sygn. akt: KIO 3527/24
WYROK
Warszawa,
14 października 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Emil Kuriata
Protokolant:
Oskar Oksiński
po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
27 września 2024 r. przez wykonawcę Maldrobud sp. z o.o. sp.k. w Myśliborzu, ul. Królewiecka
300 Myślibórz, w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Województwo
Lubuskie
– Zarząd Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze, Al. Niepodległości 32; 65-042
Zielona Góra,
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej w ramach zadania nr 2
, unieważnienie czynności odrzucenia oferty
wykonawcy odwołującego Maldrobud sp. z o.o. sp.k. w Myśliborzu, ul. Królewiecka 43;
300 Myślibórz w ramach zadania nr 2, ponowne badanie i ocenę ofert.
2. K
osztami postępowania obciąża zamawiającego Województwo Lubuskie – Zarząd Dróg
Wojewódzkich w Zielonej Górze, Al. Niepodległości 32; 65-042 Zielona Góra i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Maldrobud sp. z o.o.
sp.k. w Myśliborzu, ul. Królewiecka 43; 74-300 Myślibórz, tytułem wpisu od odwołania,
kwotę 4 777 zł 91 gr (słownie: cztery tysiące siedemset siedemdziesiąt siedem złotych
dziewięćdziesiąt jeden groszy) poniesioną przez wykonawcę Maldrobud sp. z o.o. sp.k.
w Myśliborzu, ul. Królewiecka 43; 74-300 Myślibórz, tytułem wynagrodzenia
pełnomocnika, dojazdu na rozprawę, noclegu oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa,
. zasądza od zamawiającego Województwo Lubuskie – Zarząd Dróg Wojewódzkich
w Zielonej Górze, Al. Niepodległości 32; 65-042 Zielona Góra na rzecz wykonawcy
Maldrobud sp. z o.o. sp.k. w Myśliborzu, ul. Królewiecka 43; 74-300 Myślibórz łączną
kwotę 19 777 zł 91 gr (słownie: dziewiętnaście tysięcy siedemset siedemdziesiąt siedem
złotych i dziewięćdziesiąt jeden groszy) poniesioną przez wykonawcę Maldrobud
sp. z o.o. sp.k. w Myśliborzu, ul. Królewiecka 43; 74-300 Myślibórz, stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego zawierającą koszty wpisu od odwołania, wynagrodzenia
pełnomocnika, dojazdu na rozprawę, noclegu oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący: …………………………
sygn. akt: KIO 3527/24
Uzasadnienie
Zamawiający - Województwo Lubuskie - prowadzący postępowanie Zarząd Dróg
Wojewódzkich w Zielonej Górze prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego, pn.
„Zimowe utrzymanie dróg wojewódzkich administrowanych przez Zarząd
Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze w sezonie 2024/2025, 2025/2026, 2026/2027: Zadanie
– Obwód Drogowy Drezdenko, Zadanie 2 – Obwód Drogowy Kłodawa, Zadanie 3 – Obwód
Drogowy Ośno Lubuskie, Zadanie 4 – Obwód Drogowy Sulęcin”.
27 września 2024 roku, wykonawca Maldrobud sp. z o.o. sp.k. w Myśliborzu (dalej
„odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej od niezgodnych
z przepisami ustawy PZP czynności i zaniechań zamawiającego, w procesie badania i oceny
ofert oraz dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej w postępowaniu, polegających na:
nieprawidłowym i bezzasadnym odrzuceniu oferty odwołującego, na skutek
nieuprawnionego uznania, że odwołujący złożył ofertę niezgodną z przepisami ustawy PZP
poprzez wyrażenie zamiaru powierzenia podwykonawcy wykonania całości zamówienia,
zaniechaniu wezwania odwołującego do wyjaśnień dotyczących treści złożonej oferty
odnośnie zamiaru powierzenia podwykonawcy wykonania zamówienia,
- wyborze jako oferty najkorzystniejszej wykonawcy "DARBUD"
Usługi Transportowe
i
Ogólnobudowlane D. R., ul. Wiejska 55; 66-415 Santocko, pomimo że to oferta odwołującego
jako niepodlegająca odrzuceniu przedstawiała najkorzystniejszy bilans oceny na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w SWZ, w rozumieniu przepisów art. 239 ustawy PZP,
badaniu i oceny ofert z naruszeniem dochowania wymaganej staranności i zasady
proporcjonalności.
Odwołanie dotyczy zadania nr 2.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1. art. 226 ust. 1 pkt 3) w zw. z art. 462 ust. 1 i ust. 2 ustawy PZP
– z uwagi na
nieuprawnione odrzucenie oferty
odwołującego na skutek uznania, że odwołujący złożył
ofertę niezgodną z przepisami ustawy PZP poprzez wyrażenie zamiaru powierzenia
podwykonawcy wykonania całości zamówienia, podczas gdy w rzeczywistości, zgodnie
z treścią formularza ofertowego odwołujący wskazał, że zamierza powierzyć wykonanie
części zamówienia podwykonawcy, w pełnym zakresie rodzajowym;
ewentualnie:
2. art. 223 ust. 1 ustawy PZP -
z uwagi na zaniechanie wezwania odwołującego do
wyjaśnień dotyczących treści złożonej oferty odnośnie oświadczenia wiedzy w zakresie
zamiaru powierzenia podwykonawcy wykonania zamówienia;
a w konsekwencji ww. zarzutów:
3. art. 16 pkt 3) zw. z art. 17 ust. 1 pkt 1) i ust. 2 ustawy PZP - poprzez bezpodstawne
odrzucenie oferty odwołującego i wybór oferty niezgodnie z przepisami ustawy PZP,
przedstawiającej gorszy bilans oceny na podstawie kryteriów oceny ofert określonych
w SW
Z, a przez to w szczególności naruszenie zasady proporcjonalności przejawiające
się w postępowaniu zamawiającego prowadzącym do nadmiernego, zupełnie
nieuzasadnionego formalizmu.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu:
1) u
nieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie zadania nr 2;
2) u
nieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego w zakresie zadania nr 2;
3) p
owtórzenia czynności badania i oceny ofert w zakresie zadania nr 2 oraz wyboru oferty
najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty odwołującego jako przedstawiającej
najkorzystniejszy
bilans oceny na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w SWZ;
ewentualnie:
4) u
nieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w zakresie zadania nr 2;
5) u
nieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego w zakresie zadania nr 2 oraz
wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień co do zakresu, w jakim przewiduje,
że zamówienie zostanie powierzone podwykonawcy,
6) p
owtórzenia czynności badania i oceny ofert w zakresie zadania nr 2 oraz wyboru oferty
najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty odwołującego jako przedstawiającej
najkorzystniejszy
bilans oceny na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w SWZ.
