Czynność w toku postępowania o udzielenie zamówienia, którą podejmuje zamawiający w związku z ustaleniem, że wobec złożonej oferty zachodzi okoliczność uniemożliwiająca jej wybór. Oferty podlegające odrzuceniu nie są oceniane z zastosowaniem kryteriów oceny ofert – nie są brane pod uwagę przy ustalaniu rankingu ofert. Czynność odrzucenia oferty podejmowana jest wyłącznie w ściśle określonych przypadkach przewidzianych w ustawie Pzp.
Pierwszym etapem weryfikacji złożonych w postępowaniu ofert jest ich badanie pod kątem przesłanek odrzucenia, wyliczonych enumeratywnie w art. 226 ust. 1 ustawy Pzp.
Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, jeżeli:
1) została złożona po terminie składania ofert;
2) została złożona przez wykonawcę:
a) podlegającego wykluczeniu z postępowania lub
b) niespełniającego warunków udziału w postępowaniu, lub
c) który nie złożył w przewidzianym terminie oświadczenia zgodnie z art. 125 ust. 1, lub podmiotowego środka dowodowego, potwierdzających brak podstaw wykluczenia lub spełnianie warunków udziału w postępowaniu, przedmiotowego środka dowodowego, lub innych dokumentów lub oświadczeń;
3) jest niezgodna z przepisami ustawy;
4) jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów;
5) jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia (np. z SWZ);
6) nie została sporządzona lub przekazana w sposób zgodny z wymaganiami technicznymi oraz organizacyjnymi sporządzania lub przekazywania ofert przy użyciu środków komunikacji elektronicznej określonymi przez zamawiającego;
7) została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
8) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia;
9) została złożona przez wykonawcę niezaproszonego do składania ofert;
10) zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu;
11) wykonawca w wyznaczonym terminie zakwestionował poprawienie innej omyłki, polegającej na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, której poprawienie nie spowodowało istotnych zmian w treści oferty, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp,
12) wykonawca nie wyraził pisemnej zgody na przedłużenie terminu związania ofertą;
13) wykonawca nie wyraził pisemnej zgody na wybór jego oferty po upływie terminu związania ofertą;
14) wykonawca nie wniósł wadium, lub wniósł w sposób nieprawidłowy lub nie utrzymywał wadium nieprzerwanie do upływu terminu związania ofertą lub w przypadku wykonawcy, którego oferta nie została wybrana jako najkorzystniejsza, który po wyborze oferty najkorzystniejszej złożył wniosek o zwrot wadium na podstawie art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp;
15) oferta wariantowa nie została złożona lub nie spełnia minimalnych wymagań określonych przez zamawiającego, w przypadku gdy zamawiający wymagał jej złożenia;
16) jej przyjęcie naruszałoby bezpieczeństwo publiczne lub istotny interes bezpieczeństwa państwa, a tego bezpieczeństwa lub interesu nie można zagwarantować w inny sposób;
17) obejmuje ona urządzenia informatyczne lub oprogramowanie wskazane w rekomendacji, o której mowa w art. 33 ust. 4 ustawy z 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 913), stwierdzającej ich negatywny wpływ na bezpieczeństwo publiczne lub bezpieczeństwo narodowe;
18) została złożona bez odbycia wizji lokalnej lub bez sprawdzenia dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia dostępnych na miejscu u zamawiającego, w przypadku gdy zamawiający tego wymagał w dokumentach zamówienia.
Wskazane przesłanki odrzucenia oferty znajdują także zastosowanie do oferty wariantowej, z tym że w postępowaniu o udzielenie zamówienia na dostawy lub usługi oferta wariantowa nie podlega odrzuceniu tylko z tego powodu, że jej wybór prowadziłby do udzielenia zamówienia na usługi w miejsce zamówienia na dostawy albo do udzielenia zamówienia na dostawy w miejsce zamówienia na usługi.
Informację o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone, zamawiający przekazuje:
Informacja o ofertach odrzuconych nie podlega publikacji na stronie internetowej prowadzonego postępowania.
Czynność odrzucenia oferty musi znajdować uzasadnienie w okolicznościach faktycznych i przepisach prawa, a informacja o jej dokonaniu zawiera uzasadnienie w obu tych obszarach. Tym samym, obowiązkiem zamawiającego jest nie tylko wskazanie podstawy prawnej odrzucenia oferty, ale i precyzyjne opisanie w sposób jednoznaczny okoliczności faktycznych uzasadniających taką decyzję.
Czynność odrzucenia oferty podjęta jest skutecznie, wówczas gdy towarzyszy ona czynności wyboru oferty najkorzystniejszej. Tym samym, ustawodawca odstąpił od zasady informowania o czynności odrzucenia ofert niezwłocznie po wykonaniu tej czynności, która obowiązywała do końca 2020 roku. Ratio legis takiego rozwiązania jest koncentracja środków ochrony prawnej, które będą wnoszone wobec czynności odrzucenia oraz wyboru oferty najkorzystniejszej w tym samym czasie.
Jeżeli wszystkie złożone oferty podlegały odrzuceniu, zamawiający unieważnia postępowanie na podstawie art. 255 pkt 2 ustawy Pzp.
Odrzucenie wszystkich ofert złożonych w postępowaniu, stanowi dla zamawiającego podstawę do wszczęcia kolejnego postępowania w trybie:
1) w przypadku postępowań na zamówienia o wartości równej lub przekraczającej progi unijne:
a) negocjacji z ogłoszeniem – art. 153 pkt 5 ustawy Pzp,
b) dialogu konkurencyjnego – art. 153 pkt 5 w zw. z art. 170 ustawy Pzp,
c) negocjacji bez ogłoszenia – art. 209 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp (odrzucenie na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lub, ze względu na ich niezgodność z opisem przedmiotu zamówienia, na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5),
d) zamówienia z wolnej ręki - art. 214 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp (odrzucenie na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lub, ze względu na ich niezgodność z opisem przedmiotu zamówienia, na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5);
2) w przypadku postępowań na zamówienia o wartości mniejszej niż progi unijne:
a) negocjacji bez ogłoszenia – art. 301 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp (odrzucenie na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lub 5),
b) zamówienia z wolnej ręki - art. 305 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp (odrzucenie na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lub 5).
Środki ochrony prawnej (w tym odwołanie do KIO) przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. Tym samym, niezależnie od wartości zamówienia, w postępowaniu odwoławczym wykonawca może kwestionować czynności/zaniechania zamawiającego polegające stosownie na odrzuceniu lub braku odrzucenia oferty.
Zobacz także: WYKLUCZENIE WYKONAWCY, WYBÓR NAJKORZYSTNIEJSZEJ OFERTY
Podstawa prawna