Agata Hryc-Ląd

Osoby, które biorą udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego po stronie instytucji zamawiającej mają obowiązek w odpowiednim terminie i formie, w każdej konkretnej procedurze udzielenia zamówienia złożyć oświadczenie o braku konfliktu interesów oraz o swojej niekaralności w odniesieniu do określonych ustawowo przestępstw. W artykule omawiamy, kiedy dokładnie złożyć dokument, jak go sporządzić i z jaką częstotliwością przygotowywać.

W odwołaniu nie wskazano okoliczności faktycznych wskazujących na to, że wykonawca dopuścił się czynu nieuczciwej konkurencji określonego w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Stosownie do brzmienia tej regulacji:  „czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców” (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 13 lipca 2023 r., sygn. akt KIO 1855/23).

Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Nie oznacza to jednak, że zamawiający nie może określić w opisie swoich konkretnych i obiektywnych potrzeb (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 30 czerwca 2023 r., sygn. akt KIO 1719/23).

Z art. 128 ust. 4 ustawy Pzp wynika, że zamawiający może skorzystać z uprawnienia wynikającego z tego przepisu, gdy treść złożonego przez wykonawcę dokumentu wymienionego (bądź dokumentów wymienionych) w tym przepisie jest niejasna. Nie może ulegać wątpliwości, że przepis ten ma służyć wyłącznie wyjaśnieniu treści wymienionych w nim dokumentów złożonych przez wykonawcę. Nie może zaś prowadzić do uzupełniania dokumentów, które wykonawca złożył w postępowaniu, o dokument bądź dokumenty, których wykonawca nie złożył na wezwanie na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 6 lipca 2023 r., sygn. akt KIO 1770/23).

Zmiana wykładni warunku na etapie badania i oceny ofert jest niedopuszczalna i narusza zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 10 lipca 2023 r., sygn. akt KIO 1817/23).

Przepisy ustawy Pzp nie ustalają jednego uniwersalnego wzorca co do treści składanych wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. W konsekwencji ocena musi następować w kontekście wezwania i możliwej jego obiektywnej wykładni z uwzględnieniem danych okoliczności. W rozpoznawanym postępowaniu nie można było przyjąć, że z treści wezwania wynikał obowiązek odniesienia się do wszystkich pozycji kosztorysu ofertowego, ponieważ nie wynikało to wprost z treści tego wezwania. Tym samym brak odniesienia się do wszystkich pozycji nie mógł powodować odrzucenia oferty. Ponadto wskazane w wezwaniu zamawiającego pozycje – głównie związane z pracami brukarskimi jak, wskazywał wykonawca, były kluczowe dla całkowitej ceny jego oferty, podobnie jak do całkowitej wartości kosztorysu inwestorskiego. Tym samym brak jest podstaw do przyjęcia interpretacji treści wezwania, jaką przedstawił odwołujący się wykonawca, opierając się na treści wezwania, jaka została do niego skierowana (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 22 maja 2023 r., sygn. akt KIO 1166/23).

Obowiązkiem zamawiającego jest określenie waloryzacyjnych postanowień umownych w sprawie zamówienia publicznego, tak aby: cel zamówienia publicznego, tj. zaspokojenie określonych potrzeb publicznych został osiągnięty, a jednocześnie ustalone zasady nie naruszały istotnych interesów drugiej strony umowy. – wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 29 czerwca 2023 r. (sygn. akt KIO 1735/23).

Problematyka oświadczeń składanych przez osoby występujące w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego po stronie instytucji zamawiającej jest szeroka. Ustawodawca przewiduje oświadczenia w stosunku do istnienia lub braku skazania oraz występowania lub nie konfliktu interesów. Na tle tych dwóch zagadnień zrodziły się problemy praktyczne, których rozwiązanie staramy się przybliżyć w poniższym opracowaniu. Sprawdź, na co zwrócić szczególną uwagę oraz jakie konsekwencje mogą pojawić się w obliczu niedochowania obowiązków. W drugiej części opracowania omawiamy aktualną opinię prawną UZP w tym zakresie.

Zgodnie z art. 16 pkt 3 ustawy Pzp zamawiający ma obowiązek przeprowadzić postępowanie z poszanowaniem zasady proporcjonalności. Przez pryzmat tej zasady należy oceniać każdą czynność podejmowaną przez instytucję zamawiającą. Odrzucenie oferty w sytuacji, gdy z jej treści nie można w sposób niewątpliwy przesądzić niezgodności jej treści z warunkami zamówienia, wyłącznie z powodu niedochowania wymogu podania w treści przedmiotowego środka dowodowego informacji co do jednego z wymaganych parametrów, stanowi przejaw skrajnego formalizmu. Przed tym chroni zasada proporcjonalności jako jedna z nadrzędnych w stosunku do dalszych szczegółowych uregulowań ustawy Pzp (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 13 czerwca 2023 r., sygn. akt KIO 1515/23).

Izba podkreśliła, że odwołujący w odwołaniu wskazał na naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, przywołując postanowienia SWZ dotyczące warunków udziału w postępowaniu. Natomiast o niezgodności treści oferty z treścią SWZ można mówić, gdy treść złożonej oferty w warstwie merytorycznej nie odpowiada postanowieniom SWZ. Takich zarzutów wobec oferty wybranego wykonawcy nie sformułowano (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 14 czerwca 2023 r., sygn. akt KIO 1552/23).