Sygn. akt: KIO 3497/24
WYROK
Warszawa, dnia 1
6 października 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca:
Małgorzata Matecka
Protokolantka:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu 2
4 września 2024 r. przez wykonawcę Constructo Sp. z o.o. z siedzibą w Rogówku
w
postępowaniu prowadzonym przez Gminę Trzemeszno
przy udziale
uczestnika po stronie zamawiającego – wykonawcy CERTA Trzemeszno Sp. z o.o.
z siedzibą w Trzemiesznie
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności
zaproszenia do negocjacji,
powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym
odrzucenie ofert: wykonawcy CERTA Trzemeszno sp. z o.o.
z siedzibą w Trzemiesznie
oraz wykonawcy D. S.
prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Zakład
Ogólnobudowlany GRINBUD D. S.,
2. Kosztami
postępowania obciąża zamawiającego i:
zalicza do kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie:
dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem
wpisu od odwołania, kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy)
poniesioną przez odwołującego tytułem wynagrodzenia
pełnomocnika oraz kwotę 304 zł 00 gr (słownie: trzysta cztery złote zero groszy)
poniesioną przez odwołującego tytułem dojazdu na posiedzenie i rozprawę;
zasądza od zamawiającego na rzecz odwołującego kwotę 13 904 zł 00 gr
(słownie: trzynaście tysięcy dziewięćset cztery złote zero groszy) stanowiącą
koszty postępowania odwoławczego poniesione przez odwołującego.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu
Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
Sygn. akt: KIO 3497/24
Uzasadnienie
Zamawiający Gmina Trzemeszno (dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie podstawowym
z
możliwością
negocjacji
postępowanie
o
udzielenie
zamówienia
publicznego
pn.
„Termomodernizacja budynku po Domu Dziecka przy ul. kard. Stefana Wyszyńskiego na
potrzeby Urzędu Miejskiego” (dalej: „Postępowanie”). Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 26 lipca 2024 pod nr 2024/BZP
I. W dniu
24 września 2024 r. wykonawca Constructo Sp. z o.o. z siedzibą w Rogówku (dalej:
„Odwołujący”) wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec następujących
czynności i zaniechań Zamawiającego: wezwania wykonawców do uzupełnienia dokumentów
przedmiotowych środków dowodowych, zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy CERTA
Trzemeszno sp. z o.o.
(dalej: „wykonawca Certa”) oraz wykonawcy D. S. prowadząca
działalność gospodarczą pod firmą Zakład Ogólnobudowlany GRINBUD D. S. (dalej:
„wykonawca Grinbud”) oraz zaproszenia tych wykonawców do negocjacji.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia
września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej: „ustawa Pzp”):
1) art. 107 ust. 2 ustawy Pzp poprzez wezwanie wykonawcy Certa oraz wykonawcy
Grinbud do uzupełnienia dokumentów, podczas gdy Zamawiający nie przewidział tejże
procedury w ogłoszeniu o zamówieniu, jak również w dokumentach zamówienia,
2) art. 128 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 16 ustawy Pzp poprzez wezwanie wykonawcy
Certa oraz wykonawcy Grinbud
do uzupełnienia dokumentów tj. do uzupełnienia ofert
o
inne dokumenty, podczas gdy w rzeczywistości Zamawiający wezwał oferentów do
z
łożenia przedmiotowych środków dowodowych, o których mowa w przepisie art. 105
do 107 ustawy Pzp
, a w konsekwencji naruszenie zasady równego traktowania
i
konkurencyjności postępowania,
3) art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy
Certa oraz oferty wykonawcy Grinbud, z uwagi na fakt,
że wykonawcy ci nie złożyli
przedmiotowych środków dowodowych wymaganych zgodnie z dokumentami
zamówienia,
4) art. 289 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaproszenie do negocjacji ofert wykonawcy Certa
oraz wykonawcy Grinbud
, mimo że ich oferty podlegają odrzuceniu.
W związku z podniesionymi zarzutami Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania
i
nakazanie Zamawiającemu: unieważnienia czynności zaproszenia do negocjacji, powrotu do
ponownego badania i oceny oferty, przeprowadzenia badania i oceny ofert oraz unieważnienia
czynności wezwania do uzupełnienia dokumentów w trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp oraz
odrzucenia ofert wykonawcy Certa oraz wykonawcy Grinbud.
II. Pismem wniesionym w dniu
11 października 2024 r. Zamawiający udzielił odpowiedzi na
odwołanie. Zamawiający uznał zarzuty odwołania za niezasadne i wniósł o jego oddalenie.
III. Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosili
wykonawca Certa oraz wykonawca Grinbud.
Izba stwierdziła, że zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego wykonawcy
Grinbud
nie było skuteczne. Wykonawca ten nie doręczył Odwołującemu kopii zgłoszenia
przystąpienia zgodnie z art. 525 ust. 2 ustawy Pzp. Jak ustaliła Izba wykonawca Grinbud wysłał
kopię zgłoszenia przystąpienia na błędny adres email Odwołującego. Powyższy brak formalny
umożliwia uznanie zgłoszenia przystąpienia za skuteczne. Zadośćuczynienie obowiązkowi
wynikającemu z art. 525 ust. 2 ustawy Pzp ma istotne znaczenie dla prawidłowego przebiegu
postępowania odwoławczego, gdyż strony muszą mieć wiedzę o wykonawcach, którzy zgłosili
przystąpienie, na wczesnym etapie tego postępowania. Nie mogą o fakcie zgłoszenia
przystąpienia dowiadywać się w dniu posiedzenia z udziałem stron i rozprawy.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
W dniu 26 lipca 2024 r. Zamawiający opublikował specyfikację warunków zamówienia.
W dniu 22 sierpnia 2024 r. Zamawiający opublikował dokument o nazwie: „Specyfikacja
techniczna produktów” (nawa pliku: Dane techniczne – wyposażenie).
W dniu 27 sierpnia 2024 r. nastąpiło otwarcie ofert (w Postępowaniu złożono trzy oferty).
Pismami z dnia 3 września 2024 r. Zamawiający zaprosił wszystkich wykonawców do negocjacji
ofert w celu złożenia oferty dodatkowej.
Pismem z dnia 3 września 2024 r. Odwołujący przekazał Zamawiającemu swoje stanowisko
odnośnie dokonanej czynności zaproszenia wykonawców do negocjacji.
Pismami z dnia 6 września 2024 r. Zamawiający powiadomił wykonawców o unieważnieniu
czynności zaproszenia do negocjacji oraz czynności poinformowania o ofertach, które nie
zostały odrzucone oraz punktacji przyznanej ofertom w każdym kryterium oceny ofert i łącznej
punktacji.
Pismami z dnia 10 września 2024 r. Zamawiający, na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp,
wezwał wykonawcę Certa oraz wykonawcę Grinbud „do złożenia innych dokumentów
w
postępowaniu:
− certyfikatów i atestów. Zamawiający żąda złożenia certyfikatu wydanego przez
jednostkę oceniającą zgodność lub sprawozdania z badań przeprowadzonych przez tę
jednostkę. Dokumenty te mają być opisane w sposób nie budzący wątpliwości do jakich
mebli, krzeseł, tkanin są dedykowane (nazwa widniejąca na ateście lub certyfikacie musi
być nazwą systemu lub produktu w przedstawionym katalogu, folderze).
− badanie właściwości ergonomiczno-fizjologicznych zgodnie z Rozporządzeniem
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r
.w sprawie bezpieczeństwa
i
higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe
(Dz.U.1998.148.973 ze zm.) w tym również ze zmianami wynikającymi
z
Rozporządzenia MRiPS z 18 października 2023 (Dz.U. z 2023, poz. 2367).
− do każdego mebla należy przedstawić minimum jedną, osobną kartę katalogową, na
której będzie przedstawiony proponowany mebel. Karta katalogowa musi zawierać
nazwę mebla lub nazwę użytego systemu meblowego, nazwę producenta mebla,
rysunek lub zdjęcie proponowanego mebla (rozmiar zdjęcia pozwalający dostrzec
szczegóły – optymalnie rozmiar zdjęcia A5), wymiary oraz szczegóły techniczne mebla
pozwalające zweryfikować czy proponowany mebel spełnia wymagania projektu.
Wykonawca Certa oraz wykonawca Grinbud udzielili odpowiedzi na ww. wezwanie
Zamawiającego.
Pismami z dnia 16
września 2024 r. Zamawiający zaprosił wszystkich wykonawców do
negocjacji ofert w celu złożenia oferty dodatkowej.
W ocenie składu orzekającego Izby należy przyznać rację Odwołującemu, że czynności
Zamawiającego polegające na wezwaniu wykonawcy Certa oraz wykonawcy Grinbud do
uzupełnienia dokumentów, które stanowią przedmiotowe środki dowodowe, oraz zaproszeniu
tych wykonawców do negocjacji były nieprawidłowe. Należy bowiem wskazać, że w dniu 22
sierpnia 2024 r. Zamawiający uzupełnił dokumenty zamówienia o dokument zatytułowany
„Specyfikacja techniczna produktów” zawierający następującą uwagę wstępną:
„Poniższy opis przedstawia minimalne wymagania dotyczące zamawianego wyposażenia.
Wszystkie zaproponowane rozwiązania muszą być systemowe, seryjnie produkowane Pod
pojęciem systemowe Zamawiający rozumie meble, które można łączyć ze sobą w różnych
konfiguracjach oraz pozwalające w przyszłości na rozbudowę.
W przypadku, gdy przedmiot zamówienia będzie opisany w sposób, który może wskazywać na
produkty dostarczane przez konkretnego Producenta, to należy uznać, że towarzyszy im zwrot
„lub równoważne” – w takim przypadku, Zamawiający dopuszcza składanie ofert
równoważnych. Na Wykonawcy, który powołuje się na rozwiązania równoważne, spoczywa
obowiązek udowodnienia, że oferowany przez niego asortyment będzie nie gorszy
funkcjonalnie a zaproponowane materiały będą posiadały parametry nie gorsze niż wskazane
w dokume
ntacji przetargowej. Wszelkie koszty związane z udowodnieniem równoważności
spoczywają na Wykonawcy.
Zgodnie z Art. 105. -
107 ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający wymaga
załączenia do oferty wszystkich wymienionych w opisie certyfikatów i atestów. Zamawiający
żąda złożenia certyfikatu wydanego przez jednostkę oceniającą zgodność lub sprawozdania
z
badań przeprowadzonych przez tę jednostkę. Dokumenty te mają być opisane w sposób nie
budzący wątpliwości do jakich mebli, krzeseł, tkanin są dedykowane (nazwa widniejąca na
ateście lub certyfikacie musi być nazwą systemu lub produktu w przedstawionym katalogu,
folderze).
W celu potwierdzenia spełnienia podanych w opisie wymogów, Zamawiający wymaga
dołączenia do oferty następujących materiałów:
do każdego mebla należy przedstawić minimum jedną, osobną kartę katalogową, na której
będzie przedstawiony proponowany mebel. Karta katalogowa musi zawierać nazwę mebla lub
nazwę użytego systemu meblowego, nazwę producenta mebla, rysunek lub zdjęcie
prop
onowanego mebla (rozmiar zdjęcia pozwalający dostrzec szczegóły – optymalnie rozmiar
zdjęcia A5), wymiary oraz szczegóły techniczne mebla pozwalające zweryfikować czy
proponowany mebel spełnia wymagania projektu.
