KIO 2028/17 WYROK dnia 10 października2017r. Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: Przewodniczący: Daniel Konicz Ernest Klauziński Marek Koleśnikow Protokolant: Edyta Paziewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu października 2017 r. w Warszawie odwołania

Stan prawny na dzień: 13.12.2017

Sygn. akt: KIO 2028/17 

WYROK 

z dnia 

10 października2017r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Daniel Konicz 

Ernest Klauziński 

Marek Koleśnikow 

Protokolant:            

Edyta Paziewska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu 

9  października  2017  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  28 września  2017  r.  przez 

Odwołującego  –  wykonawcę  P.P.U.H.P.  sp.  j.  B.P.  z  siedzibą  w W.,  w postępowaniu 

prowadzonym  przez  Zamawiającego  –  Skarb  Państwa  –  Generalną  Dyrekcję  Dróg 

Krajowych i Autostrad Oddział w Warszawie,  przy udziale wykonawcy S. S.A. z siedzibą  w 

O., 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, 

orzeka: 

oddala odwołanie, 

kosztami  postępowania  obciąża  Odwołującego  izalicza  w  poczet  kosztów  postępowania 

odwoławczego  kwotę  15.000,00 zł  (słownie: piętnaście  tysięcyzłotych  00/100)  uiszczoną 

przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. 

–  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.U.2017.1579  j.t.)  na  niniejszy  wyrok 

–  w  terminie  7  dni  od  dnia  jego 

doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do 

Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:   ………………………………………. 

Członkowie:   

………………………………………. 

………………………………………


Sygn. akt KIO 2028/17 

Uzasadnienie 

Skarb  Państwa  –  Generalna  Dyrekcja  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział 

w Warszawie  (dalej: 

„Zamawiający”)  prowadzi  w  trybie  przetargu nieograniczonego, 

na 

podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  29 stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych 

(Dz.U.20

15.2164  j.t.  ze  zm.),  zwanej  dalej  „Pzp”,  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  na  bieżące  kompleksowe  utrzymanie  sygnalizacji  świetlnych  na  drogach 

krajowych 

zarządzanych 

przez 

GDDKiA 

O/Warszawa, 

znak 

sprawy  

GDDKiA.O.WA.D-3.241.29.2017, zwane 

dalej: „Postępowaniem”. 

Wartość  zamówienia  przekracza  kwoty  określone  w  przepisach  wykonawczych 

wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym 

Unii Europejskiej 27 czerwca 2017 r. pod nr 2017/S 120-242849. 

19  września  2017  r.  Zamawiający  rozstrzygnął  Postępowanie  wybierając  ofertę 

wykonawcy S. 

S.A. z siedzibą w O. (dalej „Wykonawca S”). 

28 września 2017 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „Izba”) wniesione 

zostało  odwołanie  wykonawcy  –  P.P.U.H.P.  sp.  j.  B.P.  z  siedzibą  w Warszawie  (dalej 

„Odwołujący”), w którym zaskarżono: 

wybór  jako  najkorzystniejszej  oferty  Wykonawcy  S  z  ceną  ofertową 

zł brutto, pomimo że oferta zawierała rażąco niską cenę, 

2.  zaniechanie  odrzucenia  oferty 

Wykonawcy  S,  pomimo  że  zawiera  ona  rażąco 

niską cenę, 

objęcie  wyjaśnień  Wykonawcy  S  udzielonych  w  trybie  art.  90  ust.  1  Pzp 

poufnością,  pomimo  że  nie  zostały  spełnione  przestanki  z  art.  8  ust.  3  Pzp,  tj. 

wykonawca  ten  nie  zastrzegł  nie  później  niż  w  terminie  składania  ofert,  że  nie 

mogą  one  być  udostępniane  oraz  nie  wykazał,  jakoby  zastrzeżone  informacje 

stanowiły tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Zaskarżonym działaniom i zaniechaniom Odwołujący zarzucił naruszenie: 

1.  art.  89  ust.  1  pkt.  4  Pzp  przez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Wykonawcy  S, 

pomimo  że  oferta  ta  zawierała  rażąco  niską  cenę,  a  w  wyniku  powyższego 

naruszenie art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z 16 kwietnia 1993 

r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (Dz.U.2003.153.1503  j.t.  ze  zm.),  zwanej 


dalej „Znk”, przez uznanie za najkorzystniejszą ofertę Wykonawcy S, skalkulowaną 

poniżej kosztów wytworzenia usług, 

art. 8 ust. 3 i 4 Pzp przez nieuzasadnione ograniczenie Odwołującemu wglądu do 

wyjaśnień Wykonawcy  S,  pomimo że nie zostały  spełnione przesłanki  do  objęcia 

ich tajemnicą przedsiębiorstwa. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru oferty Wykonawcy S jako najkorzystniejszej, 

2.  dokonania 

ponownego  badania  i  oceny  ofert  z  uwzględnieniem  przesłanek 

określonych  w  art.  90  ust.  1-3  Pzp  oraz  odrzucenie  oferty  Wykonawcy  S 

zawierającą rażąco niską cenę, 

wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej z poprawnie złożonych. 

Odwołujący  wyjaśnił,  że  posiada  interes  w  uzyskaniu  zamówienia,  jest  bowiem 

uczestnikiem 

procedury 

przetargowej 

aktywnie  działającym  w  celu  uzyskania 

przedmiotowego zamówienia. W tym celu Odwołujący sporządził i złożył ofertę, prawidłową 

pod  względem  formalnym,  zgodną  z  treścią  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia 

(„SIWZ”) oraz zawierającą prawidłowo skalkulowaną i realną cenę wykonania, zawierającą w 

sobie  również  niezbędną  marżę  za  wykonanie  przedmiotu  zamówienia.  Z  uwagi  na 

pominięcie  przez  Zamawiającego  faktu,  że  złożona  przez  Wykonawcę  S  oferta  oparta 

została  na  inżynierii cenowej,  tzn.  zbudowana  została  na  cenach  rażąco  niskich, 

niemożliwych do uzyskania i skalkulowanych poniżej kosztów nabycia materiałów, zaś – przy 

równej  ocenie  kryteriów  „doświadczenie  kierownika  ds.  utrzymania  sygnalizacji  świetlnych” 

oraz  „czas  reakcji”  –  kryterium  ceny  zadecydowało  o  uznaniu  przez  Zamawiającego  oferty 

Wykonawcy S. 

Odwołujący  podkreślił  ponadto,  że  w  wyniku  naruszenia  przez  Zamawiającego 

wskazanych wyżej przepisów Pzp może ponieść bezpośrednią szkodę majątkową w postaci 

pozbawienia  go  możliwości  wykonania  przedmiotowego  zamówienia  i  uzyskania 

wynagrodzenia.  Szkoda  Odwołującego,  obejmująca  utracone  korzyści  za  niezrealizowane 

zamówienie, pozostawałaby przy tym w związku przyczynowym ze wskazywanymi powyżej 

naruszeniami  Pzp,  a  w  szczególności  zasady  uczciwej  konkurencji.  Utrzymanie  w  mocy 

bezprawnego  wyboru  oferty  Wykonawcy  S  jako  najkorzystniejszej  spowodowałoby 

pozbawienie  Odwołującego  możliwości  wygrania  przedmiotowego  przetargu  i  uzyskania 

zamówienia. 

Uzasadniając  zarzuty  odwołania  Odwołujący  podał,  że  w  Postępowaniu  zostało 

złożonych  pięć  ofert.  Kryterium  oceny  ofert  stanowiły:  cena  –  60%,  doświadczenie 

kierownika ds. utrzymania sygnalizacji świetlnych – 10% oraz czas reakcji – 30%. Wszystkie 


złożone oferty zostały wycenione identycznie pod względem „doświadczenia kierownika ds. 

utrzymania sygnalizacji świetlnych” oraz „czasu reakcji”. Odwołujący zaoferował cenę brutto 

za  wykonanie  zamówienia  na  poziomie  16.033.380,13  zł  brutto,  zaś  Wykonawca  S  – 

15.676.963,16  zł  brutto.  Po  otwarciu  ofert  Odwołujący  przeanalizował  oferty  pozostałych 

wykonawców  i  podczas  analizy  formularza  ofertowego  –  część  „B”  m.in.  Wykonawcy  S 

powziął  istotne  wątpliwości  co  do  rzetelności  przyjętych  przez  niego  cen  jednostkowych,  o 

czym poinformował Zamawiającego.  

Następnie, Zamawiający – pismem z 19 września 2017 r. – poinformował o wyborze 

jako  najkorzystniejszej  oferty  Wykonawcy  S.  Odnosząc  się  do  sygnalizowanego  przez 

Odwołującego  rażącego  zaniżenia  ceny,  Zamawiający  poinformował,  że  wystosował  do 

Wykonawcy S wezwanie do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 w zw. z art. 87 ust. 1 

Pzp, 

który 

terminie 

wyznaczonym 

przez 

Zamawiającego 

udzielił 

ich, 

zastrzegaj

ąc jednocześnie treść wyjaśnień jako tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Odwołujący podał, że zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp Zamawiający (obligatoryjnie) 

odrzuca ofertę, jeżeli zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Wskazać  należy,  że  „rażąco  niska  cena”  jest  pojęciem  autonomicznym  na  gruncie  Pzp, 

szczególności  nie  jest  tożsama  z  ceną  dumpingową.  Z  rażąco  niską  ceną  mamy  do 

czynienia,  gdy  cena  ta  jest  nienaturalnie  niska  w  stosu

nku  do  przedmiotu  zamówienia, 

szczególności w ten sposób, że za taką cenę rozsądnie postępujący wykonawca nie może 

wykonać zamówienia nie ponosząc straty.  

Co  prawda,  jak  zauważył  Odwołujący,  wobec  dominującego  w  orzecznictwie 

stanowiska,  w  przypadku  badania  ceny  rażąco  niskiej  odnieść  należy  się  do  ceny  finalnej, 

jednakże  w  przedmiotowej  sprawie  mamy  do  czynienia  z  sytuacją  odmienną:  podane  w 

części  „B”  formularza  cenowego,  stanowiącego  element  oferty  Wykonawcy  S,  ceny 

jednostkowe usług wraz z materiałem zostały w wielu miejscach drastycznie zaniżone, w taki 

sposób, że jako ceny poniżej kosztów zakupu samego materiału są nierealne do uzyskania 

na  rynku,  a  zatem  w  ten  sposób  wykonawca  ten  wpłynął  na  wartość  całkowitej  ceny 

ofertowej.  

Odnosząc się do szczegółów oferty cenowej wykonawcy S. S.A. Odwołujący wskazał, 

że została ona oparta w trzech punktach na cenach skalkulowanych w całkowitym oderwaniu 

od  realiów  rynkowych,  nie  pozwalających  nawet  na  pokrycie  części  kosztów  materiałów 

potrzebnych do wykonania tych elementów robót.  

