Sygn. akt: KIO 550/17
WYROK
z dnia 5 kwietnia 2017 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Izabela Niedziałek-Bujak
Protokolant:
Sylwia Jankowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2017 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 marca 2017 r. przez wykonawcę
VIA VOX
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu przy ul. Starołęckiej 42
(61-361 Poznań) w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego –
Miasto Poznań Pl.
Kolegiacki 17 (61-841 Poznań)
przy udziale
Wykonawcy
P. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Fiskus Computer
Service P. B., ul. Skowronka 11, 62-080 Lusowo zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
Wykonawcy
W. W. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P.H.U. COMPAN W.
W., ul. Jana Pawła II 1e, 09-200 Sierpc zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego
orzeka:
1 Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnić czynność z dnia
14.03.2017 r. tj., odrzucenia oferty Odwołującego jako niezgodnej z siwz oraz
nakazuje powtórzyć czynność oceny ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego,
w tym dokonać poprawy ceny jednostkowej podanej w pkt 1a formularza
ofertowego z 87,86 zł brutto na 10.469,45 zł brutto na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3
Ustawy.
2.1 Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego – Miasto Poznań i:
2.2 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
7.500 zł 00 gr. (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych, zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę VIA VOX Sp. z
o.o.
z siedzibą w Poznaniu, tytułem wpisu od odwołania;
2.3 zasądza od Zamawiającego – Miasta Poznań na rzecz Wykonawcy – VIA VOX Sp. z o.o.
z/s w Poznaniu kwotę
11.100 zł. 00 gr. (słownie: jednacie tysięcy sto złotych zero groszy)
tytułem zwrotu kosztów strony poniesionych w związku z wpisem od odwołania oraz
wynagrodzeniem pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. Akt: KIO 550/17
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Miasto Poznań w trybie przetargu
nieograniczonego na infolinię i hel-desk dla uczestników projektu „Przeciwdziałanie
wykluczeniu cyfrowemu w Poznaniu” oraz naprawy serwisowe i pogwarancyjne zestawów
komputerowych użyczanych uczestnikom ww. projektu (nr sprawy ZOU-XII.271.5.2017),
ogłoszonym w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 09.01.2017r., pod nr 4741,
wykonawca VIA VOX Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu (dalej jako Odwołujący), wniósł w
dniu 20 marca 2017 r. odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO
550/17). Odwołaniem objęto czynność odrzucenia oferty Odwołującego, dokonanej z
naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy Pzp przez błędne jego zastosowanie pomimo, że
oferta odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia (siwz).
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności odrzucenia jego oferty oraz nakazanie ponownego badania i oceny ofert z
uwzględnieniem jego oferty.
Oferta Odwołującego jest najkorzystniejsza w świetle przyjętych kryteriów oceny ofert i gdyby
Zamawiający prawidłowo i zgodnie z przepisami Pzp przeprowadził postępowanie, wówczas
zostałaby wybrana jako najkorzystniejsza. W efekcie błędnej decyzji o odrzuceniu tej oferty
Odwołujący utracił korzyści płynące z realizacji zamówienia (lucrum cessans).
Zamawiający pismem z dnia 26 stycznia 2017r. poinformował o odrzuceniu oferty
Odwołującego z powodu wniesienia wadium w sposób nieprawidłowy, którą to czynność na
skutek wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 13.02.2017 r. unieważnił (pismo z
23.02.2017 r.). Zamawiający w dniu 26 stycznia 2017 r. poinformował Odwołującego, iż
działając na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 Ustaw Pzp poprawił oczywiste omyłki rachunkowe
w formularzu ofertowym, po których to poprawkach cena brutto za całość przedmiotu
zamówienia wynosi 53.164,24 zł.
Na skutek wyroku KIO Zamawiający unieważniając czynność odrzucenia oferty Odwołującego
zwrócił się do niego pismem z dnia 23.02.2017 r. na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp o udzielenie
wyjaśnień, w tym złożenie dowodów dotyczących wyliczenia ceny w ofercie. Ustosunkowując
się do wyjaśnień Odwołującego złożonych w piśmie z dnia 28.02.2017 r. Zamawiający
pismem z dnia 14.03.2017 r. poinformował wszystkich wykonawców o odrzuceniu oferty
Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy uzasadniając tym, iż sposób
wyliczenia ceny w pkt 1a formularza ofertowego jest niezgodny z treścią pkt X siwz,
formularzem ofertowym oraz § 4 ust. 2 pkt 1 wzoru umowy. Jednocześnie poinformował, że
oferta podlegałaby także odrzuceniu na podstawie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4
Pzp, tj. z powodu rażąco niskiej ceny.
