KIO 1832/16 WYROK dnia 17 października 2016 r.

Stan prawny na dzień: 24.10.2017

Sygn. akt: KIO 1832/16 
 

WYROK 

  z dnia 17 października 2016 r.  

Krajowa Izba Odwoławcza  

−   w składzie: 

Przewodniczący:      Anna Chudzik 

Protokolant:    

Łukasz Listkiewicz   

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  13  października  2016  r.  w  Warszawie  odwołania 
wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  28  września  2016  r.  przez 
wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  FBSerwis  S.A. 
z siedzib
ą  w  Warszawie,  CESPA  COMPAÑIA  ESPAÑOLA  DE  SERVICIOS  PÚBLICOS 
AUXILIARES S.A. z siedzib
ą w Barcelonie,  

w postępowaniu prowadzonym przez Miasto Łódź – Urząd Miasta Łodzi, 

orzeka: 

1.  Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu:  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty  najkorzystniejszej  w  zakresie  części  3,  wykluczenie  wykonawcy  Zakład  Usług 
Ogrodniczych s.c. S. i R.P. z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp 
i powtórzenie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej; 

2.  W pozostałym zakresie odwołanie oddala; 

3.  Kosztami postępowania obciąża Miasto Łódź – Urząd Miasta Łodzi i: 

zalicza  w poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego  
tytułem wpisu od odwołania; 

zasądza  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kwotę  18  600  zł  00  gr 
(słownie:  osiemnaście  tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą 
uzasadnione  koszty  strony  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  oraz 
wynagrodzenia pełnomocnika. 


Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia 
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 
do Sądu Okręgowego w Łodzi.  

 
 
Przewodnicz
ący:      ………………. 


Sygn. akt: KIO 1832/16 
 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający 

−  Miasto  Łódź-Urząd  Miasta  Łodzi  −  prowadzi  w trybie  przetargu 

nieograniczonego  postępowanie  o udzielenie  zamówienia  publicznego  na  pn.  Letnie 

i zimowe,  ręczne  i  mechaniczne  oczyszczanie  pasów  dróg  publicznych  na  terenie  Miasta 

Łodzi w fatach 2016-2019

W  dniu  30  września  2016  r.  Konsorcjum:  FBSerwis  S.A.,  CESPA  COMPAÑIA 

ESPAÑOLA  DE  SERVICIOS  PÚBLICOS  AUXILIARES  S.A.  wniosło  odwołanie  wobec 
zaniechania wykluczenia wykonawców S.P. i R.P. prowadzących wspólnie działalności pod 
firmą Zakład Usług Ogrodniczych S. i R.P. spółka cywilna oraz – ewentualnie – zaniechania 
wezwania  do  uzupełnienia  dokumentów  potwierdzających  dysponowanie  wiedzą  i 
doświadczeniem  innego  podmiotu  w  zakresie  części  III  zamówienia.  Odwołujący  zarzucił 
Zamawiającemu naruszenie przepisów: art. 24 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 85 ust. 2 oraz art. 89 
ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 66 § 1 i 2 k.c. oraz w zw. z art 14 k.c. oraz art. 26 ust 3 w 
zw.  z  art.  26  ust.  2b  ustawy  Pzp  oraz  w  zw.  z §  1  ust.  6  rozporządzenia  Prezesa  Rady 
Ministrów  z  dnia  19 lutego  2013  r.  w  sprawie  rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać 
zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane.  

W  zakresie  zarzutów  dotyczących  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu 

przez  wykonawcę  Zakład  Usług  Ogrodniczych  S.  i  R.P.  s.c.  Odwołujący  wskazał,  że 
wykonawca ten wykazując spełnianie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego wiedzy i 
doświadczenia  powołał  się  na  zasoby  podmiotu  trzeciego,  przedstawiając  pisemne 
zobowiązanie,  z  którego  wynika,  że  podmiot  udostępniający  zobowiązuje  się  do  solidarnej 

odpowiedzialności  wspólnie  z  Wykonawcą  za  szkodę  powstałą  u  Zamawiającego  wskutek 

nieudostępnienia tych zasobów o ile powstała ona z mojej [jego] winy oraz do prowadzenia 

nadzoru  i  kontroli  wykonywania  usług  w  toku  realizacji  zamówienia.  W  żadnym  jednak  z 

fragmentów  ww.  zobowiązania  nie  znalazło  się  wskazanie,  czy  i  w  jakim  zakresie  podmiot 
udostępniający  będzie  brał  udział  w  wykonywaniu  zamówienia  oraz  w  jaki  sposób 
wykonawca będzie mógł z udostępnianych zasobów korzystać. 

Odwołujący podniósł, że przepis art. 26 ust. 2b ustawy Pzp jako przykładowy środek 

dowodowy  w  zakresie  udowodnienia  zamawiającemu  dysponowania  potencjałem  innego 
podmiotu  wymienia  pisemne  zobowiązanie  takiego  podmiotu  do  oddania  do  dyspozycji 
niezbędnych zasobów. Termin „pisemne zobowiązanie" oznacza w tym przypadku dokument 
utrwalony  w formie pisemnej (z  własnoręcznym podpisem), określający treść zobowiązania 


zaciąganego przez podmiot udostępniający potencjał na rzecz wykonawcy ubiegającego się 
o udzielenie zamówienia. Pisemne zobowiązanie jest dokumentem kreującym treść stosunku 
zobowiązaniowego  pomiędzy  podmiotem  udostępniającym  zasoby,  a  wykonawcą,  który 
z tych  zasobów  na  określonych  w  zobowiązaniu  zasadach  będzie  mógł  skorzystać. 
Podstawowe cechy zobowiązaniowego stosunku prawnego określa przepis art. 353 § 1 k.c. 
Zgodnie z jego treścią, zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika 

ś

wiadczenia,  a  dłużnik  powinien  świadczenie  spełnić.  Z  przywołanego  przepisu 

jednoznacznie  wynika,  że  istotnym  elementem  zobowiązania  jest  świadczenie,  a  więc 
zgodne  z  treścią  zobowiązania  zachowanie  dłużnika,  realizujące  interes  wierzyciela. 

Ś

wiadczenie  jest  przedmiotem  zobowiązania  i  spoczywającego  na  dłużniku  długu, 

zachowaniem  (a  częściej  zespołem  zachowań),  które  dłużnik  powinien  podjąć  w  interesie 
wierzyciela.  W  przypadku  świadczeń  złożonych,  każde  z  poszczególnych  składających  się 
na  nie  zachowań  jest  przedmiotem  odrębnego  obowiązku  dłużnika,  któremu  odpowiada 
roszczenie  wierzyciela  i  którego  realizacja  może  być  wymuszona  w  drodze  postępowania 
sądowego  i  egzekucyjnego.  Świadczenie  jest  elementem  konstrukcyjnym  stosunku 
zobowiązaniowego. Oznacza to, że bez jego oznaczenia stosunek zobowiązaniowy w ogóle 
nie powstaje. Stosownie do treści art. 353 § 2 k.c., świadczenie może polegać na działaniu 
albo zaniechaniu. Świadczenie może przybierać postać czynności prawnej, faktycznej bądź 
też  składać  się  z  szeregu  zachowań  dłużnika  przybierających  postać  zarówno  czynności 
prawnej,  jak  i  faktycznej.  Określenie  świadczenia  podmiotu  udostępniającego  jako 
„prowadzenie  nadzoru  i  kontroli"  jest  na  tyle  nieprecyzyjne,  że  w  istocie  nie  wskazuje,  do 
czego  zobowiązał  się  dłużnik,  a  czego  wierzyciel  będzie  mógł  się  od  niego  domagać.  Nie 
wiadomo,  jaki  nadzór,  w  jakim  trybie  (czy  np.  w  drodze  bezpośredniego  czuwania  osoby 
oddelegowanej,  czy  też  na  odległość,  za  pomocą  środków  komunikacji  elektronicznej  albo 
formalnej  akceptacji  dokumentów  potwierdzających  wykonanie  zamówienia  przez 
wykonawcę), przez kogo czy przez ile osób w istocie miałyby być świadczone. Oznacza to, 

ż

e pisemny dokument dołączony do oferty w ogóle nie stanowi zobowiązania w rozumieniu 

przepisów kodeksu cywilnego (do których to przepisów odsyła wprost ustawa Pzp na mocy 
postanowienia  art.  14).  Ponadto  lakoniczność  ww.  zobowiązania  nie  pozwala 
Zamawiającemu  ocenić,  czy  zakres  udostępnianych  zasobów  i  sposób  ich  wykorzystania 
będzie  adekwatny  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  czy  zapewni  realną  dostępność  wiedzy 
i doświadczenia  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia.  Nie  jest  wiadome,  jak  dalece 
podmiot  udostępniający  swoje  zasoby  świadcząc  na  rzecz  wykonawcy  „nadzór"  czy 
„kontrolę" będzie w stanie ingerować w sposób wykonania zamówienia, czy będzie w stanie 
szybko reagować na różnego rodzaju sytuacje faktyczne  zaistniałe  w toku realizacji usługi. 
Nie  wiadomo,  czy  „nadzór"  i  „kontrola"  miałyby  być  realizowane  na  bieżąco  w  trakcie 


ś

wiadczenia  przez  wykonawcę  usługi,  czy  też  z  założenia  miały  one  posiadać  charakter 

kontroli następczej. 

Tym samym – zdaniem Odwołującego – treść wspomnianego zobowiązania nie jest 

wystarczająca dla oceny, czy wykonawca będzie mógł w toku realizacji zamówienia realnie 
dysponować  doświadczeniem  podmiotu  udostępniającego  w  stopniu  gwarantującym 
należyte  wykonanie  zamówienia,  tj.  w  takim  samym  zakresie,  jak  gdyby  posiadał  własne 
doświadczenie.  Wobec  powyższego,  zasadnym  jest  nakazanie  Zamawiającemu  wezwanie 
Zakładu  Usług  Ogrodniczych  S.  i  R.P.  s.c.  do  uzupełnienia  dokumentów  potwierdzających 
realne dysponowanie przez niego potencjałem udostępnianym podmiotu trzeciego. 

W  zakresie  zarzutu  dotyczącego  nieprzedłużenia  terminu  związania  ofertą 

Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  przekazał  wykonawcom  (w  tym  również  wybranemu 
wykonawcy)  wezwanie  do  wyrażenia  zgody  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą, 
informując  ich  jednocześnie,  że  termin  ten  upłynąć  miał  z  dniem  31  sierpnia  2016  r. 
W odpowiedzi na to pismo wszyscy wykonawcy – z wyjątkiem Zakładu Usług Ogrodniczych 
S. i R.P. s.c. – stosowną zgodę jednoznacznie wyrazili. W dniu 26 sierpnia 2016 r. wpłynął 
jedynie  do  Zamawiającego  dokument  aneksu  do  gwarancji  ubezpieczeniowej,  która 
załączona została do oferty tego wykonawca jako dowód wniesienia wadium. 

Zdaniem  Odwołującego,  fakt  przedstawienia  dokumentu  wadium  nie  może  być 

uznany  za  wyrażenie  wymaganej  przepisami  prawa  zgody  na  przedłużenie  terminu 
związania  ofertą.  Powołując  się  na  orzecznictwo  Krajowej  Izby  Odwoławczej  oraz  sądów 
okręgowych Odwołujący podniósł, że czynność przedłużenia ważności wadium nie zastępuje 
złożenia  oświadczenia  o  przedłużeniu  terminu  związania  ofertą,  a  wyrażenie  zgody  na 
przedłużenie terminu związania ofertą nie może przyjąć postaci zgody dorozumianej. Zgoda 
ta musi zostać Zamawiającemu zakomunikowana wprost, w sposób bezpośredni. Stwierdzić 
zatem  należy,  że  w  stanie faktycznym  sprawy  wybrany  wykonawca  zgody  na  przedłużenie 
terminu  związania  ofertą  nie  udzielił.  Przestał  zatem  być  związany  złożoną  przez  siebie 
ofertą wraz z końcem dnia 31 sierpnia 2016 r. 

Odwołujący  podniósł,  że  na  gruncie  prawa  cywilnego  związanie  treścią  złożonej 

oferty  jest  jednym  z  najważniejszych  dla  oferenta  skutków  złożenia  oferty.  Stan  związania 
ofertą  polega  na  tym,  że  po  jej  złożeniu  oferent  nie  ma  już  wpływu  na  zawarcie  umowy 
z adresatem oferty, bowiem wyłącznie do oblata należy decyzja w zakresie przyjęcia oferty. 
Związanie ofertą jest koniecznym skutkiem złożenia oferty wyznaczonym stanowczą decyzją 
oferenta  o  zawarciu  umowy.  Gdyby  jego  oświadczenie  wskazywało,  że  konsekwencje  tę 
chce  on  uchylić,  jego  oświadczenia  o  zamiarze  zawarcia  umowy  nie  można  by 
zakwalifikować  jako  ofertę.  Zawarcie  umowy  następuje  bowiem  na  skutek  złożenia  przez 


oblata  jednostronnego  oświadczenia  woli  o  przyjęciu  oferty,  a  więc  zależy  wyłącznie  od 
decyzji oblata. Stan związania ofertą ustaje z chwilą bezskutecznego upływu terminu do jej 
przyjęcia,  a  także  z  chwilą  złożenia  przez  oblata  oświadczenia  o  odrzuceniu  oferty. 
W sytuacji  gdy  adresat  oferty  przyjmie  ją  w  odpowiednim  terminie  i  w  odpowiedni  sposób, 
wymagany  w  danych  okolicznościach,  umowa  zostaje  zawarta.  Uchylenie  się  od  skutków 
zawarcia umowy przez oferenta w zasadzie jest już niemożliwe. Powstaje normalny stosunek 
zobowiązaniowy,  a  w  braku  przystąpienia  oferenta  do  wykonania  umowy  oblat  może 
dochodzić  roszczeń  mu  przysługujących  na  zasadach  ogólnych  kodeksu  cywilnego. 
W przypadku przyjęcia oferty w drodze aukcji lub przetargu samo dokonanie wyboru oferty 
może nie powodować jeszcze skutku w postaci zawarcia umowy. Będzie tak w sytuacji, gdy 
przepisy szczególne  wymagają dla ważności umowy zachowania formy szczególnej. Jeżeli 
w takiej sytuacji oferent (lub oblat) uchylałby się od zawarcia umowy, wówczas druga strona 
może dochodzić zawarcia umowy na drodze sądowej (art. 702 § 3 k.c. i art. 703 § 3 k.c.). 
W takim  przypadku  prawomocne  orzeczenie  sądu  zastąpi  oświadczenie  drugiej  strony 
o zawarciu umowy. Niemniej jednak również i w takim przypadku spóźnione przyjęcie oferty 
należy  kwalifikować  według  zasad  ogólnych.  Tym  samym  po

upływie  terminu  związania 

oferta skuteczne przyjęcie oferty w przetargu prowadzonym na zasadach określonych w art. 
701-705 k.c. możliwe nie będzie. Przyjęcie takiej oferty nie doprowadzi do zawarcia umowy 
w  trybie  przetargowym  -  będzie  ono  miało  walor  nowej  oferty,  która  może  zostać  przyjęta 
przez pierwotnego oferenta. 

Zdaniem  Odwołującego,  istota  stanu  związania  treścią  oferty  na  gruncie  prawa 

zamówień  publicznych  jest  analogiczna  do  tej,  opartej  na  gruncie  przepisów  kodeksu 
cywilnego.  Przepisy  o  zamówieniach  publicznych  wprowadzają  jedynie  niewielkie 
modyfikacje  odnośnie  instytucji  związania  ofertą.  Ustawodawca  postanowił  bowiem 
uregulować  ściśle  takie  zagadnienia  jak  termin  związania  ofertą,  możliwość  zmiany  lub 
wycofania oferty, nieznane kodeksowi cywilnemu przedłużenie terminu związania ofertą oraz 
jego  zawieszenie.  W  pozostałym  zakresie  skutki  związania  ofertą  oraz  upływu  takiego 
związania  należy  na  gruncie  zamówień  publicznych  oceniać  w  sposób  tożsamy,  jak 
w przetargu prowadzonym no podstawie art. 701-705 k.c. W tym zakresie brak jest bowiem 
jakiejkolwiek regulacji szczególnej ustawy Pzp, która pozwalałaby na odmienną interpretację.

Zastosowanie znajdzie tu zatem reguła odsyłająca, zapisana w art. 14 ustawy Pzp, zgodnie 
z którą  w  przypadku,  gdy  przepisy  ustawy  Pzp  nie  stanowią  inaczej,  do  czynności 
podejmowanych  przez  zamawiającego  i  wykonawców  w  postępowaniu  o  udzielenie 
zamówienia  stosuje się przepisy  k.c.  Powyższe  oznacza,  że  w  przetargu  prowadzonym  na 
podstawie  przepisów  ustawy  Pzp,  Zamawiający  (oblat  w  rozumieniu  Kodeksu  cywilnego) 
może  dokonać  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  (przyjąć  ofertę)  wyłącznie  w  okresie 


związania  oferenta  jej  treścią.  Dokonanie  wyboru  (przyjęcia)  oferty  po  upływie  terminu 
związania  ofertą  nie  może  skutkować  zgodnym  z  prawem  zawarciem  umowy  w  sprawie 
zamówienia publicznego, gdyż w takim przypadku czynność wyboru oferty najkorzystniejszej 
stanowiłaby  de  facto  złożenie  kolejnej  oferty  (tzw.  kontroferty)  przez  zamawiającego.  Na 
gruncie  przepisów  o  zamówieniach  publicznych  zawarcie  umowy  na  skutek  oferty  złożonej 
przez  zamawiającego  dopuszczalne  nie  jest.  Jednoznacznie  przesądza  to  o  braku 
możliwości dokonania przez  zamawiającego wyboru takiej oferty, której treścią wykonawca 
nie jest już związany. 

Brak  skutecznego  przedłużenia  terminu  związania  ofertą  powoduje  konieczność 

wykluczenia wykonawcy z postępowania na zasadzie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp. Takie 
stanowisko  jest  uzasadnione  na  gruncie  zarówno  językowej,  jak  i  celowościowej  wykładni 
powołanego przepisu. Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, z postępowania o udzielenie 
zamówienia  publicznego  wyklucza  się  wykonawców,  którzy  nie  wnieśli  wadium  do  upływu 
terminu  składania  ofert,  na  przedłużony  okres  związania  ofertą  lub  w  terminie,  o  którym 
mowa w art. 46 ust. 3, albo nie zgodzili się na przedłużenie okresu związania ofertą. Ostatnia 
z  wymienionych  w  tym  przepisie  przesłanek  wykluczenia  wykonawcy  została  przez 
ustawodawcę  określona  jako  negacja  sytuacji,  w  której  wykonawca  zgodził  się  na 
przedłużenie  okresu  związania  ofertą  (gdy  nieprawdą  jest,  że  wykonawca  zgodę  na 
przedłużenie okresu związania wyraził). Obejmuje ona zatem swoją hipotezą wszelkie stany 
faktyczne  inne  niż  ten,  w  którym  zgoda  została  przez  wykonawcę  skutecznie  wyrażona. 
Będą to zatem sytuacje, w których: 1) przed upływem terminu związania ofertą wykonawca 
informuje  zamawiającego,  że  na  przedłużenie  okresu  związania  ofertą  zgody  nie  wyraża, 
2) do upływu terminu związania ofertą wykonawca o swoim stanowisku co do przedłużenia 
okresu  związania  zamawiającego  w  ogóle  nie  informuje.  Każda  z  powyższych  sytuacji 
oznacza  bowiem,  że  zgoda  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą  przez  wykonawcę 
wyrażona  nie  została.  Ratio  legis  powołanego  przepisu  wyraża  się  w  chęci  ustawodawcy 
wyeliminowania z postępowania wszystkich tych ofert, których treść dla wykonawców nie jest 
już wiążąca. Różnicowanie sytuacji, w których wykonawca swoją ofertą nie jest już związany, 
odpowiednio z uwagi na odmowę przedłużenia terminu związania ofertą albo przemilczenie 
(brak  wyrażenia  jakiegokolwiek  stanowiska  w  tym  zakresie,  równoznaczny  z  brakiem 
przedłużenia  okresu  związania)  nie  znajduje  jakiegokolwiek  racjonalnego  uzasadnienia. 
Skutki  prawne  wynikające  z  powyższych  zachowań  wykonawcy  są  tożsame  –  w  jednym 
i drugim  przypadku  stan  związania  ofertą  ustaje.  Brak jest jakiegokolwiek  uzasadnienia  dla 
stawiania w gorszej sytuacji wykonawcy, który jednoznacznie zgody na przedłużenie okresu 
związania  ofertą  odmówił.  Jest  wręcz  przeciwnie,  wyraźna  odmowa  wyrażenia  zgody  na 
przedłużenie  okresu  związania  ofertą  jest  bardziej  pożądana  z  punktu  widzenia 


przejrzystości postępowania, gdyż eliminuje ona jakiekolwiek wątpliwości czy domysły co do 
stanowiska wykonawcy w przedmiotowej kwestii. Wykonawca, który za późno wyraża swoje 
stanowisko  co  do  przedłużenia  okresu  związania  ofertą  winien  być  z  postępowania 
o udzielenie zamówienia publicznego bezwzględnie wykluczony. 

Zdaniem  Odwołującego,  ewentualne  przyjęcie,  że  dopuszczalne  jest  dokonanie 

wyboru  niewiążącej  oferty  jako  najkorzystniejszej  powodowałoby  całkowitą  zbędność 
regulacji dotyczącej przesłanki wykluczenia wykonawcy (art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp) oraz 
dotyczącej  możliwości  przedłużenia  terminu  związania  samodzielnie  lub  na  wniosek 
zamawiającego  (art.  85  ust.  2  ustawy  Pzp).  Gdyby  bowiem  intencją  racjonalnego 
prawodawcy  było  dopuszczenie  do  sytuacji,  w  której  wykonawca  niezwiązany  swą  oferta 
może, w zależności od swej woli zawrzeć umowę albo odmówić jej zawarcia, to w ogóle nie 
wprowadzałby ostatniej przesłanki wykluczenia określonej w art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp.

Skoro  wykonawca  miałby  możliwość  zawarcia  ważnej  umowy  w  sprawie  zamówienia 
publicznego pomimo niezwiązania swą ofertą, to zupełnie niecelowym byłoby wykluczanie go 
z  postępowania  w  sytuacji  niewyrażenia  zgody  na  przedłużenie  terminu  zawarcia  umowy 
(przy jednoczesnym pozostawieniu takich wykonawców, którzy w przedmiocie zgody w ogóle 
się nie wypowiadali, a swoimi ofertami również nie są już związani). Wykonawca natomiast 
nie  miałby  żadnego  interesu  w  tvm.  aby  będąc  wezwany  do  wyrażenia  zgody  na 
przedłużenie terminu związania oferta w ogóle zamawiającemu udzielać odpowiedzi. Skoro 
nie  mógłby  być  wykluczony  (bez  wyraźnej  odmowy  wyrażenia  zgody)  to  nie  byłoby 
powodów, dla których miałby oświadczać, że zgodę wyraża. Podobnie nie miałaby żadnego 
znaczenia regulacja wskazująca na możliwość przedłużenia terminu związania ofertą przez 
wykonawcę.  

Odwołujący podkreślił, że instytucja związania ofertą pełni tę zasadniczą funkcję, że 

zabezpiecza  zamawiającego  przed  prowadzeniem  postępowania  i  angażowania  środków 
(w tym często unijnych) w sytuacji, w której postępowanie mogłoby nie zostać rozstrzygnięte 
z  uwagi  na  wycofanie  się  wykonawcy  (odmowę  podpisania  umowy).  Wynikająca  stąd 
nieskuteczność postępowania prowadziłaby do opóźnień w wykonywaniu zadań publicznych, 
a  w  przypadku  zamówień  dofinansowanych  ze  środków  wspólnotowych  mogłaby  nawet

grozić  utratą  tych  środków  (z  uwagi  na  przekroczenie  przewidzianych  w  umowach 
o dofinansowanie terminów warunkujących wypłatę dofinansowania, które bardzo często są 
niezwykle  rygorystyczne).  Funkcja  uregulowania  dotyczącego  przedłużenia  terminu 
związania  ofertą  samodzielnie  przez  wykonawcę  lub  na  wniosek  zamawiającego  przejawia 
się natomiast w umożliwieniu przedłużenia tego stanu pewności po stronie zamawiającego, 
aby postępowanie nie było kontynuowane w sytuacji, w której wykonawca mógłby bez utraty 
wadium  umowy  z  zamawiającym  nie  podpisać.  Funkcja  ta  nie  byłaby  zrealizowana,  gdyby 


wykonawca  mógł,  pozostawiając  bez  odpowiedzi  wniosek  zamawiającego  o  wyrażenie 
zgody  na  przedłużenie  związania  ofertą  bądź  nie  przedłużając  związania  z  własnej 
inicjatywy, kontynuować swój udział  w postępowaniu (nie będąc już związany ofertą), a po 
wyborze oferty podpisania umowy po prostu odmówić.

W  ocenie  Odwołującego,  stosując  zgodnie  z  art.  14  ustawy  Pzp  przepisy  kodeksu 

cywilnego należy stwierdzić, że oferta po upływie terminu związania jej treścią wygasa w tym 
sensie,  że  dokonanie  jej  wyboru  staje  się  niemożliwe.  Oferta  taka  traci  swoją  ważność 
i wygasa.  Staje  się  ona  wówczas  niezgodna  z  ustawą  (tj.  z  przepisami  ustawy  Pzp  oraz 
odpowiednimi przepisami Kodeksu cywilnego, do których stosowania odsyła przepis art. 14 
ustawy Pzp). Powyższe obliguje Zamawiającego do odrzucenia takiej oferty na zasadzie art. 
89 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp. W świetle powyższego, oferta Zakładu Usług Ogrodniczych S. i 
R.P.  s.c.  winna  zostać  przez  Zamawiającego  zgodnie  z  art.  89  ust.  1  pkt  1  ustawy  Pzp 
odrzucona, a wykonawca ten winien zostać z postępowania wykluczony na podstawie art. 24 
ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp. 

Odwołujący  wniósł  o  nakazanie  Zamawiającemu:  unieważnienia  czynności  wyboru 

oferty  najkorzystniejszej,  wykluczenia  z  postępowania  wykonawcy,  którego  oferta  została 
wybrana  i  odrzucenia  tej  oferty,  ewentualnie  (na  wypadek  nieuwzględnienia  powyższych 

żą

dań) – nakazanie Zamawiającemu wezwania wykonawcy, którego oferta została wybrana 

do  uzupełnienia  dokumentów  potwierdzających  zakres  udziału  podmiotu  udostępniającego 
w wykonywaniu zamówienia oraz sposób wykorzystania udostępnianych zasobów. 

Na  podstawie  dokumentacji  przedmiotowego  postępowania  oraz  biorąc  pod 

uwagę stanowiska stron i dowody przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła i zważyła, 

co następuje: 

Na  wstępie  Izba  ustaliła,  że  Odwołujący  spełnia  określone  w  art.  179  ust.  1  ustawy 

Pzp  przesłanki  korzystania  ze  środków  ochrony  prawnej,  tj.  ma  interes  w uzyskaniu 
zamówienia, a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować 
poniesienie przez niego szkody polegającej na nieuzyskaniu zamówienia.  

W  zakresie  zarzutu  dotyczącego  zaniechania  wykluczenia  z  postępowania 

wykonawcy Zakład Usług Ogrodniczych s.c. S. i R.P. Izba ustaliła, że pismem z 19 sierpnia 
2016  r.  Zamawiający  zwrócił  się  do  wykonawców  biorących  udział  w postępowaniu  o 
wyrażenie  zgody  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą  o  60  dni.

Wskazał,  że 

przedłużenie  terminu  związania  ofertą  jest  dopuszczalne  tylko  z  jednoczesnym 
przedłużeniem ważności wadium oraz że termin związania ofertą upływa w dniu 31 sierpnia 
2016 r. i że powiadomienie Zamawiającego w ww. terminie o braku zgodny na przedłużenie 


terminu  związania  ofertą,  zgodnie  z  treścią  art.  24  ust.  2  pkt  2  ustawy  Pzp  skutkuje 
wykluczeniem wykonawcy z postępowania.  

W dniu 26 sierpnia 2016 r. do Zamawiającego wpłynął aneks 02GJ11/00027/A01 do 

gwarancji  zapłaty  wadium  nr  02GJ11/16/00027  z  dnia  1  czerwca  2016  r.  dotyczący 
wykonawcy Zakład Usług Ogrodniczych s.c. S. i R.P. z tytułu wadium w przetargu na Letnie i 

zimowe,  ręczne  i  mechaniczne  oczyszczanie  pasów  dróg  publicznych  na  terenie  Miasta 

Łodzi  w  latach  2016-2019,  Część  3  (Łagiewniki-Arturówek).  Ww.  aneksem  przedłużono 

okres  ważności  wadium  do  31  października  2016  r.  Wraz  z  aneksem  nie  przekazano 
Zamawiającemu  żadnego  pisma  wykonawcy,  w  tym  pisma  zawierającego  zgodę  na 
przedłużenie terminu związania ofertą.  

Zarzut  zaniechania  wykluczenia  z  postępowania  wykonawcy  Zakład  Usług 

Ogrodniczych  s.c.  S.  i  R.P.  na  podstawie  art.  24  ust.  2  pkt  2  ustawy  Pzp  zasługuje  na 
uwzględnienie.  

Zgodnie  z  przywołanym  wyżej  przepisem  z  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

wyklucza się wykonawców, którzy nie wnieśli wadium do upływu terminu składania ofert, na 
przedłużony okres związania ofertą lub w terminie, o którym mowa w art. 46 ust. 3, albo nie 
zgodzili się na przedłużenie okresu związania ofertą. 

Po pierwsze podkreślenia wymaga, że należy odróżnić sytuację, w której wykonawca 

na  wezwanie  zamawiającego  skierowane  w  trybie  art.  85  ust.  2  ustawy  Pzp  nie  wyraża 
zgody  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą  od  sytuacji,  w  której  zamawiający  takiego 
wezwania do wykonawcy nie kieruje. W ocenie Izby przesłanka wykluczenia, o której mowa 
w art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp dotyczy pierwszego z ww. przypadków, przepis ten mówi 
bowiem o niewyrażeniu zgody na przedłużenie terminu związania ofertą, przez które należy 
rozumieć  zachowanie  wykonawcy  w  razie  skierowania  przez  zamawiającego  wezwania. 
Przepis  art.  85  ust.  2  ustawy  Pzp  wyrażenie  zgody  na  przedłużenie  tego  terminu  odnosi 
bowiem do wezwania zamawiającego – zamawiający może (…) zwrócić się do wykonawców 

o wyrażenie zgody na przedłużenie tego terminu (…).  

Zdaniem  Izby,  na  gruncie  przepisów  ustawy  Pzp  sam  fakt  nieprzedłużenia  terminu 

związania  ofertą  nie  powoduje  niemożliwości  wyboru  oferty  i  zawarcia  umowy  w  sprawie 
zamówienia  publicznego.  Przepisy  ustawy,  będące  regulacją  szczególną  w  stosunku  do 
przepisów kodeksu cywilnego, nie wiążą negatywnych skutków z brakiem związania ofertą. 
Wyjątkiem jest  sytuacja,  w  której  zamawiający  żąda  od  wykonawców  przedłużenia  terminu 
związania ofertą. W takim bowiem przypadku ustawa Pzp w art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp 
wprost  stanowi,  że  niewyrażenie  zgody  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą  skutkuje 
wykluczeniem  wykonawcy  z  postępowania.  Niezależnie  więc  od  ogólnej  tezy,  że  stan 


związania  ofertą  nie  jest  warunkiem  sine  qua  non  zawarcia  umowy,  art.  24  ust.  2  pkt  2 
ustawy  Pzp  nakazuje  zamawiającemu  wykluczenie  wykonawcy,  który  będąc  wezwany  do 
przedłużenia terminu związania ofertą, zgody na to nie wyraził.  

 W  niniejszej  sprawie  okolicznością  bezsporną  jest  fakt,  że  Zamawiający  wezwał 

wykonawców  do  przedłużenia  terminu  związania  ofertą.  Bezsporny  jest  również  fakt,  że 
wykonawca  Zakład  Usług  Ogrodniczych  s.c.  S.  i  R.P.  takiej  zgody  wprost  nie  wyraził. 
Rozstrzygnięcia  wymagało,  czy  fakt  przedłużenia  terminu  ważności  wadium  może  być 
poczytany jako wyrażenie zgody na przedłużenie terminu związania ofertą i czy zgoda taka 
może być wyrażona w sposób dorozumiany.  

W ocenie Izby przedłużenie terminu ważności wadium nie może być rozumiane jako 

wyrażenie  zgody  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą.  Należy  zwrócić  uwagę,  że 
przepis  art.  24  ust.  2  pkt  2  ustawy  Pzp  odrębnie  wypowiada  się  o  przedłużeniu  terminu 
ważności  wadium  oraz  o  przedłużeniu  terminu  związania  ofertą,  nakazując  wykluczenie 
wykonawców, którzy nie wnieśli wadium (w tym na przedłużony okres związania ofertą) albo 
nie  zgodzili  się  na  przedłużenie  okresu  związania  ofertą.  W  świetle  powyższego  przepisu 
może zatem zaistnieć sytuacja, w której wadium zostało wniesione, a wykonawca zgody na 
przedłużenie  terminu  związania  ofertą  nie  wyraził.  Gdyby  natomiast  dla  uznania,  że 
wykonawca  wyraził  zgodę  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą  wystarczające  było 
przedłużenie  ważności  wadium,  zbędny  byłby  przepis  art.  24  ust.  2  pkt  2  w  tej  części, 
w której  mówi  o  braku  zgody  na  przedłużenie  okresu  związania  ofertą.  Biorąc  pod  uwagę 
brzmienie  art.  24  ust.  2  pkt  2  ustawy  Pzp  nie  sposób  uznać,  że  o  kwestii  wykluczenia 
wykonawcy  z  postępowania  rozstrzyga  wyłącznie  kwestia  przedłużenia  wadium,  obojętne 
jest  natomiast  odrębne  wyrażenie  zgody  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą.  Należy 
również zwrócić uwagę na przepis art. 85 ust. 4 ustawy Pzp, który mówiąc o jednoczesności 
przedłużenia  terminu  związania  ofertą  i  przedłużenia  okresu  ważności  wadium  wyodrębnia 
jednak te dwie czynności. Podkreślenia wymaga również, że niezależenie od braku zakazu 
zawarcia  umowy  z wykonawcą,  któremu  termin  związania  ofertą  upłynął,  Zamawiający 
z punktu widzenia  własnych interesów może być zainteresowany w uzyskaniu zapewnienia 
o przedłużeniu tego terminu i skoro kieruje do wykonawców  wezwanie, następuje to w tym 
celu,  aby  takie  zapewnienie  uzyskać,  nie  zaś  domyślać  się  intencji  wykonawcy  czy 
wnioskować o nich z innych dokonanych czynności.  

Wobec  powyższego  należy  stwierdzić,  że  przedłużenie  terminu  ważności  wadium 

przez  wykonawcę  Zakład  Usług  Ogrodniczych  s.c.  S.  i  R.P.  nie  mogło być  poczytane  jako 
przedłużenie  terminu  związania  ofertą,  a  niezłożenie  oświadczenia  o wyrażeniu  zgody  na 
przedłużenie  tego  terminu  było  okolicznością  skutkującą  obowiązkiem  wykluczenia  tego 
wykonawcy  z  postępowania.  Powyższej  oceny  nie  zmienia  sposób  sformułowania  przez 


Zamawiającego  wezwania  do  przedłużenia  terminu  związania  ofertą.  Zamawiający  na 
rozprawie  wskazał  na  fragment  wezwania,  w  którym  poinformował,  że  powiadomienie 
Zamawiającego  w  ww.  terminie  o  braku  zgodny  na  przedłużenie  terminu  związania  ofertą, 
zgodnie  z  treścią  art.  24  ust.  2  pkt  2  ustawy  Pzp  skutkuje  wykluczeniem  wykonawcy 
z postępowania.  Analizując  jednak  pełną  treść  wezwania  należy  zwrócić  uwagę,  że 
Zamawiający wyraźnie zaznaczył, że zwraca się o wyrażenie zgody na przedłużenie terminu 
związania  ofertą  oraz  wskazał,  że  przedłużenie  tego  terminu  jest  dopuszczalne  tylko  z 
jednoczesnym przedłużeniem ważności wadium, zatem sposób sformułowania wezwania nie 
dawał  wykonawcy  podstaw  do  uznania,  że  wystarczającą  reakcją  będzie  jedynie 
przedłużenie ważności wadium. Dodatkowo podkreślić należy, że od wykonawcy biorącego 
udział  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  należy  oczekiwać  staranności  właściwej 
podmiotowi  zawodowo  prowadzącemu  działalność  gospodarczą,  po  drugie  –  zamawiający 
nie  może  poprzez  określone  sformułowanie  wezwania  modyfikować  norm  przepisów 
powszechnie obowiązujących.  

Podsumowując,  odwołanie  zasługuje  na  uwzględnienie  w  zakresie  zarzutu 

naruszenia  przez  Zamawiającego  art.  24  ust.  2  pkt  2  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie 
wykluczenia z postępowania wykonawcy Zakład Usług Ogrodniczych s.c. S. i R.P..  

Odwołanie  nie  podlegało  natomiast  uwzględnieniu  w  zakresie  zarzutu  naruszenia 

przez Zamawiającego przepisów art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 66 § 1 i 2 k.c. 
oraz w zw. z art 14 k.c. Po pierwsze – jak już wyżej wskazano – brak związania ofertą na 
gruncie  ustawy  Pzp  nie  skutkuje  zakazem  zawarcia  umowy  w  sprawie  zamówienia 
publicznego.  Zakaz  taki  znajdował  oparcie  na  gruncie  przepisów  ustawy  Prawo  zamówień 
publicznych  w brzmieniu  obowiązującym  do  dnia  23  października  2008  r.  W  ówczesnym 
stanie  prawnym  zamawiający  miał  obowiązek  zawierania  umowy  w  sprawie  zamówienia 
publicznego w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia przekazania zawiadomienia o wyborze 
oferty,  jednak  nie  później  niż  przed  upływem  terminu  związania  ofertą.  Zmiana  stanu 
prawnego w zakresie art. 94 ust. 1 ustawy Pzp dokonana ustawą z dnia 4 września 2008 r. 
o zmianie  ustawy  –  Prawo  zamówień  publicznych  oraz  o zmianie  niektórych  innych  ustaw 
(Dz. U. Nr 171, poz. 1058), a która weszła w życie 24 października 2008 r. zerwała jednak 
z tą zasadą, pozostawiając jedynie terminy minimalne. Od 24 października 2008 r. zawarcie 
umowy  w sprawie  zamówienia  publicznego  po  upływie  terminu  związania  ofertą jest  zatem 
dopuszczalne,  co  potwierdził  Trybunał  Konstytucyjny  w uzasadnieniu  postanowienia  z  dnia 
24  lutego  2010  r.,  sygn.  akt  SK  22/08.  Zauważyć  należy,  że  doktryna  prawa  cywilnego 
uznaje,  że  okres  związania  ofertą  wyznacza  de  facto  okres  ważności  ofert,  należy  jednak 
wyraźnie  podkreślić,  że  zasada  związania  ofertą  sformułowana  przez  art.  66  k.c.  doznaje 
modyfikacji na gruncie ustawy Prawo zamówień publicznych. To nie wykonawca składający 


ofertę  określa  termin  związania  ofertą,  ale  zamawiający,  jedynie  w  takich  granicach,  jakie 
określa art. 85 ust. 1 ustawy. To nie  wykonawca formułuje treść zobowiązań  wynikających 
z ewentualnego  przyjęcia  oferty  przez  zamawiającego,  lecz  jest  ona  wyznaczona 
postanowieniami SIWZ, a co za tym idzie, oferta składana przez wykonawcę stanowi rodzaj 
przyjęcia  zaproszenia,  niejako  „oferty”  zamawiającego  w  zakresie  ustalenia  przedmiotu 
zamówienia.  Oferta,  o  której  mowa  w  art.  66  kodeksu  cywilnego,  jest  oświadczeniem 
wyrażającym  stanowczą  decyzję  oferenta  dotyczącą  zawarcia  umowy,  przy  czym  sens  tej 
stanowczości  polega  na  tym,  że  zbędne  są  już  po  stronie  oferenta  jakiekolwiek  dalsze 
oświadczenia, aby umowa doszła do skutku. Ta właśnie stanowczość  powoduje po stronie 
oferenta  stan  związania,  polegający  na  tym,  że  oblat  może  przez  samo  przyjęcie  oferty 
doprowadzić  do  zawarcia  umowy  o  treści  określonej  w  ofercie.  Z uwagi  na  znaczną 
uciążliwość  związania  dla  oferenta,  stan  ten  został  ograniczony  terminem  –  po  upływie 
którego  związanie  ofertą  wygasa.  W  konsekwencji,  po  upływie  tego  terminu  oferta 
w rozumieniu  art.  66  k.c.  traci  swoją  podstawową  właściwość,  jaką  jest  stanowczość  woli 
zawarcia umowy skutkująca automatycznym zawarciem umowy w przypadku przyjęcia oferty 
przez oblata, a zatem nie może już być uznawana za ofertę skuteczną i ważną. Natomiast 
oferta składana w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego waloru stanowczości, 
w  rozumieniu  wskazanym  powyżej,  nie  posiada.  Należy  bowiem  zauważyć,  że  dokonanie 
przez  zamawiającego  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  nie  powoduje  powstania  pomiędzy 
nim,  a  wykonawcą  stosunku  umownego  (automatycznego  zawarcia  umowy  w  sprawie 
zamówienia  publicznego),  a  jedynie  uprawnia  go  do  żądania  od  wykonawcy  złożenia 
kolejnego  oświadczenia  woli  w  przedmiocie  zawarcia  umowy.  Związanie  ofertą  na  gruncie 
zamówień publicznych oznacza zatem jedynie powstanie po stronie wykonawcy obowiązku 
złożenia  –  w  przypadku  wyboru  jego  oferty  –  oświadczenia  woli  w  przedmiocie  zawarcia 
umowy w sprawie zamówienia publicznego. W przypadku, gdy wykonawca obowiązku tego 
nie  dopełni,  umowa  nie  zostanie  zawarta.  W  postępowaniu  o udzielenie  zamówienia 
publicznego, upływ terminu związania ofertą nie powoduje zatem

utraty przez ofertę waloru 

stanowczości,  polegającego  na  umożliwieniu  oblatowi  (zamawiającemu) doprowadzenia  do 
zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego poprzez samo przyjęcie oferty. Z tego 
względu na gruncie przepisów o zamówieniach publicznych upływ terminu związania ofertą 
nie  decyduje  o  skuteczności  oferty,  ale  o  braku istnienia  po  stronie  wykonawcy  obowiązku 
zawarcia  umowy.  Tym  samym  nie  ma  przeszkód  do  dokonania  wyboru  takiej  oferty, 
a następnie  zawarcia  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego.  Analogiczne  stanowisko 
wyrażone zostało także w orzecznictwie Izby i sądów powszechnych (m.in. wyrok KIO z  18 
maja 2016 r. sygn. akt KIO 672/16, wyrok Sądu Okręgowego w Lublinie z 17 stycznia 2013 r. 
sygn. akt IX Ga 392/13, wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 16 listopada 2014 r., sygn. 
akt  XXIII  Ga  924/14).  W  związku  z  tym  bezpodstawne  jest  twierdzenie,  że  oferta,  którą 


wykonawca  przestał  być  związany,  jest  niezgodna  z  ustawą  i  podlega  odrzuceniu  na 
podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  1  ustawy  Pzp.  Oczywiście  brak  negatywnych  skutków 
nieprzedłużenia  terminu  związania  ofertą  należy  odnosić  wyłącznie  do  sytuacji,  w  której 
zamawiający nie wezwał wykonawcy do przedłużenia tego terminu, a wykonawca nie uczynił 
tego  z  własnej  inicjatywy.  Skierowanie  takiego  wezwania,  jak  wskazano  we  wcześniejszej 
części  uzasadnienia,  powoduje  powstanie  obowiązku  przedłużenia  tego  terminu  lub 
poniesienia konsekwencji w postaci wykluczenia z postępowania.  

Podsumowując,  Zamawiający  naruszył  przepis  art.  24  ust.  2  pkt  2  ustawy  Pzp 

poprzez  zaniechanie  wykluczenia  z  postępowania  wykonawcy  Zakład  Usług  Ogrodniczych 
s.c.  S.  i  R.P..  W  związku  z  tym,  że  naruszenie  to  miało  wpływ  na  wynik  postępowania, 
odwołanie  –  stosownie  do  art.  192  ust.  2  ustawy  Pzp  –  podlegało  uwzględnieniu,  a  Izba 
nakazała  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  w 
zakresie  zadania  3,  wykluczenie  wykonawcy  Zakład  Usług  Ogrodniczych  s.c.  S.  i  R.P. 
z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp i powtórzenie czynności wyboru 
oferty najkorzystniejszej 

W  związku  z  powyższym  Izba  nie  rozpoznała  merytorycznie  zarzutu  ewentualnego, 

dotyczącego naruszenia przez Zamawiającego art. 26 ust 3 w zw. z art. 26 ust. 2b ustawy 
Pzp oraz w zw. z § 1 ust. 6 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. 
w  sprawie  rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy,  oraz 
form, w jakich te dokumenty mogą być składane, poprzez zaniechanie wezwania wykonawcy 
Zakład  Usług  Ogrodniczych  s.c.  S.  i  R.P.  do  uzupełnienia  dokumentów  potwierdzających 
zakres  udziału  podmiotu  udostępniającego  w wykonywaniu  zamówienia  oraz  sposób 
wykorzystania  udostępnianych  zasobów.  Był  to  zarzut  sformułowany  na  wypadek 
nieuwzględnienia zarzutu dotyczącego wykluczenia ww. wykonawcy z postępowania z uwagi 
na niewyrażenie zgody na przedłużenie terminu związania ofertą. W związku z tym, że Izba 
nakazała Zamawiającemu wykluczenie wykonawcy Zakład Usług Ogrodniczych s.c. S. i R.P. 
na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, rozpoznanie zarzutu dotyczącego zaniechania 
wezwania tego wykonawcy do uzupełnienia dokumentów byłoby bezprzedmiotowe.  

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.  

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy  Pzp  oraz  w  oparciu  o  przepisy  §  3  pkt  1  i  2  lit.  b  rozporządzenia  Prezesa  Rady 
Ministrów  z dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  i sposobu  pobierania  wpisu  od 
odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania 
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).  


 
Przewodnicz
ący:      ……………….