Ad 1) Cena paneli do urządzeń sterowniczych sygnalizacji świetlnej. 

W  poz.  „montaż  paneli  w  sterowniku”  (formularz  cenowy  część  B  inne  prace) 

konieczne  było  podanie  ceny  jednostkowej  dla  dostawy  i  montażu  paneli  do  sterowników 


sygnalizacji  świetlnej  (nazywanych  również  przez  producentów  komponentami  lub 

modułami).  

Tytułem  wstępu  wyjaśnić  należy,  że  panel  jest  specjalistycznym  urządzeniem 

elektronicznym,  służącym  do  realizacji  założeń  prac  programu  sygnalizacji  świetlnej. 

Jego 

konstrukcja  oparta  jest  na  płycie,  na  której  zainstalowane  są  liczne  podzespoły 

elektroniczne,  która  dopasowana  jest  do  stelaża  sterownika.  Typy  paneli  i  ich  cena 

uzależniona jest od przeznaczenia. Wyróżnia się więc panele: nadzoru, obsługi serwisowej, 

wykonawcze  itp.  W  praktyce  kontraktów  utrzymaniowych  to  Zamawiający  decyduje 

konieczności  montażu  lub  wymiany  danego  panelu  i  określa  przeznaczenie  nowego, 

koniecznego  do  zamontowania  na  podstawie  zmian  w  program

ie  sygnalizacji  świetlnej. 

Duży wpływ  na  zmiany  paneli  mają  zmiany  organizacji  ruchu,  narzucane  na  danym 

skrzyżowaniu  przez  Zarządcę  Drogi.  Wobec  powyższego  zakupu  paneli  dokonuje  się  pod 

konkretne potrzeby sytuacyjne. 

W  formularzu  cenowym  Za

mawiający  określił  zapotrzebowanie  na  panele  na  liczbę 

260 sztuk,  bez  zróżnicowania typów  poszczególnych paneli. W treści  SIWZ (Tom  III:  „Opis 

przedmiotu  zamówienia”,  pkt  Il,  ppkt  6)  Zamawiający  zawarł  wymaganie,  zgodnie  z  którym 

„Wykonawca  zobowiązany  jest  stosować  przy  naprawach  części  zamienne  i  materiały 

eksploatacyjne  spełniające  normy  zalecane  przez  producentów  sprzętu.  Materiały  oraz 

części zamienne muszą być fabrycznie nowe, nie noszące śladów uszkodzeń”. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  parametrem  decydującym  o  przydatności  danego  panelu 

do  urządzenia  sterującego  jest  jego  zgodność  z  typem  (modelem)  sterownika.  Na  drogach 

krajowych  administrowanych  przez 

Zamawiającego  zainstalowane są wyłącznie urządzenia 

sterujące (sterowniki) dwóch producentów w następujących proporcjach: 82,15% 

 D.P. sp. z 

o.o.  (poprzednie  nazwy:  P.T.  sp.  z  o.o.  i  I.P. 

sp.  z  o.o.)  z  siedzibą  w  M.  oraz  17,85  % 

M.T.Z.S.S.R.D. 

sp. z o.o. z siedzibą w W.. W związku z powyższym, jedynymi producentami 

paneli,  które  pasują  i  mogą  być  wykorzystane  w  tego  typu  urządzeniach  są  właśnie  ww. 

firmy,  u  których  Odwołujący  stale  zaopatruje  się  w  materiały.  Podkreślić  należy,  że  nie 

istnieje  możliwość  wykorzystania  w  urządzeniach  sterujących  ww.  producentów  paneli 

innych  producentów,  przy  czym  zaznaczyć  trzeba  że  do  sterowników  danego  producenta 

można  zamontować  jedynie  panele  jego  produkcji  (nie  można  ich  używać  zamiennie 

ponieważ  nie  są  uniwersalne).  Zupełnie  na  marginesie  wskazać  należy,  że  są  inni 

producenci  sterowników  jednakże  ich  panele  nie  są  kompatybilne  z  ww.  sterownikami 

zabudowanymi na drogach krajowych 

Zamawiającego. 

Wykonawca  S  wycenił  dostawę  i  montaż  paneli  na  297,00  zł/szt.  (77.220,00  zł 

całość),  Odwołujący  na  1.900,00  zł/szt.  (494.000,00  zł  całość),  wykonawca  E.E.P.  


sp. z  o.o. 

–  2.000,00  zł/szt.  (520.000,00  zł  całość),  a  wykonawca  E.C.S.  S.A.  –  5.000,00 

zł/szt. (1.300.000,00 zł całość). 

Według dostępnych ofert rynkowych producentów paneli przedziały cenowe samego 

materiału, tj. paneli do sterowników, w zależności od ich typów  wahają się od 450,00 zł do 

5.400,00  zł.  W  związku  z  tym,  że  sterowników  firmy  D.P.  sp.  z  o.o.  na  drogach  objętych 

Zamówieniem  jest  138  szt.  (82,15%)  a  M.T.  jest  30  szt.  (17,85%)  do  poprawnej  kalkulacji 

potrzebne jest wyciągnięcie średniej ważonej. 

Podkreślić  należy,  że  dystrybucja  specjalistycznych  paneli  do  urządzeń 

sterowniczych  odbywa  się  bezpośrednio  przez  ich  producentów,  z  którymi  Odwołujący  się 

stale  współpracuje  z  racji  bieżącego  wykonywania  działalności  gospodarczej  w  branży 

sygnalizacji świetlnej. 

Co  prawda 

wyjaśnienia  udzielone  przez  Wykonawcę  S  zostały  utajnione, 

jednak 

Odwołujący  podkreśla,  że  nie  jest  możliwe  uzyskanie  przez  tego  wykonawcę  ceny 

materiałów  w  wysokości  297,00  zł  za  jeden  panel  wraz  z  usługą  montażu.  Trzeba  mieć 

również  na  uwadze,  że  cena  materiału  jest  tylko  jednym  z  elementów  wyceny  pozycji 

kosztorysowej „montaż paneli w sterowniku” i nie uwzględnia koniecznych kosztów: dojazdu, 

robocizny 

wyspecjalizowanej  osoby,  posiadającej  uprawnienia  elektryczne  w  zakresie 

eksploatacji,  czy  utylizacji  w

ymienianego  panelu.  W  ocenie  Odwołującego,  wycena  tego 

kluczowego  technologicznie  elementu  robót,  stanowiła  oczywistą  manipulację  cenową 

Wykonawcy S. 

Co więcej, biorąc pod uwagę, że Wykonawca S w ostatnim czasie zaangażowany był 

na  kilku  kontraktach  jako  wykonawca,  podwykonawca  lub  konsorcjant

,  a  także  brał  udział 

przetargach  na  utrzymanie  sygnalizacji  świetlnej  Odwołujący  wystąpił  do  obu 

wymienionych  powyżej  producentów  paneli  z  zapytaniem  o  ewentualną  wielkość  zakupów 

lub  zapytań  ofertowych  ze  strony  Wykonawcy  S  i  innych  oferentów  występujących  w  tych 

postępowaniach, wytypowanych przez Odwołującego na podstawie lokalizacji prowadzonych 

robót  oraz  znajomości  lokalnych  rynków,  jako  potencjalnych  partnerów  dotyczących 

przedmiotowych paneli. 

odpowiedzi 

Odw

ołujący  uzyskał  informację,  że  ani  Wykonawca  S, 

ani 

współpracujący  z  nim  kooperanci  nie  składali  zamówień  do  producentów  paneli,  ani 

nawet zapytań ofertowych, które choć w części mogłyby przybliżyć się do wymaganej przez 

Zamawiającego ilości 260 paneli. 

związku  z  powyższym,  zdaniem  Odwołującego,  udowodnione  ponad  wszelką 

wątpliwość jest, że Wykonawca S nie skalkulował oferowanej przez siebie ceny jednostkowej 

za  „montaż  paneli  w  sterowniku”  na  zasadach  odpowiadających  warunkom  rynkowym, 


zatem, że zaoferowana przez niego cena jest niemożliwa do uzyskania i w konsekwencji 

rażąco zaniżona. 

Rozważając  uzasadnienie  rynkowe  ceny  za  powyższy  element  robót, 

uwzględnieniem średniej ceny paneli nawet tańszego z ww. producentów, w tym przypadku 

firmy  M.T.,  tj.  1.

600,00  zł,  Odwołujący  wskazał,  że  w  ramach  zaoferowanej  za  260  paneli 

ceny, Wykonawca S mógłby zakupić najwyżej 48 paneli. Oznaczałoby to, że pozostałe 212 

paneli musiałby posiadać w zapasie, co jak wykazano wyżej, nie jest prawdą. 

Odwołujący  dodał,  że  powyższe  obliczenia  zostały  dokonane  w  sposób  najbardziej 

korzystny  dla  Wykonawcy  S  i  nie  uwzględniają  ani  ceny  robocizny,  ani  zysku,  

a  w  szczególności  faktu,  że  sterowniki  firmy  M.T.  stanowią  jedynie  17,85%  łącznej  ilości 

sterowników zainstalowanych na drogach objętych zamówieniem. 

Mając  na  względzie  przedstawione  obliczenia  wskazać  należy,  że  już  tylko rzetelna 

kalkulacja  przez  Wykonawcę  S  omawianego  elementu  oferty  na  (minimalnym)  poziomie 

rynkowym  w  zakresie  zakupu  samego  materiału  (i  bez  uwzględnienia  kosztów  robocizny), 

zwiększyłaby – przy przemnożeniu średniej ceny jednostkowej panela przez ilość 260 szt. – 

jego  cenę  ofertową  do  wartości  416.000,00  zł  netto  (tj.  511.680,00  zł  brutto),  a  więc 

338.780,00  zł  netto  (tj.  416.699,40  zł  brutto)  wyższą  od  oferty  Odwołującego,  biorąc  pod 

uwagę tylko tę jedną pozycję kosztorysu „montaż paneli w sterowniku” . 

Przekładając  powyższe  na  łączną  cenę  ofertową  Wykonawcy  S  oznaczałoby  to 

konieczność  jej  zwiększenia  do  kwoty  brutto  16.093.662.56  zł,  co  uzasadnia  wniosek, 

że korekta  wyłącznie  tego  jednego  elementu  ofertowego  spowodowałaby,  że  oferta 

Odwołującego byłaby tańsza od oferty Wykonawcy S o 60.282,43 zł brutto. 

