Według stanu ustawy Pzp sprzed nowelizacji wykonawca, który nie wyraził zgody na przedłużenie terminu związania ofertą, podlegał wykluczeniu z postępowania o udzielenie zamówienia. Po nowelizacji oferta wykonawcy, który nie wyraził zgody na przedłużenie terminu związania ofertą podlega odrzuceniu. Zmiany kwalifikacji czynności eliminacyjnej z podmiotowej na przedmiotową nie towarzyszyło zatem rozwiązanie dylematu dotyczącego konsekwencji braku przedłużenia terminu związania ofertą z inicjatywy własnej wykonawcy oraz bytu prawnego takiej oferty. Jednak nowa ustawa Prawo zamówień publicznych w art. 252 ust. 2 dopuszcza możliwość wyboru oferty i udzielenia zamówienia wykonawcy, który nie jest już związany złożoną przez siebie ofertą, co de lege lata jest jedynie wyinterpretowane z przepisów ustawy przez część orzecznictwa. Wobec powyższego Izba uznała, że zamawiający niezasadnie odrzucił ofertę odwołującego, który samodzielnie nie przedłużył terminu związania nią. W konsekwencji doprowadziło to do niezgodnego z ustawą wyboru najkorzystniejszej oferty. Zarzuty naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 7a oraz art. 91 ust. 1 ustawy Pzp z 29 stycznia 2004 r. potwierdziły się (wyrok KIO z 6 listopada 2020 r. sygn. akt KIO 2593/20).
Izba z jednej strony uznała, że stan związania ofertą oraz wybór najkorzystniejszej oferty w terminie w którym wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia jest nią związany, ma znaczenie prawne, tak z punktu widzenia przepisów Kodeksu cywilnego, jak i dla zachowania zasad udzielania zamówień publicznych, w szczególności równego traktowania wykonawców.
Z drugiej jednak wskazała, że przepisy ustawy nie są spójne. Z instytucją przedłużenia terminu związania ofertą nie współbrzmi bowiem art. 89 ust. 1 pkt 7a ustawy Pzp (aktualnie art. 226 ust. 1 pkt 12 i 13 nowej ustawy Pzp). Przepis wskazuje, że znajduje zastosowania wyłącznie w sytuacji, gdy wezwany przez zamawiającego wykonawca nie wyrazi zgodny na przedłużenie terminu związania ofertą. Przesłanki odrzucenia oferty, jako eliminacyjne, podlegają wykładni ścisłej i nie mogą być rozszerzane na sytuacje nieobjęte zakresem przedmiotowym normy.
Na możliwość eliminowania z postępowania wykonawców wyłącznie na podstawie wymagań ustawowych lub zawartych w dokumentacji przetargowej zwrócił uwagę w związku z terminem związania ofertą TSUE w uzasadnieniu wyroku sprawie C-35/17 Saferoad Grawil i Saferoad Kabex. Pomimo zmiany stanu prawnego w stosunku do istniejącego w momencie zadania pytania prejudycjalnego stanowisko Trybunału zachowuje aktualność w odniesieniu do wykładni art. 89 ust. 1 pkt 7a ustawy Pzp.
Więcej o wyborze oferty po terminie związania dowiesz się tutaj:
Źródło: Informator UZP nr 4/2020
Opracowanie: