KIO 3430/24 WYROK Warszawa, dnia 30 wrze nia 2024 r.

KIO 3430/24 

Sygn. akt: KIO 3430/24 

WYROK 

Warszawa, dnia 30 wrze

śnia 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodnicząca:      Emilia Garbala 

Protokolantka:           Klaudia Kwadrans 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu 

30  września  2024  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  19  września  2024  r.  przez 

wykonawc

ów wspólnie ubiegających się o zamówienie: BA 1 AB sp. z o.o., ul. Lipowa 2a, 

05-220  Zielonka,  NOVUM-PLUS  sp.  z  o.o.,  ul.  Lipowa  2a,  05-220  Zielonka  oraz                   

EKO-ERDE sp. z o.o., ul. Lisa Kuli 25, 05-270 Marki, 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez:  Miejskie  Przedsiębiorstwo  Wodociągów  i 

Kanalizacji w m. st. Warszawie S.A., Pl. Starynkiewicza 5, 02-015 Warszawa, 

orzeka: 

1.  oddala 

odwołanie, 

kosztami postępowania obciąża odwołującego, i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od 

odwołania oraz kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) 

tytułem wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego, 

2.2. zasądza od odwołującego na rzecz zamawiającego kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy 

tysi

ące  sześćset  złotych  zero  groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów  postępowania 

odwoławczego poniesionych przez zamawiającego.  

KIO 3430/24 

Na  orzeczenie  - 

w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za 

pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  - 

sądu zamówień publicznych. 

Przewodnicząca:      ………………………… 

KIO 3430/24 

Sygn. akt: KIO 3430/24 

                                                             UZASADNIENIE 

Zamawiający  –  Miejskie  Przedsiębiorstwo  Wodociągów  i  Kanalizacji  w  m.  st.  Warszawie 

S.A., 

Pl. 

Starynkiewicza 

Warszawa, 

prowadzi 

w 

trybie 

przetargu 

nieograniczonego, 

postępowanie 

o 

udzielenie 

zamówienia 

publicznego 

pn. 

„Gospodarowanie  odpadami  o  kodzie  19  08  05  pochodzącymi  z  Zakładu  „Czajka", 

„Południe”,  „Dębe”  i  „Pruszków”  z  podziałem  na  zadania”,  numer  referencyjny: 

00916/WS/PW/PZP-DRZ-WRS/U/2024. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w 

D

zienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 25.07.2024 r., nr 144/2024  447478-2024.   

W  dniu  19.09.2024 

r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wpłynęło  odwołanie 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie:  BA  1  AB  sp.  z  o.o.,  ul.  Lipowa  2a, 

05-220  Zielonka,  NOVUM-PLUS  sp.  z  o.o.,  ul.  Lipowa  2a,  05-220  Zielonka  oraz                   

EKO-ERDE  sp.  z  o.o.,  ul.  Lisa  Kuli  25,  05-270  Marki 

(dalej:  „Odwołujący”),  w  którym 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

art. 18 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.), 

zwanej  dalej:  „ustawą  Pzp”,  w  zw.  z  art.  11  ust.  2  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1233 ze zm.)

, zwanej dalej: „uznk”, przez odtajnienie 

przedmiotowego  środka  dowodowego,  w  postaci  odtajnieniu  wyjaśnień  Odwołującego  z 

dnia 09.09.2024 r. dot

yczących wyliczenia ceny złożonej oferty oraz załączników do tego 

wyjaśnienia Odwołującego, w sytuacji gdy ww. dokumenty i informacje stanową tajemnicę 

przedsiębiorstwa  Odwołującego,  gdyż  dokumenty  powyższe  posiadają  wartość 

gospodarczą i zostały skutecznie zastrzeżone przez Odwołującego, 

2)  art. 18 ust. 3 ustawy Pzp 

poprzez jego błędną wykładnię i błędne uznanie, iż Odwołujący 

nie wykazał skutecznie, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, 

3)  naruszenie art. 16 ustawy Pzp przez naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji 

oraz  równego  traktowania  wykonawców  wobec  uznania  za  nieskuteczne  zastrzeżenia 

tajemnicy  przedsiębiorstwa  dokonanego  przez  Odwołującego  w  odniesieniu  do 

przedmiotowych  środków  dowodowych  w  postaci  wyjaśnień  Odwołującego  z  dnia 

09.09.2024  r.  dot

yczących  wyliczenia  ceny  złożonej  oferty  oraz  załączników  do  tego 

wyjaśnienia Odwołującego. 

W szczególności Odwołujący podniósł, co następuje.  

„Wskazane  dane  objęte  zastrzeżeniem  posiadają  wartość  gospodarczą  oraz  nie  są 

powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji. Ponadto nie są 

one  łatwo  dostępne  dla  takich  osób,  ponieważ  Wykonawca  podjął,  przy  zachowaniu 

należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. Co więcej, szczegółowa 

KIO 3430/24 

kalkulacja  ceny  została  sporządzona  jako  tzw.  kalkulacja  własna,  na  bazie  posiadanego 

doświadczenia,  zawartych  kontaktów,  wypracowanych  szczególnych  i  właściwych  dla 

wykonawcy  metod  wykonania zamówienia.  Wartość gospodarczą  wyjaśnień  w  przedmiocie 

rażąco  niskiej  ceny  należy  dostrzec  przede  wszystkim  w  fakcie,  iż  zastrzeżone  informacje 

mają  na  celu  uzyskanie  przez  Wykonawcę  określonych  korzyści  -  ujawniają  działania 

służące  polepszeniu  sytuacji  Wykonawcy,  których  opracowanie  wymagało  know-how, 

nakładów pracy, a tym samym również — nakładów finansowych. Ujawnienie tych informacji, 

spowoduje ich uzyskanie przez inne podmioty, bez konieczności ponoszenia analogicznego 

wysiłku co Wykonawca, a tym samym osłabi pozycję konkurencyjną Wykonawcy względem 

nich. W razie ujawnienia tych informacji prawdopodobieństwo wystąpienia szkody jest duże. 

