KIO 3277/24 WYROK Warszawa, dnia 04 października 2024 r.

Stan prawny na dzień: 06.12.2024

Sygn. akt: KIO 3277/24 

WYROK

Warszawa, dnia 04 

października 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodnicząca:  

Joanna Stankiewicz-Baraniak  

Protokolant:   

Oskar Oksiński  

po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

w  dniu 

09  września  2024  r.  przez  wykonawcę  ZEC  SERVICE  spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  we  Wrocławiu,  przy  ul.  Łowieckiej  24  (50-220  Wrocław)  w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  PGE  Energia  Ciepła  spółka  akcyjna  z 

siedzibą w Krakowie przy ul. Ciepłowniczej 1 (31-587 Kraków)  

przy  udziale 

uczestnika  po  stronie  zamawiającego  –  wykonawcy  Przedsiębiorstwa 

Remontowo-

Usługowego „MEGA-REM” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą 

w Krakowie 

przy ul. Ciepłowniczej 1 (31-587 Kraków)  

orzeka: 

Uwzględnia odwołanie w części w zakresie zarzutów dotyczących I części zamówienia 

i  nakazuje  zamawiającemu:  unieważnienie czynności  wyboru  najkorzystniejszej  oferty 

w  postępowaniu,  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert,  w  tym  wezwanie 

wykonawcy 

Przedsiębiorstwa  Remontowo-Usługowego  „MEGA-REM”  spółki  z 

ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Krakowie  do  udzielenia  wyjaśnień 

dotyczących sposobu kalkulacji ceny w zakresie I części zamówienia, w tym złożenia 

dowodów;  

W pozostałym zakresie oddala odwołanie; 

Kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  ZEC  SERVICE  spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  we  Wrocławiu  w  części  1/2  oraz  zamawiającego  PGE 

Energia Ciepła spółka akcyjna z siedzibą w Krakowie w części 1/2 i: 


zalicza  na  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego:  kwotę  15 000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę 

ZEC  SERVICE 

spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  we 

Wrocławiu  tytułem  wpisu  od  odwołania  oraz  kwotę  3 600  zł  00  gr  (słownie:  trzy 

tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  zamawiającego  PGE 

Energia  Ciepła  spółka  akcyjna  z  siedzibą  w  Krakowie  poniesione  z  tytułu 

wynagrodzenia pełnomocnika; 

zasądza  od  zamawiającego  PGE  Energia  Ciepła  spółka  akcyjna  z  siedzibą  w 

Krakowie  na  rzecz  wykonawcy  ZEC  SERVICE 

spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością z siedzibą we Wrocławiu kwotę w wysokości 5 7000 zł 00 gr 

(słownie:  pięć  tysięcy  siedemset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  różnicę 

pomiędzy kosztami postępowania odwoławczego poniesionymi dotychczas przez 

ww.  wykonawcę,  a  kosztami  postępowania  za  jakie  odpowiadał  w  świetle  jego 

wyniku. 

Na  orzeczenie 

–  w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  –  przysługuje  skarga  za 

pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby Odwoławczej  do  Sądu Okręgowego  w  Warszawie  – 

Sądu Zamówień Publicznych. 

Przewodnicząca:  ……………………..………… 


Sygn. akt: KIO 3277/24 

U z a s a d n i e n i e 

PGE  Energia  Ciepła  spółka  akcyjna  z  siedzibą  w  Krakowie  (zwana  dalej 

„zamawiającym”),  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego,  pn.  „Serwis  i  remonty  instalacji  i  urządzeń  maszynowni  oraz 

wewnętrznej  sieci  ciepłowniczej  w  PGE  EC  S.A.  Oddział  nr  1  w  Krakowie  -  Usługa 

serwisowa”  -  nr  postępowania  POST/PEC/PEC/UZS/00430/2024)  (zwane  dalej: 

„postępowaniem”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej w dniu 22 maja 2024 r, n

umer publikacji ogłoszenia: 300342-2024. 

Wartość  zamówienia  przekracza  progi  unijne  określone  w  przepisach  wydanych  na 

podstawie  art.  3  ust.  3  ustawy  z dnia  11 

września  2019  r.  –  Prawo  zamówień  publicznych 

(Dz.U. z 2023 r. poz. 1605 z późn. zm.) (dalej zwanej: „Pzp” lub „ustawy Pzp”). 

W  dniu 

09  września  2024  r.  wykonawca  ZEC  SERVICE  spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością z siedzibą we Wrocławiu (zwany dalej: „odwołującym”) wniósł odwołanie 

wobec niezgodnych z przepisami ustawy Pzp czynności oraz zaniechań Zamawiającego. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów: 

a) 

dla I części zamówienia:  

1.  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  bezzasadne  zaniechanie  wezwania  wykonawcy 

Przedsiębiorstwo  Remontowo-Usługowe  MEGA-REM  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w 

Krakowie  (dalej  zwanego:  MEGA-

REM)  do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu lub ich istotnych części składowych; 

2.  art.  224  ust.  2  ustawy  Pzp  poprzez  bezzasadne  zaniechanie  wezwania  wykonawcy 

MEGA-

REM do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia 

ceny,  pomimo  że  cena  całkowita  oferty  jest  niższa  o  co  najmniej  30%  od  wartości 

zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  a  zaistniała 

rozbieżność nie wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;  

i tym samym naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania 

wykonawców wyrażonych w art. 16 ustawy Pzp.  

b) 

dla II części zamówienia:  

1.  art.  224  ust.  6  Pzp  oraz  art.  226  ust.  1  pkt  7  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia 

oferty  wykonawcy  MEGA-

REM,  który  złożył  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie 


uzasadniające podanej w ofercie ceny i tym samym oferta tego wykonawcy zawiera 

rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia; 

art. 226 ust. 1 pkt 7 Pzp poprzez wadliwy wybór oferty wykonawcy MEGA-REM, która 

jako złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 

16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  podlegała  odrzuceniu  w 

odniesieniu do wprowadzenia z

amawiającego w błąd w zakresie spełniania warunku 

udziału w postępowaniu (doświadczenie);  

zarzut ewentualny, o ile w ocenie Izby nie za

jdą podstawy do odrzucenia oferty MEGA-REM 

dla II części zamówienia:  

•  art.  128  ust.  4  ustawy  Pzp  poprzez  bezzasadne  zaniechanie  wezwania  wykonawcy 

MEGA-

REM do złożenia wyjaśnień dotyczących podmiotowych środków dowodowych w 

odniesieniu do wymagania dotyczącego posiadanego doświadczenia;  

•  art.  128  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  bezzasadne  zaniechanie  wezwania  wykonawcy 

MEGA-

REM do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych ze względu na brak 

wykazania spełniania przez tego wykonawcę. 

i tym samym naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania 

wykonawców wyrażonych w art. 16 ustawy Pzp.  

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  zamawiającemu 

unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej przez wykonawcę MEGA-

REM dla obu części zamówienia oraz:  

•  dla  I  części  zamówienia,  nakazanie  zamawiającemu  wezwania  wykonawcy  MEGA- 

REM do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu 

lub ich istotnych części składowych;  

•  dla II części zamówienia, nakazanie odrzucenia oferty wykonawcy MEGA-REM albo 

też, o ile w ocenie Izby nie zajdą podstawy do odrzucenia oferty tego wykonawcy, nakazanie 

wezwania  tego  wykonawcy  do  wyjaśnienia  lub  tez  uzupełniania  dokumentów  dotyczących 

potwierdzenia  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu  dotyczących  posiadanego 

doświadczenia;  

i ponowienie wyboru oferty najkorzystniejszej.  

Ponadto  o

dwołujący wniósł o przeprowadzenie w toku postępowania odwoławczego 

dowodów  z  dokumentów  wskazanych  w  treści  odwołania  i  zasądzenie  od  zamawiającego 

kosztów postępowania odwoławczego, zgodnie z treścią art. 575 ustawy Pzp. 

Odwołujący wyjaśnił, że posiada interes we wniesieniu odwołania, ponieważ posiada 

interes  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez 

z

amawiającego  przepisów  ustawy.  Odwołujący  jest  przedsiębiorcą,  który  złożył  w 


przedmiotowym postępowaniu ofertę. Została ona sklasyfikowana na drugim miejscu dla obu 

części  zamówienia.  Zaniechanie  rzetelnego  badania  oferty  MEGA-REM  pozbawia 

wykonawcę  możliwości  wykonywania  zamówienia.  Tym  samym  odwołujący  posiada 

legitymację do wniesienia odwołania. 

W  uzasadnieniu  dla  zarzutu 

dotyczące  zaniechanie  wezwania  wykonawcy  MEGA-

REM do złożenia wyjaśnień w sprawie wyliczenia ceny dla I części zamówienia (rażąco niska 

cena) 

odwołujący  wskazał,  iż  przedmiotem  zamówienia  jest  świadczenie  specjalistycznych 

usług  w  zakresie  serwisu  i  remontów  instalacji  i  urządzeń  maszynowni  oraz  wewnętrznej 

sieci  ciepłowniczej  zamawiającego.  Dla  I  części  zamówienia  zakres  prac  obejmuje  w 

pierwszej  kolejności:  prace  rusztowaniowe  oraz  prace  izolacyjne,  prace  mechaniczne 

związane z demontażem, naprawą i montażem, prace diagnostyczne związane z badaniami 

nieniszczącymi elementów urządzeń i instalacji po demontażu, prace spawalnicze związane 

z  naprawami, 

wykonywania  remontów  bieżących  i  awaryjnych  na  urządzeniach,  a  także 

przeglądów  i  konserwacji,  bieżących  napraw  (usuwania  usterek),  a  także  dyżurów 

domowych.  

Odwołujący podkreślił, iż zamówienie dotyczy usług wykonywanych w trybie ciągłym. 

Zamawiający  od  wielu  lat  ponawia  przedmiotowe  zamówienie  zlecając  wykonanie  usług 

podmiotom  trzecim. 

Odwołujący  argumentował,  że  zwraca  na  to  uwagę,  gdyż  tym  samym 

wskazuje

,  że  koszty  wykonywania  zamówienia  w  głównej  mierze  dotyczą  kosztów 

pracowniczych.  Ewentualne  dostawy  materiałów  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia 

mają  charakter  drugorzędny.  Tym  samym,  biorąc  pod  uwagę  wzrost  kosztów  pracy  w 

perspektywie  kilku  ostatnich  lat  (co  jest  okolicznością  notoryjną),  obecnie  składane  oferty 

powinny  być  co  do  zasady  wyższe,  a  nie  niższe  niż  w  poprzednich  latach.  Zdaniem 

odwołującego  nie  ma  bowiem  do  czynienia  z  takimi  zmianami  sposobu  wykonania  usług 

(zmiany technologiczne, sprzętowe), które pozwalałyby na istotne obniżenie cen ofert przez 

wykonawców.  

Odwołujący podkreślił  następnie,  że  w  treści  dokumentacji  przetargowej  wykonawcy 

zostali 

obowiązani  do  przedłożenia  m.in.  formularza  cenowego  zawierającego  dla  I  części 

zamówienia skatalogowane 937 prace rozliczane cenami jednostkowymi za:  

• jednostkową ceną ryczałtową (szt.) – 619 pozycji;  

• jednostkową ceną ryczałtową (kpl.) - 299 pozycji  

• prace dotyczące m2 wykonanego świadczenia – 6 pozycji;  

• metrem bieżącym - 11 pozycji;  

• remont z wymianą zużytych konstrukcji do 1000 kg rozliczany za kg – 1 pozycja  

• rozliczanie  roboczogodziną  dla  29.000  godzin  szacunkowo  (pozostałe  czynności)  –  1 

pozycja.  


