KIO 2010/20 WYROK dnia 17 września 2020 r.

Sygn. akt  KIO 2010/20 

WYROK 

z dnia 17 

września 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Daniel Konicz 

Protokolant:            

Piotr Kur 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 

września 2020 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  K

rajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  18 sierpnia  2020  r.  przez  Odwołującego  – 

wykonawcę  Bog-Dach  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w Kiertynach  Wielkich,  w postępowaniu 

prowadzonym przez Zamawiającego – Powiat Bartoszycki, 

orzeka: 

Oddala odwołanie. 

2.  Kosztami 

postępowania odwoławczego obciąża Odwołującego i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  10.000,00  zł 

(słownie: dziesięć  tysięcy  złotych  00/100)  uiszczoną  przez  Odwołującego  tytułem 

wpisu od odwołania; 

zasądza  od  Odwołującego  na  rzecz  Zamawiającego  kwotę  w  łącznej  wysokości 

4.085,60  zł  (słownie:  cztery  tysiące  osiemdziesiąt  pięć  złotych  60/100)  tytułem 

wynagrodzenia pełnomocnika i kosztów dojazdu na posiedzenie i rozprawę. 

Stosownie do art. 198a i 198b 

ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 

(Dz.U. z 2019 r. poz. 1843) na niniejszy wyrok 

– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – 

przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Olsztynie. 

Przewodniczący:      ………………………………………. 

Sygn. akt: KIO 2010/20 

Uzasadnienie 

Powiat Bartoszycki (dalej: 

„Zamawiający”) prowadzi, na podstawie przepisów ustawy z 

dnia  29 stycznia  2004  r. 

Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1843), zwanej 

dalej  „Pzp”,  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego na rozbudowę wraz z przebudową i zmianą sposobu użytkowania budynku 

biurowego na potrzeby centrum opiekuńczo-mieszkalnego, zwane dalej „Postępowaniem”. 

Wartość  zamówienia  nie  przekracza  kwot  określonych  w  przepisach  wykonawczych 

wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych 

w dniu 6 lipca 2020, pod nr 558659-N-2020. 

13  sierpnia  2020 

r.  Zamawiający  poinformował  wykonawcę  Bog-Dach  sp.  z  o.o. 

z 

siedzibą  w Kiertynach  Wielkich  (dalej  „Wykonawca  B”  lub  „Odwołujący”)  o  odrzuceniu 

złożonej przez niego oferty, jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny. 

18  sierpnia  2020  r.  do  Prezesa  Krajow

ej  Izby  Odwoławczej  (dalej  „Izba”  lub  „KIO”) 

wpłynęło  odwołanie  Wykonawcy  B  od  tej  czynności,  w  którym  zarzucono  Zamawiającemu 

naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp w zw. z art. 41 ust. 2 i ust. 12 oraz art. 146aa ust. 1 pkt 2 

ustawy  z  dnia  11  marca  2004 r.  o  podatku  od 

towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106), 

zwanej dalej „Ustawą o VAT”, przez nieprawidłowe przyjęcie, że dla objętych Postępowaniem 

robót  budowlanych  polegających  na  rozbudowie  wraz  z  przebudową  i  zmianą  sposobu 

użytkowania  budynku  biurowego  na  potrzeby  centrum  opiekuńczo-mieszkalnego 

zastosowanie  w  pełnym  zakresie  znajdzie  23%  stawka  VAT,  w  następstwie  czego 

Z

amawiający  uznał,  że  oferta  Odwołującego  przewidująca  cenę  za  roboty  budowlane 

w 

obrębie bryły budynku wraz podatkiem VAT według stawki 8%, zawiera błąd w obliczeniu 

ceny i podlega odrzuceniu. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego; 

2.  dokonania ponownej oceny ofert, z uwz

ględnieniem oferty Odwołującego. 

Odwołujący podał, że jest legitymowany do wniesienia odwołania. 

Uzasadniając  zarzut  odwołania  Wykonawca  B  wskazał,  że  jego  oferta  została 

odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp 

gdyż zawierała ona – zdaniem Zamawiającego 

– błąd w obliczeniu ceny.  

Zamawiający uzasadniając swoje stanowisko, stwierdził, że: 

  Odwołujący w dniu złożenia oferty nie posiadał indywidualnej interpretacji Krajowej 

Administracji Skarbowej w sprawie obniżonej stawki VAT dla części robót; 

  w polskim prawodawstwie nie funkcjonuje zasada „precedensu”, czyli orzeczenia, 

które  ma  moc  wiążącą  w  odniesieniu  do  późniejszych  orzeczeń  w  podobnych 

sprawach; 

  wskazane  w  projekcie  budowlanym  pomieszczenia  jako  mieszkalne  będą 

wykorzystywane sporadycznie i j

edynie w wyjątkowych sytuacjach; 

  Odwołujący  na  etapie  przygotowania  oferty  mógł  poprosić  o  wyjaśnienie 

ewentualnych wątpliwości co do poprawności obliczenia ceny; 

  deklaracja  podatkowa  jest  indywidualną  decyzją  Odwołującego  i  nie  można  jej 

poprawić na podstawie przepisów art. 87 ust. 2 Pzp. 

Z

amawiający w istocie nie poczynił jakichkolwiek ustaleń co do prawidłowości stawki 

zastosowanej  przez  Odwołującego  przy  obliczaniu  ceny,  ograniczając  się  jedynie  do 

stwierdzenia,  że  skoro  Odwołujący  nie  przedstawił  indywidualnej  interpretacji  w  sprawie 

obn

iżonej  stawki  VAT,  to  nie  mógł  jej  uwzględnić  przy  sporządzaniu  oferty.  Przedstawiona 

przez Z

amawiającego argumentacja jest oczywiście bezzasadna, a w rezultacie podjęta na jej 

podstawie czynność odrzucenia oferty Odwołującego narusza prawo. 

Odwołujący  wyjaśnił,  że  Postępowanie  przewidywało  wykonanie  robót  budowlanych 

polegających  na  rozbudowie  wraz  z  przebudową  i  zmianą  sposobu  użytkowania  budynku 

biurowego na  potrzeby  centrum  opiekuńczo-mieszkalnego.  Przedmiot  zamówienia miał  być 

zrealizowany  w  oparciu  o  projekt  budowlany  zamienny 

–  zmiany  do  projektu  budowlanego 

objętego decyzją o pozwoleniu na budowę nr Bg-62/18, stanowiący załącznik do Specyfikacji 

Istotnych  Warunków  Zamówienia  („SIWZ”).  W  części  ogólnej  opisu  technicznego  (str.  7) 

wskazano, że projekt zakłada w swej treści rozwiązania zgodne z Rozporządzeniem Ministra 

Infrastruktury  z  dnia  12  kwietnia  2002  r. 

w  sprawie  warunków  technicznych,  jakim  powinny 

odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz ustawą Prawo Budowlane oraz innymi przepisami 

i  normami,  a  ponadto  Programe

m  „Centra  opiekuńczo-mieszkalne”  przyjętym  przez 

Ministerstwo  Rodziny, 

Pracy  i  Polityki  Społecznej  na  podstawie  art.  7  ust.  5  ustawy  z  dnia 

października 2018 r. o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.  

W  ogłoszeniu  o  naborze  wniosków  w  ramach  tego  Programu  Minister  Rodziny,  

Pracy i Polityki Społecznej wskazał, że celem utworzenia centrów opiekuńczo-mieszkalnych 

jest  uzupełnienie systemu  wsparcia  osób niepełnosprawnych,  przez  stworzenie dodatkowej 

usługi  w  postaci  zapewnienia  możliwości  zamieszkiwania  tu  formie  pobytu  dziennego  lub 

całodobowego.  Osoby,  do  których  kierowany  jest  Program,  obok  różnorodnego  wsparcia 

(w tym w zakresie potrzeb zdrowo

tnych, pielęgnacyjnych, zapobiegania wtórnym powikłaniom, 

stymulowania  i  rozmijania  sprawn

ości  ruchomej,  kompetencji  poznawczych  oraz 

społecznych),  będą  miały  zapewnioną  możliwość  niezależnego/samodzielnego  i  godnego 

funkcjonowania  na  miarę  swoich  potrzeb  i  takie  zadania  mają  realizować  centra  

opiekuńczo- mieszkalne. Głównym celem funkcjonowania takiego centrum jest pomoc osobom 

niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym i znacznym, w tym osobom ze spektrum autyzmu 

lub  z  niepełnosprawnościami  sprzężonymi,  będzie  utrzymanie  bądź  poprawa  sprawności 

psychofizycznej  i  społecznej  przez  zorganizowanie  dla  nich  pobytu  dziennego  lub 

całodobowego 

umożliwiającego 

niezależne 

bądź 

samodzielne 

funkcjonowanie.  

Zajęcia  prowadzone  będą  w  sposób  umożliwiający  indywidualne  podejście  do  każdego 

uczestnika,  dzięki  czemu  zgromadzona  miedza  pozwoli  skonstruować  plan  postępowania 

wspiera

jąco-aktywizującego  dostosowany  do  potrzeb  oraz  możliwości  konkretnych  osób. 

Jednocześnie,  w  ramach  objętego  rozbudową  (przebudową)  budynku,  poza  salami 

przeznaczonymi  do  prowadzenia  opisanych  w 

projekcie  zajęć,  przewidziano  pokoje 

jednoosobowe  dla  uczestnik

ów,  którzy  otrzymają  skierowania  do  centrum  na  pobyt 

całodobowy oraz pokój dzienny z aneksem kuchennym. 

Odwołujący  podał,  że  zgodnie  z  art.  41  ust.  2  Ustawy  o  VAT  dla  towarów  i  usług, 

wymienionych w 

załączniku nr 3 do Ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 

12 i art. 114 ust. 1. Stosownie zaś do art. 146aa ust. 1 pkt 2 Ustawy o VAT, w okresie od dnia 

1 stycznia 2019 r. 

do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której 

mowa  m  art.  38a  pkt  4  ustawy  z  dnia  27  sierpnia  2009  r.  o  finansach  publicznych,  jest  nie 

w

iększa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza 

niż -6%, stawka podatku, o której mowa m art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika 

nr 3 do ustawy, w

ynosi 8%. Tak określoną stawkę – na mocy art. 41 ust. 12 Ustawy o VAT – 

stosuje się również w przypadku dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, 

przebudow

y  lub  robót  konserwacyjnych  dotyczących  obiektom  budowlanych  lub  ich  części 

zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, a także robót 

konserwacyjnych dotyczących: 

a) 

obiektów  budownictwa  mieszkaniowego  lub  ich  części,  z  wyłączeniem  lokali 

użytkowych; 

b)  lokali 

mieszkalnych 

w 

budynkach 

niemieszkalnych 

sklasyfikowanych  

w  Polskiej  Klasyfikacji  Obiektów  Budowlanych  w  dziale  12  –  w  zakresie,  w  jakim 

wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 1. 

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym – zgodnie z art. 41 ust. 

12a  Ustawy  o  VAT 

–  rozumie  się  obiekty  budownictwa  mieszkaniowego  lub  ich  części, 

z 

wyłączeniem  lokali  użytkowych,  oraz  lokale  mieszkalne  m  budynkach  niemieszkalnych 

sklasyfikowanych w 

Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty 

sklasyfikowane  w 

Polskiej  Klasyfikacji  Obiektów  Budowlanych  w  klasie  ex  1264  – 

wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką 

lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem 

ust.  12b.  Na  podstawie  art.  2  pkt  12  Ustawy  o  VAT  przez  obiekty  budownictwa 

mieszkaniowego  rozumie  się  budynki  mieszkalne  stałego  zamieszkania  sklasyfikowane 

w 

Polskiej  Klasyfikacji  Obiektów  Budowlanych  w  dziale  11.  W  myśl  art.  41  ust.  12b  

Ustawy  o  VAT

,  do  budownictwa  objętego  społecznym  programem  mieszkaniowym, 

określonego  w  ust.  12a,  nie  zalicza  się  budynków  mieszkalnych  jednorodzinnych, 

których powierzchnia  użytkowa  przekracza  300  m

oraz  lokali  mieszkalnych,  których 

powier

zchnia użytkowa przekracza 150 m

Odwołujący  wskazał,  że  dla  celów  VAT  stosuje  się  przepisy  rozporządzenia 

Rady Minis

trów  z  dnia  30  grudnia  1999  r.  w  sprawie  Polskiej  Klasyfikacji  Obiektów 

Budowlanych  (PKOB),  która  to  klasyfikacja  stanowi  usystematyzowany  wykaz  obiektów 

budowlanych. Według podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy w PKOB w dziale 11 

mieszczą się budynki mieszkalne, obejmujące trzy grupy budynków: 

  Budynki mieszkalne jednorodzinne – 111; 
  Budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe – 112; 
  Budynki zbiorowego zamieszkania – 113. 

Klasa 1130 

– Budynki zbiorowego zamieszkania – obejmuje m.in.: budynki zbiorowego 

zamieszkania, 

w  tym  domy  mieszkalne  dla  ludzi  starszych,  studentów,  dzieci  i  innych  grup 

społecznych,  np.:  domy  opieki  społecznej,  hotele  robotnicze,  internaty  i  bursy  szkolne, 

domy studenckie, domy dziecka, domy dla bezdomnych, itp. 

W świetle  powyższego nie powinno budzić  wątpliwości,  że roboty  budowlane objęte 

zamówieniem  dotyczą  obiektów  budowlanych  lub  ich  części  zaliczonych  do  budownictwa 

objętego społecznym programem mieszkaniowym i w tym zakresie podlegają opodatkowaniu 

według  8%  stawki  podatku.  Mianowicie  przedmiot  zamówienia  dotyczy  rozbudowy  wraz 

z 

przebudową  i  zmianą  przeznaczenia  budynku  celem  przystosowania  go  na  potrzeby 

Centrum  Opiekuńczo-Mieszkalnego,  stanowiącego  –  zdaniem  Odwołującego  – 

budynek 

zbiorowego  zamieszkania.  Stanowisko  Odwołującego  potwierdza  przywołana 

w 

piśmie  z  dnia  31  lipca  2020  r.  interpretacja  Dyrektora  Krajowej  Informacji  Skarbowej  

nr 0114-KDIP1- 3.4012.411.2018.2.J

F, który na kanwie bardzo podobnego stanu faktycznego 

(roboty  budowlane  polegające  na  remoncie,  przebudowie  i  nadbudowie  oficyny  budynku 

Domu 

Pomocy)  stwierdził,  że  wykonawca  świadczyć  będzie  usługi  remontu,  

przebudowy  i  nadbudowy  w  obiektach  wymienionych  w  art.  2  pkt  12  Ustawy  o  VAT,  a  w 

konsekwencji, dla świadczonych przez niego robót budowlanych zastosowanie znajdzie 8% 

stawka  VAT,  zgodnie  z  art.  41  ust.  2  i  ust.  12  w  zw.  z  art.  146a  pkt  2  Ustawy  o  VAT. 

Bez znaczenia  przy  tym  pozostaje  akcentowana  przez  Z

amawiającego  kwestia, 

że interpretacja ta nie została wydana na potrzeby Postępowania. Żaden przepis powszechnie 

obowiązującego  prawa,  jak  i  SIWZ  nie  uzależniają możliwości  zastosowania  preferencyjnej 

stawki  od  legitymowani

a  się  indywidualną  interpretacją  (obecnie  Wiążącą  Interpretacją 

Stawkową). 

Mając  na  względzie  powyższe,  jak  również  stanowisko  Naczelnego  Sądu 

Administracyjnego wyrażone w uchwale 7 sędziów z dnia 3 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 

7/12,  w  którym  stwierdzono,  że  art.  41  ust.  12  nie  obejmuje  infrastruktury  towarzyszącej, 

Odwołujący  słusznie  obliczył  cenę  stosując  dwie  stawki  VAT,  tj.  8%  stawkę  dla  robót 

budowlanych w obrębie budynku oraz stawkę podstawową (23%) dla prac poza bryłą budynku. 

Zamawiający  w  pisemnej  odpowiedzi  na  odwołanie  wniósł  o  jego  oddalenie 

w 

powołaniu na przedstawioną poniżej argumentację. 

Aby  móc  zastosować  8%  stawkę  podatku  od  towarów  i  usług  do  prac  wewnątrz 

budynku należałoby ustalić, że budynek centrum opiekuńczo-mieszkalnego jest zaliczany do 

budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w rozumieniu art. 41 ust. 12 

U

stawy o VAT. Definicję programu zawiera ust. 12a cytowanego przepisu, zgodnie z którym 

przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się: 

a) 

obiekty  budownictwa  mieszkaniowego  lub  ich  części,  z  wyłączeniem  lokali 

użytkowych; 

b)  lokale 

mieszkalne 

w 

budynkach 

niemieszkalnych 

sklasyfikowanych  

w Polskiej Klasyfikacji O

biektów Budowlanych w dziale 12; 

c)  obiekty  sklasyfikowane  w  Polskiej  Klasyfikacji 

Obiektów  Budowlanych  w  klasie 

ex 1264 

–  wyłącznie  budynki  instytucji  ochrony  zdrowia  świadczących  usługi 

zakwaterowania  z  opieką  lekarską  i  pielęgniarską,  zwłaszcza  dla  ludzi  starszych 

i 

niepełnosprawnych; 

d) 

mikroinstalację,  o  której  mowa  w  art.  2  pkt  19  ustawy  z  dnia  20  lutego  2015  r. 

o 

odnawialnych źródłach energii, z zastrzeżeniem ust. 12b. 

Ze  wskazanego  wyliczenia  dalszym  rozważaniom  Zamawiający  poddał  możliwość 

zakwalifikowania 

budynku 

centrum 

jako 

obiektu 

budownictwa 

mieszkaniowego,  

zgodnie z 

argumentacją zaprezentowaną w odwołaniu. Definicję legalną tego zwrotu zawiera 

art.  2  pkt  12  U

stawy  o  VAT  zgodnie  z  którym  obiektami  budownictwa  mieszkaniowego  są 

budynki  mieszkalne  stałego  zamieszkania  sklasyfikowane  w  Polskiej  Klasyfikacji  Obiektów 

Budow

lanych w dziale 11. Dział ten, co zostało podniesione w samym odwołaniu, obejmuje: 

a)  budynki mieszkalne jednorodzinne 

– 111; 

b) 

budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe – 112; 

c)  budynki zbiorowego zamieszkania 

– 113. 

Odwołujący  stwierdza  w  odwołaniu,  że  budynek  centrum  jest  w  istocie  budynkiem 

zbiorowego zamieszkania sklasyfikowanym w PKOB jako klasa 1130. Wskazana wyżej klasa 

obejmuje: 

a)  budynki  zbiorowego  zamieszkania,  w  tym:  domy  mieszkalne  dla  ludzi  starych, 

studentów,  dzieci  i  innych  grup  społecznych  np.  domy  opieki  społecznej, 

hotele robotnicze,  internaty  i  bursy  szkolne,  domy  studenckie,  domy  dziecka, 

domy dla bezdomnych itp.; 

b) 

budynki  mieszkalne  na  terenie  koszar,  zakładów  karnych  i  poprawczych, 

aresztów śledczych; 

c)  budynki rezydencji prezydenckich i biskupich. 

Klasa ta nie obejmuje natomiast: 

a) 

szpitali, klinik i budynków instytucji z opieką medyczną (lekarską lub pielęgniarską) 

– PKOB 1264; 

b) 

zabudowań koszarowych – PKOB 1274. 

Analogia zastosowana przez Odwołującego jest błędna z niżej wskazanych powodów. 

Po pierwsze Zamawiający zwrócił uwagę na charakter obiektu. Zgodnie z art. 54 ust. 1 

ustawy  o  pomocy  społecznej  osobie  wymagającej  całodobowej  opieki  z  powodu  wieku, 

choroby  lub  niepełnosprawności,  niemogącej  samodzielnie  funkcjonować  w  codziennym 

życiu,  której  nie  można  zapewnić  niezbędnej  pomocy  w  formie  usług  opiekuńczych, 

przysługuje  prawo  do  umieszczenia  w  domu  pomocy  społecznej.  Skierowanie  do  domu 

pomocy społecznej wymaga oceny stanu zdrowia danej osoby oraz możliwości korzystania 

przez nią z pomocy środowiskowej, w szczególności zaś zbadania możliwości zorganizowania 

usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania lub w ośrodku wsparcia. 

Zgodnie  z  programem  „Centra  opiekuńczo-mieszkalne”  przyjętym  przez 

Ministerstwo 

Rodziny,  Pracy  i  Polityki  Społecznej,  określającym  funkcjonowanie  centrów, 

zakres  i  rodzaj  usług  oraz  czas  trwania  pobytu  w  centrum  określany  jest  decyzją 

administracyjną wydaną na podstawie art. 51 w zw. z art. 106 ustawy o pomocy społecznej 

(pkt VI. 3.1 

– str. 12). W art. 51 uregulowano funkcjonowanie ośrodków wsparcia, dlatego też 

to  właśnie  przepisy  właściwe  tym  jednostkom  winny  stanowić  podstawę  do  określenia 

charakteru  centrów  opiekuńczo-mieszkalnych.  Zgodnie  z  art.  51  ust.  1-3  ustawy  o  pomocy 

społecznej:  

„1.  Osobom,  które  ze  względu  na  wiek,  chorobę  lub  niepełnosprawność  wymagają 

częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, mogą być 

przyznane usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze lub posiłek, świadczone 

w ośrodku wsparcia. 

Ośrodek wsparcia jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu. 

W ośrodku wsparcia mogą być prowadzone miejsca całodobowe okresowego pobytu”. 

Ośrodki  są  zaliczane  do  jednostek  organizacyjnych  pomocy  społecznej  dziennego 

pobytu.  Niemniej  ośrodek  może  prowadzić  całodobowe  miejsca  okresowego  pobytu. 

Ośrodki świadczą usługi  opiekuńcze,  w  tym  specjalistyczne,  dla osób, które  ze względu na 

wiek,  chorobę,  niepełnosprawność  wymagają  częściowej  opieki  i  pomocy  w  zaspokajaniu 

niezbędnych potrzeb życiowych. Osobom tym co do zasady nie jest potrzebna całodobowa 

opieka i nie wymagają one umieszczenia w domu pomocy społecznej. 

Jak wynika z powyższego nie sposób postawić znaku równości między domem pomocy 

społecznej, a centrum opiekuńczo-mieszkalnym, do którego zastosowanie znajdują przepisy 

dotyczące  ośrodków  wsparcia.  W  zależności  od  potrzeb  dyktowanych  wiekiem  osoby, 

stopniem  jej  niepełnosprawności,  przechodzoną  chorobą  albo  czasowym  charakterem 

przeszkód  w  samodzielnym  zaspokajaniu  własnych  potrzeb  życiowych,  usługi  opiekuńcze 

sklasyfikowano  pod  względem  instytucjonalnego  zaplecza  jednostki  organizacyjnej  pomocy 

społecznej  oraz  pod  względem  czasu,  w  jakim  personel  dopełniający  czynności  

opiekuńczo-bytowych  pozostaje  do  dyspozycji  osoby  korzystającej  ze  świadczenia. 

Jeżeli pomoc wymagana jest przez cały dzień, osoba może korzystać z usług opiekuńczych, 

również świadczonych regularnie, z większą częstotliwością, ale w ośrodku wsparcia, a więc 

w  zakładzie  administracyjnym  przeznaczonym  do  pobytu  dziennego  (art.  51). 

Usługi opiekuńcze  świadczone  wobec  osoby  umieszczonej  w  domu  pomocy  społecznej  są 

natomiast 

uzasadnione 

brakiem 

możliwości 

jakiegokolwiek 

funkcjonowania,  

nawet  w  ograniczonym  do  niezbędnego  minimum  zakresie,  w  codziennym  życiu.  Osoba 

korzystająca  z  usług  opiekuńczych  objętych  świadczeniem  polegającym  na  umieszczeniu 

w 

domu  pomocy  społecznej  jest  zupełnie  nieporadna.  Z  tych  względów  pomoc  w  postaci 

różnych  odmian  usług  opiekuńczych  ograniczonych  z  punktu  widzenia  okresowości, 

zapewnienia częściowego zaplecza bytowego oraz pewnych tylko miejsc świadczenia usług 

jest niecelowa, gdyż nie przezwycięży, jak wymaga tego art. 2 ust. 1 trudnej sytuacji życiowej 

osoby w zupełności nieporadnej. 

Po drugie, Zamawiający zwrócił uwagę na okres pobytu/zamieszkania. Zgodnie z § 10 

roz

porządzenia  Ministra  Pracy  i  Polityki  Społecznej  z  dnia  23  sierpnia  2012  r.  w  sprawie 

domów  pomocy  społecznej  osoba  ubiegająca  się  jest  kierowana  do  domu  na  czas 

nieokreślony, chyba że wystąpi ona lub jej przedstawiciel ustawowy z wnioskiem o skierowanie 

d

o domu na czas określony. Z kolei w art. 51 ust. 2 stwierdzono, że ośrodek wsparcia należy 

do jednostek organizacyjnych pomocy społecznej dziennego pobytu. Oznacza to, że w tego 

rodzaju  jednostce  organizacyjnej  pomocy  społecznej  osoba  uprawniona  do  świadczeń  nie 

przebywa w sposób stały; w szczególności realizacja usług opiekuńczych w ośrodku wsparcia, 

a także przyznanie posiłków, nie może uprawniać do korzystania z noclegu albo ze schronienia 

lub z udostępnionego mieszkania. Pobyt dzienny to pobyt polegający na dostępie do jednostki 

organizacyjnej i świadczonej przez nią usługi w trakcie dziennej aktywności człowieka, tj. poza 

porą spoczynku nocnego, a ponadto tylko w takim zakresie czasowym, jaki wynika z pobytu 

koniecznego  do  skorzystania  z  usługi  opiekuńczej,  specjalistycznej  usługi  opiekuńczej  lub 

spożycia  posiłku.  Wyjątek  pod  względem  okresu  pobytu  w  ośrodku  wsparcia  wprowadza 

art. 

51  ust.  3,  w  którym  postanowiono,  że  w  ośrodku  takim  mogą  być  prowadzone  miejsca 

całodobowego  okresowego  pobytu.  Przepis  ten,  zgodnie  z  regułami  wykładni  systemowej 

wewnętrznej,  uwzględniającej  wzajemne  usytuowanie  przepisu  ogólnego  ustanawiającego 

zasadę (art. 51 ust. 2) i przepisu szczególnego ustanawiającego odstępstwo od zasady (art. 51 

ust. 3), nakazuje stwierdzić, że tylko szczególne względy mogą przesądzić o dopuszczalności 

korzystania  z  usług  opiekuńczych  w  formie  całodobowego  pobytu  w  ośrodku  wsparcia. 

Jeżeli dochodzi  do  takiego  wyjątkowego  realizowania  usług  opiekuńczych,  może  ono  mieć 

tylko walor okresowy, co oznacza, 

że tylko przez z góry określony termin osoba uprawniona 

do usług opiekuńczych może korzystać z noclegów w ośrodku wsparcia. 

Po  trzecie,  Zamawiający  wskazał  na  dominującą  funkcję  centrum.  Zostało  ono 

przewidziane  dla  22  uczestników,  z  czego  tylko  dla  dwójki  z  nich  przewidziano  miejsca 

całodobowe  okresowego  pobytu.  Oznacza  to,  że  główna  funkcja centrum,  tj.  wpływanie  na 

procesy  uspołecznienia  i  nawiązywania  relacji  interpersonalnych,  a  także  stymulowanie 

kompetencji  społecznych  oraz  podejmowanie  przez  osoby  niepełnosprawne  aktywności  na 

miarę  posiadanego  potencjału  i  zasobów  realizowana  będzie  w  zdecydowanej  większości 

przypadków przez usługi w formie dziennej. Co więcej, zapewnienie mieszkania nie stanowi 

głównej formy użytkowania budynku, gdyż istotą funkcjonowania centrum jest świadczenie na 

rzecz uczestników usług, dzięki którym nabędą oni umiejętności do życia w społeczeństwie. 

Służyć temu mają takie pomieszczenia jak: 

a) 

pokój  dzienny  z  aneksem  kuchennym  –  nabycie  i  doskonalenie  umiejętności 

wykonywania pro

stych posiłków; 

b) 

sala doświadczania świata – stymulacja sensoryczna; 

c)  sala rehabilitacyjna 

– rehabilitacja; 

d)  sala  arteterapii  i  rewalidacyjno-poznawcza  zaspokajanie  potrzeb  akceptacji, 

bezpieczeństwa, współczucia; 

e) 

pokój mieszkalny (dwa) – samodzielne utrzymywanie higieny, utrzymanie porządku 

w pokoju. 

Zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1990 r. 

w 

sprawie  Polskiej  Klasyfikacji  Obiektów  Budowlanych  (PKOB)  budynki  dzielą  się  na 

mieszkalne i niemieszkalne. 

Budynki mieszkalne są to obiekty budowlane, których co najmniej 

połowa  całkowitej  powierzchni  użytkowej  jest  wykorzystywana  do  celów  mieszkalnych. 

W 

przypadkach, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest 

na  cele  mieszkalne,  budynek  taki  klasyfikowany  jest  jako  niemieszkalny,  zgodnie  z  jego 

przeznaczeniem. W przypadku obiektów budowlanych użytkowanych lub przeznaczonych do 

wielu celów (np. budynek mieszkalny będący jednocześnie hotelem i biurem) klasyfikuje się je 

w jednej po

zycji, zgodnie z ich głównym użytkowaniem. 

Przenosząc  powyższe  rozważania  na  grunt  tej  sprawy  skonstatować  należy,  że  dla 

celów  mieszkalnych  przewidziano  tylko  dwa  pokoje  podczas  gdy  zdecydowana  większość 

pomieszczeń 

użytkowana 

będzie 

jako 

pomieszczenia 

służące 

rehabilitacji. 

Takie 

przeznaczenie budynku powoduje konieczność zaklasyfikowania go do klasy 1264 jako 

budynku  przeznaczonego  do  rehabilitacji,  a  zatem  jako  budynku  niemieszkalnego  zgodnie 

z PKOB. 

Zamawiający  dodał,  że  w  przypadku  gdy  Odwołujący  nie  był  pewien  jaką  stawkę 

zastosować, na podstawie art. 38 ust. 1 Pzp, miał obowiązek zwrócić się do Zamawiającego 

o stosowne wyjaśnienie, czego nie zrobił.  

W  związku  z  tym,  że  stawka  podatku  zastosowana  przez  Odwołującego  jest 

nieprawidłowa, czynność Zamawiającego polegająca na odrzuceniu oferty Odwołującego na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp ze względu na to, że zawiera błędy w obliczeniu ceny lub 

kosztu, była prawidłowa.  

Na rozprawie strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie. 

Zamawiający wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z treści programu pn.: 

„Centra 

opiekuńczo-mieszkalne” 

(dalej 

„Program”), 

opracowanego 

przez 

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityk

i Społecznej w maju 2019 r. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  Izba,  uwzględniając  zgromadzony  materiał 

dowodowy  omówiony  w  dalszej  części  uzasadnienia,  jak  również  biorąc  pod  uwagę 

oświadczenia  i stanowiska  Stron  postępowania  odwoławczego,  ustaliła i  zważyła, 

co 

następuje. 

Skład  orzekający  stwierdził,  że Odwołujący  jest  legitymowany,  zgodnie  z  przepisem 

art. 179 ust. 1 Pzp, do 

wniesienia odwołania.  

Izba  dopuściła  i  przeprowadziła  dowody  z  treści  SIWZ,  wezwania  Odwołującego  do 

wyjaśnienia  treści  oferty  z  29  lipca  2020  r.,  wyjaśnień  Odwołującego  z  31  lipca  2020  r., 

zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty z 13 sierpnia 2020 r. oraz przedstawionego 

przez Zamawiającego Programu stwierdzając, że stan faktyczny nie jest w sprawie sporny. 

W powyższych okolicznościach skład orzekający uznał, że odwołanie nie zasługuje na 

uwzgl

ędnienie,  ponieważ 

budynek  centrum  opiekuńczo-mieszkalnego 

nie 

jest, 

wbrew 

twierdzeniom  Odwołującego,  budynkiem  o  charakterze  zbliżonym  do  domu  pomocy 

społecznej. W konsekwencji Izba przychyliła się do stanowiska Zamawiającego wyrażonego 

w odpowiedzi na odwołanie, wskazując dodatkowo na poniższe okoliczności. 

Przede  wszystkim,  zdaniem  Izby,  budynek  centrum 

nie  spełnia  wymogu 

budynku 

mieszkalnego  stałego  zamieszkania  (podkreślenie  Izby),  pozwalającego  na 

zakwalifikowanie go do kategorii obiektów budownictwa mieszkaniowego (art. 2 pkt 12 Ustawy 

o  VAT),  a  w  konsekwencji 

–  do  budownictwa  objętego  społecznym  programem 

mieszkaniowym (art. 41 ust. 12a Ustawy o VAT). Zamawi

ający trafnie wskazywał, że zgodnie 

z  załącznikiem  do  rozporządzenia  Rady  Ministrów  z  30  grudnia  1990  r.  w  sprawie 

Polskiej 

Klasyfikacji  Obiektów  Budowlanych  (PKOB)  budynkiem  mieszkalnym  jest  obiekt 

budowlany, którego co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest 

na  cele  mieszkalne.  W  przypadkach,  gdy  mniej  niż  połowa  powierzchni  użytkowej 

wykorzystywana jest na cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny. 

Z kolei gdy obiekt budowlany jest użytkowany lub przeznaczony do wielu celów klasyfikuje się 

go w jednej pozycji, zgodnie z jego głównym użytkowaniem. 

Zestawiając powyższe z postanowieniami SIWZ (Projekt budowlany, Opis techniczny, 

A. Część ogólna, pkt 3, ppkt 5 oraz B. Część szczegółowa, pkt 1.1) skład orzekający zauważył, 

że jedynie niewielka część całego obiektu (2 pokoje jednoosobowe o powierzchni 12 m

każdy) 

ma  charakter  mieszkalny 

(całkowita powierzchnia użytkowa centrum wynosi około 300 m

W 

pozostałym  zakresie  budynek  jest  wykorzystywany  w  celu  świadczenia  różnego  rodzaju 

usług  na  rzecz  przebywających  w  nim  osób  (rehabilitacja,  nabywanie  umiejętności 

społecznych), zgodnie z założeniami przedstawionymi w Programie (zob. pkt III Programu). 

W 

konsekwencji,  nawet  gdyby  przyjąć,  że  budynek  centrum  jest  de  facto  przeznaczony  do 

realizacji 

wielu  celów,  to  trzeba  byłoby  mieć  na  względzie,  że  stałe  zamieszkanie 

(czyli zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych) nie jest

, wbrew sugestii wynikającej z nazwy tej 

jednostki, 

podstawową i przeważającą funkcją centrum opiekuńczo-mieszkalnego. 

Reasumując  przedstawione  powyżej  zapatrywania  orzeczono,  jak  w  pkt  1  sentencji 

wyroku. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  (pkt  2  sentencji  wyroku)  orzeczono 

stosownie  do  jego  wyniku,  na 

podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  Pzp  oraz  §  5  ust.  3  pkt  1 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15 marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości 

i 

sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. z 2018 r. poz. 972).  

Przewodniczący:      ……………………………………….