KIO 2036/16 WYROK dnia 9 listopada 2016 r.

Sygn. akt: KIO 2036/16 

WYROK 

z dnia 9 listopada 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Przemysław Dzierzędzki 

Protokolant:             Aleksandra Zielonka 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  7  listopada  2016  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  27  października  2016  r.  przez 

wykonawcę 

Eurovia Polska S.A. w Bielanach Wrocławskich 

w postępowaniu prowadzonym przez 

Miasto Ruda Śląska z siedzibą w Rudzie Śląskiej 

przy  udziale  wykonawcy 

Przedsiębiorstwa  Budowy  Dróg  „Drogopol-ZW  sp.  z  o.o.  w 

Katowicach, zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie 

zamawiającego 

orzeka: 

oddala odwołanie, 

2.  kosztami  postępowania  obciąża

  Eurovia  Polska  S.A.  w  Bielanach  Wrocławskich  i 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 

20.000 zł 00 gr (słownie: 

dwudziestu  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

Eurovia  Polska  S.A.  w 

Bielanach Wrocławskich tytułem wpisu od odwołania.  

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w 

Gliwicach. 

Przewodniczący:      ………………….… 

Sygn. akt: KIO 2036/16 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający – Miasto Ruda Śląska z siedzibą w Rudzie Śląskiej – prowadzi w trybie 

przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia na podstawie przepisów 

ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2015  r.  poz. 

2164), zwanej dalej „ustawą Pzp”, którego przedmiotem jest „budowa odcinka trasy N-S od 

ul. Bukowej do ul. Kokota w Rudzie Śląskiej wraz z węzłem dwupoziomowym”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej w dniu 3 czerwca 2016 r., nr 2016/S 106-188252. 

W dniu 18 października 2016 r. zamawiający zawiadomił wykonawcę Eurovia Polska 

S.A. w Bielanach Wrocławskich, zwanego dalej „odwołującym”, o odrzuceniu złożonej przez 

niego  oferty,  a  także  o  wyborze  jako  najkorzystniejszej  oferty  złożonej  przez  wykonawcę 

Przedsiębiorstwo  Budowy  Dróg  „Drogopol-ZW  sp.  z  o.o.  w  Katowicach,  zwanego  dalej 

„przystępującym”. 

Wobec  czynności  zamawiającego  polegającej  na  odrzuceniu  oferty  złożonej  przez 

odwołującego,  odwołujący  wniósł  27  października  2016  r.  odwołanie  do  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

1)  art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 i w zw. z art. 7 ustawy Pzp przez nieuzasadnioną 

ocenę,  że  oferta  odwołującego  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  i  nieuzasadnione  jej  odrzucenie  oraz  prowadzenie  postępowania  w  sposób 

niezapewniający równego traktowania wykonawców, 

2)  art.  90  ust.  3  w  zw.  z  art.  7  ustawy  Pzp  przez  dokonanie  oceny  i  przyjęcie,  że  oferta 

złożona  przez  odwołującego  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia,  w  sytuacji  gdy  jest  zbliżona  do  innych  ofert  złożonych  w  postępowaniu,  a 

wyjaśnienia odwołującego potwierdzają realność zaoferowanej ceny. 

Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

1)  unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty, 

2)  powtórzenia czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego i tym 

samym wybór oferty odwołującego jako najkorzystniejszej. 

W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, że pismem z dnia 22 września 2016 

r.  zamawiający  wezwał  odwołującego  do  udzielenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

szczegółowych  kalkulacji,  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość 

zaoferowanej ceny. Jak wynika wprost z wezwania zamawiającego przyczyną wezwania była 

wątpliwość  zamawiającego  odnośnie  wysokości  zaoferowanej  ceny  oferty  odwołującego  w 

wysokości  47.551.729,26  zł  brutto,  która  jest  niższa  o  60,03%  od  wartości  szacunkowej 

zamówienia  powiększonej  o  wartość  VAT.  Jak  wskazał  w  wezwaniu  zamawiający 

„wprawdzie  Zamawiający  bezpośrednio  przed  otwarciem  ofert  podał,  iż  zamierza 

przeznaczyć na sfinansowanie przedmiotowego zamówienia kwotę 102 244 529,00 zł brutto, 

to oszacowana przez Zamawiającego wartość zamówienia w oparciu o art. 32 ust. 1 ustawy 

wynosi  118  954  413,39  zł  brutto”.  Następnie  w  wezwaniu  zamawiający  poprzestał  na 

zacytowaniu  przepisu  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  oraz  przywołaniu  kilkudziesięciu  pozycji  z 

kosztorysu  ofertowego,  które  w  ocenie  zamawiającego  odbiegają  o  co  najmniej  70%  od 

ś

redniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Odwołujący podniósł, że przywołane 

pozycje  cen  jednostkowych  z  oferty  odwołującego  oscylują  w  wysokości  od  kilku  do 

kilkudziesięciu  złotych.

W  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie  zamawiającego  do  złożenia 

wyjaśnień  co  do  elementów  ceny,  odwołujący  podniósł,  że  złożył  5  października  2016  r. 

bardzo  szczegółowe  wyjaśnienia  oraz  poparł  je  stosownymi  dowodami  (łącznie  ponad  200 

stron wyjaśnień wraz z dokumentami i szczegółowymi kalkulacjami). Odwołujący wywiódł, że 

ww.  wyjaśnieniami  wykazał,  że  cena  oferowana  przez  odwołującego  na  realizację  zadania 

stanowiącego  przedmiot  zamówienia  została  skalkulowana  w  sposób  uwzględniający 

wszystkie  elementy  i  wymagania  określone  przez  zamawiającego  w  dokumentacji 

przetargowej.  

Zamawiający  nie  tylko  wybiórczo  potraktował  wyjaśnienia  odwołującego,  ale  przede 

wszystkich  nie  dostrzegł,  że  wszystkie  złożone  w  postępowaniu  oferty  są  do  siebie  bardzo 

zbliżone. Przykładowo kolejni wykonawcy zaoferowali: DROGOPOL 48.322.181,58 zł brutto, 

NDI  53.322.545,63  zł  brutto,  STRABAG  53.095.069,72  zł  brutto.  Opierając  się  na 

nieznacznej  różnicy  (przykładowo  w  stosunku  do  kolejnego  wykonawcy  -  oferty  wybranej 

jako  najkorzystniejszej  -  różnica  zaoferowanej  przez  odwołującego  ceny  wynosi  zaledwie 

1,52%)  zaoferowanych  w  postępowaniu  pierwszych  czterech  ofert  nie  można  mówić  o 

rażąco  niskiej  cenie  oferty  odwołującego.  Wywiódł,  że  nie  obowiązuje  jednoznaczne 

określenie  poziomu  różnicy  pomiędzy  cenami  ofert,  aby  od  jego  przekroczenia  można  było 

mówić  o  cenie  rażąco  niskiej.