Ad. 2) Cena kabli sygnalizacyjnych i zasilających oraz wykonanie pętli indukcyjnych 

Na  drogach  będących  w  zarządzie  GDDKiA  Oddział  Warszawa  ułożone  są  kable 

sygnalizacyjne  typu  YKSY  37  x  1,5mm

  oraz  YKSY  48  x  1,5mm

,  które  stanowią 

zdecydowaną  większość  ilościową,  przewidzianą  przez  Zamawiającego  w  Formularzu 

cenowym 

(„montaż kabli sygn. lub zasilających”). Podkreślić należy, że ta pozycja formularza 

cenowego  powinna  uwzględniać  zarówno  zakup  kabla  (po  cenie  rynkowej),  jak  i  jego 

montaż. 

Z kolei, w pozycji kosztorysowej „montaż lub naprawa pętli indukcyjnej” Zamawiający 

zawarł  całokształt  czynności,  zmierzających  do  osiągnięcia  rezultatu  w  postaci  wykonania 

nawierzchni  drogi  pętli  indukcyjnej,  regulującej  cykl  pracy  sygnalizacji  świetlnej  w 

przypadku najechania na nią pojazdu.  


Wykonanie  pętli  indukcyjnej  poprzedzone  jest  koniecznością  dopełnienia  czynności 

projektowo-

administracyjnych:  wdrożenia  projektu  czasowej  organizacji  ruchu  zgodnie 

wymaganiami  rozporządzenia  Ministra  Infrastruktury  z  23  września  2003  r.  w sprawie 

szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad 

tym zarządzaniem (Dz.U. 2017.784 j.t.).  

Kolejnym  etapem  jest  wykonanie  cięcia  po  uprzednim  wyznaczeniu  obrysu  pętli  na 

jezdni  za  pomocą  pił  tarczowych  z  tarczami  diamentowymi  równomiernego  rowka  na 

głębokość  5-7  cm  w  nawierzchni  drogi,  zgodnie  z  przyjętymi  zasadami  bezpieczeństwa  w 

tym m.in. konieczności prowadzenia w/w prac przez dwóch pracowników. 

W  następnej  fazie  robót,  w  wyciętym  i  wyprofilowanym  otworze  w  drodze 

oczyszczonym  dmuchawą  umieszcza  się  na  wstępnie  przygotowanym  podłożu  piaskowym 

kilka zwoi przewodów tworzących pętlę kablową, zabezpieczając ją uprzednio wsypanym do 

środka szczeliny piaskiem. 

Wreszcie,  końcowa  faza  instalacji  pętli  indukcyjnej  polega  na  zalaniu  otworu  wraz 

ułożonym już kablem specjalną masą zalewową.  

Za

znaczyć przy tym należy, że występują różne typy pętli indukcyjnych, wpływające 

na  czasochłonność  ich  wykonywania:  od  najprostszej  –  regularnego  kwadratu  2  x  2  m, 

przez 

podłużne 20 x 1m, aż po skomplikowane podwójne trapezy, wykonywane na potrzeby 

pojazdów jednośladowych. Czas wykonywania takich pętli waha się – w zależności od typu – 

od około 2h (pętla 2 x 2m) do 5h (pętla 20 x 1m), przy założeniu pracy specjalistycznej ekipy 

składającej  się  z  co  najmniej  2  osób.  Konieczne  jest  także  prawidłowe  podłączenie 

wykonanej pętli oraz jej sprawdzenie (wykonanie prób końcowych). 

Porównując  złożone  przez  Wykonawcę  S  w  obu  ww.  pozycjach  oferty  cenowe 

ofertami  pozostałych  (niewykluczonych)  wykonawców,  wskazać  należy,  że  oferty  te 

przedstawiają się następująco: 

Lp. 

Il

ość (mb.) 

Wykonawca S 

Odwołujący 

E.E.P. 

E.C.S. 

Montaż kabli 

sygnałowych 

lub 

zasilających 

16,20 zł  

(61.560,00 zł) 

39,00 zł 

148.200,00 zł 

18,00 zł 

68.400,00 zł 

50,00 zł 

190.000,00 zł 

Montaż lub 

naprawa 

pętli 

indukcyjnych 

11,70 zł 

56.160,00 zł 

39,00 zł 

187.200,00 zł 

32,00 zł 

153.600,00 zl 

45,00 zł 

216.000,00 zł 

Cennik  dla  kabli  sygnalizacyjnych  lub  zasilających  typu  YKSY  37  x  1,5mm

  oraz 

YKSY 48 x 1,5mm

Odwołujący załączył do odwołania. Minimalne ceny tych kabli wahają się 

granicach  18,69  zł  –  23,00  zł  netto  za  metr  bieżący.  Zgodnie  z  wymaganiem 


Zamawiającego  konieczne  było  wycenienie  ułożenia  kabli  sygnalizacyjnych  i/lub 

zasilających, co nie jest tożsame z ułożeniem tzw. przewodu, który jest tańszy i nie nadaje 

się do instalacji w ziemi. 

Tym  samym,  nie  jest  możliwe  realne  wykonanie  ułożenia  specjalistycznych, 

sygnalizacyjnych  kabli  typu  YKSY  za  zaproponowaną  przez  Wykonawcę  S  cenę  16,20  zł 

netto za mb. 

Z  kolei,  odnosząc  się  do  kosztów  montażu  lub  naprawy  pętli  indukcyjnych, 

wskazać należy, że zgodnie z Tomem III SIWZ Opis Przedmiotu Zamówienia, pkt 1.2 ppkt 7, 

9,  10,  12,  Zamawiający  wymagał  wykonywania  ich  montażu  w  porze  nocnej. 

Wobec 

powyższego,  dokonując  jedynie  kalkulacji  kosztów  pracy  przy  wykonaniu 

najmniejszej  pętli  indukcyjnej (o  wymiarach 2  x 2m,  czyli  8 mb  pętli), tj. mnożąc minimalną 

stawkę  godzinową  wynagrodzenia  pracownika  13  zł  brutto  (z  ewentualnym  dodatkiem  za 

pracę w porze nocnej) x minimalną ilość godzin do wykonania pętli 2h oraz dodając do tego 

niezbędne koszty: farby bądź innego materiału do wyznaczenia obrysu pętli na jezdni, paliwa 

zasilającego  do  piły,  zużycia  tarczy  diamentowej,  oczyszczenie  wyciętego  rowka  pętli 

dmuchawą,  ułożenia  kabla  wraz  z  materiałem,  koniecznych  surowców  (piasku  i  zalewy), 

jak 

też transportu, oznakowania na czas robót i mażę stwierdzić należy, że minimalny koszt 

wykonania takiej pętli indukcyjnej to około 300,00 zł netto.  

Wobec  powyższego  nie  było  możliwe  przyjęcie  za  wiarygodnego  podanego  przez 

Wykonawcę  S  kosztu  11,70  zł  za  metr  bieżący,  jako  całkowicie  oderwanego  od  realiów 

rynkowych.  Przy  takiej  stawce  za  metr  bieżący  pętli,  koszt  wykonania  najmniejszej  pętli  

2 x 2m wynosiłby: 8 mb x 11,70 zł = 93,60 zł netto za całą pętle indukcyjną. Zaznaczyć przy 

tym  należy,  że  pętla  kwadratowa  o  rozmiarach  2  x  2  m  jest  najmniejszą, 

najmniej 

skomplikowaną  i  czasochłonną  ze  spotykanych  na  drogach  Zamawiającego,  

zaś w przypadku wykonywania pętli podłużnej o wymiarach 20 x 1m, koszty te byłyby o wiele 

wyższe. 

W  ocenie  Odwołującego,  zaoferowanie  tak  niskich,  kluczowych  dla  ostatecznego 

ukształtowania  ceny  ofertowej,  cen  jednostkowych,  w  szczególności  wobec  udowodnienia 

nieadekwatności  tych  cen  do  ofert  rynkowych  oraz  cen  oferowanych  przez  pozostałych 

wykonawców,  musiało uzasadniać dokonanie przez  Zamawiającego czynności  określonych 

przepisie  art.  90  Pzp,  a  więc  zwrócenie  się  do  Wykonawcy  S  o  udzielenie  stosownych 

wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny, 

uwzględnieniem  wyłącznie  obiektywnych  czynników,  w  szczególności  wymienionych  

w  art.  90  ust.  2  Pzp,  a  w  razie  uznania  tych  wyjaśnień  za  nieprzekonywujące  – 

odrzucenie oferty, stosownie do art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp.  


Tymczasem  z  pisma  Zamawiającego  z  19  września  2017  r.  wynika,  że  co  prawda 

f

ormalnie zwrócił się do Wykonawcy S o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty, 

mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  jednakże  jego  odpowiedź  jest  nieweryfikowalna  z 

powodu  jej  sprzecznego  z  przepisami  Pzp  utajnienia.  Odwołujący  wyraził  jednak  pewność, 

że  –  wobec przedstawionych  powyżej  wyliczeń  i  dowodów  –  zasadny  jest  zarzut,  że 

Zamawiający  nie  dokonał  oceny  wyjaśnień  Wykonawcy  S  pod  kątem  kryteriów, 

wyszczególnionych  

w  art.  90  ust.  3  Pzp,  w  tym  rzeczywistych  kosztach  materiałów,  surowców  oraz  robocizny. 

Nie 

dokonanie takiej analizy przez Zamawiającego stanowi ewidentne naruszenie przepisów 

Pzp, gdyż procedura przewidziana w art. 90 Pzp ma charakter obligatoryjny. 

Zdaniem Odwołującego, Zamawiający winien w sposób szczegółowy przeanalizować 

wszystkie  w

yjaśnienia,  dowody  i  obliczenia,  i  w  sposób  obiektywny  (tj.  z  uwzględnieniem 

powyżej  wskazanych  kryteriów  rynkowych),  rzetelność  sporządzonej  kalkulacji  cenowej. 

Nawet  przy  wykazaniu  ewentualnych  oszczędności  w  wykonaniu  zamówienia  (np.  przez 

mażę  w  zakupie  materiałów),  nie  jest  możliwe  wykonanie  wskazanych  elementów 

zamówienia  poniżej  kosztów  nabycia  materiałów  i  robocizny.  Krytyczna  analiza  wyjaśnień 

powinna  w 

sposób  jednoznaczny  wykluczyć  rzetelność  zaoferowanej  przez  Wykonawcę  S 

oferty,  względnie  potwierdzić  złożenie  oferty  poniżej  progu  opłacalności,  co  uzasadnia 

odrzucenie tej oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp. 

Stosownie  do  art.  15  ust.  1  pkt  1  Znk,  czynem  nieuczciwej  konkurencji  jest 

utrudnianie  innym  przedsiębiorcom  dostępu  do  rynku,  w  szczególności  poprzez  sprzedaż 

towarów  lub  usług  poniżej  kosztów  ich  wytworzenia  lub  świadczenia  albo  ich  odsprzedaż 

poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców. Zgodnie z wytyczną z art. 

7 ust.  1 Pzp,  Zamawiający  winien  przygotować i  przeprowadzić  postępowanie o udzielenie 

zamówienia  w sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  równe  traktowanie 

wykonawców  oraz  zgodnie  z  zasadami  proporcjonalności  i  przejrzystości.  W  ocenie 

Odwołującego,  z  uwagi  na  niejako  usankcjonowanie  przez  Zamawiającego  oferty 

Wykonawcy  S,  opartej  na  cenach  rażąco  niskich,  powyższa  zasada  została  w  sposób 

ewidentny naruszona. 

Odwołujący  podał  również,  że  stosownie  do  art.  8  ust.  2  Pzp,  Zamawiający  może 

ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko 

w przypadkach określonych w ustawie. Zgodnie z art. 8 ust. 3 Pzp, nie ujawnia się informacji 

stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej 

konkurencji,  jeżeli  wykonawca,  nie  później  niż  w  terminie  składania  ofert  lub  wniosków 

dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu,  zastrzegł,  że  nie  mogą  być  one  udostępniane 

oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. 


Odwołujący  przytoczył  wyrażone  w  orzecznictwie  Izby  poglądy  na  pojęcie tajemnicy 

przedsiębiorstwa i obowiązki wykonawcy chcącego zastrzec określone informacje i wskazał, 

że  lektura  dostępnej  oferty  Wykonawcy  S  uzasadnia  wniosek,  że  żaden  z  warunków 

skutecznego zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa nie został spełniony. W szczególności 

wykonawca  ten  do  upływu  terminu  składania  ofert  nie  dokonał  stosownego  zastrzeżenia, 

nie 

wykazał  wystąpienia  przesłanek  tajemnicy  przedsiębiorstwa  w  znaczeniu  art.  11  ust.  4 

Znk, jak również nie wskazał, jakie informacje mają podlegać tajemnicy przedsiębiorstwa. 

Na  poparcie  zarzutów  odwołania  Odwołujący  wniósł  o  dopuszczenie  i 

przeprowadzenie dowodów z treści: 

pisma Odwołującego z 14 września 2017 r. do D.P. sp. z o.o., 

pisma Odwołującego z 14 września 2017 r. do M.T.Z.S.S.R.D. sp. z o.o., 

3.  pisma  D.P. 

sp.  z  o.o.  z  20  września  2017  r.,  stanowiącego  odpowiedź  na  pismo 

Odwołującego, 

4.  pisma  M.T.Z.S.S.R.D.  sp.  z  o.o.  z 

19  września  2017  r.,  stanowiącego odpowiedź 

na pismo Odwołującego, 

dokumentacji fotograficznej (10 zdjęć) obrazującej wykonanie pętli indukcyjnej, 

6.  faktury VAT FV/1427/LE1 z 21 marca 2017 r. na zakup kabli. 

Zamawiający  w  pisemnej  odpowiedzi  na  odwołanie  wniósł  o  jego  oddalenie 

argumentując w następujący sposób. 

W zakresie zarzutu rażąco niskiej ceny w ofercie Wykonawcy S Zamawiający podał, 

że  pismem  z  28  sierpnia  2017  r.  wezwał  Wykonawcę  Sdo  udzielenia  wyjaśnień  w  trybie 

art. 90 ust. 1 w zw. z art. 87 ust. 1 Pzp w celu ustalenia czy ofe

rta zawiera rażąco niską cenę 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  czy  oferta  uwzględnia  wszystkie  wymagania 

zawarte w SIWZ. Jak wskazano w ww. piśmie wątpliwości Zamawiającego co do możliwości 

realizacji wzbudziła część składowa ceny oferty tj. cena jednostkowa pozycji „Montaż paneli 

sterowniku” kosztorysu ofertowego cz. B. 

Zamawiający 

zwrócił 

uwagę, 

że 

cena 

całkowita 

oferty 

Wykonawcy 

S(15.676.963,16 

zł)  nie  budziła  wątpliwości,  ponieważ  nie  odbiegała  znacząco  od  ceny 

całkowitej oferty Odwołującego, tj. 16.033.380,13 zł (różnica cen obu ofert wynosiła zaledwie 

2,22%).  Ponadto, 

cena  całkowita  oferty  Wykonawcy  S  była  o  25,06%  niższa  od  wartości 

zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed 

wszczęciem  Postępowania,  jak  również  o  8,22%  niższa  od  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich złożonych ofert, wobec czego Zamawiający nie miał obowiązku zwracania się o 

udzielenie wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1a w zw. z art. 90 ust. 1 Pzp. 


Wątpliwości  Zamawiającego  wzbudził  jedynie  element  składowy  oferty, 

tj.  cena  jednostkowa  pozycji  „Montaż  paneli  w  sterowniku”  kosztorysu  ofertowego  cz.  B. 

Według posiadanych przez Zamawiającego informacji panele są produkowane jedynie przez 

producentów  sterowników  do  sygnalizacji  świetlnych,  panele  pochodzące  od  jednego 

pr

oducenta nie są kompatybilne  ze sterownikami innych producentów, brak jest możliwości 

zakupu paneli „nieoryginalnych”, jak również nie ma możliwości  zakupu części zamiennych 

innych źródeł niż u producenta sterownika.  

W  konsekwencji  Zamawiający  uznał,  że  z  uwagi  na  specjalistyczny  charakter  tej 

części zamówienia możliwości uzyskania przez wykonawców oszczędności w wykonaniu tej 

części  zamówienia  są  bardzo  ograniczone.  Ponadto  różnica  wartości  tylko  tej  pozycji 

kosztorysowej  pomiędzy  dwoma  najtańszymi  ofertami  była  znaczna,  wobec  czego 

Zamawiający uznał, że ta pozycja miała wpływ na wysokość ceny ofertowej. 

1 września 2017 r. Wykonawca S udzielił odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego. 

Zamawiający po jej analizie oraz załączonych do pisma dokumentów uznał, że Wykonawca 

wywiązał  się  z  obowiązku  wynikającego  z  art.  90  ust.  2  Pzp  wykazania,  że  oferta  nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu.  W  związku  z  tym  w  ocenie  Zamawiającego  nie 

wystąpiły okoliczności uzasadniające odrzucenie oferty Wykonawcy  S na podstawie art. 89 

ust.  1  p

kt  4  Pzp.  Zamawiający  podkreślił,  że  ze  względu  na  objęcie  wyjaśnień  tajemnicą 

przedsiębiorstwa, pełne stanowisko w zakresie przedmiotowego zarzutu zawarł w załączniku 

nr 1 do odpowiedzi na odwołanie. 

Jednocześnie  Zamawiający  podkreślił,  że  jego  wątpliwości  nie  wzbudziła  wskazana 

ofercie cena jednostkowa za montaż kabli sygnalizacyjnych lub zasilających oraz montaż 

lub  naprawę  pętli  indukcyjnych.  Zamawiający  wziął  pod  uwagę  fakt,  że  są  to  produkty 

ogólnodostępne na rynku, które można nabyć u wielu producentów. Produkcja ich może być 

również jednym z przedmiotów działalności wykonawcy, dzięki czemu on sam może ustalać, 

za  jaką  kwotę  zaoferuje  ten  produkt  Zamawiającemu.  Ponadto,  różnica  u  obydwu 

wykonawców, tj. Odwołującego i Wykonawcy S w cenach jednostkowych tych dwóch pozycji 

nie była tak znacząca, żeby zaważyć na łącznej cenie ofertowej i na ostatecznym wyborze 

wykonawcy,  dlatego  też  nie  wystąpiono  z  zapytaniem  o  wyjaśnienie  cen  wskazanych 

w kosztorysie. 

Odnosząc  się  do  zarzutu  naruszenia  art.  8  ust.  3  i  4  Pzp  Zamawiający  stwierdził,  

że  w  świetle  orzecznictwa  Izby  dopuszczalne  jest  zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa 

także na późniejszym etapie postępowania, w odniesieniu do informacji przekazywanych po 

upływie terminu składania ofert. W ocenie Zamawiającego użyte w treści przepisu art. 8 ust. 

Pzp pojęcie „wykazał” należy rozumieć, jako „rzeczowo uzasadnił”. Nie budzi wątpliwości 


fakt, że oświadczenie jest także środkiem dowodowym, za pomocą którego można wykazać 

określone  okoliczności,  jeśli  zawiera  rzetelną,  logiczną  i  rzeczową  argumentację, 

powołaniem się na obiektywne fakty podlegające weryfikacji. 

Wykonawca  S 

w  wyjaśnieniach  przedstawionych  w  piśmie  1  września  2017  r. 

zastrzegł,  że  przedmiotowe  wyjaśnienia  wraz  z  załącznikami  stanowią  tajemnicę  jego 

przedsiębiorstwa. W  związku z  tym,  w  ocenie Zamawiającego został  dochowany  termin na 

zastrzeżenie  informacji.  Ponadto  Zamawiający  uznał  za  przekonujące  przedstawione  przez 

Wykonawcę S uzasadnienie zastrzeżenia informacji. W ocenie Zamawiającego Wykonawca 

wykazał,  że zastrzeżone  informacje  stanowią tajemnicę  przedsiębiorstwa,  gdyż  w  świetle 

jego 

oświadczenia  podjął  niezbędne  działania  w  celu  zachowania  poufności  informacji, 

szczególności podpisując stosowne umowy z pracownikami spółki, jak również informacje 

te  stanowią  wartość  gospodarczą  dla  Wykonawcy  S,  gdyż  ujawniają  samodzielnie 

wypracowaną metodę wyceny kosztów realizacji kontraktu i kalkulacji ceny ofertowej. 

W  załączniku  do  odpowiedzi  na  odwołanie  Zamawiający  odniósł  się  do  treści 

zastrzeżonych  przez  Wykonawcę  S  wyjaśnień  wskazując  na  przedstawienie  mu  oferty 

kontrahenta Wykonawcy S. 

Do  postępowania  odwoławczego,  po  stronie  Zamawiającego,  przystąpienie  zgłosił 

Wykonawca  S,  wnos

ząc  o  oddalenie  odwołania.  Izba  stwierdziła,  że  przystąpienie  spełnia 

wymogi  określone  w  art.  185  ust.  2  Pzp,  wobec  czego  postanowiła  o  dopuszczeniu 

Wykonawcy S (dalej również „Przystępujący”) do udziału w postępowaniu odwoławczym. 

Przystępujący  w  piśmie  procesowym  z  9  października  2017  r.  przedstawił 

następujące stanowisko. 

W  zakresie  zarzucanego  Zamawiającemu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp 

Wykonawca  S  podniósł,  że  Zamawiający  słusznie  ocenił  złożone  przez  niego  wyjaśnienia 

dotyczące  ceny  zaoferowanej  w  zakresie  pozycji  „montaż  paneli  w  sterowniku”  jako 

wykluczające  możliwość  odrzucenia  oferty  na  podstawie  ww.  przepisu.  Stosownie  do 

wezwania ze strony Zamawiającego Przystępujący dokonał rozbicia ceny jednostkowej w tej 

pozycji na poszczególne elementy cenotwórcze tj. koszt materiału, koszt robocizny, zysk. 