Odwołujący  podkreślił,  iż  celem  ustalenia przyczyn wystąpienia istotnej różnicy  pomiędzy  z 

jednej strony ceną oferty MEGA-REM, a drugiej strony wartością jego oferty oraz wartością 

zamówienia,  odwołujący  dokonał  badania  cen  jednostkowych  w  ofercie  tego  wykonawcy. 

przyjmując metodologię wskazaną w uzasadnieniu odwołania.

W  pierwszej  kolejności  odwołujący  wybrał  113  pozycji  spośród  wszystkich  937,  dla 

których różnica pomiędzy ceną odwołującego, a MEGA-REM wynosiła ponad 50%. Łączna 

wartość różnicy w cenie obu ofert w zakresie tych pozycji wyniosła 1.261.203,61 zł netto.  

Ponadto, 

odwołujący  wskazał,  iż  zamawiający  w  postępowaniu,  w  zakresie  tych 

wskazanych  113  pozycji, 

ustanowił  wynagrodzenie  o  charakterze  ryczałtowym  (dla  cen 

jednostkowych).  Wykonawca  samodzielnie  określał  wysokość  wynagrodzenia,  w  tym 

szacował czasochłonność poszczególnych świadczeń. W formularzy określono jedynie liczbę 

świadczeń  danego  rodzaju,  które  będą  wykonywane  w  trakcie  realizacji  zamówienia 

(„szacunkowa  ilość  w  okresie  obowiązywania  umowy”).  Dlatego  kluczowe  znaczenie, 

zdaniem  odwołującego  ma  m.in.  określenie  nakładów  roboczogodzin  dla  danego 

świadczenia  (ile  czasu  będzie  dana  czynność  wykonywana).  Wykonawcy  mogą  się  w  tym 

zakresie  różnić.  Niemniej  mniej  jednak  według  odwołującego  wiarogodnym  punktem 

odniesienia 

jest to, że zamówienie jest ponawiane, a zamawiający posługiwał się taką samą 

metodologią  w  poprzednich  przetargach  i  tożsame  świadczenia  były  przez  zamawiającego 

odbierane.  Zatem  punktem  wyjścia  dla  odwołującego  były  nakłady  roboczogodziny 

wynikające  ze  zrealizowanej  przez  niego  umowy  nr  C31Z190053  z  2019  r..  Zamawiający 

dokonał  odbioru  świadczeń  akceptując  przypisane  ilość  roboczogodzin  do  danego 

świadczenia.  Do  tak  ustalonej  ilości  roboczogodzin  odwołujący  przypisał  minimalną  stawkę 

godzinową  obowiązująca  od  01  lipca  2024  r.  (28,10  zł).  Jest  to  najbardziej  korzystna  dla 

MEGA-R

EM stawka i w sposób oczywisty zdaniem odwołującego zaniżająca wartość danej 

pozycji (nie uwzględnia kosztów ogólnozakładowych, kosztów materiałów i urządzeń, marży 

wykonawcy etc.).  

Odwołujący podkreślił, iż tak przeprowadzone porównanie pokazuje jego zdaniem, że 

wszystkie  te 

wskazane pozycje  są poniżej minimalnej  stawki  godzinowej (od  31%  do  91%, 

średnio  54%),  a  cena  dla  tych  pozycji  (przy  przyjętych  założeniach)  została  zaniżona  o 

ponad  1.023.403,27  zł  netto.  Według  odwołującego  wyniki  przez  niego  przedstawione 

jednoznacznie potwierdzają wątpliwości co do realności zaproponowanej ceny oraz ceny te 

są  o  charakterze  nierynkowym,  niepokrywającymi  nawet  kosztów  pracy  na  poziomie 

minimalnego wynagrodzenia.  

Następnie  odwołujący  poddał  analizie  pozycję  937  formularza  cenowego.  Dotyczy 

ona  roboczogodziny  za  29.000  godzin  opisanych  jako  stawka  przerobowa  za  prace 

obiektowe  (zawiera  także  pracę  sprzętu  i  materiałów  eksploatacyjnych).  Jest  to  znacząca 

pozycja kosztorysowa (dla 

odwołującego około 16% ceny oferty, dla MEGA-REM około 10% 


ceny oferty). 

Odwołujący zwrócił uwagę na dane, które wskazał w poniżej tabeli, opierając po 

części swoje wyliczenia na informacjach ze stron internatowych, których adresy internetowe 

odwołujący przywołał w odwołaniu: 

Odwołujący  wskazał  ponadto,  iż  stawka  dotyczy  pracy  wyspecjalizowanych 

pracowników posiadających wiedzę, doświadczenie oraz uprawnienia do wykonywania prac 

naprawczych  i  konserwacyjnych  na  infrastrukturze  energetycznej.  Dlatego  właściwym 

punktem  odniesienia

,  według  odwołującego  nie  są  wynagrodzenia  minimalne  (i  tak 

świadczące  na  niekorzyść  wykonawcy),  a  wynagrodzenia  pracowników  o  tożsamym 

kwalifikacjach (stawka powyżej ceny zaproponowanej przez MEGA-REM, nie uwzględniając 

nawet  kosztów  materiałów  i  sprzętu,  kosztów  ogólnozakładowych,  a  także  marży 

wykonawcy). 

Odwołujący  następnie  wskazał,  iż  zgodnie  z  treścią  art.  224  ust.  1  Pzp,  jeżeli 

zaoferowana cena lub jej  istotne  części  składowe,  wydają  się rażąco  niskie w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania 


przedmiotu  zamówienia,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów. W treści art. 224 ust. 2 pkt 1 dodano, że w przypadku gdy cena całkowita oferty 

jest  niższa  o  co  najmniej  30%  od  wartości  zamówienia  brutto,  zamawiający  wzywa  do 

wyjaśnień.  W  ocenie  odwołującego  zostały  spełnione  obie  przesłanki.  Cena  oferty  MEGA-

REM  jest  obecnie  nie  tylko  poniżej  poziomu  rynkowego  wykonania  świadczenia,  ale  nawet 

dla  wielu  pozycji  poniżej  wartości  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę.  Zamawiający 

powinien był nabrać wątpliwości w odniesieniu do ceny niższej od jego szacunków o około 

40%  oraz  niższej  od  oferty  drugiego  wykonawcy  o  około  25%.  Następnie  odwołujący 

podkreślił,  że  w  postępowaniu  odwoławczym  to  na  odwołującym  spoczywa  obowiązek 

uprawdopodobnienia  naruszenia  przepisów  ustawy,  a  powyższe  zdaniem  odwołującego  

argumenty, 

uprawdopodobniają  wystąpienie  ceny  rażąco  niskiej.  Tym  bardziej,  że  według 

odwołującego  rynek,  na  którym  działają  odwołujący  i  MEGA-REM  jest  o  niskim  stopniu 

konkurencyjności,  a  brak  zleceń  dla  odwołującego  oznaczać  może  likwidację tego  obszaru 

aktywności  gospodarczej  dla odwołującego.  Spowodować to może  powstanie monopolu  na 

rynku tych specjalistycznych usług. Stąd też ze szczególną wnikliwością winien zamawiający 

ustalać, czy nie ma do czynienia z cenami dumpingowymi.  

W ocenie 

odwołującego zamawiający winien był nabrać wątpliwości co do możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach 

zamówienia  oraz  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów  (minimalne  stawka  godzinowa). 

Zaniechanie  wezwania  MEGA-

REM  do  złożenia  wyjaśnień  w  sprawie  wysokości 

zaoferowanej ceny naruszało zasadę uczciwej konkurencji.  

W uzasadnieniu dla zarzutów dotyczących II części zamówienia odwołujący wskazał, 

iż,  postawił  zarzut  zaniechania  odrzucenia  oferty  wykonawcy  MEGA-REM,  który  złożył 

wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniające  podanej  w  ofercie  ceny,  a  tym  samym 

oferta  tego  wykonawcy,  zdaniem 

odwołującego  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia.  Punktem  wyjścia  dla  stawianego  przez  odwołującego  zarzutu  jest 

analiza  porównawcza  pozycji  formularza  ofertowego.  Formularz  ten  zawierał  39  pozycji. 

Odwołujący  zastosował  metodologię  wskazaną  w  uzasadnieniu  odwołania.  W  pierwszej 

kolejności  odwołujący  porównał  ceny  jednostkowe  w  ofercie  MEGA-REM  z  cenami 

jednostkowymi  oferty  o

dwołującego.  Odwołujący  podkreślił,  iż  różnice  sięgają  od  33%  do 

100%  (w  niektórych  przypadkach  cena  MEGA-REM  jest  wyższa).  Niemniej  średnio  ceny 

MEGA-

REM  są  niższe  o  około  52%  od  cen  jednostkowych  odwołującego.  Łączna  wartość 

różnicy w cenie obu ofert wyniosła 894.799,25 zł netto. Ponadto odwołujący zwrócił uwagę 

na to, iż zamawiający w postępowaniu ustanowił wynagrodzenie o charakterze ryczałtowym 

(dla  cen  jednostkowych) 

i  ponowił  w  tym  zakresie  argumentację  przestawioną  dla  I  części 

zmówienia.  


Następnie  odwołujący  wskazał,    iż  w  pozycji  39  wykonawcy  byli  obowiązani  do  wskazania 

stawki  przerobowej  za  prace  obiektowe  (zawierającej  pracę  sprzętu  i  materiałów 

eksploatacyjnych).  Zamawiający  przypisał  do  tej  pozycji  liczbę  szacunkową  1.700  godzin 

pracy.  Odwołujący  zaoferował  stawkę  godzinową  55  zł  netto,  a  MEGA-REM  zaoferował 

stawkę w wysokości 30 zł netto. Raz jeszcze odwołujący odniósł się do stawek minimalnych 

oraz stawki godzinowej specjalistów w branży energetycznej:  

Odwołujący ponownie przywołał źródła ze stron internetowych na jakich opierał swoje 

wyliczenia  i 

wskazał  na  stawkę  dotyczącą  pracy  wyspecjalizowanych  pracowników 

posiadających  wiedzę,  doświadczenie  w  pracach  na  infrastrukturze  energetycznej.  Dlatego 

właściwym  punktem  odniesienie  nie  są  wynagrodzenia  minimalne  (i  tak  świadczące  na 

niekorzyść wykonawcy), a wynagrodzenia pracowników o tożsamym kwalifikacjach (stawka 


powyżej  ceny  zaproponowanej  przez  MEGA-REM,  nie  uwzględniając  nawet  kosztów 

materiałów i sprzętu, kosztów ogólnozakładowych, a także marży wykonawcy). Tym samym 

w ocenie odwołującego zaoferowana cena jest rażąco niska. 

W dalszej kolejności odwołujący podkreślił, iż MEGA-REM w piśmie z dnia 5 sierpnia 

2024  r. 

dotyczącym  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  bardzo  ogólnikowo  wyjaśnił  wysokość 

zaoferowanej ceny. Po pierwsze jak zauważył odwołujący całość wyjaśnień ograniczyła się 

do  1  strony  (część  wstępna  pisma  oraz  zakończenie  dotyczyły  zagadnień  formalnych). 

