KIO 3819/24 WYROK Warszawa, dnia 12 listopada 2024 r.

Sygn. akt: KIO 3819/24 

WYROK  

Warszawa, dnia 12 listopada 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodnicząca:  Elżbieta Dobrenko 

Protokolant: 

 Patryk Pazura 

po rozpoznaniu na rozprawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

w  dniu  15  października 2024  r.  przez  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia:  Clar  System  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Poznaniu,  Clar  Serwis  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Poznaniu,  „Solcom  –  Bayard”  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Poznaniu  oraz  Hospital  System  Spółka  

z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu    

w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki 

Zdrowotnej w Sulechowie 

przy  udziale  uczestnika  po  stronie  zamawiającego  –  wykonawcy  Optima  Care  Spółka  

z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie  

orzeka: 

1.  Oddala odwołanie. 

Kosztami postępowania obciąża Odwołującego i zalicza w poczet kosztów postępowania 

odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną 

przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania. 

Na  orzeczenie  -  w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  

za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie - 

Sądu Zamówień Publicznych. 

Przewodnicząca: 

………………………….. 

Sygn. akt KIO 3819/24 
 

U z a s a d n i e n i e  

Zamawiający  Samodzielny  Publiczny  Zakład  Opieki  Zdrowotnej  w  Sulechowie,  dalej: 

„Zamawiający” prowadzi, na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień 

publicznych,  dalej:  „ustawa  Pzp”  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  pn.:  „Usługa 

kompleksowa  sprzątania,  czynności  pomocniczych  i  transportu  wewnętrznego”,  dalej: 

„Postępowanie”. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 

w dniu 14sierpnia 2024 r. pod numerem 490089-2024. 

W dniu 15 

października 2024 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 

Clar  System  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Poznaniu,  Clar  Serwis  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Poznaniu,  „Solcom  –  Bayard”  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Poznaniu  oraz  Hospital  System  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Poznaniu,  dalej:  „Odwołujący”  wnieśli 

odwołanie od niezgodnych z przepisami czynności Zamawiającego oraz od zaniechania przez 

Zamawiającego dokonania czynności, do których był zobligowany przepisami ustawy Pzp. 

Odwołujący zarzucił: 

naruszenie przepisów art. 99 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 7 pkt 1 i art. 281 ust. 1 pkt  

16 ustawy Pzp w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 18a w zw. z art. 43 ust. 17 i ust. 17a ustawy  

o 

podatku od towarów i usług poprzez takie określenie sposobu obliczenia ceny (na skutek 

udzielenia odpowiedzi na pytanie nr 4 oraz nr 11 wykonawców, co zostało opublikowane 

dnia  09.10.2024  r.),  który  przewiduje,  że  nie  wszystkie  usługi  objęte  przedmiotem 

za

mówienia są opodatkowane podatkiem VAT, a korzystają ze zwolnienia, o którym mowa 

w art. 43 ust. 1 pkt 18 lub pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług, podczas gdy: 

a) zgodnie z art. 43 ust. 17a ustawy o podatku od towarów i usług, czynności pomocnicze przy  

pacjencie mogą być zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust.  

1 pkt 18a ustawy o VAT tylko wtedy, gdy wykonawca je świadczący wykonuje jednocześnie 

na  rzecz  zamawiającego  usługi  podstawowe  w  zakresie  opieki  medycznej  służącej 

profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia; 

b)  opis  przedmiotu  zamówienia  nie  przewiduje  by  wykonawca  usług  porządkowych  miał 

wykonywać na rzecz Zamawiającego usługę główną (w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 18a  

i  ust. 

17  i  ust  17a  ustawy  o  VAT)  w  postaci  usługi  medycznej  służącej  profilaktyce, 

zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia; 

c)  

zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 

24,  26,  28,  29,  31,  32  i  33  lit.  a,  nie  mają  zastosowania  do  dostawy  towarów  lub 

świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli: 

1)  nie  są  one  niezbędne  do  wykonania  usługi  podstawowej,  zwolnionej  zgodnie  z  ust.  

1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub 

2)  ich  głównym  celem  jest  osiągnięcie  dodatkowego  dochodu  przez  podatnika,  przez 

konkurencyjne  wykonywanie  tych  czynności  w  stosunku  do  podatników 

niekorzystających z takiego zwolnienia.  

Odwołujący wniósł o:  

1. uwzględnienie odwołania i uchylenie skutków prawnych zaskarżonych czynności poprzez 

nakazanie Zamawiającemu dokonania zmian w SWZ polegających na: 

a) przyjęciu, że w zakres przedmiotu zamówienia nie wchodzi jakakolwiek czynność objęta 

zwolnieniem od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 18a 

ustawy  o  VAT,  zatem  wykonawcy  są  zobowiązani  do  ceny  ofertowej  doliczyć  jedynie 

p

odstawową stawkę podatku VAT (23%).  

2. obciążenie Zamawiającego kosztami postępowania odwoławczego, w tym także kosztami 

związanymi  z  dojazdem  na  wyznaczoną  rozprawę  lub  rozprawy  Izby  oraz  kosztami 

wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3.600,00 zł. 

W  uzasadnieniu 

odwołania  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  poczynając  od  dnia 

09.10.2024 r. zaczął publikować swoje ostatnie odpowiedzi na pytania wykonawców do SWZ 

oraz  informacje  o  zmianie  SWZ. 

Lektura  treści  tychże  czynności  Zamawiającego  skłoniła 

Odwołującego  do  jednoznacznego  wniosku,  że  naruszają  one  przepisy  ustawy  Pzp  oraz 

ustawy o podatku od towarów i usług. 

Zgodnie z przepisem art. 281 ust. 1 pkt 16 ustawy Pzp 

SWZ zawiera sposób obliczenia ceny. 

Z  przepisu  art.  7  pkt  1  ustawy  Pzp  wynika  z  kolei,  że  przez  cenę  należy  rozumieć  cenę  

w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach 

towarów i usług. Cena ma więc zawierać w sobie podatek od towarów i usług. 

Nie  ulega  wątpliwości,  że  Zamawiający  jako  gospodarz  postępowania,  które  ma  być 

przeprowadzone zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa jest zobowiązany do badania  

i weryfikacji, czy przyjęta przez wykonawców stawka podatku VAT jest prawidłowa. Jak wynika 

w szczególności z orzecznictwa Sądu Najwyższego (por. uchwały z 20 października 2011 r. 

sygn.  III  CZP  52/11  i  III  CZP  53/11)  obowiązkiem  zamawiającego  jest  dokonanie  oceny 

poprawności  przedstawionych  przez  wykonawców  ofert.  Sąd  Najwyższy  odnosząc  się  do 

ustawowych podstaw obowiązkowego poprawienia oferty, zaznaczył dalej, że skoro w ustawie 

nie  określono  przedmiotowo  tego  ograniczenia,  nie  wskazano  elementów  oferty  i  tych 

elementów specyfikacji, między którymi ma być badana niezgodność, zamawiający powinien 

zbadać  niezgodności  występujące  między  stawkami  VAT  wskazanymi  w  każdym  

z wymienionych źródeł, tj. w ofercie i w specyfikacji. 

Tym  bardziej  zatem  Zamawiający  nie  może  przyjmować  w  dokumentacji  zamówienia  fikcji, 

a  następnie  udzielać  w  oparciu  o  tak  „rzetelną”  dokumentację  zamówienia  odpowiedzi  na 

pytania  wykonawców,  zgodnie  z  którą  to  odpowiedzią  wykonawcy  mają  być  uprawnieni  

i zobowiązani do zastosowania do części usług objętych przedmiotem zamówienia zwolnienia 

od  podatku  VAT  na  podstawie  art.  43  ust.  1  pkt  18a  ustawy  o  VAT.  Tak  zaś  stało  się  

w niniejszym postępowaniu. Fikcja, jaką niezasadnie tworzy Zamawiający polega bowiem na 

tym, że przyjmuje on obecnie, że w zakres przedmiotu zamówienia wchodzą takie czynności 

(tzw. usługi pomocnicze przy pacjencie), które korzystają ze zwolnienia z VAT na podstawie 

art.43  ust.  1  pkt  18  lub  pkt  18a  ustawy  o  VAT,  podczas  gdy  stan  faktyczny  niniejszego 

postępowania implikuje stwierdzenie, że zwolnienie z VAT tych usług jest niedopuszczalne, 

gdyż nie są spełnione warunki tego zwolnienia określone przez ustawodawcę w art. 43 ust.  

17 i ust. 17a ustawy o VAT tj. 

1)  wykonawca  usług  porządkowych  nie  wykonuje  usługi  podstawowej  w  zakresie  opieki 

medycznej; 

2) czynności pomocnicze nie są zatem niezbędne do świadczenia usługi podstawowej;  

3) głównym celem świadczenia czynności pomocniczych przez wykonawcę usługi sprzątania 

jest osiągnięcie z tego tytułu zysku.  

Odwołujący  przypomniał,  że  Zamawiający  udzielając  w  dniu  06.09.2024  r.  odpowiedzi  na 

pytania  nr  3  oraz  25  (data  publikacji  odpowiedzi  09.09.2024  r.)  oświadczyła,  że  w  zakres 

przedmiotu  zamówienia  nie  wchodzą  w  ogóle  czynności  wykonywane  pod  nadzorem 

personelu  medycznego,  służących  profilaktyce,  zachowaniu,  ratowaniu,  przywracaniu  

i  poprawie  zdrowia 

–  czynności  pomocniczych  przy  pacjencie.  De  facto  i  de  iure  zatem 

Zamawiający  oświadczył,  że  w  zakres  przedmiotu  zamówienia  nie  wchodzi  jakakolwiek 

czynność/usługa podlegająca zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 18a ustawy  

o VAT. 

Udzielając  odpowiedzi  na  pytanie  nr  33  wykonawców  w  dniu  13.09.2024  r.  (dotyczące 

dopuszczalności zwolnienia usługa objętych przedmiotem zamówienia na podstawie przepisu 

art.  43  ust.  1  pkt  18  i  pkt  18a  ustawy  o  VAT), 

Zamawiający  zajął  zaś  zgoła  odmienne 

stanowisko  przyjmując,  że:  „Zamawiający  potwierdza,  że  dopuszcza  złożenie  oferty  

z  zastosowaniem  różnych  stawek  podatku  VAT  zgodnie  z  aktualnie  obowiązującymi 

przepisami”. 

W dniu 02.10.2024 r. Zamawiający dokonał modyfikacji  formularza  cenowo  – technicznego 

(Zał. Nr 2 do SWZ) w ten sposób, że w pkt I po drugim akapicie dodano kolejną następującą 

treść: 

„Czynności pomocnicze przy pacjencie: 

1. Pomoc przy zaspakajaniu potrzeb fizjologicznych 

pomoc personelowi medycznemu przy podawaniu i odbieraniu pojemników na wydaliny  

wynoszenie pojemników na wydaliny i wydzieliny 

mycie i dezynfekcja pojemników na wydaliny i wydzieliny w myjkach- dezynfektorach 

2. Pomoc personelowi medycznemu przy toaletach, przewijaniu, ubieraniu pacjentów 

3. Czynności związane z gospodarką bielizną szpitalną 

pomoc personelowi medycznemu przy zmianie bielizny pościelowej lub osobistej w trakcie 

pobytu pacjenta 

zmiana bielizny pościelowej po wypisie/zgonie pacjenta 

- transport bielizny czystej i brudnej na terenie szpitala 

4. Czynności związane z żywieniem pacjentów 

pomoc personelowi medycznemu przy karmieniu pacjentów 

odbiór posiłków w kuchenkach oddziałowych od firmy zewnętrznej 

porcjowanie posiłków pod nadzorem personelu medycznego 

pomoc w transporcie posiłków do pacjentów 

zbieranie brudnych naczyń 

mycie i dezynfekcja naczyń w zmywarkach 

pomiar temperatury posiłków 

kontrolowanie i rejestrowanie temperatury w lodówkach spożywczych 

przygotowywanie ciepłych napojów dla pacjentów poza godzinami spożywania posiłków 

zabezpieczanie i przechowywanie w lodówkach niewydanych posiłków 

podgrzewanie i podawanie ciepłych posiłków pod nadzorem personelu medycznego  

pacjentom spożywającym je w innych godzinach 

5. Czynności związane z gospodarką odpadami szpitalnymi  

zbieranie odpadów z koszy  

przygotowanie odpadów do transportu – zamkniecie, oznakowanie worków na odpady  

 medyczne 

transport odpadów do miejsc ich składowania na terenie szpitala 

6.  Mycie  i  dezynfekcja  powierzchni  i  wyposażenia  pomieszczeń  niezbędnych  do  operacji  

i zabiegów medycznych 

7. Pomoc personelowi medycznemu przy transporcie pacjentów na terenie szpitala 

8. Pomoc personelowi medycznemu przy transporcie zwłok 

9. Transport pojemników na leki do apteki 

10.Transport pobieranych dla oddziałów leków, płynów, opatrunków 

Zamawiający szacuje ww. czynności na max. 25% udziału wartości całej usługi”.  

Zamawiający dokonał wówczas także zmiany tabeli zawartej w pkt VIII Formularza cenowo-

technicznego poprzez usunięcie z jej treści wskazania procentowego stawki VAT, jaka ma być 

w tejże tabeli podana. 

Innymi słowy, dokonując zmian w dniu 02.10.2024 r. Zamawiający potwierdził, że w zakres 

przedmiotu zamówienia wchodzą tzw. czynności pomocnicze, o których mowa w art. 43 ust.  

1 pkt 18 i pkt 18a in fine ustawy o VAT, i że Zamawiający szacuje ich wielkość na max 25% 

udziału wartości całej usługi objętej przedmiotem zamówienia.  

Natomiast w dniu 09.10.2024 r. Zamawiający opublikował swoje czynności z dnia 07.10.2024 

r. ostatnio dokonane w postępowaniu o udzielenie zamówienia, tj.  

a) kolejną modyfikację Formularza cenowo – technicznego poprzez usunięcie w pkt I in fine 

zwrotu:  

„Zamawiający szacuje ww. czynności na max. 25% udziału wartości całej usługi”; 

b) kolejną modyfikację SWZ poprzez udzielenie odpowiedzi na pytania wykonawców nr 4 i 11, 

z  których  wynika,  że  po  kolejnej  refleksji  instytucja  zamawiająca  stoi  na  stanowisku,  że  to 

wykonawca składający ofertę jest obowiązany samodzielnie określić poziom wartości usługi 

podlegającej zwolnieniu z podatku VAT.  

Dokonana  przez  Zamawiającego  czynnościami  z  dnia  07.10.2024.r  modyfikacja  SWZ  

i formularza cenowo 

– technicznego skutkuje tym, że: 

1) przewiduje, że w postępowaniu o udzielenie zamówienia część usług objętych przedmiotem 

zamówienia (czyli czynności pomocnicze przy pacjencie o których mowa w pkt I formularza 

cenowo 

– technicznego) ma być opodatkowana stawką podatkową „zw”, gdyż usługi  w tym 

zakresie podlegają zwolnieniu od podatku VAT (w odpowiedziach na pytania nr 4 i 11 z dnia 

07.10.2024 r. stwierdza się bowiem expressis verbis nakaz zamawiającego w tym zakresie: 

„Zamawiający  informuje,  iż  po  ponownym  przeanalizowaniu  kwestii  związanych  

z czynnościami pomocniczymi przy pacjencie, określonych w dokumentach zamówienia, stoi 

na stanowisku, iż to wykonawca składający ofertę w niniejszym postępowaniu zobowiązany 

jest samodzielnie określić poziom wartości usługi podlegającej zwolnieniu z podatku VAT.”; 

2)  jednak  to  każdy  z  wykonawców  ma  samodzielnie  określić  wielkość  (wartość)  usług 

zwalnianych z VAT. 

