Sygn. akt:
KIO 583/24
KIO 588/24
WYROK
Warszawa, dnia 14 marca 2024 roku r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca: Ewa Sikorska
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 marca 2024
r. odwołań wniesionych do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej:
A.
w dniu 22 lutego 2024 roku r. przez
Federację Przedsiębiorców Polskich w
Warszawie,
B.
w dniu 22 lutego 2024 roku
r. przez wykonawcę Hospital Service Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Uniwersytecki Szpital Kliniczny w
Białymstoku
przy udziale uczestnika po stronie
zamawiającego w postępowaniu o sygn. akt: KIO 583/24
i KIO 588/24:
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: EVER
Medical Care Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, EVER Cleaning
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, EVERTEAM Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie,
przy udziale uczestnika po stronie zamawiającego w postępowaniu o sygn. akt: KIO 583/24:
Lador Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Sosnowcu
orzeka:
Sygn. KIO 583/24
oddala odwołanie,
kosztami postępowania obciąża Federację Przedsiębiorców Polskich w Warszawie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Federację
Przedsiębiorców Polskich w Warszawie tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od Federacji Przedsiębiorców Polskich w Warszawie na rzecz
zamawiającego – Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku – kwotę
zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika;
Sygn. KIO 588/24
umarza postępowanie w zakresie zarzutu naruszenia:
- art. 99 ust. 1 i ust. 2 ustawy
z dnia 11 września 2019 roku – Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2023 roku, poz. 1605 ze zm.) poprzez nieprecyzyjny opis przez z
amawiającego
przedmiotu zamówienia,
- art. 433 pkt. 4 ustawy
– Prawo zamówień publicznych poprzez wprowadzenie przez
z
amawiającego do projektu umowy w sprawie zamówienia publicznego postanowień
abuzywnych, dotyczących możliwości ograniczenia zakresu zamówienia przez
z
amawiającego bez wskazania minimalnej wartości lub wielkości świadczenia stron,
2. w pozostałym zakresie oddala odwołanie,
kosztami postępowania obciąża wykonawcę Hospital Service Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Hospital
Service Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu tytułem wpisu od
odwołania,
zasądza
od
wykonawcy
Hospital
Service
Spółka
z
ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie na rzecz zamawiającego – Uniwersyteckiego Szpitala
Klinicznego
w Białymstoku – kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy),
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
sądu zamówień publicznych.
Przewodnicząca:
………….................
Sygn. akt: KIO 583/24
KIO 588/24
Uzasadnienie
Zamawiający – Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku – prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest usługa
kompleksowego sprzątania, czynności pomocniczych i transportu wewnętrznego.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września
2019 roku
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 roku, poz. 1605 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.
Sygn. akt: KIO 583/24
W dniu 22 lutego 2024 roku Federacja Przedsiębiorców Polskich w Warszawie (dalej:
odwołujący I) wniosła odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu oraz postanowień
specyfikacji warunków zamówienia (SWZ), polegających na:
a)
ustaleniu warunku udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej lub
zawodowej
(doświadczenie), która nie skutkuje:
i.
ustaleniem wymaganego poziomu tego warunku proporcjonalnie względem przedmiotu
zamówienia;
ii. ustaleniem tego warunku w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i
równego traktowanie wykonawców;
iii. zapewnieniem najlepszej jakość usług w ramach środków przeznaczonych na realizację
zamówienia i najlepszych efektów w stosunku do poniesionych nakładów;
b)
ustaleniem ceny jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty
Odwołujący I zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
art. 112 ust. 1 i 2 pkt 3 w zw. z art. 116 oraz w zw. z art. 16 i 17 ustawy P.z.p. poprzez
ustalenie warunku dotyczącego zdolności technicznej lub zawodowej (doświadczenie) w
sposób nieproporcjonalny względem przedmiotu zamówienia, tj. poprzez określenie warunku
udziału w postępowaniu na zbyt niskim poziomie zdolności w stosunku do przedmiotu
zamówienia, podczas gdy warunki udziału w postępowaniu powinny być ustalane na
odpowiednim poziomie, proporcjonalnie do przedmiotu zamówienia oraz związane z
przedmiotem zamówienia oraz sformułowane zgodnie z zasadami proporcjonalności,
przejrzystości oraz w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe
traktowanie wykonawców, tj. w sposób, który gwarantuje wykonanie zamówienia przez
wykonawcę dającego rękojmię należytego wykonania zamówienia, na odpowiednim
poziomie jakościowym oraz zapewnieni najlepszą jakość usług w ramach środków
przeznaczonych na realizację zamówienia i najlepsze efekty w stosunku do poniesionych
nakładów;
art. 246 ust. 2 ustawy P.z.p.
, zgodnie z którym zamawiający publiczni, o których
mowa w art. 4 pkt 1 i 2 ustawy P.z.p.
, oraz ich związki mogą zastosować kryterium ceny jako
jedyne kryterium oceny ofert albo jako kryterium o wadze przekraczającej 60%, jeżeli określą
w opisie przedmiotu zamówienia wymagania jakościowe odnoszące się do co najmniej
głównych elementów składających się na przedmiot zamówienia, podczas gdy w
przedmiotowym postępowaniu powyższy wymóg nie został zachowany.
Odwołujący I wniósł o uwzględnienie odwołania w całości oraz nakazanie
z
amawiającemu dokonania zmiany treści SWZ oraz ogłoszenia o zamówieniu poprzez:
w zakresie zarzutu dotyczącego warunku w przedmiocie zdolności technicznej lub
zawodowej
(doświadczenie):
a)
usunięcie dotychczasowego warunku w postępowaniu, że:
Zamawiający uzna, że Wykonawca posiada wymagane zdolności techniczne lub zawodowe
do należytego wykonania zamówienia, jeżeli Wykonawca wykaże, że w okresie ostatnich
trzech lat, przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności
jest krótszy - w tym okresie - wykonał lub wykonuje należycie minimum 2 usługi
kompleksowego sprzątania (w tym bloku operacyjnego), transportu wewnętrznego oraz
czynności pomocniczych o wartości brutto co najmniej 5.000.000,00 zł każda, w szpitalach o
powierzchni sprzątania co najmniej 25 000 m
każdy i o ilości minimum 300 łóżek każdy,
wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których
usługi zostały wykonane z załączeniem dowodów, czy zostały wykonane należycie.
b)
sformułowanie w SWZ warunku udziału w postępowaniu w sposób zgodny z
zasadami Prawa zamówień publicznych w tym w szczególności warunku wyrażającego
minimalny poziom zdolności do należytego wykonania zamówienia adekwatny do przedmiotu
zamówienia i celu, który realizują warunki udziału w postępowaniu tj. warunku o treści:
Zamawiający uzna, że Wykonawca posiada wymagane zdolności techniczne lub zawodowe
do należytego wykonania zamówienia, jeżeli Wykonawca wykaże, že w okresie ostatnich
trzech lat, przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności
jest krótszy - w tym okresie - wykonał lub wykonuje należycie minimum 2 usługi
kompleksowego sprzątania (w tym bloku operacyjnego) transportu wewnętrznego oraz
czynności pomocniczych, o wartości brutto co najmniej 5.000.000,00 zł każda, w szpitalach o
powierzchni
sprzątania co najmniej 35 000 m
każdy i o ilości minimum 350 łóżek każdy wraz
z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których usługi
zostały wykonane z załączeniem dowodów, czy zostały wykonane należycie
w zakresie zarzutu dotyczącego kryterium oceny ofert:
a)
usunięcie dotychczasowego zapisu: nazwa kryterium: cena, waga – 100%,
b)
sformułowanie w SWZ kryterium w sposób zgodny z zasadami Prawa zamówień
publicznych:
Nr
Nazwa kryterium
Waga
Cena
Koncepcja
wykonania usługi
Powyżej wymienione kryteria oceny ofert wyliczone zostaną wg poniższych zasad:
W ramach kryterium „Cena” Wykonawcy mogą uzyskać maksymalnie 60 pkt i
zostanie ono obliczone wg poniższego wzoru:
Cena =
W ramach kryterium „Koncepcja wykonania usługi” Wykonawcy mogą uzyskać
maksymalnie 40 pkt.
Liczba punktów uzyskanych przez ofertę oznacza liczbę punktów przyznaną przez komisję
przetargową w ofercie. Każdy z członków Komisji Przetargowej, na podstawie posiadanego
doświadczenia, wiedzy oraz znajomości specyficznych wymagań stawianych pracownikom
personelu sprzątającego w obiektach Zamawiającego, dokona indywidualnej oceny zgodnie
z poniższymi zasadami.
Komisja przetargowa ustalać będzie wartość punktową tego kryterium na podstawie analizy i
oceny merytorycznej danych przedstawionych przez Wykonawców w „Planie Higieny”.
Zamawiający wymaga, aby wykonawca w Pianie Higieny przedstawił całościowe podejście
Wykonawcy do realizacji przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami SWZ. Plan
Higieny będzie przedmiotem analizy i oceny poprzez wiedzę i doświadczenie członków
zasiadających w Komisji Przetargowej.
Ocena jakości Planu Higieny pod kątem kompleksowych rozwiązań, dostosowania ich do
specyfiki i systemu pracy w poszczególnych oddziałach i komórkach organizacyjnych
Zamawiającego uwzględniający pełen zakres wymaganych prac w tym rozwiązań
innowacyjnych -
Zamawiający uszczegóławia podział 30 punktów:
a)
za zasady organizacji pracy z uwzględnieniem całodobowej obsługi i obsady na
poszczególnych odcinkach:
•
organizacja pracy, która uwzględnia system i specyfikę pracy Szpitala, zawiera
rozwiązania korzystniejsze niż wymagane minimum, przedstawia Plan Higieny zapewniający
wykonanie wymaganych w SWZ szerszych czynności, we wszystkich oddziałach i
pozostałych komórkach organizacyjnych Szpitala, zapewnia optymalną obsadę wysoko
kwalifikowanego personelu i odpowiednie godziny pracy personelu, gwarantuje wykonanie
usługi przy zachowaniu wymaganej jakości, wprowadza najefektywniejsze rozwiązania oraz
optymalizację kosztów - 15 pkt.
•
organizacja pracy, która uwzględnia system i specyfikę pracy Szpitala, zawiera
rozwiązania minimalne wymagane w SWZ, przedstawia Plan Higieny zapewniający
wykonanie wymaganych w SWZ minimalnych czynności, we wszystkich oddziałach i
pozostałych komórkach organizacyjnych Szpitala, zapewnia minimalną obsadę
wykwalifikowanego personelu i odpowiednie godziny pracy personelu, gwarantuje wykonanie
usługi przy zachowaniu wymaganej w SWZ jakości - 0 pkt.
b)
za szczegółowe procedury i instrukcje utrzymania czystości pod kątem dostosowania
do potrzeb i specyfiki szpitala:
•
dostosowane do potrzeb i specyfiki Szpitala procedury i instrukcje, które uwzględniają
w stopniu większym niż wszystkie wymagane w SWZ, procedurach i instrukcjach zasady
postępowania przy wykonywaniu określonych czynności, gwarantujące prawidłowość ich
wykonywania i bezpieczeństwo sanitarne - 15 pkt.
•
dostosowane do potrzeb i specyfiki Szpitala procedury i instrukcje, które uwzględniają
w stopniu minimalnym wymaganym w SWZ, procedurach i instrukcjach zasady
postępowania przy wykonywaniu określonych czynności, gwarantujące prawidłowość ich
wykonywania i bezpieczeństwo sanitarne - 0 pkt.
c)
za dobór środków dezynfekcyjnych i myjąco-czyszczących:
•
środki, które będą prawidłowo i indywidualnie dobrane do konkretnych sprzętów i
powierzchni w poszczególnych oddziałach i innych komórkach organizacyjnych Szpitala,
będą spełniały podstawowe wymagania Zamawiającego w szerszym zakresie niż wskazano
w SWZ, będą dostosowane do wymagań i potrzeb specyficznych oddziałów lub innych
pomieszczeń, w których będą stosowane, będą przyjazne dla środowiska — 10 pkt.
•
środki, które będą prawidłowo i indywidualnie dobrane do konkretnych sprzętów i
powierzchni w poszczególnych oddziałach i innych komórkach organizacyjnych Szpitala,
będą spełniały podstawowe wymagania Zamawiającego w minimalnym wskazanym w SWZ
zakresie, będą dostosowane do wymagań i potrzeb specyficznych oddziałów lub innych
pomieszczeń, w których będą stosowane, będą przyjazne dla środowiska —0 pkt.
3) dokonanie stosownej zmiany postanowień SWZ będącej konsekwencją uwzględnienia
wniosku
1 i 2 powyżej;
Ponadto
odwołujący I wniósł o obciążenie kosztami postępowania odwoławczego
z
amawiającego, w tym zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów
zastępstwa przed Krajową Izbą Odwoławczą.
Odwołujący I oświadczył, iż jest członkiem Rady Dialogu Społecznego, reprezentuje
interesy przedsiębiorstw i instytucji zrzeszonych w ramach Federacji. Jego celem jest
dążenie do poprawy jakości funkcjonowania polskich firm — w kraju i zagranicą, wdrażanie
inicjatyw, które mają kształtować odpowiedzialną, zrównoważoną politykę efektywną z
punktu widzenia pracodawców oraz gwarantującą wysokie bezpieczeństwo pracownikom
o
raz propagowanie najlepszych rozwiązań dotyczących wydatkowania środków publicznych
w ramach zamówień publicznych i podejmowanie działań mających na celu eliminowanie z
obiegu prawnego rozwiązań naruszających najlepiej pojęty interes publiczny. Odwołujący I
jest wpisany na prowadzoną przez Prezesa UZP listę podmiotów działających na podstawie
przepisów o: izbach gospodarczych, rzemiośle, samorządzie zawodowym niektórych
przedsiębiorców, organizacjach pracodawców, samorządach zawodowych architektów,
inżynierów budownictwa oraz urbanistów, uprawnionych do wnoszenia środków ochrony
prawnej wobec ogłoszenia o zamówieniu oraz specyfikacji istotnych warunków zamówienia
— pozycja 151 na liście, wpis z dnia 12 kwietnia 2021 r. nr LO/025.1.2021.
Odwołujący I oświadczył, iż ma interes w złożeniu odwołania, ponieważ obecne
postanowienia ogłoszenia o zamówieniu i SWZ naruszają przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych, grożą naruszeniem istotnych z punktu widzenia interesu publicznego zadań
dotyczących ochrony ludzkiego zdrowia i życia, gdyż proponowane zapisy SWZ
uniemożliwiają przedsiębiorcą złożenie oferty, zgodnej z przepisami ustawy Prawo
zamówień publicznych i ubieganie się tym samym o przedmiotowe zamówienie rzetelnym i
doświadczonym wykonawcom. Tym samym, w wyniku naruszenia przez zamawiającego
powyżej wskazanych przepisów ustawy P.z.p., przedsiębiorcy, na rzecz których działa
o
dwołujący I, mogą ponieść szkodę w postaci utraty możliwości pozyskania przedmiotowego
zamówienia, a ponadto będą narażeni na szkodę polegającą na pozbawieniu ich realnych
korzyści finansowych wynikających z tytułu realizacji niniejszego zamówienia. Nadto
odwołanie stanowi realizację statutowych celów odwołującego I i służy eliminacji wadliwych
praktyk.
Odwołujący I podniósł, że przy tak określonych postanowieniach SWZ, jakie zostały
ustalone przez zamawiającego, do postępowania dopuszczeni mają zostać wykonawcy,
który doświadczenie opisane w SWZ uzyskali na przestrzeni trzech lat w zakresie
odpowiadającym od 8 (odniesienie do wartości wymaganej referencji) do 42% (liczba
obsługiwanych we wrześniu 2023 r. łóżek, w odniesieniu do wszystkich łózek poziom ten
spada do 40%) wielkości zamówienia. Tymczasem potrzeby zamawiającego wynikające z
SWZ to usługa, której wartość już w ciągu półrocza przekracza postawiony warunek,
jednocześnie postawione warunki udziału dotyczące stopnia złożoności uwzględniającym
liczbę obsługiwanych łóżek, wielkość powierzchni podlejących sprzątaniu oraz rodzaj
wykonywanych czynności w żaden sposób nie są zbliżone do wymogów stawianych przez
z
amawiającego.
Zamawiający to szpital kliniczny o wysokim poziomie referencyjności i
wielospecjalistycznym profilu. Jak sam się określa jest „jednym z największych szpitali w
Polsce oraz największym i najnowocześniejszym publicznym szpitalem w województwie
podlaskim. Wykonuje się tu najbardziej specjalistyczne świadczenia w ramach kontraktu z
podlaskim oddziałem Narodowego Funduszu Zdrowia oraz umów z Ministerstwem Zdrowia.
Są tu hospitalizowane przypadki z medycznego punktu widzenia najtrudniejsze, wymagające
wysokospecjalistycznej wiedzy i znakomitego sprzętu. Ponadto celem Zamawiającego jest
„kształcenie przed i podyplomowe kadry medycznej, a także działalność naukowa i
badawcza, która ma na celu rozwój medycyny oraz poprawę jakości leczenia.”
Zamawiający prowadzi osiem klinik, które wraz z Oddziałem Hipertensjologii są
jednostkami monopolistycznymi, tzn. nie ma innych takich w regionie podlaskim.
Zamawiający działa w dwóch lokalizacjach. „Przy ul. Skłodowskiej-Curie 24A
funkcjonuje 31 klinik i oddziałów z 750 łóżkami, gdzie rocznie leczonych jest ponad 54 tys.
pacjentów. Na terenie szpitala przy ul. Skłodowskiej-Curie (choć z adresem
Wołodyjowskiego 1) od października 2022 działa Klinika Psychiatrii.
W ramach szpitala przy ul. Waszyngtona 15 funkcjonują także 33 Poradnie
Specjalistyczne oraz poradnia podstawowej opieki
— Uniwersytecki Lekarz Rodzinny.
Poradnie
są ściśle powiązane z klinikami i prowadzą w warunkach ambulatoryjnych
specjalistyczną działalność diagnostyczno-leczniczą. Rocznie jest tam udzielanych ponad
206 tys. porad specjalistycznych.”
W 2021 r. z
amawiający uzyskał Certyfikat Akredytacyjny nr 2021/43, potwierdzający
spełnianie przez niego standardów akredytacyjnych dla leczenia szpitalnego w zakresie
działalności zakładu leczniczego. Jak sam przyznaje, w 2019 r. nie udało mu się uzyskać
takiego certyfikatu.
Powyższy skrótowy opis pokazuje skalę funkcjonowania zamawiającego, jego
miejsce i rolę w systemie opieki zdrowotnej jako najważniejszej placówki (a często wręcz
jedynej) w północno-wschodnim regionie Polski oraz szerzej – jednej z największych,
najnowocześniejszych placówek w całej Polsce. W istocie zamawiający funkcjonuje jako
wysoce specjalistyczny podmiot, o złożonej strukturze wewnętrznej, wielu jednostkach,
których bezkolizyjna i sprawna współpraca na wielu płaszczyznach jest warunkiem
powodzenia realizacji zadań własnych przez zamawiającego. W takim podmiocie nie ma
miejsc nieistotnych, czynności czy zadań bez istotnego znaczenia dla funkcjonowania
całości i bez wpływu na realizację zadań mających na celu poprawę zdrowa i ratowanie życia
ludzkiego.
Zdaniem odwołującego I bezspornym jest, iż nie są takim elementem także usługi
stanowiące przedmiot ogłoszonego postępowania, którego dotyczy odwołanie.