Wykonawca załączył jeden dowód zewnętrzny, w postaci oferty podwykonawczej.  

Następnie odwołujący wskazał, iż MEGA-REM powołał się na swoje doświadczenie w 

wykonywaniu  prac  będących  przedmiotem  zamówienia,  wyjątkowo  wykwalifikowane  kadry 

(„pracownicy  Wykonawcy  posiadają  doświadczenie  i  doskonałą  znajomość  urządzeń  i 

instalacji  energetycznych”)  oraz  na  utworzenie oddziału  w  Skawinie  w  związku  z  realizacją 

tam  umowy  serwisowej  co  pozwoliło  na  zmniejszenie  kosztów  zarządu  oddziału 

krakowskiego. Brak jednak w tym zakresie jakichkolwiek wyliczeń, jak konkretnie powyższe 

okoliczności  przełożyły  się  na  obniżenie  ceny.  Jakie  konkretnie  oszczędności  wykonawca 

poczynił.  Odwołujący  przywołał  jedno  z  orzeczeń  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  gdzie  jego 

zdaniem  w 

podobnych  okolicznościach  Izba  stwierdziła,  że:  „przystępujący  nie  wskazał,  w 

jaki sposób wskazane okoliczności wpływają na jego cenę, tzn. w szczególności – o ile dana 

okoliczność jest w stanie obniżyć cenę oferty. Przystępujący nie udzielił w istocie odpowiedzi 

na pytania zadane mu przez zamawiającego, który prosił między innymi o wskazanie, w jaki 

sposób  dokonano  kalkulacji  ceny  oraz  w  jaki  sposób  podane  okoliczności  wpływają  na 

obniżenie  ceny  oferty”.  MEGA-REM  powołał  się  na  ofertę  podwykonawcy  stanowiącą  88% 

część  wartości  oferty.  Tyle  że  zdaniem  odwołującego,  ten  fakt  nie  zwalnia  wykonawcy  z 

udowodnienia, 

że zaoferowana cena, w tym oferta podwykonawcy, ma charakter rynkowy. W 

alternatywie  przedstawienie jakiejkolwiek oferty  podwykonawczej  (tym  bardziej na niemalże 

cały  przedmiot  zamówienia)  w  praktyce  zwalniałoby  wykonawców  z  wyjaśnienia charakteru 

ceny. 

Odwołujący wskazał, iż w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 17 lutego 2021 r. 

sygn.  akt  KIO  263/21: 

Nie  wiadomo  również,  jakie  przełożenie  na  poziom  wyceny  mają 

przedstawione oferty podwykonawców. Z dowodów załączonych do wyjaśnień nie wynika też 

poziom  upustów,  jakimi  wykonawca  dysponuje,  są  to  więc  dowody  bezwartościowe  dla 

badania realności ceny”. 

W dalszej 

kolejności odwołujący przywołał treść pisma złożonego przez MEGA-REM 

dotycz

ącego złożenia wyjaśnień z zakresu rażąco niskiej ceny i wskazał, iż wykonawca tam 

oświadczył: że zastosowana przez Wykonawcę stawka netto (bez VAT) z narzutami wynosi 

35  zł  oraz  28,5  zł  dla  prac  obiektowych.  Jest  ona  zgodna  z  Rozporządzeniem  Rady 

Ministrów z dnia 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za 

pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r. (Dz.U. 2023 poz. 1893) – na 


dzień składania ofert stawka godzinowa brutto wynosi 27,70 zł, a minimalne wynagrodzenie 

miesięczne brutto  4242 zł”.  Tyle że  wymagany  termin  realizacji  zamówienia to  48  miesięcy 

od daty wejścia w życie umowy. Zgodnie z treścią rozporządzenia z dnia 14 września 2023 

roku 

w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej 

stawki  godzinowej  w  2024  r.,  minimalna  stawka  godzinowa  od  dnia  1  lipca  2024  roku  to 

28,10  zł.  Zatem  już  w  dacie  składania  ofert  było  oczywistym  że  stawka  godzinowa  będzie 

wyższa i w praktyce pokrywa się ze stawką przyjętą przez wykonawcę dla prac obiektowych. 

Ze  względu  na  specyfikę  przedmiotu  zamówienia  (specjalistyczne  wsparcie  w  obszarze 

energetyki)  nie  jest  możliwe  zastosowanie  takiej  stawki  do  planowanych  świadczeń.  Na 

poparcie  swoich  twierdzeń  odwołujący  przywołał  wyroki  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  jego 

zdaniem wydane 

w podobnych okolicznościach tj. wyrok KIO z dnia 22 lutego 2024 r. sygn. 

akt KIO 

334/24 i wyrok KIO z dnia 23 października 2019 r. sygn. akt KIO 2039/19. 

Odwołujący  wskazał  następnie,  iż  wykonawca  MEGA-REM  przedstawił 

uszczegółowioną  kalkulację.  Tyle  że  samo  rozbicie  ceny  łącznej  na  ceny  jednostkowe  nie 

przesądza jeszcze o rynkowym charakterze oferty. W zasadzie całość dodatkowej kalkulacji 

sprowadza  się  do  wyodrębnienia  pozycji  zysk  i  wskazania  w  jaki  zakresie  będzie  MEGA-

REM korzystał z podwykonawcy.  

W  podsumowaniu  odwołujący  podkreślił,  iż  jego  zdaniem  mamy  do  czynienia  z 

ogólnikowymi wyjaśnieniami, które nie obalają domniemania wystąpienia rażąco niskiej ceny. 

Wykonawca  nie  sprostał  wykazaniu  i  udowodnieniu,  że  oferowana  przez  niego  cena  ma 

charakter  rynkowy. 

Dlatego też odwołujący stoi na stanowisku iż oferta wykonawcy MEGA-

REM podlega odrzuceniu, gdyż wykonawca złożył wyjaśnienia nie uzasadniające podanej w 

ofercie ceny i tym samym oferta tego wykonawcy zawiera rażąco niską cenę w stosunku do 

przedmiotu zamówienia.  

Dla  uzasadnienia  ostatniego  zarzutu 

dotyczące  braku  wykazania  spełniania 

warunków  udziału  w  postępowaniu  (doświadczanie)  przez  MEGA-REM  odwołujący  zwrócił 

uwagę  na  to,  iż  zgodnie  z  treścią  punktu  15.6.4.2  SWZ  dla II  części  zamówienia  mogli  się 

ubiegać wykonawcy, którzy w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania 

ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, należycie wykonali 

co  najmniej  1  (jedną)  usługę  polegającą  na  przeprowadzeniu  badań  wiroprądowych 

skraplaczy i wymienników ciepłowniczych.  

Wykonawca  MEGA-

REM  przedstawił  zamawiającemu  wykaz  usług,  z  którego  jak 

twierdzi  odwołujący,  w  żaden  sposób  nie  wynika,  żeby  wymagane  doświadczenie  zdobył 

(żadna  ze  wskazywanych  prac  nie  obejmowała  wprost  przeprowadzenia  badań 

wiroprądowych  skraplaczy  i  wymienników  ciepłowniczych).  Odwołujący  podkreślił,  że 

odbiorcą  składanych  dokumentów  i  oświadczeń  jest  nie  tylko  zamawiający,  ale  także  inni 


uczestnicy postępowania przetargowego (mający prawo do kontroli prawidłowości czynności 

Zamawiającego).  Wykonawca  powinien  jednoznacznie  wskazać,  która  z  opisanych  przez 

niego  realizacji  dotyczyła  doświadczenia  wymaganego  dla  spełnienia  warunku  udziału  w 

postępowaniu  w  zakresie  II  części  zamówienia  (nawet  jeśli  odbiorcą  tych  usług  był 

z

amawiający).  

Według  odwołującego  zgodnie  z  posiadaną  przez  niego  wiedzą  MEGA-REM  nie 

prowadzi 

działalności  w  zakresie  badań  wiroprądowych  skraplaczy  i  wymienników 

ciepłowniczych.  Nie  posiada  własnych  zasobów  osobowych,  stosownych  uprawnień  oraz 

własnych  urządzeń.  W  tym  zakresie  posługuje  się  tylko  i  wyłączenie  zasobami  podmiotów 

trzecich  (podwykonawstwo).  Wskazuje  na  to  pośrednio  także  treść  JEDZ  złożonego  w 

niniejszym przetargu, w którego treści zamieszczono następującą deklarację:  

 
Na poparcie swój argumentacji odwołujący w uzasadnieniu odwołania powołał się ponownie 

na  orzecznictwo 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  wymieniając  m.in.  wyrok  KIO  z  dnia  z  dnia  6 

lutego 2020 r. sygn. akt KIO 126/20, czy wyrok KIO z dnia 11 kwietnia 2018 r. sygn. akt KIO 

Z całą pewnością jest tak, jak podkreślił odwołujący, że badanie realności zdobytego 

doświadczenia wymaga indywidualnego podejścia. W tym przypadku zdaniem odwołującego 

mamy  do  czynienia  z  całkowicie  samodzielną  częścią  zamówienia  (badania  wiroprądowe 

skraplaczy  i  wymienników  ciepłowniczych),  dla  której  wymagane  są  specjalistyczne 

uprawnienia oraz unikalny sprzęt i doświadczenie. Z samego faktu zlecenia podwykonawcy 

wykonania  takiego  świadczenia  wykonawca  nie  nabiera  doświadczenia  (nie  może  z 

powodów  formalnych  uczestniczyć  w  wykonaniu  świadczenia  nie mając uprawnionych kadr 

oraz sprzętu). 

Następnie  odwołujący  podkreślił,  iż  na  rynku  właściwym  dla  działalności 

o

dwołującego  oraz  MEGA-REM  standardem  jest  wykonywanie  części  zamówienia  przez 

specjalistyczne  przedsiębiorstwa.  Odwołujący  przywołał  w  tym  miejscu orzeczenie,  wydane 

w jego sprawie, gdzie Izba nie zgodziła się na posługiwanie się przez niego doświadczeniem 

w zakresie zdalnych odczytów ciepłomierzy. Odwołujący podkreślił, iż mamy do czynienia z 

wąskimi specjalizacjami w ramach wykonywania usług dla przedsiębiorstw energetycznych i 


brak  jest  podstaw 

–  także  w  zakresie  badań  wiroprądowych  –  domniemywania,  że 

doświadczenie podwykonawcy może „przechodzić” na zlecającego mu pracę wykonawcę.  