Istniałby  również  związek  przyczynowy  miedzy  faktem  ujawnienia  tych  informacji  w  tym 

konkretnym postępowaniu a szkodą w postaci utraty dochodów. Wykonawca określa wartość 

zastrzeżonych  przez  niego  informacji  na  poziomie  ok.  2.000.000,00  zł  netto.  Zastrzeżone 

informacje stanowią dla działalności Wykonawcy dane wrażliwe, umożliwiające zachowanie 

wysokiej konkurencyjności na rynku. (…) 

Opisane  w  wyjaśnieniach  z  dnia  09.09.2024  r.  czynniki  pozwalające  obniżyć  koszt 

zagospodarowania  odpadu,  tak  jak  np.  wszystkie  okoliczności  i  warunki  długofalowej 

współpracy z odbiorcami produktów kompostowni (a także przedłożone w załączeniu do w/w 

wyjaśnienie  dowody  potwierdzające  te  współprace),  stanowią  unikalny  dla  Odwołującego 

proces, który umożliwia kosztu zagospodarowania odpadów. Inni wykonawcy — z opisanych 

w  z  dnia  09.09.2024  r.  (st.  4)  powodów  —  takich  procesów  nie  stosują  i  nie  mają  o  nich 

wiedzy.  Ujawnienie  tych  mechanizmów  oraz  załączonych  do    wyjaśnień  dowodów 

obrazujących  te  mechanizmy  będzie  skutkowało  dla    Odwołującego  szkodą  w  ogromnych 

rozmiarach  i  stworzy  nieuprawnioną  przewagę  konkurentom  pozwalającą  im  przewidzieć 

strategie  i  zachowania  Odwołującego  w  prowadzonej  działalności,  w  tym  w  innych 

przetargach. 

Podkreślenia wymaga fakt, iż ta konkretna kalkulacja ceny przygotowana przez  

Odwołującego  opiera  się  i  wynika  właśnie  z  tych  —  indywidualnych  okoliczności  i 

mechanizmów  jakie  stosuje  wyłącznie  Odwołujący.  Wszystkie  powyższe    okoliczności 

zostały dokładnie opisane i wykazane w treści pisma z dnia 09.09.2024 r. 

W niniejszej sprawie najistotniejszym jest, iż przedmiot zamówienia dotyczy  działalności na 

ryn

ku  częściowo regulowanym  przez  reglamentacje  administracyjną  czynności  i  podmiotów 

w  zakresie  zagospodarowania    odpadami.  Informacje  szczegółowe  na  temat  wysokości 

kosztów,  relacji  z  kontrahentami,  umów,  zadań  lub  klientów  samodzielnie,  stanowią 

informacje    wrażliwe,  strategie  konkurencyjną  oraz  strategię  cenową.  Ich  ujawnienie  

pozwalałoby  stronom  trzecim  rozpoznać  szczegółową  charakterystykę  kosztową  

Odwołującego oraz stosowaną przez Odwołującego strategie cenową, co w  efekcie tworzy 

podstawę  do  wykorzystania  przedmiotowych  informacji  przeciwko  podmiotom  wchodzącym 

KIO 3430/24 

w  skład  Konsorcjum  w  działaniach  oraz  w  innych  postepowaniach  przetargowych,  

niekorzystnie  nie  tylko  na  pozycję  podmiotów  wchodzących  w  skład  Konsorcjum  w 

postepowaniach przetargowych, ale także na poziom cen na rynku. (…)” 

W związku z tym Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia  czynności  odtajnienia  wyjaśnień  Odwołującego  z  dnia  09.09.2024  r.  oraz 

załączników do tego wyjaśnienia Odwołującego, 

uznania zastrzeżenia wyjaśnień Odwołującego z dnia 09.09.2024 r. oraz załączników do 

tego wyjaśnienia Odwołującego jako tajemnicy przedsiębiorstwa w całości za skuteczne. 

Pismem  z  dnia  27.09

.2024 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której 

wniósł o jego oddalenie. 

W trakcie rozprawy Strony podtrzyma

ły swoje stanowiska w sprawie.  

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła następujący stan faktyczny sprawy. 

Przedmiotem zamówienia jest gospodarowanie odpadami o kodzie 19 08 05 pochodzącymi  

z Zakładu „Czajka”, „Południe”, „Dębe” i „Pruszków” z podziałem na 11 zadań. 

Oferty złożyło 11 wykonawców, w tym Odwołujący – na zadanie nr 10 i nr 11. 

Pismem  z  dnia  03.09.2024  r.  Zamawiający  wezwał  Odwołującego,  na  podstawie                 

art. 224 ust. 1 w zw. z art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp

, do złożenia wyjaśnień w przedmiocie 

cen jego ofert w zadaniu nr 10 i nr 11.  