Argumentował,  że

badając,  czy  oferta  zawiera  cenę  rażąco 

niską,  należy  brać  pod  uwagę  cenę  całej  oferty,  a  nie  ceny  jednostkowe,  czy  też  ceny  za 

poszczególne  części  przedmiotu  zamówienia.  Tymczasem  zamawiający  w  wezwaniu 

skierowanym  do  odwołującego  poddał  pod  wątpliwość  wyłącznie  ceny  jednostkowe. 

Odwołujący  podniósł,  że  zamawiający  powinien  brać  pod  uwagę  ostateczną  cenę  oferty,  a 

nie  kalkulacje  poszczególnych  cen  jednostkowych,  szczególnie  że  ceny  te  -  nawet  jakby 

przyjąć,  że  są  zaniżone,  czemu  całkowicie  zaprzecza  odwołujący,  to  nie  mają  żadnego 

wpływu  na  cenę  ofertową  w  całości.  Odwołujący  wywiódł,  że  analizę  ofert  należy  zawsze 

oprzeć na innych kryteriach. Należą do nich przykładowo: odbieganie całkowitej ceny oferty 

od  cen  obowiązujących  na  danym  rynku  w  taki  sposób,  że  nie  ma  możliwości  realizacji 

zamówienia  przy  założeniu  osiągnięcia  zysku;  zaoferowanie  ceny,  której  realizacja  nie 

pozwala  na  utrzymanie  rentowności  wykonawcy  na  tym  zadaniu;  niewiarygodność  ceny  z 

powodu oderwania jej od realiów rynkowych. Odwołujący argumentował, że opierając się na 

własnym doświadczeniu i konkretnych założeniach - wykazał, że jego oferta nie jest rażąco 

niska,  ale  także  pozwala  wygenerować  odpowiedni  zysk,  a  co  najważniejsze  jest  to  cena 

zbliżona  do  innych  wykonawców,  co  potwierdza,  że  ma  ona  bezsprzecznie  charakter 

rynkowy. Zamawiający w żaden sposób w uzasadnieniu odrzucenia oferty odwołującego nie 

odniósł  się  do  tego,  że  cena  zaproponowana  przez  odwołującego  niesie  ryzyko 

niewykonania zamówienia. Zaoferowana przez odwołującego cena nie tylko nie rodzi ryzyka 

niewykonania  przedmiotowego  zamówienia,  ale  także  przedstawia  rzeczywistą  relację 

wartości  świadczenia  pieniężnego  do  wartości  świadczenia  niepieniężnego  odwołującego. 

Wykazanie,  iż  cena  danej  oferty  jest  ceną  rynkową,  powoduje,  że  nie  ma  dalszej  potrzeby 

dowodzenia  jakichkolwiek  okoliczności  wskazanych  w  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp, 

uzasadniających  jej  obniżenie  w  stosunku  do  kosztów  wykonania  zamówienia  i  cen 

rynkowych w tym zakresie. 

Dla przyjęcia powstania domniemania w przedmiocie wystąpienia ceny rażąco niskiej, 

nie  jest  w  tym  przypadku  wystarczające  odwołanie  się  do  jakichkolwiek  sztucznie 

przyjmowanych  wielkości,  jak  np.  wyliczeń  własnych  zamawiającego  opierających  się 

wyłącznie  na  porównaniu  cen  jednostkowych  poszczególnych  ofert,  kwalifikujący  je  do 

przeprowadzenia  procedur  wyjaśniających.  Zamawiający  nie  powinien  również  w  świetle 

powyższego  ograniczać  wykonawcy  co  do  zakresu  składanych  wyjaśnień,  poprzez 

wskazanie  konkretnych  elementów  oferty,  co  do  których  oczekuje  wyjaśnień,  ponieważ  nie 

posiada  żadnej  wiedzy,  które  z  elementów  oferty  mają,  w  odniesieniu  do  danego 

wykonawcy,  istotne  znaczenie  z  punktu  widzenia  możliwości  obniżenia  ceny  oferty  w 

stosunku  do  cen  normalnie  występujących  na  rynku.  Tym  samym  jedynie  ewentualny  brak 

złożenia  wyjaśnień  lub  złożenie  ogólnych  wyjaśnień  (bez  kalkulacji  lub  dowodów),  nie 

uzasadniających 

wysokości 

zaoferowanej 

ceny, 

nie 

rozwiewających 

wątpliwości 

zamawiającego  co  do  rzetelności  dokonanej  przez  wykonawcę  kalkulacji,  mógłby  pociągać 

za sobą skutek w postaci odrzucenia oferty. 

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania. 

W odpowiedzi, jak również w trakcie rozprawy przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne 

swego stanowiska. 

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego,  zachowując  termin 

ustawowy  oraz  wskazując  interes  w  uzyskaniu  rozstrzygnięcia  na  korzyść  zamawiającego 

zgłosił przystąpienie wykonawca Przedsiębiorstwo Budowy Dróg „Drogopol-ZW sp. z o.o. w 

Katowicach. Złożył pismo procesowe, w którym wniósł o oddalenie odwołania. W piśmie, jak 

również w trakcie rozprawy przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swego stanowiska. 

Uwzględniając  całość  dokumentacji  z  przedmiotowego  postępowania,  w  tym  w 

szczególności:  protokół  postępowania,  ogłoszenie  o  zamówieniu,  postanowienia 

SIWZ,  ofertę  złożoną  przez  odwołującego,  wezwanie  zamawiającego  z  22  września 

2016 r. do złożenia wyjaśnień co do elementów oferty odwołującego mających wpływ 

na  wysokość  ceny,  wyjaśnienia  odwołującego  z  5  października  2016  r.,  stanowiące 

odpowiedź  na  ww.  wezwanie,  zawiadomienie  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  i 

odrzuceniu  oferty  odwołującego  z  18  października  2016  r.,  odwołanie,  odpowiedź  na 

odwołanie,  pismo  procesowe  przystępującego,  pismo  procesowe  odwołującego wraz 

z  załącznikami  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia,  stanowiska  i  dokumenty 

stron  i  uczestnika  postępowania  złożone  w  trakcie  posiedzenia  i  rozprawy,  Krajowa 

Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

W  pierwszej  kolejności  ustalono,  że  odwołanie  nie  zawiera  braków  formalnych  oraz 

został  uiszczony  od  niego  wpis.  Nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących 

odrzuceniem odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp. 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  z  zastosowaniem  przepisów  ustawy  Pzp  wymaganych  przy  procedurze, 

której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych 

na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. 

Izba  postanowiła  dopuścić  do  udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  w  charakterze 

uczestnika  postępowania  po  stronie  zamawiającego  wykonawcę  Przedsiębiorstwo  Budowy 

Dróg  „Drogopol-ZW  sp.  z  o.o.  w  Katowicach,  uznając,  że  zostały  spełnione  wszystkie 

przesłanki  formalne  zgłoszenia  przystąpienia  wynikające  z  art.  185  ustawy  Pzp,  zaś 

przystępujący wykazał interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść zamawiającego. 

W  ocenie  Izby  wypełnione  zostały  przesłanki  dla  wniesienia  odwołania  określone  w 

art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, tj. posiadanie przez odwołującego interesu w uzyskaniu danego 

zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego 

przepisów ustawy. 

Oferta  odwołującego  została  odrzucona,  zaś  w  świetle  kryteriów  oceny  ofert  była 

ofertą  korzystniejszą  od  oferty  wybranej.  Odwołujący  domagał  się  nakazania 

zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia swej oferty. Ustalenie, iż zamawiający 

odrzucił  ofertę  odwołującego  z  naruszeniem  przepisów  ustawy  Pzp,  prowadziłoby  do 

nakazania zamawiającemu unieważnienia takiej czynności i tym samym oferta odwołującego 

mogłaby  być  uznana  za  najkorzystniejszą.  Biorąc  powyższe  pod  uwagę  uznano,  że 

odwołującemu przysługiwała legitymacja do wniesienia odwołania, o której mowa w art. 179 

ust. 1 ustawy Pzp. 

Ustalono, że zamawiający wszczął i prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia 

publicznego, którego przedmiotem jest budowa odcinka trasy N-S od ulicy Bukowej do ulicy 

Kokota  w  Rudzie  śląskiej  wraz  z  węzłem  dwupoziomowym.  Szczegółowy  opis  przedmiotu 

zamówienia został opisany przez zamawiającego w załączniku nr 7 do SIWZ, załączniku nr 9 

do SIWZ (przedmiar robót), załączniku nr 10 do SIWZ (specyfikacja techniczna wykonania i 

odbioru  robót),  załączniku  nr  11  do  SIWZ  (dokumentacja  projektowa  (budowlano-

wykonawcza) (rozdział III SIWZ).  

Jak  wynikało  z  rozdziału  XIX  SIWZ,  cenę  ofertową  należało  wyliczyć  w  oparciu  o 

dołączone  do  SIWZ  przedmiary  robót,  specyfikację  techniczną  wykonania  i  odbioru  robót 

oraz dokumentację projektową budowlano-wykonawczą. Wyliczona w ten sposób cena miała 

być  rozliczona  w  oparciu  o  kosztorys  powykonawczy  (rzeczywiste  obmiary  wykonanych 

robót)  –  wynagrodzenie  kosztorysowe.  Również  w  świetle  postanowienia  pkt  27.1.2.  wzoru 

umowy,  stanowiącego  załącznik  nr  12  do  SIWZ,  wynagrodzenie  za  wykonanie  przedmiaru 

robót  miało  mieć  charakter  kosztorysowy.  Rozliczenie  robót  miało  nastąpić  w  oparciu  o 

kosztorys  powykonawczy  (rzeczywiste  obmiary  wykonanych  robót).  W  świetle  pkt  27.1.5 

wzoru umowy, za wartość wykonanych robót miał być uznany iloczyn ilości odebranych robót 

budowlanych,  ustalonych  na  podstawie  sprawdzonych  i  zatwierdzonych  przez  inspektora 

nadzoru obmiarów i odpowiadających im określonych umową i ofertą cen jednostkowych.  

Jak  wynikało  z  pkt  2  protokołu  postępowania,  wartość  zamówienia  została  ustalona 

ostatecznie  zgodnie  z  ostatnią  aktualizacją  kosztorysu  inwestorskiego  z  maja  2016  r.  na 

kwotę  96.088.619,22  zł  netto.  Na  sfinansowanie  zamówienia  zamawiający  przeznaczył 

kwotę 102.244.529,00 zł brutto (pkt 8 protokołu).  

Do upływu terminu składania ofert, do zamawiającego wpłynęło 9 ofert: 

a)  oferta konsorcjum Berger Bau Polska sp. z o.o. z ceną brutto 57.059.435,19 zł, 

b)  oferta przystępującego z ceną brutto 48.322.181,58 zł, 

c)  oferta wykonawcy Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów Kobylarnia S.A. z ceną brutto 

57.804.798,97 zł, 

d)  oferta odwołującego z ceną brutto 47.594.779,96 zł, 

e)  oferta wykonawcy Budimex S.A. z ceną brutto 57.308.599,42 zł, 

f)  oferta konsorcjum Strabag z ceną brutto 53.095.055,77 zł, 

g)  oferta konsorcjum NDI S.A. z ceną brutto 53.454.758,25 zł, 

h)  oferta wykonawcy M-Silnice a.s. z ceną brutto 61.043.024,66 zł, 

i)  oferta  wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Remontów  Ulic  i  Mostów  S.A.  z  ceną  brutto 

58.920.921,90 zł. 

Odwołujący  załączył  do  swej  oferty  kosztorys  ofertowy  sporządzony  metodą 

uproszczoną (s. 5 i n. oferty). 

Następnie ustalono, że 22 września 2016 r. zamawiający, działając na podstawie art. 

