Sygn. akt: KIO 6/24
WYROK
Warszawa, dnia 26 stycznia 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca:
Izabela Niedziałek-Bujak
Aneta Mlącka
Katarzyna Odrzywolska
Protokolant:
Adam Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 stycznia 2024 r. w Warszawie
odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 stycznia 2024 r. przez
Odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: METROPROJEKT
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Kosmatki 8, 03-982 Warszawa, SUD
ARCHITEKT POLSKA Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Chmielna 25, 00-
021 Warszawa, w
postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Centralny Port
Komunikacyjny
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Aleje Jerozolimskie 142B,
02-305 Warszawa
przy udziale uczestnika po stronie Zamawiającego – wykonawców wspólnie ubiegających się
o zamówienie: ELKOL Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Arki Bożka 25, 41-
902 Bytom,
Mosty Katowice Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Rolna 12, 40-
555 Katowice
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża Odwołującego – wykonawców wspólnie
ubiegających się o zamówienie: METROPROJEKT Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
SUD ARCHITEKT POLSKA Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie i zalicza w poczet
kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr. (słownie: piętnaście tysięcy
złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Na orzeczenie - w terminie 14
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie –
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
………………………………
………………………………
………………………………
Sygn. akt: KIO 6/24
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Centralny Port Komunikacyjny Sp. z
o.o. z/s w Warszawie
na zamówienie wykonawcze w ramach zawartej 22 lipca 2022 r.
umowy ramowej, na Opracowanie dokumentacji projektowej dla Projektu nr P00100009
„Budowa węzła kolejowego CPK” w podziale na 3 części (sygn. postępowania:
122/22/SM/PZP/863/UW/PR/8), wobec
czynności oceny i wyboru oferty najkorzystniejszej w
części 1 zamówienia (Konsorcjum w składzie ELKOL Sp. z o.o., Mosty Katowice Sp. z o.o.),
wniesione zostało w dniu 2.01.2024 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie
Wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o zamówienie Metroprojekt Sp. z o.o., Sud Architekt
Polska Sp. z o.o. (sygn. akt KIO 6/24).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp oraz art. 224 ust. 5
i 6 Pzp przez błędną ocenę oferty i wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez
Konsorcjum ELKOL i zaniechanie odrzucenia tej oferty,
jako zawierającej rażąco niską cenę
w zakresie części 1 postępowania.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienie
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w części 1 postępowania oraz odrzucenia oferty
Konsorcjum ELKOL.
Zamaw
iający w dniu 22.12.2023 r. zawiadomił wykonawców o wyniku postępowania.
Niniejsze odwołanie wniesione zostało na czynność oceny i wyboru oferty Konsorcjum
ELKOL,
do jakich prowadziły czynności powtórzone w postępowaniu w wyniku wykonania
wyroku Krajowej I
zby Odwoławczej z dnia 13.12.2023 r., sygn. akt KIO 3166/23. Pierwszy
etap oceny wyjaśnień Konsorcjum ELKOL w zakresie zaoferowanej ceny złożonych na
wezwania kierowane przez Zamawiającego w pismach z 24.07.2023 r., oraz 18.08.2023 r.,
został zakwestionowany w odwołaniu tego samego wykonawcy, który obecnie korzysta z
środka ochrony prawnej. Izba wyrokiem nakazała, w odniesieniu do oferty Konsorcjum
ELKOL, wezwanie d
o wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny obejmujących uwzględnienie w
wyliczeniu ceny mechanizm
u polecenia zmiany określonego w paragrafie 6a Umowy
Wykonawczej, powiększającego wartość całkowitą oferty na zadania podstawowe o 10%
zadań: B(R), C, D(R). Zamawiający skierował stosowne wezwanie w piśmie z 14.12.2023 r.,
a Konsorcjum ELKOL złożyło wyjaśnienia w piśmie z 20.12.2023 r.
W uzasadnieniu
kwestionując wybór oferty Konsorcjum ELKOL Odwołujący odniósł się
również do wcześniejszych wyjaśnień (Wyjaśnienia I) wskazując na ich gołosłowność, gdyż
jedynym dowodem mającym uzasadniać cenę jest oferta Zakładu Usług Geologicznych
Geotech Sp. z o.o. na wykonanie prac z branży geologicznej, których koszt stanowi ok 20%
wartości ceny ofertowej. Wyjaśnienia I wskazują jedynie koszty zatrudnienia 5
projektantów/specjalistów branży SRK wymaganych jako personel minimalny. W ofercie
wykonanie prac projektowych w branży SRK zostało przewidziane do powierzenia dwóm
podwykonawcom. Odwołujący podkreślił znaczenie wykazania rzeczywistej wartości
rynkowej wykonania usług SRK przez podmiot, który nie posiada własnych zasobów i tak jak
wszyscy inni wykonawcy, którzy złożyli oferty w postępowaniu, będzie wykonywać ten zakres
zamówienia przy pomocy wyspecjalizowanych podmiotów zewnętrznych. Z załączonej do
W
yjaśnień I oferty Rail Engineering z dnia 16.06.2023 r. wynika rażące niedoszacowanie w
zakresie branży SRK, co dyskwalifikuje wyjaśnienia cenowe, jako skuteczny środek obalenia
domniemania ceny rażąco niskiej.
Dalej
Odwołujący wskazał na wyrok KIO z 29.09.2023 r., sygn. akt KIO 2342/23 i KIO
2353/23, którym Izba nakazał odrzucić ofertę Konsorcjum ELKOL w dwóch pozostałych
częściach zamówienia z powodu braku dowodów załączonych do właściwie identycznych
wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny.
Odnosząc się do Wyjaśnień II złożonych w odpowiedzi na wezwanie z grudnia 2023 r.
Odwołujący odniósł się do mechanizmu Polecenia Zmiany, stanowiącego element ceny
ofertowej.