W  dniu  09.09.2024  r.  Odwołujący  złożył  wyjaśnienia,  których  treść  zastrzegł  jako 

tajemnicę przedsiębiorstwa. W uzasadnieniu zastrzeżenia Odwołujący wskazał m.in., że: 

„szczegółowa  kalkulacja  ceny  została  sporządzona  jako  tzw.  kalkulacja  własna,  na  bazie 

posiadanego  doświadczenia,  zawartych  kontaktów,  wypracowanych  szczególnych  i 

właściwych dla wykonawcy metod wykonania zamówienia”; 

„Wartość  gospodarczą  wyjaśnień  w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny  należy  dostrzec 

przede  wszystkim  w  fakcie,  iż  zastrzeżone  informacje  mają  na  celu  uzyskanie  przez 

Wykonawcę  określonych  korzyści  -  ujawniają  działania  służące  polepszeniu  sytuacji 

Wykonawcy,  których  opracowanie  wymagało  know-how,  nakładów  pracy,  a  tym  samym 

również  -  nakładów  finansowych.  Ujawnienie  tych  informacji,  spowoduje  ich  uzyskanie 

przez inne podmioty, bez konieczności ponoszenia analogicznego wysiłku co Wykonawca, 

a  tym  samym  osłabi  pozycję  konkurencyjną  Wykonawcy  względem  nich.  W  razie 

ujawnienia  tych  informacji  prawdopodobieństwo  wystąpienia  szkody  jest  duże.  Istniałby 

KIO 3430/24 

również związek przyczynowy między faktem ujawnienia tych informacji w tym konkretnym 

postępowaniu  a  szkodą  w  postaci  utraty  dochodów.  Wykonawca  określa  wartość 

zastrzeżonych przez niego informacji na poziomie ok 2.000.000,00 zł netto”; 

„Dobór  środków  stanowiących  podstawę  wyceny  znany  jest  tylko  i  wyłącznie  Wykonawcy 

oraz Zamawiającemu, któremu wyjaśnienia zostały przekazane”. 

W dniu 12.09.2024 r. 

Zamawiający poinformował Odwołującego o odtajnieniu: 

▪  informacji oznaczonych 

w piśmie z dnia 09.09.2024 r. (wyjaśnienia),  

załącznika nr 1 do wyjaśnień (kalkulacja szczegółowa),  

▪  dowod

ów załączonych do pisma z dnia 09.09.2024 r. 

Pismem  z  dnia  16.09.2024  r.  Zamawiający  wezwał  Odwołującego  do  złożenia 

dodatkowych wyjaśnień w przedmiocie ceny jego oferty.  

W dniu 19.09.2024 r. Odwołujący udzielił odpowiedzi na pytania Zamawiającego, nie 

zastrzegając ich jako tajemnica przedsiębiorstwa.  

W dniu 24.09.2024 r. Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia podmiotowych 

środków dowodowych w zadaniach nr 10 i nr 11.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza  rozpoznając  na  rozprawie  złożone  odwołanie                                             

i  uwzględniając  dokumentację  z  niniejszego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  oraz  stanowiska  Stron  złożone  na  piśmie  i  podane  do  protokołu 

rozprawy, zważyła, co następuje.  

W pierwszej kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy 

Pzp, tj. istnienie po stronie Odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość 

poniesienia przez niego szkody z uwagi na kwestionowane 

czynności Zamawiającego. 

Ponadto Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych 

skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp. 

Zgodnie z art. 18 ust. 1, 2 i 3 ustawy Pzp: 

Postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne. 

Zamawiający  może  ograniczyć  dostęp  do  informacji  związanych  z  postępowaniem                     

o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie. 

Nie  ujawnia  się  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu 

przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. 

z 2020 r. poz. 1913), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, 

KIO 3430/24 

że  nie  mogą  być  one  udostępniane  oraz  wykazał,  że  zastrzeżone  informacje  stanowią 

tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w 

art. 222 ust. 5. 

Zgodnie  z  art.  11  ust.  2  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (t.j.  Dz.U.                    

z 2022 r. poz. 1233 ze zm.), zwanej dalej: „uznk”, przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie 

się  informacje  techniczne,  technologiczne,  organizacyjne  przedsiębiorstwa  lub  inne 

informacje  posiadające  wartość  gospodarczą,  które  jako  całość  lub  w  szczególnym 

zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym 

się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do 

korzystania 

z  informacji  lub  rozporządzania  nimi  podjął,  przy  zachowaniu  należytej 

staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. 

Z  powyższych  przepisów  wynika  przede  wszystkim,  że  zasadą  jest  prowadzenie 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  jawny.  Oznacza  to,  że  w  pierwszej 

kolejności należy dążyć do zachowania ww. jawności, zaś dopuszczone przez ustawodawcę 

wyjątki  należy  traktować  w  sposób  ścisły.  Wyjątkiem  od  zachowania  jawności  w 

postępowaniu o udzielenie zamówienia jest m.in. sytuacja, w której wymagana jest ochrona 

tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Należy jednak  zauważyć,  jak już  wielokrotnie wskazywała Izba 

w  swoich  orzeczeniach,  że  w  art.  18  ust.  3  ustawy  Pzp  ustawodawca  wyraźnie  uzależnił 

zaniechanie  ujawnienia  określonych  informacji  od  tego,  czy  wykonawca  „wykazał,  iż 

zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa”. Ustawodawca posłużył się w 

tym  zakresie  sformułowaniem  „wykazał”,  co  z  całą  pewnością  nie  oznacza  wyłącznie 

„oświadczenia”,  czy  „deklarowania”,  ale  w  istocie  stanowi  obowiązek  „udowodnienia”.  Tym 

samym,  aby  zastrzeżone  przez  wykonawcę  informacje  mogły  zostać  nieujawnione, 

wykonawca  musi  najpierw  „wykazać”,  czyli  udowodnić,  że  w  stosunku  do  tych  informacji 

ziściły się wszystkie przesłanki, o których mowa w art. 11 ust. 2 uznk.  

