brak jest natomiast mechanizmu „odwrotnego”, 

w  ramach  którego  możliwe  byłoby  stwierdzenie  obowiązku  „rozsegregowania”  odpadów 

zmieszanych przez właściciela nieruchomości.   

 Warto  w tym miejscu także wskazać, że w roku  2024  obowiązuje uzyskanie wagowo 45% 

odpadów  przygotowanych  do  ponownego  użycia  lub  poddanych  recyklingowi,  z  uwagi  na 

skokowy  wzrost  przewidzianych  poziomów  aż  do  2025  roku,  kiedy  osiągnie  poziom  55%  (i 

wówczas ten wzrost zwolni aż do 2035 roku).  

 Wobec powyższego stwierdzić należy, że Wykonawca nie będzie miał możliwości uzyskania 

poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu na poziomie wymaganym przez 

Zamawiającego.  

 Dowód:  -  opinia  biegłego  z  zakresu  gospodarki  odpadami  na  potwierdzenie  faktu  braku 

możliwości osiągnięcia poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu w latach 

2024, 2025 i 2026 na terenie Gminy Kunów z uwagi na skład odpadów przekazywanych do 

odbioru i ich jakość, a także wprowadzenie systemu kaucyjnego.  

Kolejną  kwestią  pozostaje także to,  że zarówno zgodnie z  polską ustawą o odpadach  jak i 

regulacjami  europejskimi,  obowiązuje  zasada,  że  to  zanieczyszczający  płaci  jak  chodzi  o 

gospodarkę odpadami. Jeśli zatem mieszkańcy wytwarzają odpady, których recykling nie jest 

możliwy,  to  winni  ponieść  z  tego  tytułu  odpowiedzialność.  Przerzucenie  zatem 

odpowiedzialności w niniejszym przypadku na Wykonawcę narusza art. 22 ustawy o odpadach 

oraz dyrektywę 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w 

sprawie  odpowiedzialności  za  środowisko  w  odniesieniu  do  zapobiegania  i  zaradzania 

szkodom  wyrządzonym  środowisku  naturalnemu,  jak  również  art.  14  ust.  1    dyrektywy 

Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów 

oraz  uchylająca  niektóre  dyrektywy  bowiem  tym  samym  sprowadza  się  do  zwolnienia  z 

odpowiedzialności faktycznych sprawców zanieczyszczenia, a przenosi na Wykonawcę.  

Ponadto  wskazać  należy,  że  istnieje  obowiązek  minimalizacji  skutków  szkody,  inaczej 

nazywany także obowiązkiem współdziałania, który wynika bezpośrednio z treści art. 354 KC, 

a  którego  brak  w  realizacji  postanowień  zawartych  w  treści  dokumentacji  toczącego  się 

postępowania.  Zamawiający  wprost  przerzuca  konsekwencje  swojego  działania  lub 

zaniechania  na  Wykonawcę  usługi.  Tymczasem,  na  podstawie  art.  354  §  1  KC  dłużnik 

powinien  wykonywać  zobowiązanie  zgodnie  z  jego  treścią  i  w  sposób  odpowiadający  jego 

celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w 

tym zakresie ustalone zwyczaje – także w sposób im odpowiadający. § 2 tego przepisu zakłada 

zaś, iż w taki sam sposób wierzyciel (w tym przypadku Zamawiający) powinien współdziałać 

przy wykonaniu zobowiązania, czego Zamawiający w niniejszym postępowaniu jednoznacznie 

odmawia.  

Wskazać  bowiem  należy,  że  w  treści  Umowy,  której  wyłącznym  autorem  jest  Zamawiający, 

brak  jest  jakichkolwiek  obowiązków  Zamawiającego,  których  wykonanie  mogłoby  choćby 

zbliżyć  Wykonawcę  do  osiągnięcia  poziomów  recyklingu  i  przygotowania  do  ponownego 

użycia odpadów komunalnych.  

Przepis  art.  354  kc  stanowi  w  pewnym  sensie  odpowiednik  ogólnej  normy  art.  56  k.c. 

dotyczącej  treści  stosunków  prawnych  wynikających  z  czynności  prawnej,  w  której  dla 

określenia treści  czynności  prawnej  znajdują również zastosowanie oceny płynące z  zasad 

współżycia społecznego oraz ustalonych zwyczajów. Powinności stron związane z określonym 

sposobem  wykonania  zobowiązania  są  elementem  treści  zobowiązania.  Zakresy  obu 

przepisów jednak tylko częściowo się przecinają. Wpływa na to przede wszystkim okoliczność, 

że art. 354 ma zastosowanie do wszystkich rodzajów zobowiązań bez względu na źródło ich 

powstania:  czynność  prawna,  czyn  niedozwolony,  bezpodstawne  wzbogacenie,  ustawa,  akt 

administracyjny itp.  

 Odnosząc się bezpośrednio do obowiązków Zamawiającego to wskazać w tym miejscu trzeba 

na przepis art. 3 Ustawy z 13 września 1996 r. ucpg określającego szereg obowiązków gminy. 

Wypełnienie tych obowiązków ma służyć poprawie gospodarowania odpadów na jej terenie. 

Jak wynika z art. 2 ucpg Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą 

warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności /…/.:  

W  przypadku  jednak  tzw.  systemu  gminnego,  ustawodawca  jednoznacznie  obowiązkiem 

osiągnięcia poziomów  recyklingu i  przygotowania do  ponownego  użycia i  ewentualną  karą, 

obciążył gminę, a na poziomy osiągane przez gminę składa się szereg podmiotów, które także 

zbierają  w  szczególności  odpady  nadające  się  do  recyklingu,  które  w  ten  sposób  są 

„wyjmowane” ze strumieni odpadów odbieranych przez Wykonawcę usługi objętej niniejszym 

postępowaniem.  

 Nie  jest  z  pewnością  zgodne  ze  społeczno-gospodarczym  przeznaczeniem  prawa 

przerzucenie  na  wykonawcę  usługi  wymogu  stawianego  przez  przepisy  prawa 

administracyjnego,  a  już  w  szczególności  gdy  Zamawiający  nie  wskazuje,  w  jaki  sposób 

zamierza  realnie  współdziałać,  aby  w  ogóle  osiągnięcie  wymaganych  poziomów  stało  się 

możliwe.  

 Co warto zauważyć, kara administracyjna płatna przez gminę powinna pochodzić ze środków 

otrzymywanych  przez  gminę  od  właścicieli  nieruchomości.  Jest  zatem  oczywiste,  ze  jeśli 

osoby  te  w  sposób  nieprawidłowy  segregują  odpady,  to  i  te  osoby  finalnie  powinny  być 

obciążone negatywnymi konsekwencjami swojego postępowania, a nie podmiot świadczący 

usługę zgodnie z przepisami prawa, to jest przekazując odpady do zagospodarowania zgodnie 

z zasadami bliskości i postępowania z odpadami.  

 Mając na uwadze, że Zamawiający nie wypełnił szeregu wyżej wskazanych obowiązków m.in. 

w  zakresie  działań  edukacyjnych  i  informacyjnych  dotyczących  prawidłowej  gospodarki 

odpadami (w tym w kontekście tego, jakie odpady np. z tworzyw sztucznych nadają się  do 

recyklingu,  a  jakie  nie),  jak  również  w  odniesieniu  do  postępowań  o  nałożenie  opłat 

podwyższonych w związku z nieprawidłową segregacją odpadów, należy uznać, że nie zrobił 

niczego, by zapewnić prawidłową gospodarkę odpadami oraz aby uzyskać wymagane prawem 

poziomy recyklingu.   

 Co  należy  po  raz  kolejny  podkreślić,  to  na  Zamawiającego  zostały  nałożone  ustawowe 

obowiązki  m.in.  w  zakresie  dyscyplinowania  mieszkańców  do  selektywnego  zbierania 

odpadów,  gdyż  to  Gmina,  jako  podmiot  publiczny,  dysponuje  dodatkowymi  instrumentami 

prawnymi,  do  których  z  korzystania  nie  jest  uprawniony  Wykonawca.  Gmina  posiada  m.in. 

możliwość  nałożenia  na  mieszkańców  wyższej  opłaty  za  gospodarowanie  odpadami  w 

sytuacji, w której to pomimo złożenia deklaracji na odpady selektywnie zbierane, mieszkańcy 

nie dopełniają obowiązku segregacji odpadów.  

