Sygn. akt: KIO 2749/24
Sygn. akt: KIO 2752/24
WYROK
Warszawa, dnia 27 sierpnia 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca: Irmina Pawlik
Protokolant:
Patryk Pazura
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2024 r. w Warszawie
odwołań wniesionych
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 2 sierpnia
2024 r. przez wykonawcę Eurovia Polska Spółka Akcyjna z siedzibą
w Bielanach Wrocławskich – sygn. akt KIO 2749/24;
B.
w dniu 2 sierpnia 2024 r. przez wykonawcę Eurovia Polska Spółka Akcyjna z siedzibą
w Bielanach Wrocławskich – sygn. akt KIO 2752/24;
w postępowaniach prowadzonych przez zamawiającego Województwo Lubuskie - Zarząd
Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze
orzeka:
Sygn. akt: KIO 2749/24
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu Województwu Lubuskiemu - Zarządowi
Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej w Zadaniu 1,
powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym
uznanie za bezskuteczne dokonanego przez wykonawcę Przedsiębiorstwo Drogowe
„Kontrakt” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krośnie Odrzańskim
zastrzeżenia jako tajemnicy przedsiębiorstwa informacji zawartych w załącznikach nr 4-8
oraz nr 11
do wyjaśnień rażąco niskiej ceny z dnia 9 lipca 2024 r. w całości;
kosztami postępowania obciąża zamawiającego Województwo Lubuskie - Zarząd Dróg
Wojewódzkich w Zielonej Górze i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) poniesioną przez zamawiającego tytułem
wynagrodzenia
pełnomocnika;
zasądza od zamawiającego Województwa Lubuskiego - Zarządu Dróg
Wojewódzkich w Zielonej Górze na rzecz odwołującego Eurovia Polska Spółka
Akcyjna z siedzibą w Bielanach Wrocławskich kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Sygn. akt: KIO 2752/24
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu Województwu Lubuskiemu - Zarządowi
Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej w Zadaniu 1,
powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym
uznanie za bezskuteczne dokonanego przez wykonawcę Przedsiębiorstwo Drogowe
„Kontrakt” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krośnie Odrzańskim
zastrzeżenia jako tajemnicy przedsiębiorstwa informacji zawartych w załącznikach nr 4-9
oraz nr 11 i 12
do wyjaśnień rażąco niskiej ceny z dnia 9 lipca 2024 r. w całości;
kosztami postępowania obciąża zamawiającego Województwo Lubuskie - Zarząd Dróg
Wojewódzkich w Zielonej Górze i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
odwołującego tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie:
trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) poniesioną przez zamawiającego
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika;
zasądza od zamawiającego Województwa Lubuskiego - Zarządu Dróg
Wojewódzkich w Zielonej Górze na rzecz odwołującego Eurovia Polska Spółka
Akcyjna z siedzibą w Bielanach Wrocławskich kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
S
ądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
………….………….................
Sygn. akt: KIO 2749/24
Sygn. akt: KIO 2752/24
Uzasadnienie
Zamawiający Województwo Lubuskie - Zarząd Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze
dalej jako „Zamawiający”), prowadzi postępowania o udzielenie zamówienia w trybie
przetargu nieograniczonego na roboty budowlane pn.:
„Przebudowa i wzmocnienie drogi woj. nr 278 na odcinku Sulechów - Konotop: Zadanie 1
- km 29+461
– 34+850 Zadanie 2 - km 39+877 – 43+250 Zadanie 3 - km 45+000 – 47+800”
(w
ewnętrzny identyfikator: WZP.2910.55.2024) – sygn. akt KIO 2749/24. Ogłoszenie
o
zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej S: 78/2024
z dnia 19 kwietnia 2024 r. pod numerem 233156-2024.
„Przebudowa drogi woj. nr 137 relacji Słubice – Sulęcin – Międzyrzecz: Zadanie nr 1-3”
(w
ewnętrzny identyfikator: WZP.2910.54.2024) – sygn. akt KIO 2752/24. Ogłoszenie
o
zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej S: 80/2024
z dnia 23 kwietnia 2024 r. pod numerem 240141-2024.
Do
ww. postępowań o udzielenie zamówienia zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia
11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.,
dalej „ustawa Pzp”). Wartość szacunkowa zamówień przekracza progi unijne, o których mowa
w art. 3 ustawy Pzp.
W dniu 2 sierpnia 2024 r. wykonawca
Eurovia Polska Spółka Akcyjna z siedzibą
w
Bielanach Wrocławskich (dalej jako „Odwołujący”) wniósł odwołania wobec czynności
wyboru najkorzystniejszej oferty w
ykonawcy Przedsiębiorstwo Drogowe „KONTRAKT” Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krośnie Odrzańskim (dalej jako „KONTRAKT”)
w obu wyżej wskazanych postępowaniach (w zakresie Zadania 1) oraz wobec zaniechania
odtajnienia wyjaśnień KONTRAKT złożonych w trybie art. 224 ustawy Pzp (załączników do
szczegółowego wyjaśnienia „rażąco niskiej ceny” oraz dowodów i dokumentów złożonych na
potrzeby poparcia swoich twierdzeń) i bezzasadnym uznaniu, iż KONTRAKT zastrzegł swoje
wyjaśnienia w sposób prawidłowy.
Odwołujący w obu odwołaniach zarzucił naruszenie przez Zamawiającego art. 18 ust. 1
-3 w zw. z art. 16 w zw. z art. 74 ust. 2 ustawy Pzp w zw. art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (dalej jako „u.z.n.k.”) poprzez bezzasadne zaniechanie udostępnienia
Odwołującemu załączników do wyjaśnień rażąco niskiej ceny o nr od 4 do 9 i 11 i 12, w sytuacji,
gdy z uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa nie wynika, aby przedmiotowe
dokumenty spełniały wymagania, o których mowa w art. 11 ust. 2 u.z.n.k. Odwołujący wniósł
o
n
akazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności wyboru oferty KONTRAKT jako oferty
najkorzystniejszej, n
akazanie Zamawiającemu ponownej oceny i badania ofert, odtajnienie i
udostępnienie Odwołującemu załączników do wyjaśnień rażąco niskiej ceny KONTRAKT o nr
od 4 do 9 oraz 11 i 12; dokonanie ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
Zamawiający w dniu 21 sierpnia 2024 r. złożył pisemną odpowiedź na odwołanie,
wnosząc o oddalenie obu odwołań w całości.
Po przeprowadzeniu rozprawy
z udziałem Stron postępowania odwoławczego, na
podstawie zgromadzonego w sprawie
materiału dowodowego, uwzględniając akta
sprawy odwoławczej, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba
stwierdziła, iż do postępowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 2749/24
oraz KIO 2752/24
nie zgłosił przystąpienia żaden wykonawca.
Izba stwierdziła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania w całości na podstawie art. 528 ustawy Pzp.
Izba uznała, że Odwołujący, jako podmiot, którego ofertę sklasyfikowano na drugim
miejscu i który w drodze wniesionego odwołania dąży do odtajnienia załączników do wyjaśnień
rażąco niskiej ceny zawierających kalkulację ceny oferty w celu uzyskania możliwości
zweryfikowania czy wyjaśnienia złożone przez wykonawcę KONTRAKT uzasadniają
zaoferowaną cenę, wykazał, iż posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść
szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp, czym wypełnił
materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505 ust. 1
ustawy Pzp.
Izba
rozstrzygając sprawę uwzględniła dokumentację obu postępowań o udzielenie
zamówienia przekazaną przez Zamawiającego, w szczególności SWZ wraz z załącznikami,
oferty wykonawców wraz z formularzami cenowymi (kosztorysami), wyjaśnienia złożone przez
wykonawcę KONTRAKT w zakresie wyliczenia ceny wraz z uzasadnieniem zastrzeżenia ich
części tajemnicą przedsiębiorstwa, zawiadomienie o wyborze oferty najkorzystniejszej. Izba
ponadto d
opuściła i przeprowadziła dowody z dokumentów złożonych przez Odwołującego na
rozprawie do obu spraw oznaczonych jako
Dowód A – informacje z otwarcia ofert w trzech
innych postępowaniach, na okoliczność wykazania zmiennej sytuacji wykonawcy KONTRAKT
w postępowaniach na realizację robót budowlanych. Złożone jako Dowód B kosztorysy
ofertowe (formularze cenowe wykonawcy KONTRAKT odpowiednio dla każdego
z
postępowań) na okoliczność wykazania szczegółowości kosztorysów ofertowych oraz
zakresu informacji, które w postępowaniu były powszechnie znane, znajdowały się
w
dokumentacji przekazanej przez Zamawiającego, a zatem z urzędu były to dokumenty
stanowiące akta sprawy odwoławczej.
Izba
ustaliła, co następuje:
Sygn. akt KIO 2749/24
Przedmiotem zamówienia jest przebudowa i wzmocnienie drogi woj. nr 278 na odcinku
Sulechów – Konotop, Zadanie 1 - km 29+461 – 34+850. Zadanie 1 obejmuje: branża drogowa:
roboty przygotowawcze, roboty ziemne, odwodnienie korpusu drogowego, podbudowy,
nawierzchnie, roboty wykończeniowe, urządzenia bezpieczeństwa ruchu, elementy ulic, zieleń
drogowa; branża energetyczna: przebudowa linii napowietrznych nn, przebudowa kablowych
linii energetycznych, układanie kabla oświetleniowego, montaż słupów oświetleniowych,
badania pomontażowe. Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia oraz wymagania
techniczne określone zostały w Rozdziale III SWZ – Opis przedmiotu zamówienia oraz
w dokumentacji technicznej.
W postępowaniu, w zakresie Zadania 1, złożono pięć ofert.
Zamawiający pismem z 19 czerwca 2024 r. wezwał wykonawcę KONTRAKT na
podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, w związku z tym, że istotne części składowe
zaoferowanej ceny, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz
budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia, do złożenia wyjaśnień,
w
tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia istotnych części składowych zaoferowanej
ceny. W wezwaniu wyszczególniono pozycje formularza cenowego, których dotyczyły
wątpliwości Zamawiającego.
W odpowiedzi na to wezwanie wykonawca KONTRAKT złożył wyjaśnienia, zastrzegając
część załączników jako tajemnicę przedsiębiorstwa. W piśmie zawierającym uzasadnienie
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa wskazano, że zastrzeżenie dotyczy następujących
do
kumentów:
− Załącznik nr 3 do wyjaśnień RNC – Wykaz pracowników wraz kopią zawartych i aktualnych
umów z pracownikami, załącznik zawierający zestawienie zatrudnionych pracowników
produkcyjnych (pracownicy fizyczni, operatorzy sprzętu i kierowcy) i wyliczenie średniej
płacy godzinowej przeniesionej do kalkulacji szczegółowej pozycji kosztorysowych
objętych wezwaniem do złożenia wyjaśnień - w części umów o pracę zawartych
z
pracownikami (dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 3 – wykaz pracowników wraz
z umowami);
− Załącznik nr 4 do wyjaśnień RNC – Wytwórnia mas min-bitum zlokalizowana w m. Połupin
koło Krosna Odrzańskiego, załącznik zawierający kalkulację wewnętrzną wytworzenia mas
min-
bitum z uwzględnieniem kosztów materiałów wsadowych i ich dowozu oraz kosztem
wytworzenia
(dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 4 – WMB);
− Załącznik nr 5 do wyjaśnień RNC - Węzeł betoniarski zlokalizowany w m. Połupin koło
Krosna Odrzańskiego, załącznik zawierający kalkulację wewnętrzną wytworzenia
mieszanek związanych spoiwem hydraulicznym z uwzględnieniem kosztów materiałów
wsadowych i ich
dowozu oraz kosztem wytworzenia. w części kalkulacji związanej
z
węzłem betoniarskim; opisu receptury (dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 5 - węzeł
betoniarski);
− Załącznik nr 6 – Stacje paliw w m. Połupin i Krosno Odrzańskie, załącznik zawierający
przykładowe faktury z okresu kalkulacji kosztów, wykazujące, że Wykonawca jako
odbiorca posiada znaczące upusty przy zakupie paliw płynnych od cen rynkowych, co ma
swoje
odzwierciedlenie w kosztach pracy środków produkcyjnych napędzanych paliwami
płynnymi (dokumenty w folderze: Załącznik nr 6 – stacja paliw);
− Załącznik nr 7 do wyjaśnień RNC - Metoda wyliczania kosztów pośrednich (dokumenty
w
folderze pn.: Załącznik nr 7 – metoda wyliczenia kosztów pośrednich);
− Załącznik nr 8 do wyjaśnień RNC - Wykaz dokumentów, stanowiących podstawę kalkulacji
w zakresie cen materiałów, wraz z tymi dokumentami – mających wpływ na koszty
gospodarki materiałowej/kosztów transportu przyjętych do kalkulacji cen jednostkowych
(dokume
nty w folderze pn.: Załącznik nr 8 – oferty, umowy, faktury);
− Załącznik nr 9 do wyjaśnień RNC - Wzór i metoda kalkulacji cen jednostkowych
uwzględniający zapisy STWIOR w dziale D - M00.00.00, uszczegółowiony indywidualnie
dla każdego elementu (dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 9 - metoda kalkulacji cen
jednostkowych);
− Załącznik nr 11 do wyjaśnień RNC – Kalkulacje cen jednostkowych objętych wezwaniem
(dokumenty w folderze pn.: kalkulacje cen jednostkowych);
− Załącznik nr 12 do wyjaśnień RNC - Analiza ryzyka (dokumenty w folderze pn.: analiza
ryzyka).
Uzasadniając zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa wykonawca wskazał:
„Zgodnie z art. 18 ust. 3 p.z.p., nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1233), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem
takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone
informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji,
o
których mowa w art. 222 ust. 5.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż informacje będące przedmiotem niniejszego pisma
nie stanowią informacji o których mowa w art. 222 ust. 5 p.z.p. Wykonawca nie ma zamiaru
zastrzegać bowiem nazwy lub imienia i nazwiska, pod którym działalność jest prowadzona,
miejsca prowadzenia działalności lub zamieszkania wykonawców czy cen lub kosztów
zawartych w ofercie.
Przepis art. 11 ust. 2 u.z.n.k., do którego odnosi się wskazany wyżej przepis art. 18 ust. 3
p.z.p., stanowi zaś, iż przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne,
technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość
gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są
powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo
dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi
podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
Zgodnie z powyższym, aby dana informacja została uznana za tajemnicę przedsiębiorstwa,
musi ona spełniać ustawowe warunki, którymi są kolejno: posiadanie przez tę informację
wartości gospodarczej (wiedza handlowa, know-how), informacja ta nie może być
pows
zechnie znana osobom zwykle zajmującym się daną dziedziną albo nie jest łatwo
dostępna dla takich osób, uprawniony do korzystania lub rozporządzania informacją, którą
objąć chce tajemnicą przedsiębiorstwa podjął przy zachowaniu należytej staranności działania
w celu utrzymania ich poufności.