Powyższe czynności Zamawiającego nie odpowiadają prawu. 

Z 

orzecznictwa Sądu Najwyższego (por. uchwały z 20 października 2011 r. sygn. III CZP 52/11 

i  III  CZP  53/11)  obowiązkiem  zamawiającego  jest  dokonanie  oceny  poprawności 

przedstawionych  przez  wykonawców  ofert.  Sąd  Najwyższy  odnosząc  się  do  ustawowych 

podstaw  o

bowiązkowego  poprawienia  oferty,  zaznaczył  dalej,  że  skoro  w  ustawie  nie 

określono przedmiotowo tego ograniczenia, nie wskazano elementów oferty i tych elementów  

specyfikacji,  między  którymi  ma  być  badana  niezgodność,  zamawiający  powinien  zbadać 

niezgodności  występujące  między  stawkami  VAT  wskazanymi  w  każdym  z  wymienionych 

źródeł,  tj.  w  ofercie  i  w  specyfikacji.  Z  opisu  przedmiotu  zamówienia  w  niniejszej  sprawie 

wynika  zaś  jednoznacznie,  że  usługi  podlegające  wykonaniu  przez  wykonawcę  nie  będą 

korzystały ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 18a ustawy o VAT. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  okolicznościach  prowadzonego  przez  Zamawiającego 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  oczywiste  jest,  że  do  obowiązków 

wykonawcy, który uzyska zamówienie w tym postępowaniu nie będzie należało wykonywanie 

na  rzecz  Zamawiającego  czynności  w  zakresie  opieki  medycznej  (usługa  podstawowa) 

służącej profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Usługi w tym 

zakresie (usługi w zakresie opieki medycznej) stanowią zaś te usługi, o których mowa w art. 

43 us

t. 1 pkt 18 i 18a in principio ustawy o VAT, i to z tymi usługami świadczonymi przez ten 

sam  podmiot,  mają  być  ściśle  związane  tzw.  usługi  pomocnicze  (usługi  pomocowe  przy 

pacjencie i transport wewnętrzny).  

Sam  fakt  występowania  w  opisie  przedmiotu  zamówienia  czynności  psychofizycznych 

składających  się  na  tzw.  czynności  pomocowe  (których  szeroki  przykład  jest  podany  

w interpretacji ogólnej Nr PT1.8101.5.2017.PSG.622 Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie 

zakresu  zastosowania  zwolnienia  od  podatku  od  towarów  i  usług,  o  którym  mowa  w  art.  

43 ust. 1 pkt 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 

r. poz. 1221) nie uprawnia do stwierdzenia, że jakakolwiek z usług (czynności) objętych opisem 

przedmiotu  zamówienia  może  korzystać  ze  zwolnienia  od  podatku  VAT  na  podstawie 

przepisów art. 43 ust. 1 pkt 18 lub pkt 18a ustawy o VAT. 

By zwolnienie od podatku VAT tzw. czynności pomocniczych było możliwe na podstawie art. 

43 ust. 1 pkt 18 lub pkt 18a ustawy o VAT muszą być bowiem spełnione dalsze przesłanki 

wynikające z przepisu:  

1. art. 43 ust. 17 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem: „Zwolnienia, o których mowa w ust. 

1 pkt 18, 18a, 22-

24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów 

lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli: 

1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18,  

18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub 

2)  ich  głównym  celem  jest  osiągnięcie  dodatkowego  dochodu  przez  podatnika,  przez 

konkurencyjne  wykonywanie  tych  czynności  w  stosunku  do  podatników  niekorzystających  

z takiego zwolnienia”. 

2. art. 43 ust. 17a ustawy o VAT. Zgodnie zaś z tym przepisem: „Zwolnienia, o których mowa 

w  ust.  1  pkt  18a,  23,  26,  28,  29  i  33  lit.  a,  mają  zastosowanie  do  dostawy  towarów  lub 

świadczenia  usług  ściśle  związanych  z  usługami  podstawowymi,  dokonywanych  przez 

podmioty świadczące usługi podstawowe”. 

Z powyższego wynika innymi słowy, że aby tzw. czynności pomocowe mogły być zwolnione  

z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 lub pkt 18a ustawy o VAT: 

a) musi je wykonywać na terenie podmiotu leczniczego (Zamawiającego) ten sam podmiot, 

który zarazem świadczy na terenie tego samego podmiotu leczniczego (Zamawiającego) i na 

jego rzecz usługę podstawową, tj. usługę medyczną; i 

b) usługi te muszą być niezbędne do wykonywania usługi podstawowej tj. usługi medycznej;  

i  c)  celem  świadczenia  tzw.  czynności  pomocowych  nie  jest  osiągnięcie  zysku  poprzez 

konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do innych podmiotów. 

Przenosząc powyższe na okoliczności niniejszej sprawy Odwołujący stwierdził, że: 

Ad  a)  wykonawca  usług  sprzątania,  które  zostaną  powierzone  do  wykonania  w  wyniku 

rozstrzygnięcia  niniejszego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  nie  będzie 

wykonywał  na  rzecz  Zamawiającego  i  na  terenie  (obiekcie)  Zamawiającego  żadnej  usługi 

me

dycznej. Jest tak z tego powodu, że opis przedmiotu zamówienia nie przewiduje aby do 

obowiązków wykonawcy miało należeć wykonywanie takich świadczeń (i de facto i de iure tak  

nie  może  być,  gdyż  powierzenie  przez  podmiot  leczniczy  świadczenia  usług  medycznych 

osobie  trzeciej  wymaga  określenia  zupełnie  innych  warunków  świadczenia  usług  w  tym 

zakresie (np. pracownik gospodarczy nie może wykonywać przecież świadczeń medycznych 

na r

zecz pacjenta), a także samych warunków udziału w postępowaniu)); 

Pobocznie  do  powyższego  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  od  dłuższego  czasu 

zatrudnia 

–prócz personelu stricte medycznego – także opiekunów medycznych, i to czynności 

wykonywane  przez  te  osoby  na  terenie  Zamawiającego,  i  przez  niego  zatrudnione,  tak 

naprawdę mogą wyczerpywać wszystkie warunki zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 

1  pkt  18  lub  pkt  18a  ustawy  o  VAT  (przy  założeniu,  że  instytucja  zamawiająca  byłaby 

podatnikiem VAT). 

Ad b) skoro zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia do obowiązków wykonawcy nie należy 

w ogóle świadczenie usług medycznych (usługi podstawowej), to nie sposób w ogóle mówić  

o występowaniu jakiegokolwiek związku pomiędzy usługą podstawową a usługą ściśle z nią 

związaną;  

Ad. c) jak w pkt Ad. b) powyżej. 

Odwołujący  podkreślił,  że  zupełnie  oderwanym  od  rzeczywistości  byłoby  twierdzenie,  że 

konkurujący  ze  sobą  na  rynku  zamówień  publicznych  wykonawcy  usług  porządkowych 

zamierzają  świadczyć  na  rzecz  Zamawiającego  tzw.  czynności  pomocowe  w  jakimkolwiek 

innym celu aniżeli osiągnięcie zysku.  

Odwołujący podkreślił, że jego stanowisko znajduje swoje uzasadnienie nie tylko w literalnej 

treści cytowanych wyżej przepisów prawa, ale także wynika z dorobku orzeczniczego Ministra 

Finansów, Krajowej Izby Odwoławczej oraz sądów administracyjnych.  

Jako przykład Odwołujący wskazał: 

1)  interpretacj

ę  ogólnej  Nr  PT1.8101.5.2017.PSG.622  Ministra  Rozwoju  i  Finansów  

w sprawie zakresu zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa 

w art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U.  

z 2017 r. poz. 1221), tj. zwolnienia od podatku usług w zakresie opieki medycznej, służących 

profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawy towarów 

i  świadczenia  usług  ściśle  z  tymi  usługami  związanych,  świadczonych  na  rzecz  podmiotów 

leczniczych  na  terenie  ich  zakładów  leczniczych,  w  których  wykonywana  jest  działalność 

lecznicza z dnia 29 grudnia 2017 r. (Dz. Urz. MRiF z 2018 r. poz. 5),  

2) wyrok z dnia 26.01.2022 r., sygn. KIO 44/22, 

3) wyrok z dnia 15.11.2021 r. sygn. KIO 3083/21  

4) wyrok z dnia 2 listopada 2021 r. sygn. KIO 2963/21,  

5) wyrok z dnia 28 sierpnia 2012 r. sygn. 1731/12,  

6) wyroku z dnia 27 lipca 2021 r. sygn. KIO 2028/21, 

7) wyrok z dnia 9 listopada 2021 r. sygn. KIO 3046/21,  

8) Interpretacj

ę Indywidualną znak ILPP2/443- 551/12-2/AK, 7 (akapit 2),  

9) wyrok Naczelnego 

Sądu Administracyjny z dnia 9 czerwca 2017 r. sygn. I FSK 1571/15, 

10) wyrok 

Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach w z dnia 7 października 2015 

r., sygn. III SA/Gl 547/15,  

11) postanowienie KIO z dnia 6 sierpnia 2024 r. sygn. KIO 2712/24.  

Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie – piśmie z 31 października 2024 r. wniósł o: 

1) odrzucenie odwołania jako spóźnionego; 

ewentualnie, na wypadek nieuwzględniania powyższego wniosku o: 

2) oddalenie odwołania w całości; 

3) obciążenie kosztami postępowania odwoławczego Odwołującego, 

4)  zwrot  kosztów  związanych  z  dojazdem  na  wyznaczoną  rozprawę  Izby  oraz  kosztami 

wynagrodzenia pełnomocnika zgodnie z przedstawioną fakturą na rozprawie.  

Zamawiający  na  wypadek  nie  uwzględniania  wniosku  o  odrzucenie  odwołania,  wniósł  

o  oddalenie  odwołania  w  całości  jako  bezzasadnego  i  podniósł,  że  określenie  sposobu 

obliczenia  ceny  zawarte  w  SWZ  jest  zgodne  z  przepisami  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych. 

Zgodnie z art. 134 ust. pkt 17 ustawy Pzp, zamawiający jest zobowiązany do zawarcia w SWZ  

informacji o sposobie obliczenia ceny. Obowiązek ten został wykonany przez Zamawiającego,  

gdyż rodz. XI SWZ zawiera opis sposobu obliczenia ceny. W myśl postanowień ww. rozdziału  

SWZ, cena powinna być obliczona w następujący sposób: 

1. Wykonawca poda cenę ofertową na formularzu oferty, zgodnie z załącznikiem nr 1 do SWZ.  

2. Podana cena ofertowa musi zawierać wszystkie koszty związane z realizacją zamówienia,  

wynikające z opisu przedmiotu zamówienia – cena ryczałtowa. Cena ta będzie stała i nie może 

się zmienić, za wyjątkiem przypadków opisanych we wzorze umowy stanowiącym załącznik 

nr 9 do SWZ.  

3. Wartość brutto poszczególnych pozycji winna być wyliczona w sposób następujący: wartość 

netto + obowiązująca stawka podatku VAT.  

4. Cenę oferty należy podać w następujący sposób: łącznie z należnym podatkiem VAT – cena  

brutto, wraz ze wskazaniem stawki (procentowej) podatku VAT.  

5. Ceny oferowane muszą być podane w złotych polskich (PLN), cyfrowo (do drugiego miejsca  

po przecinku)  

6.  Wykonawca,  składając  ofertę  (w  formularzu  oferty  stanowiącym  załącznik  nr  1  do  SWZ) 

informuje Zamawiającego, czy wybór oferty będzie prowadzić do powstania u Zamawiającego 

obowiązku podatkowego, wskazując  nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, których dostawa lub 

świadczenie  będzie  prowadzić  do  jego  powstania,  oraz  wskazując  ich  wartość  bez  kwoty 

podatku.  

7. Wykonawca poda w formularzu oferty stawkę podatku od towarów i usług (VAT) właściwą  

dla przedmiotu zamówienia, obowiązującą według stanu prawnego na dzień składania ofert. 

Wolą Zamawiającego było, aby wykonawcy samodzielnie ustalili stawkę podatku VAT, która 

znajduje zastosowanie do obliczenia ceny ofertowej. 

W  toku  postępowania  Zamawiający  otrzymał  zapytania  dotyczące  kwalifikacji  usługi  ze 

względu  na  podatek  VAT.  Ponadto  Zamawiający  otrzymał  odwołania  (dwa  odwołania) 

dotyczące zastosowania zwolnienia z vat w postępowaniu. 

Zamawiający w wyniku ww. zapytań, odwołań oraz analizy prawnej i faktycznej doszedł do 

przekonania,  że  ustawa  Prawo  zamówień  publicznych  nie  zobowiązuje  Zamawiającego  do 

określania (wskazywania) w SWZ stawki podatku VAT, którą wykonawcy mają zastosować do  

obliczenia ceny.  

Zamawiający  wskazał,  ze  wziął  pod  uwagę  uchwały  Sądu  Najwyższego  z  20  października 

2011 r. (III CZP 52/11 i III CZP 53/11), w których wskazano, że cenotwórczy charakter VAT 

nakłada na wykonawców obowiązek obliczenia określonej w ofercie ceny z uwzględnieniem 

właściwej  stawki  tego  podatku.  Wystąpienie  tego  błędu  należy  oceniać  w  kategoriach 

obiektywnych, a więc niezależnych od zawinienia lub motywów zachowania wykonawcy przy 

przygotowaniu oferty.  

W zakresie dotyczącym obowiązku wskazania w SWZ stawki podatku znajdującej zastawanie 

w zamówieniach, ww. Sąd Najwyższy uznał, że Zamawiający może - o ile ma taką wolę -, ale 

nie musi wskazać w SWZ ww. stawkę podatkową.  

Zamawiający  zauważył  również,  że  w  sprawie  występują  wątpliwości  wykonawców  co  do 

kwalifikacji zamówienia ze względu na stawkę podatku VAT.  

Zamawiający  we  własnym  zakresie  dokonał  analizy  podstaw  faktycznych  i  prawnych 

ewentualnego zwolnienia w VAT, które może znajdować zastosowanie do zamówienia. 

W  ocenie  Zamawiającego  ww.  zwolnienie  może  być  stosowane  ze  względu  na  przesłankę 

podmiotową lub/i przedmiotową. Z tego też powodu Zamawiający uznał, że nie jest uprawniony 

na  etapie  przed  złożeniem  ofert  rozstrzygać  o  stawce  podatku  VAT,  która  powinna  zostać 

zastosowana  do  obliczenia  ceny  ofertowej  i  która  będzie  stawka  prawidłową  dla  każdego  

z wykonawców, którzy potencjalnie mogą ubiegać się o zamówienie.  

Zamawiający uznał ponadto, że postawienie wymogu co do obliczenia ceny z zastosowaniem  

wskazanej w SWZ stawki VAT może bezpodstawnie wpływać na  ograniczenie dostępności 

postępowania dla wykonawców zdolnych do jego wykonania. Z tego też powodu Zamawiający  

uznał za zasadne całkowite usunięcie z SWZ postanowień zobowiązujących wykonawców do  

zastosowania  określonej  stawki  podatku  VAT.  Zgodnie  z  aktualną  treścią  dokumentów 

zamówienia obowiązek ustalenia prawidłowej stawki podatku vat obciąża wykonawcę.  

Podatnik (wykonawca biorący udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia) zobowiązany 

jest  do  prawidłowego  określenia  przedmiotu  opodatkowania,  co  wiąże  się  z  prawidłowym 

zdefiniowaniem i zaklasyfikowaniem wykonywanych czynności, na podstawie odpowiednich 

klasyfikacji.  Do  obowiązków  podatnika  należy  przyporządkowanie  wykonywanej  dostawy, 

usługi  czy  roboty  do  danej  stawki  VAT,  co  wynika  m.in.  z  faktu,  iż  wystawiając  fakturę  za 

wykonane  zadanie  podatnik  zobowiązany  jest  do  wskazania  w  niej  stawki  wraz  z  kwotą 

podatku  (art.  106b  ustawy  o  podatku  od  towarów  i  usług).  Kształtuje  to  stosunek 

zobowiązaniowy,  o  którym  mowa  w  art.  5  ustawy  Ordynacja  podatkowa.  Skoro  określenie 

prawidłowej  stawki  VAT  ciąży  na  wystawcy  faktury  -  wykonawcy,  to  ciąży  na  nim  również 

odpo

wiedzialność za prawidłowe jej zastosowanie (wyrok KIO z dn. 11.04.2023 r. sygn. akt 

KIO 845/23).  

Zamawiający  ocenił,  że  usunięcie  ww.  wymogu  „stawki  vat”  jest  zasadne,  również  i  z  tego 

powodu, że po otwarciu ofert obowiązkiem Zamawiającego jest dokonanie oceny poprawności  

przedstawionych przez wykonawców ofert, w tym zbadanie, czy oferta/y nie zawierają błędu 

w  obliczeniu  ceny  (złej  stawki  podatku  VAT).  Nie  ma  więc  zdaniem  Zamawiającego 

zagrożenia,  że  oferta  obliczona  przy  zastosowaniu  niewłaściwej  stawki  VAT  zostanie 

niezweryfikowana.  

Ponadto Zamawiający wskazał, że uznał, że w zamówieniu występują czynności, o których 

mowa  w  Interpretacji  Ogólnej  Nr  PT1.8101.5.2017.PSG.622  Ministra  Rozwoju  i  Finansów  

z dnia 29 grudnia 2017 r. w sprawie zakresu zastosowania zwolnienia od podatku od towarów 

i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od 

towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221), tj. zwolnienia od podatku usług w zakresie opieki 

medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, 

oraz dostawy towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych, świadczonych 

na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których wykonywana 

jest działalność lecznicza. 

Zamawiający zauważył, że ww. Interpretacji jako podlegające zwolnieniu z VAT wymienia się  

wsparcie  pielęgniarek  lub  salowych  w  opiece  nad  pacjentami  przy  wykonywaniu  czynności 

higienicznych i pielęgnacyjnych – w tym związanych z potrzebami fizjologicznymi pacjentów 

(m.in. pomoc przy ubieraniu, karmienie, przewijanie, rozdawanie posiłków, transport pościeli 

i  ścielenie  łóżek  szpitalnych,  usuwanie  pojemników  z  wydzielinami),  monitorowanie  stanu 

pacjentów, transport pacjentów na terenie placówki medycznej, pomoc w przygotowaniu do 

operacji  lub  zabiegu  (zmiana  odzieży  i  obuwia,  oraz  inne  czynności  niezbędne  do 

przeprowadzenia  procedur  medycznych),  przygotowanie  pomieszczeń  i  przedmiotów 

niezbędnych  do  operacji  i  zabiegów  medycznych  (sprzątanie  i  dezynfekcja  pomieszczeń, 

sterylizacja  narzędzi,  stołów  operacyjnych,  pojemników  i  innych  przedmiotów,  czynności 

związane z przygotowywaniem leków), asystowanie podczas operacji lub zabiegu (ubieranie  

zespołu  medycznego,  podawanie  sterylnych  pakietów),  czynności  związane  z  gospodarką 

bielizną  i  odzieżą  szpitalną  oraz  pościelą  (jej  zmiana,  transport  wewnątrzszpitalny,  pranie), 

zapewnienie  odpowiedniego  wyżywienia  pacjentów,  czynności  związane  z  gospodarką 

odpadami  szpitalnymi  (ich  usuwanie  i  transport  wewnątrzszpitalny),  transport 

wewnątrzszpitalny  przedmiotów  używanych  w  procesie  opieki  medycznej  (narzędzi, 

materiałów i pojemników do badań, krwi i materiałów krwiopochodnych, wyników badań, łóżek, 

wózków,  materacy),  czynności  administracyjne  (przyjęcie  do  placówki  medycznej,  wywiad 

medyczny 

– w tym pomoc w wypełnianiu kwestionariuszy, wypisanie z placówki medycznej). 

Przywołane  powyżej  czynności  wymienione  w  Interpretacji  pokrywają  się  z  czynnościami 

wskazanymi  do  wykonania  w  zamówieniu.  Wobec  powyższego  Zamawiający  uznał,  że  

w  sprawie  występują  Czynności  pomocnicze  przy  pacjencie  i  z  tego  też  powodu  dokonał 

modyfikacji formularza cenowo 

– technicznego (Zał. Nr 2 do SWZ). 

Prawo zastosowania stawki „zw” (zwolnienie z VAT) wynika z treści art. 43. ust 1 pkt 18 i 18a  

ustawy  o  VAT,  jako  zwolnienie  dotyczące  usług  w  zakresie  opieki  medycznej,  służące 

profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawy towarów 

i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych. Takie stanowisko zostało potwierdzone  

w treści wydanej dnia 29 grudnia 2017 r. Interpretacji Ogólnej Ministra Rozwoju i Finansów  

(nr PT1.8101.5.2017.PSG.622), dostępnej pod linkiem:  

https://www.mf.gov.pl/documents/764034/6249934/Dz.+Urz.+Min+Roz.+i+Fin.+z+dnia+9+st 

ycznia+2018+r.+-+poz.+5 )  

Zgodnie z ww. Interpretacją ogólną:  

„na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie 

opieki  medycznej,  służące  profilaktyce,  zachowaniu,  ratowaniu,  przywracaniu  i  poprawie 

zdrowia (…) i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związanych, świadczonych na rzecz 

podmiotów  leczniczych  na  terenie  ich  zakładów  leczniczych,  w  których  wykonywana  jest 

działalność lecznicza”.  

Czynności ściśle związane z  usługami w zakresie opieki medycznej służącymi profilaktyce, 

zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia to takie czynności, które mogą być 

uznane za usługi pomocnicze do danej usługi medycznej (usługi głównej).  

Opieka nad pacjentem stanowi pewien proces, który rozpoczyna się od momentu przyjęcia 

pacjenta  do  placówki  medycznej,  a  kończy  w  momencie  opuszczenia  przez  pacjenta  tej 

placówki. W ramach tego procesu konieczne jest wykonanie wielu czynności – niekonieczne 

z bezpośrednią obecnością pacjenta - z których część może być i w praktyce jest wykonywana  

przez podmioty zewnętrzne.  

Zwolnieniu od VAT na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT podlegają te czynności,  

które spełniają warunki do uznania ich za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki  

medycznej, służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, 

tj. stanowią nieodzowny element działalności placówek, świadczących taką opiekę.  

Dla  zastosowania  wskazanego  zwolnienia  nie  ma  w  szczególności  znaczenia,  czy  dana 

czynność jest fizycznie wykonywana w obecności konkretnego pacjenta lecz jej nieodzowność 

z punktu widzenia zapewnienia należytej opieki pacjentom.  

Wśród usług podlegających ww. zwolnieniu można przykładowo wymienić:  

• przygotowanie pomieszczeń i przedmiotów niezbędnych do operacji i zabiegów medycznych  

(sprzątanie  i  dezynfekcja  pomieszczeń,  sterylizacja  narzędzi,  stołów  operacyjnych, 

pojemników i innych przedmiotów, czynności związane z przygotowywaniem leków),  

•  czynności  związane  z  gospodarką  bielizną  i  odzieżą  szpitalną  oraz  pościelą  (jej  zmiana, 

transport wewnątrzszpitalny, pranie),  

•  czynności  związane  z  gospodarką  odpadami  szpitalnymi  (ich  usuwanie  i  transport 

wewnątrzszpitalny),  

• transport wewnątrzszpitalny przedmiotów używanych w procesie opieki medycznej (narzędzi, 

materiałów i pojemników do badań, krwi i materiałów krwiopochodnych, wyników badań).  

Warunek świadczenia czynności na terenie podmiotu leczniczego sprowadza się w istocie do  

tego, że są one faktycznie wykorzystywane (w ramach świadczenia usług w zakresie opieki 

medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia)  

na terenie tych podmiotów (np. dostawa wyżywienia dla pacjentów przebywających na terenie  

szpitala, nawet, gdy zostało ono przygotowane poza tym terenem, odbiór odzieży i pościeli 

szpitalnej wykorzystywanej przez pacjentów oraz dowóz czystej odzieży i pościeli szpitalnej 

dla  pacjentów  przebywających  na  terenie  szpitala,  nawet,  gdy  jej  pranie  zostało  wykonane 

poza terenem szpitala).  

Podsumowując,  Zamawiający  wskazał,  że  przedstawione  powyżej  usługi,  realizowane 

najczęściej w ramach outsourcingu przez podmioty zewnętrzne na rzecz placówek leczniczych 

na ich terenie, objęte są zakresem zwolnienia od podatku na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 18a 

ustawy o VAT, z uwzględnieniem wskazanych zasad i warunków.  

Przytoczone wyżej regulacje prawne, Interpretacja ogólna wyjaśniająca zasady wykładni tych  

przepisów oraz liczne wyroki sądów administracyjnych (wyroki NSA z dnia 28. października 

2020 r., sygn. akt I FSK 980/19 oraz w wyroku NSA z dnia 24. lutego 2022 r., sygn. akt I FSK 

2093/21)  jednoznacznie  wskazują,  jakie  kryteria  przedmiotowe  i  podmiotowe  powinny  być 

spełnione, aby zastosować zwolnienie z podatku VAT.  

Zamawiający  podtrzymał  swoje  stanowisko,  że  w  przedmiotowym  postępowaniu  dopuści 

ofertę  złożoną  przez  wykonawcę,  z  zastosowaniem  zgodnie  z  przepisami  różnych  stawek 

podatku VAT dla usług objętym zamówieniem, jeżeli spełnia warunki zgodnie z interpretacją 

ogólną  Ministerstwa  Finansów  z  dnia  29  grudnia  2017r.  PT1.8101.5.2017.PSG.622  bądź 

posiadaną interpretacją indywidualną. 

Odnosząc się do zarzutu odwołania, że SWZ zawiera takie określenie sposobu obliczenia ceny  

(na  skutek  udzielenia  odpowiedzi  na  pytanie  nr  4  oraz  nr  11  wykonawców,  co  zostało 

opublikowane  dnia  09.10.2024  r.),  który  przewiduje,  że  nie  wszystkie  usługi  objęte 

przedmiotem  zamówienia  są  opodatkowane  podatkiem  VAT,  a  korzystają  ze  zwolnienia, 

o  którym  mowa  w  art.  43  ust.  1  pkt  18  lub  pkt  18a  ustawy  o  podatku  od  towarów  i  usług. 

Zamawiający  podniósł,  że  ma  świadomość,  iż  nie  każdy  z  wykonawców  potencjalnie 

mogących  wziąć  udział  w  postępowaniu  może  obliczyć  cenę  ofertową  z  zastosowaniem 

zwolnienia  z  vat, 

o  którym  mowa  w  powyższej  Interpretacji.  Z  tego  też  powodu,  w  celu 

otworzenia post

ępowania dla wszystkich uczestników, usunął z SWZ wymóg obliczenia przy 

obligatoryjnym  zastosowaniu  ww.  zwolnienia  z  podatku  z  vat.  Wobec  powyższego  zawarta  

w SWZ kwalifikacja czynności zamówienia jako czynności pomocniczych przy pacjencie nie 

skutkuje  obowiązkiem  obliczenia  ceny  ofertowej  z  zastosowaniem  zwolnienia.  Oferta 

wykonawcy, który nie zastosuje ww. zwolnienia nie zostanie automatycznie odrzucona jako 

zawierająca błąd w obliczeniu ceny.  

W postepowaniu dopuszczone więc zostało obliczenie ceny bez zastosowania ww. zwolnienia.  

Zamawiający podkreślił, że ma świadomość, iż ww. zwolnienie ma charakter przedmiotowy  

i podmiotowy. Z powodu tychże ograniczeń w stosowaniu ww. zwolnienia Zamawiający nie 

wymaga,  aby  cena  ofertowa  została  obliczona  przy  zastosowaniu  ww.  zwolnienia. 

Okoliczność, że Zamawiający uznał, iż w postępowaniu występują czynności pomocnicze przy 

pacjencie  nie  obliguje  wykonawców  do  automatycznego  stosowania  zwolnienia  z  vat. 

Wykonawcy,  którzy  zastosują  ww.  zwolnienie  zobowiązani  będą  wykazać,  że  zwolnienie  to 

zostało zastosowane prawidłowo. Zamawiający podkreśla, że sam fakt, iż usługi występujące 

w zamówieniu zostały w SWZ zakwalifikowane jako czynności pomocowe przy pacjencie nie 

przesądza  jeszcze,  że  prawidłowe  obliczenie  ceny  ofertowej  musi  być  dokonane  ze 

zwolni

eniem z vatu, o którym mowa w ww. Interpretacji. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy,  uwzględniając  dokumenty  zamówienia,  jak  również 

biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska  stron  oraz  uczestnika  postępowania 

odwoławczego zawarte w odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie oraz piśmie uczestnika, 

a także wyrażone ustnie na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła: 

Izba  stwierdziła,  że  nie  wystąpiła  żadna  z  przesłanek  wskazanych  w  art.  528  ustawy  Pzp, 

których skutkiem jest odrzucenie odwołania.  

Izba  nie  uwzględniła  wniosku  Zamawiającego,  popieranego  przez  Przystępującego 

o odrzucenie odwołania jako wniesionego po upływie terminu określonego w ustawie.   

Zgodnie  ze  stanowiskiem  Zamawiającego,  opis  sposobu  obliczenia  ceny  określony  

w zawiadomieniu o zmianie treści SWZ z dnia 2 października 2024 r., opublikowany w dniu  

3  października  2024  r.  jednoznacznie  wskazywał,  że  w  zamówieniu  występują  czynności 

pomocnicze  przy  pacjencie  tj.  czynności  które  –  po  spełnieniu  pozostałych  wymogów 

określonych  w  ustawie  o  VAT  -  uprawniają  do  zastosowania  zwolnienia  z  VAT.  Wobec 

powyższego wykonawcy biorący udział w postępowaniu mogli powziąć informację o tym, że 

nie  wszystkie  usługi  objęte  przedmiotem  zamówienia  są  opodatkowane  podatkiem  VAT,  

a korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 lub pkt 18a ustawy o podatku 

od  towarów  i  usług  w  dniu  3  października  2024  r.  Odwołujący  wniósł  odwołanie  w  dniu  

października  2024  r.  a  więc  po  upływie  10  dni,  od  dnia  publikacji  informacji,  że  

w postępowaniu występują czynności pomocnicze przy pacjencie oraz jednocześnie informacji 

o  obowiązku  obliczenia  ceny  z  możliwością  zastosowaniem  różnych  stawek  podatku  vat 

zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami.  

W ocenie Izby, 

że sama informacja o wystąpieniu czynności pomocniczych w zamówieniu, nie 

wskazywała w sposób jednoznaczny na możliwość zastosowania zwolnienia z podatku VAT, 

a zatem 

odwołanie zostało wniesione w terminie przewidzianym w ustawie Pzp. 

Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał spełnienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, 

zarówno  posiadania  interesu  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  możliwości  poniesienia  szkody  

w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy. 

Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przystąpienie zgłosili wykonawcy:  

Optima  Care  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Warszawie  oraz  Ever 

Medical Care Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie. 