Jak  wynika  z  wyżej  przytoczonych  przepisów  to  gminy  zapewniają  czystość  i  porządek  na 

swoim  terenie  i  tworzą  warunki  niezbędne  do  ich  utrzymania,  m.in.  przez  zapewnienie 

osiągnięcia odpowiednich poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia oraz 

ograniczenia  masy  odpadów  komunalnych  ulegających  biodegradacji  przekazywanych  do 

składowania.  Przy  czym  selektywne  zbieranie  odpadów  komunalnych  jest  jedną  z  metod 

służących  do  osiągnięcia  przez  gminę  wymaganych  prawem  poziomów  recyklingu.  W 

przypadku  niskiej  świadomości  mieszkańców  (na  którą  Wykonawca  nie  posiada 

jakiegokolwiek  wpływu)  nie  będzie  możliwe  uzyskanie  wymaganych  prawem  poziomów 

recyklingu.   

W  tym  stanie  rzeczy,  obowiązek  nałożony  przez  Zamawiającego  na  Wykonawcę  jest 

obowiązkiem  niewykonalnym.  Na  uwagę  zasługuje  również  fakt,  że  obok  Wykonawcy 

występować  będą  kolejne  podmioty,  które  są  odpowiedzialne  za  procesy  związane  z 

odbieraniem lub zbieraniem odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie nieruchomości 

w tym:  

• 

inne  miejsca  zbierania  odpadów  na  terenie  gminy  oraz  poza  terenem  gminy,  gdzie 

trafiają  odpady  selektywnie  gromadzone,  które  „normalnie”  znalazłyby  się  w 

pojemnikach/workach przekazywanych Wykonawcy do odbioru i zagospodarowania (mające 

najczęściej charakter surowcowy),  

• 

podmioty 

odbierające 

odpady 

komunalne 

od 

właścicieli 

nieruchomości 

niezamieszkałych, na które to podmioty– w przypadku braku osiągnięcia poziomów recyklingu 

– Zamawiający może nałożyć administracyjną karę pieniężną na podstawie przepisów u.c.p.g.,  

• 

sklepy,  które  już  obecnie  zbierają  odpady  np.  w  ramach  systemu  kaucyjnego  poza 

ustawowego,  a  które  rozpoczną  już  stopniowo  w  roku  2024  wprowadzanie  systemu 

kaucyjnego  ustawowego,  jak  również  sklepy  które  zbierają  zużyty  sprzęt  elektryczny  i 

elektroniczny.  

Na okoliczność braku pełnej odpowiedzialności Wykonawcy za osiągnięcie poziomów zwraca 

się uwagę w orzecznictwie. Przykładowo WSA w Krakowie w wyroku z 13 marca 2018 r., II 

SA/Kr 1649/17 wskazał, że: „(…) Sąd stwierdza, że przywołać jednak należy i to spostrzeżenie, 

w którym sąd zwrócił uwagę na fakt, że art. 9x ust. 2 ucpg nie przewiduje badania zawinienia, 

jako przesłanki odpowiedzialności. Powyższe powoduje, że organ zwolniony jest od badania 

tej okoliczności z urzędu. W sytuacji jednak, gdy osoba zagrożona karą podnosi, że nie mogła 

osiągnąć danego poziomu recyklingu bądź spełnienia pozostałych wymagań określonych w 

art. 9g ucpg, z powodów za które nie ponosi odpowiedzialności, może dojść do odstąpienia od 

wymierzenia kary. Jak słusznie bowiem podniosła skarżąca, odpowiedzialność obiektywna na 

gruncie  wspomnianego  przepisu  nie  jest  i  być  nie  może  odpowiedzialnością  absolutną. 

Oznacza to w tym przypadku tyle, iż organ nie zajmuje się badaniem strony subiektywnej z 

urzędu,  zatem  istnieje  tu  swoiste  domniemanie  winy.  Jednakże  domniemanie  to  może  być 

obalone przez podmiot zainteresowany”.  

Niezależnie  od  powyższego  wskazać  należy,  że  odpowiedzialność  Wykonawcy  umowy  o 

świadczenie usług jest ograniczona jedynie do obowiązku starannego działania - nie może być 

ona  zobowiązana  do  osiągnięcia  rezultatu.  Nawet  gdyby  jednak  tak  było,  to  wówczas 

należałoby dokonać analogii do umowy o dzieło, w którym to przypadku – jeśli Zamawiający 

dostarcza  materiału  do  wykonania  dzieła  (a  tak  należy  w  tym  przypadku  uznawać  odpady 

przekazywane  przez  Wykonawcę  do  odbioru),  to  właśnie  Zamawiający  jest  w  istocie 

odpowiedzialny za to, by materiał ten nadawał się do wykonania tego dzieła (w tym przypadku 

– osiągnięcia poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu). Zgodnie bowiem 

z przepisami ucpg rolą Gminy jest zapewnienie i propagowanie selektywnej zbiórki odpadów, 

a  także  informowanie  mieszkańców  o  tym  w  jaki  sposób  przebiegać  powinna  prawidłowa 

segregacja odpadów, co zostało już szczegółowo wskazane we wcześniejszej części pisma.   

Należy  w  tym  miejscu  podkreślić,  że  jedynie  wyłączna  wina  Wykonawcy,  uzasadniałaby 

powstanie  obowiązku  zwrotu  naliczonej  Zamawiającemu  kary  administracyjnej  –  czy  to  w 

formie odszkodowania, czy – jak w tym przypadku – kary umownej. Skoro zatem Wykonawca 

nie  posiada  bezpośredniego  wpływu  na  poziom  selektywnej  zbiórki  odpadów  w  Gminie,  a 

także  na  ilość  odpadów  poddawanych  recyklingowi  w  instalacji,  gdyż  wykonuje  swoje 

obowiązki zgodnie z treścią Umowy, nie sposób uznać iż to Wykonawca winien zapłacić karę 

umowną za nieosiągnięcie poziomów recyklingu. Kara umowna czy świadczenie gwarancyjne 

co  do  zasady,  może  być  naliczane  w  stosunku  do  wykonawcy  zamówienia  publicznego 

wyłącznie w sytuacji, w której niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi następuje z winy 

wykonawcy.  Jak  wyjaśniła  m.in.  KIO  w  wyroku  z  7  maja  2013  roku,  sygn.  akt  KIO  909/13:   

„Wprowadzenie do wzoru umowy postanowienia nakładającego na wykonawcę kary umowne 

za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi powstałe wskutek okoliczności, za które nie 

ponosi  on  odpowiedzialności  ocenione  zostać  powinno,  w  świetle  klauzuli  generalnej 

ograniczającej  wykonywanie  praw  podmiotowych  oraz  zasadę  swobody  umów  poprzez 

odesłanie  do  zasad  współżycia  społecznego,  o  których  mowa  w  art.  5  i  353[1]  KC,  za 

niewłaściwe”.   

W kontekście powyższego stwierdzenia KIO, nie ma znaczenia to, czy w umowie zapisano 

karę umowną sensu stricte czy świadczenie o charakterze gwarancyjnym.  

Obecna treść ustawy Pzp wzmacnia te zasady wskazując, że postanowienia przenoszące na 

Wykonawcę odpowiedzialność kontraktową za nie swoje działania lub zaniechania, stanowią 

klauzule abuzywne.  

Ponadto  zgodnie  z  art.  471  KC  Dłużnik  obowiązany  jest  do  naprawienia  szkody  wynikłej  z 

niewykonania  lub  nienależytego  wykonania  zobowiązania,  chyba  że  niewykonanie  lub 

nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie 

ponosi. Powyższe oznacza, że wina jest obligatoryjną przesłanką naliczenia kary umownej ale 

także i świadczenia gwarancyjnego. Jeżeli Wykonawca nie ponosi winy, to nie może być mowy 

o karze umownej lub obowiązku świadczenia gwarancyjnego. Wiąże się z tym również fakt, że 

podmiot  musi  ponosić  odpowiedzialność  za  naruszenie  ciążącego  na  nim  obowiązku.  Brak 

odpowiedzialności wyłącza możliwość poniesienia negatywnych konsekwencji.  

Mając powyższe na uwadze, w odniesieniu do zarzutów dotyczących obowiązku Wykonawcy 

osiągnięcia  poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  i  recyklingu  oraz  składowania 

odpadów komunalnych, wnoszę jak na wstępie odwołania.  

   Załączniki: prezentacja K. K. z Komitetu Ochrony Środowiska Krajowej Izby Gospodarczej – 

Nowy System ROP – Oczekiwania Rynku i Perspektywa Wdrożenia,  

prezentacja A. P. – SSW, Abrys – System ROP vs system kaucyjny  

analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Gminy Kunów za lata 2021 - 2023 

Zamawiający: Gmina Kunów/ Urząd Miasta i Gminy w Kunowie w odpowiedzi na odwołanie 

wniósł o oddalenie odwołania w całości.   

Zamawiający w ustosunkowaniu się do zarzutu odwołania wskazuje następujące twierdzenia:  

Wykonawca zarzucił naruszenie art. 3531 , art. 483 § 1, art. 473 § 1, 471, 354 § 2, art. 5 KC w 

zw. z art. 8 ust. 1 ustawy PZP, art. 16 pkt 2) i 3) oraz art. 433 ust. pkt 2 i 3 ustawy PZP, jak 

również  art.  22  ustawy  o  odpadach  w  związku  z  art.  14  ust.  1  dyrektywy  Parlamentu 

Europejskiego  i  Rady  2008/98/WE  z  dnia  19  listopada  2008  r.  w  sprawie  odpadów  oraz 

uchylającą  niektóre  dyrektywy  oraz  dyrektywą  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  nr 

2004/35/WE  z  dnia  21  kwietnia  2004  r.  w  sprawie  odpowiedzialności  za  środowisko  w 

odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu w 

treści § 1 ust. 1, § 2 ust. 3 pkt 9) lit. e) oraz § 7 ust. 1 oraz w § 11 ust. 1 PPU w zakresie 

określonej w nich odpowiedzialności Wykonawcy za osiągnięcie wskazanych tam poziomów 

przygotowania do ponownego użycia.  

Wskazać należy, że Zamawiający, odpowiadając na zarzuty poprzedniego odwołania w dniu 

23  sierpnia  2024  r.  znacząco  złagodził  zapisy  odnośnie  osiągnięcia  poziomu  recyklingu, 

poprzez modyfikację § 1 ust. 1, § 2 ust. 3 pkt 9 lit. e i f, § 7 oraz § 11, w którym wskazano, że 

Wykonawca  ma  świadczyć  usługę  w  sposób  umożliwiający  osiągnięcie  odpowiednich 

poziomów  recyklingu,  przygotowania  do  ponownego  użycia  i  odzysku  innymi  metodami 

zgodnie z zapisami ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w 

gminach  (Dz.  U.  z  2024  r.  poz.  399),  oraz  zapisami  uchwały  numer  LXV/809/23  Sejmiku 

Województwa  Świętokrzyskiego  z  dnia  26  października  2023  roku  w  sprawie  uchwalenia 

aktualizacji Planu gospodarki odpadami dla województwa świętokrzyskiego 2023-2028”. Co 

zauważyło KIO w orzeczeniu wydanym w sprawie KIO 2900/24 z 30 sierpnia 2024 r.   

Zgodnie z art. 6c ust. 1 „ucpg”, gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów 

komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Dodatkowo - 

jak stanowi art. 6c ust. 2 ucpg - rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa 

miejscowego, postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, 

na których zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. Z kolei z art. 6d ust. 1 

wynika,  że  realizacja  powyższego  obowiązku  musi  polegać  na  udzieleniu  zamówienia 

publicznego  albo  na  odbieranie  odpadów  komunalnych  od  właścicieli  nieruchomości,  albo 

zarówno na odbieranie, jak i zagospodarowanie tych odpadów. Przy czym z art. 6c ust. 2a 

ucpg  wynika  dodatkowo,  że  dla  zorganizowania  odbierania  takich  odpadów  od  właścicieli 

nieruchomości  niezamieszkałych  obligatoryjny  jest  tryb  przetargu  zorganizowanego  na 

podstawie  przepisów  ustawy  pzp.  Jednocześnie  treść  przywołanego  powyżej  art.  3b  ust.  1 

ucpg prowadzi do wniosku, że wymaganym rezultatem zorganizowanego w ten sposób przez 

gminę  gospodarowania  odpadami  komunalnymi  ma  być  osiągnięcie  w  kolejnych  latach 

kalendarzowych, wskazanych w tym przepisie poziomów przygotowania do ponownego użycia 

i recyklingu tych odpadów, pod rygorem nałożenia na gminę kary pieniężnej, o której mowa w 

art. 9z ust. 2a pkt 1 ucpg, w wysokości obliczonej w sposób określony w art. 9x ust. 3 ucpg, tj. 

w  uproszczeniu  adekwatnie  do  stopnia  nieosiągnięcia  obowiązującego  w  danym  roku 

poziomu.  Przy  czym  w  przypadku  nieruchomości  niezamieszkałych,  nieobjętych  systemem 

odbierania  odpadów  komunalnych,  zorganizowanego  przez  gminę  analogicznie  wyliczane 

kary pieniężne obciążają już z mocy prawa bezpośrednio przedsiębiorcę, z którym właściciel 

takiej nieruchomości zawarł umowę na odbieranie odpadów komunalnych (art. 9g pkt 1 w zw. 

z art. 9x ust. 2 pkt 1 i ust. 2 ucpg).  

Z  uwagi  na  powyższe  uwarunkowania  prawne  wydaje  się,  że  niezadbanie  przez  gminę  o 

zastrzeżenie  w  umowie,  w  sprawie  zamówienia publicznego,  dotyczącego  gospodarowania 

odpadami  komunalnymi,  wytwarzanymi  na  jej  obszarze,  kar  umownych,  odpowiadających 

administracyjnoprawnym  karom  pieniężnym,  które  sama  poniesie  w  razie  nieosiągnięcia 

wymaganych  przepisami  poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  i  recyklingu, 

należałoby  poczytać  za  udzielenie  takiego  zamówienia  w  sposób  niezapewniający 

odpowiednio:  po  pierwsze  -  najlepszej  jakości  usługi,  pomimo  że  jest  to  uzasadnione 

charakterem tego zamówienia, w ramach środków, które może przeznaczyć na jej realizację, 

po  drugie  -  uzyskania  najlepszych  efektów,  w  tym  społecznych,  środowiskowych  oraz 

gospodarczych.  

Jak to  trafnie  wywiedziono w  uzasadnieniu wyroku z  13  czerwca  2022  r.  KIO  1119/22,  KIO 

1120/22,  KIO  1121/22,  KIO  1122/22,  KIO  1123/22,  KIO  1124/22,  KIO  1125/22  -  biorąc  pod 

uwagę przepisu ustawy o ucpg nie może dziwić, że gmina organizując odbieranie odpadów 

komunalnych przez wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego obciąża 

wykonawcę  takiego  zamówienia  obowiązkiem,  którym  sama  została  przez  ustawodawcę 

obciążona.  W  tym  kontekście  przeniesienie  do  opisu  przedmiotu  zamówienia  wskaźnika  w 

wysokości określonej w ucpg nie stanowi naruszenia jakiegokolwiek przepisu prawa. Ponadto 

uwolnienie  od  tego  obowiązku  wykonawców  odbierających  odpady  komunalne  w  ramach 

zorganizowanego przez gminę przetargu byłoby wątpliwe w kontekście wynikającego z art. 9g 

ucpg  obowiązku  osiągnięcie  określonego  w  art.  3b  ust.  1  ucpg  poziomu  recyklingu  przez 

podmiot odbierający odpady komunalne na podstawie umowy z właścicielem nieruchomości. 

Można zatem wyprowadzić wniosek, że przez sam fakt prowadzenia działalności w zakresie 

odbioru i zagospodarowania odpadów należy liczyć się z koniecznością realizacji obowiązku 

osiągania wymaganego przez ustawodawcę poziomu recyklingu.  

Jak wskazał to odwołujący i wynika to ze sprawozdań Gminy Kunów, sukcesywnie poprawia 

się poziom recyklingu na terenie Gminy w roku 2021 wyniósł 26,28%, w roku 2022 r. wyniósł 

36,05%, a w roku 2023 wyniósł 43,92%. Wynika to z faktu, że Gmina ciągle edukuje swoich 

mieszkańców w zakresie prawidłowych metod segregacji odpadów i w tym celu uruchomiono 

w roku 2024 aplikację, która pozwala w wypadku wątpliwości mieszkańca, w którym pojemniku 

umieścić  odpad,  uzyskać  taką  informację.  Za  pomocą  tejże  aplikacji  również  rozsyłane  są 

również komunikaty o prawidłowej segregacji odpadów.  

Dowód: - umowa na aplikację, na fakt posiadania przez Gminę Kunów aplikacji do edukacji 

mieszkańców  

- oferta aplikacji „Kiedy śmieci” na fakt że za pomocą aplikacji mieszkaniec pozyska informację 

o prawidłowej segregacji odpadów.  

Trudno  również  mówić,  że  system  kaucyjny  w  całości  pozbawi  Gminę  możliwości  ich 

wykazania w strumieniu odpadów ulegających recyklingowi, biorąc pod uwagę zapisy ustawy 

z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. 

z 2024 r. poz. 927, ze zm.). Ustawa bowiem zakłada zmianę w zakresie sprawozdawczości 

dotyczącej odpadów komunalnych. Podmiot reprezentujący jest obowiązany do sporządzenia 

rocznych  sprawozdań  o  odpadach  opakowaniowych  zebranych  z  jednostek  handlu 

detalicznego  i  hurtowego  oraz  innych  punktów  zbierających  opakowania  i  odpady 

opakowaniowe  objęte  systemem  kaucyjnym.  Sprawozdanie  podmiot  reprezentujący  będzie 

obowiązany złożyć wójtowi, związkowi międzygminnemu albo związkowi metropolitalnemu w 

terminie do dnia 31 stycznia za poprzedni rok kalendarzowy oddzielnie dla każdej gminy, w 

której  takie  odpady  zostały  odebrane  (art.  40p  ustawy).  Sprawozdanie  obejmie  m.in. 

informacje o masie odpadów opakowaniowych zebranych w ramach systemu kaucyjnego oraz 

masie  tych  odpadów  przygotowanych  do  ponownego  użycia  i  do  recyklingu.  W  związku  z 

powyższym odpady zebrane w danej gminie z jednostek handlu detalicznego i hurtowego oraz 

innych  punktów  zbierających  opakowania  i  odpady  opakowaniowe  objęte  systemem 

kaucyjnym,  a  następnie przekazane  do  recyklingu będą  mogły  zostać  rozliczone w ramach 

sprawozdań gminnych. Zatem również nadal te odpady będą wpływać na poziom recyklingu 

w gminie Zamawiającego.   

Odnosząc się do wskazania, iż Wykonawca nie ma wpływu na odpady selektywnie zbierane 

przez mieszkańców, bowiem nie może nakazać im rozsegregowania śmieci, jest sprzeczne 

warunkami wskazanymi w PPU, bowiem jak wskazał Zamawiający w § 2 ust. 3 pkt 3 lit. h PPU, 

w  wypadku  stwierdzenia,  że  odpady  są  źle  posegregowane  ma  pozostawić  odpady  z 

informacją  dla  mieszkańca,  o  konieczności  ich  przesegregowania.  Z  czynności  tej 

zobowiązany jest wytworzyć dokumentację fotograficzną i poinformować Zamawiającego. Jest 

to praktykowane już w obecnej umowie z Wykonawcą i sytuacje takie obecnie zdarzają się 

bardzo sporadycznie, bowiem mieszkańcy mają świadomość, że odpady nie zostaną od nich 

odebrane w takim wypadku.   

Zamawiający  w  ww.  zmianie  zmodyfikował  także  zasady  naliczania  kar  za  nieosiągnięcie 

poziomu  recyklingu,  dzieląc  odpowiedzialność  pomiędzy  Gminę  a  Wykonawcę,  w  tak 

znaczący sposób, że po osiągnięciu jak wskazał sam odwołujący (str. 10 odwołania  5 akapit) 

poziomu co najmniej 41%, zmniejszył karę do jedynie 100 zł/Mg, gdzie Gmina zobowiązana 

będzie zapłacić kwotę 375,25 zł za jeden Mg, zgodnie z pkt 2 obwieszczenia Ministra Klimatu 

i Środowiska z dnia 4 sierpnia 2023 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze 

środowiska na  rok  2024  (M.P.2023.914),  należy uznać za  system  sprawiedliwy,  bowiem  po 

stronie Zamawiającego głównie będzie leżał obowiązek jej zapłaty.   

Zmawiający  uznaje  fakt,  że  Wykonawca  odbierający  i  zagospodarowujący  odpady  nie  ma 

wpływu  na  szereg  okoliczności,  od  których  zależny  jest  ostatecznie  osiągnięty  poziom 

recyklingu. W szczególności wykonawca nie ma wpływu na rzetelność segregowania odpadów 

przez ich wytwórców, czyli głównie - mieszkańców gminy, na obowiązujące przepisy prawa, w 

tym  na  sposób  obliczania  masy  odpadów  poddanych  recyklingowi  według  zasad  z 

Rozporządzenia  Ministra  Klimatu  i  Środowiska  w  sprawie  sposobu  obliczania  poziomów 

przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, czy też na sposób 

funkcjonowania w  Polsce od  2025  r.  systemu  kaucyjnego.  Nie  oznacza to jednak,  zdaniem 

Zamawiającego, że wykonawca może zostać zwolniony z obowiązku osiągnięcia wymaganych 

poziomów  recyklingu,  skoro  poziomy  te  zostały  określone  przez  ustawodawcę  i  stanowią 

obligatoryjny  wymóg  dla  Zamawiającego,  który  w  tym  stanie  rzeczy  uprawniony  jest  do 

postawienia tożsamych wymogów wykonawcy (por. wyrok KIO 102/24). KIO w tym orzeczeniu 

dopuściło do pokrywania przez Wykonawcę połowę opłaty, jaką zobligowana będzie Gmina 

uiszczać,  mając  już  na  względzie  wejście  systemu  kaucyjnego.  Natomiast  zaproponowany 

system przez Zamawiającego ma mobilizować Wykonawców do osiągnięcia jak najwyższego 

poziomu  recyklingu.  I  jak  sam  wskazał  odwołujący możliwy  poziom  do  osiągnięcia  to  41%. 

Zatem  Zamawiający  przewidział  za  niedotrzymanie  tego  poziomu  znacznie  niższą  karę  bo 

wynoszącą jedynie 26,5% jej wysokości.   

Trudno również uznać co odwołujący miał ma myśli wskazując, że Gmina ma zamiar zarabiać 

na nakładanych karach na Wykonawcę, bowiem w żadnym z punktów § 11 ust. 1 kara za 1 

Mg nie przekracza kary, jaką ma zapłacić Gmina z tytułu niedotrzymania poziomu recyklingu.   

Warto również zaznaczyć, jakie obciążenie może być nałożone na Wykonawcę, biorąc pod 

uwagę poziom możliwy do osiągnięcia w gminie. Będą to kary w wysokości około 5 – 6 tys. 

złotych, co przy umowie o wartości przekraczającej progi unijne należy uznać za symboliczne.   