Wykonawca wskazuje, iż informacje wskazane w opisanych powyżej dokumentach spełniają
wszystkie wymienione warunki, aby uznać je za objęte tajemnicą przedsiębiorstwa. Jak
stwierdził również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 października 2019 r.,
sygn. akt I OSK 910/18, aby określone informacje mogły zostać objęte tajemnicą
przedsiębiorcy, muszą ze swojej istoty dotyczyć kwestii, których ujawnienie obiektywnie
mogłoby negatywnie wpłynąć na sytuację przedsiębiorcy (informacje o charakterze
techni
cznym, technologicznym, organizacyjnym przedsiębiorstwa, informacje posiadające
choćby minimalną wartość gospodarczą) z wyłączeniem informacji, których upublicznienie
wynika z przepisów prawa. Wykonawca wskazuje, że zasadnym jest, aby dokumenty
zawierające informacje zastrzegane jako tajemnica przedsiębiorstwa niniejszym pismem za
takowe uznać.
Po pierwsze, wszystkie zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa informacje posiadają dla
Przedsiębiorstwo Drogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. wartość gospodarczą, bowiem dotyczą one
takich zagadnień jak: organizacja i metodologia pracy, logistyka, zasoby osobowe i techniczne,
współpraca z kontrahentami, będące w dyspozycji Wykonawcy, indywidualne przymioty
pozwalające zaoferować konkurencyjną cenę oraz zrealizować zamówienie na najwyższym
poziomie.
Zastrzeżone przez Przedsiębiorstwo Drogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. informacje można nazwać
zbiorem wypracowanych metod prowadzenia własnej działalności gospodarczej, wpływający
na sposób budowania oferty. Ten zbiór wypracowanych metod stanowi istotną dla Wykonawcy
wartość gospodarczą, albowiem umożliwia utrzymywanie przewagi konkurencyjnej nad innymi
podmiotami, działającymi w rodzimej branży.
Przygotowując ofertę pod konkretne postępowanie Wykonawca uwzględnia specyfikę tego
zamówienia oraz zbiór wypracowanych metod prowadzenia własnej działalności gospodarczej
i w ten sposób przygotowuje ofertę, która pozwala zaoferować konkurencyjną cenę,
wyp
racować zysk i prawidłowo zrealizować zamówienie.
Co równie ważne, zbiór wypracowanych metod prowadzenia własnej działalności
gospodarczej wpływający na sposób budowania oferty został stworzony w oparciu o wiedzę
i
doświadczenie zdobyte na przestrzeni lat. Ujawnienie tych informacji pozbawi Wykonawcę,
a co najmniej zachwieje lub zagrozi konkurencyjnej pozycji na rynku przedsiębiorców
świadczących tego typu usługi, bowiem inne podmioty świadczące te usługi będą mogły
zapoznać się z informacjami, które Wykonawca wypracował przez lata swojej działalności
i kt
óre pozwalają stworzyć korzystną ofertę. Istotnie bowiem przygotowana oferta stanowi
efekt pracy przy wykorzystaniu wypracowanego know-
how. Umożliwienie zapoznania się
konkurencji z rezultatem działań Wykonawcy prowadziłoby więc wprost do ujawnienia tego
know-how.
Z tego względu powyższe zasługuje na ochronę oraz uzasadnione jest nie ujawnianie
wymienionych wyżej dokumentów wobec pozostałych uczestników postępowania o udzielenie
zamówienia. Zgodnie bowiem ze zdaniem 14 preambuły Dyrektywy Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how
i
niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym
pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 157, str. 1), takie
informacje lub know-
how powinny być uważane za informacje o wartości handlowej wówczas,
gdy przykładowo ich bezprawne pozyskiwanie, wykorzystywanie lub ujawnianie może
spowodować szkody dla interesów osoby, która zgodnie z prawem sprawuje nad nimi kontrolę,
szkodząc jej naukowemu lub technicznemu potencjałowi, interesom gospodarczym lub
finansowym, pozycji strategicznej lub zdolności do konkurowania. Wartą wskazania jest także
jedna z tez wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 9 maja 2022 r., sygn. akt KIO 1006/22,
w którym to Izba orzekła, że trudno bowiem oczekiwać od wykonawcy by w każdym przypadku
wykazywania wartości gospodarczej zastrzeganych informacji przedstawił dowody w formie
fizycznej -
czasami uzyskanie pewnych korzyści lub zaoszczędzenie kosztów z powodu
utajnienia określonych informacji może mieć charakter potencjalny i przyszły, co jednak nie
przesądza o braku wartości gospodarczej takich informacji.
Nie sposób uznać również informacji, o których zastrzeżenie wnioskuje niniejszym pismem
Wykonawca za powszechnie znane osobom zajmującym się daną dziedziną albo będącą
łatwo dla nich dostępną. Dostęp do poufnych informacji udostępniony jest jedynie konkretnym
pracownikom Przedsiębiorstwo Drogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. Przy opracowywaniu konkretnej
oferty w ramach niniejszego postępowania pracują bowiem specjalnie wyznaczone ku temu
osoby o jasno określonym zakresie obowiązków. Żadna inna osoba związana z Wykonawcą,
poza konkretnie wyznaczonymi pracownikami nie ma dostępu do poufnych informacji.
Niemożliwym jest więc pozyskanie poufnych danych przez osobę niebędącą pracownikiem ku
temu wyznaczonym.
Co więcej Przedsiębiorstwo Drogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. przy zachowaniu należytej
staranności podjęła szereg działań celem utrzymania poufności zastrzeganych informacji.
Istotnie bowiem autorskie rozwiązania funkcjonujące wewnątrz spółki podlegają również
ochronie na podstawie załączonych do niniejszego pisma stosownych oświadczeń
zawieranych z osobami mającymi dostęp do owych danych. Spółka Przedsiębiorstwo
Drogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. nie ujawnia tych informacji swoim kontrahentom. Informacje te
nie są także dostępne za pośrednictwem mediów takich jak strony internetowe, broszury
informacyjne i tym podobne. Oznacza to więc, iż informacje, o których zastrzeżenie tajemnicą
przedsiębiorstwa wnosi Wykonawca nigdy nie były i nie są powszechnie oraz legalnie
d
ostępne dla ogółu zainteresowanych ich pozyskaniem odbiorców czy konkurentów na rynku.
Wykonawca podkreśla również, iż wszelka korespondencja wewnętrzna pomiędzy osobami
uprawnionymi do przetwarzania danych poufnych odbywa się za pomocą gwarantujących
bezpieczeństwo danych narzędzi komunikacji elektronicznej. Mając na uwadze powyższe
należy jednoznacznie stwierdzić, iż Wykonawca realnie powziął z zachowaniem należytej
staranności niezbędne środki służące zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa
Warto przytoczyć w tym miejscu stanowisko Sądu Najwyższego wyrażonego w wyroku z dnia
6 czerwca 2003 r., w sprawie o sygnaturze akt IV CKN 211/01, zgodnie z treścią którego
w
orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazano już, że informacja staje się "tajemnicą", kiedy
przedsiębiorca przejawia wolę zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Nie traci
natomiast swojego charakteru przez to, że wie o niej pewne ograniczone grono osób
zobowiązanych do dyskrecji (np. pracownicy przedsiębiorstwa). Pozostanie określonych
informacji tajemnicą przedsiębiorstwa wymaga, aby przedsiębiorca podjął działania
zmierzające do wyeliminowania możliwości ich dotarcia do osób trzecich w normalnym toku
zdarzeń, bez konieczności podejmowania szczególnych starań. Wśród tych działań wymienia
się konieczność poinformowania pracownika o poufnym charakterze wiedzy, techniki,
urządzenia.
W innym wyroku SN z dnia 3 października 2000 roku (sygnatura akt sprawy - I CKN 304/00),
Sąd ten stwierdził, iż informacja (wiadomość) "nie ujawniona do wiadomości publicznej" to
informacja nieznana ogółowi lub osobom, które ze względu na swój zawód są zainteresowane
w jej posiadaniu. Taka informacja podpada pod pojęcie "tajemnicy", kiedy przedsiębiorca ma
wolę, by pozostała ona tajemnicą dla pewnych kół odbiorców, konkurentów i wola ta dla innych
osób musi być rozpoznawalna. Bez takiej woli, choćby tylko dorozumianej, może ona być
nieznana, ale nie będzie tajemnicą. (…) "Tajemnica" nie traci zaś swego charakteru przez to,
że wie o niej pewne ograniczone koło osób, zobowiązanych do dyskrecji w tej sprawie, jak
pracownicy przedsiębiorstwa lub inne osoby, które przedsiębiorca wtajemnicza
w proponowany im interes.
Powyżej opisane okoliczności wskazują na fakt należytego zabezpieczenia przez Wykonawcę
interesów objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, a tym samym na wypełnienie wszystkich
ustawowych przesłanek zawartych w art. 11 ust. 2 u.z.n.k. Wykonawca uważa więc
zast
rzeżenie informacji zawartych w dokumentach wskazanych niniejszym pismem za w pełni
zasadne i zasługujące w całości na uwzględnienie przez Zamawiającego w niniejszym
Postępowaniu.
Wykonawca z ostrożności wskazuje również, iż w przypadku wystąpienia ewentualnych
wątpliwości co do kwalifikacji danych informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa,
z
orzecznictwa KIO wynika, że Zamawiający nie jest uprawniony do merytorycznego badania
zastrzeganych informacji, a jedynie do rozpoznania prawidłowości zastrzeżeń tajemnicy
przedsiębiorstwa przez pryzmat art. 18 ust. 3 p.z.p.
Z przytoczonego już wcześniej w treści niniejszego pisma wyroku w sprawie o sygnaturze akt
KIO 1006/22 wynika bowiem, że zdaniem Izby, Zamawiający nie był uprawniony do oceny czy
dane informacje faktycznie stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, a jedynie do tego, czy
wykonawca który tak twierdzi, powyższe wykazał. W treści uzasadnienia czynności
odtajnienia, Zamawiający jednak w ogóle nie odnosi się do uzasadnienia zastrzeżenia
informacji sporządzonego przez Odwołującego i przez podmiot udostępniający zasoby,
a
przedstawia własną ocenę zastrzeżonych informacji, co zdaniem Izby jest niedopuszczalne.
Czynności Zamawiającego w tym zakresie powinny ograniczać się do weryfikacji
przedłożonych przez Odwołującego wyjaśnień i dowodów oraz oceny czy spełniony został
obowi
ązek wykazania, o którym mowa w ustawie PZP, w zakresie zaistnienia przesłanek
niezbędnych do tego by mówić o skutecznym zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa.
Zdaniem składu orzekającego, Odwołujący w uzasadnieniu zastrzeżenia informacji
wystarczająco precyzyjnie opisał okoliczności świadczące o tym, że informacje przez niego
zastrzeżone w ramach wykazu usług oraz referencji posiadają wartość gospodarczą.
Natomiast utajnienie poszczególnych dowodów, stanowiących załączniki do uzasadnienia
zastrzeżenia tajemnicy, zdaniem Izby stanowi naturalną konsekwencję zastrzeżenia
dokumentów wyjściowych, tj. wykazu usług oraz referencji. Mając na względzie unikalny
charakter tych dokumentów, tj. ich dedykowanie do tego konkretnego postępowania
o
udzielenie zamówienia, czy też wskazywanie w ich treści informacji, które pośrednio mogłyby
prowadzić do ujawnienia nazw kontrahentów/ podmiotów współpracujących czy też osób
zaangażowanych we współpracę pomiędzy tymi podmiotami, zastrzeżenie ich przez
Odwołującego nie powinno budzić wątpliwości.
Uwypukleniu wymaga, iż ustawodawca nie specyfikuje kategorii czy rodzaju informacji, które
można zastrzec jako tajemnicę przedsiębiorstwa. Jedynie określa informacje, które nie mogą
być zastrzeżone definiując je do art. 86 ust. 4 p.z.p. to jest nazwa i adres wykonawcy, cena,
termin wykonania, okres gwarancji i warunki płatności określone w ofercie (wyrok KIO
z 4.03.2013 r., KIO 347/13, LEX nr 1415272).
Poniżej, Wykonawca przedstawia szczegółowe uzasadnienie określonej dokumentacji.
Zastrzeżenie metodologii kalkulacji cen, analizy ryzyka oraz projekcji kosztów pośrednich.
Wykonawca zastrzega tajemnicę przedsiębiorstwa metodologii dokonywanych przez siebie
obliczeń na potrzeby kalkulacji zaoferowanej ceny, dokumentacji związanej z analizą ryzyka
oraz projekcją kosztów pośrednich. Na zastrzeganą dokumentację w tym zakresie składają się
odpowiednio: Załącznik nr 4, 5, 7, 9, 11, 12 i 3.
Kalkulacja ceny ofertowej opracowana została przez Wykonawcę zgodnie z dokumentem pn.
Zarządzenie Prezesa Przedsiębiorstwo Drogowe Kontrakt Sp. z o.o. z dnia 30 marca 2020 r.
w sprawie wysokości i zasad podziału metod i zasad wyliczania kosztów pośrednich, zwanej
dalej „Zarządzeniem” na potrzeby przedmiotowego postępowania. Zarządzenie zostało
opracowane wyłącznie przez Wykonawcę na swoje własne, indywidualne potrzeby związane
z uczestnictwem w przetargach. Stanowi bowiem autorskie rozwiązanie będące jednocześnie
„narzędziem”, pozwalającym w stosunkowo krótkim czasie na opracowanie rzetelnej kalkulacji
cenowej oferty, pozwalającej na udział w postępowaniach o udzielenie zamówienia
publicznego.
Dokument Zarządzenia przewiduje przy dokonywaniu kalkulacji ceny ofertowej przyjęcie
szczegółowej metodologii, przewidującej posłużenie się podczas dokonywania kalkulacji
określonymi współczynnikami oraz unikalnym wzorem wyliczenia kosztów pośrednich,
opracowanym przez Wykonawcę. Przedsiębiorstwo Drogowe Kontrakt Sp. z o.o. poświęciła
wiele czasu na sporządzenie dokumentu Zarządzenia, opierając się na dotychczasowym,
kilkunastoletnim doświadczeniu zdobytym na rynku zamówień publicznych. Dodatkowo
dokument Zarządzania opracowany został przy uwzględnieniu oszacowanej wartości
„sprzedaży” przedsiębiorstwa w latach poprzednich.
Dostęp do Zarządzenia oraz dokumentacji potrzebnej do sporządzenia kosztorysu ofertowego
posiadają wyłącznie upoważnieni pracownicy, którzy nadto zobligowani są do złożenia
oświadczenia o zachowaniu poufności. Wykonawca w swoim przedsiębiorstwie posiada także
specjalną procedurę obiegu dokumentów, zawierających tajemnicę przedsiębiorstwa.
Dowody:
oświadczenia pracowników o zachowaniu poufności, procedura obiegu dokumentacji
zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa.
Niewątpliwie, sposób kalkulacji ceny zapewniający Wykonawcy optymalizację zysków stanowi
zbiór wypracowanych w praktyce metod prowadzenia własnej działalności gospodarczej,
wpływający na sposób budowania ceny oferty. Ten wypracowany sposób wyceny stanowi
i
stotną dla Wykonawcy wartość gospodarczą, albowiem pozwala mu na utrzymywanie jego
przewagi konkurencyjnej nad innymi podmiotami, działającymi w tej samej branży. Kalkulacja
ceny ofertowej obrazuje sposób działania Wykonawcy, organizację pracy i stosowane metody
oraz sposób kalkulacji, który po pierwsze pozwalał na zaoferowanie ceny najkorzystniejszej,
a
po drugie pozwala na prawidłowe zrealizowanie zamówienia za zaoferowane wynagrodzenie
i osiągnięcie zysku, stanowiąc podstawy rentowności przedsiębiorstwa. Sposoby kalkulacji
ceny wypracowywane są przez kilka lat, w oparciu o doświadczenie zatrudnianych
pr
acowników i współpracy ze sprawdzonymi podwykonawcami posiadają dla Wykonawcy
wartość gospodarczą, mają wpływ na utrzymanie jego konkurencyjności na rynku.
Metodologia kalkulacji cen jednostkowych, projekcja kosztów pośrednich czy analiza ryzyka
na potrzeby kalkulacji cenowej oferty zawierające szczegółowe informacje, które jako że
posiadają wartość gospodarczą - podlegają ochronie jako tajemnica przedsiębiorstwa. Sposób
kalkulacji ceny w zakresie kosztów poszczególnych składników cenotwórczych określonego
wykonawcy należy zaliczyć do informacji, które stanowią niezwykle cenne źródło informacji dla
konkurencji. Pokazują one w sposób precyzyjny kalkulację ceny oferty. Dane przyjęte do
obliczenia cen jednostkowych nie są powszechnie dostępne konkurującym wykonawcom i nie
są możliwe do ustalenia.
Metoda kalkulacji ceny stanowi de facto efekt doświadczenia danego przedsiębiorcy
i zdobytego know-
how, przez co informacje te posiadają wartość gospodarczą dla
przedsiębiorcy. Bezprawne ich ujawnienie mogłyby doprowadzić do znacznego zmniejszenia
przychodów przedsiębiorstwa oraz ograniczenia liczby klientów. Dane zawarte w bowiem
we
wskazanej dokumentacji dają wiedzę pozwalającą poznać politykę cenową Wykonawcy
i
wpłynąć na jego przewagę konkurencyjną. Co więcej, ujawnienie informacji finansowych
dotyczących procesu kalkulacji kosztów i sposobu organizacji procesu budowlanego
pozwoliłoby innym, konkurencyjnym podmiotom na uzyskanie znacznej i nieuzasadnionej
przewagi na danym rynku. To z kolei mogłoby naruszyć stabilność i równowagę
konkurencyjną.
Powyższe odzwierciedla pogląd Sądu Okręgowego w Katowicach, wyrażony w wyroku z dnia
8 maja 2007 r. (sygn. akt XIX Ga 167/07), iż „zarówno metoda kalkulacji ceny, jak i konkretne
dane cenotwórcze można zakwalifikować jako tajemnicę przedsiębiorstwa. Mogą być one
przedmiotem ochrony przez ich utajnienie przed innymi podmiotami, również tymi
uczestniczącymi w przetargu”. Także Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 5 marca
2021 r. (sygn. akt KIO 222/21) wskazała, że „informacje te powstają bowiem na potrzeby
konkretnego postępowania o zamówienie publiczne”.
Nadto, jak wskazuje Wysoka Izba w wyroku z dnia 16 lutego 2018 r. (sygn. akt KIO 197/18):
„Tajemnicę przedsiębiorstwa mogą stanowić także dane o czynnikach cenotwórczych oferty
oraz o partnerach handlowych, skoro informacje te zostały objęte ochroną przez wykonawcę
i
danych tych nie można uzyskać z publicznie dostępnych rejestrów czy dokumentów,
a
pracownicy wykonawcy zobowiązani są do zachowania tych informacji w poufności, a także
nazwiska osób pełniących funkcje nadzorcze na etapie realizacji przedmiotu zamówienia,
których ujawnienie na etapie składania i oceny ofert może narazić wykonawcę na negatywne
konsekwencje. Nie stoi to w sprzeczności z obowiązkiem ich późniejszego upublicznienia.
Podkreślić należy, że tajemnica przedsiębiorstwa może mieć charakter ograniczony czasowo”.
Zastrzeżenie informacji technicznych
Wykonawca zastrzega dokumentację zawierające informacje techniczne dotyczące opisu
receptury tworzenia mas bitumicznych i betonów. W tym zakresie zastrzeżeniu ulegają
następujące załączniki: nr 4 i 5.
Opisy receptur tworzenia poszczególnych mas bitumicznych i betonów zostały opracowane
wyłącznie przez Wykonawcę, stanowiąc jego know-how. Receptury te przewidują użycie
określonych surowców w odpowiedniej ilości, co przedkłada się na unikalny, indywidualny
skład. Dodatkowo, tworzenie receptury często odbywa się z użyciem konkretnych materiałów,
dostosowując je pod oczekiwania usługodawców.
Opisy receptur stanowią w przedsiębiorstwie Wykonawcy, dokument opatrzony Tajemnicą
przedsiębiorstwa, do którego zastosowanie znajduje opracowana przez Wykonawcę
„Procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa” Dowód: procedura
obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa.
Za informację organizacyjną przyjmuje się całokształt doświadczeń i wiadomości przydatnych
do prowadzenia przedsiębiorstwa (wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 stycznia 2013 r., II
SA/Wa 1328/12). Natomiast informacja handlowa obejmuje, najogólniej ujmując, całokształt
doświadczeń i wiadomości przydatnych do prowadzenia przedsiębiorstwa, a niezwiązanych
bezpośrednio z cyklem produkcyjnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000
r., I CKN 304/00, OSNC rok 2001, Nr 4, poz, 59). Pojęcia te (informacje techniczne,
technologiczne lub organizacyjne przedsiębiorstwa) powinny być rozumiane szeroko, również
jako "wiadomości dotyczące sposobów produkcji, planów technicznych, metod kontroli jakości,
wzorów użytkowych i zdobniczych, wynalazków nadających się do opatentowania, jak też
informacje związane z działalnością marketingową, z pozyskiwaniem surowców,
organizowaniem rynków zbytu czy informacje odnoszące się do struktury organizacyjnej,
zasad finansowania działalności, wysokości wynagrodzeń pracowników. Do tajemnic
przedsiębiorstwa zalicza się również tzw. poufne know-how, w tym zarówno know-how
produkcyjne, jak i know-how handlowe" (M. U.
, Przestępstwo naruszenia tajemnicy
przedsiębiorstwa, Monitor Prawniczy rok 2001, nr 22). Informacja taka nie może być ujawniona
do wiadomości publicznej, co oznacza, że nie może ona być znana ogółowi lub osobom, które
ze względu na prowadzoną działalność są zainteresowane wejściem w jej posiadanie.
Zastrzeżenie informacji związanych z polityką cenową
Zastrzeżone przez wykonawcę informacje takie jak rabaty u dostawców, umowy
z
kontrahentami, faktury potwierdzające wynegocjowane upusty stanowią dane, objęte
tajemnicą przedsiębiorstwa. Na zastrzeganą dokumentację w tym zakresie składają się
odpowiednio: załącznik nr 6 i 8.
Wykonawca wskazuje, że informacje składające się na treść ww. dokumentacji obejmuje
warunki wynegocjowane w toku wieloletniej współpracy przez niego indywidualnie, mające
charakter technologiczny i organizacyjny firmy, które nie są podawane do publicznej
w
iadomości oraz wobec których podejmowane są działania związane z zachowaniem ich
w
poufności. Zgodnie z wiedzą Wykonawcy rabaty w tak doniosłych wysokościach zostały
zaoferowane specjalnie dla niego z wyłączeniem innych wykonawców, działających na tym
samy
m rynku. Tego rodzaju dokumentacja stanowi Tajemnicę przedsiębiorstwa, do której
zastosowanie znajduje Procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę
przedsiębiorstwa. Nadto, informacje te objęte są tajemnicą przedsiębiorstwa kontrahentów
Wykonawcy,
co wynika z przedłożonych do niniejszej Tajemnicy Przedsiębiorstwa oświadczeń
następujących spółek: dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 8 – oferty, umowy, faktury.
Konkurencja posiadając takowe dane jest w stanie dostosować oferowane przez siebie ceny
t
ak, aby sytuacja wykonawcy w przetargach na rynku usług porządkowych stała się mniej
korzystna. Dowody: procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa;
oświadczenia ARCTURUS sp. z o.o.; oświadczenie KGHM Metraco S.A.
Jak wskazuje Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 17 lutego 2016 r. (sygn.: KIO 149/16)
„źródła dostaw, ceny materiałów, usług podwykonawczych, jakie są oferowane wykonawcy
wysokość rabatów i zasady otrzymywania tych rabatów są również elementem organizacji
przedsiębiorstwa, elementem prowadzonej działalności, wypracowanych kontaktów
i
posiadają wartość gospodarczą, jako informacje handlowe. Gdyby konkurenci mieli
świadomość tego, od jakich podmiotów, za jakie ceny i na jakich warunkach dany wykonawca
kupuje materiały i uzyskuje usługi, mogliby podejmować próby nawiązania kontaktu z tymi
samymi dostawcami i uzyskania podobnych cen, co mogłoby wpłynąć negatywnie na
konkurencyjność skarżonego konsorcjum. Niewątpliwie wyszukanie i nawiązanie korzystnych
kontaktów handlowych, wypracowanie własnych procedur w toku realizacji zamówienia –
wymag
ało zaangażowania czasowego i poniesienia nakładów po stronie wykonawcy, które
jako wartości gospodarcze ma prawo chronić”.
Również w wyroku z dnia 20 lipca 2012 r. (sygn. akt KIO 1432/12), Wysoka Izba przedstawiła
pogląd, iż „zawarcie w treści wyjaśnień informacji dotyczących podejmowanych przez
wykonawcę działań mających na celu obniżenie stosowanych cen, może uzasadniać uznanie
tych informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa, która nie podlega ujawnieniu. Informacje tego
rodzaju, stanowiące element konkurowania na rynku i sposobu uzyskiwania przewagi nad
innymi wykonawcami, wyczerpują definicję tajemnicy przedsiębiorstwa”. Podobnie w wyroku
z dnia 28 lutego 2014 r. (sygn. akt KIO 245/14), organ stwierdził, że: „wypracowane kontakty,
nazwy partnerów handlowych, warunki zawartych porozumień, które wynikają z zobowiązań
podmiotów trzecich, posiadają wartość gospodarczą. Ich poufność może mieć znaczenie
z
punktu widzenia konkurencyjności wykonawcy”.
Odnosząc się do zastrzeżonych dokumentów w postaci faktur VAT, wskazuje że treść faktur
może stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli ich ujawnienie mogłoby mieć wpływ na
sytuację ekonomiczną wykonawcy, jakkolwiek nie muszą mieć same w sobie wartości
go
spodarczej (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 26 października
2017 r., IV SA/Po 571/17). Warto zauważyć, że treść faktury obrazuje wielkość produkcji
i
sprzedaży, a także źródła zaopatrzenia i zbytu. W postanowieniu z dnia 30 października 1996
r., XVII Amz 3/96 Sąd Antymonopolowy uznał, że dane obrazujące wielkość produkcji
i
sprzedaży, a także źródła zaopatrzenia i zbytu mogą stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa.
Zastrzeżenie umów o pracę zawartych przez Wykonawcę z pracownikami
Wykonawca jako tajemnicę przedsiębiorstwa zastrzega również umowy o pracę zawarte
z
pracownikami tj. Załącznik nr 3 - Wykaz pracowników wraz kopią zawartych i aktualnych
umów z pracownikami, załącznik zawierający zestawienie zatrudnionych pracowników
produkcyjnych (pracownicy fizyczni, operatorzy sprzętu i kierowcy) i wyliczenie średniej płacy
godzinowej przeniesionej do kalkulacji szczegółowej pozycji kosztorysowych objętych
wezwaniem do złożenia wyjaśnień - w części umów o pracę zawartych z pracownikami
dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 3 – wykaz pracowników wraz z umowami). Jednymi
z głównych kosztów, ponoszonych przez Wykonawcę, realizującego zamówienia na
wykonanie robót budowlanych stanowią koszty osobowe, związane z kosztami zatrudnienia
personelu. Tym samym wysokość wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie
um
owy o pracę w trakcie realizowania przedmiotu zamówienia, ma niewątpliwie kluczowe
znaczenie dla konkurencyjności postępowania. Stawka za pracę – w szczególności
specjalistów, jak i sposób organizacji ich pracy mają zasadniczy wpływ na wysokość
wynagrodzenia oraz, że są to na tyle "wrażliwe" informacje, że mogą one zadecydować i mieć
wpływ na przewagę konkurencyjną Wykonawcy w branży, w której ubiega się o kontrakt.
Dokumentacja p
racownicza stanowi Tajemnicę przedsiębiorstwa, do której zastosowanie
znajduje Procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa.
Dodatkowo, Wykonawca podkreśla, że każdy pracownik zawierając umowę o pracę składa
oświadczenie o zachowaniu w poufności informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa,
zawarte w samej umowie.
Dowody: procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę
przedsiębiorstwa; Załącznik nr 3 – wykaz pracowników wraz z umowami.
Na aprobatę w powyższym zakresie zasługuje wyrok z dnia 11 sierpnia 2016 r. (KIO 1378/16,
LEX nr 2149406), w którym Krajowa Izba Odwoławcza zajęła stanowisko, zgodnie z którym:
„zastrzeżenia mogą korzystać przedstawione w wyjaśnieniach informacje dotyczące
personelu wykonawcy. Wynagrodzenia uzgodnione z tymi osobami korzystają z ochrony
poufności, albowiem możliwe jest dokonanie takiego zastrzeżenia jako tajemnica
przedsiębiorstwa, również wyjaśnień udzielanych przez wykonawcę w trybie art. 90 ust. 1
p.z.p.”
Wykonawca wybrany ma prawo zastrzec wyjaśnienia elementów kosztów osobowych jako
tajemnicę przedsiębiorstwa (wyrok KIO z 28.08.2013 r., KIO 1976/13, LEX nr 1408765).
Niewątpliwie, wynagrodzenia uzgodnione z tymi osobami korzystają z ochrony poufności,
albo
wiem możliwe jest dokonanie takiego zastrzeżenia jako tajemnica przedsiębiorstwa.
Mając na uwadze powyższą argumentację, wskazane wyżej informacje należy uznać za ściśle
związane z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością i mające dla niego wartość
gospodarczą. Informacje te nie powinny być ujawniane do wiadomości publicznej i stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa Wykonawcy.”
Izba ustaliła, że w dokumentach przekazanych Zamawiającemu wraz z wyjaśnieniami
przez wykonawcę KONTRAKT nie było załącznika nr 9 (folder Załącznik nr 9 - metoda
kalkulacji cen jednostkowych
był pusty) oraz załącznika nr 12 (nie było folderu). Do wyjaśnień
nie dołączono także dokumentu „Procedura bezpieczeństwa informacji stanowiących
tajemnicę przedsiębiorstwa w Przedsiębiorstwo Drogowe Kontrakt Sp. z o.o.”
Zamawiający w dniu 24 lipca 2024 r. zawiadomił wykonawców o wyborze oferty
wykonawcy KONTRAKT jako najkorzystniejszej w Zadaniu 1.
Sygn. akt KIO 2752/24
Przedmiotem zamówienia jest przebudowa drogi woj. nr 137 relacji Słubice – Sulęcin –
Międzyrzecz, Zadanie nr 1 – odcinek od km 25+020 do km 28+242 i od km 28+900 do km
Zadanie 1 obejmuje: branża drogowa: roboty przygotowawcze, roboty ziemne,
odwodnienie korpusu drogowego, podbudowy, nawierzchnie,
roboty wykończeniowe,
oznakowanie dróg i urządzenia bezpieczeństwa ruchu, elementy ulic. Szczegółowy opis
przedmiotu zamówienia oraz wymagania techniczne określone zostały w Rozdziale III SWZ –
Opis przedmi
otu zamówienia oraz w dokumentacji technicznej.
W postępowaniu, w zakresie Zadania 1, złożono cztery oferty.
Zamawiający pismem z 20 czerwca 2024 r. wezwał wykonawcę KONTRAKT na
podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, w związku z tym, że istotne części składowe
zaoferowanej ceny, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz
budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia, do złożenia wyjaśnień,
w
tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia istotnych części składowych zaoferowanej
ceny. W wezwaniu wyszczególniono pozycje formularza cenowego, których dotyczyły
wątpliwości Zamawiającego.
W
odpowiedzi na to wezwanie wykonawca KONTRAKT złożył wyjaśnienia, zastrzegając
część załączników jako tajemnicę przedsiębiorstwa. W piśmie zawierającym uzasadnienie
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa wskazano, że zastrzeżenie dotyczy następujących
dok
umentów:
− Załącznik nr 3 do wyjaśnień RNC – Wykaz pracowników wraz kopią zawartych i aktualnych
umów z pracownikami, załącznik zawierający zestawienie zatrudnionych pracowników
produkcyjnych (pracownicy fizyczni, operatorzy sprzętu i kierowcy) i wyliczenie średniej
płacy godzinowej przeniesionej do kalkulacji szczegółowej pozycji kosztorysowych
objętych wezwaniem do złożenia wyjaśnień - w części umów o pracę zawartych
z
pracownikami (dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 3 – wykaz pracowników wraz
z umowami);
− Załącznik nr 4 do wyjaśnień RNC – Wytwórnia mas min-bitum zlokalizowana w m. Połupin
koło Krosna Odrzańskiego, załącznik zawierający kalkulację wewnętrzną wytworzenia mas
min-
bitum z uwzględnieniem kosztów materiałów wsadowych i ich dowozu oraz kosztem
wyt
worzenia (dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 4 – WMB);
− Załącznik nr 5 do wyjaśnień RNC - Węzeł betoniarski zlokalizowany w m. Połupin koło
Krosna Odrzańskiego, załącznik zawierający kalkulację wewnętrzną wytworzenia
mieszanek związanych spoiwem hydraulicznym z uwzględnieniem kosztów materiałów
wsadowych i ich
dowozu oraz kosztem wytworzenia. w części kalkulacji związanej
z
węzłem betoniarskim; opisu receptury (dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 5 - węzeł
betoniarski);
− Załącznik nr 6 – Stacje paliw w m. Połupin i Krosno Odrzańskie, załącznik zawierający
przykładowe faktury z okresu kalkulacji kosztów, wykazujące, że Wykonawca jako
odbiorca posiada znaczące upusty przy zakupie paliw płynnych od cen rynkowych, co ma
swoje
odzwierciedlenie w kosztach pracy środków produkcyjnych napędzanych paliwami
płynnymi (dokumenty w folderze: Załącznik nr 6 – stacja paliw);
− Załącznik nr 7 do wyjaśnień RNC - Metoda wyliczania kosztów pośrednich (dokumenty
w
folderze pn.: Załącznik nr 7 – metoda wyliczenia kosztów pośrednich);
− Załącznik nr 8 do wyjaśnień RNC - Wykaz dokumentów, stanowiących podstawę kalkulacji
w zakresie cen materiałów, wraz z tymi dokumentami – mających wpływ na koszty
gospodarki materiałowej/kosztów transportu przyjętych do kalkulacji cen jednostkowych
(dokume
nty w folderze pn.: Załącznik nr 8 – oferty, umowy, faktury);
− Załącznik nr 9 do wyjaśnień RNC - Wzór i metoda kalkulacji cen jednostkowych
uwzględniający zapisy STWIOR w dziale D - M00.00.00, uszczegółowiony indywidualnie
dla każdego elementu (dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 9 - metoda kalkulacji cen
jednostkowych);
− Załącznik nr 11 do wyjaśnień RNC – Kalkulacje cen jednostkowych objętych wezwaniem
(dokumenty w folderze pn.: kalkulacje cen jednostkowych);
− Załącznik nr 12 do wyjaśnień RNC - Analiza ryzyka (dokumenty w folderze pn.: analiza
ryzyka).
Uzasadniając poczynione zastrzeżenie wykonawca KONTRAKT wskazał:
„Zgodnie z art. 18 ust. 3 p.z.p., nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1233), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem
takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone
informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji,
o
których mowa w art. 222 ust. 5.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż informacje będące przedmiotem niniejszego pisma
nie stanowią informacji o których mowa w art. 222 ust. 5 p.z.p. Wykonawca nie ma zamiaru
zastrzegać bowiem nazwy lub imienia i nazwiska, pod którym działalność jest prowadzona,
miejsca prowadzenia działalności lub zamieszkania wykonawców czy cen lub kosztów
zawartych w ofercie.
Przepis art. 11 ust. 2 u.z.n.k., do którego odnosi się wskazany wyżej przepis art. 18 ust. 3
p.z.p., stanowi zaś, iż przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne,
technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość
gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są
powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo
dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi
podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
Zgodnie z powyższym, aby dana informacja została uznana za tajemnicę przedsiębiorstwa,
musi ona spełniać ustawowe warunki, którymi są kolejno: posiadanie przez tę informację
wartości gospodarczej (wiedza handlowa, know-how), informacja ta nie może być
pows
zechnie znana osobom zwykle zajmującym się daną dziedziną albo nie jest łatwo
dostępna dla takich osób, uprawniony do korzystania lub rozporządzania informacją, którą
objąć chce tajemnicą przedsiębiorstwa podjął przy zachowaniu należytej staranności działania
w celu utrzymania ich poufności.
Wykonawca wskazuje, iż informacje wskazane w opisanych powyżej dokumentach spełniają
wszystkie wymienione warunki, aby uznać je za objęte tajemnicą przedsiębiorstwa. Jak
stwierdził również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 października 2019 r.,
sygn. akt I OSK 910/18, aby określone informacje mogły zostać objęte tajemnicą
przedsiębiorcy, muszą ze swojej istoty dotyczyć kwestii, których ujawnienie obiektywnie
mogłoby negatywnie wpłynąć na sytuację przedsiębiorcy (informacje o charakterze
technicznym, technologicznym, organizacyjnym przedsiębiorstwa, informacje posiadające
choćby minimalną wartość gospodarczą) z wyłączeniem informacji, których upublicznienie
wynika z przepisów prawa. Wykonawca wskazuje, że zasadnym jest, aby dokumenty
zawie
rające informacje zastrzegane jako tajemnica przedsiębiorstwa niniejszym pismem za
takowe uznać.
Po pierwsze, wszystkie zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa informacje posiadają dla
Przedsiębiorstwo Drogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. wartość gospodarczą, bowiem dotyczą one
takich zagadnień jak: organizacja i metodologia pracy, logistyka, zasoby osobowe i techniczne,
współpraca z kontrahentami, będące w dyspozycji Wykonawcy, indywidualne przymioty
pozwalające zaoferować konkurencyjną cenę oraz zrealizować zamówienie na najwyższym
poziomie.
Zastrzeżone przez Przedsiębiorstwo Drogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. informacje można nazwać
zbiorem wypracowanych metod prowadzenia własnej działalności gospodarczej, wpływający
na sposób budowania oferty. Ten zbiór wypracowanych metod stanowi istotną dla Wykonawcy
wartość gospodarczą, albowiem umożliwia utrzymywanie przewagi konkurencyjnej nad innymi
podmiotami, działającymi w rodzimej branży.
Przygotowując ofertę pod konkretne postępowanie Wykonawca uwzględnia specyfikę tego
zamówienia oraz zbiór wypracowanych metod prowadzenia własnej działalności gospodarczej
i w ten sposób przygotowuje ofertę, która pozwala zaoferować konkurencyjną cenę,
wyp
racować zysk i prawidłowo zrealizować zamówienie.
Co równie ważne, zbiór wypracowanych metod prowadzenia własnej działalności
gospodarczej wpływający na sposób budowania oferty został stworzony w oparciu o wiedzę
i
doświadczenie zdobyte na przestrzeni lat. Ujawnienie tych informacji pozbawi Wykonawcę,
a co najmniej zachwieje lub zagrozi konkurencyjnej pozycji na rynku przedsiębiorców
świadczących tego typu usługi, bowiem inne podmioty świadczące te usługi będą mogły
zapoznać się z informacjami, które Wykonawca wypracował przez lata swojej działalności
i kt
óre pozwalają stworzyć korzystną ofertę. Istotnie bowiem przygotowana oferta stanowi
efekt pracy przy wykorzystaniu wypracowanego know-
how. Umożliwienie zapoznania się
konkurencji z rezultatem działań Wykonawcy prowadziłoby więc wprost do ujawnienia tego
know-how.
Z tego względu powyższe zasługuje na ochronę oraz uzasadnione jest nie ujawnianie
wymienionych wyżej dokumentów wobec pozostałych uczestników postępowania o udzielenie
zamówienia. Zgodnie bowiem ze zdaniem 14 preambuły Dyrektywy Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how
i
niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa) przed ich bezprawnym
pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 157, str. 1), takie
informacje lub know-
how powinny być uważane za informacje o wartości handlowej wówczas,
gdy przykładowo ich bezprawne pozyskiwanie, wykorzystywanie lub ujawnianie może
spowodować szkody dla interesów osoby, która zgodnie z prawem sprawuje nad nimi kontrolę,
szkodząc jej naukowemu lub technicznemu potencjałowi, interesom gospodarczym lub
finan
sowym, pozycji strategicznej lub zdolności do konkurowania. Wartą wskazania jest także
jedna z tez wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 9 maja 2022 r., sygn. akt KIO 1006/22,
w którym to Izba orzekła, że trudno bowiem oczekiwać od wykonawcy by w każdym przypadku
wykazywania wartości gospodarczej zastrzeganych informacji przedstawił dowody w formie
fizycznej -
czasami uzyskanie pewnych korzyści lub zaoszczędzenie kosztów z powodu
utajnienia określonych informacji może mieć charakter potencjalny i przyszły, co jednak nie
przesądza o braku wartości gospodarczej takich informacji.
Nie sposób uznać również informacji, o których zastrzeżenie wnioskuje niniejszym pismem
Wykonawca za powszechnie znane osobom zajmującym się daną dziedziną albo będącą
łatwo dla nich dostępną. Dostęp do poufnych informacji udostępniony jest jedynie konkretnym
pracownikom Przedsiębiorstwo Drogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. Przy opracowywaniu konkretnej
oferty w ramach niniejszego postępowania pracują bowiem specjalnie wyznaczone ku temu
osoby o jasno określonym zakresie obowiązków. Żadna inna osoba związana z Wykonawcą,
poza konkretnie wyznaczonymi pracownikami nie ma dostępu do poufnych informacji.
Niemożliwym jest więc pozyskanie poufnych danych przez osobę niebędącą pracownikiem ku
temu wyznaczonym.
Co więcej Przedsiębiorstwo Drogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. przy zachowaniu należytej
staranności podjęła szereg działań celem utrzymania poufności zastrzeganych informacji.
Istotnie bowiem autorskie rozwiązania funkcjonujące wewnątrz spółki podlegają również
ochronie na podstawie załączonych do niniejszego pisma stosownych oświadczeń
zawieranych z osobami mającymi dostęp do owych danych. Spółka Przedsiębiorstwo
Dr
ogowe „Kontrakt” Sp. z o.o. nie ujawnia tych informacji swoim kontrahentom. Informacje te
nie są także dostępne za pośrednictwem mediów takich jak strony internetowe, broszury
informacyjne i tym podobne. Oznacza to więc, iż informacje, o których zastrzeżenie tajemnicą
przedsiębiorstwa wnosi Wykonawca nigdy nie były i nie są powszechnie oraz legalnie
dostępne dla ogółu zainteresowanych ich pozyskaniem odbiorców czy konkurentów na rynku.
Wykonawca podkreśla również, iż wszelka korespondencja wewnętrzna pomiędzy osobami
uprawnionymi do przetwarzania danych poufnych odbywa się za pomocą gwarantujących
bezpieczeństwo danych narzędzi komunikacji elektronicznej. Mając na uwadze powyższe
należy jednoznacznie stwierdzić, iż Wykonawca realnie powziął z zachowaniem należytej
staranności niezbędne środki służące zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa.
Warto przytoczyć w tym miejscu stanowisko Sądu Najwyższego wyrażonego w wyroku z dnia
6 czerwca 2003 r., w sprawie o sygnaturze akt IV CKN 211/01, zgodnie z treścią którego
w
orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazano już, że informacja staje się "tajemnicą", kiedy
przedsiębiorca przejawia wolę zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Nie traci
natomiast swojego charakteru przez to, że wie o niej pewne ograniczone grono osób
zobowiązanych do dyskrecji (np. pracownicy przedsiębiorstwa). Pozostanie określonych
informacji tajemnicą przedsiębiorstwa wymaga, aby przedsiębiorca podjął działania
zmierzające do wyeliminowania możliwości ich dotarcia do osób trzecich w normalnym toku
zdarzeń, bez konieczności podejmowania szczególnych starań. Wśród tych działań wymienia
się konieczność poinformowania pracownika o poufnym charakterze wiedzy, techniki,
urządzenia.
W innym wyroku SN z dnia 3 października 2000 roku (sygnatura akt sprawy - I CKN 304/00),
Sąd ten stwierdził, iż informacja (wiadomość) "nie ujawniona do wiadomości publicznej" to
informacja nieznana ogółowi lub osobom, które ze względu na swój zawód są zainteresowane
w jej posiadaniu. Taka informacja podpada pod pojęcie "tajemnicy", kiedy przedsiębiorca ma
wolę, by pozostała ona tajemnicą dla pewnych kół odbiorców, konkurentów i wola ta dla innych
osób musi być rozpoznawalna. Bez takiej woli, choćby tylko dorozumianej, może ona być
nieznana, ale nie będzie tajemnicą. (…) "Tajemnica" nie traci zaś swego charakteru przez to,
że wie o niej pewne ograniczone koło osób, zobowiązanych do dyskrecji w tej sprawie, jak
pracownicy przedsiębiorstwa lub inne osoby, które przedsiębiorca wtajemnicza
w proponowany im interes.