Biorąc pod uwagę powyższe, według odwołującego MEGA-REM nie miał podstaw do 

wskazywania na samodzielne spełnianie warunku udziału w postępowaniu. Tym bardziej, że 

zgodnie  z  treścią  JEDZ  oraz  treścią  wyjaśnień  ceny  (oferta  nr  CZ/ECT/58/24 

przedsiębiorstwa  Conco  East  Sp.  z  o.o.)  powyższe  świadczenia  także  w  tym  przypadku 

będzie  wykonywał  podmiot  trzeci.  Odwołujący  zwrócił  uwagę  na  to,  że  zamawiający  w 

niniejszym  postępowaniu  nie  zastosował  przesłanek  wyłączenia  zawartych  treści  art.  109 

ust.  8  i  10  Pzp  (wprowadzenie  w  błąd).  Niemniej  brak  zastosowania  tych  przesłanek  nie 

oznacza, że w  przypadku przedstawienia nieprawdziwych informacji  na  temat  posiadanego 

doświadczenia oferta nie podlega odrzuceniu. Jak słusznie podkreśla się w orzecznictwie, w 

takim  przypadku  zasadnym  jest  odrzucenie  oferty,  jako  złożonej  w  warunkach  czynu 

nieuczciwej  konkurencji

.  Na  poparcie  swojej  argumentacji  odwołujący  przywołał  dla 

przykładu wyroki Krajowej Izby Odwoławczej tj. wyrok KIO z dnia 21 stycznia 2022 r. sygn. 

akt KIO 5/22. 

Odwołujący  następnie  przywołał  treść  art.  3  ust.  1  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji,  zgodnie  z  którym  czynem  nieuczciwej  konkurencji  jest  działanie  sprzeczne  z 

prawem  lub  dobrymi  obyczajami,  jeżeli  zagraża  lub  narusza  interes  innego  przedsiębiorcy 

lub  klienta.  Z  całą  pewnością  powoływanie  się  na  doświadczenie,  którego  się  nie  posiada, 

aby w ten sposób uzyskać zamówienie, jest zarówno niezgodne z dobrymi obyczajami, jak i 

narusza 

interes  innych  przedsiębiorców,  którzy  biorą  udział  w  przetargu.  Godzi  także  w 

interes  klienta,  którym  jest  zamawiający,  gdyż  wbrew  jego  woli  dochodzi  do  udzielania 

zamówienia  wykonawcy,  który  nie  posiada  doświadczenia  potwierdzającego  zdolność  do 

należytego  wykonania  zamówienia.  Ma  to  szczególne  znaczenie  w  przypadku  zamówienia 

na  tak  wrażliwym  rynku,  jak  usługi  w  branży  energetycznej  dotyczące  bezpieczeństwa 

użytkowania infrastruktury.  

Na  koniec  odwołujący  przedstawił  argumentację  dla  zarzutów  ewentualnych 

wskazując  zaniechanie  wezwania  do  wyjaśnień  oraz  uzupełnień  podmiotowych  środków 

dowodowych dotyczących posiadanego przez tego wykonawcę doświadczenia. Raz jeszcze 

należy podkreślić, nie wiadomo jakie prace wskazywane w wykazie usług mają potwierdzać 

spełnianie  tego  warunku.  Ponadto  wykonawca  MEGA-REM  nie  posiada  wymaganego 

doświadczenia.  Zgodnie  z  treścią  art.  128  ust.  1  Pzp  jeżeli  wykonawca  nie  złożył 

podmiotowych  środków  dowodowych  lub  są  one  niekompletne  lub  zawierają  błędy, 

zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia 

w wyznaczonym terminie, chyba że oferta wykonawcy podlega odrzuceniu bez względu na 

ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie. Dlatego też odwołujący w tym zakresie wniósł o 

nakazanie  uzupełnienia  wykazu  ze  względu  na  wskazywane  przez  niego  okoliczności 


dotyczące  brak  wykazania  spełniania  warunku  udziału  lub  też  do  uprzedniego  wezwania 

wykonawcy do złożenia wyjaśnień.  

W  ramach  przedmiotowego  postępowania  odwoławczego  przystąpienie  po  stronie 

zamawiającego  zgłosił  wykonawca  Przedsiębiorstwo  Remontowo-Usługowe  „MEGA-REM” 

spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Krakowie  (zwany  dalej: 

„przystępującym”). 

W  dniu 

25  września  2024  r.  zamawiający  złożył  do  akt  sprawy  odpowiedź  na 

odwołanie  w  ramach,  której  wniósł  o  oddalenie  odwołania  w  całości.  W  odpowiedzi  na 

odwołanie zamawiający przedstawił uzasadnienie dla powyżej wskazanego wniosku. 

Tego  samego  dnia  tj. 

25  września  2024  r.  również  przystępujący  złożył  pismo 

procesowe

,  w  którym  wniósł  o  oddalenie  odwołania,  przedstawiając  argumentację  na 

poparcie swojego wniosku. 

W dniu 30 września 2024 r. odwołujący złożył pisma procesowe, w których odniósł się 

do  stanowiska 

zamawiającego  zawartego  w  odpowiedzi  na  odwołanie  i  stanowiska 

przystępującego zawartego w piśmie procesowym przystępującego.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza  po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  Stron  i 

Uczestnika postępowania odwoławczego, uwzględniając dokumentację postępowania 

o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i 

stanowiska  Stron  oraz  Uczestnika  postępowania  wyrażone  w  odwołaniu,  odpowiedzi 

na  odwołanie  oraz  pismach  procesowych,  a  także  wyrażone  ustnie  na  rozprawie  i 

odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła, co następuje: 

Izba  stwierdziła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  ustawowych 

skutkujących  odrzuceniem  odwołania,  wynikających  z  art.  528  ustawy  Pzp.  i  skierowała 

odwołanie na rozprawę. 

Przystępując  do  rozpoznania  odwołania,  Izba  stwierdziła  spełnienie  przesłanek  art. 

505 ust.  1  ustawy  Pzp,  tj.  istnienie  po  stronie  o

dwołującego  interesu  w  uzyskaniu 

zamówienia  oraz  możliwości  poniesienia  przez  niego  szkody  w  wyniku  naruszenia  przez 

z

amawiającego wskazanych w odwołaniu przepisów ustawy Pzp. 

Izba  postanowiła  dopuścić  do  udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  po  stronie 

zamawiającego wykonawcę Przedsiębiorstwo Remontowo-Usługowe „MEGA-REM” spółka z 

ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Krakowie,  wobec  spełnienia  przesłanek 

określonych  w  art.  525  Pzp.  W  związku  z  tym  ww.  wykonawca  stał  się  uczestnikiem 

postępowania odwoławczego. 


Izba  postanowiła  dopuścić  dowody  z:  dokumentacji  postępowania,  odwołania  wraz 

załącznikami,  odpowiedzi  na  odwołanie,  pisma  procesowego  złożonego  przez 

przystępującego wraz z załącznikami oraz pism procesowych złożonych przez odwołującego 

wraz z załącznikami. 

Izba ustaliła co następuje: 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn. 

„Serwis  i  remonty  instalacji  i  urządzeń maszynowni  oraz  wewnętrznej  sieci  ciepłowniczej  w 

PGE EC S.A. Oddział nr 1 w Krakowie - Usługa serwisowa” z podziałem na dwie części. 

Zamawiający  w  pkt  15.6.4.2  Rozdziału  15  SWZ  wskazał,  iż  zamawiający  uzna,  że 

w

ykonawca  spełnia  warunek  udziału  w  postępowaniu  w zakresie  zdolności  technicznej  lub 

zawodowej, jeżeli wykonawca wykaże, że dla części II: „w okresie ostatnich trzech lat przed 

upływem  terminu  składania  Ofert,  a  jeżeli  okres  prowadzenia  działalności  jest  krótszy  –  w 

tym okresie, należycie wykonał co najmniej 1 (jedną) usługę polegającą na przeprowadzeniu 

badań wiroprądowych skraplaczy i wymienników ciepłowniczych.”  

Wartość  szacunkowa  zamówienia  została  określona  na  kwotę  15 414 378,10  zł  netto 

18  959  685,06  zł  brutto)  dla  części  I  oraz  kwotę  1  999  436,18  zł  netto  (2  459  306,  50  zł 

brutto)  dla  części  II.  Zgodnie  z protokołem  postępowania  wartość  zamówienia  została 

ustalona  w  dniu  11  kwietnia  2024  r.  na  podstawie  danych  historycznych,  tj.  cen  oferty 

najkorzystniejszej złożonej w postępowaniu nr POST/PEC/PEC/UZS/00094/2021 pn. „Serwis 

i remonty instalacji i urządzeń maszynowni oraz wewnętrznej sieci ciepłowniczej w PGE EC 

S.A.  Oddział  nr  1  w  Krakowie”  -  Usługa  serwisowa”  dla  obu  części  -  z  uwzględnieniem 

wskaźnika inflacji z lat 2022 – 2024 zwiększającego ceny jednakowe o 30%.  

W  postępowaniu  wpłynęły  dwie  oferty:  1)  odwołującego  –  cześć  I:  14 984 624,  32  zł 

brutto,  część  II:  2 133 172,  09  zł  brutto  i  2)  przystępującego  –  część  I:  11 387 049,  72  zł 

brutto, część II: 1 032 569, 01 zł brutto. 

Zamawiający  pismem  z  dnia  29  lipca  2024  r.  wezwał  przystępującego  na  podstawie 

art.  224  ust.  2  pkt  1  Pzp  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  zaoferowanej  ceny  realizacji 

zamówienia w zakresie części II. Zamawiający wskazał, iż „podana przez Wykonawcę cena 

realizacji  zamówienia,  może  wydawać  się  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  i  budzić  wątpliwości,  co  do  możliwości  należytego  wykonania  przedmiotu 

zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez  Zamawiającego  w  dokumentach 

zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów. 


W  związku  z  powyższym,  zgodnie  z  art.  224  ust.  1  i  nast.  Ustawy  PZP,  Wykonawca  jest 

zobowiązany  do  złożenia  wyjaśnień  i  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny  realizacji 

Zamówienia w tym w szczególności w zakresie:  

1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług;  

2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług;  

3) oryginalności dostaw, usług oferowanych przez wykonawcę;  

4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę  (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564) 

lub  przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie;  

5)  zgodności  z  prawem  w  rozumieniu  przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach  dotyczących 

pomocy publicznej;  

6)  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;  

7)  wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy.  

Zamawiający informuje, iż zgodnie z art. 224 ust. 5 Ustawy PZP, obowiązek wykazania, że 

oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na Wykonawcy. Złożone przez Wykonawcę 

wyjaśnienia  nie  mogą  mieć  charakteru  ogólnego,  a  w  ramach  składanych  wyjaśnień 

Wykonawca  powinien  przedkładać  dowody,  które  w  jego  ocenie  uzasadniają  przyjętą 

wycenę  przedmiotu  zamówienia.  Celem  składanych  wyjaśnień  jest  bowiem  przekonanie 

Zamawiającego i przedstawienie dokumentów, informacji prowadzących do stwierdzenia, że 

podejrzenie  dotyczące  rażąco  niskiej  oferty  jest  nieuzasadnione.  Z  wyjaśnień 

przedstawionych  przez  Wykonawcę  jednoznacznie  powinno  wynikać,  iż  za  cenę  ofertową 

określoną  dla  zamówienia  jest  on  w  stanie  zrealizować  przedmiot  zamówienia  zgodnie  z 

wymaganiami i warunkami określonymi przez Zamawiającego w dokumentach zamówienia, 

a także potwierdzić racjonalność i rynkowość wyceny swojej oferty.  

