Justyna Rek-Pawłowska

Waloryzacja powinna być dokonywana w sposób, który nie zachwieje równowagi ekonomicznej stron. Żadna ze stron nie powinna przejmować na siebie w pełni ryzyka związanego ze wzrostem cen (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 24 sierpnia 2022 r., sygn. akt KIO 2063/22).

Zamawiający nie muszą stosować reguł Prawa zamówień publicznych do postępowań, których przedmiotem są usługi badawcze lub rozwojowe (za wyjątkiem kilku konkretnych kodów CPV). Muszą przy tym spełnić dwa ważne warunki, o których mowa poniżej. Z przedmiotowych zwolnień korzystają często uczelnie wyższe, które prowadzą badania z użyciem różnego rodzaju substancji (odczynników). Dość często pojawiają się u nich wątpliwości, które z nich łączyć i zamawiać w jednej procedurze i jak dzielić je na grupy. Aby je rozwiać, UZP wraz z grupą roboczą złożoną z przedstawicieli kilkunastu uczelni przygotowali tabelaryczne zestawienie poszczególnych odczynników, które można potraktować jako grupy.

Od 3 listopada br. samorządy mogą nabywać dostawy paliwa stałego z przeznaczeniem dla gospodarstw domowych poza przepisami ustawy Pzp. Po dokonaniu takiego zakupu muszą ogłosić go w Biuletynie Zamówień Publicznych. Urząd Zamówień Publicznych wydał instrukcję krok po kroku, jak wypełnić i opublikować ogłoszenie. Poniżej krótkie streszczenie instrukcji.  

Dnia 4 listopada br. weszły w życie przepisy ustawy z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku (Dz.U. poz. 2243). Reguluje ona m.in. maksymalną cenę sprzedaży energii elektrycznej stosowaną w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi w okresie od 1 grudnia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. Zamawiający zastanawiają się, co z umowami na energię elektryczną, które zostały już zawarte i przykładowo zawierają wyższe ceny, niż przewidziane ustawą. Urząd Zamówień Publicznych wydał w tym zakresie opinię, w której omawia reguły ewentualnej zmiany umowy o zamówienie publiczne z uwagi na nowe przepisy prawa.

Od 3 listopada br. gminy mogą kupować węgiel od importerów za 1.500 zł za tonę, a następnie sprzedawać go swoim mieszkańcom po nie więcej niż 2.000 zł za tonę. Zamówienia na zakup węgla samorządy mogą organizować poza procedurami Prawa zamówień publicznych. W Dzienniku Ustaw 2 listopada 2022 r. ogłoszono ustawę z 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych (Dz.U. poz. 2236). Przepisy weszły w życie 3 listopada br.

Pytanie: Zamawiający jest w trakcie przygotowania postępowania w trybie podstawowym bez negocjacji na dostawy sukcesywne artykułów spożywczych na potrzeby przygotowania posiłków dla pensjonariuszy domu pomocy społecznej (podział na zadania np.: mięso, nabiał, ryby, jajka, owoce i warzywa, pieczywo i pozostałe art. spożywcze). Postępowanie zostanie ogłoszone pod koniec listopada tego roku. Umowa będzie obowiązywać od 2 stycznia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. Czy zamawiający w takim przypadku zobowiązany jest do stosowania zmienionego brzmienia art. 439 ust. 1 ustawy Pzp: „umowa, której przedmiotem są roboty budowlane, dostawy lub usługi, zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, zawiera postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia”? Czy w związku z tym umowa musi zawierać zapisy waloryzacyjne?

Pytanie: Czy waloryzacja w umowach z terminem powyżej 6 miesięcy wprowadzona od 10 listopada br. ustawą z 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. poz. 2185), dotyczy również postępowań poniżej 130.000 zł, jeżeli umowy zawierane są na okres przekraczający 6 miesięcy?

Sam fakt naliczenia kary umownej nie jest podstawą automatycznego wykluczenia wykonawcy z postępowania zgodnie z art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp. Do wykluczenia muszą zaistnieć wszystkie przesłanki wskazane w tym przepisie. Tylko jeśli zostały spełnione, należy uwzględnić tę informację w JEDZ. Takie wnioski płyną z opinii prezesa UZP pt. „Kara umowna w kontekście przesłanki wykluczenia wykonawcy z powodu nieprawidłowości w realizacji wcześniejszych umów a sposób wypełnienia JEDZ”.

W świetle art. 97 ust. 5 w zw. z art. 98 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp należy przyjąć, że brak jest podstawy prawnej, która nakazywałaby wykonawcy utrzymywać wadium w okresie przypadającym po upływie terminu związania ofertą. Zamawiający nie może zatem wymagać, aby czas ważności wadium był dłuższy niż termin związania wykonawcy złożoną w postępowaniu ofertą. Żaden przepis ustawy Pzp nie przewiduje możliwości ustanawiania dodatkowego terminu na zgłoszenie przez zamawiającego roszczeń gwarantowi po upływie terminu związania ofertą. Takie wnioski płyną z najnowszej opinii prezesa Urzędu Zamówień Publicznych pt. „Gwarancja wadialna w kontekście terminu związania ofertą i żądania zapłaty w terminie jej obowiązywania”.

Dnia 10 listopada br. wejdą w życie zmiany w ustawie Pzp dotyczące m.in. klauzul waloryzacyjnych w umowach w sprawie zamówień publicznych. Zacznie także obowiązywać przepis epizodyczny wyłączający stosowanie Pzp przy nabywaniu dostaw różnego rodzaju opału.