Sygn. akt KIO 1764/18
WYROK
z dnia 14
września 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Irmina Pawlik
Protokolant:
Klaudia Ceyrowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
11 września 2018 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 3 września 2018 r. przez wykonawcę Ekotrade
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji
w m.st. Warszawie Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie
przy udziale wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Solid Security
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie i Solid Spółka
z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie zgłaszających przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,
orzeka:
1. oddala
odwołanie;
2. kosztami
postępowania obciąża odwołującego Ekotrade Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego Ekotrade
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu
od odwołania;
zasądza od odwołującego Ekotrade Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z
siedzibą w Warszawie na rzecz zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo
Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie Spółka Akcyjna z siedzibą
w Warszawie
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione przez zamawiającego
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………….………
Sygn. akt KIO 1764/18
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie
Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego
pn. „Całodobowa ochrona fizyczna obiektów i mienia MPWiK w m.st. Warszawie
S.A.” (numer postępowania 00992/WS/PW/PZP-DRZ-WRO/U/2018). Postępowanie
prowadzone jest w trybie przetargu ograniczonego na podstawie art. 131a ust. 1a ustawy
z dnia 29 stycznia 2004
r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.,
dalej „Ustawa Pzp”). Wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Ustawy Pzp.
W dniu
3 września 2018 r. wykonawca Ekotrade Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z
siedzibą w Warszawie (dalej jako „Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej na czynność odrzucenia jego oferty, a w konsekwencji wadliwą czynność wyboru
oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 4, art. 90 ust. 3 Ustawy Pzp poprzez bezpodstawne
odrzucenie oferty Odwołującego z postępowania, pomimo że złożone na wezwanie
Zamawiającego wyjaśnienia ceny były rzetelne, a sama oferta jest skalkulowana w sposób
prawidłowy i umożliwiający wykonanie zamówienia z zyskiem,
2. art. 91 ust. 1 Ustawy Pzp poprzez
dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty, która
taką ofertą w rozumieniu przyjętych kryteriów oceny ofert nie jest.
W związku z podniesionymi zarzutami Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego, nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności dotychczasowego wyboru oferty najkorzystniejszej, nakazanie
Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert, co przy uwzględnieniu
zastosowanych w postępowaniu kryteriów oceny ofert, winno skutkować uznaniem za taką
oferty Odwołującego, ewentualnie – nakazanie Zamawiającemu wezwania Odwołującego do
udzielenia dodatkowych wyjaśnień w zakresie wyceny ofertowej w związku z przedłożonymi
wyjaśnieniami.
Odwołujący wskazał, iż posiada interes prawny w uzyskaniu zamówienia oraz poniósł
szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów Ustawy Pzp, ponieważ
w
świetle wskazanych w SIWZ kryteriów oceny ofert, oferta Odwołującego jest
najkorzystniejsza, a dokonana przez Zamawia
jącego z naruszeniem przepisów Ustawy Pzp
czynność odrzucenia oferty Odwołującego z postępowania uniemożliwia wykonawcy
uzyskanie zamówienia.
Odwołujący w treści odwołania przedstawił wynikające z dokumentacji postępowania
założenia dotyczące przedmiotu zamówienia. W szczególności wskazał, iż wykonanie
przedmiotu zamówienia będzie polegać na fizycznej ochronie obiektów i mienia realizowanej
poprzez posterunki stałe i patrole piesze wspomagane przez elektroniczne systemy
zabezpieczenia zainstalowane w obiektach oraz wspierane w razie potrzeby przez grupy
interwencyjne (Gl) w okresie od dnia 26.09.2018 r. do 30.11.2019 r.
Podniósł, iż SIWZ zawiera
wykaz obiektów podlegających ochronie w następujących kategoriach:
obiekty
podlegające obowiązkowej ochronie ze względu na bezpieczeństwo państwa,
wpisane do ewidencji prowadzonej przez Wojewodę Mazowieckiego (12 obiektów),
o
biekty nie podlegające obowiązkowej ochronie, ważne dla działalności Spółki (14
obiektów),
obiekty bezobs
ługowe - ochrona patrolami objazdowymi (2 x na dobę) (17 obiektów).
Następnie Odwołujący w sposób szczegółowy przytoczył zasady wykonywania usługi
wynikające z punktu IV OPZ, a także szczegółowe zasady wykonania usługi określone
w punkcie VI OPZ.
Odwołujący wskazał także, iż cena była w postępowaniu jedynym kryterium
oraz na wymagania, aby podana przez w
ykonawcę cena oferty (wynagrodzenie) była
skalkulowana w sposób jednoznaczny i zawierała wszelkie koszty związane z realizacją
przedmiotu zamówienia, ze szczególnym uwzględnieniem warunków realizacji przedmiotu
zamówienia opisanych w OPZ oraz projekcie umowy. Dalej Odwołujący wskazał, iż
w
ykonawcy składając ofertę byli zobowiązani do wypełnienia Formularza ofertowego
stanowiącego Załącznik nr 1 do SIWZ. Zamawiający wymagał podania w nim maksymalnego
wynagrodzenia (netto oraz brutto) z rozbiciem na
cenę za 1 godzinę pracy pracownika
wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony, cenę za 1 godzinę pracy
pracownika ochrony nie wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony, cenę za
objazd Obiektów bezobsługowych przez patrole objazdowe przez okres 1 miesiąca, cenę za
monitorowanie sygnałów alarmowych na terenie przepompowni ścieków P1 oraz Punktu
Zlewnego w Jachrance przez okres 1 miesiąca.
Odwołujący wskazał, iż w postępowaniu złożono łącznie 5 ofert i przedstawił w zestawieniu
tabelarycznym ceny brutto ofert poszczególnych wykonawców. Podniósł także, iż
Zamawiający podał w trakcie otwarcia ofert kwotę jaką przeznaczył na sfinansowanie
z
amówienia w wysokości 29 711 782,83 zł brutto. Następnie Odwołujący przedstawił
zestawienie u
względniające wyceny ofertowe wykonawców w relacji do wskaźników
obligujących Zamawiającego do skierowania do wykonawcy wezwania do wyjaśnień o których
mowa w art. 90 ust 1a Ustawy
Pzp, wartości zamówienia, z którego wynikało, iż w odniesieniu
do oferty Odwołującego żaden ze wskaźników obligatoryjnego wezwania nie został
przekroczony. Tym samym uwzględniając brzmienie art. 90 ust. 1a Ustawy Pzp Zamawiający
nie był obowiązany do kierowania do wykonawcy wezwania w trybie powołanego przepisu.
Odwołujący wskazał ponadto w kolejnym zestawieniu, jak kształtowały się ceny w ofertach
poszczególnych wykonawców w zakresie pozycji miesięczny koszt podjazdów do obiektów
bezobsługowych.
Następnie Odwołujący odniósł się do treści pisma Zamawiającego z dnia 13 sierpnia 2018
r., w którym Zamawiający, na podstawie art. 90 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1a pkt 1 Ustawy Pzp,
zwrócił się do Odwołującego o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny, przedstawiając treść uzasadnienia wezwania. Odwołujący zwrócił
uwagę, iż w treści wezwania Zamawiający nie formułował określonych i sprecyzowanych
oczekiwań co do poziomu szczegółowości wyjaśnień, dokonywanych obliczeń czy też
w
szczególności konieczności składania określonych środków dowodowych.
Odwołujący podniósł dalej, iż w wyznaczonym przez Zamawiającego terminie przedstawił
wyjaśnienie ceny ofertowej, w tym w szczególności elementów wyceny, które wzbudziły
zastrzeżenia Zamawiającego. Treść wyjaśnień w ocenie Odwołującego wykazuje, że wycena
ofertowa jest realna, uwzględnia zakres rzeczowy zamówienia, w tym w szczególności
w
zakresie dotyczącym będących przedmiotem wątpliwości Zamawiającego pozycji cenowych
dotyczących kosztów podjazdów do obiektów bezobsługowych oraz wyceny stawki
godzinowej pracownika niekwalifikowanego, jak i kwalifikowanego.
Treść pisma zarówno
potwierdza rzetelność wyceny i jej realność, jak również, precyzyjnie odnosi się do sposobu
kalkulacji elementów cenotwórczych będących przedmiotem wezwania. Wyjaśnienia zawarte
w piśmie wskazują na elementy składowe będące podstawą do wyceny, jak również odnoszą
się do właściwych wykonawcy okoliczności faktycznych związanych z organizacją i sposobem
świadczenia usług ochrony, które mają wpływ na koszt wykonania zamówienia, jak również
zawierają zarówno w treści samych wyjaśnień jak i w szczególności w złożonych jako
załączniki do przedmiotowych wyjaśnień kalkulacjach, dowody wskazujące na źródła
kalkulacji. Obliczenia zawarte w wyjaśnieniach dowodzą, że zarówno cena globalna jak i jej
składniki, w szczególności dotyczące podjazdów oraz stawki godzinowej są realne
i
uzasadnione. Jednocześnie dokument potwierdza, że wycena uwzględnia obowiązki
ustawowe nałożone na pracodawcę, w szczególności w zakresie kosztów pracy zatrudnionego
personelu, przy udziale którego wykonawca zamierza realizować przedmiotowe zamówienie.
W ocenie Odwołującego wyjaśnienia wraz z przedłożonymi kalkulacjami stanowią skuteczny
dowód, że cena ofertowa, w tym jej elementy będące w szczególności przedmiotem wezwania,
są realne i umożliwiają wykonanie zamówienia zgodnie z jego opisem zawartym w SIWZ
jednocześnie gwarantując uzyskanie koniecznego zysku.
Odwołujący odniósł się także do treści informacji o odrzuceniu jego oferty na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 Ustawy Pzp, przytaczając treść uzasadnienia
odrzucenia oferty.
Odwołujący wskazał m.in., iż uzasadnienie odrzucenia oferty w znaczącej
c
zęści powiela treść wezwania oraz przedstawia orzecznictwo KIO zaś w zakresie
zasadniczym tj. odnoszącym się do samej rażąco niskiej ceny oferty w ocenie Odwołującego
występuje deficyt uzasadnienia. Podniósł, iż Zamawiający domniemywa z treści wyjaśnień, że
przyjmując odległości jakie wskazuje Odwołujący w zestawieniu tabelarycznym czynności te
będą wykonywane przez kilka a nawet kilkanaście patroli, które we wskazanych przez
Zamawiającego godzinach znajdują się na stałe tuż obok obiektów Zamawiającego, na co
wskazywałby podany przez Odwołującego czas dokonania objazdu tj. 1 minuta. Tymczasem
przedstawione przez
Odwołującego założenia jak i treść wyjaśnień jednoznacznie wskazują
że intencją Wykonawcy jest realizacja objazdów przez jednoosobowy patrol.
Odnosząc się do ustaleń Zamawiającego wynikających z treści pisma informującego
o
odrzuceniu oferty Odwołującego, w ocenie Odwołującego, Zamawiający uzasadniając
odrzucenie oferty ograniczył się wyłącznie do szacunków wartości zamówienia i ogólnych
twierdzeń o zaniżonej wycenie oferty oraz braku dowodów.
W zakresie dotyczącym kosztu miesięcznego realizacji usługi objazdów obiektów
bezobsługowych przez patrole objazdowe, Odwołujący wskazał, iż realizował od 2011 r. do
2017 r. analogiczny zakres rzeczowy zamówienia na rzecz Zamawiającego, stąd posiada
poparte faktyczną realizacją tożsamych usług doświadczenie, jak i jest w stanie realnie
wyce
nić jej koszt. Omawiając faktyczny sposób realizacji takich usług Odwołujący wyjaśnił, że
polegają one na tym, że w godzinach określonych w SIWZ samochód z pracownikiem ochrony
(w poprzednich latach - pracownikami -
patrol min. 2 osobowy) podjeżdża do wskazanych
lokalizacji. Pracownicy sprawdzają czy zabezpieczenia nie są naruszone - są to zwykłe
zabezpieczenia (ogrodzenie). W obiektach zainstalowane są również urządzenia rejestrujące
obecność patrolu - pracownik musi „odbić się" i jest to potwierdzenie, że patrol obiektu miał
miejsce (odbicia są rejestrowane w systemie). W sytuacji gdy patrol stwierdzi okoliczności
wskazane w SIWZ uruchamiana jest procedura zgłaszania meldunków do wskazanego
personelu Zamawiającego. Odwołujący wskazał, że w postępowaniu nr 02340/WS/PW/PZL-
DZA-
WRO/U/2016 przy praktycznie tożsamym zakresie przedmiotu zamówienia (zmiana
w
stosunku do aktualnie prowadzonego postępowania to obniżenie ilości wymaganej obsady
patrolu z 2 do 1 pracownika ochrony, co jedynie istotnie zmniejsza koszt
realizacji usługi)
wykonawcy zaoferowali realizację wskazanych usług z użyciem następujących stawek
rozliczeniowych miesięcznych: Konsorcjum z Liderem ISP Security Partner Sp. z o.o. 0,04 zł
brutto miesięcznie, Odwołujący 1,23 zł brutto miesięcznie, Konsorcjum z Liderem Solid
Security Sp. z o.o. 1328,40 zł brutto miesięcznie, Konsorcjum z Liderem Konsalnet Ochrona
Sp. z o.o.