Zamawiający  ocenia  zatem  zasadność  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa                 

w  oparciu  o  uzasadnienie  przedstawione  przez  wykonawcę,  nie  zaś  w  oparciu  o  własne 

przekonania  o  tym,  co  może  albo  nie  może  być  zastrzeżone  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa.  Nie  jest  bowiem  rolą  zamawiającego  zastępowanie  wykonawcy                          

w wykazywaniu zasadności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa. To wykonawca ma tę 

zasadność  wykazać  i  jeśli  temu  ciężarowi  nie  podoła,  obowiązkiem  zamawiającego  jest 

ujawnić zastrzeżone przez wykonawcę informacje.  

Należy  także  podnieść,  że  uzasadnienie  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa 

musi być złożone przez wykonawcę jednocześnie z przekazaniem zastrzeżonych informacji, 

nie  zaś  dopiero  w  trakcie  postępowania  odwoławczego  przed  Izbą.  Zatem  argumenty,  czy 

dowody  przedstawiane  dopiero 

w  odwołaniu  lub  na  rozprawie nie mogą  wpłynąć  na  ocenę 

uzasadnienia złożonego w toku postępowania o udzielenie zamówienia. 

KIO 3430/24 

W  świetle  powyższego  całkowicie niezasadna  jest  podniesiona  przez  Odwołującego 

na  rozprawie  argumentacja,  zgodnie  z  którą  samo  oświadczenie  wykonawcy  o  zasadności 

zastrzeżenia  określonych  informacji  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  powinno  być  dla 

zamawiającego  wystarczające  do tego,  by  ich nie ujawniać.  Stanowisko  Odwołującego jest 

przede wszystkim 

sprzeczne z art. 18  ust. 3 ustawy Pzp, w myśl którego zakaz ujawniania 

informacji  aktualizuje  się  wyłącznie  pod  warunkiem  wykazania  przez  wykonawcę,  że 

zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Ponadto  stanowisko  to  jest 

sprzeczne 

z  orzecznictwem  Krajowej  Izby  Odwoławczej  i  Sądu  Okręgowego,  w  tym  m.in.:               

-  z  wydanym 

w  oparciu  o  przepisy  ustawy  Pzp  z  2004  r.,  ale  zachowującym  aktualność                 

w  świetle  obecnie  obowiązujących  przepisów  wyrokiem  Sądu Okręgowego  w  Warszawie  z 

dnia 01.10.2021 r. o sygn. akt XXIII Zs 53/21, w którym stwierdzono: „Sąd dokonując oceny 

zasadności  powyższych  zarzutów  w  kontekście  rozstrzygnięcia  KIO  przyjął  jako  punkt 

wyjścia prymat zasady jawności postępowania wynikający z art. 8 ust. 1 sPzp, który stanowi, 

iż  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  jest  jawne.  Dlatego  zdaniem  Sądu  wszelkie 

sposoby, metody i środki interpretacyjne związane z wykładnią przepisów dopuszczających 

możliwość  zastrzegania  tajemnicy  przedsiębiorstwa  muszą  być  stosowane  z  generalnym 

założeniem,  że  zasadą  jest  jawność.  Sąd  kierując  się  tym  właśnie  założeniem  uznał,  że 

powinno ono mieć wpływ również na wykładnię pojęcia „wykazanie”, o którym mowa w art. 8 

ust. 3 sPzp, w tym sensie, że przewidziany tam przez ustawodawcę obowiązek „wykazania” 

winien  być  traktowany  jako  zbliżony  do  obowiązku  „udowodnienia”  w  rozumieniu  KPC.                

W konsekwencji za błędne należy uznać stanowisko skarżącego (w istocie zaakceptowane 

przez  zamawiającego  poprzez  nie  odtajnienie  zaskarżonej  części  informacji),  jakoby  sam 

fakt  traktowania  przez  przedsiębiorcę  określonych  informacji  jako  poufnych  miałby  być 

wystarczający dla potwierdzenia ich wartości gospodarczej, gdyż oznaczałoby to zwolnienie 

wykonawcy  z  wykazywania  tej  pierwszej  i  podstawowej  przesłanki  wynikającej  z  art.  11 

ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji,  wbrew  brzmieniu 

art. 8 ust. 3 sPzp. Sąd podziela stanowisko KIO, że z art. 8 ust. 3 sPzp wynika nałożenie na 

wykonawcę  obowiązku  wykazania  zamawiającemu  przesłanek  zastrzeżenia  informacji  jako 

tajemnica  przedsiębiorstwa.  W  konsekwencji  rolą  zamawiającego  w  toku  badania  ofert  jest 

ustalenie,  czy  wykonawca  temu  obowiązkowi  sprostał  udowadniając,  że  zastrzeżone 

informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Sąd  zgadza  się  z  poglądem  KIO,  że 

sformułowanie  użyte  przez  ustawodawcę,  w  którym  akcentuje  się  obowiązek  "wykazania" 

oznacza  coś  więcej  aniżeli  wyjaśnienie  (uzasadnienie)  przyczyn  co  do  objęcia  tajemnicą 

przedsiębiorstwa.  Za  wykazanie  nie  może  być  uznane  ogólne  uzasadnienie,  sprowadzając 

się de facto do przytoczenia jedynie elementów definicji legalnej tajemnicy przedsiębiorstwa, 

wynikającej z przepisu art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czy gołosłowne 

zapewnienie, że zastrzegana informacja ma walor tajemnicy przedsiębiorstwa”. 

