Agata Hryc-Ląd

Stosownie do art. 112 ustawy Zamawiający określa warunki udziału w postępowaniu  w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia. Zamawiający może wymagać od wykonawcy wykazania warunków udział w postępowaniu, aby dokonać oceny jego zdolności do należytego wykonania zamówienia. Powinny być wyrażone jako minimalne poziomy zdolności i określone w danym postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia. Wymaga się także, aby były sformułowane w sposób przejrzysty. Wszelkie wątpliwości interpretacyjne powinny być rozstrzygane na korzyść wykonawcy. Sprawdź jakie wskazówki w tym zakresie zawarła Krajowa Izba Odwoławcza w swoim stanowisku.  Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 16 listopada 2023 sygn. akt. KIO 3216/23

Błąd w obliczeniu ceny lub kosztu wystąpi wówczas, gdy doszło do błędu co do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego. Dotyczy to np. sytuacji, w której kalkulacja ceny oferty nie obejmuje całego przedmiotu zamówienia. Ponadto błędy w obliczeniu ceny nie nadają się do poprawienia i mają charakter nieusuwalny. Błąd w obliczeniu ceny oferty, do którego ma zastosowanie art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp, nie jest błędem rachunkowym, lecz błędem polegającym na wadliwym doborze przez wykonawcę poszczególnych elementów mających wpływ na właściwe obliczenie ceny. Zatem z błędem w obliczeniu ceny skutkującym odrzuceniem oferty zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp mamy do czynienia wyłącznie wówczas, gdy nie można go zakwalifikować jako innej omyłki, możliwej do skorygowania  zgodnie z art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 31 października 2023 r., sygn. akt KIO 3060/23).

Procedura udzielenia zamówienia publicznego może ulec znacznym wydłużeniom w stosunku do planowanego czasu. Często też wnioski zakupowe są składane z opóźnieniem. Niejednokrotnie generuje to konieczność zapewnienia świadczenia danych usług do czasu wyboru nowego wykonawcy i zawarcia kontraktu. Jedną z takich spraw badała Krajowa Izba Odwoławcza. Zamawiający udzielił zamówienia z wolnej ręki, aby zapewnić ciągłość świadczeń. Sprawdź, czy podstawa, na którą się powoływał, okazała się uzasadniona.  Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 2 października 2023 r., sygn. akt KIO 2700/23

Sąd Okręgowy w Katowicach w wyroku z 30 stycznia 2007 r. (sygn. akt XIX Ga 3/07), wskazał, że „o cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna, oderwana całkowicie od realiów rynkowych. Przykładem może być oferowanie towarów poniżej kosztów zakupu lub wytworzenia albo oferowanie usług za symboliczna kwotę” – wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 19 września 2023 r. (sygn. akt KIO 2612/23).

Czy na gruncie aktualnych przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych dopuszczalne jest samodzielne przedłużenie przez wykonawcę terminu związania ofertą? Czy w takiej sytuacji oświadczenie wykonawcy może zostać przyjęte przez podmiot zamawiający i będzie skuteczne? Spory na tle interpretacji tego prawa rozpoznawała Krajowa Izba Odwoławcza – raz w ramach wniesionego odwołania od czynności zamawiającego, raz w ramach zastrzeżeń zgłoszonych przez zamawiającego od wyniku kontroli uprzedniej prowadzonej przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Sprawdź, jaki podgląd wyraził skład orzekający. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 30 stycznia 2023 r., sygn. akt KIO 164/23 Uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z 26 kwietnia 2022 r., sygn. akt KIO/KU 15/22

Krajowa Izba Odwoławcza nie ustala prawidłowości stawki VAT w taki sposób, jak czynią to organy podatkowe. Organy te są wyłącznie właściwe do wydawania wiążących informacji w zakresie stawki podatku od towarów i usług. Z kolei rolą Krajowej Izby Odwoławczej jest jedynie ocena prawidłowości przyjętej w ofercie stawki podatku w postępowaniu o udzielenie zamówienia, w którym wniesiono odwołanie. Izba ocenia, czy wskazana w ofercie stawka VAT jest właściwa, mając na uwadze opisany przedmiot zamówienia, zakres czynności, które są wyceniane przez wykonawcę, a także w oparciu o dowody przedłożone przez strony postępowania (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 21 sierpnia 2023 r., sygn. akt  KIO 2241/23, KIO 2264/23).

Sąd Zamówień Publicznych rozpoznawał skargę wniesioną od wyroku Krajowej Izby Odwoławczej, wydanego w kwestii zastrzeżenia informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa. Skład orzekający ocenił stanowisko zajęte przez Izbę i doszedł do wniosku, że KIO pominęła istotne elementy dokumentacji oraz niewłaściwie oceniła przedstawiony materiał dowodowy. Ostatecznie Sąd zmienił zaskarżone orzeczenie, przyznając rację wykonawcy zastrzegającemu dokumenty. Sprawdź, jaką argumentację zastosowano. Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 6 kwietnia 2023 r., sygn. akt XXIII Zs 19/23

Dopuszczone przez zamawiającego wezwanie do uzupełnienia przedmiotowych środków dowodowych może być zastosowane jednokrotnie. Nadto regulacja ta nie może być zastosowana, gdy przedłożone przedmiotowe środki dowodowe wprost potwierdzają, że oferta jest niezgodna z treścią dokumentów zamówienia lub sama treść przedmiotowego środka dowodowego wprost nie potwierdza zgodności przedmiotu oferty z treścią dokumentów zamówienia. Zasada przejrzystości postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zakazuje także prowadzenia negocjacji treści złożonej oferty, które w nieuprawniony sposób prowadzą do jej zmiany. Jednej z takich spraw przyglądała się Krajowa Izba Odwoławcza, rozpatrując zastrzeżenia zamawiającego zgłoszone do wyniku kontroli doraźnej prowadzonej przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z 26 sierpnia 2022 r., sygn. akt KIO/KD 24/22

Nie ma konkretnego katalogu okoliczności, którymi powinien kierować się zamawiający,  podejmując decyzję o wezwaniu wykonawców do wyjaśnień wyliczenia ceny na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp. Zamawiający może brać pod uwagę także posiadaną z urzędu wiedzę w zakresie możliwości realizacji zamówienia przez poszczególnych wykonawców czy też stawek oferowanych za analogiczne usługi w ujęciu historycznym z uwzględnieniem czynników rynku lokalnego (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 września 2023 r., sygn. akt KIO 2521/23).

Problematyka oświadczeń składanych przez zamawiających jest bardzo szeroka. Ustawodawca przewiduje oświadczenia w stosunku do istnienia lub braku skazania oraz występowania lub nie konfliktu interesów. Dowiedz się na co zwrócić szczególną uwagę oraz jakie konsekwencje mogą pojawić się w obliczu niedochowania obowiązków.