KIO 816/18 WYROK dnia 11 maja 2018 r.

Sygn. akt: KIO 816/18 

WYROK 

  z dnia 11 maja 2018 r.  

Krajowa Izba Odwoławcza  



w składzie: 

Przewodniczący:      Magdalena Rams 

Protokolant:    

Artur Szmigiel 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 maja 2018 

r. w Warszawie odwołania wniesionego do 

Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu

27 kwietnia 2018 r. przez  Angpol sp. z o.o., z 

siedzibą w Nowym Targu, 

w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  Wyższą  Szkołę  Oficerską  Sił  Powietrznych  w 

Dęblinie,  

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu:  (i)  unieważnienie  czynności 

poprawienia jako oczywistej  omyłki rachunkowej  wartości  podanych w  kolumnach F, H 

oraz I formularza cenowego zadanie nr 1 oferty o

dwołującego oraz unieważnianie zmian 

konsekwencji rachunkowych dokonanych poprawek w zakresie 

całościowej wartości netto 

i brutto oferty o

dwołującego; (ii) unieważnienie czynności wyboru w zakresie zadania 1 

oferty 

wykonawcy  Aeroklub  „Orląt”  w  Dęblinie  jako  oferty  najkorzystniejszej;  (iii) 

poprawienie w o

fercie wykonawcy Angpol sp. z o.o., z siedzibą w Nowym Targu omyłki 

polegającej na wpisaniu w rubryce E formularza cenowego do zadania nr 1 kwoty 300 

złotych poprzez wpisanie kwoty 5 zł; (iv) powtórzenie czynności badania i oceny ofert w 

zakresie zadania nr 1

, z uwzględnieniem oferty wykonawcy Angpol sp. z o.o., z siedzibą 

w Nowym Targu.  

Kosztami postępowania obciąża Wyższą Szkołę Oficerską Sił Powietrznych w Dęblinie i: 

zalicza  w 

poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  odwołującego 

wykonawcę  Angpol  sp.  z  o.o.,  z  siedzibą  w  Nowym  Targu  tytułem  wpisu  od 

odwołania; 

zasądza od Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie kwotę 17 829 

zł  00  gr  (słownie:  siedemnaście  tysięcy  osiemset  dwadzieścia  dziewięć  złotych 

zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od 

odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dn

ia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 

(t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok 

– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia 

–  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu 

Okręgowego w Lublinie.  

Przewodniczący:      ………………. 

Sygn. akt: KIO 816/18 

UZASADNIENIE  

W  dniu  27  kwietnia  2018  r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wpłynęło  odwołanie 

wykonawcy  ANGPOL  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  (dalej  „Odwołujący”) 

zarzucając  zamawiającemu  Wyższej  Szkole  Oficerskiej  Sił  Powietrznych  w  Dęblinie  (dalej 

„Zamawiający”) naruszenie przepisów ustawy Prawo Zamówień Publicznych (dalej „ustawa 

Pzp

”) w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego w trybie przetargu 

nieograniczonego  na  wynajem 

samolotów  w  zakresie  Zadania  I.  Odwołujący  zarzucił 

Zamawiającemu: 

zaniechanie 

uwzględnienia  wyjaśnień  złożonych  przez  Odwołującego  w  treści 

pisma  z  dnia  13  kwietnia  2018  roku  przy  sprostowaniu  oczywistej  omyłki 

Odwołującego; 

sprostowanie 

przez Zamawiającego oczywistej omyłki w Formularzu Cenowym do 

Zadania  I,  jako  oczywistej  omy

łki  rachunkowej,  w  ten  sposób,  że  Zamawiający 

pomnożył ilość minut (29.400, rubryka D) przez wartość jednostkową za godzinę 

przelotu (300 złotych, rubryka E), a w rezultacie ustaleniu przez Zamawiającego, 

że  wartość  netto  zamówienia  wynosi  8.820.000,00  złotych,  a  wartość  brutto 

zamówienia 10.848.600,00 złotych, co doprowadziło do samodzielnego określenie 

przez Zamawiającego ceny ofertowej, sprzecznej z wolą Odwołującego, a nadto na 

poziomie rażąco odbiegającym od stawek rynkowych, czego skutkiem była zmiana 

oświadczenia woli Odwołującego; 

wybór  najkorzystniejszej  oferty  Aeroklubu  „ORLĄT"  w  Dęblinie,  co  było 

następstwem  niezgodnego  z  prawem  sprostowania  oczywistej  omyłki 

Odwołującego i niezgodnej z prawem oceny oferty Odwołującego w sytuacji, gdy w 

przypadku prawidłowego sprostowania oczywistej omyłki - Zamawiający powinien 

był ustalić, że to Odwołujący złożył najkorzystniejszą ofertę. 

Odwołujący zarzucił  Zamawiającemu naruszenie: 

(a) 

art. 7 ust 1 i 3 ustawy Pzp

, poprzez przeprowadzenie postępowania o udzielenie 

zamówienia,  w  zakresie  Zadania  I,  i  wybór  najkorzystniejszej  oferty  w  sposób 

sprzeczny z przepisami ustawy i ograniczający uczciwą konkurencję, w ten sposób, 

że Zamawiający nie uwzględnił wyjaśnień Odwołującego, w wyniku czego doszło 

do  sprostowania  omyłki  w  sposób  sprzeczny  z  wolą  i  intencją  Odwołującego,  a 

jednocześnie  do  ukształtowania  samodzielnie  przez  Zamawiającego  oferty 

Odwołującego, w ten sposób, że Zamawiający ustalił rażąco wysoką cenę, co w 

konsekwencji  doprowadziło  do  zmiany  oświadczenia  woli  Odwołującego  i  braku 

wyboru oferty Odwołującego, jako najkorzystniejszej; 

(b) 

art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp,  poprzez  nieprzeprowadzenie  przez 

Zamawiającego 

postępowania wyjaśniającego, nieuwzględnienie przez Zamawiającego wyjaśnień 

Odwołującego i w konsekwencji samodzielne ukształtowanie przez Zamawiającego 

oferty  Odwołującego,  w  sposób  sprzeczny  z  wolą  i  intencją  Odwołującego  i 

ustalenie w ten 

sposób przez Zamawiającego rażąco wygórowanej ceny ofertowej, 

co w konsekwencji doprowadziło do zmiany oświadczenia woli Odwołującego; 

(c) 

art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp

, poprzez błędne sprostowanie przez Zamawiającego 

oczywistej omyłki w Formularzu Cenowym do Zadania I, przez pomnożenie danych 

zawartych  w  rubryce  D  i  E,  co  doprowadziło  do  ustalenia  przez  Zamawiającego 

wartości  brutto  zamówienia  na  poziomie  10.848.600,00  złotych  (a  w  rezultacie 

zwiększenie  ceny  oferty  Odwołującego  sześćdziesięciokrotnie),  zamiast 

sprostowania oczywistej omyłki w rubryce E, przez wpisanie kwoty 5,00 złotych w 

miejsce kwoty 300,00 złotych; 

ponadto, z ostrożności: 

(d) 

art. 87 ust. 2 pkt 1 i 3 ustawy Pzp, poprzez ich niezastosowanie,  w sytuacji, gdy 

oczywista  omyłka  w  okolicznościach  przedmiotowej  sprawy  nie  miała  stricte 

charakteru  omyłki  rachunkowej  i  w  rezultacie  powyższego  sprostowanie  omyłki 

poprzez  dokonanie działania rachunkowego  polegającego  na  pomnożeniu kwoty 

300,00 złotych i 29.000 minut w sytuacji, gdy Zamawiający powinien był sprostować 

omyłkę poprzez zmianę jednego ze składników ceny, tj. kwoty 300,00 złotych na 

5,00 złotych. 

Odwołujący  wniósł  o  nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  sprostowania 

oczywistej omyłki dokonanej pismem z dnia 19 kwietnia 2018 roku oraz czynności badania i 

oceny ofert w p

ostępowaniu, w zakresie zadania I, i czynności wyboru najkorzystniejszej oferty 

w postępowaniu, w zakresie zadania I, zgodnie z wymaganiami ustawy Pzp, z uwzględnieniem 

prawidłowo  poprawionej  oferty  Odwołującego  oraz  dokonania  następujących  czynności:  (i) 

poprawienie w ofercie Odwołującego omyłki polegającej na wpisaniu przez Odwołującego w 

rubryce E Formularza Cenowego do Zadania I kwoty 300,00 złotych, poprzez wpisanie kwoty 

5,00 złotych, zgodnie z przepisami prawa; (ii) powtórzenie czynności badania i oceny ofert w 

p

ostępowaniu, w zakresie Zadania I, uwzględnieniem oferty Odwołującego. 

W uzasadnieniu podniesionych zarzutów Odwołujący wskazał, że pismem z dnia 19 kwietnia 

2018 roku, Zamawiający zawiadomił o wyborze najkorzystniejszej oferty Aeroklubu „ORLĄT" 

w  Dęblinie,  w  zakresie  Zadania  I  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

prowadzonego  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  na  wynajem  samolotów,  znak  sprawy 

ZP/PN/9/2018, (ogłoszenie o zamówieniu z dnia 23 lutego 2018 roku, Dziennik Urzędowy Unii 

Europejskiej  Si  S38,  numer  84111-2018-PL,  z  dnia  23  lutego  2018  roku). 

Jednocześnie, 

pismem z dnia 19 kwietnia 2018 roku Zamawiający zawiadomił Odwołującego o poprawieniu 

oczywistych  omyłek  rachunkowych  na  podstawie  art.  87  ust.  2  ustawy  Pzp,  w  Formularzu 

Cenowym  do  Zadania  I  poprzez:  (i) 

sprostowanie  wartości  netto  zamówienia  (rubryka  F)  z 

kwoty  147.000,00  złotych  na  kwotę  8.820.000,00  złotych,  jako  iloczyn  rubryk  D  i  E;  (ii) 

sprostowanie  wysokości  kwoty  podatku  od  towarów  i  usług  (rubryka  H)  z  kwoty  33.810,00 

złotych na kwotę 2.028.600,00 złotych, jako iloczyn rubryk F i G; (iii) sprostowanie ceny łącznej 

zamówienia brutto (rubryka I) z kwoty 180.810,00 złotych na kwotę 10.848.600,00 złotych, jako 

sumę wartości rubryk F i H; (iv) sprostowanie ceny brutto słownie z 180.810 PLN (słownie: sto 

osiemdziesiąt tysięcy osiemset dziesięć złotych) na kwotę 10.848.600 PLN (słownie: dziesięć 

milionów osiemset czterdzieści osiem tysięcy sześćset złotych). 

W  ocenie  Odwołującego,  zaskarżone  odwołaniem  czynności  Zamawiającego  naruszają 

przepisy  ustawy  Pzp. 

Odwołujący  wskazał,  że  ze  Szczegółowego  Opisu  Przedmiotu 

Zamówienia  (opis  przedmiotu  zamówienia  -  zadanie  I,  II,  III  i  IV,  pkt  8),  zawartego  w 

Formularzu  Oferty,  stanowiącym  załącznik  nr  1  do  SIWZ  wynika,  że  przewidywany  nalot 

wynosi około 490 godzin (29.400 minut) na każdy samolot. Dalej, Zamawiający zastrzegł po 

swojej stronie prawo rezygnacji z części godzin najmu. W takim przypadku rozliczona miała 

być faktycznie wylatana ilość godzin. Jednocześnie w § 2 ust. 3 wzorca umowy, stanowiącego 

załącznik  nr  6  do  SIWZ,  Zamawiający  wskazał,  że  wynajmowane  samoloty  Zamawiający 

przeznaczy na określony cel, w wymiarze - w ramach określonego zadania - określonej liczby 

godzin,  tj.  określonej  liczby  minut,  lotów.  Zamawiający  w  dokumentach  dotyczących 

p

ostępowania  zamiennie  posługiwał  się  jednostkami  miary  wyrażonymi  w  godzinach  i 

minutach.  W  każdym  wypadku,  przewidywany  nalot  miał  wynieść  490  godzin,  co  stanowi 

29.400 minut. 

W 

ocenie  Odwołującego  w  okolicznościach  przedmiotowej  sprawy  Zamawiający  sporządził 

Formularz  Cenowy  do  Zadania  I  (str.  22  SIWZ)  w  ten  sposób,  że  Zamawiający  uzupełnił 

rubrykę  A,  B,  C  i  D.  Zamawiający  w  Formularzu  Cenowym  posłużył  się  (odmiennie  niż  w 

pozos

tałych dokumentach) jedną jednostką miary, tj. minutą. Oczywista omyłka Odwołującego 

polegała  w  niniejszej  sprawie  na  tym,  że  w  rubryce  E  Formularza  Cenowego  do  Zadania  I 

wskazał kwotę 300 złotych (stanowiącą stawkę za 1 godzinę lotu) w miejsce kwoty 5 złotych 

(stanowiącej  stawkę  za  1  minutę  lotu).  Iloczyn  kwoty  300  złotych,  wskazanej  przez 

Odwołującego  i  liczby  godzin  przewidywanego  nalotu  (490)  wynosi  147.000,00  złotych,  tj. 

kwotę wskazaną przez Odwołującego, jako wartość netto w rubryce F Formularza Cenowego 

do Zadania I. Jednocześnie, podzielenie kwoty 147.000,00 złotych przez liczbę minut (29.400) 

określi stawkę za 1 minutę lotu na poziomie 5 złotych. 

Odwołujący  wskazał,  że  jako  jedno  z  kryteriów  wyboru  oferty,  Zamawiający  wybrał  „cenę 

ofertową brutto (por. pkt 14 ppkt 14.2 SIWZ, str. 10), którą na gruncie niniejszej sprawy należy 

utożsamiać z rubryką I Formularza Cenowego do Zadania I. Tym samym, w każdym wypadku, 

zasadnicze i podstawowe znaczenie dla oceny oferty Odwołującego, miała kwota wskazana 

w rubryce I Formularza Ce

nowego do Zadania I. Tym samym w ocenie Odwołującego zgodnie 

z SIWZ ostatecznie wiążąca dla Zamawiającego była jedynie rubryka I Formularza Cenowego 

do Zadania I

, bowiem tylko wartość opisana w tej rubryce służyła do obliczenia ceny ofertowej 

Odwołującego za wykonanie zamówienia oraz umożliwiała porównanie ofert. 

W ocenie Odwołującego, bez znaczenia, dla oceny oferty Odwołującego było to, czy podałby 

stawkę  jako  ilość  złotych/  godzina  lotu  czy  ilość  złotych/  minuta  lotu.  W  każdym  bowiem 

przypadku, stawka ta byłaby odniesiona do powołanego powyżej § 2 ust. 3 wzorca umowy, co 

oznacza,  że  zostałaby  odniesiona  zarówno  do  godzin,  jak  i  do  minut  lotu.  Zamawiający,  w 

sposób  całkowicie  arbitralny  i  bezkrytyczny  zastosował  w  okolicznościach  przedmiotowej 

sprawy  art.  87  ust.  2  pkt  2  ustawy  Pzp 

i  sprostował  oczywistą  omyłkę  rachunkową.  O  ile 

bowiem sam wynik działania rachunkowego wykonany przez Zamawiającego jest poprawny, 

to  czynności  podjęte  w  tym  zakresie  stoją  w  sprzeczności  z  podstawowymi  zasadami 

rządzącymi zamówieniami publicznymi. 

W  ocenie  Odwołującego,  działanie  Zamawiającego  należy  postrzegać  w  kontekście 

naruszenia  zasady  zachowania  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców. 

Zamawiający,  dokonując  sprostowania  oczywistej  omyłki  w  sposób  opisany  powyżej 

doprowadził do sytuacji, w której bez wiedzy i woli Odwołującego, zmieniono złożoną przez 

Odwołującego ofertę. 

Odwołujący wskazał, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy oczywistym jest, że nie mógł 

on 

złożyć  oferty  opiewającej  na kwotę  300 złotych za 1  minutę  lotu. Tego  rodzaju  oferta  w 

sposób  rażący  (sześćdziesięciokrotnie)  odbiegałaby  od  stawek  obowiązujących  na  rynku. 

Odwołujący jest podmiotem, który w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, zajmuje 

się najmem i dzierżawą samolotów (o czym świadczy chociażby wykaz wykonanych w okresie 

ostatnich  trzech  lat  usług,  złożony  przez  Zamawiającego  w  ramach  postępowania). 

Odwołujący  jest  świadomy  rynkowych  stawek.  Brak  jest  uzasadnienia  dla  twierdzenia,  że 

Odwołujący w ogóle poświęciłby czas i środki na przygotowanie i złożenie oferty, która dalece 

odbiega  od  cen  rynkowych. 

W  ocenie  Odwołującego,  Zamawiający  -  pod  pozorem 

prawidłowego zastosowania przepisów ustawy Pzp - doprowadził do sytuacji, w której oferta 

Odwołującego nie została uznana za najkorzystniejszą. 

Odwołujący wskazał, że Zamawiający całkowicie zignorował pismo Odwołującego z dnia 13 

kwietnia  2018  roku,  które  Odwołujący  skierował  do  Zamawiającego  po  tym,  jak  dostrzegł 

oczywistą omyłkę w treści Formularza Cenowego do Zadania I. W treści odnośnego pisma 

Odwołujący  po  pierwsze  wskazał,  że  określona  w  formularzu  cena  300  złotych  netto  jest 

rynkową  ceną  dzierżawy  samolotu  Cessna  150  za  godzinę,  po  drugie,  że  cena  brutto  w 

formularzu  została  odniesiona  do  treści  SIWZ  (którego  zapisy  przywołano  powyżej),  a  po 

trzecie  - 

co  najważniejsze  z  punktu  widzenia  oceny  oferty  Odwołującego  -  że  cena  łączna 

brutto  w  wyniku  sprostowania  omyłki  nie  ulegnie  zmianie.  Pomimo  treści  pisma  z  dnia  13 

kwietnia 2018 roku i przy braku żądania przez Zamawiającego wyjaśnień w trybie art. 87 ust. 

1 uPZP, Zamawiający sprostował omyłkę w sposób opisany wyżej, czym de facto wytworzył 

zupełnie  nowe  oświadczenie  woli  Odwołującego.  Odwołujący  powołała  się  na  orzeczenie 

Krajowej Izby Odwoławczej 1294/17).  

W ocenie Odwołującego sprostowanie oczywistej omyłki rachunkowej przez Zamawiającego 

miało  miejsce  z  naruszeniem  przepisów  ustawy.  Aktualnie,  w  treści  ustawy  Pzp  nie  ma 

przepisu,  który  regulowałby  sposób,  w  jaki  Zamawiający  powinien  dokonać  sprostowania 

oczywistej omyłki rachunkowej. Tym niemniej, ustawie - w brzmieniu dawniej obowiązującym 

uregulowano  zasady  poprawiania  omyłek  rachunkowych  w  obliczaniu  ceny.  Zgodnie  z 

dawniej  obowiązującym  art.  88  ust.  1  pkt  3  lit.  a  ustawy  Pzp  w  przypadku  oferty  z  ceną 

określoną  za  cały  przedmiot  zamówienia  albo  jego  część  (ceną  ryczałtową),  zamawiający 

powinien  był  poprawić  ofertę w  ten  sposób,  że powinien  był  przyjąć,  iż  prawidłowo podano 

cenę ryczałtową bez względu na sposób jej obliczenia. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  uzasadnieniu  projektu  ustawy  z  dnia  04  września  2008  roku  o 

zmianie  ustawy  - 

prawo  zamówień  publicznych  oraz  niektórych  innych  ustaw 

(Dz.U.2008.171.1058),  wskazano,  że  rezygnuje  się  z  zamkniętego  katalogu  sposobu 

poprawiania omyłek rachunkowych, pozostawiając jednocześnie zamawiającemu uprawnienie 

do  poprawiania  oczywistych  omyłek  pisarskich,  rachunkowych  oraz  innych  omyłek 

polegających  na  niezgodności  oferty  ze  specyfikacją  istotnych  warunków  zamówienia. 

Proponowane rozwiązanie przyczyni  się do  usprawnienia procedury  udzielania zamówienia 

publicznego  oraz  do  zmniejszania  liczby  odrzucanych  ofert  i  unieważnianych  postępowań. 

Ogranicza się sytuacje, w których oferty uznane za najkorzystniejsze podlegają odrzuceniu ze 

względu na błędy rachunkowe w obliczeniu ceny, które nie są możliwe do poprawienia w myśl 

ustawowo  określonych  reguł.  Intencją  ustawodawcy,  która  przyświecała  uchyleniu  art.  88 

ustawy  Pzp 

było  to,  aby  przyspieszyć  i  ułatwić  proces  prostowania  omyłek.  Działanie 

Zamawiającego podjęte w okolicznościach przedmiotowej sprawy stoi w sprzeczności z celem 

ustawodawcy.  Uchylenie  art.  88  ustawy  Pzp 

wyposażyło  Zamawiającego  w  środki,  które 

umożliwiają  mu  poprawianie  oczywistych  omyłek  w  istocie  w  dowolny  sposób,  byleby 

odpowiadało to treści oferty. W niniejszej sprawie, Zamawiający sprostował oczywistą omyłkę 

w sposób, który byłby nie tylko sprzeczny w świetle dawniej obowiązujących przepisów, ale i 

w sposób całkowicie niezgodny z wolą Odwołującego. 

W  ocenie  Odwołującego  nie  sposób  stwierdzić,  iż  jedynym  sposobem,  w  jaki  w 

okolicznościach  przedmiotowej  sprawy  mogła  być  poprawiona  oczywista  omyłka  było 

przemnożenie wartości zawartych w rubryce D i E Formularza Cenowego do Zadania I. Jak 

wskazano powyżej, w celu ustalenia wartości jednostkowej netto, Zamawiający mógł podzielić 

wartość netto (rubryka F) przez ilość minut (rubryka D). W ten sposób, sposób Zamawiający 

otrzymałby wartość jednostkową jednej minuty lotu w wysokości 5 złotych, co odpowiadałoby 

wartości  wskazanej  przez  Odwołującego  w  rubryce  F.  Odwołujący  odwołał  się  do  wyroków 

KIO 1476/16, KIO1312/16, KIO 2111/12, KIO 1787/11. 

Odwołujący  wskazał  ponadto,  że  powszechną  typową  praktyką  przyjętą  w  postępowaniach 

dotyczących najmu  samolotu  jest  stosowanie stawki  wyrażonej  w  złotych za  jedną godzinę 

lotu samolotu. Odwołujący podkreślił, że samoloty wyposażone są w licznik motogodzin. Nie 

istnieje urządzenie, na podstawie którego można by określić liczbę minut, jakie samolot spędził 

w powietrzu (o czym świadczy m.in. fakt, iż jednym z kryteriów oceny oferty jest nalot samolotu, 

który wyrażony jest w godzinach). Oczywiście, istnieje możliwość przeliczenia liczby godzin, 

na  liczbę  minut  -  niemniej,  wymaga  to  przeprowadzenia  odpowiednich  działań 

matematycznych. W każdym jednak wypadku, nalot samolotu co do zasady podawany jest w 

godzinach. Dopiero nalot określony w godzinach może być przeliczony na minuty. 

Z 

daleko  posuniętej  ostrożności,  Odwołujący  wskazał,  że  w  okolicznościach  przedmiotowej 

sprawy  problematyczna  może  być  kwalifikacja  oczywistej  omyłki  popełnionej  przez 

Odwołującego,  jako  omyłki  pisarskiej,  rachunkowej  lub  innej  oczywistej.  Trzeba  jednak 

zaznaczyć, że w orzecznictwie Izby wskazuje się, iż stwierdzenie, że omyłka popełniona przy 

obliczeniu  ceny  oferty  nie  stanowi  oczywistej  omyłki  pisarskiej  ani  oczywistej  omyłki 

rachunkowej nie prowadzi do automatycznego przyjęcia, że oferta zawiera błąd w obliczeniu 

ceny,  lecz  przede  wszystkim  aktualizuje  oblig  zamawiającego  do  zbadania  możliwości 

poprawy oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp

. Jednocześnie, w przypadku, gdy 

niezamierzone błędne wskazane jednego ze składników ceny nie ma znaczenia dla ceny całej 

oferty  oraz  zakresu  oferowanego  świadczenia,  to  podlega  obligatoryjnej  poprawie  na 

podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp (por. wyrok KIO z dnia 01 czerwca 2012 roku, sygn. 

akt KI01012/12). 

Izba ustaliła co następuje: 

Izba  postanowiła  dopuścić  w  poczet  materiału  dowodowego  następujące  dokumenty:  (i) 

ogłoszenie  o  zamówieniu  nr  2018/S  038  –  084111  wraz  ze  zmianami  oraz  Specyfikację 

Istotnych Warunków Zamówienia wraz ze zmianami (dalej „SIWZ”) na okoliczność ustalenia 

przedmiotu zamówienia; (ii) ofertę Odwołującego na okoliczność ustalenia jej treści; (iii) pismo 

Odwołującego  z  dnia  13  kwietnia  2018  r.  na  okoliczność  ustalenia  jego  treści;  (iv)  pismo 

Zamawiającego  z  dnia  19 kwietnia  2018  r.  dotyczące  poprawienia  w  ofercie  Odwołującego 

oczywistych  omyłek  rachunkowych  na  okoliczność  ustalenia  jego  treści;  (v)  protokół 

postepowania przetargowego na okoliczność ustalenia przebiegu postępowania.  

Na podstawie powyższych dokumentów Izba ustaliła, że Zamawiający prowadzi postępowanie 

w trybie przetargu nieograniczonego na udzielenie zamówienia na wynajem samolotów, znak 

sprawy  ZP/PN/9/2018,  (ogłoszenie  o  zamówieniu  z  dnia  23  lutego  2018  roku,  Dziennik 

Urzędowy Unii Europejskiej Si S38, numer 84111-2018-PL, z dnia 23 lutego 2018 roku). 

Zamówienie  zostało  podzielone  na  XI  zadań.  Odwołanie  dotyczy  zadania  nr  1,  którego 

przedmiotem  jest  wynajęcie  jednego  samolotu  Cessna  150  lub  równoważnego.  W  pkt  8 

załącznika nr  1  do  SIWZ Zamawiający  wskazał,  że przewidywany  nalot  wynosi  490 godzin 

(29400) na każdy samolot łącznie.  

Zgodnie  z  pkt  14  SIWZ 

„Kryteria  wyboru  oferty”,  kryteriami  oceny  ofert  były  (i)  cena  oferty 

brutto 

– 60%; (ii) nalot samolotu – 10%; (iii) termin naprawy lub wykonania obsługi technicznej 

lub  dostarczenia  samolotu  zamiennego  - 

30%. Wykonawcy wraz z ofertą składali formularz 

cenowy,  gdzie  zobowiązani  byli  wskazać  cenę  brutto  oraz  netto  oferty  jak  również  wartość 

jednostkową (netto). 

Izba ustaliła, że w formularzu cenowym Odwołujący w pozycji E – Wartość jednostkowa (netto) 

wskazał kwotę 300 zł. Wykonawca określił wartość netto oferty na kwotę 147 000 zł., zaś kwotę 

brutto  w  wysokości  180 810  złotych.  Podane  wartości  brutto  i  netto  oferty  nie  wynikały  po 

dokonaniu działań arytmetycznych określonych przez Zamawiającego w formularzu cenowym. 

Pomnożenie bowiem ilości minut przez wartość jednostkową (tj. 29400 x 300) dawało kwotę 

000,00 zł netto, 10 848 600,00 brutto.  

Izba ustaliła, że pismem z dnia 13 kwietnia 2018 r. Odwołujący poinformował Zamawiającego, 

iż  w  złożonym  formularzu  cenowym  dla  zadania  nr  1  dokonał  oczywistej  omyłki  pisarskiej 

wynikającą ze zmiany jednostek miary z minuty na godzinę w części E formularza cenowego. 

Wskaz

ał, iż cena finalna oferty dotyczy godzin tak jak zostało ujęte to w SIWZ.  

Izba ustaliła, że pismem z dnia 19 kwietnia 2018 r. Zamawiający poinformował Odwołującego 

dokonaniu poprawy  w  jego ofercie oczywistych omyłek  rachunkowych tj.  ustaleniu wartości 

n

etto oferty na kwotę 8 820 000, 00 jako iloczyny kolumny D i E, ustaleniu wartości brutto oferty 

na kwotę 10 848 600,00 zł jako suma kolumny F i H.   

Pismem  z  dnia  19  kwietnia  2018  r.  Zamawiający  poinformował  wykonawców  o  wynikach 

postępowania.  W  zakresie  zadania  1  jako  najkorzystniejsza  została  wybrana  oferta 

wykonawcy Aeroklub „Orląt” w Dęblinie – cena oferty brutto 238 669, 20 zł.  

Izba zważyła co następuje: 

Na  wstępie  Izba  ustaliła,  że  Odwołujący 



jako  wykonawca,  którego  oferta  w przypadku 

potwierd

zenia się zarzutów odwołania może zostać wybrana jako najkorzystniejsza w zakresie 

zadania  nr  1 



spełnia  określone  w  art.  179  ust.  1  ustawy  Pzp  przesłanki  korzystania  ze 

środków  ochrony  prawnej,  tj.  ma  interes  w uzyskaniu  zamówienia,  a naruszenie  przez 

Za

mawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować poniesienie przez niego szkody, 

polegającej nieuzyskaniu zamówienia.  

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp 

Zamawiający poprawia w ofercie oczywiste omyłki 

rachunkowe,  z  uwzględnieniem  konsekwencji  rachunkowych  dokonanych  poprawek.  Aby 

zastosować  dyspozycję  ww.  przepisu,  należy  ustalić,  że  po  pierwsze  –  nieprawidłowość  w 

ofercie  powstała  w wyniku  omyłki,  po  drugie  omyłka  polega  wyłącznie  na  błędnym 

przeprowadzeniu działań arytmetycznych, po trzecie – błąd jest dostrzegalny „na pierwszy rzut 

oka”, a charakter tego błędu i prawidłowy wynik działania arytmetycznego nie pozostawiają 

żadnych wątpliwości. Podkreślić również należy, że ustawodawca w art. 87 ustawy Pzp określił 

niezwykle istotną zasadę niezmienności oferty w toku postępowania o udzielenie zamówienia 

publicznego.  Odstępstwa  od  powyższej  zasady  mają  charakter  ograniczony  i 

wyspecyfikowany  w  art.  87  ustawy 

Pzp,  za  ich  zastosowanie  nie  może  prowadzić  do 

zniekształcenia  pierwotnie złożonego przez wykonawcę oświadczenia zawartego w ofercie.  

O

czywista omyłka w tekście oferty nie może bowiem w żadnym razie doprowadzić do zmiany 

jej treści - pod pozorem sprostowania oczywistej omyłki nie można bowiem doprowadzić do 

wytworzenia nowej treści oświadczenia. 

W ocenie Izby 

zmiany jakie Zamawiający wprowadził do formularza cenowego Odwołującego, 

o których poinformował wykonawcę w piśmie z dnia 19 kwietnia 2018 r. nie sposób utożsamiać 

z poprawieniem oczywistych omyłek rachunkowych. Omyłka rachunkowa w ofercie występuje 

bowiem 

w sytuacji, gdy wykonawca w sposób niezamierzony, niechcący, wskutek pomylenia 

się, przedstawia błędny wynik działań arytmetycznych. Sytuacja taka nie wystąpiła w niniejszej 

sprawie, a pozycja F, H i I w ocenie Izby, 

zawierała błąd rachunkowy jedynie pozornie.  

Bezspornym  faktem  jest,  że  wartość  przedstawiona  przez  Odwołującego  w  pozycji  E  tj. 

wycena jednej minuty lo

tu pomnożona przez liczbę minut wskazanych przez Zamawiającego 

w  pozycji  D  formularza  c

enowego  nie  stanowiła  łącznej  wartości  netto  oferty  wskazanej  w 

pozycji  I  formularza  cenowego 

Odwołującego,  niemniej  jednak  w  sposób  oczywisty  nie 

w

ynikało  to  z  omyłki  rachunkowej  wykonawcy,  ale  ze  świadomie  przyjętego  błędnego 

założenia merytorycznego, którym kierował się prezentując cenę oferty. Wykonawca przyjął 

mianowicie,  że  w  pozycji  E    -  Wartość  jednostkowa  (netto)  wykonawca  winien  wycenić  1 

godzinę  lotu,  nie  zaś  jedną  minutę  lotu.  Tym  samym  nie  sposób  uznać,  jak  chciałby 

Zamawiający, że wartości wskazane w pozycjach F, H i I należy przekalkulować i ustalić nową 

wartość  oferty  Odwołującego,  gdyż  w/w  pozycjach  nie  mamy  do  czynienia  z  błędem 

arytmetycznym.  Wykonawca  w  sposób  prawidłowy  wskazał  cenę  netto  i  brutto  oferty 

przyjmując wskazaną przez Zamawiającego w SIWZ liczbę godzin lotu oraz przyjętą wycenę 

jednej godziny loty, zaś błąd dotyczył wyłącznie przyjętego przez Odwołującego założenia co 

do wartości jednostkowej jaką należy określić w pozycji E formularza oferty. W ocenie Izby, 

Zamawia

jący bezrefleksyjnie uznał błąd Odwołującego za omyłkę rachunkową i poprawił jego 

ofertę  w  sposób,  który  doprowadził  do  bardzo  istotnego  zniekształcenia  rzeczywistej  treści 

oświadczenia  woli  wykonawcy  (60-krotne  zwiększenie  ceny  całej  oferty).  Znając  ceny  za 

wykonanie  całego  przedmiotu  zamówienia  w  złożonych  w  postępowaniu  ofertach, 

Zamawiający  musiał  mieć  świadomość,  że  treść  oferty  Odwołującego  po  poprawieniu 

rzekomej  omyłki  rachunkowej  w  najmniejszym  stopniu  nie  odzwierciedla  rzeczywistego 

oświadczenia woli wykonawcy. Ponadto, znając wartość rynkową za jedną minutę lotu oraz 

ceny  podane 

przez pozostałych wykonawców, Zamawiający powinien dojść do wniosku, że 

Odwołujący nie popełnił błędu przy mnożeniu podanych wartości, ale w sposób błędny wycenił 

jedną  minutę  lotu,  ostatecznie  jednak  dochodząc  do  prawidłowo  ustalonej  ceny  netto  oraz 

brutto  oferty  za  wynajmem  samolotu

.  W  ocenie  Izby  Zamawiający  dysponował  wszelkimi 

danymi, których nawet pobieżna analiza powinna wykluczyć możliwość poprawienia w ofercie 

Odwołującego oczywistych omyłek rachunkowych w sposób dokonany przez Zamawiającego. 

W 

celu  ustalenia  wartości  jednostkowej  netto,  Zamawiający  mógł  podzielić  wartość  netto 

(rubryka  F)  przez  il

ość minut (rubryka D), które Zamawiający sam sztywno określił w treści 

formularza cenowego

. W ten sposób, sposób Zamawiający otrzymałby wartość jednostkową 

jednej  minuty  lotu  w  wysokości  5  złotych,  co  odpowiadałoby  wartości  wskazanej  przez 

Odwołującego w rubryce F i nie prowadziłoby  w  ocenie Izby do  zmiany treści oferty, a tym 

bardziej do zmiany zaoferowanej ceny za realizację zamówienia. Działania podjęte zaś przez 

Zamawiającego doprowadził do zniekształcenia oświadczenia wykonawcy i określenia ceny 

za  rea

lizacji  zamówienia  na  poziomie  60  –  krotnie  wyższym  niż  wskazanym  przez 

Odwołującego w treści oferty. 

Podkreślić należy, że do zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp konieczne jest ustalenie 

(lub  przyjęcie  racjonalnie  usprawiedliwionego  założenia),  że  określone  wartości  wpisane  w 

formularzu cenowym są wynikiem omyłki powstałej przy wykonywaniu działań arytmetycznych. 

Dopiero w takiej sytuacji Zamawiający zobowiązany byłby poprawić omyłkę. W analizowanej 

sprawie,  nic  nie  uprawniało  Zamawiającego  do  przyjęcia  założenia,  że  ma  do  czynienia  z 

oczywistą omyłką rachunkową, o czym zresztą poinformował go sam Odwołujący w piśmie z 

dnia 13 kwietnia 2018 r. O

ceniając ofertę Zamawiający nie powinien poprzestać wyłącznie na 

weryfikacji  działań  arytmetycznych  i  bezkrytycznie  oraz  automatycznie  przyjmować  każdej 

rozbieżności za oczywistą omyłkę rachunkową, ale powinien ocenić, czy istotą stwierdzonej 

rozbieżności  jest  rzeczywiście  niezamierzony  błąd  w  działaniach  na  liczbach.  Nawet  jeżeli 

Zamawiający uznawał, że nie ma podstaw samodzielnie zinterpretować sposobu wypełnienia 

f

ormularza  cenowego  przez  Odwołującego,  to  powinien  zwrócić  się  do  wykonawcy  o 

wyjaśnienie treści oferty na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp. Gdyby to zrobił, uzyskałby 

pewność, że wartość wpisana przez Odwołującego w formularzu cenowym w pozycji E była 

wynikiem 

przyjęcia błędnego założenia, że w pozycji E należy wycenić jedną godzinę lotu. 

Ponadto 

należy  zwrócić  uwagę,  że cena  oferty  Odwołującego  jest  porównywalna  z  cenami 

przedstawionymi  przez  pozostałych  wykonawców.  Zatem  cena  oferty,  powinny  być  uznane 

p

rzez  Zamawiającego  za  prawidłową.  Zamawiający  powinien  jedynie  rozważyć  potrzebę 

poprawienia  pozycji  E  tak, 

aby  stanowiła  ona  odzwierciedlenie  rzeczywistej  wyceny  przez 

O

dwołującego kosztu 1 minuty lotu, którą Zamawiający miał możliwość obliczyć bez zmiany 

ceny za realizację zamówienia.  

Maj

ąc na uwadze powyższe rozważania, Izba stoi na stanowisku, iż omyłka Odwołującego nie 

miała  charakteru  rachunkowego,  ale  polegała  na  niezgodności  oferty  z  treścią  SIWZ. 

Odwołujący bowiem błędnie przyjął, niezgodnie z zapisami SIWZ, iż w pozycji E formularza 

cenowego wycenie podlega jedna godzina lotu

, nie zaś minuta.  Poprawienie takiej omyłki nie 

spowodowałoby istotnych zmian w treści oferty, nie wpłynęłoby bowiem na cenę oferty ogółem.  

Co  więcej,  wbrew  twierdzeniom  Zamawiającego  w  treści  oferty  zawarte  były  niezbędne 

informacje  do  dokonania  zmian  w  zakresie  pozycji  E  formularza  cenowego.  Ilość  minut 

przyjęta  do  wyceny  była  z  góry  ustalona  przez  Zamawiającego  i  nie  mogła  być  dowolnie 

zmieniona  przez  wykonawców.  Nie  budziło  również  wątpliwości,  iż  łączna  cena  była 

porównywalna  z  ofertami  innych  wykonawców  oraz,  że  Odwołujący  w  złożonej  ofercie 

trzyk

rotnie powtórzył tą samą wartość ceny, co wskazuje na to, iż jej wartość ostateczna (netto 

i brutto) została obliczona i wskazana konsekwentnie i prawidłowo. W tych okolicznościach nie 

sposób stwierdzić, iż jedynym sposobem wyeliminowania rozbieżności pomiędzy ostateczną 

ceną oferty Odwołującego było przemnożenie wartości zawartych w rubryce D i E formularza 

cenowego. 

Jak  Izba  wskazała  powyżej,  w  celu  ustalenia  wartości  jednostkowej  netto, 

Zamawiający mógł podzielić wartość netto (rubryka F) przez ilość minut (rubryka D). W ten 

sposób, sposób Zamawiający otrzymałby wartość jednostkową jednej minuty lotu w wysokości 

5  złotych,  co  odpowiadałoby  wartości  wskazanej  przez  Odwołującego  w  rubryce  F  i  nie 

prowadziłoby  w  ocenie  Izby  do  zmiany  treści  oferty,  a  tym  bardziej  do  istotniej  zmiany 

zaoferowanej  ceny  za  realizację  zamówienia.  Działania  podjęte  zaś  przez  Zamawiającego 

doprowadził  do  zniekształcenia  oświadczenia  wykonawcy  i  określenia  ceny  za  realizację 

zamówienia na poziomie 60 – krotnie wyższym niż wskazanym przez Odwołującego w treści 

oferty.  

Wobec  powyższego  należy  stwierdzić,  że  dokonując  poprawek  w  ofercie  Odwołującego 

Zamawiający  dopuścił  się  naruszenia  przepisu  art.  87  ust.  2  pkt  2  ustawy  Pzp  przez  jego 

bezzasadne zastosowanie, a w konsekwencji naruszył art. 7 ust. 1 ustawy Pzp. W związku z 

tym,  że  stwierdzone  naruszenie  przepisów  ustawy  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik 

postępowania,  odwołanie  –  stosownie  do  art.  192  ust.  2  ustawy  Pzp  –  podlegało 

uwzględnieniu. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 

15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów 

kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).  

Przewodniczący:      ……………….