8076,67 zł brutto miesięcznie. W postępowaniu tym Zamawiający zastosował jako
jedno z kryteriów oceny ofert kryterium kosztu miesięcznego usług podjazdowych z wagą na
poziomie 8%. Co ważne dla postępowania rozstrzyganego w roku 2017 sam Zamawiający
oszacował wartość takiej usługi na nieznaczącym dla całości zamówienia poziomie tj. 1000 zł
netto miesięcznie. Uwzględniając charakter kosztu realizacji usług podjazdowych jako
samodzielnego i istotnego kryterium oceny ofert, Zamawiający dokonał w tym postępowaniu
czynności odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 Ustawy Pzp
uznając, że nastąpiła w ofercie Odwołującego manipulacja kryterium oceny ofert w celu
uzyskania maksymalnej ilości punktów. Zgodnie z wyrokiem KIO z dnia 28 marca 2017 r.,
sygn. akt KIO 473/17,
oferta Odwołującego została odrzucona z uwagi, że złożenie jej
stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji.
Odwołujący przywołał powyższe orzeczenie z uwagi na praktycznie tożsamość
zakresu rzeczowego zamówienia w zakresie dotyczącym usług podjazdu do obiektów
bezobsługowych a także nieodległy czas, w jakim ustalano realny koszt świadczenia takiej
usługi, a ustalenie to było dokonane tak przez samego Zamawiającego jak i wykonawcę, który
aktualnie złożył ofertę uznaną za najkorzystniejszą - konsorcjum Solid. Odwołujący przytoczył
w
treści odwołania istotne w jego ocenie fragmenty ww. orzeczenia, z których wynika, iż
zarówno sam Zamawiający, jak i wykonawca zarówno aktualnie jak i ówcześnie wybrany jako
najkorzystniejszy, uznali, że realna wartość usługi (przy większej niż obecnie obsadzie patrolu
dokonującego podjazdu z 2 do 1 pracownika ochrony) to nie więcej niż 1000 zł netto.
Przenosząc powyższe ustalenia na aktualne postępowanie, jak wynika z informacji
zawartych w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego, szacunki wartości tej części
zamówienia u Zamawiającego wzrosły zatem w sposób nieprawdopodobny z kwoty około
1000 zł netto na około 21 000 zł netto. Analogicznie w zakresie wyceny wykonawcy
konsorcjum Solid
w ocenie Odwołującego mamy do czynienia z wzrostem z ceny 1328 zł brutto
miesięcznie do kwoty 123 000 zł brutto miesięcznie, a zatem ze wzrostem o ponad 90 razy
w
ciągu 1 roku. Odwołujący nie ma wątpliwości, że wzrost ten nie jest uzasadniony.
W konsekwencji,
jeśli puntem odniesienia jest dla Zamawiającego poziom ceny oferty
wybranej to można stwierdzić jedynie, że wycena na poziomie 123 000 zł jest nieadekwatna
do wartości elementu zamówienia i rzeczywistych kosztów (nawet szacunek Zamawiającego
który w ciągu 1,5 roku wzrósł 21 razy jest nieadekwatny do wzrostu cen Solid - 90 razy). Być
może cena ta wynika z odmiennego sposobu wykonania usługi oraz ewentualnego
zatrudniania podwykonawców czy też braku odpowiednich zasobów logistycznych
i osobowych.
Odwołujący podniósł ponadto, iż w treści wyjaśnień w powyższym zakresie wskazał
obiektywne czynniki które mają wpływ na czas, sposób jak i koszt wykonania zamówienia.
Wykazał, że posiada rozbudowaną flotę Patroli i Grup Interwencyjnych na terenie m.st.
Warszawy i okolicach (łącznie 45 Patroli). Podkreślił, że Zamawiający w SIWZ nie wymagał,
aby patrole objazdowe dedykowane były tylko i wyłącznie na potrzeby zamówienia.
Odwołujący w załączniku nr 1 do wyjaśnień ceny przedstawił szczegółową kalkulację
wykonania tej części zamówienia. Zestawienie tabelaryczne uwzględnia takie elementy jak:
i
dentyfikacja obiektu będącego przedmiotem usługi zgodnie z SIWZ; ilość podjazdów na dobę
zgodnie z SIWZ;
ilość km objazdu/podjazdu do wskazanego obiektu Zamawiającego; czas
podjazdu/objazdu w minutach
. Wykonanie czynności zgodnie z SIWZ; czas pracy pracownika
Patrolu przewidziany do realizacji zadania na rzecz Zamawiającego. Wszystkie czynności
związane z realizacją zamówienia wykonywane na podstawie umowy o pracę; ilość
przejechanych kilometrów podczas objazdów kontrolnych obiektów. Odwołujący podniósł, iż
z
estawienie ma charakter zindywidualizowany w odniesieniu do każdego z obiektów.
Uwzględnia także parametry takie jak ilość przejechanych km w ciągu doby do obsługi
obiektów Zamawiającego, ilość roboczogodzin czynności pracownika Patrolu Odwołującego
w
ciągu doby przewidzianych do realizacji zadania rzecz Zamawiającego (umowa o pracę),
urzędową stawkę za wykorzystanie pojazdu do celów służbowych o pojemności do 900 cm3,
zawiera stawkę za 1 roboczogodzinę pracownika patrolu wykonującego czynności w ramach
usługi dla Zamawiającego (Umowa o pracę) wraz z kosztami pracodawcy oraz przeliczenie
kosztu obsługi wszystkich obiektów w ciągu 1 doby. Kalkulacja szczegółowa wskazuje na
uwzględnienie w wycenie całkowitego kosztu realizacji zamówienia jak również, wszystkich
elementów składowych usługi oraz zysku na samej tej usłudze.
Odwołujący podniósł, iż Zamawiający oceniając treść przedłożonej przez Odwołującego
kalkulacji stwierdza jedynie ogólnikowo, że przedstawione przez Wykonawcę założenia
realizacji p
rzedmiotu zamówienia w tym zakresie są nierealne i nierzeczywiste. Precyzując
swoje zastrzeżenia Zamawiający wskazuje, że założone przez Wykonawcę czasy realizacji
(podjazdy/objazdy oraz czas pracy pracownika patrolu),
jak i przyjęte odległości są zupełnie
oderwane od rzeczywistości. W ocenie Zamawiającego faktyczna trasa przejazdu pomiędzy
wskazanymi obiektami to odległość około 65 km. Byłoby tak istotnie, gdyby Odwołujący
zamierzał do realizacji tej usługi dedykować jeden patrol. Takie działanie nie byłoby racjonalne
i ekonomiczne w sytuacji,
gdy optymalizując te koszty może realizować usługę korzystając ze
znajdujących się w bezpośredniej bliskości wskazanych obiektów patroli mobilnych. Jest
rzeczą oczywistą, także dla Zamawiającego, że zarówno wykazane odległości, jak i czas
dojazdu,
które są podane w zestawieniu tabelarycznym dowodzą, że nie jest to realizacja
usługi przez jeden dedykowany wyłącznie do tego patrol. SIWZ nie wymagała, aby realizacja
tej usługi była wykonywana przez dedykowany do tego celu patrol, który miałby wykonywać te
czynności w odniesieniu do wszystkich obiektów podlegających dozorowi. W ocenie
Odwołującego przyjęta koncepcja realizacji usługi jest zgodna z SIWZ i optymalna kosztowo.
Trudno zakazać wykonawcy aby ten mógł korzystać z rozmieszczonych w bezpośredniej
bliskości obiektów patroli - bez wątpienia powyższe nie ma charakteru i znamion czynu
nieuczciwej konkurencji chociażby w postaci niedozwolonego subsydiowania skrośnego.
Usługi będące przedmiotem zamówienia mają samodzielnie ustalony czas i koszt i są rzetelnie
skalkulowane oraz uwzględniają wszystkie komponenty świadczenia. Odwołujący zwrócił
także uwagę, iż Zamawiający podsumowując zarzut stwierdza, że przedstawione przez
Odwołującego założenia, jak i treść wyjaśnień nie zawierają żadnych dowodów
potwierdzających przyjęte przez niego założenia oraz przyjęte koszty. Zamawiający jak wynika
z uzasadnienia odrzucenia oferty nie kwestionuje możliwości wykonania usługi
w
zaprezentowany sposób w czasie i odległości jakie zostały zaprezentowane
w
wyjaśnieniach, ale domaga się bliżej nieokreślonych dowodów. W ocenie Odwołującego
treść wyjaśnień wraz ze szczegółową kalkulacją stanowią kompleksowe, wiarygodne
i
precyzyjne a w konsekwencji skuteczne wyjaśnienie podstaw wyceny usługi.
Odnosząc się do pojęcia rażąco niskiej ceny Odwołujący powołał się na orzecznictwo KIO
- wyrok z dnia 28 marca 2013 r., sygn. akt KIO 592/13, wyrok z dnia 4 sierpnia 2011 r., sygn.
akt KIO 1562/11, wyrok z dnia 30 maja 2016 r., sygn. akt KIO 728/16, KIO 741/16, KIO 802/16).
Zdaniem Odwołującego z orzecznictwa wynika jednoznacznie, że o rażąco niskiej cenie
(odpowiednio -
istotnej części) można mówić jedynie wtedy, gdy cena ta nie uwzględnia
wszystkich kosztów niezbędnych do prawidłowego wykonania przedmiotu zamówienia, nie
odzwierciedla cen rynkowych, gdy cena zakłada realizację zamówienia poniżej kosztów lub
gdy jest ceną symboliczną. Odwołujący stoi na stanowisku, że ceny zaproponowanej w jego
ofercie (w tym także samodzielnie w odniesieniu do omawianej aktualnie pozycji) nie można
w świetle powyższych orzeczeń uznać za rażąco niską, skoro uwzględnia ona wszystkie
koszty związane z prawidłową realizacją przedmiotu zamówienia przy uwzględnieniu
niezbędnych czynników mających wpływ na wysokość ceny oferty, zgodnie z opisem
przedmiotu zamówienia, zawartym w SIWZ, oraz wzorem umowy, nie jest ceną symboliczną,
ani ceną ukształtowaną poniżej kosztów wytworzenia, co znalazło uzasadnienie
w
szczegółowych wyjaśnieniach.
Odwołujący podniósł także, iż w sytuacji gdyby dodatkowo jakiekolwiek elementy wyceny
ofertowej bądź aktualnie przedkładanych wyjaśnień budziły dodatkowe wątpliwości
i
zastrzeżenia Zamawiającego, w świetle orzecznictwa KIO, żaden przepis Ustawy Pzp nie
pozwala na postawienie tezy, że zwrócenie się do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień w trybie
art. 90 ust. 1 Ustawy
Pzp ma charakter jednorazowy. W szczególności jeśli wykonawca
składając wyjaśnienia dołożył należytej staranności, udzielone przez wykonawcę wyjaśnienia
są rzetelne, ale wymagają doprecyzowania, zamawiający jest uprawniony do uzyskania
wyjaśnień bardziej szczegółowych i zwrócenia się do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień
uzupełniających. Jest to szczególnie uzasadnione w sytuacji, gdy zamawiający nie
wyspecyfikował zakresu oczekiwanych informacji w pierwszym kierowanym do wykonawcy
wystąpieniu, bądź gdy nowe wątpliwości wynikły na tle treści już złożonych wyjaśnień (wyrok
KIO z 9 marca 2015 r. sygn. akt KIO 343/15, wyrok KIO z 2 kwietnia 2015 r. sygn. akt KIO
). Odwołujący mając doświadczenie w obsłudze tego rodzaju obiektów, dokonał
rynkowej wyceny usługi w taki sposób, aby ani Zamawiający, ani inne podmioty na rzecz
których Odwołujący wykonuje usługi, nie były obciążane wzajemnie kosztami usługi.
Zamawiający precyzyjnie określił przedział czasowy w jakim powinny odbywać się objazdy
obiektów bez wskazania jak długo powinien odbyć się objazd/podjazd - patrol obiektu.
Odwołujący mając doświadczenie w obsłudze takich obiektów dokonał analizy lokalizacji
obiektów pod względem topografii dojazdu, odległości od innych lokalizacji obsługiwanych
przez niego i bliskiej lokalizacji Patroli,
co pozwoliło na realną rynkową wycenę usługi bez
narażenia tej części usługi na brak rentowności.
Odnosząc się do wyceny stawki godzinowej pracownika kwalifikowanego
i
niekwalifikowanego ochrony, Odwołujący przedstawił zestawienie, jakie w zakresie ww.
pozycji stawki zaoferowali wykonawcy w przedmiotowym postępowaniu. Wskazał, iż różnica
pomiędzy ceną oferty wybranej a Odwołującego w zakresie stawki godzinowej pracownika
niekwalifikowanego miała charakter nieistotny (różnica 1,52 zł na godzinie). Analogicznie
w
odniesieniu do stawki oferty wybranej w relacji do stawki Odwołującego w zakresie stawki
roboczogodziny pracownika kwalifikowanego (różnica 1,85 zł na godzinie). W odpowiedzi na
wezwanie Zamawiającego, Odwołujący wyjaśnił, że do realizacji zadań wynikających
z
zapisów SWIZ dla pracowników ochrony nie wpisanych na listę kwalifikowanych
pracowników ochrony i obsługi recepcji Odwołujący przewidział 85 etatów obsługujących
200796 roboczogodzin za cały okres wykonania zamówienia. Wyjaśnienie wskazuje, że przy
całkowitej wycenie netto 4 005 880,20 zł, uwzględniono cenę jednostkową 19,95 zł netto za
roboczogodzinę pracownika. Odwołujący wskazał, iż złożył z wyjaśnieniami szczegółowe
obliczenia wskazujące wszystkie koszty realizacji usługi. Zwrócił uwagę, iż Zamawiający nie
kwestionuje danych tam zawartych, zgodności założeń kalkulacyjnych z wymaganiami SIWZ
oraz poprawności samych obliczeń. Ponadto zestawienie zawiera wszystkie ustawowe
składniki wynagrodzenia pracowników, a także inne koszty nie będące w potencjale
Wykonawcy. Załącznik do wyjaśnień zawiera wszystkie elementy kalkulacyjne, jak również
dowodzi osiągnięciu przez wykonawcę zysku kalkulacyjnego. Analogicznie Odwołujący
przedłożył wraz z wyjaśnieniami szczegółową kalkulację kosztów pracy pracownika
kwalifikowanego ochrony, które także dowodzą uwzględnieniu w wycenie wszystkich
elementów kosztu pracy, w szczególności wynikających z obowiązujących przepisów przy
jednoczesnym zysku także samodzielnie dla tej pozycji, - jak wynika z obliczeń w przypadku
pracownika kwalifikowanego wykonawca przyjął w wycenie 240 etatów i 568 920
roboczogodzin, co przy stawce jednostkowej netto 25,45 za 1
roboczogodzinę daje wycenę
netto na poziomie 14 479 014,00 zł.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający w żaden sposób nie kwestionuje dokonanych
obliczeń czy też nieuwzględnienia w nich koniecznych elementów składowych kalkulacji usług.
W ocenie
Odwołującego, analogicznie jak w przypadku pozycji kosztów usług dotyczących
obiektów bezobsługowych, jeśli tylko jakiekolwiek pozycje kalkulacji budziły wątpliwości
Zamawiającego nic nie stało na przeszkodzie skorzystaniu z prawa do skierowania do
wykonawcy wezwania do uszczegółowienia wyjaśnień czy też przedstawienia dodatkowych
do już przedłożonych.
Ponadto Odwołujący podniósł, iż Zamawiający, jak wynika z uzasadnienia odrzucenia
oferty,
podkreśla, że istotny składnik ceny za realizację przedmiotu zamówienia stanowią
koszty osobowe, n
a które składa się przede wszystkim wynagrodzenie każdego pracownika
oraz koszty umundurowania i jego wyposażenia. Zamawiający stawia ogólną
i
nieudowodnioną tezę, że zaoferowana przez Odwołującego cena wraz z przedstawionymi
wyliczeniami w ocenie Zamawiaj
ącego nie dają rękojmi należytego wykonania zamówienia,
a
wręcz wskazują na znaczne niedoszacowanie tych kosztów. Zamawiający podkreśla brak
dowodów, które by mogły uwiarygodnić przedstawione przez Wykonawcę założenia
a w
szczególności brak kopii umów o pracę, faktur potwierdzających koszty zakupu
umundurowania i
wyposażenia pracowników i innych. Odwołujący podkreślił, że odpowiadając
na wezwanie Zamawiającego przedłożył szczegółowe zestawienie kosztów realizacji usługi
z
uwzględnieniem kosztów osobowych. Zestawienie kosztów osobowych potwierdza
dokonanie kalkulacji z poszanowaniem obowiązujących przepisów i obowiązków pracodawcy
przy jednoczesnym zastosowaniu rynkowych stawek rozliczeniowych pracowników.
Wykonawca przedstawił stawki rozliczeniowe personelu zatrudnionego na podstawie umowy
o pracę, który będzie kierowany, w przypadku uzyskania zamówienia do obsługi
Zamawiającego.
W zakresie dotyczącym pozycji Kalkulacja monitorowania sygnałów w obiekcie
przepompowni P1 Jachranka
Odwołujący przedstawił ceny ofert złożonych przez pozostałych
wykonawców, wskazując, iż stawka Odwołującego w tym zakresie (123 zł) była taka sama jak
wykonawcy wybranego konsorcjum Solid przy ofertach dwóch innych wykonawców na
poziomie 43 i 60 zł, a zatem nie budziła zastrzeżeń Zamawiającego.
Podsumowując, w ocenie Odwołującego, wyjaśnienia przedstawione w odpowiedzi na
wezwanie Zamawiającego, potwierdzają rzetelność kalkulacji, potwierdzają uwzględnienie
w
wycenie zakresu świadczeń określonych w SIWZ, dowodzą osiągnięciu zysku
kalkulacyjnego. Cena zaoferowana w postępowaniu zarówno globalna jak i za poszczególne
świadczenia jest realna, rynkowa i umożliwia wykonanie zamówienia.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Uczestnika postępowania, na
podstawie zgromadzonego w sprawie
materiału dowodowego oraz oświadczeń
i stanowisk Stron i Uczestnika
postępowania, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła
i
zważyła, co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Ustawy Pzp.
Przystępując do rozpoznania odwołania Izba dokonała oceny czy spełnione zostały
przesłanki wskazane w art. 179 ust. 1 Ustawy Pzp, tj. czy Odwołujący wykazał interes
w
uzyskaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia szkody w związku z ewentualnym
naruszeniem przez Zamawiającego przepisów Ustawy Pzp. Mając na względzie, iż czynności
Zamawiającego, których zgodność z przepisami Ustawy Pzp Odwołujący kwestionował,
doprowadziły w efekcie do odrzucenia oferty Odwołującego i wyboru oferty innego wykonawcy,
gdy tymczasem w przypadku potwierdzenia się zarzutów podniesionych w odwołaniu
Odwołujący miał szansę uzyskać przedmiotowe zamówienie, Izba uznała, iż materialnoprawne
przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 179 ust. 1 Ustawy Pzp zostały
przez Odwołującego wypełnione.
Na posiedzeniu w dniu
11 września 2018 r. Izba stwierdziła skuteczność zgłoszonego przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Solid Security Spółka
z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie i Solid Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie (dalej jako „Przystępujący’”) przystąpienia do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, dopuszczając ww. wykonawców do
udziału w postępowaniu odwoławczym w charakterze Uczestnika postępowania.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy Izba
uwzględniła dokumentację postępowania
przekazaną przez Zamawiającego i potwierdzoną za zgodność z oryginałem, w tym
w
szczególności ogłoszenie o zamówieniu, wnioski o dopuszczenie do udziału
w
postępowaniu, informację z dnia 19 lipca 2018 r. o wynikach oceny spełnienia warunków
udziału w postępowaniu, zaproszenie z dnia 27 lipca 2018 r. do złożenia ofert, specyfikację
istotnych w
arunków zamówienia, pisma zawierające odpowiedzi na pytania oraz informacje
o
zmianach treści SIWZ z dnia 31 lipca 2018 r, 1 sierpnia 2018 r., 2 sierpnia 2018 r., 3 sierpnia
2018 r., 6 sierpnia 2018 r. i 7 sierpnia 2018 r.,
ofertę Odwołującego, pismo Zamawiającego
z dnia 13 sierpnia 2018 r.
zawierające wezwanie Odwołującego do złożenia wyjaśnień,
wyjaśnienia Odwołującego z dnia 16 sierpnia 2018 r., informację z dnia 24 sierpnia 2018 r.
o wyborze oferty najkorzystniejszej
oraz odrzuceniu oferty Odwołującego. Izba uwzględniła
również stanowiska Stron i Uczestnika postępowania odwoławczego przedstawione
w
złożonych pismach (tj. w odwołaniu i piśmie zawierającym zgłoszenie przystąpienia) oraz
ustnie do protokołu posiedzenia i rozprawy z dnia 11 września 2018 roku. Izba dopuściła
ponadto
dowody z dokumentów złożonych przez Odwołującego i Zamawiającego na
rozprawie.
Zamawiający odpowiedź na odwołanie złożył ustnie do protokołu rozprawy.
Izba ustaliła, co następuje:
Izba
stwierdziła, iż przedstawiony przez Strony stan faktyczny sprawy nie jest pomiędzy
nimi sporny, jak i jest zgodny z dokumentacją postępowania. W szczególności Izba ustaliła, co
następuje:
Ogłoszenie o zamówieniu, którego przedmiotem jest całodobowa ochrona fizyczna
obiektów i mienia Zamawiającego, zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej z dnia 1 czerwca 2018 r. pod numerem 2018/S 103-236565
i następnie zmienione
suplemen
tem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nr 2018/S 110-
251818 z dnia 12 czerwca 2018 r. W dn
iu 19 lipca 2018 r. Zamawiający poinformował
wykonawców, iż w postępowaniu złożono pięć wniosków o dopuszczenie do udziału
w
postępowaniu (w tym wnioski Odwołującego i Przystępującego) oraz przedstawił wyniki
oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu i otrzymane oceny spełnienia tych
warunków. W konsekwencji w dniu 27 lipca 2018 r. Zamawiający, na podstawie art. 131j ust.
1 Ustawy Pzp, zaprosił wszystkich pięciu wykonawców do złożenia oferty oraz przekazał im
specyfikację istotnych warunków zamówienia („SIWZ”).
W punkcie 12
Części I SIWZ - Instrukcja dla wykonawców („IDW”) Zamawiający zawarł
postanowienia dotyczące opisu sposobu obliczenia ceny. Wskazał, iż podana przez
wykonawcę cena oferty (wynagrodzenie) będzie wynagrodzeniem maksymalnym
w rozumie
niu ustawy Kodeks cywilny. Cena oferty musi być skalkulowana w sposób
jednoznaczny, powinna zawierać wszelkie koszty związane z realizacją przedmiotu
zamówienia, ze szczególnym uwzględnieniem warunków realizacji przedmiotu zamówienia
opisanych w opisie przedmiotu z
amówienia oraz projekcie umowy. Cena oferty winna być
podana w PLN i winna obejmować cały zakres zamówienia zgodnie z wymaganiami
Zamawiającego. W punkcie 13 IDW Zamawiający wskazał, iż będzie oceniał oferty według
następujących kryteriów: cena oferty (z podatkiem VAT) – 100%. Zamawiający wskazał, iż
udzieli zamówienia temu wykonawcy, który przedstawił najniższą cenę za jego realizację.
Ofertę należało sporządzić na formularzu ofertowym zgodnym w treści z formularzem
stanowiącym załącznik nr 1 do IDW. W formularzu ofertowym wykonawcy obowiązani byli
wskazać wartość maksymalnego wynagrodzenia (bez podatku VAT i z podatkiem VAT), w tym
cenę za 1 godzinę pracy pracownika wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników
ochrony (bez podatku VAT i z poda
tkiem VAT), cenę za 1 godzinę pracy pracownika ochrony
nie wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony (bez podatku VAT i z podatkiem
VAT), cenę za objazd obiektów bezobsługowych przez patrole objazdowe przez okres jednego
miesiąca (bez podatku VAT i z podatkiem VAT), cenę za monitorowanie sygnałów alarmowych
na terenie przepompowni ścieków P1 oraz Punktu Zlewnego w Jachrance przez okres jednego
miesiąca (bez podatku VAT i z podatkiem VAT).
W części III SIWZ – Opis przedmiotu zamówienia („OPZ”) Zamawiający przedstawił m.in.
wykaz obiektów podlegających obowiązkowej ochronie ze względu na bezpieczeństwo
państwa, wpisanych do ewidencji prowadzonej przez Wojewodę Mazowieckiego (12 obiektów)
oraz
obiektów nie podlegających obowiązkowej ochronie, ważnych dla działalności
Zamawiającego (14 obiektów). W punkcie III.3 OPZ wskazał także 17 obiektów
bezobsługowych - ochrona patrolami objazdowymi 2 x na dobę.
W punkcie IV OPZ
Zasady wykonywania usługi wskazano m.in., iż usługa polegać będzie
na fizycznej ochronie wskazanych w OPZ miejsc, pomieszczeń, obiektów, rejonów (terenów)
zgodnie z obowiązującymi planami ochrony lub instrukcjami ochrony, z wykorzystaniem
elektronicznych systemów kontroli obchodów oraz nadzorem systemów zabezpieczenia
(CCTV,
KD, SSWiN i SSP) zainstalowanych w obiektach Zamawiającego. Zamawiający
wymagał, aby wszystkie czynności składające się na przedmiot umowy były wykonywane
przez osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Wykonanie przedmiotu zamówienia
wymaga obsady posterunków i patroli przez 56 kwalifikowanych pracowników ochrony
fizycznej i 24 pracowników ochrony fizycznej na jednej zmianie oraz niezbędnej ilości grup
interwencyjnych, patroli interwencyjnych i patroli objaz
dowych. Wskazał na wymóg
zapewnienia ochrony fizycznej imprez (nie dotyczy imprez masowych) organizowanych przez
Zamawiającego (przewidywane ok. 250 roboczogodzin w ciągu roku) oraz podniósł, iż
począwszy od 01.01.2019 r. wykonawca będzie realizował usługę „monitorowania sygnałów
alarmowych na terenie przepompowni ścieków P1 oraz Punktu Zlewnego w Jachrance,
eksploatowanych przez Zakład „Dębe.”
W
ramach obowiązków wykonawcy (pkt V OPZ) Zamawiający wskazał m.in. na
zapewnienie uzbrojenia i wyposażenia na własny koszt podległych pracowników ochrony
zgodnie z obowiązującymi przepisami i wymaganiami Zamawiającego; zapewnienie dla
pracowników ochrony jednolitego umundurowania zaakceptowanego przez Zamawiającego,
identyfikatorów i znaków firmowych wykonawcy wyraźnie różniących się od identyfikatorów
pracowników spółki oraz odznak funkcjonariuszy służb publicznych, zgodnie z art. 20 ustawy
„O ochronie osób i mienia"; zapewnienie wykonania zamówienia przez własnych pracowników
ochrony posiadających legitymacje kwalifikowanego pracownika ochrony fizycznej,
legitymacje osób dopuszczonych do posiadania broni wg. kategorii niezbędnej do realizacji
zadań ochronnych w obiektach Zamawiającego, legitymacje pracownika ochrony fizycznej
oraz pozwolenia uprawniające do pracy w obiektach Zamawiającego (dopuszczenie do obsługi
urządzeń do prześwietlania bagażu z wykorzystaniem promieni rtg); zapewnienie wykonania
zamówienia w budynku przy pl. Starynkiewicza 5 i w budynku przy ul. Zaruskiego 4 przez
pracowników ochrony zatwierdzonych przez Zamawiającego umundurowanych w strój galowy
oraz zapewnienie obsługi recepcji w tych obiektach przez cztery kobiety od poniedziałku do
piątku w godz. 6.00 -18.00; spełnienie wymogów w zakresie wynikającym z ustawy „O ochronie
informacji niejawnych
”; wyposażenie na własny koszt wszystkich obiektów Zamawiającego
w
systemy kontroli pracy pracowników ochrony fizycznej, środki łączności bezprzewodowej
oraz systemy antynapadowe monitorowane przez Uzbrojone Stanowisko Interwencyjne (USI).
Systemy kontroli
pracy pracowników ochrony powinny być wyposażone w drukarki
i
umożliwiać natychmiastowy wydruk z urządzeń kontrolnych; zapewnienie możliwości
udzielenia wsparcia posterunkom i patrolom ochraniającym obiekty kategorii II przez własne,
zmotoryzowane, uzbroj
one grupy interwencyjne (Gl), w czasie nie dłuższym niż 5 minut
w godzinach nocnych (tj. w godz. 22.00 -
6.00) oraz do 15 minut w pozostałej części doby
licząc od momentu wezwania oraz możliwości udzielenia wsparcia posterunkom i patrolom
w
pozostałych obiektach Zamawiającego przez patrole interwencyjne w czasie nie dłuższym
niż 15 minut licząc od momentu wezwania; zapewnienie nadzoru i kontroli pracowników
ochrony w ochranianych obiektach Zamawiającego przez własnych pracowników nadzoru co
najmniej dwa raz
na dobę, w tym raz w godzinach nocnych (tj. w godz. 22.00 - 6.00).
Pracownicy GI
w trakcie wykonywania zadań służbowych w składzie grupy interwencyjnej nie
są pracownikami nadzoru wykonawcy; zapewnienie wykonania zamówienia w obiektach II
kategorii przez
pracowników ochrony posiadających poświadczenie bezpieczeństwa,
doświadczenie w zakresie obsługi elektronicznych systemów zabezpieczeń (CCTV, KD,
SSWiN i SSP). Wykonawca przeszkoli swoich pracowników ochrony na własny koszt
u autoryzowanych przedstawicieli
producentów elektronicznych systemów zabezpieczeń
zainstalowanych w obiektach Zamawiającego {przedłoży Zamawiającemu dokumenty
potwierdzające szkolenie w terminie 15 dni od przejęcia obiektów pod ochronę); zapewnienie
zapoznania się pracowników ochrony z planami i instrukcjami ochrony obiektów, oraz
regulacjami wewnętrznymi obowiązującymi w Spółce, na podstawie których będą realizowane
zadania ochrony oraz ich przestrzegania.
W punkcie VI OPZ Zamawiający przedstawił szczegółowe zasady wykonania usługi dla
poszczególnych obiektów. Dla obiektów wpisanych do ewidencji prowadzonej przez
Wojewodę Mazowieckiego wymagał m.in., aby wykonawca zapewnił wykonanie zamówienia
przez pracowników posiadających legitymacje kwalifikowanego pracownika ochrony fizycznej
oraz l
egitymacje osoby dopuszczonej do posiadania broni palnej a praca wykonywana będzie
w systemie 12-
godzinnym dobowym zgodnie z zapisami planów ochrony dla poszczególnych
obiektów. Dla obiektów ważnych dla działalności Spółki, nie podlegających obowiązkowej
ochronie
Zamawiający wymagał, aby wykonawca zapewnił wykonanie zamówienia przez
pracowników posiadających legitymacje kwalifikowanego pracownika ochrony fizycznej
i
pracowników posiadających legitymacje pracownika ochrony fizycznej a praca wykonywana
będzie w systemie 12 godzinnym lub 24 godzinnym zgodnie z zapisami instrukcji ochrony
zatwierdzonymi przez przedstawiciela Zamawiającego.
W punkcie VI lit. C) OPZ Zamawiający zawarł szczegółowe zasady wykonania usługi dla
obiektów bezobsługowych – ochrona patrolami objazdowymi 2 x na dobę:
wykonawca zapewni objazd obiektów bezobsługowych i kontrolę stanu ich zabezpieczenia
przez patrole objazdowe dwa razy w ciągu doby w godzinach określonych w instrukcji
opracowanej przez Biuro Bezpieczeństwa Zamawiającego;
wykon
awca wyposaży obiekty bezobsługowe w urządzenia kontroli pracy patroli;
po każdym wykonanym objeździe obiektów bezobsługowych dowódcy patroli zobowiązani
są do przekazania telefonicznego meldunku o stanie obiektów do właściwego dyspozytora;
w przypadku stw
ierdzenia uszkodzeń w obiektach (naruszone zabezpieczenia drzwi
wejściowych, wybite szyby, uszkodzenia ogrodzenia, pomalowane ściany, uszkodzone
tablice informacyjne, itp.) dowódca patrolu ma obowiązek sporządzenia pisemnego
meldunku i przesłania go faxem do właściwego dyspozytora.
W zakresie dotyczącym monitorowania sygnałów alarmowych na terenie przepompowni
ścieków PI w Jachrance Zamawiający wymagał, aby wykonawca zapewnił montaż nadajnika
przekazującego sygnały z zainstalowanego systemu sygnalizacji włamania i napadu do
Centrum Monitorowania Alarmów, stale monitorowanie tych sygnałów oraz podjazd patrolu
interwencyjnego do obiektu po pojawieniu się sygnału alarmowego. Wskazał także, iż
zadaniem patrolu interwencyjnego, po podjeździe do obiektu, będzie przeprowadzenie wizji
lokalnej i kontroli terenu po uprzednim skontaktowaniu się z dyspozytorem Zakładu „Dębe"
i
potwierdzeniu braku obecności pracowników służb eksploatacyjnych Spółki. W razie
konieczności podejmie stosowne działania, po czym przekaże telefonicznie Informacje do
dyspozytora zakładu o zastanym stanie lub zaistniałej sytuacji. Wykonawca będzie stale
monitorował sygnały alarmowe po uzbrojeniu przez pracownika Zakładu „Dębe" systemu
sygnalizacji włamania i napadu: w dni robocze od godziny 22.00 do godz. 7.00 rano dnia
następnego, w soboty od godz. 15.00 do godz. 7.00 rano w poniedziałek, całodobowo w dni
świąteczne i ustawowo wolne od pracy.
W piśmie z dnia 31 lipca 2018 r. Zamawiający udzielił odpowiedzi na pytanie nr 1 do treści
SIWZ zawierające wniosek o przekazanie sumy roboczogodzin w skali całego zamówienia
odrębnie dla pracowników wpisanych na listę kwalifikowanych pracowników ochrony oraz dla
pracowników nie wpisanych na listę kwalifikowanych pracowników ochrony. Zamawiający
wyjaśnił, iż kwalifikowani pracownicy ochrony wykonują swoje obowiązki w obiektach
wpisanych na „Listę Wojewody Mazowieckiego” pracują w systemie 12-godzinnym zgodnie
z
„planami ochrony,” zaś niekwalifikowani pracownicy ochrony w tych obiektach wykonują
pracę w dni powszednie (od poniedziałku do piątku w godz. 6-16). W pozostałych obiektach
pracownicy ochrony wykonują pracę w systemie 24 godzinnym z wyjątkiem recepcjonistek
w budynku biurowym przy pl. Starynkiewicza 5 i Zaruskiego 4 (praca wykonywana jest w dni
powszedni
e od poniedziałku do piątku w godz. 6-16 przy pl. Starynkiewicza oraz w godz. 6-18
przy ul. Zaruskiego 4).
W odpowiedzi na pytanie nr 130 (pismo z dnia 6 sierpnia 2018 r.) zawierające prośbę
o
podanie szacunku ile średnio kilometrów będzie wynosił jeden objazd patrolu objazdowego
podanie szacunku, ile średnio czasu będzie wynosił jeden objazd oraz ile czasu patrol
objazdowy przebywa na jednym obiekcie, Zamawiający wyjaśnił, iż zarówno ilość
przejechanych kilometrów, jak i czas objazdu zależny jest od sprawności i logistyki
wykonawcy.
W postępowaniu wpłynęły oferty pięciu podmiotów:
1) oferta
Odwołującego z ceną 31,30 zł brutto za 1 godzinę pracy pracownika wpisanego na
listę kwalifikowanych pracowników ochrony, 24,54 zł brutto za 1 godzinę pracy pracownika
wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony, 1 230,00 zł brutto za objazd
ob
iektów bezobsługowych przez patrole objazdowe przez okres 1 miesiąca, 123,00 zł
brutto za monitorowanie sygnałów alarmowych na terenie przepompowni ścieków P1 oraz
Punktu Zlewnego w Jachrance przez okres 1 miesiąca;
oferta wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsalnet
Ochrona Sp. z o.o. i Konsalnet Security Sp. z o.o. z ceną 38,68 zł brutto za 1 godzinę pracy
pracownika wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony, 38,68 zł brutto za
1 godzinę pracy pracownika wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony,
320,94 zł brutto za objazd obiektów bezobsługowych przez patrole objazdowe przez
okres 1 miesiąca, 43,05 zł brutto za monitorowanie sygnałów alarmowych na terenie
przepompowni ścieków P1 oraz Punktu Zlewnego w Jachrance przez okres 1 miesiąca;
oferta wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia STEKOP S.A.,
STEKOP-
OCHRONA Sp. z o.o. i DGP Security Partner Sp. z o.o. z ceną 41,82 zł brutto
za 1 godzinę pracy pracownika wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony,
41,82 zł brutto za 1 godzinę pracy pracownika wpisanego na listę kwalifikowanych
pracowników ochrony, 24 600,00 zł brutto za objazd obiektów bezobsługowych przez
patrole objazdowe przez okres 1 miesiąca, 615,00 zł brutto za monitorowanie sygnałów
alarmowych na terenie przepompowni ścieków P1 oraz Punktu Zlewnego w Jachrance
przez okres 1 miesiąca;
oferta Przystępującego z ceną 33,15 zł brutto za 1 godzinę pracy pracownika wpisanego
na listę kwalifikowanych pracowników ochrony, 26,06 zł brutto za 1 godzinę pracy
pracownika wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony, 123 000,00 zł
brutto za objazd obiektów bezobsługowych przez patrole objazdowe przez okres 1
miesiąca, 123,00 zł brutto za monitorowanie sygnałów alarmowych na terenie
przepompowni ścieków P1 oraz Punktu Zlewnego w Jachrance przez okres 1 miesiąca;
oferta wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Impel Safety
Security Partner Sp. z o.o. Sp. k., Impel Defender Security Partner Sp. z o.o. Sp. k., Impel
Facility Services Sp. z o.o., Impel Provider Security Partner Sp. z o.o. Sp.k., Impel
Monitoring Sp. z o.o. Sp. k. z ceną 39,18 zł brutto za 1 godzinę pracy pracownika
wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony, 27,93 zł brutto za 1 godzinę
pracy pracownika wpisanego na listę kwalifikowanych pracowników ochrony, 74 689,57 zł
brutto za objazd obiektów bezobsługowych przez patrole objazdowe przez okres 1
miesiąca, 60,16 zł brutto za monitorowanie sygnałów alarmowych na terenie
przepomp
owni ścieków P1 oraz Punktu Zlewnego w Jachrance przez okres 1 miesiąca;
W dniu 13 sierpnia 2018 r. Zamawiający, działając na podstawie art. 90 ust. 1 w zw. z art.
90 ust. 1a pkt 1 Ustawy Pzp, zwrócił się do Odwołującego o udzielenie wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Wskazał, iż wartość zamówienia została
oszacowana na kwotę 24 155 921,00 zł bez podatku VAT/ 29 711 782,83 zł z podatkiem VAT.
W treści wezwania Zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny, w szczególności w zakresie wskazanym w art. 90 ust. 1 pkt 1-5
Ustawy Pzp. Wskazał, że przedstawione wyjaśnienia i dowody będą przez Zamawiającego
oceniane, w szczególności w kontekście tego, że zaproponowana cena musi dotyczyć pełnego
zakresu obejmującego wszystkie wymagania wskazane w SIWZ, w szczególności w opisie
przedmiotu zamówienia i projekcie umowy oraz udzielone na etapie postępowania wyjaśnienia
treści SIWZ. W związku z powyższym Zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień w wyżej
wymienionym zakresie wraz z załączeniem dowodów, w szczególności przedstawienie
szczegółowej kalkulacji oraz założeń realizacji objazdów obiektów bezobsługowych przez
patrole objazdowe, a także przedstawienie kalkulacji za pracę pracownika ochrony nie
wpisanego na listę kwalifikowanych. Zamawiający przypomniał, że zgodnie z art. 90 ust. 2
Ustawy Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na
wykonawcy. Wskazał także, że koszty pracy, których wartość przyjęta została do ustalenia
ceny, nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za prace albo minimalnej stawki
godzinowej ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Zamawiający podkreślił, że w wyjaśnieniu wykonawca
powinien przedstawić wraz z dowodami obiektywne czynniki wpływające na wartość oferty
świadczące o wyjątkowo sprzyjających warunkach wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy. Poinformował także, iż na podstawie art. 90 ust. 3 Ustawy Pzp, jeżeli wykonawca
nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami
potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia
wówczas Zamawiający odrzuca ofertę.
W dniu 16
sierpnia 2018 r. Odwołujący złożył wyjaśnienia na potwierdzenie prawidłowo
przeprowadzonej kalkulacji.
Wskazał m.in., iż posiada rozbudowaną flotę Patroli i Grup
Interwencyjnych na terenie m.st. Warszawy i okolicach (45 Patroli). Mając na uwadze
czynności opisane w SWIZ, Odwołujący podniósł, iż posiada niewykorzystany potencjał ww.
floty. Cześć niewykorzystanego potencjału zamierza przeznaczyć do podjazdów i objazdów
obiektów bezobsługowych zgodnie z opisem zamówienia. Zamawiający w specyfikacji
zamówienia nie uwzględnił, aby przedmiotowe zmotoryzowane patrole objazdowe
dedykowane były tylko i wyłącznie na potrzeby zamówienia, w związku z czym kalkulacja
kosztów obejmuje tylko i wyłącznie zakres czynności opisanych w SWIZ podjazdy i objazdy
17 obiektów bezobsługowych w godz. 6.00-8.00, 18.00-20.00. Podjazdy patrolu
zmotoryzowanego do obiektów wskazanych w cz. III pkt 3 SWIZ Odwołujący wycenił na kwotę
1000 zł netto powiększone o należny podatek VAT. Szczegółowa kalkulacja wykonania tej
części zamówienia przedstawiona została w załączniku nr 1 do przedmiotowego wyjaśnienia.
Odwołujący, mając doświadczenie w obsłudze tego rodzaju obiektów, dokonał rynkowej
wyceny usługi w taki sposób, aby ani Zamawiający, ani inne podmioty na rzecz których
Odwołujący wykonuje usługi patroli, nie były obciążane wzajemnie kosztami usługi.
Zamawiający precyzyjnie określił przedział czasowy w jakim powinny odbywać się objazdy
obiektów bez wskazania jak długo powinien odbyć się objazd/podjazd – patrol obiektu.
Odwołujący mając doświadczenie w obsłudze takich obiektów dokonał analizy lokalizacji
obiektów pod względem topografii dojazdu, odległości od innych lokalizacji obsługiwanych
przez Odwołującego ę i bliskiej lokalizacji Patroli co pozwoliło na realną rynkową wycenę usługi
bez nara
żenia tej części usługi na brak rentowności.
Następnie Odwołujący wyjaśnił, iż kalkulacja Monitorowania Sygnałów w obiekcie
przepompowni ścieków P1, Jachranka skalkulowana została o ceny rynkowe dla danego
kompleksu obsługiwanego przez Patrole i Gl. Wskazał, że wszystkie pojazdy przewidziane do
realizacji zadania p
atroli objazdowych są pojazdami samochodowymi o pojemności do 900
cm3 zasilanymi naprzemiennie instalacją LPG, co pozwoliło Odwołującemu na znaczne
obniżenie kosztów obsługi posiadanej floty. Odwołujący jako jedna z największych firm
z
branży ochrony nie przewidział do realizacji zadania podwykonawców, co zmniejszyło koszt
usługi pozwalając wykorzystać posiadany potencjał. Kalkulacja kosztów środków transportu
(samochody) zawiera urzędową stawkę za wykorzystanie samochodu prywatnego do celów
służbowych. Odwołujący w przypadku awarii części floty, zdarzeń losowych zobowiązany jest
do ciągłego świadczenia usługi na rzecz Zamawiającego i wykorzystanie wszystkich
dostępnych środków, w tym pojazdów pracowników realizujących usługę.
W zakresie kosztów realizacji zadań wynikających z zapisów SIWZ dla pracowników
ochrony nie wpisanych
na listę kwalifikowanych pracowników ochrony i obsługi recepcji
Odwołujący wyjaśnił, iż przewidział 85 etatów obsługujących 200796 roboczogodzin za cały
okres wykonania zamówienia. Całkowita cena oferty netto 4 005 880,20. Cena jednostkowa
19,95 PLN netto za 1 r
oboczogodzinę pracownika. Czas trwania umowy w miesiącach 14,17
m-
ca, ilość dób 431, ilość dni roboczych 297. Dodał, że wszystkie ustawowe składniki
wynagrodzenia pracowników, a także inne koszty nie będące w potencjale Odwołującego
umieszone zostały w załączniku nr 2 w kalkulacji kosztów. Podkreślił posiadanie dużego
potencjału zasobów kadrowych, środków technicznych i wyposażenia mających wpływ na
prawidłową i bezpieczną realizację usługi na rzecz Zamawiającego uwzględniając koszty
i przewidziany zysk.
Ponadto Odwołujący wskazał, iż kalkulacja kosztów zatrudnienia i obsługi
kontraktu pracowników wpisanych na listę kwalifikowanego pracownika ochrony
przedstawiono w załączniku nr 3 do wyjaśnień.
W załączniku nr 1 do wyjaśnień Odwołujący zawarł kalkulację miesięcznych podjazdów
patroli 2 x na dobę (MPWIK) obiekty bezobsługowe 17 lokalizacji. W zestawieniu dla każdego
obiektu przedstawił dane dotyczące: ilości podjazdów na dobę zgodnie z SIWZ; ilości km
objazdu/podjazdu do wskazanego obiektu; czasu podjazdu/objazdu w minutach Wykonanie
czynności zgodnie z SIWZ; czasu pracy pracownika patrolu przewidzianego do realizacji
zadania na rzecz Zamawiającego Wszystkie czynności związane z realizacją zamówienia
wykonywane na podstawie umowy o pracę (Doba); ilość przejechanych kilometrów podczas
objazdów kontrolnych obiektów (Doba). Wskazał także łączną liczbę przejechanych km
w
ciągu doby do obsługi obiektów Zamawiającego – 16,6 km (8,66 zł) oraz łączną liczbę
roboczogodzin czynności pracownika Patrolu w ciągu doby – 1,28 (21,30 zł). Uwzględniając
urzędową stawkę za wykorzystanie pojazdów do celów służbowych w wysokości 0,5214 zł
oraz stawkę za 1 rbh pracownika patrolu wraz z kosztami pracodawcy w wysokości 16,60 zł,
koszt obsługi 17 obiektów w ciągu 1 doby wyniósł 29,96 zł, co dało koszt usługi/mc przy
przyjęciu średniej dni miesięcy w skali roku na poziomie 30,41 w wysokości 911,04 zł.
W
konsekwencji Odwołujący wycenił kwotę za usługę netto na 1000,00 zł.
W załączniku nr 2 „Kalkulator do obliczenia rażąco niskiej ceny MPWiK usługi ochrony
pracownicy nie wpisani na listę KPOF” Odwołujący przedstawił czynniki cenotwórcze
(z
uwzględnieniem wszystkich pracowników, którzy zostaną skierowani do realizacji
zamówienia, zarówno przez wykonawcę, jak i podwykonawcę, zatrudnionych na umowę
o
pracę), wśród których wskazał na dane takie jak: liczba pracowników, którzy zostaną
skierowani do realizacji zamówienia; liczba pracowników, którzy zostaną skierowani do
realizacji zamówienia w przeliczeniu na liczbę pełnych etatów; liczba pracowników, którzy
zostaną skierowani do realizacji zamówienia w przeliczeniu na liczbę pełnych etatów w wieku
powyżej 55 lat – kobiety i 60 lat – mężczyźni, dla których nie będzie obowiązki odprowadzania
ubezpieczenia na Fundusz Pracy, FGŚP; koszty dla 1 pełnego etatu z tytułu wynagrodzenia
zasadniczego w ujęciu miesięcznym (z uwzględnieniem wysokości minimalnego
wynagrodzenia określonego w ustawie); koszty innych składników wynagrodzenia
wypłacanych pracownikom w ujęciu miesięcznym (dodatek za pracę w porze nocnej, godziny
nadliczbowe); koszty z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez płatnika
w ujęciu miesięcznym; koszty związane z zastępstwem pracowników w ujęciu miesięcznym;
koszty wynikające z przepisów BHP w ujęciu miesięcznym; koszty z tytułu wyposażenia
osobistego pracowników w ujęciu miesięcznym, koszty administracyjne w ujęciu miesięcznym,
nadzór nad pracownikami w ujęciu miesięcznym, inne koszty obsługi zamówienia (cena
zabezpieczenia należytego wykonania umowy, polisa OC) w ujęciu miesięcznym; inne koszty
w ujęciu miesięcznym (m.in. szkolenia, badania wstępne, badania okresowe). Analogiczne
dane Odwołujący przedstawił w załączniku nr 3 „Kalkulator do obliczenia rażąco niskiej ceny
MPWiK usługi ochrony pracownicy wpisani na listę KPOF.”
W dniu 24 sierpnia 2018 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze
najkorzystniejszej oferty, za którą uznał ofertę Przystępującego. Jednocześnie Zamawiający
poinformował, iż odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90
ust. 3 Ustawy Pzp. Przedstawiając uzasadnienie faktyczne odrzucenia oferty Odwołującego
Zamawiający wskazał, iż dokonując analizy oferty Odwołującego powziął poważne wątpliwości
co do realno
ści ceny, które dotyczyły zarówno ceny za cały przedmiot zamówienia, jak również
jej istotne elemen
ty jak wynagrodzenie pracowników kwalifikowanych, wynagrodzenie
pracowników niekwalifikowanych oraz wynagrodzenia pracowników patroli i miesięczny koszt
objazdów obiektów bezobsługowych przez patrole objazdowe. Na podstawie art. 90 ust. 1 oraz
art. 90 ust. 1a pkt 1 Ustawy Pzp Zamawiający zwrócił się do Odwołującego w dniu 13 sierpnia
2018 r. o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów dotyczących elementów oferty
mających wpływa na wysokość ceny, w szczególności w kontekście tego, czy zaproponowana
cena dotyczy pełnego zakresu obejmującego wszystkie wymagania wskazane w OPZ i
projekcie umowy oraz udzielonych na etapie postępowania wyjaśnień treści SIWZ.
Zamawiający wskazał w wezwaniu, iż zgodnie z art. 90 ust. 2 Ustawy Pzp obowiązek
wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na Odwołującym i podkreślił
że wyjaśnienia Odwołującego (wraz z dowodami) powinny w szczególności dotyczyć
szczegółowej kalkulacji oraz założeń realizacji objazdów obiektów bezobsługowych przez
patrole objazdowe, kalkulacji za pracę pracownika ochrony wpisanego na listę
kwalifikowanych.
Zamawiający podkreślił, że koszty pracy, których wartość została przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej
stawki godzinowej ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ponadto Zamawiający zażądał przedstawienia wraz
z wyjaśnieniami dowodów na obiektywne czynniki wpływające na wartość oferty.
Zamawiający wskazał, iż Odwołujący w złożonym w odpowiedzi na ww. wezwanie piśmie
przedstawił ogólną metodologię szacowania kosztów niepopartą dowodami, a która miałaby
przełożyć się na skalkulowanie przedmiotowego zamówienia. Po analizie wyjaśnień oraz
złożonych dokumentów Zamawiający stwierdził, że Odwołujący nie przedstawił żadnych
wiarygodnych dowodów dotyczących istotnych elementów cenotwórczych oferty, tj. założeń
realizacji objazdów obiektów bezobsługowych przez patrole objazdów oraz kosztów pracy
pracownika ochrony. Złożone wyjaśnienia jednoznacznie potwierdzają, że oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający wskazał, że zgodnie
z załącznikiem nr 1 do wyjaśnień „kalkulacja miesięcznych kosztów patroli 2x na dobę
(MPWIK) obiekty bezobsługowe 17 lokalizacji” przedstawione przez Odwołującego założenia
realizacji przedmiotu zamówienia w tym zakresie są nierealne i nierzeczywiste. Założone przez
Odwołującego czasy realizacji (podjazdy/objazdy oraz czas pracy pracownika patrolu), jak
i
przyjęte odległości są zupełnie oderwane od rzeczywistości. Faktyczna trasa przejazdu
pomiędzy wskazanymi obiektami to odległość około 65 km. Przyjmując odległości, jakie
wskazuje Odwołujący w zestawieniu tabelarycznym należałoby domniemywać, iż czynności te
będą wykonywane przez kilka, a nawet kilkanaście patroli, które we wskazanych przez
Zamawiającego godzinach znajdują się na stałe tuż obok obiektów Zamawiającego, na co
wskazywałby podany przez Odwołującego czas dokonania objazdu, tj. 1 minuta. Tymczasem
przedstawione przez Odwołującego założenia, jak i treść wyjaśnień, jednoznacznie wskazują,
że intencją Odwołującego jest realizacja objazdów przez jednoosobowy patrol. Niemniej na
potwierdzenie którejkolwiek z koncepcji Odwołujący nie przedstawił, do czego był
zobowiązany, żadnych dowodów potwierdzających przyjęte przez niego założenia oraz
przyjęte koszty. Zamawiający wskazał, iż zaoferowana przez Odwołującego cena za objazd
obiektów bezobsługowych przez patrole objazdowe jest niemal 2.100% niższa niż
oszacowana przez Zamawiającego na etapie przygotowania postępowania oraz jest niższa
o
niemal 4.000% od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert w tej pozycji.
Zamawiający w dalszej kolejności wskazał, iż zgodnie z treścią OPZ, projektu umowy,
a
także udzielonych wyjaśnień treści SIWZ, realizacja przedmiotu zamówienia musi odbywać
się przez osoby zatrudnione w oparciu o umowy o pracę i dotyczy to wszystkich osób
skierowanych do realizacji przedmiotu zamówienia, tj. pracowników ochrony
niekwalifikowanych, pracowników ochrony kwalifikowanych oraz koszty umundurowania
i
wyposażenia. Zamawiający wskazał, że zaoferowana przez Odwołującego cena wraz
z
przedstawionymi wyliczeniami w ocenie Zamawiającego nie dają rękojmi należytego
wykonania zamówienia, a wręcz wskazują na znaczne niedoszacowanie tych kosztów.
Ponadto brak jest jakichkolwiek dowodów, które by mogły uwiarygodnić przedstawione przez
Odwołującego założenia – Odwołujący przedstawia w tym zakresie jakieś uśrednione wartości
przypadające na jeden pełny etat, a które to w opinii Zamawiającego nie odnoszą się zupełnie
do obecnej sytuacji na rynku pracy w szczególności w branży usług ochrony. W ocenie
Zamawiającego, jeśli koszty wskazane przez wykonawcę są rzeczywiste to biorąc pod uwagę
obowiązek zatrudnienia wszystkich osób skierowanych do realizacji zamówienia w oparciu
o
umowę o pracę Odwołujący nie powinien mieć żadnych trudności z ich udowodnieniem
poprzez złożenie właściwych dokumentów tj. kopii umów o pracę, faktur potwierdzających
koszty zakupu umundurowania i wyposażenia pracowników i innych. Na poparcie powyższego
Zamawiający przytoczył stanowisko Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 13 października 2017
r., sygn. akt KIO 2039/17.
Niezależnie od powyższego Zamawiający wskazał, iż złożone pismo nie zawiera wskazania
okoliczności (wyjaśnień) i dowodów, które stanowiłyby podstawę dla wyliczenia elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny. Odwołujący przedstawiając jedynie ogólnikową
informację na temat sposobu kalkulowania ceny, nie dopełnił w szczególności obowiązku
uwzględnienia wpływu okoliczności i jego stopnia na możliwość obniżenia ceny – wyjaśnienia
Odwołującego nie zostały poparte konkretną merytoryczną argumentacją oraz nie poparte
żadnymi dowodami (w tym zakresie Zamawiający wskazał na wyrok Izby z 10 sierpnia 2015
r., sygn. akt 1601/15). Odwołujący nie wskazał przy tym i nie uzasadnił powodów obniżenia
ceny do określonego poziomu wiążąc takie obniżenie ze szczególnie korzystną dla
Odwołującego sytuacją i uwarunkowaniami (w tym zakresie Zamawiający wskazał na wyrok
KIO z dnia 11 lutego 2016 r., sygn. akt KIO 121//16). Powyższe potwierdza nie tylko
zasadność wątpliwości Zamawiającego co do realności ceny zaoferowanej przez
Odwołującego, ale wręcz sam fakt złożenia przez Odwołującego oferty z rażąco niską ceną.
Zarówno globalna cena oferty, jak również jej istotne elementy, do badania których
Zamawiający jest uprawniony zgodnie z dyspozycją art. 90 ust. 1 wskazują na ich rażące
zaniżenie w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz nierealność. Na koniec Zamawiający
przytoczył fragment uzasadnienia wyroku KIO w sprawie o sygn. akt KIO 2039/17.
Izba zważyła, co następuje:
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła, iż
odwołanie należało oddalić.
Na wstępie wskazać należy, iż Odwołujący nie kwestionował samej czynności wezwania
go do wyjaśnień przez Zamawiającego. Zwrócił co prawda uwagę w odwołaniu, iż
uwzględniając brzmienie art. 90 ust. 1a Ustawy Pzp Zamawiający nie był obowiązany do
kierowania
do wykonawcy wezwania w trybie ww. przepisu, nie formułował jednak w tym
zakresie zarzutów. Nadto Izba wskazuje, iż podstawą wezwania do wyjaśnień był również art.
90 ust. 1 Ustawy Pzp
, który nakłada na zamawiających obowiązek zwrócenia się o wyjaśnienia
w każdym przypadku, kiedy zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe,
wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości
zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów. Wątpliwości
zamawiającego, o którym mowa w komentowanym przepisie dotyczyć mogą ogólnie ceny lub
kosztu oferty, bądź ich istotnych elementów.
Oceniając zgodność z Ustawą Pzp czynności Zamawiającego polegającej na odrzuceniu
oferty Odwołującego należy przede wszystkim wskazać na podstawę prawną tej czynności –
tj. art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Ustawy Pzp.
Zgodnie z treścią art. 89 ust. 1 pkt 4
Ustawy Pzp Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Z kolei w myśl art. 90 ust. 3 Ustawy Pzp Zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia. Ustawodawca zrównuje zatem sytuację, w której wykonawca złoży
ofertę z rażąco niską ceną z sytuacją, gdy wykonawca – będąc wezwany do złożenia
wyjaśnień – wyjaśnień takich nie składa. W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej, jak
i w
orzecznictwie sądów powszechnych, ugruntowany jest pogląd, iż sytuacja prawna
wykonawcy, który złożył wyjaśnienia ogólne, nieadekwatne do wezwania, nie poparte
dowodami, nie pozwalające na ustalenie czy cena została skalkulowana prawidłowo, jest
w
zasadzie analogiczna do sytuacji wykonawcy, który zaniechał złożenia jakichkolwiek
wyjaśnień (por. m.in. wyrok KIO z dnia 19 maja 2016 r., sygn. akt KIO 722/16, wyrok KIO z dnia
20 maja 2010 r., sygn. akt
KIO 730/10, wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 12
sierpnia 2005 r. sygn. VI Ca 464/05, wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 4 czerwca
2008 r., sygn. X Ga 127/08). Ponadto
konieczność uznania, iż cena ofertowa jest ceną rażąco
niską ma miejsce także w przypadku braku przedstawienia przez wykonawcę takich wyjaśnień,
które wykażą, że oferowana przezeń cena rażąco niska nie jest (por. m.in. wyrok Sądu
Okręgowego w Warszawie z dnia 30 lipca 2014 r., sygn. akt XXIII Ga 1293/14).
Izba w składzie rozpoznającym przedmiotową sprawę ww. pogląd w pełni podziela. Mieć
należy bowiem na uwadze, iż zwrócenie się przez Zamawiającego do wykonawcy o złożenie
wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny oznacza przerzucenie na wykonawcę ciężaru
dowodu w zakresie wykazania, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska. Powyższe wynika
wprost z treści art. 90 ust. 2 Ustawy Pzp, zgodnie z którym obowiązek wykazania, że oferta
nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. Wykonawca został więc
ustawowo zobowiązany do wykazania, że możliwe i realne jest wykonanie zamówienia za
zaproponowaną cenę. Ponieważ celem wyjaśnień wykonawcy jest wzruszenie przyjętego
domniemania,
muszą one być konkretne, wyczerpujące i rzeczywiście uzasadniające podaną
w ofercie cenę. Podkreślić tutaj należy, że nie jest wystarczające złożenie jakichkolwiek
wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio umotywowanych, przekonujących, że zaproponowana
oferta
nie zawiera rażąco niskiej ceny. Obowiązkiem wykonawcy jest, aby w odpowiedzi na
wezwanie wystosowane przez zamawiającego udzielił wyjaśnień dotyczących okoliczności,
które wpłynęły na wysokość zaoferowanej ceny, a brak tych wyjaśnień, czy też złożenie
wy
jaśnień nieprzekonujących, skutkować winny odrzuceniem oferty (por. m.in. wyrok KIO
z dnia 4 stycznia 2016 r., sygn. akt KIO 2721/15).
