KIO 271/17 WYROK dnia 22 lutego 2017 r.

Sygn. akt: KIO 271/17 

WYROK 

z dnia 22 lutego 2017 r.  

Krajowa  Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Jolanta Markowska 

Protokolant:   

Sylwia Jankowska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 lutego 2017 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 lutego 2017 r. przez wykonawcę: 

Zakład 

Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A.,  ul.  Bystrzycka  24,  54-215  Wrocław  

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:

  Generalna  Dyrekcja  Dróg 

Krajowych  i  Autostrad  Odział  we  Wrocławiu,  ul.  Powstańców  Śląskich  186,  53-139 

Wrocław, 

przy  udziale  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie  – 

Konsorcjum:  A.  T. 

prowadząca 

działalność 

gospodarczą 

pod 

firmą 

Zakład 

Budowy 

Dróg 

i  Mostów  ANBUD  A.  T.,  A.  M.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Usługi 

Ogólnobudowlane  A.  M.,  ul.  Kamienna  2,  59-600  Lwówek  Śląski  zgłaszających 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, 

orzeka: 

1.  oddala odwołanie, 

2.  kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę:  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu 

Drogowego ZABERD S.A., ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław, i: 

 
1)  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę 

15 000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę: 

Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A., ul. Bystrzycka 24, 

54-215 Wrocław tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z

2015 r., poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do 

Sądu Okręgowego we Wrocławiu.  

……………………………… 

Sygn. akt: KIO 271/17 

Uzasadnienie 

Zamawiający Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Odział  we Wrocławiu, 

prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  na  „Prace  utrzymaniowe  na  drogach  krajowych  administrowanych  przez 

GDDKiA  Oddział  we  Wrocławiu  Rejon  w  Lubaniu  w  latach  2016-2019”.  Ogłoszenie  

o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  dniu  28  października  2016  r.  w  DUUE  2016/S  209-

Dnia  31  stycznia  2017  r.  Zamawiający  poinformował  wykonawców  o  wyborze  oferty 

najkorzystniejszej.  Zamawiający  wybrał  ofertę  Konsorcjum  Zakład  Budowy  Dróg  i  Mostów 

ANBUD  A.  T.,  Usługi  Ogólnobudowlane  A.  M.  z  ceną  7  011  630,54  zł  brutto  jako 

najkorzystniejszą. 

Wykonawca Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A. we Wrocławiu 

wniósł  odwołanie  zarzucając  Zamawiającemu  naruszenie  przepisów  ustawy  z  dnia  29 

stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.U.  z  2015  r.  poz.  2164  z  późn.  zm.), 

zwanej dalej „Pzp”, a w szczególności: 

art.  7  ust.  1  Pzp,  tj.  naruszenie  zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania 

wykonawców; 

art.  90  ust.  1  Pzp  w  związku  z  brakiem  wezwania  do  złożenia  wyjaśnień  przez 

Konsorcjum ANBUD w związku z tym, że zaoferowana cena w zakresie ich istotnych części 

składowych jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi  wątpliwości co 

do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi 

przez  Zamawiającego  lub  wynikających  z  odrębnych  przepisów,  w  szczególności 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  lub  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za 

pracę (Dz.U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265); 

art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 91 ust. 1 Pzp, poprzez brak odrzucenia oferty Konsorcjum 

ANBUD, jako oferty zawierającej rażąco niską cenę istotnych części składowych. 

Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej; 

wezwania  do  udzielenia  przez  Konsorcjum  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów, 

dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w zakresie wskazanym w art. 90 ust. 1 Pzp, 

odrzucenie  oferty  Konsorcjum  w  przypadku  braku  udowodnienia,  że  istotne  części 

składowe nie są rażąco niskie; 

rozstrzygnięcia postępowania oraz dokonania wyboru oferty z uwzględnieniem oferty 

Odwołującego  oraz  zgodnie  z  zachowaniem  zasad  określonych  w  Pzp,  w  szczególności 

uczciwej konkurencji; 

zwrot kosztów postępowania według norm przepisanych. 