W ocenie o
dwołującego I żądane przez zamawiającego referencje są nieadekwatne
do złożoności kompleksowej usługi opisanej w SWZ, wysokich wymagań stawianych
wykonawcom przez z
amawiającego oraz konieczności zorganizowana i sprawnego
nadzorowania szerokiego zakresu usług świadczonych całodobowo przez 7 dni w tygodniu
przez zespół kilkuset pracowników wykonawcy. Do realizacji takiej usługi musi zostać
wybrany w
ykonawca, który posiada potwierdzone referencjami doświadczenie, wiedzę i
kompetencje w świadczeniu usług w tak dużym obiekcie, obsługującym podobną ilość
pacjentów, o podobnym poziomie referencyjności oraz podobnie wysokich wymaganiach i
złożoności usługi będącej przedmiotem zamówienia.
Odwołujący I podniósł, że zgodnie z pkt 4 SWZ „Przedmiotem zamówienia są usługi z
zakresu czynności pomocniczych, kompleksowego sprzątania, transportu wewnętrznego,
które mają być świadczone w budynkach mieszczących się przy ulicach M. Skłodowskiej-
Curie i Waszyngtona: (
łóżka: stan na 30.09.2023 - ok. 700, 4 bloki operacyjne, 24 sale
operacyjne) oraz w bloku mieszkalnym przy ulicy Szpitalnej.” Jak zaznaczył zamawiający,
nie widzi on możliwości podziału przedmiotu zamówienia na zadania, gdyż „Przedmiot
zamówienia stanowi funkcjonalną całość i z przyczyn organizacyjnych oraz ekonomicznych
jest niepodzielny. Zamawiający za okoliczność uzasadniającą rezygnację z podziału
zamówienia na części uznał ryzyko i możliwość wystąpienia nadmiernych trudności
organizacyjnych w trakcie realizacji przedmiotowego zamówienia, możliwość wystąpienia
niewspółmiernie wyższych kosztów po stronie zamawiającego oraz ewentualne utrudnienia
przy utrzymaniu właściwej koordynacji zamówienia, co w konsekwencji mogłoby
doprowadzić do nieprawidłowej realizacji przedmiotowego zamówienia.” Zamawiający
zamierza wybranemu wykonawcy zlecić realizację usług bezpośrednio rzutujących na
przebieg procesów leczniczych. Zamawiający w załączniku nr 10 do umowy „OPIS
STANDARDÓW JAKOŚCIOWYCH PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA” wskazuje, iż:
„Przedmiotem zamówienia są:
Usługi pomocnicze przy pacjencie określone przez Zamawiającego w
Załączniku nr 2 do SIWZ;
Usługi sprzątania;
Usługi transportu wewnętrznego.”
Powyższe usługi stanowią czynności dodatkowe do świadczenia głównego
Zamawiającego tj. do opieki medycznej, która została zdefiniowana przez Trybunał
Sprawiedliwości Unii Europejskiej jako „całość świadczeń, które służą diagnozie, opiece oraz
w miarę możliwości leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia”, celem zaś opieki medycznej jest
profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywrócenie i poprawa zdrowia.
Odwołujący I stwierdził, że nie jest przedmiotem sporu między zamawiającym i
o
dwołującym, iż przedmiot zamówienia wykracza daleko poza komercyjną usługę utrzymania
czystości. Tu, każdy potencjalny błąd może ważyć zdrowie lub życie ludzkie. Nie ma miejsca
ani czasu na uczenie się przez wykonawcę usługi. Dlatego też wykonawcą nie może zostać
każdy działający na rynku podmiot, a tylko taki, który może wykazać się realnym
doświadczeniem w świadczeniu usług o porównywalnym stopniu skomplikowania, jak to ma
miejsce u Zamawiającego.
Odwołujący I zaznaczył, że suma doświadczenia z usług o wielkości
nieodpowiadającej rozmiarowi potrzeb Zamawiającego nie spełnia celu, w którym
formułowane są warunki udziału w postępowaniu. Na podstawie doświadczenia
wymaganego warunkiem z
amawiający nie weryfikuje wykonawcy ze względu na rękojmię
należytego wykonania zamówienia. Na skutek zbyt łagodnego sformułowania ww. warunku
w postępowaniu mogą złożyć oferty wykonawcy, którzy nie mają doświadczenia w realizacji
usług na obiektach o złożoności odpowiadającej obiektowi zamawiającemu oraz którzy nie
realizowali nigdy usług o tożsamym zakresie, zaangażowaniu potencjałów i ryzyku zagrożeń
zbliżonych do usługi opisanej w SWZ. Tym samym ww. warunek nie realizuje celu, w którym
został ustalony. W konsekwencji tak ustalonego warunku w postępowaniu mogą zostać
złożone oferty nieporównywalne, w tym także niedoszacowane. Odwołujący podkreśla, że
wykonawca niemający doświadczenia w realizacji usług odpowiadających zamawianej
usłudze nie ma wiedzy umożliwiającej mu precyzyjne zidentyfikowanie wszystkich kosztów i
ryzyk kontraktowych oraz ich wycenę. Wobec powyższego, z uwagi na fakt, że potencjalni
wykonawcy, którzy złożą oferty w postępowaniu będą działali na podstawie różnego
przekonania co do okoliczności faktycznych i prawnych realizacji zamówienia, naruszona
zostaje zasada równej konkurencji. Oczywistym jest, że podmioty, nieposiadające
doświadczenia w dużych zamówieniach, bez swojej winy nie uwzględnią wszystkich ryzyk i
kosztów kontraktowych, skutkiem czego złożą oferty korzystniejsze cenowe. Wykonawcy,
którzy mają wiedzę i doświadczenie w zakresie ww. usług nie złożą tak korzystnych ofert,
gdyż działanie takie byłoby kwalifikowane m.in. jako działanie na szkodę spółki skutkujące
umyślnym spowodowaniem szkody. Tym samym w postępowaniu faworyzowani są
wykonawcy nieposiadający niezbędnego doświadczenia. Dodatkowo ww. warunek naraża
narusza zasadę efektywności. Zasada doznaje uszczerbku, gdyż zamawiający powierzając
realizację zamówienia niedoświadczonemu wykonawcy w sposób dorozumiany godzi się na
uzyskanie świadczenia o niżej jakości niż wymagana i potrzebna. Ponadto zamawiający
przyjmuje na siebie ryzyko konsekwencji nienależytego wykonania usługi przez takiego
wykonawcę, które to ryzyko obejmuje zarówno procesy sądowe o odszkodowania i
zadośćuczynienia z powodu wadliwego wykonania usług medycznych skutkujące
uszczerbkiem zdrowia lub życia pacjenta jak i ewentualne ryzyko zastępczego wykonania
usługi, w przypadku, gdyby ww. wykonawca porzucił usługę lub nie podołał wymogom np.
jakościowym.
Odwołujący I zwrócił uwagę na wzrost liczby zakażeń szpitalnych, na co zwróciła
uwagę również Najwyższa Izba Kontroli na podstawie analizy dokonanej w 22 jednostkach w
latach 2016-
2017. Wniosek NIK: „System przeciwdziałania zakażeniom wewnątrzszpitalnym
by
ł nieskuteczny, na co wskazuje wzrost liczby pacjentów z zakażeniem szpitalnym, w tym
zarażonych lekoopornymi szczepami bakterii Klebsiella Pneumoniae NDM (+), a także
wzrastająca liczba pacjentów z rozpoznaniem posocznicy (sepsy). Jako przyczynę takiego
stanu rzeczy NIK wskazywał: Przyczyną tego stanu było przede wszystkim nieprzestrzeganie
obowiązujących procedur zapobiegających zakażeniom przez większość kontrolowanych
podmiotów, niedostateczne wykorzystanie diagnostyki mikrobiologicznej, a także
niedostateczna liczba personelu medycznego o wymaganych kwalifikacjach.
Odwołujący I podniósł, że z przyjętymi przez zamawiającego drastycznie niskimi
warunkami udziału w przetargu w zakresie doświadczenia wykonawców ściśle koreluje
przyjęcie przez zamawiającego jednego kryterium oceny ofert ceny. To wskazuje wprost na
zamiar z
amawiającego, aby wybrać ofertę najtańszą, bez merytorycznej analizy rozwiązań,
jakie wybrany wykonawca winien wdrożyć u zamawiającego.
Odwołujący I wskazał, że cena jest oczywiście elementem ważnym i dlatego
ustawodawca przewidział, aby była jednym z kryteriów ocen. Ale w przedmiotowym
przetargu z
amawiający nie żąda dostawy ściśle technicznie wyspecyfikowanych produktów
(np. papieru do drukarek o określonej gramaturze papieru i wymiarach), aby to uzasadniało
oparcie wyboru najkorzystniejszej oferty tylko na cenie, skoro wykonawcy muszą dostarczyć
ten sam produkt o z góry określonych produktach.
Odwołujący I stwierdził, że zamawiający oczekuje, iż usługi świadczone przez
wykonawców staną się elementem szeroko pojętego procesu leczniczego, a wykonawcy w
swoich działaniach nie będą się opierać na literalnym wypełnieniu opisanych w SWZ
czynności. Zamawiający stawiając taki cel w żaden sposób nie weryfikuje złożonych przez
wykonawców ofert pod tym względem. Nie stawia wykonawcom obowiązku przedstawienia
oczekiwanego wszak wyraźnie w SWZ sposobu włączenia się wykonawcy w proces
wspierania świadczenia głównego, oferowanego przez zamawiającego pacjentom.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 7 marca 2024 roku wniósł o
oddalenie odwołania i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania odwoławczego.