Ponadto wskazać należy, że również nie ma racji Wykonawca, iż Gmina pokrywając kary za 

niedotrzymanie poziomu recyklingu może to uczynić z wpłat do systemu od mieszkańców. W 

odpowiedzi  RIO,  którą  przedkłada  się  w  załączeniu  jako  dowód  w  sprawie,  wskazano,  że 

„środki z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie mogą być wykorzystane na 

cele  niezwiązane  z  pokrywaniem  kosztów  funkcjonowania  systemu  gospodarowania 

odpadami komunalnymi”. Izba wyjaśnia, że kluczowe regulacje prawne w tym zakresie zostały 

zawarte  w  art.  6r  ustawy  z  dnia  13  września  1996  r.  o  utrzymaniu  czystości  i  porządku  w 

gminach. - W ocenie tut. Izby przywołane wyżej regulacje prawne powinny być interpretowane 

w  sposób  ścisły,  co  oznacza  dopuszczalność  pokrywania  m.in.  ww.  kosztów  obsługi 

administracyjnej funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, lecz tylko 

takich,  które  są  bezpośrednio  związane  z  tym  systemem.  Nie  ma  jednak  podstaw,  aby 

pokrywać  z  ww.  opłat  kosztów,  które  są skutkiem  braku  realizacji  przez  gminę  określonych 

wymogów wynikających z przepisów ww. ustawy. Są to bowiem koszty, nie tyle związane z 

systemem  gospodarowania  odpadami  komunalnymi  w  rozumieniu  ww.  przepisów  art.  6r 

ustawy, co ściśle powiązane z nieosiągnięciem wymaganego poziomu recyklingu odpadów – 

podaje RIO.  

Dowód: odpowiedź RIO w Gdańsku z 29 sierpnia 2022 r., że kary powiązane z nieosiągnięciem 

wymaganego poziomu recyklingu odpadów nie mogą być pokrywane z wpłat mieszkańców   

Trudno również zgodzić się, że zaproponowany przez Zamawiającego sposób współpracy z 

Wykonawcą w § 7 ust. 5 PPU jest niewystarczający i nie zapewnia realnego współdziałania. 

Zapisy umowy wręcz przeciwnie włączają Zamawiającego jako partnera w Wykonaniu umowy.   

Gmina  owszem  winna edukować swoich mieszkańców  i  nie uchyla się od tego obowiązku, 

dlatego zaoferowała pomoc w redakcji treści ulotki opracowywanej przez Wykonawcę, o której 

mowa w § 2 ust. 3 pkt 10 lit. j umowy oraz po jej opracowaniu zamieszczeniu jej na stronie 

internetowej  Urzędu  Miasta  i  Gminy  w  Kunowie.  Jak  również  zdeklarowała,  że  zapewni 

mieszkańcom  nieodpłatny  dostęp  do  dedykowanej  aplikacji  zawierającej  harmonogram 

odbioru  odpadów,  informacje  o  prawidłowej  segregacji  oraz  indywidualnie  skonfigurowaną 

wyszukiwarkę  odpadów,  która  to  aplikacja  była  wskazana  powyżej  w  odpowiedzi.  Zdaniem 

Zamawiającego  trudno  uznać  za  zasadę  umieszczenia  w  prasie  lokalnej,  aż  6  akcji 

edukacyjnych, co najmniej raz w miesiącu, obejmującej co najmniej jedną szpaltę, bowiem w 

obecnych czasach prasa jest słabym medium, co wynika z zasad doświadczenia życiowego. 

Mieszkańcy  głównie  posługują  się  formą  elektroniczną  przekazu.  Nakład  na  7  gmin  oraz 

miasto Ostrowiec Św. (czyli potencjalnych odbiorów około ponad 110 tys.) gazety lokalnej pod 

tytułem  „Gazeta  Ostrowiecka”  wynosi  zaledwie  6000  egzemplarzy.  Zatem  prędzej  do  nich 

dotrze informacja w sposób zaproponowany przez Zamawiającego niż Wykonawcę. Ponadto 

zaproponowane ulotki również docierają do każdego domu, są skuteczniejszą formą.   

Dowód:  oferta  aplikacji  „Kiedy  śmieci”  na  fakt  funkcjonalności  aplikacji  tj.  informowania 

mieszkańców o zasadach prawidłowej segregacji.   

Nie można powiedzieć, że Zamawiający zapisami SWZ i PPU przerzucił odpowiedzialność za 

edukację  mieszkańców  na  Wykonawcę.  Zamawiający  zleca  ją  Wykonawcy  za 

wynagrodzeniem,  które  powinien  wyszacować  Wykonawca.  Zamawiający  nie  musi 

samodzielnie realizować swoich zadań może je zlecać na zewnątrz, co czyni w SWZ i PPU.   

Trudno również uznać, że przy każdym zgłoszeniu o nieprawidłowej segregacji śmieci przez 

mieszkańca  należy  wszcząć  postępowanie  administracyjne.  Organ  winien  mieć  możliwość 

autonomii w tym zakresie. Zapisy zaproponowane pozbawiają jej go. Ponadto prowadzenie 

procedury odwoławczej do ostatniej instancji może jedynie doprowadzić do wzrostu kosztów i 

być  całkowicie  ekonomicznie  nieuzasadnione.  Zapisy  uznać  należy  za  wkraczające  w  rolę 

organu  i  za  zbyt  daleko  idące.  Wykonawca  chciałby  wcielić  się  za  pomocą  nich  w  rolę 

Burmistrza Miasta i Gminy Kunów.   

W  konsekwencji  nie  może  też  być  uznane  za  zasadne  żądanie  przez  Odwołującego,  aby 

Zamawiający całkowicie wykreślił z projektu umowy § 11 ust. 1 przewidujący kary umowne za 

nieosiągnięcie  ww.  poziomów  recyklingu.  Kara  umowna  powinna  mieć  między  innymi 

charakter motywacyjny, zatem usunięcie jej w całości z projektu umowy doprowadziłoby do 

sytuacji, w której wykonawca bez ponoszenia żadnych konsekwencji mógłby nie podejmować 

wysiłków w celu osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu. Jednocześnie Zamawiający 

zostałby  pozbawiony  jakiegokolwiek  instrumentu  służącego  do  wyegzekwowania  od 

wykonawcy wykonania umowy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym w zakresie 

tychże poziomów recyklingu. Żądanie Odwołującego ma więc w istocie na celu zwolnienie go 

z obowiązku osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu, co stoi w sprzeczności nie tylko 

z art. 3b ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ale także z art. 3531 k.c. 

choćby w takim w zakresie, w jakim przepis ten wskazuje na ograniczenie zasady swobody 

umów z uwagi na sprzeczność treści i celu stosunku prawnego z ustawą.  

Mając powyższe na uwadze i biorąc pod uwagę uregulowania zawarte w ustawie o utrzymaniu 

czystości  i  porządku  w  gminach,  domaganie  się,  aby  Zamawiający  zrezygnował  z 

zabezpieczenia  się  przed  poniesieniem  negatywnych  skutków  finansowych  nieosiągnięcia 

wymaganych  w  tej  ustawie  rezultatów  gospodarowania  odpadami  komunalnymi,  a 

jednocześnie był gotowy zapłacić przedsiębiorcom, którym udzielił dla realizacji tego zadania 

zamówień, wynagrodzenie w określonej przez nich wysokość na zasadach wysokości, budzi 

wręcz sprzeciw. Innymi słowy według Odwołujących sprzeczna z zasadami swobody umów 

(art. 3531 k.c.) byłaby sytuacja i klauzule te są abuzywne, w której przedsiębiorca, z którym 

zostanie zawarta umowa w sprawie niniejszego zamówienia, będzie zarabiała na odbiorze i 

zagospodarowaniu odpadów komunalnych wytworzonych na terenie gminy Kunów a ta, czyli 

finalnie de facto mieszkańcy gminy, którzy z mocy art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. 

o samorządzie gminnym, tworzą tę wspólnotę samorządową, poniosą skutki finansowe, jeżeli 

nie uda się osiągnąć wymaganych przez przepisy rezultatów gospodarowania tymi odpadami 

i nie podejmie trudu ich osiągnięcia.   

W  świetle  powyższego  wnosi  się  o  uznanie,  że  Zamawiający  nie  naruszył  powołanych  w 

odwołaniu przepisów.   

Załączniki: 3)  umowa na aplikację „Kiedy śmieci”; 4) 

oferta na aplikację „Kiedy śmieci”;  

odpowiedź Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku z dnia 29 sierpnia 2022 r.  

W replice na odpowiedź zamawiającego odwołujący podtrzymał stanowisko. 

Wskazał,  że  wniesiona  odpowiedź  na  odwołanie  nie  zmieniła  stanowiska  Odwołującego  w 

kwestii  dokonanych  przez  Zamawiającego  naruszeń  w  odniesieniu  do  wymogu  osiągnięcia 

przez  wykonawcę  zamówienia  poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  i  recyklingu 

odpadów komunalnych oraz – w konsekwencji – obowiązku zapłaty kary umownej na rzecz  

Zamawiającego, która w warunkach niniejszego Zamówienia byłaby z pewnością należne przy 

utrzymaniu obecnych postanowień dokumentacji przetargowej.  

Zobowiązanie,  do  którego  miałby  się  zobowiązać  wykonawca,  jest  bowiem  świadczeniem 

(zobowiązaniem)  obciążonym  pierwotną  niemożliwością  jego  wykonania.  Fakt,  iż 

Zamawiający  złagodził  pierwotne  postanowienia  w  tym  zakresie,  nie  zmieniają  wcale  tego 

faktu.  Zamawiający  w  istocie  bowiem  jedynie  ograniczył  na  skutek  wprowadzonych  przez 

siebie zmian wysokość kary umownej, przez co przerzuca na wykonawcę odpowiedzialność 

za  brak  osiągnięcia  tych  poziomów  ponad  miarę,  która  powinna  być  dostosowana  do 

aktualnych  warunków  rynku  gospodarki  odpadami,  w  tym  także  odpowiednio  obciążać 

Zamawiającego  konsekwencjami  braku  osiągnięcia  poziomów,  jeśli  brak  osiągnięcia  tych 

poziomów wynika przede wszystkim ze składu odpadów, jakie są przez mieszkańców gminy 

Zamawiającego  (a  zatem  przez  samego  Zamawiającego)  przekazywane  wykonawcy  do 

odbioru i zagospodarowania odpadów.  

 Nie można bowiem nie dostrzec, że obowiązek przeprowadzenia recyklingu odpadów jest w 

istocie obowiązkiem przetworzenia odpadów na surowce czy półprodukty, które będą mogły 

zostać  wykorzystane  w  dalszym  etapie  produkcyjnym.  Zatem  materiał,  z  którego  należy 

wytworzyć konkretne produkty czy surowce musi nadawać się do tego, aby je wytworzyć. Tak 

jak  z  drewna  nie  wytworzy  się  szkła czy  z  tworzywa  nie  wytworzy  się  papieru,  tak  samo z 

części  odpadów  nie  ma  możliwości  ponownego  wytworzenia  materiału  o  charakterze 

surowcowym, nadającym się do dalszego przetworzenia. W tym zatem zakresie zobowiązanie 

wykonawcy w ramach niniejszego zamówienia ma charakter zbliżony do umowy o dzieło, w 

ramach której Zamawiający dostarcza materiał do wykonania tego dzieła (w tym przypadku 

przekazuje odpady wytworzone przez mieszkańców zamieszkujących teren gminy). W takim 

przypadku – gdy materiał dostarczony przez zamawiającego dzieło nie jest odpowiedni do jego 

wykonania, wykonawca winien go poinformować o tym fakcie – i to właśnie czyni Odwołujący 

w  niniejszej  sprawie  –  informując,  że  nie  wszystkie  odpady  mogą  zostać  w  taki  sposób 

przetworzone, aby osiągnąć wymagane przez Zamawiającego poziomy recyklingu.  

 Należy zauważyć bowiem, że w istocie Zamawiający jest odpowiedzialny za to, jakie odpady 

są przekazywane do  odbioru  przez  Wykonawcę.  Zgodnie bowiem  z  ustawą o samorządzie 

gminnym – gmina to wspólnota jej mieszkańców. Gminę tworzą jej mieszkańcy. Wobec tego 

nie może dojść do oddzielenia Zamawiającego od odpowiedzialności za to, jakiego rodzaju i 

w jakiej masie mieszkańcy Gminy przekazują odpady do zagospodarowania.  

Przytoczone przez Zamawiającego przepisy u.c.p.g. odnoszące się do obowiązku ciążącego 

na gminie co do zorganizowania postępowania przetargowego na odbiór i zagospodarowanie 

odpadów faktycznie obowiązują. Jednak:  

nie  zobowiązują  Zamawiającego  do  tego,  aby  przenieść  kary  administracyjne  na 

wykonawcę,  

nie  zobowiązują  do  naruszenia  przez  Zamawiającego  przepisów  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych i Kodeksu cywilnego oraz prawa Unii Europejskiej, które są podstawą 

stawianych zarzutów.  

Cytowane  natomiast  przez  Zamawiającego  orzeczenia  z  13  czerwca  2022  roku  wydane 

zostały w innych warunkach prawnych, w których to:  

poziomy odnoszące się do roku 2023 były niższe – 35%, a nie 55% jak dla roku 2025,  

brak  było  systemu  kaucyjnego,  który  spowoduje  „wyjęcie”  z  masy  odpadów 

podlegających odbiorowi przez wykonawcę odpadów postaci puszek metalowych na napoje, 

butelek  szklanych  na  napoje  oraz  butelek  PET,  a  zatem  odpadów,  które  stanowią  wysoki 

procent  odpadów,  jakie  są  przekazywane  do  odbioru  przez  mieszkańców  i  które  –  co  jest 

istotne  –  nadają  się  do  recyklingu.  W  konsekwencji  pozostaną  do  odbioru  odpady,  które 

trudniej poddaje się recyklingowi lub które w ogóle takiemu procesowi nie będą mogły zostać 

poddane.  

Mając  to  na  uwadze,  nawet  jeśliby  uznać,  że  świadczenie  jest  potencjalnie  możliwe  do 

wykonania – w zakresie osiągnięcia poziomów – to z pewnością nie może to prowadzić do 

sytuacji,  w  której  wykonawca  tej  usługi  będzie  zobowiązany  do  zapłaty  na  rzecz 

Zamawiającego kary wyższej aniżeli tak, która będzie płatna przez Zamawiającego na rzecz 

właściwego organu. Pry tym jednak – wobec faktu, że gmina posiada możliwości odwoławcze 

od  takiej  kary,  sporządzenia  planu  naprawczego,  po  wykonaniu  którego  kara  może  zostać 

umorzona – winna mieć obowiązek w takim przypadku wykorzystać całą tę ścieżkę, a nie „iść 

na łatwiznę” przerzucając wprost karę na wykonawcę, nie podejmując się możliwości działań 

obronnych przed nałożoną na gminę karą, którymi dysponuje.  

Odnosząc  się  do  możliwości  zaliczenia  mas  odpadów  poddanych  recyklingowi  w  ramach 

systemu  kaucyjnego  należy  wskazać,  że  co  prawda  faktycznie  ustawodawca  nakazuje 

podmiotowi reprezentującemu przekazanie odpowiedniej informacji do Gminy, jednak żaden 

przepis  prawa  nie  wskazuje  uprawnienia  gminy  do  zaliczenia  tej  masy  do  poziomów 

przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych.  

W  dalszej  części  należy  wskazać,  że  Zamawiający  w  nadal  nie  dostrzega  problemów 

selektywnej zbiórki odpadów. Jak wskazano już w treści odwołania – w przypadku odpadów 

zmieszanych  o  kodzie  20  03  01  nie  ma  możliwości  nakazania  ich  rozsegregowania  przez 

mieszkańców. Nawet gdyby byłą taka prawna możliwość – byłyby one już tak zanieczyszczone 

(np.  papier  płynami,  co  dyskwalifikuje  go  z  jakiegokolwiek  recyklingu),  tworzywa  sztuczne 

olejami i innymi substancjami, itp., że nie nadawałyby się do ponownego wykorzystania.  

W przypadku odpadów selektywnie zbieranych natomiast często taki problem nie zachodzi – 

istotny jest natomiast skład. Do recyklingu np. nie nadaje się papier magazynowy (błyszczący), 

bowiem  jest  już  na  tyle  zmieniony  jego  skład,  że  papiernie  go  nie  przyjmą  do  ponownego 

wykorzystania z uwagi na zawarte w nim substancje i mikroplastik.   

Podobnie w przypadku tworzyw sztucznych, nie każde tworzywo nadaje się do przetworzenia. 

Im  bardziej  złożone  tworzywo  sztuczne  (np.  takie  pochodzące  z  zabawek)  nie  nada  się  do 

ponownego przetworzenia, w szczególności z uwagi na to, że jest wzbogacony dodatkowymi 

substancjami chemicznymi.  

Co  więcej  –  dużo  łatwiej  jest  właśnie  przeprowadzić  recykling  z  odpadów  znajdujących  się 

pojemnikach  żółtym,  niebieskim  i  zielonym  niż  z  najbardziej  problematycznego  pojemnika 

czarnego – z którego recykling często nie przekracza nawet 1% w warunkach Polski.  

Tu  należy  wskazać,  zgodnie  z  badaniami  przeprowadzonymi  przez  Instytut  Ochrony 

Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, w ramach odpadów papieru i tektury (niebieski 

worek), same zanieczyszczenia wynosiły 4,4% (w przypadku wsi) do 6,5% w przypadku miast.  

W przypadku tworzyw sztucznych zbieranych selektywnie, zanieczyszczenia wynosiły 3,3% 

dla wsi do 7% w przypadku miast. Z kolei w przypadku szkła zanieczyszczenia określono na 

nieco ponad 1%.  

W  dalszej  części  raportu  Instytut  ten  wskazuje,  że  w  związku  z  dokonywaniem  wstępnego 

sortowania odpadów selektywnie zbieranych, należy dokonać korekty masowej związanej z 

odrzuceniem  zanieczyszczeń  oraz  tych  odpadów  danej  frakcji,  które  nie  nadają  się  do 

recyklingu  –  jeszcze  na etapie sortowni  odpadów  lub  instalacji  MBP  przyjmujących  odpady 

selektywnie zebrane do sortowania.   

W przypadku papieru i szkła jest to równoznaczne z brakiem przydatności około 15% masy 

tych  odpadów  zebranych  selektywnie,  a  w  przypadku  odpadów  z  worka  żółtego  (tworzywa 

sztuczne, metale i opakowania wielomateriałowe) – jest to aż 30%.   

Dowód:  

- Morfologia odpadów komunalnych wytwarzanych w Polsce, Instytut Ochrony  

Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy.  

Jak  wskazuje  natomiast  raport  „Global  Recycling  League  Table”  Phase  One  report, 

przygotowany przez Eunomia Research & Consulting Ltd, maksymalny możliwy recycling w 

odniesieniu  do  odpadów  zmieszanych  to  6%.  Wskazuje  to  w  odniesieniu  do  poziomów 

recyklingu  osiągniętych  przez  Hiszpanię  i  Niemcy,  w  odniesieniu  do  których  dokonano 

skorygowania oficjalnych danych podawanych przez te kraje z uwagi na to, że raportuje się 

tam odpady zebrane do recyklingu, a nie faktycznie poddane recyklingowi.   

Jak  wskazuje  raport  dla  Hiszpanii:  „w  kraju  szeroko  stosuje  się  obróbkę  mechaniczno-

biologiczną  (MBT)  ,  a  wszystkie  odpady  wprowadzane  do  zakładów  MBT  są  wliczane  do 

wskaźnika recyklingu. W oparciu o naszą wiedzę na temat składu wyjściowego MBT i losów 

strumieni wyjściowych wykluczyliśmy z tonażu poddanego recyklingowi wszystkie oprócz 6% 

odpadów trafiających do MBT”.  

Podobnie w przypadku Niemiec w raporcie tym stwierdzono: „Ponadto dane liczbowe traktują 

większość  odpadów  trafiających  do  MBT  jako  pochodzących  z  recyklingu.  Zastosowaliśmy 

zanieczyszczenia  i  straty  sortowania  (aby  odzwierciedlić  straty  materiału  między  zbiorem  a 

punktem obliczeniowy UE), a także usunęliśmy z tonażu wszystkie odpady trafiające do MBT 

z wyjątkiem 6%”  

Dowód:  -  część  2.1  i  A.2.0  „Global  Recycling  League  Table”  Phase  One  report  wraz  z 

tłumaczeniem maszynowym na język polski.  

W  dalszej  części  „Global  Recycling  League  Table”  Phase  One  report,  potwierdza  on 

występowanie zanieczyszczeń, które są wysortowywane w sortowniach, przy czym przyjmuje 

on następujące ilości w ramach krajów Unii Europejskiej:  

dla metali – 5%,  

dla papieru – 4%,  

dla szkła – 8%,  

dla tworzyw sztucznych – 25%.  

Niemniej,  raport ten  prezentuje także  występujące  straty  w recyklingu  odpadów,  do  których 

badanie morfologii odpadów przeprowadzonych przez polski instytut się nie odnosi (bowiem 

tylko  obejmuje  badanie  samego  składu,  a  nie  mas  odpadów  faktycznie  nadających  się  do 

recyklingu). Wynoszą one odpowiednio:  

dla metali – 14%,  

dla papieru – 10%,  

dla szkła – 5%,  

dla tworzyw sztucznych – 29%.  

Raport ten opiera się już na najnowszych zasadach obowiązujących w Unii Europejskiej, które 

są również stosowane w Polsce w odniesieniu do określania poziomów recyklingu, to znaczy 

przyjmują, że do poziomów recyklingu zostaje zaliczona masa odpadów na wejściu do samego 

procesu  recyklingu,  a  nie  na  etapie  sortowania  wstępnego  w  sortowni,  a  także  już  po 

sortowaniu  odpadów  dokonanych  przez  samego  recyklera,  który  wprowadza  odpad  do 

faktycznego procesu recyklingu.  

Reasumując, z obu opracowań łącznie wynika, że aktualnie stosowane procesy prowadzące 

do  recyklingu  odpadów  komunalnych,  z  uwagi  na  skład  morfologiczny  odpadów,  w  tym 

szczegółowy  skład  odpadów  danej  frakcji  (pod  kątem  nadawania  się  do  faktycznego 

przeprowadzenia  recyklingu)  powodują,  że  w  stosunku  do  odebranych  od  właścicieli 

nieruchomości odpadów należy zastosować następujące korekty masy, aby móc ustalić, jaka 

jest rzeczywista masa odpadów nadających się do faktycznego recyklingu: - dla metali – 19%,  

dla papieru – 14%,  

dla szkła – 13%,  

dla tworzyw sztucznych – 54%.  

Przenosząc to na odpady przewidziane przez Zamawiającego do odbioru w ramach niniejszej 

Umowy wskazać należy, że:  

przy  odebranych  odpadach  metalu    w  ilości  2,98  Mg  –  możliwe  jest  potencjalnie 

osiągnięcie recyklingu na poziomie 2,4138 Mg,  

przy  odebranych  odpadach  papieru  w  ilości  29,86  Mg  możliwe  jest  potencjalnie 

osiągnięcie recyklingu na poziomie 25,679 Mg,  

przy  odebranych  ilościach  szkła  w  ilości  152,2  Mg  –  możliwe  jest  potencjalnie 

osiągnięcie recyklingu na poziomie 132,414 Mg,  

przy  odebranych  tworzywach  sztucznych  w  ilości  289,46  Mg  –  możliwe  jest 

potencjalnie osiągnięcie recyklingu na poziomie 133,152 Mg,  

przy odbieranych odpadach zmieszanych w ilości 942 Mg - możliwe jest potencjalnie 

osiągnięcie recyklingu na poziomie około 9,42 Mg.  

 Dowód:  -  część  A.1.3  „Global  Recycling  League  Table”  Phase  One  report  wraz  z 

tłumaczeniem maszynowym na język polski.  

 Łącznie zatem możliwe byłoby z masy odpadów wskazanych przez Zamawiającego poddanie 

recyklingowi przeciętnie 303,078 Mg odpadów, dodatkowo uwzględniając możliwość poddania 

recyklingowi bioodpadów selektywnie zbieranych (masa około 206 Mg), to łącznie możliwe jest 

poddanie recyklingowi około 30% odpadów, co jest dalekie od poziomu wymaganego 55%. 