Odwołujący  podniósł,  że  Zamawiający  w  dniu  5  stycznia  2017  r.  zwrócił  się  

o wyjaśnienie, czy oferta Konsorcjum ANBUD nie zawiera rażąco niskiej ceny lub jej części 

składowe nie są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, z pominięciem pozycji 

stanowiących  istotne  części  składowe  zamówienia.  Zamawiający  nie  powziął  podejrzenia 

rażącego  zaniżenia  ani  ceny  ogółem  w  odniesieniu  do  ustalonej  przez  Zamawiającego 

wartości szacunkowej przedmiotu zamówienia określonego w SIWZ, OPZ i SST, ani żadnej  

z  istotnych  części  składowych  znajdujących  swoje  odzwierciedlenie  w  kosztorysie 

ofertowym, który stanowi podstawę wyliczenia ceny i sposobu rozliczeń w trakcie wykonania 

zamówienia (wynagrodzenia kosztorysowego). 

Zdaniem  Odwołującego,  oferta  Konsorcjum  ANBUD  zawiera  rażąco  niską  cenę 

i  podlega  odrzuceniu.  W  jej  istotnych  częściach  składowych  zawiera  rażąco  niską  wycenę. 

Dotyczy to takich pozycji, jak: 

poz. 22 kosztorysu ofertowego - kompleksowe, mechaniczne i ręczne koszenie traw 

i chwastów (cena jednostkowa: 50,00 zł za 1 ha, cena całkowita netto: 110 000,00 zł); 

poz. 23 kosztorysu ofertowego - kompleksowe, mechaniczne i ręczne koszenie traw 

i  chwastów  w  terenie  zabudowanym  ze  zbieraniem  trawy  po  koszeniu  (cena  jednostkowa: 

50,00 zł za ha, cena całkowita: 32 500,00 zł); 

poz.  29  kosztorysu  ofertowego  -  ścinanie  drzew  o  fi  powyżej  56-79  cm  (cena 

jednostkowa: 20,00 zł, cena całkowita: 2 000,00 zł); 

poz.  30  kosztorysu  ofertowego  -  ścinanie  drzew  o  fi  powyżej  80  cm  (cena 

jednostkowa: 10,00 zł, cena całkowita: 1 000,00 zł); 

poz.  44  kosztorysu  ofertowego  -  wynajem  walca  dla  potrzeb  Zamawiającego  (cena 

jednostkowa: 10,00 zł za godz., cena całkowita: 500,00 zł); 

poz.  45  kosztorysu  ofertowego  -  wynajem  samochodu  ciężarowego  dla  potrzeb 

Zamawiającego  z  HDS  (samowyładowczego)  - (cena  jednostkowa:  50,00  zł  za  godz.,  cena 

całkowita: 5 000,00 zł); 

poz.  46  kosztorysu  ofertowego  -  wynajem  ładowarki  dla  potrzeb  Zamawiającego 

(cena jednostkowa: 5,00 zł za godz., cena całkowita: 7 250,00 zł); 

poz.  49  kosztorysu  ofertowego  -  usługi  sprzętowo  transportowe  sprzętu  ciężkiego  - 

równiarka (cena jednostkowa: 5,00 zł za godz., cena całkowita: 1 250,00 zł). 

Odwołujący  porównał  ww.  ceny  do  cen  zawartych  w  innych  ofertach,  tj.  firmy 

SPECTARE  Sp.  z  o.o.  w  Warszawie,  odrzuconej  z  powodu  rażąco  niskiej  ceny,  ZABERD 

S.A.  (Odwołujący)  i  PUK  PORTO  Sp.  z  o.o.  w  Prochowicach  (oferta  najwyższa)  oraz 

przedstawił  w  ujęciu  procentowym  różnicę  ceny  tych  samych  pozycji  w  ofercie  Konsorcjum 

ANBUD i ww. wykonawców.  

Zdaniem  Odwołującego,  wykaz  powyższych  pozycji  i  przedstawione  wyliczenia 

jednoznacznie  wskazują  na  rażące  zaniżenie  cen  w  ofercie  Konsorcjum  ANBUD,  a  zatem 

wykonanie ww. części składowych zamówienia jest niemożliwe bez poniesienia straty. Brak 

wykonania  tych  elementów  przedmiotu  zamówienia  spowodowałby  nienależyte  wykonanie 

zamówienia.  

Odwołujący  wskazał,  że  w  pkt  14.5  SIWZ  Zamawiający  postanowił  jednoznacznie,  

ż

e  Kosztorys  Ofertowy  (Formularz  2.2)  stanowi  podstawowy  element  Formularza  „Oferta”. 

Cena oferty jest: 

wyliczona w oparciu o Kosztorys Ofertowy (pkt 15.1. SIWZ), 

muszą być tam ujęte wszystkie pozycje (pkt 15.3. SIWZ), 

musi zawierać wszystkie koszty wykonania przedmiotu zamówienia, w tym wszystkie 

koszty towarzyszące wykonaniu zamówienia, o których mowa w Tomach II i III SIWZ. 

Ponadto, w  związku ze  zmianą ustawy o minimalnym  wynagrodzeniu  za pracę od 1 

stycznia  2017  r.  w  wysokości  minimalnej  13  zł  brutto  za  godzinę,  stawki  zaproponowane 

przez Konsorcjum ANBUD jednoznacznie wskazują, że nie uwzględniono w nich minimalnej 

stawki godzinowej: 

poz.  44  kosztorysu  ofertowego  -  wynajem  walca  dla  potrzeb  Zamawiającego  (cena 

jednostkowa: 10,00zł/godz.); 

poz.  46  kosztorysu  ofertowego  -  wynajem  ładowarki  dla  potrzeb  Zamawiającego 

(cena jednostkowa: 5,00 zł/godz.); 

poz.  49  kosztorysu  ofertowego  -  usługi  sprzętowo  transportowe  sprzętu  ciężkiego  - 

równiarka (cena jednostkowa: 5,00 zł/godz.), 

poz. 22 kosztorysu ofertowego - kompleksowe, mechaniczne i ręczne koszenie traw 

i chwastów (cena jednostkowa: 50,00 zł za 1 ha, cena całkowita netto; 110 000,00 zł); 

poz. 23 kosztorysu ofertowego - kompleksowe, mechaniczne i ręczne koszenie traw 

i  chwastów  w  terenie  zabudowanym  ze  zbieraniem  trawy  po  koszeniu  (cena  jednostkowa: 

50,00 zł za ha, cena całkowita: 32 500,00 zł), 

ponieważ  nie  jest  możliwe  utrzymanie  stawki  13,00  zł  za  godzinę,  czy  też  skalkulowanie  

w tych cenach najniższego wynagrodzenia za pracę w wysokości 2000,00 zł miesięcznie. 

Odwołujący  podkreślił,  że  zgodnie  z  pkt  10  Opisu  przedmiotu  zamówienia  (str.  12), 

wszystkie  usługi  i  roboty  budowlanie  powinny  być  wykonanie  zgodnie  z  Umową  oraz 

wymaganiami  SIWZ  oraz  SST.  (...)  Wykonawca  powinien  zatrudnić  pracowników,  których 

kwalifikacje  odpowiadają  wymaganiom  kontraktu  i  w  takiej  liczbie,  która  zapewni  należyte, 

terminowe wykonania usług i robót zgodnie z kontraktem. 

Odwołujący  wskazał,  że  określił  swoją  cenę  na  poziomie  realnym.  Urealnienie  cen 

zaoferowanych przez Konsorcjum ANBUD spowodowałoby istotny wzrost ceny całkowitej tej 

oferty, która byłaby wyższa od ceny Odwołującego. Wzrosłaby ona do ceny 9 349 665,54 zł 

brutto  i  poza  ofertą  firmy  PORTO  Sp.  z  o.o.  byłaby  to  najdroższa  oferta  wśród  złożonych 

ofert. Mimo to Zamawiający stwierdził, że oferta Konsorcjum ANBUD nie budzi wątpliwości, 

które wymagają wyjaśnienia i nie wezwał w związku z tym Konsorcjum do wyjaśnień. 

Odwołujący podniósł, że przepis art

90 ust. 1 Pzp nie może być odczytywany jedynie 

jako  uprawnienie  zamawiającego

nie  podlegające  kontroli.  Przeciwnie,  norma  prawna 

zawarta  w  tym  przepisie  przewiduje  obowiązek  przeprowadzenia  procedury  wyjaśniającej,  

a  tym  samym  zaniechanie  tego  obowiązku  -  gdy  okoliczności  sprawy  wskazują  o  istnieniu 

uzasadnionych  podstaw  do  zastosowania  wskazanego  przepisu  -  może  być  podnoszone  

w ramach środków ochrony prawnej

(tek wyrok Krajowej Izby Odwoławczej

z dnia 31 maja 

2016 r.; KIO 820/16, 

 wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 7 czerwca 2016 r. sygn. akt 

KIO 846/16). 

Odwołujący powołując się także na opinię Urzędu Zamówień Publicznych, w sprawie 

rażąco niskiej ceny w świetle obowiązujących po wejściu w życie przepisów ustawy z dnia 22 

czerwca  2016  r.  o  zmianie  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  oraz  niektórych  innych 

ustaw  (Dz.U.  z  2016  r.  poz.  1020)  -  (Badanie  rażąco  niskiej  ceny  oferty  po  nowelizacji) 

wskazał,  że  oferta  Konsorcjum  ANBUD  powinna  być  odrzucona  z  uwagi  na  wykazane 

oczywiste  różnice  cen  zaoferowanych  przez  Konsorcjum  oraz  pozostałych  wykonawców 

i  naruszenie  przepisów  dotyczących  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej 

stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 

r.  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę  (Dz.U.  z  2015  r.  poz.  2008  oraz  z  2016  r.  poz. 

1265)  -  po  uzyskaniu  wyjaśnień  i  dowodów  od  Konsorcjum  ANBUD  potwierdzających  ich 

rażąco niską wartość oraz, że za zaoferowaną cenę nie jest możliwe wykonanie zamówienia 

zgodnie z wymaganiami Zamawiającego. 

Wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o  zamówienie  -  Konsorcjum:  A. T.  prowadząca 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  Zakład  Budowy  Dróg  i  Mostów  ANBUD  A.  T.,  A.  M. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Usługi  Ogólnobudowlane  A.  M.  z  siedzibą 

lidera w Lwówku Śląskim – zgłosili przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie 

Zamawiającego,  wnosząc  o  oddalenie  odwołania.  Przystępujący  wyjaśnił,  że  Zamawiający 

zwrócił się do Konsorcjum ANBUD o złożenie wyjaśnień w celu ustalenia, czy oferta zawiera 

rażąco  niskie  ceny  składowe  oraz  czy  uwzględnia  wszystkie  wymagania  zawarte  w  SIWZ. 

Przystępujący w dniu 12 stycznia 2017 r. złożył szczegółowe wyjaśnienia, które potwierdziły 

rzetelność  kalkulacji  ceny  oraz  możliwość  realizacji  zamówienia.  Konsorcjum  ANBUD 

przedstawiło  wrazz  wyjaśnieniami  dowody  na  poparcie  sposobu  obliczenia  cen 

poszczególnych pozycji i wewnętrzne kalkulacje. Przystępujący podniósł, że same różnice w 

cenach  pomiędzy  ofertą  Konsorcjum  ANBUD  a  pozostałymi  wykonawcami  nie  mogą 

stanowić podstawy do odrzucenia oferty.

Zamawiający,  pismem  z  dnia  17  lutego  2017  r.,  złożył  odpowiedź  na  odwołanie. 