Odnosząc się do pierwszego zarzutu, zamawiający stwierdził, że ma prawo określić
warunki w sposób uwzględniający jego potrzeby i aby uzyskać oczekiwany efekt tj. za cenę
na którą go stać i w jakości którą dokładnie sprecyzował w OPZ. Ustawodawca wymaga, aby
poziom warunku wskazywał minimalny wymagany potencjał potrzebny do należytego
wykonania zamówienia. Warunki udziału w postępowaniu muszą być zatem określone w taki
sposób, aby w ich ramach zbadać ten potencjał wykonawcy, który jest rzeczywiście
niezbędny do należytego wykonania zamówienia. Wynika to także z użytego przez
ustawodawcę sformułowania „proporcjonalny do przedmiotu zamówienia”, co również
potwierdza, że warunki nie mogą być nadmierne w stosunku do przedmiotu zamówienia
bądź w sposób nieuzasadniony ograniczające dostęp do zamówienia wykonawcom, którzy
są w stanie należycie wykonać zamówienie. Zamawiający zauważył, że określony poziom
warunków w postępowaniu przy szczegółowym określeniu jakości realizowanego zadania nie
może być postrzegany jako nieproporcjonalność względem przedmiotu zamówienia i otwiera
konkurencyjność dla innych podmiotów, które przy wcześniejszych warunkach nie mogły
złożyć prawidłowej oferty. Działania zamawiającego poszerzają krąg potencjalnych
oferentów przy jednoczesnym zachowaniu warunków jakościowych opisanych w OPZ.
Zamawiający oczekuje spełnienia warunku przy realizacji umowy poprzez wykazanie że
usługi zostały wykonane w sposób należyty z załączeniem dowodów na poparcie wykonanie
usługi w sposób „należyty”.
Odnosząc się do drugiego zarzutu zamawiający stwierdził, że jest gospodarzem
postępowania, a narzucenie mu rozwiązań przez odwołującego dotyczących zarówno
warunków udziału postępowaniu jak i kryteriów oceny ofert (proponowana koncepcja
wykonania usługi - 40%), ingerują w sposób realizacji usługi i w prawa do decydowania o
warunkach postępowania
W ocenie zamawiającego stosując 100% ceny zachował on wymóg odnoszący się do
art. 246 ust. 2 ustawy P.z.p.
tj. określenia w OPZ wymagań jakościowych odnoszących się
do co najmniej głównych elementów składających się na przedmiot zamówienia, został
zachowany w omawianym postępowaniu co potwierdza w szczególności:
Załącznik nr 1 ZAKRES CZYNNOŚCI ZWIĄZANYCH Z UTRZYMANIEM
CZYSTOŚCI – który wykazuje w sposób szczegółowy kiedy, w jakich częstotliwościach i
miejscach z doszczegółowieniem nawet czasu należy wykonać w poszczególnych obszarach
pracy określonych czynności, z uwzględnieniem jakości pracy wszystkich biorących udział
osób, z doszczegółowieniem czy jest to salowa czy zespół salowych. W zakresie
uwzględniono nawet szczegóły mycia, konserwacji, postępowania w zależności od stopnia
zabrudzenia i czym zostało zbrudzone np. wykładziny z uwzględnieniem czasu,
częstotliwości i jakości; Załącznik nr 2 ZAKRES CZYNNOŚCI ZWIĄZANYCH Z
TRANSPORTEM-
Przedmiotowy załącznik szczegółowo wskazuje jakie czynności w
zakresie transportu powinny być wykonywane 3x dziennie, 2x dziennie, 1x dziennie. Ponadto
załącznik określa czynności wykonywane według potrzeb w trybie pilnym i całodobowo oraz
czynności wykonywane według potrzeb poszczególnych jednostek organizacyjnych Szpitala.
W załączniku opisano w sposób szczegółowy poszczególne czynności do wykonania w
ramach realizacji transportu (m.in. transport narzędzi, transport odpadów, transport chorych,
transport łóżek, transport materiału do badań). Oprócz tego w załączniku wskazano, które
czynności w ramach transportu odbywają się wózkami Zamawiającego, a które wózkami
Wykonawcy; Załącznik 4 ZASADY PRACY– zawiera kompensum schematów z
uwzględnieniem szczegółów dotyczących aspektów zachowania się pracowników w
poszczególnych obszarach oraz odniesienie się do innych załączników w których są
ws
kazane szczegółowe czynności i zakresy pracy i odpowiedzialności, Załącznik wskakuje
również potrzebę znajomość procedur szpitalnych w aspekcie zakażeń wewnątrzszpitalnych
z uwzględnieniem bezpieczeństwa pracy i jakości tej pracy pracowników. W załączniku od
samego początku współpracy z firmą jest zawarta Księga Higieny Szpitalnej , która nigdy nie
był kwestionowana w innym terminie jako doszczegółowienie umowy. W tym załączniku
zawarte są m.in. procedury i plany higieniczne, opisy system powiadamiania pracowników
wykonujących czynności w trybie pilnym i całodobowo (system powiadamiania pracowników
musi zapewnić tryb pilny i całodobowy realizacji zadań określonych w Załącznikach nr 1, 2 i
3); Załącznik nr 6 KRYTERIA DOBORU PREPARATÓW MYJĄCYCH, DO KONSERWACJI
ORAZ ŚRODKÓW DEZYNFEKCYJNYCH zawiera charakterystykę preparatów do
dezynfekcji do czego powinno być używane , jaki powinien mieć charakter działania, kiedy
konkretnie należy użyć, dotyczący specyfiki szpitala z uwzględnieniem podstaw do
przygotowania Księgi Higieny Szpitalnej. Podsumowaniem jakości pracy w poszczególnych
obszarach, miejscach doprecyzowując nawet wskazanie tego miejsca jakości wykonywanej
usługi jest Załącznik nr 8 i Załącznik nr 10 - PROTOKÓŁ OCENY EPIDEMIOLOGICZNEJ
USŁUGI SPRZĄTANIA OPIS STANDARDÓW JAKOŚCIOWYCH PRZEDMIOTU
ZAMÓWIENIA Biorąc pod uwagę powyższe zamawiający określił standardy jakościowe ww.
usług poprzez dokładne i precyzyjne opisanie czynności, jakie pracownicy wykonawcy
muszą wykonać oraz określił częstotliwość ich wykonania (Załączniki nr 1, 2, 3), zaś w
Załączniku nr 5 wskazał minimalną ilość personelu potrzebną do zrealizowania usługi.
Załącznik nr 4 precyzuje zasady pracy, tj. w jaki sposób i jakim sprzętem ww. czynności
należy wykonać, zaś Załączniki nr 7a, 7b i 8 (protokoły oceny realizacji usługi i protokół
oceny epidemiologicznej) wskazują, w jaki sposób Zamawiający będzie kontrolował nie tylko
czynności wykonywane przez personel wykonawcy, ale także jakość wykonywanych usług.
Ze względu na specyfikę miejsca realizacji usługi sprzątania (obszar medyczny) Wykonawca
zobowiązany jest do stosowania płynów dezynfekcyjnych o spektrum biobójczym B, F, V,
Tbc lub adekwatnym do zagrożenia, w szczególności w salach opatrunkowych,
zabiegowych, operacyjnych, a także w salach chorych i innych pomieszczeniach, w których
przebywał pacjent poddawany izolacji. Płyny dezynfekcyjne powinny spełniać wymagania
określone w Zał. Nr 6.
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego przystąpili skutecznie:
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: EVER Medical Care Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, EVER Cleaning Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, EVERTEAM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w
Warszawie (dalej: przystępujący EVER),
wykonawca Lador Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Sosnowcu (dalej:
przystępujący Lador).
Przystępujący Lador w piśmie z dnia 26 lutego 2024 roku, w którym zgłosił swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego, wniósł o oddalenie odwołania.
Przystępujący EVER w pismach procesowych z dnia 23 lutego 2024 roku (zgłoszenie
przystąpienia) oraz z dnia 10 marca 2024 roku wniósł o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje:
Izba ustaliła, że stan faktyczny przedstawiony w odwołaniu i pismach procesowych
jest zgodny z ustaleniami dokonanymi przez Izbę. Stan faktyczny nie był sporny pomiędzy
stronami.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie jest bezzasadne.
Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania ze środków ochrony
prawnej w rozumieniu art. 505 ust. 2 ustawy P.z.p.
Zgodnie z art. 505 ust. 2 ustawy P.z.p. środki ochrony prawnej wobec ogłoszenia
wszczynającego postępowanie o udzielenie zamówienia lub ogłoszenia o konkursie oraz
dokumentów zamówienia przysługują również organizacjom wpisanym na listę, o której
mowa w art. 469
pkt 15, oraz Rzecznikowi Małych i Średnich Przedsiębiorców.
W myśl art. 469 pkt 15 ustawy P.z.p. Prezes Urzędu zamówień publicznych prowadzi
i ogłasza na stronie internetowej Urzędu listę organizacji uprawnionych do wnoszenia
środków ochrony prawnej.
Odwołujący I stwierdził, że jest wpisany na prowadzoną przez Prezesa UZP listę
podmiotów działających na podstawie przepisów o: izbach gospodarczych, rzemiośle,
samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców, organizacjach pracodawców,
samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów,
uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej wobec ogłoszenia o zamówieniu oraz
specyfikacji istotnych warunków zamówienia — pozycja 151 na liście, wpis z dnia 12
kwietnia 2021 r. nr LO/025.1.2021.
Okoliczność ta nie została zakwestionowana przez
żadnego z uczestników postępowania odwoławczego.
Izba uznała za nieuzasadniony zarzut naruszenia art. 112 ust. 1 i 2 pkt 3 w zw. z art.
116 oraz w zw. z art. 16 i 17 ustawy P.z.p.
poprzez ustalenie warunku dotyczącego zdolności
technicznej lub zawodowej (doświadczenie) w sposób nieproporcjonalny względem
przedmiotu zamówienia, tj. poprzez określenie warunku udziału w postępowaniu na zbyt
niskim poziomie zdolności w stosunku do przedmiotu zamówienia, podczas gdy warunki
udziału w postępowaniu powinny być ustalane na odpowiednim poziomie, proporcjonalnie do
przedmiotu zamówienia oraz związane z przedmiotem zamówienia oraz sformułowane
zgodnie z zasadami proporcjonalności, przejrzystości oraz w sposób zapewniający
zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców, tj. w sposób, który
gwarantuje wykonanie zamówienia przez wykonawcę dającego rękojmię należytego
wykonania zamówienia, na odpowiednim poziomie jakościowym oraz zapewnieni najlepszą
jakość usług w ramach środków przeznaczonych na realizację zamówienia i najlepsze efekty
w stosunku do poniesionych nakładów
Izba wskazuje, że zgodnie z art. 112 ust. 1 ustawy P.z.p. zamawiający określa
warunki udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz
umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w
szczególności wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności.
W myśl ust. 2 warunki udziału w postępowaniu mogą dotyczyć:
zdolności do występowania w obrocie gospodarczym;
2) uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o
ile wynika to z odrębnych przepisów;
3) sytuacji ekonomicznej lub finansowej;
4) zdolności technicznej lub zawodowej.
Przepisy ustawy P.z.p. nie definiują pojęcia „warunki udziału w postępowaniu”. W
następstwie zastosowania wykładni językowej należy stwierdzić, iż pod tym pojęciem należy
rozumieć wszelkie okoliczności faktyczne lub prawne, od istnienia albo nieistnienia których
uzależniona jest możliwość uczestniczenia wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego, a tym samym ubiegania się o przedmiotowe zamówienie. Warunek
posiadania
zdolności technicznej lub zawodowej należy do tzw. „warunków pozytywnych”
rozumianych jako kwalifikacja podmiotowa wykonawcy dająca gwarancję należytego
wykonania zamówienia publicznego.
Rolę i znaczenie warunków udziału w postępowaniu potwierdza w swoim
orzecznictwie wielokrotnie Krajowa Izba Odwoławcza. W uzasadnieniu do wyroku z dnia 19
maja 2011r. (sygn. akt KIO 978/11) Izba wskazała, że „(…) ustalenie warunków udziału w
postępowaniu, w tym opisu oceny sposobu spełniania tych warunków jest jedną z
najważniejszych czynności zamawiających, którzy zobowiązani są do określenia tych
warunków w sposób dostatecznie jasny i precyzyjny, by zarówno wykonawcy zainteresowani
udziałem w postępowaniu jak i sami zamawiający dokonując oceny spełniania tych
warunków mogli ją przeprowadzić na zasadzie zerojedynkowej (inaczej określanej jako
zasada „spełnia – nie spełnia”). W oczywisty sposób warunki udziału w postępowaniu
ustalone przez zamawiających i wymagane przez nich dokumenty, wpływają na krąg
wykonawców, który może się ubiegać o zamówienie – zawężając go w mniejszym lub
większym stopniu, co jest dopuszczalne w granicach wyznaczonych wymaganiem przepisu
art. 22 ust. 4 wskazującego na konieczność powiązania i proporcjonalności opisu sposobu
dokonania oceny spełniania tych warunków z przedmiotem zamówienia. Na zamawiających
ciąży przy tym obowiązek zapewnienia, by te warunki podmiotowe pozwalały na wyłonienie
wykonawcy dającego rękojmię należytego wykonania zamówienia, nie naruszając przy tym
zasady równego traktowania wykonawców czy zasady uczciwej konkurencji.”
Ustawodawca nakłada na zamawiającego obowiązek określenia warunków udziału w
postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający
ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w szczególności
wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności.
Zasada proporcjonalności oznacza, że opisane przez zamawiającego warunki udziału
w postępowaniu muszą być uzasadnione wartością zamówienia, charakterystyką, zakresem,
stopniem złożoności lub warunkami realizacji zamówienia. Nie powinny także ograniczać
dostępu do zamówienia wykonawcom dającym rękojmię należytego jego wykonania. Jak
podkreśla Izba w wyroku z dnia 8 marca 2013 roku (sygn. akt KIO 426/13), obowiązkiem
zamawiającego przy kształtowaniu wymagań stawianych wykonawcom jest nie tylko
odniesienie się do przedmiotu zamówienia, ale też ocena sytuacji rynkowej.
Na konieczność przestrzegania zasady proporcjonalności zwracał również uwagę
Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 23 grudnia 2009 r. w sprawie Serrantoni Srl
i Consorzio stabile edili Scrl przeciwko Comune di Milano (C-
376/08), w którym wskazał, że
przy określaniu, jacy wykonawcy nie mogą wziąć udziału w postępowaniu, niezbędne jest
zachowanie zasady proporcjonalności, a więc ograniczania konkurencji gwarantowanej w
Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską w stopniu jak najmniejszym i jedynie
niezbędnym dla osiągnięcia celów. W wyroku z 27 października 2005 r. w sprawie Contse
SA przeciwko Instituto Nacional de Gestion Sanitaria (C-
234/03) orzekł, że naruszeniem
Traktatu jest żądany przez zamawiającego wymóg doświadczenia, który powinni udowodnić
wykonawcy, jeśli nie jest niezbędny dla oceny zdolności wykonawcy do wykonania
zamówienia.
Proporcjonalność warunków do przedmiotu zamówienia oznacza zatem, że mają one
być adekwatne do osiągnięcia celu, a więc wyboru wykonawcy dającego rękojmię
należytego wykonania przedmiotu zamówienia.
Przestrzeganie zasady proporcjonalności warunków udziału w postępowaniu
oznacza, że warunki udziału opisane przez zamawiającego muszą być uzasadnione w
odniesieniu do rodzaju
zamówienia, jego przedmiotu oraz wymagań związanych z realizacją
zamówienia, w szczególności odpowiednie do charakteru (w tym stopnia złożoności), ilości
(w tym zakresu)
lub znaczenia, a także przeznaczenia nabywanych robót budowlanych,
dostaw lub usług. O określeniu warunków udziału w postępowaniu w sposób
nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia można mówić wówczas, gdy warunki te
zostaną określone na tyle rygorystycznie, że nie będzie to uzasadnione potrzebami
zamawiającego. Co prawda warunki udziału nie muszą zostać określone w taki sposób, aby
każdy wykonawca, który oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych, dostawę produktu
lub świadczenie usług objętych przedmiotem zamówienia je spełniał, ale ukształtowanie
wymogów na poziomie mogącym skutkować ograniczeniem liczby wykonawców
dopuszczonych do postępowania należy uznać za dopuszczalne w takim zakresie, w jakim
usprawiedliwione jest dbałością o jakość i rzetelność wykonania przedmiotu zamówienia.
Konieczne jest zatem zachowanie równowagi pomiędzy interesem zamawiającego w
uzyskaniu rękojmi należytego wykonania zamówienia a interesem wykonawców, którzy
poprzez
sformułowanie nadmiernych wymagań mogą zostać wyeliminowani z postępowania.
Jednocześnie Izba podkreśla, że w przypadku, gdy przedmiotem zamówienia jest
nabycie produktów lub usług powszechnie dostępnych o ustalonych standardach
jakościowych, wymagania dotyczące udziału w postępowaniu będą z natury niższe niż w
przypadku szczególnie złożonych zamówień.
Odnosząc powyższe do powyższego Izba stwierdziła, że odwołujący I nie wykazał, że
zamawiający skonstruował warunek udziału w postępowaniu z naruszeniem art. 112 ust. 1
ustawy P.z.p.
Odwołujący I odniósł zakwestionowane warunki do parametrów przedmiotowego
postępowania, stwierdzając, że postawione warunki stanowią maksymalnie 42% wielkości
zamówienia. W ocenie odwołującego I świadczy to o ukształtowaniu warunków udziału w
postępowaniu w sposób nieproporcjonalny.
Stanowisko odwołującego I nie zasługuje na uwzględnienie. Jak już wyżej wskazano,
o braku
proporcjonalności nie może stanowić stwierdzenie, iż warunki stanowią jedynie
pewną część wielkości zamówienia. Tym bardziej, że ustawodawca nie zdecydował się na
określenie minimalnych limitów w zakresie warunków, pozostawiając ich ustalenie
zamawiającemu. Zamawiający ma obowiązek natomiast ustalić je jako minimalne poziomy
zdolności. Minimalne poziomy zdolności należy rozumieć natomiast jako poziomy niezbędne
do ochrony interesów zamawiającego, a jednocześnie zapewniające uczciwą konkurencję.
W ocenie Izby odwołujący I nie wykazał również innych okoliczności świadczących o
tym, że warunki udziału w postępowaniu ustalone są na zbyt niskim poziomie. W obszernym
uzasadnieniu
odwołania podnosił takie okoliczności, jak to, że zamawiający jest szpitalem
wysokospecjalistycznym, w którym świadczy się usługi medyczne o znacznie wyższym
poziomie skomplikowania niż w innych tego rodzaju placówkach, co – w jego przekonaniu –
uzasadnia postawienie wyższych warunków wobec wykonawców biorących udział w
postępowaniu. Odwołujący I zdaje się jednak zapominać, że przedmiotem zamówienia nie są
usługi medyczne, ale usługi sprzątania, usługi pomocnicze przy pacjencie oraz usługi
transportu.
Odwołujący I nie wyjaśnia, dlaczego wykonawcy posiadający doświadczenie w
wykonywaniu tego rodzaju usługi jak objęta przedmiotem zamówienia na mniejszej
powierzchni, nie będą w stanie wykonać jej w placówce, która jest szpitalem
specjalistycznym.