90  ust.  1  ustawy  Pzp,  wezwał  odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Zamawiający 

wskazał,  że  jego  wątpliwości  wzbudza  to,  że  zaoferowana  przez  odwołującego  cena 

47.551.729,26  zł  brutto  jest  niższa  o  60,03%  od  wartości  szacunkowej  zamówienia 

powiększonej o wartość VAT. 

W  dalszej  części  wezwania  zamawiający  zwrócił  się  do  odwołującego  o  złożenie 

wyjaśnień,  w  tym  do  złożenia  szczegółowych  kalkulacji,  która  będzie  zawierać  m.in.  cenę 

materiałów,  koszty  pracy,  koszty  transportu  (sprzętu)  itp.  obejmujących  wymienione  przez 

zamawiającego  pozycje  kosztorysu  ofertowego  –  cen  jednostkowych,  które  miały  wpływ  na 

wysokość  zaoferowanej  ceny.  Zamawiający  wymienił  57  pozycji  kosztorysu  ofertowego. 

Poinformował  także,  że  w  celu  zachowania  równego  traktowania  wykonawców,  przy 

wezwaniu każdego z wykonawców przyjął jako kryterium wezwania do wyjaśnienia podanych 

wyżej  cen  jednostkowych,  ceny  jednostkowe  niższe  o  co  najmniej  70%  od  średniej 

arytmetycznej poszczególnych cen jednostkowych wszystkich złożonych ofert. Zamawiający 

wskazał  także,  że  w  wyjaśnieniach  należy  odnieść  się  w  szczególności  do  kosztów  pracy, 

które  zgodnie  z  art.  90  ust.  1  pkt  1  ustawy  nie  mogą  być  niższe  od  minimalnego 

wynagrodzenia za pracę.  

Następnie  ustalono,  że  w  odpowiedzi  na  powyższe  wezwanie  odwołujący  złożył 

pismo z 5 października 2016 r. wraz  z załącznikami, którego treść zastrzegł jako tajemnica 

swego przedsiębiorstwa.  

Następnie  ustalono,  że  zamawiający  pismem  z  18  października  2016  r.  zawiadomił 

odwołującego o wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez przystępującego oraz 

o odrzuceniu oferty odwołującego.   

W uzasadnieniu czynności odrzucenia oferty odwołującego zamawiający wskazał co 

następuje: 

Z  uwagi  na  fakt,  iż  zaproponowana  przez  Wykonawcę  cena  ofertowa  posiada 

znamiona rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia, Zamawiający zgodnie 

z  art.  90  ust.  1  ustawy  pismem  z  dnia  22.09.2016r.  wezwał  Wykonawcę  do  złożenia 

wyjaśnień  zaoferowanej ceny, w tym do przedłożenia szczegółowych kalkulacji, która miała 

zawierać  m.in.  cenę  materiałów,  koszty  pracy,  koszty  transportu  (sprzętu)  itp.  dla 

wyszczególnionych pozycji cen jednostkowych, jakie miały wpływ na wysokość zaoferowanej 

ceny. 

W  odpowiedzi  na  pismo  Wykonawca  przedłożył  wyjaśnienia,  które  jedynie  w  części 

odpowiadają  wezwaniu  Zamawiającego  -  brak  w  nich  szczegółowej  kalkulacji  dla 

zdecydowanej  większości  wyszczególnionych  w  wezwaniu  pozycji  cen  jednostkowych—

(szczegółowa kalkulacja została złożona tylko dla jednej ze wskazanych w wezwaniu pozycji 

13.1. element 02). Zamiast tego, Wykonawca zastąpił szczegółową kalkulację przedkładając 

oferty  podwykonawców.  Przedstawione  dokumenty  nie  obejmują  informacji  jakie  miała 

zawierać  kalkulacja  (oprócz  wskazania  wartości  za  jaką  podwykonawca  zobowiązał  się 

wykonać  dany  zakres,  brak  jest  informacji  dotyczących  szczegółowego  wyliczenia  danej 

pozycji).  Tymczasem  z  przedłożonych  dokumentów  wynika,  iż  ok.90  %  wyszczególnionych 

pozycji 

będą 

wykonywać 

podwykonawcy. 

Przedłożenie 

takich 

wyjaśnień 

jest 

niewystarczające,  gdyż  nie  zawiera  wymaganych  części  składowych  kalkulacji.  Informacje 

podane  w  wyjaśnieniach  powinny  być  na  tyle  konkretne,  aby  możliwe  było  uchwycenie  ich 

wymiernych  korzyści  i  wartości  ekonomicznych,  a  także  możliwa  weryfikacja  wiarygodności 

złożonych  twierdzeń  Wykonawcy.  Nieprzedłożenie  kalkulacji  zgodnie  z  oczekiwaniami 

Zamawiającego uniemożliwia pozytywną weryfikację wyjaśnień. Zbyt ogólna treść wyjaśnień 

stanowi  jedynie  nieweryfikowalne  twierdzenie  Wykonawcy,  niepoparte  dowodami,  jakimi  w 

tym  przypadku  miały  być  m.in.  szczegółowe  kalkulacje  wyliczenia  wskazanych  przez 

Zamawiającego  pozycji  cenowych.  Należy  zatem  stwierdzić,  iż  Wykonawca  swoimi 

wyjaśnieniami nie udowodnił realności ceny ofertowej czyli tego, że za wskazaną kwotę jest 

w stanie wykonać zamówienie. Już sam brak zażądanej szczegółowej kalkulacji, która miała 

stanowić  jeden  z  dowodów  potwierdzających,  że  cena  jest  realna  i  nie  jest  rażąco  niska, 

stanowi  podstawę  do  odrzucenia  oferty  Wykonawcy,  co  potwierdza  orzeczenie  w  sprawie, 

której stroną był Zamawiający (wyrok KIO z dnia 7 czerwca 2010 r., sygn. akt KIO 929/10). 