Wyjaśnienia dotyczące ceny oferty, w których podane są jedynie ogólne stwierdzenia, 

niepoparte  konkretnymi  kwotami  i  wyliczeniami  żądanymi  przez  Zamawiającego,  mogą  co 

najwyżej uzupełniać konkretne i szczegółowe analizy i wyliczenia, jednak nie mogą stanowić 

wyjaśnień samych w sobie. Złożenie wyjaśnień, o których mowa w art. 224 Ustawy PZP, nie 

powinno sprowadzać się jedynie do przedstawienia Zamawiającemu pisma zatytułowanego 

„Wyjaśnienia”, ale do przedstawienia merytorycznych informacji w przedmiotowym zakresie, 

które pozwolą na dokonanie przez Zamawiającego oceny poziomu i realności zaoferowanej 

ceny  globalnej,  w  tym  poprzez  weryfikację  cen  jednostkowych  i  kosztów  wykonania 


zamówienia występujących po stronie Wykonawcy.” 

W dniu 05 sierpnia 2024 r. przystępujący złożył wyjaśnienia w odpowiedzi na wezwanie 

z  dnia  29  lipca  2024  r.  Do  wyjaśnień  przystępujący  załączył  szczegółową  kalkulację  ceny 

ofertowej 

opierając  się  na  poszczególnych  pozycjach  z  formularza  ofertowego  i  ofertę 

podwykonawcy. 

Zamawiający  w  dniu  29  sierpnia  2024  r.  zawiadomił  wykonawców  o  wyborze  oferty 

najkorzystniejszej, za którą w części I i części II zamówienia uznał ofertę przystępującego.  

Izba zważyła co następuje. 

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska stron 

i  uczestnik

ów  postępowania  odwoławczego  Izba  uznała,  że  odwołanie  częściowo 

zasługiwało na uwzględnienie.  

Izba za zasadny uznała zarzut naruszenia art. 224 ust. 2 w zakresie pkt 1 ustawy Pzp 

poprzez  bezzasadne  zaniechanie  wezwania 

przystępującego  do  złożenia wyjaśnień,  w tym 

złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny, pomimo że cena całkowita oferty jest niższa 

o  co  najmniej  30%  od  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i 

usług,  a  zaistniała  rozbieżność  nie  wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie  wymagają 

wyjaśnienia (zarzut drugi).  

Zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp j

eżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie 

wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych 

przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w 

zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. Zgodnie z art. 224 

ust.  2  pkt  1  ustawy  Pzp  w 

przypadku  gdy  cena  całkowita  oferty  złożonej  w  terminie  jest 

niższa  o  co  najmniej  30%  od  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od 

towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 

10,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że 

rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia.  

W stosunku do oferty p

rzystępującego zaistniał pierwszy przypadek opisany w art. 224 

ust.  2  pkt  1  ustawy  Pzp,  obligujący  zamawiającego  do  wezwania  przystępującego  do 

złożenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów,  w  zakresie  wyliczenia  ceny,  co  stanowi 

okoliczność bezsporną. 


Problem  w  tym  zakresie  tak  naprawdę  sprowadzał  się  do  tego  czy  rozbieżność 

pomiędzy  ceną  oferty  przystępującego,  a  wartością  szacunkową  zamówienia  w  części  I 

zamówienia wynikała z okoliczności oczywistych. Ciężar dowodu w tym zakresie – zgodnie z 

ogólną  zasadą  rozkładu  ciężaru  dowodu  wynikająca  z  art.  534  ust.  1  ustawy  Pzp  – 

spoczywał  na  zamawiającym,  ponieważ  to  zamawiający  powoływał  się  na  zaistnienie 

oczywistych  okoliczności  i  wywodził  z  tego  faktu  skutki  prawne  w  postaci  możliwości 

odstąpienia  od  przewidzianej  ustawą  procedury  wyjaśnienia  ceny.  Ciężar  ten  odpowiednio 

przekładał  się  również  i  na  przystępującego,  który  zgłosił  swój  udział  w  postępowaniu 

odwoławczym po stronie zamawiającego.  

Izba wskazuje, iż na gruncie art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp wezwanie wykonawcy do 

wyjaśnień w przypadku, gdy cena oferty jest niższa niż wskaźniki określone w tym przepisie   

jest zasadą, ale i obowiązkiem zamawiającego. Możliwość odstąpienia od takiego wezwania 

jako  wyjątek  od  tej  zasady  nie  może  być  traktowana  jako  wykładnia  rozszerzająca. 

Rozbieżność  pomiędzy  ceną  oferty,  a  wartością  szacunkową  zamówienia  lub  średnią 

arytmetyczną  złożonych ofert musi  wynikać z  okoliczności  oczywistych, czyli  z  okoliczności 

nie budzących wątpliwości, a więc widocznych na pierwszy rzut oka. (por. wyrok KIO z dnia 

25 kwietnia 2023 r. sygn. akt KIO 1006/23). 

Zamawiający w swojej argumentacji zawartej w odpowiedzi na odwołanie wskazał, że 

wartość szacunkowa dla części I zamówienia została  przez niego przeszacowana i błędnie 

podniesiona do  wartości  budżetu  przeznaczonego na  realizację zamówienia,  a tym  samym 

zdaniem  zamawiającego  rozbieżność  wartości  oferty  przystępującego  dla  części  I 

zamówienia  w  stosunku  do  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od 

towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  wynika  z  okoliczności 

oczywistej,  która  nie  wymaga  wyjaśnienia  tj.  błędnego  ustalenia  przez  zamawiającego 

wartości  zamówienia przed  wszczęciem  postępowania.  Izba  podziela pogląd  prezentowany 

przez 

zamawiającego, że przeszacowanie przez zamawiającego wartości zamówienia przed 

wszczęciem postępowania może stanowić okoliczność oczywistą, o której mowa art. 224 ust. 

2  ustawy  Pzp  m.in. 

wartość  szacunkowa  powiększona  o  podatek  VAT  jest  wyraźnie 

zawyżona w stosunku do cen złożonych ofert, wskutek czego oferty te okazują się mieć ceny 

niższe    o  co  najmniej  30%  od  tejże  wartości.  Jednakże  należy  mieć  na  uwadze,  że  każda 

takie  zdarzenie 

nie  może  być  stosowana  automatycznie,  tj.  nie  w  każdym  przypadku,  gdy 

taka  sytuacja 

ma  miejsce  w  postępowaniu,  zamawiający  jest  tym  samym  zwolniony  z 

obowiązku  badania  rażąco  niskiej  ceny.  Każdy  przypadek  musi  być  analizowany 

indywidualnie, tak by można było stwierdzić, że w danym postępowaniu rozbieżność między 

ceną danej oferty, a wartością zamówienia powiększoną VAT lub średnią arytmetyczną cen 


wszystkich  złożonych  ofert,  rzeczywiście  wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie 

wymagają wyjaśnienia. 

Jak  wskazuje  się  w  orzecznictwie   rozbieżności  muszą  wynikać  z  okoliczności,  które 

nie  wymagają  wyjaśnień.  Takie  stwierdzenie  można  odnosić  jedynie  do  zdarzeń  i  faktów 

dostrzeganych natychmiast, bez konieczności dokonywania analizy podobnych sytuacji (por. 

m.in. wyrok KIO z dnia 28 kwietnia 2022 r., sygn. akt KIO 983/23). 

Podkreślenia wymaga, iż 

z

amawiający może skorzystać z możliwości odstąpienia od wezwania do wyjaśnień, jeśli nie 

ma  żadnych  wątpliwości,  z  czego  wynika  różnica  między  zaoferowaną  ceną,  a  wartością 

zamówienia  oraz  kiedy  nie  można  mieć  jakichkolwiek  podejrzeń,  że  powodem  wystąpienia 

takiej różnicy jest nierealność ceny (por. m.in. wyrok KIO z dnia 8 października 2021 r., sygn. 

akt  KIO  2686/21).  P

odkreślić  należy,  że  po  pierwsze  w  rozstrzyganej  sprawie  zaistniał 

pierwszy przypadek wskazany w art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp - 

rozbieżność ceny oferty 

p

rzystępującego  w  odniesieniu  do  wartości  szacunkowej  zamówienia,  a  po  drugie  należy 

zwrócić  uwagę  na  fakt,  iż  w  postępowano  zostały  złożone  tylko  dwie  oferty  i  tylko  oferta 

przystępującego była niższa o około 40 % od wartości szacunkowej zamówienia, zaś oferta 

odwołującego  nie  była  niższa  o  co  najmniej  30  %  od  tej  wartości,  co  już  samo  w  sobie 

powinno 

zwrócić  uwagę  zamawiającego,  czy  w  takiej  sytuacji  można  wskazywać  na 

oczywistą okoliczność. 

Izba  stwierdziła,  iż  w  rozpoznawanym  przypadku  nie  mamy  do  czynienia  z 

zaistnieniem  okoliczności  oczywistych,  uzasadniających  odstąpienie  od  wezwania 

wykonawcy  do  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny.  Wskazuje  na  to  już  chociażby  fakt,  że 

z

amawiający musiał przeprowadzić dokładną analizę w zakresie cen ofert, relacji do wartości 

szacunkowej 

postępowania  o udzielenie zamówienia  publicznego  przeprowadzonego przez 

zamawiającego  w  2021  r.  czy  samego  sposobu  szacowanie  wartości  zamówienia,  aby 

stwierdzić,  że  nie  jest  konieczne  wzywanie  przystępującego  do  wyjaśnień  dotyczących 

wyliczenia ceny oferty.  

Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wskazał, iż szacunkowa wartość zamówienia 

została ustalona w dniu 11 kwietnia 2024 r. na podstawie danych historycznych, tj. cen oferty 

najkorzystniejszej złożonej w postępowaniu nr POST/PEC/PEC/UZS/00094/2021 pn. „Serwis 

i remonty instalacji i urządzeń maszynowni oraz wewnętrznej sieci ciepłowniczej w PGE EC 

S.A.  Oddział  nr  1  w  Krakowie”  -  Usługa  serwisowa”  –  z  podniesieniem  wartości  przy 

zastosowaniu  wskaźnika  inflacji  z  lat  2022  –  2024,  zwiększającego  ceny  o  30%  (wartość 

skumulowanej  inflacji  za  lata  2022-

2024.).  Tak  wyliczoną  wartość  szacunkową  następnie 

podniesiono do wartości budżetu, tj.: dla części I - 15 414 378,10 zł netto (18 959 685,06 zł 

brutto) oraz dla części II -1 999 436,18 zł netto (2 459 306,50 zł brutto).  


Zamawiający pomimo ciążącego na nim obowiązku dowodowego nie przedstawił tak 

naprawdę  żadnych  dowodów  potwierdzających  czy  uprawdopodabniających,  że  wskazana 

protokole  postępowania  wartość zamówienia  jest  obarczona  błędem,  poza  argumentacją 

wskazaną  w  odpowiedzi  na  odwołanie.  Przekazana  do  akt  sprawy  dokumentacja 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  zawiera  jedynie  informację,  w  protokole 

postępowania iż:„ szacunkowa wartość zamówienia została ustalona w dniu 11.04.2024 r. na 

podstawie danych historycznych, tj. cen oferty najkorzystniejszej złożonej w postępowaniu nr 

POST/PEC/PEC/UZS/00094/2021  pn.  „Serwis  i  remonty  instalacji  i  urządzeń  maszynowni 

oraz  wewnętrznej  sieci  ciepłowniczej  w  PGE  EC  S.A.  Oddział  nr  1  w  Krakowie”  -  Usługa 

serwisowa”  –  z  podniesieniem  wartości  przy  zastosowaniu  wskaźnika  inflacji  z  lat  2022  – 

2024,  zwiększającego  ceny  o  30%.