Niezależnie od powyższego odwołujący wniósł o:
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów znajdujących się w aktach postępowania
oraz przedstawionych na rozprawie;
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego zwrotu kosztów postępowania
obejmujących wpis od odwołania, opłatę skarbową od pełnomocnictw w kwocie 51 zł
oraz wydatków i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, które
zostaną udokumentowane na rozprawie.
Odwołujący wskazał, że jest uprawniony do wniesienia odwołania zgodnie z art. 505 ust.1
ustawy Pzp.
Odwołujący to podmiot profesjonalnie działający na rynku usług utrzymania
infrastruktury drogowej. Odwołujący jest wykonawcą biorącym udział w postępowaniu,
a złożona przez niego oferta jako niepodlegająca odrzuceniu przedstawia najkorzystniejszy
bilans oceny na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w SWZ i na skutek uwzględnienia
odwołania może zostać sklasyfikowana na pierwszym miejscu w rankingu złożonych ofert
(w zakresie z
adania nr 2). Prawidłowa ocena ofert powinna prowadzić do wyboru oferty
złożonej przez odwołującego. W wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy
interes odwołującego w uzyskaniu zamówienia doznał uszczerbku. W przypadku
prawidłowego działania zamawiającego i nieodrzucenia oferty odwołującego, oferta
odwołującego stanowiłaby ofertę najkorzystniejszą w rankingu ofert. Zważywszy na fakt,
iż oferta odwołującego mieściła się w budżecie zamawiającego, uzasadnionym jest
stanowisko, iż odwołujący uzyskałby zamówienie w tym postępowaniu. Powyższe w sposób
oczywisty naraża odwołującego na szkodę w postaci utraty możliwości zarobku –
spodziewanego zysku z tytułu uzyskania i realizacji przedmiotowego zamówienia.
Odwołujący uzasadniając zarzuty odwołania wskazał, co następuje.
Z
amawiający, działając na podstawie przepisów art. 253 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy PZP
poinformował, że w wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego dotyczącego
z
adania nr 2 za najkorzystniejszą uznano ofertę złożoną przez "DARBUD" USŁUGI
TRANSPORTOWE I OGÓLNOBUDOWLANE D. R. . Jednocześnie, w tym samy piśmie,
z
amawiający poinformował o odrzuceniu oferty odwołującego na podstawie przepisu art. 226
ust. 1 pkt 3 ustawy PZP, tj. jako niezgodnej z przepisami ustawy a konkretnie - z przepisami
art. 462 ust. 1 i ust. 2 ustawy PZP na skutek uznania, że wykonawca złożył oświadczenie, iż
zamierza powierzyć podwykonawcy wykonanie całości zamówienia - dowód:
z
awiadomienie/Informacja o wyborze oferty najkorzystniejszej z 19 września 2024 r.
Wnikliwa i rzetelna analiza oferty złożonej przez odwołującego, z uwzględnieniem
wyrażonej w przepisie art. 16 pkt 3 ustawy PZP zasady proporcjonalności absolutnie nie
powinna skutkować jej odrzuceniem na podstawie przepisów art. 226 ust. 1 pkt 3 w zw. z art.
462 ust. 1 i ust. 2 ustawy PZP, lecz wyborem przedmiotowej oferty jako przedstawiającej
najkorzystniejszy bilans oceny na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w SWZ.
Odwołujący stanowczo zaprzecza twierdzeniu zamawiającego, jakoby w formularzu oferty
(p
kt X. Sposób realizacji zamówienia) miał wyrazić zamiar powierzenia podwykonawcy
wykonania całości zamówienia.
Powyższego wniosku nie sposób wyprowadzić na podstawie literalnej treści formularza
zawartej we wskazanym punkcie. Zamawiający dokonał zatem całkowicie dowolnej
interpretacji zapisów formularza w tej mierze, w oderwaniu od rzeczywistej treści oświadczenia
wiedzy odwołującego w przedmiocie zamiaru powierzenia realizacji zamówienia do
ewentualnego podwykonawstwa. W przedmiotowej sprawie z
amawiający posługiwał się
w SWZ sformułowaniami: „10. Informacja dla wykonawców polegających na zasobach innych
podmiotów, na zasadach określonych w art. 118-123 ustawy pzp oraz zamierzających
powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcom”, „10.10. Wykonawca, który
zamierza powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcom składając jednolity
dokument zobowiązany jest wypełnić część II sekcja D, oraz o ile jest to wiadome, podać firmy
podwykonawców”, „Czy wykonawca zamierza zlecić osobom trzecim podwykonawstwo
jakiejkolwiek części zamówienia?” (część II sekcja D JEDZ) „Wykonawca zamierza powierzyć
wykonanie części zamówienia podwykonawcy: TAK/NIE” (pkt X. formularza ofertowego -
Sposób realizacji zamówienia).
Wobec powyższego, w żadnym postanowieniu SWZ sam zamawiający nie dopuścił
możliwości wskazania przez wykonawców powierzenia podwykonawcy całości zamówienia.
S
tosownie do punktu X formularza ofertowego, w rubryce odnoszącej się do treści cyt.
„Wykonawca zamierza powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy:” odwołujący
zaznaczył opcję „TAK” (co z resztą potwierdził zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia
oferty). Już przez sam wzgląd na powyższe, zamawiający nie miał żadnych podstaw do
przyjęcia, że odwołujący zamierza powierzyć realizację zamówienia podwykonawcy w całości,
skoro
odwołujący jednoznacznie potwierdził opcję zamiaru powierzenia wykonania części
zamówienia podwykonawcy (treść formularza przygotowanego przez zamawiającego w tej
mierze nie przewidywała z resztą możliwości zaznaczenia innej opcji jak „TAK” – czyli
potwierdzającej zamiar powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy albo „NIE”
– oznaczającej brak zamiaru powierzenia wykonania zamówienia podwykonawcom. W dalszej
części tego punktu formularza odwołujący wskazał, że nie są mu znane nazwy
podwykonawców na dzień składania ofert - a na koniec – odnośnie zakresu zamówienia, który
wykonawca zamierza powierzyć do realizacji podwykonawcy odwołujący wskazał,
iż cyt.: „Wykonawca przewiduje możliwość realizacji przedmiotu zamówienia w pełnym
zakresie rodzajowym przez podwykonawców” - dowód: formularz ofertowy złożony przez
odwołującego.