KIO 3430/24 

-  z  wydanym 

również  w  oparciu  o  przepisy  ustawy  Pzp  z  2004  r.,  ale  zachowującym 

aktualność  w  świetle  obecnie  obowiązujących  przepisów  wyrokiem  Krajowej  Izby 

Odwoławczej z dnia 16.02.2018 r. o sygn. akt KIO 200/18, w którym stwierdzono: „Oznacza 

to,  że  jedną  z  przesłanek  skutecznego  zastrzeżenia  informacji  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa,  jest  wykazanie  przez  wykonawcę,  że  zastrzeżone  informacje  w 

rzeczywistości  taką  tajemnicę  przedsiębiorstwa  stanowią.  Izba,  nie  może  z  urzędu 

doszukiwać  się  w  złożonym  przez  wykonawcę uzasadnieniu,  spełnienia  łącznie  przesłanek 

uprawniających do zastrzeżenia danej informacji. Ciężar wykazania konieczności udzielenia 

takiej  ochrony  przepisy  ustawy  Pzp  w  sposób  wyraźny  nałożyły  na  wykonawcę,  a 

niewywiązanie się z tego ciężaru należy uznać za jednoznaczne z koniecznością ujawnienia 

złożonych informacji. Tym samym informacje przedłożone przez wykonawcę mogą pozostać 

niejawne tylko w takim zakresie, w jakim wykonawca wywiązał się z ciężaru wykazania ich 

niejawnego  charakteru.  Aby  wykazać  zasadność  zastrzeżenia  danych  informacji  jako 

tajemnicy  przedsiębiorstwa,  Przystępujący  zobowiązany  był  wykazać  łącznie  wystąpienie 

przesłanek tajemnicy przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu 

nieuczciwej konkurencji. Dla owego „wykazania” nie wystarczą same deklaracje. Wykonawca 

winien  nie  tylko  wyjaśnić,  ale  także  udowodnić  ziszczenie  się  poszczególnych  przesłanek 

warunkujących uznanie danej informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa. Wbrew twierdzeniom 

Przystępującego  „wykazanie”,  o  którym  mowa  w  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp,  oznacza 

udowodnienie. Pod pojęciem „wykazania” należy rozumieć nie tylko złożenie oświadczenia, 

że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, ale również przedstawienie 

stosownych dowodów na jego potwierdzenie”. 

Z przytoczonych orzeczeń wynika zatem, że deklaracje czy oświadczenia wykonawcy 

o  zasadności  zastrzeżenia  określonych  informacji  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  nie  są 

wystarczające do tego, by informacji tych nie ujawniać. Wręcz przeciwnie, ograniczenie się 

wykonawcy do złożenia w uzasadnieniu zastrzeżenia takich oświadczeń, bez rzeczywistego 

„wykazania”  wszystkich  przesłanek  z  art.  11  ust.  2  uznk,  obliguje  zamawiającego  do 

ujawnienia  tych  informacji.  Przy  czym  raz  jeszcze  należy  podkreślić,  że  ocena 

zamawiającego w tym zakresie musi się opierać wyłącznie na uzasadnieniu przedstawionym 

przez  wykonawcę,  a  nie  na  własnym  przekonaniu  zamawiającego,  czy  dane  informacje 

powinny  podlegać  ochronie,  czy  nie.  To  wykonawca  ma  bowiem  wykazać  zasadność 

zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  a  nie  zamawiający  czy  jakikolwiek  inny  podmiot 

(np. Izba) 

ma w zastępstwie za wykonawcę poszukiwać powodów zasadności zastrzeżenia 

tajemnicy. 

W  dodatku  każdy  wykonawca  biorący  udział  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  powinien  być  świadomy  tego,  że  zasadą  jest,  iż  postępowanie  to 

jest jawne (art. 18 ust. 1 ustawy Pzp). 

KIO 3430/24 

Odnosząc  się  natomiast  do  orzecznictwa  przywoływanego  przez  Odwołującego 

należy  wskazać,  że  powoływanie  się  obecnie  na  orzeczenia  dotyczące  postępowań                         

o udzielenie zamówienia wszczętych przed 19.10.2014 r. nie jest zasadne, ponieważ przed 

ww.  datą  obowiązywały  przepisy  ustawy  Pzp,  które  nie  przewidywały  wymogu „wykazania” 

przez wykonawcę zasadności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa. Wymóg „wykazania” 

został  wprowadzony  dopiero  ustawą  z  dnia  29  sierpnia  2014  r.  o  zmianie  ustawy  -  Prawo 

zamówień  publicznych (Dz.U. z  2014  r.  poz.  1232).  Zmiany  wprowadzone  ww.  nowelizacją 

zaczęły  obowiązywać,  jak  wskazano  wyżej,  od  19.01.2014  r.  Tym  samym  orzecznictwo 

dotyczące  postępowań  wszczętych  wcześniej  nie  jest  adekwatne  do  obecnie 

obowiązującego stanu prawnego.  

Co do pozostałych orzeczeń przywoływanych przez Odwołującego należy zauważyć, 

że  zostały  one  niejednokrotnie  zacytowane  wybiórczo.  Przykładowo  w  wyroku  z  dnia 

09.05.2022  r.  o  sygn.  akt  KIO  1006/22  Odwołujący  pominął  fragmenty,  w  których  Izba 

również stanęła na stanowisku, że to na wykonawcy spoczywa ciężar wykazania przesłanek 

zasadności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa, a niewystarczające są w tym zakresie 

wyłącznie jego oświadczenia: „Co równie istotne, ciężar wykazania zasadności zastrzeżenia 

określonych  informacji  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  spoczywa  na  wykonawcy.  Jego 

zadaniem  jest  wykazanie  równocześnie  z  zastrzeżeniem  informacji,  że  realizują  się  w 

stosunku  do  nich  przesłanki,  o  których  mowa  w  ustawie  o  zwalczeniu  nieuczciwej 

konkurencji. Nawet w sytuacji, gdy określone informacje ze swej istoty czy charakteru mogą 

faktycznie  posiadać  pewną  wartość  gospodarczą,  to  nie  uprawnia  to  ani  Izby,  ani 

zamawiającego  do  utajnienia tych  informacji,  w  sytuacji  gdy  wykonawca nie wywiązał  się  z 

obowiązku  wykazania  poufnego  charakteru  danych  informacji.  To  wykonawca  jest 

dysponentem tych informacji i to na nim spoczywa ciężar wykazania konieczności udzielenia 

im  ochrony.  Z  tego  względu,  gdy  Zamawiający  uznaje,  że  zastrzeżenie  informacji  jest 

nieskuteczne,  nie  powinien  arbitralnie  pewnych  informacji  pozostawiać  nieujawnionymi.  Do 

Zamawiającego  nie  należy  ocena  czy  dane  informacje  faktycznie  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa,  a  jedynie  czy  wykonawca  który  tak  twierdzi,  wywiązał  się  z  obowiązków 

przewidzianych w przepisach i powyższe wykazał”. Ostatecznie Izba uwzględniła odwołanie 

w  sprawie  KIO  1006/22  i  nakazała  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  odtajnienia 

określonych  dokumentów,  ale  rozstrzygnięcie  takie  zapadło  po  analizie  przez  Izbę 

konkretnego  uzasadnienia  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  w  tej  sprawie  (KIO 

1006/22), a nie na skutek uznania przez Izbę, że generalnie zasadność zastrzeżenia wynika 

już  z  samego  uznania  i  oświadczenia  przez  wykonawcę,  że  zastrzeżone  przez  niego 

informacje  są  tajemnicą  przedsiębiorstwa.  Izba  zaznaczyła  zresztą  w  ww.  wyroku,  że 

„możliwość  wyłączenia  jawności  postępowania  nie  może  być  nadużywana,  traktowana 

rozszerzająco,  bądź  oceniana  na  zasadzie  analogii  do  innych  sytuacji  w  innych 

KIO 3430/24 

postępowaniach o udzielenie zamówienia, kiedy to zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa 

okazało się skuteczne lub nieskuteczne. Nie jest zdaniem Izby zasadnym twierdzenie, jakoby 

zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  w  innych  postępowaniach  z  analogicznym 

przedmiotem usług, gdzie Zamawiający uznawał je za prawidłowe bądź nie, automatycznie 

przesądzało  również  o  takim  samym  rozstrzygnięciu  Zamawiającego  w  aktualnie 

prowadzonym  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego.  Każdorazowo  bowiem 

ocena  skuteczności  zastrzeżenia  powinna  uwzględniać  indywidulane  okoliczności  stanu 

faktycznego

”. 

Odwołujący  powołał  się  też  na  fragment:  „Wykazanie  przesłanki  wartości 

gospodarczej  nie  musi  oznaczać  podania  konkretnej  wartości.  Może  ono  polegać  na 

rzeczowym  uzasadnieniu,  złożeniu  wyjaśnień,  w  zależności  od  charakteru  informacji 

bazowych

” w wyroku z dnia 14.11.2023 r. o sygn. akt KIO 3248/23. Pomijając to, że Izba w 

obecnym  składzie  nie  znalazła  powyższego  fragmentu  w  ww.  wyroku,  przede  wszystkim 

należy  zauważyć,  że  w  sprawie  tej  (KIO  3248/23)  Izba  uznała  zastrzeżenie  tajemnicy 

przedsiębiorstwa  za  bezskuteczne,  a  ponadto  wskazany  wyżej  fragment  nie  może  być 

rozumiany  w  ten  sposób,  że  wystarczające  jest  podanie  jakiejkolwiek  kwoty  stanowiącej 

rzekomą  wartość  gospodarczą  zastrzeżonych  informacji,  jeżeli  jednocześnie  z  niczego  nie 

wynika, z czego ta kwota się wzięła. 

Wreszcie 

Odwołujący  przywołał  rozważania  Izby  o  działalności  na  rynku  częściowo 

regulowanym  i  informacjach  wrażliwych  w  zakresie  wysokości  kosztów,  relacjach  z 

kontrahentami,  umów,  zadań  lub  klientów  z  wyroku  z  dnia  21.03.2023  r.  o  sygn.  akt  KIO 

oraz  przytoczył  jego  fragment:  „Biorąc  pod  uwagę  powyższe  ujawnienie  wyjaśnień 

ceny  i  dowodów  na  ich  poparcie  złożonych  przez  przystępującego  mogłoby  służyć 

konkurentom  nie  tyle  analizowaniu  kalkulacji  cenowej  w  tym  postępowaniu,  co  innych  

postępowaniach  z  naruszeniem  zasady  uczciwej  konkurencji”.  Po  pierwsze,  należy 

zauważyć,  że  Odwołujący  w  uzasadnieniu  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  z  dnia 

09.09.2024  r.  nie  podnosił  argumentacji  dotyczącej  zasad  rządzących  rynkiem  częściowo 

regulowanym,  zatem  ten  fragment  wyroku  KIO  413/23  w  ogóle  nie  odnosi  się  do  stanu 

faktycznego  niniejszej  sprawy. 

Zwłaszcza  że,  jak  już  wyżej  wskazano,  ocenie  zarówno 

zamawiającego,  jak  i  Izby,  podlega  uzasadnienie  przedłożone  przez  wykonawcę  w  toku 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  a  nie  argumentacja  podniesiona 

dopiero  w  toku  postępowania  odwoławczego.  Odwołujący  może  więc  udowadniać  w 

odwołaniu, że w uzasadnieniu przedłożonym zamawiającemu wykazał wszystkie przesłanki z 

art.  11  ust.  2  uznk,  ale  nie  może  dopiero  w  odwołaniu  „dokładać”  nowych  argumentów  / 

informacji  /  dowodów,  które  nie  były  znane  zamawiającemu  w  chwili  dokonywania  przez 

niego  zaskarżonej  w  odwołaniu  czynności.  Takie  działanie,  jak  już  kilkukrotnie  Izba 

wskazywała,  jest  działaniem  spóźnionym  i  nie  podlega  ocenie  Izby.  Po  drugie,  kolejny  raz 

KIO 3430/24 

należy  przypomnieć,  że  zadaniem  zamawiającego  (a  następnie  ew.  Izby)  jest  ocena 

konkretnego  uzasadnienia  złożonego  przez  konkretnego  wykonawcę  pod  kątem  tego,  czy 

wykazał on spełnienie przesłanek z art. 11 ust. 2 uznk. W sprawie KIO 413/23 Izba oceniła to 

konkretne uzasadnienie jako wykazujące spełnienie ww. przesłanek, niemniej jednak nie jest 

znana  jego  pełna  treść,  zatem  nie  można  na  tej  podstawie  twierdzić,  że  każde  inne 

uzasadnienie innego wykonawcy również musi zostać ocenione tak samo. 

Przechodząc zatem do uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa z dnia 

09.09.2024  r. 

złożonego  przez  Odwołującego,  Izba  w  pierwszej  kolejności  nadmienia,  że 

wskazując braki tego uzasadnienia ograniczyła się nie tylko do kwestii podniesionych przez 

Odwołującego w odwołaniu (art. 555 ustawy Pzp), ale także do kwestii podniesionych przez 

Zamawiającego  w  piśmie  z  dnia  12.09.2024  r.  Tym  samym  Izba  pominęła  braki,  których 

Zamawiający  nie  dostrzegł,  a  w  każdym  razie  szczegółowo  nie  wskazał  w  piśmie 

informującym o odtajnieniu wyjaśnień rażąco niskiej ceny wraz z załącznikami.  

Tak  więc  Izba  zgadza  się  z  Zamawiającym,  że  Odwołujący  nie  wykazał,  że 

zastrzeżone  przez  niego  informacje  mają  charakter  techniczny,  technologiczny  lub 

organizacyjny,  a  - 

jak  wskazano  już  wyżej  –  nie  jest  rolą  zamawiającego  ustalanie  tego 

samodzielnie,  a  ponadto  przedstawianie 

przez  Odwołującego  wyjaśnień  w  tym  zakresie 

dopiero  w  postępowaniu  odwoławczym  jest  już  działaniem  spóźnionym.  Przede  wszystkim 

jednak  Odwołujący  nie  wykazał,  że  informacje  te  posiadają  wartość  gospodarczą. 

Odwołujący wskazał wprawdzie kwotę 2.000.000 zł jako wartość gospodarczą zastrzeżonych 

informacji,  ale  z  uzasadnienia  zastrzeżenia  nie  sposób  wywieść,  jak  ta  kwota  została 

wyliczona, skąd ona wynika. Oznacza to, że wartość gospodarcza została wskazana, ale nie 

została  wykazana.  Nie  można  bowiem  uznać,  że  wskazanie  jakiejkolwiek  kwoty  bez 

wyjaśnienia  sposobu  jej  wyliczenia  stanowi  „wykazanie”  wartości  gospodarczej 

zastrzeżonych  informacji.  Przyjęcie  takiej  tezy  oznaczałoby,  że  każdy  wykonawca  mógłby 

wskazywać  dowolną  kwotę  w  uzasadnieniu  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  co 

prowadziłoby  do  wypaczenia  wymogu  „wykazania”  wartości  gospodarczej.  Warto  w  tym 

miejscu po raz kolejny przywołać wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 01.10.2021r. 

o 

sygn.  akt  XXIII  Zs  53/21,  w  którym  stwierdzono:  „Kierując  się  tymi  założeniami  KIO, 

słusznie  zdaniem  Sądu,  uznała,  że  nie  wystarcza  stwierdzenie,  iż  dana  informacja  ma 

charakter techniczny, handlowy czy technologiczny, ale musi ona także przedstawiać pewną 

wartość  gospodarczą  dla  wykonawcy  właśnie  z  tego  powodu,  że  pozostanie  poufna.  Taka 

informacja  może  być  dla  wykonawcy  źródłem  jakichś  zysków  lub  pozwalać  mu  na 

zaoszczędzenie określonych kosztów. Wartość tę należy omówić i wykazać w odniesieniu do 

każdej  zastrzeganej  informacji,  a  nie  jedynie  gołosłownie  zapewnić,  że  zastrzegana 

informacja taką wartość posiada”. 

KIO 3430/24 

Izba 

podzieliła  też  stanowisko  Zamawiającego,  zgodnie  z  którym  „wskazanie 

poszczególnych okoliczności w rodzaju zobowiązań i oświadczeń pracowników Wykonawcy 

o  zachowaniu  poufności  informacji  chronionych,  nie  może  zostać  uznane  za  takie 

szczególne  środki.  Są  to  bowiem  ogólne  zasady  stosowane  na  co  dzień  u  większości 

wykonawców  funkcjonujących  na  rynku”.  Wprawdzie  nie  jest  jasne,  jakie  „zobowiązania  i 

oświadczenia” w liczbie mnogiej Zamawiający miał na myśli, bo w załącznikach do pisma z 

dnia 09.09.2024 r. Izba odnalazła tylko jeden aneks do umowy o pracę zawarty z jednym z 

członków  konsorcjum  Odwołującego,  w  którym  mowa  jest  o  „nierozpowszechnianiu  i 

nieużywaniu 

jakichkolwiek 

informacji 

dotyczących 

pracodawcy 

lub 

podmiotów 

współpracujących  z  pracodawcą,  a  także  dokumentów”,  ale  tym  bardziej  potwierdza  to,  że 

zachowywanie zastrzeżonych informacji  w  poufności  nie zostało w  wystarczającym  stopniu 

wykazane. 

Dodatkowo nie znalazła potwierdzenia w stanie faktycznym sprawy argumentacja 

Odwołującego  o  konieczności  zachowania  w  poufności  umów  zawartych  przez 

Odwołującego  z  jego  kontrahentami.  Argument  ten  jest  w  istocie  bezprzedmiotowy,  gdyż 

żadne  umowy  z  żadnymi  kontrahentami  nie  zostały  dołączone  do  wyjaśnień  z  dnia 

09.09.2024 r.  

Odnosząc się z kolei do zawartego w odwołaniu fragmentu: „Informacje szczegółowe 

na  temat  wysokości  kosztów,  relacji  z  kontrahentami,  umów,  zadań  lub  klientów 

samodzielnie, stanowią informacje  wrażliwe, strategie konkurencyjną oraz strategię cenową. 

Ich  ujawnienie  pozwalałoby  stronom  trzecim  rozpoznać  szczegółową  charakterystykę 

kosztową    Odwołującego  oraz  stosowaną  przez  Odwołującego  strategie  cenową,  co  w  

efekcie tworzy podstawę do wykorzystania przedmiotowych informacji przeciwko podmiotom 

wchodzącym  w  skład  Konsorcjum  w  działaniach  oraz  w  innych  postepowaniach 

przetargowych,  niekorzystnie  nie  tylko  na  pozycję  podmiotów  wchodzących  w  skład 

Konsorcjum w postepowaniach przetargowych, ale także na poziom cen na rynku” [pisownia 

oryginalna],  należy  zauważyć,  że  zawarte  w  nim  kwestie  zostały  wskazane,  podobnie  jak               

w  samym  uzasadnieniu  zastrzeżenia  tajemnicy,  w  bardzo  ogólny  sposób.  Nie  sposób 

bowiem 

wywieść  z  uzasadnienia  zastrzeżenia  tajemnicy

choćby  tego,

który  rodzaj  danych 

zawartych w kalkulacji, z powodu jakiego ich przedstawienia czy powiązania z innymi danymi 

mógłby pozwolić innym wykonawcom na rynku na ustalenie stosowanej przez Odwołującego 

strategii  cenowej.  Argumentacja  taka  jest  tym  bardziej  niezasadna,  że  sam  Odwołujący 

pisze,  że:  „Informacje  zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  zostały  w  dużej  części 

zebrane  i  opisane  na  potrzeby  niniejszego  wezwania

”.  Skoro  informacje  zawarte  w 

wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny zostały w dużej części opracowane wyłącznie na potrzeby 

niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia, to trudno stwierdzić, w jaki sposób inni 

wykonawcy  mieliby  „rozpoznać  szczegółową  charakterystykę  kosztową  Odwołującego” 

KIO 3430/24 

stosowaną przez niego w innych postępowaniach. Warto zatem ponownie przywołać wyrok 

Izby  z  dnia  16.02.2018  r.  o  sygn.  akt  KIO  200/18,  w 

którym  Izba  stwierdziła  także: 

„Przystępujący  uzasadniając  zastrzeżenie  dokumentów  jako  stanowiących  tajemnicę 

przedsiębiorstwa  wskazywał  również,  że  wszystkie  wymienione  dokumenty  stanowią 

opracowanie wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania. Istotne jest, że za informacje 

posiadające  dla  wykonawcy  wartość  gospodarczą  należy  uznać  tylko  takie,  które  stanowią 

względnie  stały  walor  wykonawcy,  dający  się  wykorzystać  więcej  niż  raz,  a  nie  zbiór 

określonych danych, zebranych na potrzeby konkretnego postępowania i tylko w związku z 

tym  postępowaniem.  Wartość  gospodarcza  to  wartość  informacji  w  obrocie,  ma  zatem 

wymiar obiektywny, sięgający poza dane postępowanie”.  

Reasumując,  Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  nie  wykazał  zasadności  zastrzeżenia 

tajemnicy  przedsiębiorstwa  w  odniesieniu  do  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  z  dnia 

09.09.2024  r.  i  załączników  do  nich,  a  w  związku  z  tym  nie  stwierdziła  również,  aby 

Zamawiający dokonując ich odtajnienia naruszył art. 18 ust. 3 i art. 16 ustawy Pzp. 

Wobec  powyższego  Izba  postanowiła  jak  w  sentencji,  orzekając  na  podstawie                

art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 ustawy Pzp.  

Orzeczenie  Izby  zostało  wydane  w  oparciu  o  dokumentację  postępowania                                 

o  udzielenie  zamówienia  oraz  w  oparciu  o  stanowiska  Stron  przedstawione  w  pismach 

procesowych i na rozprawie.  

O  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do  wyniku,  na  podstawie  art.  574 

ustawy Pzp oraz w oparciu o 

§ 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b) rozporządzenia w 

sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).   

Przewodnicząca ...………………………