KIO 464/17 WYROK dnia 30 marca 2017 r.

KIO 464/17 

Sygn. akt: KIO 464/17 

WYROK 

z dnia 30  marca 2017 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodniczący:      Klaudia Szczytowska-Maziarz 

Członkowie:   

Ewa Sikorska 
Robert Skrzeszewski 

Protokolant:             Agata Dziuban 

 
 
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 marca 2017 r. w Warszawie odwołania wniesionego 
do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  10  marca  2017  r.  przez  wykonawców  
wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  CAT  Traffic  Sp.  z  o.o.,  

ul. 

Botaniczna 

Poznań, 

P.H.U. 

Telsat 

G.K.,  

ul.  J.  Dąbrowskiego  1a,  72-300  Gryfice,  Telway  Sp.  z  o.o.,  Kryspinów  357,  

32-060  Liszki,  APM  PRO  Sp.  z  o.o.,  ul.  Barska  70,  43-300  Bielsko-Biała,  TRAX 

elektronik 

A. 

M., 

M. 

T., 

L. 

T. 

s.j., 

ul. 

Ks. 

Truszkowskiego 

31-352  Kraków  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Generalną  Dyrekcję  Dróg 

Krajowych i Autostrad Oddział w Lublinie, ul. Ogrodowa 21, 20-075 Lublin 

przy udziale wykonawców: 
 

A.  Alumbrados  Viarios  Sociedad  Anonima,  Passaige  de  la  Plasmica  s/n  Nave  9, 

Cornella de Llobregat, Barcelona (Hiszpania), 

B.  Qumak S.A., Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa, 

zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

KIO 464/17 

orzeka: 

1.  uwzględnia  odwołanie  w  zakresie  zarzutu  zaniechania  czynności  odtajnienia  przez 

zamawiającego  wyjaśnień  zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez 
wykonawcę  Alumbrados  Viarios  Sociedad  Anonima,  Passaige  de  la  Plasmica  
s/n  Nave 9, Cornella de Llobregat, Barcelona (Hiszpania) złożonych w trybie art. 90 
ust.  1  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  
z 2015, poz. 2164 ze zm.) oraz w zakresie zarzutu zaniechania wezwania wykonawcy 
Alumbrados  Viarios  Sociedad  Anonima,  Passaige  de  la  Plasmica  s/n  Nave  9, 
Cornella  de  Llobregat,  Barcelona  (Hiszpania)  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących 
dokumentów  potwierdzających  spełnianie  warunku  udziału  w  postępowaniu  co  do 
kwalifikacji technicznych/zawodowych i nakazuje zamawiającemu – po unieważnieniu 
czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  –  dokonanie  czynności  odtajnienia 
wyjaśnień  zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę 
Alumbrados  Viarios  Sociedad  Anonima,  Passaige  de  la  Plasmica  s/n  Nave  9, 
Cornella de Llobregat, Barcelona (Hiszpania) złożonych w trybie art. 90 ust. 1 ustawy 
z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  
z  2015,  poz.  2164  ze  zm.)  oraz  czynności  wezwania  tego  wykonawcy  do  złożenia 
wyjaśnień  dotyczących  dokumentów  potwierdzających  spełnianie  warunku  udziału  
w postępowaniu co do kwalifikacji technicznych/zawodowych, tj. dotyczących wykazu 
oraz  zaświadczenia  należytego  wykonania  zamówienia  wskazanego  w  wykazie,  
w pozostałym zakresie zarzuty się nie potwierdziły, 

2.  kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  Alumbrados  Viarios  Sociedad 

Anonima, Passaige de la Plasmica s/n Nave 9, Cornella de Llobregat, Barcelona 

(Hiszpania) i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  20  000  zł  00  gr 
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców  
wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  CAT  Traffic  Sp.  z  o.o.,  

ul. 

Botaniczna 

Poznań, 

P.H.U. 

Telsat 

G.K.,  

ul.  J.  Dąbrowskiego  1a,  72-300  Gryfice,  Telway  Sp.  z  o.o.,  Kryspinów  357, 

32-060 Liszki, APM PRO Sp. z o.o., ul. Barska 70, 43-300 Bielsko-Biała, TRAX 

elektronik  A. M., M. T., L. T. s.j., ul. Ks. Truszkowskiego 54, 31-352 Kraków 

tytułem wpisu od odwołania, 
 

KIO 464/17 

zasądza od wykonawcy Alumbrados Viarios Sociedad Anonima, Passaige de 

la Plasmica s/n Nave 9, Cornella de Llobregat, Barcelona (Hiszpania) kwotę  

27 200  zł  00  gr  (słownie:  dwadzieścia  siedem  tysięcy  dwieście  złotych  zero 

groszy),  

w tym: 

2.2.1.  kwotę  23 600  zł  00  gr  (słownie:  dwadzieścia  trzy  tysiące  dwieście  sześćset 

złotych  zero  groszy  na  rzecz  wykonawców    wspólnie  ubiegających  się  
o  udzielenie  zamówienia:  CAT  Traffic  Sp.  z  o.o.,  ul.  Botaniczna  10,  60-586 

Poznań,  P.H.U.  Telsat  G.K.,  ul.  J.  Dąbrowskiego  1a,  72-300  Gryfice,  Telway 

Sp. 

z 

o.o., 

Kryspinów 

Liszki, 

APM 

PRO  

Sp.  z  o.o.,  ul.  Barska  70,  43-300  Bielsko-Biała,  TRAX  elektronik  A.  M.,  

M. T., L. T. s.j., ul. Ks. Truszkowskiego 54, 31-352 Kraków, `stanowiącą koszty 

postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  oraz 
wynagrodzenia pełnomocnika, 
 

2.2.2.  kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) na rzecz 

Generalnej  Dyrekcji  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Lublinie,  

ul.  Ogrodowa  21,  20-075  Lublin,  stanowiącą  koszty  postępowania 

odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.  

KIO 464/17 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015, poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok w terminie 7 dni od dnia 
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 
do Sądu Okręgowego w Lublinie. 

Przewodniczący:      ……………………………. 

Członkowie:   

……………………………. 

……………………………. 

KIO 464/17 

U z a s a d n i e ni e 

 
W  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  prowadzonym  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego  pn.:  „Integracja  elementów  Systemu  Zarządzania  Ruchem  na 

drodze  ekspresowej  S12,  S17  i  S19  –  Krajowy  System  Zarządzania  Ruchem  Drogowym” 

przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Lublinie, ul. Ogrodowa 21, 
20-075  Lublin  (dalej  („zamawiający”)  wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o  zamówienie: 
1) CAT Traffic Sp. z o.o., 2) P.H.U. Telsat G.K., 3) TELWAY Sp. z o.o., 4) APM PRO Sp. z 
o.o.,  5)  TRAX  elektronik  A.  M.,  M.  T.,  L.  T.  Spółka  Jawna  (dalej  „odwołujący)  złożyli 
odwołanie wobec: 

1.  czynności  wyboru  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  VIARIOS, 

SOCIEDAD  ANONIMA,  ul.  Passatge  De  La  Plásmica  s/n  nr  9,  08940  Cornelia  de 
Llobregat, ALUMBRADOS VIARIOS, SOCIEDAD ANONIMA S.A. Oddział w Polsce, 
32-087  Zielonki,  ul.  Galicyjska  22  (dalej  „ALUMBRADOS")  jako  oferty 
najkorzystniejszej, 

2.  czynności badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę ALUMBRADOS, 
3.  czynności  badania  i  oceny  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  QUMAK  S.A.,  

Al. Jerozolimskie 134,02-305 Warszawa (dalej „QUMAK"), 

4.  zaniechania  czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów 

zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS,     
tj.  odtajnienia  (ujawnienia)  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS             
w trybie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 
(t.j. Dz. U. z 2015, poz. 2164 ze zm.) [dalej „ustawa Pzp”], 

5.  zaniechania  czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów 

zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  QUMAK,                              
tj.  odtajnienia  (ujawnienia)  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  QUMAK  w  trybie 
art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, 

6.  zaniechania czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę ALUMBRADOS, 

pomimo,  że  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jak                 
i pomimo, że wykonawca ALUMBRADOS nie złożył wyjaśnień, które można by uznać 
za  wyjaśnienia  w  rozumieniu  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  a  tym  samym  wykonawca 
ALUMBRADOS nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, 

7.  zaniechania  czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  QUMAK, 

pomimo,  że  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jak                
i  pomimo,  że  wykonawca  QUMAK  nie  złożył  wyjaśnień,  które  można  by  uznać  za 
wyjaśnienia  w  rozumieniu  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  a  tym  samym  wykonawca 
QUMAK nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, 

KIO 464/17 

8.  zaniechania  czynności  wykluczenia  wykonawcy  ALUMBRADOS  z  postępowania                        

i zaniechania czynności uznania oferty złożonej przez tego wykonawcę za odrzuconą 
pomimo,  że  wykonawca  ten  nie  wykazał  spełniania  warunków  udziału                                   
w postępowaniu, 

9.  zaniechania  czynności  wezwania  wykonawcy  ALUMBRADOS  do  złożenia                          

w  wyznaczonym przez  zamawiającego terminie wyjaśnień dotyczących wskazanych 
w  uzasadnieniu  odwołania  dokumentów  potwierdzających  spełnianie  warunków 
udziału w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych), 

10. zaniechania  czynności  dokonania  wyboru  oferty  złożonej  przez  odwołującego  jako 

najkorzystniejszej, 

 
Z  ostrożności  odwołujący  wniósł  również  odwołanie  od  zaniechania  przez 

zamawiającego  czynności  wezwania  wykonawcy  ALUMBRADOS  do  uzupełnienia 
wskazanych w uzasadnieniu odwołania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków 
udziału w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych). 

 
Odwołujący  podał,  że  przedmiotem  zamówienia  są  prace  projektowe  oraz  roboty 

budowlane  dotyczące  budowy  zadania  pn.  „Integracja  elementów  Systemu  Zarządzania 
Ruchem  na  drodze  ekspresowej  S12,  S17  i  S19  –  Krajowy  System  Zarządzania  Ruchem 
Drogowym" oraz, że w zakres robót i usług przewidzianych do wykonania w ramach zadania 
wchodzą następujące asortymenty robót i usług: 

1.  Zaprojektowanie,  dostawa,  instalacja  i  modernizacja  urządzeń  terenowych  Systemu 

Zarządzania Ruchem na drodze ekspresowej S12 i S17 na odcinku Kurów - Lublin – 
Piaski. 

2.  Zaprojektowanie,  dostawa  i  instalacja  urządzeń  terenowych  Systemu  Zarządzania 

Ruchem  na  drodze  ekspresowej  S19  na  odcinku  węzeł  Dąbrowica  (bez  węzła)  do 
węzła  Konopnica  (wraz  z  węzłem)  i  połączeniem  do  istniejącej  drogi  nr  19,  a także 
zaprojektowanie  i  wykonanie  aplikacji  oraz  oprogramowania  realizującego  obsługę                    
i  zintegrowanie  zainstalowanych  na  drodze  elementów  Systemu  Zarządzania 
Ruchem wraz z dostawą urządzeń centralnych. 

3.  Zaprojektowanie  i  wykonanie  adaptacji  i  wyposażenia  istniejących  pomieszczeń 

Centrum Zarządzania Ruchem. 

4.  Świadczenie  usługi  związanej  z  eksploatacją  i  zarządzaniem  utrzymania 

Zintegrowanego Systemu Zarządzania Ruchem. 

5.  Świadczenie  usługi  związanej  z  Rozwojem  Zintegrowanego  Systemu  Zarządzania 

Ruchem. 

KIO 464/17 

Odwołujący  zarzucił  zamawiającemu  naruszenie  następujących  przepisów  ustawy 

Pzp: 

1.  art.  7  ust.  1  w  związku  z  naruszeniem  art.  8  ust.  1-3  tejże  ustawy,  art.  96  ust.  3 

ustawy Pzp oraz § 4 ust. 1 i 5 rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie protokołu 
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z 26 lipca 2016 r. (Dz.U. z 2016 
r.,  poz.  11280  [dalej  „rozporządzenie"),  poprzez  zaniechanie  czynności  odtajnienia 
(ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów  zastrzeżonych  jako  tajemnica 
przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS,  tj.  odtajnienia  (ujawnienia) 
wyjaśnień złożonych przez wykonawcę ALUMBRADOS w trybie art. 90 ust. 1 ustawy 
Pzp, 

2.  art.  7  ust.  1  w  związku  z  naruszeniem  art.  8  ust.  1-3  tejże  ustawy,  art.  96  ust.  3 

ustawy  Pzp  oraz  §  4  ust.  1  i  5  rozporządzenia,  poprzez  zaniechanie  czynności 
odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów  zastrzeżonych  jako 
tajemnica  przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  QUMAK,  tj.  odtajnienia  (ujawnienia) 
wyjaśnień złożonych przez wykonawcę QUMAK w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, 

3.  art.  7  ust.  1  i  3  w  związku  z  naruszeniem  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  związku                               

z  naruszeniem  art.  90  ust.  3,  poprzez  zaniechanie  czynności  odrzucenia  oferty 
złożonej  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  pomimo,  że  oferta  ta  zawiera  rażąco 
niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jak  i  pomimo,  że  wykonawca 
ALUMBRADOS  nie  złożył  wyjaśnień,  które  można  by  uznać  za  wyjaśnienia                       
w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, a tym samym wykonawca ALUMBRADOS nie 
wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, 

4.  art.  7  ust.  1  i  3  w  związku  z  naruszeniem  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  związku                               

z  naruszeniem  art.  90  ust.  3,  poprzez  zaniechanie  czynności  odrzucenia  oferty 
złożonej przez wykonawcę QUMAK pomimo, że oferta ta zawiera rażąco niską cenę 
w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jak  i  pomimo,  że  wykonawca  QUMAK  nie 
złożył  wyjaśnień,  które można  by  uznać  za  wyjaśnienia  w  rozumieniu  art.  90  ust. 1 
ustawy  Pzp,  a  tym  samym  wykonawca  QUMAK  nie  wykazał,  że  jego  oferta  nie 
zawiera rażąco niskiej ceny, 

5.  art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  w  związku  z  naruszeniem  art.  24  ust.  1  pkt  12  w  związku  

z  naruszeniem  art.  24  ust.  4  tejże  ustawy,  poprzez  zaniechanie  wykluczenia 
wykonawcy  ALUMBRADOS  z  postępowania  i  zaniechanie  czynności  uznania  oferty 
złożonej  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  za  odrzuconą,  pomimo  że  wykonawca 
ALUMBRADOS nie wykazał, iż spełnia warunki udziału w postępowaniu, 

6.  art.  7  ust.  1  i  3  w  związku  z  naruszeniem  art.  26  ust.  4,  poprzez  zaniechanie 

czynności wezwania wykonawcy ALUMBRADOS do złożenia w wyznaczonym przez 
zamawiającego  terminie  wyjaśnień  dotyczących  wskazanych  w  uzasadnieniu 

KIO 464/17 

odwołania 

dokumentów 

potwierdzających 

spełnianie 

warunków 

udziału                               

w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych), 

7.  art. 7 ust. 1 i 3 w związku z naruszeniem art. 91 ust. 1, poprzez dokonanie wyboru 

oferty  wykonawcy  ALUMBRADOS  jako  oferty  najkorzystniejszej  oraz,  poprzez 
zaniechanie  dokonania  wyboru  oferty  złożonej  przez  odwołującego  oferty  jako 
najkorzystniejszej, 

8.  z ostrożności art. 7 ust. 1 i 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 26 ust. 3, poprzez 

zaniechanie  czynności  wezwania  wykonawcy  ALUMBRADOS  do  uzupełnienia 
wskazanych  w  uzasadnieniu  odwołania  dokumentów  potwierdzających  spełnianie 
warunków udziału w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych). 

 
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu, aby: 

1.  unieważnił  czynność  wyboru  oferty  wykonawcy  ALUMBRADOS  jako  oferty 

najkorzystniejszej, 

2.  odtajnił  (ujawnił)  dokumenty  zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez 

wykonawcę  ALUMBRADOS,  tj.  odtajnił  (ujawnił)  wyjaśnienia  złożone  przez 
wykonawcę  ALUMBRADOS  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  i  niezwłocznie 
zawiadomił odwołującego o dokonaniu powyższych czynności, 

3.  odtajnił  (ujawnił)  dokumenty  zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez 

wykonawcę  QUMAK,  tj.  odtajnił  (ujawnił)  wyjaśnienia  złożone  przez  wykonawcę 
QUMAK w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp i niezwłocznie zawiadomił odwołującego                  
o dokonaniu powyższych czynności, 

4.  dokonał  ponownego  badania  i  oceny  oferty  złożonej  przez  wykonawcę 

ALUMBRADOS, 

5.  dokonał ponownego badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę QUMAK, 
6.  dokonał  czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS                   

z przyczyn wskazanych w odwołaniu, 

7.  dokonał czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę QUMAK z przyczyn 

wskazanych w odwołaniu, 

8.  dokonał  czynności  wykluczenia  wykonawcy  ALUMBRADOS  z  postępowania  na 

podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp z przyczyn wskazanych w odwołaniu i na 
podstawie  art.  24  ust.  4  ustawy  Pzp  uznał  ofertę  złożoną  przez  wykonawcę 
ALUMBRADOS za odrzuconą, 

9.  dokonał 

czynności 

wezwania 

wykonawcy 

ALUMBRADOS 

do 

złożenia                                 

w  wyznaczonym przez  zamawiającego terminie wyjaśnień dotyczących wskazanych 
w  uzasadnieniu  odwołania  dokumentów  potwierdzających  spełnianie  warunków 

KIO 464/17 

udziału  w  postępowaniu  (tzw.  dokumentów  podmiotowych)  i  we  wskazanym                      
w odwołaniu zakresie, 

10. dokonał czynności wyboru oferty odwołującego jako oferty najkorzystniejszej. 

 
Z  ostrożności  oraz  tylko  i  wyłącznie  na  wypadek  uznania,  że  w  istniejących 

okolicznościach  możliwe  jest  wezwanie  wykonawcy  ALUMBRADOS  w  trybie  art.  26  ust.  3 
ustawy  Pzp  do  uzupełnienia  wskazanych  w  uzasadnieniu  odwołania  dokumentów 
potwierdzających  spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu  (tzw.  dokumentów 
podmiotowych) odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu, aby dokonał ww. wezwania 
i  wezwał  wykonawcę  ALUMBRADOS  do  złożenia  w  wyznaczonym  terminie  wskazanych                  
w  uzasadnieniu  odwołania  dokumentów  potwierdzających  spełnianie  warunków  udziału                  
w  postępowaniu  (tzw.  dokumentów  podmiotowych),  a  w  razie  ich  nieskutecznego 
uzupełnienia  wykluczył  wykonawcę  ALUMBRADOS  z  postępowania  na  podstawie  art.  24 
ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp i na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy Pzp uznał ofertę złożoną przez 
wykonawcę ALUMBRADOS za odrzuconą. 

 
Odwołujący  podał,  że  w  dniu  28  lutego  2017  r.  otrzymał  od  zamawiającego  drogą 

elektroniczną  informację  o  wyborze  najkorzystniejszej  oferty,  zgodnie  z  którą  jako 
najkorzystniejszą  ofertę  zamawiający  wybrał  ofertę  wykonawcy  ALUMBRADOS,  natomiast 
oferta odwołującego została sklasyfikowana na trzecim miejscu w rankingu ofert, tj. za ofertą 
złożoną przez wykonawcę ALUMBRADOS i za ofertą złożoną przez wykonawcę QUMAK. 

Stwierdził, że w dniu 2 marca 2017 r. otrzymał od zamawiającego drogą elektroniczną 

skany  załączników  do  protokołu  postępowania,  tj.  skany  złożonych  wyjaśnień,  uzupełnień  
i  wezwań,  które  nie  są  objęte  tajemnicą  przedsiębiorstwa.  Wyjaśnił,  że  zamawiający,  
w piśmie z dnia 2 marca 2017 r., wskazał, że przekazuje: 

•  Pismo  do  Alumbrados  Varios  Anonima  Sociedad  S.A.  Oddział  w  Polsce  dotyczące 

wezwania w zakresie wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, 

•  Pismo  do  Qumak  S.A.  dotyczące  wezwania  w  zakresie  wyjaśnienia  rażąco  niskiej 

ceny. 

Podał  także,  że  zamawiający  nie  przekazał  mu  wyjaśnień  złożonych  przez                      

ww. wykonawców, wskazując, że: „(...) z Alumbrados Varios Anonima Sociedad S.A. Oddział 

w  Polsce  i  Qumak  S.A.  prowadzona  była  również  korespondencja  na  podstawie  87  ust.  1                  

w  związku  z  art.  90  ust.  1  i  1a  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  z  2015  r.  poz.  2164  z  późn.  zm.)  oraz  korespondencja  na  podstawie                

art.  87  ust  1  ustawy  Pzp,  której  nie  przekazujemy,  z  uwagi  na  zastrzeżenie  tych  informacji 

jako tajemnicy przedsiębiorstwa." 

KIO 464/17 

Uznał,  że  zamawiający  dokonał  już  zbadania  zasadności  zastrzeżenia  wyjaśnień 

ceny  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  i  wykonawcę  QUMAK  jako  tajemnicy 
przedsiębiorstwa oraz, że te zastrzeżenia uznaje za prawidłowe i stosuje się do nich. 

 
W  odniesieniu  do  zarzutu  naruszenia  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  w  związku                                 

z  naruszeniem  art.  8  ust.  1-3  tejże  ustawy,  art.  96  ust.  3  ustawy  oraz  §  4  ust.  1  i  5 
rozporządzenia,  poprzez  zaniechanie  czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez 
Zamawiającego  dokumentów  zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez 
wykonawcę  ALUMBRADOS,  tj.  odtajnienia  (ujawnienia)  wyjaśnień  złożonych  przez 
wykonawcę  ALUMBRADOS  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  oraz  odnośnie  do  zarzutu 
naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp  w  związku z naruszeniem art. 8 ust. 1-3 tejże ustawy,     
art.  96  ust.  3  ustawy  oraz  §  4  ust.  1  i  5  rozporządzenia,  poprzez  zaniechanie  czynności 
odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów  zastrzeżonych  jako  tajemnica 
przedsiębiorstwa przez wykonawcę QUMAK, tj. odtajnienia (ujawnienia) wyjaśnień złożonych 
przez  wykonawcę  QUMAK  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  odwołujący  podniósł,  co 
następuje. 

Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy Pzp nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę 

przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji,  jeżeli 
wykonawca,  nie  później  niż  w  terminie  składania  ofert  lub  wniosków  o  dopuszczenie  do 
udziału  w  postępowaniu,  zastrzegł,  że  nie  mogą  być  one  udostępniane  oraz  wykazał,  iż 
zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnice  przedsiębiorstwa  –  z  literalnego  brzmienia  ww. 
przepisu  wynika  w  sposób  nie  budzący  wątpliwości,  że  zastrzeżenie  tajemnicy 
przedsiębiorstwa  musi  nastąpić  jednocześnie  z  wykazaniem,  że  zastrzeżone  informacje 
stanowią tajemnice przedsiębiorstwa, zaś brak takiego wykazania powoduje, że zastrzeżenie 
jest  bezskuteczne,  a  informacje  powinny  zostać  ujawnione  przez  zamawiającego.  Powołał 
się  na  wyrok  KIO  z  dnia  2  marca  2015  r.,  sygn.  akt  KIO  279/15:  „ustawodawca 

jednoznacznie  w  ustawie  (Prawo  zamówień  publicznych)  określił  termin  na  zastrzeżenie 

informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  jak  również  na  wykazanie,  że 

zastrzeżone informację stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa tj. wykonawca zobligowany jest 

dokonać  tego  nie  później  niż  w  terminie  składania  ofert  lub  wniosków  o  dopuszczenie  do 

udziału w postępowaniu. Wynika z powyższego, że zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa 

oraz  wykazanie,  że  zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnice  przedsiębiorstwa  musi 

nastąpić  jednocześnie  (...).  W  efekcie  w  przypadku  zaniedbania  przez  wykonawcę 

wykazania,  że  zastrzeżone  przez  niego  w  ofercie  informacje  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa  prowadzi  do  tego,  że  zastrzeżenie  tajemnicy  będzie  nieskuteczne. 

Określony  w  ustawie  termin  na  zastrzeżenie  informacji  złożonych  w  ofercie  jak  również 

wykazanie,  że  stanowią  one  tajemnice  przedsiębiorstwa  -  czyli  spełnienie  obu  warunków 

KIO 464/17 

ustawowych  w  określonym  terminie  -  składa  się  na  wykonanie  do  stronie  zastrzegającego 

tajemnice  obowiązku  powzięcia  działań  mających  na  celu  zachowanie  poufności 

przedstawionych informacji. Jeżeli wykonawca tego nie dokonał nie ma ustawowych podstaw 

do  wzywania  go  do  składania  oświadczenia  zawierającego  wykazanie  przyczyn  objęcia 

danych  informacji  tajemnica  przedsiębiorstwa.  Jeżeli  wykonawca  nie  wykonał  ciążących  na 

nim obowiązków zgodnie ż art. 8 ust 3 ustawy to brak uzasadnienia  zastrzeżenia tajemnicy 

przedsiębiorstwa  w  ofercie  zwalnia  Zamawiającego  z  obowiązku  zachowania  poufności 

wskazanych w ofercie informacji

". 

Powołał się nadto na wyroki:  

•  z  dnia  21  grudnia  2016  r.,  sygn.  akt:  KIO  2322/16,  dotyczącym  zastrzeżenia  jako 

tajemnicy przedsiębiorstwa wyjaśnień ceny: „w orzecznictwie ukształtował się pogląd, 

co oczywiste, iż informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa mogą być zawarte 

również  w  innych  dokumentach  składanych  przez  wykonawców,  niż  tylko  w  ofercie 

czy  wniosku  o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu.  Wtenczas  wykonawcy 

również  przysługuje  uprawnienie  do  zastrzeżenia  poufności  przedmiotowych 

informacji  ze  względu  na  tajemnicę  przedsiębiorstwa  (dla  przykładu,  wyjaśnienia  

w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny),  jednakże  obowiązek  wykazania,  że  rzeczone 

informacje  w  istocie  stanowią  tajemnice  przedsiębiorstwa  spoczywa  na  wykonawcy  

i  winien  być  spełniony  wraz  ze  złożeniem  informacji  stanowiących  tajemnice 

przedsiębiorstwa.  W  aktualnym  stanie  prawnym  ustawodawca  wiec  uznał,  że  to  nie 

zamawiający  ma  poszukiwać  uzasadnienia  dla  zastrzeżenia  przez  wykonawcę 

poufności  określonych  informacji,  nawet  w  trybie  wyjaśnień  udzielonych  przez 

wykonawcę na wezwanie zamawiającego.

 Kluczowe jest wiec dla rozstrzygnięcia, czy 

określone  informacje  stanowią  tajemnice  przedsiębiorstwa  uzasadnienie,  a  wiec 

wykazanie  przez  wykonawcę,  że  tak  w  istocie  jest.  Konsekwencją  braku  realizacji 

przedmiotowego  obowiązku,  albo  niewykazanie  powołanej  okoliczności  jest 

obowiązek odtajnienia przedmiotowych informacji.", 

•  z  dnia  30  września  2016  r.,  sygn.  akt:  KIO  1743/16:  „Jak  wynika  z  powołanego 

przepisu na wykonawcę nałożono obowiązek wykazania zamawiającemu przesłanek 

zastrzeżenia  informacji  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa.  W  konsekwencji  rolą 

zamawiającego  w  toku  badania  ofert/wniosków  jest  ustalenie,  czy  wykonawca  temu 

obowiązkowi  sprostał  udowadniając,  że  zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa.  Zdaniem  Izby  sformułowanie  użyte  przez  ustawodawcę,  w  którym 

akcentuje  się  obowiązek  „wykazania"  oznacza  coś  więcej  aniżeli  wyjaśnienie 

(uzasadnienie) przyczyn co do objęcia tajemnica przedsiębiorstwa." 

KIO 464/17 

Odwołujący podał, że w odpowiedzi na pismo zamawiającego z dnia 6 marca 2017 r. 

wykonawca  ALUMBRADOS,  po  ponownej  analizie  zasadności  zastrzeżeń  wyjaśnień                         
w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  podtrzymał  swoje  wcześniejsze  wyjaśnienia,  ale  odtajnił 
uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa, którego kopię zamawiający przekazał 
odwołującemu, natomiast wykonawca QUMAK w odpowiedzi na pismo zamawiającego także 
z  dnia  6  marca  2017 r. po  ponownej  analizie  zasadności  zastrzeżeń  wyjaśnień  w  zakresie 
rażąco  niskiej  ceny  podtrzymał  swoje  wcześniejsze  wyjaśnienia  i  nie  wyraził  zgody  na 
odtajnienie wyjaśnień rażąco niskiej ceny jak i pozostałych dotychczas zastrzeżonych części 
swojej  oferty  wraz  z  przedmiotowymi  wyjaśnieniami.  Oświadczył,  że  w  rezultacie                             
w  przypadku  wyjaśnień  wykonawcy  QUMAK  nie  udostępniono  mu  nawet  uzasadnienie 
zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa. 

W  ocenie  odwołującego  zamawiający  winien  odtajnić  (ujawnić)  wyjaśnienia  złożone 

przez wykonawcę ALUMBRADOS w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż wykonawca ten, 
zastrzegając  wyjaśnienia  nie  wywiązał  się  z  obowiązku  jednoczesnego  wykazania,  że 
zastrzegane informacje faktycznie stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.  

Stwierdził,  że  z  udostępnionego  mu  uzasadnienia  zastrzeżenia  tajemnicy 

przedsiębiorstwa  wynika,  że  jedyną  przyczyną  tego  zastrzeżenia  była  chęć  ochrony 
informacji o rabatach, jakie posiada wykonawca ALUMBRADOS.  

Podał, że wykonawca ten oświadczył ponadto, że: „(...) jesteśmy zobligowani chronić 

politykę  cenową  naszych  dostawców

  dla  których  ujawnienie  rabatów  które  otrzymujemy 

będzie miało negatywny skutek."  

Odwołujący  stanął  na  stanowisku,  że  wykonawca  ALUMBRADOS  w  żaden  sposób 

nie wykazał, że: 

•  faktycznie otrzymał od swoich dostawców rabaty, 

•  wysokość  tych  rabatów  jest  stała  i  że  tym  samym  przyznane  rabaty  nie  mają 

charakteru jednorazowego, 

•  faktycznie jest zobligowany chronić politykę cenową swoich dostawców, 

•  dostawcy  wykonawcy  ALUMBRADOS  również  zostali  zobowiązani  do  zachowania                 

w poufności informacji o rabatach, jakie posiada wykonawca ALUMBRADOS. 

Podkreślił,  że  nie  zostały  przedstawione  zamawiającemu  umowy  o  zachowanie 

poufności  ani  żadne  inne  umowy,  które  potwierdzałby  obowiązek  chronienia  informacji                     
o rabatach, jakie posiada wykonawca ALUMBRADOS.  

Wedle  odwołującego,  aby  móc  uznać,  że  wykonawca  ALUMBRADOS  faktycznie 

podjął niezbędne działania w celu zachowania poufności zastrzeżonych informacji, musiał on 
zobowiązać do zachowania poufności wszystkie podmioty mające dostęp do tych informacji, 
w  tym  przede  wszystkim  samym  dostawców,  ponieważ  nie  można  przyjąć,  że  informacja                  

KIO 464/17 

o  rabatach,  jakie  posiada  wykonawca  ALUMBRADOS  jest  chroniona  w  sytuacji,  gdy  do 
zachowania tajemnicy w tej kwestii nie są zobowiązani dostawcy udzielający tych rabatów. 

Niezrozumiałe dla odwołującego jest, jaki negatywny skutek dla dostawców mogło by 

mieć  ujawnienie  rabatów,  które  otrzymuje  od  nich  wykonawca  ALUMBRADOS.  Dodał,  że 
kwestia  ta  nie  została  w  żaden  sposób  wyjaśniona  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS,  nie 
mówiąc już o wykazaniu prawdziwości twierdzeń wykonawcy ALUMBRADOS.  

Podsumował, że wykonawca ALUMBRADOS nie wykazał, iż zastrzegane informacje 

faktycznie  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  a  ograniczył  się  jedynie  do  zdawkowego                  
i zupełnie nieprzekonywującego wyjaśnienia powyższej kwestii. 

W ocenie odwołującego w pełni uzasadnione jest podejrzenie, że również wykonawca 

QUMAK nie wywiązał się z obowiązku jednoczesnego wykazania, iż zastrzegane informacje 
faktycznie stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. 

 
Zdaniem  odwołującego  zachodzą  także  co  najmniej  uzasadnione  podejrzenia,  że 

dokumenty zastrzeżone  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS jak i przez  wykonawcę QUMAK 
nie mogą być uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu 
nieuczciwej  konkurencji,  co  tym  samym  oznacza,  że  ich  zastrzeżenie  było  i  jest 
bezpodstawne. 

Podał, że definicja tajemnicy przedsiębiorstwa zawarta została w art. 11 ust. 4 ustawy 

z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, 
poz.  1503  ze  zm.)  zgodnie,  z  którym  przez  tajemnicę  przedsiębiorstw  rozumie  się 
nieujawnione  do  wiadomości  publicznej  informacje  techniczne,  technologiczne, 
organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do 
których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.  

W  ocenie  odwołującego  zachodzą  co  najmniej  uzasadnione  podejrzenia,  że 

dokumenty  i  informacje  zastrzeżone  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS,  jak  i  przez 
wykonawcę  QUMAK  nie  stanowią  tajemnicy  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  ustawy                         
o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  i  jeżeli  tak  faktycznie  jest,  to  zgodnie  z  dyspozycją 
zawartą  w  wyroku  Sądu  Najwyższego  z  21  października  2005  r.  (sygn.  akt  NI  CZP  74/05) 
zamawiający  winien  je  odtajnić.  Uznał,  że  zaniechanie  zamawiającego  w  tym  zakresie                       
w  jaskrawy  sposób  narusza  obowiązujące  przepisy,  w  szczególności  zasadę  jawności 
postępowania oraz zasadę prowadzenia postępowania z zachowaniem uczciwej konkurencji. 

Podkreślił,  że  powszechną  praktyką  wśród  wykonawców  jest  zastrzeganie  jako 

tajemnicy  przedsiębiorstwa  wyjaśnień  składanych  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  gdy 
tymczasem  w  świetle  orzecznictwa  KIO  w  znakomitej  większości  wypadków  brak  jest 
podstaw 

do 

dokonywania 

takiego 

zastrzeżenia, 

gdyż 

informacje 

zawarte                                    

w  ww.  wyjaśnieniach  nie  stanowią  tajemnicy  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  ustawy                            

KIO 464/17 

o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, względnie wykonawcy dokonując ich zastrzeżenia nie 
wykazali, że zastrzegane informacje to informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne 
przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą.  

Powołał się na: 

•  wyrok z dnia 26 listopada 2014 r., sygn. akt: KIO 2360/14: „na podstawie dokonanego 

badania  rodzaju  informacji  zawartych  w  tym  piśmie  izba  nie  stwierdziła  żadnych 

informacji  noszących  znamiona  art.  11  ust  4  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji  to  jest  informacji  mających  wartość  gospodarczą,  izba  na  rozprawie 

przeprowadziła  dowód  z  pisma  przystępującego  (wykonawcy  wybranego)  z  dnia                   

20 października 2014 r. jednocześnie je nie odtajniając na czas procesu uznając, że 

nie  jest  to  konieczne  dla  rozstrzygnięcia  sprawy.  Ze  względu  na  powyższą 

okoliczność  izba  przywołując  i  opisując  w  ustaleniach  Izby  pismo  z  dnia                                     

20  października  2014  r.  nie  wymienia  kwot  czy  liczb,  czy  innych  danych,  które 

przystępujący 

zastrzegł 

odpowiadając 

na 

skonkretyzowanie 

wezwanie 

zamawiającego z dnia 9 października 2014 r. Wyjaśniając powyższe stwierdzenie, że 

ż

adna  z  informacji  w  tym  piśmie  nie  ma  wartości  gospodarczej.  Izba  wywodzi  to                     

z  faktu,  że  przystępujący  nie  wyjaśnił,  na  czym  polega  wartość  gospodarcza  tych 

informacji  a  tym  bardziej,  że  przyznał  w  piśmie  z  dnia  23  października  2014  r.  że 

kwoty,  liczby,  dane  stanowiące  o  kalkulacji  ceny  zmieniają  się  w  każdym  kolejnym 

postępowaniu.  Czyli  zastrzeżone  informację  w  postaci  liczb,  danych  mają  charakter 

jednorazowy i związane są z kalkulacją ceny w poszczególnym postępowaniu to jest 

na  użytek  konkretnego  postępowania.  Według  oceny  przystępującego  właśnie  ta 

zmienność liczb, danych, cyfr w każdym postępowaniu o udzielenie zamówienia jest 

argumentem na to, że informację te nie są upublicznione, ponieważ każdorazowo są 

zastrzegane, jako tajemnica przedsiębiorstwa (...)

Wskazać należy, że przedstawione 

kalkulacje 

zostały 

przygotowane 

wyłącznie 

na 

potrzeby 

przedmiotowego 

postępowania,  w  związku  z  czym  nie  były  wcześniej  ujawnione  do  wiadomości 

publicznej"  (...).  Ustawa  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  takiej  konstrukcji 

nieupubliczniania informacji nie chroni. W ocenie izby, aby informacja była chroniona 

to musi mieć ona walor stałości, reprezentatywności, stabilności i być wyznacznikiem 

statusu  czy  kondycji  przedsiębiorstwa  a  nie  być  zmienna  kalkulacyjna  na  użytek 

każdego  kolejnego  postępowania.  Bowiem  informacja  powinna  posiadać  wartość 

gospodarcza nie tylko na użytek konkretnego postępowania o udzielenie zamówienia 

publicznego,  ale  powinna  mieć  dla  przedsiębiorstwa  wartość  gospodarcza 

przynajmniej  w  jakimś  okresie  czasu  stała  dla  jego  funkcjonowania    i  znaczenia  na 

rynku np. źródła zaopatrzenia / zbytu, kooperanci, wynalazki i patenty. W ocenie Izby 

informacja posiadająca wartość gospodarczą to taka, która ma np.: wpływ na wycenę 

KIO 464/17 

przedsiębiorstwo  a  nie  stanowi  tylko  element  kalkulacyjny  tworzony  na  użytek 

kolejnego  postępowania  celem  zdobycia  kolejnego  zamówienia    i  zmieniająca  się  

z  dnia  na  dzień.  Przystępujący  powołuje  się  również  na  wynegocjowanie  stawek, 

których nie chce ujawnić, aby nie stracić przychodów. W ocenie Izby nie ma żadnego 

logicznego  związku  pomiędzy  stosowanymi  stawkami  a  groźbą  utraty  przychodów  

w związku z pokazaniem tych stawek. Po to jest instytucja wyjaśniania podejrzeń, co 

do  rażąco  niskiej  ceny,  aby  wykonawcy  wyjaśnili  nie  tylko  zamawiającemu,  ale 

również konkurentom, jakie stawki i parametry tworzą zaoferowana cenę, czy są one 

realne  czy  służą  tylko  spekulacji  uzyskania  zamówienia.  Pokazanie  samych  stawek 

jednostkowych nie naraża wykonawcy na utratę przychodów czy zdradę tajemnicy, co 

do  źródła  tych  stawek.  Same  stawki  jednostkowe  same  w  sobie  nie  powinny  być 

chronione." 

•  wyroku  z  dnia  7  listopada  2014  r.,  sygn.  akt:  KIO  2184/14,  KIO  2185/14:  „odnosząc 

się do przedmiotowego zarzutu w pierwszej kolejności podkreślić należy, że zgodnie 

z  art.  8  ust.  1  ustawy  P.z.p.  zasadą  postępowań  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego jest ich jawność. Zasada tak służy realizacji innej z naczelnych dyrektyw 

określonych  ustawą,  tj.  zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania 

wykonawców.  Art.  8  ust.  3  tej  ustawy,  jako  wprowadzający  wyjątek  od  zasady 

jawności,  nie  może  być  interpretowany  rozszerzająco.  W  ocenie  Izby  poziom 

ogólności wyjaśnień złożonych przez Konsorcjum S. nie pozwala uznać ich całości za 

skutecznie objęte tajemnica przedsiębiorstwa. Wykonawca nie wskazał w odniesieniu 

do  pełnej  treści  wyjaśnień  konkretnych  okoliczności  pozwalających  uznać 

poszczególne  informacje  za  mające  wartość  gospodarcza.  Tymczasem  to  na 

wykonawcy  ciążył  obowiązek  wykazania  zasadności  zastrzeżenia  tych  informacji. 

Zdaniem Izby, w zdecydowanej większości treść tych wyjaśnień takich informacji nie 

zawiera, zwłaszcza że wyjaśnienia w dużej części cechują się znaczna ogólnością." 

•  wyrok  z  dnia  14  sierpnia  2013  r.,  sygn.  akt:  KIO  1866/13:  „odnośnie  bezzasadnego 

utajnienia  dokumentów,  Izba  uznała  zarzut  za  uzasadniony.  W  ocenie  Izby  trudno               

w  wyjaśnieniach  Przystępującego  z  dnia  19  lipca  2013  r.  dopatrzeć  się  elementów 

wskazujących na tajemnice przedsiębiorstwa. Wyjaśnienia mają charakter ogólny, nie 

wskazują  żadnych  skonkretyzowanych  okoliczności  obiektywnych,  właściwych  tylko 

dla  Przystępującego,  z  których  mogłoby  wynikać,  że  może  on  zaoferować  cenę 

niższą, niż pozostali wykonawcy. Jedyna okolicznością tego rodzaju mógłby być fakt 

uzyskiwania  upustów  na  produkty  spożywcze  (chociaż  w  niniejszym  postępowaniu 

można  mieć  wątpliwość,  czy  można  obniżyć  wartość  tzw.  "wsadu  do  kotła", 

określonego przez Zamawiającego na kwotę 6.50 zł, jako minimalna) - ale trudno się 

spodziewać,  że  inne  duże  podmioty,  realizujące  podobne  zamówienia,  również 

KIO 464/17 

nabywające  hurtowe  ilości  produktów  spożywczych  takich  rabatów  nie  mogłyby 

uzyskać.  Zresztą  żadnych  dowodów  na  pozyskiwane  upusty  Przystępujący  nie 

przedstawił.  W  dowodach  na  potwierdzenie  uzyskiwanych  konkretnych  rabatów  od 

określonych  kontrahentów  można  by  ewentualnie  dopatrywać  się  ewentualności 

zachowania konieczności ich utajnienia, jednak nie można akceptować ,utajnienia nie 

popartego niczym samego oświadczenia o uzyskiwanym upuście”, 

•  wyrok  z  dnia  7  czerwca  2011  r.,  sygn.  akt  KIO  1072/11:  „przedsiębiorcy  decydujący 

się działać na rynku zamówień publicznych powinni mieć świadomość konsekwencji, 

jakie wiążą się z poddaniem się procedurom określonym przepisami o zamówieniach 

publicznych.  Jawność  takich  postępowań  pociąga  za  sobą  konieczność  ujawnienia 

pewnych  informacji  o  swojej  działalności.  Fakt,  że  mogą  to  być  informacje,  których 

wykonawca ze względu na określona politykę gospodarcza wolałby nie upubliczniać. 

nie  daję  jeszcze  podstaw  do  twierdzenia,  że  każda  z  takich  informacji  stanowi 

tajemnice przedsiębiorstwa. ", 

•  wyrok z dnia 1 sierpnia 2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 745/08: ”Zamawiający w każdym 

przypadku  powinien  indywidualnie  zbadać,  w  odniesieniu  do  każdego  dokumentu 

zastrzeżonego  jako  tamy.  czy  zachodzą  przesłanki  tajemnicy  przedsiębiorstwa, 

zwłaszcza,  że  decyduje  o  tym  treść,  a  nie  nazwa  dokumentu.  (...)  Jednocześnie 
należy  podkreślić;  iż  zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  ma  charakter 

wyjątkowy.  gdyż  zasada  jest  jawność  postępowania  o  zamówienie  publiczne                          

i  jawność  ofert.  Zamawiający  nie  może  bezkrytycznie  akceptować  zastrzeżenia 

tajemnicy  przedsiębiorstwa,  a  wykonawcy  powinni  wykazać,  że  zrobili  to  w  sposób 

uprawniony."  

Uzupełnił,  że  identyczny  pogląd  Krajowa  Izba  Odwoławcza  wyraziła  również  

w  wyroku  z  dnia  11  października  2008  r.,  sygn.  akt:  KIO/UZP  1110/08,  w  wyroku  z  dnia  
29 grudnia 2008 r., sygn. akt: KIO/UZP 1455/08 oraz w szeregu innych orzeczeń. 

Podkreślił,  że  ciężar  udowodnienia,  iż  zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa,  spoczywa  na  wykonawcy,  który  takiego  zastrzeżenia  dokonał,  co 
potwierdzono przykładowo  w wyroku z dnia 7 listopada 2011 r., sygn. akt: KIO 2255/11, KIO 
2260/11,  KIO  2283/11:  „ciężar  udowodnienia  skuteczności  poczynionego  zastrzeżenia 

tajemnicy  przedsiębiorstwa  spoczywa  na  podmiocie,  który  z  tego  działania  wyciąga 

korzystne  dla  siebie  skutki  prawne,  w  tym  przypadku  spoczywa  on  na  przystępujących 

Hewlett-Packard  Polska  Sp.  z  o.o.,  CompuGroup  Medical  Polska  Sp.  z  o.o.  Nie  można 

zgodzić  sie  ze  stanowiskiem  przystępujących,  że  odwołujący,  który  nie  ma  możliwości 

zapoznania sie z treścią zastrzeżonych przez wykonawców dokumentów, winien przedstawić 

dowody na bezskuteczność zastrzeżeń ujętych we wnioskach o dopuszczenie do udziału”. 

KIO 464/17 

Podsumował,  że  jest  bardzo  prawdopodobne,  iż  dokumenty  zastrzeżone  przez 

wykonawcę  ALUMBRADOS,  jak  i  przez  wykonawcę  QUMAK  nie  zawierają  żadnych 
informacji,  które  zasługiwałby  na  ochronę  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa,  co  tym  samym 
oznacza,  że  zamawiający  dopuścił  się  zaniechania  ujawnienia  (odtajnienia)  wyjaśnień 
dotyczących  wyliczenia  ceny  złożonych  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS,  jak  i  przez 
wykonawcę QUMAK, co stanowi poważne naruszenie przepisów ustawy Pzp. 

 
W  ocenie  odwołującego  w  pełni  uzasadnione  jest  przypuszczenie,  że  faktycznym 

powodem  zastrzeżenia  ww.  wyjaśnień  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS,  jak  i  przez 
wykonawcę  QUMAK  nie  była  chęć  i  potrzeba  ochrony  informacji  stanowiących  tajemnicę 
przedsiębiorstwa,  ale  dążenie  do  maksymalnego  utrudnienia  konkurencji,  w  tym 
odwołującemu, weryfikacji jego oferty pod kątem rażąco niskiej ceny.  

Wedle odwołującego, poprzez bezprawne zastrzeżenie wykonawca ALUMBRADOS, 

jak  i  wykonawca  QUMAK  chce  uniemożliwić  innym  wykonawcom  sprawdzenie,  czy 
faktycznie uczynił zadość obowiązkowi wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej 
ceny.  

Powołał  się  na  wyrok  z  dnia  28  lipca  2015  r.,  sygn.  akt  KIO  1483/15,  zgodnie                        

z którym: „nie jest właściwe traktowanie uprawnienia do zastrzeżenia określonych informacji, 

jako  narzędzia  służącego  uniemożliwieniu  wykonawcom  konkurencyjnym  oceny  ofert                            

i dokumentów składanych w postępowaniu zapoznania się z treścią dokumentów. Stąd, tego 

rodzaju sytuacje winny być przez wykonawców nie nadużywane i ograniczone do wypadków 

zaistnienia  rzeczywistego  zagrożenia  uzasadnionych  interesów  i  narażenia  na  szkodę                        

w  wyniku  możliwości  upowszechnienia  określonych  informacji,  zaś  z  perspektywy 

zamawiającego - powinny być badane z wyjątkową starannością". 

 
Odwołujący  wniósł,  w  razie  uwzględnienia  zarzutów  dotyczących  zaniechania 

czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów  zastrzeżonych  jako 
tajemnica przedsiębiorstwa przez wykonawcę ALUMBRADOS i przez wykonawcę QUMAK, 
tj.  odtajnienia  (ujawnienia)  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  i  przez 
wykonawcę QUMAK w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, o: 

1.  nie  rozpatrywanie  zarzutów  naruszenia  art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp  w  związku                          

z  naruszeniem  art.  89  ust.  1  pkt  4  tejże  ustawy  w  związku  z  naruszeniem  art.  90                 
ust. 3 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie czynności odrzucenia oferty złożonej przez 
wykonawcę  ALUMBRADOS  i  przez  wykonawcę  QUMAK  pomimo,  że  oferta  ta 
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, jak i pomimo że 
wykonawca  ALUMBRADOS  jak  i  wykonawca  QUMAK  nie  złożył    wyjaśnień,  które 
można by uznać za wyjaśnienia w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, a tym samym 

KIO 464/17 

wykonawca ALUMBRADOS, jak i wykonawca QUMAK nie wykazał, że jego oferta nie 
zawiera rażąco niskiej ceny, 

2.  nakazanie zamawiającemu, aby: 

•  unieważnił  czynność  wyboru  oferty  wykonawcy  ALUMBRADOS  jako  oferty 

najkorzystniejszej, 

•  odtajnił  (ujawnił)  dokumenty  zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez 

wykonawcę  ALUMBRADOS,  tj.  odtajnił  (ujawnił)  wyjaśnienia  złożone  przez 
wykonawcę  ALUMBRADOS  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  i  niezwłocznie 
zawiadomił odwołującego o dokonaniu powyższych czynności, 

•  odtajnił  (ujawnił)  dokumenty  zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez 

wykonawcę  QUMAK,  tj.  odtajnił  (ujawnił)  wyjaśnienia  złożone  przez  wykonawcę 
QUMAK w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp i niezwłocznie zawiadomił odwołującego                
o dokonaniu powyższych czynności. 

Stwierdził,  że  dzięki  temu,  po  ponownym  wyborze  najkorzystniejszej  oferty,  znając 

wyjaśnienia złożone przez wykonawcę ALUMBRADOS i przez wykonawcę QUMAK w trybie 
art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  będzie  mógł  skutecznie  sformułować  zarzuty  dotyczące 
zaniechania czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę ALUMBRADOS i przez 
wykonawcę QUMAK. 

 
Odnośnie  do  zarzutu  naruszenia  art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp  w  związku                                       

z  naruszeniem  art.  89  ust.  1  pkt  4  tejże  ustawy  w  związku  z  naruszeniem  art.  90  ust.  3 
ustawy  Pzp,  poprzez  zaniechanie  czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę 
ALUMBRADOS pomimo, że oferta ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu 
zamówienia, jak i pomimo, że wykonawca ALUMBRADOS nie złożył wyjaśnień, które można 
by uznać za wyjaśnienia w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, a tym samym wykonawca 
ALUMBRADOS  nie  wykazał,  że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  oraz  odnośnie 
zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp w związku z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 4 
tejże  ustawy  w  związku  z  naruszeniem  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp,  poprzez  zaniechanie 
czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  QUMAK  pomimo,  że  oferta  ta 
zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jak  i  pomimo,  że 
wykonawca  QUMAK  nie  złożył  wyjaśnień,  które  można  by  uznać  za  wyjaśnienia                     
w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, a tym samym wykonawca QUMAK nie wykazał, że 
jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, odwołujący wywodził, jak następuje. 

Podkreślił, że stawia powyższe zarzuty wyłącznie na wypadek, gdyby Izba uznała za 

niezasadne zarzuty naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy w związku z naruszeniem art. 8 ust. 1-3 
ustawy  Pzp,  art.  96  ust.  3  ustawy  Pzp  oraz  5  4  ust.  1  i  5  rozporządzenia,  poprzez 
zaniechanie  czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów 

KIO 464/17 

zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  i  przez 
wykonawcę  QUMAK,  tj.  odtajnienia  (ujawnienia)  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę 
ALUMBRADOS i przez wykonawcę QUMAK w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.  

W  razie  uwzględnienia  zarzutów  dotyczących  zaniechania  czynności  odtajnienia 

(ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów  zastrzeżonych  jako  tajemnica 
przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  i  przez  wykonawcę  QUMAK,                            
tj.  odtajnienia  (ujawnienia)  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  i  przez 
wykonawcę  QUMAK  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  odwołujący  wniósł  o  nakazanie 
zamawiającemu, aby: 

1.  unieważnił  czynność  wyboru  oferty  wykonawcy  ALUMBRADOS  jako  oferty 

najkorzystniejszej, 

2.  odtajnił  (ujawnił)  dokumenty  zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez 

wykonawcę  ALUMBRADOS,  tj.  odtajnił  (ujawnił)  wyjaśnienia  złożone  przez 
wykonawcę  ALUMBRADOS  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  i  niezwłocznie 
zawiadomił odwołującego o dokonaniu powyższych czynności, 

3.  odtajnił  (ujawnił)  dokumenty  zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez 

wykonawcę  QUMAK,  tj.  odtajnił  (ujawnił)  wyjaśnienia  złożone  przez  wykonawcę 
QUMAK w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp i niezwłocznie zawiadomił odwołującego                  
o dokonaniu powyższych czynności. 

Uzupełnił,  dzięki  temu,  po  ponownym  wyborze  najkorzystniejszej  oferty,  znając 

wyjaśnienia złożone przez wykonawcę ALUMBRADOS i przez wykonawcę QUMAK w trybie 
art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  będzie  mógł  skutecznie  sformułować  zarzuty  dotyczące 
zaniechania czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę ALUMBRADOS i przez 
wykonawcę QUMAK. 

Na  wypadek  gdyby  Izba  uznała  za  niezasadne  zarzuty  dotyczące  zaniechania 

czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów  zastrzeżonych  jako 
tajemnica przedsiębiorstwa przez wykonawcę ALUMBRADOS i przez wykonawcę QUMAK, 
tj.  odtajnienia  (ujawnienia)  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  i  przez 
wykonawcę QUMAK w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, odwołujący wskazał, co następuje. 

Odwołujący podał, że zamawiający pismami z dnia 5 stycznia 2017 r. na podstawie 

art. 90 ust 1 ustawy Pzp, w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku 
do  przedmiotu  zamówienia  oraz,  czy  uwzględnia  wszystkie  wymagania  zawarte  w  SIWZ, 
zwrócił  się  do  wykonawcy  ALUMBRADOS  oraz  do  wykonawcy  QUMAK  o  udzielenie 
wyjaśnień dotyczących treści oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. 

Ocenił, że w świetle okoliczności faktycznych niniejszej sprawy powyższe wezwania 

były w pełni uzasadnione.  

KIO 464/17 

Wskazał, że zamawiający w wezwaniu skierowanym do wykonawcy ALUMBRADOS 

podał: „całkowita cena Państwa oferty wynosi 23 569 690,50 zł, co w porównaniu z wartością 

zamówienia powiększoną o należny podatek od towarów i sług, która wynosi 35 850 729,72 

zł  wskazuje,  że  jest  ona  niższa  o  34,26%  od  tej  wartości  oraz  jest  niższa  o  29,74%  od 

ś

redniej ceny złożonych ofert, która wynosi 33548 666,19 zł.", zaś w wezwaniu skierowanym 

do  wykonawcy  QUMAK  „całkowita  cena  Państwa  oferty  wynosi  25  360  386,00  zł,  co                        

w  porównaniu  z  wartością  zamówienia  powiększoną  o  należny  podatek  od  towarów  i  sług, 

która wynosi  35  850  729,72  zł  wskazuje,  że  jest  ona  niższa  o  29,26%  od  tej  wartości  oraz 

jest niższa o 24,41% od średniej ceny złożonych ofert, która wynosi 33548 666,19 zł." 

W  ocenie  odwołującego  wskazane  przez  zamawiającego  różnice  były  niewątpliwie 

znaczne i wymagały wyjaśnienia. 

Odwołujący  stwierdził,  że  zarówno  wykonawca  ALUMBRADOS,  jak  i  wykonawca 

QUMAK złożyli zamawiającemu z żądanymi przez zamawiającego wyjaśnieniami.  

Podał,  że  jak  wynika  z  informacji  o  wyborze  najkorzystniejszej  oferty  z  dnia                       

28  lutego  2017  r.,  zamawiający  uznał  powyższe  pisma  za  wystarczające  wyjaśnienia  i  nie 
odrzucił ze względu na rażąco niską cenę ani oferty wykonawcy ALUMBRADOS, ani oferty 
wykonawcy QUMAK., z czym odwołujący się nie zgadza. 

Zdaniem  odwołującego  zachodzi  co  najmniej  uzasadnione  podejrzenie,  że  istnieją 

obszary,  które  nie  zostały  w  ogóle  skalkulowane  w  cenie  oferty  przez  wykonawców 
ALUMBRADOS  i  QUMAK,  względnie  które  zostały  skalkulowane  niewłaściwe,  co                               
w rezultacie skutkuje zaoferowaniem przez  wykonawców  ALUMBRADOS i QUMAK rażąco 
niskiej ceny. Odwołujący wskazał na cztery takie obszary. 

 
I Wycena oznakowania pryzmatycznego 
Podkreślił,  że  oznakowanie  pryzmatyczne  dróg  jest  dziedziną  bardzo  młodą,  jego 

wprowadzanie na polskie drogi następuje w ramach wdrażania modułów Krajowego Systemu 
Zarządzania Ruchem, a przedmiotowe zamówienie, obejmując budowę takiego oznakowania 
już  w  roku  2017,  jest  jednym  z  pierwszych  tego  typu  projektów,  realizowanych  na  polskiej 
sieci  drogowej,  z  czego  –  wedle  odwołującego  –  wynika,  że  wykonawcy  oferujący 
oznakowanie pryzmatyczne dróg mogą mieć niedostateczną wiedzę na temat rzeczywistych 
kosztów  ich  wykonania.  Zasadniczym  elementem  budzącym  wątpliwości  w  tej  kwestii  jest                       
w  ocenie  odwołującego  rozbieżność  pomiędzy  wymiarami  takiego  oznakowania, 
wynikającymi z obowiązującego rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. 
w  sprawie  szczegółowych  warunków  technicznych  dla  znaków  i  sygnałów  drogowych  oraz 
urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. 
z  2003  r.,  Nr  220,  poz.  2181  ze  zm.),  a  oczekiwaniami  zamawiającego  sformułowanymi                     
w  treści  Programu  FunkcjonaIno-Użytkowego  (dalej  „PFU",  Tom  III  SIWZ:  OPIS 

KIO 464/17 

PRZEDMIOTU  ZAMÓWIENIA:  Program  Funkcjonalno-Użytkowy  wraz  z  załącznikami)                      
w  zakresie  realizacji  znaków  przeddrogowskazowych  i  drogowskazowych  zlokalizowanych 
na  jezdni  głównej  w  klasie  znaków  wielkich.  Podał,  że  w  PFU  na  stronie  74  znajduje  się 
następujące  wymaganie:  „Ze  względu,  iż  znaki  pryzmowe  typu  El.  E2a  i  E2b  na  ciągu 

głównym  dróg,  ekspresowych  będą  stanowiły  oznakowanie  eksperymentalne  należy  je 

wykonać  w  grupie  wielkości  znaków  wielkich."  Zauważył,  że  sam  wymóg  stosowania 

oznakowania eksperymentalnego nie określa wymagań co do wielkości tych znaków, innych 
niż  wynikające  z  treści  przywołanego  rozporządzenia.  Zgodnie  z  nim  wymiary  liternictwa 
stosowanego  na  znakach  przeddrogowskazowych  i  drogowskazowych  na  drogach  klasy 
ekspresowej  powinny  wynosić  280  mm  (klasa  duża),  podczas  gdy  dla  znaków  w  klasie 
wielkiej już 420 mm. Uznał, że w wyniku tego zróżnicowania różnica wymiarów całkowitych 
oznakowania  wielkiego  i  dużego  może  być  nawet  dwukrotna,  co  ma  zasadniczy  wpływ  na 
cenę  znaków  pryzmatycznych,  a  także  konstrukcji  wsporczych,  które  muszą  przenosić 
istotnie  większe  obciążenia.  Wspomniana  rozbieżność  pomiędzy  treścią  przywołanych 
wymagań  PFU  i  treścią  obowiązującego  rozporządzenia  mogła  –  uznał  odwołujący  – 
wzbudzić u wykonawców ALUMBRADOS i QUMAK poważne wątpliwości co do rzeczywistej 
konieczności dostarczenia oznakowania pryzmatycznego w klasie wielkiej, jako niezgodnego 
z obowiązującymi przepisami, co mogło ich skłonić do skalkulowania w cenach swoich ofert 
znacznie  tańszego  oznakowania  w  klasie  dużej,  ponieważ  przyjęcie  takiego  założenia 
zdecydowanie obniża koszty i zwiększa tym samym szanse na pozyskanie zamówienia. 

Dodatkowo  wskazał,  że  PFU  dopuszcza  możliwość  wykorzystania  istniejących 

konstrukcji  wsporczych  obecnego  oznakowania  stałego,  co  mogło  skutkować  przyjęciem 
przez  wykonawców  ALUMBRADOS  i  QUMAK,  że  nie  będzie  konieczna  ich  wymiana  na 
znacznie droższe konstrukcje pod znaki wielkie. 

Podsumował,  że  w  pełni  uzasadnione  jest  podejrzenie,  iż  w  ofercie  zarówno 

wykonawcy  ALUMBRADOS  jak  i  wykonawcy  QUMAK  nie  zostały  uwzględnione  koszty 
znaków  pryzmatycznych  w  klasie  wielkiej,  jak  również  nie  zostały  uwzględnione  koszty 
konstrukcji wsporczych o odpowiednich parametrach technicznych, gwarantujących stabilne                 
i bezpieczne ich posadowienie. Uzupełnił, że błędne założenie wykonawców ALUMBRADOS 
i  QUMAK  co  do  możliwości  wykorzystania  istniejących  konstrukcji  wsporczych  dla 
pryzmatycznych  znaków  przeddrogowskazowych  i  drogowskazowych  mogło  skutkować 
nieuwzględnieniem  przez  nich  kosztów  związanych  z  wymianą  fundamentów  i  konstrukcji 
wsporczych,  czyli  kosztów  demontażu  konstrukcji  i  fundamentów,  budowy  nowych 
fundamentów, transportu i montażu nowych konstrukcji itp. – biorąc pod uwagę wymaganą 
ilość  tablic  pryzmatycznych,  nieuwzględnienie  konieczności  wymiany  fundamentów                            
i  konstrukcji  wsporczych  oraz  dostawy  oznakowania  w  klasie  wielkiej  mogło  skutkować 
istotnym zaniżeniem ceny oferty. 

KIO 464/17 

II Integracja protokołów komunikacyjnych z istniejącymi urządzeniami 
Zgodnie  z  wymaganiami  Zamawiającego  wykonawca  winien  dokonać  integracji 

oprogramowania systemu zarządzania ruchem nie tylko z urządzeniami terenowymi, których 
dostawa  jest  objęta  zakresem  niniejszego  zamówienia,  ale  także  z  urządzeniami 
terenowymi, które eksploatowane są obecnie na drogach S12, S17 i S19. Integracja ta ma 
między  innymi  polegać  na  implementacji  spójnego  protokołu  komunikacyjnego,  co  wobec 
ilości obecnie eksploatowanych urządzeń stanowiących podstawę takiej integracji powoduje 
istotne  koszty  związane  z  niezbędnymi  modyfikacjami  sprzętowymi  i  programowymi.  
W  rezultacie  w  pełni  uzasadnione  jest  podejrzenie,  że  konieczność  dokonania  takiej 
integracji,  a  co  za  tym  idzie  związane  z  nią  koszty,  nie  zostały  uwzględnione  w  cenach 
zaoferowanych  przez  wykonawców  ALUMBRADOS  i  QUMAK.  Brak  uwzględnienia  
ww. kosztów niewątpliwie miał istotny wpływ na poważne zmniejszenie ceny oferty. 

 
III Ryzyko przejęcia zobowiązań gwarancyjnych 
Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  wymaganiami  zamawiającego  wyłoniony  

w  postępowaniu  wykonawca  będzie  zobowiązany  w  zadeklarowanym  w  ofercie  okresie 
gwarancji  do  ponoszenia  odpowiedzialności  za  wady  ujawnione  w  urządzeniach                                  
i  oprogramowaniu  nie  tylko  w  odniesieniu  do  urządzeń  terenowych,  które  zainstaluje,  ale 
także w odniesieniu do obecnie eksploatowanych urządzeń, które podlegać będą integracji                
w ramach realizowanego zamówienia. Uzupełnił, że dotyczy to urządzeń zainstalowanych na 
drogach  S12,  S17  i  S19  w  latach  2012  -  2016,  których  ilość  jest  porównywalna  z  ilością 
urządzeń,  których  dostawa  i  instalacja  objęta  jest  obecnym  zamówieniem.  Podał,  że 
odpowiedzialność gwarancyjna dostawców tych urządzeń  upływa, w zależności od terminu 
dokonania  ich  instalacji,  w  latach  2018  -2022,  podczas  gdy  zgodnie  z  ofertami  złożonymi                       
w  aktualnie  prowadzonym  postępowaniu  odpowiedzialność  gwarancyjna  wykonawców 
wynosi 72 miesiące od daty dokonania odbioru, z czego wynika z tego, że wykonawcy winni 
wziąć pod uwagę ryzyka związane z kosztami obsługi gwarancyjnej w stosunku do urządzeń 
dostarczonych  przez  innych  dostawców,  których  okres  eksploatacji  na  dzień  zawarcia 
umowy  w  sprawie  przedmiotowego  zamówienia  będzie  wynosi  od  pół  roku  do  5  lat,                        
a  z  chwilą  upływu  okresu  gwarancyjnego  wynikającego  z  realizacji  obecnego  zamówienia 
wynosić będzie od 6 do 11 lat. Podniósł, że 3 celu zapewnienia właściwego poziomu usług                
z  tytułu  odpowiedzialności  gwarancyjnej  za  wady  w  przedłużonym  okresie  gwarancji                            
w  stosunku  do  urządzeń  już  eksploatowanych  wykonawcy  powinni  właściwie  oszacować 
związane  z  tym  ryzyko,  dotyczące  przede  wszystkim  napraw  oraz  wymiany  podzespołów,                        
a  w  niektórych  przypadkach  także  wymiany  kompletnych  urządzeń,  co  będzie  skutkować 
poważnymi kosztami. W ocenie odwołującego w pełni uzasadnione jest przypuszczenie, że 
wykonawcy ALUMBRADOS i QUMAK nie uwzględnili powyższego ryzyka i związanych z nim 

KIO 464/17 

kosztów,  a  brak  uwzględnienia  ww.  kosztów  niewątpliwie  miał  istotny  wpływ  na  poważne 
zmniejszenie ceny oferty. 

 
IV Odpowiedzialność za zdarzenia losowe 
Odwołujący  wskazał  także,  że  zgodnie  z  wymaganiami  zamawiającego  wszelkie 

uszkodzenia urządzeń  zainstalowanych przez wykonawcę w ramach realizacji zamówienia,      
a  także  obecnie  eksploatowanych  urządzeń,  w  stosunku  do  których  zamawiający  wymaga 
przejęcia odpowiedzialności gwarancyjnej, będą musiały być usuwane na koszt wykonawcy, 
co  oznacza  to,  że  wykonawca  powinien  przewidzieć  ryzyko  poniesienia  kosztów  z  tym 
związanych, uwzględnić koszty zawarcia odpowiednich umów ubezpieczenia, itp. W ocenie 
odwołującego  w  pełni  uzasadnione  jest  przypuszczenie,  że  wykonawcy  ALUMBRADOS                    
i  QUMAK  nie  uwzględnili  powyższego  ryzyka  i  związanych  z  nim  kosztów,  a  brak 
uwzględnienia ww. kosztów niewątpliwie miał istotny wpływ na poważne zmniejszenie ceny 
oferty. 

Odwołujący  podkreślił,  że  zgodnie  z  utrwalonym  orzecznictwem  KIO  jak  i  Sądów 

Okręgowych  rażąco  niska  to  przede  wszystkim  taka  cena,  która  nie  pozwala  na  pokrycie 
kosztów  prawidłowego  wykonania  zamówienia,  zgodnego  z  wymaganiami  zamawiającego                   
i  obowiązującymi  przepisami  (przykładowo  wyrok  Sądu  Okręgowego  w  Katowicach                          
z 30 stycznia 2007 r., sygn. akt XIX Ga 3/07).  

W  ocenie  odwołującego  ceny  zaoferowane  przez  wykonawców  ALUMBRADOS                           

i  QUMAK  są  właśnie  rażąco  niskie,  gdyż  nie  wystarczą  na  pokrycie  kosztów  należytego 
wykonania zamówienia. 

 
Odwołujący  stanął  na  stanowisku,  że  wykonawcy  ALUMBRADOS  i  QUMAK  nie 

złożyli wyjaśnień, które można by uznać za wyjaśnienia w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy,                
a tym samym wykonawcy ci nie wykazali, że ich oferty nie zawierają rażąco niskiej ceny. 

Stwierdził, że zastosowanie procedury przewidzianej w art. 90 ust. 1 ustawy Pzp jest 

czynnością  zamawiającego,  od  której  w  przypadku  podejrzenia  złożenia  oferty  z  rażąco 
niską ceną odstąpić nie może. Podał, że w niniejszym postępowaniu zamawiający pismami       
z dnia 5 stycznia 2017 r., na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, w celu ustalenia, czy oferta 
zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz,  czy  uwzględnia 
wszystkie wymagania zawarte w SIWZ, zwrócił  się do wykonawcy ALUMBRADOS oraz do 
wykonawcy  QUMAK  o  udzielenie  wyjaśnień  dotyczących  treści  oferty  mających  wpływ  na 
wysokość zaoferowanej ceny.  

Ocenił, że w świetle okoliczności faktycznych niniejszej sprawy powyższe wezwania 

były w pełni uzasadnione, co wykazano powyżej. 

KIO 464/17 

Podniósł,  że  ani  wykonawca  ALUMBRADOS,  ani  wykonawca  QUMAK  nie 

zakwestionował  w  żaden  sposób  dokonanego  przez  zamawiającego  wezwania,                               
w  szczególności  nie  wniósł  odwołania,  mimo  że  ze  względu  na  wartość  zamówienia  miał 
taką  możliwość.  Uznał,  że  ma  to  zasadnicze  znaczenie  dla  rozstrzygnięcia  odwołania              
z dwóch względów. Po pierwsze, wezwanie wykonawcy do wyjaśnień ceny w trybie art. 90 
ust. 1 ustawy Pzp ustanawia domniemanie, iż cena oferty wykonawcy jest rażąco niska, co 
wynika  z  art.  90  ust.  2  ustawy  i  co  –  stwierdził  odwołujący  –  potwierdza  jednolite 
orzecznictwo  Krajowej  Izby  Odwoławczej.  Po  drugie,  wykonawca,  składając  żądane  przez 
zamawiającego wyjaśnienia, obowiązany jest to domniemanie obalić, o czym stanowi art. 90 
ust. 2 ustawy Pzp, a jeżeli tego nie uczyni, jego oferta podlega odrzuceniu.  

Podał,  że  na  takie  skutki  wezwania  do  wyjaśnień  ceny  Izba  zwróciła  uwagę                              

w  szeregu  swoich  orzeczeń,  m.in.  w  wyroku  z  dnia  28  października  2010  r.,  sygn.  akt: 
KIO/UZP 2242/10, wyroku z dnia 11 kwietnia 2011 r., sygn. akt: KIO 624/11, wyroku z dnia 
11 lipca 2012 r., sygn. akt: KIO 1363/12 i wielu innych. 

Przypomniał,  że  ze  względu  na  zastrzeżenia  wyjaśnień  ceny,  dokonane  przez 

wykonawców  ALUMBRADOS  i  QUMAK,  nie  miał  możliwości  zapoznać  się  z  powyższymi 
wyjaśnieniami,  jednak  w  ocenie  odwołującego  jest  jednak  niezwykle  prawdopodobne,  że 
powyższe  wyjaśnienia  nie  tylko,  że  nie  obaliły  domniemania  zaoferowania  rażąco  niskiej 
ceny, ale w ogóle nie mogą być uznane za wyjaśnienie w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy 
Pzp. 

Odwołujący ponownie podkreślił, że wystąpienie do wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1 

ustawy  Pzp ustanawia domniemanie prawne (praesumptio iuris) zaproponowania  w ofercie 
ceny rażąco niskiej w stosunku do przedmiotu zamówienia, a wyjaśnienia wykonawcy mają 
doprowadzić  do  obalenia  tego  domniemania.  Przepis  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp  stanowi 
bowiem,  iż  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  spoczywa  na 
wykonawcy.  Wedle  odwołującego  w  pełni  uzasadnione  jest  przypuszczenie,  że  zarówno 
wyjaśnienia  wykonawcy  ALUMBRADOS  jak  i  wyjaśnienia  wykonawcy  QUMAK  są  zbyt 
ogólnikowe,  aby  mogły  obalić  domniemanie  złożenia  oferty  z  rażąco  niską  ceną,  wobec 
czego zastosowanie znaleźć powinien art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

Stwierdził,  że  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  swoich  wyrokach  konsekwentnie 

wskazuje,  iż  niewystarczające  jest  ograniczenie  się  przez  wykonawcę  do  wyliczenia                               
w  składanych  wyjaśnieniach  przykładowych  czynników  mających  wpływ  na  zaoferowaną 
cenę.  Jeżeli  zatem  wykonawca  ALUMBRADOS  lub  wykonawca  QUMAK  w  złożonych 
wyjaśnieniach  ograniczył  się  do  ogólnikowych  stwierdzeń  i  nie  wskazał  w  jaki  konkretnie 
sposób powołane przez niego okoliczności wpłynęły na wysokość zaoferowanej przez niego 
ceny  –  wywodził  odwołujący  –  to  nie  można  złożonego  przez  niego  pisma  uznać  za 
wyjaśnienia ceny.  

KIO 464/17 

Przykładowo – wskazał – w wyroku z dnia 28 lutego 2012 r., sygn. akt: KIO 314/12, 

Izba zwróciła uwagę, że: „(...) wykonawca wybrany poza tym,  że wymienił czynniki mające 

wpływ na zaoferowaną cenę to ich nie wyjaśnił, nie opisał, nie przedstawił na okoliczność ich 

wystąpienia  żadnych  dowodów,  czyli  nie  skonkretyzował  obiektywnych  czynników,  zgodnie                    

z  wymogiem  art.90  ust.2  i  3  ustawy  Pzp.  (...)  Wykonawca  wybrany  wskazując  na 

oszczędność metody wykonania powinien wyjaśnić na czym ta metoda polega np.: zamiast 

maszyny do odśnieżania czy maszyny do koszenia trawy, które powodują koszt w określonej 

wysokości  w  szczególności  koszt  inwestycji  czy  amortyzacji  środków,  czy  koszt  paliwa, 

zastosował  do  wyceny  np.:  ręczne  odśnieżanie  przy  użyciu  łopaty  i  ręczne  koszenie  trawy 

przy  użyciu  kosy  i  uzyskał  przez  to  różnicę  pomiędzy  metoda  mechaniczną  a  ręczną 

odśnieżania  i  koszenia  w  kwocie  w  wysokości  ......  przedstawiając  stosowne  wyliczenie 

rachunkowe.  Z  kolei  z  lokalizacji  bazy  jego  działalności  w  miejscu  wykonywania  usługi 

uzyskuje następujące oszczędności w następującej wysokości w stosunku do sytuacji gdy do 

kosztów  trzeba  doliczyć  np.:  noclegi,  diety,  bilety  miesięczne,  dowóz  na  stanowiska  pracy, 

posiłki regeneracyjne itd., biorąc pod uwagę innych wykonawców, których baza jest odległa              

o  x  km  od  miejsca  świadczenia  usługi.  Dalej  dla  przykładu:  co  do  korzystnej  umowy                          

z  kompostownią  i  upustami  cenowymi  hurtowni  to  polegają  na  tym,  że  kompostownia                          

i hurtownia oferuje przeciętnie następujące ceny a uzyskane przez  wykonawcę wybranego 

ceny  na  przedmiotowe  postępowanie  odbiega  od  przeciętnych  cen  o  określony  procent.                    

W  złożonej  odpowiedzi  również  brak  jest  jakichkolwiek  dowodów  na  wystąpienie 

wymienionych  czynników  mających  wpływ  na  zaoferowaną  cenę,  znacznie  poniżej  wyceny 

zamawiającego.  Natomiast  odpowiedź  wykonawcy  wybranego  polega  na  powtórzeniu  lub 

dodaniu  innych  czynników  wpływających  na  ceną,  ale  bez  ich  wyjaśnienia  na  czym 

konkretnie  one  polegają  i  jaki  mają  wpływ  w  porównaniu  do  kosztów  innych  ofert  (...) 

Reasumując  użyte  w  art.90  ustawy  Pzp  słowo  „wyjaśnienie"  oznacza  opisanie, 

przedstawienie, wykazanie, uzasadnienie, a nie tylko wskazanie, wyliczenie” 

Powołał się także na stanowisko Izba wyrażone w: 

•  wyroku z dnia 15 maja 2012 r., sygn. akt: KIO 882/12, zgodnie z którym: „wyjaśnienia 

złożone  przez  odwołującego  należało  uznać  za  wyjątkowo  ogólne,  uniemożliwiające 

zamawiającemu  dokonanie  nawet  próby  przesądzenia;  czy  cenę  skalkulowano                        

w  sposób  rynkowy  i  zgodny  z  zasadami  uczciwej  konkurencji.  Wykonawca  posłużył 

się ogólnymi sformułowaniami, nawiązującymi do nieskonkretyzowanych okoliczności 

w  oparciu  o  które  nie  sposób  wywieść,  jakie  w  istocie  elementy  cenotwórcze 

uwzględniono  w  cenie  a  także,  w  jaki  sposób  zasygnalizowane  przez  odwołującego       

w  wyjaśnieniach  okoliczności  (oszczędności  i  brak  potrzeby  ponoszenia 

wyszczególnionych  wydatków,  jak  np.  preferencyjne  warunki  zakupu,  amortyzacja                   

i spłacenie sprzętu) przekładają się na cenę zaoferowaną w postępowaniu." 

KIO 464/17 

•  wyroku  z  dnia  14  czerwca  2011  r.,  sygn.  akt:  KIO  1124/11:  „w  świetle  powyższego 

podzielono  stanowisko  odwołującego  przedstawione  w  odwołaniu  dotyczące 

niezłożenia  przez  przystępującego  wymaganych  wyjaśnień.  Za  takim  wnioskiem 

przemawiały  lakoniczne,  ogólne  formuły  wyjaśnienia,  odwołujące  się  do 

nieskonkretyzowanych  okoliczności  a  także  fakt  że  nie  sposób  na  podstawie  tak 

dokonanych  wyjaśnień 

wywieść,  w 

jaki 

sposób 

zasygnalizowane 

przez 

przystępującego w wyjaśnieniach okoliczności przekładała się na cenę  zaoferowana 

w  postępowaniu.  Powyższe  świadczy  o  niezłożeniu  przez  przystępującego 

wymaganych  przez  zamawiającego  wyjaśnień  i  obliguje  zamawiającego  do 

odrzucenia oferty na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp." 

•  wyroku z dnia 25 listopada 2010 r., sygn. akt: KIO 2465/10: „w ocenie Izby, w sytuacji 

kiedy  złożone  wyjaśnienia  nie  pozwalają  na  zweryfikowanie  wiarygodności  ceny 

złożonej  w  ofercie,  tj.  nie  zawierają  informacji  na  temat  rzeczywistego  wpływu 

powoływanych  okoliczności  na  wysokość  ceny,  wówczas  wypełniona  zostaje 

przesłanka do odrzucenia oferty na o odstawie art 89 ust. 1 pkt 4 ustawy PrZamPubl. 

Celem,  dla  którego  wykonawca  wzywany  jest  do  złożenia  wyjaśnień,  na  podstawie 

art.  90  ust.  1  ustawy,  jest  umożliwienie  zamawiającemu  zweryfikowanie  wysokości 

ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Powinny  one  zatem  osadzać  sie  na 

konkretnych uwarunkowaniach, jakie towarzyszyć będą realizacji danego zamówienia 

i pozwalać na ocenę stopnia, w jakim wpływały na ustalenie poziomu kosztów. Jeżeli 

wykonawca  powołuję  się  na  pewne  okoliczności,  mające  mieć  wpływ  na  wysokość 

ceny,  to  powinien  również  wykazać  w  jaki  sposób  zostały  one  uwzględnione  przy 

kalkulacji  kosztów.  Informacji  takich  nie  zawierały  wyjaśnienia  złożone  przez  Mirbud 

S.A.,  przez  co  nie  było  możliwe  stwierdzenie  dopuszczalności  ich  uwzględnienia 

przez zamawiającego." 

 
Podniósł,  że  zamawiający  zarówno  wezwanie  skierowane  do  wykonawcy 

ALUMBRADOS,  jak  i  wezwanie  skierowane  do  wykonawcy  QUMAK  bardzo  rozbudował, 
precyzyjnie  wskazując,  które  pozycje  Kosztorysu  ofertowego  budzą  jego  wątpliwości                            
i  dlaczego  oraz  formułując  konkretne  pytania,  na  które  ww.  wykonawcy  w  swoich 
wyjaśnieniach powinni udzielić wyczerpujących odpowiedzi, co oznacza, że nie było żadnych 
wątpliwości  jakich  wyjaśnień  oczekuje  zamawiający,  tj.  wyjaśnień  konkretnych,  rzeczowych                    
i wyjaśniających wątpliwości sformułowane przez zamawiającego. 

 
Podkreślił,  że  obalenie  przez  wykonawcę  domniemania  rażąco  niskiej  ceny, 

powstałego  wskutek  wezwania  przez  zamawiającego,  musi  nastąpić  poprzez  złożenie 
wyjaśnień w trybie art. 90 ustawy Pzp i poparcie ich dowodami, przy czym niewystarczające 

KIO 464/17 

jest złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, przeciwnie, wyjaśnienia złożone w tym trybie powinny 
być precyzyjne, szczegółowe i konkretne, a nie sprowadzać się do powtórzenia ogólników, 
które  mógłby  się  znaleźć  w  każdych  innych  wyjaśnieniach  składanych  w  każdym  innym 
postępowaniu;  wyjaśnienia  muszą  być  też  poparte  dowodami,  co  wynika  z  art.  90  ust.  1 
ustawy Pzp oraz z wezwania wystosowanego przez zamawiającego. 

Odwołujący  stanął  na  stanowisku,  że  w  razie  przedłożenia  przez  wykonawcę 

ALUMBRADOS  lub  przez  wykonawcę  QUMAK  ogólnikowych  wyjaśnień  nie  popartych 
dowodami,  należy  uznać,  iż  wykonawcy  ci  defacto  żądanych  wyjaśnień  nie  złożyli  i  tym 
samym nie obalili domniemania rażąco niskiej ceny, a zatem ich oferty podlegają odrzuceniu 
w  oparciu  o  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  –  niewystarczające  jest  złożenie  jakichkolwiek 
wyjaśnień.    Powołując  się  na  wyrok  sygn.  akt:  KIO  1587/11  wskazał,  że:  „wyjaśnienia 

wykonawcy  winny  być  wyczerpujące,  mieć  charakter  skonkretyzowanych  informacji 

odnoszących  się  do  sytuacji  wykonawcy,  do    konkretnych  elementów  kalkulacyjnych,  które 

miały  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny.  Wyjaśnienia  dotyczące  elementów  oferty; 

które miały wpływ na kalkulację ceny, winny wskazywać i omawiać przynajmniej podstawowe 

elementy cenotwórcze". 

Powołał się nadto na stanowisko Izby wyrażone w: 

•  wyroku z dnia 2 sierpnia 2011 r., sygn. akt: KIO 1568/11: „w ocenie Izby poprzestając 

jedynie  na  złożeniu  lakonicznych  wyjaśnień  i  odstępując  od  udowodnienia  realności 

zaoferowanej ceny, wykonawca czyni to na własne niebezpieczeństwo. Zamawiający 

nie  miał  możliwości  dokonywania  głębszej  analizy  złożonych  wyjaśnień  gdyż  nie 

zawierały  one  żadnych  obszerniejszych  danych,  które  takiej  analizie  mogłyby  być 

przez  zamawiającego  poddane.  Izba  stoi  na  stanowisku,  iż  udzielenie  przez 

wykonawcę  odpowiedzi,  której  nie  można  ocenić  z  uwzględnieniem  art.  90  ust  2 

ustawy  p.z.p.  prowadzi  do  przyjęcia,  że  wyjaśnienia  w  rozumieniu  ustawowym  nie 

zostały  udzielone,  a  w  konsekwencji wykonawca  nie  wykazał,  że  zaoferowana  cena 

nie jest cena rażąco niska”, 

•  wyroku z dnia 11 lipca 2012 r., sygn. akt: KIO 1363/12: „Zamawiający ma obowiązek 

ocenić  wyjaśnienia  w  kontekście  całego  przedmiotu  zamówienia  i  tym  samym 

przedmiotu  oferty.  Wykonawca  ma  natomiast  obowiązek  przedstawić  wyjaśnienia 

przekonujące i rzeczowe co do pełnego zakresu wyceny oferty. Wykonawca powinien 

przedstawić  także  dowody  na  poparcie  swoich  twierdzeń,  gdyż  to  po  stronie 

wykonawcy spoczywa ciężar dowodu, że cena oferty nie jest rażąco niska.”, 

•  wyroku  z  dnia  15  maja  2012  r.,  sygn.  akt:  KIO  882/12:  „wykonawcy  wolno  opisać 

dowolne  przyczyny  uzasadniające  rzetelną  kalkulację  ceny  ofertowej,  jednak  pod 

warunkiem,  że  mają  one  charakter  obiektywny;  dający  się  zweryfikować.  Celem 

złożenia  wyjaśnień  jest  umożliwienie  zamawiającemu  zweryfikowania  poprawności 

KIO 464/17 

dokonanej przez wykonawcę kalkulacji ceny, a nie  złożenie ogólnego oświadczenia, 

ż

e  wykonawca  wykona  zamówienia  za  oszacowana  przez  siebie  cenę.  Jak  wynika                 

z  art. 90 ust 2 ustawy Pzp wyjaśnienia mają być one poddane analizie  zmierzającej 

do  ustalenia,  czy  cena  została  skalkulowana  poprawnie,  czy  też  nosi  ona  znamiona 

rażąco  niskiej.  Z  tego  powodu  powinny  być  one  wyczerpujące,  konkretne                               

i  przekonujące,  ujawniające  najważniejsze  składniki  cenotwórcze,  jak  przykładowo 

koszt  pracowników,  zaangażowania  odpowiedniego  sprzętu,  czy  wreszcie  marże 

wykonawcy.  W  przeciwnym  wypadku  wyjaśnienia  będą  miały  charakter  jedynie 

iluzorycznych i nie będą stanowiły wyjaśnienia elementów oferty, mających wpływ na 

wysokość  cen,  co  może  uzasadniać  obowiązek  zamawiającego  odrzucenia  oferty 

jako  zawierającej  rażąco  niska  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Co  do 

konieczności  złożenia  przez  wykonawcę  wyczerpujących  i  konkretnych  wyjaśnień 

podzielono  stanowisko  wyrażane  wcześniej  w  orzecznictwie.  Z  tego  względu  dla 

zakwalifikowania  oferty  do  dalszego  postępowania  nie  jest  wystarczające  złożenie 

jakichkolwiek  wyjaśnień,  lecz  wyjaśnień,  które  będą  odpowiednio  umotywowane, 

przekonujące,  że  zaproponowana  oferta  nie  zawiera  ceny  rażąco  niskiej  (tak  też: 

wyrok  Sadu  Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia  5  stycznia  2007r.,  sygn.  akt  V  Ca 

2214/06).  „Ogólnikowe  twierdzenia  zawarte  w  wyjaśnieniach  i  brak  dokładnych 

danych  co  do  uzyskiwanej  pomocy  publicznej  uznać  należy  za  niedostateczne                        

i zasługujące na zastosowanie art.90 ust. 3 pzp". (por, wyrok SO w Poznaniu z dnia 

21.05.2008 r.. sygn. akt: X Ga 127/08). Z omawianego powodu uznaje się także, że 

wyjaśnienia,  zawierające  niekonkretne  i  ogólnikowe  stwierdzenia,  należy  uznać  za 

niezłożone (tak: wyrok KIO z dnia 26 listopada 2010r. sygn. akt: KIO/2498/10." 

 
Podsumował,  że  o  konieczności  uznania,  że  wykonawca  ALUMBRADOS                                     

i QUMAK w rzeczywistości nie złożył wyjaśnień w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy Pzp i tym 
samym  nie  obalił  domniemania  rażąco  niskiej  ceny  będzie  przesądzać  nie  tylko  ich 
lakoniczność,  lecz  również  to,  że  wykonawcy  ci    nie  wyjaśnili,  w  jaki  konkretnie  sposób 
okoliczność powołane w wyjaśnieniach przekładają się na zaoferowaną przez niego cenę. 

 
Odwołujący  podkreślił,  że  wyjaśnienia,  aby  uznać  je  za  wyjaśnienia  w  rozumieniu     

art.  90  ustawy  Pzp,  muszą  coś  wnosić  do  sprawy;  innymi  słowy  wyjaśnienia  takie  muszą 
zawierać pełne informacje dotyczące elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, 
ponieważ  tak  właśnie  sformułowane  wyjaśnienia  są  niezbędne,  aby  zamawiający  miał 
choćby potencjalną szansę je ocenić. Uznał, że wykonawca w złożonych wyjaśnieniach nie 
może  się  ograniczyć  do  ogólnikowych  stwierdzeń,  lecz  powinien  przedstawić  i  udowodnić 

KIO 464/17 

obiektywne  czynniki,  które  ukształtowały  cenę  jego  oferty,  w  szczególności  w  zakresie 
wskazanym w art. 90 ust. 1 ustawy Pzp. 

 
W  ocenie  odwołującego  w  pełni  uzasadnione  jest  przypuszczenie,  że  wyjaśnienia 

złożone  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  jak  i  przez  wykonawcę  QUMAK  zawierają 
wyłącznie  niczego  niewyjaśniające  ogólniki,  wobec  czego  uznać  trzeba,  że  wykonawcy  ci 
faktycznie  wymaganych  wyjaśnień  nie  złożyli,  jak  też  nie  dostarczyli  dowodów,  które  by 
potwierdziły,  że  ich  oferty  nie  zawierają  rażąco  niskiej  ceny  za  realizację  przedmiotu 
zamówienia.  Według  odwołującego  brak  niezbędnych  informacji  na  temat  kalkulacji  ceny                         
i  szczególnych  okoliczności,  które  pozwoliły  zaoferować  wykonawcy  ALUMBRADOS                           
i  wykonawcy  QUMAK  tak  niską  cenę,  powoduje,  że  wyjaśnienia  tych  wykonawców  trzeba 
oceniać  jako  wyłącznie  gołosłowne  zapewnienia,  iż  wszystkie  koszty  niezbędne  do 
prawidłowej realizacji zamówienia faktycznie uwzględnił w cenie oferty.  

Powołał  się  na  wyrok  Sądu  Okręgowego  w  Rzeszowie  z  18  kwietnia  2012  r.,  sygn. 

akt I Ca 117/12: „wyjaśnienia dotyczące elementów oferty. które miały wpływ na kalkulacje 

ceny  winny  wskazywać  i  omawiać  przynajmniej  podstawowe  elementy  cenotwórcze, 

składające  się  na  koszt  wykonania  zadania  jak  przykładowo  koszt  pracowników, 

zaangażowania  odpowiedniego  sprzętu,  wartości  niematerialnej  i  prawnych,  czy  wreszcie 

zysk  wykonawcy.  W  przeciwnym  wypadku  wyjaśnienia  będą  miały  charakter  jedynie 

iluzorycznych  i  nie  będą  stanowiły  wyjaśnienia  elementów  oferty,  mających  wpływ  na 

wysokość cen." 

Podsumował,  że  w  konsekwencji  zamawiający  był  obowiązany  zastosować                           

w niniejszej sprawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

 
Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  z  przepisów  ustawy  oraz  utrwalonego  orzecznictwa 

KIO i Sądów Okręgowych wynika, że obalenie przez wykonawcę domniemania rażąco niskiej 
ceny, powstałego wskutek wezwania przez zamawiającego, musi nastąpić poprzez złożenie 
wyjaśnień  w  trybie  art.  90  ustawy  Pzp  i  poparcie  ich  dowodami,  tym  samym  za 
niedopuszczalne  uznać  należy  takie  postępowanie  wykonawcy,  który  składa  wyjaśnienia 
niewystarczające,  uniemożliwiające  ocenę  prawidłowości  dokonanej  przez  niego  kalkulacji 
ceny, a dopiero później, np. na etapie odwołania, broniąc się przed zarzutem zaoferowania 
rażąco  niskiej  ceny,  de  facto  przedstawia  żądane  przez  zamawiającego  wyjaśnienia                             
i tłumaczy, w jaki sposób skalkulował cenę.  

Powołał się na wyrok: 

• 

z dnia 11 kwietnia 2011 r., sygn. akt: KIO 624/11: „zasadnie wskazywał Zamawiający, iż 

na etapie wyjaśnień. Odwołujący nie wykazał szczególnie korzystnych cen oferowanych 

mu przez jego dostawców. Powołał się on na cenniki mu zaoferowane, nie przedłożył ich 

KIO 464/17 

jednak  Zamawiającemu.  Składanie  ich  Izbie  w  toku  rozprawy  jest  działaniem 

spóźnionym, stad też nie mogą one zostać uwzględnione jako argument przemawiający 

za słusznością twierdzeń Odwołującego.", 

• 

z  dnia  29  lipca  2011  r.,  sygn.  akt:  KIO  1512/11,  KIO  1515/11:  „(...)  w  postępowaniu 

mającym  na  celu  ustalenie  czy  Zamawiający  w  sposób  prawidłowy  ocenił  wyjaśnienia 

wezwanych  wykonawców,  nie  jest  właściwe  wykazywanie  dopiero  na  rozprawie,  przez 

uczestników  postępowania,  że  istnieją  również  inne  o  odstawy  np.  w  formie  dowodów 

potwierdzających  prawidłowość  skalkulowanej  ceny,  izba  oceniając  Te  wyjaśnienia                       

i  dowody  winny  być  przedstawione  w  wyjaśnieniach  składanych  Zamawiającemu  i  to 

Zamawiający winien bronić swojego stanowiska w postępowaniu przed Izbą, Izba w tym 

zakresie  przywołuje  stanowisko  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wyrażone  w  wyroku  

KIO 2604/10 gdzie stwierdzono, że "rozprawa nie może stanowić kontynuacji procedury 

wyjaśniającej  w  trybie  art.  90  ust  1  ustawy  Pzp  skoro  postępowanie  odwoławcze  przed 

Krajową  Izbą  Odwoławczą  stanowi  ocenę  zakończonej  już  procedury  wyjaśniającej  na 

okoliczność  zaoferowania  rażąco  niskiej  ceny".  W  podobnej  sprawie  SO  w  Warszawie                 

w  wyroku  sygn.  akt  IV  Ca  1299/09  stwierdził,  że  składanie  przez  skarżącego  na 

rozprawie,  dodatkowych  wyjaśnień  i  przedstawianie  przed  KIO  nowych  argumentów                        

w celu wykazania prawidłowości zaoferowanej ceny, nie może być wzięte pod uwagę ani 

przez  KIO  ani  tym  bardziej  przez  Sad  Okręgowy.  Termin  z  art.  90  ust.  1  oznacza,  że 

informacje i dowody przedstawione przez wykonawcę musza być znane Zamawiającemu 

na  konkretnym  etapie  postępowania  odwoławczego  lub  skargowego".  W  tym  zakresie 

Sąd  stwierdził  ponadto  iż  w  tej  sytuacji  nie  ma  zastosowania  przepis  /po  nowelizacji 

ustawy/ art. 190 ust. 2 dotyczący możliwości przedstawiania przez strony i uczestników 

postępowania dowodów, aż do czasu zamknięcia rozprawy." 

• 

z  dnia  z  dnia  22  stycznia  2013  r.,  sygn.  akt:  KIO  2295/12,  KIO  2297/12,  KIO  2301/12, 
KIO 2303/12, KIO 2305/12, KIO 2307/12, KIO 2310/12: „(...) ocenie Zamawiającego jak 

również  KIO  i  sądu  podlegają  tylko  te  wyjaśnienia  które  zostały  złożone  przez 

wykonawcę  we  wskazanym  w  wezwaniu  terminie.  Tym  samym  brak  jest  możliwości 

skutecznego  wykazywania  iż  zaoferowana  cena  nie  jest  cena  rażąco  niska  poprzez 

składanie dokumentów i wyjaśnień w tym przedmiocie, dopiero na etapie postępowania 

odwoławczego. Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 09.04.2010 r. stwierdził iż: 

„W  ocenie  Sadu  Okręgowego  złożenie  przez  skarżącego  dodatkowych  wyjaśnień                              

i  przedstawienie  nowych  argumentów  (w  celu  prawidłowości  wyliczenia  wskazanej                         

w ofercie ceny) dopiero na rozprawie przed KIO było spóźnione i nie mogło być wzięte 

pod uwagę ani przez izbę, ani tym bardziej przez Sad Okręgowy. Definicja „określonego 

terminu" na złożenie wyjaśnień Zamawiającemu (art. 90 ust. 1 ustawy Pzp) oznacza, że 

informacje i dowody przedstawione przez wykonawcę muszą być znane Zamawiającemu 

KIO 464/17 

na  konkretnym  etapie  postępowania  przetargowego  (celem  umożliwienia  mu  podjęcia 

decyzji  co  do  ewentualnego  przyjęcia  oferty  lub  jej  odrzucenia),  a  nie  w  toku 

postępowania  odwoławczego 

lub  skargowego"  (Wyrok  SO  Warszawa-Praga                              

w Warszawie, sygn. akt IV Ca 1299/09). (...) Zdaniem Izby stwierdzić należy, że pomimo 

iż  te  dodatkowe  wyjaśnienia  rzucają  trochę  inne  światło  na  zasadność  kalkulacji  ceny 

przez tegoż Odwołującego, to jednak nie mogły zostać wzięte pod uwagę przez Izbę. Za 

przywołanym  powyżej  wyrokiem  Sądu  Okręgowego  Warszawa-Praga,  oraz  wyrokami 

KIO  o  sygn.  KIO  2604/10  i  KIO  1515/11  należy  stwierdzić,  że  „rozprawa  nie  może 

stanowić  kontynuacji  procedury  wyjaśniającej  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  skoro 

postępowanie odwoławcze przed Krajowa Izba Odwoławcza stanowi ocenę zakończonej 

już procedury wyjaśniającej na okoliczność zaoferowania rażąco niskiej ceny". 

• 

z  dnia  14  maja  2013  r.,  sygn.  akt  KIO  974/13:  „obowiązkiem  wykonawcy  wezwanego  

w trybie art. 90 ust. 1 P.z.p. do  złożenia wyjaśnień jest przedstawienie  zamawiającemu 

wyjaśnień szczegółowych i kompletnych - prowadzących do przekonania, że cena oferty 

nie  jest  rażąco  niska.  Również  to  właśnie  zamawiającemu  winny  być  złożone  dowody, 

którymi wykonawca dysponuje w dacie otrzymania wyjaśnień (ara, z art 90 ust. 3 P.z.p.). 

Zamawiający  nie  może  domyślać  się  treści  wyjaśnień,  ani  też  istnienia  dowodów 

potwierdzających 

prawidłowość 

ceny 

oferty.  Wykonawca. 

Który 

nie 

składa 

zamawiającemu  wyjaśnień  wykazujących  poważny  charakter  jego  oferty,  ani 

posiadanych  dowodów,  czyni  to  na  własne  ryzyko  i  ponosi  konsekwencje  takiego 

zaniechania.  Uwzględnienie  takich  dodatkowych  wyjaśnień  oraz  dowodów  złożonych 

dopiero  na  etapie  postępowania  odwoławczego  jest  niedopuszczalne,  lamie  bowiem 

zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców,  których  zamawiający 

jest zobowiązany przestrzegać. Powołane na rozprawie nowych dowodów lub wskazanie 

okoliczności 

uzasadniających 

wysokość 

ceny 

oferty 

nie 

przywołanych 

we 

wcześniejszych wyjaśnieniach nie może być wzięte pod rozwagę przez Izbę." 

• 

Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 21 maja 2008 r., sygn. akt X Ga 127/08: „w ocenie 

Sadu  Okręgowego  złożenie  przez  skarżącego  dodatkowych  wyjaśnień  i  przedstawienie 

nowych  argumentów  (w  celu  prawidłowości  wyliczenia  wskazanej  w  ofercie  ceny) 

dopiero  na  rozprawie  przed  KIO  było  spóźnione  i  nie  mogą  być  wzięte  pod  uwagę  ani 

przez  Izbę,  ani  tym  bardziej  przez  Sad  Okręgowy.  Definicja  "określonego  terminu"  na 

złożenie wyjaśnień Zamawiającemu (art. 90 ust 1 ustawy p.z.p.) oznacza, że informacje        

i  dowody  przedstawione  przez  wykonawcę  musza  być  znane  Zamawiającemu  na 

konkretnym  etapie  postępowania  przetargowego  celem  umożliwienia  mu  podjęcia 

decyzji, co do ewentualnego przyjęcia oferty lub jej odrzucenia)” 

• 

Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia  8  czerwca  2006  r.,  sygn.  akt  sygn.  akt  V  Ca 
459/06:  „przedstawienie  w  skardze  wniosków  dowodowych  dla  wykazania  tej 

KIO 464/17 

okoliczności  w  postaci  zeznań  świadków  i  zestawienia  wykonywanych  umów  na  tym 

etapie postępowania jest niedopuszczalne, ponieważ ich uwzględnienie prowadziłoby do 

niczym  nie  uzasadnionego  przedłużenia  (...)  terminu  udzielonemu  do  przedstawienia 

wyjaśnień. Z tego powodu wnioski dowodowe zamawiającego nie zostały dopuszczone, 

gdyż odmienna decyzja prowadziłaby do naruszenia art. 90 ust 3 p.z.p.. z którego wynika 

obowiązek  udzielenia  wyjaśnień  w  zakreślonym  terminie,  a  zachowanie  terminu 

obarczone jest rygorem odrzucenia oferty." 

Na  powyższej  podstawie  podniósł,  że  w  złożonych  wyjaśnieniach,  wskutek  ich 

lakoniczności  i  ogólnikowości,  wykonawcy  Alumbdados  i  Qumak  zapewne  nie  obalili 
domniemania zaoferowania ceny rażąco niskiej.  

Za  niedopuszczalną  uznał  próbę  naprawienia  tego  zaniechania  na  etapie 

postępowanie odwoławczego, poprzez „uzupełnienie" wyjaśnień ceny o informacje i dowody, 
których  w  nich  zabrakło.  Dodał,  że  wszelkie  okoliczności,  informacje  i  dowody  wcześniej 
zamawiającemu nieprzedstawione oceniać trzeba jako spóźnione.  

Powołał  się  na  wyrok  z  dnia  6  września  2016  r.,  sygn.  akt:  KIO  1598/16:  „dowody  

z  rozprawy  z  kolei  winny  mieścić  się  w  ramach  udzielonych  wcześniej  wyjaśnień,  a  nie  ich 

przekraczać. Z tej przyczyny, tak istotna rola wyjaśnień i dowodów. Izba naturalnie pamięta  

o możliwości wieloetapowego wezwania do wyjaśnień (dopytywania), ale także w granicach 

pierwszych  wyjaśnień,  a  nie  ponad  je.  Izba  wskazuje,  że  można  wnosić  o  dowody 

dodatkowe,  a  nie  dowody  których  nie  było,  gdyż  jest  to  przejaw  (brak  ich  załączenia  do 

wyjaśnień) - braku współpracy  ze strony Wykonawcy. W przedmiotowym stanie faktycznym 

Izba  nie  dopuszcza  możliwości  nakazania  ponownego  wezwania  o  wyjaśnienia  -  tzn. 

dopytywania doprecyzowania), gdyż byłoby to ponad to co zostało faktycznie złożone przez 

Odwołującego. Brak wiarygodnych wyjaśnień i dowodów - brak ich załączenia do wyjaśnień - 

to brak współpracy ze strony Wykonawcy." 

Podkreślił,  że  wszelkie  informacje  i  dowody  powinny  stanowić  element  wyjaśnień 

ceny  złożonych  zamawiającemu  w  toku  badania  i  oceny  ofert,  a  nie  dopiero  reakcję  na 
odwołanie.  Przedstawianie  informacji  i  dowodów  dopiero  na  etapie  postępowania 
odwoławczego  będzie  dowodzić  natomiast  tylko  tego,  że  wyjaśnienia  ceny  złożone  przez 
wykonawcę ALUMBRADOS i wykonawcę QUMAK nie stanowiły wyjaśnień, które można by 
uznać za wyjaśnienia w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, a tym samym ani wykonawca 
ALUMBRADOS,  ani  wykonawca  QUMAK  nie  wykazał,  że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco 
niskiej ceny. 

Odwołujący  wskazał,  że  we  wszystkich  wyrokach,  w  których  Izba  dopuściła 

kilkukrotne wezwanie do wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, możliwość ta została 

KIO 464/17 

uzależniona  od  spełnienia  dodatkowych  warunków,  a  przede  wszystkim  od  złożenia  przez 
wykonawcę  odpowiednich  wyjaśnień  ceny  już  na  pierwsze  wezwanie  zamawiającego,  
tj.  wyjaśnień  kompletnych,  wyczerpujących  i  odpowiadających  wezwaniu.  Podał,  że  takie 
stanowisko  Izba  wyrażała  wielokrotnie  Tytułem  przykładu  wskazał  na  wyrok  z  dnia  
18 lutego 2016 r., sygn. akt KIO 150/16, w którym podkreślono, że: „powtórzenie wezwania 

do  udzielenia  wyjaśnień  musi  wynikać  z  obiektywnych  okoliczności  uzasadniających 

uszczegółowienie  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  na  pierwsze  wezwanie 

zamawiającego.  Przyjąć  zatem  należy;  że  uzasadnieniem  do  skierowania  kolejnego 

wezwania  w  trybie  art.  90  ust  1  P.z.p.  może  być  np.  konieczność  rozwinięcia  lub 

uszczegółowienia  wyjaśnień  już  złożonych  przez  wykonawcę  na  pierwsze  wezwanie, 

sformułowane  przez  zamawiającego  w  sposób  ogólny,  oparty  na  literalnym  brzmieniu 

przepisu, co w praktyce zdarza się bardzo często. Nie można jednak wykluczyć też sytuacji, 

gdy  bardziej  szczegółowe  wyjaśnienia  w  określonym  zakresie  mogą  okazać  się  konieczne 

także  w  przypadku  wezwania  szczegółowego.  Konieczność  taka  musi  wynikać  jednak  

z  okoliczności  obiektywnych,  przy  jednoczesnym  spełnieniu  przez  wykonawcę  obowiązku 

rzetelnego  wyjaśnienia  w  zakresie  wymaganym  w  pierwszym  wezwaniu.  Ponawianie 

wezwań nie może następować w sytuacji, gdy wyjaśnienia są niekompletne, lakoniczne, nie 

zawierają  odpowiedzi  na  wszystkie  pytania  zamawiającego.  Kolejne  wezwania  nie  moża 

bowiem stanowić de facto przywrócenia terminu do złożenia wyjaśnień, które należało złożyć 

już  na  pierwsze  wezwanie.  Takie  działanie  narusza  zasadę  uczciwej  konkurencji  i  równego 

traktowania wykonawców w prowadzonym postępowaniu." 

Powołał się także na stanowisko wyrażone w wyroku z dnia 13 października 2014 r., 

sygn.  akt  KIO  2025/14:  „wezwanie  wykonawcy  do  wyjaśnień  w  trybie  art.  90  ust  1  P.z.p., 

powoduje  przesuniecie  na  wykonawcę  ciężaru  dowodu,  na  okoliczność;  że  zaoferowana 

przez  niego  cena  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  Dlatego  zamawiający  nie  ma  obowiązku 

wzywania wykonawcy do składania wyjaśnień, aż do momentu, gdy wykonawca wykaże, że 

cena  nie  jest  rażąco  niska.  Przepis,  co  prawda  nie  ogranicza  ilości  możliwych  wezwań  

w  trybie  art.  90  ust.  1  P.z.p..  jednak  zarówno  zasada  uczciwej  konkurencji  i  równego 

traktowania  wykonawców,  jak  i  zasada  szybkości  i  ekonomiki  Dostępowania  o  udzielenie 

zamówienia publicznego uzasadniają wniosek, że ponowienie wezwania musi być w sposób 

szczególny  uzasadnione  -  nie  może  stanowić  "ratowania"  oferty,  wówczas  gdy  wykonawca 

składa wyjaśnienia zbyt ogólne, niekonkretne, nierzeczowe, niepoparte faktami. Wykonawca 

ma bowiem obowiązek dołożyć wszelkich starań, aby na pierwsze wezwanie zamawiającego 

rzetelnie wyjaśnić okoliczności, które uzasadniają wysokość ceny jego oferty." 

Podsumował,  że  możliwość  wezwania  do  uzupełnienia  wyjaśnień  ceny,  do 

wyjaśnienia  nowych  wątpliwości  może  jedynie  dotyczyć  takiej  sytuacji,  gdy  wykonawca 
całościowo  zajmie  stanowisko  wobec  wcześniejszego  wezwania  zamawiającego  – 

KIO 464/17 

wątpliwości zamawiającego mogą się ewentualnie pojawić na tle złożonych wyjaśnień, które 
w sposób wyczerpujący odpowiadają na pierwsze wezwanie zamawiającego. Nie może być 
jednak  na  tle  art.  90  ust.  1  w  zw.  z  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  akceptowana  sytuacja,  gdy 
wykonawca ignoruje wezwanie zamawiającego, względnie wybiera sobie jedynie te zakresy 
wezwania,  które  mu  odpowiadają,  resztę  pomijając  ogólnikami  lub  w  ogóle  pozostawiając 
bez komentarza. 

 
Podkreślił,  że  w  wezwaniach  z  dnia  5  stycznia  2017  r.  zamawiający  precyzyjnie 

wskazał,  które  pozycje  kosztorysu  ofertowego  budzą  jego  wątpliwości  i  dlaczego  oraz 
sformułował  konkretne  pytania,  na  które  wykonawcy  ALUMBRADOS  i  QUMAK  w  swoich 
wyjaśnieniach powinni udzielić  wyczerpujących odpowiedzi, wobec czego nie było żadnych 
wątpliwości, jakich wyjaśnień oczekuje zamawiający, tj. wyjaśnień konkretnych, rzeczowych  
i wyjaśniających wątpliwości sformułowane przez zamawiającego. 

Jeżeli zatem, pomimo tak jednoznacznie sformułowanego wezwania zamawiającego 

– wywodził odwołujący – wykonawca ALUMBRADOS lub wykonawca QUMAK ograniczył się 
do  zdawkowego  wskazania  okoliczności  mających  rzekomo  wpływ  na  wysokość 
zaoferowanych  przez  niego  cen,  bez  żadnych  konkretnych  informacji  i  wyliczeń  i  bez 
poparcia  swoich  twierdzeń  dowodami,  to  uznać  trzeba,  że  w  przedmiotowej  sprawie  nie 
zostały spełnione warunki dopuszczalności ponownego zwrócenia się o wyjaśnienia ceny.  

Powołał się na  wyrok z  17.07.2015 r., sygn. akt KIO 1410/15:  „Żądanie  ponownych 

wyjaśnień w trybie art. 90 ust 1 p.z.p. jest możliwie o tyle, o ile nie prowadzi do naruszenia 

zasad  prowadzenia  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  Żądanie  ponownych wyjaśnień 

jest  zatem  dopuszczalne,  o  ile  wcześniej,  na  pierwsze  żądanie  zamawiającego,  złożone 

przez wykonawcę wyjaśnienia budzą określone wątpliwości i wymagają doprecyzowania, [...] 

Ponowne  żądanie  wyjaśnienia  od  wykonawcy  w  trybie  art.  90  ust  1  p.z.p.  nie  może 

prowadzić do złożenia zupełnie nowych wyjaśnień, czy też prowadzenia procedury wyjaśnień 

"do  skutku",  aż  wykonawca  "usprawiedliwi"  swoją  wycenę  ofertową,  czy  też  wreszcie  nie 

może prowadzić do przywrócenia terminu na. złożenie wyjaśnień.” 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  iż  zgodnie  z  przepisem  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp 

obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy,  
a odpowiednikiem tego przepisu na etapie postępowania odwoławczego jest art. 190 ust. 1a 
ustawy,  zgodnie  z  którym  ciężar  dowodu,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny, 
spoczywa na: 
1. 

wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną  albo  uczestnikiem  postępowania 
odwoławczego, 

KIO 464/17 

zamawiającym,  jeżeli  wykonawca,  który  złożył  ofertę,  nie  jest  uczestnikiem 
postępowania, 

co oznacza, że to nie odwołujący ma udowodnić, że cena oferty wykonawcy ALUMBRADOS 
i  wykonawcy  QUMAK  jest  rażąco  niska,  tylko  to  wykonawca  ALUMBRADOS  i  wykonawca 
QUMAK,  poprzez  złożenie  odpowiednich  wyjaśnień  i  poparcie  ich  dowodami  miał 
udowodnić, że cena jego oferty nie jest rażąco niska; jeżeli wykonawca ALUMBRADOS lub 
wykonawca  QUMAK  nie  uczynił  zadość  powyższemu  obowiązkowi,  przesądza  to  
o konieczności odrzucenia jego oferty. 

 
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp w związku z naruszeniem 

art.  24  ust.  1  pkt  12  i  art.  24  ust.  4  tejże  ustawy,  poprzez  zaniechanie  wykluczenia 
wykonawcy ALUMBRADOS z postępowania i zaniechanie czynności uznania oferty złożonej 
przez  tego  wykonawcę  za  odrzuconą,  pomimo  że  nie  wykazał,  iż  spełnia  warunki  udziału  
w postępowaniu odwołujący podał, że zamawiający wskazał w SIWZ (Tom I INSTRUKCJA 
DLA WYKONAWCÓW, pkt 7.2 ppkt 3), że: „7.2. O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się 

Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące: (...)  

zdolności technicznej lub zawodowej: 

Wykonawcy: 

Wykonawca  zamówienia  musi  wykazać;  że  wykonał  zgodnie  z  zasadami  sztuki 

budowlanej i prawidłowo ukończył w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania 

ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie co najmniej: 

a)  budowę  i  wdrożenie  systemu  zarządzania  lub  sterowania  ruchem  drogowym,  

o wartości nie mniejszej niż 20 mln PLN brutto, obejmującego łącznie wszystkie niżej 

wymienione elementy: 

•  centrum  operacyjne  (centrum  sterowania/zarządzania),  które  musiało  umożliwiać 

prezentację  danych  z  systemu  zarządzania/sterowania  ruchem  na  wielkoformatowej 

ś

cianie  wizyjnej  oraz  wybór  scenariusza  i  procedury  zarządzania  ruchem  w  trybie 

ręcznym, półautomatycznym i automatycznym; 

•  minimum 6 znaków o zmiennej treści realizujących scenariusze zarządzania ruchem, 

które zostały opracowane i zaimplementowane do systemu centralnego; 

•  system  wizyjny  zbudowany  z  co  najmniej  15  kamer  monitoringu  wizyjnego,  w  skład 

którego wchodziła cyfrowa transmisja i rejestracja obrazu, transmisja za pomocą sieci 

ś

wiatłowodowej; 

•  system pomiaru ruchu z instalacją co najmniej 10 punktów detekcji określającej stan  

i parametry ruchu; 

•  minimum  2  stacje  meteorologiczne,  które  przesyłały  dane  do  centralnego  systemu 

informatycznego; 

KIO 464/17 

•  system  GIS  jako  podstawa  do  prezentacji  danych  o  ruchu,  sieci  drogowej,  danych 

meteorologicznych  i  danych  diagnostycznych  o  urządzeniach  terenowych  Systemu 

Zarządzania Ruchem; 

b)  jedno zamówienie, którego przedmiotem była budowa kanału technologicznego i sieci 

ś

wiatłowodowej o łącznej długości minimum 3 km; 

c)  jedno  zamówienie  polegające  na  dostawie  i  instalacji,  serwerów,  systemów  backup, 

infrastruktury  sieciowej  dla  sieci  lokalnej  (LAN)  sprzętowej  jak  i  programowej  

o wartości nie mniejszej niż 500 tys. PLN brutto każde; 

d)  jedno  zamówienie  polegające  na  utrzymaniu,  naprawie  i  konserwacji  elementów 

terenowych systemu zarządzania lub sterowania ruchem, o wartości nie mniejszej niż 

500 tys. PLN brutto, obejmujących łącznie wszystkie niżej wymienione elementy: 

•  znaki o zmiennej treści, 

•  drogowe stacje meteorologiczne, 

•  kamery monitoringu wizyjnego, 

•  stacje pomiaru ruchu drogowego. 

Zamawiający  dopuszcza  wykazanie  spełnienia  warunków  opisanych  w  lit  a)  do  d)  

w ramach jednego zadania/zamówienia." 

 
Odwołujący  wskazał,  że  wykonawca  ALUMBRADOS  na  potwierdzenie  spełniania 

warunków  opisanych  od  lit.  a)  do  d)  powołał  się  na  jedno  zadanie,  wykonane  w  stolicy 
Nikaragui,  mieście  Managua,  na  zlecenie  Asocio  Aluvisa  S.A.  Master  Construction  S.A, 
polegające  na  budowie  i  wdrożeniu  systemu  zarządzania  i  sterowania  ruchem  drogowym  
i na szeregu innych prac.  

W  odniesieniu  do  tego  zadania  do  wykazu  robót  budowlanych  załączył  referencje, 

zgodnie  z  którymi  obejmuje  ono  również  usługi  związane  z  utrzymaniem  wszystkich  wyżej 
wymienionych  systemów,  w  tym  Centrum  Sterowania,  a  budżet  na  usługi  związane  
z utrzymaniem przez okres trzech lat wynosi 328 560,23 USD. 

Podniósł, że skoro z referencji wynika, że budżet na usługi związane z utrzymaniem 

przez  3  lata  wynosi  328.560,23  USD  to  na  jeden  rok  przypada  109.520,08  USD,  co  przy 
kursie  średnim  NBP  dla  dolara  amerykańskiego  wynoszącym  w  terminie  składania  ofert  
(29.12. 2016 r.) 4,2161 daje 461.747,60 zł na rok.  

Dodał,  że  wykonawca  ALUMBRADOS  wskazał  ponadto  w  wykazie  robót 

budowlanych, że budowa i wdrożenie systemu zarządzania i sterowania ruchem drogowym 
zakończyła się 1 czerwca 2016 r., co oznacza – skoro według informacji z wykazu budowa  
i  wdrożenie  systemu  zarządzania  i  sterowania  ruchem  drogowym  zakończyła  się  
01.06.2016 r. – że zamówienie polegające na utrzymaniu, naprawie i konserwacji elementów 

KIO 464/17 

terenowych  systemu  zarządzania  lub  sterowania  ruchem  (warunek  opisany  w  lit.  d)  jest 
realizowane nie wcześniej niż od 01.06.2016 r.  

Biorąc pod uwagę, że termin składania ofert został ostatecznie wyznaczony na dzień 

29  grudnia  2016  r.  –  wywodził  dalej  odwołujący  –  to  na  dzień  składania  ofert  zamówienie 
polegające  na  utrzymaniu,  naprawie  i  konserwacji  elementów  terenowych  systemu 
zarządzania  lub  sterowania  ruchem  było  realizowane  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS 
przez niecałe 7 miesięcy, czyli przez mniej niż rok (od 01.06.-29.12.2016 r.), wobec czego 
stwierdzić  trzeba,  że  na  dzień  składania  ofert  wartość  wykonanej  części  zamówienia 
polegającego  na  utrzymaniu,  naprawie  i  konserwacji  elementów  terenowych  systemu 
zarządzania lub sterowania ruchem była niższa niż 109.520 dolarów amerykańskich (roczna 
część budżetu na usługi związane z utrzymaniem), czyli niższa niż 461.747,60 zł.  

Stwierdził,  że  ponieważ  zamawiający  wymagał  wartości  nie  mniejszej  niż  

500 tys. PLN brutto, to wykonawca ALUMBRADOS nie wykazał spełniania ww. warunku ze 
względu na zbyt niską wartość wykonanej części zamówienia.  

Uzupełnił,  że  nie  ma  przy  tym  żadnych  podstaw  do  tego,  aby  wykonawca 

ALUMBRADOS  mógł  się  powoływać  na  całą  wartość  zamówienia  polegającego  na 
utrzymaniu,  naprawie  i  konserwacji  elementów  terenowych  systemu  zarządzania  lub 
sterowania ruchem przewidzianą na 3 lata, czyli na 328.560,23 USD, ponieważ nie wykonał 
jeszcze zamówienia w całości, a jedynie w części. 

Powołał się na wyrok z dnia 17 stycznia 2013 r., sygn. akt KIO 2939/12, KIO 2942/12: 

„warunek  udziału  w  postępowaniu  spełni  zatem  wykonawca,  który  wykonał

  umowę  

w zakresie niezbędnym do wykazania spełniania warunku wiedzy i doświadczenia".  

Podkreślił, że zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp z postępowania wyklucza się 

m.in.  wykonawcę,  który  nie  wykazał  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu  –  to 
wykonawca  ma  wykazać,  poprzez  złożenie  wskazanych  przez  zamawiającego  oświadczeń  
i  dokumentów,  że  spełnia  warunki  udziału  w  postępowaniu,  a  jeżeli  tego  nie  uczyni,  to 
podlega wykluczeniu z postępowania.  

Powołał się na wyrok z dnia 25 października 2012 r., sygn. akt KIO 2220/12: „ciężar 

udowodnienia  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu  obciąża  wykonawcę.  Powinien 

on  -  na  podstawie  dokumentów  wymaganych  przez  Zamawiającego  w  SIWZ  oraz 

ewentualnie  korzystając  z  instytucji  opisanej  w  art.  26  ust.  2b  ustawy  Pzp  -  spełnianie 

warunków  wykazać.  Zamawiający  nie  jest  uprawniony  na  etapie  badania  i  oceny  ofert  do 

liberalizowania  czy  odstępowania  od  ustalonych  przez  siebie  wymagań,  które  nie  zostały 

podważone  przez  wykonawców  w  drodze  dostępnych  im  środków.  Takie  działanie  należy 

zakwalifikować jako niedopuszczalne i uchybiające art. 7 ust. 1 ustawy Pzp."  

KIO 464/17 

Podkreślił, że nie ma przy tym znaczenia, czy obiektywnie dany wykonawca spełnia 

postawiony  przez  zamawiającego  warunek,  jeżeli  tego  nie  wykazał  w  wymagany  przez 
zamawiającego sposób. 

 
Odnośnie  do  zarzutu  naruszenia  art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp  w  związku  

z  art.  26  ust.  4  tejże  ustawy,  poprzez  zaniechanie  czynności  wezwania  wykonawcy 
ALUMBRADOS  do  złożenia  w  wyznaczonym  przez  zamawiającego  terminie  wyjaśnień 
dotyczących  wskazanych  w  uzasadnieniu  odwołania  dokumentów  potwierdzających 
spełnianie warunków udziału w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych), odwołujący 
wskazał,  że  z  referencji  załączonej  do  wykazu  robót  budowlanych  wynika,  że  wykonawca 
ALUMBRADOS  był  podwykonawcą  Asocio  Aluvisa  S.A,  Master  Construction  S.A.,  tzn.  że 
Asocio  Aluvisa  S.A.  Master  Construction  S.A.  wygrała  przetarg  publiczny                                        
pn.  „MODERNIZAGA  SIECI  SYGNALIZAGI  ŚWIETLNEJ  –  ETAP  1"  o  wartości  brutto 
5.625.777,07  USD,  natomiast  wykonawca  ALUMBRADOS  wykonał  wskazane  w  referencji 
dostawy,  instalacje  i  usługi  wchodzące  w  skład  projektu  „MODERNIZAGA  SIECI 
SYGNALIZAGI ŚWIETLNEJ - ETAP 1".  

Powołując się na powszechnie dostępne informacje, w tym także prasowe, podał, że 

wartość  projektu  „MODERNIZAGA  SIECI  SYGNALIZAGI  ŚWIETLNEJ  -  ETAP  I"  wynosiła 
4,69  mln  USD,  co  przy  kursie  średnim  NBP  dla  dolara  amerykańskiego  wynoszącym  
w  terminie  składania  ofert  (29.12.2016  r.)  4,2161  daje  19,773509  mln  zł,  czyli  mniej  niż 
wymagane  przez  zamawiającego  minimum  20  mln  PLN  brutto.  Za  oczywiste  uznał  to,  że 
wartość  wskazanych  w  referencji  dostaw,  instalacji  i  usług  wykonanych  przez  wykonawcę 
ALUMBRADOS nie mogła być większa niż wysokość wynagrodzenia, jakie otrzymała Asocio 
Aluvisa  S.A.  Master  Construction  S.A.  za  wykonanie  całego  projektu  „MODERNIZACJA 
SIECI SYGNALIZAGI ŚWIETLNEJ - ETAP I" – wynagrodzenie wykonawcy ALUMBRADOS 
mogło  być  co  najwyżej  równe  wynagrodzeniu  otrzymanemu  przez  Asocio  Aluvisa  S.A. 
Master  Construction  S.A.,  choć  taka  ewentualność  jest,  stwierdził  odwołujący,  niezwykle 
mało  prawdopodobna,  gdyż  wówczas  Asocio  Aluvisa  S.A.  Master  Construction  S.A.  nic  by 
nie  zarobiło  na  realizacji  projektu,  a  całe  jego  wynagrodzenie  zostałoby  przetransferowane 
do wykonawcy ALUMBRADOS. 

Zauważył,  że  referencja  załączona  do  wykazu  robót  budowlanych  nie  pochodzi  od 

podmiotu,  który  zlecił  Asocio  Aluvisa  S.A.  Master  Construction  S.A.  wykonanie  projektu  – 
wystawcą  referencji  jest  pełnomocnik  Asocio  Aluvisa  S.A.  Master  Construction  S.A.,  pan 
Carlos Guillamon Pena.  

Powołując  się  na  informacje  własne  podał,  że  pan  Carlos  Guillamon  Pena  posiada 

akcje  wykonawcy  ALUMBRADOS,  który  jest  spółką  akcyjną,  i  jednocześnie  posiada  akcje 
Aluvisa  S.A.,  która  jest  spółką  akcyjną  i  wchodzi  w  skład  Asocio  Aluvisa  S.A.  Master 

KIO 464/17 

Construction S.A. Wyjaśnił, że Asocio Aluvisa S.A. Master Construction S.A. to odpowiednik 
polskiego  konsorcjum,  czyli  jak  to  ujęto  w  referencji  „spółka  powstała  z  tymczasowego 

połączenia  firm".    Stwierdził,  że  wobec  powyższego  zachodzą  poważne  wątpliwości  co  do 

bezstronności i obiektywizmu pana Carlos Guillamon Pena. 

Podsumował, wszystkie wskazane okoliczności powinny wzbudzić u zamawiającego 

wątpliwość,  czy  wartość  wskazanych  w  referencji  dostaw,  instalacji  i  usług,  wchodzących  
w  skład  projektu  „MODERNIZACJA  SIECI  SYGNALIZACJI  ŚWIETLNEJ  -  ETAP  I"  
i  wykonanych  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS,  nie  jest  mniejsza  niż  20  mln  PLN  brutto  
i  zamawiający  winien  wezwać  wykonawcę  ALUMBRADOS  do  wyjaśnienia  ile  faktycznie 
wyniosła  wartość  wskazanych  w  referencji  dostaw,  instalacji  i  usług,  wchodzących  w  skład 
projektu i wykonanych przez  wykonawcę ALUMBRADOS, a wyjaśnienia te powinny  zostać 
poparte  dokumentami  pochodzącymi  od  podmiotu,  który  zlecił  Asocio  Aluvisa  S.A.  Master 
Construction S.A. wykonanie projektu, gdyż to ten podmiot będzie miał najlepszą wiedzę co 
do wartości projektu. 
 

Odnośnie  do  zarzutu  naruszenia  art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp  w  związku  

z art. 91 ust. 1 tejże ustawy, poprzez dokonanie wyboru oferty wykonawcy ALUMBRADOS 
jako  najkorzystniejszej  oferty  oraz  poprzez  zaniechanie  dokonania  wyboru  oferty  złożonej 
przez  odwołującego  jako  najkorzystniejszej  oferty,  stwierdził  że    zarzut  stanowi 
konsekwencję zarzutów postawionych i opisanych powyżej – ponieważ oferty złożone przez 
wykonawcę  ALUMBRADOS  oraz  przez  wykonawcę  QUMAK  podlegają  odrzuceniu,  
a  ponadto  wykonawca  ALUMBRADOS  podlega  wykluczeniu  z  postępowania,  zamawiający 
jako  najkorzystniejszą  ofertę  winien  wybrać  ofertę  odwołującego,  która  przedstawia 
najkorzystniejszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia 
publicznego. 
 

Odnośnie  do  zarzutu  naruszenia  art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp  w  związku  

z  art.  26  ust.  3  tejże  ustawy,  poprzez  zaniechanie  czynności  wezwania  wykonawcy 
ALUMBRADOS  do  uzupełnienia  wskazanych  w  uzasadnieniu  odwołania  dokumentów 
potwierdzających  spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu  (tzw.  dokumentów 
podmiotowych),  podkreślił,  że  stawia  zarzut  jedynie  z  ostrożności  i  wyłącznie  na  wypadek 
gdyby  Izba  uznała,  że  w  istniejących  okolicznościach  faktycznych  dopuszczalne  jest 
wezwanie  wykonawcy  ALUMBRADOS  w  trybie  art.  26  ust.  3  ustawy  Pzp  do  uzupełnienia 
dokumentów wskazanych w uzasadnieniu odwołania. 

Stwierdził,  że  oferta  złożona  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  podlega  odrzuceniu 

ze  względu  na  rażąco  niską  cenę,  co  przekreśla  możliwość  wezwania  wykonawcy 
ALUMBRADOS do uzupełnienia, gdyż w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp wyraźnie zaznaczono, że 

KIO 464/17 

nie  wzywa  się  do  uzupełnienia,  jeżeli  mimo  uzupełnienia  oferta  wykonawcy  podlega 
odrzuceniu. 

Zamawiający 

winien 

wezwać 

wykonawcę 

ALUMBRADOS 

do 

złożenia  

w  wyznaczonym  terminie  dokumentów  podmiotowych,  a  w  razie  ich  nieskutecznego 
uzupełnienia  wykluczyć  wykonawcę  ALUMBRADOS  z  postępowania  na  podstawie  art.  24 
ust.  1  pkt  12  ustawy  Pzp  i  uznać  ofertę  złożoną  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS  za 
odrzuconą. 

 
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia 

publicznego,  przekazanej  Izbie  przez  zamawiającego  w  kopii  potwierdzonej  za  zgodność  
z oryginałem przy piśmie z dnia 16 marca 2017 r., w tym: 

1.  Specyfikacji  Istotnych  warunków  zamówienia  –  Tom  I  Instrukcja  dla  wykonawców 

(dalej „IDW”), 

2.  Protokołu  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego, 

3.  Oferty odwołującego 
4.  Oferty wykonawcy Alumbrados, 
5.  wezwania  zamawiającego  z  dnia  5  stycznia  2017  r.,  skierowanego  do  wykonawcy 

Alumbrados na podstawie art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 i 1a ustawy Pzp,  

6.  wezwania  zamawiającego  z  dnia  10  stycznia  2017  r.,  skierowanego  do  wykonawcy 

Alumbrados w przedmiocie oznaczenie wykonawcy, który złożył ofertę, 

7.  odpowiedzi  wykonawcy  Alumbrados z dnia 11 stycznia 2017 r. na  wezwanie z dnia  

5 stycznia 2017 r.), 

8.  odpowiedzi  wykonawcy  Alumbrados  z  dnia  12  stycznia  2017  r.  na  wezwanie  

z dnia 10 stycznia 2017 r., 

9.  wezwania  zamawiającego  z  dnia  25  stycznia  2017  r.,  skierowanego  do  wykonawcy 

Alumbrados  na podstawie art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp,  

10. odpowiedzi  wykonawcy  Alumbrados z dnia 31 stycznia 2017 r. na  wezwanie z dnia  

25 stycznia 2017 r.), 

11. Oferty wykonawcy Qumak, 
12. wezwania  zamawiającego  z  dnia  5  stycznia  2017  r.,  skierowanego  do  wykonawcy 

Qumak na podstawie art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp,  

13. odpowiedzi  wykonawcy  Qumak  z  dnia  12  stycznia  2017  r.  na  wezwanie  z  dnia  

5 stycznia 2017 r.), 

14. wezwania  zamawiającego  z  dnia  25  stycznia  2017  r.,  skierowanego  do  wykonawcy 

Qumak na podstawie art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp,  

KIO 464/17 

15. odpowiedzi  wykonawcy  Qumak  z  dnia  31  stycznia  2017  r.  na  wezwanie  z  dnia  

25 stycznia 2017 r.), 

16. wezwania  zamawiającego  z  dnia  15  lutego  2017  r.,  skierowanego  do  wykonawcy 

Alumbrados  do  złożenia  dokumentów  lub  oświadczeń  potwierdzających  spełnianie 
warunków udziału w postepowaniu, 

17. odpowiedzi  wykonawcy  Alumbrados  z  dnia  21  lutego  2017  r.  na  wezwanie  z  dnia  

15 lutego 2017 r.), 

18. wezwania  zamawiającego  z  dnia  23  lutego  2017  r.  do  wyjaśnienia,  czy  zadania 

wskazane  w  Wykazie  robót  budowlanych  i  zaświadczeniu  „jest  tym  samym 

zamówieniem”, 

19. odpowiedzi  wykonawcy  Alumbrados  z  dnia  27  lutego  2017  r.  na  wezwanie  z  dnia  

23 lutego 2017 r.), 

20. Informacji  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  –  pismo  zamawiającego  z  dnia  

28 lutego 2017 r., 

także:  Odpowiedzi  na  odwołanie  –  pismo  zamawiającego  z  dnia  24  marca  2017  r.,  Pisma 

przystępującego 

w 

toku 

postępowania 

–  pismo  wykonawcy  Qumak  z  dnia  

24 marca 2017 r., pisma wykonawcy Alumbrados z dnia 24 marca 2017 r.,  
złożonych  na  rozprawie:  przez  przystępującego  Alumbrados  –  zaświadczenia  Głównego 
Inżyniera  Centrum  Sterowania  Urzędu  Miasta  Managua  z  dnia  16  marca  2017  r.,  przez 
odwołującego  –  Decyzji  administracyjnej  Nr  014  dotyczącej  zamówienia  publicznego  
Nr 137/2013 „Modernizacja sieci sygnalizacji świetlnej Etap I”,  
a  nadto  fragmentów  artykułów  opublikowanych  2  maja  2015  r.,  12  czerwca  2015  r.,  
21 sierpnia 2015 r., 24 sierpnia 2015 r.  na 

www.laprensa.com

oraz stanowisk stron i przystępujących zaprezentowanych w toku rozprawy skład orzekający 
Izby ustalił i zważyła, co następuje. 

 
Skład  orzekający  Izby  ustalił,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek 

skutkujących odrzuceniem odwołania w trybie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp i nie stwierdziwszy 
ich, skierował odwołanie do rozpoznania na rozprawę. 

Skład  orzekający  Izby  ustalił  także,  że  wykonawca  wnoszący  odwołanie  posiada 

interes  w  uzyskaniu  przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowany  możliwością  poniesienia 
szkody  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy,  o  których  mowa  
w  art.  179  ust.  1  ustawy  Pzp.  Nieprawidłowe  dokonanie  czynności  badania  
i  oceny  ofert,  w  tym  zaniechanie  odrzucenia  ofert  wykonawców  Alumbrados  i  Qumak 
oznacza,  że  potencjalne  stwierdzenie  naruszenia  w  tym  zakresie  przepisów  ustawy  Pzp 
pozbawia  odwołującego  możliwości  uzyskania  zamówienia  i  podpisania  umowy  w  sprawie 
zamówienia  publicznego  oraz  wykonywania  zamówienia.  Wypełnione  zostały  zatem 

KIO 464/17 

materialnoprawne  przesłanki  do  rozpoznania  odwołania,  wynikające  z  treści  art.  179  ust.  1 
ustawy  Pzp.  Zaznaczenia  przy  tym  wymaga,  że  choć  cena  ofertowa  odwołującego 
(36 662 368,92 zł – Formularz „Oferta” odwołującego) przewyższa kwotę, którą zamawiający 
zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia  (35 900 000  zł  –  pkt  11  Protokołu 

postępowania), to – jak oświadczył zamawiający w toku rozprawy – nie wyklucza możliwości 

jej  zwiększenia  (pod  koniec  lutego  2017  roku  zamawiający  wystąpił  z  wnioskiem  
o  zwiększenie  budżetu  o  kwotę  przewyższającą  o  10%  wysokość  ceny  ofertowej 
odwołującego). 

 
Zamawiający, w Odpowiedzi na odwołanie, uwzględnił część zarzutów, tj.: 

•  zaniechania  odtajnienia  wyjaśnień  wykonawcy  Alumbrados  dotyczących  rażąco 

niskiej ceny, 

•  zaniechania wykluczenia wykonawcy Alumbrados z tego powodu, że nie wykazał, że 

spełnia warunki udziału w postepowaniu, 

•  zaniechania  wezwania  wykonawcy  Alumbrados  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących 

tzw. dokumentów podmiotowych. 

Na  posiedzeniu  przystępujący  Alumbrados  oświadczył,  że  wnosi  sprzeciw  wobec 

uwzględnienia przez zamawiającego części zarzutów. 

 
Skład  orzekający  Izby  wskazuje,  że  Pismo  przystępującego  w  toku  postępowania  – 

pismo  wykonawcy  Qumak  z  dnia  24  marca  2017  r.  miało  dla  rozstrzygnięcia  sprawy 
znaczenie  o  tyle  tylko,  że  wykonawca  podtrzymał  w  nim  wniosek  o  oddalenie  odwołania, 
uznając  zarzuty  odwołującego  się  konsorcjum  skierowane  wobec  tego  wykonawcy  za 
całkowicie  bezzasadne.  Bez  znaczenia  natomiast  pozostały  wskazane  przez  tego 
przystępującego okoliczności, które odnosiły się do zarzutów, które nie zostały podniesione 
w rozpoznawanej przez skład orzekający Izby sprawie o sygn. akt KIO 464/17. 

 
Skład  orzekający  Izby  pominął  złożoną  przez  przystępującego  Alumbrados 

„Deklarację  poufności”,  ponieważ  nie  była  ona  znana  zamawiającemu  na  etapie  badania 
zasadności  dokonanego  zastrzeżenia  informacji  składanych  w  ramach  wyjaśnień  co  do 
rażąco niskiego charakteru zaoferowanej ceny. 

Skład  orzekający  Izby  pominął  także  złożony  przez  odwołującego  artykuł 

„Kwestionowana  inteligencja  sygnalizacji  świetlnej  w  Managui”  z  12  dnia  czerwca  2016  r., 
ponieważ odwołujący złożył jedynie jego tłumaczenie na język polski. 

KIO 464/17 

Zarzut  zaniechania  czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego 

dokumentów zastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa przez wykonawcę Alumbrados, 
tj.  odtajnienia  (ujawnienia)  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  Alumbrados  w  trybie  
art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, czym  zamawiający naruszył art. 7 ust. 1 ustawy Pzp  w  związku  
z art. 8 ust. 1-3 tejże ustawy, art. 96 ust. 3 ustawy Pzp oraz § 4 ust. 1 i 5 rozporządzenia 
Ministra  Rozwoju  w  sprawie  protokołu  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  
z dnia 26 lipca 2016 r. [Dz.U. z 2016 r., poz. 11280] potwierdził się. 

 
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje. 
Wykonawca Alumbrados w piśmie z dnia 11 stycznia 2017 r., będącym odpowiedzią 

na  wezwanie  zamawiającego  z  dnia  5  stycznia  2017  r.  skierowane  na  podstawie  art.  87  
ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 i 1a ustawy Pzp w pierwszej części pisma zaprezentował swoje 
stanowisko – podał szereg informacji (2,5 strony – str. 1-3), a jednocześnie, w drugiej części 
pisma,  zastrzegł  informacje  „zawarte  w  niniejszym  piśmie  oraz  załącznikach”,  jako 
stanowiące  tajemnicę  przedsiębiorstwa  (1,5  strony  –  str.  3-4)  i,  począwszy  od  zdania  
o  treści:  „Jednocześnie  zastrzegamy,  że  zawarte  w  niniejszym  piśmie  oraz  załącznikach 

informacje, nie mogą być udostępniane, bowiem stanowią one tajemnice przedsiębiorstwa.” 

zaprezentował uzasadnienie zastrzeżenia. 

W uzasadnieniu (str. 3-4) wskazał: 

• 

sposób  rozumienia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  na  gruncie  ustawy  o  zwalczaniu 

nieuczciwej konkurencji, 

• 

„Informacje  (…)  określają  wielkości  rabatów  (…)”,  „Rabaty  nie  zostały 

wyszczególnione w cenach ryczałtowych zawartych w ofercie. Konkurencja uzyskując 

dostęp 

do 

informacji 

zawartych 

w 

wyjaśnieniach 

uzyska 

informacje  

o rabatach jakie posiada nasza firma. Konkurencja znając tylko cenę całości zadania 

nie  jest  w  stanie  uzyskać  informacji  o  wysokości  rabatów  na  poszczególne 

urządzenia,  między  innymi  dlatego,  iż  na  cenę  całkowitą  składa  się  ogromny 

asortyment  urządzeń,  robocizna  oraz  zysk.”,  „(…)  rabaty  cenowe  mają  wpływ  na 

pierwsze 

cztery 

podpunkty” 

(dotyczy 

elementów 

otoczenia 

bliższego 

przedsiębiorstwa), 

• 

ż

e  informacje  gospodarcze  to  m.in.  takie  informacje,  „które  wpływają  na  wartość 

przedsiębiorstwa  w  obrocie  gospodarczym  lub  mają  znaczenie  w  działalności 

gospodarczej osoby uprawnionej lub osoby trzeciej”, 

• 

sposób  rozumienia  i  znaczenie  „reguły  otoczenia  przedsiębiorstwa”,  dzieląc  to 

otoczenie na „bliższe” i „bliższe” – krótko je scharakteryzował”, 

Powołał  się  także  na  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  20  czerwca  2011  r. 

zapadły w sprawie o sygn. akt KIO 1243/11, podając że rodzaj chronionych informacji może 

KIO 464/17 

mieć różny charakter: techniczny, technologiczny oraz organizacyjny np. struktura, przepływ 
dokumentów, sposoby kalkulacji cen lub zabezpieczenie danych.  

 
Ponadto wykonawca Alumbrados oświadczył:  

• 

„jesteśmy  zobligowani  chronić  politykę  cenową  naszych  dostawców,  dla  których 

ujawnienie rabatów które otrzymujemy będzie miało negatywny skutek.”, 

• 

„Informacje  te  nie  są  przekazywane  na  zewnątrz  ani  upubliczniane.  Ma  do  nich 

dostęp  tylko  kadra  menedżerska  oraz  są  dobierane  do  każdego  zadania 

indywidualnie”  

 
Skład orzekający Izby zważył, co następuje. 
Z  przepisu  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp,  zgodnie  z  którym:  „Nie  ujawnia  się  informacji 

stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej 

konkurencji,  jeżeli  wykonawca,  nie  później  niż  w  terminie  składania  ofert  lub  wniosków  

o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu,  zastrzegł,  że  nie  mogą  być  one  udostępniane 

oraz  wykazał,  iż  zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.”  wynika 

(wnioskowanie  a  contrario),  że  nie  korzystają  z  ochrony  (ujawnia  się)  zastrzeżone  przez 
wykonawcę informacje, o ile wykonawca nie wykazał, zastrzegając je, że stanowią tajemnicę 
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej. 

Oznacza to, że zamawiający nie bada samodzielnie – wyłącznie na podstawie treści 

samych  informacji  podawanych  przez  wykonawcę,  czy  stanowią  one  tajemnicę 
przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji,  ale  że 
zamawiający  ocenie  poddaje  to,  czy  wykonawca  wykazał,  zastrzegając  informacje,  że 
stanowią one tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej 
konkurencji. 

I choć ustawodawca nałożył na wykonawcę obowiązek „jedynie” wykazania (nie zaś 

obowiązek  udowodnienia),  że  zastrzegane  informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa 
w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji,  to  obowiązek  ten  nie  może 
sprowadzać się do złożenia przez wykonawcę oświadczeń, czy zapewnień, a to ze względu 
na rozumienia wyrazu „wykazać” w języku polskim, tj. jako przedstawienia czegoś w sposób 
przekonujący.  

Wykonawcy  wolno  więc  zrobić  więcej,  tj.  udowodnić,  że  zastrzegane  informacje 

stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej 
konkurencji, jednak nie wolno mu – o ile informacje mają pozostać niedostępne dla innych 
wykonawców  uczestniczących  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  – 
zrobić mniej niż wykazać, że informacje te stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. 

KIO 464/17 

Uwzględniając  powyższe  stwierdzić  należy,  że  ocenie  zamawiającego,  czy 

wykonawca  Alumbrados  wykazał,  iż  zastrzegane  informacje  stanowią  tajemnicę 
przedsiębiorstwa  podlegała  druga  część  pisma  z  dnia  11  stycznia  2017  r.  począwszy  od 
zdania  „Jednocześnie  zastrzegamy,  że  zawarte  w  niniejszym  piśmie  oraz  załącznikach 

informacje, nie mogą być udostępniane, bowiem stanowią one tajemnice przedsiębiorstwa.”, 

przy  czym  podkreślenia  wymaga,  że  w  samym  zastrzeżeniu  informacji  wykonawca 
Alumbrados  nie  skonkretyzował,  jakie  (które)  informacje  przez  niego  podane  wymagają 
ochrony  („zastrzegamy,  że  zawarte  w  niniejszym  piśmie  oraz  załącznikach  informacje,  nie 

mogą być udostępniane”). 

Po  zacytowanym  powyżej  zdaniu,  w  dalszej  kolejności  wykonawca  Alumbrados 

sprecyzował – co wynika z następujących sformułowań: „Informacje (…) określają wielkości 

rabatów  (…)”,  „Rabaty  nie  zostały  wyszczególnione  w  cenach  ryczałtowych  zawartych  

w  ofercie.  Konkurencja  uzyskując  dostęp  do  informacji  zawartych  w  wyjaśnieniach  uzyska 

informacje  o  rabatach  jakie  posiada  nasza  firma.  Konkurencja  znając  tylko  cenę  całości 

zadania  nie  jest  w  stanie  uzyskać  informacji  o  wysokości  rabatów  na  poszczególne 

urządzenia,  między  innymi  dlatego,  iż  na  cenę  całkowitą  składa  się  ogromny  asortyment 

urządzeń,  robocizna  oraz  zysk.”,  „(…)  rabaty  cenowe  maja  wpływ  na  pierwsze  cztery 

podpunkty”  (dotyczy  elementów  otoczenia  bliższego  przedsiębiorstwa)  –  tyle,  iż  chodzi  

o wielkości rabatów, za jakie może nabyć towary i usługi oraz zakwalifikował je zarówno jako 
informacje gospodarcze, jak i organizacyjne. 

  
W  ocenie  składu  orzekającego  Izby  wykonawca  Alumbrados  nie  wykazał,  że 

wielkości rabatów, za jakie może nabyć towary i usługi stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, 
przy  czym  skład  orzekający  Izby  zastrzega,  że  co  do  zasady  nie  neguje  możliwości 
kwalifikacji  informacji  o  udzielonych  rabatach  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Takie  też 
stanowisko  zajął  odwołujący  na  rozprawie  („O  ile  przyznaje  możliwość  objęcia  tajemnicą 

przedsiębiorstwa udzielonych przez inne podmioty rabatów to (…)” 

Jednak  w  przedmiotowej  sprawie  wykonawca  Alumbrados  poprzestał  na 

oświadczeniu o ciążącym na nim obowiązku ochrony polityki cenowej swoich dostawców, nie 
wskazując  nawet  z  czego  obowiązek  ów  wynika,  ani  nie  wyjaśniając,  jakież  to  negatywne 
skutki będzie miało dla tych dostawców ujawienie udzielonych mu rabatów, co tym samym 
przesądza  o  uznaniu,  że  wykonawca  ten  nie  wykazał  istnienia  przesłanek  niezbędnych  do 
zachowania informacji w poufności. 

Podnieść  przy  tym  należy,  że  jedynie  niektóre  z  ofert  załączonych  do  pisma 

wykonawcy Alumbrados z dnia 11 stycznia 2017 r. wskazywały wysokość rabatu. 

KIO 464/17 

Wykonawca  Alumbrados  złożył  także  wyjaśnienia  z  dnia  31  stycznia  2017  r.  (na 

wezwanie zamawiającego z dnia 25 stycznia 2017 r. skierowane na podstawie art. 87 ust. 1 
w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp), zastrzegając informacje w nich zawarte, po czym powielił 
treść  uzasadnienia  z  pisma  z  dnia  11  stycznia  2017  r.  (nadając  uzasadnieniu  jedynie  inną 
„szatę graficzną”). 

Wobec tego za aktualne skład orzekający Izby uznaje poczynione już rozważania. 
Dodatkowo skład orzekający Izby podkreśla nieadekwatność treści uzasadnienia do 

informacji  zawartych  w  wyjaśnieniach  z  dnia  31  stycznia  2017  r.,  ponieważ  wykonawca 
Alumbrados nie ujął tam informacji o jakichkolwiek rabatach. 

 
Uwzględniając  powyższe  skład  orzekający  Izby  uznał,  że  dokonane  przez 

wykonawcę  Alumbrados  zastrzeżenie  informacji  zwartych  w  wyjaśnieniach  z  dnia  
11 stycznia 2017 r. i 31 stycznia 2017 r. jako stanowiących tajemnice przedsiębiorstwa nie 
było  skuteczne,  wobec  czego  zamawiający  winien  ujawnić  treść  tych  wyjaśnień,  co  skład 
orzekający Izby nakazał zamawiającemu.  

 
Zarzuty: 

•  zaniechania  czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów 

zastrzeżonych 

jako 

tajemnica 

przedsiębiorstwa 

przez 

wykonawcę 

Qumak,  

tj.  odtajnienia  (ujawnienia)  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  Qumak  w  trybie  art.  90 
ust. 1 ustawy Pzp, 

•  zaniechania  czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  Qumak  pomimo,  że 

oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  jak  
i  pomimo,  że  wykonawca  ten  nie  złożył  wyjaśnień,  które  można  by  uznać  za  wyjaśnienia  
w rozumieniu art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, a tym samym wykonawca Qumak nie wykazał, że 
jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, 
nie potwierdziły się.  

 
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje. 
Pismem z dnia 5 stycznia 2017 r. skierowanym przez zamawiającego na podstawie 

art. 87 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp zamawiający wezwał wykonawcę Qumak do 
złożenia  wyjaśnień,  wskazując  że  szczególne  wątpliwości  zamawiającego  budzi  wycena 
jednej z 5 pozycji kosztorysu ofertowego, tj. pozycja 1: „Zaprojektowanie, dostawa, instalacja  

i modernizacja urządzeń terenowych Systemu Zarządzania Ruchem na drodze ekspresowej 

S12 i S17 na odcinku Kurów – Lubin – Piaski”. 

KIO 464/17 

Zamawiający postawił dwa pytania (nr 1 i 2) oraz oczekiwał wyjaśnień co do kalkulacji 

poszczególnych  pozycji  kosztorysu  ofertowego  i  elementów  rozliczeniowych  w  tych 
pozycjach (nr 3). 

Wskazał  także,  że  wykonawca  winien  przedłożyć  „wyczerpującą  i  szczegółową 

informację  na  temat  sposobu  uwzględnienia  elementów  mających  wpływ  na  wartość  

ww.  pozycji  kosztorysu  ofertowego,  mając  na  uwadze  m.in.  wykonanie  prac  projektowych, 

wykonanie  robót  budowlanych,  instalację  wszystkich  urządzeń  terenowych  ZSZR, 

zaangażowanie osobowe i rzeczowe oraz związane z tym niezbędne do poniesienia koszty” 

oraz „wszelkie informacje oraz dowody, które uzna za istotne, dotyczące sposobu obliczenia 

ceny oferty, a których Zamawiający nie wymienił powyżej” (str. 2 wezwania, ostatni akapit). 

 
W  piśmie  z  dnia  12  stycznia  2017  r.,  będącym  odpowiedzią  na  wezwanie  

z 5 stycznia 2017 r., wykonawca Qumak zastrzegł informacje składające się na wyjaśnienia 
jako  stanowiące  tajemnicę  przedsiębiorstwa  i  zaprezentował  swoje  stanowisko  –  podał 
szereg informacji, załączył dowody. 

Zastrzegł także treść (informacje) samego uzasadnienia zastrzeżenia.  
Pismo  liczy  15  stron  (14  +  jedno  zdanie  na  stronie  15).  Do  pisma  załączono 

dokumenty/materiały – łącznie 35 stron. 

 
Pismem z dnia 25 stycznia 2017 r. zamawiający, ponownie powołując się na przepis 

art. 87 ust. 1 w związku z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, wezwał wykonawcę Qumak do złożenia 
wyjaśnień, wskazując, że „Przedstawione przez Państwa w piśmie z dnia 12 stycznia 2017 r. 

informacje i dowody nie przedstawiają szczegółowych kalkulacji poszczególnych elementów 

wchodzących  w  skład  danej  pozycji  kosztorysu  ofertowego,  które  pozwoliłyby 

Zamawiającemu ocenić, czy cena ofertowa nie jest rażąco niska i czy gwarantuje wykonanie 

zamówienia zgodnie z wymaganiami Zamawiającego.”  

Zażądał „szczegółowych wyjaśnień wraz z pełnym wyliczeniem lub kalkulacją cenową 

dla każdego elementu wchodzącego w skład danej pozycji kosztorysu ofertowego”. 

Zażądał  nadto  złożenia  szczegółowych  wyjaśnień  wraz  z  wyliczeniami  

i  kalkulacjami  cenowymi  dla  każdego  z  wymaganych  elementów  oprogramowania, 
przekazując 

pomocniczo 

przygotowane 

przez 

siebie 

zestawienie 

modułów 

scentralizowanych i aplikacji.  

Oczekiwał  „wskazania  kwot  wykonania  danego  elementu  oprogramowania”  oraz  

zażądał  „wskazania,  które  oprogramowanie  będzie  oprogramowaniem  dedykowanym,  

a które standardowym.” 

Postawił 5 pytań. 
 

KIO 464/17 

W  piśmie  z  dnia  31  stycznia  2017  r.,  będącym  odpowiedzią  na  wezwanie  

z 25 stycznia 2017 r., wykonawca Qumak zastrzegł informacje składające się na wyjaśnienia 
jako  stanowiące  tajemnicę  przedsiębiorstwa  i  zaprezentował  swoje  stanowisko.  Zastrzegł 
także treść (informacje) samego uzasadnienia zastrzeżenia.  

Pismo  liczy  4  strony  i  zawiera  m.in.  5  odpowiedzi  na  postawione  przez 

zamawiającego  pytania  oraz  uzasadnienie  dokonania  modyfikacji  przekazanego  przez 
zamawiającego  zestawienia  modułów.  Do  pisma  załączono  wyliczenia  i  kalkulacje  
w  tym  dotyczące  wszystkich  5  pozycji  kosztorysu  ofertowego  (Załączniki  1-5),   
a także elementów oprogramowania – łącznie 7 stron. 

Wykonawca  Qumak:  wyszczególnił  oprogramowanie,  wskazując,  które  stanowi 

oprogramowanie  standardowe,  a  które  dedykowane,  wprowadził  dodatkową  „kategorię” 
oprogramowania  (odniósł  się  do  tego  w  piśmie  na  str.  3,  trzeci  akapit),  podał  koszty 
wykonania, uruchomienia, wdrożenia i wymaganych licencji (Załącznik III Oprogramowanie). 

 
Skład orzekający Izby zważył, co następuje. 
W  pierwszej  kolejności  skład  orzekający  Izby  zauważa,  że  odwołujący  nie  podniósł 

zarzutu  zaniechania  przez  zamawiającego  odtajnienia  informacji  składających  się  na 
uzasadnienie zastrzeżenia i nie żądał ich odtajnienia (postawił „jedynie” zarzut zaniechania 
odtajnienia  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  Qumak  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy 
Pzp). 

Przypomnienia  wymaga,  o  czym  była  mowa  w  odniesieniu  do  zarzutu  dotyczącego 

wykonawcy Alumbrados, że zamawiający nie bada samodzielnie – wyłącznie na podstawie 
treści  samych  informacji  podawanych  przez  wykonawcę,  czy  stanowią  one  tajemnicę 
przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji,  ale  że 
zamawiający  ocenie  poddaje  to,  czy  wykonawca  wykazał,  zastrzegając  informacje,  że 
stanowią one tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej 
konkurencji. 

 
Uwzględniając  fakt,  że  zarówno  informacje  składające  się  na  uzasadnienie 

zastrzeżenia,  jak  i  informacje  stanowiące  wyjaśnienia  co  do  wysokości  zaoferowanej  ceny 
pozostały  poufnymi,  skład  orzekający  Izby,  oceniając  złożone  przez  wykonawcę  Qumak 
wyjaśnień  i  dowody  pod  kątem  tego,  czy  jest  ona  rażąco  niska,  nie  może  podać  
i  wprost  odnieść  się  do  samych  informacji,  co  ma  wpływ  na  prezentowane  poniżej 
rozważania Izby. 

 
W  ocenie  składu  orzekającego  Izby,  uwzględniając  ustalony  stan  faktyczny, 

informacje  i  dowody  złożone  przez  wykonawcę  Qumak  przy  pismach  z  dnia  

KIO 464/17 

12  i  25  stycznia  2017  r.,  a  także  treść  wezwań  (zakres  zainteresowań  zamawiającego)  
i  stopień  ich  szczegółowości  uznać  należało,  że  wykonawca  Qumak  złożył  wyjaśnienia  na 
wezwania zamawiającego z dnia 5 i 25 stycznia 2017 r., których zamawiający żądał w trybie 
art. 90 ust. 1 ustawy Pzp oraz, że wykazał, że zaoferowana cena nie jest ceną rażąco niską. 

 
W odniesieniu do wezwania zamawiającego z dnia 5 stycznia 2017 r.: 
po  pierwsze,  skład  orzekający  Izby  uznał,  że  zgodnie  z  żądaniami  zamawiającego  

wykonawca  w  swoim  piśmie  z  dnia  12  stycznia  2017  r.  odniósł  się  do  wątpliwości 
zamawiającego dotyczących pozycji 1 kosztorysu ofertowego (str. 2-3) oraz złożył dowody,  
w tym oferty podmiotów zewnętrznych, potwierdzające wycenę stanowiącą bardzo znaczącą 
wartość ceny ofertowej, 

po drugie, nie pozostawił żadnego z pytań bez odpowiedzi (str.3-4), 
po  trzecie,  odniósł  się  do  sposobu  kalkulacji  poszczególnych  pozycji  kosztorysu 

ofertowego,  przy  czym  skład  orzekający  Izby  podnosi  –  co  istotne  –  że  z  treści  wezwania 
zamawiającego  nie  wynikało  oczekiwanie  złożenia  samej  kalkulacji  (żądanie  takie 
zamawiający  jasno  wyartykułował  w  piśmie  z  25  stycznia  2017  r.),  lecz  wyjaśnień  co  do 
kalkulacji poszczególnych pozycji kosztorysu ofertowego i elementów rozliczeniowych w tych 
pozycjach. 

 
W odniesieniu do wezwania zamawiającego z dnia 25 stycznia 2017 r.: 
po pierwsze, zgodnie z żądaniami zamawiającego wykonawca w swoim piśmie z dnia 

31  stycznia  2017  r.  złożył  wyjaśnienia  (str.  1-2)  wraz  z  kalkulacją  cenową  dla  każdego 
elementu wchodzącego w skład danej pozycji kosztorysu ofertowego (Załączniki 1-5), 

po drugie, udzielił odpowiedzi na wszystkie (5) pytania zamawiającego (str. 3-4),  
po  trzecie,  złożył  wyjaśnienia  (str.  3)  wraz  z  kalkulacjami  cenowymi  dla  każdego  

z  wymaganych  elementów  oprogramowania,  modyfikując  nieco,  ze  względu  na  przyjęty 
przez siebie sposób realizacji zamówienia, pomocniczo przygotowane przez zamawiającego 
zestawienie modułów scentralizowanych i aplikacji, podał kwoty wykonania danego elementu 
oprogramowania (Załącznik III Oprogramowanie oraz Załącznik 2), 

po czwarte, wskazał oprogramowanie dedykowane i standardowe. 
 
Dla  oceny  charakteru  zaoferowanej  przez  wykonawcę  ceny  ofertowej  w  świetle 

złożonych przez wykonawcę Qumak wyjaśnień niezbędne jest uwzględnienie następujących 
okoliczności: 

zamawiający żądał podania ceny ryczałtowej, oczekując jedynie podziału ceny na 5 
zasadniczych, zbiorczych pozycji, 

przedmiot zamówienia wymaga tak zaprojektowania, jak i  wykonania, 

KIO 464/17 

co  uzasadnia  przyjęcie  w  prezentowanych  zamawiającemu  kalkulacjach  pozycji 
zagregowanych, nie poddających się całkowitemu uszczegółowieniu, 

systemy  zarządzania  ruchem  stanowią,  zwłaszcza  w  warunkach  polskich,  novum, 
stąd  znaczenie,  przy  projektowaniu,  a  w  konsekwencji  wycenie,  ma  dotychczas 
zdobyte  przez  wykonawcę  doświadczenie  w  realizacji  zamówień  zbliżonych  do 
zakresu  przedmiotowego  zamówienia;  sam  odwołujący  w  odwołaniu  przyznał,  że 
„oznakowanie  pryzmatyczne  dróg  jest  dziedziną  bardzo  młodą,  jego  wprowadzenie 

na  polskie  drogi  następuje  w  ramach  wdrażania  modułów  Krajowego  Systemu 

Zarządzania  Ruchem,  a  przedmiotowe  zamówienie  (…),  jest  jednym  z  pierwszych 

tego typu projektów realizowanych na polskiej sieci drogowej” (str. 19-20 odwołania), 

znaczącą wartość zamówienia stanowi wartość materiałów i urządzeń. 

Uwzględniając powyższe okoliczności skład orzekający Izby uznał, że złożone przez 

wykonawcę  Qumak  wyjaśnienia  i  dowody  nie  dają  podstaw  do  kwalifikacji  ceny  ofertowej 
tego wykonawcy jako rażąco niskiej. 

Przede  wszystkim  wskazać  należy,  że  bardzo  znacząca  wysokość  ceny  ofertowej 

wykonawcy  Qumak  znajduje  potwierdzenie  w  złożonych  ofertach  podmiotów  zewnętrznych 
(załączniki do pisma z dnia 12 stycznia 2017 r.). 

Złożone oferty nie budzą wątpliwości, ponieważ pochodzą z okresu poprzedzającego 

termin składania ofert w przedmiotowym postępowaniu  oraz są – co  wynika z  ich treści – 
„dedykowane”  do  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego. 
Nadto  oferta  o  kluczowej  (największej)  wartość  pochodzi  od  podmiotu  wskazanego  także 
przez wykonawcę Qumak (w zastrzeżonej części dokumentu JEDZ) jako podwykonawca. 

 
Złożone wyjaśnienia i dowody są wystarczająco szczegółowe, adekwatne do wezwań 

zamawiającego, spójne i korelują z całkowitą ceną ofertową wykonawcy Qumak. 

Za okoliczność mającą wpływ na wysokość zaoferowanej ceny skład orzekający Izby 

uznał,  a  to  ze  względu  na  akcentowany  powyżej  fakt,  że  systemy  zarządzania  ruchem 
stanowią  novum,  wskazane  przez  wykonawcę  Qumak  dotychczas  zdobyte  doświadczenie  
w  realizacji  zamówień  zbliżonych  do  zakresu  przedmiotowego  zamówienia  (str.  4-5 
wyjaśnień z dnia 12 stycznia 2017 r.). 

 
Odnosząc  się  do  podejrzeń  odwołującego,  że  wykonawca  Qumak  nie  uwzględnił  

w swojej wycenie: 

•  oznakowania pryzmatycznego,  

•  integracji protokół komunikacyjnych z istniejącymi urządzeniami,  

•  ryzyka przejęcia zobowiązań gwarancyjnych, 

KIO 464/17 

•  odpowiedzialności za zdarzenia losowe, 

skład  orzekający  Izby  stanął  na  stanowisku,  że  zostały  oparte  na  błędnym  założeniu, 
sprowadzającym  się  w  istocie  do  tego,  że  wykonawca  Qumak  nie  zapoznał  się 
wystarczająco  starannie  z  postanowieniami  SIWZ  i  załącznikami  do  niej,  co  nie  zostało 
jednak w odniesieniu do tego wykonawcy w żadnym stopniu uprawdopodobnione. 
 

W ocenie składu orzekającego Izby fakt, że systemy zarządzania ruchem stanowią, 

zwłaszcza w warunkach polskich, novum, skłania raczej do wniosku, iż wykonawcy bardziej 
wnikliwie  (niż  w  wielokrotnie  powielanych  zamówieniach)  zapoznają  się  z  wymaganiami 
SIWZ. 
 

Dostrzeżenia  także  wymaga,  że  podając  rzekomo  pominięte  przez  wykonawcę 

Qumak  ww.  pozycje,  odwołujący  nie  wskazał  żadnych,  choćby  orientacyjnych  wartości,  co 
oznacza, że nie wiadomym jest, jakie znaczenie, wedle odwołującego, dla wyceny pozycje te 
mają.  Odwołujący  poprzestał  na  sformułowaniach:  „istotne  zaniżenie  ceny  oferty”  (str.  21, 
pierwszy  akapit,  zdanie  ostatnie),  „istotny  wpływ  na  poważne  zmniejszenie  ceny  oferty”  
(str. 21 odwołania, drugi akapit, ostatnie zdanie oraz str. 22, pierwszy akapit, zdanie ostatnie, 
str. 22, pierwszy akapit, zdanie ostatnie). 
 

Odwołujący  nie  sprecyzował  także  żadnych  zastrzeżeń  co  do  wysokości  (cen 

cząstkowych) 5 pozycji kosztorysu ofertowego, pomimo że były jawne. 

 
Z  powyższych  względów  skład  orzekający  Izby  uznał,  że  zarzuty  zaniechania 

odtajnienia wyjaśnień złożonych przez wykonawcę Qumak w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp 
oraz  zaniechania  odrzucenia  oferty  tego  wykonawcy  z  powodu  zaoferowania  ceny  rażąco 
niskiej nie potwierdziły się. 

  
Zarzut  zaniechania  czynności  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  wykonawcę 

Alumbrados  pomimo,  że  oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 
zamówienia, jak i pomimo, że wykonawca Alumbrados nie złożył wyjaśnień, które można by 
uznać  za  wyjaśnienia  w  rozumieniu  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  a  tym  samym  wykonawca 
Alumbrados nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny odwołujący podniósł 
„wyłącznie  na  wypadek,  gdyby  Izba  uznała  za  niezasadne  zarzuty  naruszenia  art.  (…) 

poprzez  zaniechanie czynności odtajnienia (ujawnienia) przez  Zamawiającego dokumentów 

zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  ALUMBRADOS”  (str.  18 

odwołania),  prezentując  argumentację  w  odniesieniu  do  tego  zarzutu  „na  wypadek  gdyby 

Izba uznała za niezasadne zarzuty dotyczące zaniechania czynności odtajnienia (ujawnienia) 

przez  Zamawiającego      dokumentów  zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  przez 

wykonawcę ALUMBRADOS”. 

KIO 464/17 

Wobec  powyższego  oraz  uznania  przez  skład  orzekający  Izby  zarzutu  zaniechania 

czynności  odtajnienia  (ujawnienia)  przez  zamawiającego  dokumentów  zastrzeżonych  jako 
tajemnica  przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  Alumbrados  za  zasadny  (zarzut  się 
potwierdził) skład orzekający Izby poprzestał na rozpoznaniu zarzutu zaniechania odtajnienia 
wyjaśnień wykonawcy Alumbrados. 
 

Zarzuty: 

•  zaniechania  wykluczenia  wykonawcy  Alumbrados  z  postępowania  i  zaniechania  czynności 

uznania oferty złożonej przez wykonawcę Alumbrados za odrzuconą, pomimo że wykonawca 
Alumbrados  nie  wykazał,  iż  spełnia  warunki  udziału  w  postępowaniu  –  zarzut  się  nie 
potwierdził, 

•  zaniechania  czynności  wezwania  wykonawcy  Alumbrados  do  złożenia  w  wyznaczonym 

przez  zamawiającego  terminie  wyjaśnień  dotyczących  wskazanych  w  uzasadnieniu 
odwołania  dokumentów  potwierdzających  spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu 
(tzw.  dokumentów  podmiotowych),  czym  zamawiający  naruszył  przepis  art.  7  ust.  1  i  3  
w związku z art. 26 ust. 4 ustawy Pzp – zarzut się potwierdził. 

 
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje. 
Pismem  z  dnia  15  lutego  2017  r.  zamawiający,  wskazując  że  oferta  wykonawcy 

Alumbrados  została  oceniona  najwyżej,  wezwał  tego  wykonawcę  do  złożenia  –  w  celu 
potwierdzenia  spełniania  przez  tegoż  wykonawcę  warunków  udziału  w  postępowaniu 
dotyczących zdolności technicznej i zawodowej, o której mowa w pkt. 7.2.3) IDW – wykazu 
robót budowlanych  wykonanych nie wcześniej niż  w okresie ostatnich 5 lat przed upływem 
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, 
wraz  z  podaniem  ich  rodzaju,  wartości,  daty,  miejsca  wykonania  i  podmiotów,  na  rzecz 
których  roboty  te  zostały  wykonane,  z  załączeniem  dowodów  określających  czy  roboty  te 
zostały  wykonane należycie, w szczególności informacji o tym, czy roboty zostały wykonane 
zgodnie  z  przepisami  prawa  budowlanego  i  prawidłowo  ukończone,  przy  czym  dowodami,                 
o których mowa, mogły być referencje bądź inne dokumenty wystawione przez podmiot, na 
rzecz  którego  roboty  budowlane  były  wykonywane,  a  jeżeli  z  uzasadnionych  przyczyn                               
o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów – inne 
dokumenty. Zamawiający zastrzegł, że wykaz należy złożyć  zgodnie z treścią załączonego 
do wezwania formularza (załącznik nr 1). 

 
W  odniesieniu  do  oczekiwanej  od  wykonawcy  zdolności  technicznej  /  zawodowej 

zamawiający, w pkt. 7.2.3) IDW wskazał: 

KIO 464/17 

„O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące 

(…): 

3)  zdolności technicznej lub zawodowej: 

Wykonawcy: 

Wykonawca  zamówienia  musi  wykazać;  że  wykonał  zgodnie  z  zasadami  sztuki 

budowlanej  i  prawidłowo  ukończył,  w  okresie  ostatnich  5  lat  przed  upływem  terminu 

składania  ofert,  a  jeżeli  okres  prowadzenia  działalności  jest  krótszy  –  w  tym  okresie  co 

najmniej: 

e)  budowę  i  wdrożenie  systemu  zarządzania  lub  sterowania  ruchem  drogowym,                          

o wartości nie mniejszej niż 20 mln PLN brutto, obejmującego łącznie wszystkie niżej 

wymienione elementy: 

•  centrum  operacyjne  (centrum  sterowania/zarządzania),  które  musiało  umożliwiać 

prezentację  danych  z  systemu  zarządzania/sterowania  ruchem  na  wielkoformatowej 

ś

cianie  wizyjnej  oraz  wybór  scenariusza  i  procedury  zarządzania  ruchem  w  trybie 

ręcznym, półautomatycznym i automatycznym; 

•  minimum 6 znaków o zmiennej treści realizujących scenariusze zarządzania ruchem, 

które zostały opracowane i zaimplementowane do systemu centralnego; 

•  system  wizyjny  zbudowany  z  co  najmniej  15  kamer  monitoringu  wizyjnego,  w  skład 

którego wchodziła cyfrowa transmisja i rejestracja obrazu, transmisja za pomocą sieci 

ś

wiatłowodowej; 

•  system pomiaru ruchu z instalacją co najmniej 10 punktów detekcji określającej stan                  

i parametry ruchu; 

•  minimum  2  stacje  meteorologiczne,  które  przesyłały  dane  do  centralnego  systemu 

informatycznego; 

•  system  GIS  jako  podstawa  do  prezentacji  danych  o  ruchu,  sieci  drogowej,  danych 

meteorologicznych  i  danych  diagnostycznych  o  urządzeniach  terenowych  Systemu 

Zarządzania Ruchem; 

f)  jedno zamówienie, którego przedmiotem była budowa kanału technologicznego i sieci 

ś

wiatłowodowej o łącznej długości minimum 3 km; 

g)  jedno  zamówienie  polegające  na  dostawie  i  instalacji,  serwerów,  systemów  backup, 

infrastruktury  sieciowej  dla  sieci  lokalnej  (LAN)  sprzętowej  jak  i  programowej  

o wartości nie mniejszej niż 500 tys. PLN brutto każde; 

h)  jedno  zamówienie  polegające  na  utrzymaniu,  naprawie  i  konserwacji  elementów 

terenowych systemu zarządzania lub sterowania ruchem, o wartości nie mniejszej niż                   

500 tyś PLN brutto, obejmujących łącznie wszystkie niżej wymienione elementy: 

• 

znaki o zmiennej treści. 

KIO 464/17 

• 

drogowe stacje meteorologiczne, 

• 

kamery monitoringu wizyjnego, 

• 

stacje pomiaru ruchu drogowego. 

Zamawiający  dopuszcza  wykazanie  spełnienia  warunków  opisanych  w  lit  a)  do  d)                  

w ramach jednego zadania/zamówienia." 

 
Wykonawca Alumbrados, przy piśmie z dnia 21 lutego 2017 r., złożył wykaz, w którym 

ujął  jedno  zadanie  o  wartości  21 550 664,  20  zł  brutto,  tj.  Budowę  i  wdrożenie  systemu 

zarządzania  i  sterowania  ruchem  drogowym  o  wartości  ponad  21,5  mln  złotych  brutto, 

zrealizowane  w  okresie  od  dnia  3  listopada  2014  r.  do  dnia  1  czerwca  2016  r.,  które 
obejmowało  „naprawę  i  konserwację  elementów  terenowych  systemu  zarządzania                                 

i  sterowania  ruchem”  o  wartości  ponad  1,25  mln  złotych  ze  wszystkim  żądanymi  przez 

zamawiającego elementami. 

 
Załączył  do  wykazu  zaświadczenie  dotyczące  „Modernizacji  sieci  sygnalizacji 

ś

wietlnej  –  ETAP  I”,  w  którym  m.in.  podano,  że  „Projekt  został  w  pełni  zrealizowany  

i znajduje się w fazie eksploatacji i utrzymania” oraz, że wskazany „projekt obejmuje również 

usługi  związane  z  utrzymaniem wszystkich  wyżej  wymienionych  systemów,  w  tym  Centrum 

Sterowania.  Budżet  na  usługi  związane  z  utrzymaniem  przez  okres  trzech  lat  wynosi 

328 560,23 USD.” 

Opisując  szerzej  dostawy,  instalacje  i  usługi  projektu  wystawca  zaświadczenia 

wskazał  także:  „Dostarczenie,  instalacja,  zaprogramowanie  i  późniejsze  utrzymanie                           

52  skrzyżowań  sterowanych  przy  użyciu  sygnalizacji  świetlnej”,  „Dostarczenie,  instalacja, 

konfiguracja 

i 

późniejsze 

utrzymanie 

kamer 

monitoringu 

wizualizacyjnego                                        

i  bezpieczeństwa  typu  (…)  i  169  kamer  stałych”,  Dostarczenie,  instalacja,  konfiguracja                       

i  późniejsze  utrzymanie  7  paneli  informacji  o  ruchu  drogowym  (…)”,  „Dostarczenie, 

instalacja,  konfiguracja  i  późniejsze  utrzymanie  sieci  komunikacyjnej  (…)”,  „Dostarczenie, 

instalacja,  konfiguracja  i  późniejsze  utrzymanie  32  punktów  detekcji  i  pomiaru  ruchu”, 

„Dostarczenie,  instalacja  i  późniejsze  utrzymanie  5  stacji  meteorologicznych  (…)”, 

„Dostarczenie,  instalacja  i  późniejsze  utrzymanie  systemu  awaryjnego  zasilania  UPS  oraz 

systemu awaryjnego zasilania dla zespołu prądotwórczego w Centrum Sterowania”. 

 
Zamawiający  ocenił,  że  złożone  przez  wykonawcę  Alumbrados  dokumenty 

potwierdzają spełnianie warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej / 
zawodowej  i,  pismem  z  dnia  28  lutego  2017  r.,  poinformował  wszystkich  wykonawców                       
o wyborze oferty wskazanego wykonawcy jako najkorzystniejszej. 

KIO 464/17 

Skład orzekający Izby zważył, co następuje. 
Wykonawca  Alumbrados  ujął  w  wykazie  projekt  „Budowa  i  wdrożenie  systemu 

zarządzania i sterowania ruchem drogowym”, którego nazwa ( wyraz „Budowa”) wskazuje na 

stworzenie  całkiem  nowego  systemu    (systemu,  który  dotychczas  nie  istniał).  Takiego  też 
doświadczenia  oczekiwał  zamawiający,  żądając  w  pkt.  7.2.3)  IDW  wykazania  wykonania 
właśnie budowy systemu (o podanych cechach). 

W  treści  zaświadczenia,  opisując  zrealizowany  projekt,  wystawca  wielokrotnie  użył 

zwrotu  „późniejsze  utrzymanie”,  co  –  wobec  podanego  w  wykazie  1  czerwca  2016  r.  jako 
terminu  zakończenia  realizacji  zamówienia  –  uzasadnia  wniosek,  że  usługi  polegające  na 
utrzymaniu  systemu  zaczęto  wykonywać  od  tego  dnia,  a  w  dalszej  kolejności,  że  usługi  te 
były  wykonywane  przez  niespełna  7  miesięcy  (do  terminu  składnia  ofert,  tj.  do  dnia                         
29 grudnia 2016 r.) i rodzi wątpliwości co do wartości usługi utrzymania w tym okresie (jaka 
jest  wartość  usługi  utrzymania  systemu  w  okresie  pierwszych  7  miesięcy  w  sytuacji,  gdy 
wartość usługi utrzymania w okresie 3 lat to niespełna 1,3 mln złotych). 

 
W  zaświadczeniu  złożonym  na  potwierdzenie  należytego  wykonania  wskazanego  

w  wykazie  zamówienia  posłużono  się  inną  nazwą,  tj.„  Modernizacja  sieci  sygnalizacji 

ś

wietlnej  –  Etap  I”,  co  w  zestawieniu  z  nazwa  podaną  w  wykazie  przez  wykonawcę 

Alumbrados budzić mogło wątpliwości co do tożsamości tego zamówienia. 

Wątpliwość ta została już przez wykonawcę Alumbrados wyjaśniona (jest to to samo 

zamówienie)  w  piśmie  z  dnia  27  lutego  2017  r.  –  na  wezwanie  zamawiającego  z  dnia  
23 lutego 2017 r. 

 
Istnienie  wątpliwości  co  do  wartości  świadczonych  usług  utrzymania  realizowanych  

w przypadku wskazanego w wykazie zamówienia przesądza o tym, że nie można uznać, iż 
wykonawca  Alumbrados  wykazał  spełnianie  postawionego  przez  zamawiającego  warunku 
udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności  technicznej  /  zawodowej  co  do  jednego 
zamówienia  polegającego  na  utrzymaniu,  naprawie  i  konserwacji  elementów  terenowych 
systemu  zarządzania  lub  sterowania  ruchem  o  wartości  500  tys.  złotych  brutto  skoro 
zasadnym  jest  wniosek,  iż  świadczenie  usługi  utrzymania  rozpoczęto  po  zakończeniu 
budowy  systemu  (niespełna  7  miesięcy)  oraz  racjonalnym  jest  przypisanie  wartości  usługi 
utrzymania  systemu  przez  okres  7  miesięcy,  proporcjonalnie  do  całkowitej,  trzyletniej 
wartości tejże usługi (1 258 615, 67 zł / 36 miesięcy = 34 961,55 zł miesięcznie; 34 961,55 x 
7 = 244 738,85 w okresie 7 miesięcy). 

 
Złożone  przez  przystępującego  Alumbrados  na  rozprawie  zaświadczenie  Głównego 

Inżyniera Centrum Sterowania Urzędu Miasta Managua z dnia 16 marca 2017 r., w którym 

KIO 464/17 

podaje  się  wartość  kontraktu:  5 625 777,07  USD  oraz,  że  utrzymanie  systemu  było 

ś

wiadczone od 3 listopada 2017 r., a wartość tej usługi w okresie od 3 listopada 2014 r. do  

3 grudnia 2016 r. wynosiła 228 166,83 USD nie  została przedstawione  zamawiającemu na 
etapie  oceny  spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu  (wymaga  więc  oceny 
zamawiającego,  którego  czynności  dopiero  w  dalszej  kolejności  ocenia  Izba),  a  nadto 
wymaga dalszego zbadania (wyjaśnienia), a to wobec złożonej przez odwołującego Decyzji 
administracyjnej  Nr  14  wskazującej  inną,  niższą  (4 690 186,26  USD)  niż  w  zaświadczeniu  
z dnia 16 marca 2017 r. (5 625 777,07 USD) wartość kontraktu, co może mieć znaczenie dla 
wartości świadczonej usługi utrzymania systemu. 

   
Przypomnieć  w  tym  miejscu  należy,  że  zgodnie  z  art.  26  ust.  3  ustawy  Pzp  „Jeżeli 

wykonawca  nie  złożył  oświadczenia,  o  którym  mowa  w  art.  25a  ust.  1,  oświadczeń  lub 

dokumentów  potwierdzających  okoliczności,  o  których  mowa  w  art.  25  ust.  1,  lub  innych 

dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, oświadczenia lub dokumenty 

są  niekompletne,  zawierają  błędy  lub  budzą  wskazane  przez  zamawiającego  wątpliwości, 

zamawiający wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub udzielenia wyjaśnień w terminie przez 

siebie  wskazanym,  chyba  że  mimo  że  mimo  ich  złożenia,  uzupełnienia  lub  poprawienia 

oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania”, 

a  nadto  zgodnie  z  art.  26  ust.  4  ustawy  Pzp  „Zamawiający  wzywa  także,  w  wyznaczonym 

przez  siebie  terminie,  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  oświadczeń  lub  dokumentów,                     

o których mowa w art. 25 ust. 1”. 

 
Pomimo  uznania,  że  wykonawca  Alumbrados  nie  wykazał  spełnianie  postawionego 

przez  zamawiającego  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności  technicznej  / 
zawodowej co do jednego zamówienia, polegającego na utrzymaniu, naprawie i konserwacji 
elementów  terenowych  systemu  zarządzania  lub  sterowania  ruchem,  ze  względu  na 
wynikające  z  przepisu  art.  26  ust.  3  i  4  ustawy  Pzp  obowiązki  zamawiającego  (użyto 
„zamawiający  wzywa”),  skład  orzekający  Izby  nie  mógł  uwzględnić  zarzutu  zaniechania 
wykluczenia  wykonawcy  Alumbrados  z  postępowania  i  w  następstwie  tego  uznania  oferty 
złożonej  przez  tego  wykonawcę  za  odrzuconą  w  sytuacji,  gdy  zamawiający  nie  kierował 
dotychczas do wykonawcy Alumbrados wezwania z żądaniem wyjaśnień w ww. zakresie, nie 
stwierdzono podstaw do odrzucenia oferty wykonawcy Alumbrados z powodu zaoferowania 
ceny rażąco niskiej, a w toku postępowania uczestnicy nie podnosili istnienia jakichkolwiek 
podstaw do unieważnienia postępowania. 

 
Skład  orzekający  Izby,  wobec  wątpliwości  co  do  wartości  świadczonych  usług 

utrzymania realizowanych w przypadku wskazanego w wykazie złożonym przez wykonawcę 

KIO 464/17 

Alumbrados  zamówienia,  uznał  natomiast,  że  potwierdził  się  zarzut  zaniechania  czynności 
wezwania  wykonawcy  Alumbrados  do  złożenia  w  wyznaczonym  przez  zamawiającego 
terminie wyjaśnień dotyczących dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału 
w postępowaniu (tzw. dokumentów podmiotowych), tj. wykazu i zaświadczenia, wobec czego 
nakazał  zamawiającemu  wezwanie  wykonawcy  Alumbrados  do  złożenia  wyjaśnień  co  do 
tych dokumentów. 

 
Odwołujący  kwestionował  także  wartość  wskazanego  w  wykazie  przez  wykonawcę 

Alumbrados  projektu,  tj.  wartość  21 550 664,20  zł  brutto,  twierdząc,  że  wskazana                                 
w zaświadczeniu wartość projektu, tj. 5 625 777,07 USD winna zostać przeliczona wg kursu 

ś

redniego NBP dla dolara amerykańskiego z dnia 29 grudnia 2016 r.(termin składania ofert), 

co  daje  wartość  19 773 509  złotych  (poniżej  wartości  20  mln  złotych  wskazanej  jako 
minimalna przez zamawiającego). 

Jednak  odwołujący  nie  wskazał  postanowienia  SIWZ,  które  narzucałoby 

zastosowanie  kursu,  będącego  podstawą  jego  przeliczeń,  wobec  czego  skład  orzekający 
Izby  uznał,  że    kwestionowanie  wskazanego  w  wykazie  przez  wykonawcę  Alumbrados 
projektu  jest  nieuzasadnione,  a  zamawiający  nie  dopuścił  się  zaniechania  wezwania 
wykonawcy Alumbrados do złożenia wyjaśnień co do wartości projektu. 

 
Nieuzasadnione  jest  oczekiwanie  odwołującego,  aby  „referencja”  pochodziła  od 

„odbiorcy docelowego” projektu, nie zaś od  Asocio Aluvisa S.A. Master Construction S.A., 
który  został  przez  „odbiorcę  docelowego”  wyłoniony  w  przetargu  na  wykonanie  ujętego                        
w  wykazie  projektu,  ponieważ  to  ten  podmiot  zlecił  wykonawcy  Alumbrados  wykonanie 
zamówienia,  będąc  tym  samym  dla  tego  wykonawcy  zamawiającym  /  zlecającym,  którego 
podania  oczekiwał  zamawiający  w  formularzu  stanowiącym  załącznik  nr  1  do  wezwania                      
z dnia 15 lutego 2017 r. i dysponując wystarczającą (jeśli nie większą niż odbiorca docelowy) 
wiedzą co do zrealizowanego projektu. 

 
Za  niewystarczające  do  podważenia  zaświadczenia  podpisanego  przez  inżyniera 

Carlosa  Guillamon  Pena  –  pełnomocnika  Asocio  Aluvisa  S.A.  Master  Construction,                                    
tj. podmiotu wyłonionego przez odbiorcę docelowego do wykonania wskazanego w wykazie 
projektu  uznał  skład  orzekający  Izby  gołosłowne  twierdzenia  odwołującego  co  do  braku 
bezstronności  i  obiektywizmu  tej  osoby  (str.  41  odwołania,  pierwszy  akapit:  ”Zgodnie                              

z informacjami posiadanymi przez Odwołującego pan Carlos Guillamon Pena posiada akcje 

wykonawcy  Alumbrados,  który  jest  spółka  akcyjną,  i  jednocześnie  posiada  akcje  Aluvisa 

S.A.,  która  jest  spółka  akcyjną  i  wchodzi  w  skład  Asocio  Aluvisa  S.A.  Master  Construction 

S.A.”). 

KIO 464/17 

Tak  też  w  przypadku  twierdzenia,  iż  niezwykle  mało  prawdopodobna  jest,  aby  całe 

wynagrodzenie Asocio Aluvisa S.A. Master Construction S.A. zostało przetransferowane do 
wykonawcy Alumbrados.  

 
Przypomnienia  wymaga,  że  odwołujący  jest  zobowiązany  wskazywać  dowody  dla 

stwierdzenia faktów, z których wywodzi skutki prawne (art. 190 ust. 1 ustawy Pzp). 

 
Zarzuty: 

•  niezasadnego 

dokonania  wyboru  oferty  wykonawcy  Alumbrados  jako  oferty 

najkorzystniejszej – zarzut się potwierdził, 

•  zaniechania dokonania wyboru oferty złożonej przez odwołującego jako najkorzystniejszej –  

zarzut nie potwierdził się. 

 
Uznanie  przez  skład  orzekający  Izby,  że  wykonawca  Alumbrados  nie  wykazał 

spełniania postawionego przez zamawiającego warunku udziału w postępowaniu w zakresie 
zdolności technicznej / zawodowej co do jednego zamówienia, polegającego na utrzymaniu, 
naprawie i konserwacji elementów terenowych systemu zarządzania lub sterowania ruchem 
przesądza  jednocześnie  o  tym,  że  wybór  oferty  takiego  wykonawcy  jest  niedopuszczalny 
(art.  7  ust.  3  ustawy  Pzp:  „Zamówienia  udziela  się  wyłącznie  wykonawcy  wybranemu 

zgodnie  z  przepisami  ustawy”)  –  doszłoby  bowiem  do  udzielenia  zamówienia  wykonawcy, 

który został wybrany z naruszeniem art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp. 

Jednakże  uznanie  przez  skład  orzekający  Izby  (zarzuty  wcześniejsze),  że 

wykluczenie  wykonawcy  Alumbrados  z  postępowania  i  uznanie  oferty  złożonej  przez  tego 
wykonawcę  za  odrzuconą  nie  jest  możliwe  (zamawiający  dotychczas  nie  kierował  do 
wykonawcy Alumbrados wezwania czy to w trybie art. 26 ust. 3, czy to w trybie art. 26 ust. 4 
ustawy Pzp)  przesądza o tym (niezależnie od faktu, że skład orzekający Izby stwierdził brak 
podstaw  do  odrzucenia  oferty  wykonawcy  Qumak  S.A.  sklasyfikowanej  przed  ofertą 
odwołującego),  że  także  wybór  oferty  złożonej  przez  odwołującego  jako  najkorzystniejszej 
jest niemożliwy (a zarzut niezasadny). 

Zarzut  zaniechania  czynności  wezwania  wykonawcy  Alumbrados  do  uzupełnienia 

tzw. dokumentów podmiotowych skład orzekający Izby uznał za przedwczesny, a to z tego 
względu,  iż  nie  stwierdzono  dotychczas  zaoferowania  przez  wykonawcę  Alumbrados  ceny 
rażąco niskiej (brak podstaw do odrzucenia oferty) oraz z tego względu, że  złożenie przez 
tego  wykonawcę  wyjaśnień  w  zakresie  wątpliwości,  o  których  mowa  w  zarzucie  powyżej 
mogą  być  wystarczające  do  uznania,  że  wykonawca  ten  spełnia  warunek  udziału  
w postępowaniu wobec czego wzywanie na podstawie przepisu art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do 
uzupełnienia dokumentów może okazać się zbędne. 

KIO 464/17 

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp. 
 
 

Przewodniczący:      ………………………………………. 

Członkowie:   

………………………………………. 

……………………………………….