Podkreślić trzeba, iż efektem składanych
wyjaśnień ma być stworzenie podstaw do uznania przez zamawiającego, że podejrzenie
dotyczące rażąco niskiej ceny oferty nie było uzasadnione. W ocenie Izby istotną wagę jaką
przypisać należy przedstawieniu szczegółowych wyjaśnień potwierdza ustawowy wymóg
przedstawienia dowodów na poparcie stawianych tez wynikający z art. 90 ust. 1 Ustawy Pzp,
zgodnie z którym jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają
się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego
co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się
o
udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy Izba stwierdziła, iż
Odwołujący nie sprostał ciążącemu na nim obowiązkowi wykazania, że zaoferowana cena nie
jest ceną rażąco niską. Izba podzieliła stanowisko Zamawiającego, który w uzasadnieniu
decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego jako podstawę faktyczną wskazał okoliczność, iż
w
odpowiedzi na wezwanie Odwołujący przedstawił jedynie ogólną metodologię szacowania
kosztów, nie popartą żadnymi wiarygodnymi dowodami. Ustawa Pzp nie określa katalogu
dowodów, które wykonawca zobowiązany jest złożyć zamawiającemu w celu uzasadnienia
racjonalności i rynkowej wyceny swojej oferty. Oznacza to więc, że każdy dowód, który
w
ocenie wykonawcy potwierdza twierdzenia wskazane w wyjaśnieniach, może okazać się
przydatny i pomocny zamawiającemu przy dokonywanej ocenie. Natomiast powyższe nie
zwalnia wykonawców z obowiązku przedstawienia dowodów na poparcie stawianych
twierdzeń, jeżeli ich uzyskanie jest obiektywnie możliwe. Same wyjaśnienia rzadko kiedy mogą
być uznane za w pełni obiektywne, gdyż składane są przez podmiot bezpośrednio
zainteresowany
rozstrzygnięciem. Zarówno mając na względzie brzmienie art. 90 ust. 1
Ustawy Pzp, jak i treść wezwania do wyjaśnień z 13 sierpnia 2018 r., nie budziło wątpliwości
Izby, że Zamawiający wymagał przedłożenia dowodów na poparcie wyjaśnień elementów
mających wpływ na wysokość ceny. Zamawiający w treści wezwania wręcz kilkukrotnie
podkreślał obowiązek złożenia dowodów, tymczasem Odwołujący nie złożył żadnych
dokumentów uwiarygadniających przedstawioną kalkulację, pomimo, iż w ocenie Izby
obiektywnie miał taką możliwość.
Również sama treść wyjaśnień w ocenie Izby nie czyniła w pełni zadość wezwaniu
Zamawiającego. Izba przyznała rację Zamawiającemu w zakresie, w jakim wskazał on
w
uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego, iż Odwołujący nie dopełnił obowiązku
uwzględnienia wpływu podnoszonych okoliczności i stopnia tego wpływu na możliwość
obniżenia ceny, jak również nie wskazał i nie uzasadnił powodów obniżenia ceny do
określonego poziomu wiążąc takie obniżenie ze szczególnie korzystną dla Odwołującego
sytuacją i uwarunkowaniami. Podkreślić należy, że zgodnie z treścią wezwania Odwołujący
miał obwiązek przedstawić wraz z dowodami ewentualne obiektywne czynniki wpływające na
wartość oferty świadczące o wyjątkowo sprzyjających warunkach wykonania zamówienia.
Niewątpliwie jednym z takim czynników była wskazywana przez Odwołującego okoliczność
posiadania rozbudowanej floty patroli i grup interwencyjnych na terenie m.st. Warszawy
i
okolicach (45 patroli), której część niewykorzystanego potencjału Odwołujący przeznaczyć
miał do podjazdów i objazdów obiektów bezobsługowych, jako że Zamawiający nie wymagał,
aby patrole były dedykowane tylko na potrzeby tego konkretnego zamówienia. Odwołujący nie
wskazał jednak jak fakt posiadania rozbudowanej floty patroli przekłada się na kalkulację
miesięcznych kosztów związanych z objazdem obiektów bezobsługowych. W szczególności
w żaden sposób nie wyjaśnił ani nie uwiarygodnił, jak okoliczność ta wpływa na możliwość
przyjęcia w kalkulacji tak niskich wartości w zakresie ilości kilometrów objazdu/podjazdu do
wskazanego obiektu (które w zależności od obiektu oscylowały w granicach od 200m do
800m) oraz tak krótkiego czasu podjazdu/objazdu w minutach na wykonanie czynności
zgodnie z SIWZ jak wskazany, tj. od 1 minuty do maksymalnie 3,5 minuty.
Izba podkreśla, że
wykonawca musi nie tylko wyjaśnić, jakie czynniki mają wpływ na wysokość zaoferowanej
ceny, ale również wytłumaczyć w jaki sposób te właśnie czynniki, przekładają się na wysokość
tej ceny. Samo powołanie się na okoliczność posiadania rozbudowanej floty patroli czy grup
interwencyjnych
bez wykazania wpływu tej okoliczności na przedstawioną w kalkulacji cenę
nie prowadzi do uwiarygodnienia, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, jako, że nie niesie
żadnych informacji o jakichkolwiek możliwych do uchwycenia wartościach ekonomicznych.
Izba nie kwestionuje okoliczności, iż fakt posiadania patroli w bliskiej lokalizacji może
wpływać na wysokość ceny, niemniej zarówno ten wpływ, jak i jego ekonomiczne przełożenie
na wysokość ceny powinno znaleźć odpowiednie odzwierciedlenie w treści wyjaśnień, a nie
zostać pozostawione domysłom Zamawiającego. W ocenie Izby takie wyjaśnienia, które
wskazują na okoliczności wpływające na cenę, ale nie ukazujące sposobu tego wpływu, jak
również nie potwierdzające, że okoliczności te mają charakter szczególny i indywidualny dla
tego konkretnego wykonawc
y, również należy uznać za wyjaśnienia ogólnikowe,
niewypełniające treści wezwania. Nie budzi wątpliwości Izby także, iż Odwołujący był w stanie
przedstawić bardziej szczegółowe dane i dokumenty uzasadniające istotne obniżenie kosztów
usługi objazdu obiektów bezobsługowych w stosunku do szacunkowej wartości zamówienia
czy średniej arytmetycznej cen złożonych w postepowaniu ofert. Obiektywną możliwość
przestawienia przez Odwołującego kompleksowych danych i dowodów potwierdza chociażby
fakt złożenia przez Odwołującego podczas rozprawy mapy z lokalizacją patroli w rejonie
obiektów podlegających ochronie w ramach przedmiotowego zamówienia, czy zestawienie
zawierające numery tych patroli i dane o ilości obiektów w rejonie działania, mające na celu
potwierdzenie prawidłowości kalkulacji przedstawionej w wyjaśnieniach z dnia 16 sierpnia
2018 r. w zakresie miesięcznych kosztów podjazdu patroli dwa razy na dobę do obiektów
bezobsługowych. W ocenie Izby tego rodzaju informacje mogły i powinny być złożone
w
związku z wystosowanym przez Zamawiającego wezwaniem do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny
, a nie dopiero w postępowaniu odwoławczym. Uwzględnienie na obecnym etapie tego
rodzaju dowodów prowadziłoby do nieuzasadnionego przedłużenia Odwołującemu terminu do
udzielenia wyjaśnień (tak m.in. Sąd Okręgowy w Poznaniu w wyroku z dnia 21.05.2008 r.,
sygn. akt: X Ga 127/08).
W kontekście wyceny miesięcznych kosztów objazdu obiektów bezobsługowych należy
także dodać, iż podnoszona przez Odwołującego okoliczność, że wartość szacunkowa
miesięcznego kosztu objazdu obiektów bezobsługowych ustalona w postępowaniu
o
udzielenie zamówienia nr 02340/WS/PW/PZL-DZA-WRO/U/2016, którego dotyczyło
odwołanie w sprawie zakończonej wyrokiem KIO z 28 marca 2017 r. o sygn. akt 473/17, była
zbieżna z kosztem wskazanym przez Odwołującego w obecnym postępowaniu, nie jest
wystarczająca do uznania, że obecnie zaoferowana cena za usługę objazdu obiektów
bezobsługowych w ujęciu miesięcznym jest adekwatna do przedmiotu zamówienia, zwłaszcza
zważywszy na fakt, iż Odwołujący nie wykazał, że ceny rynkowe w tym zakresie po upływie
półtora – dwuletniego okresu czasu pozostały aktualne. Zamawiający na potrzeby
przedmiotowego postępowania przeprowadził rozeznanie rynku i szacując wartość
zamówienia bazował na kwotach uzyskanych od 7 wykonawców, w tym Odwołującego. W ten
sposób jako szacunkowy miesięczny koszt usługi objazdu obiektów bezobsługowych przyjął
wartość ponad 22 325 zł netto. Nie budzi wątpliwości, iż cena wskazana przez Odwołującego
w ofercie, tj. 1000 zł netto, odbiega od szacunków Zamawiającego, odbiega również od
wyceny samego Odwołującego przedstawionej w korespondencji z Zamawiającym
prowadzonej w ramach rozeznania rynku
, która kształtowała się na poziomie 15 000 zł netto.
Rzeczą Odwołującego było zatem, w tak ustalonych okolicznościach stanu faktycznego, kiedy
Zamawiający powziął wątpliwość co do realności zaoferowanej stawki, wykazać że istnieją
obiektywnie uzasadnione czynniki umożliwiające Odwołującemu realizację usługi objazdu
obiektów bezobsługowych za miesięczne wynagrodzenie w wysokości wskazanej w ofercie
i
że jest to stawka realna, a cena oferty nie jest rażąco niska. Przy czym w ocenie Izby nie jest
słuszne odwoływanie się w tym zakresie do wysokości stawki zaoferowanej przez
Przystępującego, ponieważ to nie ta cena stanowiła punkt odniesienia dla Zamawiającego
przy badaniu rażąco niskiej ceny w ofercie Odwołującego. Z kolei sama czynność oceny oferty
Przystępującego przez Zamawiającego nie była objęta zakresem zaskarżenia, a wybór przez
Zamawiającego tej oferty był kwestionowany wyłącznie z uwagi na nieprawidłową (zdaniem
Odwołującego) czynność odrzucenia jego oferty.
Izba zwraca także uwagę, iż zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 190 ust. 1a pkt 1) Ustawy
Pzp
ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy, który
ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego. Również zatem
w
postępowaniu odwoławczym to na Odwołującym spoczywał ciężar wykazania, że cena jego
oferty nie była na rażąco niskim poziomie, w tym w szczególności obowiązek
zakwestionowania podstaw faktycznych odrzucenia oferty wynikających z treści uzasadnienia
przedstawionego przez Zamawiającego w informacji z dnia 24 sierpnia 2018 r. W ocenie Izby
Odwołujący nie sprostał obowiązkowi dowodowemu także w tym zakresie. Niesłusznie
Odwołujący twierdził na rozprawie, iż Zamawiający nie wykazał, że przyjęte przez
Odwołującego czasy podjazdu/objazdu obiektów bezobsługowych nie są realne – to
obowiązkiem Odwołującego było najpierw w wyjaśnieniach w sposób rzetelny i wiarygodny
wykazać, że przyjęte czasy objazdu są prawidłowe i wpływają na wygenerowanie określonych
oszczędności oraz opisać, w jaki sposób ten wpływ następuje, następnie zaś w postępowaniu
odwoławczym odeprzeć twierdzenia Zamawiającego, że wyjaśnienia były w tym zakresie zbyt
ogólne, że Odwołujący nie złożył stosownych dowodów, że wyliczenia przedstawione przez
Zamawiającego co do odległości i czasu przejazdu nie miały zastosowania w przypadku
Odwołującego. Abstrahując od kwestii, że przedstawienie tego rodzaju informacji i dowodów
winno mieć miejsce w ramach wyjaśnień składanych w postępowaniu o udzielenie
zamówienia, Odwołujący nawet w toku postępowania odwoławczego nie przedstawił
konkret
nych dowodów potwierdzających, że wskazane w wyjaśnieniach czasy
objazdu/podjazdu obiektu, a także wskazane odległości do danego obiektu wynikające
z
umiejscowienia w bliskiej odległości posiadanych patroli, są realne. Poza złożeniem mapy
oraz zestawienia zawierającego wskazanie numeru patrolu, ilości obiektów w rejonie działania
i najbliższego obiektu w stosunku do obiektu podlegającego objazdowi w ramach
przedmiotowego zamówienia, Odwołujący nie wytłumaczył w żaden sposób jak
umiejscowienie posiadanych patroli pozwoli mu na wygenerowanie określonych oszczędności,
nie wskazał jakiego rzędu będą to oszczędności, nie wykazał, że rzeczywisty dojazd patrolu
na miejsce będzie możliwy w tak krótkim jak zadeklarowany czasie, że posiadane patrole
znajdują się stale w tak bliskiej odległości od obiektów Zamawiającego. Odwołujący nie
przedstawił również konkretnych okoliczności przeczących twierdzeniom Zamawiającego
i
Przystępującego, że w tak krótkim czasie podjazdu/objazdu obiektu jak 1 minuta nie jest
możliwe wykonanie czynności zgodnie z OPZ, w tym przeprowadzenie kontroli stanu
zabezpieczenia wymagające dojścia do obiektu i jego oględzin, z zarejestrowaniem pobytu
pracownika. Tymczasem OPZ jasno w tym zakresie wymag
ał, aby wykonawca zapewnił
objazd obiektów i kontrolę ich zabezpieczenia, przekazał telefonicznie meldunek o stanie
obiektów, a także w przypadku stwierdzenia ewentualnych uszkodzeń złożenie meldunku na
piśmie. Każdy obiekt wykonawca musi wyposażyć również w urządzenia kontroli pracy patroli,
a patrol każdorazowo musi poświadczyć elektronicznie swój pobyt w obiekcie („odbić się”
w
urządzeniu rejestrującym).
Odnosząc się do przedstawionej w wyjaśnieniach kalkulacji kosztów jednej roboczogodziny
pracowników ochrony, Izba stwierdziła, iż również w tym przypadku Odwołujący był w stanie
za pomocą obiektywnych dowodów, w postaci chociażby zanonimizowanych umów o pracę,
potwierdzić, że jest możliwe zatrudnienie pracowników ochrony (kwalifikowanych
i niekwalifikowanych), za wynagrodzenie w minimalnej dopuszczalnej przez przepisy
wysokości. Nie jest zasadne przy tym twierdzenie Odwołującego, że w chwili składania oferty
i
wyjaśnień nie musiał dysponować osobami, które skieruje do realizacji zamówienia, jako
uzasadnia
jące brak możliwości przedstawienia stosownych dowodów. Odwołujący mógł
oprzeć się chociażby na umowach z dotychczas zatrudnionymi pracownikami czy stosownych
dokumentach kadrowo-
płacowych potwierdzających, że przyjęta stawka wynagrodzenia
zasadniczego w u
jęciu miesięcznym jest stawką rynkową i realną w branży Odwołującego.
Wskazać należy także, że podczas kalkulacji Odwołujący zakładał konkretną liczbę
pracowników ochrony powyżej 55 roku życia w przypadku kobiet i powyżej 60 roku życia
w
przypadku mężczyzn, którzy zostaną skierowani do realizacji zamówienia, odnośnie których
wskazywał podczas rozprawy na okoliczność, iż godzą się oni pracować za stawkę
odpowiadającą minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. Podanie tak szczegółowych danych co
do liczby pracowników w określonym wieku wskazuje, że Odwołujący może dysponować już
przynajmniej częścią tego personelu, ewentualnie że podjął stosowne działania w celu
rozpoznania rynku i ustalenia możliwej do zatrudnienia liczby osób w okresie
przedemerytalnym lub posiada
stosowne dane historyczne co do zatrudnienia takich osób.
W
ocenie Izby powyższe powoduje, iż był on w stanie uwiarygodnić swoje twierdzenia
składając w tym zakresie stosowne dowody. Analogicznie Odwołujący nie przedstawił żadnych
wyjaśnień ani dowodów w zakresie przyjętych podczas kalkulacji średniej stawki za godzinę
pracy kosztów wyposażenia osobistego pracowników, kosztów za media, kosztów nadzoru
nad pracownikami
czy innych elementów kalkulacji. Wyjaśnienia Odwołującego w tym zakresie
opierają się w zasadzie wyłącznie na przedstawionej kalkulacji, która stanowi li tylko
oświadczenie wykonawcy o sposobie skalkulowania ceny, która nie została poparta żadnymi
dodatkowymi wyjaśnieniami uwiarygadniającymi, z czego wynika przyjęcie określonych
kosztów na wskazanym poziomie i na potwierdzenie której nie przedstawiono żadnych
dowodów. Nawet zatem zakładając, że przyjęta przez Odwołującego uśredniona stawka jednej
roboczogodziny pracownika ochrony jest stawką rynkową i adekwatną do przedmiotu
zamówienia, to teza ta nie znajduje poparcia w złożonych wyjaśnieniach, tym bardziej, że
okoliczność przeciwna wynikała z przeprowadzonego przez Zamawiającego badania rynku,
gdzie sam Odwołujący wskazał średnie stawki za roboczogodzinę pracowników
kwalifikowanych i niekwali
fikowanych w wysokości istotnie wyższej niż w ofercie, co
Zamawiający wykazał na rozprawie.
Izba nie podzieliła ponadto stanowiska Odwołującego, że wystosowane wezwanie do
wyjaśnień stanowiło wyłącznie przeklejenie treści art. 90 ust. 1 Ustawy Pzp, a zatem złożone
wyjaśnienia były adekwatne do treści wezwania. Zamawiający w treści wezwania, poza
powołaniem się na ww. przepis, wprost zaznaczył, że przedstawione wyjaśnienia i dowody
będą oceniane m.in. w kontekście tego, że cena musi dotyczyć pełnego zakresu zamówienia
obejmującego wszystkie wymagania wskazane w SIWZ, w tym OPZ i projekcie umowy oraz
udzielone w ramach wyjaśnień treści SIWZ. Z wyjaśnień powinna wynikać zatem okoliczność
uwzględnienia podczas kalkulacji wszystkich wymagań wynikających z SIWZ. Zamawiający
wskazał na konieczność złożenia wyjaśnień i dowodów w ww. zakresie, a w szczególności
kalkulacji oraz założeń objazdów obiektów bezobsługowych przez patrole objazdowe, jak
również kalkulacji za pracę pracownika ochrony nie wpisanego na listę kwalifikowanych.
Ponadto Zamawiający podkreślił, iż wykonawca powinien przedstawić wraz z dowodami
obiektywne czynniki wpływające na wartość oferty świadczące o wyjątkowo sprzyjających
warunkach wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy. Złożone w odpowiedzi na
wezwanie wyjaśnienia nie odpowiadały więc w pełni wynikającym z treści wezwania
oczekiwaniom Zamawiającego, zwłaszcza, że oczekiwał on przedstawienia dowodów
uwiarygadniających kalkulację cenową. Przy czym nie sposób przyznać racji Odwołującemu,
iż Zamawiający powinien w treści wezwania wskazać konkretnie, jakich dowodów oczekuje -
Zamawiający pozostawił w tym zakresie Odwołującemu dowolność, natomiast nie zwalniało to
Odwołującego z obowiązku przedstawienia dowodów, chyba że poparcie podnoszonych
twierdzeń dowodami nie byłoby obiektywnie możliwe do wykonania.
Odnosząc się zaś do argumentacji Odwołującego, iż gdyby jakiekolwiek elementy wyceny
budziły dodatkowe wątpliwości i zastrzeżenia Zamawiającego, to powinien on wezwać
Odwołującego do złożenia dodatkowych wyjaśnień, Izba wskazuje, iż w przedmiotowym stanie
faktycznym takie wezwanie nie byłoby uzasadnione i godziłoby w zasadę równego traktowania
wykonawców. Co prawda żaden z przepisów Ustawy Pzp nie udziela wprost odpowiedzi na
pytanie, ile razy zamawiający może dokonywać wezwania wykonawcy do udzielenia wyjaśnień
rzetelności ceny oferty, niemniej orzecznictwo sądów powszechnych i Krajowej Izby
Odwoławczej wypracowało w tym zakresie pogląd, iż wezwanie do wyjaśnienia elementów
oferty mających wpływ na jej cenę co do zasady ma charakter jednokrotny, a oferta
wykonawcy, który zlekceważył wezwanie zamawiającego i złożył wyjaśnienia ogólnikowe, nie
odnoszące się do treści wezwania, podlega odrzuceniu (por. wyrok KIO z dnia 13 maja 2014
r., KIO 572/14). W orzecznictwie dopuszcza
się możliwość zwrócenia się do wykonawcy, który
złożył wyjaśnienia niepotwierdzające, że zaoferowana cena jest ceną rażąco niską o dalsze
wyjaśnienia kosztów, czy założeń przyjętych do kalkulacji, jednakże możliwość taka zachodzi
wyłącznie w uzasadnionych sytuacjach, w szczególności gdy wykonawca złożył szczegółowe
wyjaśnienia, poparł je dowodami, ale z tych wyjaśnień jednoznacznie nie wynika, że
wykonawca zaoferował cenę rażąco niską, a niektóre elementy wyjaśnień, co do kosztów, czy
założeń kalkulacyjnych nie zostały w dostateczny sposób wyjaśnione przez wykonawcę
i
budzą wątpliwości zamawiającego (por. wyrok KIO z dnia 28 marca 2017 r., sygn. akt KIO
Każdorazowo potrzeba ponownego wezwania musi wynikać z okoliczności
obiektywnych, przy czym istotne jest, aby wyjaśnienia wykonawcy były rzetelne w zakresie
wymaganym w pierwszym wezwaniu. Ponowne wezwanie nie będzie zatem uprawnione, jeżeli
wyjaśnienia będą niekompletne, lakoniczne, niepoparte dowodami, w sytuacji gdy istniała
obiektywna możliwość złożenia dowodów, a z takim przypadkiem mamy właśnie do czynienia
w przedmiotowym postępowaniu. Wystosowanie do Odwołującego ponownego wezwania do
złożenia wyjaśnień nie może usprawiedliwiać uchylania się przez niego od złożenia rzetelnych
wyjaśnień elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. W takiej sytuacji doszłoby
bowiem do niedopuszczalnego i naruszającego zasadę równego traktowania wykonawców
przywrócenia terminu do złożenia wyjaśnień, które powinny być złożyć już na pierwsze
wezwanie Zamawiającego poprzez umożliwienie Odwołującemu konwalidowania braków
w
treści już złożonych wyjaśnień.
Reasumując, mając na uwadze, iż w postępowaniu odwoławczym Izba bada nie tyle samą
cenę oferty, co czynność Zamawiającego polegającą na ocenie złożonych przez wykonawcę
wyjaśnień i prawidłowość zaniechania odrzucenia oferty tego wykonawcy (jako że
przedmiotem odwołania może być bowiem wyłącznie czynność lub zaniechanie
zamawiającego), Izba uznała, iż na podstawie złożonych wyjaśnień Zamawiający był
uprawniony do uznania, że nie potwierdzają one okoliczność, iż cena zaoferowana przez
Odwołującego nie jest rażąco niska i odrzucenia jego oferty. Złożone wyjaśnienia w ocenie
Izby nie były kompletne, podczas gdy Odwołujący powinien odpowiedzieć na wezwanie
w
sposób pełny i wyczerpujący. Choć kompletność wyjaśnień ocenia się każdorazowo
w
okolicznościach danej sprawy, to jednak wyjaśnienia te powinny zawierać opis takich
zobiektywizowanych okoliczności, wraz z dowodami na ich potwierdzenie, aby można było na
ich podstawie zweryfikować prawidłowość wyjaśnień, a w szczególności, aby możliwe było
dokonanie oceny czy doszło do zaoferowania ceny na rażąco niskim poziomie. Analiza
wyjaśnień Odwołującego nie daje podstaw do uznania, że uwiarygadniają one realność
zaoferowanej ceny i jej adekwatność do przedmiotu zamówienia. Innymi słowy złożone
wyjaśnienia, jako niepełne, lakoniczne i nie poparte dowodami, nie dawały Zamawiającemu
możliwości potwierdzenia, że zaoferowana cena nie jest ceną rażąco niską.
W świetle powyższego Izba oddaliła zarzut naruszenia art. 7 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 4 i art.
90 ust. 3 Ustawy Pzp, uznając go za nieuzasadniony, a czynność odrzucenia oferty
Odwołującego za prawidłową.
W konsekwencji n
ie potwierdził się także zarzut naruszenia art. 91 ust. 1 Ustawy Pzp
poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty Przystępującego, który Odwołujący
wywodził wyłącznie z okoliczności odrzucenia jego oferty. Zważywszy, iż w ocenie Izby
Zamawiający nie naruszył przepisów Ustawy Pzp odrzucając ofertę Odwołującego, to właśnie
oferta Przystępującego pozostawała ofertą najkorzystniejszą w postępowaniu. Z kolei
czynności Zamawiającego związane z oceną i badaniem oferty Przystępującego, których
ewentualna wadliwość mogłaby prowadzić do wyboru oferty Przystępującego z naruszeniem
wskazanego przepisu Ustawy Pzp nie były przedmiotem odwołania.
Mając na uwadze wszystko powyższe, Izba uznała, że odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie i na podstawie art. 192 ust. 1 Ustawy orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Ustawy oraz na podstawie
§ 3 pkt 1) i 2) lit. b) w zw. z § 5 ust. 3
p
kt 1) Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 972) zaliczając w poczet
kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł uiszczoną przez Odwołującego tytułem
wpisu od odwołania oraz zasądzając od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kwotę 3 600
zł stanowiącą uzasadnione koszty postępowania odwoławczego poniesione przez
Zamawia
jącego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika. Izba wskazuje, iż zgodnie z § 3 pkt 2
lit b) ww. Rozporządzenia do kosztów postępowania odwoławczego zalicza się uzasadnione
koszty stron obejmujące wynagrodzenie pełnomocników, jednak nie wyższe niż kwota 3600
zł, wobec czego brak było podstaw do zaliczenia w poczet kosztów postępowania wydatków
poniesionych przez Zamawiającego na wynagrodzenie pełnomocnika w pełnej wysokości
wynikającej ze złożonej na rozprawie faktury VAT.
Przewodniczący: ……………………………….………