Zgodnie z § 6a Umowy Wykonawczej prace zamienne stanowią w istocie odrębne
zamówienia lub zmiany umowy w sprawie zamówienia, których cena, przedmiot, termin
real
izacji oraz inne warunki będzie dopiero negocjowane i umawiane przez strony. Przy
czym druga strona nie musi zgadzać się na Polecenie Zmiany – wydane przez
Zamawiającego lub Propozycję Zmiany – formułowaną przez Wykonawcę. Zadania B(R), C,
D(R), stanowiące wszystkie zadania podstawowe rozliczane ryczałtowo były wyceniane
odpowiednio w pozycjach 2R, 3, 4R formularza Rozbicia Ceny Ofertowej (RCO). To
wskazane w w/w pozycjach RCO kwoty stanowią oferowaną cenę za ich wykonanie. Do
całkowitej ceny ofertowej doliczana jest rzeczona wartość 10% wartości w/w zadań z
przeznaczeniem na pokrycie ewentualnych prac zamiennych (doliczenie automatycznie przy
pomocy matematycznych formuł programu exel zastosowanych w pliku RCO). Wycena
kosztów wykonania prac zamiennych analogiczna do wyceny wykonania zakresu prac
objętego przedmiotem zamówienia jest niemożliwa, ponieważ ich przedmiot nie istnieje. Nie
jest zatem możliwe, jak czyni to Konsorcjum ELKOL ujęcie i wykazanie kosztów wykonania
prac zamiennych i ich wspólne prezentowanie z kosztami wykonania ściśle określonych
zadań objętych przedmiotem zamówienia. Wyjaśnienia II nie wyjaśniają w sposób
jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wskazanych przez Zamawiającego wątpliwości, ale
wręcz potwierdzają, iż Konsorcjum ELKOL nie zdołało obalić domniemania ceny rażąco
niskiej.
Zamawiający wprost oczekiwał wyjaśnień, co do możliwości zrealizowania
podstawowej części zamówienia za kwotę przypisaną zadaniom podstawowym w RCO, tj. za
kwotę bez dodatkowych 10% przewidzianych za realizację prac zamiennych, tj. kwotę
74.691.270 zł netto. Konsorcjum ELKOL zarówno w Wyjaśnieniach I jak i Wyjaśnieniach II
nie odniosło się do tej kwoty. Wykonawca powinien wskazać pomiędzy jakie pozycje
kosztotwórcze i konkretnie w jakiej proporcji/wartości została według jego koncepcji
rozdzielona pierwotnie niewyjaśniona kwota 6.910.111,71 zł stanowiąca „rezerwę” na prace
zamienne.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie wnosząc o odrzucenie, ewentualnie oddalenie
odwołania (pismo z 22.01.2024 r.).
Zamawiający wniósł o odrzucenie odwołania na podstawie art. 528 pkt 4 Ustawy z uwagi na
identyczny zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp oraz art. 224 ust. 5 i 6 Pzp poprzez
błędną ocenę oferty i wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez Konsorcjum ELKOL i
zaniechanie odrzucenia tej oferty jako zawierającej rażąco niską cenę i koszt, podniesiony w
odwołaniu z 23.10.2023 r. (sygn. akt KIO 3166/23). Zdaniem Zamawiającego obecne
odwołanie de facto nie dotyczy wyjaśnień uzupełniających tylko całości wyjaśnień, które były
już przedmiotem oceny i rozstrzygnięcia Izby w wyroku z 13.12.2023 r. W sytuacji uznania, iż
obecne odwołanie uwzględnia również nowe okoliczności, tj. ocenę wyjaśnień
uzupełniających z 20.12.2023 r., w ocenie Zamawiającego odwołanie podlegać winno
odrzuceniu na podstawie art. 228 pkt 5 Ustawy, gdyż wyjaśnienia uzupełniające zostały
złożone wskutek zobowiązania wyrokiem Izby Zamawiającego do wezwania o ich złożenie,
w zakresie zakreślonym w sentencji orzeczenia. W ocenie Zamawiającego intencją Izby nie
było odrzucenie oferty Konsorcjum ELKOL tylko dopytanie w zakresie wskazanej wyceny.
Odwołanie dotyczy w tej sytuacji czynności, którą Zamawiający wykonał zgodnie z treścią
wyroku Izby.
W odniesieniu do zarzutów Zamawiający wnosił, w przypadku poddania rozpoznaniu
odwołania, o ich oddalenie. Porównując złożone oferty Zamawiający wskazał, iż o różnicy
ceny Konsorcjum ELKOL
do ceny Odwołującego, zdecydowało przyjęcie przez
Odwołującego większej ilości personelu przewidzianego do realizacji zamówienia (pozycje
obmiarowe zostały przez Konsorcjum ELKOL wycenione wyżej). Zamawiający uznał, iż
wyjaśnienia odpowiadały wymogom określonym w wezwaniach i zostały poparte dowodami.
W sytuacji, kiedy da
ne przyjęte do kalkulacji są prawidłowe, a co za tym idzie zaoferowana
cena jest realna, brak jest podstaw, aby wymaga
ć od wykonawcy wykazywania tego typu
okoliczności. Kwestionując ofertę Odwołujący powinien był przedstawić konkretne
okoliczności poparte dowodami, że oferta zawiera rażąco niską cenę. W szczególności
Odwołujący nie wykazał, że wykonanie przedmiotu zamówienia za pomocą mniejszej, niż
określona przez Odwołującego ilość 300 osób, nie będzie możliwe. Konsorcjum ELKOL
przyjęło do realizacji zespół projektowy składający się z ok 120 osób. Różnice w cenie
wynikają nie ze stawek ale liczby osób założonych do realizacji zamówienia, jak również
odmiennej koncepcji zaangażowania podwykonawców (Odwołujący w ok. 90-95%).
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przystąpiło Konsorcjum ELKOL
(Elkol Sp. z o.o./Mosty Katowice Sp. z o.o.).