Istotność tego dowodu potwierdza analiza jednej z badanych pozycji cenowych, którą 

to Wykonawca miał wyjaśnić i przedstawić jej szczegółową kalkulację, a która to miała wpływ 

na wysokość całej ceny ofertowej. Pozycją tą jest pkt 8.3 Elementu 02 - Wykonanie nasypów 

z gruntu kat. I-IV z pozyskaniem i transportem. Wykonawca wycenił tę pozycję w ofercie na 

bardzo niskim poziomie, tj. 6,74 zł za 1m

 netto, co daje kwotę łączną pozycji 1 559 474,24 zł 

netto.  Cena  ta  jest  o  86%  niższa  od  wartości  zawartej  w  kosztorysie  inwestorskim,  a  w 

stosunku do cen podanych w ofertach pozostałych wykonawców, niższa o 70% od średniej 

złożonych cen za tę pozycję. Wykonawca nie wykazał w jaki sposób skalkulował tak nisko tę 

istotną  pozycję.  Przy  tak  niskiej  wycenie  pozycji,  zdaniem  Zamawiającego  nie  jest  realne 

pozyskanie  materiału  spełniającego  normy  jakościowe  podane  w  Specyfikacji  Technicznej 

Wykonania i Odbioru Robót (Zamawiający jednoznacznie przy tym zastrzegł, iż nie może to 

być  łupek  czarny).  To,  że  w  podanej  cenie  nie  jest  realne  wykonanie  prac  stanowiących 

omawianą pozycję, potwierdza oferta cenowa na kruszywo dołączona do wyjaśnień, w której 

cena jednostkowa  za 1 tonę kruszywa jest  znacznie wyższa od podanej  ceny jednostkowej 

pozycji  8.3.  (jako,  że  była  to  jedyna  oferta  na  kruszywo,  jaką  załączył  Wykonawca, 

Zamawiający  może  odnieść  się  tylko  do  ceny  wskazanej  w  tej  ofercie).  Logicznie  rzecz 

ujmując  należy  założyć,  że  cena  materiału  w  ofercie  Wykonawcy  musi  być  zresztą  jeszcze 

niższa,  ponieważ  jest  to  wycena  całej  pozycji,  która  oprócz  kosztów  materiału  powinna 

zawierać także koszt pracy sprzętu i robocizny. Brak szczegółowej kalkulacji, której wymagał 

Zamawiający, uniemożliwia jednak odniesienie się do tej ceny kruszywa. 

Należy  podkreślić,  iż  zgodnie  z  art.  90  ust.  3  ustawy,  „zamawiający  odrzuca  ofertę 

Wykonawcy,  który  nie  złożył  wyjaśnień  łub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  z 

dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia".  Zgodnie  z  ugruntowanym  stanowiskiem  orzecznictwa  złożenie 

wyjaśnień,  które  nie  rozpraszają  wątpliwości  Zamawiającego,  co  do  rynkowego  charakteru 

oferty, zrównane jest w skutkach z niezłożeniem wyjaśnień i powoduje odrzucenie oferty na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust 3 ustawy. Powyższe stanowisko potwierdza 

m.in.  wyrok  KIO  z  dnia  20  maja  2010r.  (KIO  730/10),  w  którym  czytamy  m.in.  „W 

konsekwencji,  oferta  wykonawcy,  który  nie  złożył  wyjaśnień,  bądź  złożył  wyjaśnienia 

niewystarczające, powinna podlegać odrzuceniu, lecz nie w związku  z konstatacją, że cena 

jest  rażąco  niska,  ale  na  podstawie  domniemania,  wynikającego  ze  złożenia 

niedostatecznych wyjaśnień". Podkreślenia wymaga fakt, iż obowiązek wykazania, że oferta 

nie  zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na Wykonawcy (art. 90 ust. 2 ustawy). Zdaniem 

Zamawiającego,  Wykonawca  nie  przedkładając  wymaganych  dowodów  nie  wypełnił 

spoczywającego na nim obowiązku. 

Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje. 

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

Art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  stanowi,  że  zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.  

Z kolei w myśl art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzi  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% 

od  wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie: 

1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie 

art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę 

(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314); 

2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. 

Stosownie do art. 90 ust. 2 ustawy Pzp, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera 

rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy. 

W myśl art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie 

złożył  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  z  dostarczonymi  dowodami 

potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Nie było sporne pomiędzy stronami, że cena oferty odwołującego różniła się o ponad 

30%  od  wartości  szacunkowej  zamówienia.  Ustawodawca  w  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp 

jednoznacznie  przesądził,  że  różnica  tego  rodzaju  pomiędzy  ceną  oferowaną  a  wartością 

zamówienia  musi  wzbudzić  podejrzenia  i  prowadzić  do  uruchomienia  procedury 

wyjaśniającej.  Biorąc  powyższe  pod  uwagę  Izba  stwierdziła,  że  zamawiający  zasadnie 

wezwał odwołującego w dniu 22 września 2016 r. do przedstawienia wyjaśnień. Wyjaśnienia 

te zaś powinny stanowić podstawę oceny przez zamawiającego, czy zaoferowano mu cenę 

rażąco  niską  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  czy  też  nie.  Przy  czym  ciężar 

udowodnienia zamawiającemu realności zaoferowanej ceny spoczywał na wykonawcy, który 

został wezwany do złożenia wyjaśnień, w tym przypadku na odwołującym.  

Nie  można  się  zgodzić  ze  stanowiskiem  odwołującego  jakoby  zamawiający  popełnił 

błędy  przy  treści  wezwania  z  22  września  2016  r.  Po  pierwsze,  nie  znajdowało  oparcia  w 

treści  wezwania  stwierdzenie  jakoby  zamawiający  miał  nie  wzywać  do  wyjaśnienia  całości 

ceny  ofertowej.  Jak  wynikało  z  początkowej  części  wezwania  zamawiający  zobowiązał 

odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów,  dotyczących  elementów 

oferty mających wpływ na wysokość ceny. W kolejnym zdaniu zamawiający wskazał, że jego 

wątpliwości  wzbudza  cena  całej  oferty,  różniąca  się  znacząco  od  wartości  szacunkowej 

zamówienia.  Dopiero  w  dalszej  części  wezwania  zamawiający  poprosił  odwołującego 

dodatkowo  o  złożenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  szczegółowej  kalkulacji  obejmującej  cenę 

materiałów,  koszty  pracy,  koszty  transportu  (sprzętu)  itp.  dla  enumeratywnie  wymienionych 

cen jednostkowych ujawnionych w kosztorysie ofertowym.  

Wobec  powyższego  –  wbrew  stanowisku  odwołującego  –  odwołujący  zobowiązany 

został do wyjaśnienia całości ceny ofertowej. Zresztą - jak się wydaje – sam odwołujący tak 

zrozumiał  treść  wezwania,  gdyż  w  odpowiedzi  na  nie  podjął  próbę  wyjaśnienia  nie  tylko 

pozycji  kosztorysu  wymienionych  szczegółowo  w  wezwaniu.  Dostrzeżenia  wymagało,  że 

odwołujący przedstawił zamawiającemu kalkulacje dla tych pozycji kosztorysu, które odniosły 

się  do  robót,  jakie  zamierzał  wykonać  siłami  własnymi  (bez  udziału  podwykonawców). 

Znakomita  większość  cen  jednostkowych  wymienionych  w  tabeli  pierwszej  na  stronie  15 

wyjaśnień  z  5  października  2016  r.  nie  odnosiła  się  do  pozycji  kosztorysu,  o  jakich  była 

mowa w wezwaniu (taki charakter miała tylko pozycja 13.1. elementu 02). 

Niezasadne  okazało  się  stanowisko  odwołującego,  jakoby  pozycje  kosztorysowe 

wymienione w wezwaniu zamawiającego z 22 września 2016 r., miały marginalne znaczenie, 

gdyż oscylowały w granicach od kilku do kilkudziesięciu złotych. Taki charakter miało jedynie 

kilka z 57 pozycji, o jakie odwołujący został zapytany. Sam odwołujący oświadczył w trakcie 

rozprawy,  że  łączna  wartość  tych  pozycji  wynosiła  co  najmniej  około  20%  całej  ceny 

ofertowej.  Sama  wartość  pozycji  8.3.  z  elementu  02  to  około  1,5  mln  zł.  Nie  można  było 

zatem  utrzymywać,  że  ceny  jednostkowe,  o  które  pytał  zamawiający,  nie  mają  większego 

znaczenia dla całkowitej ceny ofertowej.  

Podkreślić należało, że wykonawcy, któremu zostanie udzielone zamówienie, będzie 

przysługiwało  wynagrodzenie  o  charakterze  kosztorysowym.  Powyższe  wprost  wynikało  z 

rozdziału  XIX  SIWZ,  w  którym  wskazano,  że  cenę  ofertową  należało  wyliczyć  w  oparciu  o 

dołączone  do  SIWZ  przedmiary  robót,  specyfikację  techniczną  wykonania  i  odbioru  robót 

oraz dokumentację projektową budowlano-wykonawczą. Wyliczona w ten sposób cena miała 

być  rozliczona  w  oparciu  o  kosztorys  powykonawczy  (rzeczywiste  obmiary  wykonanych 

robót)  –  wynagrodzenie  kosztorysowe.  Również  w  świetle  postanowienia  pkt  27.1.2.  wzoru 

umowy,  stanowiącego  załącznik  nr  12  do  SIWZ,  wynagrodzenie  za  wykonanie  przedmiaru 

robót  miało  mieć  charakter  kosztorysowy.  Rozliczenie  robót  miało  nastąpić  w  oparciu  o 

kosztorys powykonawczy (rzeczywiste obmiary wykonanych robót). Natomiast w świetle pkt 

27.1.5  wzoru  umowy  za  wartość  wykonanych  robót  miał  być  uznany  iloczyn  ilości 

odebranych  robót  budowlanych,  ustalonych  na  podstawie  sprawdzonych  i  zatwierdzonych 

przez  inspektora  nadzoru  obmiarów  i  odpowiadających  im  określonych  umowa  i  oferta  cen 

jednostkowych. 

W  przywołanych  postanowieniach  SIWZ  zamawiający  przesądził  jednoznacznie,  że 

wykonawca  otrzymana  wynagrodzenie  w  wysokości  będącej  iloczynem  cen  jednostkowych 

wynikających z kosztorysu ofertowego i obmiaru rzeczywiście wykonanych robót. Przy takim 

charakterze wynagrodzenia jeszcze większego znaczenia nabrała prawidłowość kalkulacji co 

najmniej  najistotniejszych  cen  jednostkowych.  Przy  wynagrodzeniu  kosztorysowym  to 

właśnie  te  ceny  jednostkowe,  a  nie  cena  globalna  podana  w  ofercie,  w  ostatecznym 

rozrachunku  decydują  o  tym,  jakie  wynagrodzenie  osiągnie  wykonawca.  Zamawiający  miał 

zatem  prawo  dodatkowo  zobowiązać  wykonawców  do  przedstawienia  w  szczegółach 

sposobu kalkulacji dla cen jednostkowych, które budziły jego wątpliwości.  

Niezasadne 

okazało 

się 

stanowisko 

odwołującego, 

jakoby 

miał 

złożyć 

zamawiającemu  „bardzo  szczegółowe  wyjaśnienia,  które  zostały  poparte  stosownymi 

dowodami”.  Jak  wynikało  z  analizy  wyjaśnień  odwołującego  szczegółowe  kalkulacje 

przedstawił  jedynie  dla  tych  prac,  które  wykonawca  miał  zamiar  wykonać  siłami  własnymi. 

Tylko w odniesieniu do tych prac odwołujący ujawnił swe założenia oraz wysokość głównych 

czynników  cenotwórczych,  tj.  koszt  materiałów,  sprzętu,  koszty  transportu  i  robocizny. 

Natomiast co do pozostałej części robót, którą odwołujący zamierzał wykonać przy pomocy 

podwykonawców, poprzestał jedynie na złożeniu ofert podwykonawców (w formie kosztorysu 

uproszczonego) i określeniu swej marży narzuconej na ceny podwykonawców.  

Taki  sposób  skonstruowania  wyjaśnień  sprawił,  że  poza  ujawnieniem  wysokości 

marży  odwołującego  i  nazw  podwykonawców,  nie  przedstawiono  zamawiającemu  żadnych 

dodatkowych  informacji,  pozwalających  prześledzić  prawidłowość  kalkulacji  robót  ponad  te, 

które  zamawiający  już  posiadał  po  analizie  kosztorysu  ofertowego  załączonego  do  oferty 

odwołującego.  Zamawiający  dysponował  już  bowiem  kosztorysem  uproszczonym  (s.  5  i  n. 

oferty  odwołującego). W  szczególności  w  wyjaśnieniach  i  dowodach  zabrakło  jakichkolwiek 

elementów kalkulacyjnych. 