W ocenie Odwołującego nie zachodziła podstawa do odrzucenia jego oferty i uznania jej za
niezgodną z treścią siwz, w zakresie sposobu wyliczenia ceny w pkt 1a formularza
ofertowego, tj. 87,86 zł. Odwołujący wskazał na rozdział X siwz, w którym określono, iż cena
podana w formularzu ofertowym musi uwzględniać wszystkie koszty realizacji przyszłej
umowy. Należało ją podać zgodnie z wymogami formularza ofertowego i wyliczyć w oparciu o
wzór: 1b+2b+3b+4b. Z kolej w § 4 ust. 2 pkt 1 wzoru umowy wskazane jest, że
wynagrodzenie płatne będzie w częściach, w ten sposób, że za Infolinię i help desk,
diagnostykę sprzętu oraz konserwację systemu Windows 7 Professional, polegającą na
przywracaniu ustawień fabrycznych na zestawach komputerowych, konserwację sprzętu – co
miesiąc, zgodnie z ofertą z zastrzeżeniem, że liczba wykonanych konserwacji systemu
operacyjnego nie może przekroczyć …. sztuk tygodniowo”. Z zapisów tych wynika, że
zarówno w siwz, jak i pozostałych wskazanych dokumentach nie było określonego sposobu
obliczania cen cząstkowych, składających się na cenę brutto całego przedmiotu zamówienia,
który to sposób obliczenia kwestionuje Zamawiający w zakresie pkt 1a formularza.
Zamawiający określił wyłącznie sposób obliczenia ceny brutto za całość przedmiotu
zamówienia, a Odwołujący zgodnie ze wzorem podał cenę łączną jako sumę kosztów:
1b+2b+3b+4b. Odwołujący przyznał, iż popełnił drobny błąd rachunkowy w obliczeniu
kosztów wskazanych w pkt 3b i 4b, co Zamawiający zobowiązany był skorygować, jako
oczywistą omyłkę rachunkową (czego po orzeczeniu KIO nie uczynił). Po sprostowaniu tych
omyłek, cena brutto za całość przedmiotu zamówienia powinna wynosić 302.322,46 zł., a nie
jak zostało to pierwotnie wskazane w ofercie 297.093,59 zł.
Zamawiający w sposób arbitralny i nieprawidłowy uznał, iż błędnie obliczono cenę
jednostkową w pkt 1a, przyjmując, iż miała ona uwzględniać wszystkie koszty wskazane w
tym punkcie, tj. infolinię, help-desk, konserwację systemu operacyjnego Windows 7 pro oraz
konserwację sprzętu komputerowego. Nie wynika to z siwz, a tylko niezgodność oferty z jej
treścią mogła stanowić podstawę do odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
Ustawy. Formularz ofertowy został tak skonstruowany, że uniemożliwiał Wykonawcy
przedstawienie ceny brutto w sposób uwzgledniający wszystkie czynniki na nią wpływające.
W pkt 1 wskazane zostały różne usługi, z zastrzeżeniem, że liczba wykonanych konserwacji
systemu oraz sprzętu nie przekroczy tygodniowo 55. Formularz uniemożliwiał szczegółowego
rozpisania kosztów. W oparciu o doświadczenie Odwołujący prognozował, że 73,7 %
zgłoszeń to zgłoszenia wymagające konserwacji sprzętu, pozostałe mogą być natomiast
obsługiwane pośrednio przez help-desk. Przedstawiona kwota 87,86 zł. brutto to jednostkowy
koszt jednej konserwacji sprzętu, nie uwzględnia ona dodatkowego kosztu prowadzenia
infolinii i help-desk. Odwołujący przedstawił szczegółowy sposób wyliczenia ceny w pkt 1
formularza ofertowego w okresie 24 miesięcy obsługiwanych przez infolinię i help-desk oraz
zgłoszeń wymagających konserwacji sprzętu komputerowego/systemu operacyjnego. Łącznie
składają się one na kwotę 251.266,86 zł. brutto – wskazaną w pkt 1b formularza ofertowego.
Oznacza to, że cena za całość przedmiotu zamówienia została w sposób prawidłowy ustalona
w oparciu o składową z pkt 1b, uwzględniającą koszt całości usługi w okresie 24 miesięcy.