Karty katalogowej nie trzeba wykonywać dla mebli: SZ8, ZB.”
Z powyższego wynika, że wykonawcy obowiązani byli do złożenia wraz z ofertą
przedmiotowych
środków dowodowych wskazanych w dokumencie „Specyfikacja techniczna
produktów”. Nie ma żadnych wątpliwości, że Zamawiający na podstawie tego dokumentu żądał
złożenia wraz z ofertą przedmiotowych środków dowodowych, gdyż: 1) w sposób wyraźny
powołał się na przepisy art. 105 – 107 ustawy Pzp, regulujące przedmiotowe środki dowodowe;
rodzaj żądanych dokumentów również w sposób oczywisty wskazuje, że są to przedmiotowe
środki dowodowe.
Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy Pzp w przypadku zamówień o szczególnych cechach
środowiskowych, społecznych lub innych, zamawiający, w celu potwierdzenia zgodności
oferowanych robót budowlanych, dostaw lub usług z wymaganymi cechami, może w opisie
przedmiotu zamówienia, opisie kryteriów oceny ofert lub w wymaganiach związanych z
realizacją zamówienia żądać od wykonawcy określonej etykiety, jeżeli spełnione są łącznie
następujące warunki:
1) wymagania etykiety dotyczą wyłącznie kryteriów, które są związane z przedmiotem
zamówienia, i są odpowiednie dla określenia cech robót budowlanych, dostaw lub usług
będących przedmiotem tego zamówienia;
2) wymagania etykiety są oparte na obiektywnie możliwych do sprawdzenia
i
niedyskryminujących kryteriach;
3) wymagania etykiety są opracowywane i przyjmowane w drodze otwartej i przejrzystej
procedury, w której mogą uczestniczyć wszystkie zainteresowane podmioty, w tym podmioty
należące do administracji publicznej, konsumenci, partnerzy społeczni, producenci,
dystrybutorzy oraz organizacje pozarządowe;
4) etykiety oraz wymagania etykiety są dostępne dla wszystkich zainteresowanych stron;
5) wymagania etykiety są określane przez podmiot trzeci, na który wykonawca ubiegający się
o etykietę nie może wywierać decydującego wpływu.
Zgodnie z art. 104 ust. 2 ustawy Pzp przez etykietę, o której mowa w ust. 1, należy rozumieć
każdy dokument, w tym zaświadczenie lub poświadczenie, który potwierdza, że obiekt
budowlany, produkt, usługa, proces lub procedura spełniają wymagania konieczne do
uzyskania etykiety.
Zgodnie z art. 105 ust. 1
ustawy Pzp w celu potwierdzenia zgodności oferowanych robót
budowlanych, dostaw lub usług z wymaganiami, cechami lub kryteriami określonymi w opisie
przedmiotu zamówienia lub kryteriami oceny ofert, lub wymaganiami związanymi z realizacją
zamówienia zamawiający może żądać od wykonawców złożenia certyfikatu wydanego przez
jednostkę oceniającą zgodność lub sprawozdania z badań przeprowadzonych przez tę
jednostkę.
Zgodnie z art. 106 ust. 1 z
amawiający może żądać innych niż wskazane w art. 104 i art. 105
przedmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie, że oferowane dostawy, usługi lub
roboty budowlane spełniają określone przez zamawiającego wymagania, cechy lub kryteria,
jeżeli są one niezbędne do przeprowadzenia postępowania. Zamawiający wskazuje wymagane
przedmiotowe środki dowodowe w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia.
Zgodnie z art. 106 ust. 2 ustawy Pz
Zamawiający żąda przedmiotowych środków dowodowych
proporcjonalnych do przedmiotu zamówienia i związanych z przedmiotem zamówienia.
Zgodnie z art. 107 ust. 1 ustawy Pzp j
eżeli zamawiający żąda złożenia przedmiotowych
środków dowodowych, wykonawca składa je wraz z ofertą.