Odwołujący I wskazywał co prawda, że w placówce specjalistycznej
obowiązuje inna terminologia, której nieznajomość może przełożyć się na bezpieczeństwo
pacjenta, niemniej jednak nie wskazał chociażby jednego przykładu takiej terminologii, która
występuje w takiej placówce, a nie występuje w placówce mniejszej. Jednocześnie
odwołujący I żąda podwyższenia warunków jedynie poprzez zwiększenie sprzątanej
powierzchni o 10 000 m
i ilości łóżek o 50 sztuk, co w żaden sposób nie wyjaśnia, dlaczego
zwiększenie ilości powierzchni i łóżek w sposób proponowany przez odwołującego I ma
przełożyć się na lepsze wykonywanie tej usługi w jednostce specjalistycznej. Odwołujący I
nie postawił żądania wykazania się doświadczeniem w realizacji tego typu usług w
placówkach specjalistycznych.
Ponadto odwołujący I przytoczył szereg danych dotyczących wzrostu ilości zakażeń w
placówkach szpitalnych w ostatnich latach, ale nie wykazał, że tego rodzaju zakażenia
występują w szczególności w mniejszych szpitalach ani też, że wystąpienie zakażeń wynika
z okoliczności, za które odpowiedzialny jest personel nieposiadający odpowiedniego
doświadczenia w wykonywaniu usługi w większej placówce.
Izba uznała za nieuzasadniony zarzut naruszenia art. 246 ust. 2 ustawy P.z.p.,
zgodnie z którym zamawiający publiczni, o których mowa w art. 4 pkt 1 i 2 ustawy P.z.p.,
oraz ich związki mogą zastosować kryterium ceny jako jedyne kryterium oceny ofert albo
jako kryterium o wadze przekraczającej 60%, jeżeli określą w opisie przedmiotu zamówienia
wymagania jakościowe odnoszące się do co najmniej głównych elementów składających się
na przedmiot zamówienia, podczas gdy w przedmiotowym postępowaniu powyższy wymóg
nie został zachowany.
Zgodnie z art. 246 ust. 1 ustawy P.z.p. z
amawiający publiczni, o których mowa w art.
4 pkt 1 i 2, oraz
ich związki nie stosują kryterium ceny jako jedynego kryterium oceny ofert
albo
jako kryterium o wadze przekraczającej 60%. Zgodnie z ust. 2 zamawiający publiczni, o
których mowa w art. 4 pkt 1 i 2, oraz ich związki mogą zastosować kryterium ceny jako
jedyne kryterium oceny ofert albo jako
kryterium o wadze przekraczającej 60%, jeżeli określą
w opisie przedmiotu zamówienia wymagania jakościowe odnoszące się do co najmniej
głównych elementów składających się na przedmiot zamówienia.
Z powyższego wynika, że zamawiający mogą zastosować kryterium ceny jako jedyne
kryterium oceny ofert, pod warunkiem, że określą w opisie przedmiotu zamówienia
wymagania jakościowe odnoszące się do co najmniej głównych elementów składających się
na przedmiot zamówienia. Skuteczne podniesienie zarzutu wobec zastosowania wyłącznie
kryterium ceny powinno zatem opierać się na stwierdzeniu, że zamawiający nie określił bądź
określił w sposób niewłaściwy konieczne wymagania jakościowe.
Z ustaleń dokonanych w sprawie wynika, że zamawiający w OPZ i załącznikach do
niego określił wymagania jakościowe odnoszące się do co najmniej głównych elementów
składających się na przedmiot zamówienia. Szczegółowe informacje w tym zakresie zostały
przez zamawiającego zamieszczone w odpowiedzi na odwołanie i Izba przytoczyła je wyżej
in extenso
w części uzasadnienia zawierającego stanowiska stron. Odwołujący I nie
zakwestionował ani faktu określenia przez zamawiającego wymagań jakościowych, zgodnie
z art. 246 ust. 2 ustawy P.z.p., ani też nie podniósł, że są one zgodne ze wskazanym
przepisem. Tym samym Izba nie znalazła podstaw do uwzględnienia zarzutu.
Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 575 ustawy z
dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku
po
stępowania oraz na podstawie § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.
U. z 2020 r. poz. 2437).
Sygn. akt: KIO 588/24
W dniu 22 lutego 2024 roku wykonawca
Hospital Service Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu (dalej: odwołujący II) wniósł odwołanie, zarzucając
zamawiającemu naruszenie:
1) art. 99 ust. 1 i ust. 2 ustawy P.z.p. poprzez nieprecyzyjny opis przez z
amawiającego
przedmiotu zamówienia;
2) art. 106 ust. 1 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie przez z
amawiającego żądania złożenia
przez w
ykonawców przedmiotowych środków dowodowych;
3) art. 246 ust. 1 i 2 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie przez z
amawiającego wprowadzenia
w kryterium oceny ofert kryteriów pozacenowych,
4) art. 433 pkt. 4 ustawy P.z.p. poprzez wprowadzenie przez z
amawiającego do projektu
umowy w sprawie zamówienia publicznego postanowień abuzywnych, dotyczących
możliwości ograniczenia zakresu zamówienia przez zamawiającego bez wskazania
minimalnej wartości lub wielkości świadczenia stron.
Odwołujący II wniósł o nakazanie zamawiającemu zmiany kwestionowanych przez
o
dwołującego postanowień SWZ w zakresie i brzmieniu zaproponowanym przez
o
dwołującego w odwołaniu.
Odwołujący II oświadczył, iż ma interes w złożeniu odwołania, ponieważ obecne
postanowienia SWZ naruszają przepisy ustawy P.z.p., a w konsekwencji uniemożliwiają mu
złożenie oferty zgodnej z przepisami ustawy P.z.p. i ubieganie się tym samym o
przedmiotowe zamówienie.
W odpowiedzi na odwołanie z dnia 7 marca 2024 roku zamawiający oświadczył, że
uwzględnia zarzuty wskazane w pkt. 1 i 4 odwołania.
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego skutecznie przystąpili
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: EVER Medical Care Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, EVER Cleaning Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, EVERTEAM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w
Warszawie
(przystępujący EVER). Przystępujący EVER na posiedzeniu Krajowej Izby
Odwoławczej w dniu 11 marca 2024 roku oświadczył, że nie wnosi sprzeciwu wobec
uwzględnienia przez zamawiającego zarzutu nr 1 i 4 odwołania.
W zakresie zarzutu 2 i 3 odwołania odwołujący II podniósł, co następuje:
Odnosząc się do zarzutu nr 2 odwołujący II stwierdził, że zamawiający w Załączniku
nr 4
– Zasady pracy (por. pkt 34 i pkt 35) zawarł następujące wymogi:
„34. Wykonawca w dniu podpisania umowy zobowiązany jest przedstawić Księgę Higieny
Szpitalnej do akceptacji Zespołowi Kontroli Zakażeń Szpitalnych. Ostateczna akceptacja
Księgi przez Zamawiającego nastąpi w terminie 14 dni. Wykonawca zobowiązuje się do
przekazania Zamawiającemu formy elektronicznej dla zaakceptowanej wersji Księgi Higieny
Szpitalnej oraz po jednym egzemplarzu w formie papierowej kopii Księgi do każdej jednostki
organizacyjnej Szpitala, w której wykonywane są usługi objęte umową oraz do bieżącego
aktualizowania zapisów w Księdze, po uprzednim ich uzgodnieniu z osobą wyznaczoną
przez Zamawiającego do nadzoru nad realizacją umowy.
35. Księga Higieny Szpitalnej ma zawierać m.in. procedury i plany higieniczne, opisywać
system powiadamiania pracowników, wykonujących czynności w trybie pilnym i całodobowo
(system powiadamiania pracowników musi zapewnić tryb pilny i całodobowy realizacji zadań
określonych w Załącznikach nr 1, 2 i 3).”
Odwołujący II zarzucił zamawiającemu naruszenie przepisu art. 106 ust. 1 ustawy
P.z.p.
Według odwołującego II dokumenty wchodzące w skład „Księgi Higieny Szpitalnej”,
zawierające min. plan higieny wraz z doborem środków oraz procedury, winny być
wymagane przez z
amawiającego już na etapie składania ofert jako przedmiotowy środek
dowodowy na potwierdzenie zgodności oferty z przedmiotem zamówienia.
Odwołujący II stwierdził, że przeniesienie przynajmniej najważniejszych elementów
Księgi Higieny Szpitalnej do oferty na potwierdzenie zgodności oferty z przedmiotem
zamówienia pozwoli zamawiającemu na dogłębne zweryfikowanie wiedzy technologicznej
w
ykonawców składających ofertę. Powyższy dokument opracowany jest w głównej mierze
na podstawie planowanych do użycia przez wykonawcę środków do utrzymania czystości w
środowisku szpitalnym. Prawidłowy ich dobór stanowi niezwykle istotny element profilaktyki
zakażeń w placówkach ochrony zdrowia tym samym mając bezpośredni wpływ na zdrowie i
życie pacjentów. Poprawny doboru środków ma kluczowe znaczenie w przedmiotowym
postępowaniu w kontekście epidemiologiczno-sanitarnym. Zamawiający - na podstawie
wykazu środków - będzie w stanie należycie ocenić czy dany wykonawca planuje
zastosować środki postępowania właściwie dobrane do specyfiki poszczególnych obszarów
środowiska szpitalnego.
Odwołujący II podkreślił, że aktualne postanowienia SWZ nie dają zamawiającemu
gwarancji wyłonienia w postępowaniu podmiotu, który zagwarantuje Zamawiającemu
właściwą realizację usługi w tak dużym obiekcie szpitalnym. Wymóg załączenia do oferty
wykazu środków wyeliminuje także ryzyko ewentualnego przedłużenia się postępowania w
wypadku gdy dokument ten -
dołączony pierwotnie do umowy - zawierałyby błędy i
wymagałyby ich poprawiania w celu uzyskania akceptacji zamawiającego.
Odwołujący II wniósł o zmianę SWZ poprzez dodanie nowego punktu
„PRZEDMIOTOWE ŚRODKI DOWODOWE” zgodnie z poniższym brzmieniem lub
równoważnym: „Wykonawca zobowiązany jest przedstawić w ofercie wykaz środków do
mycia, dezynfekcji i konserwacji powierzchni przewidzianych do wykonania zamówienia
uwzględniający: nazwę producenta, stężenie użytkowe, spektrum działania, przeznaczenie
preparatu wraz z ulotkami i kartami charakterystyki.
W zakresie pkt 3 odwołujący II stwierdził, że zamawiający w pkt 21 SWZ wprowadził
następujące postanowienie:
„Przy dokonywaniu wyboru najkorzystniejszej oferty Zamawiający stosować będzie niżej
podane kryteria:
21.1.1. Nazwa kryterium: Cena
– 100 %”.
Odwołujący II zarzucił wadliwość przyjętej regulacji na gruncie przepisu art. 246 ust. 1
i 2 ustawy P.z.p.
Odwołujący II podkreślił, że zamawiający ma obowiązek zastosować w postępowaniu
- obok kryterium ceny -
także dodatkowe, związane z przedmiotem zamówienia kryterium
pozacenowe. Odwołujący potwierdził, że rozumie rolę i wagę kryterium cenowego w
postępowaniach przetargowych prowadzonych przez podmiotu publiczne, ale wskazuje
jednocześnie, że zamawiający zobligowany jest kierować się nie tylko ceną, ale również
bezpieczeństwem pacjentów.
Odwołujący II wskazał w szczególności na potrzebę zabezpieczenia zamawiającego
przed ewentualnymi konsekwencjami wynikającymi z wyłonienia w postępowaniu
w
ykonawcy, który nie zagwarantuje należytego wykonania zamówienia oraz nie zapewni
należytego stanu sanitarno-epidemiologicznego szpitala.
W opinii o
dwołującego II obecnie zastosowane kryterium, tj.: 100% - cena, nie
zabezpiecza w sposób należyty bezpieczeństwa zamawiającego zarówno w kontekście
praktycznym, rozumianym jako zapewnienie przez danego wykonawcę właściwego stanu
sanitarnego, jak i w kontekście formalnoprawnym , rozumianym jako obowiązek
zastosowania kryteriów pozacenowych, który wynika z aktualnie obowiązujących przepisów
ustawy P.z.p.
Odwołujący II wskazał, że jednym ze sposobów zapewnienia należytej realizacji
zamówienia publicznego w kontekście bezpieczeństwa sanitarnego pacjentów jest zawarcie
wymogu posiadania przez w
ykonawcę certyfikatów wydanych przez niezależne,
akredytowane instytucje, potwierdzających stosowanie certyfikowanych systemów
zarządzania jakością. Mogą to być certyfikaty: Gwarant Czystości i Higieny, ISO 9001, ISO
14001 czy ISO 45001. Zakres tych certyfikacji daje z
amawiającemu gwarancję, że podmiot,
który uzyska w takim kryterium maksymalną ilość punktów w należyty sposób zapewni np.:
dobór środków dezynfekcyjnych pod kątem właściwego spektrum działania, jak i prawidłowo
będzie postępował z odpadami. Są to istotne elementy usługi mające wpływ na
bezpieczeństwo zamawiającego o statusie podmiotu leczniczego. Ponadto ww. certyfikaty
jakościowe wymagane w postępowaniu na poziomie kryteriów oceny ofert w żaden sposób
nie ograniczają wykonawcom dostępu do postępowania.
Odwołujący II wniósł o zmianę postanowienia pkt 21 SWZ według następującego
brzmienia lub równoważnego:
1. Przy dokonywaniu wyboru najkorzystniejszej oferty z
amawiający stosować będzie niżej
podane kryteria:
cena zamówienia – 60 %
posiadanie certyfikatów jakościowych wystawionych przez jednostkę akredytowaną lub
inną równoważną – 40%:
a)
Certyfikat Systemu Zarządzania Jakością wg wymagań normy ISO 9001:2015 z zakresu
kompleksowego utrzymania czystości i dezynfekcji w jednostkach ochrony zdrowia oraz
usług pomocowych dla pacjentów i transportu wewnątrzszpitalnego wystawiony przez
jednostkę akredytowaną lub inną równoważną
b)
Certyfikat „Gwarant Czystości i Higieny” wydany przez jednostkę akredytowaną lub
równoważną
2. Sposób obliczania wartości punktowej w kryteriach oceny ofert:
1) Kryterium -
cena zamówienia obliczane będzie wg zastosowania poniższego wzoru:
wartość punktowa =
x 60
Wykonawca w tym kryterium może uzyskać maksymalnie 60%
2) Kryterium -
posiadanie certyfikatów jakościowych wydanych przez jednostkę
akredytowaną lub równoważną będzie oceniane wg założeń:
a)
Certyfikat Systemu Zarządzania Jakością wg wymagań normy ISO 9001:2015 z zakresu
kompleksowego utrzymania czystości i dezynfekcji w jednostkach ochrony zdrowia oraz
pomocowych dla pacjentów i transportu wewnątrzszpitalnego wystawiony przez jednostkę
akredytowaną lub inną równoważną – 20 pkt
b)
Certyfikat „Gwarant Czystości i Higieny” wydany przez jednostkę akredytowaną lub
równoważną – 20 pkt
Ww. kryterium będzie oceniane dla każdego rodzaju certyfikatu wymienionego w pkt 2 wg
poniższych założeń:
• Wykonawca, a w przypadku konsorcjum każdy członek konsorcjum posiada - 20 punkt
• Wykonawca, a w przypadku konsorcjum niektóry członkowie konsorcjum posiada – 10 pkt
• Wykonawca, a w przypadku konsorcjum żaden z członków konsorcjum nie posiada – 0 pkt
Wykonawca w niniejszym kryterium może uzyskać maksymalnie 40%.
3. Punkty wyliczone w każdym ww. kryterium zostaną zsumowane, w ten sposób
Zamawiający uzyska ocenę końcową ofert.
4. Za najkorzystniejszą zostanie uznana oferta, która uzyska najwyższą wartość punktową
oceny końcowej w kryteriach oceny ofert.
5. Obliczenia będą prowadzone z dokładnością do trzech miejsc po przecinku.
6. Maksymalna liczba punktów, możliwych do uzyskania przez wykonawców, będąca sumą
wszystkich kryteriów wynosi 100,000.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 7 marca 2024 roku wniósł o
oddalenie odwołania w zakresie zarzutu 2 i 3.
Odnosząc się do zarzutu 2 zamawiający stwierdził, że zgodnie z art. 106 ust. 1
ustawy P.z.p. z
amawiający może żądać innych niż wskazane w art. 104 i art. 105
przedmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie, że oferowane dostawy, usługi lub
roboty budowlane spełniają określone przez zamawiającego wymagania, cechy lub kryteria,
jeżeli są one niezbędne do przeprowadzenia postępowania. Zamawiający wskazuje
wymagane przedmiotowe środki dowodowe w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach
zamówienia. Zamawiający jako gospodarz uznał że na etapie składania ofert żądanie
przedmiotowych środków dowodowych wskazanych przez odwołującego II jest
nieuprawnione, tym bardziej że ustawodawca nie narzuca takiego obowiązku na
z
amawiającego. Nadmienić należy, że Księga Higieny Szpitalnej jest dokumentem, który
podmiot wyłoniony ma obowiązek przedstawić zamawiającemu do akceptacji w przeciągu 14
dni po zakończonym postępowaniu przetargowym. Jest to dokument, którego przygotowanie
wymaga skrupulatności, szczegółowości ze względu na specyfikę procedur realizowanych w
poszczególnych obszarach USKwB. Księga Higieny Szpitalnej winna być jednostkowo
opracowywana z tym w
ykonawcą, który wygra przetarg z uwagi na skrupulatność,
drobiazgowość jakim jest Księga. Należy przy tym zauważyć że powinna ona być
sporządzona we współpracy z zamawiającym, aby spełniała wymogi stawiane przez szpital
kliniczny posiadający pod swoją opiekę najmłodszych pacjentów jakimi są skrajne
wcześniaki po przez pacjentów onkologicznych którzy mają zmniejszoną odporność a
kończąc na wysokospecjalistycznych zabiegach operacyjnych na trzech blokach
operacyjnych (np.: neurochirurgicznym, kardiochirurgicznym, naczyniowym).
Księga Higieny
Szpitalnej po zawarciu umowy z w
ykonawcą wraz z Zespołem Zakażeń Szpitalnych,
Naczelną Pielęgniarką i Dyrektorem ds. medycznych jest szczegółowo omawiana,
doprecyzowywana pod każdym względem jakości pracy, ale i środków dezynfekcyjnych,
myjących, ponieważ zamawiający jako szpital ma aktualną wiedzę dotyczącą spektrum
działania tych środków na obecną florę bakteryjną jaka jest w szpitalu. Księga Higieny
Szpitalnej to nie tylko „czym jest myte i dezynfekowane”, ale przede wszystkim to procedury
dla tych pracowników, czyli wykonawcy, którzy w sposób bezpieczny – prawidłowy będą
znać i respektować zapisy Księgi. Po zatwierdzeniu Księgi, czyli całego jego kształtu i treści
przez Zespół Zakażeń Szpitalnych. Następnie wszyscy pracownicy szpitala klinicznego
(około 3000 zatrudnionych) będą zobligowani do zapoznania się z zapisami Księgi,
zasadami pracy i zastosowanymi środkami dezynfekcyjnymi. Gdyby Księga Higieny
Szpitalnej była weryfikowana na poziomie przetargu nastąpił by ogromny chaos
organizacyjno-
epidemiologiczny, który wpłynąłby na bezpieczeństwo pracy w Szpitalu.
Ponadto przygotowanie takiej księgi na etapie postępowania stwarza dodatkowe zbędne
obciążenie i wymagania na oferencie, który uczestniczy w procesie przetargowym a
niekoniecznie jego oferta zostanie wyłoniona jako oferta najkorzystniejsza.