Wniósł  o  oddalenie  odwołania  w  całości.  Zamawiający  wyjaśnił,  że  dokonał  rzetelnej  oceny 

ofert,  zachowując  bezstronność  i  obiektywizm  oraz  z  zachowaniem  zasady  uczciwej 

konkurencji i równego traktowania wykonawców. Zamawiający wskazał, że w postępowaniu 

zostało  złożonych  6  ofert.  Wstępnego  badania  ofert  dokonano  w  oparciu  o  kryterium 

arytmetyczne  w  odniesieniu  do  wartości  szacunkowej  zamówienia  powiększonej  o  podatek 

od  towarów  i  usług.  Wśród  sześciu  ofert  tylko  jedna  oferta  zawierała  cenę  niższą  od  tej 

wartości  o  więcej  niż  30%.  W  odniesieniu  do  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich 

złożonych  ofert  dwie  najniższe  oferty  zawierały  ceny  niższe  o  więcej  niż  30%  tej  średniej,  

w tym oferta Konsorcjum ANBUD. Ze względu na fakt, że najdroższa oferta jest ponad 250% 

wyższa  od  wartości  zamówienia  i  znacznie  odbiega  wysokością  od  cen  pozostałych  ofert 

Zamawiający  dokonał  także  porównania  cen  złożonych  ofert  w  stosunku  do  średniej 

arytmetycznej cen ofert zbliżonych do siebie wysokością, tj. ofert nr 2-6. W tym porównaniu 

ż

adna  z ofert nie zawiera ceny niższej o 30% od  ww. średniej arytmetycznej. Zamawiający 

wyjaśnił,  że  dokonał  także  badania  cen  jednostkowych  w  poszczególnych  pozycjach 

stosunku  do  kosztorysu  inwestorskiego  oraz  kosztorysów  ofertowych  złożonych  ofert. 

Zamawiający  wytypował  pozycje,  które  stanowiły  mniej  niż  50%  wartości  kosztorysu 

inwestorskiego i w takim zakresie wezwał wykonawców do złożenia wyjaśnień – wykonawcę 

SPECTARE  Sp.  z  o.o.  oraz  Konsorcjum  ANBUD.  Konsorcjum  ANBUD  złożyło  wyjaśnienia 

wraz  ze  szczegółowymi  kalkulacjami  oraz  stosownymi  dowodami.  Komisja  przetargowa 

uznała  wyjaśnienia  za  wystarczające  i  nie  stwierdziła  rażąco  niskich  cen  istotnych  części 

składowych  ceny  oferty  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Zdaniem  Zamawiającego, 

fakt, że oferta Konsorcjum ANBUD zawiera w pozycjach 22, 23, 29, 30, 44, 45, 46 i 49 ceny 

niższe  niż  w  innych  ofertach  nie  jest  dowodem  na  to,  że  są  to  ceny  jednostkowe  rażąco 

niskie  dla  istotnych  składowych  ceny  oferty.  Odwołujący  nie  udowodnił,  że  Konsorcjum 

ANBUD ustaliło określone ceny jednostkowe poniżej kosztów  własnych, że będzie ponosiło 

straty,  co  może  zagrażać  bezpiecznemu  wykonaniu  umowy.  Odwołujący  ograniczył  się 

jedynie do arytmetycznego porównania cen jednostkowych w ofercie Konsorcjum ANBUD do 

oferty  najniższej  i  oferty  najwyższej  pod  względem  ceny,  co  nie  jest  wystarczające  do 

uznania cen składowych tej oferty za rażąco niskie. Tym samym żądanie odrzucenia oferty 

Konsorcjum  ANBUD  należy  uznać  za  bezzasadne.  Zamawiający  podniósł  również,  

ż

e  w  ofercie  Odwołującego  także  stwierdzono  pozycje  kosztorysu,  wycenione  poniżej  50% 

wartości określonych w kosztorysie inwestorskim oraz zdecydowanie niższych niż w ofertach 

konkurencyjnych.  Nawet  oferta  SPECTARE  Sp.  z  o.o.  -  z  najwyższą  ceną  -  zawiera  24 

pozycje  poniżej  przyjętej  granicy  50%  z  kosztorysu  inwestorskiego.  Powyższe  wskazuje,  

ż

e  oferty  należy  oceniać  przede  wszystkim  całościowo  oraz  z  uwzględnieniem  złożoności 

zamówienia. 

Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty 

zgromadzone  w  aktach  sprawy  i  wyjaśnienia  złożone  na  rozprawie  przez  strony 

i uczestnika postępowania odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje. 

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

Odwołanie  zostało  rozpoznane  w  oparciu  o  przepisy  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  w  brzmieniu  nadanym  ustawą  z  dnia  22  czerwca  2016  r.  o  zmianie  ustawy  – 

Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2016.1020), która weszła 

w życie w dniu 28 lipca 2016 r.  

Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  wykazał  posiadanie  legitymacji  uprawniającej  do 

wniesienia odwołania, stosownie do art. 179 ust. 1 Pzp.  

Wykonawcy  ubiegający  się  wspólnie  o  zamówienie  w  ramach  konsorcjum:  A.  T. 

prowadząca 

działalność 

gospodarczą 

pod 

firmą 

Zakład 

Budowy 

Dróg 

i  Mostów  ANBUD  A.  T.,  A.  M.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Usługi 

Ogólnobudowlane  A.  M.

skutecznie  przystąpili  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

Zamawiającego, spełniając wymagania zawarte w art. 185 ust. 2 i 3 Pzp.

Zarzut naruszenia art. 90 ust. 1 Pzp, poprzez zaniechanie wezwania do złożenia wyjaśnień 

przez  Konsorcjum  ANBUD  co  do  zaoferowanej  ceny  w  zakresie  jej  istotnych  części 

składowych  oraz 

art.  89  ust.  1  pkt  4  oraz  art.  91  ust.  1  Pzp,  poprzez  zaniechanie 

odrzucenia  oferty  Konsorcjum  ANBUD  jako  oferty  zawierającej  rażąco  niską  cenę  istotnych 

części składowych. 

W przedmiotowym postępowaniu złożono 6 ofert. Oferta Konsorcjum ANBUD zawiera 

cenę  7  011  630,54  zł  brutto.  Oferta  Odwołującego  zawiera  cenę  7 860 455,49  zł  brutto. 

Oferta  najniższa  zawiera  cenę  6 161 996,70  zł  brutto  (oferta  została  odrzucona).  Pozostałe 

ceny ofert to: 9 001 787, 40 zł brutto, 9 176 673,90 zł brutto oraz 23 253 623,40 zł brutto.  

Oferta Konsorcjum ANBUD stanowi 77,69% wartości szacunkowej zamówienia, która 

została ustalona przez Zamawiającego w kwocie 9 025 631,28 zł brutto oraz 67,35% średniej 

arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert.  Oferta  ta  stanowi  jednocześnie  89,41  % 

ś

redniej  arytmetycznej  złożonych  ofert,  z  wyłączeniem  oferty  najdroższej,  która  wyraźnie 

znacznie  odbiega  wysokością  od  cen  pozostałych  ofert,  jak  i  od  wartości  szacunkowej 

przedmiotu zamówienia (ponad 2,5-krotnie). 

Zamawiający w dniu 5 stycznia 2017 r. wezwał Konsorcjum ANBUD do wyjaśnienia, 

czy w ofercie nie znajduje się rażąco niska cena lub jej części składowe nie są rażąco niskie 

w stosunku do przedmiotu zamówienia, w zakresie pozycji kosztorysowych nr 21 (utrzymanie 

czystości  i  porządku  w  pasie  drogowym),  poz.  29,  33,  34,  37,  40  (pielęgnacja  i  utrzymanie 

zieleni), 55, 56, 75 (remont odwodnienia i poboczy) wycenionych poniżej 50% wartości tych 

pozycji  w  kosztorysie  inwestorskim.  Podobne  wezwanie  zostało  wystosowane  przez 

Zamawiającego do oferty SPECTARE Sp. z o.o. z najniższą ceną. 

Konsorcjum  ANBUD  złożyło  wyjaśnienia  pismem  z  dnia  12  stycznia  2017  r.,  które 

zostały  wraz  z  dołączonymi  dowodami  zastrzeżone  przez  wykonawcę,  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa.  