Czytając zatem powyższą treść w kolejności wynikającej z układu formularza ofertowego
w tym punkcie należało przyjąć następujący wniosek: Wykonawca zamierza powierzyć
wykonanie części zamówienia podwykonawcy – nie znając nazw podwykonawców na dzień
składania ofert - w pełnym zakresie rodzajowym. Zamawiający dookreślił jakie rodzaje usług
sk
ładają się na przedmiot zamówienia a wykonawca potwierdził, że z każdego zakresu
rodzajowego przewiduje możliwość powierzenia części zamówienia podwykonawcy. Jeżeli
zate
m na przedmiot zamówienia składają się następujące czynności:
praca nośnika wraz z piaskarko-solarką i pługiem,
dyżur uzbrojonego nośnika na bazie Obwodu Drogowego,
praca sprzętu ciężkiego (ładowarka, koparko-ładowarka, równiarka),
dyżur ładowarki na bazie Obwodu Drogowego,
odśnieżanie i posypywanie materiałami uszorstniającymi (materiał Zamawiającego)
dróg dla pieszych/dróg dla rowerów,
wywóz śniegu,
drobne prace przy sprzęcie w trakcie i po sezonie zimowym,
dobowa gotowość sprzętu (24 godz.) w przypadku nieprowadzenia akcji ZUD,
to odwołujący przewiduje, że jakąś część z każdego rodzaju usług może ewentualnie zlecić
podwykonawcy. Przykładowo, usługę polegającą na odśnieżaniu i posypywaniu (jako rodzaj
usługi) może zlecić w 20% jej zakresu rzeczowego. Zaznaczyć przy tym należy, że na dzień
składania ofert odwołujący nie jest w stanie dokładnie określić (nawet procentowo) jaką część
usług ewentualnie zleci podwykonawcom i czy w ogóle to zrobi. Powyższe kwestie
konkretyzują się na etapie po wyborze oferty. Z całą pewnością nie jest jednak tak, jak to
opisuje z
amawiający, że odwołujący miał w powyższym punkcie formularza oferty wyrazić
zamiar powierzenia podwykonawcy do realizacji całego zamówienia. Odwołujący kwestionuje
twierdzenie z
amawiającego jakoby cyt. „wymieniony przez Wykonawcę zakres odpowiada
przedmiotowi zamówienia opisanemu przez Zamawiającego w pkt 4 SWZ – Instrukcja dla
Wykonawców”. Odwołujący w omawianym punkcie formularza oferty nie wymienił żadnego
konkretnego zakresu a już z całą pewnością nie odniósł się do pkt 4 SWZ. Odwołujący posłużył
się ogólnym sformułowaniem „w pełnym zakresie rodzajowym” co zamawiający zinterpretował
w oderwaniu od wcześniejszej treści oświadczenia, wyraźnie potwierdzającej zamiar
powierzenia zamówienia do realizacji podwykonawcy jedynie w części. Tym samym
sformułowanie użyte przez odwołującego nie określa jednoznacznie zakresu usługi, który
zostanie powierzony podwykonawcy, w szczególności odwołujący nie określił tego zakresu np.
przez wskazanie konkretnego rodzaju powierzanych czynności lub wskazanie sytuacji,
w których będzie dochodzić do powierzenia usługi podwykonawcy, ale też nie użył
sformułowań typu: „całość zamówienia”, „100% zamówienia”, „wszystkie czynności składające
się na zimowe utrzymanie dróg”. W konsekwencji, sformułowanie użyte przez odwołującego
„Wykonawca przewiduje możliwość realizacji przedmiotu zamówienia w pełnym zakresie
rodzajowym przez podwykonawców” wymaga co najwyżej doprecyzowania, o czym szerzej
w ramach uzasadnienia zarzutu a
d. 2) odwołania, lecz ponad wszelką wątpliwość nie stwarza
podstaw do automatycznego odrzucenia oferty jako niezgodnej z
ustawą.
Ad. 2) Z
daleko posuniętej ostrożności, przy założeniu, że treść oświadczenia odwołującego
odnosząca się do zakresu zamówienia, który wykonawca zamierza powierzyć podwykonawcy
nie koresponduje w sposób jednoznaczny z treścią wcześniejszego oświadczenia
potwierdzaj
ącego zamiar powierzenia realizacji zamówienia podwykonawcy w części,
z
amawiający powinien wystąpić do odwołującego w trybie przepisu art. 223 ust. 1 ustawy PZP
o stosowne wyjaśnienie tej kwestii nie zaś bezrefleksyjnie odrzucać jego ofertę, co stanowi
prz
ejaw działania nieproporcjonalnego, powodującego odrzucenie wartościowej oferty
w przypadku wystąpienia w niej tego typu nieścisłości. Wedle przytoczonej regulacji, w toku
badania i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści
złożonych ofert oraz przedmiotowych środków dowodowych lub innych składanych
dokumentów lub oświadczeń. Niedopuszczalne jest prowadzenie między zamawiającym
a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz z uwzględnieniem ust. 2 i art. 187,
d
okonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści.
Jak wskazuje się w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej, oświadczenie dotyczące
podwykonawstwa (stanowiące oświadczenie wiedzy, a nie woli) może ulegać zmianom
stosownie do okoliczności faktycznych, jak również podlega wyjaśnieniom w toku
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Sam fakt, że oświadczenie tego rodzaju
składane jest w formularzu oferty nie może przesądzać o charakterze tego oświadczenia,
p
onieważ uprawnienie wykonawcy do korzystania z podwykonawców doznaje ograniczenia
jedynie w przypadku zastrzeżenia osobistego wykonania niektórych części zamówienia
(takowego z
amawiający w niniejszym postępowaniu nie uczynił zgodnie z pkt 38 Instrukcji dla
wykonawców SWZ). Z mocy art. 223 ust. 1 zdanie drugie ustawy PZP niedopuszczalne jest
prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz
dokonywanie jakiejkolwiek zmiany jej treści - a tym samym oferty sensu stricte, dotyczącej
przyszłego zobowiązania wykonawcy, jakie na siebie przyjmie składając ofertę. Oświadczenie
w tym przedmiocie nie stanowi treści oferty sensu stricte, co wynika z okoliczności, że na
etapie realizacji zamówienia wykonawca może zmienić zadeklarowany zakres
podwykonawstwa w sposób przewidziany przepisami, umową czy postanowieniami SWZ
(z ograniczeniami -
jeśli został przewidziany obowiązek osobistego wykonania zamówienia).
Powyższe stanowisko potwierdza art. 464 ustawy PZP oraz następne w ramach, których
określony jest mechanizm zgłaszania oraz zmian umów podwykonawczych, bez ograniczenia
co do pierwotnie zadeklarowanego zakresu (por. wyrok KIO z 2 kwietnia 2024 r. KIO 883/24,
KIO 896/24).
Mając powyższe na uwadze, nic nie stało na przeszkodzie, aby zamawiający wyjaśnił
z odwołującym treść punktu X formularza oferty odnoszącą się do zamiaru powierzenia
realizacji części zamówienia podwykonawcy, tym bardziej, że wyjaśnieniu w tej mierze
podlega oświadczenie wiedzy wykonawcy a nie jego oświadczenie woli w zakresie oferty
sensu stricte
. Nie może być tu zatem mowy o niedopuszczalnej na gruncie przepisu art. 223
ust. 1 ustawy PZP negocjacji dotyczącej złożonej oferty. Jak wskazała KIO w wyroku
z
13 października 2021 r. w sprawie KIO 2780/21, w kontekście oświadczenia o zamiarze
powierzenia realizacji przedmiotu zamówienia podwykonawcy - wystąpienie ewentualnych
niejasności w treści oferty obliguje zamawiającego do ich wyjaśnienia w trybie art. 223 ust. 1
ustawy Pzp, nie zaś do automatycznego odrzucenia oferty. W stanie faktycznym sprawy nie
można stwierdzić, że zamiarem odwołującego jest powierzenie całości zamówienia
podwykonawcom, gdyż jak wskazano już wyżej - jego oświadczenie dotyczy wyłącznie części
zamówienia, lecz w pełnym zakresie rodzajowym. Odwołujący zamierza zatem zgodnie
z oświadczeniem zawartym w formularzu ofertowym powierzyć podwykonawcom część
zamówienia, a nie jego całość. Wobec tak ustalonego stanu faktycznego, odrzucenie oferty
przez z
amawiającego było nieuprawnione. Co więcej, zamawiający w swoich rozważaniach
całkowicie pominął oświadczenie złożone przez odwołującego w części II sekcji D jednolitego
dokumentu (JEDZ): I
nformacje dotyczące podwykonawców, na których zdolności wykonawca
nie polega. Stosownie bowiem do p
kt 10.10 Instrukcji dla wykonawców w ramach SWZ,
w
ykonawca, który zamierzał powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcom
składając jednolity dokument zobowiązany był wypełnić część II sekcja D, oraz o ile jest to
wiadome, podać firmy podwykonawców. W ramach przedmiotowej sekcji, na pytanie „Czy
wykonawca zamierza zlecić osobom trzecim podwykonawstwo jakiejkolwiek części
zamówienia?” odwołujący udzielił odpowiedzi „NIE” co – po pierwsze – przeczy tezie
z
amawiającego jakoby odwołujący w sposób jednoznaczny wyraził zamiar powierzenia całości
zamówienia podwykonawcy – a po drugie – tym bardziej winno skłonić zamawiającego do
skorzystania z możliwości wyjaśnień w trybie przepisu art. 223 ust. 1 ustawy PZP, skoro treść
formularza ofertowego w pkt 10 nie pozostaje w zgodności z treścią JEDZ w część II sekcji D
- d
owód: JEDZ złożony przez odwołującego do postępowania.
Z
godnie z art. 223 ust. 1 ustawy PZP zamawiający "może" wezwać wykonawcę do złożenia
wyjaśnień, niemniej jednak zgodnie z jednolitą linią orzeczniczą (por. wyrok z 10 lutego 2021
r. o sygn. akt KIO 209/21) w celu rzetelnego dokonania czynności badania i oceny ofert oraz
zachowania zasad, o których mowa w art. 16 ustawy PZP, zamawiający ma też obowiązek
wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień co do treści jego oferty, jeżeli ta treść budzi
wątpliwości.
W niniejszej sprawie, w przypadku uznania (w szczególności w kontekście treści JEDZ),
że odwołujący w sposób niejednoznaczny sformułował swoje oświadczenie co do powierzenia
usługi podwykonawcy, to w tej sytuacji zamawiający zobowiązany był wezwać odwołującego
do złożenia wyjaśnień co do zakresu, w jakim usługa zostanie powierzona podwykonawcy
(por. wyrok KIO
z 30 września 2021 r. KIO 2644/21).
Ad. 3) Zarzut ten ma charakter wynikowy i stanowi następstwo uprzednio omówionych
uchybień. Wobec naruszeń wyartykułowanych przy omówieniu zarzutów nr 1 - 2, w ocenie
odwołującego odrzucenie oferty odwołującego narusza przepis art. 16 pkt 3) oraz art. 17 ust.
1 pkt 1) i ust. 2 ustawy PZP. W świetle argumentów przedstawionych w poprzednich
fragmentach odwołania, prowadzenie postępowania w ten sposób, że odrzuca się bez
podstaw prawnych i faktycznych ofertę przedstawiającą najkorzystniejszy bilans ceny
i kryteriów pozacenowych nie może być uznane jako prowadzone z dochowaniem reguł
proporcjonalności. Nie sposób nie zwrócić uwagi, że przejawem zasady proporcjonalności
powinno być takie przygotowanie i prowadzenie postępowania, które nie będzie prowadziło do
nadmiernego, zupełnie nieuzasadnionego formalizmu. Należy pamiętać, że jakkolwiek
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, ze swej natury jest mocno
sformalizowane to nie sposób przyjąć, że sam formalizm jest celem samym w sobie – a właśnie
do
takiej konkluzji prowadzi ocena postępowania zamawiającego w odniesieniu do oferty
odwołującego. Utrzymanie wadliwej decyzji zamawiającego w tej mierze prowadzi wprost do
naruszenia art. 16 pkt 3 ustawy PZP, zgodnie z którym zamawiający ma obowiązek
przeprowadzenia postępowania w sposób proporcjonalny. Jest to jedna z nadrzędnych
w stosunku do dalszych szczegółowych uregulowań ustawy PZP (w tym art. 226 ust. 1 pkt 3
PZP) zasad udzielania zamówień publicznych, która chroni wykonawców przed skrajnym
formalizmem ze strony instytucji zamawiającej. Tymczasem w ustalonych powyżej
okolicz
nościach odrzucenie oferty odwołującego było ewidentnie niezgodnie z tą zasadą,
przez której pryzmat należy oceniać każdą czynność podejmowaną przez instytucję
zamawiającą. Odrzucenie oferty w pełni zgodnej z merytorycznymi warunkami zamówienia,
z powodu
ewentualnych nieścisłości w przedmiocie oświadczenia wiedzy co do zamiaru
powierzenia części zamówienia podwykonawcom, które zostało nadinterpretowane na
potrzeby skrajnie formalistycznej decyzji z
amawiającego, jest oczywiście nieproporcjonalne
(por. wyrok KIO z 21 kwietnia 2022 r., KIO 923/22).