Nie  można  było  się  zgodzić  z  argumentacją  odwołującego,  jakoby  w  świetle 

wezwania  z  22  września  2016  r.  wystarczające  było  złożenie  tylko  oferty  podwykonawców 

zawierającej  kosztorysy  uproszczone  i  ujawnienie  zysku  odwołującego.  Owszem 

zamawiający  nie  zobowiązał  wykonawcy  do  złożenia  kosztorysu  szczegółowego,  tylko 

kalkulacji  szczegółowej.  Dostrzeżenia  wymagało  jednak,  że  zamawiający  wyraźnie 

przesądził  w  wezwaniu,  co  oczekiwana  kalkulacja  powinna  zawierać  wskazując,  że  musi 

określać koszty materiałów, transportu (sprzętu), a także koszty pracy.  

Izba  podzieliła  stanowisko  zamawiającego,  że  odwołujący,  w  odniesieniu  do  robót 

budowlanych  wykonywanych  przez  podwykonawców,  w  tym  w  odniesieniu  do  pozycji 

wyraźnie  wymienionych  w  wezwaniu,  nie  przedstawił  w  swym  piśmie  jakichkolwiek 

elementów  kalkulacyjnych.  Wykonawca  nie  ujawnił  elementów  oferty  mających  wpływ  na 

wysokość  ceny,  które  umożliwiłyby  ustalenie,  że  podwykonawcy  prawidłowo  oszacowali 

koszty  robót,  które  zamierzają  wykonać.  Uszło  uwadze  odwołującego,  że  celem  procedury 

wyjaśniającej,  o  której  mowa  w  art.  90  ustawy  Pzp,  jest  umożliwienie  zamawiającemu 

zweryfikowania  poprawności  dokonanej  przez  wykonawcę  kalkulacji  ceny,  a  nie  złożenie 

ogólnego  zapewnienia,  że  wykonawca  wykona  zamówienie  za  oszacowaną  przez  siebie 

cenę. Od obowiązku ujawnienia tych czynników nie zwalnia wykonawcy robót fakt, że daną 

część  robót  zamierza  wykonać  przy  pomocy  podwykonawcy.  Tym  bardziej,  że  odwołujący 

sam  przyznał  na  rozprawie,  że  w  swej  cenie  ofertowej  zaimplementował  wprost  ceny 

ofertowe zaproponowane mu przez podwykonawców. 

Nie  można  się  zgodzić  ze  stanowiskiem  odwołującego,  że  zamawiający  ograniczył 

mu  środki  dowodowe,  jakimi  mógł  uwiarygodnić  zaoferowaną  cenę.  W  treści  wezwania 

zamawiający  zwrócił  się  do  odwołującego  „o  złożenie  wyjaśnień,  w  tym  do  złożenia 

szczegółowych kalkulacji, która będzie zawierać m.in. cenę materiałów, koszty pracy, koszty 

transportu  (sprzętu)  itp”.  Z  powyższego  wynikało  zatem,  że  zamawiający  nie  wykluczył 

innych dowodów, a szczegółowa kalkulacja miała być jednym z nich. Odwołujący miał zatem 

możliwość  złożenia  wszelkich  dowodów,  byleby  w  oparciu  o  nie  możliwe  było  ustalenie 

wysokości  ww.  najważniejszych  elementów  cenotwórczych.  Ponadto  zamawiający  nie 

ograniczył  też  możliwości  wskazywania  czynników,  które  miały  wpływać  na  możliwość 

obniżenia ceny, a niezwiązanych stricte z pozycjami, których kalkulację zamawiający chciał 

w szczególności poznać. Wszak poprosił o wyjaśnienie całości ceny ofertowej.  

Niezasadne  było  powoływanie  się  na  fakt,  że  inni  wykonawcy  zaoferowali 

zamawiającemu  zbliżone  globalne  ceny  ofertowe  czy  ceny  za  ten  sam  element  robót,  co 

odwołujący  usiłował  wykazywać  zestawieniami  załączonymi  do  pisma  procesowego.  Uszło 

uwadze  odwołującego,  że  w  przeciwieństwie  do  odwołującego,  wykonawcy  ci  sprostali 

obowiązkowi  złożenia  zamawiającemu  szczegółowych  wyjaśnień,  w  których  uzasadnili 

prawidłowość kalkulacji swej ceny ofertowej. Na podstawie udowodnionej wysokości kosztów 

materiałów, sprzętu, robocizny, pracy i transportu zamawiający był  w stanie ustalić, że przy 

takich  a  nie  innych  kosztach,  jakie  dany  wykonawca  poniesienie,  jego  oferta  jest 

skalkulowana poprawnie. Zaoferowanie takiej, a nie innej ceny ofertowej mogło być wynikiem 

wystąpienia  czynników  i  kosztów  dostępnych  jedynie  danemu  wykonawcy,  a  które 

niekoniecznie  musiały  być  dostępne  odwołującemu.  Odwołujący,  który  nie  sprostał 

ciężarowcowi udowodnienia realności swej ceny w rozumieniu art. 90 ust. 2 ustawy Pzp, nie 

może  wyprowadzać  dla  siebie  korzystnych  wniosków  z  faktu,  że  inni  wykonawcy,  którzy 

zaoferowali zamawiającemu zbliżone ceny, temu obowiązkowi sprostali.  

Obowiązku  udowodnienia  przed  zamawiającym  realności  ceny  nie  mogło  zastąpić 

złożenie  przed  Izbą  dowodu  w  postaci  sporządzonego  przez  samego  odwołującego 

zestawienia  cen  ofertowych  w  historycznych  przetargach.  Dowód  ten  mógł  co  najwyżej 

ś

wiadczyć  o  tym,  że  w  tamtych  postępowaniach  występowały  określone  rozbieżności 

cenowe  pomiędzy  ofertami.  Powyższe  nie  dowodziło  jednak  żadną  miarą,  że  w  obecnym 

postępowaniu  odwołujący  sprostał  obowiązkowi  wykazania  zamawiającemu  realności 

zaoferowanej ceny.  