Odwołujący  wskazując,  że  oferta  Konsorcjum  ANBUD  zawiera  rażąco  niską  cenę 

gdyż  w  jej  istotnych  częściach  składowych  zawiera  rażąco  niską  wycenę  w  pozycjach:  22, 

23,  29,  30,  44,  45,  49,  porównał  ceny  tych  pozycji  do  wyceny  zawartej  odpowiednio  

w  ofercie  najtańszej  i  najdroższej  oraz  w  ofercie  Odwołującego  (w  ujęciu  kwotowym 

i procentowym). W ocenie Odwołującego, porównanie to wskazuje na rażące zaniżenie cen 

jednostkowych  w  ofercie  Konsorcjum  ANBUD.  Zdaniem  Odwołującego,  wykonanie  ww. 

części składowych zamówienia jest niemożliwe bez poniesienia straty. W toku postępowania 

odwoławczego  Odwołujący  nie  przedstawił  jednak  żadnych  dowodów  na  poparcie 

powyższych  twierdzeń.  Odwołujący  nie  wykazał,  że  w  wycenie  kosztorysu  ofertowego 

Konsorcjum ANBUD nie zostały ujęte wszystkie koszty wymagane do prawidłowej realizacji 

przedmiotu  zamówienia,  w  tym  koszt  minimalnej  stawki  godzinowej  lub  minimalnego 

wynagrodzenia za pracę, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 

2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 

1265) w szczególności – w pozycjach 22, 23, 44, 46 i 49 kosztorysu ofertowego.  

Zgodnie z art. 90

 ust. 1 Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części 

składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  

z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub

 wynikającymi z odrębnych przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265); 

pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Zatem zamawiający ma obowiązek zwrócić się do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień 

oraz złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, jeżeli cena lub koszt oferty, 

lub ich istotne części składowe w opinii zamawiającego, wydają się rażąco niskie w stosunku 

do przedmiotu zamówienia i budzą jego wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu 

zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  sformułowanymi  przez  zamawiającego  lub 

wynikającymi  z  odrębnych  przepisów.  Obowiązek  żądania  wyjaśnień  aktualizuje  się  

w  przypadku  powzięcia  przez  zamawiającego  wskazanych  wątpliwości,  a  zatem  zwrócenie 

się przez zamawiającego do wykonawcy o udzielenie stosownych wyjaśnień oraz dowodów 

zależy, co do zasady, od oceny oferty przez zamawiającego.  

Obowiązek  powyższy  został  przez  Zamawiającego  zrealizowany  w  niniejszym 

postępowaniu  w  stosunku  do  oferty  Konsorcjum  ANBUD,  poprzez  wezwanie  z  dnia  5 

stycznia  2017  r.  Zamawiający  ustalił  istotne  elementy  przedmiotu  zamówienia  i  zażądał  od 

wykonawcy  stosownych  szczegółowych  wyjaśnień  w  tym  zakresie  oraz  przedstawienia 

dowodów. 

Zgodnie z ciężarem dowodu, wynikającym z art. 90 ust. 2 Pzp, Konsorcjum ANBUD 

złożyło  wyjaśnienia  w  pełnym  zakresie  odpowiadającym  treści  wezwania  skierowanego 

przez  Zamawiającego  oraz  przedstawił

o  w  załączeniu  do  wyjaśnień  dowody  na  poparcie 

rzetelności

 dokonanych kalkulacji ceny, w postaci ofert uzyskanych od firm współpracujących 

z wykonawcą. Konsorcjum ANBUD wskazało czynniki mające wpływ na możliwość ustalenia 

ceny oferty na określonym w ofercie poziomie, powołując się na ceny obowiązujące na rynku  

z  uwzględnieniem  sytuacji  tego  wykonawcy.  Konsorcjum  ANBUD  wyjaśniło  też  kwestie 

dotyczące wyceny kosztów robocizny skalkulowanej w kosztorysie ofertowym.  