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
odwołania w całości, przeprowadzenie dowodu z dokumentów - treści oferty złożonej przez
odwołującego w postępowaniu oraz dokumentu JEDZ złożonego przez odwołującego
(załącznik nr 1), zasądzenie od odwołującego na rzecz zamawiającego kosztów
postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego przed Krajową Izbą Odwoławczą
zgodnie z załączoną fakturą (kopia faktury VAT — załącznik nr 2).
Zamawiający wskazał, że w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego należy
kierować się zasadami postępowania skatalogowanymi w ustawie prawo zamówień
publicznych, a zasady te są jednakowe dla każdego postępowania prowadząc w istocie do
transparentności wyboru wykonawcy w danym postępowaniu mając na względzie
racjonalność wydatkowania pieniędzy publicznych. Adresatem normy prawnej zawartej w art.
16 ustawy PZP jest zamawiający, a sam przepis formułuje ogólny obowiązek, który
zamawiający ma realizować na każdym etapie postępowania w sprawie udzielenia
zamówienia publicznego. Wynika z tego konieczność nie tylko podejmowania czynności
zgodnie z wytycznymi zawartymi w zbiorze zasad, ale także interpretowania przepisów ustawy
przez pryzmat tych zasad, nawe
t jeśli dany przepis o realizacji zasady nie wspomina. Z art. 16
pkt 1 PZP, wynikają dwie, fundamentalne dla systemu zamówień publicznych, zasady ogólne:
zasada równości oraz zasada uczciwej konkurencji. Zasady udzielania zamówień publicznych
wyrażone w art. 16 ustawy Prawo zamówień publicznych mają sprzyjać temu, aby te potrzeby
były zaspokojone w jak najwyższym stopniu, czemu sprzyja uczciwe konkurowanie
wykonawców o zamówienie.
W przedmiotowym stanie faktycznym doszło do następujących zdarzeń:
1. W złożonym formularzu oferty, w części X - Sposób realizacji zamówienia, wykonawca
złożył oświadczenie o następującej treści: cyt.:
na pytanie czy „Wykonawca zamierza powierzyć wykonanie części zamówienia
podwykonawcy: udzielił odpowiedzi TAK”;
na pytanie „Nazwa podwykonawcy, jeżeli jest znany: udzielił odpowiedzi Na dzień
składania ofert nie są znane nazwy firm podwykonawców”
- na
pytanie „Zakres zamówienia, który wykonawca zamierza powierzyć do realizacji
podwykonawcy: udzielił odpowiedzi Wykonawca przewiduje możliwość realizacji przedmiotu
zamówienia w pełnym zakresie rodzajowym przez podwykonawców”.
2. W dokumencie Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia (JEDZ), w części Il -
Informacje dotyczące Wykonawcy, sekcja D: Informacje dotyczące podwykonawców, na
których zdolności wykonawca nie polega, wykonawca złożył oświadczenie o następującej
treści, cyt.:
na pytanie czy „Czy wykonawca zamierza zlecić osobom trzecim podwykonawstwo
jakiejkolwiek części zamówienia? Udzielił odpowiedzi Nie”.
Z powyższego wynika zatem, że odwołujący złożył ofertę, w której stwierdził ponad wszelką
wątpliwość, że zadanie wykona przy pomocy podwykonawców, a w dokumencie JEDZ -
samodzielnie. Doszło zatem do złożenia przez odwołującego sprzecznych oświadczeń.
Poddając analizie oświadczenie odwołującego zawarte w formularzu ofertowym
z
amawiający doszedł do konstatacji, że odwołujący zamierza korzystać z pomocy
podwykonawców w pełnym zakresie zamówienia. Zawarł bowiem w ofercie oświadczenie
o korzystaniu z pomocy podwykonawców, a następnie wskazał cały zakres zamówienia, objęty
opisem przedmiotu zamówienia w prowadzonym przez zamawiającego postępowaniu jako
prace planowane do zlecenia podwykonawcom.
W tych okolicznościach doszło do
nieuprawnionego zgodnie z przep
isami prawa wskazania, że odwołujący faktycznie w ogóle
nie będzie realizował zamówienia, bowiem ma ono zostać w całości zrealizowane przez
podwykonawcę.
Argumentacja dotycząca semantyki poszczególnych zapisów Specyfikacji Warunków
Zamówienia zaprezentowana w złożonym odwołaniu jest w całości chybiona. Zamawiający
jest uprawniony do zawarcia w treści SWZ wyłącznie pytań o informacje w obrębie stosowania
ust
awy pzp. Stąd skierowane przez zamawiającego zapytanie co do zamiaru podzlecenia
części zamówienia podwykonawcom. Tym niemniej nie ma żadnych wątpliwości,
że odwołujący wskazał pełen zakres zamówienia jako właściwy do zlecenia podwykonawcy.
W tych okolicz
nościach zamawiający nie miał wątpliwości co do tego, że odwołujący naruszył
przepisy ustawy pzp, chcąc podzlecić realizację zamówienia publicznego w pełnym zakresie.
Istotnie, zgodnie z art. 223 ust. 1 ustawy PZP, wtoku badania i oceny ofert zamawiający
może żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert oraz
przedmiotowych
środków dowodowych lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń.
Niedopuszczalne jest jednak prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji
dotyczących złożonej oferty oraz, z uwzględnieniem ust. 2 pzp i art. 187 pzp, dokonywanie
jakiejkolwiek
zmiany w jej treści. Podnieść należy, iż powyższa instytucja umożliwia
zamawiającemu wezwanie wykonawcy do wyjaśnienia treści oferty, przy czym skierowane do
wykonawcy wezwanie nie może służyć jej uzupełnieniu czy zmianie, a z taką sytuacją
mielibyśmy do czynienia w okolicznościach sprawy. Z wyroku KIO 1732/21, z 23 lipca 2021 r.
jednoznacznie wynika, że „w toku badania i oceny ofert niedopuszczalne jest prowadzenie
między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz
z uwzględnieniem art. 223 ust. 2 i art. 187 p.z.p., dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści.