Rzetelność  tej  kalkulacji  została  potwierdzona  załączoną  do  wyjaśnień  ofertą 

otrzymaną  od  dostawcy.  Zaoferowana  przez  niego  cena  nie  budziła  wątpliwości 

Przystępującego.  Po  otrzymaniu  wezwania  do  wyjaśnienia  wyceny  ww.  pozycji  dostawca 

został poproszony o potwierdzenie zaoferowanej ceny. W odpowiedzi wskazał, że w związku 

z aktualną realizacją przez siebie usług utrzymania sygnalizacji na terenie Miasta Szczecina 

oraz ZDW, w tym utrzymania sterowników użytkowanych przez Zamawiającego, posiada na 

stanie  znac

zą  liczbę  paneli  do  montażu  w  sterownikach,  co  m.in.  umożliwiło  mu 


zaoferowania  wskazanej  ceny  jednostkowej.  Przystępujący  nie  miał  podstaw  do 

zakwestionowania tych wyjaśnień. 

Niezależnie  od  żądania  przedstawienia  rozbicia  ceny  jednostkowej  pozycji 

„montaż paneli  w  sterowniku”  Wykonawca  S  uczynił  zadość  kolejnemu  żądaniu 

Zamawiającego,  tj.  przedstawienia  sposobu  wyliczenia  całościowej  ceny  oferty. 

Przystępujący przedstawił  kalkulację  wyliczenia  tej  ceny  wraz  z  podaniem  założeń  do  jej 

obliczenia.  Również  wyjaśnienia  w  tym  zakresie  obalały  możliwość  przyjęcia,  że  wycena 

pozycji „montaż paneli w sterowniku” skutkuje powstaniem rażąco niskiej ceny. 

Istotne  znaczenie  dla  uznania  wyjaśnień  Przystępującego  jako  obalających 

podejrzenie  rażąco  niskiej  ceny  w  związku  z  zaoferowaną  dla  pozycji  „montaż  paneli 

sterowniku”  ceną  miała  okoliczność  wykazania  przez  niego  uwzględnienia  w  kalkulacji 

cenowej 

kontraktu 

stosownej 

rezerwy 

cenowej 

pozycjach 

zysk 

oraz 

„nieprzewidziane wydatki”.  Wartość  tych  pozycji,  nawet  przy  uwzględnieniu  wskazywanego 

przez  Odwołującego,  jako  właściwego,  kosztu  pozycji  „montaż  paneli  w  sterowniku” 

wynoszącego  1.600  zł,  uniemożliwia  przyjęcie,  że  wykonanie  zamówienia  przez 

Przystępującego spowoduje po jego stronie stratę. 

Wykonawca S zwrócił uwagę na specyfikę przedmiotu zamówienia, która winna była 

zostać uwzględniona przez wykonawców przy kalkulacji ceny oferty. W odniesieniu do części 

B  nie  został  określony  zakres  rzeczowy  zamówienia.  Jak  wynika  z  pkt  IV.2  OPZ 

„Ilości poszczególnych pozycji kosztorysu B stanowią jedynie podstawę do wyliczenia kwoty 

całościowej  kosztorysu,  a  więc  wyczerpanie  się  jednej  z  pozycji  asortymentowych  nie 

oznacza,  że  nie  można  jej  zlecać  do  wykonania”.  Zatem  zgodnie  z  warunkami  umowy 

Zamawiający może zamawiać dowolne ilości usług/dostaw wymienionych w kosztorysie dla 

części B, a granicą w tym zakresie jest jedynie wartość całej oferty. Stosownie do § 3 ust. 4 

projektu  umowy  „w  przypadku  wyczerpania  kwoty  wynagrodzenia  w  ust.  1  przed  terminem 

zakończenia umowy określonym w § 2, Umowa ulega rozwiązaniu”. Zakres części B (ilości) 

nie jest choćby  w  najmniejszym  stopniu gwarantowany.  Zamawiający  może zatem  w  ogóle 

nie  skorzystać  z pozycji  kosztorysowych  części  B.  Konsekwencje  powyższego  przekładają 

się  na  trudność  z ustaleniem  wartości  kosztorysowej,  co  widać  szczególnie  wyraźnie  w 

przypadku  pozycji  „montaż  paneli  w  sterowniku”.  Zamawiający  nie  określił  bowiem  typów 

paneli  objętych  przedmiotową  pozycją.  Z  kolei,  choćby  w  oparciu  o  dowody  złożone  przez 

Odwołującego widać, że wartość wyjściowa paneli dla sterowników tylko dwóch producentów 

sterowników (M. oraz D.) mieści się w przedziale 450 zł  – 5.400 zł. Uwzględniając warunki 

zamówienia  Zamawiający  z  jednejstronyuprawniony  jest  do  zamówienia  wyłącznie 

najdroższych  paneli,  z  drugiej  natomiast  strony  może  zamówić  włącznienajtańsze  panele. 


tych  okolicznościach  niezasadne  jest  twierdzenie  Odwołującego,  że  wartość 

przedmiotowej pozycji 

winna była zostać skalkulowana na poziomie nie niższym niż 1.600 zł.  

Zarzut 

Odwołującego,  że  cena  ofertowa  w  omawianej  pozycji  może  nie  pokryć 

kosztów  w  zakresie  realizacji  tego  zakresu  zamówienia  odnosi  się  analogicznie  do  oferty 

Odwołującego. Zaoferowana przez niego cena 1.900 zł również jest nieadekwatna do kosztu 

niektórych  typów  paneli,  jakie  Zamawiający  może  zamawiać,  a  które  w  ofercie  dla 

Odwołującego  skalkulowane  zostały  przez  producenta  na  kwotę  5.400  zł.  Okoliczności  te 

potwierdzają wybiórczy charakter argumentacji Odwołującego. 

Uwzględniając  wskazaną  wyżej  specyfikę  zamówienia  uzasadnione  było 

powoływanie  się  przez  Przystępującego  w  złożonych  wyjaśnieniach  na  założony  zysk  dla 

całości  zamówienia  przy  wykazywaniu  braku  istotnego  znaczenia  wycenyprzedmiotowej 

pozycji na wyliczenie ceny. 

Wykonawca  S  dodał,  żenie  występuje  osobna  pula  środków  dla  części  A  i  B 

zamówienia  –  mamy  do  czynienia  z  jednym  wynagrodzeniem  będącym  sumą  wartości 

wskazanych w ofercie dla 

obu części. Stosownie do § 3 ust. 4 projektu umowy w przypadku 

wyczerpania kwoty wynagrodzenia (a nie danej części wynagrodzenia, które z reszta nie są 

wyodrębniane)  przed  terminem  zakończenia  umowy  określonym  w  §  2,  umowa  ulega 

rozwiązaniu. Skoro rozliczenie za prace dotyczące „montażu paneli w sterowniku” odbywać 

się  ma  w  ramach  jednejkwoty  (cena  oferty–  sumy  wartości  za  części  A  i  B),  to 

uzasadnionymjest 

odnoszenie  zysku  przewidzianego  choćby  dla  części  A  również  do 

kosztów realizacji części B.  

Przystępujący  stwierdził  ponadto,  że  Odwołujący  w  sposób  nierzetelny, 

nieuwzględniający  postanowień  SIWZ,  przedstawia jego zdaniem  właściwy  poziom  cenowy 

pozyc

ji „montaż paneli w sterowniku”. 

Zauważył,  że  jako  najniższy  dopuszczalny  poziom  wyceny  pozycji  „montaż  paneli 

sterowniku”  Odwołujący  przyjął  wartość  1.600  zł,  stanowiącą  średnią  cenę  paneli  firmy 

M.T., 

obliczoną w oparciu o ofertę otrzymaną od tego producenta. Podanie tej wartości jest 

przykładem  nierzetelności  Odwołującego.  Należy  bowiem  zauważyć,  że  SIWZ  w  ogóle  nie 

określa  jakie  typy  paneli  należało  wycenić  w  przedmiotowej  pozycji.  Już  choćby  w  oparciu 

przedstawioną przez Odwołującego ofertę z firmy M. (450 zł – cena wyjściowa najtańszego 

panelu)  możliwe  jest  przyjęcie  dopuszczalności  wyceny  1  panelu  na  poziomie  423  zł  netto 

(450 zł - 6% rabatu), a nie jak wskazuje Odwołujący 1.600 zł. Podstawą do takiego przyjęcia 

jest  ustalenie, 

że  w  świetle  SIWZ  nie  można  wykluczyć  sytuacji,  w  którejZamawiający 

zamawiał  będzie  wyłącznie  najtańsze  panele  ZSI.  Z  kolei,  ewentualna okoliczność 


zamawiania droższych typów paneli stanowiła typowe ryzyko gospodarcze wykonawcy, które 

podjął nie tylkoPrzystępujący, ale i Odwołujący. 

Zarówno  kwota  ofertowa  Odwołującego  1.900  zł,  jak  i  podawana  przez  niego 

odwołaniu  kwota  1.600  zł  zostały  przyjęte  w  sposób  arbitralny,  a  żadna  z  nich  nie 

zapewnia pokrycia kosztów droższych modeli paneli. 

Niewątpliwie  z  zestawienia  kwot  podawanych  przez  Odwołującego  i  przyjętej  przez 

niego  wyceny  jednoznacznie  wynika,  że  dopuszczał  on  i  sam  zastosował  wycenę 

panela

poniżej  cen  rynkowych  znacznej  części  modeli.  Odwołującypodjąłwięc  pewnego 

rodzajuryzykogospodarcze, 

które  sprowadza  się  do  tego,  że  założył,  że  nie  będzie 

realizowany 

najdroższy  teoretycznie  możliwy  scenariusz.  Możliwość  kalkulowania  realizacji 

zamówienia,  przy  przyjęciu  przez  wykonawcę  ryzyka  gospodarczego  jest  oczywista.  Nie 

można  bowiem  oczekiwać,  że  w  warunkach  konkurencji  każdy  wykonawca  przyjmie  takie 

same  maksymalnie  bezpieczne 

założenia  kalkulacyjne.  Co  więcej,  analizując  treść  SIWZ, 

można uznać, że na ryzyko takie godził  się Zamawiający, by nie powiedzieć, że sugerował 

jego  podjęcie.  Wniosek taki  wynika  z  analizy  formularza  cenowego.  Zamawiający  bowiem, 

mimo  istnienia  na  rynku  wielu  modelów  paneli,  przewidział  tylko  jedną pozycję,  tj.  „montaż 

panela 

w  sterowniku”  i  możliwe  było  podanie  tylkojednej  ceny  za  ta  usługę.  Przy  braku 

jakichkolwiek bardziej precyzyjnych danych 

co do ilości poszczególnych rodzajów paneli i co 

do sposobu uśrednienia ceny, wykonawcy byli zmuszeni do wyceny z przyjęciem elementu 

ryzyka. 

Przystępujący  dodał,  że  w  świetle  treści  SIWZ  możliwą  jest  sytuacja,  w  którejw 

oparciu  o  przedmiotową  pozycję  Zamawiający  zamawiał  będzie  panele  do  innych 

sterowników  niż  wyłącznie  D.  oraz  M..  Przykładowo,  jeżeli  w  ramach  realizacji  usług 

utrzymaniowych  (cz.  A),  czy  innych  (cz.  B)  Przystępujący  zainstaluje  nowy  sterownik,  np. 

firmy  A.,  to 

oczywistym  jest,  że  w  odniesieniu  do  niego  możliwe  będą  w  dalszej  kolejności 

prace  polegające  na  montażu  paneli,  w  oparciu  o  wynagrodzenie  kosztorysowe. 

Nierzetelnym  było  zatem  przyjęcie  przez  Odwołującego  do  wzorcowej  wyceny  wyłącznie 

paneli  do  kon

kretnych  modeli  sterowników,  których  ceny  rynkowe  są  zresztą  niższe  niż 

p

odane przez Odwołującego.  

Przystępujący  zakwestionował  ponadto  podawane  przez  Odwołującego  ceny  paneli 

do sterowników M. oraz D..  

Wskazał,  że  ceny  te  pochodzą  z  ofert  uzyskanych  po  terminie  składania  ofert,  a 

zatem na użytek zakwestionowania wyceny sporządzonej przez Przystępującego. Ponadto, 

skoro 

Odwołujący  zaoferował  cenę  1.900  zł  za  panel,  a  co  należy  przyjąć  w  świetle  treści 

odwołania, obliczył tę cenę według średniej ważonej cen paneli do sterowników M. oraz D., 


która  przy  uwzględnieniu  przedstawionych  cen  wyjściowych  winna  wynosić  ok.  2.800  zł,  to 

tym samym Odwołujący potwierdził, że w odniesieniu do sterowników M. oraz D. możliwym 

jest  uzyskanie  rabatu  na  poziomie  co  najmniej 

32%.  Przy  uwzględnieniu  takiego  poziomu 

rabatu Odwołujący sam potwierdził, że możliwym jest zakupienie panelu do sterownika M. po 

cenie  ok.  303  zł  netto.  Jest  to  kolejna  okoliczność,  która  wyklucza  możliwość  przyjęcia,  że 

cena P

rzystępującego 297 zł netto/szt. jest rażąco niska. 

Przystępujący  dodał,  że  faktyczna  wysokość  rabatów  dostępnych  u  producentów 

sterowników  jest  znacznie  wyższa,  co  tym  bardziej  uzasadniało  zaoferowaną  przez  niego 

cenę paneli z montażem w kwocie 297 zł netto. 

Podkreślił  również,  że  niezależnie  od  treści  udzielonych  przez  niego  wyjaśnień 

kwestionowana  przez  Odwołującego  wycena  pozycji  kosztorysu  tj.  „montaż  paneli 

sterowniku”,  jako  niestanowiąca  istotnej  części  składowej  zamówienia,  nie  może  leżeć 

u podstaw odrzucenia oferty w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp. 

Uzasadniając  powyższe  podał,  że  choćby  w  oparciu  o  ceny  przedstawione  przez 

Odwołującego  możliwe  jest  zakupienie  modułów  (paneli)  do  sterowników  po  cenie 

wyjściowej (bez rabatu) 450 zł netto. Przyjmując z ostrożności tę wycenę „nieoszacowanie” 

kosztów  Przystępującego  dla  tej  pozycji  wynosiłoby  39.780  zł  netto.  Wartość  ta  stanowi 

jednie 0,31% 

cenyofertowejPrzystępującego. 

Ponadto,  gdyby  nawet  przyjąć  do  wyceny  wartość  podaną  przez  Odwołującego 

zł),  przy  uwzględnieniu  możliwego  do  uzyskania  w  świetle  dowodów  Odwołującego 

rabatu  (32%), 

tj.  kwotę  1.080  zł/szt.,  to  niedoszacowanie  kosztów  Przystępującego 

wynosiłoby 203.580 zł. Kwota ta stanowi z kolei jedynie 1,59% ceny oferty Przystępującego. 

Ponadto,  gdyby  nawet  nie  uwzględnić  wskazanego  wyżej  rabatu  przy  cenie  za  panel 

wynoszącej  1.600 zł,  to  niedoszacowanie  kosztów  wynosiłoby  416.000  zł,  tj.  3,2%  ceny 

oferty Przystępującego. 

Uwzględniając  wskazane  wyżej  wartości  nie  sposób  przyjąć,  że  wartość  pozycji 

„montaż  paneli  w  sterowniku”  stanowi  istotną  część  składową  ceny  całej  oferty. 

Uzasadniają to dodatkowo następujące okoliczności. 

Po pierwsze 

– Zamawiający nie określił zakresu przedmiotowego pozycji, gdyż ilość 

260  sztuk  podana  została  wyłącznie  w  celu  obliczenia  wartość  kosztorysowej. 

Z

amawiający może zamówić zarówno więcej jak i mniej paneli. 

Po  drugie 

–  Zamawiający  nie  określił  poszczególnych  rodzajów/modeli  paneli, 

które mają być montowane. 


Przystępujący  podniósł,  że  odrzucenie  oferty  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp 

z po

wołaniem  się  na  rażąco  niską  cenęjednej  z  pozycji  kosztorysowych  warunkowane  jest 

wykazaniem  istotności  tejpozycji.  Nie  jest  wystarczające  w  tym  zakresie  wykazanie, 

że wartość  dowolnej  pozycji  kosztorysowych  została  obliczona  poniżej  realnych  kosztów 

wyk

onawcy.  W  sytuacji,  gdy  wartość  takiej  pozycji  jest  marginalna  dla  całości  wartości 

zamówienia  nie  sposób  mówić  o  jej  istotności.  Warunkiem  odrzucenia  oferty  w  tych 

okolicznościach jest zatem wykazanie, że zaniżenie wyceny danej pozycji skutkować będzie 

po

niesieniem  przez  wykonawcę straty  na  całym  kontrakcie. Okoliczności  tejOdwołujący  nie 

wykazał. 

Odwołujący nie wykazał ponadto, że gdyby Przystępujący rzetelnie oszacował koszty 

ww. pozycji, 

to cena jego oferty byłaby wyższa od ceny oferty Odwołującego. Przystępujący 

wykazał  z  kolei,  że  kwota  1.600  zł  za  panel  przyjęta  jest  w  sposób  dowolny,  a  ponadto 

podana  ilość  zamawianych  paneli,  które  zostaną  zamówione  (260  sztuk)  również  jest 

dowolna, gdyż Zamawiający w ogóle nie określił zakresu rzeczowego dla tej pozycji. 

Nie może również ujść uwadze, że cena oferty  Wykonawcy S stanowi 97,77% ceny 

oferty  Odwołującego.  Różnica  jest  więc  nieznaczna,  co  dowodzi,  że  cena  oferty 

Przystępującego  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  W  przeciwnym  razie  również  cena  oferty 

Odwołującego  byłaby  ceną  rażąco  niską.  Co  więcej,  w  sytuacji,  gdy  całościowe  ceny  obu 

ofert  są  do  siebie  tak  zbliżone  to  oczywistym  jest,  że  w  ofercie  Odwołującego  występują 

pozycie, 

których wartość jest niższa niż w ofercie Przystępującego. Stosując „jednostkowe” 

pod

ejście  Odwołującego  także  i  jemu  można  by  postawić  zarzut  rażąco  niskiej  ceny  w 

odniesieniu do  wielu pozycji  oferty.  Stwierdzić  zatem  należy,  że  występują  różnice cenowe 

pomiędzy  ofertami,  ale  nie  rażąco  niska  cena.  Powyższejestpo  prostuwynikiem 

zastosowania odmiennych metod kalkulacjicenyoferty.  

W  kwestii  zarzutu  naruszenia  art.  7  ust.  1  Pzp  w  zw.  z  art.  15  ust.  1  pkt  1  Znk 

Wykonawca  S  stwierdził,  że  przesłanki  zastosowania  ww.  przepisu  Znk  nie  zostały 

wypełnione z kilku względów. 

Po  pierwsze, 

jak  wykazano  powyżej,  nie  miało  miejsca  oferowanie  realizacji  usług 

poniżej kosztów ich wytworzenia. 

Po  drugie,  utrudnianie  dostępu  do  rynku  nie  może  ograniczać  się  w  jednostkowej 

transakcji.  Jednostkowy  przypadek  nie  może  stanowić  utrudnieniu  do  dostępu  do  rynku, 

jako 

całości.  Naturalnym  jest,  że  w  mechanizmie  konkurencji,  wykonawcy  ubiegają  się 

zamówienie publiczne i z natury rzeczy uzyskanie zamówienia przez jednego wykonawcę 

łączy  się  z  brakiem  możliwości  jego  uzyskania  przez  innego.  W  przeciwnym  razie, 


za 

utrudnienie  do  rynku  należałoby  uznać,  każdy  przypadek  złożenia  oferty 

najkorzystniejszej. 

Ponadto, 

czyn  nieuczciwej  konkurencji  może  być  popełniony  wyłącznie  umyślnie, 

ma 

on bowiem charakter kierunkowy (celowy), ukierunkowany na eliminację z rynku  innego 

przedsiębiorcy. Tymczasem Odwołujący nie wykazał winy umyślnej Przystępującego, a tym 

bardziej celowego działania.  

Na  rozprawie  strony  i  uczestnik  postępowania  odwoławczego  podtrzymali 

przedstawione powyżej stanowiska w sprawie. 

Wykonawca  S  wniósł  o  dopuszczenie  i  przeprowadzenie  dowodu  z  treści  oferty 

kontrahenta  mającej  dowodzić  wysokości  dostępnych  mu  opustów  i  możliwości 

wykorzystania do realizacji zamówienia paneli pochodzących od producentów innych niż D. i 

M. 

(dokument zawierający informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa). 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  Izba,  uwzględniając  zgromadzony  materiał 

dowodowy  omówiony  w  dalszej  części  uzasadnienia,  jak  również  biorąc  pod  uwagę 

oświadczenia  i  stanowiska  stron  zawarte  w  odwołaniu,  odpowiedzi  na  odwołanie 

piśmie  procesowym  Przystępującego,  a także  wyrażone  ustnie  na  rozprawie 

i odnotowane w 

protokole, ustaliła i zważyła, co następuje. 

Skład  orzekający  stwierdził,  że  Odwołujący  jest  legitymowany,  zgodnie  z  przepisem 

art. 179 ust. 1 Pzp, do 

wniesienia odwołania. 

Izba  dopuściła  i  przeprowadziła  dowody  z  treści:  SIWZ,  oferty  Przystępującego, 

pisma Zamawiającego z 28 sierpnia 2017 r. (wezwanie do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 

90 ust. 1 w zw. z art. 87 ust. 1 Pzp), pisma Wykonawcy S z 1 wrze

śnia 2017 r. (odpowiedź 

na  wezwanie  Zamawiającego).  Dokumenty  te  potwierdzają,  że  okoliczności  sprawy 

(stan 

faktyczny)  zostały  przedstawione  przez  strony  i  uczestnika  postepowania 

odwoławczego w sposób adekwatny i nie wymagający dalszego omówienia. 

Rozpozn

ając  sprawę  w  granicach  podniesionych  w  odwołaniu  zarzutów  (art.  192 

ust. 

7  Pzp)  Izba  nie  stwierdziła  naruszenia  przepisów  Pzp  uzasadniającego  uwzględnienie 

odwołania  (art.  192  ust.  2  Pzp),  wobec  czego  podlegało  ono  oddaleniu,  pomimo  że 

potwierdził się jeden z zarzutów odwołania. 

Skład  orzekający  uznał,  że  Zamawiający  naruszył  przepis  art.  8  ust.  3  Pzp 

niewłaściwie  oceniając  skuteczność  dokonanego  przez  Przystępującego  zastrzeżenia 

wyjaśnień  jako  mających  stanowić  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  a  w  konsekwencji  – 

odmawiając Odwołującemu prawa do zapoznania się z ich treścią. 


Na  wstępie  zaznaczyć  należy,  że  przywołana  powyżej  regulacja,  jakkolwiek 

umożliwia  przedsiębiorcy  ochronę  informacji  wrażliwych,  stanowiąc  wyłom  od  zasady 

jawności  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  tym  niemniej  warunkuje 

skorzystanie  z tego  przywileju  wykazaniem 

(podkreślenie  Izby),  że  zastrzegane  informacje 

stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. W uzasadnieniu do projektu nowelizacji, która weszła 

w  życie  19 października  2014  r.  (ustawa  z  29  sierpnia  2014  r.  o  zmianie  ustawy  –  Prawo 

zamówień publicznych, Dz.U.2014.1232stwierdzono wręcz, że zmiana przepisu art. 8 ust. 3 

Pzp ma przeciwdziałać patologicznemu nadużywaniu przez wykonawców instytucji tajemnicy 

przedsiębiorstwa, „którzy zastrzegając informacje będące podstawą do ich ocen, czynią to ze 

skutkiem  naruszającym  zasady  uczciwej  konkurencji,  tj.  wyłącznie  w  celu  uniemożliwienia 

weryfikacji  przez  konkurentów  wypełniania  przez  nich  wymagań  zamawiającego.” 

(uzasadnienie do projektu ustawy z 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy 

– Prawo zamówień 

publicznych, druk nr 1653, Sejm RP VII Kadencji). 

W konsekwencji  stwierdzić  należy,  że aktualne brzmienie przepisu art. 8 ust.  3 Pzp 

nie  pozostawia,  w 

opinii  składu  orzekającego,  wątpliwości,  że  inicjatywa  w  zakresie 

wykazania zasadności zastrzeżenia należy  wyłącznie do  wykonawcy, który w odpowiednim 

momencie  postępowania  winien,  bez  wezwania,  udowodnić  zamawiającemu  zasadność 

poczynionego  zastrzeżenia.  Brak  takich  wyjaśnień  lub  złożenie  wyjaśnień  ogólnikowych, 

równoznaczne wyłącznie  z  formalnym  dopełnieniem  tego  obowiązku,  powinno  być 

traktowane  jako  rezygnacja  z  przewidzianej  przepisem  art.  8  ust.  3  Pzp  ochrony,  co 

aktualizuje  po  stronie  zamawiającego  obowiązek  ujawnienia  nieskutecznie  utajnionych 

informacji. Innymi słowy to nie jakiekolwiek wyjaśnienia złożone przez wykonawcę stanowią 

podstawę  do  uznania  skuteczności  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  lecz  takie, 

którymi wykonawca wykazuje wypełnienie przesłanek, które warunkują skuteczność takiego 

zastrzeżenia. 

Zaznaczyć  na  marginesie  należy,  że  rolą  zamawiającego  nie  jest  już  aktualnie 

prowadzenie  jakiegokolwiek  postępowania  wyjaśniającego  w  zakresie  zasadności 

skorzystania  z  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  co  było  charakterystyczne  dla  postępowań 

udzielanie  zamówień  publicznych  w  poprzednio  obowiązującym  stanie  prawnym. 

Przyjęcie przeciwnego  zapatrywania  i  dopuszczenie  możliwości  złożenia  przez  wykonawcę 

wyjaśnień  na  wezwanie  stanowiłoby  zaprzeczenie  wspomnianemu  ratio  legis 

komentowanego przepisu. 

Pos

zukując  znaczenia  użytego  w  art.  8  ust.  3  Pzp  pojęcia  „wykazania”  Izba  za 

zasadne  uznała  odniesienie  się  do  instytucji  wykazania  spełniania  warunków  udziału  w 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  ponieważ  przepisy  regulujące  tą 

kwestię również posługują się pojęciem „wykazania” (zob. przepis art. 24 ust. 1 pkt 12 Pzp). 


Podkreślenia wymaga,  że  na  taki  zabieg  interpretacyjny  pozwala  §  10  załącznika  do 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  20  czerwca  2002  r.  w  sprawie  „Zasad  techniki 

prawodawczej”  (Dz.U.2016.283  j.t.),  zgodnie  z  którym  do  oznaczenia  jednakowych  pojęć 

używa  się  jednakowych  określeń,  a różnych  pojęć  nie  oznacza  się  tymi  samymi 

określeniami. 

przepisów dotyczących wykazywania spełniania warunków udziału w postępowaniu 

wynika, że następuje ono przez złożenie oświadczenia o ich spełnianiu w określonej formie 

(por.  art.  25a  ust.  1  i  2  Pzp),  a  nadto 

–  jeżeli  Zamawiający  żądał  dokumentów 

potwierdzających  informacje  zawarte  w  oświadczeniu  (art.  26  ust.  1  i  2  Pzp)  –  również  w 

drodze złożenia dokumentów, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Rozwojuz 26 lipca 

2016 r.w 

sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w 

postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz.U.2016.1126).  

Zdaniem  Izby  z  powyższej  analizy,  wbrew  twierdzeniom  Przystępującego,  wynika, 

że pod pojęciem „wykazania”, o którym mowa w art. 8 ust. 3 Pzp, rozumieć należy nie tylko 

złożenie oświadczenia, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, ale 

również,  w  określonych  okolicznościach,  przedstawienie  stosownych  dowodów  na  jego 

potw

ierdzenie.  Oczywiście  nie  można  w  tym  upatrywać  bezwzględnego  obowiązku 

potwierdzania dowodami 

zaistnienia każdej z przesłanek wymienionych w art. 11 ust. 4 Znk. 

Trudno  bowiem  wyobrazić  sobie,  przykładowo,  wykazanie  w  powyższy  sposób 

technologicznego  chara

kteru  zastrzeżonych  informacji,  wobec  czego  w  tym  zakresie 

zasadniczo  wystarczające  jest  złożenie  przez  wykonawcę  oświadczenia  (z  zastrzeżeniem, 

że może  ono  podlegać  weryfikacji  zamawiającego).  Także  poszukiwanie  dowodów 

potwierdzających  okoliczność  negatywną,  tj. nieujawnienia  informacji  do  publicznej 

wiadomości,  wydaje  się  problematyczne.  Inaczej  oceniać  należy  jednak  chociażby  kwestię 

wykazania,  że  podjęte  zostały  niezbędne  działania  w  celu  zachowania  ich  poufności, 

które przybierają  najczęściej  materialną  postać  (wprowadzanie  polityk  bezpieczeństwa 

informacji,  zawieranie  odpowiednich  klauzul  w umowach  z  pracownikami  lub  kontrahentami 

wykonawcy, etc.). 

Ad  casum 

lakoniczna  treść  poczynionego  przez  Wykonawcę  S  zastrzeżenia 

informacji  zawartych  w  złożonych  wyjaśnieniach  nie  pozwala  na  uznanie,  że  nastąpiło 

wykazanie  zasadności  objęcia  informacji  w  nich  zawartych  tajemnicą  przedsiębiorstwa. 

Opisano  w  nim 

jedynie  charakter  zastrzeżonych  informacji  i  zawarto  stwierdzenie  o  ich 

istotnej  dla  Przystępującego  wartości  gospodarczej.  Nie  sposób  jednak  nie  zauważyć,  że 

Wykonawca S 

– odwołując się do podjętych działań w celu zachowania poufności informacji 

(podpisania 

umów 

zobowiązujących 

pracowników 

do 

zachowania 

tajemnicy 

przedsiębiorstwa)  –  nie  przedstawił,  mimo  obiektywnej  możliwości  złożenia  stosownych 


dokumentów,  dowodów potwierdzających tą okoliczność. W tym  zakresie, jak  wspomniano, 

wykazanie nie może polegać li tylko na złożeniu oświadczenia o określonej treści. 

W  konsekwencji  Zamawiający  powinien  był  uznać  przedstawione  przez 

Przystępującego  uzasadnienie  zastrzeżenia  informacji  zawartych  w  wyjaśnieniach  za 

nieskuteczne i udostępnić Odwołującemu ich treść. 

Powyższą  konkluzją  należało  objąć  również  treść  samego  uzasadnienia.  W  jego 

przypadku trudno bowiem doszukać  się spełniania którejkolwiek z przesłanek wynikających 

z art. 11 ust. 4 Znk. 

Jedynie  na  marginesie  skład  orzekający  wskazuje,  że  nie  podziela  prezentowanej 

przez  Odwołującego  interpretacji,  zgodnie  z  którą  Wykonawca  S  nie  zachował  terminu  na 

skuteczne  zast

rzeżenie  informacji  zawartych  w  wyjaśnieniach.  Należy  mieć  na  uwadze,  

że  w  przypadku  informacji,  które  przekazywane  są  zamawiającemu  po  upływie  terminu 

składania  ofert  wykonawca  zachowuje  możliwość  objęcia  ich  tajemnicą  przedsiębiorstwa, 

pod 

warunkiem,  że  uczyni  to  jednocześnie  z  przedstawieniem  takich  informacji. 

Przyjęcie przeciwnego  zapatrywania  byłoby  nieracjonalne,  jako  że  zmuszałoby  wykonawcę 

do  przewidywania  jeszcze  przed  złożeniem  oferty  czy  i  jakiego  rodzaju  informacje  będzie 

przekazywał  zamawiającemu  w  toku  badania  i  oceny  ofert  i  zastrzegania  informacji  pro 

futuro

,  niezależnie  od  tego,  czy  zajdzie  w  ogóle  potrzeba  posłużenia  się  nimi  w 

postępowaniu. 

Pozostałe zarzuty odwołania nie potwierdziły się. 

Zarzut  naruszenia przepisu art.  8  ust.  4  Pzp był chybiony  o tyle,  że nie znajduje  on 

zastosowania  w  postępowaniu  prowadzonym  w  trybie  przetargu  nieograniczonego, 

co explicite 

wynika z jego treści. 

Skład orzekający nie stwierdził również naruszenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp 

uznając, że cena zaoferowana przez Wykonawcę S nie nosi znamion rażąco niskiej. Pod tym 

pojęciem,  mającym  ugruntowane  w  doktrynie  i  orzecznictwie  znaczenie,  kryje  się  cena 

odbiegająca  od  realiów  rynkowych,  czy  taka,  za  którą  nie  jest  możliwe  wykonanie 

zamówienia zgodnie z wymaganiami zamawiającego.  

W  kwestii  zaoferowanych  przez  Przystępującego  cen  paneli  do  urządzeń 

sterowniczych sygnalizac

ji świetlnej istotna była niesporna między stronami okoliczność, że 

– po pierwsze – Zamawiający nie określił szczegółowo rodzajów paneli, które wykorzystane 

zostaną  przy  realizacji  zamówienia,  ani  –  po  drugie  –  minimalnej  liczby  paneli,  które  użyte 

zostaną  w  wykonaniu  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego.  Jedynym  obowiązkiem 

wykonawcy  było  de  facto  wskazanie  ceny  jednostkowej  za  bliżej  niesprecyzowany  panel. 

Przy 

tak  liberalnym  podejściu  Zamawiającego  do  wyceny  tej  pozycji  kosztorysowej, 


szczególnego znaczenia przy ocenie zarzutu odwołania nabrać musiała kwestia zasadności 

podjęcia  przez  Przystępującego  określonego  ryzyka  kalkulacyjnego.  Nie  można  bowiem 

odmówić  wykonawcy  uprawnienia  do  przyjmowania  założeń  odnośnie  wysokości  kosztów 

realizacji  danego  elem

entu  przedmiotu  zamówienia,  zwłaszcza  w  sytuacji,  w  której 

zamawiający  nie  wskazuje  konkretnych  danych  mogących  zakreślać  ramy  swobody 

kalkulacji ceny oferty. Zaznaczyć jednocześnie należy, że w każdym przypadku ową granicą 

będzie  możliwość  wykonania  zamówienia  za  oferowaną  cenę,  zgodnie  z  oczekiwaniami 

zamawiającego,  której  brak,  co  do  zasady,  uzasadniać  będzie  twierdzenie  o rażąco  niskiej 

ceny oferty. 

Skład orzekający, po zapoznaniu się z wyjaśnieniami złożonymi przez Wykonawcę S, 

stwierdził – co przyznał sam Przystępujący – że poczynił on wprawdzie ryzykowne założenie 

co  do  kosztu  zakupu  paneli  do  sterowników,  tym  niemniej  był  do  tego  uprawniony 

następujących, obok wskazanego powyżej, względów. 

Po  pierwsze 

–  Wykonawca  S  załączył  do  wyjaśnień  ofertę  kontrahenta 

potwierdzająca 

zasadność 

skalkulowania 

omawianej 

pozycji 

kosztorysowej 

kwestionowanej 

odwołaniem wysokości.  

Po drugie 

–wyliczenia Odwołującego odnośnie kosztów zakupu paneli u producentów 

D. i M. 

oraz przedstawione na tą okoliczność dowody (korespondencja Odwołującego z ww. 

podmiotami)  skład  orzekający  uznał  za  niewiarygodne.  Z  pism  producentów  paneli  wynika 

bowiem,  że  załączono  do  nich  standardowe  cenniki  zakupu  tych  komponentów.  Nie mogą 

stanowić one zatem rzetelnej podstawy kalkulacji kosztów wykonania tej części zamówienia, 

bowiem  nie  uwzględniają  czynników  cenotwórczych  takich  jak  chociażby  wolumen 

zamawianych  komponentów,  czy  zdolności  negocjacyjne  Przystępującego,  bądź jego 

kontrahenta. 

Po  trzecie 

–  nawet  gdyby  przyjąć  arbitralnie  określony  przez  Odwołującego  średni 

koszt  zakupu  sterownika  (1.600  zł),  to  –  chociażby  w  kontekście  wyliczonego  w 

wyjaśnieniach  przewidywanego  zysku  z  realizacji  zamówienia,  czy  ujętej  w  nich  pozycji 

obejmu

jącej  rezerwę  na  nieprzewidziane  wydatki  –  dodatkowy  koszt  będący  pochodną 

przyjęcia przez Wykonawcę S zbyt optymistycznych założeń odnośnie tej części zamówienia 

mógłby  zostać  pokryty  ze  wskazanych  części  wynagrodzenia  Przystępującego.  Nie  daje  to 

podstaw 

do twierdzenia o braku możliwości realizacji zamówienia zgodnie z oczekiwaniami 

Zamawiającego, będącego asumptem do rozważań o rażąco niskiej cenie oferty Wykonawcy 

S. 

konsekwencji  przedstawionych  zapatrywań  za  irrelewantną  Izba  uznała 

okoliczność  czy  Przystępujący,  bądź  jego  kontrahenci  zaopatrywali  się  uprzednio  u 


producentów paneli w niezbędne do wykonania zamówienia komponenty. Z tej też przyczyny 

skład  orzekający  stwierdził  nieprzydatność  przedstawionego  przez  Wykonawcę  S  na 

rozprawie dowodu. 

W  kwes

tii  pozycji  obejmujących  montaż  kabli  sygnałowych  lub  zasilających  oraz 

montaż  lub  naprawę  pętli  indukcyjnych  Izba  wskazuje,  że  argumentacja  Odwołującego 

sprowadzona została zasadniczo do twierdzenia o wyłącznie poprawnym skalkulowaniu ich 

kosztów  przez  samego  Odwołującego.  Potwierdzeniem  tej  tezy  jest  dowód  w  postaci 

faktury 

VAT  obejmującej  koszty  zakupu  niezbędnych  materiałów,  które  Odwołujący  określił 

mianem  minimalnych. W  ocenie składu  orzekającego  nie może on  stanowić  potwierdzenia, 

że Wykonawca  S  nie  jest  w  stanie  uzyskać  niższych  cen  na  rynku  –  w  tym  zakresie 

przedstawił  w  wyjaśnieniach  ofertę  kontrahenta  podważającą  twierdzenia  zawarte  w 

odwołaniu. 

Odwołujący  dodatkowo  opisał  i  zobrazował  proces  technologiczny  związany 

montażem (naprawą) pętli indukcyjnej, tym niemniej nie wyjaśnił w jaki sposób kwestia ta 

przekłada  się  na  koszty  realizacji  tej  części  zamówienia.  Przedstawione  w  tym  zakresie 

dowody  w  postaci  dokumentacji  fotograficznej  uznane  zostały  za  nieprzydatne  do 

rozstrzygnięcia  o  zarzucie  odwołania,  bowiem  nie  poparto  ich  szczegółowymi  wyliczeniami 

kosztów wykonywania omawianego typu prac. 

W konsekwencji nie potwierdził się również związany z zarzutem rażąco niskiej ceny 

zarzut  popełnienia  przez  Wykonawcę  S  czynu  nieuczciwej  konkurencji  stypizowanego  

w art. 15 ust. 1 pkt 1 Znk.  

Zgodnie  z  przywołanym  przepisem  czynem  nieuczciwej  konkurencji  jest  utrudnianie 

dostępu  do  rynku,  w  szczególności  przez  sprzedaż  towarów  lub  usług  poniżej  kosztów  ich 

wytworzenia lub świadczenia albo ich odsprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji 

innych przedsiębiorców, to Izba uznała, że nie zostało udowodnione zaistnienie przesłanek 

wynikających  z  treści  tej  regulacji.  Abstrahując  od  okoliczności,  że  brak  jest  potwierdzenia 

dla tezy o nieuprawnionym zaniżeniu przez Przystępującego cen poszczególnych elementów 

kalkulacyjnych  składających  się  na  przedmiot  zamówienia  (czy też,  generalnie, 

ceny 

całkowitej),  to  powołany  przepis  wymaga,  aby  określony  przedsiębiorca  podejmował 

szereg  działań  stwarzających  innym  uczestnikom  obrotu  przeszkody  w  prowadzeniu 

działalności gospodarczej (tak bowiem, zdaniem Izby, należy tłumaczyć użyte w omawianej 

regulacji  sformułowanie  „utrudnianie”)  oraz  aby  ich celem  było wyeliminowanie konkurenta, 

co 

z  kolei  zakłada  działanie  z  powziętym  z  góry  zamiarem.  W  konsekwencji  za  wątpliwe 

uznać  należy  –  zdaniem  Izby  –  jakoby  samo  złożenie  w określonym  postępowaniu  o 


udzielenie  zamówienia  publicznego  oferty  tańszej  od  innego  przedsiębiorcy  wyczerpywało 

ww. znamiona. 

Reasumując, jakkolwiek potwierdził się zarzut naruszenia przepisu art. 8 ust. 3 Pzp, 

tym  niemniej,  jak  wspomniano,  nie  mógł  on  stanowić  podstawy  uwzględnienia  odwołania 

uwagi  na  fakt,  że  nie  miał  (i  nie  może  mieć)  istotnego  wpływu  na  wynik  Postępowania. 

Skoro 

bowiem nieuzasadniony był zarzut zaniechania odrzucenia oferty Wykonawcy S jako 

zawierającej  rażąco  niską  cenę,  to  –  niezależnie  od  nieuzasadnionego  nieudostępnienia 

Odwołującemu  wyjaśnień  Przystępującego  –wynik  Postępowania  (wybór  oferty 

Wykonawcy 

S)  został  przez  Zamawiającego  ustalony  prawidłowo,  tj.  zgodnie  z  przepisami 

Pzp. 

Mając powyższe na uwadze Izba orzekła, jak w pkt 1 sentencji wyroku. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  (pkt  2  sentencji  wyroku)  orzeczono 

stosownie  do jego  wyniku,  na podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  Pzp  oraz  w  oparciu  o  przepisy 

§ 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. 

sprawie  wysokości  i sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów 

postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U.2010.41.238 ze zm.).  

Przewodniczący:   ………………………………………. 

Członkowie:   

………………………………………. 

……………………………………….