Dokonana przez Zamawiającego ocena ww. wyjaśnień nie potwierdza, że ww. oferta 

zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  W  świetle 

brzmienia  art.  90  ust.  1  Pzp,  w  zakresie  istotnych  części  zamówienia  ważne  jest  ustalenie,  

ż

e te części mają znaczenie dla całości wyceny przedmiotu zamówienia lub że są to istotne 

części  zamówienia,  które  stanowią  przedmiot  odrębnego  wynagrodzenia.  Jak  wyjaśnił 

Zamawiający  na  rozprawie,  wskazane  przez  Odwołującego  pozycje kosztorysowe  stanowią 

jedynie nieznaczny składnik przedmiotu zamówienia zarówno w odniesieniu do zakresu prac 

objętych  zamówieniem,  jak  i  do  ich  wartości.  Zamawiający  wycenił  prace  związane  

z  koszeniem  na  kwotę  285  tys.  zł,  podczas  gdy  wartość  całego  przedmiotu  zamówienia 

została  oszacowana  na  ponad  7 860 000  zł.  Jak  wynika  z  dokumentacji  postępowania,  

w  tym  -  zestawienia  cen  jednostkowych  zawartych  w  kosztorysach  ofertowych 

poszczególnych 

wykonawców 

porównanie 

poszczególnych 

cen 

jednostkowych 

zaoferowanych  przez  wykonawców  do  wartości  zamówienia  w  tych  pozycjach  prowadzi  do 

wniosku,  że  ceny  te  różnią  się  znacznie,  co  jest  efektem  specyfiki  i  złożonego  charakteru 

przedmiotu  zamówienia,  która  powoduje,  jak  słusznie  zauważył  Zamawiający,  że  wycena 

poszczególnych  pozycji  kosztorysowych  we  wszystkich  złożonych  ofertach  jest  wynikiem 

uwzględnienia  wielu  ryzyk  i  musi  być  ocenia  indywidualnie  w  przypadku  każdego  

z  wykonawców  w  odniesieniu  do  całego  przedmiotu  zamówienia.

Co  do  uwzględnienia 

minimalnych  stawek  wynagrodzenia  w  ofercie  Konsorcjum  ANBUD  należy  wskazać,  

ż

e wykonawca złożył wyjaśniania w tym zakresie w piśmie z 12 stycznia 2017 r. Odwołujący 

nie  przedstawił  natomiast  żadnych  dowodów  na  fakt,  że  oferta  Konsorcjum  ANBUD  nie 

uwzględnia  obowiązujących  stawek,  biorąc  jednocześnie  pod  uwagę,  że  stawki  dotyczące 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  i  minimalne  stawki  godzinowe  określone  

w  obowiązujących  przepisach  mają  bezpośrednie  zastosowanie  w  umowach  pomiędzy 

osobą  fizyczną  a  pracodawcą.  Za  bezpodstawne  należało  też  uznać  twierdzenie,  że 

urealnienie  ceny  oferty  Konsorcjum  ANBUD  powinno  być  dokonane  poprzez  określenie 

wskazanych cen na poziomie zaoferowanym przez Odwołującego.  

W świetle powyższego, brak jest podstaw do odrzucenia

 oferty Konsorcjum ANBUD 

w oparciu o art. 90 ust. 3 Pzp, a także art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, w szczególności wyłącznie  

z  uwagi  na  różnice  cen  jednostkowych  zawartych  w  kosztorysie  ofertowym  Konsorcjum 

ANBUD  oraz  wybranych  ofert  dwóch  z  pięciu  pozostałych  wykonawców  w  zakresie  pozycji 

kosztorysu,  które  nie  stanowią  istotnych  elementów  kosztów  w  odniesieniu  do  całego 

przedmiotu zamówienia.  

W ustalonych  okolicznościach  Izba  nie  stwierdziła  naruszenia  przez  Zamawiającego 

przepisu art. 91 ust. 1 Pzp, poprzez wybór oferty Konsorcjum ANBUD jako najkorzystniejszej 

oraz art. 7 ust. 1 Pzp, tj. zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. 

Biorąc  pod  uwagę  stan  rzeczy  ustalony  w  toku  postępowania,  Izba  orzekła,  jak  

w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Pzp  oraz  §  3  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  roku  

w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm.). 

………………………………