Sygn. akt: KIO 292/18
WYROK
z dnia 2 marca 2018 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Anna Wojciechowska
Członkowie:
Barbara Bettman
Rafał Zadrożny
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 27 lutego 2018
r. odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 16 lutego 2018 r. przez wykonawcę J. Ż.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą „Galeria Czystości J. Ż.” z siedzibą
w Pile
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Miasto Stołeczne Warszawa
Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie
przy udziale wykonawcy SUEZ Polska sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie, zgłaszającego
swoje przystąpienie w sprawie o sygn. akt KIO 292/18 po stronie zamawiającego,
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: odrzucenie oferty wykonawcy
SUEZ Polska sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz wykonawcy Spectare sp. z o.o.
z
siedzibą w Warszawie na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r. -
Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, 2018, dalej „ustawa
pzp”), z uwagi że zastosowanie przez wykonawców stawki podatku VAT w wysokości
8% stanowi błąd w obliczeniu ceny, gdyż wykonawcy powinni zastosować różne stawki
podatku VAT dla poszczególnych usług, a mianowicie stawkę 8% podatku VAT dla usług
mycia i czyszczenia (pkt 1-3 oraz 6-
8 formularza cenowego) oraz stawkę 23% podatku
VAT dla usług zabezpieczenia powłoką (pkt 4-5 formularza cenowego) oraz nakazuje
unieważnienie postępowania – na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy pzp – ponieważ
w postępowaniu nie złożono żadnej oferty niepodlegającej odrzuceniu,
Pozostałe zarzuty odwołania uznaje za niezasadne;
Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Miasto Stołeczne Warszawa
Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie i
Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł. 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę J.
Ż. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą „Galeria Czystości J. Ż.” z
siedzibą w Pile tytułem wpisu od odwołania
Zasądza od zamawiającego Miasta Stołecznego Warszawa Zarząd Dróg
Miejskich w Warszawie na rzecz wykonawcy
J. Ż. prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą „Galeria Czystości J. Ż.” z siedzibą w Pile kwotę 18 600 zł
00 gr
(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, 2018) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………
Członkowie:
……………
……………
Sygn. akt KIO 292/18
Uzasadnienie
Zamawiający – Miasto Stołeczne Warszawa Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie –
prowadzi w
trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego,
którego przedmiotem jest „Czyszczenie drogowych obiektów inżynierskich
i
ekranów akustycznych zlokalizowanych na terenie m. st. Warszawy", nr sprawy:
DPZ/150/PN/134/17.
Postępowanie zostało wszczęte ogłoszeniem opublikowanym
w Dzienniku Urz
ędowym Unii Europejskiej z dnia 16 grudnia 2017 r. za numerem 2017/S
Szacunkowa wartość zamówienia, którego przedmiotem były usługi, była
wyższa od kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11
ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2017 r.,
poz. 1579, 2018
zwanej dalej „ustawą pzp”).
W dniu 16 lutego 2018
r. odwołanie wniósł wykonawca J. Ż. prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą „Galeria Czystości J. Ż.” z siedzibą w Pile – dalej Odwołujący.
Odwołujący wniósł odwołanie wobec niezgodnych z przepisami ustawy czynności
i
zaniechań Zamawiającego podjętych w postępowaniu polegających na:
odrzuceniu oferty Odwołującego,
2) zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy SUEZ
Polska Sp. z o. o. (dalej Przystępujący
SUEZ),
3) zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy Spectare Sp. z o. o. (dalej Spectare).
Zaskarżanym czynnościom Zamawiającego zarzucił naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy pzp poprzez:
odrzucenie oferty Odwołującego jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny polegający na
zastosowaniu n
ieprawidłowej stawki podatku VAT w wysokości 23 %, podczas gdy
stawka podatku VAT zastosowana przez Odwołującego jest prawidłowa;
zaniechanie odrzucenia oferty SUEZ jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny
polegający na zastosowaniu nieprawidłowej stawki podatku VAT w wysokości 8 %,
podczas gdy prawidłowa stawka podatku VAT, którą powinna była zostać uwzględniona
przez tego wykonawcę na etapie składania oferty, wynosi 23 %;
zaniechanie odrzucenia oferty Spectare jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny
pole
gający na zastosowaniu nieprawidłowej stawki podatku VAT w wysokości 8 %,
podczas gdy prawidłowa stawka podatku VAT, która powinna była zostać uwzględniona
przez tego wykonawcę na etapie składania oferty, wynosi 23 %.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o nakazanie
Zamawiającemu:
uwzględnienie odwołania;
nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert;
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego;
nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty SUEZ;
nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty Spectare;
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego zwrotu kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa przed Krajową Izbą Odwoławczą.
Odwołujący podkreślił, że odwołanie zostało złożone w terminie, zgodnie z art. 182
ust. 1 pkt 1
ustawy pzp, ponieważ informacja o czynności stanowiącej podstawę wniesienia
odwołania tj. zawiadomienie o odrzuceniu ofert została mu przekazana w dniu 7 lutego 2018
r.
Odwołujący wskazał, że posiada interes do wniesienia odwołania oraz może ponieść
szkodę na skutek zarzucanych działań i zaniechań Zamawiającego. Mianowicie, gdyby
Zamawiający nie odrzucił oferty Odwołującego oraz odrzuciłby oferty SUEZ i Spectare oferta
Odwołującego zostałaby sklasyfikowana jako pierwsza w rankingu ofert. Niezgodne
z przepisami ustawy
czynności Zamawiającego pozbawiają go zatem możliwości uzyskania
zamówienia.
Odwołujący przedstawił stan faktyczny wskazując, że przedmiotem zamówienia jest
czyszczenie drogowych obiektów inżynierskich i ekranów akustycznych zlokalizowanych na
terenie m. st. Warszawy.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia został zawarty
w
Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Prac (STWiOP), stanowiącej rozdział V
specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ). Zgodnie z STWiOP w zakres
przedmiotu zamówienia wchodzi:
mycie ekranów akustycznych zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich
i
powiatowych na terenie m. st. Warszawy oraz ekranów akustycznych przekazanych do
eksploatacji Zamawiającemu w trakcie trwania umowy;
usuwanie graffiti z ekranów akustycznych oraz z drogowych obiektów inżynierskich
zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.
st. Warszawy oraz z obiektów przekazanych do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie
trwania umowy;
usuwanie plakatów z ekranów akustycznych oraz z drogowych obiektów inżynierskich
zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.
st. Warszawy oraz z obiektów przekazanych do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie
trwania umowy;
zabezpieczanie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich
zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.
st. Warszawy, przed umieszczaniem graffiti i plakatów permanentnymi/trwałym
systemem powłokowym na bazie silikonów i/lub silikatów;
zabezpieczanie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich
zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.
st. Warszawy przed umieszczaniem graff
iti i plakatów zmywalnym systemem
powłokowym na bazie mikro-wosków;
mycie gzymsów drogowych obiektów inżynierskich zlokalizowanych w ciągach dróg
krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m. st. Warszawy oraz gzymsów
obiektów przekazanych do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie trwania umowy;
mycie balustrad drogowych obiektów inżynierskich zlokalizowanych w ciągach dróg
krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m. st. Warszawy oraz balustrad
obiektów przekazanych do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie trwania umowy;
mycie drogowych obiektów inżynierskich (z wyłączeniem gzymsów i balustrad)
zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.
st. Warszawy oraz obiektów przekazanych do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie
trwania umowy.
Z powyższego zestawienia wynika, że przedmiotem zamówienia jest utrzymanie
opisanych przez Zamawiającego obiektów inżynierskich i ekranów akustycznych w
należytym stanie technicznym, przez co należy rozumieć utrzymanie ich w czystości, w
stanie wolnym od plakatów i graffiti, oraz zabezpieczenie tych powierzchni powłoką
antygraffiti. Są to zaś czynności związane z utrzymaniem tych elementów w pierwotnym
stanie -
umożliwiającym bezpieczne użytkowanie drogi oraz zapobiegającym pogarszaniu się
ich walorów użytkowych.
Z treści wzoru formularza cenowego (załącznik nr 4 do rozdziału II SIWZ) wynika
również, że zasadniczą część zamówienia stanowią czynności związane z utrzymaniem
ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich - z wyłączeniem gzymsów
i
balustrad, które mają zostać jedynie umyte przez wykonawcę. Jakkolwiek Zamawiający
podzielił wymienione w STWiOP czynności na 8 różnych pozycji, to należy wskazać, że
w
istocie oczekuje wykonania usługi o charakterze kompleksowym, w wyniku których
wymienione przez niego ekrany akustyczne i drogowe obiekty inżynierskie zostaną
doprowadzone do należytego stanu technicznego - poprzez ich wyczyszczenie, usunięcie
plakatów lub graffiti oraz zabezpieczenie odpowiednimi powłokami.
Przyjmując za podstawę ceny netto, które zostały wskazane w ofercie Odwołującego,
należy wskazać, że sama wartość prac związanych z utrzymaniem technicznym ekranów
akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich (z wyłączeniem gzymsów i balustrad) (poz.
1-5 i 8 formularz
a cenowego) stanowi ponad 83,5 % wartości wszystkich prac, które mają
zosta
ć wykonane w ramach zamówienia.
Pismem z dnia 6 lutego 2018 r. Zamawiający zawiadomił Odwołującego o odrzuceniu
jego oferty jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny. W treści uzasadnienia tej czynności
wskazał, że celem potwierdzenia prawidłowości zaklasyfikowania objętych zamówieniem
usług według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (dalej „PKWiU") wystąpił pismem nr
ZDM-UOI.704.26.2018.INI (1) z dnia 19 stycznia 2018 r. do
Urzędu Statystycznego w Łodzi
z
wnioskiem o wydanie informacji w tym zakresie, tj. zaklasyfikowania tych usług do
odpowiedniej grupy PKWiU. Zdaniem Zamawiającego opinia Urzędu Statystycznego w
Łodzi, która została mu przedstawiona w piśmie nr LDZ-OKN.4221.384.2018.KU.1 z dnia 26
stycznia 2018 r., potwierdziła poprawność przyjętego przez niego zaklasyfikowania usług do
grupowania PKWIU 81.29.12.0 „Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu" - poz. 174
załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późń,
zm.).
Na podstawie powyższego Zamawiający przyjął, że do usług objętych zamówieniem
prawidłowym jest przyjęcie zastosowania stawki 8% i w konsekwencji odrzucił ofertę
Odwołującego, który zastosował stawkę w wysokości 23%.
Odwołujący zaznaczył, że wbrew twierdzeniom Zamawiającego, które zostały
zawarte w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty, wszelkie usługi utrzymania ekranów
akustycznych klasyfikowane są do grupowania 42.11.20.0 lub 43.39.19 PKWiU:
„Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg, ulic i innych
dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych"
„Roboty związane z wykonywaniem pozostałych wykończeniowych robót
budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych
”
a więc w ten sposób, że podlegają stawce 23%.
Ten
sposób klasyfikowania usług związanych z utrzymaniem ekranów akustycznych
i
drogowych obiektów inżynierskich znajduje potwierdzenie zarówno w bieżącej, jak
i
utrwalonej praktyce organów podatkowych. Jest również oparty na charakterze prac, które
są objęte przedmiotem zamówienia. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dnia 11 marca
2004r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają
odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę
towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do
rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Pojęcie towaru
ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez towar rozumie
się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie do art. 8 ust. 1
ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się
każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej
niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. W
myśl art. 41 ust. 1 ustawy o VAT stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2- 12c,
art. 43, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Dla
towarów i usług,
wymienionych w
załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem
ust. 12 i art. 114 ust. 1 (art. 41 ust. 2 ustawy o VAT).
Stosownie do treści art. 146a pkt 1 i 2
ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka
podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23% (pkt 1),
natomiast stawka podatku, o
której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule
za
łącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8% (pkt 2). Przepisy ustawy o VAT nakładają uprawnienie
i jednocześnie obowiązek określenia stawki podatku VAT na wystawcę faktury - podatnika
(art. 106d ust. 1 pkt 12). Jakkolwiek Zamawiający dokonuje oceny poprawności złożonych w
postępowaniu ofert, możliwość kwestionowania stawki VAT jest ograniczona, gdyż jego
działania nie mogą pozostawać w sprzeczności z przepisami ustaw prawa podatkowego oraz
rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) z
dnia 4 września 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1676 ze zm.). Zgodnie z § 3 pkt 1 tego
rozporządzenia do celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług do dnia 31 grudnia
2018 r. stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem
Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i
Usług (PKWiU). Przyporządkowanie do usługi konkretnego grupowania PKWiU wpływa
bezpośrednio na zastosowanie przez podatnika właściwej stawki podatku. Każdy podatnik, a
zarazem także wykonawca, który ustala cenę oferty na potrzeby postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, samodzielnie klasyfikuje świadczone usługi lub dostawy według
PKWiU. Znajduje to potwierdzenie w treści „Zasad metodycznych Polskiej Klasyfikacji
Wyrobów i Usług”, stanowiącej część rozporządzenia ws. PKWIU: „Zaliczenie określonego
produktu do właściwego grupowania PKWiU 2015 należy do obowiązków producenta
(usługodawcy) tego produktu. Wynika to z faktu, że właśnie producent (usługodawca)
posiada wszystkie informacje niezbędne do właściwego zaliczenia produktu do
odpowiedniego grupowania PKWiU 2015, tj. informacje dotyczące rodzaju użytego surowca,
technologii wytwarzania, konstrukcji i przeznaczenia wyrobu lub charakteru usług.”
Dodatkow
o Odwołujący wskazał, że dokonana w ten sposób klasyfikacja nie może
być uzależniona od nadanego przez Zamawiającego kodu CPV. Przepisy w żadnym miejscu
nie odsyłają w tym względzie do Wspólnego Słownika Zamówień. Wskazany przez
Zamawiającego kod CPV (90.69.00.00 - 0) w żadnym razie nie przesądza o tym, że niniejsze
zamówienie stanowią usługi odbioru ścieków, usuwania odpadów, czyszczenia/sprzątania
i
usług ekologicznych (90000000-7). Opis przedmiotu zamówienia za pomocą kodów i nazw
CPV ma jedynie cha
rakter informacyjny i jak już zaznaczono nie może kształtować
obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.
Według stanowiska Ośrodka Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego
w
Łodzi, przedstawionego w opinii LDZ-OKN.4221.384.2018.KU.1 z dnia 26 stycznia 2018 r.,
usługi będące przedmiotem zamówienia z wyjątkiem zabezpieczania ekranów akustycznych
i
drogowych obiektów inżynierskich powinny być zaklasyfikowane do grupowania PKWiU
81.29.12.0. Jednakże zwłaszcza w prawie podatkowym opinie organów statystycznych nie
są formalnie wiążące ani dla przedsiębiorcy, ani dla innych organów. „Tak zwane opinie
klasyfikacyjne organów statystyki publicznej (...) nie są formalnie wiążące zarówno dla
organów podatkowych, jak i podatników. Ponieważ nie są obowiązującym prawem (są nimi
jedynie standardowe klasyfikacje) ani aktem administracyjnym, w szczególności decyzją, nie
stanowią źródła obowiązku czy uprawnienia” (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego
z dnia 21 listopada 2006 r., sygn. akt: I FSK 230/06). C
o więcej opinie te „stanowią wyłącznie
akt wiedzy organu statystyki publicznej, dokonującego specyficznej "subsumcji"
indywidualnego stanu faktycznego pod przepis prawny wynikający z PKWiU, przy czym
"subsumcja" ta nie jest (samodzielnym) aktem stosowania prawa sensu stricto, albowiem nie
wynikają z niej bezpośrednio żadne wiążące konsekwencje prawne” (uchwała Składu
Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 listopada 2006 r., sygn. akt:
II FPS 3/06).
Biorąc pod uwagę powyższe, Odwołujący zaznaczył, że opinia Urzędu
Statystycznego w Łodzi uzyskana przez Zamawiającego nie jest w przedmiotowej sprawie
wiążąca. Ponadto w ocenie samego Ośrodka Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu
Statystycznego ,,(...)
z uwagi na brak dokładnego opisu wykonywanych czynności oraz
technologii zabezpieczania ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich przed
graffiti i plakatami, systemami zmywalnymi i trwałymi, Ośrodek nie może zająć stanowiska w
sprawie zaklasyfikowania usług”. Jedynie częściowe dokonanie klasyfikacji jest w tym
przypadku niewystarczające i nie może dawać żadnej wiedzy o stawce podatkowej dla usługi
kompleksowej jako całości. Wydając przedmiotową opinię Urząd Statystyczny nie miał
wglądu do szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia, który został zawarty w STWiOP,
którego to dokumentu Zamawiający nie udostępnił na etapie składania wniosku o opinię.
Tymczasem w ocenie Odwołującego to właśnie z tego dokumentu wynika, że zasadniczym
celem realizowanej przez wybranego wykonawcę usługi będzie utrzymanie wskazanych w
STWiOP obiektów w należytym stanie technicznym, tj. w czystości, w stanie wolnym od
plakatów i graffiti, oraz zabezpieczenie tych powierzchni powłoką antygraffiti - w celu
zapewnienia możliwości bezpiecznego użytkowania drogi oraz w celu zapobieżenia
pogarszaniu się ich walorów użytkowych.
Z przesłanej przez Urząd Statystyczny w Łodzi opinii wynika zaś, że klasyfikacja
została dokonana jedynie na podstawie literalnej treści pozycji, które zostały wymienione we
wniosku, bez zaznajomieni
a się przez organ z charakterem prowadzonego przez
Zamawiającego postępowania oraz treścią STWiOP, do czego też zresztą organ ten nie był
zobowiązany (zasada samodzielnego klasyfikowania wyrobów/usług przez podatnika).
Twierdzenie przez Zamawiającego, że Urząd Statystyczny w Łodzi zaklasyfikował
wymienione we wniosku usługi na potrzeby prowadzonego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stanowi znaczną nadinterpretację ze strony Zamawiającego. Jak
wskazano, opinia ta została wydana w oderwaniu od treści opisu przedmiotu zamówienia, na
co wskazuje również dokonane przez organ a przywołane wyżej zastrzeżenie.
Jak zostało wskazane przez Odwołującego, wszelkie usługi utrzymania ekranów
akustycznych oraz drogowych obiektów inżynierskich są powszechnie klasyfikowane do
grupowania 42.11.20.0 lub 43.39.19 PKWiU, a więc w ten sposób, że podlegają stawce 23%.
Jeśli przedmiot zamówienia dotyczy odtworzenia stanu pierwotnego elewacji lub elementów
konstrukcyjnych obiektu budowlanego poprzez usunięcie graffiti oraz naniesienie powłok
lakierniczych ułatwiających usuwanie graffiti (powłoki antygraffiti), to nie ma wątpliwości, że
mamy do czynienia z remontowymi robotami budowlanymi, a nie z czynnościami, które
mogłyby zostać uznane za sprzątanie. Tego rodzaju czynności są zaś przedmiotem tego
postępowania. Dodatkowo sam Zamawiającego wskazał, że „W przypadku braku możliwości
skutecznego usunięcia graffiti przy pomocy środków chemicznych (przeznaczonych do
usuwania graffiti) dopuszcza się możliwość wykonania miejscowych przemalowań po
uprzednim uzgodnieniu z
Zamawiającym technologii oraz kolorystyki ich wykonania
uwzględniającej odpowiednie przygotowanie powierzchni przed malowaniem, zastosowanie
odpowiedniego gruntu, farb etv.. Wykonane prace zostaną rozliczone w ramach pozycji
rozliczeniowej „Usuwanie graffiti z ekranów akustycznych"”. Tego rodzaju prace stanowią
zaś typowe prace budowlane. Już tylko na ten podstawie można stwierdzić, że dokonana
przez Urząd Statystyczny w Łodzi ocena polegająca na zakwalifikowaniu tej pozycji do usług
zamiatania śmieci i usuwania śniegu (PKWIU 81.29.12.0) jest nieprawidłowa.
Odwołujący zaznaczył, że bezsprzecznie z treści STWiOP wynika, że zasadniczym
celem zadania jest utrzymanie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich
w
należytym stanie technicznym, tj. utrzymanie ich w czystości, w stanie wolnym od plakatów
i graffiti, oraz zabezpieczenie tych powierzchni powłoką antygraffiti. W/w czynności są zaś
przede wszystkim związane z bezpieczeństwem i koniecznością utrzymania prawidłowego
pod względem technicznym stanu konstrukcji i powierzchni obiektów. Usługi te są
świadczone w celu odtworzenia pierwotnego stanu technicznego obiektów.
Nanoszenie powłok antygraffiti wykonuje się metodą natryskową lub poprzez ręczne
malowani
e pędzlami. Wykonywanie czynności mycia ekranów akustycznych, które zostały
opisane przez Zamawiającego, jest przede wszystkim związane z bezpieczeństwem oraz ich
utrzymaniem w należytym stanie technicznym. Wskazuje na to sama treść STWiOP, w której
Zamawi
ający wskazał, że należy zwrócić szczególną uwagę na miejsca newralgiczne
konstrukcji ekranów tj. wymagane jest oczyszczanie stóp słupów stalowych, miejsc styku
podwalina/panel akustyczny/słup stalowy, szczytu słupów (górnej części panelu
akustycznego/redu
ktora hałasu), ram aluminiowych i zewnętrznych uszczelek. Skutkiem
wykonanych przez wykonawcę czynności ma być zatem polepszenie stanu technicznego
elementów. Wykonując czyszczenie ekranów wykonawca zmywa również sól w celu
zapobieżenia dochodzenia do korozji elementów, co ma zasadniczy wpływ na stan
techniczny elementów. Wykonywanie czyszczenia ekranów akustycznych nie jest związane
z ich estetyką, lecz z potrzebą ich doprowadzenia do należytego stanu technicznego -
wykonawca ma obowiązek zgłaszać Zamawiającemu uszkodzenia, które zostaną przez
niego zidentyfikowane w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia. Istotnym jest również to,
że wykonawca jest zobowiązany do sporządzenia dokumentacji powykonawczej (pkt 4.27
STWiOP), co jest charakterystyczne dla pra
c związanych z technicznym utrzymaniem
obiektów. Wynika stąd, że czynności tych nie da się zakwalifikować do usług zamiatania
śmieci i usuwania śniegu (8% VAT), lecz należy zakwalifikować do grupy 43.39.19,
ewentualnie 42.11.20.0 PKWiU. Dodatkowo w interpretacjach indywidualnych stanowisko
wnioskodawców, którzy dokonują klasyfikacji usług utrzymania ekranów akustycznych jako
gdzie indziej niesklasyfikowane wykończeniowe roboty budowlane albo drogowe roboty
ogólnobudowlane, odpowiednio PKWiU 43.39.19, bądź 42.11.20.0, skutkującego
opodatkowaniem stawką 23%, nie budzi zastrzeżeń organów interpretacyjnych (Interpretacje
indywidualne z dnia 2
października 2012 r. IPPP3/443- 646/12-4/SM; z dnia 21 kwietnia
2017 r. 2461-IBPP2.4512.131.2017.2.PG; z dnia 17 lutego 2012 r. ILPP2/443-1536/11-
4/MN). Przeto niewątpliwie zaklasyfikowanie usług utrzymania ekranów akustycznych do
usług zamiatania śmieci i usuwania śniegu jest nieprawidłowe. Taką klasyfikację można
uznać za adekwatną w stosunku do świadczeń uzupełniających (stanowiących element
usługi głównej) takich jak mycie gzymsów, balustrad i drogowych obiektów inżynierskich
(stawka 8%). Praktyka obrotu zgodnie, z którą przedsiębiorcy dokonują klasyfikacji usług
utrzymania ekranów akustycznych do grupowań 42,11.20.0 lub 43.39.19, jest
postępowaniem utrwalonym w działalności rynkowej, a zarazem zwyczajowym, co znajduje
potwierdzenia w licznych wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnych prawa
podatkowego (zob. m.in. Interpretacja indywidualna z dnia 4 marca 2014 r. MBPP2/443-
1079/13/ICz).
Odwołujący uznał za istotny fakt, że Zamawiający w opisie wskazał tylko na efekt,
który mają osiągnąć wykonawcy, nie różnicując przy tym poszczególnych zadań w
szczególności co do ich wartości. Dane zawarte w formularzu cenowym złożonym przez
Odwołującego wyraźnie uwidaczniają przeważające znaczenie zadań związanych z
utrzymaniem i
zabezpieczeniem ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich,
które stanowią większą część ceny zamówienia ogółem (pozostałą część stanowi mycie
gzymsów i balustrad, które nie podlegają zabezpieczenia powłokami antyplakatowymi i
antygraffiti).Takie ustalenie ceny oferty było jednocześnie konsekwencją treści STWiOP, z
którego wynika, że ten element usługi ma charakter przeważający. Dla zadań tych (poz. 1-5 i
8 formularza cenowego), jeśli traktować je tak jak odrębne usługi, właściwa byłaby stawka
podatku 23%. Jednakże ze względu na fakt, że przedmiotowe czynności związane z
utrzymaniem technicznym ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich
(stanowiące zasadniczy element przedmiotu zamówienia) będą świadczone w ramach usługi
kompleksowej, wpływają one na stawkę podatku dla usługi jako takiej. Istota świadczenia
kompleksowego (usługi kompleksowej) została wyjaśniona w wyroku Naczelnego Sądu
Administracyjnego z dnia 28 października 2016 r. (sygn. akt: I FSK 344/15). „Koncepcja
świadczeń złożonych (kompleksowych) wypracowana została w orzecznictwie TSUE. Co do
zasady bowiem, dla celów podatku VAT, co wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie TSUE,
każde świadczenie powinno być uznawane jako odrębne i niezależne (vide np. wyroki z 29
marca 2007 r. w sprawie C - 111/05 Aktiebolaget NN, z 19 listopada 2009 r. w sprawie C-
461/08 Don Bosco Onroerend Goed). W
pewnych jednak okolicznościach formalnie odrębne
świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie i odpowiednio prowadzić do
opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, gdy nie są one
niezależne (vide np. wyrok TSUE z 21 lutego 2008 r. w sprawie C- 425/06 Part Sernice). Z
takimi sytuacjami (...) mamy do czynienia nie tylko w przypadku, gdy jedno lub kilka
świadczeń należy uznać za świadczenie główne, natomiast pozostałe za świadczenia
dodatkowe, traktowane z punktu widzenia podatkowego tak jak świadczenie główne, ale
przede
wszystkim gdy co najmniej dwa elementy albo co najmniej dwie czynności dokonane
przez podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno
nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny
(vide w
yroki TSUE z 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04, Levob Verzekeringen i OV
Bank i z 2 grudnia 2010 r. w sprawie C-
276/09 Everything Everywhere)". Usługą
przeważającą (główną) w ofercie Wykonawcy jest utrzymanie ekranów akustycznych, co ma
zasadnicze
znaczenie dla doboru stawki podatku. Jak zauważa Dyrektor Izby Skarbowej w
Warszawie w Interpretacji indywidualnej z dnia 2 października 2012 r. IPPP3/443-646/12-
4/SM „(...) gdy świadczona usługa składa się z kilku różnych świadczeń, wszystkie one
powinny
być potraktowane dla potrzeb podatku VAT jako jedno świadczenie (tj. jedna
usługa) i opodatkowane zgodnie z zasadami dotyczącymi opodatkowania usługi głównej
(zasadniczej), przesądzającej o charakterze danej usługi. Dotyczy to także wysokości stawki
VAT. Z
powyższego powodu, świadczenia stanowiące element usługi głównej, powinny być
na gruncie podatku VAT traktowane w ten sam
sposób jak usługa zasadnicza.
W
szczególności będzie do nich miała zastosowanie ta sama stawka podatku VAT, która ma
zastosowanie do
usługi zasadniczej, niezależnie od ich charakteru. Oznacza to, iż w sytuacji,
gdy świadczenie uzupełniające podlega co do zasady opodatkowaniu obniżoną stawką
podatku VAT, ale stanowi ono element usługi głównej (zasadniczej) to jest opodatkowane nie
obniżoną stawką podatku VAT, ale stawką VAT właściwą dla usługi głównej”. Sytuacja
analogiczna ma miejsce na gruncie przytoczonego na wstępie stanu faktycznego. Usługą
główną (zasadniczą) jest tu utrzymanie ekranów akustycznych nie tylko z racji nakładu pracy,
a
le także większego w porównaniu do innych zadań ciężaru finansowego oraz logistycznego.
W konsekwencji pozostałe świadczenia powinny być opodatkowane w ten sam sposób jak ta
usługa.
Odwołujący wywiódł z powyższego, że jego oferta zawiera prawidłową stawkę
podatku VAT -
w wysokości 23%. Odwołujący, a zarazem każdy inny wykonawca składający
swoją ofertę w ramach postępowania, miał obowiązek zastosować tę stawkę ze względu na
fakt, że zasadniczą część czynności objętych przedmiotem zamówienia stanowią w istocie
usługi technicznego utrzymania ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich.
Zamawiający zaś bezpodstawnie zakwalifikował usługi, które są objęte postępowaniem, jako
usługi polegające na zamiataniu śmieci i usuwaniu śniegu. Oferta Odwołującego nie zawiera
błędu w obliczeniu ceny, o którym mowa w przepisie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy pzp. Błąd ten
zawierają zaś oferty wykonawców SUEZ i Spectare - Zamawiający zatem bezpodstawnie
zaniechał odrzucenia ofert tych wykonawców.
Dnia 27 lutego 2018
r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie i wniósł
o oddalenie
odwołania, gdyż zarzuty Odwołującego nie znajdują potwierdzenia w protokole
postępowania i załącznikach do niego, a przytoczone na uzasadnienie zarzutów podstawy
prawne i orzecznictwo orga
nów podatkowych oraz sądów administracyjnych nie mają
zastosowania w p
ostępowaniu albo zostały błędnie zinterpretowane przez Odwołującego.
Zamawiający wskazał, że przedmiotem zamówienia jest czyszczenie drogowych
obiektów Inżynierskich i ekranów akustycznych, nie zaś (jak twierdzi Odwołujący) czynności
związane z utrzymaniem tych elementów w pierwotnym stanie umożliwiającym bezpieczne
użytkowanie drogi oraz zapobiegającym pogarszaniu się ich walorów użytkowych. Wynika to
wprost ze Specyfikacji Tec
hnicznej Wykonania i Odbioru Prac ("STWiOP”) – pkt 3.1.1.,
3.7.1. Te sześć pozycji przedmiotu zamówienia stanowią jego
podstawowy przedmiot, jakim jest czyszczenie, usuwanie zabrudzeń. Wskazane w pkt 1.4 i
1.5 STWiOP zabezpiec
zanie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich
zlokalizowanych w
ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.st.
Warszawy, przed umieszczaniem gr
affiti i plakatów permanentnym/trwałym systemem
powłokowym na bazie silikonów i/lub silikatów oraz zabezpieczanie ekranów akustycznych i
drogowych obiektów inżynierskich zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich
i powiatowych na terenie m.st. Warszawy, przed umieszczaniem graffiti i plakatów
zmywalnym systemem powłokowym na bazie mikro—wosków, ma charakter pomocniczy do
usług czyszczenia i mycia zawartych w pkt. 1.1 — 1.3. i 1.6 — 1.8 STWiOP i jest związane z
przygotowaniem powierzchni do efektywniejszego jego czyszczenia w przypadku ich
zabrudzeń graffiti. Wskazane przez Odwołującego możliwe miejscowe przemalowania, o
których mowa w pkt. 3.2.7 STWiOP w przypadku braku możliwości skutecznego usunięcia
graffiti przy pomocy środków chemicznych (przeznaczonych do usuwania graffiti) mają
charakter incydentalny i nie może być mowy o wpływie takich przemalowań na istotę
przedmiotu zamówienia, jakim są usługi czyszczenia powierzchni. W żadnym wypadku
analiza postanowień STWiOP nie może w ocenie Zamawiającego prowadzić do konstatacji
jakie przeprowadził Odwołujący, że zasadniczą część zamówienia stanowią czynności
związane z utrzymaniem ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich a więc
przedmiotem zamówienia jest odtworzenie stanu pierwotnego elewacji lub elementów
konstrukcyjnych obiektu budowlanego poprzez usunięcie graffiti oraz naniesienie powłok
lakierniczych ułatwiających usuwanie graffiti (powłoki antygraffiti) co świadczyć miałoby o
tym, że przedmiotem zamówienia są remontowe roboty budowlane, nie zaś czynnościami
które mogłyby zostać uznane za sprzątanie. Zasadniczą część zamówienia stanowią usługi
czyszczenia drogowych obiektów inżynierskich i ekranów akustycznych, które mają na celu
usuwanie zanieczyszczeń, nie zaś utrzymywanie obiektów w należytym stanie technicznym
poprzez ich konserwację. Kwotowy podział zamówienia na czynności czyszczenia i
zabezpieczenia me ma znaczenia do kwalifikowania
świadczenia głównego, tym niemniej
Zamawiający wskazał, że wbrew temu co twierdzi Odwołujący, czynności czyszczenia
stanowią główną część kwotową zamówienia, co w przypadku jego oferty stanowi prawie 87
% wartości zamówienia (pozycja 1-3 i 6-8 formularza cenowego dotyczy czyszczenia i
wynosi 2 372 500 zł, zaś czynności zabezpieczenia z poz. 4-5 formularza cenowego
kosztować mają 356 000 zł).
W dalszej kolejności Zamawiający zaznaczył, że usługi składające się na przedmiot
zamówienia w postępowaniu mają zgodnie z twierdzeniem Odwołującego charakter
kompleksowy.
O takim potraktowaniu przedmiotu zamówienia przez Zamawiającego
świadczy skonstruowanie w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia formularza
cenowego, w
którym należało wskazać cenę netto dla wszystkich części formularza
cenowego w poz. 1-
8 a następnie podać stawkę brutto przy zastosowaniu jednej stawki
podatku VAT. Jak
podkreśla się w orzecznictwie aby móc wskazać, że dana usługa jest
usługą kompleksową, winna ona składać się z różnych świadczeń, których realizacja
prowadzi do jednego celu
— do wykonania świadczenia głównego, na które składają się
świadczenia pomocnicze. O sposobie uznania świadczeń za główne i pomocnicze
wypowiadał się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku TSUE z dnia 2
grudnia 2010 r. w sprawie C-
276/09 Everything Eveływhere Ltd, dawniej T-Mobile (UK) Ltd
przeciwko Commissioners for Her Majesty's Revenue and Customs, Trybunał stwierdził, że
w szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku
do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz
środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy.
Potwierdził on w nim wcześniejsze orzecznictwo w tej sprawie zawarte np. w wyroku z dnia
11 czerwca 2009 r. w sprawie C-
572/07 w postępowaniu: RLRE Tellmer Property sro
przeciwko Finan
ční ředitelství’v Ustí nad Labem. Jak wskazano w odpowiedzi na wnioski
Odwołującego zawarte w pkt. 1-3 główną usługą stanowiącą świadczenie główne jest
czyszczenie, tak więc do określenia właściwej stawki podatku VAT należy wziąć pod uwagę
stawkę VAT obowiązującą dla świadczenia głównego. Czynności związane z
zabezpie
czeniem ekranów akustycznych przed graffiti za pomocą powłok należy uznać za
świadczenie pomocnicze do usług czyszczenia, mające na celu właściwe ich przygotowanie
do utrzymania w czystości. Dlatego też niezależnie od stawki podatku VAT dla
zabezpieczania
ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich zlokalizowanych
w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.st. Warszawy, przed
umieszczaniem graffiti i plakatów permanentnym/ trwałym systemem powłokowym na bazie
silikonów i/lub silikatów oraz zabezpieczania ekranów akustycznych i drogowych obiektów
inżynierskich zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na
terenie m.st. Warszawy, przed umieszczaniem graffiti i plakatów zmywalnym systemem
powłokowym na bazie mikro—wosków, stawką VAT dla całego zamówienia składającego się
na usługę kompleksową będzie stawka 8% dla usług czyszczenia wskazanych w poz. 1-3 i
8 formularza cenowego, stanowiących świadczenie główne.
Następnie Zamawiający podkreślił, że w związku z przedstawionym powyżej
uz
asadnieniem dla przyjęcia jako świadczenia głównego usług związanych z czyszczeniem,
opinia
Odwołującego o klasyfikowaniu świadczenia głównego jako podlegającego pod
pozycję PKWIU 42.11.20.0 „Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg,
ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych” lub 43.39.19.0
„Roboty związane z wykonywaniem pozostałych wykończeniowych robót budowlanych gdzie
indziej niesklasyfikowanych”, nie może być uznana za zasadną. Wynika to po pierwsze z
uzyskanej przez Zamawiającego opinii Ośrodka Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu
Statystycznego w
Łodzi z 26 stycznia 2018 r. (LDZOKN.4221.384.2018.KU.1). Po drugie,
proponowana przez Odwołującego klasyfikacja PKWiU nie może być uznana za zasadną
biorąc pod uwagę zamieszczone na stronie Głównego Urzędu Statystycznego wyjaśnienia
do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) - wersja z dnia 10.01.2018 r. W
wyjaśnieniach tych wskazano, że dla PKWiU 4211.20.0 „Roboty ogólnobudowlane związane
z budową autostrad, dróg, ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów
startowych”, grupowanie to obejmuje także roboty ogólnobudowlane, związane z:
fundamentowaniem autostrad (z wyłączeniem estakad autostradowych), dróg, ulic i
pozostałych tras dla pojazdów i pieszych oraz otwartych parkingów samochodowych,
budową lub odbudową nawierzchni dróg, miejsc do parkowania, z asfaltu, betonu itp.,
budową chodników, drogowych konstrukcji spowalniających ruch, ścieżek dla rowerzystów
itp.,
instalowaniem barier ochronnych, niskich ścianek rozdzielających jezdnie, znaków
drogowych itp., tworzeniem, utrzymaniem i znako
waniem szlaków, ścieżek itp., utrzymaniem
i naprawą dróg, budową pasów startowych na lotniskach, włączając drogi do kołowania i
płyty postojowe samolotów, roboty ogólnobudowlane związane z budową przejść
podziemnych,
oznakowaniem poziomym dróg, parkingów i podobnych miejsc. Grupowanie to
nie obejmuje:
robót ogólnobudowlanych związanych z budową estakad autostradowych,
tunel
i i mostów, sklasyfikowanych w 42.13.20.0, robót drogowych związanych z budową
rurociągów i linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych, sklasyfikowanych w 42.21 i
robót ogólnobudowlanych związanych z budową linii elektroenergetycznych dla kolei,
sklasyfikowanych w 42.22.21.0. Trudno
w ocenie Zamawiającego wskazać, że usługi
czyszczenia można zakwalifikować do którychś z wymienionych wyżej robót
ogólnobudowlanych. Również wskazana przez Odwołującego pozycja PKWiU 43.39.19.0
„Roboty związane z wykonywaniem pozostałych wykończeniowych robót budowlanych,
gdzie indziej niesklasyfikowanych” została opisana przez GUS jako obejmująca także: roboty
związane z wykładaniem wewnętrznych ścian i sufitów panelami, płytami i innymi
materiałami w celu poprawy akustyki, roboty związane z czyszczeniem budynków po
zakończeniu ich budowy. Grupowanie to nie obejmuje: robót związanych z zakładaniem
izolacji dźwiękochłonnych, sklasyfikowanego w 43.29.11.0. Klasyfikacja usług czyszczenia
do wyżej wymienionych robót budowlanych nie może być uznana za zasadną.
Zamawiający wskazał dalej, że Odwołujący podnosi, że opinia Ośrodka Standardów
Klasyfikac
yjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi z 26 stycznia 2018 r. (LDZ-
OKN.4221.384.2018.KU.1) sporządzona na wniosek Zamawiającego i stwierdzająca, że
usługi będące przedmiotem zamówienia w postępowaniu z wyjątkiem zabezpieczenia
ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich powinny być zaklasyfikowane do
grupowania PKWiU 81.29.12.0, nie jest wiążąca w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
W
przepisach powszechnie obowiązującego prawa brak jest wskazania, że taka opinia ma
charakter
wiążący w sprawie. Nie można jednak zdaniem Zamawiającego uznać, że taka
opłn.la wydana w konkretnej sprawie pozbawiona jest znaczenia prawnego. Główny Urząd
Statystyczny jest jedyną powołaną instytucją do klasyfikowania usług i dostaw do właściwego
grupowania PKWiU.
Zgodnie zaś z art. 5a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od
towarów i usług (Dz.U z 2017r., poz. 1221, z późn. zm.) towary lub usługi będące
przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na
podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji,
jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej
podstawie powołują symbole statystyczne. Odwołujący przywołuje na poparcie twierdzenia
o
niewiążącym charakterze opinii klasyfikacyjnych organów statystyki publicznej Naczelnego
Sądu Administracyjnego z dnia 21 listopada 2006 r. sygn. akt I FSK 230/06, pomijając jednak
całościowy wywód NSA w tym zakresie. NSA stwierdził w nim, że „opinie klasyfikacyjne
organów statystyki publicznej (zawierające dokonywane na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 6 i
ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej Dz. U. Nr 88, poz. 439 z
późn. zm., interpretacje standardów klasyfikacyjnych, opracowywanych i wprowadzanych na
podstawie tej ustawy -
zgodnie z jej art. 61 są nimi również klasyfikacje i nomenklatury
wprowadzone na podstawie wcześniej obowiązującej ustawy o statystyce państwowej, w tym
także Systematyczny Wykaz Wyrobów) nie są formalnie wiążące zarówno dla organów
podatkowych, jak i podatników. Ponieważ nie są obowiązującym prawem (są nimi jedynie
standardowe klasyfikacje) ani aktem
administracyjnym, w szczególności decyzją, nie
stanowią źródła obowiązku czy uprawnienia”. W następnym zdaniu dodaje jednak istotne
stwierdzenie:
mogą natomiast stanowić dowód w postepowaniu podatkowym i jak każdy
dowód podlegający swobodnej ocenie organu podatkowego prowadzącego postepowanie,
stosownie do art. 191
ordynacji podatkowej”. Również w przywołanej przez Odwołującego
uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie 7 sędziów NSA W-wa z dnia 20
listopada 2006 r., sygn. akt II FPS 3/06 stwier
dzono, że „Ponieważ opinie klasyfikacyjne
organów statystyki publicznej w obszarze postępowania podatkowego mają wyłącznie walor i
funkcje jednego z dowodów postępowania, to brak jest podstaw i uzasadnienia prawnego,
aby
oceniać je w innym trybie prawnym aniżeli w ramach rozpoznawania konkretnej sprawy
podatkowej, w której jako dowód zostały wykorzystane, czy też w sądowo administracyjnej
kontr
oli tejże indywidualnej sprawy”. Skoro opinie kwalifikacyjne mogą stanowić dowód w
postępowaniu podatkowym to również w postępowaniu przez KIO, które musi zając
stanowisko mając na uwadze kwestie związane z właściwą stawką podatku VAT jako
podstawą do obliczenia ceny oferty niezawierającej błędu opinia taka ma istotne znaczenie.
Waga opinii kwalifikacyjnych organów statystyki publicznej była również przedmiotem
orzekania Krajowej Izby
Odwoławczej, przykładowo, w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z
dnia 24 marca 2016 r. sygn. akt. KIO 349/16.
Uzyskana przez Zamawiającego opinia
Ośrodka Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi wbrew opinii
Odwołującego ma więc pierwszorzędne znaczenie w postępowaniu, gdyż na jej podstawie
można dokonać oceny prawidłowości zakwalifikowania usług będących świadczeniem
głównym do usług objętych stawką podatku VAT 8%. Zamawiający zaznaczył, iż Odwołujący
ni
e powołał się w treści odwołania na opinię wydaną w przedmiotowej sprawie przez organ
klasyfikacyjny organu statystyki publicznej, który by klasyfikował inaczej usługi zawarte w
przedmiotowym postępowaniu. Dlatego opinie Odwołującego, nie poparte żadnymi
dowodami, co do
prawidłowości zakwalifikowania świadczenia do grupowania PKWiU
i
przyjęcie na tej podstawie stawki VAT 23 % należy uznać za gołosłowne.
Zamawiający zauważył również, że Odwołujący wskazał kilka interpretacji
in
dywidualnych organów podatkowych, które jego zdaniem potwierdzają prawidłowość
stanowisk wnioskodawców co do kwalifikowania usług utrzymania ekranów akustycznych
jako gdzie indziej niesklasyfikowane wykończeniowe roboty budowlane albo drogowe roboty
ogólnobudowlane,
skutkującego
opodatkowaniem
usług
będących
przedmiotem
postępowania stawką 23 %. Zdaniem Zamawiającego interpretacje indywidualne nie mogą
być traktowane jako wiążące: w innych sprawach niż będące przedmiotem wniosku
o interpretacje i inne osoby
niż wnioskodawca. Wynika to z art. 14k § 1 ustawy z dnia 29
sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), zgodnie
z
którym zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej
wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego
orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może
szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu
sprawy podatkowej.
Odwołujący nie przedstawił natomiast interpretacji ogólnej wydanej
przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do której zastosowanie się nie
może szkodzić każdemu, kto się do niej zastosował. Ponadto, dokładna analiza wskazanych
przez Odwołującego interpretacji indywidualnych prowadzi do wniosku, że nie mogą być one
powoływane jako uzasadniające przyjęcie stawki podatku VAT 23 % przez Odwołującego
w
ofercie jako właściwej. Przede wszystkim wszystkie powołane interpretacje indywidualne
zostały wydane w oparciu o przedstawioną przez wnioskodawców klasyfikacje usług do
PKWiU na podstawie własnego oświadczenia wnioskodawcy, nie zostały one uprzednio
zbadane przez organ statystyki publicznej poprzez wydanie opinii klasyfikacyjnych. Ponadto:
interpretacja
indywidualna
Dyrektora
Izby
Skarbowej
w
Katowicach
nr
IBPP2/4431079/13/1Cz z 4 marca 2014 r.
dotyczyła pytania m.in. o charakter kompleksowy
usług na utrzymanie dróg i autostrad. Wnioskodawca wskazał w niej, że zakresem prac
objęte jest utrzymanie wyposażenia technicznego dróg w dobrym stanie technicznym, nie
zagrażającym
bezpieczeństwu
ruchu
drogowego
i
zapewniającym
prawidłowe
funkcjonowanie
wszystkich elementów drogi, w tym m.in. ekranów akustycznych. Brak jest w
treści interpretacji określenia, co składa się na usługę utrzymania ekranów akustycznych w
dobrym stanie technicznym. Należy równocześnie zauważyć, że we wniosku o wydanie
interpretacji indywidualnej wnioskodawca
wskazał zakwalifikowanie usługi: Czyszczenie
balustrad i barier, elementów konstrukcji łożysk, nisza law i ciosów podłożyskowych do
PKWiU 81.29.12.0 „Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu”, co zostało uznane za
prawidłowe przez organ podatkowy. Interpretacja ta wskazuje, że usługi czyszczenia zostały
prawidłowo zakwalifikowane przez Zamawiającego. Identyczny stan faktyczny w zakresie
wskazanym powyżej został w taki sam sposób zakwalifikowany w interpretacji indywidualnej
przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 października 2012 r. nr IPPP/443-646/12-
4/SM,
Również w powoływanej przez Odwołującego interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej
w Poznaniu z 17 lutego 2012 f. nr ILPP2/443-1536/11-
4/ MN dotyczącej opodatkowania
świadczonych usług kompleksowego utrzymania autostrady wnioskodawca wskazał, że
usługa obejmuje utrzymanie czystości na i w otoczeniu obiektów mostowych oraz wykonania
prac konserwacyjnych i naprawczych na obiektach mostow
ych w asortymencie ujętym
w
szczegółowych specyfikacjach i tabelach zakresów robót naprawczych i zakwalifikował ją
jako Czyszczenie balustr
ad i barier, elementów konstrukcji łożysk, nisz, ław i ciosów
podłożyskowych PKWiU 81.29.12.0 „Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu”, co zostało
uznane za prawidłowe przez organ podatkowy. Interpretacja ta wskazuje, że usługi
czyszczenia zostały prawidłowo zakwalifikowane przez Zamawiającego.
3) interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 kwietnia 2017 r.
nr 2461-1BPP2.4512.131.2017.2.PG dotyczy zastosowania mechanizmu odwrotnego
obciążenia VAT i usług nakładania powłok antygrafflti na ekrany akustyczne.
Zaklasyfikowanie czynności do PKWiU 42.11.20.0 zostało dokonane na podstawie
oświadczenia wnioskodawcy, jednak w związku z faktem, że usługą podstawową w
p
ostępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego jest usługa czyszczenia interpretacja ta
nie ma znaczenia.
Powyższe interpretacje nie tylko uwidaczniają, w ocenie Zamawiającego, błędne
stanowisko Odwołującego co do jego opinii w zakresie klasyfikowania usług do celów
opodatkowania podatkiem VAT, ale potwierdzają również słuszność stanowiska
Zamawiającego, który odrzucił ofertę Odwołującego z powodu błędnej stawki podatku VAT
w
cenie oferty. Zamawiający jednocześnie przytoczył treść interpretacji indywidualnej, której
podstawą była opinia kwalifikacyjna organu statystyki publicznej. Dyrektor Izby Skarbowej
w
Katowicach wydał interpretację indywidualną nr IBPP2/443703/13/1Cz z 28 października
2013 r. We wniosku o wydanie interpretacji w
nioskodawca wskazał, że usługi świadczone
przez w
nioskodawcę to m.in.: 1. czyszczenie ręczne i mechaniczne nawierzchni drogowej,
chodników, poboczy, ścieków przy krawężnikowych, przy jezdniowych nawierzchni jezdni, 2.
czyszczenie pasa drogo
wego ze śmieci komunikacyjnych, 3. mycie oznakowania
znajdującego się przy drogach np. znaków pionowych, tablic drogowskazowych, pachołków
drogowych, elementów odblaskowych na barierach, barier stalowych energochłonnych,
ekranów akustycznych itp., 4. mechaniczne usuwanie za pomocą wody pod ciśnieniem
starego oznakowania
poziomego na drogach, gumy z pasów startowych na lotniskach, 5.
utrzymania i pielęgnacji zieleni poprzez: pielęgnację drzew i żywopłotów, nasadzanie
uzupełniające drzew i krzewów, odchwaszczanie terenów zieleni, koszenie traw, 6.
frezowania pni, zrębkowania gałęzi i krzewów, wykonywane w ramach jednego zlecenia,
obejmującego pielęgnację i utrzymanie zieleni na terenach miejskich, przy drogach
(niezwiązane z remontem dróg). W przeciwieństwie do przytoczonych przez Odwołującego,
opartych na oświadczeniu wnioskodawcy kwalifikacji czynności do grupowania PKWiU w
stanie faktycznym tej interpretacji
Wnioskodawca celem prawidłowego zaklasyfikowania
powyższych usług zgodnie z PKWiU wystąpił do Głównego Urzędu Statystycznego o
zaklasyfikowanie ich do odpowiednej grupy
PKWiU. GUS usługi wymienione w pkt 1-4
zaklas
yfikował do grupowania PKWiU 81.29.12.0 "Usługi zamiatania śmieci i usuwania
śniegu”, natomiast usługi wymienione w pkt 5-6 zaklasyfikowane zostały do grupowania
PKWi
U 81.30.10.0 „Usługi związane z zagospodarowaniem terenów zieleni”. Interpretacja
powyższa wskazuje prawidłowość działania Zamawiającego, który odrzucił ofertę
Odwołującego z powodu błędnej stawki podatku VAT w cenie oferty.
Ponadto, Zamawiający podniósł, że Odwołujący miał uzasadnione podstawy by
wiedzieć, iż zastosowanie stawki 23 % VAT dla usługi kompleksowej będącej przedmiotem
p
ostępowania spowoduje jego wykluczenie ze względu na błąd w obliczeniu ceny. Jest to
istotne w kontekście poglądu wyrażonego przez Krajową Izbę Odwoławczą z dnia 12
stycznia 2016 r., sygn. akt KIO 2831/15, w której Izba stwierdziła, że „wykonawcy mają
prawo oczekiwać od zamawiającego stabilnej sytuacji co do warunków składania ofert. Skoro
w
poprzednich latach zamawiający godził się na stawkę 23% w ofertach wykonawcy uznając
ją za prawidłową, to aktualnie nie może bez uprzedzenia uznawać ją za nieprawidłową”.
Zamawiający cyklicznie prowadzi postępowania o udzielenie zamówienia na czyszczenie
drogowych obiektów inżynierskich i ekranów akustycznych zlokalizowanych na terenie m.st.
Warszawy.
W postępowaniu o udzielenie zamówienia nr DPZ/4/PN/4/16 wszczętym 4 lutego
2016 r
. na czyszczenie drogowych obiektów inżynierskich i ekranów akustycznych
zlokalizowanych na terenie m. st. Warszawy STWiOP wskazywała, że na podobny przedmiot
zamówienia jak w niniejszym postępowaniu. Odwołujący złożył ofertę w tym postępowaniu
oferując wykonanie przedmiotu zamówienia przy zastosowaniu stawki 8% VAT. Został
wykluczony przez Zamawiającego za niewłaściwe złożenie wadium w postaci gwarancji.
W
postępowaniu o udzielenie zamówienia nr DZP/8/PN/8/15 wszczętym 7 kwietnia 2015 r.
na czyszczenie drogowych obiektów inżynierskich i ekranów akustycznych zlokalizowanych
na terenie m. st. Warszawy STWiOP
również wskazywała na podobny przedmiot
zamówienia. W tym postępowaniu oferta Odwołującego, oferującego cenę za wykonanie
zamówienia przy zastosowaniu stawki VAT 8% została uznana za najkorzystniejszą wobec
czego z
Odwołującym została podpisana 16 września 2015 r. umowa nr DZP/8/PN/8/15.
Przedmiot zamówienia w postępowaniu będącym podstawą wniesienia odwołania nie uległ
zasadniczej zmianie w stosunku do prowadzonych postępowań nr DPZ/4/PN/4/16
wszczętym 4 lutego 2016 r. i nr DZP/8/PN/8/15 wszczętym 7 kwietnia 2015 f. W
p
ostępowaniu został dodany tylko jeden dodatkowy punkt dotyczący mycia drogowych
obiektów inżynierskich z wyłączeniem gzymsów i balustrad, który zwiększa zakres
czyszczenia objęty PKWiU 81.29.12.0 oraz dodany zapis o dopuszczeniu możliwości
wykonania miejscowych przemalowań w przypadku braku możliwości skutecznego usunięcia
graffiti przy pomoc
y środków chemicznych. Odwołujący miał więc zasadne prawo oczekiwać,
że w kolejnym postępowaniu na czyszczenie drogowych obiektów inżynierskich i ekranów
akustycznych zlokalizowanych na terenie m.st. Warszawy zastosowanie znajdzie stawka
VAT 8%.
Na
posiedzeniu z udziałem Stron i Uczestnika Postępowania Przystępujący SUEZ
złożył pismo procesowe, w którym wniósł o oddalenie odwołania w całości i wskazał, że:
1. Czynności objęte zamówieniem to czynności związane z zapewnieniem czystości objęte
8% stawką podatku VAT - utrzymanie w czystości ekranów akustycznych oraz drogowych
obiektów inżynierskich, nie zaś ich utrzymywanie w należytym stanie technicznym, co
potwierdza treść SIWZ określająca przedmiot zamówienia: załącznik nr 4 do rozdziału Il
SIWZ
— „Formularz cenowy”, STWiOP — pkt 3.1 .1. i 3.1.4, pkt 3.2.1 ., 3.2.2, 3.3.1, 3.3.2).
Zamawiający posługuje się takimi sformułowaniami jak: „czyszczona powierzchnia",
„technologia czyszczenia” czy „środek czyszczący”. Twierdzenia Odwołującego jakoby ww.
czynności miały charakter prac budowlanych należy uznać za gołosłowne i nieznajdujące
odzwierciedlenia
w
jakichkolwiek
postanowieniach
SIWZ.
Zabezpieczenie
przed
um
ieszczaniem plakatów i graffiti nie służy konserwacji ekranów akustycznych, ani obiektów
inżynierskich, lecz ułatwieniu ich oczyszczania z plakatów i graffiti. Innymi słowy
„zabezpieczenie”, o którym mowa w pozycjach 4 i 5 Formularza cenowego służy temu, aby
utrzymywanie ekranów/obiektów w czystości było łatwiejsze. Zgodnie z pkt. 3.4.1. i 3.4.5.
STWiOP, w zakresie właściwości środków zabezpieczających antyplakat/antygrafitti
stosowanych przez wykonawców, Zamawiający wymaga by miały one określony okres
trwałości (minimum dwa lata i minimum 15 zmywań), by „zapewniały wielokrotne usuwanie
graffiti i
plakatów bez konieczności odnawiania powłoki”, by nie powodowały odbarwień,
przebarwień, zmiany koloru, zmiany przejrzystości powierzchni itp. Z powyższych wymogów
wynika, że środki stosowane na ekranach akustycznych i obiektach inżynierskich mają za
zadanie umożliwić łatwe czyszczenie powierzchni. Żaden zapis STWiOP nie wskazuje
natomiast, jakoby ich zadaniem było poprawienie właściwości technicznych ekranów
akustycznych lub obiektów inżynierskich. Nanoszenie preparatów zabezpieczających
odbywa się metodą natryskową lub przez ręczne malowanie pędzlami. Sposób nakładania
powłoki nie może jednak w żaden sposób wpływać na ocenę właściwości samego środka
zabezpieczającego, a ten jest jeden — ułatwienie czyszczenia zabezpieczanej powierzchni.
2. Brak jest
„ukształtowanej praktyki” organów podatkowych w zakresie kwalifikowania
czynności polegających na zabezpieczaniu ekranów akustycznych i obiektów inżynierskich
do robót budowlanych lub ogólnobudowlanych gdzie indziej niesklasyfikowanych. Nie
zachodzi tożsamość pomiędzy usługami ujętymi w pozycjach 4 i 5 Formularza cenowego
(usługi zabezpieczania ekranów akustycznych i obiektów inżynierskich przed graffiti i
plakatami), a
usługami opisanymi w interpretacjach podatkowych przywołanych w
Odwołaniu. Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 października 2012
roku, znak IPPP3/443-646/12-4/SM
— Przywołana interpretacja nigdzie nie wskazuje, jakoby
pod pojęciem utrzymania ekranów należało rozumieć ich czyszczenie lub pokrywanie
środkami ułatwiającymi czyszczenie. Przedmiotowa interpretacja nie może stanowić
żadnego źródła wytycznych interpretacyjnych w niniejszy postępowaniu, gdyż to sam
wnioskodawca przyporządkował tę pozycję wykazu usług — czyli utrzymanie ekranów
akustycznych do odpowiedniej według niego klasyfikacji PKWiU, tj. 42.11.20.0 — czyli do
Robót okołobudowlanych związanych z budową autostrad, dróg, ulic i innych dróg dla
pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych, a organ podatkowy nie badał
prawid
łowości tego przyporządkowania. Interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
z dnia 17 lutego 2012 roku, znak ILPP2/4431 536/1 1-
4/MN (przywołana w Odwołaniu jako
trzecia) oraz interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 4 marca 2014 roku,
znak IBPP2/443-
1079/13/Cz (przywołana w Odwołaniu jako czwarta interpretacja) -
Analogicznie kształtowały się stany faktyczne tzn. wnioskodawcy sami przyporządkowywali
usługę „utrzymania ekranów” do odpowiedniej klasyfikacji PKWiU, a przedmiotem
interpretacji organu podatkowego były inne kwestie, na gruncie których zostały wydane
interpretacje.
Również ostatnia z przywołanych w Odwołaniu (druga wg kolejności
powoływania w Odwołaniu) interpretacji podatkowych (z dnia 21 kwietnia 2017 roku, znak:
2461-1BPP
2.4512.131.2017.2.PG) nie może świadczyć o „ukształtowanej praktyce”
zaliczania usług zabezpieczania ekranów akustycznych substancjami chroniącymi przed
graffiti do usług budowlanych. W przywołanej sprawie przedmiotem interpretacji organu
po
datkowego było badanie czy usługa wnioskodawcy podlegała rozliczeniu z zastosowaniem
tzw. odwróconego VATu. Wnioskodawca samodzielnie przyporządkował czynność
lakierowania jako Roboty okołobudowlane związane z budową autostrad, dróg, ulic i innych
dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych (co potwierdził w uzasadnieniu
interpretacji organ podatkowy), i ta ocena podatnika nie była przedmiotem badania organu
wydającego interpretację.
3. Dołączone do pisma przykładowe opisy charakterystyki preparatów służących do
zabezpieczania obiektów drogowych lub ekranów akustycznych od różnych producentów,
w
ocenie Przystępującego potwierdzają, że służą one takiemu zabezpieczeniu powierzchni,
które umożliwia „wielokrotne, szybkie i skuteczne usuwanie graffiti”. Przedmiotowe preparaty
nie mają innych właściwości, które uzasadniałyby ich kwalifikację jako wyrobów
remontowych
, przywracających pierwotny stan zabezpieczanej powierzchni.
Zabezpieczenie ekranów akustycznych i obiektów inżynieryjnych jest czynnością uboczną
wobec czynności ich utrzymania w czystości. Czynności polegające na zabezpieczeniu
ekranów akustycznych i obiektów inżynierskich przed umieszczaniem plakatów i graffiti (czyli
pozycje 4 i 5 Formularza cenowego) stanowią czynności o charakterze porządkowym, a tym
samym powinny zostać opodatkowane podatkiem VAT z zastosowaniem preferencyjnej
stawki w wysokości 8%. Są one funkcjonalnie związane z utrzymaniem ekranów
akustycznych i
obiektów inżynierskich w czystości, i zarazem podporządkowane tym
c
zynnościom. Służą bowiem takiemu zabezpieczeniu powierzchni, które ma ułatwiać jej
czyszczenie. Prowadzenie czynności czyszczenia bez zabezpieczenia powierzchni byłoby
wprawdzie możliwe, ale znacznie trudniejsze, droższe i dużo bardziej czasochłonne. Jak
w
ynika z orzecznictwa NSA oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”)
przywołanego przez Odwołującego „dla ustalenia czy w danym przypadku mamy do
czynienia ze świadczeniem złożonym, czy też z zespołem odrębnych świadczeń istotne jest
dokonanie analizy transakcji z punktu widzenia jej znaczenia ekonomicznego oraz z punktu
widzenia odbiorcy świadczenia rozumianego jako przeciętny konsument” (por. wyrok z 22
października 2009 roku, w sprawie C-242/08 Swiss Re Germany Holding GmbH). Z
transakcją złożoną mamy do czynienia na przykład, gdy jeden z elementów stanowi
świadczenie główne, a pozostały lub pozostałe mają wobec niego charakter pomocniczy.
Świadczenia te są uważane za pomocnicze, ponieważ nie stanowią celu samego w sobie,
lecz środek służący jak najlepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego. (por. opinia
Rzecznika Generalnego z 14 września 2006 roku i wyrok TSUE z dnia 29 marca 2007 roku
w sprawie C-111/05 Aktiebolaget). Z
a świadczenie główne i podstawowe należy uznać
utrzymanie w czystości elementów dróg wskazanych w STWiOP. Czynności zabezpieczania
ekranów akustycznych oraz obiektów inżynierskich powinny zaś zostać uznane, zarówno z
perspektywy konsumenta jak i profesjonalisty, za czynności pomocnicze. Pokrywanie ich
substancjami zabezpieczającymi nie stanowi bowiem celu samego w sobie, lecz środek do
osiągnięcia jak najlepszego efektu czynności polegających na czyszczeniu zabezpieczanych
powierzchni. N
awet w razie przyjęcia, że czynności zabezpieczenia ekranów traktowane w
oderwaniu od innych
czynności objętych przedmiotem zamówienia miałyby podlegać
opodatkowani
u stawką VAT w wysokości 23% to w przypadku oferty SUEZ udział usług
zabezpieczających w całkowitym koszcie zamówienia wynosi ok. 13%. W konsekwencji, w
świetle rozważań wyroku TSUE z dnia 29 marca 2007 roku w sprawie C-111/05
Aktiebolaget
, to właśnie usługi utrzymania w czystości (poz. 1-3, oraz 6-8 Formularza
cenowego) powinny więc być uznane za główne, zaś za czynności wobec nich pomocnicze
powinno się uznać zabezpieczanie powłok. Powyższe prowadzi do wniosku, że czynności
zabezpieczające również powinny podlegać opodatkowaniu preferencyjną stawką 8%.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że nie zaistniały przesłanki określone w art. 189 ust. 2 ustawy pzp, które
skutkowałyby odrzuceniem odwołania.
Izba stwierdziła, że przystąpienie zgłoszone przez SUEZ spełniało wymogi formalne
określone w art. 185 ust. 2 ustawy pzp i jako takie było skuteczne. Izba postanowiła dopuścić
do postępowania odwoławczego wykonawcę SUEZ w charakterze uczestnika postępowania
po stronie Zamawiającego.
Jednocześnie Izba stwierdziła, że przystąpienie zgłoszone przez Wykonawcę Spectare nie
spełniało wymogów formalnych z art. 185 ust. 2 ustawy pzp, z uwagi na niedotrzymanie
terminu na zgłoszenie przystąpienia. W myśl dyspozycji tego przepisu, przystąpienie zgłasza
się w terminie 3 dni od dnia otrzymania kopii odwołania. Zgłaszający przystąpienie otrzymał
kopię odwołania w dniu 16 lutego 2018 r., co wynika zarówno z treści zgłoszenia, jak
i z
oświadczeń Stron i Uczestnika Postępowania złożonych na posiedzeniu, a więc termin na
zgłoszenie przystąpienia upłynął dnia 19 lutego 2018 r. Przystąpienie Wykonawca Spectare
złożył Krajowej Izbie Odwoławczej w dniu 20 lutego 2018r., a więc w dniu następnym. Izba
postanowiła nie dopuścić zgłaszającego przystąpienie Spectare do udziału w postępowaniu
odwoławczym po stronie Zamawiającego, z uwagi na powyższe.
Izba oceniła, że Odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia, jak również
możliwość poniesienia szkody, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy. W przypadku
uwzględnienia odwołania w całości oferta Odwołującego będzie potencjalne ofertą
najkorzystniejszą. Odwołujący może ponieść szkodę z uwagi na powyższe, przejawiającą się
ostatecznie w
nieuzyskaniu niniejszego zamówienia.
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. wniosku o udzielenie zamówienia,
ogłoszenia o zamówieniu, SIWZ wraz z załącznikami, wyjaśnień treści SIWZ i modyfikacji
treści SIWZ, informacji z otwarcia ofert, zawiadomienia o odrzuceniu ofert, oferty
Przystępującego SUEZ, oferty Spectare i Odwołującego, wniosku skierowanego przez
Zamawiającego do Urzędu Statystycznego w Łodzi i odpowiedzi Urzędu. Ponadto Izba
dopuściła dowody złożone na posiedzeniu przez Odwołującego: wyciąg z SIWZ na
utrzymanie ekranów akustycznych i zadaszeń tuneli na terenie Miasta Gdańska w zakresie
mycia i usuwania graffiti,
wyciąg z SIWZ na utrzymanie ekranów akustycznych, obiektów
inżynierskich, pomników, miejsc pamięci narodowej i innych powierzchni na terenie Miasta
Krakowa w zakresie mycia i usuwania graffiti, umowę nr 52/ZDM/16 zawarta pomiędzy
Odwołującym a Gminą Lublin – Zarządem Dróg i Mostów w Lublinie wraz z wyciągiem z
SIWZ
, wyciąg z ogłoszenia o zamówieniu na bieżące utrzymanie i konserwację ekranów
akustycznych zlokalizowanych w granicach administracyjnych miasta Rzeszowa, umowę nr
TXZ/EEDI/192/170/2015 zawartą pomiędzy Odwołującym a Gminą Wrocław – Zarządem
Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu, umowę nr TO.4407.210.1.2017 zawartą pomiędzy
Odwołującym a Miastem Poznań – Zarządem Dróg Miejskich, umowę nr 1/16 zawartą
pomiędzy Odwołującym a Miastem Stołecznym Warszawa – Zarządem Terenów
Publicznych, umowę nr 2D/145/DZ/43-w/2016 zawartą pomiędzy Odwołującym a Gminą
Miasta Gdyni
– Zarządem Dróg i Zieleni, a także Przystępującego SUEZ: Interpretację
Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 października 2012 roku, znak IPPP3/443-
646/12-4/SM,
Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 17 lutego 2012
roku, znak ILPP2/4431 536/1 1-
4/MN, Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
z dnia 4 marca 2014 roku, znak IBPP2/443-
1079/13/Cz, interpretację indywidualną z dnia 21
kwietnia 2017 roku, znak: 2461-1BPP2.4512.131.2017.2.PG,
charakterystyki środków
zabezpieczających oraz wniosek Firmy SITA Polska sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie do
Urzędu Statystycznego w Łodzi wraz z odpowiedzią. Ponadto Izba dopuściła dowody
dołączone do odpowiedzi Zamawiającego na odwołanie: STWiOP do postępowania nr
DPZ/4/PN/4/16, kopię informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty z 19 maja 2016 r., kopię
pisma o wykluczeniu wykonawcy i odrzuceniu oferty z 19 maja 2016
r., kopię oferty
O
dwołującego z 15 marca 2016 r., STWiOP do postępowania nr DZP/8/PN/8/15, kopię
informacji o wyborze najkorzystniejszej of
erty z 18 sierpnia 2015 r., kopię oferty
Odwo
łującego z 13 maja 2015 r., kopię umowy nr DZP/8/PN/8/15.
Na podstawie tych dokumentów oraz stanowisk stron i uczestnika postępowania
prezentowanych na rozprawie Izba dokonała ustaleń faktycznych stanowiących podstawę do
wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie podniesionych zarzutów.
Mianowicie,
Izba ustaliła, że w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego
otwarcie
ofert odbyło się 29 stycznia 2018 r., a w postępowaniu oferty złożyło czterech
Wykonawców. Wykonawca SUEZ (cena ofertowa brutto: 3 997 839,24 zł) oraz Wykonawca
Spectare (cena ofertowa brutto: 3 037
662,00 zł) zastosowali w cenie oferty stawkę 8% VAT,
natomiast Odwołujący (cena ofertowa brutto: 3 356 055,00 zł) oraz Konsorcjum Firm: ALBLU
sp. z o.o. oraz INTOP Warszawa sp. z o.o. (cena ofertowa brutto: 4
250 00055 zł) stawkę
23% VAT. Pismem z dnia 6 lutego 2018
r. Zamawiający odrzucił oferty, w tym ofertę
Odwołującego, w których zastosowano stawkę 23% VAT, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6)
ustawy pzp
z uwagi na błąd w obliczeniu ceny. W uzasadnieniu Zamawiający wskazał m.in.
że „zakres zastosowania powyższego przepisu w kontekście obliczenia ceny oferty z
uwzględnieniem niewłaściwej stawki podatku od towarów i usług był wielokrotnie
analizowany przez Krajową Izbę Odwoławczą, sądy powszechne i Sąd Najwyższy (uchwała
z dnia
20 października 2011 r. (sygn. akt III CZP 53/11). Zamówienie publiczne pt.
„Czyszczenie drogowych obiektów inżynierskich ekranów akustycznych zlokalizowanych na
terenie m.st. Warszawy”, ma na celu wykonanie usług polegających na usunięciu
zanieczyszczeń z powierzchni ekranów akustycznych oraz z drogowych obiektów
inżynierskich zlokalizowanych na terenie m.st. Warszawy znajdujących się w utrzymaniu
tutejszej jednostki, metodami ręcznymi przy użyciu np. gąbek szczotek, myjek
ciśnieniowych. Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r, o podatku od towarów i usług
(Dz. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatę
świadczenie usług. Na podstawie art. 41 ust. 1 związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT
podstawowa stawka podatku VAT na usługi świadczone w 2018 r. wynosi 23%. W przypadku
niektórych usług ustawodawca przewidział obniżoną stawkę podatku VAT. Zgodnie z art. 41
ust.
2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT usługi opodatkowane obniżoną stawką VAT
(8%) zostały wymienione w załączniku nr 3 do ustawy o VAT. W pozycji 174 tego załącznika
znajdują się „Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu” o symbolu PKWiU 81.29,12.0.
Celem potwierdzenia prawidłowości zaklasyfikowania ww. usług wg Polskiej Klasyfikacji
Wyrobów i Usług (dalej „PKWiU”), wprowadzonej rozporządzeniem Ministrów z dnia 4
września 2015 r. (Dz. U. 2015 poz. 1676, z późn. zm.), Zamawiający wystąpił pismem nr
ZDM-U01.704.26.2018.1N1 (1) z dnia 19.01.2018 r. do Ur
zędu Statystycznego w Łodzi z
wnioskiem o wydanie informacji w tym zakresie tj. zaklasyfikowania tych u
sług do
odpowiedniej grupy PKWiU.
Opinia Urzędu Statystycznego w Łodzi, przedstawiona w piśmie
nr LDZ - OKN.4221.384.2018.KU.1 z dnia 26.01.
2018 r., potwierdziła poprawność
przyjętego przez Zamawiającego zaklasyfikowania usług do grupowania PKWiU 81.29.12.0
„Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu" — poz. 174 załącznika nr 3 do ustawy o
podatku towarów i usług. Prawidłowym jest przyjęcie zastosowania do usług objętych
zamówieniem stawki VAT 8%.”
We wniosku o udzielenie zamówienia wskazano, że kwota przeznaczona na
sfinansowanie zamówienia została określona z zastosowaniem 8% stawki podatku VAT.
W
uzasadnieniu braku podziału zamówienia na części podkreślono brak możliwości
przewidzenia w jakim zakresie ilościowym usługi będą zlecane. Z uwagi na brak
precyzyjnego określenia zakresu ilościowego wskazano jedynie szacunkowe ilości,
umożliwiając zlecanie usług według potrzeb.
Zgodnie z pkt 5 SIWZ termin
realizacji zamówienia został określony następująco:
„Zamawiający wymaga, aby zamówienie zostało zrealizowane: rozpoczęcie: od dnia
zawarcia umowy,
zakończenie: do dnia 16.12.2019 r. lub do wydatkowania całej kwoty, o
której mowa w § 3 ust. 1 umowy – w zależności od tego które nastąpi wcześniej.”
W myśl postanowień pkt 12 SIWZ - opis sposobu obliczenia ceny oferty: „12.1. Cena
oferty powinna zostać wyliczona przez Wykonawcę w oparciu o całkowity zakres prac
przedstawiony w Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Prac z załącznikami
(Rozdział V), formularzu cenowym i uznaje się, że w całości pokrywa wynagrodzenie
Wykonawcy, za które zobowiązuje się wykonać całość przedmiotu zamówienia. 12.2.
Wykonawca przedstawi w formularzu cenowym ceny jednostkowe netto oraz wartości netto
oddzielnie dla k
ażdej wyszczególnionej pozycji. 12.3. Cenę oferty netto stanowić będzie
suma wartości netto dla wszystkich pozycji wyszczególnionych w formularzu cenowym. Cenę
oferty brutto Wykonawca uzyska powiększając cenę oferty netto o należny podatek VAT.
Cenę oferty brutto, podaną w formularzu cenowym, Wykonawca powinien przenieść do
Formularza oferty. 12.5.
Wykonawca nie może w formularzu cenowym samodzielnie
zmieniać, pomijać lub wprowadzać dodatkowych pozycji (pod rygorem odrzucenia oferty).
W formularzu cenowym
(załącznik nr 4 do SIWZ) wskazano na następujące pozycje
rozliczeniowe:
Mycie ekranów akustycznych - 1 100 000 m2,
Usuwanie graffiti z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich - 38 500
m2,
Usuwanie plakatów z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich – 300
m2,
Zabezpieczenie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich przed graffiti
i
plakatami systemami permanentnymi/trwałymi na bazie silikonów i/lub silikatów – 300 m2,
Zabezpieczenie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich przed graffiti
i plakatami systemami zmywalnymi na bazie mikro-
wosków - 35 000 m2,
6. Mycie gzymsów - 95 000 m2,
7. Mycie balustrad - 110 000 m2,
Mycie drogowych obiektów inżynierskich - 40 000 m2.
Wykonawcy byli zobowiązani wpisać w Tabeli ceny jednostkowe netto w zł. Następnie po
zsumowaniu poz. 1-
8 mieli wskazać cenę ogółem netto, VAT w % oraz w kwocie w zł oraz
cenę brutto w zł.
Zamawiający zastrzegł w formularzu, że: „Ceny jednostkowe netto oraz wartość netto należy
podać z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. Ceny jednostkowe podane w
Formularzu cenowym nie będą podlegały zmianie przez cały okres trwania umowy.
Zamawiający zastrzega, iż ilość przewidywanych jednostek jest podana orientacyjnie i
stanowi podstawę oceny oferty.”
We wz
orze umowy w § 3 określono: „1. Całkowite wynagrodzenie za prawidłowe
i
terminowe wykonanie Przedmiotu zamówienia nie przekroczy kwoty: netto____zł
(słownie:_______),
podatek
VAT
__________zł,
brutto________zł
(słownie:____________) zgodnie z Ofertą stanowiącą załącznik nr 1 do niniejszej umowy. 2.
Kwota wynagrodzenia określona w ust. 1 zawiera wszelkie koszty związane z realizacją
zamówienia wynikające wprost ze STWiOP, jak również nie ujęte w STWiOP, a niezbędne
do wykonania Przedmiotu zamówienia, tj. wszelkie prace i czynności towarzyszące, w tym
wynikające z organizacji ruchu na czas wykonywania poszczególnych prac będących
Przedmiotem zamówienia, dostępu do miejsc ich wykonania, uzyskania niezbędnych
uzgodnień, organizacji niezbędnego sprzętu i urządzeń, poboru energii elektrycznej, wody
itp. 3.
Podstawą ustalenia wynagrodzenia będą obmiary prac faktycznie wykonanych przez
Wykonawcę w danym okresie rozliczeniowym obejmującym miesiąc kalendarzowy po
cenach jednostkowych wskazanych w Formularzu cenowym Oferty. Ceny jednostkowe
poszczególnych prac zawarte w Formularzu cenowym Oferty Wykonawcy są stałe i nie
ulegają zmianom w całym okresie obowiązywania niniejszej umowy. 4. Rozliczenie
wynagrodzenia Wykonawcy następować będzie w okresach miesięcznych na podstawie
faktur VAT wystawionych w oparciu o podpisane przez Strony Protokoły odbioru
częściowego, potwierdzające należyte wykonanie prac. Ostateczne rozliczenie
wynagrodzenia Wykonawcy nastąpi na podstawie faktury VAT wystawionej w oparciu o
podpisany pr
zez Strony ostatni Protokół odbioru częściowego, który jednocześnie stanowić
będzie Protokół odbioru końcowego Przedmiotu zamówienia. 5. Protokoły częściowego i
końcowego odbioru prac zostaną sporządzone na podstawie faktycznych ilości wykonanych
prac potw
ierdzonych przez Zamawiającego. Do każdego Protokołu odbioru częściowego
oraz Protokołu odbioru końcowego Wykonawca załączy Zestawienie wykonanych prac,
stanowiące załącznik nr 3 do STWiOP wraz z potwierdzającą wykonanie dokumentacją
fotograficzną.”
W
§ 5 wzoru umowy w zakresie rękojmi za wady postanowiono: „1. Wykonawca jest
odpowiedzialny względem Zamawiającego z tytułu rękojmi za wady ujawnione w okresie 24
miesięcy, liczonym od daty podpisania przez Strony Protokołu odbioru końcowego, o którym
mowa w § 3 ust. 4 i 5 umowy. 2. W przypadku stwierdzenia wad Przedmiotu zamówienia,
w
tym w szczególności wad powstałych z przyczyn tkwiących w wykonanych powłokach
antygraffiti/antyplakat, Zamawiającemu będą przysługiwały uprawnienia wynikające z rękojmi
za wady n
a zasadach określonych w Kodeksie cywilnym. 3. Wykonawca jest zobowiązany
do wykonania zobowiązań wynikających z rękojmi za wady w odpowiednim terminie
wyznaczonym przez Zamawiającego, nie dłuższym jednak niż 14 dni kalendarzowych, chyba
że wystąpią szczególne okoliczności uzasadniające wydłużenie przez Zamawiającego
przedmiotowego terminu. 4. Wykonawca udziela Zama
wiającemu rękojmi na wykonane
w
ramach realizacji Przedmiotu zamówienia, trwałe powłoki antygraffiti/antyplakat na
następujących warunkach: 1) okres trwałości powłoki: minimum 2 lata; 2) trwałość powłoki:
minimum 15 zmywań, nałożony system zapewnia wielokrotne usuwanie graffiti i plakatów
bez konieczności odnawiania powłoki; 3) nie powoduje odbarwień, przebarwień, zmiany
koloru, zmiany przejrzysto
ści powierzchni, na którą jest nakładana; 4) nie podlega
przebarwieniom po naniesieniu i utwardzeniu na zabezpieczonej powierzchni. 5. W okresie
rękojmi Wykonawca jest obowiązany na koszt własny do wymiany wadliwej powłoki na wolną
od wad lub usunięcia wszelkich wad powłoki, w tym wynikających z nieprawidłowego
wykonania umowy lub z
jakiegokolwiek działania, zaniechania lub zaniedbania Wykonawcy
przy jej realizacji. Koszty te obejmują w szczególności koszty zakupu, dostawy materiałów,
robocizny oraz sprzętu i personelu. 6. W przypadku zwłoki w wymianie rzeczy wadliwych
albo w usunięciu wad przez Wykonawcę, w tym terminie wskazanym przez Zamawiającego,
a także w przypadku nieprawidłowego wykonania obowiązków z tytułu rękojmi ciążących na
Wykonawcy,
Zamawiający ma prawo do zlecenia zastępczego ich wykonania innemu,
wybranemu przez siebie wykonawcy, na koszt i ryzyko Wykonawcy. 7. Koszty wykonania
zastępczego pokrywa w całości Wykonawca na wezwanie Zamawiającego. Zamawiającemu
przysługuje prawo potrącenia kosztów wykonania zastępczego z dowolnych należności
Wykonawcy przysługujących mu od Zamawiającego.”
Paragraf 6 wzoru umowy zawiera o
bowiązki i prawa Wykonawcy oraz
Zamawiającego, w tym m.in.: „2. Za wykonanie prac zgodnie z umową i przekazanie ich do
odbioru w
określonym terminie i w formie Zamawiającemu, o których mowa w STWiOP,
odpowiada Wykonawca. 5.
Wykonawca zobowiązany jest do sporządzenia i przedstawienia
Zamawiającemu do uzgodnienia harmonogramu mycia ekranów akustycznych, gzymsów
i balustrad o
bejmującego cały okres trwania umowy, w terminie 14 dni kalendarzowych,
liczonym od dnia zawarcia umowy. Harmonogram ten może zostać przekazany do
uzgodnienia drogą elektroniczną na adres e-mail przedstawiciela Zamawiającego, wskazany
w § 13 ust. 3 umowy. 6. Wykonawca zobowiązany jest w trakcie trwania umowy do
sporządzania
i
przedstawiania
Zamawiającemu
do
uzgodnienia
miesięcznych
harmonogramów mycia ekranów akustycznych, gzymsów i balustrad, nie później niż na 5 dni
kalendarzowych przed rozpoczęciem danego miesiąca. Harmonogramy te mogą być
przekazywane do uzgodnienia drogą elektroniczną na adres e-mail przedstawiciela
Zamawiającego, wskazany w § 13 ust. 3 umowy. 7. Zamawiający może wnieść uwagi do
przedłożonych harmonogramów, o których mowa w ust. 5 i 6, w terminie 7 dni
kalendarzowych od dnia ich otrzymania, a Wykonawca jest zobowiązany do ich
uwzględnienia w ciągu 3 dni kalendarzowych od dnia ich otrzymania. Zmiany harmonogramu
dopuszczane są wyłącznie po uzyskaniu pisemnej, uprzedniej zgody Zamawiającego. 8.
Zamawiający w trakcie trwania umowy w uzasadnionych przypadkach np. ze względu na
planowane prace w pasie drogowym, ma prawo zmieniać harmonogramy, o których mowa
ust. 5 i 6, a Wykonawca zobowiązany jest do uwzględnienia tych zmian. Harmonogramy te
m
ogą zostać zmienione również na uzasadniony pisemny wniosek Wykonawcy, po
uprzedniej pisemnej akceptacji Zamawiającego. 9. Zamawiający w trakcie trwania umowy
będzie zlecał Wykonawcy według potrzeb, wykonanie czyszczenia w zakresie usuwania
graffiti i plak
atów oraz zabezpieczenia powierzchni systemami antygraffiti/antyplakat
drogowych obiektów inżynierskich i ekranów akustycznych zlokalizowanych na terenie m.st.
Warszawy. 10.
Zamawiający w trakcie trwania umowy będzie zlecał Wykonawcy według
potrzeb, mycie
drogowych obiektów inżynierskich zlokalizowanych na terenie m.st.
Warszawy. 11.
Wykonawca rozpocznie mycie ekranów akustycznych, gzymsów i balustrad w
terminie do 2 dni kalendarzowych, liczonym od daty wskazanej w miesięcznym
harmonogramie prac ustalonym p
rzez Strony. Usługa musi zostać zakończona i
przedstawiona do odbioru Zamawiającemu najpóźniej w terminie wskazanym w ustalonym
pomiędzy Stronami harmonogramie, o którym mowa w ust. 6. 12. Wykonawca rozpocznie
usuwanie graffiti i plakatów w terminie do 2 dni kalendarzowych, liczonym od daty
otrzymania zlecenia od Zamawiającego. Usługa musi zostać wykonana i przedstawiona do
odbioru Zamawiającemu w terminie .... dni, zgodnym z Ofertą Wykonawcy, liczonym od daty
otrzymania zlecenia od Zamawiającego. 13. Wykonawca rozpocznie zabezpieczanie
powierzchni systemami antygraffiti/antyplakat w terminie do 2 dni kalendarzowych, liczonym
od daty otrzymania zlecenia od Zamawiającego. Usługa musi zostać wykonana
i
przedstawiona do odbioru Zamawiającemu w terminie ... dni, zgodnym z Ofertą
Wykonawcy, liczonym od daty otrzymania zlecenia od Zamawiającego. 14. Wykonawca
rozpocznie mycie wskazanych przez Zamawiającego drogowych obiektów inżynierskich w
terminie do 2 dni kalendarzowych, liczonym od daty otrzymania zlecenia od Z
amawiającego.
Usługa musi zostać wykonana i przedstawiona do odbioru Zamawiającemu, w terminie ...
dni, zgodnym z
Ofertą Wykonawcy, liczonym od daty otrzymania zlecenia od
Zamawiającego. 15. Mycie/czyszczenie/zabezpieczanie ekranów akustycznych oraz
drogow
ych obiektów inżynierskich, w tym gzymsów i balustrad na ulicach o dużym natężeniu
ruchu, Wykonawca zobowiązany jest wykonywać w dni wolne od pracy, bądź w porach
nocnych (w godz. od 22:00 do 6:00) oraz w dni robocze, ale poza godzinami szczytu ruchu
kołowego tj. poza godzinami: 06:00-10:00 i 15:00-19:00. Niedopuszczalne jest
spowodowanie zatorów, bądź znaczących utrudnień w ruchu pieszym, kołowym,
tramwajowym, bądź kolejowym. 16. Wykonawca ma obowiązek uprzątnąć teren po
wykonaniu prac, w tym m.in. nie poz
ostawiać zastoisk wody, a w okresie jesienno-zimowym
skutecznie zabezpieczyć powierzchnie płaskie wokół czyszczonego/zabezpieczanego
obiektu przed zlodowaceniem, poprzez posypanie środkami odladzającymi przeznaczonymi
do stosowania na określonych powierzchniach. 17. Zamawiający będzie przekazywał
zlecenia drogą elektroniczną na adres e-mail przedstawiciela Wykonawcy, wskazany w § 13
ust. 4 umowy. Za otrzymanie zlecenia od Zamawiającego rozumie się datę nadania
wiadomości elektronicznej (mail’a) przez Zamawiającego na ww. adres e-mail
przedstawiciela Wykonawcy. Zamawiający na wniosek Wykonawcy, może równolegle do
ww. czynności informować Wykonawcę również telefonicznie. 18. W sytuacji uzasadnionej,
na pisemny wniosek Wykonawcy (przekazany drogą elektroniczną), złożony przed terminem
rozpoczęcia lub zakończenia usługi, Zamawiający może wskazać Wykonawcy nowy termin
rozpoczęcia, bądź ostatecznego zakończenia pracy, w tym możliwość dokonania
poprawkowego mycia/czyszczenia/zabezpieczenia obiektu. Wniosek ten musi
zawierać
propozycję nowego terminu rozpoczęcia oraz zakończenia usługi, wraz ze stosownym
uzasadnieniem.
”
W Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Prac wskazano:
„1. Przedmiot zamówienia
1.1. Mycie ekranów akustycznych zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich
i powiatowych na terenie m.st. Warszawy oraz ekran
ów akustycznych przekazanych do
eksploatacji Zamawiającemu w trakcie trwania umowy.
1.2. Usuwanie graffiti z ekranów akustycznych oraz z drogowych obiektów inżynierskich
zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.st.
Warszawy oraz z obiektów przekazanych do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie trwania
umowy.
1.3. Usuwanie plakatów z ekranów akustycznych oraz z drogowych obiektów inżynierskich
zlokalizowanych w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.st.
Warszawy oraz z obiektów przekazanych do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie trwania
umowy.
1.4. Zabezpieczanie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich
zlokalizowanych
w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.st.
Warszawy, przed
umieszczaniem graffiti i plakatów permanentnym/ trwałym systemem
powłokowym na bazie silikonów i/lub silikatów.
1.5. Zabezpieczanie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich
zlokalizowanych
w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.st.
Warszawy, przed
umieszczaniem graffiti i plakatów zmywalnym systemem powłokowym na
bazie mikro
– wosków.
1.6. Mycie gzymsów drogowych obiektów inżynierskich zlokalizowanych w ciągach dróg
krajowych,
wojewódzkich i powiatowych na terenie m.st. Warszawy oraz gzymsów obiektów
przekazanych
do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie trwania umowy.
1.7. Mycie balustrad drogowych obiektów inżynierskich zlokalizowanych w ciągach dróg
krajowych,
wojewódzkich i powiatowych na terenie m.st. Warszawy oraz balustrad obiektów
przekazanych
do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie trwania umowy.
1.8. Mycie drogowych obiektów inżynierskich (z wyłączeniem gzymsów i balustrad)
zlokalizowanych
w ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych na terenie m.st.
Warszawy oraz
obiektów przekazanych do eksploatacji Zamawiającemu w trakcie trwania
umowy.
”
„3. Zakres usług do wykonania w ramach realizacji Przedmiotu zamówienia
3.1. Mycie ekranów akustycznych
3.1.1. Mycie należy wykonywać przy zastosowaniu ciepłej wody z użyciem detergentu oraz
urządzeń wysokociśnieniowych (ciśnienie wody należy dobrać stosownie do rodzaju
czyszczonej
powierzchni), gąbek, szczotek z miękkim włosiem, itp., zapewniających
dokładne i efektywne usunięcie wszelkich zabrudzeń, nalotów, mchów, porostów, w sposób
nieuszkadzający czyszczonej powierzchni, w tym istniejących powłok antygraffiti/antyplakat.
3.1.2. Myciu podlegają wszystkie elementy ekranu akustycznego, w tym m.in.: podwaliny,
słupy, wypełnienia akustyczne wraz z ramami i zewnętrznymi uszczelkami itd. Należy
zwrócić
szczególną uwagę na miejsca newralgiczne konstrukcji ekranów tj. wymagane jest
oczyszczenie stóp słupów stalowych, miejsc styku podwalina/panel akustyczny/słup stalowy,
szczytu słupów (górnej części panelu akustycznego/ reduktora hałasu), ram aluminiowych,
zewnętrznych uszczelek.
3.1.3. Wykonawca zobowiązany jest do stosowania detergentów ułatwiających usuwanie
istni
ejących zabrudzeń, w tym zanieczyszczeń emitowanych przez transport drogowy (m.in.
tłuszczy, zanieczyszczeń jonowych oraz zabrudzeń zgromadzonych po zimowym utrzymaniu
dróg), dobranych stosownie do rodzaju czyszczonej powierzchni (tworzywo sztuczne,
aluminium,
stal,
beton,
powierzchnia
zabezpieczona/niezabezpieczona
trwałymi/
zmywalnymi systemami
antygraffiti/antyplakat), zgodnie z zaleceniami producenta kartą
t
echniczną/kartą charakterystyki środka czyszczącego oraz z instrukcją eksploatacji
poszczególnych obiektów m.in. zabezpieczonych powłokami antygraffiti.
3.1.4. Po usunięciu zabrudzeń, powierzchnię należy spłukać czystą wodą pod ciśnieniem,
celem
usunięcia zastosowanych detergentów/środków chemicznych.
3.1.5. Czyszczenie należy prowadzić przy zastosowaniu środków chemicznych obojętnych
dla gleby,
traw i roślin nie powodujących szkód w zieleńcu w obrębie czyszczonych
obiektów.
3.1.6. Wykonawca zobowiązany jest zutylizować wszystkie zanieczyszczenia powstałe
w wyniku
realizacji przedmiotowego zamówienia oraz uprzątnąć po sobie teren wokół
czyszczonego
obiektu, w tym np. nie pozostawiać zastoisk wody, a w okresie jesienno-
zimowym skutecznie
zabezpieczyć powierzchnie płaskie wokół czyszczonego obiektu przed
zlodowaceniem, poprzez
posypanie środkami odladzającymi przeznaczonymi do stosowania
na określonych powierzchniach.
3.1.7. Graffiti, plakaty, naklejki oraz wlepki znajdujące się na powierzchniach ekranów
akustycznych
należy bezwzględnie usunąć przed przystąpieniem do prac związanych z ich
myciem.
Rozliczenie ww. prac nastąpi w ramach odpowiednich pozycji rozliczeniowych tj.
„Usuwanie graffiti z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”, „Usuwanie
plakatów z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”.
3.2. Usuwanie g
raffiti z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich
3.2.1. Usuwanie graffiti, w tym wszelkiego rodzaju malunki naniesion
e różnymi technikami
i farbami,
markerami etc. należy wykonywać w sposób zapewniający dokładne i efektywne
jego usunięcie, nie pozostawiając cieni, nie uszkadzając czyszczonej powierzchni
i
istniejących trwałych powłok antygraffiti/antyplakat, zgodnie z instrukcją producenta użytego
środka chemicznego oraz zgodnie z instrukcją eksploatacji poszczególnych obiektów
zabezpiecz
onych powłoką antygraffiti.
3.2.2. Środek chemiczny oraz technologię czyszczenia należy dobrać stosownie do rodzaju
czyszczonej powierzchni tj. tworzywa sztucznego, betonu, stali, granitu/marmuru, piaskowca,
do powierzchni zabezpieczonych/niezabezpieczonyc
h systemami trwałymi/zmywalnymi
antygraffiti/antyplakat itp.
3.2.3. Pojedyncze graffiti należy usuwać pełnymi polami prostokąta, kwadratu lub w zakresie
wynikającym z architektury danego obiektu. Nie dopuszcza się usuwania graffiti po jego
obrębie.
Wykonawca przed zastosowaniem konkretnego środka chemicznego zobowiązany
jest
wykonać próbę na czyszczonej powierzchni w miejscu mało widocznym. Nie dopuszcza się,
aby
nałożony środek w jakikolwiek sposób uszkodził, w tym odbarwił/rozpuścił/”spalił”
czyszc
zoną powierzchnię. Za wszelkie szkody wynikające z doboru złej technologii,
urządzeń, bądź użytego środka czyszczącego/chemicznego, odpowiada Wykonawca, a
wszelkie uszkodzenia powstałe w wyniku realizacji prac, naprawi we własnym zakresie i na
własny koszt, w uzgodnieniu z Zamawiającym.
3.2.5. Czyszczenie należy prowadzić przy zastosowaniu środków chemicznych obojętnych
dla gleby,
traw i roślin nie powodujących szkód w zieleńcu w obrębie czyszczonych
obiektów.
3.2.6. Wykonawca zobowiązany jest zutylizować wszystkie zanieczyszczenia powstałe
w wyniku
realizacji przedmiotowego zamówienia oraz uprzątnąć po sobie teren wokół
obiektu, w tym np.
nie pozostawiać zastoisk wody, a w okresie jesienno-zimowym,
skutecznie zabezpieczyć powierzchnie płaskie wokół czyszczonego obiektu przed
zlodowaceniem, poprzez posypanie
środkami odladzającymi przeznaczonymi do stosowania
na określonych powierzchniach.
3.2.7. W przypadku braku możliwości skutecznego usunięcia graffiti przy pomocy środków
chemicznych (przeznaczonych do usuwania graffiti) do
puszcza się możliwość wykonania
miejscowych przemalowań po uprzednim uzgodnieniu z Zamawiającym technologii oraz
kolorystyki ich wykonania uwzględniającej odpowiednie przygotowanie powierzchni przed
malowaniem, zastosowanie odpowiedniego gruntu, f
arb etc. Wykonane prace zostaną
rozliczone w ramach pozycji rozliczeniowej „Usuwanie graffiti z ekranów akustycznych
i z dro
gowych obiektów inżynierskich”.
3.3. Usuwanie plakatów z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich
Usuwanie plakatów, w tym wszelkiego rodzaju naklejek, wlepek, klejów etc.
naniesione różnymi technikami, należy wykonywać w sposób zapewniający dokładne i
efektywne ich usunięcie w sposób nieuszkadzający czyszczonych powierzchni oraz
istniejących trwałych powłok antygraffiti/antyplakat, zgodnie z instrukcją producenta użytego
środka czyszczącego oraz zgodnie z instrukcją eksploatacji poszczególnych obiektów
zabezpieczonych powłoką antygraffiti.
3.3.2. Środek chemiczny oraz technologię czyszczenia należy dobrać stosownie do rodzaju
czyszczonej powierzchni tj. do tworzywa sztucznego, betonu, stali, granitu/marmuru,
piaskowca,
powierzchni
zabezpieczony
ch/niezabezpieczonych
powłokami
trwałymi/zmywalnymi antygraffiti/antyplakat itp.
3.3.3. Czyszczenie należy prowadzić przy zastosowaniu środków chemicznych obojętnych
dla gleby,
traw i roślin nie powodujących szkód w zieleńcu w obrębie czyszczonych
obiektów.
3.3.4. Wykonawca zobowiązany jest zutylizować wszystkie zanieczyszczenia powstałe
w wyniku realizacji
przedmiotowego zamówienia oraz uprzątnąć po sobie teren wokół
obiektu, w tym np.
nie pozostawiać zastoisk wody, a w okresie jesienno-zimowym,
skutecznie zabezpieczyć powierzchnie płaskie wokół czyszczonego obiektu przed
zlodowaceniem, poprzez posypanie
środkami odladzającymi przeznaczonymi do stosowania
na określonych powierzchniach.
3.4. Zabezpieczanie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich przed
umieszczaniem graffiti i plakatów, powłokowym systemem permanentnym/trwałym na bazie
silikonów i/lub silikatów
3.4.1. Wymagania, co do właściwości użytego przez Wykonawcę trwałego (permanentnego)
systemu antygraffiti/antyplakat: a) O
kres trwałości: minimum 2 lata. b) Trwałość minimum do
15 zmywań – nałożony system zapewnia wielokrotne usuwanie graffiti i plakatów bez
k
onieczności odnawiania powłoki. c) Nie powoduje odbarwień, przebarwień, zmiany koloru,
zmi
any przejrzystości powierzchni, na którą jest nakładany. d) Nie podlega przebarwieniom
po naniesieniu i utwardzeniu na zabezpieczonej powierzchni.
3.4.2. Wykonywanie powłok prowadzić w sposób zapewniający dokładne i efektywne
pokrycie
zabezpieczanej powierzchni, zgodnie z zaleceniami producenta użytego środka.
3.4.3. Środek oraz technologię wykonania systemu należy dobrać stosownie do rodzaju
zabezpieczanej powierzchni tj. do tworzywa sztucznego, betonu, stali, granitu/marmuru,
piaskowca itp., w tym należy uwzględnić odpowiednie przygotowanie powierzchni przed
nałożeniem powłoki m.in.: oczyszczenie z zanieczyszczeń, osuszenie, odtłuszczenie itp. bez
uwzględnienia usunięcia graffiti i plakatów – których usunięcie w przypadku wystąpienia na
zabezpieczanej powierzchni zostanie zlecone i rozliczone odpowiednio z pozycji: „Usuwanie
graffiti z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”, „Usuwanie plakatów
z
ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”.
3.4.4. Zabezpieczanie należy prowadzić przy zastosowaniu środków chemicznych
obojętnych dla gleby, traw i roślin nie powodujących szkód w zieleńcu w obrębie
czyszczonych obiektów.
3.4.5. Wykonawca zobowiązany jest zutylizować wszystkie zanieczyszczenia powstałe
w wyniku
realizacji przedmiotowego zamówienia oraz uprzątnąć po sobie teren wokół
obiektu, w tym np.
nie pozostawiać zastoisk wody, a w okresie jesienno-zimowym,
skutecznie
zabezpieczyć powierzchnie płaskie wokół czyszczonego obiektu przed
zlodowaceniem, poprzez posypanie
środkami odladzającymi przeznaczonymi do stosowania
na określonych powierzchniach.
3.5. Zabezpieczanie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich przed
umieszczaniem graffiti i plakatów, powłokowym systemem zmywalnym na bazie mikro -
wosków
3.5.1. Wymagania, co do właściwości użytego przez Wykonawcę zmywalnego systemu
antygraffiti/antyplakat: a) O
kres trwałości: minimum 2 lata. b) Nie powoduje
o
dbarwień/przebarwień/zmiany koloru/zmiany przejrzystości powierzchni, na którą jest
nakładany. c) Nie podlega przebarwieniom po naniesieniu i utwardzeniu na zabezpieczonej
powierzchni.
3.5.2. Wykonywanie powłok prowadzić w sposób zapewniający dokładne i efektywne
pokrycie
zabezpieczanej powierzchni, zgodnie z zaleceniami producenta użytego środka.
3.5.3. Środek oraz technologię wykonania systemu należy dobrać stosownie do rodzaju
zabezpieczanej powierzchni tj. do tworzywa sztucznego, betonu, stali, granitu/marmuru,
piaskowca itp., w tym należy uwzględnić odpowiednie przygotowanie powierzchni przed
nałożeniem powłoki m.in.: oczyszczenie, osuszenie, odtłuszczenie itp. bez uwzględnienia
usunięcia graffiti i plakatów – których usunięcie w przypadku wystąpienia na zabezpieczanej
powierzchni zostanie zlecone i rozliczone odpowiednio z pozycj
i: „Usuwanie graffiti z
ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”, „Usuwanie plakatów z
ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”.
3.5.4. Zabez
pieczanie należy prowadzić przy zastosowaniu środków chemicznych
obojętnych dla gleby, traw i roślin nie powodujących szkód w zieleńcu w obrębie
czyszczonych obiektów.
3.5.5. Wykonawca zobowiązany jest zutylizować wszystkie zanieczyszczenia powstałe
w wyniku
realizacji przedmiotowego zamówienia oraz uprzątnąć po sobie teren wokół
obiektu, w tym np.
nie pozostawiać zastoisk wody, a w okresie jesienno-zimowym,
skutecznie zabezpieczyć powierzchnie płaskie wokół czyszczonego obiektu przed
zlodowaceniem, poprzez posypanie
środkami odladzającymi przeznaczonymi do stosowania
na określonych powierzchniach.
3.6. Mycie gzymsów i balustrad drogowych obiektów inżynierskich
3.6.1. Mycie należy wykonywać przy zastosowaniu ciepłej wody z detergentem i urządzeń
wysokociśnieniowych (ciśnienie wody należy dobrać stosownie do rodzaju czyszczonej
powierzchni), gąbek, szczotek z miękkim włosiem, itp., gwarantujących dokładne i efektywne
usunięcie zabrudzeń oraz zanieczyszczeń emitowanych przez transport drogowy (m.in.
tłuszczy, zanieczyszczeń jonowych oraz zabrudzeń zgromadzonych po zimowym utrzymaniu
dróg), jak również piasku, żwiru, mchów i porostów zgromadzonych na czyszczonych
powierzchniach, w tym na kapach gzymsowych
, pod balustradą etc., w sposób
nieuszkadzający czyszczonej powierzchni, nie powodujący powstawania zacieków
i rozmazania brudu.
Wyłączeniu z mycia podlegają powierzchnie płaskie tj. chodniki i jezdnie
przyległe do czyszczonych gzymsów, schodów, etc. W przypadku wystąpienia takiej
konieczności, powierzchnie znajdujące się pod balustradami/ na kapie gzymsowej przed
przystąpieniem do mycia należy oczyścić z zanieczyszczeń (piasek etc.).
3.6.2. Wykonawca zobowiązany jest do stosowania detergentów ułatwiających usuwanie
istniejących zabrudzeń, dobranych stosownie do rodzaju czyszczonej powierzchni
(aluminium,
stal,
beton,
powierzchnia zabezpieczona/niezabezpieczona trwałymi/
zmywalnymi systemami
antygraffiti/antyplakat), zgodnie z zaleceniami producenta kartą techniczną/kartą
charakterystyki
środka czyszczącego oraz z instrukcją eksploatacji poszczególnych obiektów
m.in.
zabezpieczonych powłokami antygraffiti.
3.6.3. Po usunięciu zabrudzeń, powierzchnię należy spłukać czystą wodą pod ciśnieniem,
celem
usunięcia zastosowanych detergentów/środków chemicznych.
3.6.4. Czyszczenie należy prowadzić przy zastosowaniu środków chemicznych obojętnych
dla gleby,
traw i roślin nie powodujących szkód w zieleńcu w obrębie czyszczonych
obiektów.
3.6.5. Wykonawca zobowiązany jest zutylizować wszystkie zanieczyszczenia powstałe
w wyniku
realizacji przedmiotowego zamówienia oraz uprzątnąć po sobie teren wokół
czyszczonego
obiektu, konstrukcji w tym np. nie pozostawiać zastoisk wody, a w okresie
jesienno-zimowym,
skutecznie zabezpieczyć powierzchnie płaskie wokół czyszczonego
obiektu przed
zlodowaceniem, poprzez posypanie środkami odladzającymi przeznaczonymi
do stosowania na
określonych powierzchniach.
3.6.6. Graffiti, plakaty, naklejki oraz wlepki znajdujące się na powierzchniach gzymsów
i balustrad
należy bezwzględnie usunąć przed przystąpieniem do prac związanych z ich
myciem.
Rozliczenie ww. prac nastąpi w ramach odpowiednich pozycji rozliczeniowych tj.
„Usuwanie graffiti z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”, „Usuwanie
plakatów z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”.
3.7. Mycie drogowych obiektów inżynierskich
3.7.1. Mycie należy wykonywać przy zastosowaniu ciepłej wody z detergentem i urządzeń
wysokociśnieniowych (ciśnienie wody należy dobrać stosownie do rodzaju czyszczonej
powie
rzchni), gąbek, szczotek z miękkim włosiem, itp., gwarantujących dokładne i efektywne
usunięcie zabrudzeń oraz zanieczyszczeń emitowanych przez transport drogowy (m.in.
tłuszczy, zanieczyszczeń jonowych oraz zabrudzeń zgromadzonych po zimowym utrzymaniu
dr
óg), jak również piasku, żwiru, mchów i porostów zgromadzonych na powierzchniach
konstrukcyjnych obiektu, w sposób nieuszkadzający czyszczonej powierzchni, nie
powodujący powstawania zacieków i rozmazania brudu na czyszczonej powierzchni.
Wyłączeniu z mycia podlegają gzymsy i balustrady jak również powierzchnie płaskie tj.
chodniki i jezdnie przyległe do czyszczonych obiektów.
3.7.2. Wykonawca zobowiązany jest do stosowania detergentów ułatwiających usuwanie
istniejących zabrudzeń, dobranych stosownie do rodzaju czyszczonej powierzchni
(aluminium,
stal,
beton,
powierzchnia zabezpieczona/niezabezpieczona trwałymi/
zmywalnymi systemami
antygraffiti/antyplakat),
zgodnie
z
zaleceniami
pr
oducenta kartą techniczną/kartą
charakterystyki
środka czyszczącego oraz z instrukcją eksploatacji poszczególnych obiektów
m.in.
zabezpieczonych powłokami antygraffiti.
3.7.3. Po usunięciu zabrudzeń, powierzchnię należy spłukać czystą wodą pod ciśnieniem,
celem
usunięcia zastosowanych detergentów/środków chemicznych.
Czyszczenie należy prowadzić przy zastosowaniu środków chemicznych obojętnych
dla gleby,
traw i roślin nie powodujących szkód w zieleńcu w obrębie czyszczonych
obiektów.
3.7.5. Wykonawca zobowiązuje się zutylizować wszystkie zanieczyszczenia powstałe
w wyniku
realizacji przedmiotowego zamówienia, oraz uprzątnąć po sobie teren wokół
czyszczonego
obiektu, konstrukcji w tym np. nie pozostawiać zastoisk wody, a w okresie
jesienno-zimowym,
skutecznie zabezpieczyć powierzchnie płaskie wokół czyszczonego
obiektu przed
zlodowaceniem, poprzez posypanie środkami odladzającymi przeznaczonymi
do stosowania na
określonych powierzchniach.
3.7.6. Graffiti, plakaty, naklejki oraz wlepki znajdujące się na powierzchniach drogowych
obiektów inżynierskich należy bezwzględnie usunąć przed przystąpieniem do prac
związanych z ich myciem. Rozliczenie ww. prac nastąpi w ramach odpowiednich pozycji
rozliczeniowych
tj. „Usuwanie graffiti z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”,
„Usuwanie plakatów z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich”.”
W pkt 4.2.-
4.5. wskazano, że : „Przy określaniu kwoty za realizację Przedmiotu zamówienia
Wykonawca zobowiązany jest uwzględnić wszelkie koszty związane z realizacją
zamówienia, wynikające wprost ze STWiOP, jak również nie ujęte w STWiOP, a niezbędne
do pra
widłowego wykonania zamówienia, tj. wszelkie prace i czynności towarzyszące, w tym
wynikaj
ące z organizacji ruchu na czas wykonywania poszczególnych prac stanowiących
Przedmiot zamówienia, dostępu do miejsc ich wykonania, organizacji niezbędnego sprzętu,
urządzeń, pracowników, poboru energii elektrycznej, wody, zabezpieczenia powierzchni
płaskich przed zlodowaceniem oraz dokonania wszelkich uzgodnień, wypożyczenia sprzętu
(np. podnośników koszowych) ułatwiającego dostęp do drogowych obiektów inżynierskich,
w
tym podpór znajdujących się w cieku wodnym, ekranów akustycznych, gzymsów i
balustrad zlokalizowanych na kładkach, estakadach oraz wiaduktach, itp.; Prace muszą być
prowadzone zgodnie z zasadami BHP, ochrony
środowiska, wymaganiami producenta
stosowanych środków, farb oraz obowiązującymi przepisami, a sposoby czyszczenia oraz
zabezpieczania przed umieszczaniem graffiti i plakatów nie mogą powodować uszkodzenia
tych ekranów, gzymsów i balustrad, ani drogowych obiektów inżynierskich, jak również
istniejących na tych obiektach powłok malarskich i trwałych powłok antygraffiti/antyplakat. Za
właściwy dobór technologii, materiałów oraz środków chemicznych odpowiada Wykonawca.
Wykonawca
zobowiązany
jest
w
przypadku
uszkodzenia
powierzchni
czyszczonych/zabezpieczanych, czy też istniejących na nich powłok malarskich i/lub powłok
antygraffiti/antyplakat dokonać ich naprawy/odtworzenia na własny koszt w terminie i
technologii uzgodnionej z Zamawiającym.”
Odnośnie sporządzenia harmonogramów prac i odbiorów powielono zapisy umowy w pkt
– 4.17. W pkt wskazano, że: „Użyte systemy trwałego i zmywalnego zabezpieczania
ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich przed umieszczaniem graffiti
powinny zapewniać ich jednoczesne zabezpieczenie przed umieszczaniem plakatów.” W pkt
4.27. zaznaczono, że: „Wykonawca zobowiązany jest do sporządzenia dokumentacji
powykonawczej, która ma zawierać rodzaj, zakres, datę i miejsce prowadzonych prac, rodzaj
i powierzchnię umytych/oczyszczonych/zabezpieczonych obiektów oraz użytych przy
realizacji zamówienia materiałów i środków chemicznych. Ponadto wykona dokumentację
fotograficzną,
uwzględniającą
charakterystyczne
powierzchnie
czyszczonych
i zabezpieczanych drogowych
obiektów inżynierskich, w tym balustrad i gzymsów oraz
ekranów akustycznych przed, w trakcie i po wykonaniu ich czyszczenia/zabezpieczenia.
Dokumentacja fotograficzna musi być opatrzona datą i godziną wykonania, sporządzona ma
być w wersji elektronicznej jako plik pdf., przekazana Zamawiającemu na płycie CD, bądź na
innym przenośnym nośniku danych, jako załącznik do Protokołu odbioru.”
W zakresie odbioru i rozliczenia przedmiotu zamówienia postanowiono: „5.1. Odbiór prac
odbywać się będzie na podstawie podpisanych przez Strony Protokołów odbioru
częściowego oraz Protokołu odbioru końcowego faktycznie wykonanych prac wg obmiaru
potwierdzonego przez Zamawiającego. Do Protokołów Wykonawca dołączać będzie
powykonawczą dokumentację fotograficzną, o której mowa w pkt 4.27. oraz Zestawienie
wykonanych prac, zgodnie ze wzorem stanowiącym Załącznik nr 3 do STWiOP. Odbiór
końcowy polegać będzie na ostatecznej ocenie ilości, jakości i wartości wykonanych prac.
Przedmiotem odbioru końcowego może być tylko całkowicie zakończony element prac.
Odbiorów częściowych i końcowego dokonuje przedstawiciel Zamawiającego z udziałem
Wykonawcy. Przyjęcie prac może nastąpić po stwierdzeniu wykonania prac zgodnie z
umową i obowiązującymi normami. 5.2. Rozliczenie prac będzie następowało na koniec
każdego miesiąca – fakturami częściowymi oraz fakturą końcową po zakończeniu całości
zamówienia. Podstawą do wystawienia faktury przez Wykonawcę jest podpisany przez
Strony Protokół odbioru częściowego lub Protokół odbioru końcowego, o których mowa w pkt
5.1. STWiOP.
”
W wyjaśnieniach z dnia 18 stycznia 2018 r. Zamawiający na pytanie wykonawcy:
„Jaki podatek VAT należy doliczyć do oferty 8 czy 23%?” odpowiedział: „Zgodnie z art. 5
ustawy z
dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z
późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT) podlega m.in. odpłatne
świadczenie usług. Na podstawie art. 41 ust. I w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT
podstawowa stawka podatku VAT na usługi świadczone w 2018 r. wynosi 23%. W przypadku
niektórych usług ustawodawca przewidział obniżoną stawkę podatku VAT. Zgodnie z art. 41
ust. 2 w
związku z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT usługi opodatkowane obniżoną stawką VAT
zostały wymienione w załączniku nr 3 do ustawy o VAT. Ponadto Zamawiający zaznacza, iż
zgodnie z obowiązującymi przepisami to na podatniku, który wystawia fakturę spoczywa
obowiązek określenia prawidłowej stawki podatku VAT.”
W dniu 19 stycznia 2018 r. Zamawiający zwrócił się z wnioskiem do Ośrodka
Klasyfikacji i Nome
nklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi o wydanie informacji
klasyfikacyjnej w zakresie nadania symbolu, według klasyfikacji PKWiU — Polskiej
Klasyfikacji Wyrobów i Usług, wprowadzonej Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4
września 2015 r. (Dz. U. 2015 poz. 1676 z późn. zm.), dla zamówienia publicznego pt.
„Czyszczenie drogowych obiektów inżynierskich i ekranów akustycznych zlokalizowanych na
terenie m.st. Warszawy”, w zakres którego wchodzą usługi: 1. Mycie ekranów akustycznych,
2. Usuwanie graffiti z ekra
nów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich, 3.
Usuwanie plakatów z ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich, 4.
Zabezpieczanie ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich przed graffiti i
plakatami systemami trwałymi, 5. Zabezpieczanie ekranów akustycznych i drogowych
obiektów inżynierskich przed graffiti i plakatami systemami zmywalnymi, 6. Mycie gzymsów,
7. Mycie balustrad, 8.
Mycie drogowych obiektów inżynierskich. Zamawiający wskazał, że w
jego ocenie zamówienie to stanowi usługę złożoną (kompleksową) mającą na celu usunięcie
zanieczyszczeń z powierzchni ekranów akustycznych oraz z drogowych obiektów
inżynierskich zlokalizowanych na terenie m.st. Warszawy, znajdujących się w utrzymaniu
tutejszej jednostki.
Wskazał, że przez drogowy obiekt inżynierski należy rozumieć obiekt, o
którym mowa w art. 4 pkt 12 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych tj. cyt.:
„Użyte w ustawie określenia oznaczają: 12) drogowy obiekt inżynierski — obiekt mostowy,
tunel, przepust i
konstrukcję oporową”. Przy czym, przez obiekt mostowy należy rozumieć
obiekt, o którym mowa w § 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej
z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
drogowe ob
iekty inżynierskie i ich usytuowanie tj. cyt.: „Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa
o: 1) obiekcie mostowym
— rozumie się przez to budowlę przeznaczoną do
przeprowadzenia drogi, samodzielnego pieszego lub pieszo-
rowerowego, szlaku wędrówek
zwierząt dziko żyjących lub innego rodzaju komunikacji gospodarczej nad przeszkodą
terenową, a w szczególności: most, wiadukt, estakadę, kładkę.” Zmawiający nie dołączył do
wniosku dokumentacji przetargowej.
W odpowiedzi z dnia 26 stycznia 2018 r.
Ośrodek Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu
Statystycznego w Łodzi poinformował, że „zgodnie z zasadami metodycznymi Polskiej
Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z
dnia 4 września 2015 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 1676 z późn. zm.) wymienione usługi
wykon
ywane ręcznie np. szczotkami: mycie ekranów akustycznych, usuwanie graffiti z
ekranów akustycznych i z drogowych obiektów inżynierskich, usuwanie plakatów z ekranów
akustycznych i z dro
gowych obiektów inżynierskich, mycie gzymsów, mycie balustrad, mycie
drogowych obiektów inżynierskich mieszczą się w grupowaniach PKWiU 81.29.12.0 „Usługi
zamiatania śmieci i usuwania śniegu”. Natomiast w oparciu o § 3 powołanego
rozporządzenia, zgodnie z którym do celów podatkowych stosuje się do dnia 31 grudnia
2018 r. Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU), wprowadzoną rozporządzeniem Rady
Ministrów z dnia 29 października 2008 r. (Dz. U. Nr 207, poz. 1293, z późn. zm.) ww. usługi
mieszczą się w grupowaniu: PKWíU 81.29.12.0 „Usługi zamiatania śmieci i usuwania
śniegu”. Z uwagi na brak dokładnego opisu wykonywanych czynności oraz technologii
zabezpieczania ekranów akustycznych i drogowych obiektów inżynierskich przed graffiti i
plakatami systemami
zmywalnymi i trwałymi, ośrodek nie może zająć stanowiska w sprawie
zaklasyfikowania usług.”
Odnośnie dowodów przedstawionych przez Odwołującego:
1. z wyciągu z SIWZ na utrzymanie ekranów akustycznych i zadaszeń tuneli na terenie
Miasta Gdańska w zakresie mycia i usuwania graffiti wynika, że w zakres usług tego
postępowania wchodziło m.in. mycie ekranów akustycznych (pow. 234 379,20 m2),
usuwanie plakatów, banerów, reklam itp. z ekranów akustycznych (pow. 600 m2), usuwanie
graffiti z ekranów akustycznych (600 m2), a wskazana we wzorze stawka podatku VAT
wyno
siła 23%;
2. z wyciągu z SIWZ na utrzymanie ekranów akustycznych, obiektów inżynierskich,
pomników, miejsc pamięci narodowej i innych powierzchni na terenie Miasta Krakowa w
zakresie mycia i
usuwania graffit wynika, że zamawiający w tym postępowaniu nie wskazał
stawki podatku VAT, a kwoty jednostkowe usług to kwoty brutto bez wyszczególnienia stawki
podatku VAT;
3. z umowy nr 52/ZDM/16 zawartej
pomiędzy Odwołującym a Gminą Lublin – Zarządem
Dróg i Mostów w Lublinie wraz z wyciągiem z SIWZ wynika, że przedmiotem zamówienia
było wykonanie wszelkich prac i usług związanych z utrzymaniem i konserwacją ekranów
akustycznych m.in. przeglądy, utrzymanie w czystości i kompletności (usuwanie graffiti,
plakatów i nalepek, obustronne wysokociśnieniowe mycie) oraz utrzymanie odpowiedniego
stanu technicznego (
wymiany i naprawy, odnawianie powłok malarskich i antykorozyjnych,
wykonanie bezbarwnej powłoki ochronnej, zabezpieczającej przed graffiti), a zastosowana
w
umowie stawka podatku VAT wynosiła 23%;
4. z wyciągu z ogłoszenia o zamówieniu na bieżące utrzymanie i konserwację ekranów
akustycznych zlokalizowanych w granicach administracyjnych miasta Rzeszowa wynika, że
przedmiotem zamówienia było m.in. bieżące utrzymanie ekranów (przeglądy, regulacje),
konserwacja ekranów (usuwanie graffiti, wykonanie bezbarwnej powłoki ochronnej,
zabezpieczającej przed graffiti, malowanie ekranów, obustronne wysokociśnieniowe mycie
ekranów) oraz wymiana elementów ekranów, a zastosowana stawka podatku VAT wskazana
przez Zamawiającego wynosiła 23%;
5. z umowy nr TXZ/EEDI/192/170/2015 zawartej pomiędzy Odwołującym a Gminą Wrocław
– Zarządem Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu wynika, że przedmiotem zamówienia
było utrzymanie czystości obiektów inżynierskich i ekranów akustycznych przez usuwanie
graffiti, trwałe zabezpieczenie powierzchni, mycie szklanych balustrad kładek dla pieszych,
a
zastosowana w umowie stawka podatku VAT wynosiła 23%;
6. z umowy nr TO.4407.210.1.2017 zawartej pomiędzy Odwołującym a Miastem Poznań –
Zarządem Dróg Miejskich wynika, że przedmiotem zamówienia było monitorowanie i
usuwanie zabrudzeń ścian zabezpieczonych powłoką antygraffiti na obiektach inżynierskich,
a
zastosowana stawka podatku VAT w umowie wynosiła 23%;
7. z umowy nr 1/16 zawartej
pomiędzy Odwołującym a Miastem Stołecznym Warszawa –
Zarządem Terenów Publicznych wynika, że przedmiotem zamówienia było usuwanie graffiti
oraz zabezpieczenie przed graffiti z obiektów znajdujących się w administrowaniu ZTP na
terenie Dzielnicy Śródmieście w Warszawie, a zastosowana w postępowaniu stawka podatku
VAT wynosiła 23%;
8. z umowy nr 2D/145/DZ/43-
w/2016 zawartej pomiędzy Odwołującym a Gminą Miasta
Gdyni
– Zarządem Dróg i Zieleni wynika, że przedmiotem zamówienia było kompleksowe
oczyszczenie powierzchni ekranów dźwiękochłonnych (mycie ręczne i mechaniczne,
usunięcie zanieczyszczeń, w tym ulotek, plakatów), a zastosowana w postępowaniu stawka
podatku VAT wynosiła 23%.
W zakresie dowodów przedstawionych przez Zamawiającego:
1. z STWiOP do postępowania nr DPZ/4/PN/4/16, z informacji o wyborze najkorzystniejszej
oferty z 19 maja 2016 r., z pisma o wykluczeniu wykonawcy i odrzuceniu oferty z 19 maja
2016 r., z oferty Odwołującego z 15 marca 2016 r. wynika że, przedmiot zamówienia był
podobny do stanowiącego przedmiot niniejszego postępowania, Odwołujący został
wykluczony w tym postępowaniu z uwagi na brak zabezpieczenia oferty wadium ale w
ofercie wskazał na 8% stawkę podatku VAT;
2. z
STWiOP do postępowania nr DZP/8/PN/8/15, informacji o wyborze najkorzystniejszej
oferty z 18 sierpnia 2015 r., oferty Odwołującego z 13 maja 2015 r.
umowy nr
DZP/8/PN/8/15
wynika, że przedmiot zamówienia był podobny do stanowiącego przedmiot
niniejszego postępowania, oferta Odwołującego została wybrana jako najkorzystniejsza, a
Odwołujący wskazał na 8% stawkę podatku VAT w ofercie.
Odnośnie dowodów przedłożonych przez Przystępującego SUEZ:
z Interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 października 2012 roku,
znak IPPP3/443-646/12-
4/SM odnośnie stawki podatku dla usług kompleksowego
utrzymania dróg i autostrad wynika, że Wnioskodawca wskazał na przedmiot zamówienia
obejmujący m.in. utrzymanie wyposażenia technicznego w dobrym stanie technicznym –
ekrany akustyczne, wnioskodawca podał usługi wchodzące w skład zamówienia oraz
powołał się na klasyfikację PKWiU i odnośnie utrzymania ekranów akustycznych podał
klasyfikację 42.11.20.0. Wnioskodawca przedstawił wątpliwość odnośnie czy świadczenie
przez niego tych usług będzie stanowiło zbiór usług, z których każda powinna być
opodatkowana bądź 23 % stawka podatku VAT bądź 8 %, czy stanowią one usługę
kompleksową opodatkowaną 8 % stawką podatku VAT. W interpretacji Organ określił, że
usługi stanowią zbiór usług, z których każda powinna być odrębnie opodatkowana, z
zastosowaniem właściwych stawek podatku VAT. Ponadto Organ określił, że stawka podatku
VAT dla usługi utrzymania ekranów akustycznych wynosi 23% VAT w oparciu o PKWiU
wskazane prze Wnioskodawcę;
2. z Interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 17 lutego 2012 roku, znak
ILPP2/4431 536/1 1-4/MN
wynika, że Organ wskazał, iż przy świadczeniu usług objętych
zamówieniem w ramach kompleksowego utrzymania autostrady, usługi te stanowić będą
zbiór usług i winny być opodatkowane odrębnie, z zastosowaniem właściwych dla nich
stawek podatku VAT.
W ramach tych usług wchodziła usługa utrzymania ekranów
akustycznych
zakwalifikowana przez Wnioskodawcę do PKWiU 42.11.20.0.;
3. z Interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 4 marca 2014
roku, znak IBPP2/443-1079/13/Cz wynika
, że Organ uznał usługę związaną z utrzymaniem
odcinków dróg i autostrad (w ramach której przewidziano usługę utrzymania ekranów
kaustycznych ze stawką 23% VAT) za usługę kompleksową, przy czym Wnioskodawca
zwrócił uwagę na ryczałtowy charakter wynagrodzenia;
4. z interpretacji indywidualnej z dnia 21 kwietnia 2017 roku, znak: 2461-
1BPP2.4512.131.2017.2.PG
wynika, iż dotyczyła ona kwestii odwróconego VAT’u;
5. z
charakterystyki środków zabezpieczających wynika m.in., że są to środki pozwalające na
usuwanie graffiti przy użyciu wody pod ciśnieniem, pełnią funkcję antygraffiti, anty-plakat
i
chronią przed naklejkami, przed użyciem powierzchnie strukturalne zagruntować, przed
aplikacją powierzchnie oczyścić, wymagane narzędzia: wałek lub metoda natryskowa, po
otwarciu preparat wymieszać stosując wolnoobrotowe mieszadło. Aprobata techniczna
wskazuje, że są to powłoki specjalne do ochrony powierzchniowej betonu przed graffiti do
stosowania w budownictwie
– w inżynierii komunikacyjnej;
z wniosku Firmy SITA Polska sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie do Urzędu
Statystycznego w Łodzi z dnia 5 maja 2014 r. wynika, że Firma zwróciła się z wnioskiem o
wydanie opinii w sprawie klasyfikacji statystycznej według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i
Usług z 2008 r. dla usługi: utrzymanie ekranów akustycznych przy drogach oraz drogowych
obiektów inżynierskich w zakresie mycia, usuwania graffiti i plakatów oraz powłokowego
trwałego i zmywalnego zabezpieczania ich powierzchni przed umieszczaniem graffitl i
plakatów. Firma wskazała zakres usługi i przedstawiła własne stanowisko. W odpowiedzi
Urząd Statystyczny w Łodzi określił, że wymienione przez Wnioskodawcę usługi czyszczenia
gzymsów i balustrad na drogowych obiektach inżynierskich, obejmujące mycie za pomocą
wody pod ciśnieniem lub ręczne mycie wodą w wykorzystaniem szczotek, mieszczą się w
grupowaniu: 81.29.12.0.
– „Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu”.
Izba zważyła, co następuje:
Izba dokonawszy oceny podniesionych w
odwołaniu zarzutów, biorąc pod uwagę
zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska Stron i Uczestnika
postępowania odwoławczego przedstawione na rozprawie stwierdziła, że odwołanie
zasługuje na częściowe uwzględnienie.
Przedmiotem sporu
była kwestia czy to Odwołujący czy Wykonawcy SUEZ i Spectare
w
sposób prawidłowy zastosowali do usługi objętej przedmiotem zamówienia stawki podatku
VAT, a zatem które oferty zawierają błędy w obliczeniu ceny w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt
6) ustawy pzp i w konsekwencji po
winny podlegać odrzuceniu. Zarówno Przystępujący
S
UEZ jak i Zamawiający twierdzili, że właściwą stawką jest stawka preferencyjna 8% i taką
również zastosował w swojej ofercie Wykonawca Spectare. Odwołujący natomiast
wskazywał na stawkę podstawową – 23% VAT, jako prawidłową dla usług objętych
przedmiotem zamówienia na czyszczenie drogowych obiektów inżynierskich i ekranów
akustycznych zlokalizowanych na terenie m. st. Warszawy.
W ocenie Izby w postępowaniu
mamy do czynienia ze zbiorem usług, z których każda winna zostać indywidualnie
opodatkowana z uwzględnieniem właściwych danej jednostkowej usłudze stawek podatku
VAT, z przyczyn podanych w dalszej części uzasadnienia.
Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy dnia 11 marca 2004r.
o
podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm. – dalej „ustawa
o
VAT”) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów
i
odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez
świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na
rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości
prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Stosownie do art. 41 ust. 1
ustawy o VAT stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2- 12c, art. 43, art. 119 ust.
7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Dla towarów i usług, wymienionych w
załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust.
1 (art. 41 ust. 2 ustawy o VAT).
Zgodnie z dyspozycją art. 146a pkt 1 i 2 ustawy o VAT w
okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. stawka podatku, o
której mowa
w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23% (pkt 1), natomiast stawka podatku,
o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy,
wynosi 8% (pkt 2).
Obowiązek ustalenia i zastosowania prawidłowej stawki podatku VAT leży
po stronie wykonawcy
– wystawcy faktury (art. 106e ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT). Załączniki
do ustawy o
VAT kwalifikują dane świadczenie pod określoną stawkę podatku VAT za
pomocą symboli Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (dalej PKWiU) - § 3 pkt 1
rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) z
d
nia 4 września 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1676 ze zm.). Zgodnie z treścią załącznika do
wskazanego wyżej Rozporządzenia – „Zasady metodyczne”, a konkretnie pkt 7.3.
„Zaliczanie danego produktu do odpowiedniego grupowania jest obowiązkiem producenta
(względnie usługodawcy). Zaliczenie określonego produktu do właściwego grupowania
PKWiU 2015 należy do obowiązków producenta (usługodawcy) tego produktu. Wynika to z
faktu, że właśnie producent (usługodawca) posiada wszystkie informacje niezbędne do
właściwego zaliczenia produktu do odpowiedniego grupowania PKWiU 2015, tj. informacje
dotyczące rodzaju użytego surowca, technologii wytwarzania, konstrukcji i przeznaczenia
wyrobu lub charakteru
usługi. W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania,
do którego należy zaliczyć produkt, producent lub usługodawca może zwrócić się o pomoc
do właściwej jednostki GUS wskazanej w komunikacie Prezesa GUS w sprawie udzielania
informacji dot
yczącej standardów klasyfikacyjnych, publikowanym w Dzienniku Urzędowym
GUS.
” W konsekwencji właściwe przyporządkowanie konkretnego świadczenia przez
wykonawcę w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego do odpowiedniego
grupowania według PKWiU determinuje zastosowanie prawidłowej stawki podatku VAT, a w
dalszej kolejności cenę ofertową brutto tegoż wykonawcy.
W niniejszej sprawie Strony i Uczestnik Postępowania pozostawały w sporze co do
odpowiedniego zakwalifikowania usług będących przedmiotem zamówienia według PKWiU.
Zamawiający, jak również Przystępujący SUEZ za właściwe uznali potraktowanie
przedmiotowego zamówienia jako usługi kompleksowej mieszczącej się w grupowaniu
– „Usługi zamiatania śmieci i usuwania śniegu” wskazanym w załączniku nr 3 do
ustawy o VAT, do której zastosowanie znajdzie stawka 8% VAT. Odwołujący wskazywał
natomiast na grupowanie 42.11.20.0 -
„Roboty ogólnobudowlane związane z budową
autostrad, dróg, ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych"
oraz 43.39.19 -
„Roboty związane z wykonywaniem pozostałych wykończeniowych robót
budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych”, które jako takie podlega stawce 23% VAT.
Strony były zgodne co do okoliczności potraktowania usług objętych zamówieniem jako
usługi kompleksowej, w której jedno świadczenie jest świadczeniem głównym i determinuje
stawkę podatku VAT, a drugie stanowi usługę pomocniczą względem pierwszej. Przy czym
Odwołujący za usługę określającą właściwe opodatkowanie uznawał utrzymanie ekranów
akustycznych w odpowiednim stanie technicznym, natomiast Zamawiający i Przystępujący
SUEZ usługę mycia ekranów akustycznych, balustrad, gzymsów, drogowych obiektów
inżynierskich, usuwania z nich graffiti i plakatów, traktując zabezpieczenie ekranów
akustycznych powłoką antygraffiti, jako zdarzenia incydentalne i stanowiące usługę
pomocniczą.
Podkreślenia wymaga, że przygotowując ofertę, w tym szacując cenę ofertową,
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy powinni w pierwszej
kolejności sięgnąć do postanowień SIWZ dotyczących opisu przedmiotu zamówienia, które
stanowią niejako wytyczne w ustaleniu odpowiedniej stawki podatku VAT. Przedmiotem
niniejsz
ego zamówienia było czyszczenie drogowych obiektów inżynierskich i ekranów
akustycznych zlokalizowanych na terenie m. st. Warszawy.
Szczegółowy opis przedmiotu
zamówienia wskazywał, co zostało już przytoczone szczegółowo w ustaleniach faktycznych,
że na przedmiot zamówienia składa się właściwie osiem usług. Pozycje 1-3 oraz 6-8
formularza cenowego odnosiły się m.in. do mycia ekranów akustycznych, balustrad,
gzymsów, drogowych obiektów inżynierskich, usuwania z nich graffiti i plakatów, natomiast
pozycje 4-5
dotyczy usług zabezpieczenia ekranów akustycznych i drogowych obiektów
inżynierskich powłoką antygraffiti trwałą bądź zmywalną. Co istotne w opisie przedmiotu
zamówienia wskazano na sposób wykonania usługi. W przypadku pierwszej grupy usług
miały być one realizowane za pomocą szczotek czy wody pod ciśnieniem z użyciem
odpowiednich środków chemicznych. Natomiast usługi zabezpieczenia powłoką miały być
wykonywane przy użyciu właściwych preparatów oraz za pomocą odpowiedniego sprzętu. Z
charakterystyk produkt
ów służących do zabezpieczenia ekranów akustycznych powłoką
antygraffiti przedstawionych przez Przystępującego SUEZ wynika, że powinny być one
nakładane za pomocą wałka lub metodą natryskową. Na taki sposób wykonania zamówienia
zwracał również uwagę Odwołujący. Zaznaczyć należy, co zostało pominięte przez Strony
oraz Uczestnika Postępowania, a zdaniem Izby ma decydujące znaczenie w kwestii
prawidłowego ustalenia stawki podatku VAT dla usług stanowiących przedmiot zamówienia,
że wykonawcy podawali w ofercie ceny jednostkowe netto za każdą z ośmiu usług zawartych
w formularzu cenowym w przeliczeniu na szacunkowe ilości (m2) wskazane przez
Zamawiającego, które mogą ulec zmianie. Usługi miały być zlecane w miarę potrzeb, a
zatem trudno określić ile z poszczególnych usług zostałoby ostatecznie zrealizowanych. Ma
to niebagatelne znaczenie i pozostaje w korelacji ze stawką podatku VAT podaną w ofercie
wykonawcy, a w dalszej kolejności jego odpowiedzialnością karnoskarbową. Okoliczności te
zostały podniesione na jawnej rozprawie przez Odwołującego. Wykonawca zaznaczył, że
faktycznie realizował podobne przedmiotowo zamówienie dla Zamawiającego w 2015 r.,
gdzie w cenę ofertową wliczył 8% podatku VAT. Podsumowując ilość zleconych w ramach
umowy usług okazało się, że około połowę stanowiły usługi zabezpieczenia powłoką, do
których zastosowanie ma w ocenie Odwołującego stawka 23% VAT, jako usług mających na
celu utrzymanie ekranów w odpowiednim stanie technicznym. Co prawda, Odwołujący nie
przedstawił na potwierdzenie powyższych twierdzeń żadnych dowodów ale Izba wzięła
również pod uwagę, co zostało przyznane przez Zamawiającego, że Wykonawca
Konsorcjum Firm: ALBLU sp. z o.o. oraz INTOP Warszawa sp. z o.o., który także realizował
podobną usługę dla Zamawiającego zastosował zapewne z obawy przed ewentualnymi
negatywnymi konsekwencjami,
jak Odwołujący w niniejszym postępowaniu stawkę 23% VAT
w cenie swojej oferty. Nadmienić należy, że zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT
podstawową stawką tego podatku jest stawka 23%. Stosowanie tej stawki ma charakter
ogólnej reguły, a w przypadku wątpliwości odnośnie wysokości opodatkowania zastosowanie
znajdzie właśnie stawka podstawowa. Skorzystanie ze stawek preferencyjnych i zwolnień nie
jest obowiązkiem podatników, lecz ich uprawnieniem. Stosowanie stawek preferencyjnych
może nastąpić w sytuacjach kiedy podatnik ma pewność co do możliwości jej zastosowania,
mając na względzie odpowiedzialność karnoskarbową (tak też: wyrok KIO z 10 kwietnia
2013 r., sygn. akt KIO 735/13).
Zasadą jest również, że każde świadczenie powinno być
traktowane odrębnie dla celów podatkowych, a uznanie zbioru usług za usługę kompleksową
z jedną stawką podatku VAT dla wszystkich usług w nią wchodzących ma charakter
wyjątkowy istniejący pod szczególnymi warunkami determinowanymi przez okoliczności
konkretnej sprawy np. gdy stanowią one nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego
rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (wyrok TSUE z dnia 27 października 2005 r. w
sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen). Za istnieniem ni
ezależnych świadczeń przemawia
przykładowo oddzielne fakturowanie na co zwrócił uwagę TSUE w wyroku z dnia 17 stycznia
2013 r. w sprawie C-
224/11 BGŽ Leasing, pkt 44 oraz wyroku w sprawie C-349/96 CPP, pkt
W niniejszej sprawie Strony umowy miały rozliczać się nie ryczałtem, a po cenach
jednostkowych wskazanych w ofercie, co przemawia w ocenie Izby za oddzielnym
opodatkowaniem poszczególnych usług.
Izba mając na względzie przytoczone powyżej okoliczności doszła do przekonania, że
w przedmiotowym po
stępowaniu usługi objęte zamówieniem powinny zostać potraktowane
zarówno przez Zamawiającego jak i Wykonawców, którzy złożyli oferty, jako odrębne,
niezależne od siebie świadczenia opodatkowane właściwym sobie stawkom podatku VAT.
Izba uznała również, że usługi wskazane w pkt 1-3 oraz 6-8 formularza cenowego winny
zostać opodatkowane stawką 8% VAT, natomiast w pkt 4-5 stawą 23% VAT, o czym mowa
w dalszej części uzasadnienia.
W zakresie ustalenia prawidłowych stawek podatku VAT w niniejszym postępowaniu Izba
kierowała się sposobem wykonania poszczególnych usług, jak również oparła swoje
rozstrzygnięcie na opinii Urzędu Statystycznego w Łodzi zarówno przedłożonego w sprawie
jako dowód przez Zamawiającego jak i Przystępującego SUEZ. Izba podziela stanowisko
zawarte w wyrokach z dnia 3 stycznia 2013r. sygn. akt KIO 3/13 z dnia 24 stycznia 2013r.
sygn. akt KIO 54/13, z dnia 10 kwietnia 2013r. sygn. akt KIO 700/13, z dnia 30 grudnia
2013r. sygn. akt KIO 2863/13,
że „indywidualne interpretacje podatkowe, nawet wydane w
oparciu o
opis stanu faktycznego adekwatnego do opisu przedmiotu zamówienia, nie
stanowią dowodu rozstrzygającego o stawce podatku VAT, gdyż nie wiążą one ani
zamawiającego, ani Izby ani nawet wykonawcy, wiążą jedynie organ podatkowy, co do
ewentualnej
odpowiedzialności karnoskarbowej podatnika stosującego się do posiadanej
interpretacji
”. Dlatego też ustalając wysokość stawki podatku VAT w niniejszym
postępowaniu Izba nie uznała przedstawionych przez Odwołującego i przedłożonych przez
Przystępującego SUEZ interpretacji za wiarygodne w niniejszej sprawie. Izba nie wzięła
również pod uwagę dokumentacji z poprzednich postępowań złożonych przez
Zamawiającego, jako że Odwołujący wyjaśnił na rozprawie dlaczego do wcześniejszych
zamówień stosował 8% VAT, a w następnych 23% VAT, co już zostało przytoczone.
Ponadto, Izba nie oparła się na dowodach przedstawionych przez Odwołującego, bowiem
stanowiły one dokumentację (częściowo niekompletną) z innych postępowań prowadzonych
przez innych zamawiających, które nawet jeśli obejmowały podobny przedmiot zamówienia
to stawki podatku VAT w nich zastosowane
nie mają charakteru wiążącego. Stawki podatku
V
AT były określane przez samych zamawiających, a co do ich prawidłowości Izbie trudno się
odnieść w zakresie przedstawionych informacji. Przechodząc do opinii należy zauważyć, że
Urząd Statystyczny w Łodzi zakwalifikował usługi z poz. 1-3 oraz 6-8 do PKWiU 81.29.12.0,
czyli do
usług zamiatania śmieci i usuwania śniegu. Biorąc pod uwagę opis przedmiotu
zamówienia i sposób wykonania tychże usług: za pomocą szczotek, wodą pod ciśnieniem,
Izba uznała te dowody za wiarygodne. Zgodnie zatem z PKWiU podanym przez Urząd usługi
te winny zostać opodatkowane stawką 8% VAT. Urząd nie wypowiedział się w zakresie
pozostałych usług z uwagi na brak dostatecznych informacji np. odnośnie metody
wykonania.
Odnośnie zatem usług zabezpieczenia ekranów akustycznych powłoką
chroniącą przez graffiti Izba uznała, że sposób wykonania tych usług – przy użyciu sprzętu,
nakładanie za pomocą wałka lub metodą natryskową, konieczność udzielenia przez
wykonawcę rękojmi za wady w tym zakresie, przemawiają za ich zakwalifikowaniem do
PKWiU 42.11.20.0 -
„Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg, ulic i
innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych" oraz 43.39.19 -
„Roboty związane z wykonywaniem pozostałych wykończeniowych robót budowlanych,
gdzie indziej niesklasyfikowanych”, które jako takie podlegają stawce 23% VAT. Strony i
Uczestnik Postępowania byli w zasadzie zgodni, co do stawek VAT dla poszczególnych
usług (potraktowanych odrębnie), co wynikało z ich stanowisk prezentowanych na rozprawie,
spór dotyczył bowiem jednolitej stawki podatku VAT dla usługi kompleksowej. Nie ulega w
ocenie Izby wątpliwości, że usługa zabezpieczenia powłoką nie korzysta z możliwości
zastosowania preferencyjnego
8% VAT’u, a w myśl reguły, iż w przypadku wątpliwości
odnośnie wysokości opodatkowania zastosowanie znajdzie właśnie stawka podstawowa Izba
uznała stawkę 23% VAT jako prawidłową, nie narażającą wykonawców na ewentualną
odpowiedzialność.
W konsekwe
ncji Izba stwierdziła, że oferty Przystępującego SUEZ oraz Wykonawcy
Spectare winny
podlegać odrzuceniu w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy pzp, jako
zawierające błędy w obliczeniu ceny i w tym zakresie uwzględniła odwołanie. Odnośnie
oferty Odwołującego w świetle ustalonych przez Izbę właściwych stawek podatku VAT Izba
nie uwzględniła zarzutu niezasadnego odrzucenia oferty Odwołującego, gdyż oferta ta
również zawiera błąd w obliczeniu ceny. Wskazać w tym miejscu należy, iż Zamawiający nie
podał w SIWZ stawki podatku VAT, a zatem wykonawcy sami byli zobowiązani prawidłową
stawkę ustalić. W wyjaśnieniach do specyfikacji Zamawiający na pytanie o właściwą stawkę
podatku
nie udzielił jednoznacznej odpowiedzi odsyłając wykonawców do obowiązujących
przepisów prawa i wskazując, że stawa podatku VAT w wysokości 23% jest stawką
podstawową. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20 października 2011 r. (III CZP 53/11)
podkreślił, że jeśli zamawiający nie zawarł żadnych wskazań dotyczących stawki podatku
VAT, to
oferta zawierająca stawkę niezgodną o zobowiązującymi przepisami podlega
odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy, o porównywalności ofert bowiem można
mówić dopiero wówczas, gdy określone w ofertach ceny, mające być przedmiotem
porównania, zostały obliczone z zachowaniem tych samych reguł. Oferta zawierająca
niezgodną z obowiązującymi przepisami stawkę podatku VAT, wpływającego na wysokość
ceny brutto, w ocenie Sądu Najwyższego, niewątpliwie zaburza proces porównywania cen i
musi być kwalifikowana jako zawierająca błąd w obliczeniu ceny. Sąd Najwyższy
jednocześnie podkreślił, że dla oceny, że doszło do wystąpienia błędu w obliczeniu ceny w
rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy, nie ma znaczenia, c
zy przyjęcie nieprawidłowej stawki
podatku VAT było zachowaniem zamierzonym przez wykonawcę. Wystąpienia błędu w
obliczeniu ceny nie uchyla nawet obliczenie w ofercie ceny będące rezultatem błędnej
interpretacji przepisów określających stawki tego podatku. Wystąpienie błędu, o którym
stanowi art. 89 ust. 1 pkt 6, jak
podkreślił Sąd Najwyższy, należy oceniać w kategoriach
obiektywnych, a więc niezależnych od zawinienia lub motywów zachowania wykonawcy przy
kształtowaniu treści oferty. Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy niezależnie od
przekonania każdego z Wykonawców, którzy złożyli oferty w postępowaniu, żaden z nich nie
ustalił stawek podatku VAT w sposób prawidłowy, zgodny z obowiązującymi przepisami, co
determinuje odrzucenie ich ofert w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy pzp.
Izba rozstrzygając niniejszą sprawę miała również na względzie zasadę uczciwej
konkurencji, która na skutek braku wskazania przez Zamawiającego w SIWZ prawidłowych
stawek podatku VAT i w konsekwencji zastosowania przez Wykonawc
ów różnych stawek
podatku VAT w ofertach,
została w istotnym stopniu zaburzona. Analizując ceny ofertowe
zaproponowane przez Wykonawców nie można nie ulec wrażeniu, że właściwie konkurowali
oni
wysokością stawki podatku VAT.
W świetle przytoczonych argumentów Izba nakazała odrzucenie za błąd w obliczeniu ceny
ofert dwóch pozostałych Wykonawców i unieważnienie postępowania, ponieważ
w
postępowaniu nie złożono żadnej oferty nie podlegającej odrzuceniu.
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy pzp, a także w oparciu o przepisy § 3 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 5 ust. 2
pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. nr 41 poz. 238 oraz Dz. U. z 2017 r., poz. 47)
zaliczając na poczet niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania
uiszczony przez Odwołującego oraz zasądzając od Zamawiającego na rzecz Odwołującego
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania w wysokości
15.000,00 zł oraz wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 600,00 zł na podstawie
faktury Vat złożonej przez Odwołującego na rozprawie.
Przewodniczący: ……………
Członkowie:
……………
……………
Otrzymuj raz w tygodniu aktualne informacje
o zmianach w prawie oraz komentarzach ekspertów
Otrzymasz darmowy e-book w prezencie!
„6 pytań o znowelizowane przepisy Pzp"