Zgodne z art. 107 ust. 2 ustawy Pzp j
eżeli wykonawca nie złożył przedmiotowych środków
dowodowych lub złożone przedmiotowe środki dowodowe są niekompletne, zamawiający
wzywa do ich złożenia lub uzupełnienia w wyznaczonym terminie, o ile przewidział to
w
ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia.
W ocenie składu orzekającego Izby nie ma istotnego znaczenia fakt, że Zamawiający w sposób
wyraźny nie oznaczył dokumentu opublikowanego w dniu 22 sierpnia 2024 r. jako uzupełnienia
dokument
ów zamówienia. To, że Specyfikacja techniczna produktów stanowi dokument
zamówienia, nie powinno budzić wątpliwości. Zgodnie z art. 7 pkt 3 ustawy Pzp pod pojęciem
dokument
ów zamówienia należy rozumieć dokumenty sporządzone przez zamawiającego lub
dokumenty, do których zamawiający odwołuje się, inne niż ogłoszenie, służące do określenia
lub opisania warunków zamówienia, w tym specyfikacja warunków zamówienia oraz opis
potrzeb
i wymagań.
Ponadto, w
Specyfikacji technicznej produktów Zamawiający wyraźnie wskazał na obowiązek
złożenia wymienionych tam dokumentów (stanowiących przedmiotowe środki dowodowe) wraz
z ofertą. Wykonawca Certa oraz wykonawca Grinbud nie złożyli tych dokumentów, a ich
uzupełnienie na dalszym etapie nie było możliwe, gdyż Zamawiający nie przewidział takiej
możliwości ani w ogłoszeniu o zamówieniu ani w dokumentach zamówienia. Zamawiający nie
był uprawniony do wezwania ww. wykonawców do uzupełnienia przedmiotowych środków
dowodowych na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp. Zgodnie z tym przepisem
jeżeli
wykonawca nie złożył oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, podmiotowych środków
dowodowych, innych dokumentów lub oświadczeń składanych w postępowaniu lub są one
niekompletne lub zawierają błędy, zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich
złożenia, poprawienia lub uzupełnienia w wyznaczonym terminie, chyba że: 1) wniosek
o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo oferta wykonawcy podlegają odrzuceniu bez
względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub 2) zachodzą przesłanki
unieważnienia postępowania. Przepis ten, pomimo że jest w nim mowa o „innych dokumentach
lub oświadczeniach składanych w postępowaniu” nie ma zastosowania do przedmiotowych
środków dowodowych, gdyż uzupełnianie tych środków reguluje przepis art. 107 ust. 2 ustawy
Pzp. Wezwanie do uzupełnienia przedmiotowych środków dowodowych na podstawie art. 128
ust. 1 ustawy Pzp,
jako innych dokumentów lub oświadczeń składanych w postępowaniu,
stanowi obejście przepisu art. 107 ust. 2 ustawy Pzp. Wykonawca Certa oraz wykonawca
Grinbud
nie złożyli przedmiotowych środków dowodowych wraz z ofertą. W związku z tym
należy uznać, że względem złożonych przez nich ofert zachodzi podstawa do odrzucenia, o
której mowa w art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy Pzp. W takim przypadku dopuszczalne jest
również zastosowanie podstawy odrzucenia oferty wskazanej w art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy
Pzp. W konsekwencji za
nieprawidłowe należy uznać zaproszenie tych wykonawców do
negocjacji. Jak wynika z przepisu art. 289 ustawy Pzp zaproszenie do negocjacji dotyczy
wyłącznie wykonawców, których oferty nie podlegały odrzuceniu.
Biorąc pod uwagę powyższe, Izba orzekła, jak w punkcie pierwszym sentencji, na podstawie
art. 553 oraz art. 554 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 pkt 1 lit. a) i b) ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557, 574 i 575 ustawy
Pzp oraz § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r.
w
sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodnicząca: