Sygn. akt: KIO 1604/18
WYROK
z dnia 29 sierpnia 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Paweł Trojan
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2018 r. w Warszawie
odwołania
wniesi
onego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10.08.2018 r. przez wykonawcę
LSI Software S.A., ul. Przybyszewskiego 176/178, 93-
120 Łódź w postępowaniu
prowadzonym
przez Zamawiającego - Pomorska Instytucja Gospodarki Budżetowej
„POMERANIA” w Koszalinie, ul. Strefowa 15, 75-124 Koszalin w trybie przetargu
nieograniczonego pn.: „dostawa i wdrożenie systemu zarządzania sprzedażą z
dedykowanymi szkoleniami wraz z modułem sprzedaży prostej w 180 kantynach oraz 20
punktach gastronomicznych znajdujących się w jednostkach penitencjarnych Służby
Więziennej na terenie całej Polski” (Numer przetargu nieograniczonego: ZP/2/KO/18).
orzeka:
uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
unieważnienia prowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
oraz nakazuje powtórzenie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
2. kosztami postępowania w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych i
zero groszy)
obciąża Zamawiającego - Pomorską Instytucję Gospodarki Budżetowej
„POMERANIA” w Koszalinie, ul. Strefowa 15, 75-124 Koszalin i:
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście
tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę LSI Software S.A., ul.
Przybyszewskiego 176/178, 93-
120 Łódź tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od zamawiającego Pomorskiej Instytucji Gospodarki Budżetowej
„POMERANIA” w Koszalinie, ul. Strefowa 15, 75-124 Koszalin na rzecz
wykonawcy - LSI Software S.A., ul. Przybyszewskiego 176/178, 93-
120 Łódź
kwo
tę w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych i zero
groszy)
tytułem zwrotu kosztów wpisu od odwołania.
3. Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 20 li
pca 2017 r., poz. 1579 z późn. zm.) na niniejszy
wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Koszalinie.
Przewodniczący:
……………………
U z a s a d n i e n i e
do wyroku z dnia 29 sierpnia 2018 r. w sprawie o sygn. akt KIO 1604/18
Zamawiający – Pomorska Instytucja Gospodarki Budżetowej „POMERANIA” w Koszalinie, ul.
Strefowa 15, 75-
124 Koszalin prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego pn.: „dostawa i wdrożenie systemu zarządzania
sprzedażą z dedykowanymi szkoleniami wraz z modułem sprzedaży prostej w 180
kantynach oraz 20 punktach gastronomicznych znajdujących się w jednostkach
penitencjarnych Służby Więziennej na terenie całej Polski” (Numer przetargu
nieograniczonego: ZP/2/KO/18).
Postępowanie prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego o wartości powyżej kwot
określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
W dniu 09.02.
2018 r. ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w suplemencie do Dz.
U. UE pod numerem 2018/S 028 - 062029.
W dniu 31.07.2018 r.
opublikował informację o unieważnieniu postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego oraz o zatrzymaniu wadium.
Od
wołanie zostało wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10.08.2018 r.
przez wykonawcę LSI Software S.A. od niezgodnej z przepisami ustawy czynności
Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na dostawę i
wdrożenie systemu zarządzania sprzedażą z dedykowanymi szkoleniami wraz z modułem
sprzedaży prostej w 180 kantynach oraz 20 punktach gastronomicznych znajdujących się w
jednostkach penitencjarnych Służby Więziennej na terenie całej Polski, zwanego dalej
„postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego”, prowadzonym w trybie przetargu
nieograniczonego o wartości powyżej 144.000 euro.
II. Odwołujący złożył odwołanie od następujących czynności Zamawiającego:
1. Unieważnienie w dniu 31 sierpnia 2018 r. ww. postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego prowadzonego trybie przetargu nieograniczonego.
2. Zatrzymania w dniu 31 sierpnia 2018 r. wadium LSI Software S.A.
3. Uchylania się przez Zamawiającego od zawarcia umowy w przedmiocie udzielenia
zamówienia.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. Art. 93 ust. 1 pkt 6 uPZP w zw. z art. 94 ust. 3 uPZP poprzez unieważnienie postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego.
2. Art. 46 ust. 5 pkt 1 uPZP poprzez zatrzymanie wadium LSI Software S.A.
3. Art. 94 ust. 1 i 2 u
PZP poprzez niezawarcie przez Zamawiającego umowy w sprawie
udzielenia zamówienia z LSI Software S.A.
Odwołujący w ramach podniesionych zarzutów wniósł o:
1. Unieważnienie czynności zamawiającego polegającej na unieważnieniu postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego.
2. Unieważnienie czynności polegającej na zatrzymaniu wadium LSI Software S.A.
3. Nałożenie na Zamawiającego kary finansowej przewidzianej w art. 194 uPZP w związku z
nie zawarciem umowy w sprawie udzielenia zamówienia.
4. Orzeczenie o
kosztach postępowania według norm przepisanych.
5. Zobowiązanie Zamawiającego do złożenia kopii dokumentacji postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego.
6. Przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków (wezwanie na adres Odwołującego):
- D. D.
- B. K.
Na
okoliczności szczegółowo wymienione w treści uzasadnienia
7. Przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron (w imieniu Odwołującego M. C. i G. S.) na
okoliczności szczegółowo wymienione w treści uzasadnienia.
8. Przeprowadzenie dowodu z dokumentów załączonych do niniejszego odwołania na
okoliczności szczegółowo wymienione w treści uzasadnienia.
Softech sp. z o.o. złożyła ofertę w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
ogłoszonego przez Zamawiającego, którego przedmiotem była dostawa i wdrożenie systemu
zarządzania sprzedażą z dedykowanymi szkoleniami wraz z modułem sprzedaży prostej w
180 kantynach oraz 20 punktach gastronomicznych znajdujących się w jednostkach
penitencjarnych Służby Więziennej na terenie całej Polski.
/dokumentacja przetargowa/
W dniu 13 kwietnia 2018 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi XX Wydział
Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego wydał postanowienie w przedmiocie wpisania
do KRS informacji o połączeniu spółek LSI Software S.A. z Softech sp. z o.o. w trybie art.
492 § 1 pkt 1 KSH w drodze przeniesienia całego majątku Softech sp. z o.o. (spółka
przejmowana) na LSI Software S.A. (spółka przejmująca). Zgodnie z zasadą sukcesji
uniwersalnej, wyrażoną w art. 494 KSH, z dniem połączenia wstąpiła we wszelkie prawa i
obo
wiązki Softech sp. z o.o.
/Załącznik 1 - postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi z dnia
13.04.2018 r. , Załącznik 2 - odpis KRS Softech sp. z o.o., Załącznik 3 - odpis KRS
Odwołującego/
W dniu 25 kwietnia 2018 r. Zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty i
poinformował, że w wyniku przeprowadzonego postępowania wybrał firmę SOFTECH Sp. z
o.o. ul. Przybyszewskiego 176/178, 93-
120 Łódź. Wybrany Wykonawca, złożył
najkorzystniejszą ofertę w oparciu o kryteria oceny ofert, określone w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia. W oparciu o podane kryteria oceny ofert Zamawiający ocenił ofertę
jako najkorzystniejszą i przyznał jej łączną ilość punktów: 100,00pkt.
/dokumentacja przetargowa/
W związku z wyborem najkorzystniejszej oferty Odwołujący niezwłocznie przystąpił do
wykonywania tzw. analizy przed wdrożeniowej polegającej na zbadaniu i opisaniu procesów
zachodzących w placówkach Zamawiającego oraz określeniu potrzeb Zamawiającego
względem zintegrowanego systemu zarządzania siecią gastronomiczną Zamawiającego,
będącego przedmiotem Zamówienia.
Czynności związane z przygotowaniem ww. analizy były w imieniu Odwołującego
prowadzone przez D. D. przy udziale G. S., J. G. oraz M. L. Potrzeby i oczekiwania
Zamawiającego jak również elementy umowy wymagające doprecyzowania z uwagi na
charakter jej przedmiotu, były przedmiotem ustnych uzgodnień dokonywanych przez Strony
w trakcie spotkań.
/zeznania świadka D. D., przesłuchanie stron/
W dniu 17 maja 2018 r. doszło do pierwszego spotkania przedstawicieli stron w Warszawie,
w którym uczestniczył Wiceprezes Zarządu Odwołującego M. C. oraz przedstawiciel
Zamawiającego I. K.
/ Załącznik nr 4, przesłuchanie stron/
W dniach 28 -
29 maja 2018 r. miało miejsce spotkanie Stron w Zakładzie Karnym w
Czerwonym Borze, w którym uczestniczyli J. G., M. L. i D. D. oraz przedstawiciele
Zamawiającego – I. K. i J. O. Elementy omawiane w trakcie spotkania oraz poczynione
ustalenia były przedmiotem notatki sporządzonej przez D. D..
/ Załącznik nr 5, przesłuchanie świadka D. D., przesłuchanie stron/
Z uwagi na brak gotowości Zamawiającego do zawarcia umowy Zamawiający zwrócił się do
Odwołującego o to by ten złożył wniosek o przedłużenie terminu związania ofertą zgodnie z
art. 85 ust. 2 uPZP. Na prośbę Zamawiającego Odwołujący złożył ww. pismo opatrzone datą
21 maja 2018 r.
/Załącznik nr 6, przesłuchanie świadka B. K., przesłuchanie stron /
D. D.
zwracał się do przedstawicieli Zamawiającego kilkukrotnie o udzielenie niezbędnych
informacji oraz z prośbą o ustalenie terminu spotkania. Wysłane przez niego wiadomości
pozostały bez odpowiedzi Zamawiającego.
/Załącznik nr 7, Załącznik nr 8, przesłuchanie świadka D. D., przesłuchanie stron /
W dniu 6 lipca 2018 r. doszło do spotkania D. D. i I. K. w Warszawie, w trakcie którego I. K.
poinformował D. D. o tym, że z uwagi na przekształcenia i reorganizację instytucji gospodarki
budżetowej (tzw. IGB) nie wiadomo jaki podmiot w będzie podpisywał umowę, być może
będzie to podmiot o nazwie „Mazowia”.
/zeznania świadka D. D./
W dniu 23 lipca 2018 r. przedstawiciel Zamawiającego I. K. przesłał do Odwołującego listę
kantyn, w których oprogramowanie Odwołującego miało zostać wdrożone zgodnie z
udzielonym zamówieniem. Obiekty te zostały również zaznaczone na sporządzonej przez
Za
mawiającego mapie Polski.
/Załącznik nr 9, Załącznik nr 10/
W dniach 24 -
25 lipca 2018 r. doszło do spotkania w siedzibie Odwołującego w Łodzi
pomiędzy przedstawicielami Odwołującego – M. C., D. D., T. J. a przedstawicielami
Zamawiającego – I. K. i J. O. Na ww. spotkaniu miało dojść do zawarcia umowy. Ustalenia
ze spotkania były przedmiotem notatki sporządzonej przez D. D. Po ustaleniu wszystkich
szczegółów w dniu 25 lipca 2018 r. I. K. przesłał do M. C. umowę informując o gotowości do
jej podpisania prze
z Dyrektora, którą M. C. odesłał w dniu 25 lipca 2018 r. z drobnymi
poprawkami. Na wysłaną wiadomość M. C. nie otrzymał żadnej odpowiedzi.
/Załącznik nr 11, Załącznik nr 12, przesłuchanie świadka D. D., przesłuchanie stron /
W miesiącach maj - lipiec 2018 r. M. C. prowadził z I. K. korespondencję świadczącą z jednej
strony o woli niezwłocznego zawarcia umowy przez LSI Software S.A. a z drugiej strony o
odwlekaniu jej zawarcia przez Zamawiającego.
Z korespondencji tej jednoznacznie wynika, że M. C. nalegał na spotkania i ostateczne
zawarcie umowy. Jednocześnie I. K. poinformował go w dniu 17 lipca 2018 r. że ważą się
losy wszystkich igiebów a co za tym idzie kantyn i do tego czasu zatrzymano wszystkie
projekty, w tym dotyczący zamówienia publicznego będącego przedmiotem niniejszej
sprawy.
W dniu 26 lipca 2018 r. M. C.
zwrócił się do I. K. z pytaniem czy umowa została podpisana
na co otrzymał odpowiedź „dzisiaj wysyłam dhl” co oznaczało, iż w dniu 26 lipca 2018 r. miał
wysłać kurierem do Odwołującego podpisany egzemplarz umowy, co jednak nigdy nie
nastąpiło.
/Załącznik nr 13, przesłuchanie stron/
Z uwagi na brak odpowiedzi ze strony Zamawiającego Odwołujący w dniu 27 lipca 2018 r.
wysłał do Zamawiającego wezwanie do zawarcia umowy opatrzone podpisem
elektroni
cznym Prezesa Zarządu Odwołującego B. G. Wiadomość została odczytana przez
Zamawiającego w dniu 30 lipca 2018 r.
/Załącznik nr 14, przesłuchanie stron/
Zamawiający nie udzielił odpowiedzi na wezwanie do zawarcia umowy. W dniu 31 lipa 2018
r. opublikował informację o unieważnieniu postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz o zatrzymaniu wadium. W ocenie Odwołującego powyższe czynności
Zamawiającego naruszają przepisy uPZP.
W pierwszej kolejności w ocenie Odwołującego Zamawiający dopuścił się naruszenia art. 93
ust. 1 pkt 6 uPZP w zw. z art. 94 ust. 3 uPZP poprzez unieważnienie postępowania.
Powołany przepis art. 93 ust. 1 pkt 6 uPZP daje możliwość Zamawiającemu do
unieważnienia postępowania w sytuacji gdy wystąpiła istotna zmiana okoliczności
pow
odująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie
publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć. Przesłanka została określona
kumulatywnie i pojawia się w sytuacji, gdy wystąpiła istotna zmiana okoliczności
powoduj
ąca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie
publicznym oraz istotnej zmiany okoliczności nie można było wcześniej przewidzieć.
Wystąpienie istotnej zmiany okoliczności musi mieć charakter obiektywny. Konieczne jest
stwier
dzenie, że zmiana wystąpiła, a nie że powstała jedynie możliwość jej wystąpienia.
Oznacza to, że przy zachowaniu należytej staranności istotnej zmiany okoliczności nie mógł
wcześniej przewidzieć zarówno zamawiający, jak i wykonawca. Okoliczności wskazane w
art. 93 ust. 1 pkt 6 muszą mieć charakter trwały i nieprzewidywalny w chwili wszczęcia
postępowania. To zamawiający jest obowiązany wykazać, że zachowując należytą
staranność, nie mógł wcześniej przewidzieć wystąpienia istotnej zmiany okoliczności
powoduj
ącej, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie
publicznym.
Tymczasem Zamawiający w treści ogłoszenia w żaden sposób nie wykazał na czym miała
polegać istotna zmiana okoliczności jak również nie wykazał, iż zmiany tej nie mógł
wcześniej przewidzieć.
Tym samym w ocenie Odwołującego doszło do naruszenia przez Zamawiającego ww.
przepisu.
Powołany w ogłoszeniu o unieważnieniu postępowania art. 94 ust. 3 uPZP przewiduje prawo
Zamawiającego do wyboru najkorzystniejszej oferty spośród pozostałych ofert bez
przeprowadzania ich ponownego badania i oceny w przypadku gdy Wykonawca uchyla się
od zawarcia umowy.
Z uwagi na fakt, iż z powołanych w Odwołaniu okoliczności w sposób jednoznaczny wynika,
że to nie Wykonawca uchylał się od zawarcia umowy, przeciwnie to Wykonawca wzywał
Zamawiającego do jej zawarcia, zarzut naruszenia przez Zamawiającego przepisu art. 94
ust. 3 uPZP należy uznać za uzasadniony.
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, podzielanym przez
Kra
jową Izbę Odwoławczą (uchwała KIO z 1 października 2014 r., KIO/KD 83/14),
znajdującym zastosowanie do niniejszego stanu faktycznego, „Uchylanie się od zawarcia
umowy przyrzeczonej, będące przejawem niewykonania umowy przedwstępnej, powinno (...)
być rozumiane jako świadome działanie lub zaniechanie, zmierzające do bezpodstawnego
niezawarcia umowy przyrzeczonej, a przynajmniej godzenie się z takim skutkiem” a także
„za uchylanie się od zawarcia umowy należy rozumieć tylko bezpodstawną odmowę jej
zawarcia. Z
a odmowę podpisania umowy uznać można tylko oświadczenie woli wykonawcy
zawierające negatywne stanowisko w przedmiocie zaproszenia go przez Zamawiającego,
ewentualnie takie działanie skarżącego, z którego wynikałaby dla zamawiającego informacja,
iż takiego rodzaju oświadczenie woli skarżący rzeczywiście złożył.
Krajowa Izba Odwoławcza, po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie,
na
podstawie
zebra
nego materiału dowodowego, po zapoznaniu
się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym
w szcz
ególności z postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu, Specyfikacją Istotnych
Warunków Zamówienia, ofertą złożoną w postępowaniu przez Odwołującego oraz
korespondencją prowadzoną w toku postępowania pomiędzy Zamawiającym a
wykonawcami u
biegającymi się o udzielenie zamówienia, jak również po zapoznaniu
się z odwołaniem, po wysłuchaniu oświadczeń, jak też stanowisk stron złożonych
ustnie do protokołu w toku rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek,
o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Jednocześnie Izba stwierdziła, że Odwołującemu przysługiwało prawo do
skorzystania ze środka ochrony prawnej, gdyż wypełniono materialnoprawną przesłankę
interesu w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp kwalifikowaną
możliwością poniesienia szkody przez Odwołującego będącej konsekwencją zaskarżonej w
odwołaniu czynności. Wnoszący odwołanie złożył w przedmiotowym postępowaniu ofertę,
która została uznana za najkorzystniejszą. Po wyborze oferty doszło do negocjacji
związanych z realizacją przedmiotu zamówienia. W toku tych negocjacji Odwołujący wezwał
Zamawiającego do zawarcia umowy, co poskutkowało w konsekwencji unieważnieniem
postępowania z jednoczesnym zatrzymaniem wadium, które Odwołujący złożył w
postępowaniu. Na powyższą czynność Odwołujący wniósł środek ochrony prawnej w postaci
odwołania. W przypadku zaś jego uwzględniania ma on szansę na uzyskanie
prze
dmiotowego zamówienia.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania o
zamówienie publiczne, przekazanej przez Zamawiającego w oryginale, w tym w
szczególności z protokołu postępowania i załączników do niego, z treści ogłoszenia o
zamówieniu, treści SIWZ, oferty złożonej w postępowaniu przez Odwołującego, jak również
korespondencji prowadzonej pomiędzy Zamawiającym a wykonawcami ubiegającymi się o
udzielenie Zamówienia publicznego.
Izba dopuściła również i przeprowadziła następujące dowody zawnioskowane i przekazane
przez Odwołującego:
1. Korespondencji mailowej skierowanej do p. M. C. przez p. I. K. z dnia 15.05.2018 r. z
której wynika, że w dniu 16.05.2018 r. zostało pomiędzy Zamawiającym a Odwołującym
zaplanowane spotkanie cele
m omówienia następujących zagadnień:
- umowa
– postanowienia, weryfikacja wzoru etc.;
wyłonienie inżyniera wdrożenia/osoby odpowiedzialnej za współpracę z PIGB Pomerania;
wstępny harmonogram wdrożenia – założenia i terminy;
dobór zaplecza serwerowego – dane do OPZ na zakup serwera i macierzy (LSI – wsparcie
inżynierów);
dobór i omówienie sprzętu do obsługi sprzedaży;
ustalenie zmian w oprogramowaniu/plan spotkania z działem handlowym.
2. Korespondencji mailowej z dnia 01.06.2018 r., w której p. D. D. – Lider Działu Wdrożeń z
ramienia LSI Software S.A. przekazał do p. I. K. i p. J. O. notatki ze spotkania (załącznik nr 5
do odwołania);
3. Korespondencji mailowej z dnia 06.07.2018 r., w ramach której p. D. D. przekazał do p. I.
K.
informację dotyczącą eksportu dokumentów sprzedaży i magazynowych do plików XML
zgodnie ze specyfikacją dostępną na stronie Ministerstwa Finansów (prezentując
wizualizację okna eksportu).
4. Korespondencji mailowej z dnia 24.07.2018 r., w ramach której p. D. D. z ramienia LSI
Software S.A. przekazał do p. I. K. i p. J. O. notatki ze spotkania mającego miejsce w Łodzi z
naniesionymi dopiskami do starej wersji notatki.
5. Dodatkowo Odwołujący przedstawił korespondencję sms-ową realizowaną pomiędzy
następującymi osobami: p. I. K. i p. M. C. – wiceprezes zarządu Odwołującego wskazującą
na istniejące ustalenia pomiędzy przedstawicielami obu stron, zawierającą informacje
odnoszące się do reorganizacji Instytucji Gospodarki Budżetowej (w skrócie IGB), jak
również informacji dotyczącej wysłanej przesyłki kurierskiej (DHL) oraz wątpliwości
wyrażanych przez przedstawicieli Odwołującego, co do losów realizowanego projektu. Jak
wyjaśnił na etapie rozprawy p. M. C. – wiceprezes zarządu Odwołującego korespondencja
SMS-
owa na białym polu była kierowana z nr 504300564, należącego do p. I. K., a
znajdująca się po prawej stronie na polu zielonym, to korespondencja wysłana z numeru
pełnomocnika
obecnego
na
rozprawie.
Powyższą
okoliczność,
na
wniosek
Przewodniczącego, potwierdził pełnomocnik Zamawiającego.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz zakres zarzutów
podniesionych w odwołaniu Izba stwierdziła, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, iż postępowanie jest prowadzone w trybie
przetargu nieo
graniczonego o wartości powyżej kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.
Izba ustaliła, że przedmiotem prowadzonego postępowania jest dostawa i wdrożenie
systemu zarządzania sprzedażą z dedykowanymi szkoleniami wraz z modułem sprzedaży
prostej w 180 kantynach oraz 20 punktach gastronomicznych znajdujących się w
jednostkach penitencjarnych Służby Więziennej na terenie całej Polski.
Następnie Izba ustaliła, że wzór umowy stanowił załącznik nr 5 do SIWZ.
Zgodnie z informacją z otwarcia ofert z dnia 26.03.2018 r. w postępowaniu złożono 3 oferty.
Zamawiający pismem z dnia 25.04.2018 r. poinformował wykonawców, że w wyniku
przeprowadzone
go postępowania wybrał ofertę wykonawcy SOFTECH Spółka z o.o., ul.
Przybyszewskiego 176/178, 93-
120 Łódź.
Izba ustaliła również, że wykonawca LSI Software S.A. pismem z dnia 21.05.2018 r. zwrócił
się do Zamawiającego z wnioskiem o przedłużenie terminu związania ofertą do 60 dni
zgodnie z art. 85 ust. 2 ustawy Pzp.
Następnie Izba ustaliła, że w dniu 27.07.2018 r. Odwołujący (drogą mailową z podpisem
elektronicznym) przekazał Zamawiającemu pismo zatytułowane „Wezwanie do zawarcia
umowy w sprawie zamówienia publicznego nr ZP/02/KO/18” w ramach którego zostało
wskazane, co następuje.
Działając w imieniu LSI Software S.A. niniejszym informuję, iż na mocy postanowienia Sądu
Rejonowego dla Łodzi — Śródmieścia w Łodzi Wydziału Gospodarczego Krajowego
Rejestru Sądowego wydanego w dniu 13 kwietnia 2018 r. dokonany został wpis połączenia
LSI Software S.A. (spółki przejmującej) z Softech sp. z o.o. (spółką przejmowaną). Powyższa
data stanowi dzień połączenia w rozumieniu art. 493 § 2 Kodeksu spółek handlowych (dalej
„KSH").
Wobec powyższego, na podstawie art. 494 § 1 KSH z dniem połączenia 1-SI Software S.A.
stała się następcą prawnym i z mocy prawa wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki Softech
sp. z o.o., w tym również wynikające z zakończonego postępowania o udzielenie
zamówienia w trybie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. prawo zamówień publicznych.
Powyższa zmiana nie ma żadnego wpływu na ważność przeprowadzonego postępowania.
Zgodnie z art. 94 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. prawo zamówień
publicz
nych Zamawiający zawiera umowę w sprawie zamówienia publicznego w terminie nie
krótszym niż 10 dni od dnia przesłania zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty,
jeżeli zawiadomienie to zostało przesłane przy użyciu środków komunikacji elektronicznej,
albo 15 dni -
jeżeli zostało przesłane w inny sposób.
Zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty zostało wysłane Wykonawcy w formie
elektronicznej w dniu 25 kwietnia 2018 r. a zatem minimalny termin do zawarcia umowy,
określony ustawowo, upłynął w dniu 5 maja 2018 r.
Do dnia dzisiejszego przedstawiciele Wykonawcy wielokrotnie umawiali się z Zamawiającym
na podpisanie umowy, jednakże termin jej zawarcia za każdym razem był przez
Zamawiającego zmieniany bez podania uzasadnionej przyczyny. W ocenie Wykonawcy
powyższe okoliczności wskazują, iż Zamawiający uchyla się od zawarcia umowy.
W związku z powyższym niniejszym wzywam Pomorską Instytucję Gospodarki Budżetowej
„POMERANIA” w Koszalinie do zawarcia umowy z 1-SI Software S.A. w sprawie zamówienia
pub
licznego nr ZP1021K0118 prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego o wartości
powyżej 144 000 euro, którego przedmiotem zamówienia była dostawa i wdrożenie systemu
zarządzania sprzedażą z dedykowanymi szkoleniami wraz z modułem sprzedaży prostej w
0 kantynach oraz 20 punktach gastronomicznych znajdujących się w jednostkach
penitencjarnych Służby Więziennej na terenie całej Polski, w terminie 7 dni od daty
otrzymania niniejszego wezwania.
W przypadku bezskutecznego upływu powyższego terminu i dalszego uchylania się
Wykonawcy od zawarcia umowy 1-
SI Software S.A. zamierza skorzystać z przysługujących
jej roszczeń, w tym w szczególności do dochodzenia roszczenia o zawarcie umowy na
podstawie art. 64 w zw. z art. 70 3 Kodeksu cywilnego jak i do dochodzeni
a zapłaty
podwójnego wadium w wysokości 60.000,00 złotych na podstawie art 704 2 Kodeksu
cywilnego.
Zamawiający pismem z dnia 31.07.2018 r. poinformował wykonawców, że działając na
podstawie art. 93 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 94 ust. 3 ustawy Pzp, dokonał unieważnienia
prowadzonego postępowania. Jednocześnie wskazał, że zgodnie z art. 46 ust. 5 pkt 1
ustawy Pzp zatrzymał wadium wykonawcy LSI Software S.A., ul. Przybyszewskiego
120 Łódź, tj. wykonawcy, którego oferta została uznana za najkorzystniejszą
gdyż ww. wykonawca odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na
warunkach określonych w ofercie, przekraczając termin związania ofertą, określony w art. 85
ustawy Pzp.
Na powyższą czynność Odwołujący wniósł odwołanie.
Krajow
a Izba Odwoławcza zważyła, co następuje.
Izba, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności
powyższe ustalenia oraz zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu, doszła do
przekonania, iż sformułowane przez Odwołującego zarzuty znajdują w pełni oparcie w
ustalonym stanie faktycznym i prawnym, a tym
samym rozpoznawane odwołanie zasługuje
na uwzględnienie.
I.
W pierwszej kolejności Izba wskazuje, iż podniesione w treści odwołania zarzuty w postaci
art. 93 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 94 ust. 3 ustawy Pzp
przez unieważnienie postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego oraz art. 94 ust. 1 i 2 ustawy Pzp poprzez niezawarcie
przez Zamawiającego umowy w sprawie udzielenia zamówienia z LSI Software S.A.
zasługują na uwzględnienie.
Na wstępie należy wskazać, że nie ulega wątpliwości, iż unieważnienie postępowania jest
rozwiązaniem wyjątkowym i jako takie powinno być traktowane jako ostateczność. W
zasadzie ogłoszenie o zamówieniu należy traktować jako swego rodzaju przyrzeczenie
publiczne, g
dyż w tym wypadku podmiot zamawiający nie dysponuje pełną swobodą w jego
zniesieniu, jak również nie ma swobody w wyborze wykonawcy. Jest to spowodowane nie
tylko podmiotowym charakterem jednostek, które udzielają takich zamówień, lecz przede
wszystkim cha
rakterem środków, które służą ich finansowaniu. W konsekwencji,
Zamawiający powinien dysponować niepodważalną przesłanką wymienioną w art. 93 ust. 1
ustawy Pzp, którą dodatkowo jest w stanie udowodnić. Potwierdzają to zarówno poglądy
doktryny jak i orzeczn
ictwo. Tytułem przykładu wskazując na wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 3 kwietnia 2008, sygn. akt KIO/UZP 248/08, zgodnie, z którym: „W
przypadku unieważnienia postępowania na zamawiającym ciąży obowiązek udowodnienia
zaistnienia jednej z przesłanek określonych w art. 93 ust. 1 ustawy Pzp”.
W tym miejscu wskazać należy, iż okoliczności, na które powoływał się Zamawiający w
uzasadnieniu faktycznym czynności unieważnienia postępowania oraz, na które powoływał
się w toku rozprawy nie znalazły odzwierciedlenia w zgromadzonym w sprawie materiale
dowodowym. Zamiar podpisania przez Odwołującego umowy o treści niezgodnej z treścią
wzoru umowy, jak również okoliczność wskazana na rozprawie że „(…) Odwołujący żądał w
trakcie negocjacji kolejnych, nowych zmian projektu i w konsekwencji sform
ułował żądanie,
aby do umowy wprowadzić postanowienia, że analiza przedwdrożeniowa miała mieć
pierwszeństwo przed postanowieniami SIWZ” nie zostały przez Zamawiającego wykazane
żadnymi dowodami. Za okoliczność udowodnioną przez Odwołującego Izba uznała zaś fakt
czynienia przygotowań do podpisania umowy przez tego ostatniego, dokonanie wstępnej
analizy sposobu funkcjonowania jednostek dla których miało zostać opracowane
oprogramowanie informatyczne, prowadzenie negocjacji, jak
również fakt wezwania
Zamawiającego do podpisania umowy. Okoliczności te wskazują bowiem, że wszelka
aktywność w przedmiocie przygotowań do rozpoczęcia realizacji przedmiotu umowy leżała
po stronie Odwołującego. Zamawiający z nieznanych powodów unikał nawet
dokumentowania prowadzonych negocjacji, choć powoływał się na czynione w ich trakcie
czynności, w tym sugerował, że Odwołujący dążył do podpisania umowy o treści niezgodnej
z jej projektem. Z przekazanej przez Zamawiającego w oryginale dokumentacji
postępowania nie wynika aby doszło do takich działań Odwołującego, które mogłyby wprost
lub w sposób dorozumiany sugerować, że nie jest on zainteresowany realizacją kontraktu.
Wprost przeciwnie,
przedstawiciel Odwołującego w korespondencji sms-owej wyrażał swoje
rozczarowanie faktem braku zdecydowanych działań po stronie Zamawiającego,
manifestując rozczarowanie takim obrotem sprawy. Choć Zamawiający na rozprawie
powoływał się na okoliczności zgoła przeciwne jednakże, jak wyżej wskazano, okoliczność ta
nie znala
zła odzwierciedlenia w żadnym fragmencie dokumentacji postępowania, którą Izba
w oryginale otrzymała od Zamawiającego.
Odnosząc się do kolejnej kwestii, stanowiącej linię obrony przed zarzutami sformułowanymi
w treści odwołania, Izba wskazuje, że p. I. K. był przedstawicielem Zamawiającego i jak
wynika z załączników do protokołu postępowania (Decyzja Dyrektora Pomorskiej Instytucji
Gospodarki Budżetowej „Pomerania” w Koszalinie z dnia 5 lutego 2018 r. w sprawie
powołania komisji przetargowej do przeprowadzenia postepowania o udzielenie zamówienia)
osoba ta pełniła funkcję przewodniczącego komisji przetargowej. Bez znaczenia zatem
pozostaje, na etapie przygotowania do podpisania umowy, czy był On uprawniony do jej
zawarcia jeżeli przedmiotowy spór nie dotyczy kwestii zawarcia umowy przez osobę
nieuprawnioną. Pełnomocnik Zamawiającego na etapie rozprawy przyznał, że przedstawiona
przez Odwołującego korespondencja sms-owa była prowadzona z p. I. K. . Wskazał jedynie,
że Odwołujący próbował wprowadzić do umowy poprawki, które zdaniem Zamawiającego
były nie do zaakceptowania. Pełnomocnik Odwołującego w odpowiedzi na powyższe nie
zaprzeczył tym faktom i podniósł jedynie, że tego rodzaju negocjacje są zwyczajowo przyjęte
i jeżeli Zamawiający nie zamierzał wprowadzać żadnych zmian do kontraktu nic nie stało na
przeszkodzie aby przesłał do podpisania umowę w pierwotnej wersji. Izba powyższą
argumentację uznała za przekonującą i racjonalną, zaś co do osoby p. I. K. nawet jeżeli
można założyć, że osoba ta nie posiadała uprawnień do negocjowania postanowień
umownych w imieniu Zamawiającego, to okoliczność ta przesądza również o tym, że nie
mogła ona być także adresatem propozycji jej zmiany, zaś okoliczności, że propozycja ta
została skierowana bezpośrednio do Kierownika jednostki Zamawiający w toku
postępowania odwoławczego nie udowodnił. Jak wynika ze złożonych przez Odwołującego
dowodów ten ostatni poczynił szeroko zakrojone działania zmierzające do realizacji
przedmiotu zamówienia, dokonał analizy sposobu funkcjonowania Instytucji Gospodarki
Budżetowej, jak również dokonał oceny możliwości eksportu danych koniecznych do
realizacji przedmiotu umowy. Wyrażał też zainteresowanie zamiarami Zamawiającego w
przedmiocie podpisania umowy, sugerując mu wezwanie wykonawcy do przedłużenia
terminu związania ofertą – gdyż tak, w ocenie Izby, należy odczytać intencje wynikające z
pisma z dnia 21.05.2018 r., gdzie zawarto wniosek do Zamawiającego o przedłużenie
terminu związania ofertą do 60 dni zgodnie z art. 85 ust. 2 ustawy Pzp. Z całokształtu tych
okoliczności wyłania się wniosek, że brak jest podstaw do przyjęcia, że to Odwołujący
uchylał się od zawarcia umowy.
Zgodnie z zasadą kontradyktoryjności wyrażoną w art. 190 ust. 1 ustawy pzp, gromadzenie i
przedkładanie materiału dowodowego należy do stron i uczestników postępowania, a nie do
organu orzekającego. To strony, pod rygorem negatywnych konsekwencji w wydanym przez
Izbę orzeczeniu co do podnoszonych zarzutów, powinny przytoczyć odpowiednie
okoliczności faktyczne, mogące być podstawą rozstrzygnięcia.
Zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy Pzp strony są obowiązane wskazywać dowody dla
stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ciężar dowodu, zgodnie z art. 6 k.c.
w zw. z art. 14 ustawy Pzp spoczywa na osobie, która z danego faktu wywodzi skutki
prawne. Ciężar dowodu rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony procesu
obowiązkiem przekonania sądu (w tym przypadku Krajowej Izby Odwoławczej) dowodami
o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji tego
obowiązku, lub jego nieskuteczności, zaś tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla
strony wynik postępowania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt II
CSK 293/07). Postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą toczy się z uwzględnieniem
zasady kontradyktoryjności, zatem to strony obowiązane są przedstawiać dowody a Krajowa
Izba Odwoławcza nie ma obowiązku wymuszania ani zastępowania stron w jego wypełnianiu
(wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt II CSK 293/07, wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 16 grudnia 1997 r., sygn. akt II UKN 406/97, wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 maja 2008 r., sygn. akt V ACa 175/08, wyrok KIO 1639/11).
Skład orzekający dokonuje oceny zgromadzonego materiału dowodowego, zgodnie z zasadą
swobodnej oceny dowodów, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego
materiału, co wynika z art. 190 ust. 7 ustawy Pzp, przestrzegając jednocześnie zasad
logicznego i racjonalnego rozumowania.
Co jednocześnie niezwykle istotne dla oceny podniesionych zarzutów Izba rozpoznając
odwołanie bada czynności i zaniechania podmiotu zamawiającego w kontekście
postawionych w odwołaniu zarzutów (wzorców kontroli) i przedstawionych okoliczności
faktycznych (faktów wykazanych stosownymi dowodami). W tym znaczeniu, w kontekście
dokonanej przez Zamawiającego czynności unieważnienia postępowania, za zasadniczy
materiał dowodowy uznać należy te fakty (w postaci dokumentów i wyjaśnień), które legły u
podstaw zaskarżonej czynności.
W kontekście powyższej tezy zgodzić się również należy z orzeczeniem Sądu Okręgowego
w Gliwicach z dnia 10 listopada 2005 roku, sygn. akt III Ca 855/05, który wskazał, iż "(...)
analizując wskazane przez ustawodawcę przyczyny unieważnienia przetargu powołane
przez zam
awiającego w decyzji o unieważnieniu postępowania, SO uznał, że w
przedmiotowym postępowaniu brak było podstaw do jego unieważnienia". Tym samym za
decydujące o ocenie działań podmiotu zamawiającego należy uznać te przesłanki, które
legły u podstaw dokonanej czynności. To kierując się nimi zarówno wykonawca podejmuje
decyzję o zasadności wniesienia środka ochrony prawnej, zaś organ rozpoznający ten
środek ocenia działania podmiotu zamawiającego pod względem legalności.
Jednakże, jak wyżej wskazano, w zakresie konieczności wykazania faktów, które mogłyby
stanowić podstawę do unieważnienia postępowania okoliczności te nie zostały wykazane
przez Zamawiającego. Z drugiej zaś strony Odwołujący w toku postępowania dowodowego
wykazał okoliczności przeciwne twierdzeniom Zamawiającego, tj. w ocenie Izby wykazał, że
to Zamawiający uchylał się od podpisania umowy, zaś po otrzymaniu wezwania do jej
podpisania unieważnił postępowanie. Słusznie również Odwołujący, w ocenie Izby, zwrócił
uwagę na okoliczność, że wskazane przez Zamawiającego w piśmie z dnia 31.07.2018 r.
(informacja o unieważnieniu postępowania) podstawy faktyczne i prawne zaskarżonej
czynności pozostają w stosunku do siebie w opozycji. Jak wynika z analizy tego dokumentu
jeżeli rzeczywiście ziściła się podstawa faktyczna wskazanej tam czynności Zamawiający
winien dokonać tzw. zastępczego wyboru innej oferty, zaś w przypadku ziszczenia się
przesłanki prawnej uregulowanej w treści art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp nie miałby prawa
zatrzymania wadium wykonawcy.
Ni
ezależnie od wskazanych wyżej okoliczności czynność unieważnienia postępowania w
ustalonych przez Izbę okolicznościach faktycznych była czynnością wadliwą, nie znajdującą
potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.
II. W zakresie kolejnego zarzutu w postaci art. 46 ust. 5 pkt 1 ustawy Pzp
Izba uznała, że
także czynność zatrzymania wadium była obarczona wadą, gdyż jako czynność wynikowa w
stosunku do unieważnienia, dzieli los tej czynności, która została dokonana z naruszeniem
wskazanych w treści odwołania przepisów ustawy Pzp.
W zakresie sformułowania przez Odwołującego żądania w postaci unieważnienia czynności
zatrzymania wadium
Izba wskazuje, że roszczenie to ma charakter cywilnoprawny i choć
wadium jest, zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, elementem postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego dochodzenie jego zwrotu w drodze środków ochrony
prawnej jest niemożliwe, gdyż leży poza kognicją Izby. Izba może ocenić czynność
zatrzymania wadium, co też niniejszy skład uczynił w zdaniu poprzedzającym.
Jak
wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2012 r. (sygn. akt II CSK 491/11
LEX nr 1238084)
Dopuszczalna jest droga sądowa o zwrot zatrzymanego wadium wprost,
bez potrzeby wykorzystywania środków ochrony prawnej przewidzianych w p.z.p. Środki te
stanowią jeden z rodzajów postępowań przedsądowych, ale w sprawach o zwrot
bezpodstawnie zatrzymanego świadczenia - fakultatywnym. Konsekwentnie ich
niewyczerpanie nie może być kwalifikowane jako bezwzględna ujemna przesłanka
procesowa.
III. W
zakresie żądania Odwołującego o nałożenie na Zamawiającego kary finansowej
przewidzianej w art. 194 ustawy Pzp
w związku z nie zawarciem umowy w sprawie
udzielenia zamówienia Izba uznała, że w tych okolicznościach sprawy żądanie to jest
bezzasadne.
Zgodnie ze wskazanym art. 194
Izba, stwierdzając naruszenie przepisu art. 94 ust. 1 i 2 albo
art. 183 ust. 1, które nie było połączone z naruszeniem innego przepisu ustawy, nakłada na
zamawiającego karę finansową w wysokości do 5% wartości wynagrodzenia wykonawcy
przewidzianego w zawartej umowie, biorąc pod uwagę wszystkie istotne okoliczności
dotyczące udzielenia zamówienia.
Jak wynika zaś z art. 94 ust. 1. Zamawiający zawiera umowę w sprawie zamówienia
publicznego, z zastrzeżeniem art. 183, w terminie:
1) nie
krótszym niż 10 dni od dnia przesłania zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej
oferty, jeżeli zawiadomienie to zostało przesłane przy użyciu środków komunikacji
elektronicznej, albo 15 dni
– jeżeli zostało przesłane w inny sposób – w przypadku
zamówień, których wartość jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8;
2) nie krótszym niż 5 dni od dnia przesłania zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej
oferty, jeżeli zawiadomienie to zostało przesłane przy użyciu środków komunikacji
elektronicznej, albo 10 dni
– jeżeli zostało przesłane w inny sposób – w przypadku
zamówień, których wartość jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8.
Zgodnie zaś z art. 183 ust. 1ustawy Pzp W przypadku wniesienia odwołania zamawiający nie
może zawrzeć umowy do czasu ogłoszenia przez Izbę wyroku lub postanowienia
kończącego postępowanie odwoławcze, zwanych dalej „orzeczeniem”.
Zatem przepis art. 194 ustawy Pzp należy odczytywać w ten sposób, że zawarcie przez
podmiot zamawiający umowy przed upływem terminów na wnoszenia środków ochrony
prawnej, lub w przypadku ich wniesienia, przed ogłoszeniem przez Izbę orzeczenia
kończącego postępowanie odwoławcze poskutkuje nałożeniem wskazanej w nim kary
finansowej. W niniejszym wypadku Odwołujący nie wykazał, że doszło do zawarcia umowy
przez Zamawiającego i w zasadzie tego żądania nie popierał w toku rozprawy. Dodatkowo
do nałożenia tej kary dochodzi tylko wtedy, gdy Izba nie stwierdzi, oprócz naruszenia art.
przepisu art. 94 ust. 1 i 2 albo art. 183 ust. 1
ustawy Pzp, naruszenia innych przepisów
ustawy. W tych okolicznościach wobec stwierdzenia naruszenia innych przepisów brak jest
podstaw prawnych do zastosowania instytucji uregulowanej w treści art. 194 ustawy Pzp.
W związku z powyższym, na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp, orzeczono jak w
sentencji.
Zgodnie bowiem
z treścią art. 192 ust. 2 ustawy Pzp Izba uwzględnia odwołanie,
jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ
na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Potwierdzenie zarzutów wskazanych w
odwołaniu powoduje, iż w przedmiotowym stanie faktycznym została wypełniona hipoteza
normy prawnej wyrażonej w art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.
O kos
ztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem postanowień
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierani
a wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r. poz. 2972)
zmienionego rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2017 r.
zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. z 2017 r., poz. 47), w tym w szczególności § 5 ust. 4.
Przewodniczący:
……………………