Art. 223 ust. 1 p.z.p. wyraża w tym miejscu ogólną zasadę niezmienności treści oferty po
upływie terminu składania ofert”.
Zamawiający nie wezwał zatem wykonawcy do wyjaśnienia przedmiotowych rozbieżności,
zgodnie z art. 223 ust. 1 ustawy pzp, gdyż każda złożona przez odwołującego odpowiedź
zmieniałaby treść złożonej przez niego oferty, co jak już wskazano, jest w świetle przepisów
ustawy
PZP niedopuszczalne po dniu otwarcia ofert. O faktycznym częściowym zamiarze
zlecenia zamówienia podwykonawcom, zamawiający dowiedziałby się nie z oferty wykonawcy
złożonej 14.08.2024 r., a z jego ewentualnych wyjaśnień złożonych po upływie terminu
składania ofert. Zamawiający ponownie podkreśla, że zgodnie z art. 223 ust. 1 ustawy pzp,
niedopuszczalne jest prowadzenie
między zamawiającym a wykonawcą negocjacji
dotyczących złożonej oferty, w szczególności dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści.
Wyjaśnienia wykonawcy nie mogą prowadzić do zmiany treści oferty, co w przedmiotowym
stanie faktycznym miałoby miejsce.
Jednocześnie zauważyć należy, iż w art. 462 ust. 1 i 2 ustawy PZP jest mowa o powierzeniu
podwykonawcom części zamówienia. Powyższe oznacza, że wykonawca - gdy wymaga tego
zamawiający - winien dołożyć należytej staranności i jednoznacznie wskazać w ofercie
przedmiot części zamówienia, która zostanie powierzona do realizacji podwykonawcy.
Odwołujący w ofercie wskazał, że wykona przy pomocy podwykonawców pełen zakres
zamówienia - zatem w ocenie zamawiającego wskazał jednoznacznie, że zamówienie będzie
realizo
wane przez podwykonawców w pełnym zakresie.
Należy również wskazać, iż zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy Pzp, zamówienia udziela się
wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy, a nie podwykonawcy.
Powyższe jest o tyle istotne, iż działania podejmowane przez wykonawcę, który zleca część
p
rac do wykonania podwykonawcy nie mogą być postrzegane jako obejście przepisów ustawy
Pzp polegające w istocie na udzieleniu zamówienia podwykonawcy, a nie wykonawcy (por.
wyrok KIO z 27 lutego 2020 r. sygn. akt: KIO 299/20
). Przyjęcie interpretacji, na podstawie
której możliwe byłoby zlecenie realizacji zamówienia w całości przez podmiot inny, aniżeli
składający ofertę, dopuściłoby sytuację, w których poprzez zlecenie realizacji całości
zamówienia publicznego podwykonawcy, zamawiający de facto udzielałby zamówienia
podwykonawcy, a nie wykonawcy -
pomijając w ten sposób regulację prawa zamówień
publicznych. A taka sytuacja byłaby niezgodna zarówno z zasadą udzielania zamówienia
jedynie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami prawa jak i zasadą transparentności.
Oznaczałoby to również akceptację pozorności czynności złożenia oferty przez rzekomego
wykonawcę przedmiotu zamówienia. Czynności pozorne nie korzystają z ochrony prawnej.
To wykonawca winien był dołożyć należytej staranności przy złożeniu oferty i jednoznacznie
wskazać, jakie konkretnie prace w ramach realizacji zadania zleci podwykonawcom.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawi
e art. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1 ustawy
Pzp, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron,
złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy Izba stwierdziła,
że odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są zasadne. Krajowa Izba
Odwoławcza podzielając w całości stanowisko odwołującego (za wyrokiem Sądu Okręgowego
w Warszawie z 25.08.2015 r., sygn. akt: XXIII Ga 1072/15: „Izba ma prawo podzielić zarzuty
i wartościową argumentację jednego z uczestników, zgodnie z zasadą swobodnej oceny
dowodów”), wskazuje, co następuje.
Zamawiający, w informacji o odrzuceniu oferty odwołującego wskazał, cyt.: „OFERTA NR
„MALDROBUD” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa,
ul. Królewiecka, 74-300 Myślibórz na mocy art. 226 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych, cyt.: „Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jest niezgodna z przepisami ustawy”.
Uzasadnienie faktyczne:
W pkt 4 SWZ
– Instrukcja dla Wykonawców, Zamawiający opisał, iż przedmiotem
niniejszego zamówienia w ramach zadania pn. Zimowe utrzymanie dróg wojewódzkich
administrowanych przez Zarząd Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze w sezonie 2024/2025,
2025/2026, 2026/2027 dot. Zadanie 2
– Obwód Drogowy Kłodawa są usługi z zakresu:
praca nośnika wraz z piaskarko-solarką i pługiem,
dyżur uzbrojonego nośnika na bazie Obwodu Drogowego,
praca sprzętu ciężkiego (ładowarka, koparko-ładowarka, równiarka),
dyżur ładowarki na bazie Obwodu Drogowego,
odśnieżanie i posypywanie materiałami uszorstniającymi dróg dla pieszych i rowerów,
wywóz śniegu wg wskazań Zamawiającego,
drobne prace przy sprzęcie Zamawiającego w trakcie i po sezonie zimowym,
dobowa gotowość sprzętu (24 godz. – liczona od godz. 00:00 w nocy do godz. 24:00 dnia
następnego) w przypadku nieprowadzenia akcji ZUD (…),
co zostało odzwierciedlone m.in. w formularzu cenowym będącym częścią SWZ, tj.:
praca nośnika wraz z piaskarko-solarką i pługiem,
dyżur uzbrojonego nośnika na bazie Obwodu Drogowego,
praca sprzętu ciężkiego (ładowarka, koparko-ładowarka, równiarka),
dyżur ładowarki na bazie Obwodu Drogowego,
odśnieżanie i posypywanie materiałami uszorstniającymi (materiał Zamawiającego) dróg
dla pieszych/dróg dla rowerów,
wywóz śniegu,
drobne prace przy sprzęcie w trakcie i po sezonie zimowym,
dobowa gotowość sprzętu (24 godz.) w przypadku nieprowadzenia akcji ZUD
Na podstawie z art. 462 ust. 1 i 2 ustawy pzp
– Wykonawca może powierzyć wykonanie
części zamówienia podwykonawcy. Zamawiający może żądać wskazania przez wykonawcę,
w ofercie, części zamówienia, których wykonanie zamierza powierzyć podwykonawcom, oraz
podania nazw ewentualnych podwykonawców, jeżeli są już znani.