Odwołujący  nie  może  także  domagać  się  od  zamawiającego,  aby  ten  wiedział,  że 

jednym  z  czynników  umożliwiających  obniżenie  ceny  jest  fakt,  że  jeden  z  podwykonawców 

jest  jednocześnie  producentem  kruszywa,  które  ma  być  używane  w  trakcie  wykonywanych 

przez  niego  robót.  Informacje  takie  odwołujący  przekazał  bowiem  zamawiającemu  nie  w 

ramach  wyjaśnień,  ale  dopiero  w  trakcie  rozprawy,  załączając  stosowne  wydruki  ze  stron 

internetowych  do  swego  pisma  procesowego.  Uszło  uwadze  odwołującego,  że  Izba  bada 

prawidłowość  czynności  zamawiającego,  która  została  podjęta  na  podstawie  takich  a  nie 

innych wyjaśnień złożonych mu przez wykonawcę.  

Dostrzeżenia wymaga, że w świetle art. 90 ust. 2 ustawy Pzp, obowiązek wykazania, 

ż

e oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywał na wykonawcy wezwanym do złożenia 

wyjaśnień,  w  tym  przypadku  na  odwołującym.  Odwołujący  uchylając  się  od  złożenia 

wyjaśnień  co  do  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  nie  sprostał  temu 

obowiązkowi.  Ponieważ  nie  obalił  domniemania  zaoferowania  ceny  rażąco  niskiej  w 

stosunku do przedmiotu zamówienia należało stwierdzić, że zaoferował zamawiającemu taką 

właśnie  cenę.  W  konsekwencji  oferta  odwołującego  powinna  zostać  przez  zamawiającego 

odrzucona na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, co 

nastąpiło. Zarzut naruszenia przez zamawiającego ww. przepisów należało zatem uznać za 

niezasadny. 

W  świetle  zebranego  w  sprawie  materiału  dowodowego  nie  znalazły  natomiast 

potwierdzenia  przypuszczenia  zamawiającego,  jakoby  w  zakresie  pozycji  8.3  elementu  02 

„wykonanie  nasypu  z  grunt  kat  I-IV  z  pozyskaniem  i  transportem”  odwołujący  zaoferował 

cenę poniżej cen zaoferowanych mu przez podwykonawcę. Jak wynikało z analizy wyjaśnień 

odwołującego  część  kosztów  tych  prac  wykonawca  ujął  bowiem  w  pozycji  dotyczących 

urządzenia i utrzymania zaplecza. Powyższe jednak nie prowadziło jednak do konieczności 

uwzględnienia  odwołania,  gdyż  -  jak  słusznie  wskazał  zamawiający  -  wystarczającą  i 

samoistną  podstawą  odrzucenia  oferty  odwołującego  było  nieudowodnienie  realności  ceny 

ofertowej w odniesieniu do tych robót, które będą wykonywane przez podwykonawców, co w 

przypadku  oferty  odwołującego  oznaczało  nieudowodnienie  realności  ponad  80%  ceny 

ofertowej. 

Biorąc  powyższe  pod  uwagę  Izba  uznała,  że  oferta  odwołującego  podlegała 

odrzuceniu  na  podstawie  art.  90  ust.  3  w  zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp.  W  tych 

samych względów nie znalazł potwierdzenia także zarzut naruszenia art. 7 ustawy Pzp.  

Zgodnie  z  przepisem  art.  192  ust.  2  ustawy  Pzp,  Krajowa  Izba  Odwoławcza 

uwzględnia  odwołanie  w  sytuacji,  jeżeli  stwierdzi  naruszenie  przepisów  ustawy,  które miało 

wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, co ze 

wskazanych wyżej względów nie miało miejsca w analizowanej sprawie. 

Stosownie  do  art.  192  ust.  1  ustawy  Pzp,  o  oddaleniu  odwołania  lub  jego 

uwzględnieniu  Izba  orzeka  w  wyroku.  W  pozostałych  przypadkach  Izba  wydaje 

postanowienie.  Orzeczenie  Izby,  o  którym  mowa  w  pkt  1  sentencji,  miało  charakter 

merytoryczny, gdyż odnosiło się do oddalenia odwołania. Z kolei orzeczenie Izby zawarte w 

pkt  2  sentencji  miało  charakter  formalny,  gdyż  dotyczyło  kosztów  postępowania,  a  zatem 

było  postanowieniem.  O  tym,  że  orzeczenie  o  kosztach  zawarte  w  wyroku  Izby  jest 

postanowieniem  przesądził  Sąd  Najwyższy  w  uchwale  z  8  grudnia  2005  r.  III  CZP  109/05 

(OSN  2006/11/182).  Z  powołanego  przepisu  art.  192  ust.  1  ustawy  Pzp  wynika  zakaz 

wydawania przez Izbę orzeczenia o charakterze merytorycznym w innej formie aniżeli wyrok. 

Z uwagi zatem na zbieg w jednym orzeczeniu rozstrzygnięcia o charakterze merytorycznym i 

formalnym, całe orzeczenie musiało przybrać postać wyroku. 

W  konsekwencji,  na  podstawie  art.  192  ust.  1  ustawy  Pzp,  orzeczono  jak  w  pkt  1 

sentencji. 

Zgodnie  z  art.  192  ust.  9  ustawy  Pzp,  w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym 

postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei 

w świetle art. 192 ust. 10 ustawy Pzp, strony ponoszą koszty postępowania odwoławczego 

stosownie  do  jego  wyniku,  z  zastrzeżeniem  art.  186  ust.  6.  Jak  wskazuje  się  w 

piśmiennictwie,  reguła  ponoszenia  przez  strony  kosztów  postępowania  odwoławczego 

stosownie  do  wyników  postępowania  odwoławczego  oznacza,  że  „obowiązuje  w  nim, 

analogicznie  do  procesu  cywilnego,  zasada  odpowiedzialności  za  wynik  procesu,  według 

której  koszty  postępowania  obciążają  ostatecznie  stronę  „przegrywającą”  sprawę  (por. art. 

98  §  1 k.p.c.)” Jarosław  Jerzykowski,  Komentarz  do  art.192  ustawy  -  Prawo  zamówień 

publicznych,  w:  Dzierżanowski  W.,  Jerzykowski  J.,  Stachowiak  M.  Prawo  zamówień 

publicznych.  Komentarz,  LEX,  2014,  wydanie  VI.  Ponieważ  odpowiedzialność  za  wynik 

postępowania  odwoławczego  ponosił  w  całości  odwołujący,  to  tę  stronę  postępowania  Izba 

obciążyła w całości kosztami tego postępowania. 

Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do 

wyniku postępowania - na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepis 

§ 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. 

w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w 

postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238). 

Przewodniczący:      ………………….…