Natomiast  

Gmina będzie mogła w swoim sprawozdaniu podwyższyć te masy poprzez uwzględnienie:  

poziomów  osiągniętych  przez  podmioty  odbierające  odpady  od  właścicieli 

nieruchomości niezamieszkałych  

poziomy osiągnięte poprzez prowadzenie przydomowych kompostowników,  

poziomy osiągnięte z odpadów w punktach skupu surowców wtórnych funkcjonujących 

na terenie gminy.  

 Jeśli natomiast faktycznie uda się uzyskać wyższy poziom, to będzie to uzależnione wyłącznie 

od  faktycznego  składu  odpadów,  jakie  zostaną  wytworzone  przez  mieszkańców,  jednak 

osiągnięcie aż 55% poziomu recyklingu nie jest możliwe.  

 Przyczyną dla powyższego jest przede wszystkim znaczne zanieczyszczenie tych odpadów, 

ale także – w przypadku tworzyw sztucznych – wykorzystywanie w produktach takich rodzajów 

tworzyw, które nie nadają się do ponownego wykorzystania (pomimo nakazu wynikającego z 

Dyrektywy  UE,  aby  w  Polsce  obowiązywał  tzw.  system  ROP,  czyli  rozszerzona 

odpowiedzialność producenta).  

 W konsekwencji, tak bardzo istotne jest to, aby właściciele nieruchomości w jak najlepszym 

stopniu dokonywali selektywnego gromadzenia odpadów, oddzielając frakcje surowcowe od 

frakcji  nie  surowcowej,  gromadzonej  w  pojemniku  przeznaczonym  na  niesegregowane 

(zmieszane)  odpady  komunalne,  bowiem  tylko  wówczas  mają  one  szanse  zostać  poddane 

recyklingowi.  

  W pozostałym zakresie Odwołujący także podtrzymuje dotychczasowe swoje twierdzenia co 

do konieczności wzmocnienia współpracy  Zamawiającego z wykonawcą w celu osiągnięcia 

poziomów.  Oczywiście  –  oznacza  to  więcej  pracy  również  po  stronie  urzędników 

Zamawiającego, jednak jest to niezbędne wobec tak wysoko stawianych przez ustawodawcę 

warunków gospodarowania odpadami komunalnymi przy jednoczesnym braku wprowadzenia 

do  polskiego  porządku  prawnego  rozszerzonej  odpowiedzialności  producenta,  czym 

Rzeczpospolita  Polska  już  narusza  przepisy  unijne  zobowiązujące  kraje  członkowskie  do 

wprowadzenia  takiej  odpowiedzialności  producentów. Tym  samym  nie  można  przerzucać  z 

kolei  kosztów  zagospodarowania  odpadów  –  ponownie  wbrew  treści  kolejnej  dyrektywy 

wskazanej w zarzucie stawianym w odwołaniu – na podmiot, który zajmuje się transportem i 

zagospodarowaniem odpadów.  

Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie i uwzględniając 

dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz 

stanowiska  Stron  złożone  na  piśmie  i  podane  do  protokołu  rozprawy,  zważyła,  co 

następuje. 

W pierwszej kolejności izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, tj. 

istnienie  po  stronie  Odwołującego  interesu  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  możliwość 

poniesienia przez niego szkody z uwagi na kwestionowane czynności Zamawiającego. 

Ponadto izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna przesłanka skutkująca odrzuceniem 

odwołania na podstawie art. 528 ustawy Pzp. 

Rozstrzygnięcie  w  sprawie  wynika  z  uznania  za  uzasadnione  stanowisko  odwołującego 

wskazującego  na  zasadę  ekwiwalentności  świadczeń  stron  stosunku  zobowiązaniowego, 

jakim jest umowa zawarta w wyniku przeprowadzonego przez zamawiającego postępowania 

przetargowego.  

Zasadnie  podnosi  zamawiający,  że  w  celu  wykonania  ciążącym  na  nim  obowiązków 

określonych w ucpg, musi on wyłonić wykonawcę za stosowne wynagrodzenie.  

W  ocenie  izby  jednakże  przewidziany  w  PPU  poziom  kar  umownych,  jakie  mają  obciążać 

wykonawcę, jest nadmierny i nieadekwatny do okoliczności, zwłaszcza, że przewidziano kary 

oparte na zdarzeniach, na które wykonawca w ogóle nie ma wpływu.  Fakt, iż Zamawiający 

złagodził pierwotne postanowienia w tym zakresie, nie zmieniły znacząco tej okoliczności.  

Należy  przypomnieć,  że  odwołujący  podnosi,  iż  nałożony  przez  zamawiającego  obowiązek 

osiągnięcia poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych 

(dalej:  „poziom  recyklingu”)  jest  niemożliwy  do  spełnienia,  co  narusza  wg  niego  zasady 

zachowania  uczciwej  konkurencji,  proporcjonalności,  równego  traktowania  wykonawców  i 

zasadę  współżycia  społecznego,  a  także  uniemożliwia  wykonawcom  prawidłowe 

skalkulowanie ryzyk kontraktowych i prawidłową wycenę oferty. Nie ulega wątpliwości, że ww. 

obowiązek  jest  oparty  na  przepisie  prawa.  W  tym  kontekście  uwzględnienie  w  opisie 

przedmiotu zamówienia wskaźników pochodnych w stosunku do określonych w ustawie nie 

może więc stanowić samo w sobie naruszenia przepisu prawa. 

Izba  zgadza  się  przy  tym  z  odwołującym,  że  wykonawca  odbierający  i  zagospodarowujący 

odpady nie ma wpływu na szereg okoliczności, od których zależny jest ostatecznie osiągnięty 

poziom recyklingu. W szczególności wykonawca nie ma wpływu na rzetelność segregowania 

odpadów przez ich wytwórców, czyli głównie mieszkańców gminy, na obowiązujące przepisy 

prawa, w tym na sposób obliczania masy odpadów poddanych recyklingowi, czy też sposób 

funkcjonowania  w  Polsce  od  2025  r.  systemu  kaucyjnego,  który  z  dużym 

prawdopodobieństwem  pozbawi  wykonawców  dostępu  do  strumienia  odpadów  najbardziej 

nadających się do recyklingu. Nie oznacza to jednak, że wykonawca może zostać zwolniony 

z  obowiązku  osiągnięcia  wymaganych  poziomów  recyklingu,  skoro  poziomy  te  zostały 

określone przez ustawodawcę i stanowią obligatoryjny wymóg dla zamawiającego, który w tym 

stanie rzeczy uprawniony jest do postawienia tożsamych wymogów wykonawcy. 

Zachowanie  adekwatnej  kary  umownej  stanowić  powinno  instrument  służący  do 

wyegzekwowania wykonania umowy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym w 

zakresie tychże poziomów recyklingu.  

W świetle powyższego Izba uznała jednocześnie, że Zamawiający nie naruszył powołanych w 

odwołaniu przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach co do wymagań w 

zakresie poziomów recyklingu.   

W  zakresie  uwzględnionego  zarzutu  izba  wzięła  pod  uwagę  przede  wszystkim  wskazany  

wyżej fakt, że wykonawca nie ma wpływu na jakość segregacji odpadów na terenie gminy, na 

obowiązujące  przepisy, w  tym  te dotyczące metodologii  wyliczenia poziomu  recyklingu i  na 

skutki  planowanego  wprowadzenia  systemu  kaucyjnego.  Wszystkie  te  okoliczności  mają 

wpływ na to, czy realne będzie osiągnięcie w okresie realizacji umowy poziomów recyklingu 

wymaganych  w  ustawie  o  utrzymaniu  czystości  i  porządku  w  gminach  oraz  przez 

zamawiającego. 

W takim stanie rzeczy orzeczono, jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574 oraz art. 575 i 576  

ustawy Pzp, a także w oparciu o rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 

2020  roku  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich 

rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 

2437  ze  zmianami).  Orzeczono  stosownie  do  wyniku  uznając,  że  uwzględniono  w  połowie 

zarzuty odwołania, co znalazło tożsamy skutek w kosztach w postaci obciążenia każdej strony 

połową wpisu tj. kwotą 7 500 zł.  

Przewodniczący ...…………………..