Przystępujący złożył dodatkowo pismo
procesowe z 22.01.2024 r.
zawierające stanowisko merytoryczne, a także wniosek o
odrzucenie w części odwołania, ewentualnie pominięcie okoliczności, co do których Izba
zajęła stanowisko w wyroku z 13.12.2023 r., sygn. akt KIO 3166/23. W ocenie Wykonawcy
jedyną dopuszczalną na obecnym etapie czynności podstawą faktyczną jest kwestia objęta
wyjaśnieniami złożonymi w grudniu 2023 r. – uwzględnienia w cenie mechanizmu polecenia
zmiany, a kwestie opisane w pkt 14-
29 odwołania nie powinny być rozpoznawane.
Wykonawca odniósł się do wyjaśnień dotyczących uwzględnienia w cenie mechanizmu
polecenia zmiany, który został uwzględniony w pozycjach rodzajowo odpowiadających tym,
które mogą generować koszty polecenia zmiany w kalkulacji zasadniczej. Konsekwencją
braku uruchomienia procedury polecenia zmiany będzie zmniejszenie zakresu i ilości prac
przyjętych do obliczeń, a w konsekwencji odpowiedniemu zmniejszeniu ulegną koszty tych
zadań. Takie ujęcie kosztów w ocenie Przystępującego było prawidłowe, a Zamawiający nie
narzucał wykonawcom sposobu „ujawnienia” kalkulacji uwzględnienia mechanizmu
polecenia zmian w kalkulacji swojej oferty.
Na podstawie akt sprawy odwoławczej o sygn. KIO 3166/23 ustalono następujące
okoliczności istotne z punktu widzenia formułowanych wniosków o odrzucenie
odwołania.
Wyrokiem z 13.12.2023 r., sygn. akt KIO 3166/23 Krajowa Izba Odwoławcza uwzględniła
odwołanie i nakazała Zamawiającemu, m.in. „zażądanie od wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia ELKOL spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Bytomiu oraz Mosty Katowice spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Katowicach wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny obejmujących uwzględnienie w
wyliczeniu ceny mechanizmu polecenia zmiany określonego w paragrafie 6a Umowy
Wykonawczej, powiększającego wartość całkowitą oferty na zadania podstawowe o 10%
zadań: B(R), C, D(R),”. Podstawą tego rozstrzygnięcia była ocena wyjaśnień Konsorcjum
ELKOL złożonych w piśmie z 9.08.2023 r. (odpowiedź na wezwanie z 24.07.2023 r.) oraz z
dnia 22.08.2023 r. (odpowiedź na wezwanie z 18.08.2023 r.). Izba uwzględniając zarzut
naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8) oraz art. 224 ust. 5 i 6 ,Ustawy w
związku z zaniechaniem
odrzucenia oferty Konsorcjum E
LKOL uznała, iż „Trafnie podniósł Odwołujący, iż w
Wyjaśnieniach2 nie odniesiono się do „faktu, iż cena ofertowa winna uwzględniać 10%
wartość prac zamiennych zlecanych w ramach mechanizmu polecania zmiany, o którym
mowa w
pkt 5 umowy wykonawczej”. W pozostałym zakresie Izba oceniła wywody
Odwołującego za nietrafne, co odnosiło się do oceny Wyjaśnień2 jako „lakoniczne i
ogólnikowe”, „niewystarczające i ogólnikowe” (uzasadnienie wyroku str. 74-76).
Analiza wyroku wskazuje, iż jedynym uzasadnieniem dla uwzględnienia zarzutu wobec oferty
Konsorcjum ELKOL było wskazanie na istniejące nadal wątpliwości, „czy wyliczając cenę
oferty Elkol
uwzględnił mechanizm polecenia zmiany określony w paragrafie 6a Umowy
Wykonawczej, powiększającego wartość całkowitą oferty na zadania podstawowe o 10%
zadań: B(R), C, D(R), należało uznać, że przedwczesna jest ocena Zamawiającego, iż ze
złożonych przez Elkol wyjaśnień i dowodów w zakresie wyliczenia ceny wynika, że jego
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Nie uzasadniała ona jednak przyjęcia, iż Zamawiający
zobowiązany był do odrzucenia tej oferty. Zważywszy przy tym, że Izba nie była związana
zawartym w Odwołaniu żądaniem co do sposobu rozstrzygnięcia odwołania w zakresie
zarzutu art. 226 ust. 1 pkt 8) i art. 224 ust. 5 i 6 Pzp
w zakresie dotyczącym oferty Elkol,
uznając zarzut ten za uzasadniony, na podstawie art. 554 ust. 3 pkt 1) lit. a) Pzp Izba
uwzględniła odwołanie w zakresie tego zarzutu, nakazując Zamawiającemu powtórzenie
czynności badania i oceny ofert, w tym zażądanie od Elkol wyjaśnień w zakresie wyliczenia
ceny obejmujących uwzględnienie w wyliczeniu ceny mechanizmu polecenia zmiany
określonego w § 6a umowy wykonawczej, stanowiącego załącznik nr 1 do specyfikacji
warunków zamówienia dla realizacji umowy wykonawczej w Postępowaniu, powiększającego
wartość całkowitą oferty na zadania podstawowe o 10% zadań: B(R), C, D(R) - co ma służyć
jednoznacznemu wyjaśnieniu wątpliwości opisanych powyżej. Przedwczesne uznanie przez
Zamawiającego, iż ze złożonych przez Elkol wyjaśnień i dowodów w zakresie wyliczenia
ceny wynika, że oferta złożona przez tego wykonawcę nie zawiera rażąco niskiej ceny mogło
mieć wpływ na wynik Postępowania, gdyż oferta ta podlegałyby odrzuceniu w przypadku,
jeżeli jej ceny nie została należycie wyliczona z uwzględnieniem ww. mechanizmu.”.
Na podstawie dokumentacji postępowania przetargowego ustalono następujące
okoliczności w zakresie podstawy faktycznej zarzutów.
W postępowaniu złożone zostały trzy oferty. Wszyscy wykonawcy zostali wezwani do
złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny
Zgodnie z par. 1 ust. 5 Umowy Wykonawczej do Umowy Ramowej
(„Wynagrodzenie
wykonawcy”), w ramach maksymalnego wynagrodzenia wykonawcy, ustalanego na
podstawie danych z oferty oraz wypełnionego załącznika nr 19 (rozbicie ceny ofertowej – do
załączenia przy zawarciu umowy), uwzględnione zostało wynagrodzenie za realizację
poszczególnych zadań oraz wynagrodzenie za prace realizowane w ramach Polecenia
Zmiany lub Propozycji Zmiany dla każdego z Zadań (oprócz zadania B(o), Zadania D(o),
Zadania E, F, G, H, I, J1, J2 oraz J3), które nie przekroczy sumy 10% za dane Zadanie.
Mechanizm Polecenia Zmiany i Propozycji Zmiany opisany został w par. 6a Umowy
Wykonawczej. Zgodnie z ust. 5 W przypadku, gdy Polecenie Zmiany lub Propozycja Zmiany
skutkować będzie dodatkowym wynagrodzeniem Wykonawcy, obliczenie wysokości tego
wynagrodzenia nastąpi z uwzględnieniem stawek wskazanych w Ofercie Wykonawczej,
RCO lub w dokumencie o którym mowa w §20 ust. 8 pkt. 2 lit. b (z uwzględnieniem
waloryzacji) lub stawek rynkowych, przyjętej metodyki pracy Wykonawcy oraz
zaangażowania Personelu Wykonawczego. Każda ze Stron – po spełnieniu w odniesieniu do
zakresu Umowy objętego Poleceniem Zmiany lub Propozycją Zmiany przesłanek waloryzacji
opisanych w Umowie
– może wnieść o uwzględnienie w Protokole Zmiany wysokości
wynagrodzenia po waloryzacji (w takim przypadku nie będzie wymagane zawarcie
dodatkowego
– określonego w §20 ust. 8 pkt 4) Umowy - aneksu wprowadzającego
waloryzację w tym zakresie).
W RCO Zamawiający przedstawił pozycje dla zadań podstawowych (od A do E) oraz zadań
objętych Prawem Opcji (od F do J), wyceniane przez wykonawców w załączniku do oferty,
zawierającym rozbicie ceny ofertowej (załącznik 4.1 do swz). W podsumowaniu pozycji
Zamawiający wymagał podania wartości łącznej dla zadań podstawowych ryczałtowych i
podstawowych obmiarowych, wartości łącznej dla zadań objętych prawem opcji ryczałtowe i
obmiarowe oraz Wartość Maksymalną obejmującą wartość oferty na zadania podstawowe:
ryczałtowe i obmiarowe oraz zadanie objęte prawem opcji: ryczałtowe i obmiarowe.
Konsorcjum ELKO składało w postępowaniu wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny w
pismach z 9.08.2023 r. (na wezwanie z 24.07.2023 r.), piśmie z 22.08.2023 r. (na wezwanie
z 18.08.2023 r.), w piśmie 20.12.2023 r. (na wezwanie z 14.12.2023 r.). W pierwszych
wezwaniach Zamawiający nie pytał o kwestie uwzględnienia w cenie oferty mechanizmu
polecenia zmiany.
Łączna cena netto oferty Konsorcjum ELKOL na zadanie podstawowe wynosi 74.691.270,00
zł netto. Z kolei wartość zadań B(R), C i D(R) wynosi odpowiednio 45.505.613,70 zł,
3.932.583,90 zł i 6.741.572,40. Suma 10% wartości tych zadań wynosi 5.617.977,00 zł.
Dodanie tej kwoty do łącznej ceny netto za zadania podstawowe daje kwotę 80.309.247,00
zł netto wskazaną przez Przystępującego jako wartość całkowitą oferty na zadania
podstawowe bez podatku VAT.
W dniu 14 grudnia 2023 r., działając na podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1 Ustawy oraz w
oparciu o orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej o sygn. akt KIO 3166/23 z 13 grudnia 2023
r., Zamawiający wezwał Konsorcjum ELKOL do udzielenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia
ceny:
Zamawiający wzywa do wyjaśnienia, czy oferowana cena uwzględnienia w wyliczeniu ceny
mechanizm polecenia zmiany określony w § 6a Umowy Wykonawczej, powiększający
wartość całkowitą oferty na zadania podstawowe o 10% zadań B(r), C, D(r), w tym
zwłaszcza, czy Wykonawca będzie w stanie zrealizować podstawową część zamówienia i
pokryć wszystkie niezbędne dla tej realizacji koszty, za kwotę przypisaną zadaniom
podstawowym w formularzu RCO, tj. kwotę bez dodatkowych 10% przewidzianych za
realizację prac zamiennych.
W dniu 20 grudnia 2023 r. Konsorcjum ELKOL potwierdziło, że:
− cena ofertowa uwzględnia 10% wartości prac zamiennych zlecanych w ramach
mechanizmu Polecenia Zmiany, o którym mowa w § 6a pkt 5 Umowy Wykonawczej,
− koszty realizacji zamówienia (wykazane w wyjaśnieniach z dnia 9.08.2023 r. oraz z dnia
22.08.2023 r.) zostały obliczone z uwzględnieniem realizacji prac zamiennych zlecanych w
ramach Polecenia Zmiany,
− brak realizacji prac zamiennych zlecanych w ramach Polecenia Zmiany spowoduje, że
koszty wykazane w wyjaśnieniach z dnia 9.08.2023 r. oraz z dnia 22.08.2023 r. ulegną
odpowiedniemu umniejszeniu (o nieponiesiony koszt realizacji tychże zmian),
− wykonawca będzie zdolny do zrealizowania podstawowej części zamówienia i pokrycia
wszystkich niezbędne dla ich realizacji kosztów za kwotę przypisaną zadaniom
podstawowym w formularzu RCO (tj. bez uzyskania dodatkowych 10% przewidzianych za
realizację prac zamiennych).
(…)
Wykonawca przygotowując wyjaśnienia z dnia 9.08.2023 r. oraz z dnia 22.08.2023 r. przyjął
(zgodnie
z § 6a ust. 17 oraz uwzględniając opis pod RCO) uznał, że Polecenia Zmian
dotyczyć będą (w razie uruchomienia tej procedury) prac rodzajowo odpowiadających
pozycjom opisanych w zadaniach B(R), C, D(R). W konsekwencji metodyka wyceny i
ustalenia kosztów dla realizacji prac zamiennych wynikłych z Polecenia Zmian jest taka
sama jak dla prac podstawowych, tym bardziej, że będą to prace wykonywane przez tę samą
kadrę, która wykonuje zadania z zakresu podstawowego oraz zasadniczo w tym samym
czasie.. Z tego powo
du (i aby nie pozostawiać bez wyjaśnienia tego elementu ceny
ofertowej) wykonawca obliczając koszty realizacji prac z zakresu Zadań B(R), C, D(R)
uwzględnił także te prace, które mogą być realizowane w trybie Polecenia Zmian (inaczej
rzecz ujmując kalkulacja obejmuje prace z Zakresu zadań B(R), C, D(R) oraz tożsame z nimi
rodzajowo prace zamienne w maksymalnym ich zakresie). Tym samym w razie nieziszczenia
się procedury Polecenia Zmian umniejszy się też zakres i ilość prac przyjęta do obliczeń w
wyjaśnieniach z dnia 9.08.2023 r. i 22.08.2023 r., a w konsekwencji odpowiedniemu
umniejszeniu ulegną też koszty (o koszty nierealizowanych Poleceń Zmian).
W tym miejscu wskazujemy, że koszty realizacji prac zamiennych zostały uwzględnione w
kosztach właściwych dla prac odpowiadających zakresowi / rodzajowi Zadań B(R), C, D(R)
(w tym przede wszystkim opisanych w pkt 1 a) - f) i w pewnym stopniu pkt 4 i 5 oraz 9 por.
ss. 9-
13 wyjaśnień z 9.08.2023 r.), a także zostały uwzględnione w poz. 4)-18)
podsumowania na ss. 2 i 3 powyższych wyjaśnień. Z tego właśnie powodu wskazana w
podsumowaniu kwota łączna blisko 83.852.598,77 zł netto jest zbieżna z wartością
maksymalną wskazaną w RCO.
Odwołujący na rozprawie przedstawił własne szczegółowe informacje w zakresie sposobu
kalkulacji kosztów przyjętych na potrzeby sporządzenia Oferty Wykonawczej na opracowanie
dokumentacji projektowej dla Projektu nr P0010009 :Budowa Węzła Kolejowego CPK” w
podziale na 3 części dla Części 1, nr postępowania 112/22/5M/PZP/863/UW/PR/B,
zawierające dane przyjęte do wyceny oferty z podsumowaniem i wskazanie na całkowitą
wartość oferty na zadania podstawowe: ryczałtowe i obmiarowe oraz zadania objęte prawem
opcji: ryczałtowe i obmiarowe, wartość całkowitą oferty powiększoną o 10% zadań B(R), C,
D(R) prac zleconych w ramach mechanizmu polecenia zmiany określonego w par. 6a
Umowy Wykonawczej (16.146.897,42 zł) oraz wartość maksymalną oferty – 212.092.002,83
zł.
Stanowisko Izby
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (tekst
jednolity Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 ze zm.), dalej jako Ustawa.
Rozpoznając odwołanie Izba miała na uwadze stan faktyczny ustalony w oparciu o
dokumentację postępowania złożoną do akt sprawy, w tym ogłoszenie, swz, ofertę i
wyjaśnienia Konsorcjum ELKOL, a także stanowiska i wyjaśnienia stron składane na
rozprawie.
W zakresie wniosków o odrzucenie odwołania skład orzekający oddalił wnioski
formułowane w pismach procesowych Zamawiającego i Przystępującego.
W ocenie składu orzekającego wniesione odwołanie dotyczy nowej czynności oceny i
wyboru oferty najkorzystniejszej, co do której nie było wcześniej rozstrzygnięcia Krajowej
Izby Odwoławczej. Nie budzi żadnych wątpliwości, iż na skutek wyroku Izby z 13.12.2023 r.,
sygn. akt KIO 3166/23 Zamawiający został zobowiązany do unieważnienia czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej (oferty DOHWA)
, jak również skierowania do Konsorcjum ELKOL
wezwania do wyjaśnienia w zakresie kalkulacji ceny, co zostało precyzyjnie zakreślone w
sentencji wyroku przez wskazanie na potrzebę wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny
obejmujących uwzględnienie w wyliczeniu ceny mechanizmu polecenia zmiany określonego
w paragrafie 6a Umowy Wykonawczej, powiększającego wartość całkowitą oferty na zadania
podstawowe o 10% zadań: B(R), C, D(R). Fakt sformułowania ponownie zarzutu naruszenia
art.
226 ust. 1 pkt 8 Pzp oraz art. 224 ust. 5 i 6 Pzp przez błędną ocenę oferty i wyjaśnień
rażąco niskiej ceny złożonych przez Konsorcjum ELKOL i zaniechanie odrzucenia tej oferty
jako zawierającej rażąco niską cenę w zakresie części 1 postępowania, nie prowadzi per se
do stwierdzenia, iż obecne odwołanie opiera się na tych samych okolicznościach
faktycznych. Nie znajduje również uzasadnienia stwierdzenie, iż Izba swoim wyrokiem
przesądziła o braku podstaw do odrzucenia oferty Konsorcjum ELKOL po przeprowadzeniu
uzupełniającej procedury wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Zamawiający wywodził z braku
uwzględnienia przez Izbę żądania odrzucenia oferty ELKOL, iż intencją Izby nie było
odrzucenie oferty Konsorcjum ELKOL tylko dopytanie w zakresie wskazanej wyceny, a w tej
sytuacji odwołanie dotyczyć ma czynności, którą Zamawiający wykonał zgodnie z treścią
wyroku Izby. Wniosek ten nie ma podstaw, gdyż przyjmując taką optykę należałoby
stwierdzić, iż Izba nakazała Zamawiającemu dokonanie wyboru oferty Konsorcjum ELKOL.
Takiego rozstrzygnięcia nie zawiera orzeczenie w sprawie KIO 3166/23, a przedmiotem
obecnie rozpoznawanego odwołania jest powtórzona czynności oceny i wyboru oferty
Konsorcjum ELKOL. Z uwagi na nowe czynności podjęte w postępowaniu po wyroku Izby,
nie ma podstaw do odmowy wykonawcy
prawa do skorzystania z drogi odwoławczej w
ramach środka ochrony prawnej wniesionego na nową czynność wyboru oferty
najkorzystniejszej, która nie była objęta wcześniejszym odwołaniem. Odrębną od formalnej
oceny dopuszczalności odwołania jest ocena zasadności zarzutów, w tym ustalenie w jakim
zakresie okoliczności, do których Izba odniosła się w wyroku z 13.12.2023 r. mogły ponownie
prowadzić do sformułowania zarzutu zaniechania odrzucenia oferty Konsorcjum ELKOL.
W świetle powyższego odwołanie podlegało rozpoznaniu.
Izba zważyła.
Odwołanie podlega oddaleniu.
Na wstępie należy podkreślić, iż ponowna ocena oferty Konsorcjum ELKOL związana była
ze złożonymi w trybie dotyczącym rażąco niskiej ceny wyjaśnieniami, ograniczonymi treścią
wezwania z 14.12.2023 r. do
wyjaśnienia, czy oferowana cena uwzględnienia w wyliczeniu
ceny mechanizm polecenia zmiany określony w § 6a Umowy Wykonawczej, powiększający
wartość całkowitą oferty na zadania podstawowe o 10% zadań B(r), C, D(r), w tym
zwłaszcza, czy Wykonawca będzie w stanie zrealizować podstawową część zamówienia i
pokryć wszystkie niezbędne dla tej realizacji koszty, za kwotę przypisaną zadaniom
podstawowym w formularzu RCO, tj. kwotę bez dodatkowych 10% przewidzianych za
realizację prac zamiennych.
Mając na uwadze fakt, iż ocena wyjaśnień składanych na wcześniejszym etapie czynności
oceny ofert została poddana weryfikacji w trybie odwołania na czynność zaniechania
odrzucenia oferty Konsorcjum ELKOL, skład orzekający był zobowiązany oceniając obecne
odwołanie, uwzględnić stanowisko Izby dotyczące okoliczności wcześniej podnoszonych
wobec treści Wyjaśnień I. Ponieważ w dużej części zostały one ponownie przywołane w
obecnym odwołaniu, skład orzekający uznał, iż dowody mające odniesienie do wyceny
branży SRK, jak również ilości personelu, nie miały znaczenia z punktu widzenia podstawy
faktycznej zarzutu
odnoszącego się do uzupełniających wyjaśnień RNC. Odwołanie
zasadniczo sprowadza się do wykazania, iż przedstawiony w wyjaśnieniach z 20.12.2023 r.
mechanizm uwzględnienia w cenie kosztów realizacji prac zamiennych nie pozwalał na
ustalenie w jakich pozycjach i
w jakiej proporcji koszty te zostały zwiększone, co faktycznie
czyniło niemożliwym podjęcie Odwołującemu polemiki. Odwołujący wskazywał przy tym, iż
mechanizm uwzględnienia tych kosztów przyjęty w jego kalkulacji jak i wykonawcy DOHWA
polegał na zwiększeniu całkowitej ceny o wartość 10%, którą narzucił Zamawiający w tym
postępowaniu w sposób sztywny, nie budził wątpliwości, jako wydzielony z ceny za
podstawowy przedmiot zamówienia. Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 13.12.2023 r.
uznała taki sposób wliczenia kosztów w cenie oferty za prawidłowy. Miało to stanowić
właściwy sposób uwzględnienia w cenie oferty kosztów prac, co do których nie można
obecnie
określić ich zakresu i wartości. Nie było przy tym sporne, iż przewidziane Polecenie
Zmiany odnosi się do przedmiotu, który nie musi wystąpić, co do którego nie ma na etapie
składania oferty wykonawczej żadnych ram pozwalających na ustalenie zakresu
rzeczowego. Zamawiający „na sztywno”, przewidział do wliczenia w cenie za przedmiot
podstawowy 10% w
ramach wynagrodzenia maksymalnego oferty, ujętego kwotą łączną w
pozycji RCO w podsumowaniu i stanowiącą cenę oferty przeniesioną do formularza
ofertowego. Na podstawie wyjaśnień ustalono, iż w ofercie Konsorcjum ELKOL koszt ten
stanowił odpowiednio kwotę 5.617.977 zł netto, co stanowi 6.910.111,71 zł brutto.
Mając na uwadze tak postawiony akcent uzasadnienia zarzutów należy na wstępie wskazać,
iż w swz, jak również w wezwaniu do wyjaśnień z grudnia 2023 r. r. Zamawiający nie określił
sposobu wliczenia mechanizmu Polecenia Zmiany, co ograniczone zostało w dokumentacji
postępowania wyłącznie do określenia poziomu wliczanych do ceny oferty kosztów – 10 %
ceny całkowitej oferty oraz zadań, których może ono dotyczyć. Wskazuje na to treść ofert
wraz z rozbiciem cenowym, w którym nie było odrębnej pozycji wydzielonej w ramach zadań
lub w podsumowaniu ceny oferty. Dopiero na etapie składanych wyjaśnień co do założeń
kalkulacyjnych, Konsorcjum ELKOL wskazało na sposób uwzględnienia tego mechanizmu w
cenie ofertowej. Również Odwołujący dopiero w materiale uzupełniającym do oferty
prezentował rozbicie ceny z uwzględnieniem kwoty powiększającej wartość całkowitą oferty
o 10 % (16.146.897,42 zł), uwzględnioną w wartości maksymalnej oferty. Wyliczona w ten
sposób przez Odwołującego kwota odniesiona została do wartości zadań: B(R), C, D(R) prac
zleconych w ramach mechanizmu poleceni zmiany. Na tej podstawie skład orzekający
przyjął, iż założenie, na jakim Odwołujący opierał tezę o niedopuszczalnym prezentowaniu
tych kosztów w pozycjach zamówienia podstawowego, nie miało uzasadnienia w ustalony
zasadach postępowania, jak również w treści wezwania z grudnia 2023 r.
W ocenie składu orzekającego nawiązanie do wcześniejszych wyjaśnień Konsorcjum ELKOL
w sposób przedstawiony w odwołaniu, nie mogło uzasadniać tezy o niedostatecznej treści
wyjaśnień ocenianych przez Odwołującego całościowo jako gołosłowne i niepoparte
dowodami, a w konsekwencji prowadzące do odrzucenia oferty jako zawierającej rażąco
niską cenę. To nie ocena wcześniejszych wyjaśnień RNC mogła obecnie prowadzić do
odrzucenia oferty, gdyż w tym zakresie wiążące pozostaje rozstrzygnięcie Izby w wyroku w
sprawie KIO 3166/23, w którym Izba nie uwzględniła żądania odrzucenia oferty Konsorcjum
ELKOL. Wyłącznie okoliczności wskazane w wezwaniu przez Zamawiającego, które zostały
nakazane sentencją tego orzeczenia, wyznaczały zakres ponownej oceny, która ostatecznie
doprowadziła do wyboru oferty Konsorcjum ELKOL. Odwołujący wniesionym odwołaniem nie
mógł skutecznie rozszerzyć podstawy faktycznej zarzutu na okoliczności, co do których Izba
wypowiedziała się w wyroku, a które nie miały odniesienia do mechanizmu wyceny
Polecenia Zmiany
lub nie zostało to w sposób dostateczny wykazane.
Dokonując takiego rozstrzygnięcia nie można tracić z pola widzenia, iż Zamawiający
oczekiwał od wykonawcy wyłącznie wskazania, czy oferowana cena uwzględnienia w
wyliczeniu ceny mechanizm polecenia zmiany określony w § 6a Umowy Wykonawczej,
powiększający wartość całkowitą oferty na zadania podstawowe o 10% zadań B(r), C, D(r),
w tym zwłaszcza, czy Wykonawca będzie w stanie zrealizować podstawową część
zamówienia i pokryć wszystkie niezbędne dla tej realizacji koszty, za kwotę przypisaną
zadaniom podstawowym w formularzu RCO, tj. kwotę bez dodatkowych 10% przewidzianych
za realizację prac zamiennych.
W oparciu o tak określony zakres wyjaśnień należało zweryfikować cenę oferty, a zatem
ocenić, czy wyjaśnienia przedstawione w piśmie z 20.12.2023 r. pozwalały na pozytywną
weryfikację kalkulacji ceny ofertowej. Odwołanie w zakresie związanym z wcześniejszymi
wyjaśnieniami powiela wyłącznie argumentację prezentowaną w pierwszym odwołaniu, co do
której Izba wyrokiem uznała, iż nie uzasadniało to odrzucenia oferty, jako zawierającej
rażąco niską cenę. Tym samym należało odnieść się do okoliczności podniesionych w
wyjaśnieniach z 20.12.2023 r., jako mogących nadawać odmienną ocenę wcześniejszym
wyjaśnieniom. W tym zakresie Odwołujący nie przedstawił żadnego przekonującego
wniosku, który pozwalałby na podważenie oceny prezentowanej w pierwszym wyroku, w
szczególności nie odniósł się do zasadniczej okoliczności, która miała znaczenie z punktu
widzenia mechanizmu Polecenia Z
miany, który został w wyjaśnieniach Konsorcjum ELKOL
powiązany z pozycjami generującymi koszty osobowe, tj. pracy projektantów i innych
specjalistów. Powielane argumenty co do kadry, udziału podwykonawców, dowodów
załączonych do pierwszych wyjaśnień, nie mogły przesądzać o wadliwości oceny wyjaśnień
w kontekście możliwości realizacji zadań podstawowych za kwotę pomniejszoną o wartość
10% przewidzianych na realizację prac zamiennych. Jak wskazał bowiem Odwołujący nie
jest możliwe na obecnym etapie postępowania przedstawienie konkretnych wyliczeń, w
sytuacji gdy zakres zmian nie jest w żaden sposób zakreślony w dokumentacji
postępowania. Faktycznie ocena wyjaśnień w tym zakresie sprowadzona mogła być
wyłącznie do ustalenia, czy zamówienie podstawowe może być zrealizowane za cenę oferty
pomniejszoną o kwotę 6.910.111,17 zł. Tymczasem odwołanie w zasadzie zmierzało do
podważenia sposobu uwzględnienia kosztów mechanizmu Polecenia Zmiany w
wyjaśnieniach, a nie wykazania, iż cena oferty uniemożliwia wykonanie zamówienia
podstawowego. Niezależnie od przyczyn takiego sformułowania zarzutu i jego uzasadnienia,
skład orzekający nie miał faktycznie podstaw do uwzględnienia żądania nakazania
odrzucenia oferty Konsorcjum ELKOL wyłącznie na tej podstawie, iż Odwołujący przyjął inną
metodologię uwzględnienia mechanizmu polecenia zmiany. Nie było bowiem żadnych
wątpliwości, iż koszty tego mechanizmu zostały uwzględnione w cenie oferty Konsorcjum
ELKOL w wysokości narzuconej z góry wykonawcom, co również przyznawał sam
Odwołujący.
Wskazane przez Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie okoliczności decydujące
faktycznie o różnicy zaoferowanych cen prowadzą do wniosku, iż to nie sam mechanizm
Polecenia Z
miany uwzględniony w kosztach ofert decydował o różnicach w cenie ofert.