Przystępujący EVER w pismach procesowych z dnia 23 lutego 2024 roku (zgłoszenie
przystąpienia) oraz 10 marca 2024 roku wniósł o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje:
Izba ustaliła, że stan faktyczny przedstawiony w odwołaniu i pismach procesowych
jest zgodny z ustaleniami dokonanymi przez Izbę. Okoliczność ta nie była pomiędzy stronami
sporna.
Izba zważyła, co następuje:
Zarzuty wskazane w pkt. 1 i 4 odwołania podlegają oddaleniu na podstawie art. 568
pkt 3 w zw. z art. 522 ust. 2 ustawy P.z.p.
W pozostałym zakresie odwołanie podlega oddaleniu.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący II nie wykazał interesu we
wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 505 ust. 1 ustawy P.z.p.
Zgodnie z art. 505 ust. 1 ustawy P.z.p. środki ochrony prawnej określone w
niniejszym dziale
przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi,
jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub
może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy.
Z powyższego wynika, że legitymacja do wniesienia służy tylko takiemu podmiotowi,
który wykaże interes w uzyskaniu danego zamówienia. Odwołujący musi dowieść, że
posiada obiektywną, tj. wynikającą z rzeczywistej utraty możliwości uzyskania zamówienia
lub ubiegania się o udzielenie zamówienia, potrzebę uzyskania określonego rozstrzygnięcia.
Wnoszący środek ochrony prawnej jest zobligowany wykazać, że obiektywnie w konkretnym
postępowaniu ma potrzebę uzyskania danego zamówienia, będącego przedmiotem
określonego postępowania. Fakt posiadania przez odwołującego interesu, uprawniającego
go do wniesienia odwołania, podlega badaniu w toku postępowania odwoławczego lub
skargowego. W przypadku stwierdzenia braku tej przesłanki dopuszczalności wniesienia
odwołania, podlega ono oddaleniu.
Oprócz interesu w uzyskaniu danego zamówienia, wykonawca, którzy korzysta ze
środka ochrony prawnej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, obowiązany
jest wykazać, że poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy P.z.p. Zauważyć należy, że utrata możliwości uzyskania
zamówienia ma głównie charakter ekonomiczny, a zatem szkoda zasadniczo przyjmuje
charakter szkody majątkowej. Ponadto szkoda musi być wynikiem naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy P.z.p.. Oznacza to, że wykazywana przez odwołującego
szkoda musi pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym z naruszeniem przez
zamawiającego przepisów ustawy Pzp. Odwołujący musi zatem wykazać, że zamawiający
dokonał albo zaniechał dokonania określonej czynności wbrew przepisom ustawy P.z.p.,
czego normalnym następstwem, w okolicznościach danej sprawy, jest poniesienie lub
możliwość poniesienia szkody przez wnoszącego odwołanie. Szkodą są zarówno straty
poniesione przez poszkodowanego (damnum emergens),
oznaczające każde pogorszenie
się jego sytuacji majątkowej, jak i korzyści utracone przez niego (lucrum cessans),
stanowiące stratę tego, co poszkodowany by uzyskał, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
A zatem wykonawca, który zamierza skorzystać ze środków ochrony prawnej, musi
wykazać, że chce lub chciał uzyskać dane zamówienie publiczne, a zamawiający swoim
działaniem lub zaniechaniem niezgodnym z przepisami ustawy P.z.p., albo pozbawił go
możliwości uzyskania tego zamówienia, albo w sposób istotny je utrudnił, w wyniku czego
wykonawca poniósł lub może ponieść szkodę. Szkoda wykonawcy najczęściej polegać
będzie na utracie korzyści wynikających z realizacji tego zamówienia.
W przypadku wnoszenia odwołania na treść zamówienia o zamówieniu oraz
postanowień specyfikacji warunków zamówienia, a z takim odwołaniem mamy do czynienia
w niniejszym przypadku, w
ykazanie interesu w uzyskaniu zamówienia polegać będzie na
oświadczeniu wykonawcy, iż ma zamiar i potrzebę ubiegania się o dane zamówienie
publiczne. Ponadto odwołujący powinien wskazać na poniesienie lub możliwość poniesienia
szkody, naruszenie przez zamawiającego przepisów ustawy oraz związek przyczynowy
pomiędzy wskazanym naruszeniem a szkodą.
W ocenie Izby odwołujący II nie wykazał spełnienia przesłanek, o których mowa w art.
505 ust. 1 ustawy P.z.p.
Odwołujący II stwierdził, że postanowienia SWZ naruszają przepisy
ustawy P.z.p., a w konsekwencji uniemożliwiają mu złożenie oferty zgodnej z przepisami
ustawy P.z.p. i ubieganie się tym samym o przedmiotowe zamówienie, niemniej jednak tego
nie uzasadnił.
Uzasadniając zarzut naruszenia art. 106 ust. 1 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie
przez z
amawiającego żądania złożenia przez wykonawców przedmiotowych środków
dowodowych
odwołujący II nie podnosił, że zaniechanie to uniemożliwia mu złożenie oferty
zgodnej z ustawą P.z.p., ale że postanowienia SWZ nie dają zamawiającemu gwarancji
wyłonienia w postępowaniu podmiotu, który zagwarantuje zamawiającemu właściwą
realizację usługi w tak dużym obiekcie szpitalnym. W ocenie Izby okoliczność podnoszona
przez odwołującego II pozostaje bez wpływu na możliwość złożenia przez niego oferty
zgodnej z ustawą P.z.p.
Również podnosząc art. 246 ust. 1 i 2 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie przez
z
amawiającego wprowadzenia w kryterium oceny ofert kryteriów pozacenowych odwołujący
II
stwierdził, że zastosowane kryterium, tj.: 100% - cena, nie zabezpiecza w sposób należyty
bezpieczeństwa zamawiającego zarówno w kontekście praktycznym, rozumianym jako
zapewnienie przez danego wykonawcę właściwego stanu sanitarnego, jak i w kontekście
formalnoprawnym, rozumianym jako obowiązek zastosowania kryteriów pozacenowych,
który wynika z aktualnie obowiązujących przepisów ustawy P.z.p. Okoliczności te nie
umożliwiają odwołującemu II złożenie oferty zgodnie z ustawą P.z.p.
Stwierdzenie braku interesu w
e wniesieniu odwołania obliguje Izbę do oddalenia
odwołania, co Izba orzekła w pkt. 2 sentencji wyroku.
Niezależnie od powyższego Izba uznała zarzuty odwołania za nieuzasadnione.
Izba uznała za nieuzasadniony zarzut naruszenia art. 106 ust. 1 ustawy P.z.p.
poprzez zaniechanie przez z
amawiającego żądania złożenia przez wykonawców
przedmiotowych środków dowodowych. Odwołujący II podniósł, że dokumenty wchodzące w
skład „Księgi Higieny Szpitalnej”, zawierające min. plan higieny wraz z doborem środków
oraz procedury, winny
być wymagane przez zamawiającego już na etapie składania ofert
jako przedmiotowy środek dowodowy na potwierdzenie zgodności oferty z przedmiotem
zamówienia. Zamawiający natomiast, w myśl załączniku nr 4 – Zasady pracy (pkt 34 i pkt
35), wymaga tego dokumentu dopiero na etapie podpisania umowy.
Izba wskazuje, że zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy P.z.p. zamawiający może żądać
innych niż wskazane w art. 104 i art. 105 przedmiotowych środków dowodowych (w tym
zakresie, iż plan higieny jest przedmiotowym środkiem dowodowym w rozumieniu art. 106
ust. 1 ustawy P.z.p. nie było sporu pomiędzy stronami) na potwierdzenie, że oferowane
dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają określone przez zamawiającego wymagania,
cechy lub kryteria, jeżeli są one niezbędne do przeprowadzenia postępowania.
Zastosowana przez ustawodawcę konstrukcja „może żądać” oznacza, że
zamawiający nie ma obowiązku wymagania przedmiotowych środków dowodowych innych
niż wskazane w art. 104 i 105. Jest to jego uprawnienie, które zamawiający może
zrealizować, jeżeli uzna je za konieczne do przeprowadzenia postępowania, a może też z
niego zrezygnować. Rezygnacja z uprawnienia nie może być oceniana jako naruszenie art.
106 ust. 1 ustawy P.z.p.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wyjaśnił także, iż
wymagany dokument nie jest niezbędny do przeprowadzenia postępowania. Wręcz
przeciwnie
– żądanie jego złożenia wraz z ofertą i konieczność weryfikacji podczas
prowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia – mogłoby spowodować chaos
organizacyjno-
epidemiologiczny.
Odwołujący
II
nie
zakwestionował
stanowiska
zamawiającego w tej kwestii, w związku z tym Izba uznała je za uzasadnione.
Izba uznała za nieuzasadniony zarzut naruszenia art. 246 ust. 1 i 2 ustawy prawo
zamówień publicznych poprzez zaniechanie przez Zamawiającego wprowadzenia w
kryterium oceny ofert kryteriów pozacenowych.
W zakresie tego zarzutu Izba podtrzymuje
stanowisko wyrażone wyżej, przy
rozpoznawaniu analogicznego zarzutu podniesionego w odwołaniu sygn. akt KIO 583/24.
Również i w tym przypadku odwołujący II nie podniósł i nie udowodnił, że zamawiający nie
określił wymagań jakościowych, zgodnie z art. 246 ust. 2 ustawy P.z.p., ani też, że
wymagania jakościowe nie są zgodne ze wskazanym przepisem.
Z uwagi na powyższe orzeczono jak na wstępie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 575 ustawy z
dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku
po
stępowania oraz na podstawie § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.
U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący:
………………………………
Otrzymuj raz w tygodniu aktualne informacje
o zmianach w prawie oraz komentarzach ekspertów
Otrzymasz darmowy e-book w prezencie!
„6 pytań o znowelizowane przepisy Pzp"