Zgodnie z przywołanymi regulacjami, Zamawiający żądał wskazania w formularzu oferty
przedmiotowych informacji, tj. w pkt X formularza oferty należało oświadczyć, czy wykonawca
zamierza powierzyć część zamówienia podwykonawcy, podać nazwę podwykonawcy, jeżeli
jest znany oraz wskazać zakres zamówienia, który wykonawca zamierza powierzyć do
realizacji podwykonawcy.
Wykonawca MALDROBUD Sp. z o.o. Spółka komandytowa w pkt X formularza oferty
oświadczył, iż zamierza powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy, nazwy firm
podwykonawczych nie są znane na etapie składania oferty oraz wymienił zakres zamówienia,
który zamierza powierzyć do realizacji zamówienia wskazując: Wykonawca przewiduje
możliwość realizacji przedmiotu zamówienia w pełnym zakresie rodzajowym przez
podwykonawców.
Wymieniony przez Wykonawcę zakres odpowiada przedmiotowi zamówienia opisanemu
przez Zamawiającego w pkt 4 SWZ – Instrukcja dla Wykonawców. Wykonawca złożył zatem
oświadczenie, iż zamierza powierzyć podwykonawcy wykonanie całości zamówienia. Wskazał
bowiem wszystkie
części (z których składa się wykonanie przedmiotowego zamówienia) jako
zakres, który zostanie powierzony podwykonawcy.
Wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 listopada 2016 r.
III SA/Wr 921/16 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 21 marca
2017 r., III SA/Lu 826/16, w żaden sposób nie odnoszą się do uznania dopuszczalności
powierzenia wykonania całości zamówienia podwykonawcy. Konsekwencją dopuszczenia
możliwości powierzenia wykonania całości zamówienia podwykonawcy byłoby
fun
kcjonowanie na rynku podmiotów, których rolą byłoby wyłącznie wygrywanie przetargów
(także za pomocą podmiotów udostępniających zasoby), nie zaś realizacja zamówienia
udzielonego przez zamawiającego. Na niedopuszczalność powierzenia wykonania całości
zamówienia podwykonawcy wskazuje również definicja umowy podwykonawczej (art. 7 pkt 27
ustawy pzp), która stanowi że przez umowę podwykonawczą należy rozumieć umowę w formie
pisemnej o charakterze odpłatnym, zawartą między wykonawcą a podwykonawcą,
a w przypadku zamówienia na roboty budowane (…), także między podwykonawcą a dalszym
podwykonawcą lub między dalszymi podwykonawcami, na mocy której odpowiedni
podwykonawca lub dalszy podwykonawca, zobowiązuje się wykonać część zamówienia.
Również Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku XXIII Zs 11/21 z dnia 5 maja 2021 r.,
zwrócił uwagę, że wykładnia literalna zarówno uchylonych przepisów ustawy pzp z dnia 29
stycznia 2004 r., jak i przepisy nowej ustawy z dnia 11 września 2019 r., nie pozostawiają
wątpliwości interpretacyjnych, że podwykonawstwo całości zamówienia nie jest możliwe.
Przyjęcie odmiennej interpretacji dopuściłoby sytuację, w której poprzez zlecenie realizacji
całości zamówienia publicznego podwykonawcy, zamawiający de facto udzielałby zamówienia
podwykonawcy, a nie wykonawcy. Przepis art. 462 ust. 1 ustawy pzp stanowi ochronę zasady,
iż zamówienia udziela się wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy oraz
przeciwdziała akceptacji pozorności czynności złożenia oferty przez rzekomego wykonawcę
przedmiotu zamówienia. Jednocześnie użycie we wspomnianym przepisie sformułowania,
że wykonawca może powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy, nie oznacza
że z przepisu tego można wywieść wniosek o niedopuszczalności powierzenia wykonania
całości zamówienia jednemu podwykonawcy, natomiast możliwe jest powierzenie wykonania
całości zamówienia dwóm i więcej podwykonawcom. Takie rozumienie powierzania części
zamówienia podwykonawcom, oznaczałoby również akceptację pozorności czynności
złożenia oferty przez rzekomego wykonawcę przedmiotu zamówienia.
Ponadto zamawiający informuje, iż nie wezwał wykonawcy do złożenia wyjaśnień treści
oferty zgodnie z art. 223 ust. 1 ustawy pzp, gdyż treść złożonego przez wykonawcę
oświadczenia nie budziła żadnych wątpliwości interpretacyjnych. Zgodnie bowiem
z komentarzem UZP, celem żądania wyjaśnień jest uzyskanie jednoznacznych informacji
dotyczących całości lub części oferty, jak również (…) oświadczeń, które są nieprecyzyjne,
niejasne, dwuznaczne, budzą wątpliwości interpretacyjne, tak aby możliwa była ocena, czy
badana oferta w danym zakresie spełnia wymagania postawione przez zamawiającego.
Z treści złożonego przez wykonawcę oświadczenia jednoznacznie wynika, że zamierza on
powierzyć podwykonawcom realizację całości zamówienia.
Wykonawca MALDROBUD Sp. z o.o. Spółka komandytowa zdecydował na powierzenie
wszystkich elementów objętych zadaniem, co jest sprzeczne z art. 462 ust. 1 ustawy pzp.
Oferta zatem jest niezgodna z ustawą pzp i została odrzucona na mocy art. jak na wstępie”.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są zasadne. Wskazać bowiem
należy, że stosownie do punktu X formularza ofertowego, w rubryce odnoszącej się do treści
cyt. „Wykonawca zamierza powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy:”
odwołujący zaznaczył opcję „TAK”.
Tym samym, w ocenie Izby, już wskazana jednoznacznie przez odwołującego odpowiedź
na zadane pytanie
nie budziła wątpliwości, że odwołujący zamierza powierzyć realizację
części zamówienia podwykonawcy. Oczywistym jest, że oświadczenie powyższe zostało
złożone na obecnym etapie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego i nie wiąże
wykonawcy w sposób obligatoryjny, tzn. wykonawca sygnalizuje zamawiającemu,
że przewiduje możliwość powierzenia części zamówienia do wykonania podwykonawcy,
jednakże można domniemywać, że w przypadku zindywidualizowanej sytuacji wykonawcy na
rynku
, np. w przypadku zmniejszenia portfolio zamówień, przedmiotowe zamówienie będzie
wykonywał samodzielnie. Jest to sytuacja dopuszczalna przepisami prawa.
W dalszej części tego punktu formularza odwołujący wskazał, że nie są mu znane nazwy
podwykonawców na dzień składania ofert - a na koniec – odnośnie zakresu zamówienia, który
wykonawca zamierza powierzyć do realizacji podwykonawcy odwołujący wskazał, iż cyt.:
„Wykonawca przewiduje możliwość realizacji przedmiotu zamówienia w pełnym zakresie
rodzajowym przez podwykonawców”.
Zdaniem zamawiającego, powyższe oświadczenie jednoznacznie wskazuje na zamiar
powierzenia przez odwołującego 100% zamówienia podwykonawcom. Z takim stanowiskiem
zamawiającego nie sposób się zgodzić.
Jak słusznie wywodził na rozprawie odwołujący, poprzez odesłanie z przepisu art. 8 ust. 1
ustawy Pzp (
Do czynności podejmowanych przez zamawiającego, wykonawców oraz
uczestników konkursu w postępowaniu o udzielenie zamówienia i konkursie oraz do umów
w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. –
Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, 2337 i 2339 oraz z 2023 r. poz. 326), jeżeli przepisy
ustawy nie stanowią inaczej) z okoliczności przedmiotowego postępowania, w szczególności
z faktu
złożenia oferty w postępowaniu w celu uzyskania zamówienia publicznego, znajduje
zastosowanie wykładania przepisu art. 65 § 1 kodeksu cywilnego, który stanowi,
że oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności,
w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Nie ulega
wątpliwości, że złożenie oferty stanowi oświadczenie woli wykonawcy zawarcia umowy
z zamawiającym.
Nie sposób zatem przyjąć, że wykonawca składający ofertę zamawiającemu, nie chce
zrealizować zamówienia objętego przedmiotowym postępowaniem i wszelkiego rodzaju
oświadczenia składa w taki sposób, żeby jego oferta została uznana za „nieważną”,
tj. niezgodną z warunkami zamówienia czy też niezgodną z obowiązującymi przepisami prawa.
Zgodnie bowiem z przepisem art. 462 ust. 1 ustawy Pzp - w
ykonawca może powierzyć
wykonanie części zamówienia podwykonawcy. Zgodnie natomiast z ust. 2 omawianego
przepisu - z
amawiający może żądać wskazania przez wykonawcę, w ofercie, części
zamówienia, których wykonanie zamierza powierzyć podwykonawcom, oraz podania nazw
ewentualnych podwykonawców, jeżeli są już znani.
Przepis art. 462 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, wyraźnie bowiem zabrania (stanowi zakaz
bezwzględny) do powierzenia przez wykonawcę realizacji 100% zamówienia podwykonawcy.
Nie mniej wskazać należy, że zakaz ten nie precyzuje czy część zamówienia powierzona do
realizacji przez pod
wykonawcę odnosi się do zakresu przedmiotowego czy do zakresu
wartościowego. W tym zakresie Ustawodawca pozostawił wykonawcom dowolność wskazując
ogólnie „wykonanie części zamówienia”.
Zamawiający, z oświadczenia odwołującego zawartego w dalszej części pkt X formularza
ofertowego
, w treści „Wykonawca przewiduje możliwość realizacji przedmiotu zamówienia
w pełnym zakresie rodzajowym przez podwykonawców” wywodzi, że oświadczeniem tym
odwołujący doprecyzował wolę powierzenia 100% zamówienia do wykonania przez
podwykonawcę/podwykonawców.
Izba nie zgadza się z taką interpretacją oświadczenia złożonego przez odwołującego.
Wskazać bowiem należy, że odwołujący doprecyzował, iż przewiduje powierzenie części
realizacji zamówienia podwykonawcy/podwykonawcom (oświadczenie główne) w pełnym
zakresie rodzajowym.
Tym samy konieczne jest ustalenie co oznacza stwierdzenie „w pełnym zakresie
rodzajowym”. Jak wynika z opisu przedmiotu zamówienia, w ramach wykonywania umowy
wchodzą m.in. następujące czynności (zakresy rodzajowe przedmiotu zamówienia):
praca nośnika wraz z piaskarko-solarką i pługiem,
dyżur uzbrojonego nośnika na bazie Obwodu Drogowego,
praca sprzętu ciężkiego (ładowarka, koparko-ładowarka, równiarka),
dyżur ładowarki na bazie Obwodu Drogowego,
odśnieżanie i posypywanie materiałami uszorstniającymi (materiał zamawiającego) dróg
dla pieszych/dróg dla rowerów,
wywóz śniegu,
drobne prace przy sprzęcie w trakcie i po sezonie zimowym,
dobowa gotowość sprzętu (24 godz.) w przypadku nieprowadzenia akcji ZUD
Zdaniem Izby, każdą czynność z wyżej wymienionego zakresu zamówienia można
utożsamić z rodzajem zamówienia wchodzącym w zakres całego przedmiotu zamówienia.
Dlatego też jednoznaczne oświadczenie woli odwołującego o tym, że zamierza powierzyć
wykonanie części zamówienia podwykonawcy w pełnym zakresie rodzajowym należy
rozumieć w ten sposób, że wykonawca może zlecić wykonanie zamówienia w części
zamówienia obejmującej rodzaj dotyczący czynności np. wywozu śniegu lub np. pracy nośnika
wraz z piaskarko-
solarką i pługiem- lub każdym innym dowolnym rodzajem wymienionym
powyżej z zastrzeżeniem zgodnym z oświadczeniem wykonawcy – że nie we wszystkich
rodzajach czynności wchodzących w zakres przedmiotu zamówienia.
Izba stoi na stanowisku, że w przedmiotowym postępowaniu możliwym do zastosowania
było skorzystanie z przepisu art. 223 ust. 1 ustawy Pzp, jednakże wobec stwierdzenia przez
Izbę, jednoznaczności oświadczenia odwołującego, nie jest koniecznym nakazywanie
zamawiającemu wyjaśniania zaistniałej sytuacji – w toku rozprawy zostało ustalone –
że odwołujący nie złożył oświadczenia, które stanowiło podstawę – dla zamawiającego –
odrzucenia oferty odwołującego.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 575
ustawy Pzp oraz § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U.
poz. 2437).
Przewodniczący:
………………………