Cena w pkt 1a formularza ofertowego jest również prawidłowa, jednak nie uwzględnia
wszystkich elementów, jakie zostały przyjęte do wyliczenia ceny w pkt 1b, gdyż taki wymóg
nie wynikał wprost z treści siwz. Zamawiający nie wskazał w siwz, aby cena podana w pkt 1b
stanowiła iloczyn ceny z 1a i 24 miesięcy. Zauważył, iż inna była konstrukcja ceny podawanej
w pkt 2, 3 i 4 formularza ofertowego, w których należało podać koszty w odniesieniu do jednej
usługi.
Z ostrożności Odwołujący również zaprzecza stanowisku Zamawiającego, aby cena była
rażąco niska. W jego ocenie, będąc zobowiązanym wyrokiem KIO do powtórzenia czynności
badania i oceny ofert, Zamawiający powinien był poprawić omyłki rachunkowe informując o
tym Wykonawcę. Ponieważ elementem badania i oceny ofert jest poprawienie pojawiających
się w nich oczywistych omyłek rachunkowych, trudno jest podzielić pogląd Zamawiającego,
który twierdzi, że mimo, iż dokonał ponownego badania i oceny ofert w postępowaniu,
wiążąca była dla niego i innych uczestników dokonana uprzednio korekta oczywistych omyłek
rachunkowych. Ponieważ Odwołujący nie został poinformowany o dokonanej po wyroku Izby
korekcie, nie korzystał z uprawnienia, o którym mowa w art. 181 ust. 1 Pzp, tj.
poinformowania Zamawiającego o niezgodnej z przepisami ustawy czynności podjętej przez
niego lub zaniechaniu czynności, do której jest on zobowiązany na podstawie ustawy, na
które nie przysługuje odwołanie na podstawie art. 180 ust. 2 Pzp.
Nie było prawidłowym przyjęcie przez Zamawiającego do analizy ceny pod kątem jej
wysokości kwoty skorygowanej w dniu 26 stycznia 2017 r. Odwołujący zgłasza zastrzeżenie
co do potrzeby korekty kwoty z pkt 1b formularza ofertowego, nie kwestionuje natomiast
potrzeby poprawienia omyłek rachunkowych w zakresie pkt 3b i 4b, co jednak formalnie nie
nastąpiło. Ponieważ formularz ofertowy przygotowany przez Zamawiającego był niekompletny
i wewnętrznie sprzeczny (zgodnie z wcześniejszymi wywodami) należy uznać, iż
Zamawiający przed przystąpieniem do korekty omyłek rachunkowych winien wysłuchać
Odwołującego i uwzględnić jego wyjaśnienia. Zamawiający nie wezwał Odwołującego do
wyjaśnień, co na gruncie przywołanego w odwołaniu orzecznictwa nie uprawniało do
dokonania korekty i uznania zaoferowanej ceny za rażąco niską.
Do postępowania odwoławczego przystąpili po stronie Zamawiającego Wykonawcy: W. W.
(P.H.U. Compan W. W.) i P. B. (Fiskus Computer Service Piotr Błotny). Obaj Wykonawcy
zostali na posiedzeniu Izby dopuszczeni do udziału w postępowaniu odwoławczym, a
prawidłowo zawiadomieni o terminie posiedzenia nie stawili się na nie.
Stanowisko Izby
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (tekst
jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm.), w brzmieniu po nowelizacji dokonanej ustawą z
dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U.2016.1020), zwanej dalej „Ustawą”.
Należy wskazać, iż Odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia, jako podmiot
ś
wiadczący usługi stanowiące przedmiot zamówienia, który złożył ofertę w postępowaniu, a w
konsekwencji kwestionowanych czynności i zaniechań Zamawiającego nie uzyska
przedmiotowego zamówienia i zakładanych korzyści związanych z jego realizacją.
Na podstawie treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia (siwz), oferty Odwołującego,
jego wyjaśnień z 28.02.2017 r. złożonych Zamawiającemu w toku postępowania stanowisk
stron oraz dalszych dowodów z dokumentów przeprowadzonych na rozprawie Izba dokonała
ustaleń faktycznych stanowiących podstawę do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie
podniesionych zarzutów.
Zakresem zarzutów objęto czynność odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 2 Ustawy ze wskazaniem na niezgodność ze sposobem obliczenia ceny
jednostkowej w formularzu ofertowym w pkt 1 lit. a opisanym w rozdziale X siwz.