Odwołujący nie odniósł się w żaden sposób do istotnej z punktu widzenia oceny wyjaśnień
okoliczności, iż to ilość personelu założono w poszczególnych ofertach miała faktyczne
przełożenie na cenę przedmiotu podstawowego. Tym samym, nie mogło stanowić podstawy
d
la uwzględnienia żądania odrzucenia oferty ustalenie, czy Konsorcjum ELKOL mogło
przyjąć odmienny sposób uwzględnienia kosztów mechanizmu, do czego odniosło się w
wyjaśnieniach z 20.12.2023 r. Bez znaczenia dla oceny czy oferta zawiera cenę rażąco niską
byłby wyliczenia szczegółowe, jakich oczekiwał Odwołujący, gdyż prezentowałyby wyłącznie
dane hipotetyczne, co do których nie ma żadnych odniesień w dokumentacji pozwalających
na ich weryfikację. Również podana przez Odwołującego w materiale dotyczącym kalkulacji
kosztów jego oferty kwota, mająca stanowić 10 wartości zadań nie jest możliwa do
zweryfikowania
inaczej, niż przez ustalenie prawidłowości działania matematycznego.
Nadal istotnym dla ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę byłoby odniesienie się do
kosztów zamówienia podstawowego, co Odwołujący już prezentował w pierwszym odwołaniu
i zostało to przez Izbę oddalone. Powielenie tych samych wniosków jakie prezentowane były
w pierwszym odwołaniu nie prowadziło do nadania odmiennego znaczenia wyjaśnieniom w
zakresie rażąco niskiej ceny. W szczególności, nie było uzasadnione wywodzenie z
Wyjaśnień I twierdzeń w zakresie odnoszącym się do mechanizmu Polecenia Zmiany,
którego dotyczyły wyłącznie wyjaśnienia z grudnia 2023 r.
W wyjaśnieniach z 20.12.2023 r. Konsorcjum ELKOL odniosło się do udzielonych wcześniej
wyjaśnień wskazując, iż przyjęte zostało, że polecenia zmian dotyczyć będą (w razie
uruchomienia tej procedury) prac rodzajowo odpowiadających pozycjom opisanym w
zadaniach B(R), C oraz D(R)
– co również przyjął sam Odwołujący. Wynika to z tego, że
mechanizm polecenia zmian będzie zwiększać wartość tych zadań. Uzasadnionym zatem
było przyjęcie metodyki wyceny i ustalenia kosztów dla realizacji prac zamiennych wynikłych
z
polecenia zmian w taki sam sposób jak dla prac podstawowych. Tym bardziej, że będą to
prace wykonywane przez tę samą kadrę, która wykonuje zadania z zakresu podstawowego
oraz zasadniczo w tym samym czasie. Natomiast w przypadku nieuruchomienia procedury
polecenia zmian zmniejszeniu ulegnie zakres i ilość prac przyjęta do obliczeń w
Wyjaśnieniach nr 1, a w konsekwencji odpowiedniemu zmniejszeniu ulegną koszty tych
zadań. Nie można również pominąć braku odniesienia się przez Odwołującego do podziału
zamówienia podstawowego na zadania obmiarowe i ryczałtowe, co istotnie wpływać mogło
na ocenę kosztów, w tym wpływ wliczonego w cenie zadań mechanizmu Polecenia Zmiany.
Odwołujący prezentując własne założenia kalkulacyjne również ograniczył się do wskazania
poziomu kosztów wyliczonego jako 10% z zadań podstawowych, co nie prezentowało
żadnych analiz i założeń związanych z zaangażowaniem pracowników. Ponadto, dla oceny
wyjaśnień jako niedostatecznych – którą to tezę postawił Odwołujący, należałoby odnieść się
również do zasad ustalania wynagrodzenia za objęte tym mechanizmem. Zgodnie z ust. 5 W
przypadku, gdy Polecenie Zmiany lub Propozycja Zmiany skutkować będzie dodatkowym
wynagrodzeniem Wykonawcy, obliczenie wysokości tego wynagrodzenia nastąpi z
uwzględnieniem stawek wskazanych w Ofercie Wykonawczej, RCO lub w dokumencie o
którym mowa w §20 ust. 8 pkt. 2 lit. b (z uwzględnieniem waloryzacji) lub stawek rynkowych,
przyjętej metodyki pracy Wykonawcy oraz zaangażowania Personelu Wykonawczego.
Każda ze Stron – po spełnieniu w odniesieniu do zakresu Umowy objętego Poleceniem
Zmiany lub Propozycją Zmiany przesłanek waloryzacji opisanych w Umowie – może wnieść
o uwzględnienie w Protokole Zmiany wysokości wynagrodzenia po waloryzacji (w takim
przypadku nie będzie wymagane zawarcie dodatkowego – określonego w §20 ust. 8 pkt 4)
Umowy -
aneksu wprowadzającego waloryzację w tym zakresie).
Podsumowując, Odwołujący nie wykazał istnienia podstawy do uznania, iż taki sposób
wliczenia kosztów w cenie oferty prowadzić mógł do stwierdzenia, iż nie jest możliwe
wykonanie zamówienia podstawowego. Takim uzasadnieniem nie mogło być samo
podważanie prawidłowości wliczenia w cenie oferty mechanizmu Polecenia Zmiany, co do
którego nie było w dokumentacji postępowania, jak i treści wezwania żadnych wytycznych
Zamawiającego.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 575 Ustawy
Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 2 i § 8 ust. 2 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437). Izba zaliczyła do kosztów postępowania
wpis w wysokości 15.000 zł i obciążyła nimi Odwołującego. Izba nie uwzględniła wniosku
Zamawiającego o zasądzenie kosztów poniesionych w związku z wynagrodzeniem
pełnomocnika z uwagi na brak rachunku, na podstawie którego możliwe było zasądzenie
tych kosztów, który strona powinna złożyć do czasu zamknięcia rozprawy.
W świetle powyższego orzeczono jak w sentencji.
Przewodnicząca: ……………………….
…………………………
…………….……………