Powyżej opisane okoliczności wskazują na fakt należytego zabezpieczenia przez Wykonawcę
interesów objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, a tym samym na wypełnienie wszystkich
ustawowych przesłanek zawartych w art. 11 ust. 2 u.z.n.k. Wykonawca uważa więc
zast
rzeżenie informacji zawartych w dokumentach wskazanych niniejszym pismem za w pełni
zasadne i zasługujące w całości na uwzględnienie przez Zamawiającego w niniejszym
Postępowaniu.
Wykonawca z ostrożności wskazuje również, iż w przypadku wystąpienia ewentualnych
wątpliwości co do kwalifikacji danych informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa,
z
orzecznictwa KIO wynika, że Zamawiający nie jest uprawniony do merytorycznego badania
zastrzeganych informacji, a jedynie do rozpoznania prawidłowości zastrzeżeń tajemnicy
przedsiębiorstwa przez pryzmat art. 18 ust. 3 p.z.p.
Z przytoczonego już wcześniej w treści niniejszego pisma wyroku w sprawie o sygnaturze akt
KIO 1006/22 wynika bowiem, że zdaniem Izby, Zamawiający nie był uprawniony do oceny czy
dane informacje faktycznie stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, a jedynie do tego, czy
wykonawca który tak twierdzi, powyższe wykazał. W treści uzasadnienia czynności
odtajnienia, Zamawiający jednak w ogóle nie odnosi się do uzasadnienia zastrzeżenia
informacji sporządzonego przez Odwołującego i przez podmiot udostępniający zasoby,
a
przedstawia własną ocenę zastrzeżonych informacji, co zdaniem Izby jest niedopuszczalne.
Czynności Zamawiającego w tym zakresie powinny ograniczać się do weryfikacji
przedłożonych przez Odwołującego wyjaśnień i dowodów oraz oceny czy spełniony został
obowiązek wykazania, o którym mowa w ustawie PZP, w zakresie zaistnienia przesłanek
niezbędnych do tego by mówić o skutecznym zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa.
Zdan
iem składu orzekającego, Odwołujący w uzasadnieniu zastrzeżenia informacji
wystarczająco precyzyjnie opisał okoliczności świadczące o tym, że informacje przez niego
zastrzeżone w ramach wykazu usług oraz referencji posiadają wartość gospodarczą.
Natomiast
utajnienie poszczególnych dowodów, stanowiących załączniki do uzasadnienia
zastrzeżenia tajemnicy, zdaniem Izby stanowi naturalną konsekwencję zastrzeżenia
dokumentów wyjściowych, tj. wykazu usług oraz referencji. Mając na względzie unikalny
charakter tych
dokumentów, tj. ich dedykowanie do tego konkretnego postępowania
o
udzielenie zamówienia, czy też wskazywanie w ich treści informacji, które pośrednio mogłyby
prowadzić do ujawnienia nazw kontrahentów/ podmiotów współpracujących czy też osób
zaangażowanych we współpracę pomiędzy tymi podmiotami, zastrzeżenie ich przez
Odwołującego nie powinno budzić wątpliwości.
Uwypukleniu wymaga, iż ustawodawca nie specyfikuje kategorii czy rodzaju informacji, które
można zastrzec jako tajemnicę przedsiębiorstwa. Jedynie określa informacje, które nie mogą
być zastrzeżone definiując je do art. 86 ust. 4 p.z.p. to jest nazwa i adres wykonawcy, cena,
termin wykonania, okres gwarancji i warunki płatności określone w ofercie (wyrok KIO
z 4.03.2013 r., KIO 347/13, LEX nr 1415272).
Poniżej, Wykonawca przedstawia szczegółowe uzasadnienie określonej dokumentacji.
Zastrzeżenie metodologii kalkulacji cen, analizy ryzyka oraz projekcji kosztów pośrednich.
Wykonawca zastrzega tajemnicę przedsiębiorstwa metodologii dokonywanych przez siebie
obliczeń na potrzeby kalkulacji zaoferowanej ceny, dokumentacji związanej z analizą ryzyka
oraz projekcją kosztów pośrednich. Na zastrzeganą dokumentację w tym zakresie składają się
odpowiednio: załącznik nr 4, 5, 7, 9, 11, 12 i 3.
Kalkulacja ceny ofertowej opracowana została przez Wykonawcę zgodnie z dokumentem pn.
Zarządzenie Prezesa Przedsiębiorstwo Drogowe Kontrakt Sp. z o.o. z dnia 30 marca 2020 r.
w sprawie wysokości i zasad podziału metod i zasad wyliczania kosztów pośrednich, zwanej
dalej „Zarządzeniem” na potrzeby przedmiotowego postępowania. Zarządzenie zostało
opracowane wyłącznie przez Wykonawcę na swoje własne, indywidualne potrzeby związane
z uczestnictwem w przetargach. Stanowi bowiem autorskie rozwiązanie będące jednocześnie
„narzędziem”, pozwalającym w stosunkowo krótkim czasie na opracowanie rzetelnej kalkulacji
cenowej oferty, pozwalającej na udział w postępowaniach o udzielenie zamówienia
publicznego.
Dokument Zarządzenia przewiduje przy dokonywaniu kalkulacji ceny ofertowej przyjęcie
szczegółowej metodologii, przewidującej posłużenie się podczas dokonywania kalkulacji
określonymi współczynnikami oraz unikalnym wzorem wyliczenia kosztów pośrednich,
opracowanym przez Wykonawcę. Przedsiębiorstwo Drogowe Kontrakt Sp. z o.o. poświęciła
wiele czasu na sporządzenie dokumentu Zarządzenia, opierając się na dotychczasowym,
kilkunastoletnim doświadczeniu zdobytym na rynku zamówień publicznych. Dodatkowo
dokume
nt Zarządzania opracowany został przy uwzględnieniu oszacowanej wartości
„sprzedaży” przedsiębiorstwa w latach poprzednich.
Dostęp do Zarządzenia oraz dokumentacji potrzebnej do sporządzenia kosztorysu ofertowego
posiadają wyłącznie upoważnieni pracownicy, którzy nadto zobligowani są do złożenia
oświadczenia o zachowaniu poufności. Wykonawca w swoim przedsiębiorstwie posiada także
specjalną procedurę obiegu dokumentów, zawierających tajemnicę przedsiębiorstwa.
Dowody: oświadczenia pracowników o zachowaniu poufności, procedura obiegu dokumentacji
zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa.
Niewątpliwie, sposób kalkulacji ceny zapewniający Wykonawcy optymalizację zysków stanowi
zbiór wypracowanych w praktyce metod prowadzenia własnej działalności gospodarczej,
wpływający na sposób budowania ceny oferty. Ten wypracowany sposób wyceny stanowi
i
stotną dla Wykonawcy wartość gospodarczą, albowiem pozwala mu na utrzymywanie jego
przewagi konkurencyjnej nad innymi podmiotami, działającymi w tej samej branży. Kalkulacja
ceny ofertowej obrazuje sposób działania Wykonawcy, organizację pracy i stosowane metody
oraz sposób kalkulacji, który po pierwsze pozwalał na zaoferowanie ceny najkorzystniejszej,
a
po drugie pozwala na prawidłowe zrealizowanie zamówienia za zaoferowane wynagrodzenie
i osiągnięcie zysku, stanowiąc podstawy rentowności przedsiębiorstwa. Sposoby kalkulacji
ceny wypracowywane są przez kilka lat, w oparciu o doświadczenie zatrudnianych
pr
acowników i współpracy ze sprawdzonymi podwykonawcami posiadają dla Wykonawcy
wartość gospodarczą, mają wpływ na utrzymanie jego konkurencyjności na rynku.
Metodologia kalkulacji cen jednostkowych, projekcja kosztów pośrednich czy analiza ryzyka
na potrzeby kalkulacji cenowej oferty zawierające szczegółowe informacje, które jako że
posiadają wartość gospodarczą - podlegają ochronie jako tajemnica przedsiębiorstwa. Sposób
kalkulacji ceny w zakresie kosztów poszczególnych składników cenotwórczych określonego
wykonawcy należy zaliczyć do informacji, które stanowią niezwykle cenne źródło informacji dla
konkurencji. Pokazują one w sposób precyzyjny kalkulację ceny oferty. Dane przyjęte do
obliczenia cen jednostkowych nie są powszechnie dostępne konkurującym wykonawcom i nie
są możliwe do ustalenia.
Metoda kalkulacji ceny stanowi de facto efekt doświadczenia danego przedsiębiorcy
i zdobytego know-
how, przez co informacje te posiadają wartość gospodarczą dla
przedsiębiorcy. Bezprawne ich ujawnienie mogłyby doprowadzić do znacznego zmniejszenia
przychodów przedsiębiorstwa oraz ograniczenia liczby klientów. Dane zawarte w bowiem
we
wskazanej dokumentacji dają wiedzę pozwalającą poznać politykę cenową Wykonawcy
i
wpłynąć na jego przewagę konkurencyjną. Co więcej, ujawnienie informacji finansowych
dotyczących procesu kalkulacji kosztów i sposobu organizacji procesu budowlanego
pozwoliłoby innym, konkurencyjnym podmiotom na uzyskanie znacznej i nieuzasadnionej
przewagi na danym rynku. To z kolei mogłoby naruszyć stabilność i równowagę
konkurencyjną.
Powyższe odzwierciedla pogląd Sądu Okręgowego w Katowicach, wyrażony w wyroku z dnia
8 maja 2007 r. (sygn. akt XIX Ga 167/07), iż „zarówno metoda kalkulacji ceny, jak i konkretne
dane cenotwórcze można zakwalifikować jako tajemnicę przedsiębiorstwa. Mogą być one
przedmiotem ochrony przez ich utajnienie przed innymi podmiotami, również tymi
uczestniczącymi w przetargu”. Także Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 5 marca
2021 r. (sygn. akt KIO 222/21) wskazała, że „informacje te powstają bowiem na potrzeby
konkretnego postępowania o zamówienie publiczne”.
Nadto, jak wskazuje Wysoka Izba w wyroku z dnia 16 lutego 2018 r. (sygn. akt KIO 197/18):
„Tajemnicę przedsiębiorstwa mogą stanowić także dane o czynnikach cenotwórczych oferty
oraz o partnerach handlowych, skoro informacje te zostały objęte ochroną przez wykonawcę
i
danych tych nie można uzyskać z publicznie dostępnych rejestrów czy dokumentów,
a
pracownicy wykonawcy zobowiązani są do zachowania tych informacji w poufności, a także
nazwiska osób pełniących funkcje nadzorcze na etapie realizacji przedmiotu zamówienia,
których ujawnienie na etapie składania i oceny ofert może narazić wykonawcę na negatywne
konsekwencje. Nie stoi to w sprzeczności z obowiązkiem ich późniejszego upublicznienia.
Podkreślić należy, że tajemnica przedsiębiorstwa może mieć charakter ograniczony czasowo”.
Zastrzeżenie informacji technicznych
Wykonawca zastrzega dokumentację zawierające informacje techniczne dotyczące opisu
receptury tworzenia mas bitumicznych i betonów. W tym zakresie zastrzeżeniu ulegają
następujące załączniki: nr 4 i 5.
Opisy receptur tworzenia poszczególnych mas bitumicznych i betonów zostały opracowane
wyłącznie przez Wykonawcę, stanowiąc jego know-how. Receptury te przewidują użycie
określonych surowców w odpowiedniej ilości, co przedkłada się na unikalny, indywidualny
skład. Dodatkowo, tworzenie receptury często odbywa się z użyciem konkretnych materiałów,
dostosowując je pod oczekiwania usługodawców.
Opisy receptur stanowią w przedsiębiorstwie Wykonawcy, dokument opatrzony Tajemnicą
przedsiębiorstwa, do którego zastosowanie znajduje opracowana przez Wykonawcę
„Procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa”. Dowód: procedura
obie
gu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa.
Za informację organizacyjną przyjmuje się całokształt doświadczeń i wiadomości przydatnych
do prowadzenia przedsiębiorstwa (wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 stycznia 2013 r., II
SA/Wa 1328/12). Natomiast informacja handlowa obejmuje, najogólniej ujmując, całokształt
doświadczeń i wiadomości przydatnych do prowadzenia przedsiębiorstwa, a niezwiązanych
bezpośrednio z cyklem produkcyjnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000
r., I CKN 304/00, OSNC rok 2001, Nr 4, poz, 59). Pojęcia te (informacje techniczne,
technologiczne lub organizacyjne przedsiębiorstwa) powinny być rozumiane szeroko, również
jako "wiadomości dotyczące sposobów produkcji, planów technicznych, metod kontroli jakości,
wzorów użytkowych i zdobniczych, wynalazków nadających się do opatentowania, jak też
informacje związane z działalnością marketingową, z pozyskiwaniem surowców,
organizowaniem rynków zbytu czy informacje odnoszące się do struktury organizacyjnej,
zasad finansowania działalności, wysokości wynagrodzeń pracowników. Do tajemnic
przedsiębiorstwa zalicza się również tzw. poufne know-how, w tym zarówno know-how
produkcyjne, jak i know-
how handlowe" (M. Uliasz, Przestępstwo naruszenia tajemnicy
przedsiębiorstwa, Monitor Prawniczy rok 2001, nr 22). Informacja taka nie może być ujawniona
do wiadomości publicznej, co oznacza, że nie może ona być znana ogółowi lub osobom, które
ze względu na prowadzoną działalność są zainteresowane wejściem w jej posiadanie.
Zastrzeżenie informacji związanych z polityką cenową
Zastrzeżone przez wykonawcę informacje takie jak rabaty u dostawców, umowy
z
kontrahentami, faktury potwierdzające wynegocjowane upusty stanowią dane, objęte
tajemnicą przedsiębiorstwa. Na zastrzeganą dokumentację w tym zakresie składają się
odpowiednio:
załącznik nr 6 i 8.
Wykonawca wskazuje, że informacje składające się na treść ww. dokumentacji obejmuje
warunki wynegocjowane w toku wieloletniej współpracy przez niego indywidualnie, mające
charakter technologiczny i organizacyjny firmy, które nie są podawane do publicznej
w
iadomości oraz wobec których podejmowane są działania związane z zachowaniem ich
w
poufności. Zgodnie z wiedzą Wykonawcy rabaty w tak doniosłych wysokościach zostały
zaoferowane specjalnie dla niego z wyłączeniem innych wykonawców, działających na tym
samym rynku.
Tego rodzaju dokumentacja stanowi Tajemnicę przedsiębiorstwa, do której zastosowanie
znajduje Procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa.
Nadto, informacje te objęte są tajemnicą przedsiębiorstwa kontrahentów Wykonawcy, co
wynika z przedłożonych do niniejszej Tajemnicy Przedsiębiorstwa oświadczeń następujących
spółek: dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 8 – oferty, umowy, faktury.
Konkurencja posiadając takowe dane jest w stanie dostosować oferowane przez siebie ceny
tak, aby sytuacja wykonawcy w przetargach na rynku usług porządkowych stała się mniej
korzystna. Dowody: procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa;
oświadczenia ARCTURUS sp. z o.o.; oświadczenie KGHM Metraco S.A.
Jak wskazuje Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 17 lutego 2016 r. (sygn.: KIO 149/16)
„źródła dostaw, ceny materiałów, usług podwykonawczych, jakie są oferowane wykonawcy
wysokość rabatów i zasady otrzymywania tych rabatów są również elementem organizacji
przedsiębiorstwa, elementem prowadzonej działalności, wypracowanych kontaktów
i
posiadają wartość gospodarczą, jako informacje handlowe. Gdyby konkurenci mieli
świadomość tego, od jakich podmiotów, za jakie ceny i na jakich warunkach dany wykonawca
kupuje materiały i uzyskuje usługi, mogliby podejmować próby nawiązania kontaktu z tymi
samymi dostawcami i uzyskania podobnych cen, co mogłoby wpłynąć negatywnie na
konkurencyjność skarżonego konsorcjum. Niewątpliwie wyszukanie i nawiązanie korzystnych
kontaktów handlowych, wypracowanie własnych procedur w toku realizacji zamówienia –
wymagało zaangażowania czasowego i poniesienia nakładów po stronie wykonawcy, które
jako wartości gospodarcze ma prawo chronić”.
Również w wyroku z dnia 20 lipca 2012 r. (sygn. akt KIO 1432/12), Wysoka Izba przedstawiła
pogląd, iż „zawarcie w treści wyjaśnień informacji dotyczących podejmowanych przez
wykonawcę działań mających na celu obniżenie stosowanych cen, może uzasadniać uznanie
tych informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa, która nie podlega ujawnieniu. Informacje tego
rodzaju, stanowiące element konkurowania na rynku i sposobu uzyskiwania przewagi nad
innymi wykonawcami, wyczerpują definicję tajemnicy przedsiębiorstwa”. Podobnie w wyroku
z dnia 28 lutego 2014 r. (sygn. akt KIO 245/14), organ stwierdził, że: „wypracowane kontakty,
nazwy partnerów handlowych, warunki zawartych porozumień, które wynikają z zobowiązań
podmiotów trzecich, posiadają wartość gospodarczą. Ich poufność może mieć znaczenie
z
punktu widzenia konkurencyjności wykonawcy”.
Odnosząc się do zastrzeżonych dokumentów w postaci faktur VAT, wskazuje że treść faktur
może stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli ich ujawnienie mogłoby mieć wpływ na
sytuację ekonomiczną wykonawcy, jakkolwiek nie muszą mieć same w sobie wartości
go
spodarczej (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 26 października
2017 r., IV SA/Po 571/17). Warto zauważyć, że treść faktury obrazuje wielkość produkcji
i
sprzedaży, a także źródła zaopatrzenia i zbytu. W postanowieniu z dnia 30 października 1996
r., XVII Amz 3/96 Sąd Antymonopolowy uznał, że dane obrazujące wielkość produkcji
i
sprzedaży, a także źródła zaopatrzenia i zbytu mogą stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa.
Zastrzeżenie umów o pracę zawartych przez Wykonawcę z pracownikami
Wykonawca jako tajemnicę przedsiębiorstwa zastrzega również umowy o pracę zawarte
z
pracownikami tj. Załącznik nr 3 - Wykaz pracowników wraz kopią zawartych i aktualnych
umów z pracownikami, załącznik zawierający zestawienie zatrudnionych pracowników
produkcyjnych (pracownicy fizyczni, operatorzy sprzętu i kierowcy) i wyliczenie średniej płacy
godzinowej przeniesionej do kalkulacji szczegółowej pozycji kosztorysowych objętych
wezwaniem do złożenia wyjaśnień - w części umów o pracę zawartych z pracownikami
dokumenty w folderze pn.: Załącznik nr 3 – wykaz pracowników wraz z umowami)
Jednymi z głównych kosztów, ponoszonych przez Wykonawcę, realizującego zamówienia na
wykonanie robót budowlanych stanowią koszty osobowe, związane z kosztami zatrudnienia
personelu. Tym samym wysokość wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie
umowy o pracę w trakcie realizowania przedmiotu zamówienia, ma niewątpliwie kluczowe
znaczenie dla konkurencyjności postępowania. Stawka za pracę – w szczególności
specjalis
tów, jak i sposób organizacji ich pracy mają zasadniczy wpływ na wysokość
wynagrodzenia oraz, że są to na tyle "wrażliwe" informacje, że mogą one zadecydować i mieć
wpływ na przewagę konkurencyjną Wykonawcy w branży, w której ubiega się o kontrakt.
Dokumentacja pracownicza stanowi Tajemnicę przedsiębiorstwa, do której zastosowanie
znajduje Procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa.
Dodatkowo, Wykonawca podkreśla, że każdy pracownik zawierając umowę o pracę składa
oświadczenie o zachowaniu w poufności informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa,
zawarte w samej umowie
Dowody: procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę
przedsiębiorstwa; Załącznik nr 3 – wykaz pracowników wraz z umowami.
Na aprobatę w powyższym zakresie zasługuje wyrok z dnia 11 sierpnia 2016 r. (KIO 1378/16,
LEX nr 2149406), w którym Krajowa Izba Odwoławcza zajęła stanowisko, zgodnie z którym:
„zastrzeżenia mogą korzystać przedstawione w wyjaśnieniach informacje dotyczące
personelu wykonawcy. Wynagrodzenia uzgodnione z
tymi osobami korzystają z ochrony
pufności, albowiem możliwe jest dokonanie takiego zastrzeżenia jako tajemnica
przedsiębiorstwa, również wyjaśnień udzielanych przez wykonawcę w trybie art. 90 ust. 1
p.z.p.”
Wykonawca wybrany ma prawo zastrzec wyjaśnienia elementów kosztów osobowych jako
tajemnicę przedsiębiorstwa (wyrok KIO z 28.08.2013 r., KIO 1976/13, LEX nr 1408765).
Niewątpliwie, wynagrodzenia uzgodnione z tymi osobami korzystają z ochrony poufności,
albo
wiem możliwe jest dokonanie takiego zastrzeżenia jako tajemnica przedsiębiorstwa.
Mając na uwadze powyższą argumentację, wskazane wyżej informacje należy uznać za ściśle
związane z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością i mające dla niego wartość
gospodarczą. Informacje te nie powinny być ujawniane do wiadomości publicznej i stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa Wykonawcy.”
Zamawiający w dniu 24 lipca 2024 r. zawiadomił wykonawców o wyborze oferty
wykonawcy KONTRAKT jako najkorzystniejszej w Zadaniu 1.
Izba zważyła, co następuje:
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła, iż
odwołania zasługiwały na uwzględnienie.
Mając na względzie okoliczność, że zarówno podstawy faktyczne i prawne zarzutów, jak
i argumenty prezentowane
przez Strony w obu sprawach były zbieżne, Izba odniesie się do
nich
w sposób łączny.
Zarzut naruszenia art. 18 ust. 1-3 w zw. z art. 16 w zw. z art. 74 ust. 2 ustawy Pzp w zw.
art. 11 ust. 2 u.z.n.k. poprzez
zaniechanie udostępnienia Odwołującemu załączników do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez wykonawcę KONTRAKT w obu
postępowaniach o udzielenie zamówienia Izba uznała za zasadny.
Zgodnie z art. 16 ustawy Pzp z
amawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz
równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny. Art. 18 ust. 1 ustawy Pzp
stanowi, że postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne. Zgodnie z ust. 2 tego przepisu
z
amawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie
zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie. W myśl ust. 3 nie ujawnia się
informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16
kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2022 r.
poz. 1233), jeżeli
wykonawca, wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one
udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 222 ust. 5. Zgodnie zaś z art.
74 ust. 1 ustawy Pzp p
rotokół postępowania jest jawny i udostępniany na wniosek. Art. 74 ust.
2 ustawy Pzp stanowi, że załączniki do protokołu postępowania udostępnia się po dokonaniu
wyboru najkorzystniejszej oferty albo unieważnieniu postępowania, z tym że: 1) oferty wraz
z
załącznikami udostępnia się niezwłocznie po otwarciu ofert, nie później jednak niż w terminie
3 dni od dnia otwarcia ofert, z uwzględnieniem art. 166 ust. 3 lub art. 291 ust. 2 zdanie drugie,
wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wraz z załącznikami udostępnia się od
dnia poinformowania o wynikach oceny tych wniosków - przy czym nie udostępnia się
informacji, które mają charakter poufny, w tym przekazywanych w toku negocjacji lub dialogu.
Jak wynika z powyższych przepisów kluczową zasadą systemu zamówień publicznych
jest jawność postępowania, która stanowi jedno z narzędzi i gwarancji zachowania
w
postępowaniu zarówno uczciwej konkurencji, jak i jego przejrzystości. Art. 18 ust. 3 ustawy
Pzp wprost wskazuje, iż jedną z przesłanek skutecznego zastrzeżenia określonych informacji
jako tajemnicy przedsiębiorstwa jest wykazanie przez wykonawcę, że informacje te
w
rzeczywistości taką tajemnicę przedsiębiorstwa stanowią. Oznacza to, że informacje
złożone przez wykonawcę mogą pozostać niejawne tylko w takim zakresie, w jakim
wykonawca wywiązał się z ciężaru wykazania ich niejawnego charakteru. Brak wyjaśnień lub
złożenie wyjaśnień ogólnikowych powinien być traktowany jako rezygnacja z przewidzianej
przepisem art. 18 ust. 3 ustawy Pzp ochrony, co z kolei aktualizuje po stronie
Zamawiającego obowiązek ujawnienia nieskutecznie utajnionych informacji. Rolą
Zamawiającego w toku badania ofert jest ustalenie, czy wykonawca sprostał obowiązkowi
wykazania, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Aby wykazać
zasadność zastrzeżenia danych informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa, wykonawca
zobowiązany jest wykazać wystąpienie wszystkich przesłanek tajemnicy przedsiębiorstwa,
o
których mowa w art. 11 ust. 2 u.z.n.k. Zgodnie z tym przepisem przez tajemnicę
przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne
przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub
w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom
zwyk
le zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób,
o
ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu
należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. W konsekwencji
wykonawca
zobowiązany był zastrzec, że określone informacje stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa, a w uzasadnieniu zastrzeżenia wykazać, że po pierwsze dane informacje
ma
ją charakter techniczny, technologiczny, organizacyjny przedsiębiorstwa lub inny
posiadający wartość gospodarczą, po drugie że informacje te jako całość lub w szczególnym
zestawieniu i
zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym
się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, a po trzecie, że podjęto
w stosunku do tych
informacji działania w celu utrzymania ich w poufności. Wszystkie wyżej
wskazane przesłanki muszą wystąpić łącznie.
Przenosząc powyższe uwagi ogólne na stan faktyczny rozpoznawanej sprawy Izba
stwierdziła, że wykonawca KONTRAKT nie sprostał obowiązkowi wykazania kumulatywnego
spełnienia przesłanek wskazanych w art. 11 ust. 2 u.z.n.k. w odniesieniu do objętych tajemnicą
przedsiębiorstwa załączników do wyjaśnień.
W pierwszej kolejności Izba jednak podkreśla, że postępowanie odwoławcze jest
postępowaniem stricte kontradyktoryjnym co oznacza, że spór toczą strony postępowania i to
one mają obowiązek przedstawienia twierdzeń, a także dowodów dla stwierdzenia faktów,
z
których wywodzą skutki prawne (por. art. 534 ust. 1 ustawy Pzp). Rolą stron, między którymi
toczy się spór, jest zatem udowodnienie swoich racji i obrona prezentowanych stanowisk, zaś
rola Izby sprowadza się co do zasady do oceny prezentowanego w toku postępowania
odwoławczego materiału dowodowego. Inicjatywa stron w przedstawianiu twierdzeń
i
dowodów na ich poparcie ma zatem zasadniczy wpływ na rozstrzygnięcie postępowania,
determinuje jego wynik.
W tym kontekście należy zauważyć, że Odwołujący przedstawił
w
odwołaniu szczegółową argumentację, konfrontując treść uzasadnienia zastrzeżenia
tajemnicy przedsiębiorstwa złożonego przez wykonawcę KONTRAKT z obowiązkiem
wykazania wszystkich przesłanek z art. 11 ust. 2 u.z.n.k. Odwołujący wskazał na szereg
aspektów, które w jego ocenie przesądzać miałyby o nieskuteczności objęcia spornych
załączników do wyjaśnień tajemnicą przedsiębiorstwa, w tym na brak wykazania wartości
gospodarczej informacji oraz na brak wykazania podjęcia działań zmierzających do ochrony
poufności informacji. Tymczasem stanowisko Zamawiającego zostało ograniczone wyłącznie
do wskazania ogólnych wywodów dotyczących zasady jawności oraz tajemnicy
przedsiębiorstwa i podsumowującego stwierdzenia, że „po dokonaniu analizy dokumentów
przedstawionych przez KONTRAKT Zamawiający doszedł do przekonania, że słusznie
zastrzegł tajemnicę przedsiębiorstwa we wskazanym zakresie, wyraźnie wskazując na wagę
zastrzeżonych informacji, ich wartość gospodarczą, mającą istotny wpływ na konkurencyjność
na rynku.
” Zamawiający – poza wyrażeniem własnej opinii – nie przedstawił żadnych
argumentów, które mogłyby odeprzeć twierdzenia zawarte w odwołaniu. Stosownej
argumentacji nie przedstawiono też na rozprawie.
Zamawiający zamiast w sposób merytoryczny i rzeczowy wdać się w polemikę
z
uzasadnieniem zarzutów zawartym w odwołaniach zdawał się usprawiedliwiać swoją ocenę
faktem, że sam Odwołujący skorzystał z możliwości zastrzeżenia tajemnicą przedsiębiorstwa
wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny. Okoliczność ta pozostaje jednak bez jakiegokolwiek
wpływu na rozstrzygnięcie. Izba w przedmiotowym postępowaniu odwoławczym nie dokonuje
oceny skuteczności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa przez Odwołującego. Należy
podkreślić, że czynnikiem decydującym o ewentualnym odtajnieniu zastrzeżonych informacji
w postępowaniu o udzielenie zamówienia powinno być to czy wykonawca wykazał, że
zachodzą przesłanki z art. 11 ust. 2 u.z.n.k., a nie praktyka stosowana przez wykonawców.
Zastrzeganie przez wykonawców wyjaśnień rażąco niskiej ceny składanych w postępowaniach
o udzielenie zamówienia jako tajemnicy przedsiębiorstwa jest nagminne i niewątpliwie
nadużywane, podczas gdy zasadą powinna być jawność tych postępowań. Dlatego właśnie
kluczowa jest rola Zamawiającego, który powinien nad tą jawnością czuwać i w sposób
skrupulatny weryfikować czy wykonawcy faktycznie wykazali, że określone informacje
stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. To, że obaj wykonawcy objęli treść wyjaśnień czy
załączników do wyjaśnień tajemnicą przedsiębiorstwa w żaden sposób nie świadczy o tym, że
faktycznie znajdowały się tam informacje stanowiące taką tajemnicę. Wręcz przeciwnie,
doświadczenie życiowe wskazuje, że częściej motywatorem działania wykonawców jest chęć
utrudnienia konkurentom podniesienia zarzutów dotyczących rażąco niskiej ceny.
Izba stwierdziła, że Zamawiający w ogóle nie odparł argumentacji przedstawionej
w
treści odwołania, co już samo w sobie – w świetle kontradyktoryjnego charakteru
postępowania odwoławczego – przesądza o zasadności zarzutów. Brak jest podstaw do tego,
aby podważyć zasadność stanowiska Odwołującego, skoro nie przedstawiono żadnych
kontrargumentów.
Niezależnie od powyższego należy wskazać, że w przypadku zarzutu naruszenia art. 18
ust. 3 ustawy Pzp
badaniu przez Izbę podlega czynność zamawiającego, polegająca na ocenie
przedstawionego przez wykonawcę uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa
i
do tego wyłącznie kontrola ta się sprowadza. Izba nie dokonuje oceny czy
zastrzegane
informacje obiektywnie stanowią lub mogą stanowić informacje podlegające
ochronie, ale rozstrzyga w ramach postawionych zarzutów czy zamawiający prawidłowo uznał,
że wykonawca w ustawowym terminie sprostał obowiązkowi wykazania objęcia danych
zawartych w
wyjaśnieniach tajemnicą, czy też nie uczynił tego w sposób wystarczający. Izba
orzekając w niniejszej sprawie wzięła zatem pod uwagę argumentację, którą wykonawca
KONTRAKT p
rzedstawił w złożonym uzasadnieniu i po skonfrontowaniu lektury tego pisma
z
uzasadnieniem zarzutów odwołania doszła do przekonania, że rację ma Odwołujący, że
wykonawca KONTRAKT
nie sprostał ciężarowi wykazania, że zastrzeżone jako tajemnica
przedsiębiorstwa dokumenty załączone do wyjaśnień rażąco niskiej ceny w obu
postępowaniach w istocie zawierają informacje, które taką tajemnicę stanowią.
Przede wszystkim
Odwołujący prawidłowo dostrzegł, że wykonawca KONTRAKT nie
wykazał wartości gospodarczej zastrzeganych informacji.
W tym kontekście należy wskazać po pierwsze, że wykonawca KONTRAKT objął
zastrzeżeniem całą treść dokumentów stanowiących załączniki nr 4-9 oraz 11-12, a nie
konkretne, wybrane informacje znajdujące się w tych załącznikach. Jak wskazano m.in.
w wyroku Izby z dnia 9 sierpnia 2024 r., sygn. akt KIO 2444/24, 2450/24, art. 18 ust. 3 ustawy
Pzp musi być interpretowany i stosowany w sposób ścisły. Co za tym idzie, w ten sam sposób
należy interpretować określone w tym przepisie okoliczności, których wystąpienie zobowiązuje
zamawiającego do nieujawniania informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa
w
rozumieniu przepisów u.z.n.k., a przede wszystkim użyty w nim wyraz „informacji” – który
należy rozumieć jako określoną informację, a nie dokument. Biorąc ponadto pod uwagę, że
również w art. 11 ust. 2 u.z.n.k. jest mowa o informacji, a nie o dokumencie, konieczne jest
stwierdzenie, że art. 18 ust. 3 ustawy Pzp uprawnia do nieujawniania określonej informacji,
a
nie dokumentu zawierającego tą informację - co należy mieć na względzie jako „punkt
wyjścia” przy dokonywaniu oceny skuteczności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa.
Wykonawca KONTRAKT nie zidentyfikował konkretnych informacji, które stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa, lecz zastrzegł całą treść określonych dokumentów czy nawet całych
folderów z plikami. Tymczasem praktyka zastrzegania jako tajemnicy przedsiębiorstwa pełnej
treści dokumentów od dawna w orzecznictwie jest postrzegana jako negatywna. Potwierdza
to chociażby wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie - XXIII Wydział Gospodarczy
Odwoławczy z dnia 1 października 2021 r., sygn. akt XXIII Zs 53/21. W wyroku tym Sąd
pokreślił, iż takie działanie jest nie tylko sprzeczne z przepisami ustawy Pzp, ale także utrudnia,
jeśli w ogóle nie uniemożliwia, przyporządkowanie poszczególnych argumentów odnoszących
się do tajemnicy przedsiębiorstwa konkretnym informacjom zawartym w piśmie. Wykonawca
KONTRAKT składając wyjaśnienia powinien mieć pełną świadomość z czym wiąże się udział
w postępowaniu o udzielenie zamówienia i że zasadą tego postępowania jest jawność,
a w
konsekwencji ewentualnie zastrzec tajemnicą przedsiębiorstwa dane wyjątkowo wrażliwe,
a nie wszystkie dane pozwalające na ocenę czy oferta wykonawcy zawiera rażąco niską cenę.
Wykonawca co prawda nie objął tajemnicą samych wyjaśnień rażąco niskiej ceny, niemniej
pismo to miało charakter ogólny, nie zawierało informacji dotyczących bezpośrednio kalkulacji
ceny ofertowej, a jedynie opis czynników mających wpływ na cenę. Tajemnicą
przedsiębiorstwa objęto pełną treść załączników zawierających szczegółową kalkulację ceny
oferty i dowody na jej poparcie
, podczas gdy zastrzeżenie powinno się odnosić wyłącznie do
poszczególnych, ściśle zidentyfikowanych informacji. Podkreślić należy, iż uprawnienie do
zastrzeżenia określonych informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa nie może być traktowane
przez wykonawców jako narzędzie mające na celu uniemożliwienie pozostałym uczestnikom
postępowania zapoznania się z treścią konkurencyjnych ofert i dokumentów, a jedynie winno
być ograniczone do wypadków zaistnienia rzeczywistego zagrożenia uzasadnionych
interesów i narażenia na szkodę w wyniku możliwości upowszechnienia określonych
informacji.
Dalej należy wskazać, że argumentacja zawarta w uzasadnieniu zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa została oparta w zasadniczej mierze na zwykłych zapewnieniach
i
subiektywnym przekonaniu wykonawcy KONTRAKT, że objęte tajemnicą przedsiębiorstwa
dokumenty zawierają informacje stanowiące taką tajemnicę. Tymczasem zauważyć należy, że
w
artość gospodarcza powinna mieć wymiar obiektywny, co oznacza że samo subiektywne
przekonanie wykonawcy KONTRAKT o
wartości posiadanych przez niego informacji nie
stanowi dostatecznego uzasadnienia dla zastrzeżenia ich jako tajemnicy przedsiębiorstwa.
Jak wskazano m.in. w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie – XXIII Wydział Gospodarczy
Odwoławczy z dnia 27 września 2023 r., sygn. akt XXIII Zs 46/23, decyzja o utajnieniu
poszczególnych informacji nie może wynikać tylko ze swobodnego uznania przedsiębiorcy,
l
ecz powinna opierać się na uzasadnionym przypuszczeniu, że dana informacja nie była
jeszcze
publicznie znana, jej ujawnienie zagrażałoby istotnym interesom przedsiębiorcy oraz
informacja ta może być uważana za poufną w świetle zwyczajów i praktyk danej branży. Nie
wystarczy jedynie oświadczyć, że określone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
Trzeba jeszcze stosownie do okoliczności konkretnej sprawy udowodnić czy co najmniej
uprawdopodobnić taki stan rzeczy. Wykonawca winien przy skorzystaniu z każdego
możliwego środka dążyć do szczegółowego opisania straty, jaką może ponieść w wyniku
ujawnienia zastrzeżonych informacji. Podobnie w wyroku KIO z dnia 20 marca 2023 r., sygn.
akt KIO 623/23, zauważono, że przesłanki uznania określonej informacji za tajemnicę
przedsiębiorstwa mają charakter obiektywny. Stwierdzenie ich istnienia nie może się opierać
wyłącznie na przekonaniu samego przedsiębiorcy, wymaga odwołania się obiektywnych
kryteriów i poddania ich analizie w okoliczności faktycznych konkretnej sprawy. Okoliczności
te winny być wykazane przez wykonawcę w treści uzasadnienia składanego zamawiającemu
uzasadniającego zastrzeżone określonych informacji jako tajemnica przedsiębiorstwa. O tym
czy coś może stanowić prawnie chronioną tajemnicę przedsiębiorstwa przesądza nie tylko
wola przedsiębiorcy utajnienia danej informacji (element subiektywny), lecz także
występowanie obiektywnie akceptowanych wartości, których ochrona uzasadnia objęcie
danych informacji tajemnicą. Zatem, tajemnica przedsiębiorstwa, jak każda tajemnica
ustawowo chroniona, ma charakter obiektywny, nie można jej subiektywizować w oparciu
jedynie o oświadczenia osób reprezentujących przedsiębiorcę, które to osoby - z istoty rzeczy
nie będą zainteresowane ujawnianiem jakichkolwiek faktów ze sfery prowadzonej
działalności gospodarczej podmiotu, zwłaszcza w kontekście dążenia do uzyskania
zamówienia publicznego i ryzykiem weryfikacji przez innych wykonawców prawidłowości
interpretacji wymagań zmawiającego zawartych w SWZ, a w konsekwencji wyceny przedmiotu
zamówienia. Gdyby przyjąć odmienne założenie, to tajemnicą przedsiębiorstwa byłoby
wszystko, co arbitralnie dany przedsiębiorca za nią uzna. Przyjęcie takiego stanowiska
czyniłoby fikcyjnym wynikającą z ustawy Pzp jawność postępowania przetargowego,
a w
konsekwencji fikcyjnym byłoby prawo do rzetelnej weryfikacji poprawności wydatkowania
środków publicznych przez zamawiających.
W ocenie Izby uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa przedstawione
przez wykonawcę KONTRAKT zostało oparte jedynie na subiektywnym przekonaniu
o
wartości gospodarczej zastrzeganych informacji, co nie stanowi „wykazania” w rozumieniu
art. 18 ust. 3 ustawy Pzp.
Jak słusznie spostrzegł Odwołujący, już z samej procedury obiegu
dokumentacji
załączonej do wyjaśnień w postępowaniu, którego dotyczy sygn. akt KIO
2752/24, wynika, że wykonawca nie ujmował wartości gospodarczej w sposób obiektywny,
lecz subiektywny wskazując, że informacje są poufne jeśli stanowią „wartość gospodarczą dla
Zarządu”. W przedstawionym uzasadnieniu wykonawca KONTRAKT wskazywał m.in., że
„wszystkie zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa informacje posiadają wartość
gospodarczą, bowiem dotyczą one takich zagadnień jak: organizacja i metodologia pracy,
logistyka, zaso
by osobowe i techniczne, współpraca z kontrahentami, będące w dyspozycji
Wykonawcy, indywidualne przymioty pozwalające zaoferować konkurencyjną cenę oraz
zrealizować zamówienie na najwyższym poziomie.” Tymczasem samo wskazanie na kategorię
informacji wcale nie przesądza o tym, że informacja ta ma wartość gospodarczą, wartość tą
należy wykazać.
T
wierdzenie, że „zbiór wypracowanych metod stanowi istotną dla Wykonawcy
wartość gospodarczą, albowiem umożliwia utrzymywanie przewagi konkurencyjnej nad innymi
podmi
otami, działającymi w rodzimej branży” nie stanowi nic poza wyrażeniem własnego
przekonania wykonawcy
, które nie zostało niczym poparte. Podobnie stanowisko, że „zbiór
wypracowanych metod prowadzenia własnej działalności gospodarczej wpływający na sposób
budowania oferty został stworzony w oparciu o wiedzę i doświadczenie zdobyte na przestrzeni
lat, a u
jawnienie tych informacji pozbawi Wykonawcę, a co najmniej zachwieje lub zagrozi
konkurencyjnej pozycji na rynku przedsiębiorców świadczących tego typu usługi, bowiem inne
podmioty świadczące te usługi będą mogły zapoznać się z informacjami, które Wykonawca
wypracował przez lata swojej działalności i które pozwalają stworzyć korzystną ofertę”
pozostało wyłącznie gołosłowne, stanowi ono jedynie opinię wykonawcy KONTRAKT.
S
tawiana przez wykonawcę KONTRAKT teza o zagrożeniu jego przewagi konkurencyjnej
w
przypadku ujawnienia informacji dotyczących metody kalkulacji ceny ofertowej nie została
ani szerzej uzasadniona, ani wykazana.
Sama okoliczność, że konkurencyjni wykonawcy
mogliby poznać sposób, w jaki wykonawcę skalkulował cenę na potrzeby tego konkretnego
postępowania nie przesądza jeszcze o tym, że doszłoby do zagrożenia interesów wykonawcy
KONTRAKT i zmniejszenia jego przewagi
konkurencyjnej w innych postępowaniach
o
udzielenie zamówienia.
Odnosząc się do zastrzeżenia metodologii kalkulacji ceny, analizy ryzyka oraz projekcji
kosztów pośrednich Izba stwierdziła, że nie zostało przez wykonawcę KONTRAKT wykazane,
że informacje zawarte w załącznikach nr 4-9 oraz 11-12 (załącznik nr 3 nie był objęty zakresem
zaskarżenia) prezentują jakąś unikalną strategię wykonawcy. Wykonawca w uzasadnieniu
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa kilkukrotnie podkreślał, że kalkulacja ceny ofertowej
została opracowana na potrzeby przedmiotowego postępowania. Wykonawca KONTRAKT
podnosił m.in., że „Przygotowując ofertę pod konkretne postępowanie Wykonawca uwzględnia
specyfikę tego zamówienia oraz zbiór wypracowanych metod prowadzenia własnej
działalności gospodarczej i w ten sposób przygotowuje ofertę, która pozwala zaoferować
konkurencyjną cenę, wypracować zysk i prawidłowo zrealizować zamówienie” W konsekwencji
kalkulacja cenowa załączona do wyjaśnień stanowiła kalkulację opracowaną na potrzeby tego
konkretnego postępowania, z uwzględnieniem uwarunkowań charakterystycznych dla tego
postępowania. Trudno uznać w takiej sytuacji, że w ramach wyjaśnień rażąco niskiej ceny
przekazywany jest jakiś szczególny „pomysł” na realizację zamówienia. Mamy bowiem do
czynienia z zamówieniami na roboty budowlane polegające na przebudowie dróg, a tego
rodzaju postępowań organizowanych jest wiele w całym kraju. Przedmiot zamówienia został
opisany za pomocą szczegółowej dokumentacji technicznej, a do ofert wykonawcy
zobowiązani byli załączyć formularze cenowe stanowiące kosztorysy sporządzone metodą
kalkulacji uproszczonej.
Nawet, jeśli zamówienia na poszczególne odcinki dróg wojewódzkich
różnią się swoim zakresem, to nie można w tym przypadku mówić o szczególnych,
unikatowych
rozwiązaniach czy technologiach, których zastosowanie będzie wymagane w tym
przypadku.
Uwarunkowania były w tym zakresie dla wszystkich wykonawców jednakowe
i
wynikały z opisu przedmiotu zamówienia i dokumentacji technicznej, gdzie narzucono
wykonawcom obowiązek przyjęcia określonych technologii i materiałów. Sam sposób wyceny
realizacji zamówienia został określony w SWZ oraz w załącznikach do SWZ, Wykonawca miał
wskazać w formularzach cenowych ceny jednostkowe poszczególnych elementów
rozliczeniowych.
Sposób wykonania zamówienia, w tym wymagań i obowiązujących
standardów w zakresie przebudowy dróg został opisany przez Zamawiającego w SWZ, w tym
OPZ i załączonych do niego specyfikacjach technicznych. Wykonawca KONTRAKT nie
wyjaśnił rzeczowo, w jaki sposób informacje dotyczące wyliczenia kosztów w tych dwóch
postępowaniach miałyby ujawniać jakieś kluczowe informacje dotyczące przyjętej przez niego
polityki cenowej. Wykonawca KONTRAKT
poprzestał na hasłowych zapewnieniach, które nie
są w jakikolwiek sposób weryfikowalne. Stawiana teza o zagrożeniu jego przewagi
konkurencyjnej w przypadku ujawnienia
informacji dotyczących procesu kalkulacji kosztów nie
została w ocenie Izby wykazana.
Przy tym należy zauważyć, że wykonawca KONTRAKT w punkcie II zastrzeżenia
tajemnicy przedsiębiorstwa dotyczącym metodologii kalkulacji ceny, analizy ryzyka i projekcji
kosztów pośrednich przedstawił wyłącznie zbiorcze uzasadnienie w odniesieniu do
załączników nr 4 -9 i 11-12, w ogóle nie dokonując zindywidualizowania tego uzasadnienia
w odniesieniu do konkretnych informacji
zawartych w tych załącznikach. Uzasadnienie
przedstawione
w punkcie II zawiera wyłącznie ogólne stwierdzenia, a jedynym dokumentem,
do
którego odniesiono się w tym uzasadnieniu jest Zarządzenie w sprawie wysokości i zasad
podziału metod i zasad wyliczania kosztów pośrednich. Niemniej poza powołaniem się na to
zarządzenie nie wykazano dlaczego przyjęte przez wykonawcę zasady wyliczania kosztów
pośrednich, które są standardowym elementem uwzględnianym w procesie kosztorysowania
robót budowlanych, miałoby mieć charakter unikalny i w czym ta unikalność miałaby się
przejawiać. Słusznie także spostrzegł Odwołujący, że w przedmiotowych postępowaniach
Zamawiający w STWiORB bardzo szczegółowo wskazał, jakie kategorie kosztów powinny
zostać uwzględnione w ramach kosztów pośrednich. Z kolei do innych informacji zawartych
w
zastrzeżonych załącznikach, np. do analizy ryzyk, w punkcie II w ogóle się nie odniesiono.
Tak skonstruowane uzasadnienie nie wykazuje wartości gospodarczej w odniesieniu do
konkretnych informacji zawartych w objętych tajemnicą przedsiębiorstwa dokumentach. Nie
odnosi się ono ani do konkretnych treści zawartych w tych wyjaśnieniach, ani też nie przystaje
do specyfiki i charakteru zamówienia.
W pkt III uzasadnienia wskazano na zastrzeżenie informacji technicznych, tj.
załączników nr 4 i 5 do wyjaśnień zawierających kalkulacje wytworzenia mas mineralno-
bitumicznych i mieszanek, przy czym całość tego uzasadnienia sprowadzała się do
stwierdzenia,
że opis receptur tworzenia mas bitumicznych i betonów stanowi know-how
wykonawcy. Powyższe nie zostało szerzej wyjaśnione, nie mówiąc o wykazaniu wartości
gospodarczej tych informacji. Tymczasem jak
słusznie zauważył Odwołujący mieszanki, do
których nawiązują ww. załączniki, muszą być bezpośrednim odzwierciedleniem wymagań
wynikających z dokumentacji technicznej. W STWiORB zawarto szczegółowe informacje na
temat wymaganych mieszanek, w tym ich składu, projektowania mieszanek i technologii
wytwarzania.
Co więcej, sam wykonawca KONTRAKT przyznał, że tworzenie receptury często
od
bywa się z użyciem konkretnych materiałów, dostosowując je pod oczekiwania
usługodawców. A skoro tak, to wycenie kosztów związanych z wytworzeniem mas i mieszanek
na potrzeby przedmiotowych dwóch postępowań, w oparciu o konkretne wymagania
wynikające z dokumentacji technicznej, zindywidualizowanych na potrzeby tych właśnie
postępowań, trudno przypisać wartość gospodarczą. Z cała pewnością nie można tej wartości
gospodarczej
uzasadniać rzekomym ujawnieniem informacji mogących wpływać na przewagę
konkurencyjn
ą wykonawcy KONTRAKT, skoro wszyscy wykonawcy zobowiązani byli wycenić
masy mineralno-
bitumiczne i mieszanki z uwzględnieniem tych samych, konkretnie
wyartykułowanych w STWiORB, uwarunkowań.
Odnosząc się do pkt IV uzasadnienia zastrzeżenia dotyczącego informacji związanych
z polityką cenową – załącznik nr 6 i 8 do wyjaśnień, Izba wskazuje, że wykonawca KONTRAKT
ponownie
nie zindywidualizował konkretnych informacji, które zastrzega. Załączniki nr 6 i 8
miały postać folderów, w których zawarto szereg plików zawierających różnego rodzaju
dokumenty, zaś wykonawca KONTRAKT jedynie wskazał, że tego rodzaju dokumentacja
obejmuje warunki wynegocjowane w toku wieloletniej współpracy i stanowi tajemnicę
przedsiębiorstwa. Wykonawca w żaden sposób nie odniósł się do konkretnych informacji
zawartych w tych dokumentach, nie wskazał nawet w czym de facto upatruje wartości
gospodarczej tych informacji. Trudno uznać za zasadne stanowisko wykonawcy KONTRAKT,
że konkurencja pozyskując takie dane będzie w stanie dostosować odpowiednio ceny swoich
ofert, c
zym innym jest bowiem powzięcie wiedzy o posiadanych przez konkurenta upustach,
a
czym innym faktyczna możliwość pozyskania takich upustów. Ponadto Izba wskazuje, że
sama okoliczność, że partnerzy handlowy wykonawcy KONTRAKT zastrzegli poufność
pewnych danych, nie oznacza, że automatycznie uzasadnia to objęcie ich tajemnicą
przedsiębiorstwa w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Obowiązkiem wykonawcy
KONTRAKT było wykazać wartość gospodarczą informacji zawartych w konkretnych
dokumentach, a tego wykonawca nie uczynił. Przy czym szereg załączonych dokumentów
(ofert, faktur) nie zawiera w ogóle informacji wskazujących, że dane tam zawarte zostały objęte
tajemnicą handlową. Ponadto wykonawca KONTRAKT zamiast objąć tajemnicą wyłącznie
informacje o
ewentualnych upustach, skoro to w tych upustach upatrywał swojej unikalnej
przewagi konkurencyjnej, zastrzegł jako tajemnicę przedsiębiorstwa całe katalogi dokumentów
(wśród których znalazły się nawet wydruki ze strony internetowej) i pełną treść tych
dokumentów, a nie jedynie te informacje, które mogłyby się wiązać stricte z poziomem
rabatów. Takie działanie nie zasługuje na pozytywną ocenę.
Dodatkowo
Izba wskazuje, że każdy wykonawca buduje swoje relacje z partnerami
handlowymi
i negocjuje z nimi warunki realizacji określonych zakresów zamówienia czy
dostawy materiałów tak, aby osiągać jak najlepsze ceny i otrzymywać jak największe upusty
dostępne w danych warunkach rynkowych, umożliwiające mu konkurowanie z innymi
podmiotami a w rezultacie pozyskiwanie jak najszerszego spektrum zamówień. Nie zostało
jednak w żaden sposób dowiedzione przez wykonawcę KONTRAKT, że inni kontrahenci
faktycznie
wykorzystują zdobytą wiedzę na temat warunków współpracy z innymi podmiotami.
Wykonawca nie
podał ani konkretnych przykładów, ani też nie wskazał jaką wymierną szkodę
z tego tytułu mógłby ponieść. Stanowisko wykonawcy KONTRAKT należy uznać za
gołosłowne, nie zostało poparte żadną wiarygodną i szczegółową argumentacją.
W konsekwencji Izba w sprawach o sygn. akt KIO 2749/24 i KIO 2752/24 uznała, że
wykonawca KONTRAKT nie wykazał wartości gospodarczej informacji, które objął tajemnicą
przedsiębiorstwa, co skutkuje uznaniem, że nie została spełniona jednak z przesłanek z art.
11 ust. 2 u.z.n.k.
, których kumulatywne spełnienie jest niezbędne do skutecznego zastrzeżenia
poufności informacji.
Dalej
Izba wskazuje, że kolejnym warunkiem skutecznego zastrzeżenia danych
informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa, jest wykazanie, że wykonawca podjął wszelkie
niezbędne działania do zachowania tych informacji w tajemnicy. Wykazanie powyższych
okoliczności nie jest obiektywnie trudne, ponieważ działania mające na celu zachowanie
poufności określonych informacji co do zasady przybierają materialną postać – może to być
wdrożenie odpowiednich środków technicznych, informatycznych, monitoring, ale
i
dokumentacja potwierdzająca istnienie i wdrożenie procedur bezpieczeństwa (jak chociażby
wewnątrzorganizacyjne regulaminy, polityka bezpieczeństwa informacji, umowy NDA,
klauzule stosowane w umowach z
pracownikami, współpracownikami, kontrahentami, etc.).
W
obu postępowaniach, w złożonym uzasadnieniu zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa,
wykonawca KONTRAKT wielokrotnie powoływał się na fakt posiadania w swoim
przedsiębiorstwie procedury obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa,
niemnie
j w postępowaniu na przebudowę i wzmocnienie drogi woj. nr 278 na odcinku
Sulechów – Konotop (sygn. akt KIO 2749/24) tego rodzaju dokumentu do wyjaśnień nie
załączył. Tym samym nie przedstawił on dowodu, który potwierdzałby rzeczywiste podjęcie
działań w celu zachowania informacji przedstawionych w wyjaśnieniach w poufności. Nie
zasługuje tu na aprobatę stanowisko Zamawiającego, który podczas rozprawy wskazywał, że
tego rodzaju dokument był składany w innych postępowaniach prowadzonych przez
Zamawiającego i jest Zamawiającemu znany, wykonawca ma bowiem obowiązek wykazania,
że podjął środki w celu zachowania w poufności informacji zastrzeżonych w konkretnym
postępowaniu o udzielenie zamówienia. Idąc tokiem rozumowania Zamawiającego należałoby
uznać, ze również inne dokumenty, których wykonawca nie złożył, a na które powołał się
w
wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny (jak analiza ryzyka oraz wzór i metoda kalkulacji cen
jednostkowych) należy uwzględnić podczas badania ceny oferty, gdyż są znane
Zamawiającemu z innych źródeł. To rolą wykonawcy jest wykazać – na potrzeby każdego
konkretnego postępowania – że spełniono przesłanki z art. 11 ust. 2 u.z.n.k. i że cena oferty
nie jest rażąco niska. Zamawiający weryfikując czy powyższa przesłanka z art. 11 ust. 2
u.z
.n.k. została spełniona, powinien dysponować informacjami i dokumentami, które mu na
taką pozytywną weryfikację pozwolą, zaś w postępowaniu na przebudowę i wzmocnienie drogi
woj. nr 278 na odcinku Sulechów – Konotop (sygn. akt KIO 2749/24) tego rodzaju
dokumentami nie dysponował. Same oświadczenia kilku pracowników zajmujących się
ofertowaniem
o zachowaniu poufności informacji nie dowodzą skutecznego wdrożenia
stosownych mechanizmów zabezpieczających przed ujawnieniem informacji newralgicznych
dla przedsiębiorstwa, skoro zasadniczym dokumentem wskazywanym przez wykonawcę
KONTRAKT była procedura obiegu dokumentacji zawierającej tajemnicę przedsiębiorstwa.
Brak tego dokumentu
uniemożliwił Zamawiającemu w ww. postępowaniu przeanalizowanie
jaki krąg osób ma dostęp do informacji, czy wykonawca faktycznie wdrożył odpowiednie
systemy i procedury w celu ochrony tych
informacji, na które się powoływał, jak również czy
są one skuteczne i rzeczywiście mogły być one uznane za działania wystarczające do
zachowania zastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa informacji w poufności.
Dlatego też w przypadku postępowania na przebudowę i wzmocnienie drogi woj. nr 278
na odcinku Sulechów – Konotop (sygn. akt KIO 2749/24) Izba uznała, że wykonawca nie tylko
nie wykazał wartości gospodarczej zastrzeżonych informacji, ale również nie wykazał, że
podjął skuteczne działania w celu zachowania tych informacji w poufności. Natomiast
okoliczności takiej nie dowiedziono w sprawie o sygn. akt KIO 2752/24.
Mając na względzie wszystko powyższe Izba uwzględniła oba odwołania i nakazała
Zamawiającemu Województwu Lubuskiemu - Zarządowi Dróg Wojewódzkich w Zielonej
wyboru oferty najkorzystniejszej w Zadaniu 1 w obu postępowaniach, powtórzenie czynności
badania i oceny ofert, w tym uznanie za bezskuteczne dokonanego przez wykonawcę
KONTRAKT zastrzeżenia jako tajemnicy przedsiębiorstwa informacji zawartych odpowiednio
w
załącznikach nr 4-8 i nr 11 (sygn. akt KIO 2749/24) oraz w załącznikach nr 4-9 oraz nr 11-
12 (sygn. akt KIO 2752/24)
do wyjaśnień rażąco niskiej ceny z dnia 9 lipca 2024 r. w całości.
Tytułem wyjaśnienia Izba wskazuje, że w świetle ustaleń poczynionych w oparciu o treść
dokumentacji przekazanej przez Zamawiającego oraz z uwzględnieniem odpowiedzi
udzielonej przez Zamawiającego podczas rozprawy na pytanie Przewodniczącej składu
orzekającego, do wyjaśnień złożonych przez KONTRAKT w postępowaniu o udzielenie
zamówienia, którego dotyczy sprawa o sygn. akt KIO 2749/24, nie dołączono dokumentów
opisanych
jako załącznik nr 9 (wzór i metoda kalkulacji cen jednostkowych uwzględniający
zapisy STWIOR w dziale D) oraz załącznik nr 12 (analiza ryzyka). Tym samym w sprawie KIO
2749/24 Izba nie nakazała odtajnienia tych załączników, jako że nie zostały one złożone.
Biorąc pod uwagę wszystko powyższe Izba stwierdziła, że odwołania podlegają
uwzględnieniu w całości i na podstawie art. 553 ustawy Pzp orzekła jak w sentencji.
O kosztach
postępowania odwoławczego w obu sprawach orzeczono stosownie do jego
wyniku na podstawie art. 557 i 575 ustawy Pzp oraz § 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Z uwagi na
uwzględnienie odwołań w całości Izba kosztami postępowania obciążyła
Zamawiającego, zasądzając od niego na rzecz Odwołującego w każdej ze spraw kwotę 20
zł stanowiącą koszty postępowania poniesione przez Odwołującego z tytułu wpisu od
odwołań.
Przewodnicząca:
………….………….................