Zamawiający w pkt X siwz zamieścił opis sposobu obliczenia ceny, podając:
Cena podana w Formularzu ofertowym – załącznik nr 1 do SIWZ musi uwzględniać
wszystkie koszty realizacji przyszłej umowy. Cenę należy podać zgodnie z wymogami
Formularza ofertowego:
Łączna oferta cenowa: 1b+2b+3b+4b
1) infolinia i help-desk, konserwacja systemu operacyjnego Windows 7 Pro oraz
konserwacja sprzętu z zastrzeżeniem, że liczba wykonanych konserwacji systemu oraz
sprzętu nie przekroczy tygodniowo 55
a) cena jednostkowa brutto miesięcznie,
b) łączny koszt przez 24 miesiące brutto
2) naprawa front panelu USB
a) cena jednostkowa brutto
b) łącznie koszt 100 napraw brutto
3) naprawa komputera – wymiana części, z zastrzeżeniem że części zamienne zapewnia
Zamawiający (nie dotyczy napraw w przypadku uszkodzenia płyty głównej lub procesora)
a) cena jednostkowa brutto
b) łącznie koszt 140 napraw brutto
4) naprawa komputera w przypadku uszkodzenia płyty głównej lub procesora – części
zamienne zapewnia Wykonawca wraz z 3 letnią gwarancją na komputer
a) cena jednostkowa brutto
b) łącznie koszt 35 napraw brutto
Tożsame zapisy zostały powtórzone we wzorze formularza ofertowego. We wzorze umowy
Zamawiający przewidział sposób rozliczeń z Wykonawcą przewidując płatności na podstawie
faktur miesięcznych, z zastrzeżeniem, że liczba wykonanych konserwacji systemu
operacyjnego nie może przekroczyć 55 sztuk tygodniowo (§ 4 ust. 2 wzoru umowy).
Wynagrodzenie ma charakter ryczałtowy (§ 4 ust. 3 wzoru umowy).
Odwołujący w formularzu ofertowym zaoferował cenę brutto za całość zamówienia w
wysokości 297 093,59 zł. – wyliczoną jako suma kwot z pozycji 1b (251 266,86 zł.), 2b (5 228
zł), 3b (23 677,50 zł) i 4b (22 149,23 zł) formularza. W pkt 1a formularza ofertowego
Odwołujący wskazał cenę jednostkową 87,86 zł brutt miesięcznie.
Zamawiający poinformował Odwołującego o odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 2 Ustawy wskazując w uzasadnieniu, iż sposób wyliczenia ceny w pkt 1a formularza
ofertowego jest niezgodny z treścią pkt X siwz, formularzem ofertowym oraz § 4ust. 2 pkt 1
wzoru umowy, co uzasadnia uznanie jej za niezgodną z treścią siwz. W zasadniczej części
Zamawiający odnosił się do wyjaśnień złożonych przez Odwołującego w piśmie z dnia
28.02.2017 r. w zakresie ceny rażąco niskiej, po przywrócenie oferty do oceny wyrokiem
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 13 lutego 2017 r. (sygn. akt KIO 217/17). W wyjaśnieniach
Odwołujący nie odnosił się do ceny poprawionej przez Zamawiającego, czyli kwoty 53.164,24
zł. brutto, ale kwoty 302.322,46 zł. brutto, która powinna być jego zdaniem poprawiona w
związku z omyłkami rachunkowymi w pkt 3b i 4b formularza ofertowego (bez zmiany
składowej ceny w pkt 1b formularza ofertowego). W oparciu o te wyjaśnienia Zamawiający
uznał, iż Wykonawca nie uwzględnił w pkt 1a formularza ofertowego wszystkich kosztów
usługi objętych tym punktem. Zgodnie z pkt X siwz w pkt 1a formularza ofertowego należało
podać cenę jednostkową brutto miesięcznie, a następnie pomnożyć ją przez okres realizacji
umowy, czyli 24 miesiące wyliczając w ten sposób „łączny koszt przez 24 miesiące brutto”.
Jednocześnie Zamawiający poinformował, iż oferta ta podlegałaby odrzuceniu także na
podstawie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 Ustawy, gdyż Wykonawca nie udzielił
wyjaśnień w odniesieniu do ceny poprawionej przez Zamawiającego, do której odnosiło się
wezwanie skierowane w dniu 23 lutego 2017 r. W jego ocenie nie było podstaw do
poprawienia innej omyłki na podstawie art. 87 ust. 2pkt 3 Ustawy. Podzielenie kwoty
251.266,86 zł (pkt 1b formularza ofertowego) przez 24 miesiące jest niezgodne ze sposobem
obliczenia ceny przyjętym w pkt X siwz, a nawet gdyby takie działanie przeprowadzić, to
otrzymana kwota 10.469,45 zł. brutto przemnożona przez 24 da inny wynik – 251.266,80 zł,
czyli o 0,06 zł mniej niż zaoferował to Odwołujący w pkt 1b formularza ofertowego.
Treść oferty oceniana ponownie przez Zamawiającego została skorygowana decyzją
Zamawiającego o poprawieniu oczywistych omyłek rachunkowych, o czym Odwołujący był
poinformowany pismem z dnia 26 stycznia 2017 r. Zamawiający poprawił kwoty wskazane w
formularzu ofertowym, odpowiednio w pozycji: 1b na 2.108,64 zł, 3b na 23.678,20 zł i 4b na
22.149,40 zł, których konsekwencją było poprawienie ceny brutto za całość zamówienia na
kwotę 53.164,24 zł. Czynność poprawienia omyłek rachunkowych poprzedzała bezpośrednio
czynność odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7b Ustawy (z
powodu wadium wniesionego w sposób nieprawidłowy – wpłata gotówki w kasie), o których
Zamawiający poinformował Odwołującego w tym samym dniu w krótkich odstępach
czasowych. Odwołujący wniósł wobec czynności odrzucenia jego oferty odwołanie (pismo z
08.02.2017 r.), które zostało uwzględnione wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
13.02.2017 r., sygn. akt KIO 217/17. Wyrokiem tym Izba nakazała unieważnić czynność:
odrzucenia oferty Odwołującego oraz nakazała powtórzyć czynność badania, oceny ofert w
postępowaniu.
Powtarzając czynności w postępowaniu, pismem z dnia 23.02.2017 r. Zamawiający wezwał
Odwołującego na podstawie art. 90 ust. 1 Ustawy do wyjaśnienia, w tym złożenia dowodów
dotyczących wyliczenia ceny całkowitej oferty, niższej o 89,50% od wartości zamówienia
powiększonej o należny podatek VAT oraz o 84,44% od średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert. Wskazane różnice ceny wynikały z kwoty skorygowanej
wcześniejszą czynnością poprawienia oczywistych omyłek rachunkowych.
W wyjaśnieniach z dnia 28.02.2017 r. Odwołujący wskazał, iż Zamawiający był zobowiązany
wyrokiem Izby do powtórzenia czynności badania i oceny ofert, co oznaczało, iż powinien
również poprawić omyłki rachunkowe stwierdzone w ofercie i zawiadomić o tym Wykonawcę.
Ponieważ takiej czynności Zamawiający nie przeprowadził po wyroku Izby, w swoich
wyjaśnieniach odnosił się do kwoty 302.322,46 zł., jako prawidłowej przy uwzględnieniu
koniecznych korekt kwot wskazanych w pkt 3b i 4b formularza ofertowego. Jego wyjaśnienia
obejmowały między innymi sposób wyliczenia ceny jednostkowej z poz. 1a formularza
ofertowego, który obejmuje jednostkowy koszt jednej konserwacji sprzętu miesięcznie, a nie
cenę brutto za całość świadczonych usług miesięcznie. Powyższe wynikało z faktu, że
formularz ofertowy został źle zaprojektowany przez Zamawiającego i uniemożliwiał
Wykonawcy przedstawienie ceny brutto w sposób uwzględniający wszystkie czynniki na nią
wpływające (…) Wobec faktu, że cena wskazana w pkt 1 lit b jest prawidłowa, a także
uwzględniając korekty dokonane w pkt 3 lit b i pkt 4 lit b, cena brutto za całość przedmiotu
zamówienia wynosi 302.322,46 zł, a nie jak to określił Zamawiający 53.164,24 zł, więc nie
można jej uznać za cenę rażąco niską w rozumieniu ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający uwzględnił przy ponownej analizie oferty i ocenie złożonych wyjaśnień
wysokość ceny poprawioną w dniu 26 stycznia 2017 r. na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2
Ustawy, o której to korekcie Odwołujący był poinformowany w tym samym dniu, w którym
Zamawiający dokonał odrzucenia jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7b Ustawy.
Ponieważ postępowanie ma wartość nie wymagającą prowadzenia postępowania w
procedurze „unijnej” Odwołującemu przysługiwało wyłącznie uprawnienie do zgłoszenia na
piśmie Zamawiającemu informacji o niezgodnej z przepisami Ustawy czynności polegającej
na poprawieniu oczywistej omyłki rachunkowej (na podstawie art. 181 ust.1 Ustawy). Brak tej
informacji Zamawiający zinterpretował, jako akceptację dla dokonanej korekty kwoty brutto z
poz. 1b oraz całkowitej kwoty za realizację przedmiotu zamówienia (zgodnie z wyjaśnieniem
złożonym na rozprawie).
Uwzględniając powyższe Izba zważyła.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie, odnosząc się do kwestii natury ogólnej związanej z oceną skuteczności
czynności Zamawiającego podjętych w postępowaniu, co do których Wykonawcy nie
przysługiwało prawo do wniesienia odwołania, tj. poprawienia omyłek rachunkowych na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 Ustawy i ich wpływu na ocenę decyzji o odrzuceniu oferty, Izba
uznała, iż nie można było pominąć tej okoliczności, gdyż strony w sposób odmienny oceniały
skutki czynności podjętych w postępowaniu, sprzed wyroku KIO nakazującego unieważnienie
odrzucenia oferty Odwołującego i powtórzenie czynności badania i oceny ofert. Odwołujący
stał bowiem na stanowisku, iż wykonują wyrok Izby Zamawiający zobowiązany był powtórzyć
czynność badania i oceny jego oferty, co obejmować powinno również poprawienie omyłek
rachunkowych i poinformowanie o nich Wykonawcę. Zamawiający natomiast powtarzając
czynności w postępowaniu uwzględnił treść oferty, jaka wynikała z korekty dokonanej przed
wyrokiem KIO.
Mając na uwadze konieczność uwzględnienia okoliczności faktycznych, stanowiących
podstawę weryfikowanej obecnie decyzji o uznaniu oferty Odwołującego za niezgodną z siwz,
Izba uznała, iż czynność poprawienia omyłki rachunkowej, jako podstawa dalszych ocen i
decyzji Zamawiającego, chociaż nie objęta zakresem zaskarżenia, nie mogła być zbyta
milczeniem i wymagała analizy pod katem ustalenia treści oferty, ocenionej następnie pod
kątem zgodności z treścią siwz. Co istotne, Zamawiający dopiero powtarzając czynności w
postępowaniu wystąpił o wyjaśnienia, w których Wykonawca prezentował odmienną ocenę
treści oferty, kwestionując między innymi korektę oświadczenia woli w sposób
przeprowadzony przez Zamawiającego.
W ocenie Izby, korekta oświadczenia wykonawcy złożonego w formularzu ofertowym
dokonana przez Zamawiającego w pkt 1b formularza doprowadziła do błędnych wniosków i
wypaczenia oświadczenia Wykonawcy, który od początku deklarował ujęcie w cenie oferty
brutto całości kosztów zamówienia, w tym kosztów usługi opisanej w pkt 1 formularza
ofertowego – infolinii, help-desk, konserwacji systemu operacyjnego Windows 7 Pro oraz
konserwacji sprzętu komputerowego. Zamawiający w sposób arbitralny, z pominięciem
wyjaśnień Odwołującego złożonych w piśmie z 28.02.2017 r. odnoszących się do sposobu
ujęcia kosztów usługi opisanej w pkt 1 a i b formularza ofertowego uznał, iż w cenie
jednostkowej 87,86 zł. brutto miesięcznie zostały ujęte wszystkie koszty, a w związku z
wcześniejszą korektą, przyjął że Wykonawca zaakceptował sposób korekty ceny ofertowej
brutto dokonanej na kwotę 53.164,24 zł. Należy zauważyć, iż brak zgłoszenia
Zamawiającemu informacji o niezgodnej z przepisami Ustawy czynności poprawienia omyłek
rachunkowych, nie stanowi podstawy do uznania, iż czynność jest prawidłowa. Fakt nie
skorzystania z uprawnienia, któremu nota bene Ustawa nie przypisuje żadnych skutków
wiążących Zamawiającego w postaci konieczności zmiany bądź weryfikacji decyzji, nie
uprawnia do wyciągania wniosków contra legem. Zamawiający w sposób swobodny
zinterpretował zachowanie Wykonawcy, jako akceptację dla dokonanych czynności i
wyrażenie na nie zgody. Przede wszystkim, złożone w wyniku ponowionych czynności
wyjaśnienia, przeczą takiemu wnioskowi, a ponadto, również Ustawa nie uprawnia do
wywodzenia takiego skutku. Wynika to z analizy art. 87 ust. 2 pkt 2 w związku z art. 89 ust. 1
pkt 7, w którym wskazuje się, iż Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli wykonawca w terminie 3
dni od dnia doręczenia zawiadomienia nie zgodził się na poprawienie omyłki, o której mowa w
art. 87 ust. 2 pkt 3. Omyłka, o której tu mowa dotyczy innej omyłki polegającej na
niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodującej
istotnych zmian w treści oferty, a nie oczywistej omyłki rachunkowej. Zatem tylko przy
poprawieniu innej omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 Ustawy brak, bądź zgoda
wykonawcy na poprawienie treści oferty rodzi określone skutki procesowe, np. w postaci
odrzucenia jego oferty. Jak wskazywał Zamawiający w informacji o odrzuceniu oferty
Odwołującego, nie dopatrzył się podstawy do uznania, iż miała miejsce inna niezgodność niż
omyłka rachunkowa, na której poprawienie konieczna byłaby zgoda Wykonawcy.
Zamawiający skorygował formularz ofertowy Odwołującego przyjmując, iż Wykonawca
dopuścił się oczywistych omyłek rachunkowych, co nie wymaga wezwania Wykonawcy do
wyrażenia na nie zgody. Poprawiając omyłki przy jednoczesnym wskazaniu na inną podstawę
odrzucenia oferty Odwołującego właściwym było założenie, iż w interesie Wykonawcy leżeć
będzie przede wszystkim wniesienie odwołania od niezgodnej z przepisami czynności
odrzucenia jego oferty, co uczynił doprowadzając do przywrócenie swojej oferty do oceny i
badania. Powtarzając czynność oceny oferty Odwołującego, nakazaną wyrokiem Izby
Zamawiający dopiero wtedy zwrócił się o wyjaśnienia, w których Wykonawca odnosił się do
zaoferowanej ceny prezentując argumenty mające przekonać Zamawiającego do przyjęcia
ceny zaoferowanej bez zmian wprowadzonych arbitralnie przez Zamawiającego. Przebieg
czynności w tym postępowaniu wskazuje zatem, iż dopiero dowiadując się o przyczynach
odrzucenia oferty, które wynikały z analizy sposobu kalkulacji ceny ofertowej, Odwołujący
mógł skorzystać z uprawnień, jakie daje Ustawa i wnieść odwołanie w postępowaniu o
wartości poniżej progu wyznaczonego dla zamówień „unijnych”, odwołując się do treści
wyjaśnień. Izba oceniając czynność Zamawiającego odniosła się zatem do stanu sprawy
istniejącego na dzień podejmowania decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego, w tym
dokonanej korekty oświadczenia woli Wykonawcy.
Odnosząc się zatem do podstawy faktycznej odrzucenia oferty Odwołującego, jako
niezgodnej z siwz Izba uznała, iż wyjaśnienia Wykonawcy złożone w piśmie z 28.02.2017 r.
uprawniały do przyjęcia, iż w ofercie występuje inna omyłka polegająca na niezgodności jej
treści z siwz w części opisu sposobu obliczenia ceny (pkt X siwz), której poprawienie stanowi
warunek konieczny do ewentualnego odrzucenie oferty, w przypadku brak zgody na takie
poprawienie. Wykonawca przyznał bowiem, iż szacując koszty jednostkowe uwzględnił
wyłącznie jednostkowy koszt jednej konserwacji sprzętu miesięcznie, a nie cenę brutto za
całość świadczonych usług miesięcznie. W ocenie Izby wskazywało to na niezgodność z
siwz, w części dotyczącej kosztów usługi objętej pkt 1 formularza ofertowego pod lit. a., gdzie
należało wskazać koszt miesięczny pełnego zakresu usługi opisanego w tym punkcie.
Pomimo, iż siwz nie zawierało opisu to zestawienie kolejnych punktów formularza ofertowego
prowadzi do logicznego wniosku, iż podstawę dla wyceny poszczególnych elementów usługi
opisanych w pkt od 1 do 4, następnie sumowanych w celu obliczenia ceny oferty brutto,
stanowiły ceny jednostkowe, stanowiące podstawę rozliczenia dla przyszłej umowy. W
przypadku poz. 1 była nią cena jednostkowa brutto za miesiąc świadczenia usługi opisanej w
tym punkcie, a nie jednostkowej konserwacji sprzętu/systemu. Ponieważ błąd wykonawcy
wywołany interpretacją opisu sposoby obliczenia ceny nie wpłynął na kwotę wskazaną, jako
ryczałtowa w poz. 1 lit. b formularza ofertowego, a w konsekwencji na obliczoną cenę brutto
za całość przedmiotu zamówienia, jego poprawienie nie zmieniałoby treści oferty Wykonawcy.
Zamawiający powinien przyjąć wyjaśnienia wykonawcy, w których wskazywał na podstawy
wyliczenia ceny jednostkowej brutto w poz. 1 lit a formularza ofertowego, a nie wywodzić
samodzielnych wniosków, sprzecznych z intencjami Wykonawcy, które doprowadziły do
zmiany treści oferty, a nie korekty oczywistych omyłek rachunkowych. Skoro Wykonawca
przyznał, iż podana cena jednostkowa nie uwzględnia wszystkich kosztów, to nie było
podstaw do uznania, iż oferta zawiera oczywistą omyłkę rachunkową polegająca na błędnym
działaniu matematycznym. Faktycznie bowiem w ofercie Odwołującego odmiennie
zaprezentowano samą cenę jednostkową, a cena cząstkowa za wykonania usługi opisanej w
pkt 1 lit b w całym okresie realizacji umowy uwzględniała wszystkie koszty, zgodnie z opisem
zamieszczonym w pkt X siwz, a zatem była prawidłowa. Zgodnie z siwz wykonawcy określali
ceny ryczałtowe, wskazane ceny jednostkowe mają mieć znaczenie dla rozliczenia umowy z
wybranym wykonawcą. Natomiast dla badania i oceny ofert znaczenie miała cena całkowita
brutto za realizację usługi, wyliczona na podstawie składowych ceny wskazanych w poz. 1b,
2b, 3b i 4b formularza ofertowego.
Podsumowując Izba uznała, iż odrzucenie oferty Odwołującego jako niezgodnej z treścią siwz
z uwagi na wysokość podanej ceny cząstkowej w pkt 1a formularza ofertowego nie było
prawidłowe z tej przyczyny, iż podana cena oferty brutto stanowiąca sumę cen cząstkowych z
pkt 1b, 2b , 3b i 4b uwzględniała koszty całości usług składających się na przedmiot
zamówienia. Zamawiający swoim działaniem (poprawieniem ceny w pkt 1b) doprowadził do
wypaczenia sposobu kalkulacji ceny ofertowej wzywając następnie do jej wyjaśnienia
Odwołującego. Fakt, iż wykonawca przyznał, że w pkt 1a nie uwzględnił wszystkich kosztów
usługi, a jedynie te dotyczące konserwacji systemu operacyjnego z uwagi na określoną przez
Zamawiającego maksymalną ilość tygodniową, nie oznacza, iż cena oferty była
nieprawidłowo skalkulowana. Faktycznie bowiem całkowite koszty zostały uwzględnione w
kwocie podanej w pkt 1b (przed jej modyfikacją przez Zamawiającego), stanowiącej składową
ceny oferty brutto. Izba uznała, iż wykonawca popełnił omyłkę prowadzącą do niezgodności z
treścią siwz w zakresie ustalenia ceny jednostkowej w pkt 1a, której poprawienie nie ma
istotnego wpływu na treść oferty, gdyż cena brutto oferty wyliczona zgodnie ze wzorem
ustalonym w siwz nie ulegnie zmianie, a jedynym skutkiem ustalenia prawidłowej ceny
jednostkowej, stanowiącej cenę ryczałtową jest umożliwienie rozliczenia usługi na etapie jej
realizacji. Sama Zamawiający zauważył, iż cena jednostkowa wynagrodzenia za miesiąc
ś
wiadczenia usługi wskazana pkt 1 formularza ofertowego stanowić będzie podstawę
płatności. Można zatem dokonać przeliczenia ceny za miesiąc świadczenia usługi, gdyż w pkt
1b podana kwota została wyliczona dla 24 miesięcy, co umożliwi rozliczenie z wykonawcą na
etapie realizacji umowy.
Wobec powyższego Izba uznała, iż czynność odrzucenia oferty Odwołującego naruszała art.
89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 87 ust. 2 pkt 3 Ustawy, a niezgodność z siwz dotycząca sposobu
prezentacji ceny jednostkowej w pkt 1 lit. a formularza ofertowego mogła być usunięta przez
obliczenie prawidłowej kwoty na podstawie ceny podanej w pkt 1 lit. b formularza ofertowego,
co Izba nakazała w sentencji orzeczenia.
W świetle powyższego odwołanie podlega uwzględnieniu na podstawie art. 192 ust. 2
Ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 9 oraz
art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust. 2 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm.). Izba zaliczyła do
kosztów postępowania wpis uiszczony przez Odwołującego oraz koszty wynagrodzenia
pełnomocnika Odwołującego stwierdzone rachunkiem złożonym przed zamknięciem
rozprawy i obciążyła nimi Zamawiającego.
Przewodniczący: ……………………….