Odwołujący  zgłosił  wątpliwości,  dotyczącego  tego,  czy  osoby,  które  podpisały  zgłoszenia 

przystąpienia w obu przypadkach mogą być pełnomocnikami. 

Zgodnie  z  oświadczeniem  wykonawcy  Optima  Care  osoba,  która  podpisała  zgłoszenie 

przystąpienia  jest  pracownikiem  tego  wykonawcy.  Powyższa  okoliczność  została 

potwierdzona  dokumentem  –  umową  o  pracę.  Wykonawca  Ever  Medical  Care  Spółka  

z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie nie stawił się na posiedzeniu, nie 

została potwierdzona okoliczność, że osoba, która podpisała zgłoszenie przystąpienia może 

być pełnomocnikiem, stosowanie do art. 510 ust. 1 i ust. 2 ustawy Pzp.  

Wobec  powyższego  Izba  dopuściła  do  udziału  w  charakterze  uczestnika  postępowania 

odwoławczego  tylko  wykonawcę  Optima  Care  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  

z siedzibą w Warszawie, dalej: „Przystępujący”.    

Przystępujący wniósł o odrzucenie odwołania jako wniesionego po upływie wniesionego po 

upływie  terminu  określonego  w  ustawie  ewentualnie  w  wypadku,  gdyby  wniosek  nie  został 

uwzględniony, o oddalenie odwołania jako bezzasadnego. 

Izba zaliczyła do materiału dowodowego: 

dokumentację przekazaną w postaci elektronicznej, w tym w szczególności: 

ogłoszenie o zamówieniu;  

Specyfikację Warunków Zamówienia, zwaną dalej: „SWZ”; 

dokumenty  złożone  na  rozprawie  w  dniu  5  listopada  2024  r.  przez  Odwołującego  oraz 

Przystępującego. 

Na  podstawie  przekazanej  dokumentacji  postępowania  Izba  ustaliła,  że  Zamawiający 

prowadzi  postępowanie  pn.:  „Usługa  kompleksowa  sprzątania,  czynności  pomocniczych 

i transportu 

wewnętrznego”. 

Zgodnie  z  Rozdziałem  II  Opis  Przedmiotu  Zamówienia,  przedmiotem  zamówienia  jest 

świadczenie  usług  specjalistycznego  sprzątania  i  całodobowego  utrzymania  czystości  

w  budynkach  Zamawiającego,  a  w  szczególności  utrzymanie  higieny  szpitalnej,  sprzątanie  

i  dezynfekcja,  współdziałanie  z  personelem  medycznym  w  zakresie  opieki  nad  pacjentem, 

dystrybucja  do  łóżka  pacjenta  posiłków  oraz  świadczenie  usług  w  zakresie  transportu 

pomiędzy komórkami organizacyjnymi Zamawiającego. 

W Rozdziale XI Specyfikacji W

arunków Zamówienia wskazany został  opis sposobu obliczenia 

ceny.  

1. Wykonawca poda cenę ofertową na formularzu oferty, zgodnie z załącznikiem nr 1 do SWZ.  

2. Podana cena ofertowa musi zawierać wszystkie koszty związane z realizacją zamówienia,  

wynikające z opisu przedmiotu zamówienia – cena ryczałtowa. Cena ta będzie stała i nie może 

się zmienić, za wyjątkiem przypadków opisanych we wzorze umowy stanowiącym załącznik 

nr 9 do SWZ.  

3. Wartość brutto poszczególnych pozycji winna być wyliczona w sposób następujący: wartość 

netto + obowiązująca stawka podatku VAT.  

4. Cenę oferty należy podać w następujący sposób: łącznie z należnym podatkiem VAT – cena  

brutto, wraz ze wskazaniem stawki (procentowej) podatku VAT.  

5. Ceny oferowane muszą być podane w złotych polskich (PLN), cyfrowo (do drugiego miejsca  

po przecinku)  

6.  Wykonawca,  składając  ofertę  (w  formularzu  oferty  stanowiącym  załącznik  nr  1  do  SWZ) 

informuje Zamawiającego, czy wybór oferty będzie prowadzić do powstania u Zamawiającego 

obowiązku podatkowego, wskazując  nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, których dostawa lub 

świadczenie  będzie  prowadzić  do  jego  powstania,  oraz  wskazując  ich  wartość  bez  kwoty 

podatku.  

7. Wykonawca poda w formularzu oferty stawkę podatku od towarów i usług (VAT) właściwą  

dla przedmiotu zamówienia, obowiązującą według stanu prawnego na dzień składania ofert. 

2 października  2024 r., zmiana opublikowana została 3 października 2024 r.   Zamawiający 

zmodyfikował Formularz cenowo – technicznego, stanowiący Załącznik nr 2 do SWZ  poprzez 

dodanie w pkt I  

następującej treści: 

„Czynności pomocnicze przy pacjencie: 

1. Pomoc przy zaspakajaniu potrzeb fizjologicznych 

pomoc personelowi medycznemu przy podawaniu i odbieraniu pojemników na wydaliny  

wynoszenie pojemników na wydaliny i wydzieliny 

mycie i dezynfekcja pojemników na wydaliny i wydzieliny w myjkach- dezynfektorach 

2. Pomoc personelowi medycznemu przy toaletach, przewijaniu, ubieraniu pacjentów 

3. Czynności związane z gospodarką bielizną szpitalną 

pomoc personelowi medycznemu przy zmianie bielizny pościelowej lub osobistej w trakcie 

pobytu pacjenta 

zmiana bielizny pościelowej po wypisie/zgonie pacjenta 

- transport bielizny czystej i brudnej na terenie szpitala 

4. Czynności związane z żywieniem pacjentów 

pomoc personelowi medycznemu przy karmieniu pacjentów 

odbiór posiłków w kuchenkach oddziałowych od firmy zewnętrznej 

porcjowanie posiłków pod nadzorem personelu medycznego 

pomoc w transporcie posiłków do pacjentów 

zbieranie brudnych naczyń 

mycie i dezynfekcja naczyń w zmywarkach 

pomiar temperatury posiłków 

kontrolowanie i rejestrowanie temperatury w lodówkach spożywczych 

przygotowywanie ciepłych napojów dla pacjentów poza godzinami spożywania posiłków 

zabezpieczanie i przechowywanie w lodówkach niewydanych posiłków 

podgrzewanie i podawanie ciepłych posiłków pod nadzorem personelu medycznego  

pacjentom spożywającym je w innych godzinach 

5. Czynności związane z gospodarką odpadami szpitalnymi  

zbieranie odpadów z koszy  

przygotowanie odpadów do transportu – zamkniecie, oznakowanie worków na odpady  

 medyczne 

transport odpadów do miejsc ich składowania na terenie szpitala 

6.  Mycie  i  dezynfekcja  powierzchni  i  wyposażenia  pomieszczeń  niezbędnych  do  operacji  

i zabiegów medycznych 

7. Pomoc personelowi medycznemu przy transporcie pacjentów na terenie szpitala 

8. Pomoc personelowi medycznemu przy transporcie zwłok 

9. Transport pojemników na leki do apteki 

10.Transport pobieranych dla oddziałów leków, płynów, opatrunków. 

W tabeli nr 1 w pkt VIII w kolumnie nr 7 Stawka VAT 

usunięto stawki VAT.  

Zamawiający w dniu 7 października 2024 r. w odpowiedzi na pytania wykonawców (pytania  

4 i 11) 

wskazał: Zamawiający informuje, iż po ponownym przeanalizowaniu kwestii związanych  

z czynnościami pomocniczymi przy pacjencie, określonych w dokumentach zamówienia, stoi 

na  stanowisku,  iż  to  wykonawca  składający  ofertę  jest  obowiązany  samodzielnie  określić 

poziom wartości usługi podlegającej zwolnieniu z podatku VAT.  

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy Pzp, p

rzedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny 

i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając 

wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. 

W myśl art. 7 pkt 1 ustawy Pzp, przez cenę należy rozumieć cenę w rozumieniu art. 3 ust.  

1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U. 

z 2023 r. poz. 168), nawet jeżeli jest płacona na rzecz osoby niebędącej przedsiębiorcą. 

Stosownie do art. 281 ust. 1 pkt 16 ustawy Pzp, w 

przypadkach, o których mowa w art. 275 

pkt 1 i 2, SWZ zawiera co najmniej 

sposób obliczenia ceny. 

Zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy o podatku od 

towarów i usług, zwolnienia, o których mowa  

w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-

24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy 

towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli: 

1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18,  

18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub 

2)  ich  głównym  celem  jest  osiągnięcie  dodatkowego  dochodu  przez  podatnika,  przez 

konkurencyjne  wykonywanie  tych  czynności  w  stosunku  do  podatników  niekorzystających  

z takiego zwolnienia”. 

Stosowanie do  art. 43 ust. 17a ustawy o 

podatku od towarów i usług, zwolnienia, o których 

mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub 

świadczenia  usług  ściśle  związanych  z  usługami  podstawowymi,  dokonywanych  przez 

podmioty świadczące usługi podstawowe. 

Zgodnie  z  art.  43 

ust. 1 pkt 18  i 18a ustawy o podatku od  towarów i usług, zwalnia się od 

podatku: 

18)  usługi  w  zakresie  opieki  medycznej,  służące  profilaktyce,  zachowaniu,  ratowaniu, 

przywracaniu  i  poprawie  zdrowia,  oraz  dostawę  towarów  i  świadczenie  usług  ściśle  z  tymi 

usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze; 

18a)  usługi  w  zakresie  opieki  medycznej,  służące  profilaktyce,  zachowaniu,  ratowaniu, 

przywracaniu  i  poprawie  zdrowia,  oraz  dostawę  towarów  i  świadczenie  usług  ściśle  z  tymi 

usługami  związane,  świadczone  na  rzecz  podmiotów  leczniczych  na  terenie  ich  zakładów 

leczniczych, w których wykonywana jest działalność lecznicza.  

Odwołujący  upatrywał  naruszenia  przepisów  art.  99  ust.  1  ustawy  Pzp  w  zw.  art.  7  pkt  

1, przepisu art. 281 ust. 1 pkt 16 ustawy Pzp w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 18 i pkt 18a w zw. z art. 

43  ust.  17  i  ust.  17a  ustawy  o 

podatku  od  towarów  i  usług  poprzez  określenie  sposobu 

obliczenia  ceny  (na  skutek  udzielenia 

odpowiedzi na pytanie nr 4 oraz nr 11 wykonawców, 

opublikowanych 

w dniu 9 października 2024 r., który przewiduje, że nie wszystkie usługi objęte 

przedmiotem  zamówienia  są  opodatkowane  podatkiem  VAT,  a  korzystają  ze  zwolnienia,  

o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 lub pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług. 

W ocenie Izby 

powyższy zarzut nie jest uzasadniony. 

Zamawiający  przy  określeniu  sposobu  obliczenia  ceny  SWZ  nie  wskazał  w  sposób 

jednoznaczny, że część usług – czynności pomocnicze korzysta ze zwolnienia, o którym mowa 

w art. 43 ust. 1 pkt 18 lub 

pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług. 

Z odpowiedzi  

na pytania wykonawców nr 4 i 11: „Zamawiający informuje, iż po ponownym 

przeanalizowaniu  kwestii  związanych  z  czynnościami  pomocniczymi  przy  pacjencie,  

określonych  w  dokumentach  zamówienia,  stoi  na  stanowisku,  iż  to  wykonawca  składający 

ofertę w niniejszym postępowaniu zobowiązany jest samodzielnie określić czy poziom usługi 

podlegającej  zwolnieniu  z  VAT.”,  wynika,  że  to  wykonawca  składający  ofertę  ocenia,  czy 

usługa podlega zwolnieniu z VAT i wówczas zobowiązany jest samodzielnie określić poziom 

wartości usługi podlegającej zwolnieniu z podatku VAT.  

Zamawiający  nie  przesądził  w  sposób  jednoznaczny,  że  czynności  pomocnicze  podlegają 

zwolnieniu od podatku VAT.  

Powyższe  potwierdza  stanowisko  Zamawiającego  z  odpowiedzi  na  odwołanie  –  pisma  

z 31 października 2024 r.: Okoliczność, że Zamawiający uznał, iż w postępowaniu występują 

czynności  pomocnicze  przy  pacjencie  nie  obliguje  wykonawców  do  automatycznego 

stosowania zwolnienia z VAT

. Wykonawcy, którzy zastosują ww. zwolnienie zobowiązani będą 

wykazać, że zwolnienie to zostało zastosowane prawidłowo. Zamawiający podkreślił również, 

że  sam  fakt,  iż  usługi  występujące  w  zamówieniu  zostały  w  SWZ  zakwalifikowane  jako 

czynności pomocowe przy pacjencie nie przesądza jeszcze, że prawidłowe obliczenie ceny 

ofertowej musi być dokonane ze zwolnieniem z VAT. 

Izba  nie  zgodziła  się  ze  stanowiskiem  Odwołującego,  iż  dokonana  przez  Zamawiającego 

czynnościami  z  dnia  07  października  2024  r.  modyfikacja  SWZ  i  formularza  cenowo  – 

technicznego 

ma  skutek  taki,  że  część  usług  objętych  przedmiotem  zamówienia  (czyli 

czynności  pomocnicze  przy  pacjencie  o  których  mowa  w  pkt  I  formularza  cenowo  – 

technicznego). 

Izba miała na uwadze fakt, że Zamawiający podkreślił w odpowiedzi na odwołanie, że jego 

wolą  było,  aby  wykonawcy  samodzielnie  ustalili  stawkę  podatku  VAT,  która  znajduje 

zastosowanie  do  obliczenia  ceny  ofertowej.  U

sunięcie  ww.  wymogu  „stawki  VAT”  było 

zasadne,  również  i  z  tego  powodu,  że  po  otwarciu  ofert  obowiązkiem  Zamawiającego  jest 

dokonanie  oceny  poprawności  przedstawionych  przez  wykonawców  ofert,  w  tym  zbadanie, 

czy  oferta/y  nie  zawierają  błędu  w  obliczeniu  ceny  (złej stawki  podatku  VAT).  Nie  ma  więc 

zdaniem  Zamawiającego  zagrożenia,  że  oferta  obliczona  przy  zastosowaniu  niewłaściwej 

stawki VAT zostanie niezweryfikowana. 

W ocenie Zamawiającego ww. zwolnienie może być 

stosowane  ze  względu  na  przesłankę  podmiotową  lub/i  przedmiotową.  Z  tego  też  powodu 

Zamawiający  uznał,  że  nie  jest  uprawniony  na  etapie  przed  złożeniem  ofert  rozstrzygać  

o  stawce  podatku  VAT,  która  powinna  zostać  zastosowana  do  obliczenia  ceny  ofertowej  

i  która  będzie  stawka  prawidłową  dla  każdego  z  wykonawców,  którzy  potencjalnie  mogą 

ubiegać się o zamówienie czy też zwolnieniu od VAT, które może być stosowane ze względu 

na  przesłankę  podmiotową  lub/i  przedmiotową.  Zgodnie  z  aktualną  treścią  dokumentów 

zamówienia obowiązek ustalenia prawidłowej stawki podatku VAT obciąża wykonawcę.  

Wobec  powyższego,  Izba  nie  doszukała  się  w  określeniu  przez  Zamawiającego  sposobu 

obliczenia ceny 

w SWZ naruszeń ustawy Pzp oraz przepisów ustawy o podatku od towarów  

i usług, wskazanych w zarzucie odwołania.  

Z uwagi 

na powyższe okoliczności odwołanie podlegało oddaleniu. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na 

podstawie art. 557 i art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy 

§ 8 ust. 2 rozporządzenia 

Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania. Wobec oddalenia odwołania w całości, koszty ponosił Odwołujący.  

Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji. 

Przewodnicząca: 

………………………