Próżno  szukać  informacji  o  tym,  iż  wyliczoną  wartość 

szacunkową  następnie  zamawiający  podniósł  do  wartości  budżetu.  Na  rozprawie 

zamawiający  stwierdził,  iż  informacje  te  zostały  wskazane  w  notatce  wewnętrznej 

zamawiającego, jednakże notatka ta nie znalazła się w dokumentacji postępowania.  

W  tej  sytuacji,  w  ocenie  Izby,  nie 

można  było  uznać,  że  zaistniały  okoliczności 

zwalniające  zamawiającego  z  obowiązku  skierowania  do  przystępującego  wezwania  do 

wyjaśnienia  sposobu  kalkulacji  ceny,  nie  można  bowiem  oprzeć  się  na  gołosłownych 

twierdzeniach  z

amawiającego  w  tym  zakresie.  Izba  wskazuje,  iż  oceny  czy  zaistniały 

okoliczności  zwalniające  zamawiającego  z  obowiązku  skierowania  do  przystępującego 

wezwania  do  wyjaśnienia  sposobu  kalkulacji  ceny  należy  jednak  dokonywać  zawsze  na 

gruncie  konkretnej  sprawy

,  a  w  rozpoznawanej  sprawie  okoliczności  stanu  faktycznego  nie 

uzasadniały  odstąpienia  od  procedury  wyjaśniającej.  Należy  również  zwrócić  uwagę  to,  że 

z

amawiający ma obowiązek oszacowania wartości zamówienia z należytą starannością, a w 

rozstrzyganej  sprawie 

jak  wskazał  zamawiający  dodatkowo  oszacowaną  wartość 

zamówienia  błędnie  podniósł  do  wartości  budżetu,  co  ostatecznie  nie  było  działaniem 

właściwym. 

Zamawiający  powinien  mieć  świadomość,  że  sposób  szacowania  wartości 

zamówienia  ma  bardzo  duże  znaczenie,  m.in.  w  kontekście  wzywania  wykonawców  do 

wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny. Sam fakt złożenia oferty poniżej oszacowanego przez 

z

amawiającego poziomu nie powinien być automatycznie utożsamiany z oczywistym błędem 

w ustaleniu wartości zamówienia.  

Mając  na  uwadze  powyższe  Izba  stwierdziła,  iż  zamawiający  nie  wykazał,  aby 

przedmiotowej  sprawie  rozbieżność  pomiędzy  ceną  oferty  przystępującego,  a  wartością 

szacunkową zamówienia wynikała z okoliczności oczywistych. Zamawiający przyjął, że to nie 

cena  oferty  p

rzystępującego  budzi  podejrzenie  rażąco  niskiej  ceny,  lecz  że  to  wartość 


szacunkowa  została  niezasadnie  zawyżona,  podczas  gdy  nie  miał  ku  temu  obiektywnych  i 

nie budzących wątpliwości podstaw. 

Odnosząc  się  do  zarzutu naruszenia  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie 

wezwania  p

rzystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  odnośnie  ceny  oferty  dla  część  I 

zamówienia,  w tym  dowodów  w  zakresie  jej  wyliczenia,  pomimo  iż  zaoferowana  cena  i  jej 

istotne elementy składowe wydają się rażąco  niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia 

budzą  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie 

wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych 

przepisów  (zarzut  pierwszy),  Izba  uznała  ten  zarzut  za  uzasadniony  w  tym  znaczeniu,  że 

skoro  cała  cena  oferty  przystępującego  spełnia  ustawowe  przesłanki  do  obowiązkowego 

przeprowadzenia  procedury  wyjaśniającej,  to  tym  bardziej  należy  uznać,  że  budzi  ona 

wątpliwości. Art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp określa bowiem szczególne przypadki, których 

zaistnienie  samo  w  sobie  powoduje  powstanie  wątpliwości  co  do  ceny  oferty  i  w  których 

wezwanie  do  wyjaśnienia  ceny  ma  charakter  obligatoryjny.  Natomiast  oprócz  wskazanych 

tam  przypadków  mogą  zaistnieć  jeszcze  inne  okoliczności,  nie  objęte  art.  224  ust.  2  pkt  1 

ustawy  Pzp,  które  mogą  powodować  pojawienie  się  u  zamawiającego  podejrzenia  rażąco 

niskiej  ceny  i dodatkowo 

budzić  jego  wątpliwości.  W  takim  przypadku  zamawiającemu 

przysługuje prawo do wezwania wykonawcy do wyjaśnień w oparciu o art. 224 ust. 1 ustawy 

Pzp.  

Skoro  zatem  cena  oferty  p

rzystępującego  dla  I  części  zamówienia,  na  podstawie 

przepisów ustawy Pzp podlega pod przeprowadzenie wyjaśnień, to należy również uznać, że 

jest  to  cena  w  rozumieniu  ustawy  budząca  wątpliwości,  niezależnie  od  przekonania 

z

amawiającego  o  braku  takich  wątpliwości.  Cena  ta  w  świetle  przepisów  ustawy  powinna 

podlegać  całościowemu  sprawdzeniu  czy  została  skalkulowana  w  sposób  prawidłowy,  czy 

ma  rynkowy  charakter. 

Ponadto  podkreślenie  wymaga,  że  w  rozpoznawanym  przypadku 

Izba  nie  dokonuje  weryfikacji  tego  czy  cena  oferty  p

rzystępującego  w  zakresie  części  I 

zamówienia  jest  ceną  rażąco  niską,  a  jedynie  czy  zaistniały  okoliczności,  które 

uzasadniałyby  wystosowanie  wezwania  do  wyjaśnień.  Z  tego  względu  ewentualna 

zasadność  przedstawianych  przez  odwołującego  argumentów  odnoszących  się  do 

poszczególnych  pozycji  formularza  cenowego  załączonego  do  oferty  przystępującego  czy 

szacowania  czasochłonności  prac  danego  rodzaju,  będzie  możliwa  do  oceny  dopiero  w 

konfrontacji  z  wyjaśnieniami,  jakie  przedstawi  na  wezwanie  przystępujący.  Nie  można 

wykluczyć, że przystępujący złoży wyjaśnienia, które uzasadnią iż zaoferowana przez niego 

cena  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  Rozstrzyganie  w  chwili  obecnej  o  tym,  czy  przystępujący 

przyjął  właściwe  założenia  i  czy  zasadne  są  twierdzenia  odwołującego,  jakoby  cena  oferty 

p

rzystępującego została skalkulowana wadliwie, byłoby przedwczesne.  


W  zakresie  zarzut

ów  dotyczących  części  II  zamówienia  odwołujący  w  pierwszej 

kolejności  zarzucił  naruszenie  art.  224  ust.  6  Pzp  oraz  art.  226  ust.  1  pkt  7  Pzp  poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy  MEGA-

REM,  który  złożył  wyjaśnienia  wraz  z 

dowodami  nie  uzasadniające  podanej  w  ofercie  ceny  i  tym  samym  oferta  tego  wykonawcy 

zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Zważywszy  jednak  na 

wskazane  przez  o

dwołującego  okoliczności  faktyczne  i  prawne  uzasadniające  wniesienie 

odwołania  w  odniesieniu  do  zaniechania  odrzucenia  oferty  wykonawcy  MEGA-REM,  który 

złożył wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniające podanej w ofercie ceny i tym samym 

oferta  tego  wykonawcy  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia 

jak  również,  iż  Izba  nie  jest  związana  wskazaniem  przepisu,  którego  naruszenie  jest 

zarzucane, należało przyjąć, że w rzeczywistości zarzut dotyczył naruszenia  224 ust. 6 Pzp 

oraz art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp 

Na wstępie wskazać należy, że zgodnie art. 224 ust. 6 Pzp odrzuceniu, jako oferta z 

rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w 

wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają 

podanej w ofercie ceny lub kosztu. Natomiast zgodnie z przepisem art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp 

z

amawiający  odrzuca  ofertę  jeżeli  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia. 

Przechodząc  do  merytorycznego  rozpoznania  zarzutów  odwołania  konieczne  jest 

podkreślenie,  że  przepis  art.  226  ust.  1  pkt  8  Pzp  odnosi  zaoferowaną  cenę  do  wartości 

przedmiotu  zamówienia.  Zgodnie  więc  z  jego  treścią  ma  to  być  cena  „rażąco  niska  w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia".  Tym  samym  to  realna,  rynkowa  wartość  danego 

zamówienia  jest  punktem  odniesienia  dla  oceny  i  ustalenia  ceny  tego  typu.  Cena  rażąco 

niska w stosunku do przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego rzeczywistej 

wartości,  a  różnica  nie  będzie  uzasadniona  obiektywnymi  względami  pozwalającymi 

danemu  wykonawcy  bez  strat  i  finansowania  wykonania  zamówienia  z  innych  źródeł  niż 

wynagrodzenie  umowne,  zamówienie  to  wykonać.  W  orzecznictwie  podkreśla  się,  że 

punktem  odniesienia  dla  określenia  rażąco  niskiej  ceny  są  przede  wszystkim:  wartość 

przedmiotu  zamówienia,  ceny  zaproponowane  w  innych  ofertach,  złożonych  w 

postępowaniu  oraz  wiedza,  doświadczenie  życiowe  i  rozeznanie  warunków  rynkowych 

jakimi  dysponują  członkowie  komisji  przetargowej  zamawiającego  (tak  min.  wyrok  Sądu 

Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia  9  kwietnia  sygn.  akt:  IV  Ca  1299/09).  A  zatem  za  cenę 

rażąco  niską  uznać  należy  cenę,  która  jest  nierealistyczna,  nieadekwatna  do  zakresu  i 

kosztów  prac  składających  się  na  dany  przedmiot  zamówienia,  zakłada  wykonanie 

zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną rynkową. Z 

kolei  ustalenia,  że dana  cena nie jest  ceną rażąco niską,  dokonuje  zamawiający,  najpierw 


poprzez  obligatoryjne  wezwanie  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  oraz  przedstawienia 

dowodów,  zgodnie  z  art.  224  ust.  1  i  2  Pzp,  a  następnie  poprzez  już  ocenę  złożonych 

wyjaśnień. Procedura badania i ustalania ceny rażąco niskiej przebiega więc w taki sposób, 

że  zamawiający  musi  obligatoryjnie  umożliwić  wykonawcy  wykazanie  okoliczności,  iż 

zaoferowana przez niego cena jest ceną realną. Następnie zaś na wykonawcy, zgodnie zaś 

z art. 224 ust. 5 Pzp, spoczywa obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej 

ceny.  Rolą  zamawiającego  jest  ustalenie  i  weryfikacja  czy  czynniki  na  które  powołuje  się 

wykonawca 

w  ramach  wyjaśnień  rzeczywiście  istnieją  i  mogą  być  osiągnięte  w  ramach 

realiów  rynkowych,  a  także  na  podstawie  jakich  założeń  wykonawca  zakłada  realność 

wystąpienia  tych  szczególnych  czynników  i  sprzyjających  okoliczności.  (tak:  wyrok  KIO  z 

dnia 27 stycznia 2022 r. o sygn. akt KIO 58/22).  

Treść  normy  art.  224  ust.  5  Pzp  w  sposób  jednoznaczny  wskazuje,  że  to  na 

wykonawcy  wezwanym  do  złożenia  wyjaśnień  spoczywa  obowiązek  wykazania,  czy 

możliwe i  realne  jest  wykonanie zamówienia za określoną w  ofercie  cenę.  Z racji  tego,  że 

celem wyjaśnień jest wzruszenie przyjętego domniemania, że zaoferowana cena jest ceną 

rażąco  niską,  wyjaśnienia  takie  muszą  być  konkretne,  wyczerpujące  i  uzasadniające 

realność dokonanej przez wykonawcę kalkulacji. 

Podkreślenia wymaga  także, że w  ramach  postępowania odwoławczego Izba  ocenia 

jedynie  prawidłowość  czynności  zamawiającego w  postępowaniu,  a  nie  samą  cenę  oferty. 

Weryfikacji  podlega  zatem  sama  czynność  wezwania  do  złożenia  wyjaśnień,  ocena  przez 

z

amawiającego tych wyjaśnień, a następnie prawidłowość decyzji co do odrzucenia lub nie, 

złożonej przez wykonawcę oferty. 

Przede 

wszystkim Izba wzięła po uwagę analizując treść wezwania, iż jednej strony 

można  by  wskazać,  iż  miało  ono  charakter  standardowego  wezwania  jakim  bardzo  często 

posługują  się  zamawiający  i  w  dużej  mierze  zamykało  się  w  zacytowaniu  fragmentów  art. 

224  ust.  3  Pzp. 

Jednakże  z  drugiej  strony  zamawiający  wskazał,  iż  złożenie  wyjaśnień,  o 

których  mowa  w  art.  224  Pzp,  nie  powinno  sprowadzać  się  jedynie  do  przedstawienia 

Zamawiającemu 

pisma 

zatytułowanego 

„Wyjaśnienia”, 

ale 

do 

przedstawienia 

merytorycznych  informacji  w  przedmiotowym  zakresie,  które  pozwolą  na  dokonanie  przez 

Zamawiającego  oceny  poziomu  i  realności  zaoferowanej  ceny  globalnej,  w  tym  poprzez 

weryfikację  cen  jednostkowych  i  kosztów  wykonania  zamówienia  występujących  po  stronie 

Wykonawcy. 

Izba nie podzie

liła argumentacji odwołującego, iż wyjaśnienia zaprezentowane przez 

przystępującego są ogólnikowe i nie obalają domniemania wystąpienia rażąco niskiej ceny. 

W  ocenie  Izby  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  złożone  przez  przystępującego 

korespondowały z zakresem wezwania do wyjaśnień  w zakresie rażąco niskiej ceny z dnia 

29 lipca 2024 r. i p

rzystępujący w co najmniej należyty sposób odpowiedział na skierowane 


do  niego  wezwanie. 

Przystępujący  w  wystarczający  sposób  opisał  metodę  kalkulacji  ceny 

złożonej  oferty,  a  także wskazał  na  okoliczności,  które  jego  zdaniem  mają  wpływ  na  cenę, 

którą  wskazał  w  ofercie.  Przystępujący  powołały  się  na  sprzyjające  okoliczności  realizacji 

zamówienia,  w  tym  przede  wszystkim  na  to,  że  posiada  własne  zaplecze  socjalne, 

warsztatowe, sprzętowe i biurowe w bezpośrednim sąsiedztwie zamawiającego co pozwala 

na sprawną i efektywną organizacje wykonywanych prac oraz możliwość szybkiej reakcji na 

potrzeby  zamówienia,  dostosowując  ilości  pracowników  na  każdym  etapie  realizacji  prac 

obniżając tym samym koszty. Przystępujący wskazał, iż  obecnie realizuję inne liczne umowy 

serwisowe i kolejna umowa nie wpłynie na zwiększenie kosztów utrzymania pracowników do 

jej  realizacji.  Zdaniem  Izby  te  czynniki  mogą  mieć  realny  wpływ  na  obniżenie  kosztów 

realizacji 

umowy i zaproponowaną ostatecznie cenę.  

Nie  można  również  pominąć  tego,  iż  przystępujący  do  wyjaśnień  załączył 

szczegółową  kalkulacje  gdzie  dla  każdej  pozycji  formularza  cenowego  wskazał  koszt 

robocizny  i  zysk.  Izba  nie  p

rzychyla się  w  tym  względzie  do  argumentacji  odwołującego,  iż 

przedstawienie przez przystępującego tej kalkulacji  sprowadza się jedynie do rozbicia ceny 

łącznej na ceny jednostkowe, a tym samym nie przesadza to o rynkowym charakterze oferty. 

P

rzystępujący  właśnie  tam  wskazał  zysk  i  pozycje,  które  będzie  realizował  za  pomocą 

podwykonawcy. 

Przystępujący  w  wyjaśnieniach  wskazał,  iż  posiada  korzystną  ofertę  od 

podwykonawcy,  a  zakres  prac  który  zamierza  powierzyć  podwykonawcy  to  ponad  80  % 

wartości  oferty.  Na  potwierdzenie  tego  złożył  ofertę  podwykonawcy  z  wyliczeniem 

poszczególnych pozycji popartych konkretnymi kwotami.  

Odwołujący  w  swej  argumentacji  wskazywał,  iż  to  wykonawcy  samodzielnie 

określając wysokość wynagrodzenia szacowali tym samym czasochłonność tych świadczeń. 

Jak  sam  odwołujący  zauważył  szacunki  co  do  czasochłonności  mogą  się  różnić  u 

wykonawców.  Swoje  szacunki  odwołujący  odniósł  do  umowy  z  2019  r.,  jednakże  to  nie 

uwiarygadnia  tego, 

iż  szacunki  odwołującego  są  prawidłowe,  a  przystępującego  w  tym 

względzie  niepoprawne.  Nie  można  tracić  z  pola  widzenia  tego  co  zauważył  również 

przystępujący,  iż  wykonawca  dokonując  tego  rodzaju  szacunków  przy  kalkulacji  oferty 

bardzo  często  opiera  się  na  własnych  doświadczeniach  z  realizacji  z  innych  umów  tego 

rodzaju.  Dlatego  też  wykonawca  bogatszy  w  doświadczenie,  pewne  procesy  może 

z

minimalizować  czy  skomasować,  uwzględniając  inne  technologie  czy  możliwości,  tym 

samym  szacunek 

będzie  odmienny  względem  innego  wykonawcy,  z  zatem  może  być 

korzystniejszy przy ofertowaniu w innym przetargu.  

Odwołujący  w  swojej  argumentacji  dla  poz.  39  Formularza  cenowego  dla  części  II, 

gdzie  wykonawcy  byli  zobowiązani  do  wskazania  stawki  przerobowej  za  prace  obiektowe, 

(gdzie 

zamawiający  przewidział  dla  tej  pozycji  liczbę  szacunkową  1 700  godzin  pracy), 

wskazał,  iż  przystępujący  zaoferował  30  zł  netto  zaś  odwołujący  55  zł  netto,  tym  samym 


cena przystępującego jest rażąco niska. Ponadto odwołujący w tym aspekcie odwołał się do 

stawek  minimalnych  oraz  stawek  godzinowych 

specjalistów  z  branży  energetycznej, 

publikowanych  na  stronach  internetowych 

branżowych  podmiotów.  Izba  zauważa,  iż 

p

owyższe  oznacza,  że  opracowania  te  zostały  sporządzone  w  określonych  warunkach,  z 

uwzględnieniem  określonym  założeń,  bazując  na  różnego  rodzaju  ankietach.  W 

szczególności, odnotowania wymaga, że podane stawki są stawkami rekomendowanymi, ale 

nie obowiązującymi np. w oparciu o przepisy prawa. Izba nie kwestionuje prawdziwości tak 

opracowanych  danych,  ani  nie  kwestionuje  renomy  podmiot

ów  je  opracowujących. 

Niewątpliwie  tego  rodzaju  opracowania  mogą  okazać  się  przydatne  również  na  gruncie 

przepisów  Pzp,  w szczególności  na  etapie  przygotowania postępowania o zamówienie,  np. 

przy  oszacowaniu  wartości  zamówienia.  Jednak  na  gruncie  tego  postępowania  takie 

okoliczności nie są przedmiotem rozpoznania. W okolicznościach tej sprawy, stan faktyczny 

przedstawia  się  w  ten  sposób,  że  przystępujący  został  przez  zamawiającego  wezwany  do 

udzielenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. Przystępujący udzielił takich wyjaśnień, 

a  z

amawiający  je  ocenił  pozytywnie.  W  tych  okolicznościach  powoływanie  się  przez 

o

dwołującego na powyższe publikacje, które nie uwzględniają indywidualnej sytuacji danego 

wykonawcy, który przedstawił określone okoliczności uzasadniające jego cenę, nie może być 

w  ocenie  Izby  wystarczające.  Stąd  też  powyższe  nie  mogło  przesądzić  o  uwzględnieniu 

rozpoznawanego zarzutu.  

Mając  na  uwadze  powyższe  koniecznym  jest  uznanie,  że  odwołujący  nie  wykazał 

okoliczności,  które wskazywałyby,  że  zaoferowana  przez  przystępującego  cena jest  rażąco 

niska.  W  tym  miejscu  należy  zauważyć,  że  zgodnie  z  art.  534  ust.  1  ustawy  Pzp 

postępowanie  odwoławcze  jest  postępowaniem  kontradyktoryjnym  co  oznacza,  że  strony 

uczestnicy  postępowania  odwoławczego  obowiązani  są  wskazywać  dowody  dla 

stwierdzenia  faktów,  z  których  wywodzą  skutki  prawne.  W  przypadku  rozpoznania  zarzutu 

rażąco  niskiej  ceny,  czy  też  zarzutu  zaniechania  wezwania  wykonawcy  do  złożenia 

wyjaśnień  w  przedmiocie  ceny  na  etapie  postępowania  odwoławczego  ciężar  dowodu 

rozkłada  się  analogicznie  do  tego  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  (vide:  art.  224 

ust.  5  ustawy  Pzp).  Oznacza  to,  że  stosownie  do  art.  537  ustawy  Pzp  ciężar  dowodu,  że 

oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, bądź też że cena nie budzi wątpliwości, spoczywa na 

wykonawcy który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego 

albo  na  zamawiającym,  jeżeli  wykonawca,  który  złożył  ofertę,  nie  jest  uczestnikiem 

postępowania  odwoławczego.  Skład  orzekający  w  niniejszej  sprawie  rozpoznając  zarzut 

dotyczący  rażąco  niskiej  ceny  podziela  prezentowane  w  orzecznictwie  Izby  stanowisko, 

zgodnie z którym ustalony w ten sposób ciężar dowodu nie ma charakteru absolutnego i nie 

zwalnia  odwołującego,  który  podnosi  zarzut  rażąco  niskiej  ceny  od  obowiązku  wykazania 

udowodnienia  okoliczności,  które  czyni  podstawą  zarzutu  rażąco  niskiej  ceny,  zgodnie 


534 ust. 1 ustawy Pzp, zwłaszcza w sytuacji, gdy zamawiający nie miał wątpliwości co do 

realności ceny oferty. Innymi słowy treść art. 537 ustawy Pzp nie uprawnia odwołującego do 

poprzestania  na  samych  twierdzeniach  i  przerzucenia  na  uczestnika  postępowania  lub 

zamawiającego ciężar dowodu (por. wyrok KIO z dnia z dnia 26 kwietnia 2022 r. o sygn. akt 

KIO 719/22 oraz wyrok KIO z dnia 21 stycznia 2019 r. o sygn. akt KIO 2617/18). 

W odniesieniu do zarzutu  art. 226 ust. 1 pkt 7 Pzp 

wskazującego na wadliwy wybór 

oferty  wykonawcy  MEGA-REM 

dla  II  części  zamówienia,  która  jako  złożona  w  warunkach 

czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji  podlegała  odrzuceniu  w  odniesieniu  do  wprowadzenia 

z

amawiającego  w  błąd  w  zakresie  spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu 

(doświadczenie) Izba uznała, iż zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie.  

W  tym  miejscu  należy  wskazać  iż,  odrzucenie  oferty  jest  najdotkliwszą  sankcją  dla 

wykonawcy. Tym bardziej, 

odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 7 Pzp możliwe 

jest  tylko  wtedy,  gdy  zarzut  dopuszczenia  się  przez  wykonawcę  czynu  nieuczciwej 

konkurencji  został  udowodniony  i  uzasadniony,  a    istnienie  jedynie  jego  podejrzenie  jest 

niewystarczający.  Izba  wskazuje  iż  to  na  odwołujący  w  takim  przypadku  ciążył  obowiązek 

wykazania,  że  oferta  przystępującego  został  złożona  w  warunkach  czynu  nieuczciwej 

konkurencji. 

Swoje  stanowisko  odwołujący  oparł  na  tym,  iż  jego  zdaniem  przystępujący  

przedstawił  zamawiającemu  wykaz  usług,  z  którego  nie  wynika,  żeby  wymagane 

doświadczenie zdobył.  

Analizując  dokumentację  postepowania,  w  której  zamawiający  wskazał,  że:  „jeżeli 

Wykonawca  powołuje  się  na  doświadczenie  w  realizacji  usług  wykonywanych  wspólnie  z 

innymi  Wykonawcami,  powinien  złożyć  wykaz  dotyczący  zadań,  w  których  realizacji 

bezpośrednio  uczestniczył”.  Przystępujący  nie  wskazywał  na  usługi,  które  wykonywał 

wspólnie  z  innymi  wykonawcami,  dlatego  zdaniem  Izby  przystępujący  jest  uprawniony  do 

tego, aby powoływać na zdobyte doświadczenie, nawet w sytuacji, gdy część prac w ramach 

danej usługi realizował przy pomocy podwykonawcy. 

Na  poparcie  swojego 

stanowiska  odwołujący  przywołał  w  piśmie  procesowym  jak 

również  na  rozprawie,  wyrok  TSUE  z  maja  2017  r.    w  sprawie  C-387/14  Esaprojekt.  Izba 

zauważa,  iż  wspomniany  wyrok  dotyczył  kwestii  konsorcjum  i  wzajemnego  udziału  jego 

członków w wykonywaniu zamówienia publicznego. Trybunał orzekł, że członek konsorcjum 

nie może powoływać się na doświadczenie przy wykonywaniu określonej części zamówienia, 

jeżeli  wykonywał  ją  drugi  konsorcjant.  W  rozpatrywanej  sprawie  ocenie podlega  możliwość 

posługiwania  się  przez  wykonawcę  doświadczeniem  zdobytym  w  ramach  realizacji 

zamówienia publicznego w tej części prac, którą wykonawca powierzył podwykonawcom. 


W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż możliwość  zatrudnienia podwykonawców 

jest jednym z podstawowych uprawień wykonawcy w toku realizacji zamówienia publicznego. 

Na mocy art. 462 Pzp wykonawca pozostaje w pełni uprawniony do realizowania zamówień 

publicznych  przy  ich  pomoc. 

Należy  również  wskazać  iż  wykonywanie  zamówienia  z 

wykorzystaniem 

podwykonawców  wymaga  od  generalnego  wykonawcy  podejmowania  

określonych  działań  i  nie  ogranicza  się  bynajmniej  wyłącznie  do  zawarcia  zobowiązania  z 

takim  podmiotem.  Wykonawca 

zatrudnia  podwykonawcę  na  własny  koszt  i  ryzyko, 

zo

bowiązany jest więc do kontroli i nadzoru nad wykonywanymi przez niego pracami, w tym 

do odbioru, a finalnie do zaoferowania tej 

usługi zamawiającemu jako świadczenia własnego. 

Podwykonawcy  nie  należy  wiec  traktować  jako  odrębnego  podmiotu  realizującego 

zamówienie,  ponieważ  taki  przymiot  może  posiadać  wyłącznie  wykonawca  wybrany  w 

odpowiedniej procedurze wskazanej w ustawie Pzp (tak wyrok KIO z dnia 13 marca 2023 r. 

sygn.  akt  KIO  507/23,  por.  wyrok  KIO  z  dnia  2  kwietnia  2021  sygn.  akt  KIO  270/21). 

Odmiennie  rzecz 

się  ma  w  przypadku  konsorcjum,  gdzie  członkowie  jego  odpowiadają 

solidarnie 

przed zamawiającym.   

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  Izba  stwierdziła,  że  przystępujący  jako  wykonawca 

usługi, z którym to zamawiający podpisał umowę na wykonanie zamówienia publicznego,  a 

który część prac realizował za pomocą podwykonawcy- jednak ostatecznie to przystępujący 

kierował  pracami  i  je  organizował,  jak  również  ponosił  pełną  odpowiedzialność  za  ich 

należyte  wykonanie  -  jest  uprawniony  do  tego,  aby  powoływać  się  na  zdobyte  w  ramach 

takiej  usługi  doświadczenie,  nawet  w  przypadku,  gdy  część  prac  realizował  przy  pomocy 

podwykonawcy. 

Odwołujący jako ewentualny postawił zarzut naruszenia art. 128 ust. 1 i ust. 4 Pzp, 

na  wypadek  nieuwzględnienia  zarzutów  dotyczący  części  II  zamówienia,  konsekwencją 

których  byłoby  odrzucenie  oferty  przystępującego.  Również  i  ten  zarzut  Izba  uznała  za 

niezasadny. Zarzut ten został z jednej strony uzasadniony w sposób dość lakoniczny, zaś z 

drugiej  strony 

odwołujący  przywołał  po  części  argumentację  przedstawioną  dla  zarzutu 

podnoszonego  przez  odwołującego  dotyczącego  naruszenia  art.  226  ust.  1  pkt  7  Pzp.  

Odwołujący  w  swojej  argumentacji  tak  naprawdę  wskazał,  że  nie  wiadomo  jakie  prace 

wskazywane  w  wykazie  usług  mają  potwierdzać  spełnienie  warunku,  a  ponadto 

przystępujący nie posiada wymaganego doświadczenia.  

W  kwestii  posiadania  przez  przystępującego  wymaganego  doświadczenia  właściwa 

jest argumentacja, o której mowa powyżej w ramach zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 7 

Pzp i nie zasadne jest jej powielanie.  

Natomiast  jeśli  zaś  chodzi  o  zarzut  odwołującego,  iż  nie  wiadomo  jakie  prace 

wskazywane  w  wykazie  usług  mają  potwierdzać  spełnienie  warunku,  to  w  pierwszej 


kolejności  Izba  wskazuje,  iż  wszystkie  prace  wskazane  przez  przystępującego  w  wykazie 

usług  były  realizowane  na  rzecz  zamawiającego,  który  był  odbiorcą  tych  usług  i  posiadał 

wiedze,  jakie  czynności  wchodziły  zakres  każdej  z  usług.  Zamawiający  stawiając  warunek 

udziału  w  postępowaniu  w zakresie  zdolności  technicznej  lub  zawodowej,  wymagał 

wykazania  się:„  co  najmniej  jedną  usługą  polegającą  na  przeprowadzeniu  badań 

wiroprądowych skraplaczy i wymienników ciepłowniczych.”  

Odwołujący wraz z pism procesowym przekazał oświadczenie podmiotu Conco East 

Sp.  z  o.o. 

z  dnia  30  września  2024  r.,  z  którym  to  oświadczono,  że  „żadne  z  poniższych 

czynności nie wchodzą w zakres badań wiroprądowych:  

• 

demontaż  i  montaż  włazów  rewizyjnych:  Kondensatory  bloki  nr  1  i  2  -  DN500, 

wymienniki  ciepłownicze  XA,  XB  bloków  nr  1,2,3,4  –  DN600,  wymienniki  woda  – 

woda WW bloków nr3 i 4 – DN 600;  

• 

demontaż  i  montaż  zaworów  od  DN100  do  DN150  na  odwodnieniach  skraplaczy  i 

wymienników ciepłowniczych;  

• 

demontaż, wymiana oraz montaż płytek protektorowych skraplaczy KO bloki nr 1, 2;”.  

Tym samym 

jest to tylko oświadczenie osoby, która się pod nim podpisała, że w zakres 

badań  wiroprądowych  nie  wchodzą  powyżej  wymienione  czynności.  Odwołujący  stawiając 

taki  zarzut  powinien  udowodnić,  iż  w  zakres  każdej  z  wymienionych  w  wykazie  usług  nie 

wchodziło 

przeprowadzenie 

badań 

wiroprądowych 

skraplaczy 

wymienników 

ciepłowniczych. Odwołujący nie  przestawił  żadnego  dowodu,  który  by to  potwierdzał  i który 

mógłby w tym zakresie przekonać skład orzekający. W  związku z tym, iż okoliczność tak nie 

został  udowodniona  zarzut  ten  podlegał  również  oddalaniu.  Izba  doszła  do  przekonania,  iż 

przystępujący  wykazał  się  spełnieniem  warunku  udziału  w  postepowaniu  w  zakresie 

posiadanego 

doświadczenia,  a  złożone  przez  niego  podmiotowe  środki  dowodowe  to 

potwierdzają. Tym samym zamawiający nie naruszył art. 128 ust. 1 i ust. 4 Pzp, 

Mając na uwadze powyższe, Izba orzekła jak w sentencji. 

Zgodnie z art. 575 Pzp 

Strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący 

sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku.  

W  związku  z  tym,  że  Izba  częściowo  uwzględniła  i  częściowo  oddaliła  odwołanie,  a 

stosunek  zarzutów  zasadnych  do  niezasadnych  wyniósł  odpowiednio  1/2  do  1/2  to  Izba 

kosztami postępowania obciążyła zamawiającego i odwołującego w częściach równych. Na 

koszty  postępowania  odwoławczego  składały  się:  wpis  uiszczony  przez  odwołującego         

zł)  oraz  koszty  poniesione  z  tytułu  wynagrodzenia  pełnomocnika  przez 

zamawiającego  (3 600,00  zł).  Wobec  powyższego  Izba  zasądziła  od  zamawiającego  na 

rzecz odwołującego kwotę 5 700, 00 zł stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami poniesionymi 


dotychczas  przez  odwołującego,  a  kosztami  postępowania  za  jakie  odpowiadał  w  świetle 

jego wyniku.  

Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono 

stosownie do jego wyniku, na podstawie art. 557, 574 i 575 Pzp oraz 

§ 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b)  

w zw. z § 7 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w 

sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 

r. poz. 2437). 

Przewodnicząca:  ……………………..…………